QUN L DANH MC U T

CHNG KHON
1
I. Mc sinh li v ri ro trong u t chng khon
II. Qun tr danh mc u t
2
1. Mc sinh li
1.1. Mc sinh li tnh bng gi tr tuyt i
1.2. Mc sinh li tnh bng phn trm
2. Ri ro trong TCK
2.1. Ri ro h thng
2.2. Ri ro phi h thng
3. nh gi li sut k vng v ri ro
3
L phn chnh lch gia kt qu thu c sau
mt khong thi gian u t v vn gc m nh
u t phi b ra ban u.
Income gain: c tc (dividend) hoc tri tc
(coupon)
Capital gain: chnh lch gia gi bn v gi mua
chng khon. Gi l li vn (gi bn ln hn gi
mua) hoc l vn (nu gi bn nh hn gi mua)

4
Tri phiu
Tng mc sinh li = (P
1
-P
0
) + Coupon
C phiu:
Tng mc sinh li = (P
1
- P
0
) + DPS
P
1
: gi ca c phiu/tri phiu ti thi im tnh mc sinh
li
P
0
: gi mua vo
DPS: C tc nhn trong khong thi gian t 0 n 1

5
VD1: Nh u t mua c phiu A vo u nm vi
gi mua l 30.000 , trong nm nh u t nhn
c tc 1000 , cui nm gi c phiu A l 40.000
. Vy mc sinh li trn mi c phiu A l :
(40.000 -30.000) + 1.000 = 11.000 .
6
Cch gi khc: li sut hoc t sut sinh li
Tri phiu:


C phiu:


0
1 0 1
1
) (
P
DPS P P
R
+
=
7
0
0 1
1
) (
P
C P P
R
+
=
ngha:
Li sut l ch tiu so snh cc loi chng
khon khc nhau, l c s cho chng ta bit nn
u t vo chng khon no s c li hn.
8
Khi nim
Ri ro l nhng iu khng chc chn ca nhng kt
qu trong tng lai.
L kh nng li sut thc t nhn c trong tng lai
c th khc so vi d tnh ban u.
Mi yu t lm tng hay gim li sut d kin u
c gi l ri ro.
C 2 loi ri ro: ri ro h thng v ri ro khng h thng
9
L ri ro khng phn tn c
Ri ro t bn ngoi ca mt ngnh cng nghip
hay ca mt doanh nghip, chng hn nh chin
tranh, lm pht, s kin kinh t v chnh tr...
Bao gm: ri ro th trng, ri ro li sut, ri ro
sc mua

10
Ri ro th trng (market risk): do cch nhn nhn ca
nt v th trng ni chung
Ri ro li sut (interest rate risk): do s ln xung ca
li sut chun-li sut tri phiu CP. Li sut chun
tng, gi chng khon gim, li sut chun gim, gi
chng khon tng.
Ri ro sc mua (purchasing power risk): do lm pht
11
Do cc yu t ni ti ca doanh nghip gy ra,
C th kim sot c, c th a dng ha c
Ch tc ng n mt ngnh hay ti mt cng ty, mt hoc
mt s chng khon, bao gm:
Ri ro kinh doanh (businese risk) (mi trng kinh doanh)
Ri ro ti chnh (financial risk) (tnh hnh ti chnh ca
doanh nghip)

12
Li sut ph thuc vo P
0
,C , DPS,P
1
. Trong
P
1
l th gi ca chng khon cui nm 1, cha
bit. Lm th no tnh li sut ?
S dng s liu thng k trong qu kh v li
sut ca chng khon lm c s d bo li
sut trong tng lai ca c phiu Gi l li
sut k vng (d kin) (expected rate of return)

13
V d 1: Qua thng k s liu trong qu kh,
ngi ta thy c phiu FPT c li sut 30% trong
mt na thi gian v c li sut 10% trong khong
thi gian cn li.
Li sut k vng = 20% l gi tr trung bnh ca
cc li sut xy ra trong qu kh.

14
V d 2: Qua thng k s liu trong qu kh, ngi ta thy
rng li sut ca c phiu PNC t 30%, vo nhng thng c
thi tit p, t 20% vo nhng thng thi tit bnh thng,
v t -5% vo nhng thng thi tit m m. Theo cc kh
tng thy vn, xc xut v thi tit p, bnh thng, xu
ca nm ti l 30%, 30% v 40% . Hy d bo v li sut
ca c phiu PNC trong nm ti?
Li sut k vng ca c phiu PNC vo nm ti:
30% x0,3 + 20% x 0,3 + (-5% x 40% ) = 13%

15
V d: Tnh li sut k vng ca c phiu STB, bit rng
qua thng k trong qu kh ngi ta thy rng, khi nn
kinh t tng trng c phiu STB c li sut 50%, khi nn
kinh t binh thng, STB c li sut 20% v khi nn kinh t
suy thoi, STB c li sut 10%.
Theo cc nh kinh t d bo, xc sut xy ra cc trng thi
tng trng, bnh thng, suy thoi ca nn kinh t vo
nm ti l 40%, 30% v 30%. Hy tnh li sut k vng ca
c phiu STB trong nm ti.

17
V d : Trong qu kh, c phiu FPT c li sut 15%
trong mt na thi gian, v li sut 5% trong mt na
thi gian cn li. C phiu VNM lun c li sut n inh
10% trong sut thi gian iu tra. Theo bn, bn nn
u t vo c phiu no?
Hai c phiu trn c cng li sut k vng, nhng FPT
ri ro hn VNM, v li sut c th xy ra ca c phiu
FPT bin ng mnh hn so vi c phiu VNM.

18
Ri ro chnh l tiu ch o lng tng bin ng ca
li sut c th xy ra so vi t sut sinh li k vng.
Tng bin ng ca li sut quanh gi tr k vng
lun bng 0, bi v cc bin ng (-) v bin ng (+)
lun trit tiu nhau.
khc phc nhc im ny, ngi ta ly gi tr
tuyt i hoc gi tr bnh phng ca cc gi tr bin
ng, v c gi bi mt khi nim mi l 'phng
sai':


19
Cng thc tnh:
Phng sai (variance of return)



lch chun (standard deviation of return):


20

=
=
n
i
i i
p R E R Var
1
2
)) ( (

=
= =
n
i
i i
p R E R Var
1
2
)) ( ( o
lch chun cho thy mc bin thin ca li
sut quanh gi tr k vng, tc l cho thy mc
ri ro ca mi c phiu.
lch chun c coi l mt tiu ch lng ha
ri ro ca li sut ca c phiu.
Nh vy xc nh xem c nn u t vo c
phiu hay khng, ngi ta da vo hai tiu ch :
li sut k vng v lch chun.
21
VD: Ngi ta d bo v li sut k vng c th thu
c ca 2 c phiu A v B tng ng vi mi tnh
hung c th xy ra ca nn kinh t nh trong bng.
Hy tnh:
- Li sut k vng ca hai c phiu A v B
- Ri ro u t vo hai c phiu A v B.
22
Tnh trng Xc sut P
R
A
R
B
Suy thoi
20% -0,05 0,06
Bnh thng
40% 0,1 -0,02
Kh
30% -0,04 0,08
Hng thnh
10% 0,07 -0,09
23
1. nh ngha
2. Mi quan h gia li sut ca DMDT vi li sut ca
tng c phiu
3. Li sut k vng ca DMDT
4. Ri ro ca DMDT
5. ng cong hiu qu ca Markowitz
6. Mc ngi ri ro (risk aversion) v hm hu dng
(utility function)

24
Mt danh mc u t l mt t hp c chn lc
nhiu loi ti sn khc nhau, c th gm ti sn
hu hnh, ti sn v hnh, ti sn ti chnh m
doanh nghip u t vo, s dng chng hot
ng kinh doanh sinh ra li nhun.
25
VD: 1 DMDT gm 2 c phiu 1 v 2 vi li
sutnh sau: R
1
=0,08, R
2
=0,12. Nh u t vi
100.000 USD vn, u t 50.000 USD vo c
phiu 1 v 50.000 USD vo c phiu 2. Bn hy
tnh li sut ca danh mc u t ny.
26
Tr li:
27
1 , 0 5 , 0 12 , 0 5 , 0 08 , 0
000 . 100
000 . 50
12 , 0
000 . 100
000 . 50
08 , 0
100000
000 . 50 12 , 0 000 . 50 08 , 0
= +
= +
=
+
Tng qut



Vi w1, w2 l t trng u t vo tng c
phiu
28
2 2 1 1
. . w R w R R
P
+ =
Tng qut ha vi n c phiu:


Vi l li sut ca tng c phiu
bit trc.
l t trng u t vo tng c phiu

29
n n P
w R w R w R R . .... . .
2 2 1 1
+ + + =
n
R R R ,..., ,
2 1
n
w w w ,.... ,
2 1
Nu l li sut ca tng c phiu
trong tng lai,cha bit, lm th no nh
gi mt DMDT
nh gi DMDT da trn li sut k vng v
lch chun
30
n
R R R ,..., ,
2 1
V d : Mt danh mc u t gm 2 c phiu 1 v 2
vi li sut nh sau:



Nh u t vi 100.000 USD vn, u t 50.000 USD
vo c phiu 1 v 50.000 USD vo c phiu 2. Bn
hy tnh li sut k vng ca danh mc u t ny.


31
Tnh trng Xc sut R
1
R
2

Tt 40% 20% 18%
Xu 60% 12% 6%
Tnh li sut k vng ca DMT tng ng vi mi trng thi ca nn
kinh t:
+ Tnh trng tt: 20 x 0,5 + 18 x 0,5 = 19%
+ Tnh trng xu: 12 x 0,5 + 6 x 0,5 = 9%
Tnh li sut k vng ca DMDT : 0,4 x 19% + 0,6 x 9% = 13%
Hy so snh li sut k vng ca DMDT vi li sut k vng ca tng
c phiu. E(R1) = 15,2, E(R2) = 10.8
Li sut k vng ca DMDT chnh l bnh qun gia quyn ca li sut
k vng ca tng c phiu cu thnh nn DMDT, trong quyn s
chnh l t trng u t vo tng c phiu ca DMDT.

32


Tng qut:


Li sut k vng ca DMDT l bnh qun gia
quyn ca li sut k vng ca mi c phiu vi
quyn s l t trng vn u t vo mi c phiu.



33
2 2 1 1
). ( ). ( ) ( w R E w R E R E
P
+ =
n n P
w R E w R E w R E R E ). ( .... ). ( ). ( ) (
2 2 1 1
+ + + =
DMDT gm 2 c phiu



Tng qut:

34
) , cov( 2
2 1 2 1
2
2
2
2
2
1
2
1
2
r r w w w w
P
+ + = o o o

s < s
+
+ + + =
n j i
j i j i
n n P
w w r r
w r w r w r r
1
2 2 2
2
2
2
2
1
2
1
2
) , cov( 2
) ( ... ) ( ) ( ) ( o o o o



35

=
=
=
n
k
j jk i ik k
j j i i j i
r E r r E r P
r E r r E r E r r
1
)) ( ))( ( (
))] ( ))( ( [( ) , cov(
Tch sai (covariance):l h s o lng v mi
tng quan gia mc bin ng (ri ro) ca
hai chng khon khc nhau.
Tch sai cng ln biu th mc bin ng ln gia
hai chng khon, du dng hay m ca tch sai
biu th chng bin ng cng chiu hay ngc
chiu nhau.

36
Tch sai cn c vit nh sau



Vi c gi l h s tng quan
gia t sut sinh li ca hai c phiu


37
j i ij j i
r r o o . . ) , cov( =
1 1 s s
ij

Tm li:
Ta bit c mi lin h gia li sut k vng v ri ro
ca DMDT vi li sut k vng v ri ro ca tng c phiu
ring l cu thnh nn danh mc
H s tng quan hay tch sai gia cc c phiu l nhn t
quan trng gp phn gim thiu ri ro. S kt hp gia hai
c phiu c h s tng quan nh hoc m s gp phn to
mt danh mc u t c ri ro thp hn
Bi ton tip theo: tm DMDT tt nht?

38
Gi nh:
Vi mt mc ri ro cho trc, nh u t a
thch li sut cao hn l li sut thp. Vi mt li
sut cho trc, nh u t li thch t ri ro hn l
nhiu ri ro.
39
Trn HOSE c khong 300 chng khon nim
yt. Nu la chn bt k 5 trong s 200 c phiu
ny xy dng mt DMDT, ta s c ??? la
chn.
Nu thay i t trng u t vo mi c phiu
trong 1 DMDT, ta s li c thm nhng danh mc
mi.
40
Qua s liu thng k, ta bit t sut sinh li k
vng v ri ro ca tng c phiu, h s tng
quan ca tng cp c phiu Tnh c li sut
k vng v ri ro ca tng DMDT
Trn h trc ta li sut k vng v ri ro, mi
DMDT c m t bng 1 im Hnh thnh tp
hp cc DMDT nh hnh v
41
C nh mt mc ri ro, k mt ng thng vung gc vi trc
honh tt c cc DMDT nm trn ng thng ny c cng mc
ri ro. im cao nht s c li sut k vng ln nht c cho l
tt nht.
Tnh tin ng thng ny qua tri v phi (thay i ri ro), xc
nh c danh mc u t tt nht tng ng vi mi mc ri ro
Ni tt c cc DMDT tt nht tng ng vi mi mc ri ro, to
thnh ng bin hiu qu (efficient frontier) ca Markowitz. Ngi
ta CM c ng bin hiu qu c dng ng cong nh hnh
v.
42
th ng bin hiu qu
43
C
A
B
ng
bin hiu
qu
lch chun
Li
sut
k
vng
SD1
L tp hp nhng DMDT c li sut k vng ln nht
cho mi mc ri ro hoc ri ro thp nht cho mi mc
li sut k vng.
ngha ca ng bin hiu qu: chng ta lc
c mt tp hp danh mc u t tt nht trong tp
hp nhng danh mc u t ban u.
Bi ton tip theo: tm danh mc tt nht trn ng
bin hiu qu.
44
Mc ngi ri ro: hu ht cc nh u t u c mc
ngi ri ro nht nh nhng cc mc khc nhau.
Cc nh kinh t hc ti chnh lng ha c im
ny bng l thuyt hm hu dng biu th mi quan h
gia gi tr hu dng ca mt n v tin t kim thm
vi mc ri ro ca khon u t v mc ngi ri ro
ca mt c nhn u t.
45
Hm hu dng

Vi: U l gi tr hu dng
E(R) l li sut k vng ca danh mc
l ri ro ca danh mc u t.
A l h s ngi ri ro ca nt ty thuc vo tm l ca
nt v s ca ci m anh ta c. A cng ln nt cng ngi
ri ro. Thng thng 2<=A<=5
46
2
) ( 5 , 0 ) ( R A R E U o =
) (R o
Nhn xt v hm hu dng:
U tng ln nu li sut k vng ca danh mc
tng
U gim i nu mc ri ro ca danh mc tng.
Mc gim ca U cn ty thuc vo mc ngi
ri ro ca nt
Nt s la chn DMDT mang li U ln nht

47
VD:
A= 2, hm hu dng:

V th hm hu dng vi gi tr hu dng
U=0,12, U=0,08 trn h trc ta li sut k
vng v ri ro

48
2
) ( ) ( r r E U o =
0
0.02
0.04
0.06
0.08
0.1
0.12
0.14
0.16
0.18
0.02 0.04 0.06 0.08 0.1 0.12 0.14 0.16 0.18 0.2 0.22
SD(r)
E
(
r
) U=0.08
U=0.12
49
Li sut
k vng
Ri ro
ngha:
Tt c cc DM nm trn ng mu hng s mang
li cho nt c mc ngi ri ro A=2 mt gi tr hu dng
ngang nhau v bng 0,12 gi l ng ng mc
hu dng hay ng bng quan
ng bng quan tin ln trn th mc hu dng tng
vi nhng DM cng ri ro, nt thch DM c li
sut k vng cao hn

50
A cng ln ng bng quan nghing v trc
tung nhiu hn vi cng mt mc ri ro, nt c
mc ngi ri ro cao hn s yu cu mt li sut
k vng cao hn.
51
L DM nm trn ng bin hiu qu, ti
mang li li ch cho nt l cao nht DM ti
u l tip im gia ng bin hiu qu v
ng cong vi mc hu dng cao nht
52

53
C
A
B
ng bin
hiu qu
lch chun
Li
sut
k
vng
SD1
nh gi DMDT da trn li sut k vng v lch chun
Li sut k vng ca DMDT l gi tr trung bnh theo t trng ca
li sut k vng ca tng c phiu ring l
lch chun ca DMDT l 1 cng thc bao gm lch chun
ca tng c phiu ring l v tch sai ca li sut ca tng cp c
phiu
H s tng quan hoc tch sai l nhn t quan trng khi la chn
u t v bn c th duy tr c li sut k vng trong khi vn c
th gim thiu c ri ro bng cch kt hp nhng ti sn c
tng quan nh hoc ngc chiu nhau.
54
(1) Tnh li sut k vng, phng sai, lch
chun ca c phiu A, bit rng xc sut xy ra
cc mc li sut c d bo nh sau:





55
Xc sut 50% 25% 25%
Li sut 20% 10% -10%
(2) Mt danh mc u t gm hai c phiu A v B, vi
lch chun ca li sut tng ng l 40% v 20%.
T trng u t vo hai c phiu ny l 25% v 75%.
Tnh ri ro ca danh mc bit h s tng quan gia
hai c phiu l 0,9.

(3) Hai c phiu A v B c lch chun tng ng l
20% v 12%. Tnh h s tng quan gia hai c
phiu bit tch sai ca hai c phiu ny l 0,00096.

56
(4) Hai c phiu A v B c li sut c d bo
tng ng vi cc tnh trng ca nn kinh t nh
sau:

57
Tnh trng kinh t Xc sut Li sut/CP A Li sut/ CPB
Suy thoi 20% -5% 6%
Bnh thng 40% 10% -2%
Kh 30% -4% 8%
Hng thnh 10% 7% -9%
(4) Hy xc nh:
Li sut k vng vo c phiu A v B.
Ri ro u t vo c phiu A v B
Tch sai/hip phng sai ca A v B
H s tng quan gia hai c phiu ny.
Hai c phiu ny c th kt hp vi nhau trong danh mc
u t hn ch ri ro khng? V sao?
Tnh li sut k vng v ri ro ca danh mc gm 2 c
phiu trn bit t trng u t vo tng c phiu A, B
tng ng l 75% v 25%.


58