2

3
MC LC

Li ni u 13
Phn 1: Hi - p v v tr, vai tr v tim nng ca
bin, o Vit Nam
17
1. V tr, iu kin t nhin ca Bin ng? 18
2. Vai tr ca Bin ng i vi th gii v Vit Nam? 19
3. c im a l c bn ca cc vng bin Vit Nam? 23
4. Vit Nam c bao nhiu tnh, thnh ph c bin?
Hy k tn cc tnh, thnh ph .
25
5. Vi nt c bn v cc khu vc bin, hi o ca Vit
Nam trn Bin ng?
26
6. Nhng nt chnh v v tr a l v iu kin t nhin
ca qun o Hong Sa?
28
7. Qun o Hong Sa bao gm nhng nhm o
chnh no?
30
8. Nhng nt chnh v v tr a l v iu kin t nhin
ca qun o Trng Sa?
35
9. Nhng nhm o chnh ca qun o Trng Sa? 37
10. Th no c gi l vnh? Tn cc vnh ln ca
Vit Nam?
48
11. Khi qut v cc ngun ti nguyn quan trng cc
vng bin ca Vit Nam trong Bin ng?
49

4
12. Tim nng du kh vng bin Vit Nam? 52
13. Tim nng, tr lng hi sn ca vng bin
Vit Nam?
55
14. Tim nng v nng lng bin ca Vit Nam? 57
15. Tim nng bng chy ca vng bin Vit Nam? 58
16. Nhng bi bin du lch ni ting Vit Nam? 60
17. Hy k tn nhng l hi c sc ca cc a phng
ven bin Vit Nam?
61
18. Hy chng minh vai tr quan trng ca mi trng
bin i vi i sng con ngi?
63
19. Nhng yu t ch yu gy nhim mi trng bin? 64
20. Cc bin php bo v mi trng bin? 66
Phn 2: Hi - p v cc vn lin quan n cc
quyn v bo v cc quyn ca Vit Nam
trong Bin ng
69
21. Trong Bin ng hin nay ang tn ti nhng loi
tranh chp g?
70
22. Nguyn tc php l v quyn th c lnh th trong
lut php v thc tin quc t?
71
23. Thc trng tranh chp ch quyn lnh th v v tr
chim ng ca cc bn tranh chp i vi qun o
Hong Sa v qun o Trng Sa thuc ch quyn
ca Vit Nam?
74
24. Phng thc th c lnh th ca Vit Nam i vi
qun o Hong Sa v qun o Trng Sa l g?
77

5
25. Nh nc phong kin Vit Nam chim hu v
thc thi ch quyn i vi qun o Hong Sa v
qun o Trng Sa nh th no?
78
26. Vi t cch l i din ca nh nc Vit Nam v i
ngoi, Cng ha Php tip tc thc thi ch quyn
ca Vit Nam i vi hai qun o Hong Sa v
Trng Sa nh th no?
81
27. Vic thc thi ch quyn ca Vit Nam i vi hai
qun o Hong Sa v Trng Sa giai on 1945 -
1975?
84
28. Vit Nam thc thi ch quyn ca Vit Nam i vi
hai qun o Hong Sa v Trng Sa t nm 1975
n nay?
89
29. Vi nt khi qut v Ton tp Thin Nam t ch l
th - mt trong nhng tc phm u tin cp n
ch quyn ca Vit Nam Hong Sa, Trng Sa?
92
30. Trng Sa v Hong Sa c ghi chp kh k trong
mt s th tch c v c th hin r rng trong cc
chu bn (vn bn qun l hnh chnh nh nc ca
triu nh nh Nguyn). K tn mt s b sch v cc
chu bn tiu biu?
94
31. Vi nt v i Hong Sa v i Bc Hi?
96
32. Vi nt v L Khao l th lnh. Nghi l ny c t
chc u? Trong thi gian no? ngha ca nghi
l ny?
99

6
33. Vi nt v mt s bn c tiu biu th hin Hong
Sa, Trng Sa thuc lnh th ca Vit Nam?
101
34. Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 ra
i nh th no?
107
35. Nhng ni dung chnh ca Cng c Lin Hp quc
v Lut Bin nm 1982?
108
36. Vai tr v ngha ca Cng c Lin Hp quc v
Lut Bin nm 1982?
109
37. Khi nim ch quyn, quyn ch quyn v quyn ti
phn c hiu nh th no trong Cng c Lin Hp
quc v Lut Bin nm 1982?
110
38. Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 quy
nh cc vng bin no thuc ch quyn ca cc
quc gia ven bin?
111
39. Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 quy
nh cc vng bin no thuc quyn ch quyn v
quyn ti phn ca cc quc gia ven bin?
115
40. Khi nim ng c s tnh chiu rng lnh hi?
c im ng c s ca Vit Nam?
118
41. Theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982, Vit Nam c nhng vng bin no?
121
42. Quy nh v ni thy ca Vit Nam? 121
43. Tu thuyn nc ngoi hot ng trong ni thy
Vit Nam phi chp hnh nhng quy nh g?
122
44. Hy cho bit r hn phm vi v ch php l ca
lnh hi theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982?
122

7
45. Chiu rng v ch php l ca lnh hi Vit Nam? 123
46. Quyn i qua khng gy hi trong lnh hi c hiu
nh th no? Quyn i qua khng gy hi trong lnh
hi Vit Nam?
124
47. Phm vi v ch php l ca vng tip gip lnh hi
theo Cng c ca Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 v Lut Bin Vit Nam 2012?
127
48. Phm vi v ch php l ca vng c quyn kinh
t theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 v Lut Bin Vit Nam 2012?
128
49. Phm vi v ch php l ca thm lc a theo
Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 v
Lut Bin Vit Nam 2012?
131
50. V sao Vit Nam np hai bo co quc gia xc nh
ranh gii ngoi thm lc a Vit Nam vt qu 200
hi l ln y ban Ranh gii thm lc a ca Lin
Hp quc nm 2009?
134
51. Khi nim o v cc bi cn na ni na chm c
hiu nh th no? Ch php l ca chng?
138
52. Khi nim Quc gia qun o, qun o theo quy
nh ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982?
139
53. Cc nh gin DK1 ca Vit Nam c xy dng
trn cc bi ngm nm trong vng c quyn v kinh
t v trn thm lc a Vit Nam c theo ng quy
nh ca Cng c Lut bin 1982 khng? Phm vi
v quy ch bo v, qun l cc cng trnh ny nh
th no?
140

8
54. Khi nim v ch php l vng bin quc t
(Bin c)?
142
55. Quy ch php l ca Vng theo Cng c Lin Hp
quc v Lut Bin nm 1982?
143
56. Cc quc gia khng c bin c hng nhng
quyn g trn bin?
145
57. Ch quyn quc gia trn bin gim dn t t lin
hng ra bin nh th no?
146
58. Theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin 1982,
cc tranh chp trn bin c gii qu yt theo cc c
ch no?
149
59. Cc quyn t do trn bin c (vng bin quc t)? 150
60. Phn nh bin c hiu nh th no? Cc nguyn
tc c bn trong phn nh bin? Lp trng ca Vit
Nam v vn phn nh bin?
151
61. Vi nt v yu sch ng li b (hay ng 9
khc t on) ca Trung Quc?
152
62. Mt s nhn xt v ng li b (hay ng 9
khc t on) nhn t cng php quc t?
156
63. Quan im ca cc nc trong, ngoi khu vc v cc
hc gi quc t v ng li b (hay ng 9
khc t on) ca Trung Quc?
158
64. Lp trng ca Vit Nam trong gii quyt cc vn
tranh chp trn Bin ng?
159
65. Hy cho bit r hn v khi nim gii quyt tranh
chp bng cc bin php ha bnh?
161

9
66. Nhng Tha thun v Hip nh ch yu v phn
nh v hp tc trn bin m Vit Nam m phn,
k kt vi cc nc lng ging? Cn nhng vn g
trn bin Vit Nam cn tip tc gii quyt vi cc
nc lin quan?
162
67. Nhng ni dung chnh ca Tha thun v nhng
nguyn tc c bn ch o gii quyt vn trn bin
gia Chnh ph nc Cng ha XHCN Vit Nam v
Chnh ph nc CHND Trung Hoa c k ngy
11/10/2011?
167
68. Trong h thng php lut Vit Nam hin nay c
nhng vn bn quy phm php lut c bn no lin
quan n bin o?
171
69. Qu trnh xy dng v ngha ca vic ban hnh
Lut Bin Vit Nam? Phm vi iu chnh v tm tt
Lut Bin Vit Nam?
172
70. Ni dung c bn ca Lut Bin gii Quc gia ca
Vit Nam?
175
71. Lut Bin gii Quc gia c nhng iu, khon no
lin quan n lnh vc bin, o?
176
72. Lut Thy sn quy nh v vic bo v thy, hi sn
nh th no?
178
73. Lut Du kh Vit Nam quy nh v vic bo v, khai
thc ngun ti nguyn du kh Vit Nam nh th no?
180
74. Qu trnh hnh thnh Tuyn b v cch ng x ca
cc bn trn Bin ng (DOC)?
181

10
75. Nhng ni dung c bn ca Tuyn b v cch ng x
ca cc bn trn Bin ng (DOC)?
182
76. Tuyn b v cch ng x ca cc bn trn Bin ng
2002 (DOC) v Quy tc hng dn trin khai DOC
c thng qua ti Cuc hp SOM ASEAN-Trung
Quc ngy 20/7/2011 ti Ba-li, In--n-xi-a c vai
tr, ngha nh th no?
184
Phn 3: Hi - p v xy dng v pht trin cc lnh
vc lin quan n bin, o Vit Nam
187
77. Quan im ch o ca ng ta trong Chin lc bin
Vit Nam n nm 2020?
188
78. Mc tiu c bn ca Chin lc bin Vit Nam n
nm 2020 v tm nhn n nm 2025 theo Ngh quyt
Trung ng 4 (Kha X)?
189
79. Nhng nhim v v gii php m ng v Nh nc
Vit Nam xc nh nhm thc y pht trin kinh t
bin?
190
80. Mt s thnh tu ca cc lnh vc kinh t bin ch
yu ca Vit Nam?
193
81. Ngnh du kh c vai tr quan trng nh th no i
vi nn kinh t nc ta hin nay?
198
82. Thc trng ngnh khai thc khong sn trn thm lc
a (ngoi du kh) Vit Nam?
199
83. Tim nng v vai tr ca ngnh du lch bin i vi
kinh t Vit Nam hin nay?
201

11
84. Cc loi hnh du lch bin Vit Nam? 202
85. Nng lc v nhng kh khn trong cng tc tm kim
cu nn, cu h trn bin Vit Nam hin nay nh
th no?
203
86. Nng lc v nhng kh khn trong cng tc d bo
thi tit trn bin nc ta hin nay?
206
87. Th no l vi phm v an ninh, trt t, an ton
trn bin?
209
88. Nhng quy nh ng dn phi tun th khi tham gia
nh bt thy sn nhng vng bin chng ln?
210
89. Nhng thch thc v hn ch trong pht trin kinh t
bin ca Vit Nam?
211
90. Hot ng iu tra, nghin cu khoa hc bin Vit
Nam hin nay?
215
91. Tim nng v thc trng h thng cng bin ca nc
ta nh th no?
218
92. Vi nt v h thng cnh bo sng thn ca Vit Nam? 222
93. Chc nng v nhim v ch yu ca lc lng Hi
qun Nhn dn Vit Nam?
224
94. Chc nng v nhim v chnh ca lc lng B i
bin phng Vit Nam trn bin?
225
95. Chc nng, quyn hn v nhim v chnh ca lc
lng Cnh st bin Vit Nam?
228

12
96. Nhim v v quyn hn ca lc lng kim ng
Vit Nam?
232
97. Vit Nam c nhng hot ng phi hp chung no
vi cc quc gia trong khu vc nhm bo v trt t,
an ninh trn Bin ng?
233
98. Bn hiu nh th no v Ngy i dng Th gii
(Ngy 8 thng 6)?
235
99. Vi nt v Tun l Bin v Hi o Vit Nam (t ngy
01 n ngy 07 thng 6 hng nm)?
237
100. Hc sinh, sinh vin Vit Nam cn c thc v
trch nhim nh th no trong s nghip bo v ch
quyn bin, o ca ta trn Bin ng?
241
Ph lc: Tm hiu mt s hot ng ca thanh nin
hng v bin o qu hng
243






13




Li
ni
u







Bin Vit Nam l mt b phn khng tch ri v
chim v tr trng yu trong bnh Bin ng - mt
khu vc a l giu ti nguyn thin nhin, nhng
cng cha ng nhiu mu thun li ch lin quan
n cc tranh chp ch quyn bin, o phc tp v
ko di trong lch s.
Bin gn b vi bao th h ngi Vit, l khng
gian sinh tn v pht trin ca dn tc ta, l ch da
sinh k cho hng triu ngi dn Vit Nam t xa
n nay. Trong vng bin bc, mi hn o khng
ch nh nhng thi vng xanh m cn l mt ct
mc ch quyn t nhin ca quc gia. Bin thing
ling l vy, v th bo v v pht trin v s trng
tn ca bin, o qu hng l s nghip ca ton
ng, ton Qun v ton Dn ta.
bo v ch quyn bin, o ca T quc, trc
tin, tui tr nc ta phi hiu thu o cc vn
v ti nguyn v mi trng bin; v khng gian bin,
o ca t nc; v ch quyn, quyn ch quyn v
quyn ti phn quc gia i vi cc vng bin, o;
v ch trng, chnh sch v php lut ca ng v
Nh nc ta i vi nhng vn bin, o ni
chung v Bin ng ni ring. Vi nhng nhn thc
ng n, y v su sc, lp tr Vit Nam hm
nay s l nhng s gi to nn s kt ni trong ton
x hi, thc y nhng hnh ng thit thc vo
trong cng ng, v bin, o qu hng.

14
Li
ni
u








i dng v bin l di sn ca tng lai, cho nn
khng phi ngu nhin Thng ip Ngy i dng
th gii nm 2011-2012 c Lin Hp quc chn l:
Tui tr - ngun sc mnh bo v i dng!.
Nhn thc c s mnh v tnh tin phong ca
tui tr trong s nghip xy dng v bo v T quc
trong hi nhp v pht trin t nc, Ban Tuyn gio
Trung ng phi hp vi mt s chuyn gia i din
cho mt s c quan c lin quan t chc bin son
cun sch 100 cu Hi - p v bin, o dnh cho
tui tr Vit Nam. Cu trc cun sch gm 03 phn:
(1) Hi - p v v tr, vai tr v tim nng ca
bin, o Vit Nam.
(2) Hi - p v cc vn lin quan n cc quyn
v bo v cc quyn ca Vit Nam trong Bin ng.
(3) Hi - p v xy dng v pht trin cc lnh
vc lin quan n bin, o Vit Nam.
Cun sch l cm nang cn thit, gip cho th h
tr Vit Nam ni chung, hc sinh v sinh vin Vit Nam
ni ring c ci nhn tng quan v bin, o Vit Nam,
tng bc nng cao nhn thc v v tr, vai tr ca
bin, o i vi s nghip xy dng v bo v T quc
nhm thc hin li dy ca Ch tch H Ch Minh:
Cc vua Hng c cng dng nc, Bc chu ta
phi cng nhau gi ly nc. Tui tr Vit Nam cn
thc hin tt vai tr, trch nhim ca cng dn bin;
hng hi i u trong hc tp, y mnh nghin cu

15
Li
ni
u

khoa hc v lnh vc bin ngang tm vi trnh ca
cc nc tin tin trong khu vc v trn th gii; gp
phn a nc ta tr thnh quc gia mnh v bin,
giu t bin.
Ban Tuyn gio Trung ng xin trn trng cm n
s phi hp hiu qu ca cc chuyn gia, cc nh
khoa hc, cc ban, ngnh, t chc xy dng nn
cun sch ny. Trong ln xut bn u, cun sch c
th cn nhng hn ch, Ban Bin son rt mong nhn
c nhng kin ng gp ca c gi cun
sch c hon thin hn trong ln xut bn sau!
Xin trn trng gii thiu cng bn c!

BAN TUYN GIO TRUNG NG


16










17





Phn mt

HI - P V V TR,
VAI TR V TIM NNG
CA BIN, O VIT NAM


18

1

V tr, iu kin t nhin ca Bin
ng?

Bin ng l mt bin na kn, c din tch khong 3,5
triu km
2
, tri rng t 3
o
v Bc n 26
o
v Bc v t 100
o
kinh
ng n 121
o
kinh ng; l mt trong nhng bin ln nht
trn th gii vi 90% chu vi c bao bc bi t lin. C 9
nc tip gip vi Bin ng l Vit Nam, Trung Quc, Phi-lp-
pin, In--n-xia, Bru-ny, Ma-lai-xia, Xin-ga-po, Thi Lan, Cam-
pu-chia v mt vng lnh th l i Loan. Theo c tnh s b,
Bin ng c nh hng trc tip ti cuc sng ca khong 300
triu dn cc nc ny. Bin ng khng ch l a bn chin
lc quan trng i vi cc nc trong khu vc m cn ca c
Chu - Thi Bnh Dng v Chu M.
Bin ng cn l ni cha ng ngun ti nguyn thin
nhin bin quan trng cho i sng v s pht trin kinh t ca
cc nc xung quanh, c bit l ngun ti nguyn sinh vt,
khong sn, du lch, ng thi y cng l khu vc ang chu
sc p nhiu v bo v mi trng sinh thi bin.
Bin ng c coi l mt trong nm bn trng cha du
kh ln nht th gii. Theo nh gi ca B Nng lng M,
lng d tr du c kim chng Bin ng l 07 t
thng vi kh nng sn xut 2,5 triu thng/ngy. Theo nh
gi ca Trung Quc, tr lng du kh Bin ng khong 213
t thng, trong tr lng du ti qun o Trng Sa c th

19
ln ti 105 t thng. Vi tr lng ny, sn lng khai thc c
th t khong 18,5 triu tn/nm duy tr lin tc trong vng
15 - 20 nm ti
(1)
.
Ngoi ra, theo cc chuyn gia, khu vc Bin ng cn
cha ng lng ln ti nguyn kh t ng bng (bng chy).
Tr lng loi ti nguyn ny trn th gii ngang bng vi tr
lng du kh v ang c coi l ngun nng lng thay th
du kh trong tng lai.
2

Vai tr ca Bin ng i vi th gii
v Vit Nam?
Bin ng nm trn tuyn ng giao thng bin huyt
mch ni lin Thi Bnh Dng - n Dng, Chu u - Chu
, Trung ng - Chu . y c coi l tuyn ng vn ti
quc t nhn nhp th hai ca th gii. Mi ngy c khong 150
- 200 tu cc loi qua li Bin ng. Nhiu nc v vng lnh
th khu vc ng c nn kinh t ph thuc sng cn vo
tuyn ng bin ny nh Nht Bn, Hn Quc, i Loan, Xin-
ga-po v c Trung Quc. Hn 90% lng vn ti thng mi
ca th gii thc hin bng ng bin v 45% trong s
phi i qua Bin ng. Bin ng c nhng eo bin quan trng
nh eo bin Ma-lc-ca, eo bin i Loan l nhng eo bin kh

(1)
Theo http://nghiencuubiendong.vn

20
nhn nhp trn th gii. Do , Bin ng c vai tr ht sc
quan trng i vi tt c cc nc trong khu vc v a - chin
lc, an ninh quc phng, giao thng hng hi v kinh t.
Xt v an ninh, quc phng, Bin ng ng vai tr quan
trng l tuyn phng th hng ng ca t nc. Cc o v
qun o trn Bin ng, c bit l qun o Hong Sa v
Trng Sa, khng ch c ngha trong vic kim sot cc tuyn
ng bin qua li Bin ng m cn c ngha phng th
chin lc quan trng i vi Vit Nam.
Nc ta gip vi Bin ng ba pha ng, Nam v Ty
Nam. Cc vng bin v thm lc a Vit Nam l mt phn Bin
ng tri dc theo b bin di khong 3.260 km, t Qung Ninh
n Kin Giang, vi nhiu bi bin p nh Tr C, Sn, Sm
Sn, Ca L, Cam Ranh, Vng Tu... Nh vy, c 100 km
2
lnh
th t lin c 1 km b bin, t l ny cao gp 6 ln t trung
bnh ca th gii (600 km
2
t lin c 1 km b bin). Khng
mt ni no trn lc a ca Vit Nam li cch xa b bin hn
500 km.
Vit Nam c vng ni thy, lnh hi, vng tip gip lnh
hi, vng c quyn kinh t v thm lc a rng ln theo Cng
c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982; c hai qun o
Hong Sa v Trng Sa nm gia Bin ng v hng nghn o
ln, nh, gn v xa b, hp thnh phng tuyn bo v, kim
sot v lm ch cc vng bin v thm lc a.
Bin ng ng vai tr quan trng trong s nghip xy
dng v bo v T quc, c trong lch s, hin ti v tng lai.

21
Khng ch cung cp ngun thc n cho c dn ven b t hng
nghn nm nay, Bin ng cn to iu kin pht trin cc
ngnh kinh t v l ca ng Vit Nam c quan h trc tip
vi cc vng min ca t nc, giao thng vi th trng khu
vc v quc t, l ni trao i v hi nhp ca nhiu nn vn
ho.
V kinh t, Bin ng to iu kin Vit Nam pht trin
nhng ngnh kinh t mi nhn nh thy sn, du kh, giao
thng hng hi, ng tu, du lch
Ngoi ra, ven bin Vit Nam cn cha ng tim nng to
ln v qung sa khong nh titan, zircon, thic, vng, t
him trong ct nng, ct en l ngun ti nguyn qu gi
ca t nc.
Hai qun o Hong Sa v Trng Sa nm trung tm
Bin ng, rt thun li cho vic t cc trm thng tin, xy
dng cc trm dng chn v tip nhin liu cho tu thuyn...
phc v cho tuyn ng hng hi trn Bin ng.






22

Bn Vit Nam v Bin ng

23
3

c im a l c bn ca cc vng
bin Vit Nam?
Vit Nam l mt quc gia bin ln nm ven b ty Bin
ng. Trong Bin ng, lin quan ti Vit Nam c hai vnh
(gulf) ln l vnh Bc B pha ty bc, rng khong 130.000
km
2
v vnh Thi Lan pha ty nam, din tch khong 293.000
km
2
. y l bin duy nht ni lin hai i dng - n Dng
v Thi Bnh Dng. Bin Vit Nam chu nh hng mnh m
ca ch gi ma thnh hnh hng ng Bc v ng Nam.
V th, bin Vit Nam gnh chu nhiu ri ro thin tai v s c
mi trng bin trn Bin ng, c bit t cc loi du trn v
du thi khng r ngun gc a vo vng b bin nc ta.
Ch kh hu vng bin Vit Nam khc nhau ba min
kh hu ch yu: (i) Min kh hu pha bc t o Hi Vn tr
ra, c ch kh hu nhit i gi ma, c ma ng lnh, (ii)
Min kh hu pha nam t Nng vo ti cc tnh ven bin
ng bng sng Cu Long, c ch kh hu gi ma nhit i
cn xch o vi 2 ma ma v kh r rt, nhit lun cao,
(iii) Min kh hu Bin ng c ch kh hu mang tnh cht
gi ma nhit i bin. Vng Bin ng ni chung v bin Vit
Nam ni ring l khu vc chu nhiu thin tai bo, t, bin i
kh hu v c nguy c sng thn. Trung bnh hng nm c
khong 8 cn bo b vo vng bin v ni a Vit Nam v

24
d bo sng thn c th s xut pht t cc hm vc su ven b
ty Phi-lip-pin (Palawan) v ch sau 02 gi s tip cn n b
bin Nha Trang.
Ch hi vn ven b cng bin tnh r. Ch dng chy
b mt v sng bin i theo ma gi trong nm, c v hng
chy v cng . Cc c trng kh hu - hi vn ni trn gp
phn hnh thnh cc vng a l - sinh thi khc nhau, ko theo
th mnh ti nguyn sinh vt v tim nng pht trin khc
nhau.
Khu vc bin nng thuc thm lc a a l (n su 200
m) chim ton b din tch vnh Bc B, vnh Thi Lan, vng
bin trc chu th sng Cu Long v tht hp li min
Trung nc ta.
Bin Vit Nam l mt b phn quan trng ca Bin ng,
bao gm vng ni thy, lnh hi, tip gip lnh hi, vng c
quyn kinh t v thm lc a (theo quy nh ca Cng c Lin
Hp quc v Lut Bin nm 1982).
Hnh th phn t lin ca Vit Nam hp chiu ngang
(khng c ni no cch bin trn 500 km) vi ng b bin di
trn 3.260 km (khng k b cc o) chy theo hng kinh tuyn,
ko t Mng Ci (Qung Ninh) pha ng bc xung ti H
Tin (Kin Giang) pha ty nam. B bin Vit Nam khc
khuu, nhiu eo, vng, vng/vnh ven b v c 20 km chiu di
ng b bin li bt gp mt ca sng ln vi tng s khong
114 ca sng ra bin, ch yu t pha lc a Vit Nam. c
bit, Vit Nam c hai ng bng chu th rng ln v ph nhiu

25
ven bin l ng bng chu th sng Hng pha bc v ng
bng chu th sng Cu Long pha nam. Lng nc v ph
sa ln nht vo Bin ng hng nm chnh l t cc h thng
sng ca hai ng bng ny. Bn cnh vic b sung ngun dinh
dng cho bin Vit Nam v Bin ng, cc h thng sng ny
cng ra bin khng t cht gy nhim mi trng bin v
vng ca sng ven bin nc ta.
4

Vit Nam c bao nhiu tnh, thnh ph c
bin? Hy k tn cc tnh, thnh ph .
V mt hnh chnh, hin nay nc ta c 63 tnh, thnh
ph trc thuc Trung ng, trong c 28 tnh, thnh ph trc
thuc Trung ng c bin, vi 125 huyn ven bin v 12 huyn
o. y l nhng n v hnh chnh ng vai tr quan trng
i vi s nghip pht trin kinh t v bo v an ninh, ch
quyn bin, o ca T quc.
T bc vo nam, 28 tnh v thnh ph trc thuc Trung
ng c bin l cc tnh v thnh ph: Qung Ninh, Tp. Hi
Phng, Thi Bnh, Nam nh, Ninh Bnh, Thanh Ha, Ngh An,
H Tnh, Qung Bnh, Qung Tr, Tha Thin-Hu, Tp. Nng,
Qung Nam, Qung Ngi, Bnh nh, Ph Yn, Khnh Ha, Ninh
Thun, Bnh Thun, B Ra-Vng Tu, Tp. H Ch Minh, Tin
Giang, Bn Tre, Tr Vinh, Sc Trng, Bc Liu, C Mau v Kin
Giang.

26
5

Vi nt c bn v cc khu vc bin, hi
o ca Vit Nam trn Bin ng?
Bin, hi o nc ta nm trong Bin ng bao gm
nhiu khu vc khc nhau, nhng ni bt v c nhng c im
cn ch hn l Vnh Bc B, Vnh Thi Lan, hai qun o
Hong Sa, Trng Sa v mt s o, qun o khc.
1. Vnh Bc B
Vnh Bc B nm v pha ty bc Bin ng, c bao
bc bi b bin v hi o ca min Bc Vit Nam pha ty;
bi lc a Trung Quc pha bc; bi bn o Li Chu v o
Hi Nam pha ng. Vnh Bc B tri rng t khong kinh
tuyn 105
0
36 ng n khong kinh tuyn 109
0
55 ng, tri
di t v tuyn 21
0
55 Bc n v tuyn 17
0
10 Bc.

Din tch
khong 126.250 km
2
, chiu ngang ni rng nht khong 310
km v ni hp nht khong 220 km.
Vnh Bc B l vnh tng i nng, su trung bnh
khong t 40 - 50 m, ni su nht khong 100 m; y bin
tng i bng phng, dc nh. Thm lc a thuc phn
ko di t nhin ca lc a Vit Nam ra bin kh rng, dc
thoi v c mt lng mng su trn 70 m gn o Hi Nam ca
Trung Quc. B vnh khc khuu v ven b c nhiu o. Phn
vnh pha Vit Nam c hng ngn o ln, nh, trong o
Bch Long V din tch 2,5 km
2
cch t lin Vit Nam 110 km,
cch o Hi Nam ca Trung Quc 130 km. Vnh Bc B c

27
nhiu ngun li hi sn (tr lng c ca Vit Nam khong 44
vn tn) v tim nng du kh.
Vnh Bc B c hai ca thng vi bn ngoi: Ca pha Nam
ra trung tm Bin ng, ni hp nht rng khong 240 km, ca
pha ng qua eo bin Qunh Chu (nm gia bn o Li Chu
v o Hi Nam) ra pha bc Bin ng, ni hp nht khong 18
km.
2. Vnh Thi Lan
Vnh Thi Lan nm pha Ty Nam ca Bin ng,
c bao bc bi b bin Vit Nam, Cam-pu-chia, Thi Lan,
Ma-lai-xi-a.
Vnh Thi Lan c din tch khong 293.000 km
2
, chu vi
khong 2.300 km, chiu di vnh khong 628 km. y l mt
vnh nng, ni su nht ch khong 80 m. o Ph Quc l o
ln nht ca Vit Nam, din tch 567 km
2
.
Vnh Thi Lan c nhiu ngun li hi sn (tr lng c
ca Vit Nam khong 51 vn tn) v c tim nng du kh ln
m hin nay cc nc lin quan ang tin hnh thm d, khai
thc.
3. Cc o v qun o
Vng bin ven b Vit Nam c khong 2.773 hn o ln,
nh, ch yu nm Vnh Bc B, s cn li phn b khu vc
bin Bc Trung B, Trung Trung B, Nam Trung B v Ty Nam.
Ngoi ra, c hai qun o Hong Sa v Trng Sa gia Bin
ng.

28
Cn c v tr chin lc v cc iu kin a l, kinh t, dn
c ngi ta c th chia cc o, qun o thnh cc nhm:
- H thng o tin tiu, c v tr quan trng trong s
nghip xy dng v bo v T quc. Trn cc o c th lp
nhng cn c kim sot vng bin, vng tri nc ta, kim tra
hot ng ca tu, thuyn, bo m an ninh quc phng, xy
dng kinh t, bo v ch quyn v ton vn lnh th ca t
nc. l cc o, qun o: Hong Sa, Trng Sa, Chng Ty,
Th Chu, Ph Quc, Cn o, Ph Qu, L Sn, Cn C, Bch
Long V...
- Cc o ln c iu kin t nhin thun li cho pht
trin kinh t - x hi. l cc o nh: Ct B, C Lao Chm, L
Sn, Ph Qu, Cn o, Ph Quc
- Cc o ven b gn t lin, c iu kin pht trin ngh
c, du lch v cng l cn c bo v trt t, an ninh trn vng
bin v b bin nc ta. l cc o thuc huyn o Ct B
(Hi Phng), huyn o Bch Long V (Hi Phng), huyn o
Ph Qu (Bnh Thun), huyn o Cn o (B Ra - Vng Tu),
huyn o L Sn (Qung Ngi), huyn o Ph Quc (Kin
Giang) v.v.
6

Nhng nt chnh v v tr a l v
iu kin t nhin ca qun o
Hong Sa?

29
Qun o Hong Sa l mt qun o san h, phn b ri
rc trong phm vi t khong kinh tuyn 111
0
ng n 113
0

ng; t v tuyn 15
0
45 Bc n 17
0
15 Bc, ngang vi Hu v
Nng, pha ngoi ca Vnh Bc B, khu vc pha Bc Bin
ng.
Qun o Hong Sa gm hn 37 o, , bi cn, chia lm
hai nhm: nhm pha ng c tn l nhm An Vnh, gm
khong 12 o, , bi cn, trong c hai o ln l Ph Lm
v Linh Cn, mi o rng khong 1,5 km
2
; nhm pha Ty gm
nhiu o xp thnh hnh vng cung nn cn gi l nhm Li
Lim, trong c cc o Hong Sa (din tch gn 1 km
2
),
Quang nh, Hu Nht, Quang Ha, Duy Mng, Chim Yn, Tri
Tn...
Qun o Hong Sa l mt th gii san h vi hn 100 loi
to thnh mt phn ca vng cung san h ngm dc b bin
ng Nam ca lc a chu .
Hnh thi a hnh cc o trong qun o Hong Sa tng
i n gin nhng mang m bn sc ca a hnh m tiu san
h vng nhit i. a s cc o c cao di 10m, v c din
tch nh hp di 1 km
2
. Tng din tch phn ni ca tt c cc
o thuc qun o Hong Sa khong 10 km
2
. Ngoi cc o,
cn c cc cn san h, vnh ai san h bao bc mt vng nc
to thnh mt m nc gia bin khi, c cn di ti 30 km,
rng 10 km nh cn Ct Vng.
Trn o Hong Sa cn c mt trm kh tng c chnh
quyn bo h Php xy dng v hot ng t nm 1938, n
nm 1947 c T chc Kh tng th gii (WVO) cng nhn
v t s hiu 48860 trong mng li kh tng quc t. Nhit

30
khng kh vng bin qun o Hong Sa c gi tr thp
nht 22
0
- 24
0
C trong thng 1, tng dn t cc i 28,5
0
- 29
0
C
trong thng 6, 7 v gim t t ti 25
0
C vo thng 12. Ch gi
ma vng qun o Hong Sa phc tp v th hin nh hng
ca a hnh lc a Vit Nam v Trung Quc. Lng ma
trung bnh hng nm l 1.200 - 1.600 mm, thp hn nhiu so
vi lng ma qun o Trng Sa v cc vng khc trn t
lin. Ma ch yu tp trung vo ma h (t thng 5 n thng
10), lng ma trung bnh hng thng 100 - 200 mm, t 200 -
400 mm trong thng 10. Lng ma trung bnh trong ma
ng (t thng 11 n thng 4) 200 - 300 mm vi lng ma
hng thng 20 - 25 mm (thng 1, 2, 3) v t n 50 mm
trong thng 12 v thng 4. m tng i trung bnh Hong
Sa l 80 - 85% v hu nh khng b bin ng nhiu theo ma.
Thm thc vt ca qun o Hong Sa rt a dng. C o
cy ci um tm nhng c o ch c cc cy nh v c di. Thc
vt phn ln thuc cc loi c ngun gc min duyn hi Vit
Nam.
Hi sn qun o Hong Sa c nhiu loi qu nh: tm
hm, hi sm, i mi, vch, c tai voi,... v loi rau cu qu
him, rt c gi tr trn th trng quc t.

7

Qun o Hong Sa bao gm nhng
nhm o chnh no?

31
Qun o Hong Sa gm hai cm o chnh l nhm Li
Lim pha ty v nhm An Vnh pha ng.
1. Nhm Li Lim: Nhm o ny c hnh cnh cung hay
li lim, nm v pha ty qun o, gn t lin Vit Nam, gm
08 o chnh l Bc, Hong Sa, Hu Nht, Duy Mng, Quang
nh, Quang Ha, Bch Quy, Tri Tn v cc bi ngm, mm .
- o Bc c ta a l 17
0
06 v Bc v 111
0
30,8
kinh ng.
- o Hong Sa nm ta 16
0
32 v Bc v 111
0
36,7
kinh ng, c hnh bu dc, cao khong 9m, din tch
khong 0,5 km
2
, di khong 950m, rng khong 650m, c vng
san h bao quanh. Tuy khng phi l o ln nht nhng Hong
Sa l o chnh ca qun o, c v tr qun s quan trng nht
cho vic phng th b bin Vit Nam. Trn o Hong Sa tng
c bia ch quyn ca Vit Nam vi dng ch khc trn bia:
Rpublique Franaise - Royaune dAn Nam - Arehipel des
Paracels - 1816 - Ile de pattle 1938 (Cng ha Php - Vng
triu An Nam - Qun o Hong Sa 1816 - o Hong Sa 1938).
Ngoi ra, trn o cn c Miu B, mt s ngi m ca binh lnh
ra canh o b cht ti y.
o Hu Nht nm v pha nam v cch o Hong Sa 3
hi l, ta 16
0
30,3 v Bc v 111
0
35,3 kinh ng, dng
o hnh trn, ng knh 800m, cao 8m, din tch 0,6 km
2
,
c vng ai san h bao ngoi, gia l vng bin lng.
- o Duy Mng nm v pha ng nam o Hu Nht v
pha ng bc o Quang Ha ta 16
0
27,6 v Bc v
111
0
44,4 kinh ng, do san h cu to thnh, bi san h nm

32
xa o, nh ln khi mt nc khong 4 m, c hnh bu dc,
din tch 0,5 km
2
.
- o Quang Ha nm ta 16
0
26,9 v Bc v
111
0
42,7 kinh ng, do san h cu to thnh, l o ln nht
trong nhm o Li Lim, din tch gn 0,5 km
2
, trn o c
nhiu cy ci, xung quanh o l mt bi san h mu vng nht,
nh ra rt xa o, ni vi mt s o nh khc thnh o Quang
Ha ng v Quang Ha Ty.
Nm ta 16
0
27 v Bc v 111
0
30,8 kinh ng
do san h cu to thnh, cao 6 m. Chung quanh o l b
bin c nhiu ngm sc nhn rt nguy him, tu ln khng
th th neo gn o m phi neo ngoi khi, mun vo phi s
dng thuyn nh. o c hnh bu dc, din tch khong 0,7 km
2
.
- o Bch Quy nm ta 16
0
03,5 v Bc v
111
0
46,9 kinh ng, vi cao 15m th y l o c cao
ln nht trn qun o Hong Sa.
- o Tri Tn nm ta 15
0
47,2 v Bc v 111
0
11,8
kinh ng, nm gn b bin Vit Nam nht, c nhiu hi
sm, ba ba. San h y pht trin mnh v a dng.
Ngoi ra, nhm Li Lim cn c mt s o nh, mm
v bi nh: o c Hoa, o Ba Ba, o Li Lim, Hi Sm,
Li, Chim n, bi X C, bi Ng Bnh, bi ngm c Tai
Voi...
2. Nhm An Vnh
Nm pha ng, bao gm cc o tng i ln ca
qun o Hong Sa v cng l cc o san h ln nht ca Bin

33
ng nh o Ph Lm, o Cy, o Linh Cn, o Trung, o
Bc, o Nam, o Ty, o Hn .
- o Ph Lm nm ta 16
0
50,2 v Bc v 112
0
20
kinh ng, l o quan trng nht ca cm o An Vnh v
qun o Hong Sa. o c chiu di 1,7 km, chiu ngang 1,2
km.
- o Linh Cn c ta 16
0
40,3 v Bc v 112
0
43,6
kinh ng, cao khong 8,5 m, trn o c nc ngt. Vng
san h bao quanh o ko di v pha Nam n 15 hi l.
- o Cy nm ta 16
0
59 v Bc v 112
0
15,9 kinh
ng.
- o Trung (cn gi l o Gia) nm ta 16
0
57,6 v
Bc v 112
0
19,1 kinh ng.
- o Bc nm ta 16
0
58 v Bc v 112
0
18,3 kinh
ng.
- o Nam nm ta 16
0
57,0 v Bc v 112
0
19,7
kinh ng.
- o nm ta 16
0
50,9 v Bc v 112
0
20,5 kinh
ng, din tch 0,4 km
2
.
Ngoi ra, nhm An Vnh cn c nhiu mm , cn ct v
bi nh: Trng Ngha, Sn K, Tr Ty, Bng Bay,
bi Bnh Sn, bi n Pha, bi Chu Nhai, cn Ct Ty, cn Ct
Nam, Hn Thp, bi cn G Ni, bi Thy T, bi Quang Ngha.
DANH SCH V V TR A L
CC O, , BI QUN O HONG SA
STT Tn gi Ta a l

34
V Bc Kinh ng
1 o Bc 17
0
06,0 111
0
30,8
2 o Hong Sa 16
0
32,0 111
0
36,7
3 o Hu Nht 16
0
30,3 111
0
35,3
4 o Duy Mng 16
0
27,6 111
0
44,4
5 o Quang Ha 16
0
26,9 111
0
42,7
6 o Quang nh 16
0
27,0 111
0
30,8
7 o Bch Quy 16
0
03,5 111
0
46,9
8 o Tri Tn 15
0
47,2 111
0
11,8
9 Bi ngm c Tai voi 15
0
44,0 112
0
14,1
10 o c Hoa 16
0
34,0 111
0
40,0
11 o Ba Ba 16
0
33,8 111
0
41,5
12 o Li Lim 16
0
30,5 111
0
46,2
13 Hi Sm 16
0
28,0 111
0
35,5
14 Li 16
0
15,0 111
0
41,0
15 Chim n 16
0
20,8 112
0
02,6
16 Bi X C 16
0
34,9 111
0
42,9
17 Bi Ng Bnh 16
0
27,5 111
0
39,0
18 o Ph Lm 16
0
50,2 112
0
20,0
19 o Linh Cn 16
0
40,3 112
0
43 ,6
20 o Cy 16
0
59,0 112
0
15,9
21 o Trung 16
0
57,6 112
0
19,1
22 o Bc 16
0
58,0 112
0
1 8,3
23 o Nam 16
0
57,0 112
0
19,7

35
STT Tn gi
Ta a l
V Bc Kinh ng
24 o 16
0
50,9 112
0
20,5
25 Trng Ngha 16
0
58,6 112
0
15,4
26 Sn K 16
0
34,6 111
0
41,0
27 Tr Ty 16
0
32,8 111
0
42,8
28 Bng Bay 16
0
02,0 112
0
30,0
29 Bi Bnh Sn 16
0
46,6 112
0
13,2
30 Bi n Pha 16
0
32,0 111
0
36,9
31 Bi Chu Nhai 16
0
19,3 112
0
25,4
32 Cn Ct Ty 16
0
58,9 112
0
12,3
33 Cn Ct Nam 16
0
55,6 112
0
20,5
34 Hn Thp 16
0
34,8 112
0
38,6
35 Bi cn G Ni 16
0
49,7 112
0
53,4
36 Bi Thy T 16
0
32,0 112
0
39,9
37 Bi Quang Ngha 16
0
19,4 112
0
41,1

8

Nhng nt chnh v v tr a l v iu
kin t nhin ca qun o Trng Sa?
Qun o Trng Sa nm cch qun o Hong Sa
khong 200 hi l v pha Nam, bao gm hn 100 o, , bi
ngm, bi san h, nm ri rc trong phm vi bin, khong t v

36
tuyn 6
0
30 Bc n 12
0
00 Bc v khong t kinh tuyn
111
0
30 ng n 117
0
20 ng. o gn t lin nht l o
Trng Sa cch vnh Cam Ranh (Khnh Ha) khong 250 hi l,
cch im gn nht ca o Hi Nam (Trung Quc) khong gn
600 hi l v cch o i Loan khong 960 hi l.
Cc o ca qun o Trng Sa thp hn cc o ca
qun o Hong Sa. cao trung bnh trn mt nc khong 3
- 5m. Qun o Trng Sa c chia lm tm cm: Song T, Th
T, Loi Ta, Nam Yt, Sinh Tn, Trng Sa, Thm Him, Bnh
Nguyn. Song T Ty l o cao nht (cao khong 4 - 6m lc
thy triu xung); Ba Bnh l o rng nht (0,6 km
2
). Ngoi ra
cn c nhiu o nh v bi ngm nh Sinh Tn ng, Ch
Thp, Chu Vin, Ga Ven, Ken Nan, Ln, Thuyn Chi. Tng
din tch phn ni ca tt c cc o, , cn, bi qun o
Trng Sa ch khong 3 km
2
nh hn tng din tch ca qun
o Hong Sa (10 km
2
) nhng li tri ra trn mt vng bin
rng gp hn nhiu ln qun o Hong Sa.
Trn o Trng Sa v Song T Ty c i kh tng ngy
m theo di v thng bo cc s liu v thi tit vng bin
ny cho mng li quan trc kh tng th gii v trn mt s
o c n bin ca Tng Cng ty Bo m hng hi Vit Nam
nh o Song T Ty, o An Bang, o Ty.
Trn cc o c nhiu loi cy xanh nh phong ba, phi lao,
bng vung v mt s loi dy leo c di. Cht t trn cc o
ca qun o Trng Sa l ct san h, c ln nhng lp phn
chim ln mn cy c b dy khong 5 - 10 cm. Mt s o trong
qun o c nc ngm nh o Song T Ty, o Song T
ng, o Trng Sa. Ngun li hi sn qun o Trng Sa
rt phong ph, c bit c loi vch l ng vt qu him, c ng

37
i dng c gi tr kinh t cao. Khng ch c tr lng ti
nguyn kh ln, a dng m qun o Trng Sa cn c v tr
qun s chin lc quan trng n ng pha ng Nam nc ta.
iu kin t nhin v kh hu vng ny rt khc nghit:
nng gi, ging bo thng xuyn, thiu nc ngt, nhiu o
khng c cy. Mt s hin tng thi tit cng din bin khc
vi trong t lin. Kh hu qun o Trng Sa c th chia
lm hai ma: ma kh v ma ma. Ma kh t thng 1 n
thng 5, ma ma t thng 5 n thng 1 nm sau, lng ma
trung bnh hng nm rt ln vo khong hn 2.500 mm. Hin
tng dng trn vng bin qun o ny rt ph bin, c th
ni quanh nm, thng no cng c dng v l ni thng c bo
ln i qua, tp trung vo cc thng ma ma.
9

Nhng nhm o chnh ca qun o
Trng Sa?

Qun o Trng Sa c chia thnh 8 nhm: Song T,
Th T, Loi Ta, Nam Yt, Sinh Tn, Trng Sa, Thm Him,
Bnh Nguyn. Song T Ty l o cao nht (khong 4 - 6m lc
thy triu xung); Ba Bnh l o rng nht (0,6 km
2
).
1. Nhm o Song T gm o Song T ng, Song T
Ty, bi Bc, bi Nam, bi cn inh Ba, bi cn Ni Cu.
Hai hn o (Song T ng v Song T Ty) nm cc Bc ca
qun o Trng Sa, ngang v vi Phan Rang (Ninh Thun).
Trn o c nhng cy cao trung bnh, nhiu phn chim c th
ch bin thnh phn bn, vng quanh hai o ny v pha ng

38
v nam chng 5 hi l c nhiu mm ngm. Rong bin mc
nhiu y.
Song T ng c hnh dng hi trn, din tch 12,7 ha, di
900 m, rng 250 m, cao 3 m, c nhiu bi ct v san h xung
quanh, nhiu cy ci. Song T Ty hnh li lim, nh hn Song
T ng, di 700 m, rng 300 m, c nc ngt, c mt vn
da v nhiu cy nh. C thp ra-a thi Vit Nam Cng ha.
2. Nhm o Th T nm pha Nam nhm o Song T,
gm o Th T v cc bi (Hoi An, Tri L, Ci Vung, Xu Bi,
Vnh Ho).
o Th T hnh bu dc, rng 550 m, di 700 m, c ging
nc ngt. Trn o c cc loi cy: m u, bng, nhiu cy leo
chng cht. Quanh o c nhiu bi ngm v rong bin.
3. Nhm o Loi Ta nm pha ng nhm o Th T,
gm o Loi Ta v cn san h Lan Can (hay An Nhn) An
Lo, bi ng, bi An Nhn Bc, bi Loi Ta Bc, bi Loi Ta
Nam, o Da v C Nhm. o hnh trn, ng knh 300
m, cao khong 2 m, trn o c nhiu cy ln. Vng quanh o
c nhiu bi ct trng to nn phong cnh p, c ging nc
ngt nhng rt t nc.
4. Nhm o Nam Yt nm pha nam nhm o Loi Ta,
gm o Nam Yt, o Sn Ca, o Ba Bnh, bi Bn Than,
Ni Th, n t, Lc, Gaven, Ln, Nh, n
Cy C.
Nam Yt l hn o cao nht ca qun o, ln th hai
sau o Ba Bnh, pha Nam ca nhm o, hnh ch C, di
khong 700 m, rng 250 m, cao khong gn 5 m. Trn o c
nhiu loi cy v nhiu ging cy c c gai vng nhit i.
Quanh o c vng san h v bi ngm.

39
o Sn Ca c hnh ging ch C, di 391 m, rng 156 m,
cao 3 m.
o Ba Bnh c xem l o ln nht trong qun o
Trng Sa, thp hn o Nam Yt mt cht.
Nhn chung nhm o ny c iu kin sinh hot tt. Pha
Ty Nam nhm Nam Yt c Ch Thp, y l ch cao nht
ca mt bi cn di 25 km, rng ti a 6 km.
5. Nhm o Sinh Tn nm pha nam nhm o Nam
Yt, gm o Sinh Tn v Sinh Tn ng, Nhn Gia,
Bnh Kh, Ken Nan, T Ngha, Bi Khung, c Ha,
Ba u, An Bnh, Bia, Vn Nguyn, Phc S,
Len ao, Gc Ma, C Lin, Ngha Hnh, Tam Trung,
Sn H.
6. Nhm o Trng Sa nm pha nam v ty nam ca
cm Sinh Tn, tri di theo chiu ngang, gm o Lt,
Trng Sa, o ng o Trng Sa ng, o Phan Vinh
(Hn Sp) v Chu Vin, Tc Tan, Ni Le, Tin N.
o ln nht l o Trng Sa, c dng hnh tam gic cn m
y hi chch v pha bc. Nhm o khng c cy ln, nhiu
nht l nam sm, c dc tnh, cc loi rau sam, mung bin. C
loi chim hi u trng, sn ca, chim n. C ging nc ngt,
song li c mi tanh ca san h.
7. Nhm o An Bang nm pha nam nhm o Trng
Sa, gm c o An Bang, bi t, bi inh, bi Vng My, bi
Thuyn Chi, bi Trng Khuyt, bi Kiu Nga, v Ba K,

40
H Tn, Tn Chu, Lc Giang, Long Hi, Cng o,
K Vn, Hoa Lau.
An Bang l o duy nht ging nh mt ci ti, y nm
pha ng v ming tht li pha ty. o tng i nh v
di, ch rng 20 m lc nc rng.
8. Nhm o Bnh Nguyn nm pha ng gm o Bnh
Nguyn, o Vnh Vin, Hoa, ch-kin-xn, in, Hn
Sn, Pt, Vnh Khn, cn san h Gic-xn, bi C My, bi
cn Sui Ng, Bc Xan, bi cn Sa Bin, Hp Kim, Ba C,
Khc Gic, B, Gi G, Ch V, bi M Vt, bi cn
Nam, bi Nu, bi Rch Vang, bi Rch Lp, bi Na Khoai. o
Vnh Vin di chng 580 m, cao khong 2 m. o Bnh Nguyn
thp hn, hp b ngang.
DANH SCH V V TR A L
CC O, , BI CA QUN O TRNG SA
STT Tn gi Ta a l
V Bc Kinh ng
1 Bc 11
0
28,0 114
0
23,6
2 o Song T ng 11
0
27,4 114
0
21,3
3 o Song T Ty 11
0
25,9 114
0
19,8
4 Nam 11
0
23,3 114
0
17,9
5 Bi inh Ba 11
0
30,1 114
0
38,8
6 Bi Ni Cu 11
0
21,0 114
0
33,7
7 Vnh Ho 11
0
05,6 114
0
22,5
8 Tri L 11
0
04,5 114
0
15,4

41
STT Tn gi Ta a l
V Bc Kinh ng
9 Hoi n 11
0
03,7 114
0
13,3
10 Trm c 11
0
03,5 114
0
19,4
11 o Th T 11
0
03,2 114
0
17,1
12 Ci Vung 11
0
02,0 114
0
10,5
13 An Lo 11
0
09,1 114
0
47,9
14 Bi ng 11
0
01,3 114
0
41,8
15 o Bn Lc 11
0
04,7 115
0
01,2
16 n bin Song T Ty 11
0
25,7 114
0
19,8
17 n Cy C 10
0
15,4 113
0
36,6
18 Ln 10
0
03,7 113
0
51,1
19 Xu Bi 10
0
55,1 114
0
04,8
20 Bi Loi Ta Nam 10
0
42,1 114
0
19,7
21 o Loi Ta Ty 10
0
43,5 114
0
21,0
22 o Loi Ta 10
0
40,1 114
0
25,4
23 Sa Hunh 10
0
40,7 114 27,6
24 An Nhn Nam 10
0
41,4 114
0
29,7
25 An Nhn 10
0
42,8 114
0
31,9
26 An Nhn Bc 10
0
46,4 114
0
35,4
27 C Nhm 10
0
52,8 114
0
55,3
28 Tn Chu 10
0
51,5 114
0
52,5

42
STT Tn gi Ta a l
V Bc Kinh ng
29 Ga Ven 10
0
12,7 114
0
13,4
30 Lc 10
0
09,9 114
0
15,1
31 o Nam Yt 10
0
10,9 114
0
21,6
32 o Ba Bnh 10
0
22,8 114
0
21,8
33 Bn Than 10
0
23,3 114
0
24,7
34 o Sn Ca 10 22,6 114
0
28,7
35 Ni Th 10
0
24,7 114
0
35,2
36 n t 10
0
21,3 114
0
41,8
37 Nh 10
0
01,5 114
0
01,4
38 Long Hi 10
0
11,5 115
0
18,0
39 Lc Giang 10
0
15,2 115
0
22,1
40 o Bnh Nguyn 10
0
49,2 115
0
49,8
41 o Vnh Vin 10
0
44,2 115
0
48,5
42 Cm Hi Sm 10
0
29,8 115
0
45,7
43 Hoa 10
0
32,0 115
0
44,1
44 Trim c 10
0
32,1 115
0
47,7
45 Ninh C 10
0
29,9 115
0
42,6
46 Hi c 10
0
27,7 114
0
43,9
47 nh Tng 10
0
27,5 115
0
47,2
49 Hp Kim 10
0
48,5 116
0
05,5

43
STT Tn gi Ta a l
V Bc Kinh ng
50 Ba C 10
0
43,0 116
0
10,0
51 Khc Gic 10
0
37,1 116
0
10,3
52 Trung L 10
0
57,9 116
0
25,3
53 M Vt 10
0
53,7 116
0
26,3
54 C My 10
0
47,3 116
0
41,3
55 G Gi 10
0
48,6 116
0
51,5
57 Ch V 10
0
32,8 116
0
56,2
58 Ty Nam 10
0
18,8 116
0
29,7
59 Pht T 10
0
07,1 116
0
08,8
60 Bi Hi Yn 10
0
35,2 116
0
59,9
61 Ch Thp 09
0
39,8 112
0
59,0
62 Ni Mon 09
0
12,7 113
0
39,9
63 C Lin 09
0
46,4 114
0
15,2
64 Gc Ma 09
0
43,2 114
0
16,6
65 Tam Trung 09
0
50,2 114
0
16,1
66 Ngha Hnh 09
0
51,3 114
0
16,6
67 Sn H 09
0
52,9 114
0
18,2
68 o Sinh Tn 09
0
53,2 114
0
19,7
69 Nhn Gia 09
0
53,9 114
0
20,6
70 Bnh Kh 09
0
54,0 114
0
23,1

44
STT Tn gi Ta a l
V Bc Kinh ng
71 Ken Nan 09
0
53,7 114
0
25,6
72 Vn Nguyn 09
0
50,1 114
0
27,3
73 Phc S 09
0
48,0 114
0
23,8
74 Len ao 09
0
46,8 114
0
22,2
75 Tr Khc 09
0
41,5 114
0
21,3
76 Ninh Ha 09
0
51,1 114
0
29,2
77 V Kh 09
0
51,7 114
0
33,0
78 Bia 09
0
52,2 114
0
30,5
79 T Ngha 09
0
55,1 114
0
30,9
80 o Sinh Tn ng 09
0
54,3 114
0
33,7
81 An Bnh 09
0
54,5 114
0
35,7
82 Bnh Sn 09
0
56,2 114
0
31,2
83 Bi Khung 09
0
58,0 114
0
33,7
84 c Ha 09
0
58,8 114
0
35,3
85 Ba u 09
0
59,3 114
0
39,0
86 Sui Ngc 09
0
22,9 115
0
26,5
87 Vnh Khn 09
0
54,3 115
0
32,3
88 Bi C My 09
0
44,5 115
0
52,0
89 Bi Sui Ng 09
0
19,1 11
0
56,2
90 Long in 09
0
36,3 116
0
10,3

45
STT Tn gi Ta a l
V Bc Kinh ng
91 Bi Sa Bin 09
0
44,7 116
0
30,0
92 Bi Ph M 09
0
10,1 116
0
28,1
93 Bi i Mi 09
0
02,3 116
0
40,2
94 Bi Ci Mp 09
0
27,2 116
0
55,6
95 B 09
0
31,4 116
0
23,2
96 Lt 08
0
40,7 111
0
40,2
97 o Trng Sa 08
0
38,8 111
0
55,1
98 Bi Ty 08
0
51,5 112
0
13,1
99 o Trng Sa ng 08
0
56,1 112
0
20,9
100 Bi ngm Chim Bin 08
0
09,0 111
0
58,0
101 Bi ngm M Hi 08
0
33,6 111
0
28,0
102 Cng bin Trng Sa Ln 08
0
38,6 111
0
55,0
103 n bin Lt 08
0
40,0 111
0
39,8
104 n bin Ty 08
0
50,7 112
0
11,7
105 ng 08
0
49,7 112
0
35,8
106 Chu Vin 08
0
51,9 112
0
50,1
107 Bi Thuyn Chi 08
0
11,0 113
0
18,6
108 o Phan Vinh 08
0
58,1 113
0
41,9
109 Bi Tc Tan 08
0
48,7 113
0
59,0
110 K Vn 08
0
00,5 113
0
55,0

46
STT Tn gi Ta a l
V Bc Kinh ng
111 Ni Le 08
0
42,6 114
0
11,1
112 Tin N 08
0
51,3 114
0
39,3
113 n Ca 08
0
05,6 114
0
08,3
114 Su 08
0
07,0 114
0
34,4
115 Gia Hi 08
0
10,5 114
0
42,7
116 Gia Ph 08
0
07,4 114
0
48,3
117 Cng o 08
0
21,5 115
0
13,4
118 Bi ngm Ng Phng 08
0
27,0 115
0
09,6
119 n bin Tin N 08
0
52,0 114
0
39,0
120 Bi Trng Khuyt 08
0
53,7 116
0
17,1
121 Bi ngm Tam Thanh 08
0
30,5 115
0
32,0
122 Bi ngm Khnh Hi 08
0
29,0 115
0
56,0
123 o An Bang 07
0
53,8 112
0
55,1
124 Sui Ct 07
0
38,6 113
0
48,5
125 Kiu Nga 07
0
39,0 113
0
56,8
126 Hoa Lau 07
0
24,1 113
0
50,2
127 n bin An Bang 07
0
52,2 112
0
54,2
128 Bi cn Kiu Nga 07
0
44,3 114
0
15,9
129 Vnh Tng 07
0
11,0 114
0
49,0
130 Bi ngm Nguyt Xng 09
0
32,0 112
0
25,0

47
STT Tn gi Ta a l
V Bc Kinh ng
131 Bi cn Bn 10
0
44,0 117
0
18,3
132 Bi cn Rch Vang 11
0
04,0 117
0
16,5
133 Vnh Hp 11
0
04,5 117
0
01,7
134 Bi C Rong 11
0
28,5 116
0
22,1
135 ng Thanh 11
0
55,5 116
0
47,0
136 Bi T Mui 11
0
28,9 116
0
12,5
137 Bi cn Na Khoai 10
0
20,0 117
0
17,7
138 Sc Lt 06
0
56,5 113
0
34,5

10

Th no c gi l vnh? Tn cc vnh
ln ca Vit Nam?
Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 ch nu
nh ngha chnh thc i vi vnh do b bin ca mt quc gia
hoc nhiu quc gia bao bc. Khon 2 iu 10 ca Cng c quy
nh: Vnh cn c hiu l mt vng lm su r rt vo t
lin m chiu su ca vng lm so snh vi chiu rng
ngoi ca ca n n mc l nc ca vng lm c b
bin bao quanh v vng lm su hn l mt s un cong ca
b bin.

48
Tuy nhin, Cng c quy nh vng lm ch c coi l
Vnh khi p ng hai iu kin:
(1) Din tch ca Vnh t nht cng bng din tch mt na
hnh trn c ng knh l ng thng k ngang qua ca vo
ca vng lm. Din tch ca vng lm c tnh gia ngn nc
triu thp nht dc theo b bin ca vng lm v ng thng
ni lin cc ngn nc triu thp nht cc im ca ca vo
t nhin. Nu do cc o m mt vng lm c nhiu ca vo, th
na hnh trn ni trn c ng knh bng tng s chiu di cc
on thng ct ngang cc ca vo . Din tch ca cc o nm
trong mt vng lm c tnh vo din tch chung ca vng
lm (khon 3 iu 10).
(2) ng khp ca vo t nhin ca ca Vnh khng
vt qu 24 hi l. Nu vt qu 24 hi l, th c k mt
on ng c s thng di 24 hi l pha trong Vnh, sao cho
pha trong ca Vnh c mt din tch nc ti a (khon 5 iu
10).
Lin quan n Vit Nam c hai vnh ln l: Vnh Bc B v
Vnh Thi Lan Bin ng.
11

Khi qut v cc ngun ti nguyn quan
trng cc vng bin ca Vit Nam
trong Bin ng?
1. Ti nguyn sinh vt

49
Bin ng c ngun ti nguyn sinh vt phong ph v a
dng, c n hn 160.000 loi, gn 10.000 loi thc vt v 260
loi chim sng bin. Tr lng cc loi ng vt bin c tnh
khong 32,5 t tn, trong , cc loi c chim 86% tng tr
lng.
Vng bin Vit Nam c hn 2.458 loi c, gm nhiu b,
h khc nhau, trong c khong 110 loi c gi tr kinh t cao.
Tr lng c vng bin nc ta khong 5 triu tn/nm, tr
lng c c th nh bt hng nm khong 2,3 triu tn. Cc
loi ng vt thn mm Bin ng c hn 1.800 loi, trong
c nhiu loi l thc phm c a thch, nh: mc, hi
sm,...
Chim bin: Cc loi chim bin nc ta v cng phong
ph, gm: hi u, b nng, chim r, hi yn,...
Ngoi ng vt, bin cn cung cp cho con ngi nhiu
loi rong bin c gi tr. y l ngun thc phm giu dinh
dng v l ngun dc liu phong ph. Bin nc ta c
khong 638 loi rong bin. Cc loi rong bin d gy trng, t b
mt ma v cho nng sut thu hoch cao nn s l ngun thc
phm quan trng ca loi ngi trong tng lai.
2. Ti nguyn phi sinh vt
Du kh l ti nguyn ln nht thm lc a nc ta, c
tm chin lc quan trng. n nay, chng ta xc nh c
tng tim nng du kh ti b trm tch: Sng Hng, Ph Khnh,
Nam Cn Sn, Cu Long, Malay - Th Chu, T Chnh - Vng
My. Tr lng du kh d bo ca ton thm lc a Vit Nam

50
khong 10 t tn quy du. Ngoi du, Vit Nam cn c kh t
vi tr lng khai thc khong 3.000 t m
3
/nm. Tr lng
c xc minh l gn 550 triu tn du v trn 610 t m
3
kh.
Tr lng kh c thm lng, ang c khai thc v sn
sng pht trin trong thi gian ti vo khong 400 t m
3
.
Ngoi ra, vng bin nc ta nm gn trong phn pha Ty
ca vnh ai qung thic Thi Bnh Dng, c tr lng thic
ln, v tim nng to ln v qung sa khong ca cc nguyn t
him, c trin vng bng chy ln.
3. Ti nguyn giao thng vn ti
Lnh th nc ta c ng b bin chy theo hng Bc -
Nam dc theo chiu di t nc, li nm k trn cc tuyn
ng bin quc t quan trng ca th gii, c nhng vng su
kn gi l iu kin thun li pht trin giao thng vn ti
bin v m rng giao lu vi bn ngoi.
Bin ng c coi l con ng chin lc v giao lu
v thng mi quc t gia n Dng v Thi Bnh Dng,
c bn pha u c ng thng ra Thi Bnh Dng v n
Dng qua cc eo bin. T cc hi cng ven bin ca Vit Nam
thng qua eo bin Ma-lc-ca i n n Dng, Trung
ng, Chu u, Chu Phi; qua eo bin Basi c th i vo Thi
Bnh Dng n cc cng ca Nht Bn, Nga, Nam M v Bc M;
qua cc eo bin gia Phi-lip-pin, In--n-xia, Xin-ga-po n tx-
try-lia v Niu Di Ln... Hu ht cc nc trong khu vc chu -
Thi Bnh Dng u c cc hot ng thng mi hng hi rt
mnh trn Bin ng. Trong tng s 10 tuyn ng bin ln

51
nht trn th gii hin nay, c 5 tuyn i qua Bin ng hoc c
lin quan n Bin ng.
4. Ti nguyn du lch
B bin di c nhiu bi ct, vnh, hang ng t nhin p
l tim nng v du lch ln ca nc ta.
Do c im kin to khu vc, cc dy ni vi vn ra
st b bin to nhiu cnh quan thin nhin sn thy rt a
dng, nhiu vng, vnh, bi ct trng, hang ng, cc bn o v
cc o ln nh lin kt vi nhau thnh mt qun th du lch
him c trn th gii nh di sn thin nhin H Long c
UNESCO xp hng.
H thng gn 82 hn o ven b c din tch trn 01 km
2
,
trong 24 o c din tch trn 10 km
2
(10 - 320 km
2
), cch
b khng xa l nhng h sinh thi o hp dn. y khng
kh trong lnh, nc bin trong v sch, bi ct trng mn.
Cc thng cnh trn t lin ni ting nh Phong Nha,
Bch ng, Non Nc... Cc di tch lch s v vn ho nh C
Hu, ph c Hi An, Thp Chm, nh th Pht Dim,... phn
b ngay vng ven bin.
Cc trung tm kinh t thng mi, cc thnh ph du lch
nm ven bin hoc cch b bin khng xa nh H Long, Hi
Phng, Vinh, Nng, Quy Nhn, Nha Trang, Vng Tu, H
Tin, H Ni, Si Gn,... H thng ng b, ng xe la xuyn
Vit v lin vn quc t cht lng cao c xy dng dc b
bin.

52
12

Tim nng du kh vng bin
Vit Nam?

Nc ta c cc vng bin v thm lc a rng ln v
cng l ni c trin vng du kh ln. Hot ng tm kim, thm
d du kh Vit Nam c bt u trin khai min vng
H Ni v trng An Chu t nhng nm 1960 vi s gip
ca Lin X. thm lc a pha nam, cng vic ny c cc
cng ty nc ngoi nh Mobil, Pecten,... tin hnh t nhng
nm 1970. Nm 1975, m kh Tin Hi C (Thi Bnh) c
pht hin v a vo khai thc t nm 1981. Da trn kt qu
nghin cu a cht-a vt l xc nh c 7 bn trm tch
c trin vng cha du kh thm lc a nc ta. l bn
trng sng Hng, bn trng Ph Khnh, bn Cu Long, bn
Nam Cn Sn, bn M Lai - Th Chu, bn T Chnh - Vng My
v nhm bn Trng Sa - Hong Sa. Cc m du kh nc ta
c pht hin v khai thc t lng t di y bin khu vc
thm lc a pha Nam, ni c su 50 - 200 m nc v trong
tng cu trc a cht su trn 1.000 m n trn 5.000 m. Mt
s m bn trng Cu Long (c xem l bn c cht lng
tt nht) nh Bch H v m i Hng bn trng Nam Cn
Sn l nhng m c cha du c mng. M Bch H cng
c xem l trng hp ngoi l cha du trong mng
(cha khong 80% du di chuyn t ni khc n trong h
thng khe nt mng).

53
Ngun du kh thm d, kho st ca Vit Nam c tr
lng tim nng khong trn 4 t m
3
du quy i v gn y
m rng tm kim pht hin mt s m mi cho php gia
tng tr lng du kh ca Vit Nam. Trong 5 nm (2006 -
2010) c 12 pht hin du kh mi, gia tng tr lng du kh
t 333 triu tn quy du, ring nm 2010 c 7 pht hin du
kh mi, gia tng tr lng t 43 triu tn quy du.
Hot ng khai thc du kh c duy tr ti 6 m thm
lc a pha nam: Bch H, i Hng, Rng, Rng ng, Hng
Ngc v PM3 (Bunga Kekwa). Sn lng du th khai thc
nc ta tng hng nm 30% v ngnh du kh nc ta t
mc khai thc tn du th th 1 triu vo nm 1988, th 100
triu tn vo ngy 13/2/2001. Ngy 22/10/2010 khai thc
tn du th th 260 triu. Nm 1997 khai thc/thu gom t 1 t
m
3
kh u tin, nm 2003 khai thc/thu gom m
3
kh th 10 t
v n nm 2010 sn lng kh khai thc/thu gom cng dn
t 64 t m
3
. Nm 1994, sn lng khai thc t 7 triu tn du
th v gi tr xut khu khong 1 t USD; nm 2001, sn lng
khai thc t 17 triu tn du th, t gi tr xut khu trn 3 t
USD; thu gom v a vo b 1,72 t m
3
kh ng hnh, cung
ng cho cc nh my in Ph M, B Ra v nh my ch bin
kh Dinh C. Tng sn lng khai thc nm 2003 t 17,6 triu
tn du v hn 3 t m
3
kh, nm 2009 t 16,3 triu tn du, 6
t m
3
kh, ng gp GDP xut khu trn 7 t USD. Nm 2010,
a 3 m du kh mi vo khai thc. Tng sn lng khai thc
quy du nm 2010 l 24,34 triu tn, khai thc du th t 15
triu tn, khai thc kh t 9,40 t m
3
. Mc tng trng nh vy

54
a ngnh du kh tr thnh ngnh kinh t mi nhn ca t
nc v lun ng u v kim ngch xut khu.
Cng vi vic khai thc du, hng nm phi t b gn 1 t
m
3
kh ng hnh, bng s nhin liu cung cp cho mt nh my
in tuabin kh c cng sut 300 mW. tn dng ngun kh
ny, Chnh ph cho xy dng mt Nh my in kh B Ra v
a vo hot ng nm 1996. Nh my lc du u tin cng
c khn trng xy dng v a vo hot ng Dung Qut
(Qung Ngi).
Phng hng c bn sp ti l y mnh cng tc tm
kim thm d du kh trn thm lc a v vn ra xa, i xung
su hn; xc nh cc cu trc c trin vng v xc minh tr
lng cng nghip c kh nng khai thc; tip tc a cc m
mi vo khai thc. Trong giai on 2011 - 2015 phn u gia
tng tr lng du kh t 130 - 140 triu tn du quy i.
13

Tim nng, tr lng hi sn ca vng
bin Vit Nam
(1)
?
Vng bin Vit Nam l mt trong nhng khu vc c
ngun li hi sn phong ph trn th gii v c tnh a dng
sinh hc cao. Theo mt s cng trnh nghin cu cng b,

(1)
o Mnh Sn, V Vit H, ng Vn Thi, Nguyn Vit Ngha, Bch Vn
Hnh, Mai Cng Nhun: Ngun li hi sn bin Vit Nam giai on 2000 -
2005, Vin Nghin cu Hi sn, B Nng nghip v Pht trin nng thn.

55
vng bin Vit Nam c khong 2.458 loi c thuc 206 h v
nhiu loi hi sn khc ngoi c, tr lng ngun li hi sn
bin nc ta c tnh khong 4,18 triu tn (khng tnh tr
lng mc, tm bin, cc loi ng vt y v rong bin sng
vng triu ven b).
Trong nhng nm qua, ngnh thy sn pht trin
nhanh chng v tr thnh mt ngnh kinh t mi nhn. Tng
sn phm thy sn khng ngng gia tng, c bit l sn
lng khai thc: nm 1986 sn lng khai thc thy sn t
khong 0,8 triu tn, nm 1995 l 1,19 triu tn, nm 2005 l
1,99 triu tn v nm 2007 l 2,06 triu tn. Tng gi tr kim
ngch xut khu t khai thc thy sn cng khng ngng
gia tng: nm 2000 gi tr xut khu t khai thc thy sn
t 14.737 t ng, nm 2005 t 22.771 t ng v nm
2007 t 28.687 t ng.
Nhng nm gn y, vic gia tng cng lc khai thc
cng vi s ci tin k thut, phng tin khai thc ngy cng
hin i, hiu qu nh bt cao hn lm cho ngun li hi
sn gim st nghim trng, c bit l vng bin ven b.
Trong giai on t nm 2000 n 2005, khong 36 chuyn iu
tra, nghin cu, nh gi ngun li hi sn bng cc phng
php khc nhau c thc hin cc vng bin Vit
Nam. Kt qu nghin cu c ng cho thy ngun li hi sn
gia cc ma v gia cc nm bin ng kh ln. Nhn chung,
nng sut nh bt hi sn ma gi Ty Nam cao hn so vi
ma gi ng Bc v nng sut khai thc vng bin xa b cao
hn so vi vng bin ven b. Ng trng khai thc hi sn
trong ma gi ng Bc c xu th dch chuyn v pha Nam so
vi cc ng trng trng im ma gi Ty Nam. Tr lng

56
ngun li hi sn trn ton vng bin Vit Nam c tnh gn
y khong 5,0 triu tn v kh nng khai thc bn vng
khong trn 2,3 triu tn/nm. Ngun li c ni nh chim
khong 51%, c ni ln chim khong 21%, c y v hi sn
sng y chim khong 27% tng tr lng ngun li. Ngoi
ra, n nay xc nh c 15 bi c ln quan trng, trong
12 bi c phn b vng ven b v 3 bi c cc g ni ngoi
khi, cng nh cc bi tm quan trng vng bin gn b
thuc vnh Bc B v vng bin Ty Nam B.
c trng ni bt nht v mt ngun li hi sn vng
bin nc ta l quanh nm u c c , nhng thng tp
trung vo thi k t thng 3 n thng 7. C bin nc ta
thng phn n nhng khng ln: n c nh di 5 x 20 m
chim 84%, n c ln c 20 x 500 m - ch chim 0,1% tng s
n c. Chnh v th, ngh c nc ta l ngh c a loi v l
ngh c nh gn b cht ch vi sinh k ca ngi dn ven bin
v trn cc o ven b. Tim nng ngun li hi sn nh vy
cung cp tin quan trng, gp phn a nc ta tr thnh
mt quc gia c tim nng pht trin thy sn vng mnh.
Thi gian qua, khong 80% lng thy sn khai thc c
cung cp t vng bin ven b v vng nc l ven bin,
p ng mt lng protein quan trng cho ngi dn. Nm
2011, khai thc thy sn bin t trn 2,0 triu tn, cng vi
nui trng nc l v c tra, basa gp phn a ngnh thy
sn nc ta t mc kim ngnh xut khu khong trn 6,0 t
USD.

57
14

Tim nng v nng lng bin ca Vit
Nam?

Bin c tm quan trng c bit i vi ch v din
bin thi tit kh hu nc ta. Bin Vit Nam l bin h, li
nm trn trong vnh ai nhit i Bc bn cu ni nhn c
lng bc x mt tri trc tip nhiu nht so vi cc vnh ai
khc trn Tri t. Vng bin Vit Nam nm trong khu vc kh
hu nhit i gi ma in hnh, sc gi mnh v kh n nh
trong nm. S bin i hon lu kh quyn theo ma dn n
cc h thng thi tit c bn ln lt hnh thnh v hot ng:
ma h v ma thu l ma bo, ma ng v ma xun l thi
k gi ma ng Bc. Vng bin Vit Nam v Bin ng nm
khu vc chu nh hng ca nhiu trung tm tc ng quy m
hnh tinh quan trng nht: cao p lnh lc a chu , cao p
nhit i Thi Bnh Dng, cc p thp nng v rnh gi ma
pha Ty. Chnh v th, Bin ng v ven b Vit Nam gi
c xem l mt ngun ti nguyn (mt li ch) ca nc ta,
c bit trong vic pht trin nng lng gi (phong in)
vng ven bin v trn cc hi o.
Nm trong vng nhit i, nng nng, nn ngoi ngun
nng lng gi, nc ta cn c tim nng ln v nng lng
mt tri. Hin nay nng lng mt tri nc ta bt u
c khai thc, s dng cho cuc sng dn sinh trn mt s hi
o v vng ven bin.
Ngoi ra, nc ta cn c tim nng v nng lng bin
(sng, dng chy v thy triu) - mt ngun nng lng sch,

58
ti to trong tng lai. L mt vng bin h, chu tc ng
mnh m ca gi ma, ko theo l hai ma sng v dng chy
mnh theo hng ng bc v ng nam, nn kh nng tn
dng nng lng sng bin v dng chy bin l rt quan trng
v lu di, c bit khu vc ven bin min Trung. Cc dng
nng lng thy triu tim nng nc ta cn ch khai thc
l: nng lng thy triu khu vc ven b Qung Ninh - Hi
Phng, nhng quy m nh v bin thy triu ni y ch
khong 4-5 m.

15

Tim nng bng chy ca vng bin
Vit Nam?

Bng chy l mt loi kh hydrate (gas hydrate, methane
hydrate) tn ti di dng hn hp rn, trng b ngoi ging
bng hoc cn kh, c th trong sut hay m c, dng tinh th
mu trng, xm hoc vng. Bng chy bao gm kh hydrocarbon
(ch yu l methan) v nc, c hnh thnh trong iu kin
p sut cao v nhit thp, nn c kh nng bay hi trong
iu kin bnh thng nh bng phin.
Khi ngun nng lng truyn thng nh than , than
bn, du kh, ngy cng cn kit th bng chy vi tr lng
ln gp hn hai ln tr lng nng lng ha thch bit
c xem l ngun nng lng c hiu sut cao, sch v l nng
lng thay th tim tng trong tng lai. Chnh v th, bng
chy thu ht s ch ca nhiu quc gia bin, quc o trn

59
th gii. Tuy nhin, bng chy c th l mt yu t gp phn gy
bin i kh hu ton cu do kh nng t bc hi trong iu
kin nhit v p sut bnh thng v c th l mt dng tai
bin a cht (geohazard). Cc t chc quc t cnh bo iu
ni trn s xy ra trong tng lai nu cc quc gia hnh ng
thiu trch nhim khi s dng cng ngh lc hu trong tm
kim, thm d, khai thc, bo qun v s dng bng chy.
Bin ng l mt trong 4 khu vc ng c tim nng
v bng chy, nhng cng ch t c trung bnh ca th gii sau
cc vnh Mexico v Nankai.
Vit Nam, gn y mi c mt s cng trnh nghin cu
tng quan v bng chy trn c s hi c cc ti liu c.
Thng qua cc ti liu a cht - a vt l, a ha kh cc trm
tch v cc tin khc thm lc a v vng bin su ca Vit
Nam trong khun kh hp tc nhiu nm vi nc ngoi (ch
yu vi Nga, M), cc nh a cht nhn nh bin nc ta
cng c trin vng ln v bng chy. V th, Chnh ph rt quan
tm v nm 2010 Th tng ban hnh Quyt nh s
796/Q-TTg ph duyt Chng trnh nghin cu, iu tra c
bn v tim nng kh hydrate cc vng bin v thm lc a
Vit Nam. Tng cc Bin v Hi o Vit Nam phi hp vi Tp
on Du kh Quc gia Vit Nam thc hin chng trnh ny
thng qua hp tc vi cc nc c kinh nghim v cng ngh
tin tin.

60
16

Nhng bi bin du lch ni ting Vit
Nam?
Do b bin khc khuu, nhiu cung b xen k cc mi
nh gc, nn t Bc vo Nam, nc ta c rt nhiu nhng bi
ct bin (bi bin) tuyt p, ni ting v tr nn quen thuc
vi du khch trong v ngoi nc. Trong s khong hn 100
bi bin nc ta c khong 26 bi bin p (di, rng, thoi,
ct trng mn, nc bin trong sch, nm ni cnh quan xung
quanh p, khng c c d v sinh vt gy hi,).
Mt s bi bin p cc tnh, thnh ph ven bin c th
k l: Tr C (Qung Ninh), Quan Ln (Qung Ninh), Thanh Ln
(Qung Ninh); Ct C (Hi Phng), Sn (Hi Phng), Sm
Sn (Thanh Ha), Ca L (Ngh An), Ca Hi (Ngh An), Thin
Cm (H Tnh), Nhy (Qung Bnh), Ca Tng (Qung Tr),
Lng C (Tha Thin - Hu), M Kh ( Nng), Quy Nhn
(Bnh nh), Nha Trang (Khnh Ha), Ninh Ch (Ninh Thun),
C N (Ninh Thun), Mi N (Bnh Thun), Bi Trc (Vng
Tu), Bi Sau (Vng Tu), Ph Quc (Kin Giang),... Bn cnh
cn c cc bi bin p, ni ting thu ht du khch thuc cc
o Ct B (Hi Phng), Cn o (B Ra - Vng Tu), Ph Quc
(Kin Giang)...
Bi bin l yu t rt quan trng i vi pht trin du lch
bin mt x s nhit i, c bit l cc bi bin nh nhng

61
gn vi cc hi o hoang s, cc vng bin tnh lng nh
qun o Ct B (Hi Phng). Mi bi bin u c nhng nt p
v li th ring, thu ht du khch trong v ngoi nc. Nm
trong vng nhit i, m nng quanh nm, nn vng ven bin v
hi o nc ta quanh nm chan ha nh nng mt tri, cng
vi cc bi ct trng, mn tri di ven sng, bin xanh mnh
mng nc ta rt c li th pht trin du lch 3S (sun, sea,
sand). V th, vic quy hoch s dng hp l v qun l hiu qu
cc bi bin s gp phn duy tr c li th trong pht trin du
lch bin, o bn vng.
17

Hy k tn nhng l hi c sc ca cc
a phng ven bin Vit Nam?

Theo thng k s b, c nc c 8.902 l hi trong c
7.005 l hi dn gian truyn thng, 1.399 l hi tn gio, 409 l
hi lch s cch mng v 25 l hi du nhp t nc ngoi vo
Vit Nam. L hi l mt hot ng vn ha thu ht ng o
qun chng tham gia vi t cch va l ch th sng to va l
ngi hng th nhng thnh qu do hot ng vn ha
mang li. L hi xut hin khp mi ni trn c nc nhng l
hi cc a phng vng bin Vit Nam va c o, c sc
va mang m hi th cuc sng ca ngi dn vng bin.
Mt s l hi tiu biu l: Hi c Thnh Trn, Hi l Bch
ng, L hi n Ca ng (Qung Ninh), Hi Chi tru, Hi n
B ( Sn, Hi Phng), Hi ua thuyn (Ct Hi, Hi Phng),

62
Hi n c cc, n B Triu (Sm Sn, Thanh Ha), l hi
n Cung, n Cn, l hi Thi s Cng quc cng Nguyn X,
Hi l Khai Canh (huyn Yn Thnh, Ngh An); l hi Cu ng
ca ng dn (Ngh An); Hi l Nhng Bn (huyn Cm Xuyn,
H Tnh); Hi l Cu ng (ng Hi, Qung Bnh); L Khao l
th lnh Hong Sa (L Sn, Qung Ngi); Hi l H khoan, L hi
ua thuyn truyn thng (Qung Bnh); L hi ua thuyn, L
hi rc hn lng Mai X (Qung Tr); Hi l Qun Th m (
Nng); Hi l B Thu Bn (Qung Nam), Hi l Long Chu (Hi
An, Qung Nam); Hi l Gin (Bnh nh); Hi l P Nagar,
Hi l Yn So (Nha Trang, Khnh Ha); Hi l Dinh Thy (Ninh
Thun); Hi l Dinh C, Hi l nh Thn Thng Tam (B Ra -
Vng Tu); Hi l Nghinh ng (Qung Ngi, B Ra - Vng Tu,
Tp H Ch Minh, Bc Liu); L Cng bin M Long (huyn Cu
Ngang, Sc Trng); L hi Va B (C Mau); L hi Ooc-om-bok
v l hi Nghinh ng - Kin Hi (Kin Giang),...
Bn cnh cc l hi c th ca tng a phng th hu
ht cc tnh, thnh ph ven bin thng c tc l t chc l hi
cu ng hoc l hi Nghinh ng l loi hnh l hi cu cho ma
thun gi ha, cu cho ng dn lm n trn bin thun li, an ton.
18

Hy chng minh vai tr quan trng ca
mi trng bin i vi i sng con
ngi?

Nh c 71% din tch bin v i dng bao ph b mt
m mi trng Tri t c nhng im khc c bn so vi cc

63
hnh tinh khc trong h Mt tri. Bin v i dng c cc
nh khoa hc cng nhn l ci ngun ca s sng trn Tri t.
Khng c bin v i dng, cuc sng nh c bit hm nay
c th khng tn ti (Seibol v Berger, 1989). Bi l, bin v i
dng c nhiu chc nng quan trng lin quan ti s sng ca
Tri t. N hot ng vi t cch l mt "c my iu ho
nhit " v "c l si" khng l c tc dng iu chnh cn
bng cc cc tr nhit thnh hnh trn Tri t v lm du cc
nh hng khc lit ca thi tit nh ma bo, l, lt, kh
hn,... Thiu bin v i dng, cc i lc s tr thnh cc sa
mc kh cn, mi trng sng ca loi ngi trn Tri t s
khc nghit hn.
Trong bi cnh loi ngi ang phi i mt v n lc
ng ph vi nhng tc ng khn lng ca bin i kh hu,
th bin v i dng mt ln na li chng t vai tr quan
trng ton cu ca n. Hin nay, i dng v bin c kh nng
thu v lu gi c 30% lng CO
2
tha trong nhm kh nh
knh t bu kh quyn ca Tri t v nu lm cho i dng
lnh mnh hn th kh nng ny tip tc tng ln.
19

Nhng yu t ch yu gy nhim mi
trng bin?

Theo cc nh nghin cu, quan h qua li phc tp gia
cc tc ng ca con ngi thng lm nhiu khin cho ta
kh phn bit cc tc nhn gy nhim v suy thoi mi trng

64
bin. Mt cch n gin, tc ng ca con ngi i vi mi
trng bin c th c phn chia thnh cc nhm chnh nh
sau:
- T lc a mang ra: Cc hot ng pht trin trn t
lin, c bit trn cc lu vc sng nh th ha, pht trin
cc khu cng nghip, nng nghip, nui trng v khai thc thy
sn nc l, cc khu dn c, khai khong,... Cc cht thi khng
qua x l ra sng sui v cui cng trm sng u v
bin c. Lng thi t t lin ra bin nc ta chim khong
50-60%.
- T trn bin: Cc hot ng trn bin nh hng hi, nui
trng v nh bt hi sn, pht trin cng v no vt y bin,
du lch bin, thm d v khai thc khong sn bin (ch yu
du, kh), nhn chm tu v cc s c mi trng bin khc
(trn du, thi du, du cn bt hp php, thi phng x,
ha cht c hi,...).
- T khng kh a xung: Cc hot ng tng tc bin -
kh cng ko theo hin tng lng cc cht gy nhim xung
bin. Loi ny kh theo di v qun l v thng pht tn trn
din rng.
- T y bin a ln: Ch yu nhng khu vc c hoc
chu nh hng ca cc hot ng a ng lc mnh nh ng
t, ni la, sng thn,...
thun tin trong nh gi, ngi ta chia cc tc ng
mi trng ra thnh cc tc ng trng din (mc thp,
thi gian di) v cp din (thi gian ngn, tc ng nhanh
mnh). Tc ng trng din bao gm s xm nhp ca mt
cht c hoc mt yu t do con ngi gy ra, thng l lin tc
v mc tng i thp, gy ra nhim hoc suy thoi mi
trng tim nng, t t v lu di. Th d: vic x cc cht dinh
dng vo bin bt ngun t nc thi. Tc ng cp din biu

65
hin khi hot ng x thi xy ra trong thi gian ngn, c th
gy ra hiu ng r rng, song n s gim dn theo thi gian.
Trn du l mt th d theo kiu ny: thot u, du thng c
tc ng thm ho i vi cc h sinh thi v cc ni sinh c
(habitat) bin, nhng chng c th s c ci thin sau khi
du trn ht.
Trong thc t, nhim c th pht sinh t mt ngun,
mt a im nht nh (n ngun hoc r ngun gc, point
source) hoc t nhiu ngun, nhng a im khc nhau (a
ngun hoc khng r ngun gc, non-point). Trong mt s
trng hp, nhim pht sinh t mt ngun, nh t mt ng
cng hoc t ming cng nc thi ca mt nh my. Khi ,
nng ca cht gy nhim (contaminant) hoc cng tc
ng (th d: nhit gn ming cng nh my in) s phi
gim dn trn khong cch xa dn so vi im ngun. Bn cht
ca s gim nh vy ph thuc vo tnh cht l-ho ca cht
gy nhim hoc yu t dng chy v mi trng trm tch,
cng nh tc xm nhp ca cht hoc yu t gy nhim.
Trong trng hp nh vy, vic xc nh v qun l tng i
n gin, bi v c quan qun l c th tm ra ngun pht sinh
v theo di c quy m khng gian ca tc ng . Ngc li,
cc tc ng kiu a ngun th hon ton khng th gn cho
mt a im pht sinh no c. Th d kh r v kiu a ngun
l: nc chy sau khi ma lm cc c cht v cht dinh dng
bt ngun t phn bn sau c th b cun vo bin trn mt
di b kh rng, khng r ngun xut pht t u. Trong
trng hp ny, hot ng qun l s kh hn nhiu v kh xc
nh r rng ngun pht thi v mt a l.

66
20

Cc bin php bo v mi trng bin?

S dng hp l v tit kim ti nguyn: Trong s nhng
li ch m bin mang li, cc yu t mi trng bin, cc H
sinh thi v a dng sinh hc ng vai tr c bit quan trng,
lun an xen gia li ch trc mt v lu di theo ng ngha
ca n. y l ngun ti nguyn ti to, l nn tng i vi pht
trin bn vng cc ngnh kinh t sinh thi (ecosystem-based
economy) ca t nc. Cho nn, c th ni s trng tn ca
bin c s ph thuc vo vic s dng hp l v tit kim ti
nguyn bin.
Gim thiu suy thoi v nhim mi trng bin v vng
ven bin: Ch trng phng nga v ngn chn nhim bin kt
hp vi x l nhim, ci thin mi trng v bo tn thin
nhin; tng cng bo tn a dng sinh hc, ch trng s dng
hp l cc ti nguyn thin nhin v kt hp pht huy ni lc
vi tng cng hp tc quc t trong bo v mi trng v pht
trin bn vng. Tng cng thc thi Lut Bo v mi trng
(2004) lin quan ti quy nh cc hnh vi hu hoi mi trng b
nghim cm trong cc iu 14-16, 20-29,... p dng cho vng
bin.
Qun l tng hp v thng nht i vi bin v hi o:
thng qua p dng v thc thi cc gii php v gii quyt cc
vn mang tnh lin ngnh, lin c quan, lin vng, lin kt
vi cng ng v cc bn lin quan (stakeholder) v qun l
khng gian bin (marine spatial management) da trn cch
tip cn h sinh thi (ecosystem-based approach). Mc ch

67
chung ca qun l tng hp v thng nht v bin v hi o l:
m bo pht trin a ngnh, s dng a mc tiu (ti u ho)
v bo m a li ch (cc bn cng c li) gia nh nc, lnh
vc t nhn, cc bn lin quan v cng ng a phng, cng
nh gim thiu mu thun li ch gia cc ngnh trong qu trnh
khai thc, s dng cc h thng ti nguyn - mi trng bin,
ven bin v hi o.
Tng cng kim sot mi trng bin v vng ven bin:
Phng thc ny bao gm cc cng c php l lin quan n h
thng kim tra, kim sot, cng ch thc thi (kim sot lin
ngnh), ch yu nh: tiu chun mi trng, nh gi tc ng
mi trng (TM) v nh gi mi trng chin lc (MC),
quan trc - cnh bo mi trng, xc nh cc im nng mi
trng hoc nhim, cc loi giy php v bin php kim sot
s dng t ven bin v mt nc bin v hi o.
Quan trc - cnh bo mi trng: Tin hnh quan trc
nh k v lp li nh gi hin trng v xu th din bin
cht lng mi trng bin, kp thi cnh bo x l v c
bin php ci thin cht lng mi trng. Ngoi h thng quan
trc mi trng bin quc gia, gn y Chnh ph ang u t
xy dng h thng gim st mi trng bin bng Rada tch
hp (18 trm dc bin, o).
Cc cng c kinh t v chnh sch: Xy dng v p dng
cc cng c kinh t trong qun l mi trng bin, nh: l ph
nhim, l ph x thi, ph s dng bin, ph sn phm, l ph
hnh chnh, thu, cp php v thu hi giy php khai thc, s
dng bin, o, cc qu mi trng bin v cc khon tr cp
khc.
Thc t cho thy cc quy nh x pht ca Vit Nam cn
nhiu khc bit v chng cho. Nhiu hnh vi vi phm php lut
v bo v mi trng bin cn cha c cp n. Cc mc

68
vi phm c gng chi tit ho nhng cha y , mc
x pht cn thp v cn thiu qui nh v s dng cc cng c
php l - kinh t nh nhng bin php hu hiu kim sot v
ngn nga nhim bin. Cho nn cn tip tc hon thin h
thng vn bn php lut lin quan n bo v mi trng bin.
Tham vn ca cc bn lin quan v tuyn truyn: V bn
cht, ti nguyn bin - ven bin thuc loi ti nguyn chia s
(shared resources) cho nn vic s dng n lm gia tng mu
thun li ch gia cc cng ng hng dng cc h thng ti
nguyn ny. V th, cn mt gii php quan trng l phi tranh
th cng nhiu cng tt s tham vn ca cc bn lin quan v
li cun c kh nng tham gia ca cng ng a phng vo
cc hot ng qun l mi trng bin v ven bin. Vn ny
thc hin n l tng khu vc, cha i tr.
Thc y tin trnh xy dng Thng hiu bin Vit
Nam: xy dng Hng dn xc nh v cp chng ch xanh
cho cc vng bin, ven bin, hi o, cng nh Nhn sinh thi
bin cho cc sn phm v dch v kinh t bin,... Trin khai
thng xuyn hot ng tuyn truyn, nng cao nhn thc cho
cc cp, cc ngnh, cc thnh phn kinh t, cc t chc x hi v
ngi dn a phng v qun l, s dng bn vng ti nguyn,
bo v mi trng bin, ven bin v hi o. T chc hng nm
Tun l Bin v Hi o Vit Nam (1-7/6) v hng ng Ngy
i dng Th gii (8/6). Xy dng v truyn thng ip v
thc bin c ca dn tc Vit Nam qua cu ni bt h ca Bc
H (1959): Bin c ca ta do nhn dn ta lm ch!.




69


Phn hai
HI - P V CC VN LIN QUAN
N CC QUYN V BO V CC QUYN
CA VIT NAM TRONG BIN NG


70

21

Trong Bin ng hin nay ang tn ti
nhng loi tranh chp g?

Trc ht, theo quan im ca Vit Nam v cn c vo
nguyn tc ca lut php v thc tin quc t c lin quan n
quyn th c lnh th, Vit Nam c ch quyn i vi qun
o Hong Sa v Trng Sa. Cn c vo Cng c Lin Hp
quc v Lut Bin nm 1982, Vit Nam c ch quyn, quyn ch
quyn v quyn ti phn i vi cc vng bin v thm lc a
c xc lp ph hp vi Cng c ny.
Tuy nhin, do nhiu nguyn nhn khc nhau m mt s
nc nhy vo tranh chp ch quyn lnh th vi Vit Nam
i vi qun o Hong Sa v qun o Trng Sa, v, do vic
gii thch v p dng Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 ca cc nc ven bin nm bn b Bin ng khc nhau,
nn hnh thnh cc khu vc bin v thm lc a chng ln
cn c tin hnh phn nh gia cc bn lin quan.
T thc t , hin ti trong Bin ng ang tn ti hai
loi tranh chp ch yu:
- Tranh chp ch quyn lnh th i vi qun o Hong
Sa v qun o Trng Sa thuc ch quyn Vit Nam.
- Tranh chp trong vic xc nh ranh gii cc vng bin
v thm lc a chng ln gia cc nc c b bin lin k hay
i din nhau xung quanh Bin ng.

71
22

Nguyn tc php l v quyn th c
lnh th trong lut php v thc tin
quc t?
Trong lch s pht trin lu di ca lut php quc t,
nhng nguyn tc v quy phm php lut xc nh ch quyn
lnh th c hnh thnh trn c s ca thc tin quc t,
trong c cc phng thc th c lnh th m cc bn tranh
chp thng da vo bo v cho quan im php l ca
mnh, l:
- Quyn th c lnh th theo nguyn tc quyn pht
hin.
- Quyn th c lnh th theo nguyn tc chim hu tht
s.
- Quyn th c lnh th theo nguyn tc k cn a l.
1. Phng thc th c lnh th theo nguyn tc quyn
pht hin hay cn c gi l quyn u tin chim hu; theo
, dnh quyn u tin chim hu mt vng lnh th cho mt
quc gia no pht hin ra n u tin. Tuy nhin, trn thc t
nguyn tc ny khng gip xc nh c ch quyn cho mt
quc gia tuyn b pht hin ra vng lnh th u tin. Bi
v, ngi ta khng th xc nh c mt cch c th th no l
pht hin u tin, ai l ngi pht hin trc, ly g ghi
nhn hnh vi pht hin V vy, vic pht hin ny v sau
c b sung thm ni dung l phi li du tch c th trn
vng lnh th mi c pht hin. Vi s b sung ny, nguyn
tc quyn u tin chim hu c i thnh nguyn tc

72
chim hu danh ngha. Tuy vy, nguyn tc chim hu danh
ngha vn khng gii quyt c mt cch c bn nhng tranh
chp phc tp gia cc cng quc i vi cc vng t ha,
c bit l nhng vng lnh th chu Phi v cc hi o nm
cch xa t lin hng trm, hng ngn hi l Bi v ngi ta
khng th l gii c danh ngha hay danh ngha lch s c
th l g, c hnh thnh t bao gi v tn ti nh th no?
V vy, trong thc t nguyn tc ny khng cn c s
dng gii quyt tranh chp ch quyn lnh th, cho d hin
ti vn cn mt s quc gia vn c tnh bm ly n bo v
cho nhng yu sch lnh th v l ca mnh, no l ch quyn
lch s, danh ngha lch s, no l pht hin, khai thc, t
tn, v bn t lu i
2. Quyn th c lnh th theo nguyn tc chim hu tht
s:
V nhng l do ni trn, nm 1885 Hi ngh v chu Phi
gia 13 nc chu u v Hoa K v sau kha hp ca Vin php
lut quc t Lausanne (Thy S) nm 1888, nguyn tc chim
hu tht s c thng nht s dng rng ri xem xt
gii quyt cc tranh chp v quyn th c lnh th.
Ni dung ch yu ca nguyn tc ny l:
- Vic xc lp ch quyn lnh th phi do Nh nc tin
hnh.
- Vic chim hu phi c tin hnh trn mt vng lnh
th v ch (Res-Nullius) hay trn mt vng lnh th b b
hoang (derelicto).

73
- Quc gia chim hu phi thc thi ch quyn ca mnh
mt cch hiu qu, thch hp vi nhng iu kin t nhin, dn
c trn vng lnh th .
Vic chim hu v thc thi ch quyn phi ha bnh, lin
tc, r rng; dng v lc xm chim l phi php, khng c
tha nhn.
Do tnh hp l v cht ch ca nguyn tc ny nn mc d
Cng c Saint Germain ngy 10 thng 9 nm 1919 tuyn b
hy b nh c Berlin 1885 v th gii khng cn t v ch
na, cc lut gia, cc C quan ti phn quc t vn vn dng
nguyn tc ny gii quyt cc tranh chp ch quyn i vi
cc hi o: chng hn Ta n trng ti thng trc quc t La
Haye thng 4 nm 1928 vn dng nguyn tc ny x v
tranh chp o Palmas gia M v H Lan; phn quyt ca Ta
n quc t ca Lin Hp quc thng 11 nm 1953 i vi v
tranh chp ch quyn gia Anh v Php v cc o Minquiers
v Ecrehous; Ta n thng trc quc t ra phn quyt v
v tranh chp ch quyn lnh th i vi o Pulau Ligitan v
Pulau Sipadan gia Mai-lai-xia v In--n-xia nm 2002
3. Quyn th c lnh th theo nguyn tc k cn a l:
mt s quc gia da vo s k cn v v tr a l bo v
cho yu sch ch quyn lnh th ca mnh, h thng ni vng
lnh th ny gn lnh th ca h hoc nm trong vng bin,
thm lc a ca h, nn ng nhin thuc ch quyn ca
h. Trong thc tin gii quyt tranh chp ch quyn lnh th,
lp lun ny khng c tha nhn nh l mt nguyn tc
php l. Bi v, c rt nhiu vng lnh th nm st ngay b bin

74
ca nc ny nhng vn thuc ch quyn ca nc khc v
khng h c s tranh chp no xy ra
23

Thc trng tranh chp ch quyn lnh
th v v tr chim ng ca cc bn
tranh chp i vi qun o Hong Sa
v qun o Trng Sa thuc ch
quyn ca Vit Nam?
1. i vi qun o Hong Sa:
Trung Quc tranh chp ch quyn lnh th vi Vit
Nam vo u th k th XX (nm 1909), m u l s kin
c L Chun ch huy 3 pho thuyn ra khu vc qun o
Hong Sa, b chp nhong ln o Ph Lm, sau phi rt
lui v s hin din ca qun i vin chinh Php vi t cch l
lc lng c Chnh quyn Php, i din cho nh nc Vit
Nam, giao nhim v bo v, qun l qun o ny.
Nm 1946, li dng vic gii gip qun i Nht Bn thua
trn, chnh quyn Trung Hoa Dn quc a lc lng ra chim
ng nhm pha ng qun o Hong Sa. Khi Trung Hoa Dn
quc b ui khi Hoa lc, h phi rt lun s qun ang chim
ng qun o Hong Sa.
Nm 1956, li dng tnh hnh qun i Php phi rt khi
ng Dng theo quy nh ca Hip nh Gi-ne-v v trong
khi chnh quyn Nam Vit Nam cha kp tip qun qun o
Hong Sa, CHND Trung Hoa a qun ra chim ng nhm
pha ng qun o Hong Sa.
Nm 1974, li dng qun i Vit Nam Cng ha ang
trn sp , qun i vin chinh M buc phi rt khi min

75
Nam Vit Nam, CHND Trung Hoa li huy ng lc lng qun
i ra xm chim nhm pha Ty Hong Sa ang do qun i
Vit Nam Cng ha ng gi.
Mi hnh ng xm lc bng v lc ni trn ca CHND
Trung Hoa u gp phi s chng tr quyt lit ca qun i
Vit Nam Cng ha v u b Chnh ph Vit Nam Cng ha, vi
t cch l ch th trong quan h quc t, i din cho Nh nc
Vit Nam qun l phn lnh th min Nam Vit Nam theo quy
nh ca Hip nh Gi-ne-ve nm 1954, ln ting phn i
mnh m trn mt trn u tranh ngoi giao v d lun.
2. i vi qun o Trng Sa:
a. Trung Quc: tranh chp ch quyn i vi qun o
Trng Sa t nhng nm 30 ca th k trc, m u bng
mt cng hm ca Cng s Trung Quc Paris gi cho B
Ngoi giao Php khng nh cc o Nam Sa l b phn lnh
th Trung Quc.
Nm 1946, qun i Trung Hoa Dn quc xm chim o
Ba Bnh. Nm 1956, qun i i Loan li ti chim o Ba
Bnh.
Nm 1988, CHND Trung Hoa huy ng lc lng nh
chim 6 v tr, l nhng bi cn nm v pha ty bc Trng Sa,
ra sc xy dng, nng cp, bin cc bi cn ny thnh cc im
ng qun kin c, nh nhng pho i trn bin.
Nm 1995, CHND Trung Hoa li huy ng qun i nh
chim Vnh Khn, nm v pha ng Nam qun o Trng
Sa. Hin nay h ang s dng sc mnh bao vy, chim ng

76
bi cn C My, nm v pha ng, gn vi Vnh Khn, thuc
qun o Trng Sa ca Vit Nam.
Nh vy, tng s , bi cn m pha Trung Quc dng
sc mnh nh chim qun o Trng Sa cho n nay l
7 v tr. i Loan chim ng o Ba Bnh l o ln nht ca
qun o Trng Sa v m rng thm 1 bi cn rn san h l
bi Bn Than.
b. Phi-lp-pin: Bt u tranh chp ch quyn i vi qun
o Trng Sa bng s kin Tng thng Quirino tuyn b rng
qun o Trng Sa phi thuc v Phi-lp-pin v n gn Phi-lp-
pin.
T nm 1971 n nm 1973, Phi-lp-pin a qun chim
ng 5 o; nm 1977-1978, chim thm 2 o; nm 1979,
cng b Sc lnh ca Tng thng Marcos k ngy 11 thng 6
nm 1979 gp ton b qun o Trng Sa, tr o Trng Sa,
vo trong mt n v hnh chnh, gi l Kalayaan, thuc lnh
th Phi-lp-pin. Nm 1980, Phi-lp-pin chim ng thm 1 o
na nm v pha Nam Trng Sa, l o Cng o n nay,
Phi-lip-pin chim ng 9 o, trong qun o Trng Sa.
c. Mai-lai-xia: M u bng s vic S qun Mai-lai-xia
Si Gn, ngy 03 thng 02 nm 1971, gi Cng hm cho B
Ngoi giao Vit Nam Cng ha hi rng qun o Trng Sa
hin thi thuc nc Cng ha Morac Songhrati Mead c thuc
lnh th Vit Nam Cng ha hay Vit Nam Cng ha c yu sch
i vi qun o khng? Ngy 20 thng 4 nm 1971, Chnh
quyn Vit Nam Cng ha tr li rng qun o Trng Sa thuc
lnh th Vit Nam, mi xm phm ch quyn Vit Nam qun
o ny u b coi l vi phm php lut quc t.

77
Thng 12 nm 1979, Chnh ph Mai-lai-xia xut bn bn
gp vo lnh th Mai-lai-xia khu vc pha Nam Trng Sa,
bao gm o An Bang v Thuyn Chi tng do qun i Vit
Nam Cng ha ng gi.
Nm 1983-1984 Mai-lai-xia cho qun chim ng 3 bi
ngm pha Nam Trng Sa l Hoa Lau, Kiu Nga, K Vn.
Nm 1988, h ng thm 2 bi ngm na l n t v Thm
Him. Hin nay, Ma-lai-xia ang chim gi 5 o, , bi cn
trong qun o Trng Sa.
d. Bru-ny: Tuy c coi l mt bn tranh chp lin quan
n khu vc qun o Trng Sa, nhng trong thc t Bru-ny
cha chim ng mt v tr c th no. Yu sch ca h l ranh
gii vng bin v thm lc a c th hin trn bn c
phn chng ln ln khu vc pha Nam Trng Sa.
24

Phng thc th c lnh th ca Vit
Nam i vi qun o Hong Sa v
qun o Trng Sa l g?
Phng thc th c lnh th ca Vit Nam i vi qun
o Hong Sa v qun o Trng Sa l theo nguyn tc chim
hu tht s. Vit Nam chnh thc tuyn b rng: Nh nc
Vit Nam l nh nc u tin trong lch s chim hu v thc
thi ch quyn ca mnh i vi qun o Hong Sa v qun o
Trng Sa, khi chng cn l t v ch, t nht l t th k XVII.
Vic chim hu v thc thi ch quyn ny l tht s, lin tc,
ha bnh v r rng. Vit Nam hon ton c c s php l v

78
chng c lch s khng nh v bo v ch quyn hp php
ca mnh.
25

Nh nc phong kin Vit Nam
chim hu v thc thi ch quyn i
vi qun o Hong Sa v qun o
Trng Sa nh th no?
Nh nc phong kin Vit Nam sut trong 3 th k, t th
k XVII n cui th k XIX, d tri qua 3 triu i khc nhau,
u thc hin s mnh thing ling ca mnh, vi t cch l
Nh nc i Vit, tin hnh chim hu v thc thi ch quyn
Vit Nam i vi qun o Hong Sa v qun o Trng Sa:
Nh nc i Vit thi cha Nguyn: Chng c lch s c
gi tr php l chng minh vic chim hu v thc thi ch
quyn ca Vit Nam i vi qun o Hong Sa v qun o
Trng Sa, l s ra i v hot ng thng xuyn, lin tc
ca i Hong Sa, mt t chc do nh nc lp ra i qun l,
bo v, khai thc hai qun o Hong Sa v Trng Sa. i
Hong Sa, v sau lp thm i Bc Hi do i Hong Sa kim
qun, hot ng theo lnh ca 7 i cha, t cha Nguyn
Phc Lan hay Nguyn Phc Tn cho n khi phong tro Ty Sn
ni dy.
Nh nc i Vit thi Ty Sn: Trong thi gian t 1771
n nm 1801, gn nh lc no cng c chin tranh, trn t
lin cng nh ngoi Bin ng. Tuy nhin, cc lc lng ca
Cha Nguyn, Cha Trnh, Ty Sn lm ch c tng khu
vc lnh th thuc phm vi qun l ca mnh.

79
T nm 1773, Ty Sn chim c cng Quy Nhn, tin
v pha Qung Nam, kim sot n Bnh Sn, Qung Ngi, ni c
ca bin Sa K v C Lao R, cn c xut pht ca i Hong Sa.
Nm 1775, Phng C Lao R thuc x An Vnh, huyn
Bnh Sn, Qung Ngi np n xin cho php i Hong Sa v
i Qu Hng hot ng tr li theo thng l.
Nm 1778, Nguyn Nhc xng Hong , chnh quyn Ty
Sn c cng c mt cch hon chnh v nm 1786, ra
quyt nh sai phi Hi c hu, cai i Hong Sa, ch huy 4
chic thuyn cu vt bin ra Hong Sa lm nhim v nh c.
Ngoi ra cn c cc i Qu Hng, i Mo, Hi Ba cng c
giao nhim v hot ng trong Bin ng.
Nh nc Vit Nam thi nh Nguyn tip tc s dng i
Hong Sa, i Bc Hi lm nhim v khai thc v bo v hai
qun o Hong Sa v Trng Sa: Nguyn nh nh bi Ty
Sn, thng nht t nc, tuy bn vic ni tr, vn tip tc quan
tm n vic bo v, qun l v khai thc khu vc hai qun o
Hong Sa v Trng Sa.
Thng 7 nm 1803, vua Gia Long cho lp li i Hong Sa:
Ly cai c V Vn Ph lm th ng ca bin Sa K, sai m dn
ngoi tch lp lm i Hong Sa (theo i Nam thc lc chnh
bin, nht k, quyn 12).
Thng ging nm t Hi (1815) vua Gia Long quyt nh:
sai bn Phm Quang nh thuc i Hong Sa ra Hong Sa xem
xt o c thy trnh (i Nam thc lc chnh bin, nht
k, q.50, t 6a).

80
Sang i Minh Mng, vic o c thy trnh ch yu giao
cho thy qun thc hin
Nm 1833, 1834, 1836, Minh Mng ch th cho B Cng
phi ngi ra Hong Sa dng bia ch quyn, o c thy
trnh, v bn mi thuyn vng thm Hong Sa phi em
theo 10 tm bi g di 4, 5 thc, rng 5 tc, Vua Minh Mng
chun y li tu ca B Cng sai sut i thy qun Phm
Hu Nht a binh thuyn i, em theo 10 ci bi g dng lm
du mc
Nh vy, sut t thi cha Nguyn n thi nh Nguyn,
i Hong Sa, kim qun i Bc Hi, i lm nhim v qun
l nh nc i vi qun o Hong Sa v qun o Trng Sa.
Nhng hot ng ny c cc vn bn nh nc ghi nhn,
nh: chu bn ca triu nh nh Nguyn, cc vn bn ca
chnh quyn a phng nh t lnh, t t, bng cp, hin
ang c lu tr ti cc C quan lu tr nh nc.
Trong giai on lch s ny, c mt chng c ht sc quan
trng khng th khng cp n khi chng minh nh nc
phong kin Vit Nam qun l tht s, hiu qu i vi hai
qun o ny. l vic t chc n v hnh chnh ca Hong
Sa trong h thng t chc hnh chnh ca nh nc lc by gi.
Thi cha Nguyn, Hong Sa thuc Tha tuyn Qung Nam hay
Qung Ngha (Ngi), lc l ph khi th trn: Bi Ct vng trong
ph Qung Ngha (Ton tp Thin nam t ch l th);
Hong Sa ph Qung Ngha (thuc dinh Qung Nam, huyn
Bnh Sn, x An Vnh (Ph bin tp lc ca L Qu n); sang

81
thi Ty Sn, ph Qung Ngha i thnh ph Ha Ngha. Thi
nh Nguyn, Hong Sa thuc tnh Qung Ngi.

26

Vi t cch l i din ca nh nc
Vit Nam v i ngoi, Cng ha Php
tip tc thc thi ch quyn ca Vit
Nam i vi hai qun o Hong Sa v
Trng Sa nh th no?
Theo Hip c Pa-t-nt nm 1884, Chnh quyn thuc
a Php tin hnh cc hot ng i din cho Nh nc Vit
Nam trong vic tip tc bo v, qun l v khng nh ch
quyn ca Vit Nam i vi hai qun o Hong Sa v Trng
Sa, sau y l mt s hot ng ch yu, c gi tr php l:
Sau mt thi gian t chc cc cuc nghin cu, kho st
ti thc a ca cc nh khoa hc v nhng cuc trao i gia
nhng chnh khch Php c lin quan n qun o Hong Sa
v qun o Trng Sa, ngy 8 thng 3 nm 1925, Ton quyn
ng Dng tuyn b khng nh qun o Hong Sa v
qun o Trng Sa l b phn lnh th thuc a ca Php.
Ngy 19 thng 3 nm 1926, Thng c Nam K cp giy php
nghin cu m o Trng Sa cho Cng ty phosphat ca Bc
k.
Ngy 13 thng 4 nm 1930, Thng bo hm Malicieuse do
thuyn trng De Lattre iu khin ra qun o Trng Sa
theo ch th ca Ton quyn ng Dng dng bia ch quyn,
ng gi o Trng Sa v cc o, , bi ph thuc. Ngy 23
thng 9 nm 1930, Chnh ph Php gi thng bo ngoi giao

82
cho cc cng quc v s kin ng gi qun o Trng Sa
theo ng th tc.
Ngy 31 thng 12 nm 1930, Phng i ngoi Ph Ton
quyn ng Dng gi bo co ln Th tng, B trng B
thuc a Php v nhng hot ng ng gi o Trng Sa v
cc o ph cn, cng nh cc t liu kho cu v php l bo
v cho s kin ng gi ny.
Ngy 11 thng 01 nm 1931, Thng s Nam k thng bo
cho Ton quyn ng Dng v vic sp nhp qun o
Trng Sa vo tnh B Ra.
Ngy 04 thng 01 nm 1932, Chnh ph Php gi Cng
hm ti Cng s Trung Quc ti Paris khng nh ch quyn
ca Php i vi Hong Sa v ngh gii quyt tranh chp
thng qua m phn hu ngh hoc bng phng thc trng ti
quc t. Trung Quc t chi ngh ny vi lp lun rng khi
vua Gia Long chim hu qun o ny, Vit Nam l ch hu ca
Trung Quc.
Ngy 21 thng 12 nm 1933, Thng c Nam K
J.Krautheimer k Ngh nh s 4762-CP sp nhp qun o
Trng Sa vo tnh B Ra.
Ngy 18 thng 02 nm 1937, Php li chnh thc yu cu
Trung Quc p dng phng thc trng ti quc t xc nh
ch quyn qun o Hong Sa, Trung Quc li khc t.
Ngy 26 thng 11 nm 1937, Php phi k s trng
J.Gauthier ra Hong Sa nghin cu tm a im xy dng
n bin, bi cho thy phi c, nghin cu cc iu kin nh
c qun o ny.

83
Nm 1938, Php phi cc n v bo an n n tr trn
cc o v xy dng mt hi ng, mt trm kh tng c T
chc Kh tng th gii cho ng k vi s hiu l 48859 o
Ph Lm, mt trm v tuyn in TSF trn o Hong Sa.
Ngy 15 thng 6 nm 1938, Php xy xong trm kh tng
o Ba Bnh, qun o Trng Sa.
Ngy 30 thng 3 nm 1938, vua Bo i k D s 10 sp
nhp Hong Sa vo tnh Tha Thin thay v Nam Ngi trc
y.
Ngy 15 thng 6 nm 1938, Ton quyn ng Dng
Jules Brevie k Ngh nh 156-S-V thnh lp n v hnh chnh
cho qun o Hong Sa thuc tnh Tha Thin.
Thng 6 nm 1938, mt n v lnh bo an Vit Nam c
phi ra n tr ti qun o Hong Sa. Mt bia ch quyn
c dng ti o Hong Sa c khc dng ch: Republique
Francaise - Rayaume dAnnam - Achipel de Paracel 1816- Ile de
Pattle 1938.
Trong chin tranh th gii ln th 2, Nht bn tuyn b
sp nhp cc qun o trong Bin ng vo cc vng lnh th
m Nht chim ng. Ngy 4 thng 4 nm 1939, Chnh ph
Php gi Cng hm phn i cc quyt nh ni trn ca Nht
v bo lu quyn ca Php ti qun o Hong Sa v qun o
Trng Sa.
Ngy 5 thng 5 nm 1939, Ton quyn ng Dng
J.Brevie k Ngh nh s 3282 tch n v hnh chnh Hong Sa

84
thnh hai n v: Croissant v cc o ph thuc, Amphitrite
v cc o ph thuc.
Ngy 26 thng 11 nm 1943, Tuyn b Cairo v vic kt
thc chin tranh vi Nht v gii quyt cc vn sau chin
tranh, trong c vn lnh th nc khc b Nht chim
ng t khi bt u cuc chin tranh th gii ln th 1 nm
1914.
Ngy 26 thng 7 nm 1945, Tuyn b Posdam khng nh
cc iu khon ca Tuyn b Cairo s c thc hin.
Ngy 15 thng 8 nm 1945, Nht thua trn phi rt khi
ng Dng v ngy 26 thng 8 nm 1945, qun i Nht phi
rt khi qun o Hong Sa v qun o Trng Sa.
27

Vic thc thi ch quyn ca Vit Nam
i vi hai qun o Hong Sa v
Trng Sa giai on 1945 - 1975?
Trong hon cnh lch s cui nm 1946 u nm 1947,
mc d Vit Nam tuyn b c lp ngy 2 thng 9 nm 1945,
khng cn rng buc vo Hip nh Pa-t-nt 1884, song Php
cho rng theo Hip nh s b ngy 6 thng 3 nm 1946, Vit
Nam Dn ch Cng ha cn nm trong khi Lin hip Php, v
ngoi giao vn thuc Php, nn Php c nhim v thc thi quyn
i din Vit Nam trong vn chng li mi xm phm ch
quyn ca Vit Nam ti qun o Hong Sa v qun o Trng
Sa.

85
Theo Hip nh ngy 8 thng 3 nm 1949, Php dng ln
chnh quyn thn Php, gi l Quc gia Vit Nam do cu hong
Bo i ng u; tuy nhin, trong thc t qun i Php vn
lm ch Bin ng, trong c hai qun o Hong Sa v
Trng Sa.
Nm 1949, T chc kh tng th gii (OMM:
Organisation Mondiale de Meteorologie) chp nhn n xin
ng k danh sch cc trm kh tng do Php xy dng ti
qun o Hong Sa v qun o Trng Sa vo danh sch cc
trm kh tng th gii: Trm Ph Lm, s hiu 48859, Trm
Hong Sa s hiu 48860, Trm Ba Bnh s hiu 48419.
Ngy 8 thng 3 nm 1949, Php k vi Bo i Hip nh
H Long trao tr c lp cho chnh ph Bo i, thng 4, Hong
thn Bu Lc, tuyn b khng nh li ch quyn ca Vit Nam
i vi Hong Sa.
Ngy 14 thng 10 nm 1950, Tng trn Trung phn Phan
Vn Gio ch tr vic bn giao qun l qun o Hong Sa
gia Chnh ph Php v Chnh ph Bo i.
T ngy 5 thng 9 n ngy 8 thng 9 nm 1951, Hi ngh
San Francisco c i din ca 51 nc tham d k kt Ha
c vi Nht. Ti phin hp ton th m rng, ngy 5 thng 9,
vi 48 phiu chng, 3 phiu thun, bc b ngh ca ngoi
trng Gromco (Lin X c) v vic tu chnh khon 13 ca D
tho Ha c, trong c ni dung: Nht tha nhn ch quyn
ca CHND Trung Hoa i vi qun o Hong Sa v nhng o
xa hn na v pha Nam.

86
Ngy 7 thng 9 nm 1951, Th tng kim Ngoi trng
ca Chnh ph Quc gia Vit Nam Trn Vn Hu long trng
tuyn b hai qun o Hong Sa v Trng Sa l lnh th ca
Vit Nam: et comme il faut franchement profiter de toutes
occasions pour touffer les germes de discorde, nous affirmons
n droits sur les iles de Spratley et de Paracel qui de tout temps
ont fait partie du Vietnam. Khng mt i biu no trong Hi
ngh c bnh lun g v tuyn b ny. Ngy 8 thng 9 nm 1951,
Ha c vi Nht c k kt. iu 2, on 7 ca Ha c
ghi r: Nht Bn t b ch quyn, danh ngha v tham vng i
vi cc qun o Paracel v Sprathly (khon f).
Ngy 20 thng 7 nm 1954, Hip nh Gi-ne-v c k
kt cng nhn mt nc c nn c lp, ch quyn, ton vn
lnh th v thng nht. iu 1 ca Hip nh quy nh ly
sng Bn Hi (v tuyn 17) lm gii tuyn tm thi phn
chia quyn qun l lnh th gia 2 min Nam Bc Vit Nam.
Gii tuyn tm thi ny cng c ko di bng mt ng
thng t b bin ra ngoi khi (iu 4). Qun o Hong Sa v
qun o Trng Sa nm di v tuyn 17 nn thuc quyn
qun l ca chnh quyn min Nam Vit Nam.
Thng 4 nm 1956, khi qun i vin chinh Php rt khi
ng Dng, qun i quc gia Vit Nam, v sau l Vit Nam
Cng ha, ra tip qun nhm pha Ty qun o Hong Sa.
Trc nhng hnh ng xm chim mt s o qun
o Hong Sa v Trng Sa do Trung Quc v Phi-lp-pin tin
hnh vo thi im giao thi ny, Chnh ph Vit Nam Cng ha
ln ting phn i: Ngy 24 thng 5 v ngy 8 thng 6 nm
1956, Vit Nam Cng ha ra thng co nhn mnh qun o

87
Hong Sa cng vi qun o Trng Sa lun lun l mt phn
ca Vit Nam v tuyn b khng nh ch quyn t lu i ca
Vit Nam.
Ngy 22 thng 8 nm 1956, Tu HQ04 ca Hi qun Vit
Nam Cng ha ra qun o Trng Sa cm bia ch quyn,
dng c, bo v qun o trc hnh ng xm chim tri
php, vi phm ch quyn Vit Nam ca i Loan v Phi-lp-pin.
Ngy 20 thng 10 nm 1956, bng Sc lnh 143/VN, Vit
Nam Cng ha t qun o Trng Sa trc thuc tnh
Phc Tuy.
Nm 1960, Vit Nam Cng ha c quyt nh b nhim
ng Nguyn B Thc, cn b hnh chnh hng 1 ti Tam K,
Qung Nam, gi chc Phi vin hnh chnh Hong Sa; ngy 27
thng 6 nm 1961, b nhim ng Hong Ym gi chc Phi vin
hnh chnh Hong Sa. Ngy 13 thng 7 nm 1961, Vit Nam
Cng ha sp nhp qun o Hong Sa vo tnh Qung Nam.
Ngy 11 thng 4 nm 1967, Vit Nam Cng ha ban hnh Ngh
nh s 809-N-DUHC c ng Trn Chun gi chc phi vin
hnh chnh x nh Hi (Hong Sa), qun Ha Vang, tnh Qung
Nam. Ngy 21 thng 10 nm 1969, bng Ngh nh s 709-BNV-
HCP-26 ca Th tng Vit Nam Cng ha sp nhp x nh
Hi (qun o Hong Sa) vo x Ha Long, qun Ha Vang tnh
Qung Nam.
Ngy 13 thng 7 nm 1971, ti Hi ngh ASPEC Manila,
B trng Ngoi giao VNCH Trn Vn Lm tuyn b khng
nh qun o Hong Sa v qun o Trng Sa thuc ch
quyn Vit Nam.

88
Ngy 6 thng 9 nm 1973, Tng trng Ni v Vit Nam
Cng ha k Ngh nh 420-BNV-HCP/26 sp nhp qun o
Trng Sa vo x Phc Hi, qun t , tnh Phc Tuy.
T 17 thng 01 n 20 thng 01 nm 1974, Trung Quc
huy ng lc lng qun s nh chim nhm pha Ty, qun
o Hong Sa. Mc d chin u qu cm, nhiu binh s
anh dng hy sinh, qun lc Vit Nam Cng ha khng cn
ph c hnh ng xm lc ca Trung Quc. Tuy nhin trn
mt trn ngoi giao Vit Nam Cng ha ln ting phn i
mnh m trc Lin Hp quc v cng ng quc t: ngy 19
thng 01 nm 1974, B Ngoi giao Vit Nam Cng ha ra
Tuyn co ku gi cc dn tc yu chung cng l v ha bnh
ln n hnh ng xm lc th bo ca Trung Quc.
Cng trong thi gian ny, Chnh ph Cch mng Lm thi
Cng ha min Nam Vit Nam tuyn b nu r lp trng
ca mnh trc s kin ny:
- Ch quyn v s ton vn lnh th l nhng vn
thing ling i vi mi dn tc.
- Vn bin gii v lnh th l vn m gia cc nc
lng ging thng c nhng tranh chp do lch s li.
- Cc nc lin quan cn xem xt vn ny trn tinh
thn bnh ng, tn trng ln nhau, hu ngh v lng ging tt
v phi gii quyt bng thng lng.
Ngy 01 thng 02 nm 1974, Vit Nam Cng ha tng
cng lc lng ng gi, bo v qun o Trng Sa trong
tnh hnh Trung Quc tng cng sc mnh tin hnh xm
chim lnh th m theo nhn nh ca Tng thng Nguyn Vn

89
Thiu: Trung cng s nh Trng Sa v xm chim bng v
lc ging nh Hong Sa, c s tip tay hoc lm ng ca M.
Ngy 02 thng 7 nm 1974, ti Hi ngh Lut bin ln th
3 ca Lin Hp quc ti Caracas, i biu Vit Nam Cng ha
ln ting t co Trung Quc xm chim qun o Hong Sa
bng v lc v khng nh qun o Hong Sa v qun o
Trng Sa l lnh th Vit Nam, ch quyn ca Vit Nam i
vi hai qun o ny l khng tranh chp v khng th chuyn
nhng.
Ngy 14 thng 02 nm 1975, Vit Nam Cng ha cng b
Sch trng v ch quyn ca Vit Nam i vi qun o Hong
Sa v qun o Trng Sa.
28

Vit Nam thc thi ch quyn ca Vit
Nam i vi hai qun o Hong Sa
v Trng Sa t nm 1975 n nay?
Ngy 05 thng 4 nm 1975, B T lnh Hi qun Nhn
dn Vit Nam trin khai k hoch tip qun qun o
Trng Sa.
T ngy 13 n 28 thng 4 nm 1975, cc lc lng Qun
i Nhn dn Vit Nam tip qun cc o c qun i Vit
Nam Cng ha ng gi, ng thi trin khai lc lng ng
gi cc o, mt s v tr khc trong qun o Trng Sa.

90
Ngy 05 thng 6 nm 1975, ngi pht ngn B Ngoi
giao Chnh ph Cch mng lm thi Cng ha min Nam Vit
Nam tuyn b khng nh ch quyn ca Vit Nam i vi hai
qun o Hong Sa v Trng Sa.
Ngy 02 thng 7 nm 1976, ti k hp th nht, Quc hi
kha 6 (1976-1981), Quc hi ca nc Vit Nam thng nht
c bu vo ngy 25 thng 4 nm 1976, quyt nh i tn
nc l CHXHCN Vit Nam. Nh nc CHXHCN Vit Nam hon
ton c ngha v, quyn hn tip tc qun l v bo v ch
quyn ca Vit Nam i vi qun o Hong Sa v qun o
Trng Sa.
Ngy 12 thng 5 nm 1977, Chnh ph CHXHCN Vit Nam
ra tuyn b v cc vng bin v thm lc a Vit Nam, trong
khng nh ch quyn ca Vit Nam i vi hai qun o Hong
Sa v Trng Sa.
Ngy 28 thng 9 nm 1979, B Ngoi giao nc CHXHCN
Vit Nam cng b Sch trng: ch quyn Vit Nam i vi hai
qun o Hong Sa v Trng Sa, trong gii thiu 19 ti
liu lin quan n ch quyn Vit Nam i vi hai qun o
Hong Sa v Trng Sa.
Thng 12 nm 1981, B Ngoi giao Vit Nam cng b
Sch trng Qun o Hong Sa v qun o Trng Sa, lnh
th Vit Nam.
Ngy 12 thng 11 nm 1982, Chnh ph nc CHXHCN
Vit Nam ra Tuyn b v h thng ng c s dng tnh
chiu rng lnh hi ven b lc a Vit Nam.

91
Ngy 09 thng 12 nm 1982, Chnh ph nc CHXHCN
Vit Nam k Quyt nh s 193-HBT thnh lp huyn Trng
Sa thuc tnh ng Nai. Ngy 11 thng 12 nm 1982, Chnh ph
CHXHCN Vit Nam k quyt nh s 194-HBT thnh lp huyn
Hong Sa thuc tnh Qung Nam - Nng.
Ngy 28 thng 12 nm 1982, Quc hi kha 7 nc
CHXHCN Vit Nam ra Ngh quyt sp nhp huyn Trng Sa
vo tnh Ph Khnh.
Ngy 11 thng 4 nm 2007, Chnh ph nc CHXHCN Vit
Nam k Ngh nh s 65/N/CP quyt nh thnh lp 3 n v
hnh chnh trc thuc huyn Trng Sa:
- Th trn Trng Sa, gm o Trng Sa Ln v ph cn.
- X Song T Ty, gm o Song T Ty v ph cn.
- X Sinh Tn, gm o Sinh Tn v ph cn.
Nm 1988, CHND Trung Hoa huy ng lc lng v
trang nh chim cc bi cn pha ty bc qun o Trng Sa.
Chnh ph nc CHXHCN Vit Nam thng bo cho Lin Hp
quc v gi cc Cng hm t co v phn i CHND Trung Hoa
nh chim cc bi cn thuc qun o Trng Sa: Ch
Thp, Chu Vin, Gaven, T Ngha, Gc Ma, Su Bi.
Thng 4 nm 1988, B Ngoi giao nc CHXHCN Vit
Nam cng b Sch trng Cc qun o Hong Sa v Trng Sa
v Lut php quc t.

92
Ngy 01 thng 7 nm 1989, tnh Ph Khnh c tch lm
hai tnh: Ph Yn v Khnh Ha, huyn o Trng Sa thuc
tnh Khnh Ha.
Ngy 23 thng 6 nm 1994, Quc hi nc CHXHCN Vit
Nam ra Ngh quyt ph chun Cng c Lin Hp quc v Lut
Bin nm 1982.
Ngy 01 thng 01 nm 1997, Nng tch khi tnh
Qung Nam - Nng tr thnh thnh ph trc thuc Trung
ng, huyn o Hong Sa trc thuc thnh ph Nng.
Ngy 25 thng 4 nm 2009, Thnh ph Nng cng b
quyt nh b nhim ng ng Cng Ng gi chc Ch tch
UBND Huyn Hong Sa
Cho n nay, ngoi nhng hot ng k trn, Vit Nam
ang ng gi v qun l 21 v tr ti qun o Trng Sa;
khng ngng cng c v pht trin cc c s vt cht phc v
cho i sng kinh t, x hi, an ninh quc phng ca huyn
Trng Sa thuc tnh Khnh Ha.
29

Vi nt khi qut v Ton tp Thin
Nam t ch l th - mt trong nhng
tc phm u tin cp n ch quyn
ca Vit Nam Hong Sa, Trng Sa?
Cun sch Ton tp Thin Nam t ch l th gm
4 quyn, c mt s bn vi nhng hng ch ch gii, do nho
sinh h B, tn t l o Ph (thng c gi l B
Cng o) su tm, bin son vo khong nm 1630 n 1653,

93
xc nhn rng Cha Nguyn lp i Hong Sa qun l v
khai thc qun o Hong Sa t th k XVII.
Trong Ton tp Thin Nam t ch l th (quyn 1) c
cp n Hong Sa nh sau: lng Kim H, trn hai bn b
sng, c hai ngn ni, mi ngn u c m vng c khai thc
di s kim sot ca chnh ph. gia bin, c mt qun o
di 400 l v rng 200 l c tn l Bi Ct Vng nh ln t y
bin hng v pha duyn hi gia hai cng i Chim v Sa
Vinh. Vo ma ma ty - nam, cc thng thuyn t cc quc
gia khc nhau qua li gn b thng b m cc khu vc qun
o ny. iu tng t cng xy ra trong ma ma ng - bc
cho cc thng thuyn qua li trn vng bin. Tt c mi ngi
trn tu b m khu vc ny thng b cht i. Nhiu loi
thng thuyn khc nhau b m tri dt vo o ny. Mi nm
trong sut thng cui cng ca ma ng, cc Cha nh Nguyn
thng phi n cc o ny mt hm i gm 18 tu bum
vt cc chic tu m. H thu c rt nhiu vng, bc, tin
c, sng ng v n dc. T cng i Chim phi mt mt
ngy ri n qun o ny, trong khi ch mt c mt ngy
nu khi i t Sa K.
Mc d s m t a l trong tc phm cha tht chnh xc
so vi thc t nhng cng cho thy r rng Nh nc Vit Nam
thi xa chim hu, chnh thc khai thc Bi ct vng
(qun o Hong Sa v qun o Trng Sa). Nh vy l, Ton
tp Thin Nam t ch l th do B Cng o su tp,
son v v chnh thc hon thnh theo lnh ca cha Trnh
nhng nm nin hiu Chnh Ha (1680 - 1705) c th coi l vn
kin ca nh nc, mt ti liu chnh thc ca quc gia. Nhng

94
thng tin th hin trong b th ny cho thy r rng cng
gii x ng Trong do cha Nguyn qun l t cui th k XVI
m rng ra khu vc cc qun o gia Bin ng. Tn gi
nm na m nhn dn x ng Trong t cho hai qun o san
h l Bi ct vng, ri chuyn sang m Hn Vit l Hong Sa,
Hong Sa ch s dng chnh thc trong cc vn kin, ti
liu ca triu nh thi L v Nguyn, nh trong i Nam thc
lc, i Nam nht thng ch, i Nam nht thng ton , tn
gi ny c dng ch chung c hai qun o Hong Sa,
Trng Sa ngy nay.
30

Trng Sa v Hong Sa c ghi chp
kh k trong mt s th tch c v c
th hin r rng trong cc chu bn
(vn bn qun l hnh chnh nh nc
ca triu nh nh Nguyn). K tn mt
s b sch v cc chu bn tiu biu?
Trng Sa, Hong Sa c ghi chp kh k trong kh
nhiu t liu c. C th k ra mt s ti liu lch s, a l tiu
biu nh:
- Ton tp Thin Nam t ch l th ca B Cng o
gm 4 quyn, nhiu bn v ch gii c bin son vo
khong nm 1630 n 1653, xc nhn vic Cha Nguyn lp i
Hong Sa qun l v khai thc qun o Hong Sa t th k
XVII.
- Ph bin tp lc ca L Qu n, vit ti Ph Xun (Hu)
khi ng c vua L - cha Trnh phi i trn nhm Thun Ha,
Qung Nam vo nm 1776. B sch gm 6 phn vit v x ng

95
Trong, nht l x Thun Ha v x Qung Nam t th k XVIII
tr v trc, thi gian cha Nguyn tr v, trong miu t kh
chi tit v qun o Hong Sa. Cc s thn trong Quc s qun
triu Nguyn khi bin son b sch i Nam thc lc tin bin
s dng li nhiu ti liu trong b Ph bin tp lc.
- Mt s b s khc ca triu Nguyn, nh:
+ Khm nh i Nam hi in s l l b sch do triu
thn nh Nguyn vng mnh vua ghi chp nhng vic lm ca
triu nh thuc lc b, trong c on chp v vic lp miu,
dng bia, trng cy Hong Sa v kho st, o v bn ton
b khu vc (v c bn cng ging nh i Nam thc lc chnh
bin, Quc triu chnh bin tot yu).
+ Lch triu hin chng loi ch ca Phan Huy Ch l b
bch khoa th ln nht ca th k XIX, gm 49 quyn c
hon thnh vo nm 1821 c phn D a ch chp v bi
Hong Sa v i Hong Sa cng ging nh trong sch Ph bin
tp lc.
+ Vit s cng gim kho lc l b sch a l - lch s
ca Nguyn Thng, c on chp v Vn l Trng Sa, ni v
c im a l, t nhin v du tch ca ngi Vit Nam trn
o Hong Sa. Ngoi ra, ng cn ni kh c th v i Hong Sa,
nh vic tuyn inh trng cc x An Vnh, An Hi, thi gian tn
ti ca i Hong Sa
+ Chu bn triu Nguyn (cc vn bn hnh chnh c bt
ph ca Vua vo th k XIX) hin c lu tr ti Trung tm
Lu tr Quc gia I (H Ni) c nhiu bn tu ca nh thn b
Cng v mt s c quan khc, ch d ca cc vua v vic xc lp

96
ch quyn ca Vit Nam trn qun o Hong Sa di triu
Nguyn. c bit, trong ti liu chu bn triu Nguyn c mt
s chu bn thi Minh Mnh (1820 - 1840), Thiu Tr (1841 -
1847) cp chi tit ti nhiu s kin lin quan n cc qun
o Hong Sa, Trng Sa v ch quyn ca Vit Nam.
+ i Nam nht thng ch l b sch a l chnh thc ca
triu Nguyn, gm 28 tp vi 31 quyn, do Quc S qun triu
Nguyn thi T c bin son t nm 1865 n nm 1882.
Hong Sa, Trng Sa c ni n trong quyn 8.
+ Nam H tip lc ca tc gi L n l cun sch chp s
thi cha Nguyn ng Trong, t gc tch n nm Gia Long
th 3 (1804). Tc gi miu t kh nhiu v Hong Sa. Ngoi
ra, trong sch cng cung cp nhiu t liu ghi chp ng
Trong v Hong Sa kh phong ph, nh trong on ni v vic
hng nm c 18 chic thuyn ra Hong Sa thu nht ha vt
y. Nam H tip lc cung cp thm mt t liu lch s minh
chng ch quyn ca nc ta i vi qun o Hong Sa di
thi cc cha Nguyn.
31

Vi nt v i Hong Sa v i Bc Hi?
Sut trong ba th k, t th k XVII n u th k XIX,
mt t chc ca nh nc, i Hong Sa v i Bc Hi (do i
Hong Sa kim qun), l bng chng hng hn c gi tr php l
v s xc lp ch quyn ca i Vit ng Trong i vi
Hong Sa.

97
i Hong Sa ra i Ca bin Sa K v C Lao R thuc
tnh Qung Ngi. y l mt t chc nh nc, va mang tnh
cht dn s va mang tnh cht qun s; va c chc nng kinh
t, va c chc nng qun l nh nc Bin ng, ra i t
u thi cha Nguyn.
ng u i Hong Sa l mt cai i, nhng thnh vin
trong i c gi l lnh. l nhng qun nhn i lm
nhim v do Vua, Cha ban.
Thi Cha Nguyn, mi nm ly 70 sut inh thc hin
nhng nhim v ca i Hong Sa. S lng 70 sut l s lng
c bit cho mt i dn binh nh i Hong Sa.
S sch Vit Nam v ca c Trung Quc u chp i
Hong Sa c thnh lp vo u thi cha Nguyn. Hi ngoi k
s (Trung Quc) vit nm 1696, chp thi Quc Vng trc
c nhng hot ng ca i Hong Sa v Ph bin tp lc vit
nm 1776, chp Tin Nguyn Th. i Nam thc lc tin bin
(1821) chp Quc s tr Hong Sa. Thin Nam t ch l th
(nm 1686), cp n cc hot ng ca i Hong Sa. Ph
bin tp lc cng nh cc ti liu khc u cho bit i Hong
Sa khi tr v t lin vo thng 8 m lch vo ca Eo hay T
Hin ri np sn vt ti chnh dinh Ph Xun. Thi cha
Nguyn Phc Lan mi bt u di chnh dinh n Kim Long vo
nm Dng Ho nguyn nin (1635) v thi cha Nguyn Phc
Tn mi di qua Ph Xun.
i Hong Sa hot ng k t cha Nguyn Phc Lan
hay Nguyn Phc Tn n ht thi k cha Nguyn, c thy 7
i cha, gn mt th k ri. Phong tro Ty Sn ni dy, cha

98
Nguyn chy vo t Gia nh th i Hong Sa t di quyn
kim sot ca Ty Sn m trong ti liu cn lu gi ti nh th
h V, phng An Vnh, C Lao R, cho bit nm 1786 (tc
nin hiu Thi c nm th 9), dn C Lao R xin chnh
quyn Ty Sn cho i Hong Sa hot ng tr li. n nhng
nm cui cng ca Ty Sn, hot ng ca i Hong Sa cng b
nh hng, nn n vua Gia Long (1803) mi cho i Hong Sa
hot ng tr li
V lch hot ng ngoi o, theo nhng ti liu nh
Hong Vit a d ch, i Nam thc lc tin bin, i Nam nht
thng ch..., hng nm i Hong Sa bt u i t thng 3 m
lch n thng 8 m lch th v. Ring theo Thin Nam t ch l
th hay Ton tp An Nam l th lc i vo thi im cui
ng, khng ni thi gian v; theo Ph bin tp lc c bn
thng i vo thng ging m lch n thng 8 v.
i Hong Sa v i Bc Hi c nhim v thu lm cc sn
vt t cc tu m, cc hi sn qu t vng bin qun o
Hong Sa v qun o Trng Sa.
Ngoi ra, v sau cn m trch i xem xt, o c thy
trnh vng Hong Sa.
i Hong Sa cn c giao nhim v kim qun i Bc
Hi, mt t chc c lp ra thc thi nhim v trn khu vc
qun o Trng Sa. i Bc Hi c thnh lp sau i Hong
Sa vo khong trc nm 1776. a bn hot ng ca i Bc
Hi ch yu l khu vc qun o Trng Sa, khu vc bin Cn
Sn, H Tin...
Ph bin tp lc, quyn 2, ca L Qu n ghi chp v
i Bc Hi nh sau:

99
H Nguyn cn thit lp i Bc Hi. i ny khng nh
trc bao nhiu sut. Hoc chn ngi thn T Chnh thuc
ph Bnh Thun, hoc chn ngi lng Cnh Dng, ly nhng
ngi tnh nguyn b sung vo i Bc Hi. Ai tnh nguyn i
th cp giy sai i v ch th sai phi i y i lm nhim v.
Nhng ngi c b sung vo i Bc Hi u c min
np tin su cng cc th tin lt vt, nh tin i qua n tun, qua
.
Nhng ngi trong i i thuyn cu nh ra x Bc Hi,
C lao Cn Ln v cc o thuc vng H Tin tm kim,
lm nht nhng hng i mi, hi ba, n ng (c heo ln),
lc qu ng, hi sm.
Cc s sch c vit vo th k XIX nh i Nam thc
lc tin bin, son xong nm 1844, i Nam nht thng ch,
son xong nm 1882, cng ghi nhn v hot ng ca i
Bc Hi.
32

Vi nt v L Khao l th lnh. Nghi l
ny c t chc u? Trong thi
gian no? ngha ca nghi l ny?

Vo th k XVII, Cha Nguyn t chc i Hong Sa ly
ngi t x An Vnh, huyn Bnh Sn, ph Qung Ngi lm
nhim v qun l, khai thc Hong Sa, thu lm hng ha ca
cc tu mc cn, nh bt hi sn qu him mang v dng np
v cn o v, trng cy v dng mc trn hai qun o. Trc

100
khi nhng ngi lnh Hong Sa chun b xung thuyn, cc tc
h trn o L Sn t chc l Khao l th lnh. L ny c t
chc vo ngy 20 thng 2 m lch hng nm cu cho ngi ra
i c bnh an trn dm di sng nc. Ngy nay, cng vo
thng 2, thng 3 m lch hng nm, chnh quyn tnh Qung
Ngi v nhn dn trn o L Sn (Qung Ngi) u t chc L
Khao l th lnh Hong Sa ti nh lng An Vnh, x An Vnh,
huyn o L Sn, tnh Qung Ngi. Bui l din ra vi cc nghi
thc cng t nh: thi kn c, ti hin hnh nh cc hng binh
ra khi, th thuyn nan v hnh nhn xung bin hng ti
qun o Hong Sa tr thnh mt nghi l truyn thng
nhm gi gn bn sc qu hng, tri n n nhng ngi con
t Vit qua cc th h khng qun kh khn, thm ch hy
sinh c tnh mng mnh bo v ch quyn thing ling ca T
quc, ng thi gio dc con chu lng yu nc, t ho dn
tc cng nh thc su sc v ch quyn bin, o Vit Nam.
Hng nm, ng dn trn o L Sn vn thng xuyn t
chc L Khao l th lnh Hong Sa, nghi thc truyn thng ny
khng ch nhn c s quan tm, ng h ca chnh quyn v
nhn dn a phng tnh Qung Ngi m cn thu ht s ch
ca ng o nhn dn trong c nc cng nh kiu bo ta
nc ngoi. Do tnh cht v ngha ca n, L Khao l th lnh
Hong Sa c nh nc quyt nh nng cp tr thnh l
hi cp quc gia v nh lng An Vnh, ni din ra l hi ny
c cng nhn l Di tch Vn ha phi vt th ca Vit Nam.

101
33

Vi nt v mt s bn c tiu biu
th hin Hong Sa, Trng Sa thuc
lnh th ca Vit Nam?
Cc nh nghin cu su tm v cng b nhiu bn
c ng tin cy ca Vit Nam cng nh ca cc nh truyn gio,
hng hi phng Ty th hin Hong Sa, Trng Sa thuc lnh
th Vit Nam.
Theo i Vit s k ton th, t nm 1467, vua L Thnh
Tng ra lnh iu tra hnh th sng ni thuc a phng
v thnh bn , hai ln nh vua giao cho b H quy nh nhng
chi tit do cc quan a phng tin dng lp thnh a
ton vn lnh th i Vit. B Hng c bn c hon
thnh vo cui nm 1469, c b sung nhiu ln v sau, gm
bn c nc v cc a phng, trong c cc vng bin,
o, ghi li kh ton din hnh nh ca quc gia i Vit
cui th k XV. Tip , khong nm 1686, B Cng o
(ngi Ngh An) bin son b Ton tp Thin Nam t ch l
th c on m t v qun o Hong Sa (Bi ct Vng) c
cho l da trn c s trch t tp Hng c bn . Trong hai
b bn ny u c v mt bi ct di nm ngoi bin ko
t ca i Chim qua ca Sa K n Sa Hunh c ghi r l Bi
ct Vng.
n thi Nguyn (th k XIX), vic o c thy trnh, v
bn v qun o Hong Sa, Trng Sa do mt c quan qun
l hnh chnh cp Nh nc l b Cng ph trch, thc hin.

102
Thng 3 nm Bnh T (1816), vua Gia Long lnh cho thy qun
phi hp vi i Hong Sa i ra Hong Sa xem xt v o c
thy trnh. n thi Minh Mng (1820-1840), vic phi thy
qun ra Hong Sa o thy trnh v v bn c xc tin u
n hng nm. V nh nm 1834, vua Minh Mng c i trng
gim thnh Trng Phc S cng 20 thy binh ra Hong Sa v
bn . Tip , nm 1837, thy qun triu Nguyn i Hong Sa
v thnh bn 12 hn o. Nm 1838, thy qun triu
Minh Mng v c mt bn chung tng th v Hong Sa.
c bit, nm 1834, triu nh Nguyn di thi vua Minh
Mng hon thin v cng b chnh thc bn quc gia gi
l i Nam nht thng ton . Bn ny th hin chi tit
b bin v hi o ca Vit Nam, trong ghi r ch quyn ca
Vit Nam bao gm c vng qun o gia Bin ng.
T th k XVI, cc nh hng hi phng Ty c nhiu
ghi chp v bn xc nh vng qun o gia Bin ng, c
gi l Pracel, Paracel, hoc Paracels, thuc ch quyn ca
Vit Nam. Trong Bn Th gii ca Mercator xut bn ti
Amsterdam (H Lan) nm 1606 gi vng qun o gia Bin
ng l Baixos de Chapar (Bi ngm Champa) hay Pulo Capaa
(o ca Champa).
Trong Bn do Bartholomeu Lasso v nm 1590 v
1592 - 1594, in trong cun sch Les Portugains sur les ctes du
Vietnam et du Cmpa ca P.Y.Manguin in ti Paris (Php) nm
1972, hay tm Bn ni ting do Van Langren v nm 1598
c in trong cun Iconographie Historique de lIndochine ca

103
P.Boudet v A.Masson, ti Paris nm 1931 th hin on b
bin tng ng vi khu vc t ca bin i Chim (Qung
Nam) n ca bin Sa K (Qung Ngi) c gi l Costa da
Pracel (B bin Hong Sa). Nh th tc l t rt lu, cc nh
hng hi phng Ty coi cc qun o gia Bin ng c
quan h hu c vi vng b bin ng Trong thuc lnh th
Vit Nam lc .
Trong s cc bn ca gio s v thng nhn phng
Ty lin quan n vng qun o gia Bin ng, ni ting bc
nht c th k n An Nam i quc ha ca Gim mc Jean
Louis Taberd, xut bn nm 1838, c cho l mt ti liu phn
nh nhng hiu bit su sc v chnh xc ca ngi phng Ty
t th k XV n u th k XIX v mi quan h gia qun o
Hong Sa v nc i Vit m tc gi gi l An Nam i Quc.
Tm bn ny khng nh Ct Vng (Hong Sa) l Paracels
v nm trong vng bin Vit Nam.
Mt khc, nhiu bn ca Trung Quc v cc nc
phng Ty cng th hin cc Nam ca lnh th Trung Quc
ch gii hn n cc Nam ca o Hi Nam.

104

i Nam nht thng ton
y l bn Vit Nam thi Nguyn v khong nm 1838,
v Hong Sa, Vn l Trng Sa thuc lnh th
Vit Nam, pha ngoi cc o ven b min Trung Vit Nam.

105

An Nam i quc ha
y l bn Vit Nam trong cun T in La tinh - Vit Nam
ca Gim mc Jean Louis Taberd xut bn nm 1838, khng nh Ct
Vng (Hong Sa) l Paracels v nm trong vng bin Vit Nam.

106

Hong triu trc tnh a d ton (tm dch: Bn a d (trn vn)
cc tnh ca triu nh nh Thanh) xut bn nm 1904 cho thy lnh th
ca Trung Quc ch gii hn v pha ng l o i Loan., pha nam
l o Hi Nam. Nh vy, n u th k XX, Trung Quc vn cha h
c nh xc lp ch quyn trn hai qun o Hong Sa v Trng Sa
ca Vit Nam.

107
34

Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982 ra i nh th no?
Cc quy c c tnh quc t lin quan n bin hnh
thnh t rt sm, ngay trong thi k c i. n th k XIII, mt
s nguyn tc v lut bin xut hin v ph bin Bc u,
a Trung Hi. Vo th k XVII, Lut Bin bt u c khi
qut, tng kt mt cch c h thng.
Hi ngh quc t u tin v Lut Bin c Hi Quc lin
triu tp nm 1930 ti La Hay (H Lan) bn lun, xy dng
cc quy nh quc t v quy ch lnh hi, chng cp bin v
cc nguyn tc s dng ti nguyn thin nhin ca bin. Do c
nhiu mu thun gia cc quc gia tham gia hi ngh v chiu
rng lnh hi nn Hi ngh La Hay 1930 cha t c kt qu
c th no.
Sau Chin tranh th gii ln th hai (1939 - 1945), Lin
Hp quc c thnh lp gi gn ha bnh, ngn chn chin
tranh v gii quyt cc vn quc t. Nm 1958, Lin Hp
quc triu tp Hi ngh ln th nht v Lut Bin ti Genve
(Thy S). Hi ngh ny thng qua 4 cng c quc t u
tin v lut bin l: Cng c v Lnh hi v Vng tip gip;
Cng c v Bin c; Cng c v nh c v bo tn ti nguyn
nguyn sinh vt ca bin c; v Cng c v Thm lc a.
Ngy 15/3/1960, Lin Hp quc tip tc triu tp Hi
ngh Lut Bin ln th II ti Genve (Thy S). Nhng do c
nhiu bt ng nn hi ngh ny khng t c kt qu no
ng k.

108
n nm 1973, Hi ngh ca Lin Hp quc v Lut Bin
ln th 3 c chnh thc triu tp. Qua 9 nm thng
lng (t nm 1973 n 1982) vi 11 kha hp, Hi ngh ca
Lin Hp quc v Lut Bin ln th 3 thng qua cc cng
c mi v Lut Bin ngy 30/4/1982 vi 130 phiu thun, 04
phiu chng, 17 phiu trng v 02 nc khng tham gia b
phiu. Ngy 10/12/1982, 107 quc gia v vng lnh th, trong
c Vit Nam chnh thc k kt Cng c ca Lin Hp
quc v Lut Bin ti Montego Bay (Jamaica).
n thng 11/1996 c 108 nc ph chun, Cng c
c hiu lc t ngy 16/11/1994.
Qu trnh son tho Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982 tri qua 2 giai on c bn l giai on chun b v
giai on m phn trong hi ngh, xy dng lin tc nhiu bn
d tho Cng c, cho n l k kt Cng c din ra t ngy
07/12/1982 n ngy 10/12/1982 ti Montego Bay (Jamaica).
35

Nhng ni dung chnh ca Cng c
Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982?
Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 (gi tt l
Cng c Lut Bin 1982) c 107 quc gia v vng lnh th,
trong c Vit Nam, k kt ti Montego Bay (Jamaica) ngy
10/12/1982. Cng c bao gm 17 phn, 320 iu khon, 9
ph lc v 4 ngh quyt. Cng c c hiu lc t ngy
16/11/1994. Hin nay c 162 quc gia v vng lnh th
tham gia Cng c.

109
Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 l mt
vn kin quc t tng hp ton din bao qut c tt c
nhng vn quan trng nht v ch php l ca bin v i
dng th gii, xc nh r rng quyn v ngha v ca mi
quc gia (c bin cng nh khng c bin, pht trin hay ang
pht trin) v nhiu mt nh an ninh, bo v, nui trng, khai
thc ti nguyn, giao thng lin lc, nghin cu khoa hc, cng
ngh i vi cc vng bin thuc ch quyn, quyn ch quyn
v quyn ti phn quc gia cng nh i vi cc vng bin nm
ngoi phm vi thuc quyn ti phn quc gia. Cng c cng
t ra trnh t v th tc gii quyt cc tranh chp trn bin
gia cc quc gia bng cc bin php ha bnh.
Cng c th hin s c gng ln ca cng ng quc t
iu chnh tt c cc kha cnh lin quan n bin, ti
nguyn bin v vic s dng bin, to nn mt trt t th gii
mi cho vic qun l v s dng bin ca nhn loi.
36

Vai tr v ngha ca Cng c Lin
Hp quc v Lut Bin nm 1982?
Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 l mt
cng c tin b th hin s tho hip mang tnh ton cu c
tnh n li ch ca tt c cc quc gia trn th gii. Cng c
khng chp nhn bo lu m i hi phi tham gia c gi
(package deal) theo nguyn tc nht tr (consensus). Nu ph
chun Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982, cc
quc gia phi c trch nhim rng buc v thc hin ton b
cc iu khon ca Cng c.
Cng c c coi l mt trong nhng thnh tu c
ngha nht trong lnh vc lut php quc t ca th k XX v

110
Cng c to ra mt trt t php l mi trn bin, tng i
cng bng v c tha nhn rng ri.
Ngay sau L k kt, Tng Th k Lin Hp quc nh
gi Cng c l vn bn php l c ngha nht ca th k
ny, cn Ch tch Hi ngh Lin Hp quc ln th III v Lut
Bin, ng Tommy TB Koh, gi Cng c l Bn Hin php cho
i dng.
37
Khi nim ch quyn, quyn ch quyn
v quyn ti phn c hiu nh th
no trong Cng c Lin Hp quc v
Lut Bin nm 1982?
- Ch quyn l quyn lm ch tuyt i ca quc gia c
lp i vi lnh th ca mnh. Ch quyn ca quc gia ven bin
l quyn ti cao ca quc gia c thc hin trong phm vi ni
thy v lnh hi ca quc gia .
- Quyn ch quyn l cc quyn ca quc gia ven bin
c hng trn c s ch quyn i vi mi loi ti nguyn
thin nhin trong vng c quyn kinh t v thm lc a ca
mnh, cng nh i vi nhng hot ng nhm thm d v khai
thc vng c quyn kinh t v thm lc a ca quc gia v
mc ch kinh t, bao gm c vic sn xut nng lng t nc,
hi lu, gi...
- Quyn ti phn l thm quyn ring bit ca quc gia
ven bin trong vic a ra cc quyt nh, quy phm v gim
st vic thc hin chng, nh: cp php, gii quyt v x l i
vi mt s loi hnh hot ng, cc o nhn to, thit b v
cng trnh trn bin, trong c vic lp t v s dng cc o
nhn to cc thit b v cng trnh nghin cu khoa hc v bin;
bo v v gn gi mi trng bin trong vng c quyn kinh t
hay thm lc a ca quc gia .

111
Quyn ch quyn c ngun gc t ch quyn lnh th
trong khi quyn ti phn l h qu ca quyn ch quyn, c tc
dng h tr, to ra mi trng thc hin quyn ch quyn
c tt hn. Bn cnh , trong khi ch quyn v quyn ch
quyn ch c thc hin trn vng lnh th m quc gia c
quyn th quyn ti phn c khng gian m rng hn, ti nhng
ni m quc gia khng c ch quyn (v d quyn ti phn
p dng trn tu thuyn c treo c ca mt quc gia nht nh
ang hot ng trong vng bin thuc ch quyn ca mt quc
gia khc).
38

Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982 quy nh cc vng bin no
thuc ch quyn ca cc quc gia ven
bin?
Theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982, cc
quc gia ven bin c ch quyn i vi ni thy v lnh hi ca
mnh, ch quyn ny cng c m rng vng tri bn trn
n vng y bin v lng t di y bin bn di cc
vng bin .
iu 8, khon 1 Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982 nh ngha ni thy l cc vng nc pha bn
trong ng c s dng tnh chiu rng lnh hi. Trong
vng ni thy, cc quc gia ven bin c ch quyn hon ton,
tuyt i v y nh trn lnh th t lin ca mnh. Tu
thuyn nc ngoi mun ra vo vng ni thy phi xin php
quc gia ven bin v phi tun theo lut l ca quc gia .

112
Lnh hi hay cn gi l vng nc lnh th l mt di
bin ven b nm ngoi v tip lin vi lnh th t lin hoc ni
thy ca quc gia ven bin, c chiu rng nht nh c tnh
t ng c s ca quc gia v thuc ch quyn hon ton
ca quc gia ven bin. Ch quyn ny c m rng v p dng
i vi c vng tri trn lnh hi, cng nh i vi y bin v
lng t di y ca lnh hi.
Tuy nhin, do yu cu, tnh cht truyn thng ca hng hi
quc t, lut php quc t tr nh quyn ca mi loi tu,
thuyn ca tt c cc quc gia c i qua khng gy hi trong
lnh hi ca quc gia ven bin vi iu kin khng gy nh
hng n ha bnh, trt t, an ninh v mi trng ca quc
gia ven bin. Cn lu l quyn i qua khng gy hi khng
c p dng i vi vng tri trn lnh hi. Phng tin bay
nc ngoi mun bay qua vng tri trn lnh hi ca mt nc
ven bin phi xin php nc ven bin .
i vi quc gia qun o, lnh hi nm ngoi v tip lin
vi lnh th v vng nc qun o ca quc gia qun o .
i vi cc o ring bit, p ng ng nh ngha o
nu trong lut php quc t (iu 121, Cng c Lin Hp quc
v Lut Bin nm 1982) thuc v mt quc gia ven bin, nhng
nm ngoi phm vi lnh hi chung ca quc gia , th lnh hi
ca tng o ny cng c xc nh nh trn.
i a s quc gia trn th gii quy nh chiu rng lnh
hi t 3-12 hi l. Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 quy nh chiu rng lnh hi ca quc gia ven bin khng
qu 12 hi l, k t ng c s c vch ra theo ng cng
c.

113


114


115

39

Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982 quy nh cc vng bin no
thuc quyn ch quyn v quyn ti
phn ca cc quc gia ven bin?
Theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982,
quc gia ven bin c quyn ch quyn, quyn ti phn quc gia
i vi cc vng bin sau y:
Vng tip gip lnh hi (Contiguous zone): Cng c quy
nh cc quc gia ven bin c quyn c mt vng tip gip lnh
hi. y l vng bin nm ngoi lnh hi, tip lin vi lnh hi
v khng c m rng qu 24 hi l tnh t ng c s dng
tnh chiu rng lnh hi, ti , quc gia ven bin thc hin
cc thm quyn c tnh ring bit v hn ch i vi cc tu
thuyn nc ngoi. Vng tip gip lnh hi nm trong vng c
quyn kinh t v l mt b phn c th ca vng c quyn
kinh t.
Quc gia ven bin c quyn thi hnh s kim sot cn
thit nhm ngn nga vic vi phm cc lut v quy nh v hi
quan, thu kha, nhp c hay y t trn lnh th hay trong lnh
hi ca mnh; trng tr vic vi phm cc lut v quy nh ni
trn xy ra trn lnh th hay trong lnh hi ca mnh.
Ti iu 303, Cng c m rng thm quyn ca quc
gia ven bin i vi cc hin vt c tnh lch s v kho c nm
trn y bin ca vng tip gip lnh hi. kim sot vic
mua bn cc hin vt ny, quc gia ven bin c th coi vic ly
cc hin vt t y bin ca vng tip gip lnh hi m
khng c s tho thun ca mnh l s vi phm cc lut v quy
nh ca quc gia ven bin trn lnh th hay lnh hi ca
mnh.

116
Vng c quyn kinh t (Exclusive Economic Zone) l
vng bin nm pha ngoi lnh hi v tip lin vi lnh hi, c
chiu rng khng vt qu 200 hi l tnh t ng c s dng
tnh chiu rng lnh hi.
Vng c quyn kinh t l mt ch nh php l mi, ln
u tin c ghi nhn trong Cng c Lin Hp quc v Lut
Bin nm 1982. Vng c quyn kinh t l mt vng c bit,
trong quc gia ven bin thc hin thm quyn ring bit ca
mnh nhm mc ch kinh t, c quy nh bi Cng c, m
khng chia s vi cc quc gia khc.
Trong vng c quyn kinh t, quc gia ven bin c:
a) Cc quyn thuc ch quyn v vic thm d v khai
thc, bo tn v qun l cc ti nguyn thin nhin, sinh vt
hoc phi sinh vt ca vng nc bn trn y bin, ca y bin
v lng t di y bin, cng nh v nhng hot ng khc
nhm thm d v khai thc vng ny v mc ch kinh t, nh
vic sn xut nng lng t nc, hi lu v gi.
b) Quyn ti phn v vic:
- Lp t v s dng cc o nhn to, cc thit b v
cng trnh;
- Nghin cu khoa hc v bin;
- Bo v v gn gi mi trng bin.
c) Cc quyn v ngha v khc do Cng c quy nh.
Tuy vy, trong vng c quyn kinh t, tt c cc quc gia,
d c bin hay khng c bin, u c hng cc quyn t do
hng hi v hng khng, quyn t do t cp v ng dn ngm
cng nh quyn t do s dng bin vo cc mc ch hp php

117
khc v gn lin vi vic thc hin cc quyn t do ni trn v
ph hp vi cc quy nh ca Cng c.
Quc gia ven bin c ngha v thi hnh cc bin php thch
hp bo tn, qun l v duy tr cc ngun li sinh vt trong
vng c quyn kinh t trnh khng b nh hng do khai thc
qu mc. Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 cn
quy nh c th cc quyn v ngha v ca cc quc gia ven bin
v cc quc gia khc nhm bo tn cc loi sinh vt bin nh:
cc loi c di c xa; cc loi c v; cc n c vo sng v ra
bin sinh sn; cc loi nh c...
Thm lc a (Continental Shelf) l vng y bin v lng
t di y bin nm bn ngoi lnh hi ca quc gia ven bin,
trn phn ko di t nhin ca lnh th t lin ca quc gia
ny cho n b ngoi ca ra lc a, hoc n gii hn nm
cch ng c s dng tnh chiu rng lnh hi 200 hi l,
khi b ngoi ca ra lc a ca quc gia ny khong cch gn
hn 200 hi l. Trong trng hp b ngoi ca ra lc a ca
quc gia ven bin ko di t nhin vt qu 200 hi l tnh t
ng c s, quc gia ven bin c th m rng ranh gii ngoi
ca thm lc a ca mnh ti mt khong cch khng vt qu
350 hi l tnh t ng c s hoc cch ng ng su 2.500
m mt khong cch khng vt qu 100 hi l.
Quc gia ven bin thc hin cc quyn thuc ch quyn
i vi thm lc a v mt thm d v khai thc ti nguyn
thin nhin ca mnh. y l nhng c quyn, ngha l nu
quc gia ven bin ny khng thm d thm lc a hay khng
khai thc ti nguyn thin nhin ca thm lc a (bao gm cc
ti nguyn phi sinh vt v cc ti nguyn sinh vt thuc loi
nh c), th khng ai c quyn tin hnh cc hot ng nh
vy, nu khng c s tho thun r rng ca cc quc gia ven
bin. Cc quyn ca quc gia ven bin i vi thm lc a tn

118
ti mt cch nghim nhin, khng ph thuc vo s chim
hu tht s hay danh ngha, cng nh vo bt c tuyn b r
rng no.
Tuy nhin, khi tin hnh khai thc thm lc a ngoi 200
hi l quc gia ven bin c ngha v ng gp ti chnh theo quy
nh ca Cng c. Vic quc gia ven bin thc hin cc quyn
ca mnh i vi thm lc a khng c gy thit hi n
hng hi hay cc quyn t do ca cc quc gia khc c
Cng c tha nhn. Tt c cc quc gia u c quyn lp t
cp v ng dn ngm thm lc a. Quc gia t cp hoc ng
dn ngm phi tho thun vi quc gia ven bin v tuyn
ng i ca cp hoc ng dn ngm.
40

Khi nim ng c s tnh chiu
rng lnh hi? c im ng c s
ca Vit Nam?
ng c s l ng ranh gii pha trong ca lnh hi
v l ranh gii pha ngoi ca ni thy, do nc ven bin quy
nh trn c s ph hp vi Cng c Lin Hp quc v Lut
Bin nm 1982. ng c s l cn c xc nh phm vi,
chiu rng ca lnh hi v cc vng bin khc nh vng tip
gip, vng c quyn kinh t, thm lc a.
Theo quy nh ti iu 5 v iu 7 ca Cng c, cc quc
gia ven bin (khng phi l quc gia qun o) c hai loi
ng c s l ng c s thng thng v ng c s
thng.
ng c s thng thng l ngn nc thy triu thp
nht dc theo b bin, ni no b bin b khot su v li lm

119
hoc nu c mt chui o nm st ngay v chy dc theo b
bin hoc ni m b bin cc k khng n nh do c s hin
din ca cc chu th hoc cc c im t nhin khc th p
dng phng php ng c s thng, tc l phng php ni
lin cc im thch hp c th s dng vch ng c s
dng tnh chiu rng lnh hi.
ng c s thng c p dng trong ba trng hp
sau y: nhng ni b bin khc khuu, b khot su v li
lm; nhng ni c mt chui o nm st ngay v chy dc
theo b bin; nhng ni c cc iu kin thin nhin c bit
gy ra s khng n nh ca b bin nh s hin din ca cc
chu th.
Tuy vy, ng c s thng phi p ng hai iu kin
quy nh trong Cng c, l tuyn cc ng c s thng
khng c i chch qu xa hng chung ca b bin v cc
vng bin bn trong cc ng c s ny phi gn vi t lin
n mc t c ch ni thy (khon 3 iu 7).
Cn c theo Cng c, cn c theo a hnh b bin Vit
Nam, ng c s dng tnh chiu rng lnh hi Vit Nam.
Ngy 12/11/1982, Chnh ph nc Cng ha XHCN Vit Nam
tuyn b v ng c s dng tnh chiu rng lnh hi
Vit Nam. Theo , ng c s dng tnh chiu rng lnh
hi ca lc a Vit Nam l ng thng gy khc ni lin cc
im c to ghi trong ph lc km theo Tuyn b ny.
iu 8 ca Lut Bin Vit Nam quy nh ng c s
dng tnh chiu rng lnh hi Vit Nam l ng c s thng
c Chnh ph cng b. Chnh ph xc nh v cng b
ng c s nhng khu vc cha c ng c s sau khi
c y ban thng v Quc hi ph chun.

120
Thc hin iu ny, thi gian ti y chng ta cn tip tc
cng b b sung ng c s thng trong vnh Bc B v nhng
khu vc khc.

S ng c s thng ca Vit Nam nm 1982

121
41

Theo Cng c Lin Hp quc v Lut
Bin 1982, Vit Nam c nhng vng
bin no?
Vit Nam l mt quc gia ven bin vi hn 3.260 km
ng b bin. Theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982, Vit Nam c cc vng bin l ni thy, lnh hi, vng tip
gip lnh hi, vng c quyn kinh t v vng thm lc a.
Phm vi v ch php l cc vng bin v thm lc a Vit
Nam c quy nh chi tit trong Lut Bin Vit Nam v cc vn
bn quy phm php lut khc.
42

Quy nh v ni thy ca Vit Nam?
Theo iu 9 v 10 ca Lut Bin Vit Nam 2012, ni thy
ca Vit Nam l vng nc tip gip vi b bin, pha trong
ng c s v l b phn lnh th ca Vit Nam. Theo quy
nh th ni thy bao gm ca sng, vng vnh, ca bin v
vng nc pha trong ng c s v gip vi b bin. Nh
nc thc hin ch quyn hon ton, tuyt i v y i vi
ni thy nh trn lnh th t lin.

122
43

Tu thuyn nc ngoi hot ng
trong ni thy Vit Nam phi chp
hnh nhng quy nh g?
Tu thuyn, my bay nc ngoi khi hot ng trong
vng ni thy ca Vit Nam l ang trong lnh th Vit Nam,
cho nn phi tuyt i chp hnh cc quy nh ca php lut
Vit Nam lin quan n cc hot ng trong vng ni thy ca
Vit Nam nh: vic cp php bay, lu thng hng hi, phn
lung lch i li, quy nh ca cc cng bin... cng nh nhng
quy nh khc v an ninh, quc phng, trt t cng cng, kim
dch, y t, hi quan,
44

Hy cho bit r hn phm vi v ch
php l ca lnh hi theo Cng c
Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982?
Theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982,
lnh hi l vng bin nm pha ngoi ng c s, c chiu
rng ti a l 12 hi l (1 hi l = 1.852 m).
Trong lnh hi, quc gia ven bin thc hin ch quyn
hon ton v y . Do , quc gia ven bin c th quy nh
ch php l i vi lnh hi cng tng t nh i vi lnh
th trn t lin. Ranh gii ngoi ca lnh hi l bin gii ca
nc ven bin.

123
Quc gia ven bin c ch quyn hon ton, y i vi
lnh hi nhng khng phi l tuyt i, v theo Cng c, cc
tu thuyn nc ngoi c quyn qua li khng gy hi
trong lnh hi, v thng lu thng theo tuyn phn lung giao
thng hng hi do nc ven bin quy nh.
Cng c c nhng iu quy nh r th no l qua li
khng gy hi (iu 17, 18, 19). Cng c cng quy nh quc
gia ven bin c quyn a ra cc quy nh lin quan n vic
qua li khng gy hi ca cc tu thuyn nc ngoi (iu 21,
22) v c ngha v khng cn tr quyn qua li khng gy hi
ca tu thuyn ca cc quc gia khc (iu 24).
45

Chiu rng v ch php l ca lnh
hi Vit Nam?
iu 11 Lut Bin Vit Nam (2012) khng nh Lnh hi
l vng bin c chiu rng 12 hi l tnh t ng c s ra pha
bin. Ranh gii ngoi ca lnh hi l bin gii quc gia trn bin
ca Vit Nam.
iu 12 Lut Bin Vit Nam cng quy nh r ch php
l lnh hi Vit Nam nh sau:
1. Nh nc thc hin ch quyn y v ton vn i
vi lnh hi v vng tri, y bin v lng t di y bin
ca lnh hi ph hp vi Cng c Lin Hp quc v Lut
Bin nm 1982.

124
2. Tu thuyn ca tt c cc quc gia c hng quyn
i qua khng gy hi trong lnh hi Vit Nam. i vi tu qun
s nc ngoi khi thc hin quyn i qua khng gy hi trong
lnh hi Vit Nam, thng bo trc cho c quan c thm quyn
ca Vit Nam.
3. Vic i qua khng gy hi ca tu thuyn nc ngoi
phi c thc hin trn c s tn trng ha bnh, c lp, ch
quyn, php lut Vit Nam v iu c quc t m nc
CHXHCN Vit Nam l thnh vin.
4. Cc phng tin bay nc ngoi khng c vo vng
tri trn lnh hi Vit Nam, tr trng hp c s ng
ca Chnh ph Vit Nam hoc thc hin theo iu c quc t
m nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l thnh vin.
5. Nh nc c ch quyn i vi mi loi hin vt kho
c, lch s trong lnh hi Vit Nam.
46

Quyn i qua khng gy hi trong lnh
hi c hiu nh th no? Quyn i
qua khng gy hi trong lnh hi Vit
Nam?
Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 quy
nh: tu thuyn ca tt c cc quc gia, c bin hay khng
c bin, u c hng quyn i qua khng gy hi trong lnh
hi ca quc gia ven bin.
Cng c quy nh th no l i qua v th no l i
qua khng gy hi. Theo , c th hiu l vi iu kin khng
gy ra cc hnh ng gy hi, e do ha bnh, an ninh trt t

125
ca quc gia ven bin, cc loi tu thuyn nc ngoi (k c tu
qun s) c quyn i qua v hi trong lnh hi ca quc gia
ven bin m khng cn phi xin php, khng b cn tr, khng
b thu l ph v khng b phn bit i x. Tuy nhin Cng c
cng quy nh: trong lnh hi, tu ngm v cc phng tin
i ngm khc buc phi i ni v treo c quc tch (iu 21) v
nu mt tu chin khng tn trng cc lut v quy nh ca
quc gia ven bin c lin quan n vic i qua trong lnh hi v
bt chp yu cu phi tun th cc lut v quy nh c
thng bo cho h, th quc gia ven bin c th i chic tu
ri khi lnh hi ngay lp tc (iu 30).
Ngoi ra, quc gia ven bin cng c php ra cc lut
v quy nh lin quan n vic i qua khng gy hi (iu 21,
22) v c th thi hnh cc bin php cn thit ngn cn mi
vic i qua c gy hi (iu 25).
Vit Nam tham gia Cng c Lin Hp quc v Lut
Bin nm 1982 ngy 25/7/1994 v tn trng quyn i qua
khng gy hi ca tu thuyn nc ngoi trong lnh hi theo
ng quy nh ca Cng c.
Lut Bin Vit Nam quy nh i qua khng gy hi trong
lnh hi ti iu 23 v Ngha v khi thc hin quyn i qua
khng gy hi ti iu 24. Theo , vic i qua khng gy hi
trong lnh hi khng c lm phng hi n ha bnh, quc
phng, an ninh ca Vit Nam, trt t an ton trn bin. Vic i
qua ca tu thuyn nc ngoi trong lnh hi Vit Nam b coi l
gy phng hi n ha bnh, quc phng, an ninh ca Vit
Nam, trt t an ton x hi nu tu thuyn tin hnh bt k
mt hnh vi no sau y: e da hoc s dng v lc chng li
c lp, ch quyn v ton vn lnh th ca Vit Nam; e da

126
hoc s dng v lc chng li c lp, ch quyn v ton vn
lnh th ca quc gia khc; thc hin cc hnh vi tri vi cc
nguyn tc c bn ca php lut quc t c quy nh trong
Hin chng Lin Hp quc; Luyn tp hay din tp vi bt k
kiu, loi v kh no, di bt k hnh thc no; Thu thp thng
tin gy thit hi cho quc phng, an ninh ca Vit Nam; Tuyn
truyn nhm gy hi n quc phng, an ninh ca Vit Nam;
Phng i, tip nhn hay xp phng tin bay ln tu thuyn;
Phng i, tip nhn hay xp phng tin qun s ln tu
thuyn; Bc, d hng ha, tin bc hay a ngi ln xung tu
thuyn tri vi quy nh ca php lut Vit Nam v hi quan,
thu, y t hoc xut nhp cnh; C gy nhim nghim trng
mi trng bin; nh bt hi sn tri php; Nghin cu, iu
tra, thm d tri php; Lm nh hng n hot ng ca h
thng thng tin lin lc hoc ca thit b hay cng trnh khc ca
Vit Nam; Tin hnh hot ng khc khng trc tip lin quan
n vic i qua.
Khi thc hin quyn i qua khng gy hi trong lnh hi
Vit Nam, t chc, c nhn nc ngoi c ngha v tun th quy
nh ca php lut Vit Nam v ni dung: An ton hng hi v
iu phi giao thng ng bin, tuyn hng hi v phn lung
giao thng; Bo v thit b v h thng bo m hng hi, thit b
hay cng trnh khc; Bo v ng dy cp v ng dn; Bo tn
ti nguyn sinh vt bin; Hot ng nh bt, khai thc v nui
trng hi sn; Gn gi mi trng bin, ngn nga, hn ch v
ch ng nhim mi trng bin; Nghin cu khoa hc bin v
o c thy vn; Hi quan, thu, y t, xut nhp cnh.

127
47

Phm vi v ch php l ca vng
tip gip lnh hi theo Cng c Lin
Hp quc v Lut Bin nm 1982 v
Lut Bin Vit Nam 2012?
Theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982,
vng tip gip lnh hi c hiu l vng bin nm ngoi lnh
hi v tip lin vi lnh hi. Vng bin ny hp vi lnh hi v
c chiu rng ti a l 24 hi l k t ng c s dng tnh
chiu rng lnh hi.
Trong vng tip gip lnh hi, quc gia ven bin c quyn
ti phn trong vic ngn nga nhng vi phm i vi cc lut
v quy nh hi quan, thu kho, y t hay nhp c xy ra trn
lnh th hay lnh hi ca mnh, c quyn ti phn trong vic
trng tr nhng vi phm i vi cc lut v quy nh ni trn,
xy ra trn lnh th hay lnh hi ca mnh. Ngoi ra, iu 303
ca Cng c cn m rng quyn ca quc gia ven bin i vi
cc hin vt c tnh lch s v kho c, theo , vic ly cc hin
vt t y bin trong vng tip gip lnh hi m khng c
php ca quc gia ven bin, s c coi l s vi phm cc lut
v quy nh ca quc gia trn lnh th hoc trong lnh hi
ca mnh.
iu 13 Lut Bin Vit Nam 2012 quy nh Vng tip gip
lnh hi l vng bin tip lin v nm ngoi lnh hi Vit Nam, c
chiu rng 12 hi l tnh t ranh gii ngoi ca lnh hi.
iu 14 quy nh ch php l ca vng tip gip lnh
hi ca Vit Nam nh sau:

128
1. Nh nc thc hin quyn ch quyn, quyn ti phn
quc gia v cc quyn khc quy nh ti iu 16 ca Lut ny
i vi vng tip gip lnh hi.
2. Nh nc thc hin kim sot trong vng tip gip lnh
hi nhm ngn nga v trng tr hnh vi vi phm php lut v
hi quan, thu, y t, xut nhp cnh xy ra trn lnh th hoc
trong lnh hi Vit Nam.
48

Phm vi v ch php l ca vng
c quyn kinh t theo Cng c Lin
Hp quc v Lut Bin nm 1982 v
Lut Bin Vit Nam 2012?
Cng c Lin Hp quc v Lut Bin 1982 quy nh:
Vng c quyn kinh t l mt vng nm pha ngoi lnh hi
v tip lin vi lnh hi....
Chiu rng ca vng c quyn kinh t khng c m
rng ra qu 200 hi l k t ng c s dng tnh chiu
rng lnh hi (iu 57).
Vng c quyn kinh t l mt ch nh php l mi, ln
u tin c ghi nhn trong Cng c. y l mt vng bin
c th, trong quc gia ven bin c nhng thm quyn ring
bit nhm mc ch kinh t, tun theo nhng quy nh ca Cng
c.
Trong vng c quyn kinh t, quc gia ven bin c nhng
quyn sau:

129
- Cc quyn ch quyn v vic thm d, khai thc, bo tn
v qun l cc ti nguyn sinh vt v khng sinh vt, ca vng
nc trn y bin, ca y bin v lng t di y bin,
cng nh nhng hot ng khc nhm thm d v khai thc
vng ny v mc ch kinh t t nc, hi lu v gi.
- Quyn ti phn theo ng nhng quy nh thch hp ca
Cng c v vic: Lp t v s dng cc o nhn to, cc thit
b v cng trnh; Nghin cu khoa hc v bin; Bo v v gn gi
mi trng bin; v cc quyn v ngha v khc do Cng c
quy nh.
Trong vng c quyn kinh t, cc quc gia khc (d c
bin hay khng c bin) u c hng quyn t do hng hi,
t do hng khng, t do t dy cp v ng dn ngm, cng nh
quyn t do s dng bin vo nhng mc ch khc hp php
(khon 1 iu 58).
Ph hp vi quy nh ca Cng c Lin Hp quc v
Lut Bin nm 1982, Lut Bin Vit Nam 2012 quy nh c th:
Vng c quyn kinh t ca Vit Nam l vng bin tip lin v
nm ngoi lnh hi Vit Nam, hp vi lnh hi thnh mt vng
bin c chiu rng 200 hi l tnh t ng c s.
Lut Bin Vit Nam quy nh ch php l vng c
quyn kinh t ca Vit Nam nh sau:
1. Trong vng c quyn kinh t, Nh nc thc hin:
a) Quyn ch quyn v vic thm d, khai thc, qun l v
bo tn ti nguyn thuc vng nc bn trn y bin, y bin

130
v lng t di y bin; v cc hot ng khc nhm thm
d, khai thc vng ny v mc ch kinh t;
b) Quyn ti phn quc gia v lp t v s dng o nhn
to, thit b v cng trnh trn bin; nghin cu khoa hc bin,
bo v v gn gi mi trng bin;
c) Cc quyn v ngha v khc ph hp vi php lut quc
t.
2. Nh nc tn trng quyn t do hng hi, hng khng;
quyn t dy cp, ng dn ngm v hot ng s dng bin
hp php ca cc quc gia khc trong vng c quyn kinh t
ca Vit Nam theo quy nh ca Lut ny v iu c quc t
m nc CHXHCN Vit Nam l thnh vin, khng lm phng
hi n quyn ch quyn, quyn ti phn quc gia v li ch
quc gia trn bin ca Vit Nam.
Vic lp t dy cp v ng dn ngm phi c s chp
thun bng vn bn ca c quan nh nc c thm quyn ca
Vit Nam.
3. T chc, c nhn nc ngoi c tham gia thm d, s
dng, khai thc ti nguyn, nghin cu khoa hc, lp t cc
thit b v cng trnh trong vng c quyn kinh t ca Vit
Nam trn c s cc iu c quc t m nc CHXHCN Vit
Nam l thnh vin, hp ng c k kt theo quy nh ca
php lut Vit Nam hoc c php ca Chnh ph Vit Nam,
ph hp vi php lut quc t c lin quan.
4. Cc quyn c lin quan n y bin v lng t di
y bin quy nh ti iu ny c thc hin theo quy nh ti
iu 17 v iu 18 ca Lut ny.

131
49

Phm vi v ch php l ca thm lc
a theo Cng c Lin Hp quc v
Lut Bin nm 1982 v Lut Bin Vit
Nam 2012?
Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 nh
ngha thm lc a nh sau: thm lc a ca mt quc gia ven
bin bao gm y bin v lng t di y bin bn ngoi lnh
hi ca quc gia , trn ton b phn ko di t nhin ca lnh
th t lin ca quc gia cho n b ngoi ca ra lc a,
hoc n cch ng c s dng tnh chiu rng lnh hi
200 hi l, khi b ngoi ca ra lc a ca quc gia khong
cch gn hn.
Tuy vy, cc khon tip theo trong iu 76 ca Cng c
cng quy nh trong trng hp khi b ngoi ca ra lc a ca
mt quc gia ven bin ko di t nhin vt qu khong cch
200 hi l, nh ni trn, th quc gia ven bin ny c th
xc nh ranh gii ngoi ca thm lc a ca mnh ti mt
khong cch khng vt qu 350 hi l tnh t ng c s
hoc cch ng ng su 2.500 mt mt khong cch khng
vt qu 100 hi l, vi iu kin tun th cc quy nh c th
v vic xc nh ranh gii ngoi ca thm lc a trong Cng
c v ph hp vi cc kin ngh ca y ban Ranh gii thm lc
a c thnh lp theo Ph lc II ca Cng c.
Ch php l ca thm lc a c th hin qua cc
quyn ca quc gia ven bin. l vic thc hin quyn ch

132
quyn i vi vic thm d v khai thc ti nguyn thin nhin
trn thm lc a. Ngoi ra, quc gia ven bin cn c quyn ti
phn v nghin cu khoa hc bin trn thm lc a ca mnh;
quyn i vi cc o nhn to, cc thit b, cng trnh trn
thm lc a; quyn bo v v gn gi mi trng bin.
Cc quc gia khc c quyn lp t cc dy cp v ng dn
ngm thm lc a (iu 79), v cn c s tho thun ca
quc gia ven bin.
Quyn ch quyn ca quc gia ven bin i vi thm lc
a l quan trng nht, th hin ch:
Quyn ny c tnh cht c quyn, ngha l quc gia ven
bin khng thm d hoc khng khai thc ti nguyn thin
nhin trn thm lc a, th khng ai c quyn tin hnh cc
hot ng nh vy, nu khng c s tho thun ca quc gia
(khon 2 iu 77).
Quyn ny tn ti ng nhin v ngay t u, quc gia
ven bin khng cn phi chim hu thc s hay danh ngha, v
khng cn phi tuyn b.
Ph hp vi cc quy nh ca Cng c, iu 17 Lut Bin
Vit Nam 2012 quy nh: Thm lc a Vit Nam l y bin v
lng t di y bin, tip lin v nm ngoi lnh hi Vit
Nam, trn ton b phn ko di t nhin ca lnh th t lin,
cc o v qun o ca Vit Nam cho n mp ngoi ca ra
lc a.
iu 18 Lut Bin Vit Nam quy nh r ch php l
thm lc a Vit Nam nh sau:

133
1. Nh nc thc hin quyn ch quyn i vi thm lc
a v thm d, khai thc ti nguyn.
2. Quyn ch quyn quy nh ti khon 1 iu ny c tnh
cht c quyn, khng ai c quyn tin hnh hot ng thm d
thm lc a hoc khai thc ti nguyn ca thm lc a nu
khng c s ng ca Chnh ph Vit Nam.
3. Nh nc c quyn khai thc lng t di y bin,
cho php v quy nh vic khoan nhm bt k mc ch no
thm lc a.
4. Nh nc tn trng quyn t dy cp, ng dn ngm
v hot ng s dng bin hp php khc ca cc quc gia khc
thm lc a Vit Nam theo quy nh ca Lut ny v cc iu
c quc t m nc CHXHCN Vit Nam l thnh vin, khng
lm phng hi n quyn ch quyn, quyn ti phn quc gia
v li ch quc gia trn bin ca Vit Nam.
Vic lp t dy cp v ng dn ngm phi c s chp
thun bng vn bn ca c quan nh nc c thm quyn ca
Vit Nam.
5. T chc, c nhn nc ngoi c tham gia thm d, s
dng, khai thc ti nguyn, nghin cu khoa hc, lp t thit b
v cng trnh thm lc a ca Vit Nam trn c s iu c
quc t m nc CHXHCN Vit Nam l thnh vin, hp ng k
kt theo quy nh ca php lut Vit Nam hoc c php ca
Chnh ph Vit Nam.

134
50

V sao Vit Nam np hai bo co quc
gia xc nh ranh gii ngoi thm lc
a Vit Nam vt qu 200 hi l ln y
ban Ranh gii thm lc a ca Lin
Hp quc nm 2009?
Theo quy nh ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982, quc gia ven bin c quyn m rng thm lc a
ca mnh ra qu 200 hi l k t ng c s dng tnh
chiu rng lnh hi, nu thm lc a thc t rng hn 200 hi
l. Quc gia ven bin phi trnh Bo co ln y ban Ranh gii
thm lc a ca Lin Hp quc (y ban RGTL) do Cng c
thnh lp xem xt v a ra khuyn ngh. kin ca y ban
RGTL l kin cui cng v c gi tr bt buc.
Hi ngh ln th 11 cc nc thnh vin Cng c 1982
hp t ngy 14 n 18/5/2001 quyt nh: i vi cc nc
thnh vin m Cng c 1982 c hiu lc trc ngy
13/5/1999 th thi hn 10 nm s c tnh t ngy ny, v s
l ngy 13/5/2009. Nu sau thi hn 10 nm m quc gia ven
bin khng np bo co (y hay s b) th coi nh quc gia
khng c yu cu v t b quyn ca mnh i vi thm lc
a m rng qu 200 hi l.
m rng thm lc a vt qu 200 hi l tnh t
ng c s dng tnh chiu rng lnh hi, Vit Nam phi
np Bo co quc gia ln y ban RGTL ca Lin Hp quc,
trong nu r cc bng chng khoa hc, a cht, a mo
chng minh. Nu sau ngy 13/5/2009 Vit Nam khng np Bo
co quc gia th s mt quyn m rng ranh gii thm lc a.

135
u thng 5/2009, Vit Nam np Bo co chung vi Ma-lai-
xia v khu vc thm lc a m rng pha Nam Bin ng v
Bo co ring ca Vit Nam v khu vc thm lc a khu vc
pha Bc.
Quan im php l c bn trong Bo co quc gia ca
Vit Nam l khng nh ch quyn ca Vit Nam i vi hai
qun o Hong Sa v Trng Sa; khng nh ch quyn, quyn
ch quyn v quyn ti phn ca Vit Nam i vi cc vng
bin v thm lc a theo quy nh ca Cng c Lin Hp quc
v Lut Bin nm 1982; tun th Cng c Lin Hp quc v
Lut Bin nm 1982 v tn trng cc iu c, hip nh quc
t v phn nh bin c k kt gia cc nc lin quan;
Bo co xc nh ranh gii ngoi thm lc a khng nh hng
n vic phn nh bin gia Vit Nam v cc nc lin quan
sau ny.
Trong cc ngy 27 v 28/8/2009, Vit Nam trnh by
hai Bo co ny ti y ban RGTL, ng thi ngh y ban
thnh lp cc Tiu ban xem xt Bo co quc gia ca Vit
Nam theo ng cc quy nh ca Cng c Lin Hp quc v
Lut Bin nm 1982 cng nh Quy tc hot ng ca y ban,
bo m cc quyn v ngha v chnh ng ca quc gia ven
bin.
Vic Vit Nam np v trnh by ti y ban RGTL cc Bo
co quc gia xc nh Ranh gii ngoi ca thm lc a Vit
Nam l hon ton ph hp vi cc quy nh ca Cng c Lin
Hp quc v Lut Bin nm 1982 v thc hin quyn ca

136
mt quc gia thnh vin, nh nhiu quc gia thnh vin khc
lm.


137

S Ranh gii thm lc a Vit Nam
vt qu 200 hi l ti khu vc pha Bc Bin ng.

138



S Ranh gii thm lc a vt qu 200 hi l ti
khu vc xy dng Bo co chung Vit Nam - Ma-lai-xia.


139
51

Khi nim o v cc bi cn na ni
na chm c hiu nh th no? Ch
php l ca chng?
iu 121 ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 nh ngha mt o l mt vng t t nhin c nc bao
bc, khi thy triu ln vng t ny vn trn mt nc.
iu 13 ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 nh ngha cc bi cn na ni na chm l cc vng t
nh cao t nhin c bin bao quanh, khi thy triu xung thp
th l ra, khi thy triu ln cao th b ngp nc
Ch php l ca o: Cc o c lnh hi, vng tip
gip lnh hi, vng c quyn kinh t v thm lc a theo ng
cc quy nh ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 p dng cho cc lnh th t lin khc. Cc o khng
thch hp cho con ngi n hoc cho mt i sng kinh t
ring th khng c vng c quyn kinh t v thm lc a.
Ch php l ca cc bi cn na ni na chm: Cc bi
ny ng vai tr nht nh trong vic vch ng c s dng
tnh chiu rng lnh hi. Khi ton b hoc mt phn bi cn na
ni na chm cch lc a hoc mt o mt khong cch
khng vt qu chiu rng lnh hi th ngn nc triu thp
nht trn cc bi cn ny c th c dng lm ng c s
dng tnh chiu rng lnh hi; khi n hon ton cch lc
a hoc mt o mt khong cch vt qu chiu rng ca
lnh hi th chng khng c lnh hi ring v cc ng c s
thng ch c ko n hay xut pht t cc bi ny khi trn
c nhng n bin hoc cc thit b tng t thng xuyn nh

140
trn mt nc v vic vch cc ng c s c s tha
nhn chung ca quc t.
52

Khi nim Quc gia qun o, qun
o theo quy nh ca Cng c Lin
Hp quc v Lut Bin nm 1982?
Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 dnh
mt phn (Phn IV), gm cc iu 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53,
54, quy nh v phm vi v ch php l ca Quc gia qun
o v qun o. Theo , Quc gia qun o l Quc gia hon
ton c cu thnh bi mt hay nhiu qun o v c th bao
gm mt s o khc na. Cn qun o l mt nhm cc o,
k c cc b phn ca cc o, cc vng nc ni gia v cc
thnh phn t nhin khc c lin quan vi nhau cht ch n
mc to thnh mt th thng nht v a l, kinh t v chnh tr,
hay c coi nh th v mt lch s.
Ni dung quan trng nht l ti iu 47, Cng c quy
nh v ng c s qun o: Quc gia qun o c th vch
cc ng c s thng ca qun o ni cc im ngoi cng
ca cc o xa nht v cc bi ni xa nht ca qun o, vi
iu kin l tuyn cc ng c s ny bao ly cc o ch yu
v xc lp mt khu vc m t l din tch nc so vi t, k c
vnh ai san h, phi gia t s 1/1 v 9/1. Chiu di ca cc
ng c s ny khng vt qu 100 hi l; hoc c th c
chiu di ti a l 125 hi l, nu c 3% tng s ng c s
bao quanh mt qun o c chiu di ln hn 100 hi l; tuyn
cc ng c s ny khng c tch xa r rt ng bao
quanh qun o. Cc ng c s ny cng khng c ko
n hay xut pht t cc bi cn lc ni, lc chm, tr trng
hp trn c xy cc n bin hay cc thit b tng t

141
thng xuyn nh trn mt nc hoc tr trng hp ton b
hay mt phn bi cn cch hn o gn nht mt khong cch
khng vt qu chiu rng lnh hi Vi nhng ni dung ny
th r rng Cng c ch quy nh cch vch ng c s thng
cho Quc gia qun o, ch khng quy nh cch vch ng c
s cho cc qun o khng phi l quc gia qun o. iu
c hiu l cch vch ng c s ti cc qun o thuc ch
quyn ca quc gia ven bin cch quc gia mt khong
cch vt qu chiu rng lnh hi th s phi tun th cc quy
nh ti Phn VIII, iu 121: Ch cc o.
Qun o Hong Sa v Qun o Trng Sa ca Vit Nam
cng phi tun th quy nh ny ca Cng c vch ng
c s v xc nh phm vi cc vng bin v thm lc a ca
chng.
53

Cc nh gin DK1 ca Vit Nam c
xy dng trn cc bi ngm nm trong
vng c quyn v kinh t v trn thm
lc a Vit Nam c theo ng quy nh
ca Cng c Lin Hp quc v Lut
Bin nm 1982 khng? Phm vi v quy
ch bo v, qun l cc cng trnh ny
nh th no?
iu 60, Cng c Lut Bin 1982, quy nh: Trong
vng c quyn kinh t, quc gia ven bin c c quyn tin
hnh xy dng, khai thc v s dng: cc o nhn to, cc thit
b v cng trnh dng vo mc ch c tr nh iu 56
hoc cc mc ch kinh t khc Quc gia ven bin c quyn ti
phn c bit i vi cc o nhn to, cc thit b v cng trnh

142
, k c quyn ti phn v lut v quy nh hi quan, thu
kha, y t, an ninh v nhp c.
Vic xy dng cc o nhn to v cc cng trnh phi
c thng bo theo ng th tc, phi c cc phng tin
thng trc bo hiu s tn ti ca chng. Nu cc thit b
b hoc khng dng na th phi tho d m bo an
ton hng hi
Quc gia ven bin c th lp ra xung quanh cc cng trnh
nhng khu vc an ton c phm vi khng vt qu 500 m
xung quanh chng tnh t mi im ca mp ngoi cng ca cc
cng trnh v u phi c thng bo theo ng th tc. Tt c
cc tu thuyn phi tn trng cc khu vc an ton v tun
theo cc quy phm quc t lin quan n hng hi trong khu
vc gn cc cng trnh v cc khu vc an ton .
Tuy nhin khng c xy dng cc cng trnh nhn to
v lp cc khu vc an ton xung quanh chng ni c nguy c
gy tr ngi cho vic s dng cc ng hng hi c tha
nhn l thit yu cho hng hi quc t.
Cc cng trnh nhn to ny khng c hng quy ch
cc o. Chng khng c lnh hi ring v s hin din ca
chng khng c tc ng g i vi vic hoch nh lnh hi,
vng c quyn kinh t v thm lc a.
Vic xy dng v bo v cc cng trnh nhn to trn thm
lc a cng phi tun th cc quy nh ni trn, vi nhng sa
i cn thit v chi tit (mutatis mutandis).
Hin nay, Vit Nam xy dng c 15 nh gin DK1
trn cc bi cn nm trong vng c quyn kinh t v thm lc
a Vit Nam nh: bi Phc Tn, Phc Nguyn, T Chnh, Qu

143
ng, Vng My, Huyn Trn. Vit Nam ang s dng chng
vo nhng mc ch kinh t, nghin cu khoa hc bin, bo v
mi trng bin, thm d khai thc ti nguyn du kh theo
ng quy nh ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982. Vit Nam khng c bin cc bi cn ny thnh cc o
ni v c tnh gn ghp chng tr thnh mt b phn ca qun
o Trng Sa. Vit Nam cho rng mi hnh vi c v gn ghp
l hon ton sai tri trong vic gii thch v p dng Cng
c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982, cn phi ln n, bc
b.

54

Khi nim v ch php l ca vng
bin quc t (Bin c)?
iu 3 Lut Bin Vit Nam v gii thch t ng c quy
nh Vng bin quc t l tt c cc vng bin nm ngoi vng
c quyn kinh t ca Vit Nam v cc quc gia khc, nhng
khng bao gm y bin v lng t di y bin.
Tuy nhin, trong Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982 khng c khi nim vng bin quc t m ch c
khi nim Bin c c quy nh chi tit ti phn VII ca Cng
c. iu 86 ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 quy nh bin c l tt c nhng vng bin khng nm
trong vng c quyn kinh t, lnh hi hay ni thy ca quc
gia cng nh khng nm trong vng nc qun o ca mt
quc gia qun o. Do vy, thut ng vng bin quc t (theo

144
Lut bin Vit Nam) hay bin c (theo Cng c) ch l mt v
c p dng i vi ct nc bn trn y v lng t y i
dng.
Ch php l ca vng bin quc t (bin c) l t do
bin c, ngha l tt c cc quc gia, d c bin hay khng c
bin, u c php s dng vng bin quc t. Quyn t do
trn bin (iu 87 ca Cng c) bao gm: T do hng hi; t
do hng khng; t do t cc dy cp hoc ng dn ngm vi
iu kin tun th phn VI (v thm lc a); t do xy dng
cc o nhn to hoc cc thit b khc c php lut quc t
cho php, vi iu kin tun th phn VI (v thm lc a); t
do nh bt hi sn; t do nghin cu khoa hc vi iu kin
tun th cc phn VI (v thm lc a) v VIII (ch cc o).
Cng c cng lu mi quc gia khi thc hin cc quyn
t do bin c phi tnh n li ch ca vic thc hin quyn t
do trn vng bin quc t ca cc quc gia khc (khon 2 iu
87).
55

Quy ch php l ca Vng theo Cng
c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982?
iu 1 Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982
nh ngha r thut ng Vng l y bin v lng t di y
bin nm bn ngoi gii hn quyn ti phn quc gia (c th
hiu l nm bn ngoi thm lc a ca quc gia ven bin).
Vng v ti nguyn ca n l di sn chung ca loi ngi (iu
136 ca Cng c) v do vy khng mt quc gia no c th

145
i hi thc hin ch quyn hay cc quyn ch quyn mt b
phn no ca Vng hoc i vi ti nguyn ca Vng; khng
mt quc gia no v khng mt t nhin nhn hay php nhn
no c th chim ot bt c mt phn no ca Vng hoc
ti nguyn ca Vng. Khng mt yu sch, mt vic thc hin
ch quyn hay cc quyn thuc ch quyn no, cng nh khng
mt hnh ng chim ot no c tha nhn (khon 1 iu
137 ca Cng c).
Tt c cc di vt kho c v lch s tm thy trong Vng,
u c bo tn hay nhng li, v li ch ca ton th loi
ngi (iu 149). Mi hot ng trong Vng c tin hnh l
v li ch ca ton th loi ngi, khng ph thuc vo v tr a
l ca cc quc gia.
Vic thm d v khai thc ti nguyn ca Vng c tin
hnh thng qua C quan quyn lc (the Authority) (iu 137),
c hiu l c quan quyn lc quc t v y i dng (tr
s Jamaica). C quan ny m bo vic phn chia cng bng
nhng li ch ti chnh v kinh t do cc hot ng c tin
hnh trong Vng.
C quan quyn lc c quyn nh ra cc quy tc, quy nh
cng nh cc th tc thch hp cho vic s dng Vng vo mc
ch ho bnh, cho vic nghin cu khoa hc bin, chuyn giao
k thut, bo v mi trng bin, bo v s sng ca con ngi.
C cu t chc ca c quan quyn lc c quy nh c
th, chi tit hn trong Tho thun lin quan n vic thc hin
Phn XI (Vng) ca Cng c, c hiu lc ngy 28/7/1996 v
c coi l mt b phn ca Cng c.

146
56

Cc quc gia khng c bin c
hng nhng quyn g trn bin?
Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 dnh
hn mt phn (Phn X) v 9 iu (t iu 124 n iu 132)
quy nh v quyn ca quc gia khng c bin i ra bin v t
bin vo, v t do qu cnh. Theo , quc gia khng c bin c
ngha l mi quc gia khng c b bin.
Cc quc gia khng c bin c quyn i ra bin v i t
bin vo s dng cc quyn c tr nh trong Cng c,
k c cc quyn lin quan n t do trn bin c v lin quan
n di sn chung ca loi ngi. V mc ch y, cc quc gia
c hng t do qu cnh qua lnh th ca cc quc gia qu
cnh bng mi phng tin vn chuyn (khon 1 iu 125).
Vic vn chuyn qu cnh khng phi np thu quan, thu hay
mi khon l ph khc, ngoi cc khon thu tr cho cc dch v
c bit lin quan n vic vn chuyn (khon 1 iu 127).
Quc gia khng c bin thc hin quyn i ra bin thng
qua nhng tha thun tay i, phn khu vc hay khu vc vi
quc gia qu cnh. Quc gia khng c bin c quyn c hm i
treo c ca mnh. Trong cc cng bin, tu mang c ca quc
gia khng c bin c hng s i x bnh ng nh cc tu
nc ngoi khc.
Quc gia qu cnh l quc gia c hay khng c b bin,
gia mt quc gia khng c bin v bin, m vic vn chuyn

147
qu cnh phi i qua quc gia (tiu mc mc b, khon 1 iu
124). Quc gia qu cnh c quyn nh ra mi bin php cn
thit m bo rng, cc quyn v iu kin thun li c
quy nh v li ch ca quc gia khng c bin v khng h ng
chm n cc quyn li chnh ng ca quc gia qu cnh.
Ngoi ra, iu 69 ca Cng c cng quy nh quc gia
khng c bin c quyn tham gia khai thc mt phn thch hp
s d cc ti nguyn sinh vt ca cc vng c quyn kinh t
ca cc quc gia ven bin trong vng mt phn khu vc hoc
khu vc, theo mt th thc cng bng, c tnh n cc c im
kinh t v a l thch ng ca tt c cc quc gia hu quan
theo ng iu ny v cc iu 61, 62 ca Cng c (lin quan
n vic bo tn cc ngun li sinh vt v khai thc cc ti
nguyn sinh vt).
57

Ch quyn quc gia trn bin gim dn
t t lin hng ra bin nh th no?
Theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982,
cc vng bin ca quc gia ven bin theo th t xa dn t lin
bao gm: trn b mt c ni thy, lnh hi, vng tip gip lnh
hi, vng c quyn kinh t v di y c thm lc a.
- Ti vng nc ni thy, quc gia ven bin c ch quyn
hon ton v tuyt i nh i vi lnh th t lin ca mnh,
tc l quyn c th ca mt quc gia c lp, quyn ti cao ca
quc gia thc hin trong phm vi vng bin thuc quc gia .

148
- Trong vng lnh hi: quc gia ven bin thc hin ch
quyn hon ton v y i vi lnh hi. Tuy nhin, ch
quyn ny khng cn l tuyt i nh ch quyn ti vng nc
ni thy v tu thuyn cc nc khc c php i qua khng
gy hi trong lnh hi. Quc gia ven bin c quyn n nh cc
tuyn ng, quy nh vic phn chia cc lung giao thng
dnh cho tu nc ngoi i qua lnh hi nhm bo m ch
quyn, an ninh quc gia v li ch ca mnh.
- Trong vng tip gip lnh hi, quc gia ven bin thc
hin s kim sot cn thit nhm bo v an ninh, bo v cc
quyn li v hi quan, thu kha, m bo s tn trng cc quy
nh v y t, v di c, nhp c trn lnh th hoc trong lnh hi
ca mnh.
- Trong vng c quyn kinh t, quc gia c:
(i) Quyn ch quyn v vic: thm d v khai thc, bo
tn v qun l cc ti nguyn thin nhin, sinh vt hoc phi sinh
vt, ca vng nc bn trn y bin, ca y bin v lng t
di y bin, cng nh v nhng hot ng khc nhm thm
d v khai thc vng ny v mc ch kinh t, nh vic sn xut
nng lng t nc, hi lu v gi.
(ii) Quyn ti phn v vic: Lp t v s dng cc o
nhn to, cc thit b v cng trnh; Nghin cu khoa hc v
bin; Bo v v gn gi mi trng bin.
Ti vng bin ny, cc quc gia khc cng c quyn t do
hng hi v hng khng, quyn t do t cp v ng dn ngm
cng nh quyn t do s dng bin vo cc mc ch hp php
khc ph hp vi cc quy nh ca Cng c Lin Hp quc v
Lut Bin nm 1982.

149
ng thi, cng ti vng bin ny, quc gia ven bin cn
c cc ngha v thi hnh cc bin php thch hp bo tn,
qun l v duy tr cc ngun li sinh vt trong vng c quyn
kinh t trnh khng b nh hng do khai thc qu mc.
- Ti thm lc a, quc gia ven bin thc hin cc quyn
thuc ch quyn v mt thm d v khai thc ti nguyn thin
nhin ca mnh. Cc quyn ca quc gia ven bin i vi thm
lc a tn ti mt cch nghim nhin, khng ph thuc vo
s chim hu tht s hay danh ngha, cng nh vo bt c
tuyn b r rng no.
Tuy nhin, khi tin hnh khai thc thm lc a ngoi 200
hi l quc gia ven bin c ngha v ng gp ti chnh theo quy
nh ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982. Vic
quc gia ven bin thc hin cc quyn ca mnh i vi thm
lc a khng c gy thit hi n hng hi hay cc quyn t
do ca cc quc gia khc c Cng c tha nhn. Ngoi ra,
cc quc gia khc u c quyn lp t cp v ng dn ngm
thm lc a sau khi tha thun vi quc gia ven bin.
- Bin c v Vng, quc gia ven bin khng c ch
quyn, quyn ch quyn v quyn ti phn quc gia m ch
c hng quyn t do bin c v cc li ch t Vng em li
bnh ng vi tt c cc quc gia khc.
Nh vy, cng xa t lin, ch quyn, quyn ch quyn v
quyn ti phn ca quc gia ven bin bin cng gim dn cho
ti khi kt thc ranh gii ngoi ca thm lc a.

150
58

Theo Cng c Lin Hp quc v Lut
Bin nm 1982, cc tranh chp trn
bin c gii qu yt theo cc c ch
no?
iu 279 ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982 quy nh: Cc quc gia thnh vin phi c ngha v gii
quyt mi tranh chp xy ra gia h v vic gii thch hay p
dng Cng c 1982 bng phng php ho bnh theo ng
iu 2 khon 3 ca Hin chng Lin Hp quc v v mc ch
ny, cn phi tm ra cc gii php bng phng php ho bnh
c nu iu 33, khon 1 ca Hin chng.
thc hin, cc quc gia c ngha v tin hnh cc cuc
trao i v quan im, v cch gii quyt tranh chp bng
thng lng hay bng cc phng php ho bnh khc; hoc
yu cu quc gia khc hoc cc bn khc a v tranh chp ra
ho gii.
Trong trng hp khi tranh chp khng th gii quyt
c bng m phn, cc quc gia c quyn la chn mt
hay nhiu bin php sau gii quyt cc tranh chp c lin
quan n vic gii thch hay p dng Cng c (iu 287): To
n quc t v Lut Bin; To n Php l quc t; mt to Trng
ti c thnh lp theo ng ph lc VII (trng ti); mt to
Trng ti c bit c thnh lp theo ng ph lc VIII (trng
ti c bit) gii quyt mt hay nhiu loi tranh chp
c quy nh r trong .

151
Tuy nhin, iu 298 ca Cng c cng quy nh mt
quc gia c th tuyn b bng vn bn khng chp nhn mt
hay nhiu th tc gii quyt nu trn lin quan n phn nh
cc vng bin gia cc quc gia; cc tranh chp v vnh hay danh
ngha lch s; cc tranh chp lin quan n cc hot ng qun
s; cc tranh chp lin quan n hnh ng bt buc chp hnh
c thc hin trong vic thi hnh cc quyn thuc ch
quyn; cc tranh chp m Hi ng Bo an Lin Hp quc c
trch nhim gii quyt.
59

Cc quyn t do trn bin c (vng bin
quc t)?
Cc quyn t do trn bin c c quy nh ti iu 87
Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982. Theo ,
quyn t do trn bin c c thc hin trong nhng iu kin
do cc quy nh ca Cng c v nhng quy tc khc ca php
lut quc t tr nh. Trn bin c, cc quc gia, d c bin hay
khng c bin, u c quyn:
- T do hng hi;
- T do hng khng;
- T do t cc dy cp v ng dn ngm vi iu kin
tun th cc quy nh ca Cng c;

152
- T do xy dng cc o nhn to v cc thit b khc
c php lut quc t cho php vi iu kin tun th cc quy
nh ca Cng c;
- T do nh bt hi sn vi iu kin tun th cc quy
nh ca Cng c v bo tn v qun l cc ti nguyn sinh vt
ca bin c;
- T do nghin cu khoa hc vi iu kin tun th cc
phn v thm lc a v nghin cu khoa hc bin ca Cng c;
Mi quc gia khi thc hin cc quyn t do ny phi tnh
n li ch ca vic thc hin quyn t do trn bin c ca cc
quc gia khc, cng nh n cc quyn c Cng c tha
nhn lin quan n hot ng trong Vng.
60

Phn nh bin c hiu nh th no?
Cc nguyn tc c bn trong phn nh
bin? Lp trng ca Vit Nam v vn
phn nh bin?
Phn nh bin l mt hot ng mang tnh quc t nhm
hoch nh ng bin gii bin (ni thy, lnh hi), ranh gii
bin (vng c quyn kinh t v thm lc a) gia hai hay
nhiu quc gia c b bin i din hay tip gip nhau thng qua
m phn, trung gian hoc cc c ch ti phn quc t khc.
i vi vic hoch nh ranh gii lnh hi, iu 15 ca
Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 quy nh: Khi
hai quc gia c b bin lin k hoc i din nhau, khng quc
gia no c quyn m rng lnh hi ra qu ng trung
tuyn, tr khi c s tha thun ngc li.

153
i vi vic hoch nh ranh gii vng c quyn kinh t
v thm lc a, iu 74 v 83 ca Cng c 1982 quy nh:
Vic hoch nh ranh gii vng c quyn kinh t v thm lc
a gia cc quc gia c b bin tip lin hay i din nhau
c thc hin bng con ng tho thun theo ng php
lut quc t nh c nu iu 38 ca Quy ch To n
quc t, i ti mt gii php cng bng.
Nh vy, nguyn tc c bn trong phn nh bin l
nguyn tc tha thun v nguyn tc cng bng.
Khon 3, iu 4 Lut Bin Vit Nam 2012 khng nh: Nh
nc gii quyt cc tranh chp lin quan n bin, o vi cc
nc khc bng cc bin php ha bnh, ph hp vi Cng c
Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982, php lut v thc tin
quc t. Trong thc tin phn nh bin vi cc nc c lin
quan, lp trng nht qun ca Vit Nam l cn c lut php v
thc tin quc t, c bit l Cng c Lin Hp quc v Lut
Bin nm 1982, tnh ti cc hon cnh v iu kin t nhin
trong khu vc phn nh t c mt gii php cng bng
m cc bn u chp nhn c.
61

Vi nt v yu sch ng li b
(hay ng 9 khc t on) ca
Trung Quc?
Ngy 7/5/2009, Trung Quc gi cng hm ln Tng Th
k Lin Hp quc phn i vic Vit Nam v Ma-lai-xia np Bo
co chung v ranh gii ngoi thm lc a ca mnh cho y ban
Ranh gii thm lc a ca Lin Hp quc theo quy nh ca

154
Cng c Lin Hp quc v Lut Bin 1982, km theo cng hm
ny l mt bn th hin yu sch ng li b trn Bin
ng (Bn km theo).
Trong cng hm vit: Trung Quc c ch quyn khng
th tranh ci i vi cc o bin Nam Trung Hoa (tc Bin
ng) v cc vng nc k cn, v c quyn ch quyn v
quyn ti phn i vi cc vng nc lin quan cng nh y
bin v lng t y bin (km theo bn ).
Bn th hin ng li b km theo cng hm ngy
7/5/2009 l vn bn u tin trong hn 60 nm qua th hin
quan im chnh thc ca Trung Quc v bin gii bin theo
yu sch y tham vng ca mnh v cng l ln u tin Trung
Quc chnh thc cng b bn "ng li b" vi ton th
gii.
ng li b", ng ch U" hay ng chn on"...
l nhng cch gi khc nhau m cc hc gi trn th gii dng
ch yu sch phi l ca Trung Quc, chy st b bin ca cc
nc c chung Bin ng, c on ch cch b bin Vit Nam
khong 50 n 100 km. ng ny cn chy st bi James
Shoal (Tng Mu) ca Ma-lai-xia v o Natuna ca In--n-
xia, o Luzong thuc qun o Phi-lp-pin, v chim n 80%
din tch Bin ng. ng li b ban u gm 11 on.
Nm 1953 ng 11 on c iu chnh thnh 9 on, b
2 on trong Vnh Bc B, gn y nht l 10 on (4/2013).
Thng 2 nm 1947, B ni v Trung Hoa Dn quc cho
xut bn Bng ti liu tra cu tn c ca cc o bin Bin

155
ng, trong lit k 159 o, . Sau , thng 1 nm 1948,
B Ni v nc Trung Hoa Dn quc cng b mt bn c tn
Nanhai zhudao weizhi tu (Nam o ch hi v tr - Bn
cc o trn Nam Hi), thng 2 nm 1948 bn ny c xut
bn chnh thc, trn bn ny c xut hin mt ng m
Trung Hoa gi l ng hnh ch U, mt s hc gi gi n l
ng li b bi n nhn ging mt ci li b lim xung
Bin ng, ng ny c th hin trn bn lc ny l mt
ng t khc bao gm 11 on.
Nm 1949, chnh quyn Tng Gii Thch tht bi trc
Bc Kinh phi chy ra o i Loan, v cng t , nc CHND
Trung Hoa ra i, quc gia ny sau thay th Cng ha Trung
Hoa tr thnh thnh vin thng trc ca Hi ng Bo An
Lin Hp quc. Nm 1949, CHND Trung Hoa cng cho n hnh
mt bn , trong ng li b c th hin ging nh
bn trc gm 11 on.
Chnh ph Trung Quc cho n nay vn cha a ra c
ta chnh xc ca cc ng trong yu sch.

156

Bn Trung Quc nh km theo Cng hm gi Lin Hp quc
ngy 07 thng 5 nm 2009

157
62

Mt s nhn xt v ng li b
(hay ng 9 khc t on) nhn t
cng php quc t?
Yu sch ng li b ca Trung Quc khng th
c coi l yu sch nghim tc ca mt quc gia i vi mt
vng bin rng ln v n hon ton khng c c s lch s, php
l v thc tin, vi nhng l do sau:
Th nht, Trung Quc i hi quyn ch quyn v quyn
ti phn i vi ng li b, c ngha l i hi mt vng
bin c quy ch php l tng t vi quy ch ca vng c
quyn v kinh t v thm lc a theo Cng c Lin Hp quc
v Lut Bin nm 1982 (c chiu rng ti a l 200 hi l i
vi vng c quyn kinh t v 350 hi l i vi thm lc
a). iu ny tri vi Cng c (Trung Quc cng l mt bn
tham gia nm 1996) v vng bin m ng li b chim n
80% din tch Bin ng, nm cch xa b bin Trung Quc
hng nghn km (ch xa nht). Theo quy nh ca Cng c, cc
vng bin ny khng th l vng c quyn kinh t v thm lc
a ca Trung Quc.
Th hai, cho n trc khi Trung Quc yu sch chnh
thc v ng li b (thng 5/2009), ng ny khng h
c cp, hay c quy nh trong cc vn bn php lut
ca Trung Quc nh: Tuyn b v Lnh hi nm 1958, Lut
Lnh hi v Vng tip gip nm 1992, Lut v ng c s
lnh hi nm 1996, Lut v Vng c quyn kinh t v Thm lc
a nm 1998...

158
Th ba, yu sch ng li b ca Trung Quc xm
phm vo vng c quyn kinh t v thm lc a, xc lp
theo ng quy nh ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982, ca cc quc gia khc ven Bin ng nh Vit Nam, Phi-
lp-pin, In--n-xia, Ma-lai-xia, Bru-ny, cng l thnh vin ca
Cng c.
Th t, thi im xut hin ca ng li b cn cha
c cc tc gi Trung Quc thng nht, lc th ni l nm
1948, lc th ni l nm 1947, c lc li ni nm 1914, ngun
gc ng ny ch l mt dng xut bn t nhn, lc th v 11
on, lc th v 9 on, gn y nht l 10 on (4/2013) mt
cch ty tin, khng c ta r rng, khng th xc nh trn
thc t. Chnh ph Trung Quc cho n nay vn gi im lng v
vic gii thch ta chnh xc ca cc ng t on trong
yu sch.
Th nm, Trung Quc khng chng minh c l cc
chnh quyn ca h thc thi ch quyn nh th no trong
phm vi c bao bc bi ng li b. Thc t t trc
n nay cc nc xung quanh Bin ng vn tin hnh thc thi
ch quyn, quyn ch quyn v quyn ti phn quc gia ca
mnh theo cc quy nh ca Cng c Lin Hp quc v Lut
Bin nm 1982; cc nc trong v ngoi khu vc vn tin hnh
cc hot ng t do hng khng, t do hng hi bnh thng
trong khu vc ng li b (trong c cc vng bin nm
ngoi cc vng bin v thm lc a thuc ch quyn, quyn ch

159
quyn v quyn ti phn quc gia ca cc quc gia xung quanh
Bin ng).
63

Quan im ca cc nc trong, ngoi
khu vc v cc hc gi quc t v
ng li b (hay ng 9 khc
t on) ca Trung Quc?
K t khi chnh thc a yu sch ng li b ra
Lin Hp quc, Trung Quc vp phi s phn i ca cc
nc trong v ngoi khu vc. Cc nc nh Vit Nam, In--
n-xia, Phi-lp-pin gi cng hm chnh thc phn i yu
sch ca Trung Quc. Xin-ga-po cng ln ting ngh Trung
Quc phi lm r cc yu sch bin ca mnh. M gin tip
bc b yu sch ny qua vic bc b cc yu sch bin khng
xut pht t cu trc t. Nht Bn, n , tx-try-lia v nhiu
nc khc by t quan ngi v t do an ton hng hi trn vng
Bin ng. Nhiu hc gi c nghin cu su v lut bin cc
nc nh Php, M, Ca-na-a, tx-try-lia, B, Phi-lip-pin, In-
-n-xia, Xin-ga-po c nhiu bi vit vch r tnh phi l,
mu thun, mp m v ngang ngc th hin trong yu sch
ny, trong nhiu hi tho cng nh trong cc cng trnh nghin
cu ca mnh (tham kho thm Du n Vit Nam trn Bin
ng, TS. Trn Cng Trc Ch bin, NXB Thng tin v Truyn
thng, 2012).
C th ni, xt theo lut php quc t hin i cng nh
lut php quc t c in, yu sch ng li b ca Trung

160
Quc hon ton khng c c s khoa hc, lch s, khng c gi
tr php l quc t v khng ai c th chp nhn c.
64

Lp trng ca Vit Nam trong gii
quyt cc vn tranh chp trn Bin
ng?
Gii quyt cc vn tranh chp trn Bin ng l mt
qu trnh lu di, kh khn, phc tp v lin quan n nhiu
nc, nhiu bn. Gi vng ch quyn ton vn lnh th v duy
tr ho bnh, n nh Bin ng l nhng vn mang tnh
ton cc. Gii quyt tranh chp v x l cc vn ny sinh
Bin ng cn c t trong tng th chin lc pht trin
kinh t - x hi ca t nc, trong chnh sch i ngoi ho
bnh, c lp t ch, a phng ho, a dng ho quan h ca
ta vi cc nc.
Ch trng ca Vit Nam gii quyt cc tranh chp Bin
ng thng qua bin php ho bnh trn tinh thn hiu bit v
tn trng ln nhau, tun th lut php quc t, nht l Cng c
Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982. i vi cc vn lin
quan n hai nc Vit Nam - Trung Quc (ca Vnh Bc B,
Hong Sa) th gii quyt song phng, vn no lin quan n
cc bn khc (Trng Sa), lin quan n t do hng hi th cn
c s bn bc ca cc bn lin quan. Nu cc bn khng gii
quyt c bng c ch m phn th cn phi gii quyt bng
cc phng thc khc nh trung gian, ha gii hoc bng cc c
ch ti phn quc t nh Ta n Cng l Quc t, Ta n Quc t
v Lut Bin v cc ta trng ti. Trong khi ch mt gii php
c bn lu di cho vn Bin ng, cc bn lin quan cn
nghim chnh thc hin DOC; n lc duy tr ha bnh, n nh

161
trn c s gi nguyn trng, khng lm phc tp ha tnh hnh,
khng c hnh ng v lc hoc e da s dng v lc.
Vic bo m ha bnh, n nh, an ninh v an ton hng
hi Bin ng l mi quan tm chung ca cc nc trong v
ngoi khu vc, Vit Nam hoan nghnh n lc v ng gp ca
tt c cc nc trong v ngoi khu vc vo vic duy tr ha
bnh, n nh Bin ng. Trn tinh thn , Vit Nam hoan
nghnh v nh gi cao vic cng ng quc t c nhng ng
gp xy dng nhm bo v an ninh, an ton hng hi v duy tr
ha bnh, n nh khu vc Bin ng; phn i s dng v
lc hoc e da s dng v lc, ng h vic cc bn lin quan
gii quyt tranh chp bng bin php ho bnh trn c s lut
php v thc tin quc t, trong c Cng c Lin Hp quc
v Lut Bin nm 1982, tn trng quyn ca cc quc gia ven
bin i vi vng c quyn kinh t v thm lc a ph hp
vi lut php quc t, trin khai thc hin y v c hiu
qu DOC v khuyn khch cc bn xy dng COC.
V ngh gc tranh chp, cng khai thc ca Trung
Quc, Vit Nam khng phn i. Vic p dng gii php tm
thi theo quy nh ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982 c trc khi cc bn m phn thng nht c
mt ranh gii bin cho nhng vng chng ln c hnh thnh
bi cc yu sch do cc bn a ra theo cc tiu chun ca Cng
c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982. Tuy nhin, Vit
Nam khng chp nhn ng li b phi l ca Trung Quc l
ng yu sch to thnh vng chng ln vi vng c
quyn kinh t v thm lc a Vit Nam. Do vy, khng th
cng pht trin trong khu vc c to bi ng li b
ln su vo vng c quyn kinh t v thm lc a ca Vit
Nam.

162
Vit Nam khng nh s tip tc khai thc v bo v cc li
ch kinh t trong vng c quyn kinh t ca mnh, trong c
cc hot ng ca cc cng ty du kh. Vit Nam hoan nghnh
v cam kt to iu kin thun li cho cc cng ty nc ngoi
c thc lc v kinh nghim tin hnh hp tc thm d, khai
thc ti nguyn du kh trong thm lc a Vit Nam.
65

Hy cho bit r hn v khi nim gii
quyt tranh chp bng cc bin php
ha bnh?
Gii quyt cc tranh chp gia cc quc gia bng cc bin
php ha bnh l xu hng tt yu khng th ph nhn v c
tuyt i a s cc nc trn th gii ng h. Gii quyt cc
tranh chp gia cc quc gia bng cc bin php ha bnh c
th hiu l (1) gii quyt cc tranh chp thng qua m phn
ha bnh (song phng hoc a phng) trn c s lut php
v thc tin quc t, bnh ng v tn trng ln nhau nhm i
ti mt gii php cng bng cho tt c cc bn, v (2) gii quyt
cc tranh chp thng qua trung gian, ha gii hoc bng cc c
ch ti php quc t nh Ta n Cng l Quc t, Ta n Quc t
v Lut Bin v cc ta trng ti khc.
Thc tin quc t cho thy, nhiu quc gia trn th gii
(thm ch c cc quc gia c quan h ngoi giao ht sc thn
thin vi nhau) sau mt thi gian m phn khng t kt qu
a cc tranh chp ra gii quyt ti cc ta n quc t v
thc hin nghim chnh cc phn quyt ca Ta. Cc v in
hnh c gii quyt ti Ta n Cng l quc t l: Phn nh
vng c quyn kinh t vnh Maine gia Hoa K v Ca-na-a

163
nm 1984; gii quyt tranh chp ch quyn cc o gia Ma-lai-
xia v In--n-xia nm 2003, gia Xin-ga-po v Ma-lai-xia nm
2008
Vic ngy 22/1/2013, Phi-lip-pin khi kin Trung Quc ra
Ta n Trng ti quc t c thnh lp theo Ph lc VII ca
Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 cng l mt
bin php gii quyt ha bnh cc tranh chp trn bin c
nhiu nc v cng ng quc t hoan nghnh, ng h v
c c quan ti phn quc t v Lut Bin ca Lin Hp quc
th l bng vic hon tt th tc c cc thm phn cho ta
n trng ti quc t v Lut Bin.
66

Nhng Tha thun v Hip nh ch
yu v phn nh v hp tc trn bin
m Vit Nam m phn, k kt vi
cc nc lng ging? Cn nhng vn
g trn bin Vit Nam cn tip tc gii
quyt vi cc nc lin quan?
n nay, Vit Nam k mt s Tha thun v Hip nh
v phn nh v hp tc trn bin vi cc nc lng ging, c
th l: Hip nh v vng nc lch s vi Cam-pu-chia nm
1982; Hip nh phn nh ranh gii bin vi Thi Lan nm
1997; Hip nh phn nh lnh hi, vng c quyn kinh t v
thm lc a, Hip nh hp tc ngh c vi Trung Quc trong
vnh Bc B nm 2000; Hip nh phn nh ranh gii thm lc
a vi In--n-xia nm 2003; Tha thun hp tc khai thc
chung thm lc a chng ln vi Ma-lai-xia nm 1992:

164
- Hip nh v vng nc lch s ca nc CHXHCN Vit
Nam v nc CHND Cam-pu-chia k ngy 7/7/1982 gm 3 iu
gii quyt c nhng vn ht sc quan trng nh sau:
- Hip nh xc nh gii hn c th ca vng nc lch
s thuc ch ni thy chung ca hai nc Vit Nam v Cam-
pu-chia. Ngoi vng nc ny l cc vng bin thuc ch quyn
v quyn ch quyn ring bit ca mi nc. y l iu ht
sc quan trng to c s php l r rng hai nc qun l,
bo v cc vng bin ca mnh.
- Hai bn tho thun ly ng Brvi c vch ra nm
1939 lm ng phn chia o trong khu vc ny. y l ln
u tin hai nc tha nhn ch quyn ca cc bn i vi cc
o gia hai nc. Hip nh ny nng ng Brvi t ranh
gii qun l hnh chnh v cnh st thnh ng phn chia ch
quyn o gia hai nc, nhng cng xc nhn gia hai nc
cha c ng bin gii bin.
- Hai bn s thng lng vo thi gian thch hp trn
c s bnh ng, hu ngh, tn trng c lp, ch quyn v ton
vn lnh th ca nhau, tn trng li ch chnh ng ca nhau
hoch nh ng bin gii bin gia hai nc trong v ngoi
vng nc lch s. Sau khi k Hip nh vng nc lch s hai
bn tip tc m phn phn nh ng bin gii v ranh
gii trn bin gia hai nc trong v ngoi vng nc lch s.
- Vic tun tiu, kim sot trong vng nc lch s ny s
do hai bn cng tin hnh. m bo an ninh trt t chung
trong vng nc lch s, hi qun hai nc c tho thun v
tin hnh tun tra chung.
- Vic nh bt hi sn ca nhn dn a phng trong
vng ny vn tip tc theo tp qun lm n t trc ti nay.

165
Nh vy nhn dn hai nc c quyn khai thc ngun li hi
sn mt cch hp php trong vng nc lch s. Cng dn ca
nc khc khng c php vo nh bt trong vng nc ny.
- i vi vic khai thc ti nguyn thin nhin nh du
kh, khong sn, v.v... trong vng nc lch s s do hai bn
cng tho thun; khi khng c tho thun khng bn no c
n phng tin hnh cc hot ng khai thc ti nguyn trong
vng nc lch s.
Theo Hip c nm 1983 v nguyn tc gii quyt vn
bin gii gia Vit Nam v Cam-pu-chia, vo thi gian thch hp
Vit Nam v Cam-pu-chia s thng lng phn nh ranh
gii bin gia hai nc trong vng bin ny trn tinh thn bnh
ng, tn trng ln nhau. Hip nh ny c hiu lc k t ngy
07/7/1982.
Hip nh gia Chnh ph nc CHXHCN Vit Nam v
Chnh ph Vng quc Thi Lan v phn nh ranh gii trn
bin gia hai nc trong vnh Thi Lan k ngy 9/8/1997 gm
6 iu vi cc ni dung chnh nh: quy nh r ta ng
phn nh n nht cho c vng c quyn kinh t v thm lc
a gia hai nc; tha nhn quyn ch quyn v quyn ti
phn trong vng c quyn kinh t v thm lc a ca mi
nc theo ng ranh gii trn bin ny; quy nh vic khai
thc ti nguyn thin nhin vt ngang ng bin gii; hip
thng vi Ma-lai-xia gii quyt khu vc thm lc a chng ln
gia ba nc v gii quyt cc tranh chp lin quan n Hip
nh thng qua m phn, thng lng.
Hip nh ny c hiu lc k t ngy 27/2/1998.

166
Hip nh gia nc CHXHCN Vit Nam v nc CHND
Trung Hoa v phn nh lnh hi, vng c quyn kinh t v
thm lc a ca hai nc trong vnh Bc B. Hip nh ny k
ngy 25/12/2000, gm 11 iu vi cc ni dung chnh nh: xc
nh r ta a l 21 im trn ng phn nh lnh hi,
vng c quyn kinh t, vng thm lc a hai nc; quy nh
hai bn tn trng ch quyn, quyn ch quyn v quyn ti
phn ca mi bn ti cc vng bin trong vnh Bc B; quy nh
vic khai thc ti nguyn thin nhin vt ngang ng phn
nh v gii quyt cc tranh chp lin quan n Hip nh thng
qua m phn, thng lng.
Hip nh ny c hiu lc k t ngy 15/6/2004.
Hip nh hp tc ngh c vnh Bc B gia Chnh ph
nc CHXHCN Vit Nam v Chnh ph nc CHND Trung Hoa
k ngy 25/12/2000 gm 7 phn 22 iu vi cc ni dung
chnh nh: xc nh phm vi c th ca vng nh c chung; xc
nh s lng tu c hng nm, ngha v ca cng dn trn tu
khi nh bt trong vng nh c chung; vic x l cc tnh
hung ny sinh trong vng; xc nh v dn xp qu ; vng
m cho cc tu c nh; quy nh v y ban Lin hp ngh c
vnh Bc B Vit - Trung.
Hip nh ny c hiu lc k t ngy 30/6/2004.
Hip nh gia Chnh ph nc CHXHCN Vit Nam v
Chnh ph nc Cng ha In--n-xia v phn nh ranh gii
thm lc a k ngy 26/6/2003 gm 6 iu vi cc ni dung
chnh nh: quy nh ta cc im ca ng phn nh ranh
gii thm lc a hai nc; vic khai thc ti nguyn thin
nhin di y bin vt ngang ng ranh gii; gii quyt cc

167
tranh chp lin quan n Hip nh thng qua thng lng,
m phn,
Hip nh ny c hiu lc k t ngy 29/5/2007.
Tha thun hp tc khai thc chung thm lc a chng
ln gia Chnh ph nc CHXHCN Vit Nam v Chnh ph Ma-
lai-xia k ngy 05/6/1992 (c hiu lc t ngy k): Vit Nam v
Ma-lai-xia c thm lc a v vng c quyn kinh t chng ln.
Din tch vng chng ln khng ln (khong 2.800 km
2
), nhng
c tim nng v du kh. Hai bn tha thun hp tc thm d
khai thc chung vng chng ln (MOU) nh l gii php tm
thi trong khi cha phn nh dt im ranh gii. Cc nguyn
tc hp tc l: chia s ng u chi ph v phn chia cng bng
li nhun; hot ng thm d khai thc du kh do
Petrovietnam v Petronas thc hin trn c s cc dn xp
thng mi. Sau , hai cng ty du kh hai nc k kt v
trin khai thc hin cc dn xp thng mi. Sau ny, Vit Nam
v Ma-lai-xia s phn nh dt im ranh gii vng chng ln
ny.
Vit Nam ch trng gii quyt cc tranh chp bng cc
bin php ho bnh, khng nh hng n quan h vi cc
nc lin quan. Trn tinh thn , trong thi gian ti ta tip tc
tin hnh m phn vi Trung Quc v cc nc lin quan
gii quyt cc bt ng v phn nh ranh gii bin. C th l:
- Gii quyt tranh chp ch quyn i vi qun o Hong
Sa vi Trung Quc v tranh chp ch quyn vi cc bn c lin
quan trn qun o Trng Sa.
- Trong vic phn nh ranh gii trn bin, chng ta s:

168
+ m phn phn nh vng c quyn kinh t gia Vit
Nam v In--n-xia;
+ m phn phn nh thm lc a v vng c quyn
kinh t gia Vit Nam v Ma-lai-xia;
+ m phn phn nh thm lc a chng ln gia Vit
Nam - Ma-lai-xia - Thi Lan;
+ m phn phn nh cc vng bin gia Vit Nam v
Cam-pu-chia trong vng nc lch s;
+ m phn phn nh vng bin ngoi ca Vnh Bc B
gia Vit Nam - Trung Quc.
67

Nhng ni dung chnh ca Tha thun
v nhng nguyn tc c bn ch o
gii quyt vn trn bin gia Chnh
ph nc CHXHCN Vit Nam v Chnh
ph nc CHND Trung Hoa c
k ngy 11/10/2011?
Ngy 11/10/2011, Trng on m phn cp chnh ph
v bin gii lnh th hai nc Vit Nam v Trung Quc k
Tha thun v nhng nguyn tc c bn ch o gii quyt vn
trn bin gia Chnh ph nc CHXHCN Vit Nam v Chnh
ph nc CHND Trung Hoa (gi tt l Tha thun) nhn
chuyn thm Trung Quc ca Tng B th ng Cng sn Vit
Nam Nguyn Ph Trng.
Vic k kt Tha thun c ngha ht sc quan trng nht
l trong bi cnh tnh hnh Bin ng ang din bin ht sc
phc tp. Tha thun xc nh c mt s nguyn tc c
bn nh hng cho vic gii quyt vn tranh chp Bin
ng bng bin php ha bnh.

169
Mt l, Tha thun xc nh cn c vo lut php quc
t, nht l Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 m
c Vit Nam v Trung Quc u l thnh vin gii quyt cc
vn tranh chp Bin ng. y l mt ni dung c bit
quan trng v n s l c s php l hai bn i vo trao i
gii quyt vn trn bin. Nu hai bn tun th nghim tc
nguyn tc ny th nht nh s tm ra c gii php cng
bng hp l m hai bn c th chp nhn c cho cc vn
tranh chp Bin ng.
iu 2 ca Tha thun cng nu r cn tn trng y
cc chng c php l ngha l nhng bng chng, ti liu mang
tnh php l s c ly lm c s chnh gii quyt cc tranh
chp, cn cc yu t khc nh lch s, a hnh s c xem
xt nh mt yu t b tr trong qu trnh gii quyt tranh chp.
iu ny hon ton ph hp vi thng l quc t trong vic gii
quyt cc tranh chp v bin gii lnh th trn th gii.
Hai l, iu 3 ca Tha thun nu r trong tin trnh m
phn vn trn bin, hai bn nghim chnh tun th tha
thun v nhn thc chung m Lnh o cp cao hai nc t
c, thc hin nghim tc nguyn tc v tinh thn ca Tuyn
b ng x ca cc bn Bin ng (DOC). Ni dung ny c
ngha quan trng i vi vic duy tr ha bnh n nh Bin
ng.
Ba l, mt ni dung ht sc quan trng th hin r quan
im nht qun ca Vit Nam v phng thc gii quyt vn
trn bin l c song phng ln a phng c ghi nhn
trong iu 3 ca Tha thun l i vi tranh chp trn bin
gia Vit Nam - Trung Quc, hai bn gii quyt thng qua m

170
phn v hip thng hu ngh. Nu tranh chp lin quan n
cc nc khc, th s hip thng vi cc bn tranh chp khc.
iu ny c ngha l Vit Nam - Trung Quc ch c th gii quyt
cc vn tranh chp song phng gia hai nc, nh tranh
chp Hong Sa, ca Vnh Bc B, khng th gii quyt cc tranh
chp lin quan n cc bn khc, nh vn Trng Sa. y
cng l ln u tin Trung Quc k kt mt vn bn chnh thc
trong ni r tranh chp lin quan n nhiu bn th phi trao
i kin vi cc bn . Ni dung ny ca tha thun m ra
kh nng v gii quyt a phng tranh chp Bin ng. iu
ny l ph hp vi quan im chung ca cc nc trong v
ngoi khu vc, ph hp vi thc t tranh chp Bin ng v
ph hp vi xu th gii quyt cc tranh chp lin quan n
nhiu bn trong quan h quc t hin i.
Bn l, mt ni dung ng ch trong Tha thun l ti iu
4 hai bn xc nh trong tin trnh tm kim gii php c bn
v lu di cho vn trn bin, trn tinh thn tn trng ln
nhau, i x bnh ng, cng c li, hai bn bn bc tho lun
v nhng gii php mang tnh qu , tm thi m khng nh
hng n lp trng v ch trng ca hai bn, bao gm vic
tch cc nghin cu v bn bc v vn hp tc cng pht
trin theo nhng nguyn tc nu ti iu 2 ca Tha thun
ny.
Vi ni dung ny, hai bn a ra kh nng v mt gii
php mang tnh qu i vi cc khu vc tranh chp, bao gm
c vic hp tc cng pht trin theo nguyn tc nu iu 2
ca Tha thun, ngha l cn c vo lut php quc t, Cng c
Lut Bin nm 1982. Gii php qu tm thi, hp tc cng

171
pht trin l ph hp vi lut php v thc tin quc t. Dn
xp tm thi v hp tc cng pht trin c khuyn ngh
trong iu 74 v iu 83 ca Cng c Lin Hp quc v Lut
Bin nm 1982. Theo , cc quc gia khi cha tm c gii
php phn nh thm lc a v vng c quyn kinh t th c
th tha thun v cc dn xp tm thi mang tnh thc tin; cc
dn xp tm thi khng lm phng hi n kt qu phn nh
cui cng.
Nh vy, gii php qu tm thi, hp tc cng pht
trin theo Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982 l
phi tn trng vng c quyn kinh t, thm lc a ti thiu
ca mi quc gia ven bin. Do vy, hp tc cng pht trin ch
c th c thc hin nhng khu vc chng ln c hnh
thnh bi yu sch m cc bn a ra theo ng cc tiu chun
ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982.
Ngoi ra, Tha thun nu ra mt s nguyn tc khc l
gii quyt cc vn trn bin theo tinh thn tun t tim tin,
d trc kh sau. Vng bc thc y m phn phn nh
vng bin ngoi ca Vnh Bc B, ng thi tch cc bn bc v
vn hp tc cng pht trin ti vng bin ny. Tch cc thc
y hp tc trn cc lnh vc t nhy cm nh bo v mi
trng bin, nghin cu khoa hc, tm kim, cu h cu nn
trn bin, phng chng, gim thiu thit hi do thin tai. N lc
tng cng tin cy ln nhau to iu kin cho vic gii quyt
cc vn kh khn hn. Hai bn cng nht tr c ch gp
nh k Trng on m phn bin gii cp Chnh ph 02
ln/nm; thit lp c ch ng dy nng trong khun kh
on i biu cp Chnh ph kp thi trao i v x l tha
ng vn trn bin.

172
68

Trong h thng php lut Vit Nam hin
nay c nhng vn bn quy phm php
lut c bn no lin quan n bin o?
to iu kin cho vic qun l, khai thc, bo v ti
nguyn cng nh gi vng ch quyn bin, o, n nay, Vit
Nam ban hnh nhiu vn bn php lut lin quan n bin,
trong c th k n mt s vn bn quan trng sau:
- Hin php nc CHXHCN Vit Nam cc nm 1980, 1992.
- Lut Bin gii quc gia nc CHXHCN Vit Nam s
06/2003/QH11 nm 2003.
- Lut Du kh nm 1993; Lut sa i, b sung mt s
iu ca Lut Du kh s 19/2000/QH10 ngy 28/6/2000; Lut
sa i, b sung mt s iu ca Lut Du kh s
10/2008/QH12 ngy 03/6/2008
- Lut Thy sn s 17/2003/QH11.
- Lut Hng hi Vit Nam s 40/2005/QH11.
- Lut Bin Vit Nam c Quc hi kha XIII thng qua
ngy 21/6/2012.
- Ngh quyt ca Quc hi ngy 23/6/1994 v vic ph
chun Cng c v Lut Bin nm 1982 ca Lin Hp quc.
- Php lnh lc lng Cnh st Bin Vit Nam s
03/2008/PL-UBTVQH 12.

173
- Tuyn b ngy 12/05/1977 ca Chnh ph nc
CHXHCN Vit Nam v lnh hi, vng tip gip, vng c quyn
kinh t v thm lc a ca Vit Nam.
- Tuyn b ngy 12/11/1982 ca CP nc CH XHCN Vit
Nam v ng c s dng tnh chiu rng lnh hi Vit Nam.
- Ngh nh s 25/2009/N-TTg ngy 26/3/2009 ca
Chnh ph v qun l tng hp ti nguyn v bo v mi trng
bin, hi o.
- Quyt nh s 568/Q-TTg ngy 28/4/2010 ca Th
tng v vic ph duyt Quy hoch pht trin kinh t bin, o
Vit Nam n nm 2020.
69

Qu trnh xy dng v ngha ca vic
ban hnh Lut Bin Vit Nam? Phm vi
iu chnh v tm tt Lut Bin Vit
Nam?
Ngy 23/6/1994, Quc hi nc CHXHCN Vit Nam kha
IX thng qua Ngh quyt v vic ph chun Cng c Lin
Hp quc v Lut Bin nm 1982. Thc hin Ngh quyt ca
Quc hi, cng tc xy dng Lut Bin Vit Nam c a
vo Chng trnh xy dng php lut ca Quc hi kha X. Trn
c s quy nh ca Cng c Lin Hp quc v Lut Bin nm
1982, tham kho cc thng l quc t v thc tin ca nhiu
quc gia ven bin, da trn cc yu cu v pht trin kinh t - x
hi, m bo an ninh, quc phng ca nc ta, tri qua 3 nhim
k Quc hi kha X, XI, XII vi nhiu ln chnh sa, b sung, ti
phin hp ngy 21/6/2012 trong K hp th 3, Quc hi Kha

174
XIII chnh thc thng qua Lut Bin Vit Nam vi s phiu
tn thnh l 99,8%.
y l mt hot ng lp php quan trng nhm hon
thin khun kh php l lin quan bin, o nc ta. Ln u
tin nc ta c mt vn bn Lut quy nh kh y v ch
php l cc vng bin thuc ch quyn, quyn ch quyn v
quyn ti phn quc gia ca Vit Nam theo ng Cng c Lin
Hp quc v Lut Bin nm 1982, to c s php l cho vic
khai thc v qun l cc vng bin, ng thi to iu kin
thun li cho qu trnh hi nhp quc t. Vi Lut Bin Vit
Nam, cng vi vic khng nh ch trng gii quyt cc tranh
chp bin, o bng cc bin php ha bnh, Nh nc ta
chuyn mt thng ip quan trng ti ton th gii: Vit Nam l
mt thnh vin c trch nhim trong cng ng quc t, tn
trng v tun th lut php quc t, nht l cc iu c quc
t m Vit Nam l thnh vin, quyt tm phn u v ha bnh,
n nh, hp tc v pht trin ca khu vc v trn th gii.
Lut Bin Vit Nam quy nh v ng c s, ni thy,
lnh hi, vng tip gip lnh hi, vng c quyn kinh t, thm
lc a, cc o, qun o Hong Sa, qun o Trng Sa v
qun o khc thuc ch quyn, quyn ch quyn, quyn ti
phn quc gia ca Vit Nam; hot ng trong vng bin Vit
Nam; pht trin kinh t bin; qun l v bo v bin, o.
Lut Bin Vit Nam bao gm 7 Chng v 55 iu.
Chng I: Nhng quy nh chung gm c 7 iu quy nh
v phm vi iu chnh, vic p dng php lut, gii thch t

175
ng, nguyn tc qun l v bo v bin, chnh sch qun l v
bo v bin, hp tc quc t v bin, qun l nh nc v bin.
Chng II: Vng bin Vit Nam gm c 14 iu quy nh
v vic xc nh ng c s, ch php l ca cc vng bin
thuc ch quyn ca Vit Nam (ni thy, lnh hi) v cc vng
bin thuc quyn ch quyn ca ta (vng tip gip lnh hi,
vng c quyn kinh t v thm lc a), o, qun o v ch
php l ca o.
Chng III: Hot ng trong vng bin Vit Nam gm c
20 iu quy nh v ni hm ca vic i qua khng gy hi,
ngha v khi thc hin quyn ny, quy nh tuyn hng hi v
phn lung giao thng.
Chng IV: Pht trin kinh t bin gm c 5 iu, quy
nh cc nguyn tc pht trin bin, cc ngnh kinh t bin u
tin pht trin, vn quy hoch pht trin kinh t bin,
khuyn khch, u i u t pht trin kinh t bin trn cc o
v hot ng trn bin.
Chng V: Tun tra, kim sot trn bin gm c 3 iu
quy nh v lc lng tun tra, kim sot trn bin; nhim v
v phm vi trch nhim tun tra, kim sot trn bin.
Chng VI: X l vi phm gm c 4 iu quy nh v dn
gii v a im x l vi phm, bin php bo m t tng, x l
vi phm, bin php i vi i tng l ngi nc ngoi
nhm m bo s phi hp nhp nhng, ng php lut gia
cc c quan c trch nhim x l vi phm Lut Bin Vit Nam.

176
Chng VII: iu khon thi hnh: Lut Bin Vit Nam c
hiu lc thi hnh t ngy 1 thng 1 nm 2013. Chnh ph s ban
hnh nhng quy nh hng dn thi hnh cc iu khon c
giao trong Lut.
70

Hy cho bit ni dung c bn ca Lut
Bin gii Quc gia ca Vit Nam?
Ngy 17/6/2003, Quc hi nc CHXHCN Vit Nam kha
XI, k hp th 3 thng qua Lut Bin gii Quc gia. B lut
ny mang s 06/2003/QH11, quy nh v bin gii Quc gia
ca nc CHXHCN Vit Nam v c hiu lc t ngy
01/01/2004.
Lut Bin gii Quc gia c xy dng v ban hnh cn c
vo Hin php nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam nm
1992 c sa i, b sung theo Ngh quyt s
51/2001/QH10 ngy 25/12/2001 ca Quc hi kho X, k hp
th 10.
Lut gm 6 chng, 41 iu, trong iu 1 xc nh:
Bin gii quc gia ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit
Nam l ng v mt thng ng theo ng xc nh
gii hn lnh th t lin, cc o, cc qun o trong c
qun o Hong Sa v qun o Trng Sa, vng bin, lng t,
vng tri ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam.
Lut Bin gii Quc gia khng nh bin gii quc gia ca
nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l thing ling, bt
kh xm phm. Xy dng, qun l, bo v bin gii quc gia c

177
ngha c bit quan trng i vi s ton vn lnh th, ch
quyn quc gia, gp phn gi vng n nh chnh tr, pht trin
kinh t - x hi, tng cng quc phng v an ninh ca t
nc. Lut c xy dng v ban hnh nhm tng cng hiu
lc qun l nh nc v bin gii quc gia; xy dng bin gii
ho bnh, hu ngh, n nh lu di vi cc nc lng ging.
71

Lut Bin gii Quc gia c nhng iu,
khon no lin quan n lnh vc bin,
o?
Lut Bin gii Quc gia c ban hnh nm 2003, chnh
thc c hiu lc t ngy 01/01/2004, quy nh v cc vn
lin quan n bin gii quc gia. Lut gm 6 chng 41 iu,
trong c 14 iu lin quan trc tip n lnh vc bin, o. C
th l:
iu 1 cp ti b phn cu thnh bin gii quc gia
nc ta trong c a ra cc cm t: cc o, qun o, qun
o Hong Sa, Trng Sa, vng bin;
iu 2 (mc 2) cp ch php l, quy ch qun l v
bo v vng tip gip lnh hi, vng c quyn kinh t, thm lc
a ca nc ta ph hp vi Cng c Lut Bin 1982 v cc
iu c quc t khc m Vit Nam tham gia;
iu 4 cp khi nim ng c s, vng tip gip lnh
hi, vng c quyn kinh t, thm lc a ca Vit Nam (mc 1, 2,
3, 4), khi nim i qua khng gy hi trong lnh hi (mc 9);

178
iu 5 (mc 2) cp ti vic xc nh bin gii quc gia
trn bin v ranh gii pha ngoi vng tip gip lnh hi, vng
c quyn kinh t v thm lc a;
iu 6 (mc 2) cp khu vc bin gii trn bin;
iu 7 xc nh ni thy ca Vit Nam;
iu 8 nu khi nim vng nc lch s;
iu 9 xc nh lnh hi ca Vit Nam;
iu 11 nu ch trng ca Nh nc ta gii quyt cc
vn v bin gii quc gia thng qua m phn trn c s tn
trng c lp, ch quyn, ton vn lnh th v li ch chnh ng
ca nhau;
iu 15 cp vic qu cnh qua bin gii vo vng bin
nc ta phi tun theo ng hng hi c quy nh;
iu 18 quy nh tu thuyn nc ngoi i qua khng gy
hi trong lnh hi Vit Nam phi tun th php lut Vit Nam
v cc iu c quc t m Vit Nam tham gia; tu ngm v cc
phng tin i ngm khc phi i ni v treo c quc tch;
iu 19 quy nh hot ng ca tu thuyn nc ngoi
trong lnh hi Vit Nam;
iu 21 (mc 1) cp ngi, phng tin, hng ha c
th b hn ch hoc tm ngng qua li trong lnh hi Vit Nam
trong trng hp c bit;
iu 35 quy nh ni dung qun l nh nc v bin gii
quc gia trong bao gm c ni dung v bin gii bin.

179
72

Lut Thy sn quy nh v vic bo v
thy, hi sn nh th no?
iu 7, iu 8 v iu 9 thuc Chng 2 ca Lut Thy
sn (2003) quy nh:
1. V cng tc bo v mi trng sng ca cc loi thy
sn:
T chc, c nhn c trch nhim bo v mi trng sng
ca cc loi thy sn.
T chc, c nhn tin hnh hot ng thy sn hoc c
cc hot ng khc nh hng trc tip n mi trng sng,
di c, sinh sn ca cc loi thy sn phi tun theo quy nh ca
Lut ny, php lut v bo v mi trng, php lut v ti
nguyn nc v cc quy nh khc ca php lut c lin quan.
T chc, c nhn khi xy dng mi, thay i hoc ph b
cc cng trnh c lin quan n mi trng sng, di c, sinh sn
ca cc loi thy sn phi thc hin vic nh gi tc ng mi
trng theo quy nh ca php lut v bo v mi trng.
T chc, c nhn khai thc thy sn bng t ng, y
hoc bng phng php ngn, chn khc cc sng, h, m,
ph phi dnh hnh lang cho cc loi thy sn di chuyn theo
quy nh ca y ban nhn dn a phng.

180
2. V bo tn, bo v, ti to v pht trin ngun li thy
sn
Nh nc c chnh sch bo tn, bo v ngun li thy
sn, c bit l cc loi thy sn ang c nguy c tuyt chng,
cc loi qu him, cc loi c gi tr kinh t cao v cc loi c
ngha khoa hc; khuyn khch nghin cu khoa hc c cc
bin php ph hp nhm pht trin ngun li thy sn; u t
sn xut ging thy sn th vo mi trng sng t nhin v
to ra cc vng c tr nhn to nhm ti to v pht trin
ngun li thy sn.
T chc, c nhn c ngha v thc hin vic bo tn, bo
v, ti to v pht trin ngun li thy sn theo quy nh ca
Lut ny v cc quy nh khc ca php lut c lin quan.
B Nng nghip v Pht trin nng thn nh k cng b:
+ Danh mc cc loi thy sn c ghi trong sch
Vit Nam v cc loi thy sn khc b cm khai thc; danh mc
cc loi thy sn b cm khai thc c thi hn v thi gian cm
khai thc;
+ Cc phng php khai thc, loi ngh khai thc, ng c
b cm s dng hoc b hn ch s dng;
+ Chng loi, kch c ti thiu ca cc loi thy sn c
php khai thc v ma v khai thc;
+ Khu vc cm khai thc v khu vc cm khai thc c thi
hn. Trong trng hp cn thit v c s ng ca B
Nng nghip v Pht trin nng thn, y ban nhn dn tnh,
thnh ph trc thuc Trung ng cng b b sung nhng ni

181
dung cho ph hp vi thc t hot ng khai thc ngun li thy
sn ti a phng.
73

Lut Du kh Vit Nam quy nh v vic
bo v, khai thc ngun ti nguyn du kh
Vit Nam nh th no?
Lut Du kh quy nh v hot ng tm kim, thm d v
khai thc du kh trong phm vi lnh th, vng c quyn kinh
t v thm lc a ca nc CHXHCN Vit Nam, c Quc hi
nc ta thng qua ti k hp th 03, kho IX ngy 06 thng 7
nm 1993 (sa i nm 2000 v 2008). Theo Lut Du kh:
Nh nc Vit Nam khuyn khch cc t chc, c nhn
Vit Nam v nc ngoi u t vn, cng ngh tin hnh cc
hot ng du kh trn c s tn trng c lp, ch quyn, ton
vn lnh th, an ninh quc gia ca Vit Nam v tun th php
lut Vit Nam.
Nh nc Vit Nam bo h quyn s hu i vi vn u
t, ti sn v cc quyn li hp php khc ca cc t chc, c
nhn Vit Nam v nc ngoi tin hnh cc hot ng du kh
Vit Nam.
T chc, c nhn tin hnh hot ng du kh phi s
dng k thut, cng ngh tin tin, tun th cc quy nh ca
php lut Vit Nam v bo v ti nguyn, bo v mi trng, an
ton cho ngi v ti sn (iu 4).
T chc, c nhn tin hnh hot ng du kh phi c
n bo v mi trng, thc hin tt c cc bin php ngn

182
nga nhim, loi tr ngay cc nguyn nhn gy ra nhim v
c trch nhim khc phc hu qu do s c nhim mi trng
gy ra (iu 5).
Chnh ph Vit Nam cho php t chc, c nhn tin hnh
cc hot ng nghin cu khoa hc, tm kim thm d v khai
thc khong sn, ti nguyn thin nhin khc ngoi du kh
trong din tch hp ng du kh theo quy nh ca php lut
Vit Nam. Cc hot ng ny khng c gy cn tr v lm
thit hi cho cc hot ng du kh (iu 10).
iu 30 ca lut ny cng quy nh, Nh thu ngoi ngha
v tun th php lut Vit Nam, thc hin cc cam kt ghi trong
hp ng du kh, thc hin ngha v ng thu ti nguyn v
cc thu khc, cn c ngha v thc hin cc bin php bo v
mi trng; thu dn cc cng trnh, thit b, phng tin sau khi
kt thc hot ng du kh theo yu cu ca c quan qun l
Nh nc c thm quyn.
74

Qu trnh hnh thnh Tuyn b v cch
ng x ca cc bn trn Bin ng
(DOC)?
Trc tnh hnh tranh chp trn Bin ng ang din
bin ht sc phc tp c nguy c dn ti xung t, e da ti
ha bnh, an ninh v n nh trong khu vc, nm 1992, cc
nc ASEAN ra Tuyn b v vn Bin ng, ku gi cc
bn kim ch khng s dng v lc, tun th lut php quc t
v bin, tng cng hp tc xy dng lng tin. Nm 1996, Hi
ngh Ngoi trng ASEAN ln th 29 ti Gia-cc-ta ra Tuyn b

183
chung by t quan ngi trc nhng din bin trn Bin ng,
nhn mnh vic cc bn lin quan cn p dng cc nguyn tc
ca Hip c thn thin v hp tc ti ng Nam nm 1976
(TAC) lm c s xy dng B quy tc ng x Bin ng
(COC - Code of Conduct)...
Tip , ti Hi ngh Cp cao ASEAN ln th 6 ti H Ni
(t 15 n 16/12/1998), cc nh lnh o ASEAN nht tr
xy dng B Quy tc ng x Bin ng. Cuc hp SOM ASEAN
ti Xin-ga-po (thng 3/1999) giao cho Vit Nam v Phi-lp-
pin ng d tho COC... Sau ASEAN v Trung Quc trin khai
thng lng v vn kin ny. Do c kin khc nhau nn cc
bn khng nht tr c v COC. Do vy ASEAN v Trung Quc
thng nht vn bn di dng Tuyn b v ng x ca cc bn
Bin ng (Declaration on the Conduct of Parties - DOC).
Ngy 4/11/2002, trong khun kh Hi ngh cp cao
ASEAN ln th 8 ti Phnm Pnh (Cam-pu-chia), ASEAN v
Trung Quc k kt Tuyn b v cch ng x ca cc bn
Bin ng.
75

Nhng ni dung c bn ca Tuyn b v
cch ng x ca cc bn trn Bin ng
(DOC)?
Ngy 4/11/2002, ti Hi ngh cp cao ASEAN ln th 8
ti Phnm Pnh (Cam-pu-chia), ASEAN v Trung Quc k kt
Tuyn b v cch ng x ca cc bn Bin ng. y l vn
kin chnh tr u tin m ASEAN v Trung Quc t c c

184
lin quan n vn Bin ng v c coi l bc t ph
trong quan h ASEAN - Trung Quc v vn ny. Tuyn b
DOC bao gm cc ni dung c bn sau:
- Cc Bn khng nh cam kt i vi mc tiu v cc
nguyn tc ca Hin chng Lin Hp quc, Cng c Lut
Bin 1982, Hip c thn thin v hp tc ng Nam , nm
nguyn tc chung sng ha bnh v cc nguyn tc c cng
nhn rng ri khc ca php lut quc t, coi y l cc quy
phm c bn iu chnh quan h gia cc quc gia.
- Cc Bn cam kt gii quyt mi tranh chp lnh th bng
bin php ha bnh, khng s dng v lc hoc e da s dng
v lc, thng qua trao i kin v thng lng gia cc quc
gia c ch quyn lin quan ph hp vi cc nguyn tc c
cng nhn rng ri ca php lut quc t, trong c Cng c
Lut Bin 1982.
- Cc Bn khng nh tn trng t do hng hi v t do
hng khng Bin ng ph hp vi cc quy nh ca Cng
c Lut Bin 1982.
- Cc Bn cam kt kim ch cc hot ng c th lm phc
tp thm tranh chp v nh hng n ha bnh, n nh, trong
, kim ch khng a ngi ln cc o, bi hin nay khng
c ngi .
- Trong khi tm kim gii php lu di, cc Bn cam kt
tng cng n lc xy dng lng tin nh:
+ Tin hnh i thoi quc phng,
+ i x nhn o vi ngi b nn trn bin,
+ Thng bo, trn c s t nguyn, cho cc bn lin quan
v cc cuc din tp qun s,
+ Trao i thng tin lin quan trn c s t nguyn.

185
- Trong khi tm kim gii php ton din v lu di cho
vn tranh chp Bin ng, cc Bn c th tm kim v tin
hnh cc hot ng hp tc trong cc lnh vc t nhy cm nh:
+ Bo v mi trng bin,
+ Nghin cu khoa hc bin,
+ An ton v an ninh hng hi,
+ Tm kim, cu nn trn bin,
+ u tranh chng ti phm xuyn quc gia nh bun
bn ma ty, cp bin, cp c v trang trn bin v bun lu v
kh.
Cc Bn s tha thun phng thc, a im v phm vi
ca cc hot ng hp tc ny.
Cc Bn khng nh vic thng qua B Quy tc ng x
Bin ng s thc y hn na ha bnh v n nh trong khu
vc v ng s cng nhau lm vic t mc tiu ny.
76

Tuyn b v cch ng x ca cc bn
trn Bin ng 2002 (DOC) v Quy tc
hng dn trin khai DOC c
thng qua ti Cuc hp SOM ASEAN-
Trung Quc ngy 20/7/2011 ti Ba-li,
In--n-xi-a c vai tr, ngha nh th
no?
C th thy vic k kt Tuyn b DOC nm 2002 gia
ASEAN v Trung Quc l kt qu ca n lc chung ca c ASEAN
v Trung Quc. y l vn kin chung u tin gia ASEAN v
Trung Quc trc tip lin quan vn Bin ng. Vic k kt
vn kin ny l mt bc tin quan trng trong vic i thoi
gia Trung Quc v ASEAN v cc vn trn bin.

186
Lnh o cao cp ca ASEAN v Trung Quc lun nh gi
cao ngha ca DOC v nhiu ln khng nh quyt tm thc
hin y DOC v hng ti COC. Tuyn b chung ca cc
nguyn th v Th tng cc nc ASEAN v Trung Quc v
i tc chin lc ASEAN - Trung Quc (Ba-li, In--n-xi-a
ngy 08/10/2003) coi vic thc hin DOC l mt bin php
trong hp tc an ninh gia ASEAN v Trung Quc. Ti Hi ngh
Cp cao ASEAN - Trung Quc ln th 13 (t chc ti H Ni
ngy 29/10/2010), cc nh lnh o cp cao ASEAN v Trung
Quc mt ln na khng nh li cam kt trin khai y v
hiu qu Tuyn b v cch ng x ca cc bn Bin ng v
hng ti thng qua B Quy tc ng x Bin ng trn c s
ng thun, qua gp phn duy tr ha bnh, n nh v hp
tc trong khu vc.
Vai tr ca DOC v s cn thit thc hin y cc cam
kt theo DOC cng c cng ng quc t nh gi cao. im
13 ca Tuyn b ca Ch tch ARF 17 ti H Ni nu r Cc B
trng khng nh tm quan trng ca DOC nh l mt vn
kin lch s gia ASEAN v Trung Quc, th hin cam kt tp
th nhm m bo cc gii php ho bnh cho cc tranh chp
trong khu vc. Cc B trng nhn mnh hiu qu ca DOC
trong vic xy dng s tin cy ln nhau v s gip cho vic duy
tr ho bnh v n nh khu vc. Cc B trng khuyn khch
cc n lc theo hng thc hin y DOC v cui cng tin
ti COC.
Nhm trin khai DOC y v hiu qu, Quy tc hng
dn trin khai DOC c thng qua ti Cuc hp SOM ASEAN
- Trung Quc ngy 20/7/2011 ti Ba-li, In--n-xi-a.

187
Quy tc hng dn bao gm 8 im vi cc ni dung
chnh quy nh vic trin khai DOC phi c tin hnh tng
bc theo trnh t ca cc iu khon ca DOC; trin khai cc
hot ng ca cc d n ca DOC cn c xc nh r (v bo
v mi trng bin, nghin cu khoa hc bin, an ton hng hi
v thng tin lin lc trn bin, hot ng tm kim cu nn, v
chng ti phm xuyn quc gia bao gm bun lu ma ty, cp
bin v cp c v trang trn bin v vn chuyn v kh tri
php); v vic tham gia cc hot ng hoc cc d n trn tinh
thn t nguyn v cc hot ng ban u theo tinh thn ca
DOC c coi l cc bin php xy dng lng tin
ngha ca vic thng qua Quy tc hng dn trin khai
DOC l vic thc hin DOC khng ch l trin khai cc d n m
phi thc hin y cc quy nh khc theo trnh t, l tn
trng quyn t do hng hi, bay qua Bin ng theo cc quy
nh ca lut php quc t trong c Cng c lut Bin nm
1982; gii quyt tranh chp ch quyn v lnh th bng cc
bin php ha bnh, khng e da hoc s dng v lc, thng
qua m phn v hip thng hu ngh gia cc bn tranh chp
trc tip ph hp vi lut php quc t, bao gm c Cng c
Lut Bin nm 1982; cam kt t kim ch, khng lm phc tp
hoc leo thang tranh chp lm nh hng ti ha bnh v n
nh





188




Phn ba
HI - P V XY DNG
V PHT TRIN CC LNH VC
LIN QUAN N BIN, O VIT NAM


189

77

Quan im ch o ca ng ta trong
Chin lc bin Vit Nam n nm
2020?
tip tc pht huy hn na cc tim nng ca bin
trong th k XXI, Hi ngh ln th 4 ban Chp hnh Trung ng
ng (kho X) thng qua Ngh quyt s 09-NQ/TW ngy
09/02/2007 V chin lc bin Vit Nam n nm 2020,
trong nhn mnh "Th k XXI c th gii xem l th k
ca i dng. Ngh quyt xc nh cc quan im ch o
ca ng v nh hng chin lc bin Vit Nam n nm
2020, c th nh sau:
Mt l, nc ta phi tr thnh quc gia mnh v bin, lm
giu t bin trn c s pht huy mi tim nng t bin, pht
trin ton din cc ngnh, ngh bin vi c cu phong ph, hin
i, to ra tc pht trin nhanh, bn vng, hiu qu cao vi
tm nhn di hn.
Hai l, kt hp cht ch gia pht trin kinh t - x hi vi
bo m quc phng - an ninh, hp tc quc t v bo v mi
trng, kt hp gia pht trin vng bin, ven bin, hi o vi
pht trin vng ni a theo hng cng nghip ho, hin i
ho.
Ba l, khai thc mi ngun lc pht trin kinh t - x
hi, bo v mi trng bin trn tinh thn ch ng, tch cc
m ca, pht huy y v c hiu qu cc ngun lc bn
trong; tranh th hp tc quc t, thu ht mnh cc ngun lc

190
bn ngoi theo nguyn tc bnh ng, cng c li, bo v vng
chc c lp, ch quyn v ton vn lnh th ca t nc.
78

Mc tiu c bn ca Chin lc bin
Vit Nam n nm 2020 v tm nhn
n nm 2025 theo Ngh quyt Trung
ng 4 (Kha X)?
Nhn thc c vai tr quan trng ca bin, o i vi
s pht trin kinh t - x hi ca quc gia, cng vi vic phn
u thc hin mc tiu chung l a nc ta c bn tr thnh
mt nc cng nghip theo hng hin i vo nm 2020, Hi
ngh Trung ng 4 kha X xc nh mc tiu ca Chin lc
bin Vit Nam n nm 2020 vi ni dung c bn nh sau:
Mc tiu tng qut: n nm 2020, phn u a nc ta
tr thnh quc gia mnh v bin, lm giu t bin, bo m
vng chc ch quyn, quyn ch quyn quc gia trn bin, o,
gp phn quan trng trong s nghip cng nghip ho, hin i
ho, lm cho t nc giu mnh.
Mc tiu c th: xy dng v pht trin ton din cc lnh
vc kinh t, x hi, khoa hc - cng ngh, tng cng cng c
quc phng, an ninh; c chnh sch hp dn nhm thu ht mi
ngun lc cho pht trin kinh t bin; phn u n nm 2020,
kinh t trn bin v ven bin ng gp khong 53 - 55% tng
GDP v 55 - 60% kim ngch xut khu ca c nc. Gii quyt
tt cc vn x hi, ci thin mt bc ng k i sng nhn
dn vng bin v ven bin; c thu nhp bnh qun u ngi
cao gp hai ln so vi thu nhp bnh qun chung ca c nc.
Cng vi xy dng mt s thng cng quc t c tm c khu
vc, hnh thnh mt s tp on kinh t mnh, s xy dng mt
s khu kinh t mnh ven bin; xy dng c quan qun l tng

191
hp v thng nht v bin c hiu lc, hiu qu, m rng hp
tc quc t trong cc lnh vc v bin.
79

Nhng nhim v v gii php m ng
v Nh nc Vit Nam xc nh
nhm thc y pht trin kinh t bin?
Xut pht t vic phn tch tim nng, li th, cc bi hc
thnh cng v nhng thch thc i vi pht trin kinh t bin
trong bi cnh hi nhp kinh t quc t v trong bi cnh tranh
chp phc tp trn Bin ng, ng v Nh nc ta a ra
cc quan im c bn thc y pht trin kinh t bin nhm
phn u n nm 2020 a nc ta tr thnh quc gia mnh
v bin, lm giu t bin. l: (1) Pht huy mi tim nng t
bin, pht trin ton din cc ngnh, ngh bin vi c cu
phong ph, hin i, to ra tc pht trin nhanh, bn vng,
hiu qu cao vi tm nhn di hn; (2) Kt hp cht ch gia
pht trin kinh t, x hi vi bo m quc phng, an ninh, hp
tc quc t v bo v mi trng, kt hp cht ch gia pht
trin vng bin, ven bin, hi o vi pht trin vng ni a
theo hng cng nghip ha, hin i ha; (3) Thu ht mi
ngun lc pht trin kinh t, x hi, bo v mi trng bin
trn tinh thn ch ng, tch cc m ca; pht huy ni lc, thu
ht mnh ngoi lc theo nguyn tc bnh ng, cng c li, bo
v vng chc c lp, ch quyn v ton vn lnh th ca t
nc.
y mnh pht trin kinh t bin, ng v Nh nc ta
nh hng trin khai cc nhim v c bn, lu di v xuyn

192
sut l hnh thnh mt s lnh vc kinh t mnh gn vi xy
dng cc trung tm kinh t hng bin, lm ng lc thc y
s pht trin ca t nc; gii quyt tt cc vn x hi,
tng bc nng cao i sng dn c vng ven bin, trn cc
o v nhng ngi hot ng trn bin; pht trin kinh t bin
gn vi qun l v bo v bin, o. Nhim v trc mt n
nm 2020, tip tc pht trin thnh cng, c bc t ph i
vi cc ngnh kinh t bin, ven bin, nh: Khai thc v ch bin
du kh, kinh t hng hi, khai thc v ch bin hi sn, du lch
bin v kinh t hi o, xy dng cc khu kinh t, cc khu cng
nghip tp trung v khu ch xut ven bin gn vi pht trin
cc khu th ven bin; to cc iu kin cn thit bo m an
ninh, an ton cho nhng ngi dn sinh sng nhng vng
thng b thin tai; xy dng cc c s bo v mi trng bin.
Cc gii php chung cn phi thc hin, trc tin l y
mnh cng tc tuyn truyn, gio dc su rng, thng xuyn
v c h thng trong nhn dn nhm nng cao v to s chuyn
bin mnh m trong nhn thc ca cc cp, cc ngnh v cc
tng lp nhn dn v v tr, vai tr ca bin i vi s nghip
pht trin kinh t v bo v T quc. thc v nhn thc v
bin phi c th hin r v y trong chnh sch pht
trin ca cc ngnh c lin quan v cc a phng c bin.
C cu li cc ngnh, lnh vc kinh t bin hp l gn vi
xy dng th trn quc phng ton dn gn vi th trn an ninh
nhn dn. Tng cng hin din dn s trn cc vng bin, o
ca t quc gn vi t chc dn c, t chc sn xut v khai
thc bin cng vi ban hnh cc chnh sch c bit khuyn
khch nhn dn nh c n nh trn o v lm n di ngy
trn bin.

193
y mnh iu tra c bn v pht trin khoa hc - cng
ngh bin mnh v hin i gn vi vic xy dng v qun l tt
c s d liu bin quc gia phc v vic hoch nh chnh sch,
quy hoch khai thc, s dng bin, o; tng cng nng lc
gim st, quan trc, gim thiu v x l cc thm ha thin tai,
s c mi trng bin, ven bin v hi o.
Trin khai quy hoch khai thc, s dng bin v hi o
cc cp khc nhau n nm 2020, tm nhn n nm 2030.
Trn c s phn b ngun lc v iu chnh quy hoch pht
trin kinh t - x hi ca cc ngnh, a phng nhm tin ti
chm dt vic khai thc bin, o v vng ven bin mt cch t
pht, thiu quy hoch, gp phn gim thiu mu thun li ch
trong s dng.
Qun l nh nc c hiu lc v hiu qu v bin v hi
o. Trc ht cn xy dng v hon thin h thng php lut
v bin mt cch y , lm c s cho vic xc lp ch quyn,
quyn ch quyn v quyn ti phn quc gia, qun l khai thc
s dng cc vng bin, ven bin v hi o. Ban hnh c ch,
chnh sch m bo cho pht trin kinh t bin nhanh, hiu qu
v bn vng. c bit, sm th ch ha phng thc qun l
nh nc tng hp v bin v hi o, lm c s cho vic thng
nht qun l nh nc i vi bin v hi o, gn vi tng
cng nng lc cho h thng cc c quan qun l nh nc v
bin v hi o t Trung ng xung a phng c v s
lng v cht lng.
Tng cng hi nhp v hp tc quc t v bin tranh
th cng ngh tin tin, thu ht thm ngun lc cho pht trin
kinh t, khoa hc - cng ngh bin, cho khai thc, s dng c

194
hiu qu cc ngun ti nguyn bin, qun l v bo v mi
trng bin. Nng cao hn na nng lc cnh tranh ca cc
ngnh kinh t bin v sn phm bin ca Vit Nam trn trng
quc t.
Bo m cht lng mi trng bin cho pht trin bn
vng kinh t - x hi bin thng qua tng cng kim sot mi
trng bin; qun l v x l hiu qu cc cht thi, cht gy
nhim trc khi ra bin t cc lu vc sng ven bin v t
cc hot ng kinh t bin. Phng nga v sn sng ng cu cc
s c mi trng bin, cc v trn du khng r ngun gc;
ngn nga suy thoi v phc hi cc H sinh thi b mt,
b suy thoi; trin khai Quy hoch h thng khu bo tn bin
n nm 2020 c Th tng ph duyt nm 2010.
Ch ng phng nga v thc thi cc bin php thch ng,
gim thiu cc tc ng ca bin i kh hu v nc bin dng
n vng ven bin, bin v hi o. Khuyn khch s ch ng
tham gia ca cng ng a phng vo tin trnh ni trn v
ci thin sc chng chu ca vng ven bin, hi o trc cc
tc ng ca bin i kh hu.
80

Mt s thnh tu ca cc lnh vc kinh
t bin ch yu ca Vit Nam?
Trong thi gian qua, da trn li th v ti nguyn bin,
ng v Nh nc ta ra nhng ch trng, bin php
quan trng thc y s pht trin cc lnh vc kinh t bin
ch yu ca Vit Nam v t c nhng thnh tu c bn,

195
to cho cc giai on pht trin tip sau. Quy m kinh t bin
v vng ven bin tng ln r rt, c bc pht trin mnh, t
tc tng trng trn 10%. Ngoi cc ngnh kinh t bin
truyn thng nh thy sn, hng hi, du lch, iu tra c bn v
nghin cu khoa hc - cng ngh bin, dim nghip,... va qua
c cu ngnh, ngh cng thay i cng vi s xut hin
ngnh/lnh vc kinh t mi. ng k l cc lnh vc, nh: khai
thc du kh, kinh t o, kinh t ven bin, kinh t bo tn, tm
kim cu h v cu nn, qun l nh nc v bin, lnh vc i
ngoi v bin gii lnh th trn bin; ch bin du kh, ch bin
thy sn,...
Ngoi i tu, ngnh hng hi c h thng khong 90
cng bin ln nh vi tng nng lc hng ha thng qua gn
100 triu tn/nm. Cc ngnh vn ti bin, ng v sa cha
tu bin, xut khu thuyn vin,... bc u cng ng gp
cho s pht trin chung ca t nc. Ngnh du lch bin cng
pht trin kh mnh, hng nm thu ht khong gn 15 triu
lt khch, trong c hn 3 triu khch nc ngoi, bng
73% s khch du lch nc ngoi ca c nc, t tc tng
bnh qun 13%/nm; gii quyt vic lm cho hn 15 vn lao
ng. Hot ng khai thc du kh c duy tr ti cc m
thm lc a pha nam. Sn lng du th khai thc nc ta
tng hng nm 30%. Tuy nhin, sn lng khai thc du kh
trong nc thi gian ti s chng li v s gim n mc 13
triu tn (nm 2025).
Vng bin v ven bin c ng gp ln vo xut khu, thu
ngoi t, ch yu t lnh vc du kh v thy sn. Cc ngnh
kinh t c lin quan trc tip ti khai thc bin nh ng v sa
cha tu bin, ch bin du kh, ch bin thy, hi sn, thng tin
lin lc,... bc u pht trin, nhng hin ti quy m cn rt

196
nh b (ch chim khong 2% ca kinh t bin), d kin tng
trong tng lai. c bit, trong qu trnh pht trin kinh t theo
hng m, bc u hnh thnh 15 khu kinh t (KKT) ven
bin - l cc trung tm pht trin kinh t hng bin (Bng 1).
y l nhng khu vc pht trin tng hp cc ngnh, ngh bin
nh hu cn ngh c, cng nghip gn vi cng bin v vn ti
bin, du lch bin, th ha v nghin cu khoa hc v bin,...
tng cng v tp trung u xy dng cc KKT ven bin
trng im, thng 8/2012 Chnh ph ra quyt nh chn 5
nhm KKT ven bin u tin u t: Nhm nh V - Ct Hi
(Hi Phng), Nghi Sn (Thanh Ha), Vng ng (H Tnh), Chu
Lai - Dung Qut (Qung Nam - Qung Ngi) v Ph Quc (Kin
Giang).
Bng 1: Cc khu kinh t ven bin ca Vit Nam n nm 2020
1. Khu kinh t Vn n
(Qung Ninh)
9. Khu kinh t Dung Qut
(Qung Ngi)
2. Khu kinh t nh V - Ct
Hi (Hi Phng)
10. Khu kinh t Nhn Hi
(Bnh nh)
3. Khu kinh t Nghi Sn
(Thanh Ha)
11. Khu kinh t Nam Ph
Yn (Ph Yn)
4. Khu kinh t ng Nam
Ngh An (Ngh An)
12. Khu kinh t Vn Phong
(Khnh Ha)
5. Khu kinh t Vng ng
(H Tnh)
13. Khu kinh t Ph Quc
(Kin Giang)
6. Khu kinh t Hn La
(Qung Bnh)
14. Khu kinh t nh An
(Tr Vinh)

197
7. Khu kinh t Chn My -
Lng C (Tha Thin-Hu)
15. Khu kinh t Nm Cn
(C Mau)
8. Khu kinh t m Chu Lai
(Qung Nam)

Ngun: Quyt nh s 1353/Q-TTg ngy 23/9/2010 ca
Th tng Chnh ph v vic ph duyt n Quy hoch pht
trin cc KKT ven bin ca Vit Nam n nm 2020.
mt s hi o, c bc pht trin mi, vai tr kinh
t ca cc o tng ln r rt v to ra mt lnh vc kinh t o
y trin vng. Hin nay, trong 12 huyn o th 66 o c dn
sinh sng vi tng s trn 240.000 ngi, mt dn s trung
bnh trn cc o l 95 ngi/km
2
, kt cu h tng c tng
ln r rt, hnh thnh h thng giao thng trn o, nhiu o
gn b c in li, o xa b c my pht in, in mt tri
v c s cung cp nc ngt. C nhiu o s pht trin thnh
nhng trung tm kinh t hng bin nh Vn n, Ct Hi, Cn
o, Ph Quc,...
Cng tc iu tra c bn v qun l ti nguyn, mi
trng bin c trin khai nh k 5 nm cung cp nhng
hiu bit khi qut cc c trng v iu kin t nhin v ti
nguyn bin. c bit, Vit Nam ch thc hin cc cam kt
quc t, y mnh cng tc bo tn bin, hng ti pht trin
kinh t sinh thi bin. n nay, khong 13/28 vn quc gia,
22/55 khu bo tn thin nhin, 17/34 khu rng vn ha lch s
v mi trng nm vng ven bin v trn cc hi o ven b.
Cc khu d tr sinh quyn th gii c cng nhn n nay i
a s nm vng b bin, nh: rng ngp mn Cn Gi, vng
qun o Ct B, vng ca sng Hng v sng Cu Long, Quy
hoch h thng 16 khu bo tn bin (KBTB) c Chnh ph

198
ph duyt nm 2010. Nm 1994 vnh H Long c cng nhn
l Di sn Thin nhin Th gii, nm 2003 vnh Nha Trang v
nm 2009 vnh Lng C c cng nhn l mt trong nhng
vnh p ca th gii. Ngoi ra, cc khu di sn vn ha v thin
nhin th gii nh khu ph c Hi An, khu thnh c Hu, Thnh
a M Sn v ng Phong Nha u nm vng ven bin. Du lch
ln bt u pht trin Nha Trang da trn c s khai thc cc
gi tr dch v ca HST bin.
Lnh vc qun l nh nc v bin v hi o mi c
thit lp t nm 2008. y l lnh vc mi tp trung vo qun l
nh nc tng hp v thng nht i vi bin v hi o. Ko
theo , h thng qun l nh nc v bin v hi o nc ta
c hnh thnh t Trung ng xung a phng. Ngh
nh s 25/2009/N-CP c Chnh ph ban hnh ngy 06
thng 3 nm 2009 v qun l tng hp ti nguyn v bo v mi
trng bin, hi o c xem l vn bn chnh sch u tin
cp (tuy cha y ) n cch tip cn qun l tng hp v
thng nht v bin v hi o. Ngy 02/7/2012, Ch tch nc
k lnh Cng b Lut Bin Vit Nam.
Cng tc i ngoi v bin gii lnh th lin quan n bin
cng c th xem l mt lnh vc qun l nh nc mang tnh
c th ngnh, to iu kin thun li cho pht trin kinh t
bin. Thi gian va qua chng ta k kt c mt s tha
thun phn nh v hp tc trn bin vi cc nc lng ging
nhm duy tr ha bnh, n nh v hp tc pht trin trong khu
vc Bin ng. Ngoi ra, Vit Nam cng tham gia k kt cc vn
kin mang tnh cht quc t v khu vc v Bin ng nh
Tuyn b v cch ng x trn Bin ng (DOC), Cng c ca
Lin hp quc v Lut Bin 1982; Cng c v T chc Hng
hi quc t IMO, cc cng c Ngh c, bo tn sinh vt bin;

199
trin khai mt s d n hp tc song phng v a phng v
bin vi cc nc lin quan.

81

Ngnh du kh c vai tr quan trng nh
th no i vi nn kinh t nc ta hin
nay?
Sau gn 40 nm xy dng v trng thnh, ngnh du kh
Vit Nam tri qua mt chng ng y kh khn, nhng
t c nhng thnh tu ng k, tr thnh u tu kinh t
quc dn v i u trong kinh t bin ca t nc. pht
hin v a vo khai thc nhiu m du kh, a Vit Nam vo
hng ng cc nc xut khu du th, gp phn rt quan trng
cho s n nh v pht trin nn kinh t quc dn thi gian qua.
Ngoi vic pht trin cng nghip khai thc du kh,
ngnh du kh pht trin nhiu lnh vc quan trng khc
nh: ch bin lc ha du, kinh doanh sn phm du kh, dch
v k thut du kh v cung cp vt t thit b cho ngnh du
kh, xy dng cc nh my in vi doanh thu hng trm ngn
t ng mi nm, gp phn thc y s pht trin cc ngnh
cng nghip v dch v khc ca t nc, nh ngnh in,
phn bn,
Ngy 03/9/1975, Tng cc Du kh Vit Nam ra i v
thc hin s mng xy dng ngnh du kh thnh ngnh kinh t
mi nhn ca t nc nh tinh thn Ngh quyt s 244/NQTW
ngy 09/8/1975 ca B Chnh tr ch r. Cng vi chnh sch
m ca, i mi ca ng, nm 1988 ngnh pht hin ra

200
thn du c bit trong mng granitoit m Bch H, nh
a nc ta tr thnh nc xut khu du ng th 3 vng
ng Nam v to n by thu ht cc cng ty du kh nc
ngoi u t hoc u t tr li tm kim, thm d du kh
Vit Nam. T nm 1987 n nay c 77 hp ng du kh
c k kt, trong 53 hp ng ang cn hiu lc. Tnh n
u nm 2010 khoan trn 600 ging khoan tm kim - thm
d v khai thc du kh vi khi lng khoan gn 1,9 triu mt.
Ring nm 2010, ngnh du kh t k lc mi v doanh
thu (478 nghn t ng, tng ng 24% GDP), np ngn sch
nh nc t 128,7 nghn t ng (chim khong 30% thu ngn
sch nh nc), doanh thu dch v t 152,5 nghn t ng.
Ngoi ng gp v kinh t, ngnh du kh cng i u trong hi
nhp quc t, i u trong ng dng v chuyn giao cc cng
ngh hin i, tin tin, gp phn bo v an ninh, ch quyn
vng bin ca t nc.
82

Thc trng ngnh khai thc khong sn
trn thm lc a (ngoi du kh) Vit
Nam hin nay?
n nay, ngoi du kh, khong 35 loi hnh khong sn
c quy m tr lng khai thc khc nhau t nh n ln
c pht hin. Chng thuc cc nhm: nhin liu, kim loi, vt
liu xy dng, qu v bn qu phn b dc ven bin, sn b
v di y bin.
Nhng pht hin sa khong nguyn t him gn y
vng ct ven bin v bin ven b nam Trung B cho thy tr

201
lng cc sa khong ni trn kh ln. T y s khai thc cc
nguyn t him - nguyn liu rt quan trng cho ngnh cng
nghip quc phng v v tr - vi tng gi tr d tnh khng
thua km gi tr ca du kh bit n nay nc ta. Cc m
sa khong ven bin c khai thc t thi Php thuc nh
m Bnh Ngc (Tr C, tnh Qung Ninh), Vnh M (Hu), gn
y lin doanh vi nc ngoi khai thc sa khong K Anh,... Sa
khong Nam Trung b ang chng kin hin tng khai thc
nh, l v t chc, khin cho suy gim ti nguyn v s tc ng
lu di n mi trng khu vc.
Khai thc ct ven bin lm vt liu xy dng cng c
tin hnh nhiu ni do loi ct ny giu thch anh, t tp cht,
nhng thuc loi ct mn, nn vic s dng chng vn c nhiu
hn ch v mang tnh a phng. Cc m vt liu xy dng
khc tm thy y bin vi tr lng ln nhng vic khai thc
chng i hi cng ngh cao v bo v vng bin, nn cha
c tin hnh.
Khai thc ct thy tinh ni ting l m Vn Hi t thi
Php thuc, sau ny ch khai thc quy m a phng. Khai
thc ct thy tinh c tin hnh hin nay Cam Ranh lin
doanh vi Nht Bn.
Ngh lm mui nc ta c t lu i v l ngh cn
th cng. Hin nay hot ng lm mui t nc bin c tin
hnh trn khong 60.000 ha rung mui bin. Mui bin khng
ch rt cn cho nhu cu sinh hot hng ngy, m cn cho cc
ngnh cng nghip v y hc. Ngoi ra, nc bin nui trng
thy sn, pht trin du lch ngh dng v cha bnh,

202
83

Tim nng v vai tr ca ngnh du lch
bin i vi kinh t Vit Nam hin nay?
Vng bin Vit Nam c iu kin t nhin v ti nguyn
thin nhin thun li cho pht trin du lch bin, ven bin v
o vi nhiu loi hnh du lch khc nhau. Du lch ng gp mt
phn quan trng vo pht trin kinh t bin nc ta, ang l
hng u tin pht trin v c mc tng trng kh r rt
trong nhng nm gn y. c im a hnh ven bin to nn
nhiu cnh quan p, hp dn khch du lch trn sut chiu di
t nc nh o Ngang, o Hi Vn, o C, xen k vi cc
mi nh v vng, vng ven b vi khong 126 bi ct bin p,
trong khong 20 bi ct bin t tiu chun quc t, di 16
km, cha k n hng trm bi bin nh, p, nm ven cc vng
tnh lng ven cc o hoang s c th pht trin loi hnh du
ngon, picnic,... Vng bin ven b tp trung ti trn 2.500 o
ln nh, nhiu o/cm o c gi tr du lch nh Quan Ln, Ct
B, Bch Long V, vnh Nha Trang, C Lao Chm, Ph Qu, Cn
o, Ph Quc,
Vng bin nc ta giu tim nng bo tn vi nhng gi
tr sinh thi tp trung ch yu h thng 13/28 vn quc gia;
22/55 khu bo tn thin nhin, trong c 2 khu bo tn bin l
Hn Mun (Khnh Ho) v C Lao Chm (Qung Nam); 17/34
khu rng vn ha lch s v mi trng vng ven bin v hi
o ven b, trong tiu biu l di sn thin nhin th gii vnh
H Long; rng ngp mn Cn Gi v vng qun o Ct B l
khu d tr sinh quyn th gii, Danh mc 16 khu bo tn

203
bin c quy hoch v c Chnh ph ph duyt. Du lch
ln bt u pht trin Nha Trang da trn c s khai thc
cc gi tr dch v ca rn san h.
84

Cc loi hnh du lch bin Vit Nam?
Vi t cch l mt trong 5 lnh vc kinh t bin quan
trng c xc nh ti Ngh quyt s 09-NQ/TW ca Hi ngh
ln th 4 Ban Chp hnh Trung ng ng kha X v Chin
lc bin Vit Nam n nm 2020, du lch v kinh t o ngy
cng khng nh v tr ca mnh i vi s pht trin kinh t -
x hi ca t nc ni chung v i vi bn thn s pht trin
ngnh du lch ni ring.
Du lch bin pht trin gp phn thc y s pht trin
ca nhiu ngnh kinh t khc; to thm nhiu vic lm cho x
hi di ven bin, ni hin c khong 21,2 triu ngi trong
tui lao ng v gp phn m bo an ninh quc phng, bo v
mi trng bin.
Vit Nam du lch bin c v tr c bit quan trng trong
chin lc pht trin du lch ca c nc. Chin lc pht trin
du lch Vit Nam n nm 2010 v Quy hoch tng th pht trin
du lch Vit Nam n nm 2010 c Th tng Chnh ph ph
duyt xc nh 7 khu vc trng im u tin pht trin du
lch, trong s c ti 5 khu vc thuc vng ven bin. Mc d
cho n nay, nhiu tim nng du lch bin c sc, c bit l h
thng o ven b, cha c u t khai thc tng xng,
nhng khu vc ven bin pht trin khong 70% cc khu

204
im du lch trong c nc, hng nm thu ht t 70 - 80% lng
khch du lch. Thu nhp t hot ng du lch bin chim t trng
cao trong thu nhp du lch c nc. iu ny khng nh vai
tr ca du lch bin i vi s pht trin chung ca du lch Vit
Nam.
Cn c vo c im a l lnh th ni din ra hot ng
du lch, c th c chia thnh du lch bin, du lch ni, du lch
cao nguyn,... Du lch bin l hot ng du lch c t chc
pht trin trn lnh th vng ven bin v vng bin ven b (bao
gm c cc o ven b) v v vy hot ng pht trin du lch
bin ch yu da vo c im t nhin v tim nng du lch
ca lnh th a l ny. Bin, vng ven bin v hi o nc ta
a dng v cnh quan thin nhin, giu c v a dng sinh hc
v cc h sinh thi cho nn cc loi hnh du lch cng kh phong
ph v a dng. Bao gm du lch ngm xem (bng du thuyn v
ln), du ngon, ngh dng, tm bin, vn ha bin, khoa hc
bin, du lch hang ng, du lch sinh thi gn vi cc khu bo
tn bin, o; du lch th thao bin (cn cha pht trin nhiu)
v cc loi hnh du lch picnic,...
85

Nng lc v nhng kh khn trong cng
tc tm kim cu nn, cu h trn bin
Vit Nam hin nay nh th no?
Hin c nc c khong 7 lc lng tham gia hot ng
tm kim, cu nn (TKCN) trn bin, trong c cc tu kim
ng, tu c thuc ngnh thy sn. Lc lng B i bin phng
a phng v lc lng bin phng c ng c tu v ca-n,

205
nhng cng sut my ca cc phng tin ny nh, ch 3.000
CV tr li. Phng tin chuyn dng cho hot ng tun tra,
kim sot, bo v an ninh, trt t an ton trn bin, thm lc a
v tham gia phi hp TKCN trn bin khi cn thit ca Cnh st
bin hin c gn 20 tu. Cc phng tin ca lc lng Hi
qun ng vai tr chnh trong hot ng TKCN trn bin thi
gian qua l cc tu vn ti Hi qun 1.000 tn tr xung. Do c
nhiu tnh nng khng ph hp vi hot ng TKCN nn hiu
qu s dng ca cc tu ny thng rt thp. Ngoi ra, cn c
i bay ca Lc lng Khng qun, cc phng tin hot ng
trn bin v phng tin chuyn dng ca ngnh hng hi cng
tham gia hot ng TKCN .
nc ta c y ban Quc gia Tm kim, Cu h, Cu
nn v cc Trung tm vng (ba vng) ng cu s c trn du.
Tng cc Bin v Hi o Vit Nam c trch nhim phi hp
cng vi Cc Hng hi Vit Nam v cc a phng ven bin.
Nhn chung nng lc trang thit b, c ch phi hp cn yu,
ngun nhn lc thiu k nng chuyn nghip,... nn hiu qu
chung thp, cha tng xng yu cu nhim v. So vi cc
nc tin tin trong khu vc nh Nht Bn, Hn Quc,... th
cng tc ny nc ta cn mc rt thp, phn tn. Ring
ngun lc tham gia hot ng TKCN trn bin ca ngnh hng
hi bao gm:
1) Trung tm phi hp TKCN hng hi Vit Nam;
2) Cc Cng v Hng hi;
3) Phng tin khng chuyn dng TKCN;
4) H thng i thng tin Duyn hi Vit Nam thuc Cng
ty TNHH MTV Thng tin in t hng hi Vit Nam;
5) H thng gim st thng nht tu thuyn v cc hot
ng kinh t khc;

206
6) V tinh, my bay.
Nhng kh khn bt cp trong hot ng phi hp phi
hp TKCN trn bin Vit Nam hin nay lin quan n: nhn
thc x hi, c quan n v c phng tin v ngi tham gia
hot ng trn bin; vn bn quy phm php lut lin quan n
hot ng TKCN trn bin cn thiu, cha r rng; cng tc vn
ng, gio dc, thuyt phc cn thiu, yu, cha thng xuyn,
su rng v hiu qu; nhn thc ca cng ng ni chung v
ca c quan, n v, ngi tham gia hot ng trn bin ni
ring cn bt cp, thiu tnh t gic. Ngoi ra, cn t tng ch
quan, li s h tr ca Nh nc trong cng tc cu h, cu
nn nn cha ch ng, t lc trong hot ng (nht l i vi
phng tin tu c). Cng tc TKCN trn bin cha thc s
c x hi ha nn cha huy ng ti a ngun lc ca x hi
phc v cho hot ng TKCN trn bin.
Cng tc qun l nh nc v an ton hng hi v TKCN
trn bin cn yu, th hin mt s mt: Cha c c quan qun
l nh nc v cng tc TKCN (hin nay phi do Chnh ph trc
tip qun l).
H thng t chc TKCN trn bin nc ta cha thc s
ph hp.
Trang thit b chuyn dng (thit b thng tin lin lc,...)
gia cc lc lng cha ng b.
Nng lc ca i ng nhn vin t chc, iu hnh hot
ng TKCN trn bin v cc lc lng phi hp cn hn ch,
cha c hun luyn chuyn su, bi bn.
Kh nng ngoi ng hn ch nn hp tc quc t trong
lnh vc TKCN cha p ng nhu cu i hi.

207
86

Nng lc v nhng kh khn trong cng
tc d bo thi tit trn bin nc ta
hin nay?
Bin nc ta nm trong vng nhit i gi ma, chu
nhiu ri ro thin tai hng nm, gy thit hi kinh t v x hi
nghim trng v kh lng, nn vic d bo chnh xc thi tit
s gip khc phc cc thm ha trn. d bo kh tng - thy
vn (KTTV), trong c KTTV bin, cn c 3 thnh phn chnh
sau:
- H thng quan trc, gm cc trm, cc phng tin, thit
b quan trc, o c cc yu t kh tng, thy vn (cc trm
KTTV, Raa thi tit, cc v tinh kh tng v cc thit b thu
trn mt t,...).
- H thng thng tin lin lc, gm cc mng li vin
thng thu thp s liu t cc trm quan trc trong nc v trn
th gii v cc n v d bo, truyn pht cc sn phm d bo
n i tng s dng.
- H thng x l s liu, to ra sn phm d bo, gm ton
b phng tin, cng c x l, phn tch s liu thu thp c
v m hnh d bo s tr phn gii cao a ra sn phm d
bo.
Ring cng tc quan trc KTTV bin ca Vit Nam cn rt
hn ch, ch mi c 18 trm hi vn dc theo b bin, cc trm
kh tng trn cc o, mt s ra-a thi tit ven bin. d
bo bo hay p thp nhit i khi cn cch xa b, ch yu vn

208
dng s liu t v tinh kh tng. So vi cc nc trong khu
vc, chng ta cn thiu h thng cc trm quan trc gn trn
cc phao c nh trn bin, h thng thng tin thu thp s liu
kh tng t cc tu vn ti i qua vng bin nc ta. Chng ta
mi c mt tu kho st bin chuyn dng c v lc hu v
cng cha th thc hin c cc t kho st mt cch c h
thng. Trong khi cc nc pht trin cn s dng my bay
chuyn dng thm st bo khi bo cn trn bin tng
thm thng tin phc v cho cng tc nghin cu v d bo bo.
C th ni, s liu quan trc v KTTV bin nc ta cn ngho
nn, cha p ng nhu cu d bo KTTV bin, c bit cc d
bo ngn hn.
V h thng thng tin lin lc: Hin nay, h thng thng
tin lin lc kh tng - thy vn ca nc ta ang c s dng
gm nhiu mng thng tin nh: Mng vin thng ton cu GTS,
mng Internet, mng thng tin ni a,... Tuy nhin, vi h
thng thng tin kh tng thy vn trn bin th ch yu phi
s dng h thng thng tin qua v tinh. Do gi thnh thit b v
c bit l chi ph vn hnh cn cao nn thng tin kh tng -
thy vn trn bin vn cn l mt kh khn ln. V th, h thng
thng tin chuyn ngnh kh tng - thy vn cn c trang b
v ng dng nhng cng ngh mi m bo tc truyn
tin, tnh n nh cao v thng sut trong mi tnh hung.
V cng ngh d bo, h thng x l s liu: Hin ti, i
vi KTTV bin, ngoi cc bn tin d bo thi tit thng thng
c d bo bo, p thp nhit i, sng bin, nc dng do bo.
Cc d bo bin cn thit khc nh dng chy bin, nhit ,
mn nc bin, vn cha c tin hnh. V nng lc d bo
KTTV bin hin nay c th tm tt nh sau:

209
- D bo bo: t c trnh d bo bo trung bnh
ca th gii vi chnh xc: cn bo mnh t cp 12 tr ln
th vic xc nh tm bo sai s l 10 - 20 km, i vi nhng cn
bo cng trung bnh v yu th sai s xc nh tm bo rt
ln, ln ti 100 km; i vi qu o bo, sai s trung bnh d
bo trong 24 gi l 150 km, trong 48 gi l 250 km v trong 72
gi l 350 km (chnh v vy, d bo qu o bo trong 72 gi
ch mang tnh tham kho).
- D bo p thp nhit i: sai s xc nh tm p thp nhit
i lun ln hn so vi xc nh tm bo, ln ti 100 - 200 km.
- D bo sng bin: bn tin d bo sng bin mi ch c
thc hin 02 ln/ngy v cho 10 vng d bo vi cc thng tin v
cao, hng truyn sng v cc thng tin cnh bo. Tuy nhin
cc thng tin ny vn cn c sai s ln, c bit l i vi khu
vc ven b trong iu kin thi tit nguy him.
- D bo nc dng do bo: bn tin d bo, cnh bo
nc dng do bo cn chung chung, cha c th v cao nc
dng v thi im xy ra, cha chi tit ho c n tng vng
ven bin, n cp tnh, cp huyn theo yu cu ca Quy ch bo
p thp nhit i, bo, l.
Cng tc d bo KTTV bin nc ta cng ang gp phi
nhng kh khn v ngun nhn lc v iu kin c s vt cht
nh thc trng v h thng d bo KTTV ni chung ca nc ta
hin nay nu trn. Ring i vi cng tc d bo KTTV
bin ang c nhng kh khn, hn ch l:
- Cha c m hnh tnh ton v d bo nc dng do bo
c tin cy cao, do vy cha xy dng c cng ngh d bo
nc dng do bo mt cch ng tin cy, chi tit n tng tnh,
huyn ven b.

210
- M hnh tnh ton d bo sng cha c kim nghim
v nh gi nhiu, li tnh s dng hin ti c phn gii th
do vy cc sai s gp phi trong mt s trng hp cn cao, c
bit l sai s ln ti vng ven b.
- H thng quan trc s liu bin cn thiu, tha, cng
ngh truyn rt th s v chm, cha t mc tc thi (thi
gian thc).
- Cha c h thng c s d liu v phn mm h tr d
bo vin lm nghip v nn i lc cha p ng c thi
gian pht bn tin v a dng ha cc loi bn tin.
87

Th no l vi phm v an ninh, trt t,
an ton trn bin?
Theo B Lut Hng hi ngy 14/6/2005 ca nc ta,
nhng hnh vi sau c coi l hnh vi vi phm an ton, an ninh,
trt t trn bin (iu 10):
1. Hnh vi gy phng hi hoc e da phng hi n
ch quyn v an ninh quc gia;
2. Hnh vi vn chuyn ngi, hng ha, hnh l, v kh,
cht phng x, cht ph thi c hi, cht ma ty tri vi quy
nh ca php lut;
3. Hnh vi c to chng ngi vt gy nguy him hoc
lm cn tr giao thng hng hi;
4. S dng, khai thc tu bin khng ng k, ng kim
hoc qu hn ng k, ng kim; gi mo ng k, ng kim;

211
5. T chi tham gia tm kim, cu nn trn bin trong
trng hp iu kin thc t cho php;
6. Gy nhim mi trng;
7. Xm phm tnh mng, sc khe, danh d, nhn phm
ngi trn tu bin; chim ot, c lm h hng hoc hy
hoi ti sn trn tu bin; b trn sau khi gy tai nn hng hi;
8. Gy mt trt t cng cng, cn tr hoc chng li vic
thc hin nhim v ca ngi thi hnh cng v trn tu bin v
ti cng bin.
88

Nhng quy nh ng dn phi tun th
khi tham gia nh bt thy sn nhng
vng bin chng ln?
Hin nay vn cn ang tn ti mt s vng c quyn kinh
t v thm lc a ca Vit Nam chng ln vi vng c quyn
kinh t v thm lc a ca mt s nc trong khu vc nh:
Campuchia, Thi Lan, Ma-lai-xia, In--n-xia. n nay, Vit
Nam k kt c vi mt s nc trong khu vc cc tha
thun phn nh ranh gii v hp tc trn bin sau: (1) k Hip
nh v vng nc lch s gia Vit Nam v Camphuchia nm
1982; (2) k tha thun hp tc khai thc chung thm lc a
chng ln vi Ma-lai-xia nm 1992; (3) k hip nh phn nh
ranh gii trn bin vi Thi Lan nm 1997; (4) k Hip nh
phn nh lnh hi, vng c quyn kinh t v thm lc a v
Hip nh v hp tc ngh c vi Trung Quc trong vnh Bc B
nm 2000; (5) k hip nh phn nh thm lc a vi In--
n-xia nm 2003.

212
Cho n nay Vit Nam cha c tha thun no v vic khai
thc thy sn chung trn cc vng bin chng ln vi cc nc
lng ging. Tuy nhin, khi c php khai thc thy sn trn
cc vng bin chng ln, ng dn phi tun th nhng quy nh
chung v bo v ngun li thy sn trn nguyn tc pht trin
bn vng (khng s dng phng php, cng c, ng c khai
thc thy sn mang tnh tn thu, hy dit; khng gy tc ng
xu n mi trng sng ca cc loi thy sinh; tun th lut
php ca Vit Nam v nc c vng bin chng ln,...). Ngoi ra,
ty thuc tha thun gia Vit Nam v nc lng ging c vng
bin chng ln m c nhng quy nh c th khc, nh:
Vi Campuchia, y l vng nc lch s, vic khai thc
thy sn ca nhn dn a phng hai nc trong vng bin
ny vn theo tp qun lm n t trc ti nay.
Vi Trung Quc trong vnh Bc B phi theo Hip nh
hp tc ngh c gia CHXHCN Vit Nam v CHND Trung Hoa,
trong quy nh c th khai thc thy sn vng nh c
chung, vng dn xp qu ; th tc xin cp Giy php, np l
ph; bo v ngun li thy sn, trnh tr bo,
89

Nhng thch thc v hn ch trong pht
trin kinh t bin ca Vit Nam?
Bn cnh nhng thnh tu, thi gian qua pht trin kinh
t bin v bo tn tnh bn vng ca bin nc ta cn gp
khng t thch thc, hn ch:
Mt l, nhn thc v vai tr, v tr ca bin v kinh t bin
ca cc cp, cc ngnh, cc a phng ven bin v ngi dn

213
cn cha y ; quy m kinh t bin cn nh b, cha tng
xng vi tim nng; c cu ngnh ngh cha hp l; cha
chun b iu kin vn ra vng bin quc t. u t xy
dng cc khu kinh t ven bin cn trn lan, thiu trng tm
trng im.
Hai l, c s h tng cc vng bin, ven bin v hi o
cn yu km, lc hu, manh mn, thit b cha ng b nn
hiu qu s dng thp nh cc cng bin,...; thiu h thng
ng b cao tc chy dc ven bin ni lin cc thnh ph,
khu kinh t, khu cng nghip, sn bay ven bin nh b thnh
mt h thng kinh t bin lin hon.
Ba l, h thng cc c s nghin cu khoa hc - cng ngh
bin, o to ngun nhn lc cho kinh t bin; cc c s quan
trc, d bo, cnh bo bin, thin tai bin, cc trung tm tm
kim cu h, cu nn,... ven bin cn nh b, trang b th s.
Cc phng thc qun l bin mi, tin tin cn chm c
nghin cu p dng nh: qun l khng gian bin (marine
spatial management), quy hoch s dng bin (sea-use
planning) bao gm hi o v vng ven bin, ging nh quy
hoch s dng t (land-use planning) p dng trn t lin.
c bit cn t ch nghin cu cng ngh bin tin tin.
Bn l, tnh hnh khai thc, s dng bin v hi o cha
hiu qu, thiu bn vng do khai thc t pht, thiu/khng
tun th quy hoch bin, o, lm ny sinh nhiu mu thun li
ch (benefit conflict) trong s dng a ngnh vng ven bin,
bin v hi o. Phng thc khai thc bin ch yu vn di
hnh thc sn xut v u t nh, s dng cng ngh lc hu.
Cn nghing v u tin khai thc ti nguyn bin dng vt
cht, khng ti to, cc gi tr chc nng, phi vt cht v c kh

214
nng ti to ca cc h thng ti nguyn bin cn t c ch
trng, nh: gi tr v th ca cc mng khng gian bin, ven bin
v hi o; gi tr dch v ca cc h sinh thi; thm ch cc gi
tr vn ha bin. Cch tip cn nng trong khai thc ti
nguyn bin ang l hin tng ph bin cc lnh vc kinh t
bin: ch trng nhiu n sn lng, s lng, t ch n cht
lng v li ch lu di ca cc dng ti nguyn.
Nm l, mi trng bin b bin i theo chiu hng xu.
Ngy cng nhiu cht thi khng qua x l t cc lu vc sng v
vng ven bin ra bin, mt s khu bin ven b b nhim, hin
tng thy triu xut hin ngy cng nhiu vi quy m rng,
Su l, a dng sinh hc bin v ngun li thy hi sn
gim st. Cc h sinh thi bin quan trng (RSH, RNM, TCB) b
suy thoi, b mt habitat v b thu hp din tch. Cc qun o
c xu hng di chuyn ra xa b hn do thay i cu trc hon
lu ven bin, thay i tng tc sng-bin vng ca sng ven
b, do mt n 60% cc ni c tr t nhin quan trng. RNM
mt khong 15.000 ha/nm, khong 80% RSH trong vng bin
Vit Nam nm trong tnh trng ri ro, trong 50% mc cao,
tnh trng trn cng din ra tng t vi TCB. c khong
100 loi hi sn c mc nguy cp khc nhau v trn 100 loi
c a vo Sch Vit Nam. Ngun li hi sn c xu
hng gim dn v tr lng, sn lng v kch thc c nh
bt. Nng sut tm nui qung canh trong RNM b gim st t
khong 200 kg/ha/v (nm 1980) n nay ch cn 80
kg/ha/v, v 01 ha RNM trc y c th khai thc c khong
800 kg thy sn, nhng hin nay ch thu c 1/20 so vi trc.
Ngun li hi sn vng bin gn b c du hiu b khai thc qu
mc do tng nhanh s lng tu thuyn nh c nh, hiu sut

215
khai thc hi sn gim t 0,92 (1990) xung 0,34 tn/CV/nm
(2005). Trong khi tr lng hi sn vng bin xa b cha c
nh gi y .
By l, n nay bin, o v vng ven bin nc ta vn
ch yu c qun l theo cch tip cn m kiu in t, ng
chung v ch yu qun l theo ngnh (sectoral management)
thng qua cc lut php, chnh sch ngnh nh ni trn. iu
ny dn n s chng cho v qun l gia khong 15 b ngnh
v bin, chnh sch qun l thiu ng b, trong cc lut hin c
khng t im chng cho, hiu lc thi hnh thp. S tham gia
ca cng ng a phng vo tin trnh qun l cn rt th
ng, cha lm r vn s hu/s dng t ven bin v mt
nc bin cho ngi dn a phng ven bin. Cng tc kim
tra, kim sot, cp v thu hi giy php s dng, khai thc ti
nguyn bin, chm c trin khai qun l hiu qu hot
ng khai thc, s dng bin, hi o.
Tm l, ngoi thin tai bin xy ra thng xuyn, Vit
Nam cn l mt trong 5 nc chu tc ng mnh m nht ca
bin i kh hu v nc bin dng, trc ht l vng ven bin v
cc o nh.
Nhng thch thc ni trn , ang v nu khng sm
khc phc s nh hng ln n pht trin kinh t bin hiu
qu v bn vng, v kh nng cng nghip ha, hin i ha cc
ngnh kinh t bin Vit Nam trong thi gian ti.

216
90

Hot ng iu tra, nghin cu khoa
hc bin Vit Nam hin nay?
Hot ng iu tra, nghin cu khoa hc bin thng i
trc mt bc nhm cung cp cc lun c khoa hc v cc
iu kin t nhin, ti nguyn bin, iu kin mi trng, cc
qui lut, cc qu trnh bin v mc bin i ca cc yu t
ni trn,... cho vic hoch nh chnh sch, chin lc v quy
hoch khai thc, s dng bin, o.
Hot ng iu tra, nghin cu khoa hc bin nc ta
c bt u t nhng nm 22 ca th k XX trong khun kh
cc chng trnh/d n hp tc quc t v bin. Trong cc nm
1922 - 1945 tu De Lanessen (Php) c nhiu cuc kho cu
vng Bin ng, ch yu phc v ngh c. Sau chng li, n
nm 1959 li bt u thc hin Chng trnh hp tc Vit Nam
- Trung Quc iu tra tng hp vnh Bc B, kt thc 1965.
Cng thi gian ny (1959 - 1962) hp tc vi Trung Quc nh
gi v ngun li c ni vnh Bc B, v cc nm 1960 - 1961
hp tc vi Vin Hi dng hc v Ngh c Thi Bnh Dng
thuc Lin X (trc y) iu tra, nh gi tr lng c y
vnh Bc B. Trong khi , vng bin pha Nam v vnh Thi
Lan (1959 - 1961) trin khai d n kho cu bin NAGA hp
tc vi Vin Hi dng hc Scrip California, Hoa K. Trong
cc nm 1968 - 1974, T chc Nng lng Quc t (FAO), cc t
chc v cc cng ty quc t tin hnh nhiu d n khc nhau

217
v kho cu ngun li c bin khi v a cht-a vt l thm
lc a phn nam Bin ng.
T nm 1976 n nay, hot ng iu tra, nghin cu khoa
hc bin tip tc c thc hin gia cc Vin Vin ng ca
Lin X (trc y) vi Vin Khoa hc Vit Nam (trc y) v
nh gi tr lng hi sn, sinh vt bin v nghin cu rn san h
ven b; gia Tng cc Kh tng thy vn Vit Nam vi y ban
Kh tng Thy vn Lin X (trc y) v thm st kh tng
thy vn Bin ng. Ngoi ra, c nhiu d n hp tc ngn hn,
quy m nh hn gia cc c quan khoa hc - cng ngh lin quan
ti bin ca Vit Nam vi cc c quan khoa hc bin thuc cc
nc Nht Bn, Php, Thi Lan, Canada, Philipin, Nauy, an Mch,
Thy in, H Lan, Hoa K, c, B, cng nh cc t
chc/chng trnh quc t v khu vc, nh: IUCN, WWF, UNDP,
GEF, UNEP, CCOP, IOC/UNESCO, ASEAN, WB, ADB, SEAFDEC,
IMO, Cc hp tc ny tp trung iu tra, kho st theo mt ct
ngang bin ng, cc vng nc tri, cc h sinh thi bin, qun l
tng hp vng b, bo tn bin v bo v ngun li thy sn, ngh
c, bo v mi trng bin, khu vc tin chu th (avan-delta),
chnh sch bin v xa i gim ngho,
T sau nm 1975, c 05 nm Chnh ph li cho php trin
khai cc Chng trnh iu tra, nghin cu bin v hin nay
ang trin khai Chng trnh KHCN bin cp nh nc giai
on 2011 - 2015. T nm 2007, Chnh ph u t trin khai
n tng th iu tra c bn v qun l ti nguyn, mi
trng bin n nm 2010, tm nhn 2020 vi s tham gia ca
nhiu b, ngnh v a phng. V khng gian, sau nm 2000,
cc hot ng iu tra, nghin cu khoa hc bin ch yu tp

218
trung vo cc vn ni trn vng bin ven b, cc ca sng,
vng vnh v m ph.
Hot ng iu tra, nghin cu khoa hc bin va qua
cung cp thng tin quan trng cho php hiu c iu kin t
nhin bin, tnh hnh ngun li bin, cc qu trnh bin c bn,
thng l quc t v bin, tng cng nng lc trong iu tra
nghin cu bin, Tuy nhin, iu tra kinh t-x hi, kho c
bin cn cha c quan tm ng mc, cc ng gp trc tip
cho cng tc qun l nh nc v bin, o v pht trin kinh t
bin, bo v ch quyn an ninh vng bin, gii quyt cc tranh
chp trn bin, cn hn ch.
Xut pht t nhu cu thc t nh vy, Chin lc bin Vit
Nam n nm 2020 yu cu y mnh cng tc iu tra c
bn v nghin cu khoa hc bin trn cc vng bin, o v
thm lc a ca Vit Nam. Yu cu i mi cng ngh, ng
dng tin b khoa hc nng cao cht lng iu tra, quan
trc, d bo v ti nguyn v mi trng bin phc v pht
trin kinh t-x hi v bo m an ninh quc phng. c bit u
tin cho cc hot ng iu tra, nghin cu phc v vic xc lp
cn c khoa hc cho vic xy dng, sa i, b sung h thng
vn bn quy phm php lut, chnh sch qun l ti nguyn v
mi trng bin theo hng bn vng.
Ngoi ra, Vit Nam tham gia vi t cch lm Thnh vin
ca Ban ch o Din n ton cu v i dng (GOF), Nhm
cng tc ASEAN v Mi trng bin v ven bin (AWGCME),
Tiu ban KHCN bin ASEAN (SCMSAT), y Ban lin Chnh ph
v Hi dng hc (IOC v IOC WESPAC), Mng li i dng
Th gii (WON), y ban quyn lc y i dng,...

219
Cc hng v chnh sch u tin v iu tra, nghin cu
bin n nm 2020 l: y mnh iu tra c bn v tng hp
bin v hi o; xy dng c s d liu bin quc gia; iu tra
nghin cu, nh gi tim nng v trin vng khong sn bin
vng thm lc a Vit Nam; nghin cu xy dng chnh sch,
lut php bin; tng cng nng lc KHCN bin v qun l nh
nc v bin v hi o cho c cp trung ng v a phng;
thc hin chng trnh qun l tng hp bin v vng b; iu
tra, nghin cu nh gi v p dng cc gii php thch ng,
gim thiu tc ng ca bin i kh hu v nc bin dng n
mi trng v ti nguyn bin; iu tra tng tc bin-lc a
v kh quyn cc vng bin khc nhau.
91

Tim nng v thc trng h thng cng
bin ca nc ta nh th no?
V tim nng cng bin:
Vit Nam l quc gia c vng bin rng, b bin di v c
ch s hng hi (maritime index) l 0,01 (trung bnh 100km
2
t lin c 01 km b bin), cao gp 6 ln t l ny ca th gii.
Dc b bin c nhiu eo vng, vng vnh su, li gn cc trung
tm th ln, cc trung tm du lch bin, o, cc khu vc sn
xut hng ha c nhu cu xut nhp khu khu. Ngoi ra, c gn
3.000 o ven b to thnh h thng o che chn hu ht cc
vng bin ven b v vng ven bin ca Vit Nam mc khc
nhau. Tuyn giao thng quc t ct qua khu vc Bin ng
c v nh con ng giao thng nhn nhp nht nh trn
th gii.

220
V vy, xy dng v pht trin h thng cng bin mang
tnh sng cn i vi vn ti bin ca nc ta v l kt cu h
tng quan trng quyt nh s pht trin v tc tng trng
kinh t bin thi gian ti. n nay, nc ta c khong 90 cng
bin ln nh v gn 100 a im ven bin, ven o c th xy
dng cng, k c cng quy m trung chuyn quc t.
Ngy 24/12/2009 Th tng Chnh ph ban hnh
Quyt nh s 2190/Q-TTg v ph duyt quy hoch pht trin
h thng cng bin Vit Nam n nm 2020, nh hng n
2030. Theo , h thng cng bin Vit Nam c pht trin
theo vng lnh th, gm 6 nhm:
Nhm 1: Nhm cng bin pha Bc t Qung Ninh n
Ninh Bnh
Nhm 2: Nhm cng bin Bc Trung B t Thanh Ha n
H Tnh
Nhm 3: Nhm cng bin Trung Trung B t Qung Bnh
n Qung Ngi
Nhm 4: Nhm cng bin Nam Trung B t Bnh nh n
Bnh Thun
Nhm 5: Nhm cng bin ng Nam B (bao gm c Cn
o v trn sng Soi Rp thuc Long An, Tin Giang)
Nhm 6: Nhm cng bin ng bng sng Cu Long (bao
gm c Ph Quc v cc o Ty Nam).
Theo quy m, chc nng v nhim v h thng cng bin
Vit Nam c cc loi cng:
(1) Cng tng hp quc gia: l cc cng chnh trong h
thng cng bin Vit Nam bao gm: Cng trung chuyn quc t:

221
Vn Phong (Khnh Ha); Cng ca ng quc t: Hi Phng
(Lch Huyn) v cng B Ra - Vng Tu (khu vc Th Vi - Ci
Mp); Cng u mi khu vc: Hn Gai (Qung Ninh), Nghi Sn
(Thanh Ha), Ca L (Ngh An), Vng ng (H Tnh), Dung
Qut (Qung Ngi), Quy Nhn (Bnh nh), Nha Trang, Ba Ngi
(Khnh Ha), Si Gn (thnh ph H Ch Minh), ng Nai.
(2) Cc cng a phng: c phm vi hp dn v chc
nng phc v ch yu trong phm vi a phng (tnh, thnh
ph).
(3) Cng chuyn dng: phc v trc tip cho cc c s
cng nghip tp trung, hng qua cng c tnh c th chuyn
bit (du th, sn phm du, than, qung, xi mng, clinke, hnh
khch,) v l mt hng mc trong tng th c s cng nghip
m n phc v.
Trong mi cng c th c nhiu khu bn, mi khu bn c
th c nhiu bn, mi bn c th c nhiu cu cng vi cng
nng v quy m khc nhau, b tr nhau v tng th. D kin
n nm 2030, h thng cng bin Vit Nam s thng qua: 500 -
600 triu tn/nm (nm 2015), 900 - 1.100 triu tn/nm
(nm 2020) v 1.600 - 2.100 triu tn/nm (nm 2030).
V thc trng h thng cng bin Vit Nam:
Ngnh hng hi ang qun l v khai thc 330 cu bn
nm trn tng chiu di 39.951m (25.933m chiu di bn hng
tng hp, container v 13.958m chiu di bn hng chuyn
dng, gn gp 2 ln so vi 1999) ca 160 bn cng ton quc.
Sn lng thng qua nm 2010 l 256 triu tn, trong c
6.510.000 TEUs container, hng lng 51,608 triu tn, hng qu
cnh 29,489 triu tn; 35 lung vo cc cng quc gia v 12
lung vo cc cng chuyn dng.

222
Trong nhng nm gn y, tuy c nhiu c gng trong xy
dng mi cng nh nng cp, hin i ha s cng bin c sn,
nhng kt cu h tng ca h thng cng bin Vit Nam vn cn
yu km v qun l khai thc v lc hu v khoa hc-cng ngh
so vi cc quc gia tin tin trong ASEAN v trong khu vc.
Trc ht l nng sut xp d thp, ch t khong t 45-50%
mc tin tin ca th gii (3000T - 4000T trn/m chiu di cu
bn v 15 - 20 TEUs/cu/gi i vi xp d container).
nh gi tng qut cho thy tuy s lng c nhiu v
c phn b u t Bc vo Nam, nhng hiu qu s dng v
khai thc rt thp. Nguyn do l u t dn tri, a phng
mc hi chng cng nc su trong khi hng ha t, iu kin
t nhin khng cho php. Th hai l do quy hoch h thng
cng bin thiu tm nhn xa, d bo cha chnh xc, nng v i
ph vi tng trng cc b, nn khng th thit lp c mng
li giao thng quc gia ng b v hp l c ni kt cht ch
vi h thng cng bin. iu ny lm suy yu nng lc thng
qua cc cng vn l th ln ang chu sc p dn s tng
trng nhanh, cng nh h tng giao thng xung cp nghim
trng. c bit l thiu cng nc su theo ng ngha ca n
tip nhn tu c 80.000 DWT tr ln hay tu container
khong 6000 TEUs v cha c cng trung chuyn quc t
ngnh vn ti bin vn ra ton cu. Vit Nam cng ang b l
c hi nm Logistics l lnh vc trng yu ca dch v hng hi
c hnh thnh trong qu trnh pht trin h thng cng bin,
nay ln t 8 - 10 t USD/nm, phn ln nm trong tay nhng
tp on Hng hi quc t hot ng ti Vit Nam.

223
92

Vi nt v h thng cnh bo sng thn
Vit Nam?
V gc gc, thut ng sng thn xut pht t ting Nht
tsunami ch cc t sng to nn khi mt th tch ln ca
nc i dng b chuyn dch ngang chp nhong trn mt
quy m ln. Thut ng ny do cc ng dn t ra d lc h
khng bit nguyn do l sng xut pht ngoi xa khi. Cn
sng thn khi pht t di y bin su ch yu do nh
hng ca ng t v cc dch chuyn a cht ln (ni la
phun, va chm cc mng v i dng, tch dn y i
dng,...) m cc nh khoa hc gi l hi chn. Khi cn ngoi
xa khi, chiu cao sng kh nh v chiu di sng li rt ln,
n hng trm kilmt. V vy, khi xa b bin, i trn tu
ngi ta cng kh nhn din ra n, m ch cm nhn nh mt
cn sng cn tri di vi cc rung lc nh. Sng thn din bin
rt khc bit, cha nng lng cc ln, lan truyn vi tc
cao v c th vt khong cch ln qua i dng m ch mt
rt t nng lng. Mt trn sng thn c th gy ra thit hi trn
b bin cch hng nghn cy s ni n pht sinh, v th chng ta
vn c th c thi gian chun b t khi n hnh thnh ti lc p
vo mt khu vc b bin no . Cho nn, vn c th d bo v
cnh bo thi gian v sc mnh ca n t ni xy ra cho n
nhng khu b bin b tn cng.
Ti khu vc Thi Bnh Dng, h thng cnh bo sng
thn quc t gm hai trung tm u no l: Trung tm cnh bo
sng thn Thi Bnh Dng ca M (t ti o Hawaii) v
Trung tm t vn sng thn Ty Bc Thi Bnh Dng ca Cc

224
Kh tng - Thy vn Nht Bn. Vit Nam v cc nc ng
Nam thuc ven b Ty Thi Bnh Dng cha c iu kin
trang thit b v nng lc quan trc v pht hin sng thn t
gia Thi Bnh Dng, nn phi khai thc, s dng thng tin
trc tip t cc trung tm u no ni trn.
T bi hc ca cc nc chu thm ha sng thn Sumatra
nm 2004, Chnh ph Vit Nam tp trung ch o vic ng
ph vi thm ha ny nu xy ra. Ngy 06/11/2006, Th tng
Chnh ph ban hnh Quy ch v bo tin ng t v cnh bo
sng thn, v sau ngy 29/5/2007 li tip tc ban hnh Quy
ch v phng chng ng t - sng thn. Ngy 04/9/2007,
Trung tm Bo tin ng t v Cnh bo sng thn thuc Vin
Vt l a cu, Vin Khoa hc v Cng ngh Vit Nam c
thnh lp - l c quan duy nht n nay c Chnh ph giao
trch nhim thc hin nhim v ny. Ngay sau Trung tm
tr thnh thnh vin chnh thc ca h thng cnh bo sng
thn khu vc v quc t. Trung tm lm vic theo ch trc ca
24/24 m bo pht hin kp thi cc him ha ng t -
sng thn. Cc cng c x l s liu t ng cho php nh v
ng t ch sau 3-5 pht sau khi ng t xy ra. Theo Quy ch
ca Chnh ph, tt c cc trn ng t xy ra trn lnh th Vit
Nam vi ln t 3,5 Richte tr ln, Trung tm Bo tin ng
t v Cnh bo sng thn Vit Nam phi thng bo cho cc c
quan quc gia c chc nng truyn thng v ng ph nhanh
nht phi hp hnh ng, u tin l: i Truyn hnh v i
Ting ni Vit Nam, Ban ch o Phng chng lt bo Trung
ng v y ban Quc gia Tm kim v Cu nn. Ngoi ra, cc c
quan c cp tin ng t, sng thn l: Vn phng Trung
ng ng, Vn phng Chnh ph, B Ti nguyn v Mi
trng, Thng tn x Vit Nam, Vin Khoa hc v Cng ngh
Vit Nam, B Cng an, B Thng tin v Truyn thng, Cng ty

225
Thng tin in t hng hi Vit Nam, Tp on Bu chnh Vin
thng Vit Nam v Website Chnh ph.
Trung tm Bo tin ng t v Cnh bo sng thn Vit
Nam c th sc qua t ng t - sng thn xy ra
Nht Bn nm 2011: sng a chn t trn ng t mnh xy ra
ti Nht Bn c Vit Nam pht hin ch sau 2-3 pht vi cc
thng s c xc nh nh ln, ta chn tm v su
chn tiu. Mt s trn ng t khc Nht Bn v Vit Nam gn
y cng c Trung tm Bo tin ng t v Cnh bo sng
thn Vit Nam ghi nhn v cung cp vi sai s ch khong 0,1 so
vi thng tin ca Trung tm S liu ng t Hoa K.
Cng vi s trng thnh nhanh chng ca h thng cnh
bo sng thn ca Vit Nam, Chnh ph vn cn tip tc u t
m rng v hin i ha h thng cc trm a phng, trm
quan trc mc nc bin ven b v Mng li bo tin - cnh
bo v ng ph vi ng t - sng thn quc gia. Phn u xy
dng hon thin mt h thng cnh bo ng t - sng thn
quc gia ng b v t ng cp khu vc v quc t trong
tng lai gn
93

Chc nng v nhim v ch yu ca
lc lng Hi qun Nhn dn Vit
Nam?
Hi qun nhn dn Vit Nam l lc lng v trang nhn
dn ca ng, ca Nh nc CHXHCN Vit Nam, l mt phn
ca Qun i nhn dn Vit Nam, t di s lnh o ca
ng Cng sn Vit Nam, m trc tip l ng y Qun s
Trung ng, s thng lnh ca Ch tch nc, s thng nht

226
qun l ca Chnh ph v s qun l, ch huy ca B Quc
phng.
Qun chng Hi qun l lc lng nng ct trong thc
hin nhim v bo v ch quyn bin, o, thm lc a ca T
quc; duy tr s n nh trn cc vng bin, o; gi vng ch
quyn, khng xy ra xung t, to iu kin thun li, yn
tm cho cc lc lng trn bin; phi hp, hip ng vi cc lc
lng bo v tt vic thm d, khai thc du kh v cc hot
ng kinh t bin; tch cc, ch ng thc hin tt vai tr lm
nng ct trong cc hot ng phng chng thin tai, tm kim,
cu h, cu nn trn bin, nht l trn cc vng bin xa; thc
s l ch da tin cy, vng chc cho cc hot ng kinh t bin.
Qun chng Hi qun khng ngng cng c, xy dng lc
lng, nng cao cht lng tng hp v sc mnh chin u
ca ton Qun chng; p ng yu cu, nhim v c giao;
xy dng Qun chng Hi qun cch mng, chnh quy, tinh
nhu, hin i, thc s l lc lng chin u trung thnh, tin
cy ca ng, Nh nc v nhn dn, hon thnh xut sc mi
nhim v c giao.
94

Chc nng v nhim v chnh ca lc
lng B i Bin phng Vit Nam trn
bin?
B i Bin phng l lc lng v trang nhn dn ca
ng, ca Nh nc CHXHCN Vit Nam, l mt thnh phn ca
Qun i nhn dn Vit Nam, t di s lnh o ca ng
Cng sn Vit Nam, m trc tip l ng y Qun s Trung ng,

227
s thng lnh ca Ch tch nc, s thng nht qun l ca
Chnh ph v s qun l, ch huy ca B Quc phng.
B i Bin phng ph trch bo v an ninh, ch quyn
lnh th quc gia trn bin gii t lin v trn bin. Cn c
theo Php lnh B i Bin phng c y ban Thng v
Quc hi thng qua ngy 28/3/1997, chc nng, nhim v
chnh ca B i Bin phng Vit Nam trn bin nh sau:
Chc nng
B i Bin phng trn bin hot ng theo php lut ca
nc CHXHCN Vit Nam v theo cc iu c quc t c lin
quan n ch quyn lnh th ti cc hi o, vng bin m
nc CHXHCN Vit Nam k kt tham gia; lm nng ct, chuyn
trch qun l, bo v ch quyn, ton vn lnh th ti cc hi
o, vng bin theo phm vi nhim v do php lut quy nh v
l mt lc lng thnh vin trong khu vc phng th tnh,
huyn ven bin.
Nhim v
- B i Bin phng trn bin c nhim v u tranh ngn
chn cc hnh vi xm phm lnh th, vt bin, nhp c tri
php, khai thc trm ti nguyn v nhng hnh vi khc xm
phm n ch quyn, li ch quc gia, gy hi n mi trng
trong vng bin thuc ch quyn, quyn ch quyn ca Vit
Nam; ch tr phi hp cc ngnh, a phng trong hot ng
qun l, bo v lnh th ti cc hi o, vng bin Vit Nam.
- T chc kim tra vic thc hin php lut v bin gii
quc gia ca Nh nc CHXHCN Vit Nam, cc iu c quc t
c lin quan n ch quyn, quyn ch quyn v quyn ti phn

228
ti cc hi o, vng bin m nc CHXHCN Vit Nam k kt
hoc tham gia.
- u tranh chng m mu v hnh ng ca cc th lc
th ch, cc lc lng phn cch mng, hi ph, cc ti phm
khc xm phm lnh th trn cc hi o, vng bin Vit Nam.
- Phi hp vi cc n v khc ca cc lc lng v trang
nhn dn v da vo nhn dn xy dng khu vc phng th
tnh, huyn ven bin vng mnh; sn sng chin u, chin u
chng gy xung t v trang v chin tranh xm lc.
- Trc tip v phi hp vi cc n v khc ca lc lng
v trang nhn dn, cc ngnh chc nng ca Nh nc u
tranh chng bun lu, vn chuyn tri php v kh, cht chy,
cht n, cht c hi, ma tu, vn ho phm c hi, hng ho
cm xut khu, nhp khu qua bin gii trn t lin, cc hi
o, vng bin theo quy nh ca php lut.
- Tuyn truyn, vn ng nhn dn thc hin chnh sch
dn tc, chnh sch tn gio ca ng v Nh nc, tham gia
xy dng c s chnh tr, pht trin kinh t, x hi, vn ho, gio
dc, xy dng nn bin phng ton dn, th trn bin phng
ton dn vng mnh trong th trn quc phng ton dn v th
trn an ninh nhn dn khu vc ven bin.
95

Chc nng, quyn hn v nhim v chnh
ca lc lng Cnh st Bin Vit Nam?

229
Lc lng Cnh st Bin Vit Nam l mt trong nhng
lc lng v trang nhn dn ca nc CHXHCN Vit Nam, t
di s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam, s thng lnh
ca Ch tch nc, s qun l thng nht ca Chnh ph. B
Quc phng trc tip qun l v iu hnh hot ng ca lc
lng Cnh st Bin Vit Nam.
Chc nng, nhim v ca lc lng Cnh st Bin Vit
Nam c quy nh trong Php lnh Lc lng Cnh st Bin
Vit Nam ca y ban Thng v Quc hi s 03/2008/PL-
UBTVQH12 ngy 26/01/ 2008 nh sau:
Chc nng
Lc lng Cnh st Bin Vit Nam l lc lng chuyn
trch ca Nh nc thc hin chc nng qun l v an ninh,
trt t, an ton v bo m vic chp hnh php lut ca Vit
Nam v iu c quc t c lin quan m nc CHXHCN Vit
Nam l thnh vin trn cc vng bin v thm lc a ca nc
CHXHCN Vit Nam.
Nhim v
- Trn cc vng bin v thm lc a ca nc CHXHCN
Vit Nam, lc lng Cnh st Bin Vit Nam c nhim v kim
tra, kim sot theo quy nh ca php lut Vit Nam v iu
c quc t c lin quan m nc CHXHCN Vit Nam l thnh
vin bo v ch quyn, quyn ch quyn v quyn ti phn;
gi gn an ninh, trt t, an ton; bo v ti nguyn, phng,
chng nhim mi trng; pht hin, ngn chn, u tranh
chng cc hnh vi bun lu, vn chuyn tri php v mua bn
ngi, vn chuyn, mua bn tri php hng ho, v kh, cht n,
cht ma tu, tin cht v cc hnh vi vi phm php lut khc.

230
- Thc hin nhim v hp tc quc t trong phm vi chc
nng, nhim v, quyn hn ca mnh theo quy nh ca php
lut Vit Nam v iu c quc t c lin quan m nc
CHXHCN Vit Nam l thnh vin gp phn gi gn an ninh,
trt t, ha bnh v n nh trn cc vng bin.
- Thu thp, tip nhn thng tin, x l kp thi v thng bo
cho c quan chc nng c lin quan theo quy nh ca php
lut Vit Nam v iu c quc t c lin quan m nc
CHXHCN Vit Nam l thnh vin; tham gia tm kim, cu nn,
khc phc s c trn bin v thc hin cc hot ng bo v
mi trng, t chc ng ph s c mi trng bin.
- Tham gia tuyn truyn, ph bin, gio dc php lut cho
nhn dn hot ng trn bin; phi hp vi cc lc lng khc
bo v ti sn ca Nh nc, tnh mng, ti sn ca ngi v
phng tin hot ng hp php trn cc vng bin v thm
lc a ca Vit Nam; phi hp vi cc n v khc ca lc
lng v trang bo v ch quyn, an ninh quc gia trn cc
hi o, vng bin thuc lnh th ca nc CHXHCN Vit Nam
v quyn ch quyn, quyn ti phn trn vng c quyn kinh
t, thm lc a ca nc CHXHCN Vit Nam.
Quyn hn ca Cnh st Bin Vit Nam c quy nh ti
Php lnh Lc lng Cnh st Bin Vit Nam ca y ban
Thng v Quc hi s 03/2008/PL-UBTVQH12 ngy
26/01/2008 nm nh sau:
1. Khi pht hin ngi v phng tin c du hiu vi
phm php lut Vit Nam v iu c quc t c lin quan m
nc CHXHCN Vit Nam l thnh vin, lc lng Cnh st Bin
Vit Nam c quyn kim tra, kim sot; nu c hnh vi vi phm

231
th c x l vi phm hnh chnh theo quy nh ca php lut,
buc ngi v phng tin phi chm dt hnh vi vi phm,
ri khi vng nc ang hot ng hoc ri khi vng bin Vit
Nam; bt, gi ngi v phng tin phm php qu tang, lp
bin bn x l theo thm quyn hoc chuyn cho c quan c
thm quyn x l theo quy nh ca php lut Vit Nam.
2. Trong trng hp ngi v phng tin vi phm php
lut khng chu tun theo hiu lnh, chng i hoc c tnh b
chy th lc lng Cnh st Bin Vit Nam c quyn cng ch,
thc hin quyn truy ui hoc cc quyn khc theo quy nh
ca php lut Vit Nam v iu c quc t c lin quan m
nc CHXHCN Vit Nam l thnh vin.
3. Trong tnh th cp thit phi ui bt ngi v
phng tin vi phm php lut, cp cu ngi b nn, ng ph
vi s c mi trng nghim trng th lc lng Cnh st Bin
Vit Nam c quyn huy ng ngi, phng tin ca c
nhn, t chc Vit Nam, nhng phi hon tr ngay khi tnh th
cp thit chm dt; trng hp c thit hi v ti sn th phi
bi thng. Ngi c huy ng lm nhim v m b thng
hoc b cht th c gii quyt theo chnh sch ca Nh nc;
trong trng hp khng c ngi, phng tin ca c nhn, t
chc Vit Nam huy ng hoc huy ng nhng vn cha
gii quyt c tnh th cp thit, th lc lng Cnh st Bin
Vit Nam c th ngh ngi nc ngoi, phng tin ca c
nhn, t chc nc ngoi hot ng trn cc vng bin v
thm lc a ca Vit Nam gip theo quy nh ca php lut
Vit Nam v iu c quc t c lin quan m nc CHXHCN
Vit Nam l thnh vin.

232
4. Trong trng hp tht cn thit v l do quc phng, an
ninh v v li ch quc gia, ngi c thm quyn trong lc lng
Cnh st Bin Vit Nam c quyn trng dng ti sn ca c
nhn, t chc Vit Nam theo quy nh ca php lut v trng
mua, trng dng ti sn.
5. Khi thi hnh nhim v, lc lng Cnh st Bin Vit
Nam c n sng trong cc trng hp sau y:
- Khi ngi vi phm dng v kh chng tr hoc dng
bin php khc trc tip e do tnh mng v an ton phng
tin ca Cnh st Bin Vit Nam;
- Khi truy ui ngi v phng tin c hnh vi vi phm
nghim trng, nu khng dng v kh th ngi v phng tin
c th chy thot;
- bo v cng dn khi b ngi khc trc tip e da
tnh mng.
Trong cc trng hp c n sng quy nh trn, cn
b, chin s Cnh st Bin Vit Nam ch c bn vo i tng
sau khi ra lnh cho h dng li hoc n sng cnh co m
khng c kt qu, tr trng hp cp bch; i vi nhng
trng hp phc tp, c nh hng nghim trng n ch
quyn, an ninh quc gia th phi bo cp c thm quyn quyt
nh.
96

Nhim v v quyn hn ca lc lng
kim ng Vit Nam?

233
Kim ng l lc lng chuyn trch ca Nh nc thuc
Tng cc Thy sn trc thuc B Nng nghip v Pht trin
nng thn, thc hin chc nng tun tra, kim tra, kim sot,
pht hin x l vi phm php lut v thanh tra chuyn ngnh
thy sn trn cc vng bin Vit Nam.
Nhim v, quyn hn ca Kim ng
1. Tham mu, xut v tham gia xy dng c ch chnh
sch, vn bn php lut quy nh v cng tc kim ng theo s
phn cng, phn cp.
2. Tun tra, kim tra, kim sot, thanh tra, pht hin v x
l cc hnh vi vi phm php lut v thy sn trn cc vng bin
Vit Nam theo quy nh ca php lut.
3. X pht vi phm hnh chnh, p dng cc bin php
ngn chn i vi hnh vi vi phm php lut thy sn ca t
chc, c nhn trong nc v nc ngoi hot ng thy sn
trn cc vng bin Vit Nam.
4. Yu cu c quan, t chc, c nhn c lin quan cung cp
thng tin, ti liu cn thit cho cng tc tun tra, kim tra, kim
sot, thanh tra, pht hin v x l vi phm php lut v thy
sn.
5. Tuyn truyn, ph bin php lut Vit Nam, php lut
quc t v thy sn; hng dn ng dn v cc t chc, c nhn
hot ng trn cc vng bin thc hin cc quy nh php lut
v thy sn.
6. Tham gia cng tc phng, chng thin tai v phi hp
tm kim, cu h, cu nn; tham gia bo v ch quyn, quyn

234
ch quyn, quyn ti phn ca quc gia trn cc vng bin theo
quy nh ca php lut.
7. Tham gia cc hot ng hp tc quc t v thy sn
theo cc iu c quc t m Vit Nam k kt hoc gia nhp.
8. Ch tr, phi hp vi cc c quan, t chc c lin quan
t chc o to, bi dng chuyn mn, nghip v cho Kim
ng vin, cng chc, vin chc v Thuyn vin tu Kim ng.
9. Thanh tra chuyn ngnh v cc nhim v khc c
giao theo quy nh ca php lut.
97

Vit Nam c nhng hot ng phi hp
chung no vi cc quc gia trong khu
vc nhm bo v trt t, an ninh trn
Bin ng?
Vit Nam nhn thc su sc c vic duy tr ha bnh v
bo v trt t, an ninh trn Bin ng chnh l duy tr ha
bnh v bo v trt t, an ninh ca c khu vc; p ng nguyn
vng v li ch chung ca cc quc gia tip gip Bin ng cng
nh cc quc gia khc trn th gii. Thi gian qua, Vit Nam
tch cc phi hp chung vi cc nc trong khu vc tin hnh
mt s hot ng nh:
- Vit Nam tham gia Cng c Lin Hp quc v Lut Bin
nm 1982, mt s Cng c a phng khc lin quan n giao
thng hng hi, an ton trn bin.
- Tch cc thc y k kt v ku gi cc bn nghim tc
thc hin Tuyn b ng x ca cc bn Bin ng gia

235
ASEAN v Trung Quc nm 2002 (DOC). Thng 7/2011, ti In-
-n-xia trong khun kh Hi ngh B trng Ngoi giao
ASEAN ln th 44 (AMM-44), Vit Nam ng vai tr quan
trng trong vic thc y cc bn t c s nht tr v chnh
thc thng qua Quy tc hng dn thc thi Tuyn b v ng x
ca cc bn Bin ng - mt vn kin quan trng c tnh cht
ghi du cho s hp tc gia Trung Quc vi cc nc ASEAN
i vi vn Bin ng, ng thi t nn tng cho vic
hng ti mt tha thun c tnh rng buc php l, l B
Quy tc v ng x Bin ng (COC).
- Bn cnh Hi qun Vit Nam, Cnh st bin Vit Nam
cng hp tc vi Hi qun, Cnh st bin cc nc lng ging
nh: Trung Quc, Cam-pu-chia, Phi-lp-pin, Xin-ga-po, Thi
Lan tin hnh tun tra chung, thit lp ng dy nng, hp
tc, din tp cu h, cu nn... Cc hot ng ny t c
nhiu kt qu, em li li ch thit thc cho hi qun v nhn
dn cc nc, gp phn tng cng tnh hu ngh gia Vit
Nam vi cc nc v xy dng mi trng ha bnh v n
nh trong khu vc.
Hng nm, Vit Nam n cc tu Hi qun ca cc nc
ti thm nh: n , Php, -xtry-li-a, Nht Bn; Trung Quc,
M, Nga,...
- Vit Nam tin hnh hp tc thm d, khai thc du
kh trong vng chng ln vi Ma-lai-xi-a; Vit Nam, Trung Quc
v Phi-lp-pin k v trin khai Hip nh Ba bn lin hp
thm d a chn khu vc bin tho thun Bin ng nm
2005.

236
- Ngoi ra, Vit Nam cn tch cc tham gia cc din n
khu vc (ASEAN+1, ASEAN+3, ADM, ADMM, ARF, EAS,...), cc
Hi ngh, Hi tho quc t v a ra cc sng kin, xut c
ngha thit thc nhm duy tr ha bnh, bo v trt t, an ninh
trn Bin ng.
98

Bn hiu nh th no v Ngy i
dng Th gii (Ngy 8 thng 6)?
Ngy i dng Th gii 8/6 bt u t sng kin
xut ca Chnh ph Canada trong Hi ngh Thng nh Tri
t ti Rio de Janeiro vo nm 1992. Sau , Ngy i dng
Th gii 8/6 c y ban Hi dng hc lin Chnh ph
(IOC) ca y ban Vn ha, Khoa hc v Gio dc (UNESCO)
tha nhn vo Nm quc t i dng 1998 t chc ti Lisbon
(B o Nha), khi y Vit Nam cng tham gia s kin ny. T
Cuc hp quc t nm 2002 Hnh ng cng nhau v tng lai
ca Hnh tinh xanh vi s h tr ca Din n ton cu i
dng, Vng b v Hi o (GFOCI), Mng li i dng Th
gii (WON), n i dng, Vin i dng quc t (IOI),
Din n Aquarium quc t, hng nm c hng trm t chc
ca trn 50 quc gia t chc trng th ngy ny.
Ngy i dng Th gii c xem l mt s kin duy
nht nhm tn vinh i dng Th gii, v by t mi quan
tm gn b ca loi ngi vi bin v i dng v tng lai
ca chnh loi ngi. Mc tiu chung ca vic t chc Ngy i

237
dng Th gii l nng cao nhn thc cho cng chng v cc
nh ra quyt nh v vai tr cc k quan trng ca bin v i
dng trong i sng hng ngy ca chng ta, v c v cc
hnh vi v s bn vng ca bin c.
Trn th gii c n ngy ny, hng ng ngi ta
t chc mt chui s kin v hot ng nh: cc cuc Tun
hnh v i dng, cc Con ng xanh kt ni con ngi, thy
sn v th trng bn vng, Ta m i dng ha bnh, Thi
ngh thut v vn ha bin, Xy dng lu i ct, Cp h chiu
cho cng dn i dng,
c bit, cc quc gia c bin trn th gii thng qua
ln u tin Tuyn b i dng Manado ti Hi ngh i
dng th gii t chc In--n-xia ngy 14/5/2009, m Th
tng Chnh ph y quyn B trng B Ti nguyn v Mi
trng thay mt Vit Nam tham gia tho lun v thng qua
tuyn b ni trn.
Nh nhng n lc ton cu khng mt mi ni trn, t
nm 2009 i hi ng Lin Hp quc chnh thc thng qua
ch trng k nim hng nm Ngy i dng Th gii 8 thng
6 cc nc thnh vin. Mi nm Cc i dng v Lut Bin
ca Lin Hp quc vi s gip ca Mng li i dng
ton cu chn, cng b mt ch v cng l thng ip ca
ngy ny. Ch Ngy i dng th gii nm 2009 l Chng
ta ch c chung mt i dng, mt bu kh quyn v mt
tng lai (One Ocean, One Climate, One Future). Ch nm
2010 l i dng ca cuc sng (Ocean of Life),...
y l ch bao trm v i dng vi t cch l h
thng h tr cho s sng trn Tri t v c bit v vai tr v

238
mi quan h ca i dng vi vic gim thiu tc ng ca
bin i kh hu trn ton Tri t.
99

Vi nt v Tun l Bin v Hi o Vit
Nam (t ngy 01 n ngy 07 thng 6
hng nm)?
Nhn thc r tm quan trng ca cng tc qun l nh
nc v bin v hi o v s pht trin bn vng t nc,
cng nh ngha trng i ca Ngy i dng Th gii 8/6,
nm 2008, Tng cc Bin v Hi o Vit Nam, ngay t nhng
thng u thnh lp ngh B Ti nguyn v Mi trng
cho php t chc mt Ta m v ngy ny. Cuc ta m
thu ht s quan tm ca nhiu b, ngnh Trung ng v cc t
chc quc t, t chc phi chnh ph Vit Nam. V nhng
ngi tham gia ta m nhn thy cn phi t chc Thng hoc
Tun l bin o cho Vit Nam c nhng hnh ng thit
thc hng ng Ngy i dng Th gii 8/6.
Trong qu trnh son Ngh nh Chnh ph v Qun l tng
hp ti nguyn v Bo v mi trng bin, B Ti nguyn v
Mi trng ng xut ca Tng cc Bin v Hi o Vit
Nam a vo d tho ngh nh ny Tun l Bin v Hi o
Vit Nam hng ng Ngy i dng Th gii 8/6 v Ngy
Mi trng Th gii 5/6. Ngy 06/3/2009 Chnh ph ban
hnh Ngh nh s 25/2009/N-CP v qun l tng hp ti
nguyn v bo v mi trng bin, hi o, trong c yu cu
t chc hng nm Tun l Bin v Hi o Vit Nam hng
ng Ngy i dng Th gii 8/6.

239
Bin v i dng l ni d tr cui cng ca loi ngi
v cc ngun lng thc, thc phm, nng lng v nguyn
nhin liu. Nhng s hiu bit k lng v chng li ch yu
thuc v cc nh khoa hc v cc nh qun l chuyn ngnh,
trong khi qun l, khai thc lu di ngun li khng l ny li
cn n s tham gia ca cc bn lin quan, ca ngi dn ven
bin v ca ton x hi.
Bin nc ta giu ti nguyn thin nhin, l ni nng
ta ca hng chc triu ngi dn t Vit, l khng gian sinh
tn ca dn tc, l a bn chin lc trong bo v v pht trin
t nc, l phn T quc thing ling trn bin ca t nc ta
trong bi cnh hi nhp quc t, V vy, vic t chc thnh cng
hng nm Tun l Bin v Hi o Vit Nam vi cc hot ng
thit thc i vi t nc v bt nhp vi yu cu thi i, s
gp phn nng cao nhn thc cho ton x hi, ton h thng
chnh tr v tng ngi dn v chc nng, vai tr, tm quan
trng c bit ca bin v i dng i vi s pht trin bn
vng i dng, i vi vic gim thiu cc tc ng ca bin i
kh hu th gii ni chung v i vi Vit Nam ni ring. T
khi dy thc bo v ti nguyn v mi trng bin, lng t
ho, thc dn tc ca mi ngi dn Vit Nam i vi ch
quyn vng bin ca T quc, i vi chnh cuc sng ca cng
ng v i vi s nghip pht trin kinh t bin lu di ca t
nc, gp phn a nc ta tr thnh mt quc gia giu ln t
bin, mnh ln t bin theo tinh thn Chin lc Bin Vit Nam
n nm 2020.
Ngy 12/6/2009, Th tng Chnh ph c Cng vn s
950/TTg-KTN cng nhn Tun l Bin v Hi o Vit Nam v
giao B Ti nguyn v Mi trng ch tr, phi hp vi cc B,
ngnh, a phng ven bin t chc Tun l Bin v Hi o

240
Vit Nam t ngy 01 n ngy 08 thng 6 hng nm hng
ng Ngy i dng Th gii (8/6).
T ti nay Tun l Bin v Hi o Vit Nam tr
thnh mt s kin c t chc thng nin nhm tn vinh th
mnh v tim nng ca bin, hi o Vit Nam, nhm khi dy
thc trch nhim vi bin v ch quyn vng bin t nc.
Thng qua nhng hot ng thit thc c t chc, s kin
thu ht v to c s quan tm, ng h ca d lun x hi.
Vic Chnh ph chnh thc cho php B Ti nguyn v Mi
trng t chc kp thi Tun l Bin v Hi o Vit Nam t
nm 2009 (t ngy 1-8/6) phi c xem l mt mc s kin
c ngha lch s trong lnh vc qun l bin v hi o khng
ch nc ta, m c i vi cng ng i dng th gii.

241

Thng ip qung b Tun l Bin v Hi o Vit Nam nm 2011

242
100

Hc sinh, sinh vin Vit Nam cn c
thc v trch nhim nh th no trong
s nghip bo v ch quyn bin, o
ca ta trn Bin ng?
Hc sinh, sinh vin (HSSV) l lc lng tr, c tri thc
trong x hi, l tng lai ca t nc, l tng lp i tin phong
trong cc hot ng thc y cng ng quan tm v c trch
nhim i vi nhng vn lin quan n mi trng, bo v
mi trng, pht huy tim nng v bo v ch quyn bin, o
ca T quc.
Chng ta cn qun trit lp trng nht qun ca ng v
Nh nc ta l Vit Nam khng nh ch quyn i vi hai qun
o Hong Sa v Trng Sa; ch quyn i vi vng ni thy,
lnh hi; quyn ch quyn v quyn ti phn trong vng c
quyn kinh t 200 hi l v thm lc a theo quy nh ca Cng
c Lin Hp quc v Lut Bin nm 1982. Ch trng ca ta
l gii quyt cc tranh chp Bin ng bng bin php ha
bnh trn c s cc nguyn tc c bn ca Hin chng Lin
Hp quc, lut php v thc tin quc t, Cng c Lin Hp
quc v Lut Bin nm 1982 v Tuyn b gia ASEAN v Trung
Quc v ng x ca cc bn Bin ng (DOC) nm 2002. Vi
lp trng v ch trng ng n , Vit Nam ch ng,
tch cc trin khai ng b mt lot cng tc nhm to c s
vng chc cho vic bo v ch quyn v li ch ca ta trn Bin
ng.

243
HSSV i u trong vic tch cc tuyn truyn, nng cao
nhn thc cho cng ng v qun l, bo v v pht trin bn
vng bin v hi o Vit Nam. ng thi tranh th cc ngun
lc v s ng h t hp tc quc t vi cc nc b bn v cc
t chc quc t trn mi lnh vc.
Tng cng hc tp, nghin cu, ph bin, gio dc php
lut v qun l, bo v v pht trin bn vng bin, o.
Tuyn truyn, nng cao nhn thc cho cng ng v khai
thc, s dng bn vng ti nguyn v bo v mi trng vng
ven bin, hi o.
Tng cng tuyn truyn, ph bin kin thc phng
nga, ng ph, kim sot v khc phc hu qu thin tai, s c
mi trng bin.
Xy dng v qung b thng hiu bin Vit Nam.
Gp phn tuyn truyn nng cao nhn thc v v th quc
gia bin v hi nhp quc t trong qun l, bo v v pht trin
bn vng bin, o.
Khuyn khch hc sinh, sinh vin tham gia vo hc cc
ngnh ngh lin quan ti bin, o.







244




Ph lc

TM HIU MT S HOT NG
CA THANH NIN HNG V BIN
O QU HNG

245

246

1

Bn hy cho bit on TNCS H Ch
Minh pht ng Cuc vn ng Ngha
tnh bin gii hi o vo thi gian
no? Ni dung chnh ca Cuc vn
ng?
Trung ng on TNCS H Ch Minh pht ng cuc vn
ng Ngha tnh bin gii, hi o vo nm 1998 vi ba ni
dung chnh:
- T chc cc hot ng tuyn truyn gii thiu v bin
gii, hi o nng cao nhn thc v trch nhim ca mnh v
ch quyn v ton vn lnh th quc gia.
- Ku gi mi on vin, thanh thiu nhi hy dnh dm
tit kim chi tiu trong sinh hot, quyn gp ng h bng tin
mt hoc hin vt cho ng bo chin s, thanh thiu nhi ang
sinh sng v lm nhim v ti bin gii, hi o.
- Cc cp b on t chc v duy tr c hiu qu hot ng
giao lu kt ngha v ng k cc cng trnh phn vic thanh
nin gp phn xy dng v bo v t quc ni u sng ngn
gi.
n nay, qua 15 nm hot ng, cc ni dung ca Cuc
vn ng Ngha tnh bin gii, hi o c cc cp b
on, Hi, i xc nh l nhim v trng tm thng xuyn
vi cc ni dung hnh thc phong ph sinh ng ph hp vi
tnh thi s ca tng giai on lch s. i hi on ton quc
ln th X nhim k 2012 - 2017 nh gi kt qu nhim k
2007 - 2012, Cuc vn ng Ngha tnh bin gii, hi o c
bc pht trin, gp phn nng cao nhn thc ca on vin,

247
thanh nin v lnh th v ch quyn ca T quc, tiu biu nh
cc hot ng: Hnh trnh tui tr v bin o qu hng, hnh
trnh theo du tch ng H Ch Minh trn bin - Hc k trn
bin, Xun bin gii - Tt hi o, Mi m bin cng, Nt nhc
bin cng... ng thi xc nh nhim k 2012 - 2017 tip tc
trin khai c hiu qu cuc vn ng Ngha tnh bin gii, hi
o .
2

Bn c bit thng tin v chng trnh
Gp xy Trng sa do Trung ng
on v bo Tui tr Thnh ph H Ch
Minh pht ng? Mc ch, ngha ca
chng trnh?
Chng trnh "Gp xy Trng Sa" l chng trnh
c xut pht t kt qu ca vic bn sinh vin Nguyn Phan
H Chu - y vin Ban Chp hnh Hi Sinh vin Trng Cao
ng S phm Trung ng TP.HCM khi c Trung ng on
la chn tham gia hnh trnh "Tui tr v bin o qu hng"
nm 2011 mang theo mt nm t lin ra o gp phn
lm cho o bt nh trc bin. Cu chuyn nhiu cm xc v
y ngha ny l mt gi cho Bo Tui tr, sau khi c s
ng ca Ban B th Trung ng on - Bo Tui tr pht
ng chng trnh "Gp xy Trng Sa". Chng trnh
khng ch tc ng trong phm vi ca on TN m lan ta ra x
hi. n nay, chng trnh nhn c s ng gp ca hng
chc vn tp th, c nhn, m trong s h, c nhng ngi i
bn ve chai, nhng em hc sinh nh nhn n sng, c thanh nin
cng nhn dnh phn tin tng ca, hoc c gi trc khi "quy
tin" dn con chu s dng tin phng iu "lm vic

248
nc"... Tnh n thng 3/2013, chng trnh "Gp xy
Trng Sa" nhn c hn 50 t ng ng gp, cho thy
tnh cm, trch nhim, s t nguyn ca thanh nin, nhn dn
trc cc vn bin o... l v cng to ln.
3

Bn cho bit thng tin v chng trnh
ng hnh cng ng dn tr ra khi
do bo Thanh Nin pht ng? Mc
ch, ngha ca chng trnh?
Thin tai lun l ni m nh ng dn trong ma ma bo;
mt khc, cng c cc trng hp ng dn tr mt tu, mt ng
c, trang thit b, hi sn va nh bt khi b uy hip bi tu
nc ngoi xm phm vng c quyn kinh t ca nc ta.
Trong nhng ri ro y, c gia nh ng dn b khnh kit,
mt nh ca, con ci khng c i hc
y chnh l mi quan tm ca ton x hi, bi lc lng
ng dn tr, ngoi vic lm n sinh sng, cn l lc lng quan
trng gp phn pht trin kinh t bin, khng nh ch quyn
ca Vit Nam trn bin ng.
C th ha cc k hoch cng tc ca on TNCS H Ch
Minh, Hi LHTN VN trong Nm Thanh nin 2011, c hnh
ng thit thc gip , h tr ng dn tr khi gp hon nn v
tip sc cho h yn tm bm bin, c s ng ca Ban B
th T. on, ngy 23/6/2011, Bo Thanh Nin chnh thc
pht ng chng trnh ng hnh vi ng dn tr ra khi.
Chng trnh nhm: h tr ng dn tr cc loi phng
tin, my mc, ng c b tn tht do gp thin tai hoc do
gp s xm phm trn bin; gip trang thit b thng dng

249
trn tu c th lin lc vi t lin v lin lc h tr, ng
cu cho nhau; h tr cho con em gia nh ng dn tr hon
cnh qu kh khn c n trng; h tr gio vin v thy
thuc tr tnh nguyn phc v o xa; gip kp thi cho gia
nh mt s trng hp ng dn tr b thng vong, mt tch
khi bm ng trng; gp phn h tr v tinh thn v vt cht
cho lc lng kim ng lm nhim v trn bin.
4

Bn cho bit v mc tiu xy dng o
thanh nin, k tn v qu trnh thnh
lp nhng o thanh nin hin nay m
bn bit?
Mc tiu xy dng o thanh nin l pht huy vai tr
xung kch sng to ca tui tr, trc tip l Thanh nin xung
phong tnh nguyn ra o nh c lu di, n nh hnh
thnh mt n v hnh chnh mi, nhm khai thc tim nng li
th ca o kt hp bo v ch quyn an ninh vng bin quc
gia, gn vi pht trin kinh t x hi v bo v mi trng sinh
thi. Thng qua , gio dc tinh thn lao ng, ch vt kh;
gio dc truyn thng yu nc, truyn thng cch mng cho
th h tr. Trong nhng nm qua, Trung ng on TNCS H
Ch Minh xy dng n v c Th tng Chnh ph
ng ph duyt o Thanh nin Bch Long V v o Thanh
nin Cn C.
- o Thanh nin Bch Long V: Bch Long V c din tch
khong 2,7 km
2
khi thy triu cao v 3,2 km
2
khi thy triu
thp, nm gia ng trng vnh Bc B, l o xa b nht trn
vnh Bc B, cch Hi Phng 133 km v cch o Hi Nam
(Trung Quc) khong 130 km. Nm 1957, Th tng Chnh ph

250
quyt nh thnh lp n v hnh chnh cp x thuc UBND
thnh ph Hi Phng. Cui nm 1965, khi quc M m rng
chin tranh ra min Bc, ton b ng dn c di chuyn vo
t lin, t ch cn lc lng v trang trn o. Thc hin s
ch o ca Trung ng on TNCS H Ch Minh v Thnh y
thnh ph Hi Phng, ngy 26/2/1993 Thnh on Hi Phng
t chc i thanh nin xung phong vi 62 i vin ra lp
nghip ti o, xy dng qu hng mi, gp phn bo v ch
quyn T quc. gp phn cng qun dn huyn o Bch
Long V y nhanh tc pht trin kinh t - x hi kt hp bo
v quc phng an ninh, pht huy vai tr xung kch ca tui tr
trong xy dng v bo v T quc; Trn c s nghin cu kinh
nghim xy dng o ca on Thanh nin cng sn Cu Ba,
Trung ng on TNCS H Ch Minh xut sng kin phi
hp vi UBND thnh ph Hi Phng xy dng o Bch Long V
thnh o Thanh nin. D n xy dng o Thanh nin
c Th tng Chnh ph ng ti Vn bn s 3110/VPCP-
NC ngy 12/8/1998.
- o Thanh nin Cn C: o Cn C cch b bin Vnh
Linh, Qung Tr 27 km v pha ng, cch cng Ca Vit 30 km,
din tch khong 2,3 km
2
. Cn C l o tin tiu c v tr quan
trng v quc phng an ninh v pht trin kinh t bin khu
vc ca vnh Bc B. Chnh v vy trong phn nh vnh Bc B
gia Vit Nam v Trung Quc, o Cn C c s dng lm
mt im ng ca vnh v c hng 50% hiu lc. Trong
tng lai, Cn C tip tc ng mt vai tr quan trng trong
phn nh ranh gii bin gia Vit Nam v Trung Quc ti vng
bin ngoi ca vnh Bc B. Xut pht t v tr quan trng ca
o trong chin lc bo v T quc, trn c s kinh nghim xy

251
dng o Thanh nin Bch Long V, nm 2001, Trung ng on
TNCS H Ch Minh v y ban nhn dn tnh Qung Tr ng trnh
v c Th tng Chnh ph ng cho xy dng o Cn C
thnh o Thanh nin.
- Trung ng on TNCS H Ch Minh ang lp n th
im xy dng o Thanh nin ton quc giai on 2011 -
2020. Bao gm: Tip tc xy dng o Thanh nin Bch Long
V, thnh ph Hi Phng; o Thanh nin Cn C, tnh Qung
Tr v xy dng mi o Trn, tnh Qung Ninh, o Hn Chui,
tnh c Mau v o Th Chu, tnh Kin Giang.
5

Bn cho bit thng tin v Hnh trnh
tui tr v bin o qu hng do
Trung ng on TNCS H Ch Minh t
chc, ch ca Hnh trnh tui tr v
bin o qu hng t nm 2009 n
nay l g?
Hnh trnh Tui tr v bin, o qu hng l mt trong
nhng hot ng nhm thc hin Ngh quyt Trung ng 4
(Kha X) ca ng v Chin lc bin Vit Nam n nm
2020; Kt lun s 156KL/TWTN ngy 15/01/2009 ca Ban
Thng v Trung ng on v mt s gii php y mnh
Cuc vn ng Ngha tnh bin gii hi o giai on 2008 -
2012; Bin bn ghi nh gia Trung ng on v B T lnh
Hi qun v vic phi hp hot ng giai on 2008 - 2012.
Vi ch Doanh nhn ra bin, sinh vin ra o, Hnh
trnh th hin tnh cm, trch nhim ca tui tr c nc v
Trng Sa thn yu; th hin tinh thn yu nc v lng nhit
huyt ca tui tr, tham gia ng h, gip xy dng cc im

252
o, chung sc bo v vng chc ch quyn bin, o, lnh hi,
thm lc a v vng c quyn kinh t ca T quc.
Hnh trnh Tui tr v bin, o qu hng l dp
tuyn truyn, gio dc th h tr v lng yu nc, tnh yu
bin o, khi dy tnh cm v thc trch nhim ca tui tr
trong vic bo v ch quyn bin, o, thm lc a ca T
quc, gp phn thc hin chin lc pht trin kinh t - x hi,
quc phng an ninh ca t nc. ng thi, ng vin, c v
qun v dn lm nhim v xy dng v bo v lnh th, lnh hi
thing ling ca T quc.
Trong qu trnh din ra Hnh trnh, cc i biu s c
phn thnh cc Trung i, cng t chc v tham gia cc hot
ng trn tu v ti cc im o, Nh gin DK1, c thm,
tng qu v tm hiu cuc sng v giao lu vi qun v dn trn
cc o thuc huyn o Trng Sa, c tham gia cc cuc thi
nh, thi k nng, sng tc vn, th, cc bi ht, cc hot ng
vn ha vn ngh nhm pht huy nng khiu ca cc c nhn,
tp th trn tu; tham gia vit nht k Hnh trnh tui tr v
bin, o qu hng; tham gia cc bui ni chuyn chuyn ,
xem phim t liu, pht thanh trn h thng loa truyn thanh
ca tu nhm n li truyn thng v vang ca lch s Hi qun
nhn dn Vit Nam anh hng v Cng c Lut Bin quc t.

253


254

TI LIU THAM KHO CHNH

1. L c An, 2008, H thng o ven b Vit Nam: Ti nguyn
v Pht trin, Nxb Khoa hc t nhin v Cng ngh, H Ni.
2. Ban chp hnh TW ng, 2008, Ngh quyt s 09/2007/NQ-
TW kha X v ban hnh Chin lc Bin Vit Nam n nm
2020, H Ni.
3. Nguyn B Din (Ch bin), 2006, Chnh sch php lut bin
ca Vit Nam v chin lc pht trin bn vng, Sch chuyn
kho, Nxb T php, H Ni.
4. Nguyn B Din (Ch bin), 2012, Thm lc a trong php
lut quc t, Nxb Thng tin v Truyn thng, H Ni.
5. Nguyn Chu Hi, 2005, Gio trnh C s Ti nguyn v Mi
trng bin, Nxb i hc Quc gia H Ni.
6. Nguyn Chu Hi (Ch bin), 2007, Tm nhn kinh t bin v
pht trin ngnh thy sn, K yu Hi tho Quc gia, H Ni.
7. Nguyn Chu Hi (Ch bin), 2007, Chnh sch ngnh thy
sn Vit Nam, Nxb Nng nghip, H Ni.
8. L Qu Qunh (Ch bin), 2012, Cc hip nh phn nh
bin gia Vit Nam v cc nc lng ging, Nxb Chnh tr
Quc gia, H Ni.

255
9. Lin Hp quc, 1982, Cng c ca Lin Hp quc v Lut Bin
1982 (Bn dch ting Vit), Nxb Hng c, H Ni.
10. Quc Hi CHXHCN Vit Nam, 2003, Lut Thy sn, H Ni.
11. Quc Hi CHXHCN Vit Nam, 2008, Lut Du kh (sa i),
H Ni.
12. Quc Hi CHXHCN Vit Nam, 2012, Lut Bin Vit Nam,
H Ni.
13. Trn Cng Trc (Ch bin), 2011, Du n Vit Nam trn
Bin ng, Nxb Thng tin v Truyn thng, H Ni.
14. o Mnh Sn, V Vit H, ng Vn Thi, Nguyn Vit
Ngha, Bch Vn Hnh, Mai Cng Nhun, 2005, Ngun li
hi sn bin Vit Nam giai on 2000 - 2005, Vin Nghin
cu Hi sn, Hi Phng.
15. L c T v nhm nghin cu, 2005, Qun l bin, Nxb
i hc Quc gia, H Ni.
17. y ban Hi dng hc lin Chnh ph, 2010, Chnh sch
bin quc gia (bn dch ting Vit), H Ni.
18. Vin Khoa hc v Cng ngh Vit Nam, 2009, Bin ng:
tp I, II, III, IV. Nxb Khoa hc T nhin v Cng ngh,
H Ni.

256




Chu trch nhim xut bn
Nguyn Th Thu H
Gim c - Tng Bin tp
Bin tp: L c Quang
Nguyn Th L
H Duy Bin
Trnh by m thut: Nguyn Tun t
Sa bn in: Nguyn Th L
Trnh by ba: Ha s Trn Hng Minh

NHA XUT BAN THNG TN VA TRUYN THNG
Website: www.nxbthongtintruyenthong.vn
Tr s chnh: S 9/90 Ngy Nh Kon Tum, qun Thanh Xun, TP. H Ni
T Bin tp: 04.35772141 T Pht hnh: 04.35772138
Fax: 04.35579858 E-mail: nxb.tttt@mic.gov.vn

Website: nxbthongtintruyenthong.vn
Chi nhnh TP. H Ch Minh: 8A ng D2, phng 25, Qun Bnh Thnh, TP. H Ch Minh
in thoi: 08.35127750, 35127751 Fax: 08.35127751
E-mail: cnsg.nxbtttt@mic.gov.vn
Chi nhnh TP. Nng: 42 Trn Quc Ton, qun Hi Chu, TP. Nng
in thoi: 0511.3897467 Fax: 0511.3843359
E-mail: cndn.nxbtttt@mic.gov.vn

257

















In 5.000 bn, kh 14,5 20,5 cm ti Cng ty TNHH In v DVTM Ph Thnh
S ng k k hoch xut bn: 102-2013/CXB/8-04/TTTT
S quyt nh xut bn: 209/Q-NXB TTTT ngy 16/8/2013
In xong v np l- u chiu qu III nm 2013 M s: KK 41 HM 13