Doanh Nghiep Vua Va Nho

B K HOCH V U T
CC PHT TRIN DOANH NGHIP NH V VA

*****
BO CO THNG NIN
DOANH NGHIP NH V VA VIT NAM
2008
H Ni 2008
MC LC
LI TA ................................................................................................. 2
T VIT TT ........................................................................................... 3
DANH MC CC BNG, BIU, TH ..................................................... 4
1. GII THIU CHUNG............................................................................ 5
1.1. Bi cnh pht trin kinh t v khu vc doanh nghip ............................5
1.2. Bi cnh lut php v th ch.......................................................... 11
1.3. Bi cnh x hi v lao ng............................................................. 13
2. M T S LC KHU VC DNN&V VIT NAM: Bc tranh ton cnh
v DNN&V Vit Nam ngy nay ...............................................................19
2.1.
2.2.
2.3.
2.4.
nh ngha DNN&V......................................................................... 19
Thng k v DNN&V Vit Nam theo a bn v cc tiu ch khc ........... 22
Qu trnh pht trin ca khu vc DNN&V t nm 2000 n nay ............ 32
Nhng iu cha bit v DNN&V Vit Nam ........................................ 38
3. XU HNG V SNG KIN TRONG NC TC NG TI DNN&V ......40

3.1. Cc Pht trin DNN&V, B K Hoch v u t v cc sng kin khc
ca Chnh ph ..................................................................................... 40
3.2. Sng kin ca cc nh ti tr .......................................................... 45
3.3. Sng kin ca cc hip hi doanh nghip v ca DNN&V ..................... 47
4. XU HNG CHNH SCH BN NGOI, CC CAM KT V CC LC
LNG TH TRNG TC NG TI DNN&V ........................................49
4.1. Cc cam kt trong khun kh WTO .................................................. 49
4.2. Tin trin trong kinh doanh quc t .................................................. 52
5. KHC PHC MT S HN CH LIN QUAN N QUY NH CA PHP
LUT .....................................................................................................55
5.2.
5.3.
5.4.
5.5.
5.6.
5.7.
5.8.
V tr gip pht trin DNN&V .......................................................... 56

Tip cn t ai............................................................................. 56
Tip cn ti chnh .......................................................................... 57
Tip cn ngun nhn lc ................................................................. 58
C s h tng................................................................................ 59
Cc tr ngi khc........................................................................... 59
Khc phc nhng hn ch v nng lc trong ni ti khu vc DNN&V ..... 61
6. NH GI V NHNG TIN B TRONG CNG CUC PHT TRIN KHU

VC DNN&V ..........................................................................................62
6.1. Nhng kt qu t c ................................................................. 62
6.2. Nhng vn cn tn ti................................................................ 64
6.3. Trin vng kinh t v nhng khuyn ngh chnh sch .......................... 65
LI TA
Cng vi nhng thnh tu ca cng cuc i mi, doanh nghip nh v va
(DNN&V) c vai tr ngy cng quan trng trong nn kinh t - x hi Vit Nam.
Nhn thc c vai tr ny, ng v Nh nc Vit Nam lun coi pht trin
DNN&V l mt trong nhng nhim v quan trng hng u.
Theo quy nh ti cc Ngh nh ca Chnh ph s 90/2001/N-CP ngy
23/11/2001 v tr gip pht trin doanh nghip nh v va (DNN&V), Ngh nh
s 61/2003/N-CP ngy 6/6/2003 v chc nng, nhim v, c cu t chc ca B
K hoch v u t, B K hoch v u t l c quan u mi v chnh sch, tng
hp cc vn lin quan n cng cuc pht trin DNN&V ca c nc.
Vic xy dng mt n phm nhm cng b cc thng tin ch yu v khu vc
DNN&V nh: nh ngha, c im, nhu cu, bi cnh kinh t, cc chnh sch tr
gip, nh hng trong tng lai v.v l mt bin php gp phn thc hin cc
quy nh ni trn, gp phn nng cao hn na nhn thc v tm quan trng ca khu
vc ny, t y mnh hn na cng cuc pht trin kinh t - x hi.
Cc ni dung ca Bo co c xy dng da trn cc vn bn quy phm
php lut iu chnh cc DNN&V trong thi gian gn y. Cc s liu thng k
c trch dn t cc ti liu ca Tng cc Thng k v bo co nh k ca cc S
K hoch v u t 63 tnh, thnh ph. Chng ti hy vng bo co thng nin ny
c th gp phn cung cp cc thng tin cn thit cho cc nh hoch nh chnh sch,
cc c quan qun l nh nc, cc hip hi doanh nghip v cc n v, t chc c
quan tm.
Nhn dp ny, chng ti xin chn thnh cm n s gip , h tr ca cc
n v trong v ngoi B K hoch v u t, cc S ban ngnh, nhm chuyn gia
ADB cng nh ca cc t chc, c nhn khc trong qu trnh bin son Bo co
thng nin v DNN&V u tin ca chng ti.
V y l ln u tin bin son loi ti liu ny nn kh c th trnh khi
nhng thiu st. Chng ti thnh tht xin c lng th v mong nhn c
nhng kin ng gp ca qu c gi. Cc kin ng gp xin gi v a ch:
Cc Pht trin DNN&V, B K hoch v u t
S 2 Hong Vn Th, H Ni.
in thoi: 080.43231; Fax: 734.2189
Email: icd@business.gov.vn
H Ni, thng 8 nm 2008

V Hng Phc
B trng B K hoch v u t
T VIT TT
ADB
Cc PT DNN&V
DNN&V
DNNN
KKD
TNN
EU
HTX
IFC
IMF
NGO
ODA
PCI
TNHH
UNDP
WB
WTO
Ngn hng Pht trin Chu

Cc Pht trin Doanh nghip nh v va
Doanh nghip nh v va
Doanh nghip nh nc
ng k kinh doanh
u t nc ngoi
Lin minh Chu u
Hp tc x
Cng ty Ti chnh Quc t
Qu Tin t Quc t
Cc t chc phi chnh ph
Vin tr pht trin chnh thc
Ch s nng lc cnh tranh cp Tnh
Trch nhim hu hn
Chng trnh Pht trin Lin hp Quc
Ngn hng Th gii
T chc Thng mi Th gii
DANH MC CC BNG, BIU, TH

Bng
Bng 1
Bng 2
Bng 3
Bng 4
Bng 5
Bng 6
Bng 7
Bng 8
Bng 9
Bng 10
Bng 11
Bng 12
Bng 13
Bng 14
Bng 15
S lng v t l doanh nghip theo hnh thc php l giai on 2000 - 2006
S lng v t l doanh nghip theo quy m lao ng v hnh thc s hu
giai on 2000 - 2006
S lng v t l doanh nghip theo quy m vn ng k v hnh thc s
hu 2000 - 2006
Cc ch s trung bnh ca cc doanh nghip giai on 2001 - 2006
S lng doanh nghip phn theo quy m lao ng giai on 2000 - 2006
T l doanh nghip phn theo quy m lao ng giai on 2000 - 2006
S lng doanh nghip phn theo quy m ngun vn giai on 2000 - 2006
T l doanh nghip phn theo quy m ngun vn giai on 2000 - 2006
S lng v t l doanh nghip phn theo ngnh ngh kinh doanh giai on
2000 - 2006
Tng hp s lng doanh nghip ng k kinh doanh theo hnh thc php l
nm 2007
a phng c trn 3.000 doanh nghip KKD giai on 2000 2007
S lng doanh nghip KKD theo tnh thnh v vn ng k nm 2007
S lng v t l cc doanh nghip hot ng trong lnh vc sn xut giai
on 2000 2006
S lng v t l doanh nghip ch bin phn theo quy m ngun vn giai
on 2000 2006
S lng v vn ng k ca doanh nghip, phn theo hnh thc php l giai
on 2001 2006
Trang 6
Trang 7
Trang 8
Trang 9
Trang 14
Trang 15
Trang 16
Trang 17
Trang 21
Trang 23
Trang 27
Trang 28
Trang 34
Trang 35
Trang 36
Biu
Biu 1
Biu 2
Biu 3
Biu 4
Biu 5
Biu 6
Biu 7
S lng DNN&V v doanh nghip khng phi DNN&V phn theo quy
m lao ng giai on 2000 - 2006
T trng DNN&V phn theo tiu ch v lao ng giai on 2000 2006
S lng DNN&V v doanh nghip khng phi DNN&V phn theo quy
m ngun vn giai on 2000 - 2006
T trng DNN&V phn theo tiu ch v vn giai on 2000 2006
S lng doanh nghip phn theo tnh thnh nm 2007
Tng vn ng k ca doanh nghip phn theo tnh thnh nm 2007
Mt doanh nghip KKD trn 10.000 ngi
Trang 14
Trang 15
Trang 16
Trang 17
Trang 26
Trang 30
Trang 31
1. GII THIU CHUNG

Pht trin DNN&V l mt b phn quan trng trong qu trnh xa i
gim ngho v p ng nhng Mc tiu Pht trin Thin nin k. Thc t cc
nc trn th gii cho thy, mt khu vc DNN&V ln mnh l c im quan
trng ca mt nn kinh t thnh cng.1 Cng nh nhiu quc gia khc, tm
quan trng ca khu vc DNN&V Vit Nam ngy cng c ch trng
nhiu hn trn nhiu phng din x hi. Ni dung phn ny ca bo co s
cp ti cc nhn t chnh gp phn a v th DNN&V ngy cng cao.
1.1. Bi cnh pht trin kinh t v khu vc doanh nghip
Vit Nam l mt t nc ang pht trin, chuyn i t mt nn kinh
t k hoch ha tp trung sang nn kinh t th trng nh hng XHCN. Qu
trnh chuyn i kinh t Vit Nam din ra c hn hai thp k trn
nhiu kha cnh, trong c vn t do ha kinh doanh. T mt nn kinh t
vi hai ch th ch lc l x nghip quc doanh v hp tc x, mt khu vc
doanh nghip trc y ch yu c ng gp bi khong 12.000 DNNN
nay tr thnh mt cng ng kinh doanh a dng, tn ti di nhiu hnh
thc php l khc nhau. Ngoi 3.700 DNNN, trn 4.200 doanh nghip c vn
TNN, cn c mt cng ng doanh nghip ngoi quc doanh ang ln
mnh bao gm: hp tc x, doanh nghip t nhn, cng ty trch nhim hu
hn, cng ty hp danh v cng ty c phn.
Theo s liu ca Tng cc Thng k, c trn 131.300 doanh nghip
chnh thc hot ng ti Vit Nam tnh n cui nm 2006. Nhng doanh
nghip ny s dng trn 6,7 triu lao ng; c tng doanh thu t trn 2.750
ngn t ng; to ra li nhun rng vi gi tr trn 168 ngn t ng; v ng
gp trn 192 ngn t ng vo tng thu ngn sch nh nc. Cc doanh
nghip ny cng ang ngy cng khng nh v tr trn th trng xut khu
quc t v l mt ngun cung ngoi t quan trng cho Vit Nam.
DNN&V, Tng trng v i ngho: Bng chng t cc quc gia - Orsten Beck, Asli Demirgue-Kunt v
Ross Levine, 2003.
Bng 1: S lng v t l doanh nghip theo hnh thc php l giai on

2000 2006
S lng doanh nghip, chia theo hnh thc php l (tnh n thi im cui nm)
DNNN
Doanh nghip ngoi
quc doanh
Doanh nghip c
vn TNN
Tng cng
2000
5.759
2001
5.355
2002
5.363
2003
4.845
2004
4.597
2005
4.086
2006
3.720
35.004
44.314
55.237
64.526
84.003
1.525
2.011
2.308
2.641
3.156
42.288
51.680
62.908
72.012
91.756
2000
13,6
2001
10,4
2002
8,5
2003
6,7
2004
5,0
2005
3,.6
2006
2,8
82,8
85,7
87,8
89,6
91,6
93,1
94,0
3,6
3,9
3,7
3,7
3,4
3,3
3,2
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
105.167 123.392
3.697
4.220
112.950 131.332
T l % trn tng s doanh nghip

DNNN
Doanh nghip ngoi
quc doanh
Doanh nghip c
vn TNN
Tng cng
Ngun: Tng cc thng k - Thc trng doanh nghip qua kt qu iu tra nm 2001 - 2007
Trong bi cnh nn kinh t pht trin nhanh hin nay, cn hiu r v s

pht trin ca DNN&V. Trn thc t, khu vc DNN&V c th c coi l
ang hot ng tin phong trong qu trnh pht trin kinh t v t do ha kinh
doanh k t nm 2000 khi Lut Doanh nghip c hiu lc. Bn cnh xu
hng cho rng DNN&V ch yu l doanh nghip t nhn, cng cn lu
rng mt s lng ln cc DNNN v cc doanh nghip c vn TNN cng l
DNN&V, iu ny c thy r qua Bng 1. Nu phn chia theo s lng lao
ng theo tiu ch quy nh ti Ngh nh s 90/2001/N-CP ngy
23/11/2001 v tr gip pht trin doanh nghip nh v va (Ngh nh 90) th
77% doanh nghip c vn TNN v 66% DNNN l DNN&V.
Bng 2: S lng v t l doanh nghip theo quy m lao ng v hnh

thc s hu giai on 2000 - 2006
S lng doanh nghip, chia theo quy m lao ng v hnh thc s hu (tnh n thi im cui nm)
DNNN l DNN&V (< 300 L)

Doanh nghip ngoi quc doanh
l DNN&V
Doanh nghip c vn TNN l
DNN&V
2000
4.194
2005
2.675
2006
2.464
34.490 43.664 54.400 63.523 82.840 103.792
121.875
DNNN khng phi l DNN&V

khng phi l DNN&V
Doanh nghip c vn TNN
khng phi l DNN&V
2001
3.752
2002
3.653
2003
3.145
2004
2.959
1.213
1.646
1.800
2.019
2.423
2.869
3.261
1.565
1.603
1.732
1.700
1.638
1.411
1.256
514
650
837
1.003
1.163
1.375
1.517
312
365
508
622
733
828
959
2000
9,9
2001
7,3
2002
5,8
2003
4,4
2004
3,2
2005
2,4
2006
1,9
81,6
84,5
86,5
88,2
90,3
91,9
92,8
2,9
3,2
2,9
2,8
2,6
2,5
2,5
3,7
3,1
2,8
2,4
1,8
1,2
1,0
1,2
1,3
1,3
1,4
1,3
1,2
1,2
0,7
0,7
0,8
0,9
0,8
0,7
0,7
T l % trn tng s doanh nghip

DNNN l DNN&V (< 300 L)
l DNN&V
DNN&V
DNNN khng phi l DNN&V
khng phi l DNN&V
Doanh nghip c vn TNN
khng phi l DNN&V
Lu : Ngh nh 90 nh ngha DNN&V l doanh nghip c khng qu 300 lao ng. Nhng s
liu cung cp bng trn, da trn d liu ca Tng cc Thng k, m t DNN&V l nhng doanh
nghip c khng qu 299 ngi s khc bit y l rt nh.
Theo tiu ch vn KKD quy nh ti Ngh nh 90, khng ch c 91%

cc doanh nghip ngoi quc doanh l DNN&V m cn c 20% DNNN v
30% doanh nghip c vn TNN l DNN&V.
Bng 3: S lng v t l doanh nghip theo quy m vn v hnh thc s

hu giai on 2000 - 2006
S lng doanh nghip theo quy m vn ng k v hnh thc s hu (tnh n thi im cui nm)
DNNN l DNN&V (< 10 t VND)
Cc doanh nghip ngoi quc doanh l
DNN&V (< 10 t VND)
DNN&V (< 10 t VND)
DNNN khng phi l DNN&V (> 10
t VND)
Cc doanh nghip ngoi quc doanh
khng phi l DNN&V (> 10 t VND)
Doanh nghip c vn TNN khng
phi l DNN&V (> 10 t VND)
2000
2.496
33.433
2001
2.040
2002
1.763
2003
1.346
2004
1.091
2005
874
2006
740
41.967 51.770
59.888
77.374
96.177
112.321
376
663
683
743
955
1.181
1.279
3.263
3.315
3.600
3.499
3.506
3.212
2.980
1.571
2.347
3.467
4.638
6.629
8.990
11.071
1.149
1.348
1.625
1.898
2.201
2.516
2.941
2000
5,9
2001
3,9
2002
2,8
2003
1,9
2004
1,2
2005
0,8
2006
0,6
79,1
81,2
82,3
83,2
84,3
85,2
85,5
0,9
1,3
1,1
1,0
1,0
1,0
1,0
7,7
6,4
5,7
4,9
3,8
2,8
2,3
3,7
4,5
5,5
6,4
7,2
8,0
8,4
2,7
2,6
2,6
2,6
2,4
2,2
2,2
T l
DNNN l DNN&V (< 10 t VND)
Cc doanh nghip ngoi quc doanh l
DNN&V (< 10 t VND)
DNN&V (< 10 t VND)
DNNN khng phi l DNN&V (> 10
t VND)
Cc doanh nghip ngoi quc doanh
khng phi l DNN&V (> 10 t VND)
Doanh nghip c vn TNN khng
phi l DNN&V (> 10 t VND)
Lu : Ngh nh 90 nh ngha DNN&V l doanh nghip c vn ng k khng qu 10 t VND.

Nhng s liu cung cp bng trn, da trn s liu ca Tng cc Thng k, m t DNN&V l
nhng doanh nghip c vn ng k di 10 t VND s khc bit y l rt nh.
Cc bng di y cung cp mt vi ch s trung bnh ca cc doanh

nghip Vit Nam t nm 2001 n nm 2006. S lao ng trung bnh ca mt
doanh nghip gim qua su nm t 76 xung 55 lao ng. Nguyn nhn ca
hin tng ny c th xut pht t vic n gin ho th tc gia nhp th
trng chng hn nh th tc KKD lm cho s lng cc doanh
nghip mi ngy cng tng. Tuy nhin, quy m vn trung bnh ca mt doanh
nghip ch tng rt t, t 24 t VND n 26 t VND. Doanh thu thun trung
bnh trn mt lao ng tng ln ng k (khong 70%), t 238 t VND ti
409 t VND. Xem xt cc ch s phn nh hiu qu hot ng lin quan n
vn v doanh thu, c th thy rng cc ch s ny ngy cng tng.
Khi so snh cc DNNN v cc doanh nghip ngoi quc doanh, chng

ta c th nhn thy s khc bit gia cc ch s trung bnh. Cc DNNN c xu
hng thu nhiu lao ng v c mc vn bnh qun ln hn. Trong khi
doanh thu thun trung bnh tnh trn mt lao ng cc DNNN tng 2,3 ln
th cc doanh nghip ngoi quc doanh, con s ny ch tng 1,6 ln. iu
ny phn nh phn no chng trnh c phn ha c thc hin trong giai
on 2001 v 2006 to ra mt khu vc DNNN mnh m hn. Xt trn cc
ch s li nhun trung bnh, cc DNNN dng nh c nhiu ci thin hn so
vi cc doanh nghip ngoi quc doanh. y c th l kt qu ca vic c qu
nhiu doanh nghip mi gia nhp vo khu vc doanh nghip ngoi quc
doanh, nhng doanh nghip ny kh c th cnh tranh thu li nhun, thm
ch c doanh nghip cn l trong nhng nm u hot ng, v y chnh l
nguyn nhn lm cho cc ch s trung bnh ca khu vc ny gim xung.
Ngc li, cc DNNN v c bn khng phi l nhng doanh nghip mi, do
cc doanh nghip ny vt qua c giai on th thch ban u.
Bng 4: Cc ch s trung bnh ca cc doanh nghip giai on 2001 2006
Mt vi ch s trung bnh ca doanh nghip (tnh n thi im cui nm)
S lao ng trung bnh
Mc vn trung bnh (t VND)
Doanh thu thun trung bnh tnh trn 1 lao
ng (triu VND)
Li nhun trn vn (%)
Li nhun trn doanh thu (%)
2001
76
24
2002
74
23
2003
72
24
2004
63
24
2005
55
24
2006
51
26
238
260
281
303
356
409
3,8
5,0
4,3
5,1
4,5
5,4
4,9
6,0
4,4
5,2
4,9
6,1
Mt vi ch s trung bnh ca DNNN (tnh n thi im cui nm)

S lao ng trung bnh
ng (triu VND)
Li nhun trn vn (%)
2001
395
153
2002
421
167
2003
467
210
2004
490
265
2005
499
354
2006
513
475
228
275
300
323
421
525
2,5
4,2
2,9
4,2
2,8
4,2
3,2
5,3
3,2
5,4
3,5
6,2
Mt vi ch s trung bnh ca doanh nghip ngoi quc doanh (tnh n thi im cui nm)
S lao ng trung bnh
ng (triu VND)
Li nhun trn vn (%)
2001
30
4
2002
31
4
2003
32
5
2004
29
6
2005
28
7
2006
27
8
206
214
237
260
289
339
2,3
1,3
2,3
1,5
2,1
1,5
1,6
1,3
1,5
1,2
2,0
1,7
10
Mt vi ch s trung bnh ca doanh nghip c vn u t nc ngoi (tnh n thi im cui

nm)
S lao ng trung bnh
ng (triu VND)
Li nhun trn vn (%)
2001
243
133
2002
299
134
2003
326
140
2004
331
142
2005
330
143
2006
343
155
368
327
341
365
411
420
8,7
13,0
10,0
13,6
11,6
14,6
13,0
15,4
11,3
11,8
13,2
14,2
Mt vi ch s trung bnh ca doanh nghip sn xut (tnh n thi im cui nm)

S lao ng trung bnh
ng (triu VND)
Li nhun trn vn (%)
2001
146
23
2002
149
24
2003
151
25
2004
141
26
2005
129
27
2006
127
29
167
170
183
210
237
266
3,3
3,0
4,0
3,8
4,3
3,9
4,4
3,9
3,6
3,2
3,8
3,2
Lin quan n cc doanh nghip c vn TNN, cc doanh nghip ny

c quy m ln tng t nh cc DNNN v s lao ng v s vn trung bnh,
tuy nhin vt xa cc DNNN v cc doanh nghip ngoi quc doanh v li
nhun. Cc ch tiu v li nhun ca cc doanh nghip ny c xu hng tng
dn trong giai on 2001 2006.
Trong bi cnh cc nn kinh t chuyn i, vic pht trin cc DNN&V
v c cu li cc DNNN i khi c xem l hai cng vic rt khc nhau.
Tuy nhin, nhiu kha cnh, vi vai tr l mt phn ca qu trnh chuyn
i sang nn kinh t th trng, hai cng vic ny c rt nhiu mi lin h.
Trc ht, mt s DNNN l DNNN&V v nhng doanh nghip ny cng
thng l nhng doanh nghip c nh hng c phn ha. Th hai, nhiu
DNN&V ph thuc vo DNNN bi cc DNNN chnh l nhng khch hng
ch yu ca nhiu DNN&V, khu vc DNNN to ra th trng quan trng cho
cc DNN&V. Th ba, nhiu nh qun l v ch ca DNN&V tip thu
c nhng kinh nghim qun l kinh doanh t nhng DNNN hay t nhng
tp on ln khc trc khi t thc hin hot ng kinh doanh. Trn phng
din ny, cc DNNN v cc DNN&V thng c mi lin h tng i mt
thit v li ch chung, v cc nh lm chnh sch cn nhn thc c mi
quan h ny. Nh nghin cu Robert McIntyre nhn xt: Mc d c xu
hng tin c DNN&V thay cho cc DNNN, kh c th k vng g nhiu nu
thiu vng s tn ti hoc pht trin ca mt khu vc doanh nghip ln, mnh
11
m lm tt vai tr nh cung ng, khch hng v nh cung cp cc yu t

ngoi lai mang tnh x hi v k thut cho cc DNN&V.
i khi cc DNN&V cng c nhng li th nht nh trong nn kinh t
ang pht trin v chuyn i. DNN&V gp t kh khn lin quan n vic
thit lp mt t chc qun tr doanh nghip tt (m bo rng cng ty ang
c iu hnh v li ch ca tt c cc c ng) v trong hu ht cc trng
hp, ch s hu ng thi cng l qun l doanh nghip. Trong khi ,
nhng cng ty ln c nim yt, ch s hu v qun l doanh nghip
thng l khc nhau. i vi cc DNN&V cn non tr, phn ln c thnh
lp sau khi nn kinh t chuyn i v v vy, khng ging cc DNNN, cc
doanh nghip ny khng cn phi thay i thi quen kinh doanh trong nn
kinh t k hoch ha tp trung. DNN&V thng nng ng v nhy bn hn
cc doanh nghip ln v lu i, v chnh s ch ng ny cng gip cc
doanh nghip ln hn (doanh nghip c quy m va), bao gm c cc
DNNN, duy tr c nng lc cnh tranh ca mnh. Mi trng cnh tranh l
v cng cn thit i vi khch hng cng nh ton b nn kinh t.
Ngoi ra, trng hp n cho thy khu vc dch v, ni c nhiu
DNN&V hot ng vi t cch l ngi cho li nn kinh t, c tm quan
trng khng th coi nh. M hnh tng trng hin i ca n rt khc so
vi chnh sch cng nghip ha m nhiu quc gia ng theo ui, trong
ch trng nhiu hn vo cc DNN&V trong nc v cc doanh nghip t
nhn, c bit l trong lnh vc dch v, phc v cho c khch hng trong v
ngoi nc (trong khi t coi trng u t trc tip nc ngoi v xut
khu).
1.2. Bi cnh lut php v th ch
S khng th c c s tng trng trong khu vc DNN&V trong thi
gian va qua nu thiu nhng thay i su sc trong mi trng lut php
iu chnh mi hot ng kinh doanh v nhng thay i t pha cc t chc,
c quan, ni c trch nhim hin thc ho cc vn bn php lut. Mt bc
ngot quan trng trong qu trnh pht trin ca khu vc DNN&V l vic ban
hnh v thc thi Lut Doanh nghip k t nm 2000. Vn bn lut ny d
b nhiu ro cn gia nhp th trng chnh thc cho cc doanh nghip. c
bit, nhiu giy php kinh doanh do cc B ngnh ban hnh c bi b.
iu ny lm cho vic thnh lp doanh nghip mi tr nn d dng hn, v
do , nhiu DNN&V hm nay c xem l con ca Lut Doanh nghip
nm 2000. Ngy 29/11/2005, Quc hi thng qua Lut Doanh nghip mi
(Lut Doanh nghip nm 2005) thay th cho Lut Doanh nghip nm 2000,
c hiu lc t thng 7 nm 2006. Lut Doanh nghip nm 2005 k tha
nhng thnh cng ca Lut Doanh nghip nm 2000 ng thi pht trin
thm trn nhiu mt. iu quan trng l lut ny to khung php l cho tt
12
c cc doanh nghip, bao gm c DNN&V v doanh nghip khng thuc

nhm DNN&V, cng ty nc ngoi v trong nc, cng ty Nh nc v t
nhn, hot ng trn cng mt sn chi.
Trong by nm k t ngy Lut Doanh nghip nm 2000 c hiu lc,
mi trng lut php tng bc c ci thin, v mi trng kinh doanh
ngy nay thun li hn rt nhiu cho cc DNN&V (v c cc doanh nghip
khc) so vi thi im mt thp k trc. Tuy nhin, kt qu ny khng ch l
sn phm ca cc vn bn quy phm php lut mi ban hnh m n cn l sn
phm ca nhng thay i t pha cc B, ngnh: qun l ng n v thc
hin nht qun cc quy nh ca php lut, nhiu c quan trung ng v a
phng tin hnh nhng thay i rt tch cc.
Vi mi quan tm c bit ti DNN&V, cui nm 2002, B K hoch
v u t thnh lp Cc Pht trin Doanh nghip nh v va (Cc PT
DNN&V) qun l nh nc v iu phi cc hot ng ca Chnh ph lin
quan ti xc tin pht trin DNN&V. Vn bn php l quan trng hng dn
hot ng ca DNN&V Vit Nam l Ngh nh s 90/2001/N-CP ban
hnh ngy 23 thng 11 nm 2001. Ngh nh ny bao gm 20 iu v 4
chng: 1) Cc iu khon chung; 2) Cc chnh sch h tr; 3) T chc xc
tin pht trin DNN&V; v 4) Cc iu khon thc hin. D kin trong qu
IV nm 2008, B K hoch v u t s hon chnh d tho Ngh nh sa
i, b sung Ngh nh ny trnh Chnh ph ph duyt.
Nm 2003, Hi ng Khuyn khch Pht trin DNN&V c thnh lp
theo Quyt nh s 12/2003/Q-TTg ca Th tng Chnh ph nhm tham
vn cho Th tng v c ch chnh sch khuyn khch s pht trin ca
DNN&V Vit Nam. Hi ng ny bao gm i din lnh o ca 11 B
ngnh, 4 thnh ph v mt s hip hi doanh nghip ln.
Bn cnh Ngh nh 90, mt vn bn quan trng khc cn c nhc
ti l K hoch Pht trin DNN&V giai on 2006 - 2010. K hoch ny
c xem nh mt iu khon tham chiu c th v k hoch hnh ng do
Chnh ph v cc i tc pht trin thc hin nhm h tr cho s hnh thnh
mt khu vc DNN&V ln mnh Vit Nam. K hoch ny c Hi
ng Khuyn khch Pht trin DNN&V thng qua cui nm 2005 v c
Th tng Chnh ph ph duyt ti Quyt nh s 236/2006/Q-TTg vo
thng 10/2006. K hoch ny xc nh nhng mc tiu quan trng, nh
hng cho cc hot ng pht trin DNN&V v to ra mt cu trc thng qua
phi hp cc hot ng t c hiu qu ti u. K hoch Pht trin
DNN&V ph hp vi Chin lc Pht trin Kinh t - X hi Vit Nam giai
on 2001 - 2010 v l nn tng gip hi ha ha h tr ca cc nh ti tr
trong lnh vc pht trin DNN&V, ph hp vi Tuyn b Paris v Tuyn b
H Ni v hiu qu ca vin tr.
13
K hoch Pht trin DNN&V xc nh mc tiu tng th ca s pht

trin DNN&V giai on 2006 2010 l: y nhanh tc pht trin
DNN&V, to mi trng cnh tranh lnh mnh, nng cao nng lc cnh tranh
quc gia, cc DNN&V ng gp ngy cng cao vo tng trng cho nn kinh
t. i vi cc mc tiu c th hn, K hoch xc nh nh sau:
S DNN&V thnh lp mi trong giai on 2006 - 2010 l 320.000
(hng nm tng khong 22%);
T l tng trng DNN&V thnh lp mi ti cc tnh kh khn nht l
15% n nm 2010;
Khong 59.500 hecta t s c s dng cho cc mc ch cng
nghip v thng mi trong 5 nm 2006 2010;
T trng d n cho vay n nm 2010 ca cc DNN&V chim 40%
50% trong tng d n cho vay ca cc TCTD i vi nn kinh t;
T l DNN&V trc tip tham gia xut khu chim 3% 6% trong tng
s DNN&V;
C thm 165.000 lao ng c o to ngh lm vic ti cc
DNN&V.
1.3. Bi cnh x hi v lao ng
Bn cnh vai tr quan trng i vi nn kinh t, DNN&V ngy cng
ng vai tr quan trng trong x hi Vit Nam, l ngun cung vic lm cho
hn 1,5 triu lao ng mi gia nhp th trng mi nm. iu ny c ngha
rt ln bi trn thc t, cc DNNN ang trong qu trnh xc nh li quy m
lao ng ph hp nn kh c th m rng, thm ch cn c th thu hp ngun
nhn lc. i vi cc doanh nghip c vn TNN, tuy ang trn tng
trng, chim t trng tng i ln trong tng sn lng cng nghip v
xut khu, song cc doanh nghip ny cng c nhng hn ch nht nh trong
vic to thm vic lm. Do vy, cc doanh nghip ngoi quc doanh ngy
cng tr nn quan trng hn bao gi ht, trong ch yu l cc DNN&V.
14
Bng 5: S lng doanh nghip phn theo quy m lao ng giai on

2000 - 2006
S lng doanh nghip, phn theo quy m lao ng (tnh n thi im cui nm)
Di 5 lao ng
5-9 lao ng
10-49 lao ng
50-199 lao ng
200-299 lao ng
Tng s DNN&V
300-499 lao ng
500-999 lao ng
1.000-4.999 lao ng
5.000 lao ng tr ln
Tng s doanh nghip
khng phi DNN&V
2000
10.169
10.900
12.071
5.633
1.124
39.897
1.047
815
495
34
2001
11.932
13.896
15.737
6.304
1.193
49.062
1.156
883
539
40
2002
12.079
18.139
20.718
7.541
1.354
59.831
1.354
1.043
638
42
2003
13.091
20.438
25.220
8.531
1.407
68.687
1.403
1.181
684
57
2.391
2.618
3.077
3.325
2004
2005
2006
17.977 23.188 16.834
26.459 34.632 57.980
32.443 38.957 39.366
9.808 10.933 11.683
1.535
1.626
1.737
88.222 109.336 127.600
1.511
1.555
1.528
1.203
1.188
1.259
764
801
864
56
70
81
3.534
3.614
3.732
liu cung cp bng trn, da trn d liu ca Tng cc Thng k, m t DNN&V l nhng doanh
nghip c khng qu 299 ngi s khc bit y l rt nh.
140,000
4,000
120,000
3,500
100,000
3,000
2,500
80,000
2,000
60,000
1,500
40,000
1,000
20,000
500
0
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Nm
S l n g D N kh n g p h i l
DNN&V
S l n g D N N & V
Biu 1: S lng DNN&V v khng phi DNN&V, phn theo quy m

lao ng giai on 2000 2006
DNN&V - trc tri
Cc DN khng phi
DNN&V - trc phi
15
Bng 6: T l doanh nghip phn theo quy m lao ng giai on 2000 2006
T l %
Di 5 lao ng
5-9 lao ng
10-49 lao ng
50-199 lao ng
200-299 lao ng
Tng s DNN&V
300-499 lao ng
500-999 lao ng
1.000-4.999 lao ng
5.000 lao ng tr ln
Tng s doanh nghip
khng phi DNN&V
2000
24,5
25,8
28,5
13,3
2,7
94,3
2,5
1,9
1,2
0,1
2001
23,1
26,9
30,5
12,2
2,3
94,9
2,2
1,7
1,0
0,1
2002
19,2
28,8
32,9
12,0
2,2
95,1
2,2
1,7
1,0
0,1
2003
18,2
28,4
35,0
11,8
2,0
95,4
1,9
1,6
0,9
0,1
2004
19,6
28,8
35,4
10,7
1,7
96,1
1,6
1,3
0,8
0,1
2005
20,5
30,7
34,5
9,7
1,4
96,8
1,4
1,1
0,7
0,1
2006
12,8
44,1
30,0
8,9
1,3
97,2
1,2
1,0
0,7
0,1
5,7
5,1
4,9
4,6
3,9
3,2
2,8
% tr n t n g s D N
Biu 2: T trng DNN&V, phn theo tiu ch v lao ng giai on

2000 2006
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
Khng phi
DNN&V
DNN&V
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Nm
Nh m t bng trn, gn 87% tng s doanh nghip Vit Nam c t

49 lao ng tr xung v 57% c di 10 lao ng, trong khi c di 3%
s doanh nghip c lao ng thng xuyn trn 300 ngi.
16
Bng 7: S lng doanh nghip phn theo quy m ngun vn giai on

2000 - 2006
S lng doanh nghip, phn theo quy m ngun vn (tnh ti thi im cui nm)
Di 0,5 t VND
0,5 1 t VND
1 5 t VND
5 10 t VND
Tng s DNN&V
10 50 t VND
50 200 t VND
200 500 t VND
Trn 500 t VND
Tng s doanh nghip
khng phi l DNN&V
2000
16.267
6.534
10.759
2.745
36.305
3.957
1.515
312
199
2001
18.326
8.403
14.556
3.385
44.670
4.623
1.781
383
223
2002
18.591
10.994
20.141
4.490
54.216
5.771
2.160
501
260
5.983
7.010
8.692
2003
18.790
12.954
24.737
5.496
61.977
6.648
2.491
586
310
2004
23.187
16.191
32.739
7.303
79.420
8.269
2.904
760
403
10.035 12.336
2005
2006
26.687 15.908
20.434 21.808
41.856 63.954
9.255 12.670
98.232 114.340
10.017 11.502
3.302
3.837
895
1.013
504
640
14.718
16.992
140,000
18,000
16,000
14,000
12,000
10,000
8,000
6,000
4,000
2,000
0
S l n g D N N & V
120,000
100,000
80,000
60,000
40,000
20,000
0
2000
2001
2002
2003
2004
2005
S l n g D N k h n g p h i l
DNN&V
Biu 3: S lng DNN&V v DN khng phi DNN&V phn theo quy

m ngun vn giai on 2000 2006
DNN&V - trc tri
Cc DN khng phi
DNN&V - trc phi
2006
Nm
17
Bng 8: T l doanh nghip phn theo quy m ngun vn giai on 2000

- 2006
T l %
Di 0,5 t VND
0,5 1 t VND
1 5 t VND
5 10 t VND
Tng s DNN&V
10 50 t VND
50 200 t VND
200 500 t VND
Trn 500 t VND
Tng s doanh nghip
khng phi l DNN&V
2000
38,5
15,5
25,4
6,5
85,9
9,4
3,6
0,7
0,5
2001
35,5
16,3
28,2
6,5
86,4
8,9
3,4
0,7
0,4
2002
29,6
17,5
32,0
7,1
86,2
9,2
3,4
0,8
0,4
2003
26,1
18,0
34,4
7,6
86,1
9,2
3,5
0,8
0,4
2004
25,3
17,6
35,7
8,0
86,6
9,0
3,2
0,8
0,4
2005
23,6
18,1
37,1
8,2
87,0
8,9
2,9
0,8
0,4
2006
12,1
16,6
48,7
9,6
87,1
8,8
2,9
0,8
0,5
14,1
13,6
13,8
13,9
13,4
13,0
12,9
% t r n t n g s D N
Biu 4: T trng DNN&V phn theo tiu ch v vn giai on 2000

2006
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
Khng phi
DNN&V
DNN&V
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Nm
c mt giai on trc y, vic theo ui mt hot ng kinh

doanh v cng kh khn. Trong khi vic thc hin hot ng kinh doanh l
hon ton hp php th hot ng ny li khng phi lun c xem l mt s
la chn ngh nghip khn ngoan. Tuy nhin, quan im lch s ny thay
i khi vai tr ca DNN&V ngy cng c nh gi cao trong cng cuc
pht trin kinh t t nc. Ngy nay, cc doanh nhn thnh t c bit n
ngy cng nhiu v nhng ng gp cho nn kinh t quc dn. Trn th gii,
18
nhiu tp on ni ting trc khng lu u bt u t nhng doanh

nghip siu nh, c bit l trong lnh vc phn mm, cng ngh thng tin v
truyn thng. Mt v d tt minh chng cho hin tng garage-to-great ny
(vic khi s kinh doanh ban u ch l mt vi ngi lm vic trong gara,
nh kho ca gia nh v sau ny tr thnh cc tp on hng u th gii)
chnh l Hng Apple. Ban u, hng ny ch c hai ngi lm vic trong gara
v gi y c gi tr th trng xp x 164 t USD, ng thi c bit n
nh l mt hng hng u trong vic a ra cc sn phm cng ngh hin i
c thit k lun i mi. i vi ton x hi, s cng nhn nhng n lc ca
cc ch doanh nghip v cc nh u t l mt phn quan trng ca qu trnh
chuyn i kinh t v c ngha tch cc cho tng lai ca cng ng doanh
nghip Vit Nam.
19
2. M T S LC KHU VC DNN&V VIT NAM: Bc

tranh ton cnh v DNN&V Vit Nam ngy nay
2.1. nh ngha DNN&V
Ngh nh s 90/2001/N-CP v tr gip pht trin DNN&V nh
ngha DNN&V l mt c s sn xut kinh doanh c vn ng k khng qu
10 t VND (trn 600.000 USD) hoc c s lao ng trung bnh hng nm
khng qu 300 ngi. Cc tiu ch v DNN&V Vit Nam (lao ng v vn
ng k) khng c quy nh nh lng ti thiu v do DNN&V theo nh
ngha ca Vit Nam bao gm c cc doanh nghip siu nh theo cch hiu
ca nhiu quc gia khc. Cch nh ngha ny v DNN&V tng t nh nh
ngha ca Lin minh Chu u, xc nh DNN&V l cc doanh nghip c t
hn 250 lao ng tn ti di bt k hnh thc php l v c cu s hu no.2
EU nh ngha mt doanh nghip vi: 1 - 9 lao ng l doanh nghip siu nh, 10 49 lao ng
l doanh nghip nh; v 50 249 lao ng l doanh nghip va.
20
NHNG HN CH CA NH NGHA DNN&V

So vi nh ngha v DNN&V ca cc nc trong khu vc
v trn th gii, nh ngha DNN&V ca Vit Nam c tnh tng
qut, khng i su vo chi tit loi hnh, ngnh ngh kinh doanh
ca doanh nghip v cha phn nh c thc cht v quy m
doanh nghip i vi cc ngnh v lnh vc khc nhau.
Theo quy nh php lut hin hnh, vn ng k ca doanh
nghip l do ngi thnh lp doanh nghip t k khai v chu
trch nhim v s k khai ca mnh, tr cc doanh nghip hot
ng trong cc lnh vc i hi phi c mc vn php nh nh
kinh doanh vng, du lch l hnh, bo him, kinh doanh a c.
Mc vn ny ch phn nh trch nhim php l ca cc thnh vin
cng ty, ca doanh nghip i vi khon n, li pht sinh trong
qu trnh hot ng. Trn thc t, vn ng k c s chnh lch
so vi vn hot ng ca doanh nghip.
Ch tiu v s lao ng bnh qun trong nm ca doanh
nghip cng ch l con s d kin v php lut hin hnh cng
khng bt buc ngi thnh lp doanh nghip phi k khai nn
cng khng c cn c phn loi doanh nghip sau khi KKD.
Hn na, cc doanh nghip trong cc ngnh ngh khc nhau s
dng s lng lao ng rt khc nhau.
Vic s dng mt trong hai tiu ch (vn ng k v bnh
qun lao ng) khin cho vic xc nh mt doanh nghip c phi
l DNN&V hay khng i khi gp kh khn, i khi b st i
tng ca cc chng trnh tr gip, i khi c doanh nghip
khng thuc din i tng tr gip ca chng trnh li vn
c tham gia. Hn na, tiu ch v s lao ng bnh qun trong
nm l mt tiu ch c tnh ng rt ln do hin tng lao ng
theo ma v Vit Nam rt ph bin v s lao ng ny thay i
cng vic thng xuyn nn cng gy kh khn hn trong vic
xc nh mt doanh nghip c phi l DNN&V hay khng.
Trong s 131.332 doanh nghip hot ng vo cui nm 2006, xp x

97% c khng qu 300 lao ng, v 87,1% c s vn khng qu 10 t VND,
v v vy, c th c nh ngha theo c 2 tiu thc l DNN&V. n gin
hn, cc DNN&V, d tn ti di hnh thc s hu no, cng chim i a s
trong khu vc doanh nghip Vit Nam.
21
Nhiu doanh nghip, bao gm c cc DNN&V, c xu hng ng k

rt nhiu ngnh ngh kinh doanh. Khi KKD, h ng k mt danh sch rt
di cc ngnh ngh kinh doanh; do , rt kh c th c c thng k chnh
xc v DNN&V theo ngnh ngh kinh doanh. Theo c tnh, khong 40% cc
doanh nghip ch yu hot ng trong lnh vc thng mi, 21% trong lnh
vc sn xut v 14% trong lnh vc xy dng (xem bng di y). Cc con
s thng k chnh thc ch ra rng, vo cui nm 2006, trung bnh mt doanh
nghip c xp vo DNN&V Vit Nam c 14 lao ng vi s vn ng k
l 7 t VND (khong 430.000 USD).
Bng 9: S lng v t l doanh nghip phn theo ngnh, ngh kinh
doanh giai on 2000 - 2006
S lng doanh nghip, phn theo ngnh ngh kinh doanh (tnh ti thi im cui nm)
Nng nghip v lm nghip

Thy sn
Cng nghip khai thc m
Cng nghip ch bin
Xy dng
Thng mi
Khch sn v nh hng
Giao thng vn ti
Khc
2000
925
2.453
427
10.399
3.999
17.547
1.919
1.796
2.823
2001
2002
2003
2004
875
972
939 1.015
2.563 2.407 1.468 1.354
634
879 1.029 1.193
12.353 14.794 16.916 20.531
5.693 7.845 9.717 12.315
20.722 24.794 28.369 36.090
2.405 2.843 3.287 3.957
2.545 3.242 3.976 5.351
3.890 5.132 6.311 9.950
2005
1.071
1.358
1.277
24.017
15.252
44.656
4.730
6.754
13.835
2006
1.092
1.307
1.369
26.863
17.783
52.505
5.116
7.695
17.602
2005
0,9
1,2
1,1
21,3
13,5
39,5
4,2
6,0
12,2
2006
0,8
1,0
1,0
20,5
13,5
40,0
3,9
5,9
13,4
T l
Nng nghip v lm nghip
Thy sn
Cng nghip khai thc m
Cng nghip ch bin
Xy dng
Thng mi
Khch sn v nh hng
Giao thng vn ti
Khc
2000
2,2
5,8
1,0
24,6
9,5
41,5
4,5
4,2
6,7
2001
1,7
5,0
1,2
23,9
11,0
40,1
4,7
4,9
7,5
2002
1,5
3,8
1,4
23,5
12,5
39,4
4,5
5,2
8,2
2003
1,3
2,0
1,4
23,5
13,5
39,4
4,6
5,5
8,8
2004
1,1
1,5
1,3
22,4
13,4
39,3
4,3
5,8
10,8
22
2.2. Thng k v DNN&V Vit Nam theo a bn v cc tiu ch

khc
phn ny, Bo co s cung cp mt s s liu v DNN&V ly t
ngun ca Trung tm Thng tin Doanh nghip, Cc Pht trin DNN&V tnh
n ht nm 2007. Cc s liu ny c th khc i cht so vi s liu v
doanh nghip do Tng cc Thng k cung cp. Nguyn nhn ca s khc bit
ny s c ni ti phn 2.4 ca Bo co ny.
Bng di y th hin s lng doanh nghip KKD, phn theo 64
tnh, thnh ph3. Cc doanh nghip c phn theo hnh thc php l, chng
hn nh doanh nghip t nhn, cng ty TNHH, cng ty c phn. C th thy,
s lng v mt doanh nghip KKD khc nhau rt ln gia cc tnh,
thnh. V d, Thnh ph H Ch Minh c s lng doanh nghip KKD
nhiu nht, trn 17.000 doanh nghip trong khi tnh Bc Kn ch c 71 doanh
nghip KKD.
Cc s liu c thu thp ti thi im khi cc a phng thuc H Ty, Ho Bnh, Vnh Phc cha hp
nht vi H Ni
Bng 10: Tng hp s liu doanh nghip KKD theo hnh thc php l nm 2007
a phng
H Ni
Hi Phng
H Ty
Hi Dng
Hng Yn
H Nam
Nam nh
Thi Bnh
Ninh Bnh
H Giang
Cao Bng
Lo Cai
Bc Kn
Lng Sn
Tuyn Quang
Yn Bi
Thi Nguyn
Ph Th
Vnh Phc
Bc Giang
Bc Ninh
Qung Ninh
Lai Chu
Sn La
Ho Bnh
Thanh Ho
DNTN
SL
Vn
136
74.348
63
68.400
93
90.506
143
235.293
105
102.260
12
16.110
77
69.750
90
40.240
158
220.478
8
8.915
27
51.770
19
14.754
25
38.920
32
22.570
34
15.070
41
34.164
127
121.202
36
42.109
77
81.185
13
8.100
72
155.707
80
73.366
26
43.926
56
78.700
24
19.140
150
147.464
CT TNHH
SL
Vn
3364
5.530.659
1588
2.996.291
455
786.738
100
235.619
110
437.282
121
756.499
257
576.500
210
684.705
82
214.500
61
209.387
37
410.840
46
66.449
23
276.750
55
59.880
40
52.450
36
100.696
58
171.596
142
203.976
270
672.577
165
228.600
337
1.573.422
272
457.340
24
53.636
40
80.309
71
148.798
426
1.406.417
CTCP
SL
5777
856
362
220
84
44
183
146
40
32
19
39
23
52
18
41
69
119
132
60
103
388
23
40
91
205
Vn
101.313.313
6.705.311
4.659.804
1.958.611
1.256.914
791.741
1.835.000
1.110.103
1.076.150
1.392.160
716.929
541.104
210.800
194.120
465.000
1.262.774
1.460.882
1.771.753
3.592.050
300.200
572.432
11.004.418
1.106.328
1.227.469
832.849
3.544.837
Cty HD
SL
Vn
TNHH 1 TV
SL
Vn
1.636
13.583.504
494
14.252.686
119
209.825
144
368.077
120
283.446
35
18
39
1
20
60
80.000
177.112
433.946
20.000
136.047
122.264
28
25
32
56
33
53
100.889
38.117
28.421
102.840
37.926
226.250
60
82
12
192.790
2.255.099
35.590
55
214.969
n v vn: triu ng
DNNN
Tng s
SL
Vn
SL
Vn
10913 120.501.824
3001
24.022.688
1029
5.746.873
607
2.797.600
419
2.079.902
177
1.564.350
552
2.561.250
464
2.012.160
319
1.945.074
102
1.630.462
103
1.315.586
164
744.571
71
526.470
2
12.286
169
389.745
117
570.637
150
1.426.055
310
1.856.520
330
2.055.764
532
4.572.062
238
536.900
572
2.494.351
6
16.350
828
13.806.573
85
1.239.480
136
1.386.478
241
1.215.756
781
5.098.718
24
a phng
Ngh An
H Tnh
Qung Bnh
Qung Tr
TT-Hu
Nng
Qung Nam
Qung Ngi
Bnh nh
Ph Yn
Khnh Ho
Kon Tum
Gia Lai
k Lc
TP.HCM
Lm ng
Ninh Thun
Bnh Phc
Ty Ninh
Bnh Dng
ng Nai
Bnh Thun
BR-VT
Long An
ng Thp
An Giang
Tin Giang
Vnh Long
Bn Tre
Kin Giang
DNTN
SL
Vn
239
183.947
69
68.750
68
57.715
64
59.167
256
167.064
299
135.323
81
37.921
129
104.037
228
163.483
102
57.960
266
237.625
82
81.544
179
224.797
166
134.992
1791 1.102.000
155
134.485
56
29.215
146
169.950
168
142.556
315
279.028
510
582.776
129
130.814
284
255.006
226
186.200
150
122.693
131
128.437
290
224.000
121
145.064
146
111.692
338
230.289
CT TNHH
SL
Vn
299
1.130.562
76
151.790
151
443.431
33
63.900
150
316.515
749
1.086.599
212
430.150
146
1.238.966
223
348.697
68
186.770
261
1.520.067
72
194.169
80
147.550
226
512.270
10640 27.708.000
244
902.222
343.590
51
136
422.580
128
315.943
696
1.716.464
754
2.127.883
154
505.338
342
1.250.687
255
1.082.005
107
507.960
170
736.458
113
273.000
49
210.804
63
132.988
193
1.131.124
CTCP
SL
329
113
31
71
55
306
92
49
56
28
89
38
71
58
3011
63
7
29
25
157
123
39
167
134
34
31
28
23
11
44
Vn
3.226.186
3.062.670
207.392
960.630
1.763.150
5.418.336
3.123.673
2.949.771
2.575.360
1.522.536
2.089.543
1.528.294
3.348.253
986.683
119.778.000
2.203.923
149.987
1.463.000
1.052.464
3.646.503
7.388.964
1.108.738
7.070.310
11.863.682
1.348.060
1.411.906
1.266.000
836.200
463.750
1.024.700
Cty HD
SL
Vn
500
SL
TNHH 1 TV
Vn
31
140
430.460
908.060
242
163
80
115
48
201
43
140
76
2567
460.679
513.347
184.499
417.403
253.562
1.226.780
152.500
297.798
166.562
14.165.000
21
43
23
200
218
74
194
128
25
36
39
33
21
17
157.200
125.870
226.750
1.076.213
3.597.430
143.242
4.703.527
713.026
29.560
85.220
31.700
292.990
26.108
143.393
SL
DNNN
Vn
9.381
Tng s
SL
Vn
867
4.540.695
258
3.283.210
282
1.139.498
308
1.991.757
461
2.246.729
1596
7.100.937
548
4.105.091
404
4.477.273
622
3.504.943
246
2.020.828
817
5.074.015
235
1.956.507
470
4.018.398
526
1.800.507
17.313 139.596.858
463
3.250.011
159
852.906
354
2.181.400
344
1.737.713
1368
6.718.208
1605
13.697.053
396
1.888.132
987
13.279.530
743
13.844.913
316
2.008.273
368
2.362.021
470
1.794.700
226
1.485.058
241
734.538
592
2.529.506
25
a phng
Cn Th
Tr Vinh
Sc Trng
Bc Liu
C Mau
in Bin
k Nng
Hu Giang
Cng
Cng k 2006
T l %
DNTN
SL
Vn
288
180.221
49
42.958
167
149.386
80
67.201
353
196.950
37
53.171
63
39.852
62
67.680
10.019 8.421.096
10.246 7.553.510
97,8
111,5
CT TNHH
SL
Vn
272
811.934
38
91.140
42
313.481
25
107.598
124
4.232.665
13
15.700
52
123.175
24
356.270
25.470 68.636.058
25777 44.607.168
98,8
153,9
CTCP
SL
130
11
20
11
22
29
24
8
14.544
9.964
150,5
Vn
2.175.566
84.776
1.038.700
82.400
710.758
565.414
1.226.500
576.900
338.109.504
78.437.854
431,1
Ngun: Trung tm Thng tin doanh nghip - Cc Pht trin DNN&V.
Cty HD
SL
Vn
1
4
25
500
2.150
23,3
TNHH 1 TV
SL
Vn
117
230.511
38
112.400
36
92.196
17
97.890
6
32
11
8.153
906
899,9
7.935
54.807
586.300
58.606.317
14.313.677
409,4
SL
DNNN
Vn
9
9
100
38.017
1.519.565
2,5
Tng s
SL
Vn
807
3.398.232
136
331.274
265
1.593.763
133
355.089
499
5.140.373
85
642.220
171
1.444.334
105
1.587.150
58.196 473.811.492
46606 146.433.924
124,9
323,6
Biu 5: S lng doanh nghip phn theo tnh thnh nm 2007
Bc Kn
in Bin
Lai Chu
H Giang
Cao Bng
Hu Giang
Tuyn
Bc Liu
Ninh
Tr Vinh
Sn La
Yn Bi
Lo Cai
Lng Sn
k Nng
H Nam
Vnh Long
Kon Tum
Bc Giang
Bn Tre
Ho Bnh
Ph Yn
H Tnh
Sc Trng
Qung
Qung Tr
Thi
ng Thp
Ninh Bnh
Ph Th
Ty Ninh
Bnh Phc
An Giang
Bnh Thun
Qung
Hng Yn
Lm ng
Thi Bnh
Tin Giang
Gia Lai
C Mau
TT-Hu
k Lc
Vnh Phc
Qung
Nam nh
Bc Ninh
Kin Giang
Hi Dng
Bnh nh
Long An
Thanh Ho
Cn Th
Khnh Ho
Qung
Ngh An
BR-VT
H Ty
Bnh
Nng
ng Nai
Hi Phng
H Ni
TP.HCM
0
5000
10000
15000
20000
27
Thnh ph H Ch Minh chim trn 30% s doanh nghip KKD,

ngoi ra c ti gn 55% cc doanh nghip KKD tp trung 3 thnh ph:
Thnh ph H Ch Minh, H Ni v Hi Phng. Bng di y lit k 9 tnh
thnh c trn 3.000 doanh nghip KKD giai on 2000 - 2007.
Bng 11: a phng c trn 3.000 doanh nghip KKD giai on 2000 2007
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
a phng
Thnh ph H Ch Minh
H Ni
Hi Phng
Nng
Bnh Dng
ng Nai
Khnh Ha
Cn Th
Qung Ninh
S lng DN
(doanh nghip)
82.591
53.339
9.852
6.625
5.564
5.290
3.962
3.720
3.708
S vn
(triu ng)
267.033.251
222.068.899
47.392.428
16.015.373
21.756.697
25.002.736
11.010.388
8.905.958
25.152.616
Ngun: Trung tm Thng tin doanh nghip, Cc Pht trin DNN&V
Bng di y th hin s lng doanh nghip KKD, tng vn ng

k v mc vn ng k trung bnh trn mt doanh nghip theo tng a
phng. Mt ln na, chng ta c th thy r s khc nhau trong mc vn
ng k trung bnh gia cc tnh, thnh ph. iu ny th hin phn no
s khc nhau v ngnh ngh kinh doanh ch yu gia cc a phng.
28
Bng 12: S lng doanh nghip KKD theo tnh, thnh ph v vn

ng k nm 2007
TT
a phng
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
H Ni
Hi Phng
H Ty
Hi Dng
Hng Yn
H Nam
Nam nh
Thi Bnh
Ninh Bnh
H Giang
Cao Bng
Lo Cai
Bc Kn
Lng Sn
Tuyn Quang
Yn Bi
Thi Nguyn
Ph Th
Vnh Phc
Bc Giang
Bc Ninh
Qung Ninh
Lai Chu
Sn La
Ho Bnh
Thanh Ho
Ngh An
H Tnh
Qung Bnh
Qung Tr
TT-Hu
Nng
Qung Nam
Qung Ngi
Bnh nh
Ph Yn
Khnh Ho
Kon Tum
S lng doanh
nghip ng k
10913
3001
1029
607
419
177
552
464
319
102
103
164
71
169
117
150
310
330
532
238
572
828
85
136
241
781
867
258
282
308
461
1596
548
404
622
246
817
235
Tng vn ng
k (triu ng)
120501824
24022688
5746873
2797600
2079902
1564350
2561250
2012160
1945074
1630462
1315586
744571
526470
389745
570637
1426055
1856520
2055764
4572062
536900
2494351
13806573
1239480
1386478
1215756
5098718
4540695
3283210
1139498
1991757
2246729
7100937
4105091
4477273
3504943
2020828
5074015
1956507
Vn ng k bnh qun
(triu ng)
11042.04
8004.89
5584.91
4608.90
4963.97
8838.14
4639.95
4336.55
6097.41
15984.92
12772.68
4540.07
7415.07
2306.18
4877.24
9507.03
5988.77
6229.59
8594.10
2255.88
4360.75
16674.61
14582.12
10194.69
5044.63
6528.45
5237.25
12725.62
4040.77
6466.74
4873.60
4449.21
7491.04
11082.36
5634.96
8214.75
6210.54
8325.56
29
TT a phng
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
Gia Lai
k Lc
TP.HCM
Lm ng
Ninh Thun
Bnh Phc
Ty Ninh
Bnh Dng
ng Nai
Bnh Thun
BR-VT
Long An
ng Thp
An Giang
Tin Giang
Vnh Long
Bn Tre
Kin Giang
Cn Th
Tr Vinh
Sc Trng
Bc Liu
C Mau
in Bin
k Nng
Hu Giang
Cng
Cng k 2006
T l %
S lng doanh
nghip ng k
470
526
17.313
463
159
354
344
1.368
1.605
396
987
743
316
368
470
226
241
592
807
136
265
133
499
85
171
105
58.196
46.606
124,9
Tng vn ng
k (triu ng)
4.018.398
1.800.507
139.596.858
3.250.011
852.906
2.181.400
1.737.713
6.718.208
13.697.053
1.888.132
13.279.530
13.844.913
2.008.273
2362021
1794700
1485058
734538
2529506
3398232
331274
1593763
355089
5140373
642220
1444334
1587150
473.811.492
146.433.924
323,6
Vn ng k bnh
qun (triu ng)
8549.78
3423.02
8063.12
7019.46
5364.19
6162.15
5051.49
4910.97
8533.99
4768.01
13454.44
18633.80
6355.29
6418.54
3818.51
6571.05
3047.88
4272.81
4210.94
2435.84
6014.20
2669.84
10301.35
7555.53
8446.40
15115.71
8.141,65
3.141,95
259,13
30
Biu 6: Tng vn ng k ca cc doanh nghip phn theo tnh thnh

nm 2007
Tr Vinh
Bc Liu
Lng Sn
Bc Kn
Bc Giang
Tuyn Quang
in Bin
Ninh Thun
Bn Tre
Lo Cai
Qung Bnh
Ho Bnh
Lai Chu
Cao Bng
Sn La
Yn Bi
k Nng
Vnh Long
H Nam
Hu Giang
Sc Trng
H Giang
Ty Ninh
Tin Giang
k Lc
Thi Nguyn
Bnh Thun
Ninh Bnh
Kon Tum
Qung Tr
ng Thp
Thi Bnh
Ph Yn
Ph Th
Hng Yn
Bnh Phc
An Giang
TT-Hu
Bc Ninh
Kin Giang
Nam nh
Hi Dng
Lm ng
H Tnh
Cn Th
Bnh nh
Ngh An
Thanh Ho
Gia Lai
Qung Nam
Qung Ngi
Vnh Phc
Khnh Ho
C Mau
H Ty
Bnh Dng
Nng
BR-VT
ng Nai
Qung Ninh
Long An
Hi Phng
H Ni
TP.HCM
triu ng
50000000
100000000
150000000
200000000
31
Biu di y th hin r mt tng i ca cc doanh nghip

KKD theo tnh thnh nm 2007. C th thy s khc bit rt ln gia mt
ca cc doanh nghip KKD trn cc tnh thnh trong c nc. Mt
trung bnh ca c nc vo khong 6,92 doanh nghip KKD trn mt vn
dn. Kon Tum, Khnh Ha v ng Nai l cc tnh c mt doanh nghip
KKD tng ng vi mt trung bnh ca quc gia.
Biu 7: Mt doanh nghip KKD nm 2007 (trn 10.000 ngi)
S lng DN trn 10.000 ngi
Ngun: C
trin DNN&V, Nin gim thng k 2007 (tm tt)
Hc
uPht
Giang
Tr Vinh
Sn La
Bc Giang
H Tnh
H Giang
Tuyn Quang
Bc Liu
An Giang
Bn Tre
in Bin
C ao Bng
ng Thp
Yn Bi
H Nam
Vnh Long
Sc Trng
Thanh Ho
Lng Sn
Bc C n
Thi Bnh
Ph Th
Ninh Thun
Lai C hu
Tin Giang
Nam nh
Thi Nguyn
Ngh An
Ph Yn
k Lc
Lo C ai
Ho Bnh
Qung Ngi
Ty Ninh
Qung Bnh
Ninh Bnh
Hi Dng
Bnh Thun
Hng Yn
Kin Giang
Qung Nam
Bnh nh
H Ty
Lm ng
C Mau
Gia Lai
Vnh Phc
TT-Hu
k Nng
Bnh Phc
Qung Tr
Long An
Bc Ninh
C n Th
Kon Tum
Khnh Ho
ng Nai
Qung Ninh
BR-VT
Hi Phng
Bnh Dng
Nng
TP.HC M
10
15
a bn
20
25
30
32
2.3. Qu trnh pht trin ca khu vc DNN&V t nm 2000 n

nay
S thay i ln nht ca khu vc DNN&V t nm 2000 n nay chnh
l s gia tng ng k v n nh s lng cc DNN&V KKD. Thm vo
, khu vc DNN&V ngy cng c nhiu thay i.
Trc ht, chng ta cng xem xt nhng s liu giai on 2000 2006
do Tng cc Thng k cung cp trong n phm Thc trng doanh nghip
qua kt qu iu tra nm 2001 - 2007. Da trn tiu ch v vn, t trng cc
doanh nghip nh vi s vn di 1 t ng (trn 60.000 USD) gim t
54% vo nm 2000 xung cn 29% vo nm 2006. iu ny chng t rng
mt b phn cc DNN&V ln hn ang hnh thnh. Da vo tiu ch v quy
m lao ng, chng ta cng thy mt bc tranh tng t v DNN&V. T
trng DNN&V s dng di 5 lao ng gim (t 24% xung cn 12,8%
trong giai on 2000 - 2006), trong khi t trng cc DNN&V s dng
trong khong 5-9 lao ng ngy cng tng (t 26% n 44%). iu ny
chng t rng b phn cc DNN&V nh nht bt u m rng quy m
hot ng ca mnh.
Tuy nhin, t l cc DNN&V cc nhm c s lao ng ln hn cng
gim i: cc nhm t 10 - 49 ngi vn n nh; nhm c s lao ng t 50 299 ngi gim t 16% xung 10%. iu ny ch ra rng trong khi Vit Nam
rt thnh cng trong vic gia tng s lng cc DNN&V, vn cn nhng
hn ch: th nht l s pht trin ca cc doanh nghip c quy m va; th
hai l s pht trin t cc doanh nghip va thnh cc doanh nghip ln. Nu
xem xt cc DNN&V trn quy m v vn, chng ta cng c mt bc tranh
tng t. T trng cc doanh nghip c vn t 1 n 5 t ng tng r rt, t
25% n 49% trong giai on 2000 - 2006. Tuy nhin, t trng cc doanh
nghip c vn trn 10 t ng li hu nh khng thay i.
Vic xem xt khu vc sn xut cng rt hu ch bi y c xem l
mt trong nhng lnh vc kinh doanh quan trng nht ca cc doanh nghip.
Nhn bng di y, c th thy, khi s dng tiu ch v s lng lao ng,
c trn 90% cc doanh nghip sn xut l cc DNN&V; trong 2/3 trong s
ny ch c 5 - 50 lao ng thng xuyn. y, li mt ln na chng ta
khng thy t trng ng k ca cc doanh nghip sn xut c quy m va v
mc tng ca tng s doanh nghip xp x bng mc tng ca s DNN&V c
quy m nh trong lnh vc sn xut.
33
Bng 13: S lng v t l cc doanh nghip hot ng trong lnh vc

sn xut giai on 2000 - 2006
S lng cc doanh nghip hot ng trong lnh vc sn xut, theo quy m lao ng (tnh ti
thi im cui nm)
Di 5 lao ng
5-9 lao ng
10-49 lao ng
50-199 lao ng
200-299 lao ng
Tng s DNN&V
300-499 lao ng
500-999 lao ng
1.000-4.999 lao ng
T 5.000 lao ng tr ln
Tng s doanh nghip
khng phi l DNN&V
2000
2001
2002
626 1.156
870
2.077 2.183 2.872
3.743 4.558 5.659
2.198 2.537 3.106
506
548
636
9.150 10.982 13.143
525
554
682
431
464
559
278
334
389
15
19
21
2003
2004
982
1306
3.118 3.850
6.739 8.411
3.483 4.071
681
796
15.003 18.434
744
839
703
737
437
491
29
30
2005
1.772
4.820
9.811
4.570
867
21.840
878
753
508
38
2006
990
7.690
9.945
4.980
948
24.553
881
811
571
47
1.249
1.371
1.651
1.913
2.097
2.177
2.310
2000
6,0
20,0
36,0
21,1
4,9
88,0
5,0
4,1
2,7
0,1
2001
9,4
17,7
36,9
20,5
4,4
88,9
4,5
3,8
2,7
0,2
2002
5,9
19,4
38,3
21,0
4,3
88,8
4,6
3,8
2,6
0,1
2003
5,8
18,4
39,8
20,6
4,0
88,7
4,4
4,2
2,6
0,2
2004
6,4
18,8
41,0
19,8
3,9
89,8
4,1
3,6
2,4
0,1
2005
7,4
20,1
40,9
19,0
3,6
90,9
3,7
3,1
2,1
0,2
2006
3,7
28,6
37,0
18,5
3,5
91,4
3,3
3,0
2,1
0,2
12,0
11,1
11,2
11,3
10,2
9,1
8,6
T l %
Di 5 lao ng
5-9 lao ng
10-49 lao ng
50-199 lao ng
200-299 lao ng
Tng s DNN&V
300-499 lao ng
500-999 lao ng
1.000-4.999 lao ng
T 5.000 lao ng tr ln
Tng s doanh nghip
khng phi l DNN&V
liu cung cp bng trn, da trn d liu ca Tng cc Thng k, m t DNN&V l nhng
doanh nghip c khng qu 299 ngi s khc bit y l rt nh.
Nu xem xt cc doanh nghip sn xut, phn theo quy m ngun vn

(xem bng di y), chng ta thy mt bc tranh hon ton tng t.
34
Bng 14: S lng v t l doanh nghip sn xut phn theo quy m

ngun vn giai on 2000 - 2006
S lng doanh nghip sn xut, theo quy m ngun vn (tnh ti thi im cui nm)
Di 0.5 t VND
0.5 1 t VND
1 5 t VND
5 10 t VND
Tng s DNN&V
10 50 t VND
50 200 t VND
200 500 t VND
Trn 500 t VND
Tng s doanh nghip
khng phi l DNN&V
2000
3.133
1.552
2.525
826
8.036
1.505
660
119
79
2001
3.425
1.828
3.276
984
9.513
1.804
801
149
86
2002
3.281
2.347
4.342
1.316
11.286
2.238
954
213
103
2003
3.395
2.646
5.222
1.505
12.768
2.603
1.167
260
118
2004
3.758
3.174
6.797
1.886
15.615
3.059
1.356
350
151
2005
4.083
3.774
8.189
2.259
18.305
3.599
1.535
391
187
2006
2.890
4.383
10.491
2.434
20.198
4.153
1.788
496
228
2.363
2.840
3.508
4.148
4.916
5.712
6.665
2000
30,1
14,9
24,3
7,9
77,3
14,5
6,3
1,1
0,8
2001
27,7
14,8
26,5
8,0
77,0
14,6
6,5
1,2
0,7
2002
22,2
15,9
29,3
8,9
76,3
15,1
6,4
1,4
0,7
2003
20,1
15,6
30,9
8,9
75,5
15,4
6,9
1,5
0,7
2004
18,3
15,5
33,1
9,2
76,1
14,9
6,6
1,7
0,7
2005
17,0
15,7
34,1
9,4
76,2
15,0
6,4
1,6
0,8
2006
10,8
16,3
39,1
9,1
75,2
15,5
6,7
1,8
0,8
22,7
23,0
23,7
24,5
23,9
23,8
24,8
T l %
Di 0.5 t VND
0.5 1 t VND
1 5 t VND
5 10 t VND
Tng s DNN&V
10 50 t VND
50 200 t VND
200 500 t VND
Trn 500 t VND
Tng s doanh nghip
khng phi l DNN&V
Lu : Ngh nh 90 nh ngha DNN&V l doanh nghip c vn ng k khng qu 10 t VND.

Nhng s liu cung cp bng trn, da trn d liu ca Tng cc Thng k, m t DNN&V l
nhng doanh nghip c vn ng k di 10 t VND s khc bit y l rt nh.
Bng 9 v thng k DNN&V theo ngnh ngh kinh doanh giai on

2000-2006 cho thy khng c qu nhiu thay i v ngnh ngh kinh doanh
ca khu vc DNN&V theo thi gian. T trng cc DNN&V trong lnh vc
nng nghip, lm nghip v thy sn gim cht t so vi cc ngnh dch
v. S thay i mnh m nht chnh l t trng ca mc khc, tng t
6,7% n 13,4% giai on 2000 - 2006, cho thy cc DNN&V ang chuyn
dch sang cc lnh vc kinh doanh a dng hn, bao gm cc khu vc c tc
tng trng cao nh dch v ti chnh, phn mm v cc dch v h tr
kinh doanh khc.
35
Trong bng tip theo, chng ta s xem xt cc s liu do Trung tm

Thng tin Doanh nghip, Cc Pht trin DNN&V cung cp. Mc d s dng
ngun s liu khc nhau, cc bc tranh v khu vc DNN&V m chng ta
thy c c bn l ging nhau.
Bng 15: S lng v vn ng k ca doanh nghip, phn theo hnh thc php l giai on 2001 2006
n v vn: triu ng
2001
2002
S lng
Vn ng k
2004
7.100
6.532
92,00
7.813
% so
vi
2002
119,61
3.877.186
4.112.303
106,06
5.293.802
11.121
12.627
113,54
14.167.823
19.111.351
1.550
2005
10.405
% so
vi
2003
133,18
128,73
6.937.719
15.781
124,98
134,89
25.025.188
2.305
148,71
7.565.213
14.921.482
Ch tiu
DNTN
2003
% so vi
2001
Ch tiu
Ch tiu
Ch tiu
2006
% so vi
2004
Ch tiu
% so vi
2005
Ch tiu
9.295
89,33
10.246
110,23
131,05
6.557.117
94,51
7.553.510
115,20
20.190
127,94
22.341
110,65
25.777
115,38
130,42
31.624.754
126,37
40.365.686
127,64
44.607.168
110,51
4.058
176,05
6.497
160,10
8.010
123,29
9.664
120,65
197,24
26.941.754
180,56
36.245.391
134,53
53.524.021
147,67
78.437.854
146,55
0,00
700,00
13
185,71
30,77
210
0,00
300
9.450
3150,00
11.250
119,05
2.150
19,11
Cng ty
TNHH
S lng
Cng ty c
phn
S lng
Cng ty hp
danh
S lng
Cng ty
TNHH 1 TV
S lng
59
98
166,10
125
127,55
292
233,60
906
310,27
Vn ng k
276.557
703.805
254,49
1.780.709
253,01
6.814.369
382,68
14.313.677
210,05
27
12
44,44
20
166,67
30,00
133,33
112,50
159.619
108.251
67,81
234.144
216,30
38.239
16,33
765.344
2001,47
1.519.565
198,55
19.800
21.535
108,76
27.771
128,96
37.230
134,06
39.959
107,33
46.606
116,63
25.770.051
38.529.944
149,51
58.198.993
151,05
76.636.262
131,67
108.037.787
140,97
146.433.924
135,54
DNNN
Tng cng
Vn ng k
Vn ng k
Vn ng k
S lng
Vn ng k
S lng
Vn ng k
Ngun: Trung tm Thng tin doanh nghip - Cc Pht trin DNN&V
XU HNG PHT TRIN CA CC DNN&V

S lng doanh nghip thc hin KKD v s vn
ng k t nm 2000 n nm 2007 c xu hng tng dn,
nm sau cao hn nm trc.
T trng loi hnh doanh nghip dn dn c s thay i.
Doanh nghip t nhn ngy cng t c la chn l loi
hnh nh u t thnh lp, trong khi , loi hnh cng ty
TNHH, cng ty c phn ngy cng c la chn nhiu hn
nh l mt hnh thc nh u t gia nhp th trng. Nu
nh trong nm 2000, loi hnh doanh nghip t nhn chim
ti 36%, cng ty TNHH chim 56% v cng ty c phn
chim 8% trn tng s doanh nghip thnh lp v KKD th
trong nm 2006, t l ny ln lt l 22%, 55,3%, 20,7% v
trong nm 2007 l 17,2%, 43,8%, 25%.
T l vn bnh qun ca doanh nghip cng tng dn, t
962 triu ng/doanh nghip (nm 2000) n 3,14 t
ng/doanh nghip (nm 2006) v 8,14 t ng/doanh nghip
(nm 2007). S vn bnh qun ny ngy cng tim cn vi
tiu ch vn ng k di 10 t ng trong vic xem xt mt
doanh nghip c phi l DNN&V hay khng theo quy nh
ti Ngh nh s 90/2001/N-CP ngy 23/11/2001 v tr
gip pht trin DNN&V.
H Ni v Thnh ph H Ch Minh vn lun l hai a
phng dn u c nc v s lng doanh nghip thnh lp
v KKD. Sau l cc a phng Hi Phng, Nng,
Bnh Dng, ng Nai, Khnh Ha, Cn Th v Qung
Ninh. Trong giai on t nm 2000 n ht nm 2007, cc
a phng ny u c trn 3.000 doanh nghip thnh lp v
KKD (xem Bng 11).
38
2.4. Nhng iu cha bit v DNN&V Vit Nam

Nhng ni dung trc ca Bo co m t khu vc DNN&V, da
trn nhng ngun s liu thng k khc nhau. Tuy nhin, cng cn xc nh
r nhng g cn cha bit v cng ng DNN&V Vit Nam.
Nh cp phn trc, mt lnh vc m chng ta c tng i t
thng tin l ngnh ngh kinh doanh chnh ca DNN&V. iu ny ch yu l
do trong nhng giy chng nhn KKD ban u, ch doanh nghip thng
ng k mt danh sch di cc ngnh ngh. L do ca vic ny ch yu l
trnh v sau phi thc hin ng k b sung. Do vy, khi phn theo ngnh
ngh kinh doanh, ngi ta thng khng ch ti cc thng tin t ti liu
ng k ban u. Tuy nhin, iu ny li gy ra kh khn i vi cc c quan
KKD c c thng tin chnh xc v ngnh ngh kinh doanh m hu ht
cc doanh nghip ang thc hin. V i vi cc nh lm chnh sch, rt kh
c th cung cp nhng h tr hu ch cho cc DNN&V khi khng bit chnh
xc cc DNN&V ang kinh doanh ngnh ngh g.
Mt kha cnh khc m chng ta khng c c ci nhn chn thc
l t l doanh nghip ngng hot ng, d vi bt k l do g. Qu trnh
KKD cho chng ta nhng thng k chnh xc v s ra i ca cc
DNN&V, cn vic thu thp cc d liu v s mt i ca cc DNN&V li
v cng kh khn trn thc t. y l mt vn chung ca nhiu quc gia
ang pht trin. Qu trnh ng ca mt doanh nghip thng khng n
gin nn cc c quan hu quan ca Chnh ph li cng gp nhiu kh khn
hn khi mun thu thp thng tin chnh xc. Tng t, cng rt kh phn bit
cc doanh nghip tm thi ngng hot ng vi doanh nghip ng ca vnh
vin.
Kinh nghim quc t cho thy t l tht bi ca cc doanh nghip mi
thnh lp l tng i cao v mt lot cc l do kh trnh khi. Theo mt
nghin cu c thc hin bi Chng trnh Pht trin Khu vc t nhn
Mekong, nm 2005, ngi ta thy rng trong mt mu ngu nhin gm 300
doanh nghip c thnh lp H Ni giai on 2000 - 2002: 74% chc
chn hoc c th ang hot ng; 14% chc chn hoc c th ng ca,
ngng hot ng; 16% khng r trng thi; v 6% chnh thc ng ca. V
ch 1% trong tng s mu nghin cu hon tt th tc ng ca doanh
nghip mt cch chnh thc.
Cn nhn thc r vic ng ca mt doanh nghip l mt vic khng
th trnh khi trong qu trnh kinh doanh nng ng i vi tt c cc doanh
nghip, bao gm c DNN&V. Mt s doanh nghip chm dt hot ng do
b doanh nghip khc mua li, hoc bi v hai doanh nghip hp li thnh
mt v li ch chung. Trong nhng trng hp ny, vic ng ca mt doanh
39
nghip li khng phi l mt s kin khng mong mun, m tri li c

xem l mt du hiu tch cc.
Mt trong nhng nguyn nhn ca tnh hnh trn l do chng ta cha
c quy nh c th, r rng v hu kim. Hn na, do nhiu l do khc nhau
(v nhn s, ng dng cng ngh thng tin, v.v) cng tc thng k v
KKD a phng cha c thc hin tt. iu ny dn n tnh trng
cc quy nh php l ca ch bo co v DNN&V cha c thc hin
tt. T l DNN&V trn tng s doanh nghip KKD c tnh ton qua cc
nghin cu, kho st, khng phi trc tip t bo co ca cc S K hoch v
u t.
Kha cnh th ba m chng ta hin khng c ngun thng tin thc s
tt v DNN&V lin quan n chnh bn thn s liu. Bn bo co thng
nin ny da vo 2 ngun s liu: 1) s liu thng k doanh nghip c thu
thp v cng b bi Tng cc Thng k; v 2) s liu KKD do Cc Pht
trin DNN&V thu thp. Nh cc bng s liu trong bo co ch r, tuy cc
s liu v DNN&V n t 2 ngun khc nhau nhng li cung cp thng tin
c bn v DNN&V gn ging nhau. u l yu t ng ng sau s khc
bit ny? Trc ht, ngun s liu do Cc Pht trin DNN&V thu thp c
l t qu trnh KKD m cc doanh nghip mi thnh lp thc hin ti S
K hoch v u t. Sau cc s liu ny c Cc Pht trin DNN&V
tng hp trung ng. Cc con s ny s bao gm c cc doanh nghip mi
trn thc t c th khng bao gi bt u thc hin hot ng kinh doanh, v
bt k l do g, hoc ch tn ti trong mt thi gian rt ngn. Ngc li, cc s
liu v doanh nghip ca Tng cc Thng k c DNN&V v c doanh
nghip khng phi DNN&V li ch bao gm cc doanh nghip ang thc
s hot ng m khng tnh n hu ht cc doanh nghip ang ch tn ti v
danh ngha hay trn giy t. iu ny l gii ti sao cc s liu do Tng cc
Thng k cung cp nh hn so vi cc s liu do Cc Pht trin DNN&V thu
thp c t giai on bt u thc hin KKD.
40
3. XU HNG V SNG KIN TRONG NC TC

NG TI DNN&V
3.1. Cc Pht trin DNN&V, B K Hoch v u t v cc sng
kin khc ca Chnh ph
Nhng nm qua, cc bc tin quan trng c Chnh ph Vit
Nam, cc B ngnh thc hin nhm ci thin h thng lut php v cc quy
nh to dng mi trng kinh doanh thun li hn cho DNN&V. thc
y DNN&V pht trin, ngy 23/11/2001, Chnh ph ban hnh Ngh nh
s 90/2001/N-CP v tr gip pht trin DNN&V. Ngh nh xc lp
khun kh php l u tin v khuyn khch pht trin DNN&V Vit Nam.
Cc chnh sch pht trin DNN&V v ang c trin khai thc hin, gp
phn tch cc pht trin DNN&V trong thi gian qua:
(i) To iu kin cho DNN&V tip cn ngun vn bn ngoi
Hin nay, cc c ch, chnh sch v tn dng i vi nn kinh t (trong
c DNN&V) c ban hnh tng i ng b, cc quy nh ca Ngn
hng Nh nc khng cn s can thip hnh chnh i vi vic cho vay ca
t chc tn dng; t chc tn dng c t ch xem xt, quyt nh v t chu
trch nhim v vic cp tn dng cho cc DNN&V ph hp vi quy nh ca
php lut. Cng vi hnh thc cho vay truyn thng, Ngn hng Nh nc
ban hnh c ch v cc hnh thc cp tn dng khc nh bo lnh, chit khu,
ti chit khu giy t c gi, bao thanh ton, nhm to hnh lang php l cho
cc t chc tn dng m rng cc knh cp tn dng cho cc DNN&V ph
hp vi thng l quc t v khng tri vi php lut Vit Nam. Nhiu ngn
hng nh Ngn hng Nng nghip v Pht trin nng thn, Ngn hng Cng
thng, Ngn hng Chnh sch - X hi, Ngn hng Pht trin Vit Nam
trin khai nhiu phng thc h tr tn dng thch hp hn vi i tng
DNN&V, thnh lp cc phng chuyn mn m trch cng vic ny.
V Qu Bo lnh tn dng cho DNN&V: Hin ti c 9 Qu c thnh
lp ti cc a phng: H Ni, TP H Ch Minh, Yn Bi, Tr Vinh, ng
Thp, Vnh Phc, Bnh Thun, Bc Ninh, H Giang, trong ch c 3 qu
chnh thc hot ng. Tuy nhin, hot ng ca cc qu ny cn yu v
thiu. Hin nay, B Ti chnh ang nh gi vic trin khai lp Qu Bo lnh
tn dng, trnh Th tng Chnh ph cc gii php c th y nhanh vic
thnh lp Qu Bo lnh tn dng cho cc DNN&V cc a phng.
(ii) Ch k ton cho DNN&V
41
H thng k ton cho DNN&V c xem xt h tr cc DNN&V

tip cn vi cc ngun ti chnh v gim thiu chi ph ca cc t chc tn
dng cho vay i vi DNN&V.
Ch k ton u tin p dng cho DNN&V ban hnh km theo Quyt
nh s 1177/TC/Q/CKT vo ngy 23/12/1996. n nm 2001, ch k
ton ny c sa i, b sung bng Quyt nh s 144/2001/Q-BTC ngy
21/12/2001. Ngy 14/9/2006, B Ti chnh ban hnh Ch k ton
DNN&V mi ti Quyt nh s 48/2006/Q-BTC thay th Ch k ton
DNN&V c ban hnh theo cc Quyt nh s 1177/TC/Q/CKT v
144/2001/Q-BTC.
Nhm hon thin ch k ton Vit Nam, B Ti chnh ban hnh
cc Chun mc k ton Vit Nam (tnh t nm 2001 n nay, B Ti chnh
ban hnh 26 Chun mc k ton). Nhng Chun mc k ton ny cng
c p dng cho cc DNN&V khi cha c Chun mc k ton p dng
ring cho DNN&V.
Ngoi ra, B Ti chnh cn ban hnh 33 Chun mc kim ton Vit
Nam hng dn cc cng ty kim ton khi kim ton bo co ti chnh ca
cc DNN&V. iu ny gip cho cc bo co ti chnh ca DNN&V tr nn
minh bch hn.
(iii) Tr gip o to ngun nhn lc:
Hot ng tr gip DNN&V nng cao cht lng ngun nhn lc
dnh c s quan tm ca Nh nc Vit Nam cng nh cc t chc trong
v ngoi nc. Chng trnh tr gip o to ngun nhn lc cho cc
DNN&V giai on 2004-2008 theo Quyt nh s 143/2004/Q-TTg ngy
10/8/2004 ca Th tng Chnh ph ang c trin khai tch cc cc a
phng, hip hi. Tnh n ht nm 2007, tng kinh ph thc hin t
khong 51 t ng, bao gm: ngn sch trung ng 24,5 t ng v ngn
sch a phng l 26,5 t ng. Chng trnh t chc c hn 2.500
kha o to, vi hn 90.000 hc vin tham d (trung bnh khong 36 hc
vin/lp). Thng qua chng trnh, nhiu a phng nhn thc r hn vai
tr ca cng tc tr gip pht trin ngun nhn lc cho DNN&V, dnh
mt phn ngun ngn sch a phng xy dng v thc hin nhng chnh
sch khuyn khch tr gip v to iu kin cho cc DNN&V tham gia vo
chng trnh tr gip o to ngun nhn lc trn a bn.
(iv) H tr k thut v cng ngh:
Ngy 20/11/2007, Quc hi kho XII thng qua Lut Cht lng
sn phm, hng ho thay th cho Php lnh Cht lng hng ho nm 1999
nhm iu chnh ton din cc vn lin quan n cng tc qun l cht
42
lng sn phm, hng ho, trnh ri ro cho cc doanh nghip v thit hi cho
ngi s dng. Bn cnh , B Khoa hc Cng ngh ang xy dng
Chng trnh h tr DNN&V nng cao nng sut cht lng. Ngoi ra,
nhiu hot ng khc ang c thc hin nh: xc tin vic thit lp th
trng cng ngh, gip cc doanh nghip tip cn vi cng ngh mi; nghin
cu cc chnh sch khuyn khch pht trin cc doanh nghip khoa hc v
cng ngh, xy dng quy nh v th ch a Qu Pht trin Khoa hc
cng ngh quc gia vo hot ng.
Ngy 04/4/2005 Th tng Chnh ph c Quyt nh s
68/2005/Q-TTg ph duyt Chng trnh h tr pht trin ti sn tr tu ca
doanh nghip. Mc tiu ca Chng trnh l nng cao nhn thc ca cc
doanh nghip Vit Nam v bo h s hu tr tu cc doanh nghip ch
ng xy dng, khai thc, bo v v pht trin ti sn tr tu; nng cao kh
nng cnh tranh ca doanh nghip Vit Nam thng qua vic h tr xc lp,
khai thc, bo v v pht trin ti sn tr tu, trong u tin h tr cc
doanh nghip c cc sn phm chin lc, c tim nng xut khu. Chng
trnh c thc hin trong giai on 2005 - 2010.
(v) Xc tin m rng th trng
Chnh ph giao cho B Thng mi (nay l B Cng Thng) ch
tr thc hin mt s chng trnh ln v xc tin thng mi, in hnh nh:
Chng trnh Xc tin thng mi trng im quc gia: l chng
trnh xc tin thng mi c Th tng Chnh ph ph duyt theo ngh
ca B Cng Thng nhm pht trin xut khu v nng cao sc cnh tranh
ca hng ha Vit Nam, tp trung cho cc hng ha v th trng trng im.
Ngy 03/11/2005, Th tng Chnh ph cng ban hnh Quy ch xy dng
v thc hin Chng trnh xc tin thng mi quc gia giai on 2006
2010 km theo Quyt nh s 279/2005/Q-TTg to iu kin cho cc doanh
nghip thuc mi thnh phn kinh t tham gia Chng trnh.
Chng trnh Pht trin thng hiu quc gia c Th tng Chnh
ph ph duyt ti Quyt nh s 253/2003/Q-TTg ngy 25/1/2003. Mc
tiu ca chng trnh l xy dng nng lc to lp thng hiu cho doanh
nghip, ng thi qung b thng hiu sn phm (hng ha, dch v) ca
doanh nghip Vit Nam thng qua Biu trng thng hiu quc gia (Vietnam
Value Inside). Cc doanh nghip thuc mi thnh phn kinh t u c quyn
tham gia chng trnh v c cp quyn s dng Biu trng thng hiu
quc gia nu t c tiu ch do Chng trnh quy nh.
Chng trnh Xy dng c s h tng xc tin thng mi trong v
ngoi nc: Chnh ph ph duyt mt s chng trnh thnh lp trung tm
43
gii thiu sn phm Vit Nam ti Hoa K, Cc Tiu Vng quc rp thng
nht v ph duyt nguyn tc d n Trung tm hi ch trin lm v hi ngh
quc gia ti H Ni. Cc trung tm ny s to tin cho vic hnh thnh mt
h thng c s h tng phc v cc hot ng xc tin thng mi, u t,
gii thiu v qung b sn phm, hnh nh ca Vit Nam.
(vi) H tr pht trin cng nghip a phng
Hot ng khuyn khch cc t chc, c nhn tham gia pht trin cng
nghip nng thn (hot ng khuyn cng) c nhiu a phng thc
hin t gia nhng nm 90. n nm 2004, hot ng khuyn cng c
bc tin quan trng bng vic trin khai thc hin Ngh nh s
134/2004/N-CP ngy 09/6/2004 ca Chnh ph v khuyn khch pht trin
cng nghip nng thn ng b t Trung ng ti a phng. iu ny
to ng lc mnh m khuyn khch cc a phng, t chc, c nhn u t
pht trin cng nghip nng thn v t chc hot ng khuyn cng.
Tng kinh ph tham gia vo hot ng khuyn cng trong ba nm
(2005 - 2007) khong 1.002,539 t ng. Mt s hot ng khuyn cng
c trin khai nh: h tr t chc, c nhn khi s doanh nghip lp d n
u t pht trin cng nghip nng thn; h tr ch c s sn xut cng
nghip nng thn nng cao nng lc qun tr; o to ngh, truyn ngh v
pht trin ngh cho lao ng nng thn; h tr cung cp thng tin, trao i
kinh nghim, tham quan, kho st trong v ngoi nc; h tr xy dng m
hnh trnh din k thut sn xut sn phm mi, cng ngh mi;
Hot ng khuyn cng theo Ngh nh s 134/2004/N-CP ngy
9/6/2004 mang li hiu qu kinh t - x hi, gp phn ng k pht trin
cng nghip nng thn, nhiu ngnh ngh, lng ngh c khi phc v pht
trin, nhiu doanh nghip cng nghip nng thn c thnh lp,.. v huy
ng c nhiu ngun lc ca cc t chc chnh tr - x hi tham gia.
Ngy 20/8/2007, Th tng Chnh ph c Quyt nh s
136/2007/Q-TTg v vic ph duyt Chng trnh khuyn cng quc gia
n nm 2012. Quyt nh xc nh r mc tiu, ni dung v nhim v ca
hot ng khuyn cng trong phm vi c nc n nm 2012.
(vi) H tr tip cn v khai thc thng tin
Thng 2/2007, Cc Pht trin DNN&V, B K hoch v u t
hon thnh v ra mt Cng thng tin doanh nghip ti a ch
http://www.business.gov.vn nhm cung cp nhng thng tin v cc t chc
v chnh sch h tr DNN&V, quy nh php l v li khuyn thit thc cho
hot ng sn xut, kinh doanh ca doanh nghip v nhng c nhn mun
thnh lp doanh nghip; trang c s d liu trc tuyn Thng tin phc v
44
DNN&V ti a ch http://sme.tcvn.gov.vn ca Trung tm thng tin, Tng

cc Tiu chun o lng Cht lng, B Khoa hc Cng ngh vi mc tiu
cung cp cho cng ng cc DNN&V Vit Nam nhng thng tin khi qut v
mt s th trng trng im chu M, chu , v chu Phi; cc thng tin
v php lut c lin quan n quyn s hu cng nghip v chuyn giao cng
ngh; d liu v cng ngh v thit b trong sn xut, dch v kinh doanh
c sn xut trong nc v nc ngoi; v Cng Thng tin doanh nghip
ngnh ngh nng thn ti a ch http://www.agro.gov.vn vi c s d liu
gi nng sn cung cp thng tin v gi ca cc mt hng nng sn chnh hin
nay ca Vit nam trn th trng trong nc v quc t.
(vii) Xy dng h thng cc c quan xc tin pht trin DNN&V
Thc hin Ch th s 40/2005/CT-TTg ngy 16 thng 12 nm 2005 ca
Th tng Chnh ph v vic tip tc y mnh cng tc tr gip pht trin
DNN&V, n nay, h thng cc c quan xc tin, pht trin DNN&V ang
c trin khai tch cc t trung ng n a phng.
Thi gian qua, Cc Pht trin DNN&V, B K hoch v u t phi
hp vi UBND v S K hoch v u t mt s tnh, thnh ph thnh lp
Phng Thng tin h tr DNN&V. Phng Thng tin ra i vi mc tiu h tr
cc kin thc v khi s v qun l doanh nghip, cung cp cc vn bn quy
phm php lut lin quan n doanh nghip, thng tin v cc chng trnh h
tr ca Chnh ph, a phng v cc nh ti tr cho doanh nghip.
(viii) Thc hin K hoch pht trin DNN&V 5 nm giai on 2006 2010:
Nhm y mnh ch trng pht trin DNN&V trong thi gian ti,
c bc i ph hp vi nh hng K hoch pht trin kinh t - x hi 5
nm 2006 - 2010, K hoch pht trin DNN&V giai on 2006 - 2010
c xy dng trn c s tham gia ng gp trc tip ca cc B, ngnh, cc
a phng v Hip hi doanh nghip. Ngy 23/10/2006 Th tng Chnh
ph k Quyt nh s 236/Q-TTg ph duyt K hoch pht trin
DNN&V 5 nm 2006 - 2010. y l bn K hoch pht trin DNN&V u
tin c hoch nh vi cc nh hng ln v l trnh thc hin c th
m bo cc mc tiu a ra c thc hin nhm tip tc to lp mi trng
kinh doanh thun li, nng cao nng lc cnh tranh cho cc DNNVV trn c
s huy ng cc ngun lc ca nh nc, x hi, doanh nghip v cc nh ti
tr quc t.
n nay, c 12/15 gii php c nhng hot ng trin khai. cp
Trung ng, mt s B ang trin khai thc hin mt s nhim v v gii
php quy nh ti Quyt nh s 236/2006/Q-TTg. C th, B K hoch v
u t ang thc hin d n nhm to iu kin thun li cho vic ng k
45
kinh doanh, Ngn hng Nh nc trnh Chnh ph thng qua n v mt

s gii php tn dng i vi cc vng c iu kin kh khn, Chnh ph
ban hnh Ngh nh s 104/2007/N-CP ngy 14/6/2007 quy nh v iu
kin kinh doanh i vi dch v i n v B Ti chnh c Thng t
110/2007/TT-BTC ngy 12/9/2007 hng dn thc hin. Ngy 28/5/2008,
Chnh ph ban hnh Ngh nh s 66/2008/N-CP quy nh v hnh thc,
ni dung h tr php l v thc hin bo m h tr php l cho doanh
nghip. B T php ang d tho Lut ng k giao dch bo m Chnh
ph trnh Quc hi ph duyt. B Ti nguyn v Mi trng thnh lp th
im 3 Phng ng k t ai ti cc tnh. B Ti chnh ang nghin cu, sa
i, a ra cc gii php y nhanh vic thnh lp Qu Bo lnh tn dng
cho DNN&V cc a phng v.v...
Ti a phng, c 9 tnh, thnh ph ban hnh K hoch Pht trin
DNN&V a phng: Lo Cai, An Giang, Bnh Thun, ng Thp, Tr
Vinh, Vnh Long, k Lk, H Ni v thnh ph H Ch Minh. C 3 a
phng thnh lp Ban iu phi cp tnh: Lo Cai, H Tnh v thnh ph
H Ch Minh.
3.2. Sng kin ca cc nh ti tr
Hn 15 nm qua, nhiu t chc ti tr song phng v a phng
hot ng ti Vit Nam v ngy cng tham gia nhiu hn vo cc lnh vc,
ng gp c ngha cho s pht trin kinh t - x hi ca Vit Nam. Kt qu
l Vit Nam tr thnh mt trong s cc quc gia nhn nhiu vin tr ODA
ln nht trn th gii vi s vn cam kt bnh qun hng giai on 1993
2007 xp x 2,8 t USD, bao gm c vn vay v vn vin tr. Cc qu ti tr
a phng ln nh: WB, IMF, ADB, IFC, UNDP, EU; cc nh ti tr song
phng tiu biu nh Australia (AusAid), Canada (CIDA), an Mch
(DANIDA), Php (AFD), Phn Lan, c (GTZ, KfW), Italia, Nht Bn
(JICA, JBIC, H Lan (SNV), Nauy (NORAD), Thy S (SIDA), Thy in
(SDC, SECO), Anh (DFID) v Hoa K (USAID); nhiu qu tn thc a
phng nh MPDF v cc t chc phi chnh ph Quc t nh Oxfam
(Quebec/Anh/Hng Kng, B) cng c rt nhiu hot ng Vit Nam.
Trong nhng nm gn y, cc i tc pht trin ny gii thiu
nhng khi nim, nhn thc cng nh nhng bi hc kinh nghim v h tr
DNV&N mt vn nhn c s quan tm rt ln c cc nn kinh t
pht trin v ang pht trin trong hng chc nm qua. Do c th ca mi
khu vc trong mi nn kinh t l khc nhau nn s h tr nhn c l khc
nhau trn cc phng din: cch tip cn k thut, a im, i tc, ngi
th hng, ngnh ngh.
46
Trn phng din tip cn k thut, hu ht sng kin ca cc nh ti

tr c th c phn loi thnh mi trng kinh doanh thun li, tip cn
cc dch v pht trin kinh doanh hay tip cn ti chnh.
Trn phng din a im hay cp ti tr ca cc nh ti tr, vo
nhng nm 1990, hu ht cc nh ti tr u u tin h tr ti khu vc trung
tm v do , hu ht c thc hin ti Th H Ni. T nm 2000, mt
s lng ng k cc nh ti tr tin hnh cc hot ng ti tr khu vc a
phng (cp tnh). iu ny ph hp vi u tin ca Chnh ph. Kt qu l,
c nhiu nh ti tr song phng v ngy cng c nhiu hn cc d n c
nh hng thng mi hng s quan tm vo cc a bn c nhiu doanh
nghip ng gp vo thng mi song phng, hp tc u t v h tr pht
trin kinh t ti cc khu vc ln cn. Mt s khc, c bit l cc t chc phi
chnh ph (NGO), tp trung vo khu vc nng thn vi mt s lng ln i
tng hng li v gp phn vo n lc xa i gim ngho hu ht cc
a bn kh khn.
Trn phng din i tc, vic la chn cc n v i tc cho cc d
n h tr Vit Nam cng rt a dng. Trong nhiu nm, VCCI v CIEM l
2 t chc c cc nh ti tr la chn bi nng lc thc hin cc cng vic
chuyn mn cng nh kh nng iu phi d n. Sau khi c thnh lp, Cc
Pht trin DNN&V tr thnh i tc trong mt s d n h tr DNN&V.
Cc d n khc la chn i tc Vit Nam hoc cc c quan thc hin l
cc ngnh, cc hip hi doanh nghip, cc t chc ln. Do hu ht cc d n
ti tr u lin quan n xy dng nng lc, phn ln cc d n hon ton tp
trung vo hoc c cc hp phn tp trung vo xy dng nng lc h thng h
tr DNN&V, bao gm cc c quan ca Chnh ph tt c cc cp. Cc t
chc chuyn mn nh cc ngn hng thng mi v cc trng i hc/vin
nghin cu cng nhn c nhng h tr k thut thng qua cc cu phn c
th ca mt vi chng trnh tng th.
Hu ht cc i tng hng li trc tip t d n l khu vc t nhn
hay cc DNN&V. Nhiu d n c tiu r rng l khu vc t nhn hay
DNN&V, trong khi cc d n khc li cung cp h tr nhiu hn ti nhng
i tng th hng mc tiu c xc nh t trc nh nhng n doanh
nhn, cc cng ty xut khu nh, cc h sn xut gm, tng trng kinh t
cho ngi ngho v.v...
Ph hp vi xu hng thc hin chnh sch cp a phng, cc
nh ti tr DNN&V cng bt u tp trung vo cc vn c th nh pht
trin cm, thu ph, pht trin kinh t a phng v, mt cp rng hn
l pht trin chui gi tr.
47
Nhm mang li s iu phi ti tr tt nht, cho hiu qu cao nht, mt

khung php l c thit lp, bao gm Ngh nh s 131/2006/N-CP v
qun l vn ODA, Ngh nh s 90/2001/N-CP v tr gip pht trin
DNN&V, Tuyn b Paris v Tnh hiu qu ca vin tr thng 3 nm 2005 v
Tuyn b H Ni v.v...
K hoch Pht trin DNN&V giai on 2006 2010 cng c thm
cc n lc to ra mt chin lc quc gia thng nht v tt c cc vn
lin quan n DNN&V. K hoch ny ng vai tr rt quan trng trong
chng trnh pht trin DNN&V, ging nh mt Chin lc ton din v
Xa i gim ngho v Tng trng i vi s pht trin kinh t x hi Vit
Nam, s xc lp c mt khung kh thng nht cho cc nh ti tr.
mi cuc hp vi i din v chuyn gia t pha t chc ti tr, Cc
Pht trin DNN&V lun hoan nghnh cc sng kin ng thi nhn mnh s
cn thit phi phi hp h tr, c bit l trn phng din a im. nh
hng c xc nh ngay t giai on u ca d n cp n nhng u
tin mi nht trong chnh sch ca Chnh ph lin quan ti vic pht trin
khu vc DNN&V. Trong cc hi ngh ti tr ln bao gm cc cuc hp
thng xuyn ca Nhm i tc v xc tin DNN&V v Pht trin khu vc
t nhn, Cc Pht trin DNN&V lin tc chuyn ti cc thng ip nhm ci
thin tnh hnh phi hp vi cc n v ti tr.
3.3. Sng kin ca cc hip hi doanh nghip v ca DNN&V
Cc hip hi doanh nghip ang rt tch cc trin khai cc hot ng
h tr cc doanh nghip thnh vin pht trin. Hot ng ca cc Hip hi
ngy cng phong ph hng ti chia s kin thc v kinh nghim s dng
cc cng c qun l hin i nh t chc hi tho, o to, t vn, xc tin
thng mi, xut bn cc bn tin. Hot ng ca cc Hip hi tng bc
to c nim tin vi cc DNN&V v gp phn vo s pht trin ca
DNN&V. Mt s Hip hi m rng mng li hot ng ti cc a
phng bng vic thnh lp cc chi nhnh ti cc a phng (Hip hi
DNN&V Vit Nam, Hip hi DNN&V ngnh ngh nng thn Vit Nam,
Hip hi Lng ngh Vit Nam, Hip hi Doanh nghip tr)
Cng vi nhng sng kin h tr ca Chnh ph v cc i tc pht
trin, cc DNN&V Vit Nam cng rt ch ng trong vic tm kim ngun
h tr cho chnh mnh. Nhng n lc ny bao gm vic thnh lp cc Hip
hi kinh doanh nhm mc ch h tr cc thnh vin vt qua mt lot cc
kh khn, th thch, chng hn nh: tip cn thng tin ca cc th trng
nc ngoi, t chc cc kha o to, marketing phi hp Hu ht cc
Hip hi kinh doanh c u c hnh thnh i vi tng ngnh ngh kinh
doanh c th, v d hi sn, giy dp, may mc hoc nha nhng c bit c
48
mt vi hip hi kinh doanh c thnh lp theo a phng, v d Hip hi

doanh nghip tr H Ni v Thnh ph H Ch Minh. Tuy nhin, quan im
v cc Hip hi kinh doanh vn cn tng i mi Vit Nam v do ,
ging nh cc DNN&V, cc Hip hi ny cng cn phi hc hi iu tt nht
pht trin, v nhiu Hip hi kinh doanh cho n nay chng t s pht
trin vng chc.
Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam (VCCI) cng rt ch
ng trong vic h tr cc DNN&V a phng, thng qua hng lot cc
hot ng v d n lin kt. Trong s xp x 5.000 hi vin ca VCCI, c
khong 1/3 l DNN&V.
49
4. XU HNG CHNH SCH BN NGOI, CC CAM KT

V CC LC LNG TH TRNG TC NG TI
DNN&V
4.1. Cc cam kt trong khun kh WTO
T chc Thng mi th gii (WTO) vi 150 thnh vin, chim 90%
tng gi tr thng mi dch v v 86% tng gi tr thng mi hng ho ton
cu.
Khi gia nhp WTO, nn kinh t Vit Nam tham gia su hn vo tin
trnh ton cu ho kinh t. Tin trnh ny gip Vit Nam tn dng c li
th so snh thc y tng trng kinh t mt cch n nh v bn vng.
Sc cnh tranh ca hng ho, dch v v phc li chung ca ton x hi s
c nng cao nh ngun lc c phn b mt cch hp l. Tin trnh ny
cng to c hi rt ln Vit Nam y mnh cng nghip ho v tham gia
c hiu qu hn vo phn cng lao ng quc t. Nng lc xut khu mt s
mt hng (nh dt may, nng sn, thu sn, cc sn phm c gi tr gia tng
cao) ang c ci thin do cc hng ro thu quan v phi thu quan
c d b hoc gim bt. Tc ng gin tip ca vic gia nhp WTO i
vi nng lc xut khu ca Vit nam cn ln hn nh kh nng ci thin sc
cnh tranh thu ht u t nc ngoi v pht trin th trng dch v do vic
thc hin cam kt v m ca th trng v t do ho ch u t. Dng vn
TNN tng mnh trong thi gian qua gp phn to ra nng lc sn xut
mi v th trng xut khu mi cho hng ho v dch v ca Vit Nam.
C th thy cc cam kt trong khun kh WTO tc ng tch cc i
vi khu vc DNN&V mt s kha cnh sau:
Th nht, khi gia nhp WTO, Vit Nam phi iu chnh, hon thin
khung kh php l cho ph hp vi cam kt hi nhp v cc chun mc kinh
t th trng. Vic gia nhp WTO cng i hi tnh chuyn nghip, minh
bch v kh nng gii trnh ca b my nh nc cng vi cc n lc ci
cch hnh chnh, ci cch doanh nghip trong nc, minh bch ha ton b
cc chnh sch lin quan n thng mi, hon thin cc th trng yu t sn
xut (th trng ti chnh, th trng t ai, v th trng lao ng).
Nhng yu cu ny chnh l ng lc ci cch ni ti nn kinh t, hng ti
mi trng u t kinh doanh thun li vi h thng php l minh bch, ph
hp vi thng l quc t, chnh tr x hi n nh, nhng yu t quan trng
nht cho s pht trin bn vng ca doanh nghip mi thnh phn kinh t
v c bit c ngha vi cc DNN&V cn non yu nhiu kha cnh.
Th hai, gia nhp WTO, cc DNN&V Vit Nam c c hi tip cn th
trng ton cu trn c s cnh tranh bnh ng, khng b ro cn thu quan
50
v phi thu quan, iu m bt c doanh nghip no cng mong mun. V d

c th r nht c th thy l cc DNN&V trong lnh vc dt may c hng
ch i x ti hu quc y (MFN) ti th trng EU v Hoa K. Tc
tng trng xut khu dt may tng 28% trong 9 thng u nm 2007, cao
hn so vi tt c cc nm k t nm 2003 khi Hoa K p dng hn ngch
xut khu i vi Vit Nam. Kim ngch xut khu sang th trng Hoa K
cng tng n tng sau khi thc thi Hip nh thng mi song phng Vit
M, theo cc mc thu ca Hoa K nh vo hng nhp khu t Vit
Nam t mc trung bnh 40% xung ch cn 4% v Hoa K t v tr ca th
trng xut khu nh nht ca Vit Nam thnh th trng xut khu ln nht.
Th ba, WTO l din n thng mi mi thnh vin u c
quyn bo v mnh khi xy ra tranh chp. Nhng vn bn lut c a
vo th gii thng mi, mt th gii m trc y nhng nc yu khng
sc khng c nhng nc mnh. Tr thnh thnh vin ca WTO, cc
DNN&V ca Vit Nam c li hn trong cc tranh chp thng mi do tip
cn c h thng gii quyt tranh chp cng bng v hiu qu ca WTO,
trnh tnh trng b cc nc ln gy sc p trong cc tranh chp thng mi
quc t. Gia nhp WTO cng to iu kin cc doanh nghip Vit Nam
khng b i x nh cc doanh nghip n t mt nn kinh t phi th trng
(NME) trong cc v tranh chp thng mi nh trc y.
Th t, WTO hot ng da trn mc tiu chnh l nng cao mc sng
ca nhn dn cc nc thnh vin, m bo vic thc y tng trng kinh
t, thng mi v s dng hiu qu nht ngun nhn lc ca th gii. Chnh
v th, gia nhp WTO, cc nc thnh vin s c ng lc thc y nn
kinh t ca mnh pht trin nhanh v hiu qu nht. Gia nhp WTO cng m
ng cho cc ngun vn u t vo Vit Nam. Khoa hc, k thut, cng
ngh v c ngun nhn lc u c c hi giao lu tham gia vo s phn cng
lao ng ton cu.
Cui cng, vic thc hin nhng cam kt v m ca th trng dch v
gp phn ko theo mt ln sng u t nc ngoi vo nhiu ngnh kinh t
dch v, theo em li nhng li ch lan to cho nn kinh t m cc doanh
nghip hot ng trong cng c hng li nh: to ng lc tng
trng sn xut cng nghip, tc ng mnh m ti tng trng kim ngch
xut khu, gp phn o to i ng cn b qun l v cn b kinh doanh
nng ng, sng to, thc y chuyn giao cng ngh, u t nghin cu v
pht trin. Nm 2007, nm u tin sau khi gia nhp WTO, ngun vn u t
trc tip nc ngoi tng nhanh v t 21,3 t USD.
Tuy nhin, vic tham gia cc cam kt trong khun kh WTO cng t
ra nhng thch thc khng nh i vi nn kinh t v cc DNN&V Vit
Nam:
51
WTO l sn chi chung cho th trng ton cu, cc doanh nghip Vit
Nam buc phi tun theo nhng lut chi, m ngi thng cuc l
nhng doanh nghip mnh v hot ng c hiu qu hn. Khi Vit Nam gia
nhp WTO, mt s ngnh, sn phm v doanh nghip phi chu sc p cnh
tranh gay gt v o thi v cng khc nghit. Cnh tranh khng ch trn th
trng nc ngoi m ngay ti th trng ni a khi cc ro cn thng mi
c ct gim v d b. Cc DNN&V vi c trng bi nng lc cnh tranh
km c nguy c ph sn, hoc gim li nhun v tc ng ca gim thu m
ca th trng. Cc DNN&V Vit Nam s thng xuyn gp phi tranh chp
trong thng mi quc t v lun th yu hn.
Thc hin cc cam kt WTO cng c ngha l doanh nghip khng
c nh nc bao cp v phi b nhng loi tr cp, h tr tri quy nh ca
WTO. Cc DNN&V vi cc hiu bit hn ch v th trng nc ngoi gp
kh khn do cc nc c xu hng p t cc bin php bo h thng qua
cc bin php k thut, chng bn ph gi, tr cp, t v, tiu chun mi
trng. Tc ng r nt nht c th thy trong mt s lnh vc nh: nng
nghip, sn phm cng nghip, dch v ti chnh, ngn hng, bo him
Trong lnh vc nng nghip, theo cam kt WTO, Vit Nam phi bi b
hon ton tr cp xut khu v tr cp ni a ho ngay khi gia nhp. Cc
DNN&V trong lnh vc nng nghip gia nhp c th trng nc ngoi
phi p ng cc quy nh nghim ngt v v sinh an ton thc phm (chng
ch nng sn an ton hay nng nghip tt GAP, cc quy nh v cht
lng: chng ch v ging (khng thuc loi ging c bin i gen), v cht
lng sn phm (hm lng protein, vitamin, chng lo ho), ng b v
kch c, mu sc; m bo cc yu cu v s lng, kh nng giao hng v
cc yu cu t chc li sn xut, ng rung theo hng chuyn mn ho,
lin hip, hp tc gim gi thnh sn phm, m bo c th cnh tranh v
gi c. y r rng l mt thch thc ln i vi cc DNN&V nng nghip,
c bit trong bi cnh nn nng nghip Vit Nam cn nh l, phn tn, nng
sut v cht lng thp.
Trong lnh vc cng nghip, theo cam kt WTO, Vit Nam phi ct
gim 9.400 dng thu vi mc ct gim khong 24% so vi trc y. Vit
Nam phi ct gim nhiu hnh thc tr cp cho doanh nghip, ch gi li cc
hnh thc tr cp c php (h tr nghin cu pht trin, bo v mi
trng...); loi b cc hnh thc tr cp xut khu hoc thay th hng nhp
khu. Nu vng m phn Doha c thng qua, cc DNN&V cng nghip
Vit Nam s gp rt nhiu kh khn trc sc p cnh tranh ca hng nhp
khu. C th, nhm cc sn phm in t dn dng hin ang c bo h
mc cao vi mc thu sut trung bnh t 30% 50% l nhm cc sn phm
c hm lng gi tr gia tng thp do ch yu l gia cng v lp rp; do ,
52
nng lc cnh tranh s b gim khi thc hin l trnh gim thu. Bn cnh ,
nhm cc sn phm dt may v da giy, nng thu sn ch bin cng s c
nhng kh khn khi s cnh tranh t hng ho cc nc ngy cng mnh nu
cc nc tip tc c yu cu m ca v t c kt qu ny qua Vng m
phn Doha.
Ngoi ra, Vit Nam cn phi m ca mnh m doanh nghip nc
ngoi tham gia su hn vo cc lnh vc dch v. Hu ht cc dch v ti
chnh u phi m ca rng ri doanh nghip nc ngoi tham gia th
trng vi hnh thc u t 100% vn trong thi gian ti a l 5 nm. Lnh
vc dch v k ton, kim ton c m ca hon ton. Cc doanh nghip
kinh doanh dch v bo him cng chu tc ng mnh m t cc cam kt gia
nhp WTO. Ngay sau khi Vit Nam tr thnh thnh vin chnh thc ca
WTO, cc doanh nghip bo him nc ngoi s c php cung ng cc
dch v bo him nh bo him vn ti quc t, ti bo him v mi gii bo
him, dch v nh gi ri ro, gii quyt khiu ni v t vn bo him v c
bit l c php cung ng dch v bo him cho cc d n, doanh nghip
FDI ti Vit Nam m khng cn thnh lp php nhn ti Vit Nam. Cc
DNN&V vi nng lc cnh tranh yu s rt kh ng vng trc sc p ca
cc doanh nghip nc ngoi c tim lc ln v ti chnh, trnh qun l
hin i.
Trn th trng vn, cc doanh nghip nc ngoi c php thnh lp
vn phng i din v lin doanh n 49% vn u t t thi im gia nhp.
Sau 5 nm k t thi im gia nhp cho php thnh lp cc cng ty cung cp
dch v chng khon 100% vn nc ngoi; cho php thnh lp chi nhnh
ca cc cng ty cung cp dch v chng khon nc ngoi hot ng trong
cc loi hnh dch v qun l ti sn, qun l qu u t, lu k, thanh ton
b tr, cung cp, chuyn giao thng tin ti chnh, t vn, cc hot ng mi
gii v ph tr khc lin quan n chng khon. Vi s lng cng ty nc
ngoi ngy cng gia tng trong th trng vn v ti chnh, s c rt t c hi
cho cc DNN&V tham gia v hot ng hiu qu trn th trng ny.
Vic thc hin cc quy nh ca Hip nh TRIMS theo doanh
nghip FDI khng b rng buc phi chuyn giao cng ngh v Hip nh
TRIPS theo phi tr ph bn quyn s hu tr tu cng khin cc DNN&V
gp kh khn trong vic khai thc, tn dng chuyn giao cng ngh t pha
nc ngoi trong cc d n FDI. V cc DNN&V cng kh c kh nng bin
cng ngh ngun v cng ngh tin tin i theo FDI thnh ti sn ca mnh.
4.2. Tin trin trong kinh doanh quc t
Lch s kinh doanh hin i tp trung phn ln vo s pht trin ca
cc doanh nghip ln v cc doanh nghip ny c li th kinh t nh quy m
53
v phm vi hot ng. Qu trnh cng nghip ha nhanh chng, cng nh

nhng tin b k thut, nhiu quc gia, c tc dng h tr cho s pht
trin ca cc doanh nghip ln. Ton cu ha cng c nhng nh hng tch
cc khi cc doanh nghip m rng hot ng ngoi bin gii quc gia, tr
thnh cc tp on xuyn quc gia. Nhng cng ty xuyn quc gia ln nht
c th c c mc doanh thu ln hn so vi GDP ca cc quc gia nh. Tt
c dng nh cn pha trc i vi DNN&V.
Tuy nhin, nhng v d t c v Nht hai quc gia ln trn th gii
ch ra rng, khu vc DNN&V cng ng mt vai tr rt quan trng
trong vic h tr cc doanh nghip ln. V d, Nht Bn, cc keiretsu
(tp hp cc doanh nghip ln v cc doanh nghip ph thuc quy m nh)
c xu hng xy dng, hoc ph thuc vo mi quan h mt thit vi nhiu
nh thu nh (iu ny l kh r Vit Nam, mt d n u t ln ca mt
cng ty Nht Bn i khi c h tr bng cc d n nh hn ca cc cng
ty Nht nh hn chu trch nhim cung cp u vo). Th trng ngy cng
c s phn on gip cho cc DNN&V tr nn quan trng hn. Cc
DNN&V c th c li th cnh tranh da trn s linh hot v kh nng thch
nghi vi th trng, c bit l trong lnh vc kinh doanh, li th kinh t nh
quy m ngy cng t quan trng.
Vn pht trin DNN&V Vit Nam khng ch ni ln trong bi
cnh chuyn i v tng trng nn kinh t m cn pht sinh trong iu kin
mi trng kinh t quc t thay i. L mt thnh vin ca t chc Thng
mi th gii, cng ng cc doanh nghip Vit Nam ang ngy cng hi
nhp su hn vo cng ng kinh doanh quc t. Nu trc y, phn ln cc
DNN&V hot ng ch yu trn th trng ni a th ngy nay, ngy cng
c nhiu doanh nghip c bn hng v nh cung cp nhiu quc gia trn th
gii.
Thm vo , ngy cng c nhiu DNN&V a phng c bn hng l
cc doanh nghip c vn TNN. Mt s DNN&V hin ang cung cp cc
ph kin v dch v h tr cho cc doanh nghip c vn TNN xut khu
sn phm ch to, qua cc DNN&V Vit Nam tr thnh nh xut khu
gin tip thng qua c ch gi l lin kt ngc. Do cng ng cc doanh
nghip c vn TNN Vit Nam ang m rng v ngy cng pht trin, nhu
cu tm kim ngun u vo t cc nh cung cp s ti ngy cng tng. V
iu ny to ra c hi thun li cho hot ng kinh doanh ca cc DNN&V
a phng thng qua vic cung cp u vo cho hot ng ca cc doanh
nghip c vn TNN. Doanh nghip c vn TNN c iu kin chia s
kinh nghim v cng ngh i vi nhng nh cung cp a phng nhm
m bo cho ngun u vo m h nhn c l c cht lng cao v n
nh. Mt s nhng nghin cu thc nghim ti Hn Quc, Malaysia v Thi
Lan giai on 1998 - 1999 ch ra rng cc DNN&V phi hp vi cc
54
doanh nghip c vn TNN tn ti qua cuc khng hong ti chnh chu

tt hn nhiu so vi cc DNN&V khng c s phi hp vi cc doanh
nghip c vn TNN.4
Vn v cht lng v s n nh lun l mt th thch ln i vi
cc DNN&V xut khu trc tip cng nh vic p ng quy m ca cc n
t hng m mt s nh nhp khu nc ngoi, c bit l nh nhp khu
Hoa K, mong i. Vic chuyn i t th trng ni a sang th trng th
gii l mt bc quan trng i vi nhiu DNN&V v i hi cao hn v k
nng.
Bn cnh nhng vn nu trn, xu hng chung ca hot ng kinh
doanh quc t cng c nhiu tc ng ngy cng thun li cho DNN&V
Vit Nam. Vn l ch lm sao cc doanh nghip ny c th tham gia
su hn vo chui gi tr v cung cp. Cch tt nht bt u chnh l thit
lp mi lin kt vi cc doanh nghip c vn TNN ang c mt ti Vit
Nam v tn dng mi quan h ny hc hi v pht trin. Cc DNN&V ban
u c th cung cp mt s dch v nh ng gi hay cc dch v lin quan
khc, vn ny d khng qu quan trng nhng n s to c hi gia nhp
chui gi tr sau ny c iu kin pht trin ln mnh hn v tt hn.
P. Rgnier, DN nh v va trong cn nguy khn. UK: Gower, 2000.
55
5. KHC PHC MT S HN CH LIN QUAN N QUY

NH CA PHP LUT
Cc DNN&V Vit Nam ang ngy cng trng thnh, tng trng v
pht trin, nhu cu ca chng cng ngy cng a dng hn. Khi cc tr ngi
lin quan n vic thnh lp doanh nghip c xa b, nhu cu ca cc
DNN&V mt phn chuyn sang cc tr ngi khc lin quan ti s bn vng
trong di hn, nng lc cnh tranh quc t, nng lc v cng ngh v kh
nng m rng. cnh tranh mt cch thc s, cc DNN&V sn xut cn
m rng hot ng kinh doanh, tip n l tip cn y ti cc ngun ti
chnh, t ai v u vo cn thit khc. Phn tip theo ca bo co s cung
cp mt ci nhn tng quan nht v nhng nhu cu hin ti ca khu vc
DNN&V v cc kh khn cn c tip tc gii quyt.
5.1. V gia nhp th trng
Nhm tip tc n gin ho, minh bch ha cc quy nh lin quan n
iu kin kinh doanh, gia nhp th trng ca doanh nghip, ngy 27/2/2007
lin B K hoch v u t, Ti chnh v Cng an ban hnh Thng t lin
tch s 02/2007/TTLT/BKH-BTC-BCA hng dn c ch phi hp gia cc
c quan gii quyt KKD, ng k thu v cp giy php khc du i vi
doanh nghip thnh lp, hot ng theo Lut Doanh nghip.
Ngy 30/11/2007, Chnh ph ban hnh Ngh quyt s 59/2007/NQCP v mt s gii php x l nhng vng mc trong hot ng u t xy
dng v ci cch th tc hnh chnh i vi doanh nghip. Trong , Chnh
ph ch o B Cng an hng dn th tc khc du ca doanh nghip khng
cn giy php khc du v giao B K hoch v u t ch tr, phi hp vi
cc B, ngnh lin quan hng dn vic thc hin KKD thnh lp mi,
ng k m s thu doanh nghip trong thi hn ti a 5 ngy lm vic v
thng nht ni dung v KKD v ng k m s thu trong mt b h s
duy nht np ti S K hoch v u t; s dng h thng m s thu doanh
nghip lm m s KKD i vi doanh nghip mi thnh lp t ngy
01/4/2008.
thc hin Ngh quyt s 59/2007/NQ-CP, lin B K hoch v u
t, Ti chnh, Cng an tch cc nghin cu, d tho Thng t lin tch mi
thay th Thng t lin tch s 02/2007/TTLT-BKH-BTC-BCA, ly kin
ca n v lin quan v ban hnh Thng t lin tch s
05/2008/TTLT/BKH-BTC-BCA ngy 29/7/2008. Vi s ban hnh ca Thng
t lin tch ny, Chnh ph tin thm mt bc mi trong vic ci cch th
tc hnh chnh v ci thin mi trng kinh doanh Vit Nam.
56
5.2. V tr gip pht trin DNN&V

Mc d Ngh nh s 90/2001/N-CP ngy 23/11/2001 ca Chnh ph
l c s php l v nh hng ht sc quan trng, song vic h tr DNN&V
cn mi m Vit Nam, trong khi ngun lc hn ch, h thng php lut
ang c hon thin p ng yu cu pht trin ca DNN&V. Bn cnh
nhng mt tch cc, Ngh nh ny cng bc l mt s hn ch nht nh
nh:
V nh ngha v DNN&V: cn chung chung, cc ch tiu a ra nh
ngha cha phn nh c thc cht v quy m doanh nghip i vi cc
ngnh v lnh vc khc nhau;
V cc chnh sch tr gip: Ngh nh quy nh mt lot cc chnh
sch khuyn khch t lnh vc u t, mt bng sn xut, h tr tip cn th
trng, xc tin xut khu, thnh lp qu bo lnh tn dng cho n cc lnh
vc h tr thng tin, t vn, thu ph, thnh lp vn m DNN&V, nhng
cha quy nh c ch thc hin, nh hng, mc tiu, ni dung c bn ca
chnh sch.
V chc nng qun l Nh nc: Ngh nh cp n chc nng
qun l nh nc v xc tin DNN&V nhng cha quy nh c th ni dung
ca qun l nh nc i vi lnh vc ny. iu ny gy kh khn trong vic
xc nh ni dung c th qun l nh nc trong lnh vc xc tin DNN&V
ca tng b, ngnh, ca c quan qun l nh nc i vi DNN&V cng nh
s phi hp gia cc b, ngnh vi nhau v vi chnh quyn a phng,
gia cc c quan nh nc vi cc hip hi.
V phng thc h tr: Ngh nh cng cha quy nh r phng thc
h tr ph hp vi yu cu ca nn kinh t th trng i vi DNN&V trong
trng hp ngun lc h tr c ly t ngn sch nh nc.
5.3. Tip cn t ai
Trong khi mt s DNNN c giao t v s dng cha thc s hiu
qu, cc DNN&V (ch yu thuc khu vc t nhn) li gp rt nhiu kh khn
trong vic tm kim mt bng kinh doanh vi chi ph rt ln. Ngay c khi
doanh nghip c mt bng sn xut th vic lo cc th tc cn thit
c cp giy chng nhn quyn s dng t c th th chp, cm c
cng i hi phi tn nhiu cng sc v tin bc. Theo kho st ca Vin
Nghin cu Qun l Kinh t trung ng v GTZ, mt doanh nghip Vit
Nam phi mt trung bnh 230 ngy v 7 th tc c c giy chng nhn
quyn s dng t. Doanh nghip thng s dng t sn xut kinh doanh
trong khi khng c giy chng nhn quyn s dng t. Ngoi ra, vic cng
b quy hoch t ai nhng khng c trin khai trong mt thi gian di
57
cng nh nhiu quy hoch t ai khng c cng khai minh bch, lm nh

hng ti tm l n nh hot ng sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
Thc t cho thy, nhng th tc lin quan n t ai cn rm r v cha
minh bch, c bit l nhng quy nh khc nhau cc a phng, gy kh
khn cho doanh nghip trong vic thu t sn xut kinh doanh.
Trn 53% DNN&V nc ta ch yu hot ng trong lnh vc dch v
v thng mi v hu ht u phi s dng din tch nh ca mnh, hoc i
thu li cc din tch nh l lm tr s, c s kinh doanh. Cc doanh
nghip sn xut phn ln cng trong tnh trng tng t. Kh nhiu DNN&V
phi i thu li t, mt bng ca DNNN, ca cc t chc, c quan nh nc
vi gi cao nhng li khng th u t di hn sn xut v thiu m bo
php l.
Thi gian gn y, nhiu a phng tin hnh quy hoch v xy
dng nhiu khu cng nghip, cm cng nghip nh v va nhm mc ch
quy t cc doanh nghip vo sn xut kinh doanh. Mt s a phng nh H
Ni, Bc Ninh, Vnh Phc, Hng Yn, Hi Dng, Nam nh, Thi Bnh,
Nng, Qung Nam, Qung Ngi, Bnh Dng, ng Nai, Thnh ph H Ch
Minh xy dng nhiu khu, cm cng nghip to thun li cho cc
DNN&V c mt bng sn xut v thu ht u t nc ngoi. Thi gian qua,
nht l sau khi Lut t ai 2003 c hiu lc, vi cc chnh sch, c ch mi
c ban hnh, cc doanh nghip c to nhiu iu kin hn tip cn
t ai, mt bng.
Kho st ca Vin Nghin cu Qun l Kinh t trung ng v
DANIDA i vi cc DNN&V (bao gm c h kinh doanh c th, cc hp
tc x) 10 tnh, thnh ph (H Ni, Ph Th, H Ty, Hi Phng, Ngh An,
Qung Nam, Khnh Ha, Lm ng, Tp. H Ch Minh v Long An) tin
hnh nm 2007 cho thy, ch c khong 10% DNN&V tr li h cn gp kh
khn v t ai, mt bng sn xut. iu ny cho thy cc chnh sch v t
ai cc a phng ny c ci thin ng k.
B Ti nguyn v Mi trng ang ly kin cc B, ngnh cho D
tho Lut sa i, b sung mt s iu ca Lut t ai. Hy vng vi nhng
thay i cn thit ny, tnh trng tip cn t ai ca cc DNN&V Vit Nam
s tip tc c ci thin.
5.4. Tip cn ti chnh
Tnh trng thiu vn hoc khng c vn m rng sn xut kinh
doanh l hin tng kh ph bin ca cc DNN&V hin nay. Ngoi phn vn
t c, cc doanh nghip thng huy ng t gia nh, ngi thn, bn b
hoc vay ngn hng. Mc d cc ngn hng thng mi c nhiu n lc
58
trong vic cung ng tn dng cho DNN&V nhng kh khn trong vic x l
cc vn ti chnh vn l kh khn ni tri ca cc DNN&V.
Theo kho st ca Vin Nghin cu Qun l Kinh t Trung ng v
DANIDA i vi cc DNN&V nm 2007 10 tnh, thnh ph, khong 32%
DNN&V tr li h gp kh khn v ngun ti chnh, tn dng.
Mt kho st nh cui nm 2007 do Cc Pht trin DNN&V phi hp
vi UNIDO thc hin vi 200 DNN&V H Ni, Lo Cai v Thi Nguyn
cho thy c nhiu l do ca vic DNN&V b ngn hng t chi cho vay vn,
c th k n l: thiu ti sn th chp, li sut vay qu cao trong khi thi hn
vay li ngn. Vic cc ngn hng yu cu phi cung cp k hoch kinh doanh
v cc DNN&V phi chng minh c quyn s hu ti sn cng l mt
trong nhng l do chnh cn tr DNN&V tip cn c cc ngun ti chnh.
V, 200 doanh nghip c kho st hu ht u cho rng vic c c mi
quan h tt vi ngn hng s gip doanh nghip tip cn ngun vn ngn
hng d dng hn. iu ny cho thy s thiu minh bch v khng thng
nht trong th tc v quyt nh cho vay ca cc ngn hng i vi DNN&V.
Vn ny cn phi c ci thin DNN&V c th tip cn cc ngun ti
chnh, tn dng d dng, thun li hn.
Cng ti cuc kho st 200 DNN&V ni trn, nhn thc v hiu bit
v cc ngun ti chnh bn ngoi ca DNN&V cn nhiu hn ch. Hu ht
cc doanh nghip mun c thm vn pht trin kinh doanh u ch ngh
n cc ngun vn vay t ngn hng. Bn cnh ngun vn vay ngn hng,
cn c cc ngun vn khc nh cho thu ti chnh, bao thanh ton v qu u
t mo him. Tuy nhin, c ti 45% cc doanh nghip c kho st pht
biu rng h khng bit v cho thu ti chnh. Con s tng ng cho nghip
v bao thanh ton v qu u t mo him ln lt l 63% v 62%. V kt
qu tt yu l cc DNN&V rt t quan tm n vic s dng cc ngun ti
chnh ny trong tng lai. y l vn cn c khc phc bi ngoi
ngun vn t cc ngn hng th cc ngun vn khc cng l mt knh huy
ng vn hiu qu.
5.5. Tip cn ngun nhn lc
Theo bo co Mi trng kinh doanh 2007, Vit Nam l mt trong tm
quc gia c ci cch v chnh sch lao ng, to iu kin cho doanh nghip
tip cn c ngun lao ng v c chnh sch hp l vi ngi lao ng.
Khi nhng chnh sch v lao ng ang c c quan nh nc xem
xt ci thin, th kh khn ca doanh nghip l tay ngh lao ng. Vi s
lng hng vn doanh nghip mi thnh lp hng nm v hng vn doanh
nghip ang hot ng m rng sn xut kinh doanh, hn 1,6 triu vic lm
59
c to ra hng nm. Tuy nhin, cng vi nn kinh t pht trin, yu cu

ngy cng cao ca doanh nghip v tay ngh v k nng i vi ngi lao
ng gn nh khng c p ng. Nhiu doanh nghip c tip cn vi s
lng lao ng di do nhng cht lng lao ng yu khin doanh
nghip phi dnh thm kinh ph o to li lao ng trc khi a vo s
dng.
Mc d Nh nc ngy cng quan tm hn n cc chng trnh o
to ngun nhn lc cho DNN&V nhng do kinh ph thc hin cc chng
trnh cn hn ch, cht lng v ni dung o to cha thc s p ng c
yu cu; v bn thn cc DNN&V cng cha thc s quan tm v nhn thc
y tm quan trng ca vic o to nng cao nng lc qun tr cho
doanh nghip, do , cht lng ngun nhn lc ca DNN&V cn bc l
nhiu hn ch. Nh vy, doanh nghip cn phi khc phc c nhng hn
ch v cht lng v tay ngh lao ng bi y cn l mt trong nhng yu
t quyt nh n vic cc nh u t c tip tc u t sn xut kinh doanh
Vit Nam na hay khng.
5.6. C s h tng
V c s h tng, c bit l h tng v giao thng (ng st, ng
b, cu, cng) cn km. S pht trin ca c s h tng giao thng cha theo
kp s pht trin ca kinh t v dng vn u t ca nc ngoi. Bn cnh
nhiu d n ln b chm tr do nhiu nguyn nhn trong c vn giao
thng, cng nh s pht trin khng ng b trong lnh vc ny nh c
ng th cha c cu, cha c bn cng, kho bi. iu ny lm cho tnh
hnh li cng kh khn hn, gy tn km thm chi ph kinh doanh v lm nh
hng n nng lc cnh tranh ca doanh nghip.
Do c s h tng cn c nng cp nhanh chng, c bit l cc
cng bin v nh my in, nghin cu cc chnh sch khuyn khch khu vc
t nhn tham gia pht trin h tng v cc dch v cng. ng thi cn c
nhiu n lc hn na y nhanh s pht trin c s h tng trn b, bao gm
ng s, cu cng.
5.7. Cc tr ngi khc
V thng tin k thut cng ngh v la chn, ng dng cng ngh.
Thiu thng tin ang l mt trong nhng ro cn ln cho vic pht
trin v nng cao nng lc cnh tranh ca cc DNN&V. V vy, cn tp trung
mi ngun lc cn thit cho vic thit lp h thng thu thp v x l thng
tin h tr doanh nghip ni chung v DNN&V ni ring. Bn cnh , cn
khuyn khch vic hp tc v chia s cng ngh gia cc doanh nghip c
quy m khc nhau, pht trin c hiu qu cc chng trnh nghin cu c kh
60
nng ng dng thng mi, khuyn khch pht trin m hnh lin kt gia
cc vin nghin cu, trng i hc, trng k thut vi doanh nghip.
Phn ln doanh nghip nc ta ang s dng cng ngh lc hu so vi
mc trung bnh trn th gii t 3 n 4 th h. Nhiu DNN&V cn ang s
dng nhng thit b c k m DNNN loi b. Trong tnh hnh cnh tranh
ang khc lit, y l mt vn ht sc kh khn i vi DNN&V.
Trong thc t, i vi DNN&V, cng vi vic to ngun vn u t
cng ngh hin i, ph hp vi kh nng thc t ca doanh nghip l la
chn v ng dng cng ngh thch hp vi kh nng v vn, trnh cng
nhn cng nh trnh qun l hin ti ca ch doanh nghip, sau s tin
dn n cng ngh hin i hn. Hin nay vn ln nht l trnh cng
ngh thp dn n cht lng sn phm thp, kh nng cnh tranh km.
Xc tin m rng th trng trong nc v th trng xut khu
Th trng trong nc vi hn 86 triu dn vi nhu cu ngy cng gia
tng thc s m ra nhiu c hi kinh doanh cho cc DNN&V, tuy nhin th
phn cho hng ho ca cc DNN&V chu nh hng rt ln bi cc hng ha
nhp ngoi, nht l hng ha Trung Quc vi gi r, a dng v chng loi,
mu m. Cc sn phm v dch v do cc DNN&V cung cp hin nay tuy
c nhiu tin b v cht lng, nhng mi ch p ng mt phn hn ch yu
cu ca ngi tiu dng. y thc s l mt thch thc i vi DNN&V
trong bi cnh hi nhp kinh t, quc t.
Kh nng tip cn th trng nc ngoi ca DNN&V cng cn nhiu
hn ch, do khi lng sn phm do cc DNN&V sn xut ra cn manh mn,
cht lng thp kh p ng tiu chun xut khu, ch yu l phc v tiu
dng trong nc, thm ch trong mt a phng hp. Th trng xut khu
tuy c m rng nhng cn nhiu hn ch, a s hp ng l ngn hn,
theo thi v, thiu n nh. Do , cn thit phi c nhng chnh sch tr
gip DNN&V m rng th trng xut khu, tm kim thng tin v th trng
c th p ng c nhu cu ca th trng mt cch tt nht.
Nhng yu t tm l x hi
Tm l v thi x hi gm thi ca chnh quyn v ngi dn
vi DNN&V c nh hng khng nh ti s tng trng ca doanh nghip.
Trong nhng nm gn y, c nhiu chuyn bin trong quan im x hi
v vai tr tch cc ca doanh nhn v doanh nghip t nhn (thng qua cc
chng trnh truyn thng, bo ch, ngy tn vinh doanh nhn), v trong thi
ca cng chc v cc t chc chnh quyn (thng qua knh i thoi trc
tip, quyt nh y nhanh tc pht trin ca DNV&N).
61
Theo mt kho st gn y ca UNDP-CIEM, c ti 65% doanh

nghip c kho st cho rng hnh vi i x vi doanh nghip t nhn ca
cc cn b cng chc cc c quan chnh quyn l vn kh khn, c bit
l hnh vi i x ca cc c quan thu v hi quan. V th, vic tip tc thay
i thi ca x hi i vi khu vc DNN&V l mt vic lm cn thit
gip DNN&V xa b c mi ro cn v thc s pht trin bnh ng vi
cc loi hnh doanh nghip khc.
5.8. Khc phc nhng hn ch v nng lc trong ni ti khu vc
DNN&V
Tr gip DNN&V thng qua cc chnh sch v chng trnh tr gip
ca nh nc to ng lc cho khu vc DNN&V tng trng v pht trin.
Tuy nhin, m bo cc chnh sch v chng trnh tr gip ca nh nc
c hiu qu th bn thn cc doanh nghip phi ch ng vn ln, tng bc
khc phc nhng yu im v khng ngng tng cng kh nng cnh tranh
trn th trng.
Sc cnh tranh ca doanh nghip do chnh sc mnh v ti chnh, cng
ngh, nhn lc v kh nng quyt sch ng, linh hot ca doanh nghip
quyt nh. Cc DNN&V vn c coi l c trnh qun l yu km, cht
lng ngun nhn lc cha cao, thiu kin thc v thng tin v tip th v th
trng. Cc DNN&V thng khng c ngun lc thu chuyn gia c
trnh cao m trch cc nhim v quan trng. Nh vy, trc ht lnh o
v ch doanh nghip ca cc DNN&V phi chu trch nhim tm kim v hc
hi ci h cn dn n thnh cng cho doanh nghip. Mi doanh nghip
cn phi dt im xa b tm l ch i s h tr ca nh nc hoc cc t
chc khc. Lnh o v ch doanh nghip cn phi bit li ch thc s v
chu trch nhim trong vic hc hi, v ng dng nhng cng c qun l ph
hp. ng trc nhng c hi th trng, doanh nghip c pht trin c
hay khng hon ton ph thuc vo nhn thc, trnh v quyt tm ca
nhng ngi lnh o doanh nghip v b my qun l. iu ny c ngha l
t thn mi doanh nghip phi hiu chnh mnh v bn lnh quyt
nh trc nhng thi c mi.
62
6. NH GI V NHNG TIN B TRONG CNG CUC

PHT TRIN KHU VC DNN&V
Phn cui ca Bo co c gng xc nh nhng tin b t c cng
nh nhng hn ch trong n lc pht trin DNN&V. Bo co kt thc vi
vic cung cp mt s khuyn ngh v chnh sch rt ra t nhng phn tch
ny. Bt k n lc no nhm ch ra nhng thnh tu hay hn ch trong tin
trnh pht trin ca DNN&V u phn no mang mu sc ch quan v quan
im ny c th khc nhau ty tng ngi phn tch. Tuy nhin, chng ti
thy rng c th a ra mt vi nhn xt chung nht, kh d, c tnh tng qut
cao.
K hoch Pht trin DNN&V 2006 - 2010 xc nh 7 nhm gii
php nhm t c mc ch v mc tiu c t ra ca qu trnh pht
trin DNN&V Vit Nam. Nhng nhm gii php ny bao gm:
i) n gin ha cc th tc hnh chnh nhm to iu kin thun li
cho vic KKD, gia nhp th trng v hot ng ca doanh nghip.
ii) To iu kin tip cn t ai, mt bng sn xut cho cc DNN&V.
iii) To iu kin thun li cho cc DNN&V tip cn cc ngun ti
chnh.
iv) Nng cao nng lc v ci thin kh nng cnh tranh ca DNN&V
v) Pht trin ngun nhn lc p ng yu cu pht trin DNN&V
vi) To lp mi trng tm l x hi i vi khu vc DNN&V
vii) Qun l thc hin K hoch Pht trin DNN&V
K hoch Pht trin DNN&V 2006-2010 cng xc nh chng
trnh hnh ng c th cho tng nhm gii php nu trn, v i vi mi gii
php c th, K hoch u xc nh mt h thng ch tiu v thi hn hon
thnh. Bo co thng nin ny khng c nh nh gi cng vic no
trong s cc cng vic trn hon thnh v K hoch mi thc hin c 2
trn 5 nm, tuy nhin 7 nhm gii php trn l mt c s hu ch nh gi
nhng thnh tu t c trong n lc pht trin cc DNN&V.
6.1. Nhng kt qu t c
Nhn chung, thnh tu ln nht trong qu trnh pht trin DNN&V
chnh l s ci thin v khung php l lin quan n khu KKD v gia nhp
th trng ca cc DNN&V (nhm gii php 1). Hin ti cc DNN&V khi
s kinh doanh d dng hn nhiu so vi mt vi nm trc y. Th tc, thi
63
gian v chi ph lin quan thnh lp doanh nghip mi thc s c ct

gim. Kt qu l s lng doanh nghip mi c thnh lp trong nhng
nm qua gia tng mnh m. Theo s liu ca Tng cc Thng k, s lng
cc DNN&V hot ng tng t 39.897 vo nm 2000 ln ti 127.600 vo
nm 2006 tc l tng hn 3 ln ch trong 7 nm.
Kinh nghim quc t ch ra rng s lng DNN&V (tnh trn 10.000
ngi dn) t l nghch vi thi gian cn thit thnh lp doanh nghip.
Nu thi gian tin hnh KKD gim th s lng DNN&V s tng ln. V
mt khu vc DNN&V vng mnh l iu kin tin quyt ca mt nn kinh t
hng mnh. Da vo nhng con s ny, c th thy, vic KKD d dng hn
cng l mt nhn t quan trng m bo rng cc DNN&V s khng tn ti
mt cch phi chnh thc hay trn trnh cc quy nh cn thit ca php lut
m bo hot ng kinh doanh an ton, v v vy m bo vic cc doanh
nghip s u thc hin ngha v thu.
So vi thi gian trc, cc DNN&V tip cn vn (nhm gii php 3)
d dng hn. Cc ngn hng hin nay sn sng hn trong vic cho cc
DNN&V vay v tng trng tn dng ngn hng tng ln ng k. Cc sn
phm v dch v ti chnh cho DNN&V cng tng ln bao gm hot ng
cho thu ti chnh v mt vi hot ng bao thanh ton bt u c trin
khai. Tip cn vn l mt nhn t u vo quan trng i vi hu ht cc
doanh nghip, bao gm DNN&V, v l mt nhn t chnh yu quyt nh s
pht trin mnh m v bn vng ca doanh nghip. iu ny khng c ngha
l vic tip cn ti chnh hin nay i vi cc DNN&V tr nn phong ph
v thc t him c quc gia no trn th gii t c iu ny. Trong tng
lai, cc DNN&V s cn tip cn nhiu hn ti cc cch thc huy ng vn
di hn v d huy ng vn c phn, hoc cc khon vay di hn hn
nhm to ngun ngn sch u t vo cng ngh mi, cc DNN&V
Vit Nam c th tin xa hn trong cc chui gi tr ton cu.
Nng lc v kh nng cnh tranh ca khu vc DNN&V Vit Nam vn
c coi l yu, nht l so vi cc doanh nghip c vn u t nc ngoi.
Tuy nhin, tnh trng ny ang dn c ci thin thng qua vic Chnh ph
xy dng cc chng trnh nhm nng cao nng lc v ci thin kh nng
cnh tranh ca doanh nghip (nhm gii php 4). Chng trnh tr gip o
to ngun nhn lc cho cc DNN&V giai on 2004 - 2008 thc hin theo
Quyt nh s 143/2004/Q-TTg ca Th tng Chnh ph l mt trong
nhng chng trnh mang li hiu qu tch cc cho khu vc DNN&V. Chnh
ph dnh hn 119 t ng t ngn sch Trung ng cho Chng trnh ny
tr gip o to v khi s doanh nghip, qun tr doanh nghip v o
to nng cao nng lc ca ging vin. Vi nm gn y, ngn sch Trung
ng ca Chng trnh tp trung b tr cho 20 tnh min ni, Ty nguyn c
kh khn nhm gia tng s lng v cht lng ca khu vc DNN&V cc
64
vng kh khn, vng ng bo dn tc. Nhn thc c vai tr ngy cng

quan trng ca DNN&V, hu ht cc a phng u b tr mt phn ngn
sch tr gip o to ngun nhn lc cho cc DNN&V trn a bn. Mt
s t chc quc t, cc d n trong v ngoi nc trin khai thc hin ti cc
a phng cng dnh mt phn kinh ph o to nng cao nng lc cho
DNN&V.
Vic to dng vn ha kinh doanh (nhm gii php 6) cng t
c mt s thnh tu mc d thay i quan im vn ha v x hi trong
ngn hn l rt kh. Cc doanh nhn hin nay c x hi coi trng hn,
v ti doanh nghip v ang c gii thiu nhiu chng trnh ph
hp. Nhng cnh tranh trong khu vc t nhn nh chin dch Thch thc 20
triu USD5 cng ang thu ht s quan tm c bit ca cc doanh nghip.
Ngoi ra, cng c mt s kt qu ng khen ngi trong vic gim bt
cc gnh nng v thanh tra v kim tra ti cc DNN&V. Cc chi ph nhm
tun th quy nh l rt ln cc DNN&V khi cc nh qun l phi dnh mt
phn ng k thi gian ca h cho cc t thanh tra, kim tra khc nhau, c
bit l nu nhng t thanh tra ny khng c thc hin vi tn sut hp l,
hay ni cch khc nhng t thanh tra ny khng thc s cn thit.
6.2. Nhng vn cn tn ti
Mc d Lut Ph sn c ban hnh nm 2004, song cn nhiu tn
ti lin quan n vic ng ca v ph sn doanh nghip. Mt quan im
c tha nhn rng ri l c mt lng tng i ln cc doanh nghip
ng k thnh lp cui cng khng th tn ti v ng ca v nhiu l do
khc nhau. iu ny l mt phn ca vng i t nhin ca doanh nghip.
Khi cc doanh nghip ng ca mt cch chnh thc, iu quan trng l ti
sn ca cc doanh nghip phi c ti s dng mt cch c hiu qu, cc
doanh nghip khc c th khai thc mt cch trit . Tuy nhin, Vit Nam,
vic cc doanh nghip c ng ca mt cch chnh thc l tng i him.
Thay vo , phn ln cc DNN&V i vo trng thi tm ngng hot ng
thay v thc hin cc th tc cn thit gii th doanh nghip. Nh chng ta
thy, S K hoch v u t ca cc a phng hin nay ch c th thu
thp c s liu v s ra i ca cc doanh nghip mi, m khng c c
s liu v s mt i ca cc doanh nghip ang tn ti.
Mt tn ti khc l vn thu i vi cc doanh nghip, bao gm
DNN&V. Thi gian cn thit tun th cc quy nh v thu vn cn kh
nhiu so vi tiu chun trong khu vc, c bit i vi cc DNN&V ni
ring. Cc DNN&V cng phi i mt vi nhng thch thc to ln khc khi
5
Xem http://20trieu.com.
65
tip cn t ai, ngun lc khan him trong iu kin mt quc gia ng dn

s nh Vit Nam, v iu ny c xc nh l gii php th 2 trong K
hoch Pht trin DNN&V. i vi cc DNN&V trong lnh vc sn xut ni
ring, hn ch trong tip cn t ai l mt kh khn ln, bi n cn tr
doanh nghip m rng quy m hot ng mt iu kin doanh nghip
tr nn cnh tranh hn. Quyn s dng t, th hin thng qua Giy chng
nhn quyn s dng t, cng l mt vn vng mc khi cc doanh
nghip c gng tip cn cc ngun ti chnh. Trong trng hp vay vn, cc
ngn hng ti Vit Nam thng yu cu ti sn bo m v hnh thc ti sn
m bo ph bin nht chnh l Giy chng nhn quyn s dng t. Tuy
nhin, chng ta c th nhn thy mt s tin b trong vic ngy cng c nhiu
t ai phc v cho mc ch sn xut c cung cp nh nhng Vn m
khi nghip c thnh lp ti H Ni v Thnh ph H Ch Minh.
Pht trin ngun nhn lc c k nng ngh nghip (gii php 5) i vi
khu vc DNN&V l mt mc tiu di hn v i hi phi c thi gian t
c mt quy m ng k mong mun. Tuy nhin, chng ta cng v ang
nhn thy nhng tin b trong quy m v cht lng o to ngh Vit
Nam.
6.3. Trin vng kinh t v nhng khuyn ngh chnh sch
Ging nh hu ht cc quc gia trn th gii, Vit Nam ang t c
nhng tin b nht nh trong vic pht trin DNN&V. Trong qu trnh ny,
Vit Nam t c nhng thnh tu trn mt s mt song cng cn nhng
tn ti mt s mt khc. Tuy nhin, chng ta c th lc quan rng mi
trng cho DNN&V Vit Nam c nhiu ci thin trong nhng nm gn
y v s tip tc ci thin trong nhng nm sp ti.
Nh phn tch trn, theo cc s liu thng k trong bo co, s
lng cc DNN&V hin ang hot ng ti Vit Nam tng ln ng k t
nm 2000. iu ny phn nh phn ln nhng ci thin trong th tc
thnh lp doanh nghip. V vy, chng ta c th t tin khng nh rng s
lng DNN&V v ang ngy cng tng. Tuy nhin, liu cht lng cc
DNN&V c cng tng vi mt mc nh vy hay khng? Trong tng lai,
chng tip ca cu chuyn v pht trin DNN&V Vit Nam c th s thay
i trng tm t qu trnh gia nhp th trng sang vic h tr cc DNN&V
pht trin mnh m, bn vng v cnh tranh, ni cch khc l tp trung vo
cht lng ca cc DNN&V.
Tr thnh thnh vin ca WTO, cc doanh nghip Vit Nam c c hi
tip cn ngy cng nhiu vi cc th trng nc ngoi. Tuy nhin, cc
doanh nghip ny cng phi u tranh vi mt th trng ni a m, ngy
cng c nhiu cng ty nc ngoi thm nhp. c th cnh tranh trong
66
mi trng mi, hu gia nhp WTO, cc DNN&V phi hot ng ngy cng
hiu qu, v trong hu ht cc trng hp, vn ny i hi cc DNN&V
phi ln hn v quy m v thnh tho trong vic s dng cng ngh. iu
ny do to ra mt lot cc th thch mi i vi chnh ph Vit Nam,
trong n lc nhm cung cp nhng h tr gip cc DNN&V t c mc
cao hn v nng lc v hot ng.
Vi quan im nh vy, Cc Pht trin DNN&V, B K hoch v u
t, hin ang xy dng mt Ngh nh mi thay th, b sung Ngh nh s
90/2001/N-CP v tr gip pht trin DNN&V nhm h tr cho s pht
trin ca cc DNN&V trong giai on tip theo. Bn sa i ny d nh s
trnh Chnh ph ph duyt trong qu IV nm 2008. Vic sa i Ngh nh s
c tin hnh trn 4 ni dung chnh: a) nh ngha DNN&V; b) c th ha
v b sung quy nh ni dung qun l nh nc v hot ng xc tin pht
trin DNN&V; c) quy nh r hn phng thc h tr ca nh nc; v d) b
sung mt s ni dung v chnh sch h tr tip cn ti chnh, h tr cng
ngh, k thut cho cc DNN&V.
K hoch Pht trin DNN&V to ra mt khung php l hu hiu
nhm phi hp v thng nht cc hot ng h tr DNN&V v hiu qu cao
nht v trnh cc n lc trng lp (hoc tri ngc). Tuy nhin, mt s
vn nh o to cng ngh, tip cn t ai, h thng thu, v hnh thnh
vn ha doanh nghip, tt c u i hi cch tip cn a chiu, vi s phi
hp ca nhiu c quan Chnh ph v cc bn lin quan. V ni dung ny, B
K hoch v u t s ng vai tr iu phi v l cht xc tc h tr cho
Hi ng Khuyn khch Pht trin DNN&V, c quan Chnh ph v nhng
bn lin quan nhm to ra nhng n lc chung to dng mt mi trng
thun li cho cc DNN&V Vit Nam.
B K hoch v u t xin by t lng bit n su sc v nhng h tr
v ngun lc nhn c t trc n nay v nhng gip nhm to ra
mt mi trng kinh doanh thun li hn trong nhng nm gn y. Chng
ti cng hy vng s nhn c s quan tm nhiu hn na t cc bn lin
quan nhm to dng mt khu vc DNN&V Vit Nam ngy cng mnh m
v nng ng.

Doanh Nghiep Vua Va Nho

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Doanh Nghiep Vua Va Nho

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

B K HOCH V U T

CC PHT TRIN DOANH NGHIP NH V VA

3. XU HNG V SNG KIN TRONG NC TC NG TI DNN&V ......40

V tr gip pht trin DNN&V .......................................................... 56

6. NH GI V NHNG TIN B TRONG CNG CUC PHT TRIN KHU

H Ni, thng 8 nm 2008

Ngn hng Pht trin Chu

DANH MC CC BNG, BIU, TH

1. GII THIU CHUNG

Bng 1: S lng v t l doanh nghip theo hnh thc php l giai on

T l % trn tng s doanh nghip

Trong bi cnh nn kinh t pht trin nhanh hin nay, cn hiu r v s

Bng 2: S lng v t l doanh nghip theo quy m lao ng v hnh

DNNN l DNN&V (< 300 L)

34.490 43.664 54.400 63.523 82.840 103.792

DNNN khng phi l DNN&V

T l % trn tng s doanh nghip

Theo tiu ch vn KKD quy nh ti Ngh nh 90, khng ch c 91%

Bng 3: S lng v t l doanh nghip theo quy m vn v hnh thc s

Lu : Ngh nh 90 nh ngha DNN&V l doanh nghip c vn ng k khng qu 10 t VND.

Cc bng di y cung cp mt vi ch s trung bnh ca cc doanh

Khi so snh cc DNNN v cc doanh nghip ngoi quc doanh, chng

Mt vi ch s trung bnh ca DNNN (tnh n thi im cui nm)

Mt vi ch s trung bnh ca doanh nghip c vn u t nc ngoi (tnh n thi im cui

Mt vi ch s trung bnh ca doanh nghip sn xut (tnh n thi im cui nm)

Lin quan n cc doanh nghip c vn TNN, cc doanh nghip ny

m lm tt vai tr nh cung ng, khch hng v nh cung cp cc yu t

c cc doanh nghip, bao gm c DNN&V v doanh nghip khng thuc

K hoch Pht trin DNN&V xc nh mc tiu tng th ca s pht

Bng 5: S lng doanh nghip phn theo quy m lao ng giai on

Biu 1: S lng DNN&V v khng phi DNN&V, phn theo quy m

DNN&V - trc tri

Biu 2: T trng DNN&V, phn theo tiu ch v lao ng giai on

Nh m t bng trn, gn 87% tng s doanh nghip Vit Nam c t

Bng 7: S lng doanh nghip phn theo quy m ngun vn giai on

Biu 3: S lng DNN&V v DN khng phi DNN&V phn theo quy

DNN&V - trc tri

Bng 8: T l doanh nghip phn theo quy m ngun vn giai on 2000

Biu 4: T trng DNN&V phn theo tiu ch v vn giai on 2000

c mt giai on trc y, vic theo ui mt hot ng kinh

nhiu tp on ni ting trc khng lu u bt u t nhng doanh

2. M T S LC KHU VC DNN&V VIT NAM: Bc

l doanh nghip nh; v 50 249 lao ng l doanh nghip va.

NHNG HN CH CA NH NGHA DNN&V

Trong s 131.332 doanh nghip hot ng vo cui nm 2006, xp x

Nhiu doanh nghip, bao gm c cc DNN&V, c xu hng ng k

Nng nghip v lm nghip

2.2. Thng k v DNN&V Vit Nam theo a bn v cc tiu ch

Ngun: Trung tm Thng tin doanh nghip - Cc Pht trin DNN&V.

Biu 5: S lng doanh nghip phn theo tnh thnh nm 2007

Ngun: Trung tm Thng tin doanh nghip - Cc Pht trin DNN&V.

Thnh ph H Ch Minh chim trn 30% s doanh nghip KKD,

Ngun: Trung tm Thng tin doanh nghip, Cc Pht trin DNN&V

Bng di y th hin s lng doanh nghip KKD, tng vn ng

Bng 12: S lng doanh nghip KKD theo tnh, thnh ph v vn

Ngun: Trung tm Thng tin doanh nghip - Cc Pht trin DNN&V.

Biu 6: Tng vn ng k ca cc doanh nghip phn theo tnh thnh

Ngun: Trung tm Thng tin doanh nghip - Cc Pht trin DNN&V.

Biu di y th hin r mt tng i ca cc doanh nghip

S lng DN trn 10.000 ngi

2.3. Qu trnh pht trin ca khu vc DNN&V t nm 2000 n

Bng 13: S lng v t l cc doanh nghip hot ng trong lnh vc

Nu xem xt cc doanh nghip sn xut, phn theo quy m ngun vn

Bng 14: S lng v t l doanh nghip sn xut phn theo quy m