Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc

Li m u
S nghip i mi nc ta trong thi gian qua thu c nhng kt qu bc u quan trng. Vit Nam khng nhng vt qua c s khng hong trin min trong thp k 80 m cn t c nhng thnh tu to ln trong pht trin kinh t x hi. Tng sn phm trong nc (GDP) tng bnh qun nm 6,94% (sau 15 nm i mi 1986-2000). Cng nghip gi nhp tng gi tr sn xut bnh qun hng nm 13,5%, lm php y li, i sng i b phn nhn dn c ci thin v mt vt cht ln tinh thn. C c thnh tu kinh t ng ghi nhn ny, l nh phn ng gp ln ca u t trc tip nc ngoi (FDI). Tuy nhin vo nhng nm tr li y, do nh hng ca khng hong ti chnh tin t xy ra mt s nc trong khu vc. Cng vi mc cnh tranh trong lnh vc thu ht vn u t nc ngoi cc nc nh Trung Quc, Indonesia, Thi Lan ...u t trc tip nc ngoi vo Vit Nam c phn gim thiu v s lng ln cht lng. Do nh hng khng nh n vic pht trin kinh t x hi. Trc tnh hnh , vn chng ta phi c s nhn nhn v nh gi ng n v u t trc tip vo nc ngoi trong thi gian qua, thy c nhng tc ng tch cc hay tiu cc ca t nc. Trn c s ra h thng nhng gii php c th, kp thi nhm thc y thu ht u t trc tip nc ngoi vo Vit Nam trong nhng nm ti, gp phn thc hin mc tiu chin lc m ng v Nh Nc ta ra: Cng nghip ha, hin i ha t nc, phn u n nm 2020 a Vit Nam tr thnh mt nc pht trin. nhn r hn vn ny, em chn nghin cu ti: Thc trng huy ng vn FDI vo Vit Nam trong thi gian qua. V kh nng cn hn ch bi vit khng th khng trnh khi nhng thiu st, em rt mong c s gp ca cc thy c bi vit ny c hon thin hn. Em xin chn thnh cm n Thc S Hong Th Hi Yn gip em hon thnh ti ny.

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc

Phn 1 C s l lun ca u t trc tip nc ngoi (FDI) i. mt s khi nim chung 1. Khi nim u t trc tip nc ngoi u t trc tip nc ngoi (FDI) l mt loi hnh thc di chuyn vn quc t. Trong ngi ch s hu vn ng thi l ngi trc tip qun l v iu hnh hot ng s dng vn. u t trc tip nc ngoi c th hin di ba hnh thc ch yu: Hp ng hp tc kinh doanh. Doanh nghip lin doanh. Doanh nghip 100% vn nc ngoi. 2. Cc hnh thc u t trc tip nc ngoi 2.1. Hp ng hp tc kinh doanh Hp ng hp tc kinh doanh l vn bn k kt gia hai hoc nhiu bn (gi l bn hp danh) quy nh r trch nhim v phn chia kt qu cho mi bn, tin hnh u t vo Vit Nam m khng lp thnh mt php nhn. Hnh thc u t ny xut hin t sm Vit Nam nhng ng tic cho n nay vn cha hon thin c cc quy nh php l cho hnh thc ny. iu gy khng t kh khn cho vic gii thch, hng dn v vn dng vo thc t Vit Nam. V d nh c s nhm ln gia hp ng hp tc kinh doanh vi cc dng hp ng khc khng thuc phm vi iu chnh ca lut u t trc tip nc ngoi ti Vit Nam.(nh hp ng gia cng sn phm, hp ng mau thit b tr chm vv...). Li dng s h ny, m mt s nh u t nc ngoi trn s qun l ca Nh Nc. Tuy vy hp ng hp tc kinh doanh l hnh thc u t trc tip nc ngoi d thc hin v c u th ln trong vic phi hp sn phm .Cc sn phm k thut cao i hi c s kt hp th mnh ca nhiu cng ty ca nhiu quc gia khc nhau. y cng l xu hng hp tc sn xut kinh doanh trong mt tng lai gn xu hng ca s phn cng lao ng chuyn mn ha sn xut trn phm vi quc t. 2.2. Doanh nghip lin doanh Doanh nghip lin doanh l loi hnh doanh nghip do hai hay nhin bn nc ngoi hp tc vi nc ch nh cng gp vn, cng kinh doanh, cng hng li nhun v chia s ri ro theo t l vn gp. Doanh nghip lin doanh c thnh lp theo hnh thc cng ty trch nhim hu hn c t cch php nhn theo php lut nc nhn u t. y l hnh thc u t c cc nh u t nc ngoi s dng nhiu nht trong thi gian qua chim 65% trong tng ba hnh thc u t (trong hnh thc hp tc kinh doanh chim 17%, Doanh nghip 100% vn u t nc ngoi chim 18%). Thng qua hp tc lin doanh vi cc i tc Vit Nam, cc nh u t nc ngoi tranh th c s h tr v nhng kinh nghim ca cc i tc Vit Nam trn th trng m h cha quen bit trong qu trnh lm n ca h ti Vit 2

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc Nam. Mt khc do mi trng u t ca Vit Nam cn nhiu bt chc nn cc nh u t nc ngoi khng mun gnh chu ri ro m mun cc i tc Vit Nam cng chia s vi h nu c. Lin doanh vi mt i tc bn a, cc nh u nc goi yn tm hn trong kinh doanh v h c mt ngi bn ng hnh. Nhng nm gn y, xu hng ca cc nh u t nc ngoi gim s quan tm n hnh thc ny v cc d n 100% vn u t trc tip nc ngoi li c xu hng tng ln. l do sau thi gian tip xc vi th trng Vit Nam, cc nh u t nc ngoi hiu r hn v lut php, chnh sch v cc quy nh khc ca Vit Nam. Thm ch h cn hiu r v phong tc tp qun v thi quen trong thi quen tiu dng ca ngi Vit Nam cng nh cch thc kinh doanh ca cc doanh nghip Vit Nam. Mt khc kh nng tham gia lin doanh ca cc i tc Vit Nam ngy cng b hn ch bi thiu cn b gii, thiu vn ng gp. Do vy cc nh u t nc ngoi mun c iu hnh trong qun l doanh nghip. 2.3. Doanh nghip 100% vn nc ngoi Doanh nghip 100% vn nc ngoi l doanh nghip thuc s hu ca nh u t nc ngoi (t chc hoc c nhn ngi nc ngoi) do cc nh u t nc ngoi thnh lp ti Vit Nam. T qun l v t chu trch nhim v kt qu sn xut kinh doanh.Doanh nghip 100% vn u t nc ngoi c thnh lp theo hnh thc ca cng ty trch nhim hu hn c t cch php nhn Cc d n u t trc tip nc ngoi c thnh lp theo hnh thc 100% vn nc ngoi.Thi gian u cha nhiu, nhng xu hng gia tng ca cc d n u t theo hnh thc ny ngy cng mnh m. Trong nhng nm gn y v hnh thc ny c phn d thc hin v thun li cho h. Nhng bng hnh thc u t ny v pha nc nhn u t thng ch nhn c ci li trc mt, v lu di th hnh thc ny cn c th phi gnh chu nhiu hu qu kh lng. 3. Nhng nhn t nh hng ti thu ht vn FDI Sau nhiu ln nghin cu phn tch, nh gi li hi (c, mt) ca nc nhn u t v ca ngi b vn u t. Hi ng kinh t Brazin- M rt ra c 12 nhn t c ngha quyt nh cho vic la chn mt vng hay mt nc no u t. 12 nhn t ny c th c chia li cho gn nh sau: 3.1 Cc yu t iu tit v m 3.1.1 Cc chnh sch Chnh sch tin t n nh v mc ri ro tin t nc tip nhn u t. Yu t u tin y gp phn m rng hot ng xut khu ca cc nh u t. T gi ng bn b nng cao hay b h thp u b nh hng xu ti hot nh xut nhp khu. Chnh sch thng nghip.Yu t ny c ngha c bit i vi vn u t trong lnh vc lm hng xut khu. Mc thu quan cng nh hng ti gi hnh xut khu. Hn mc (quota) xut nhp khu thp v cc hng ro thng mi khc trong lnh vc xut nhp khu cng nh c th khng kch thch hp dn ti cc nh u t nc ngoi. Chnh yu t ny lm phc tp thm cho th tc xut khu v b xp vo hng ro xut khu khc. 3

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc Chnh sch thu v u i. Chnh sch u i thng c p dng thu ht cc nh u t nc ngoi. Chnh sch kinh t v m. Chnh sch ny, m n nh th s gp phn to iu kin thun li cho hot ng ca cc nh u t bn x ln nc ngoi. Nu khng c nhng bin php tch cc chng lm php th c th cc nh u t thch b vn vo nc ny. Nu gi c tng nhanh ngoi d kin th kh c th tin nh c ca kt qu hot nh kinh doanh. 3.1.2 Lut u t Yu t ny c th lm hn ch hay cn tr hot ng ca cc cng ty nc ngoi trn th trng bn a. (Lut ny thng bo v li ch ca cc nh bn x). Nhiu nc m ca thu ht vn u t nc ngoi theo cc iu kin ging nh cho cc nh u t bn x. Vit Nam, lut khuyn kch u t nc ngoi trin khai cn chm v khng p ng c s mong mi bi mc u i v khuyn khch cn hn ch, cha nht qun. 3.1.3. Cc yu t nh hng khc Yu t hng u l c im ca th trng bn a (quy m, dung lng ca th trng sc mua ca dn c bn x v kh nng m rng quy m u t). c im ca th trng nhn lc. Cng nhn lao ng l mi quan tm hng u y, c bit i vi nhng nh u t nc ngoi mun b vn vo cc lnh vc cn nhiu lao ng, c khi lng sn xut ln. Trnh ngh nghip v hc vn ca cc cng nhn u n (c tim nng v trin vng) c ngha nht nh. Kh nng hi hng vn u t. Vn v li nhun c t do qua bin gii (hi hng) l tin quan trng thu ht vn u t nc ngoi. mt s nc mang ngoi t nc ngoi phi xin giy php ca ngn hng trung ng kh rm r. Bo v quyn s hu. Quyn ny gm c quyn ca ngi pht minh sng ch, quyn tc ga, k c nhn hiu hng ha v b mt thng nghip vv... y l yu t c bit c ngha ln i vi nhng ngi mun u t vo cc ngnh hm lng khoa hc cao v pht trin nng ng (nh sn xut my tnh, phng tin lin lcvv....) mt s nc, lnh vc ny c kim tra, gim st kh lng lo, ph bin l s dng khng hp php cc cng ngh y ca nc ngoi. Chnh v l do ny m mt s nc b cc nh u t loi khi danh sch cc nc c kh nng nhn vn u t. iu chnh hot ng u t ca cc cng ty u t nc ngoi. Lut l cng nhc cng tng chi ph ca cc cng ty u t nc ngoi. Cc nh u t rt thch c s t do trong mi trng hot ng v do vy h rt quan tm n mt o lut mm do gip cho h ng ph linh hot, c hiu qu vi nhng din bin ca th trng. V d c nhng nc cm sa thi cng nhn l khng ph hp vi li ch ca cng ty nc ngoi. Chnh sch li sut ngn hng v chnh sch bit i i vi mt s khu vc cng c ngha i vi cc nh u t mt s nc.

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc n nh chnh tr nc mun nhn u t v trong khu vc ny. y l yu khng th xem thng mi khi b vn u t v ri ro chnh tr c th gy thit hi ln cho cc nh u t nc ngoi. C s h tng pht trin. Nu cc yu t ni trn u thun li nhung ch mt khu no trong kt cu h tng (giao thng lin lc, in nc) b thiu hay b yu km th cng nh hng v lm gim s hp hn ca cc nh u t. ii. nh hng ca u t trc tip nc ngoi i vi nn kinh t (ca nc nhn u t) 1. Nhng nh hng tch cc ca FDI 1.1 . L ngun h tr cho pht trin FDI l mt trong nhng ngun quan trng b p s thiu ht v vn ngoi t ca cc nc nhn u t, c bit l i vi cc nc km pht trin. Hu ht cc nc km pht trin u ri vo ci vng lun qun l: Thu nhp thp dn n tit kim thp, v vy u t thp v ri hu qu thu li l thu nhp thp. Tnh trng lun qun ny chnh l im nt kh khn m cc nc ny phi vt qua hi nhp vo qu o ta kinh t hin i. Nhiu nc lm vo tnh trng tr tr ca ngho i bi l khng la chn v to ra im t ph chnh xc. Mt mt xch ca vng lun qun ny. Tr ngi ln nht thc hin iu i vi cc nc km pht trin l vn u t v k thut. Vn u t l c s to ra cng n vic lm trong nc, i mi cng ngh, k thut, tng nng sut lao ng vv...T to tin tng thu nhp, tng tch ly cho s pht trin ca x hi. Tuy nhin to ra vn cho nn kinh t ch trng ch vo vn ni b th hu qu kh trnh khi l s tt hu trong s pht trin chung ca th gii. Do vn nc ngoi s l mt c hch gp ghn t ph vo ci vng lun qun . c bit l FDI ngun quan trng khc phc tnh trng thiu vn m khng gy n cho cc nc nhn u t. Khng nh vn vay nc u t ch nhn mt phn li nhun thch ng khi cng trnh u t hot ng c hiu qu. Hn na lng vn ny cn c li th hn ngun vn vay ch. Thi hn tr n vn vay thng c nh v i khi qu ngn so vi mt s d n u t, cn thi hn vn FDI th linh hot hn. Theo m hnh l thuyt hai l hng ca Cherery v Stront c hai cn tr chnh cho s ta ca mt quc gia l: Tit kim khng p ng cho nhu cu u t c gi l l hng tit kim.V thu nhp ca hot ng xut khu khng p ng nhu cu ngoi t cho hot ng nhp khu c gi l l hng thng mi. Hu ht cc nc km pht trin, hai l hng trn rt ln. V vy FDI gp phn lm tng kh nng cnh tranhv m rng kh nng xut khu ca nc nhn u t, thu mt phn li nhun t cc cng ty nc ngoi, thu ngoi t t cc hot dng dch v cho FDI. 1.2 . Chuyn giao cng ngh Li ch quan trng m FDI mang li l cng ngh khoa hc hin i, k so chuyn mn, trnh qun l tin tin. Khi u t vo mt nc no , ch u t khng ch vo nc vn bng tin m cn chuyn c vn hin vt nh 5

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc my mc thit b, nhuyn vt liu....(hay cn gi l cng cng) tr thc khoa hoch b quyt qun l, nng lc tip cn th thng ...(hay cn gi l phn mm.) Do vy ng v lu di y chnh l li ch cn bn nht i vi nc nhn u t. FDI c th thc y pht trin cc ngh mi, c bit l nhng ngh i hi hm lng cng ngh cao. V th n c tc dng to ln i vi qu trnh cng nghip ha, dch chuyn c cu kinh t, ta nhanh ca cc nc nhn u t. FDI em li kinh nghim qun l, k nng kinh doanh v trnh k thut cho cc i tc trong nc nhn u t, thng qua nhng chng trnh o to v qu trnh va hc va lm. FDI cn mang li cho h nhng kin thc sn xut phc tp trong khi tip nhn cng ngh ca cc nc nhn u t. FDI cn thc y cc nc nhn u t phi c gng o to nhng k s, nhng nh qun l c trnh chuyn mn tham gia vo cc cng ty lin doanh vi nc ngoi. Thc tin cho thy, hu ht cc nc thu ht FDI ci thin ng k trnh k thut cng ngh ca mnh. Chng hn nh u nhng nm 60 Hn Quc cn km v lp rp xe hi, nhng nh chuyn nhn cng ngh M, Nht, v cc nc khc m nm 1993 h tr thnh nhng nc sn xut t ln th 7 th gii. Trong iu kin hin nay, trn th gii c nhiu cng ty ca nhiu quc gia khc nhau c nhu cu u t ra nc ngoi v thc hin chuyn giao cng gh cho nc no tip nhn u t. Th y l c hi cho cc nc ang pht trin c th tip thu c cc cng ngh thun li nht. Nhng khng phi cc nc ang pht trin c i xe min ph m h phi tr mt khon hc ph khng nh trong vic tip nhn chuyn giao cng ngh ny. 1.3 . Thc y tng trng kinh t Tranh th vn v k thut ca nc ngoi, cc nc ang pht trin mun thc hin mc tiu quan trng hng u l y mnh ta kinh t. y cng l im nt cc nc ang pht trin khot ra khi cc vng lun qun ca s i ngho. Thc tin v kinh nghim ca nhiu nc cho thy, cc quc gia no thc hin chin lc kinh t m ca vi bn ngoi, bit tranh th v pht huy tc dng ca cc nhn t bn ngoi bin n thnh nhng nhn t bn trong th quc gia to c tc tng cao. Mc tng trng cc nc ang pht trin thng do nhn t tng u t, nh cc nhn t khc nh tng s lao ng c s dng, nng sut lao ng cng tng ln theo. V vy c th thng qua t l u t trc tip nc ngoi i vi ta kinh t. R rng hot ng u t trc tip nc ngoi gp phn tch cc thc y ta kinh t cc nc ang pht trin. N l tin , l ch da khai thc nhng tim nng to ln trong nc nhm pht trin nn kinh t. 1.4 . Thc y qu trnh dch chuyn c cu kinh t Yu cu dch chuyn nn kinh t khng ch i hi ca bn thn s pht trin ni ti nn kinh t, m cn l i hi ca xu hng quc t ha i sng kinh t ang din ra mnh m hin nay. u t trc tip nc ngoi l mt trong b phn quan trng ca hot ng kinh t i ngoi. Thng qua cc quc gia s tham gia ngy cng nhiu vo qu trnh phn cng lao ng quc t. hi nhp vo nn kinh t gia cc nc trn th gii, i hi mi quc gia phi thay i c cu kinh t trong nc cho ph hp 6

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc vi s phn cng lao dng quc t. S dch chuyn c cu kinh t ca nc ph hp vi trnh chung trn th gii s to iu kin thun li cho hot ng u t nc ngoi. Ngc li, chnh hot ng u t li gp phn thc y nhanh qu trnh dch chuyn c cu kinh t. Bi v: Mt l, thng qua hot ng u t trc tip nc ngoi lm xut hin nhiu lnh vc v ngnh kinh t mi cc nc nhn u t. Hai l, u t trc tip nc ngoi gip vo s pht trin nhanh chng trnh k thut cng ngh nhiu nghnh kinh t, gp phn thc y tng nng sut lao ng mt s ngnh ny v tng t phn ca n trong nn kinh t. Ba l, mt s ngnh c kch thch pht trin bi u t trc tip nc ngoi, nhng cng c nhiu ngnh b mai mt i, ri i n ch b xa b. 1.5 . Mt s tc ng khc Ngoi nhng tc ng trn y, t trc tip nc ngoi cn c mt s tc ng sau: ng gp phn ng k vo ngun thu ngn sch Nh nc thng qua vic np thu ca cc n v u t v tin thu t vic cho thu t .... u t trc tip nc ngoi cng ng gp ci thin cn cn quc t cho nc tip nhn u t. Bi v hu ht cc d n u t trc tip nc ngoi l sn xut ra cc sn phm hng vo xut khu phn ng gp ca t bn nc ngoi v vic ph trin xut khu l kh ln trong nhiu nc ang pht trin.V d nh Singapore ln72,1%, Brazin l 37,2%, Mehico l 32,1%, i loan l 22,7%, Nam Hn 24,7%, Agentina 24,9%. Cng vi vic tng kh nng xut khu hng ha, u t trc tip nc ngoi cn m rng th trng c trong nc v ngoi nc. a s cc d n u t trc tip nc ngoi u c phng n bao tiu sn phm. y gi l hin tng hai chiu ang tr nn kh ph bin nhiu nc ang pht trin hin nay. V mt x hi, u t trc tip nc ngoi to ra nhiu ch lm vic mi, thu ht mt khi lng ng k ngi lao ng nc nhn u t vo lm vic ti cc n v ca u t nc ngoi. iu gp phn ng k vo vic lm gim bt nn tht nghip vn l mt tnh trng nan gii ca nhiu quc gia. c bit l i vi cc nc ang pht trin, ni c lc lng lao ng rt phong ph nhng khng c iu kin khai thc v s dng c. Th u t trc tip nc ngoi c coi l cha kha quan trng gii quyt vn trn y. V u t trc tip nc ngoi to ra c cc iu kin v vn v k thut, cho php khai thc v s dng cc tim nng v lao ng. mt s nc ang pht trin s ngi lm vic trong cc x nghip chi nhnh nc ngoi so vi tng ngi c vic lm t t l tng i cao nh Singapore 54,6%, Brazin 23%, Mehico 21%. Mc trung bnh nhiu nc khc l 10%. Vit Nam c khong trn100 nghn ngi ang lm trong cc doanh nghip c vn u t nc ngoi. y l con s kh khim tn. Tuy nhin s ng gp ca FDI i vi vic lm trong nc nhn u t th thuc rt nhiu vo chnh sach v kh nng l thut ca nc . 2. Nhng nh hng tiu cc ca u t trc tip nc ngoi 2.1. Chuyn giao cng ngh Khi ni v vn chuyn giao k thut thng qua knh u t trc tip nc ngoi phn trn,chng ta cp n mt nguy c l nc tip nhn u t 7

Comment [BH-TV1]:

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc s nhn nhiu k thut khng thch hp. Cc cng ty nc ngoi thng chuyn giao nhng cng ngh k thut lc hu v my mc thit b c. iu ny cng c th gii thich l: Mt l, di s tc ng ca cuc cch mng khoa hc k thut cho nn my mc cng ngh nhanh chng tr thnh lc hu. V vy h thng chuyn giao nhng my mc lc hu cho cc nc nhn u t i mi cng ngh, i mi sn phm, nng cao cht lng ca sn phm ca chnh nc h.Hai l, vo giai on u ca s pht trin, hu ht cc nc u s dng cng ngh, s dng lao ng.Tuy nhin sau mt thi gian pht trin gi ca lao ng s tng, kt qu l gi thnhn phm cao. V vy h mun thay i cng ngh bng nhng cng ngh c hm lng cao h gi thnh sn phm. Do vy vic chuyn giao cng ngh lc hu gy thit hi cho cc nc nhn u t nh l: Rt kh tnh c gi tr thc ca nhng my mc chuyn giao . Do nc u t thng b thit hi trong vic tnh t l gp trong cc doanh nghip lin doanh v hu qu l b thit hi trong vic chia li nhun. Gy tn hi mi trng sinh thi. Do cc cng ty nc ngoi b cng ch phi bov mi trng theo cc quy nh rt cht ch cc nc cng nghip pht trin, thng qua u t trc tip nc ngoi h mun xut khu mi trng sang cc nc m bin php cng ch, lut bo v mi trng khng hu hiu. Cht lng sn phm, chi ph sn xut caov do sn phm ca cc nc nhn u t kh c th cnh tranh trn th trng th gii. Thc tin cho thy, tnh hnh chuyn giao cng ngh ca cc nc cng nghip sang cc nc ang pht trin ang cn l vn gay cn.V d theo bo co ca ngn hng pht trin M th 70% thit b ca cc nc M La Tinh nhp khu t cc nc t bn pht trin l cng ngh lc hu.Cng tng t, cc trng hp chuyn giao cng ngh ASEAN lc u cha c kinh nghim kim tra nn b nhiu thit thi. Tuy nhin, mt tri ny cng mt phn ph thuc vo chnh sch cng ngh ca cc nc nhn u t. Chng hn nh Mehico c 1800 nh my lp rp sn xut ca cc cng ty xuyn gia ca M. Mi s nh my ny c chuyn sang Mehico trnh nhng quy nh cht ch v mi thng M v li dng nhng khe h ca lut mi trng Mehico. 2.2. Ph thuc v kinh t i vi cc nc nhn u t u t trc tip nc ngoi thng c ch yu do cc cng ty xuyn quc gia, lm ny sinh ni lo rng cc cng ty ny s tng s ph thuc ca nn kinh t ca nc nhn u t vo vn, k thut v mng li tiu th hng ha ca cc cng ty xuyn quc gia. u t trc tip nc ngoi c ng gp phn vn b sung quan trng cho qu trnh pht trin kinh t v thc hin chuyn giao cng ngh cho cc nc nhn u t. ng thi cng thng qua cc cng ty xuyn quc gia l nhng bn i tc nc ngoi chng ta c th tiu th hng ha v cc cng ty ny nm hu ht cc knh tiu th hng ha t nc ny sang nc khc. Vy nu cng da nhiu vo u tuu trc tip nc ngoi, th s ph thuc ca nn kinh t vo cc nc cng nghip pht trin cng ln . V nu nn kinh t da nhiu vo u t trc tip nc ngoi th s pht trin ca n ch l mt phn vinh gi to. S phn vinh c c bng ci ca ngi khc. 8

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc Nhng vn ny c xy ra hay khng cn ph thuc vo chnh sch v kh nng tip nhn k thut ca tng nc. Nu nc no tranh th c vn, k thut v c nh hng tch cc ban u ca u t trc tip nc ngoi m nhanh chng pht trin cng ngh ni i, to ngun tch ly trong nc, a dng ha th trrng tiu th v tip nhn k thut mi cng nh y mnh nghin cu v trin khai trong nc th s c rt nhiu s ph thuc ca cc cng ty a quc gia. 2.3. Chi ph cho thu ht FDI v sn xut hng ha khng thch hp Mt l: Chi ph ca vic thu ht FDI thu ht FDI, cc nc u t phi p dng mt s u i cho cc nh u t nh l gim thu hoc min thu trong mt thi gian kh di cho phn ln cc d n u t nc ngoi. Hoc vic gim tin cho h cho vic thu t, nh xng v mt s cc dch v trong nc l rt thp so vi cc nh u t trong nc. Hay trong mt s lnh vc h c Nh nc bo h thu quan.... V nh vy i khi li ch ca nh u t c th vt li ch m nc ch nh nhn c. Th m, cc nh u t cn tnh gi cao hn mt bng quc t cho cc yu t u vo. Cc nh u t thng tnh gi cao cho cc nguyn vt liu,bn thnh phm, my mc thit b m h nhp vo thc hin u t. Vic lm ny mang li nhiu li ch cho cc nh u t chng hn nh trn c thu, hoc giu c mt s li nhun thc t m h kim c. T hn ch cnh tranh ca cc nh u t khc xm nhp vo th trng. Ngc li, iu ny li gy chi ph sn xut cao nc ch nh v nc ch nh phi mua hng ha do cc nh u t nc ngoi sn xut vi gi cao hn. Tuy nhin vic tnh gi cao ch sy ra khi nc ch nh thiu thng tin, trnh kim sot, trnh qun l, trnh chuyn mn yu, hoc cc chnh sch ca nc cn nhiu khe h khin cho cc nh u t c th li dng c. Hai l: Sn xut hng ha khng thch hp Cc nh u t cn b ln n l sn xut v bn hng ha khng thch hp cho cc nc km pht trin, thm ch i khi cn li l nhng hng ha c hi cho khe con ngi v gy nhim mi trng. V d nh khuyn khch dng thucl, thuc tr su, nc ngt c ga thay th nc hoa qu ti, cht ty thay th x phng vv... 2.4.Nhng mt tri khc Trong mt s cc nh u t khng phi khng c trng hp hot ng tnh bo, gy ri an ninh chnh tr. Thng qua nhiu th on khc nhau theo kiu din bin ha bnh. C th ni rng s tn cng ca cc th lc th ch nhm ph hoi n nh v chnh tr ca nc nhn u t lun din ra di mi hnh thc tinh vi v xo quyt. Trng hp chnh ph Xanvado Agiende Chile b git dy lt nm 1973 l mt v d v s can thip ca cc cng ty xuyn quc gia ITT(cng ty vin thng v in tn quc t) v chnh ph M cam thip cng vic ni b ca Chile. Mt khc, mc ch ca cc nh u t l kim li, nn h ch u t vo nhng ni c li nht. V vy khi lng vn nc ngoi lm tng thm s mt cn i gia cc vng,gia nng thn v thnh th. S mt cn i ny c th gy ra mt n nh v chnh tr. Hoc FDI cng c th gy nh hng xu v mt x hi. Nhng ngi dn bn x lm thu cho cc nh u t c th b mua chuc, 9

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc bin cht, thay i quan im, li sng v nguy c hn l h c th phn bi T Quc. Cc t nn hi cng c th tng cng vi FDI nh mi dm, nghin ht.... Nhng mt tri ca FDI khng c ngha l ph nhn nhng li th c bn ca n m chng ta ch lu rng khng nn qu hy vng vo FDI v cn phi c nhng chnh sch, nhng bin php kim sot hu hiu pht huy nhng mt tch cc, hn ch nhng mt tiu cc ca FDI. Bi v mc thit hi ca FDI gy ra cho nc ch nh nhiu hay t li ph thuc rt nhiu vo chnh sch, nng lc, trnh qun l, trnh chuyn mn ca nc nhn u t.

Phn 2 Thc trng huy ng vn FDI vo vit nam trong thi gian qua i. Tnh hnh thu ht vn FDI Hin nay, xu hng ton cu khu vc nn kinh t ang din ra trn khp th gii.Vit Nam cng khng nm ngoi qu o pht trin chung . Ngy nay c nhiu cng ty, t chc quc t vo Vit Nam v ngun vn ny tr thnh mt b phn khng th thiu ca nn kinh t Vit Nam.Sau y l bc tranh tng th v FDI. 1. Mt s d n v s vn u t Trong hn 10 nm qua t nm 1989-2001 ti nay c 3260 d n u t trc tip nc ngoi (FDI) c cp php ng k u t trc tip nc ngoi (FDT) c cp giy php ng k u t ti Vit Nam vi tng s vn ng k 44 t USD trong c hn 2600 d n cn hiu lc .Vi tng s vn ng k trn 36 t USD s vn thc hin .n nay t gn 20 t USD bng 44,5% s vn ng k, trong s vn nc ngoi l 18 t USD theo s liu thng k ca b k hoch v u t, qu trnh thu ht vn v s d n FDI qua cc giai on 19892001 uc th hin qua s sau: Biu 1:

10

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc Qu trnh thu ht vn v s d n DFI qua cc nm 1989-2001 Nm 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 S d n 70 111 155 193 272 362 404 501 479 260 280 2500 2600 Tng vn u t (Triu USD) 539 596 1388 2271 2987 4071 6616 9212 5548 4827 2000 36000 36000 Tng s thc hin (Triu USD) 130 220 221 398 1106 1952 2652 2371 3250 1900 1500 18000 20000

Ngun: Thng tin ti chnh s 1/1/2000 kinh t d bo s 10+11/2000 v s 3/2001 Qua s liu ta d dng thy tng s d n cng nh tng s vn FDT trong giai on 1989-1996 tng ln vi tc nhanh . Nm 1989 s lng vn thu ht mi ch t 539 triu USD nhng nm 1995 tng ln 6616 triu USD v nm 1996 t 9212 triu USD . Mc tng bnh qun nm trong giai oan ny l 50% quy m trung t 3,5 triu USD nm 1988 -1990 . Ln 7,5 triu USD nm 1991, 7,6 triu USD nm 1992... v 23,7 triu USD nm 1996 . iu cho thy thi k ny vic thu ht FI vo rt hiu qu. Mt phn l do Vit Nam l th trng mi hp dn cc nh u t, phn quan trng khc l nhng chnh sch khuyn khch u t nc ngoi ca Nh nc. Cc khon u t ny gp phn ng k trong tng vn u t ton x hi, trong ta v dch chuyn c cu kinh t, ng gp vo ngn sch, kim ngch xut khu v gii quyt cng n vic lm. Doanh thu ca cc doanh nghip c vn u t nc ngoi tng dn qua cc nm. Nm 1990 l 43 triu USD, nm 1991 l 149 triu USD , nm 1992 l 206 triu USD, nm 1993 l 447 triu USD, nm 1994 l 451 triu USD, nm 1995 l 1397 triu USD, nm 1996 l 1841 triu USD. Mc tng trong giai on ny l 30%. T l xut khu trn doanh thhu t 60% nm 1997 v bng 44 % nm 1996. Cn trong giai on 1996-2000 so vi 5 nm trc th tng vn mi t 20,73 t USD, tng 27,5 %. Tng vn cn hiu lc t 18,03 t USD, tng 7,5 5. Vn thc hin t 21,87 T USD vi tc tng bnh qun 17%, xut khu t 10,6 t USD vi tc tng bnh qun 15,4% mi nm, gp 8,62 ln so vi 5 nm trc. Nhp khu t 15,33 t USD, gp 6,4 ln so vi 5 nm trc, tc tng bnh qun l 11% mt nm. Trong giai an nay, hnh thu ht vn FDI cho thy c phn gim hn so vi giai on trc (1996-1998). l do nh hng ca cuc khhnh hong ti 11

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc chnh khu vc, do cnh tranh thu ht ca Vit Nam. Nhng t nm 2000, u t nc ngoi ca Vit Nam c du hiu phc hi, c bit trong hai thng u nm 2001 c 35 d n u t nc ngoi c thnh lp vi tng s vn u t 71,3 triu USD, tng 16,7 t v s d n v 16,1% v vn so vi cng k nm 2000. Nh vy cho thy du hiu ca ta u t nc ngoi Vit Nam. 2. V c cu vn u t. y l mt vn rt c ngha quan trng hng u trong hot ng thu ht vn u t nc ngoi. Bi v n c tc ng to ln n qu trnh dch chuyn c cu kinh t ca Vit Nam. 2.1. C cu ngnh ngh Biu 2: C cu vn u t nc ngoi ng k 1988-1999 Nm Ch tiu CN & XD N-L-N Nghip Dch v 1988-1990 41,47% 21,64% 36,899% 1991-1995 1996-1999

52,74% 49,66% 4,13% 2,14% 43,13% 48,2% Ngun: B k hoch v u t

u t nc ngoi trong cc nm qua ng mc tiu t ra ban u l: Tp trung ch yu vo cng nghip v xy dng vi 1421 d n v vn ng k l 18,2 t USD. Cc ngnh dch v c 613 d n vi 15,632 t USD. Lnh vc nng lm ng nghip thu ht 313 d n vo 2084 t USD. Nhn chung quy m u t trung bnh mt d n trong lnh vc ny tng i nh so vi ngnh khc. Trong nh nht l ngnh thy sn, ch khong 3 triu USD mi d n. Ngnh cng nghip v xy dng c quy m trung bnh l 12 triu USD mt d n. Trong ln nht l cc d n thm d v khai thc du kh. Cc ngnh du lch, dch v thng mi c quy m u t cao nht vi hn 25 triu USD mi d n. Tp trung phn ln vo lnh vc xy dng khch sn, vn phng, cho thu cn h. 2.2. C cu lnh th V c cu lnh th, cho thy vng kinh t trng im pha Nam c u th vt tri hn v c s h tng, thun li v giao thng ng thy, b, hng khng, v s nng ng trong t duy kinh doanh, to sc hp dn FDI mnh nht: Chim 57% v s d n (1378 d n), chim 48% v s vn ng k (17,3 t USD) v 43% v s vn thc hin (6,5 t USD). T trng doanh thu ca khu vc vn u t nc ngoi vng kinh t ny trong tng doanh thu ca khu vc c vn u t nc ngoi trong c nc, c xu hng tng t 48,5% (nm 1996) ln 66,6% nm 1999, c bit l gi tr xut khu t 84%. Thnh ph H Ch Minh vn ng u vng, tip l ng Nai, Bnh Dng v B RaVng Tu. Vng kinh t trng im pha bc (gn H Ni, Qung Ninh, Hi Phng, Hi Dng, Hng Yn) l vng thu ht FDI th hai, vi 439 d n (chim 25t vn ng k), 10,9 t USD (chim 30%) v vn thc hin l 3,8 t USD (chim 25%), t l gii ngn t 45%. Tuy nhin t nm 1996, ng gp ca khu vc FDI vo vng kinh t ny trong tng doanh thu ca khu vc u t nc ngoi 12

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc c nc c xu hng gim, c v t trng (t 38% xung cn 18%) v gi tr (t 1,1 t USD xung cn 814,7 triu USD). Vng kinh t trng im min Trung ( gn Tha Thin Hu, Nng, Qung Nam, Qung Ngi) ng th 3 v thu ht vn u t nc ngoi nhng so vi hai vng trn th li qu thp, chim 3% v s d n (72 d n) v 5,5% v vn ng k (1,978 t USD). Nu khng tnh n d n lc du Dung Qut (1,3 t USD ) th vng kinh t trng im min Trung thu ht vn u t nc ngoi cn t hn nhiu so vi vng ng bng sng Cu Long (113 d n, vi 1 t USD vn ng k). Min ni, trung du Bc B, Ty Nguyn l 2 trong s 6 vng kinh t c sc thu ht FDI km nht. L do ch yu l do iu kin v c s h tng, thiu ngun nhn lc, c trnh v kh nng u t sinh li thp, hon vn chm... nn cc nh u t nc ngoi cn n o, e ngi v trong khi chnh sch khuyn khch ca Nh nc cng cha thc s hp dn. Qua s liu trn cho thy, c cu FDI theo vng lnh th khng nhng khng thc hin c mc tiu ca Vit Nam l lm xch li gn nhau hn v trnh , cng nh tc pht trin gia cc vng m trI lI cn lm dn xa hn. Do , trong nhng n ti nh nc cn phI Iu chnh c cu vn u t cho vng lnh th, tng bc ph hp vi k hoch pht trin kinh t. 3. Cc i tc u t. Tnh n thi im hin nay, c trn 80 cng ty v tp on thuc 65 nc v vng lnh th u t vo Vit Nam. Vi s xut hin ngy cng nhiu ca cc tp on v cc cng ty xuyn quc gia c tim lc ln v ti chnh, cng ngh nh Sony, Honda, Sanyo ca Nht Bn; Deawo, Goldstar, Samsung ca Hn Quc; Motorota, Ford ca M; Chingpon, Veodan ca i Loan... Bn cnh c nhiu doanh nghip va v nh ca nc ngoi tham gia u t ti Vit Nam. iu ny l thc s cn thit v cc doanh nghip ny thng rt nng ng, thch ng nhanh vi nhng bin ng ca th trng, hot ng rt hiu qu. T s l v tinh cho cc tp on v cng ty ln.

13

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc Ch tnh ring nm 2000, (t ngy 01/01/2000) u t vo Vit Nam theo ch u t l: S TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Tng s Nc i Loan British Virgin Island Nht xtrylia Hn Quc Php M Sing ga po Trung Quc H Lan Bermuda Thi Lan Anh B Malaysia Canada Hng Kng Irc Bahamas c Lin bang Nga Thy S Thy In an mch S d n 76 11 15 2 22 5 6 9 10 2 1 3 2 1 7 2 6 1 1 2 1 1 1 1 188 Vn u t 145819 86590 55215 53500 46417 26292 19270 13455 10782 10450 10000 6600 5160 4995 3615 2900 2374 2200 1000 700 509 150 147 100 50733 Vn php nh 69507 35988 27834 28600 36516 2543 13535 8663 8322 3152 15000 5550 2050 2520 2063 1620 1024 2200 500 380 0 50 147 100 257846

Ngun: B k hoch v u t II. nh gi chung tnh hnh thu ht vn FDI 1. Nhng thnh tu, nguyn nhn nh gi nhng thnh tu trong vic thu ht vn u t nc ngoi, bn cnh cc ch tiu quan trng l s vn ng k ca cc d n, cp mi v tng vn, cn c cc ch tiu khc cng khng km phn quan trng. l s vn thc hin v kt qu v cc mt khc ca nhng d n i vo hot ng nh: doanh thu, xut khu v nhp khu, np ngn sch, thu ht lao ng... . Mt l: u t nc ngoi gp phn quan trng b sung ngun vn u t pht trin, khc phc tnh trng thiu vn ca nn kinh t Vit Nam trong thi k i mi. c Im ca nn kinh t nc ta vo thp k 70 v u thp k 80 l nn kinh t k hoch ha tp trung vi rt nhiu nhng nhc Im ca n, trong t l vn u t v tit kim rt thp, thm ch cn m. t sau i mi th t l ny tng ln ng k, tuy nhin vn cn thp hn nhiu so vi nhu cu vn u 14

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc t. Hn na, chng ta cn phi tr qu nhiu n nc ngoi trong khi thm ht ngn sch cn mc kh cao. V vy FDI tr thnh mt ngun vn cn thit cho s nghip i mi ca nc nh. Trong sut thi k 5 nm 1991-1995, t trong u t nc ngoi chim 22% v ng gp khong 30% tng s vn u t trong nc. Cn tnh ring 5 nm 1996-2000 so vi 5 nm trc th tng s vn u t mi t khong 20,73% t USD, tng 27,5% tng s vn thc hin t hn 3260 d n u t trc tip nc ngoi c cp giy php u t ti Vit Nam vi tng s vn ng k 44 t USD. y l mt con s ng k. Ngun vn FDI ch yu l ngoi t mnh v my mc thit b tng i hin i nn ng gp c s vt cht mi, b sung v hon thin h thng c s h tng, tng thm nng lc sn xut mi ca ton b nn kinh t quc dn, nht l khu vc cng nghip. Hai l:Thng qua v ic chuyn giao cng ngh k thut, FDI gp phn lm tng nng sut lao ng, kh nng sn xut, kinh nghim qun l mt s ngnh. Vit Nam bc vo cng cuc hi phc v pht trin kinh t vi xut pht Im thp v mt cng ngh. Do cht lng sn phm thp, kh c th to ra sc cnh tranh trn th trng trong v ngoi nc. Mt khc, trnh cng ngh thp cn dn n nhim mi trng. Sau khi thc hin lut u t nc ngoi, vic i mi nc ta thc hin vi quy m v tc cao hn nhiu so vi trc . Nc ta tip nhn c mt s cng ngh k thut tin tin trong nhiu ngnh kinh t nh: thng tin vin thng, thm d du kh, ha cht, sn xut cng nghip, xy dng khch sn t tiu chun quc t, sn xut lp ghp t, cng ngh in t, xe my, sn xut mt s mt hng tiu dng c cht lng... C th trong cc ngnh du kh, nhiu thit b v cng ngh tin tin ca cc hng ni ting trn th gii nh Mobile ca M, BHP Rertolium, CKA ca c v cc cng ty khc ca H Lan, , Php, Anh, Nga, n c a vo Vit Nam thc hin thm d v khai thc du kh cng nh xy dng cc nh my lc du. Trong lnh vc bu chnh vin thng, cc thit b hin i ca cng ty OCTVT c a vo nc ta lp t i thng tin vin thng u tin. Phn ln thit b a vo nc ta uy thuc lai trung bnh trn th gii nhng vn tin tin hn nhng thit b m ta ang c. Nh vy, thng qua chuyn giao cng ngh FDI gp phn nng cao cht lng sn phm, a dng mu m, t m nng cao kim ngch xut khu, ci thin mi trng lao ng, ng thi kch thch cc doanh nghip trong nc v c nc ngoi. Ba l: u t nc ngoi gp phn tch cc thc y nn kinh t Vit Nam ta v chuyn dch c cu theo hng tin b, tng thu ngn sch. u t nc ngoi thc y s pht trin ca cng nghip v cc hot ng dch v trong nn kinh t nc ta. Hai khu vc ny c tc ta nhanh hn khu vc nng nghip (nm 1997, cng nghip tng 13,2%, dch v tng 8,6%, nng nghip tng 4,5%) thc y qu trnh dch chuyn c cu kinh t theo hng tch cc. Trong c cu vng lnh th, u t nc ngoi gp phn hnh thnh khu kinh t trng im ca 3 min Bc-Trung-Nam, mi vng l mt khu vc kinh t ta nhanh, c tc dng u t i vi kinh t Vit Nam. Hn na, FDI gp phn ch yu 15

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc y nhanh qu trnh hnh thnh cc khu cng nghip, khu ch xut vng kinh t trng im, ngnh cng nghip mi nhn ca nn kinh t. Khu vc FDI to ra trn 12% GDP, hn 34% gi tr sn lng sn xut cng nghip, gn 7% ngun thu ngn sch ca c nc, tng thu thm ngun thu t xut khu, dch v thu ngoi t v ng gp vo ngn sch. Bn l: Bc u to ra cng n vic lm cho ngi lao ng, gp phn gii quyt vn kh khn v vic lm cho ngi lao ng. Tnh n thng 4 nm 2001 s dng 35 vn lao ng trc tip v hn 10 vn ngi phc v cho hp tc u t. ng thi thu ht hn 4000 cn b Vit Nam lm vic trong cc doanh nghip c vn u t nc ngoi. Nhiu cn b pht huy nng lc, vn ln m nhim cc cng vic quan trng, c uy tn i vi i tc nc ngoi. S ng gp ny tuy nh b, song li ng qu trong iu kin thiu nhiu vic lm nc ta. Trn y l nhng li ch ban u m chng ta thu c thng qua vic thu ht FDI. Tuy cn rt khim tn nhng n cng gp mt phn quan trng vo s nghip i mi ca nc ta. Nhn thc c v tr ngy cng to ln ca hot ng u t trc tip nc ngoi i vi s nghip pht trin kinh t x hi ca Vit Nam. ng v nh nc ta ra ch trng thu ht v s dng vn bn ngoi. thc hin ch trng , nh nc Vit Nam to mi iu kin thun li thu ht u t nc ngoi. Quc hi nc CHXHCN Vit Nam ban hnh lut u t nc ngoi vo Vit Nam. t thng 12 nm 1987 n nay b sung 3 ln nhm to iu kin thun li hn na cho cc nh u t nc ngoi. Sau khi ban hnh lut mt s cc vn php quy khc c th ha v hng dn thi hnh lut. Chnh ph Vit Nam c gng ht sc nhm to ra mi trng u t thun li nh: n nh kinh t v m, xy dnh v ci to c s h tng, duy tr ta kinh t cao... y l nhn t ch quan t c nhng thnh tu trn m khu vc c vn u t ng gp. Mt khc, nc ta c ngun ti nguyn phong ph, ngun lao ng di do, c v tr thun li cho vic bun bn vi cc nc trong khu vc v tr th gii m nht l quan h Vit-M hin nay. M v Vit Nam k hip nh Thng mi song phng l nhn t quan trng nh hng trc tip ti dng mu chuyn cc ngun vn t bn ngoi vo Vit Nam, l trin vng ln ca vic thu ht vn FDI vo Vit Nam trong nhng n ti. Nhng nhn t khch quan ha hn s mang li cho cc nh u t li nhun cao ca nm ti l nhn t quyt nh nhng thnh cng ca FDI trong nhng nm qua. 2. Nhng hn ch, nguyn nhn Bt k mt tm hun trng no cng c mt tri ca n, FDI ca nc ta cng c nhng vn ng phi suy ngh: Mt l: C cu u t nc ngoi vo Vit Nam cha hp l. Hn 10 nm qua, cc d n u t nc ngoi vo Vit Nam mi ch tp trung vo mt s a bn v nhng ngnh c kh nng thu ht vn nhanh, t ri ro v c c s h tng kh. Trong s hn 2200 d n u t, c n 58% tp trung vo vng ng Nam b (thnh ph H Ch Minh l nhiu nht) vi 52,5% tng s vn u t v 54% tng s vn php nh. K n l ng bng Sng Hng (ch yu l H Ni v Hi Phng) vi 23,6t tng s d n, 31,7t s vn u t v 30t vn php nh. Trong khi , 6 vng cn li, tuy cn nhiu tim nng nhng li rt t d n vi 16

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc s vn 50 tiu USD. ty Bc c 7 d n vi 41 triu USD, ng bng Sng Cu Long 128 d n vi s vn 763,2 triu USD ... Trn trng a bn, u t trc tip nc ngoi li tp trung vo mt s nghnh c kh nng sinh li nhanh. Hn 10 nm qua c 189 d nnu t vo khch sn, nh hng vi tng s vn gn 4 t USD. 1077 d n cng nghip vi tng s vn 11,5t ng, ch yu l cng nghip lp rp, dt da, bu in, ngn hng, du lch. S d n vo vng sUSD vng xa, vng ngho v cc vng snn xut nng lm nghip li qu t. Ngnh nng nghip ch c 233 d n s vn 165 triu USD chim 10% s d n v 3,8% s vn u t 3,9% vn php nh. Ngnh thy sn li t 83 d n v 331 triu USD vn u t. Hai l: Hiu qu u t cha cao v khng ng u, mt s d n i vo hot ng 3-4 nm nhng vn b thua l. V d ha cht l 32 triu USD bng 29% vn u t, sn xut bnn gh, gng t l 4 triu USD bng 15,4% vn u t.. Nguyn nhn thua l c nhiu c yu t ang cnh bo l chi ph vt cht v khu hao ti sn c nh qu ln do nh gi my mc thit b nc ngoi c nhp vo lin doanh so vi gi thc t. Mt khc, c khng t cc nh u t li dng quan h hp tc u t v s h trong chnh sch v kim sot bun lu, trn thu gy thit hi khng nh cho nnc tng trng . Nh v bun lu 1,2 triu gi CarewnA ca cng ty trch nhim hu hn hng hi Lizena nh v nh my thuc l Lataba v nh my thuc l Khnh Ha hp tc sn xut Marboro gi xut khu sang H Lan. Ba l: u t nc ngo v ang to ra s cnh tranh gy gt vi cc doanh nghip ni a v lao ng, k thut, v th trong nc v xut khu. Bn cnh mt tch cc ca cnh tranh , cng xut hin nhiu yu t tiu cc nh hng n tc tng trng ca cc doanh nghip trong nc. R nht l sn xut bia, bt git, dt, da, lp rp in t, ch bin nng sn. V d cng nghip in t lin doanh vi nc ngoi tng 35% lp tc khu vc trong nc gim 5%. Tng t cng vy vi vi tng 37,55% v tng 1,3% thc phm, ung 19,5% v 11,5%, bt git tng 114,6% v tng 5,7%.... Hn th na, cc nh u t gy nhiu thit thi cho ngi lao ng. Mc ch ca nh u t l nhm thu c li nhun cng cao cng tt. V vy h lun tm cch khai thc li th tng i ca nc ch nh. Mt li th ln nht ca Vit Nam l ga lao ng r. V vy nh u t gy nhiu thit thi cho ngi lao ng. mt s x nghip c vn u t nc ngoi cc nh u t tng cng lao ng, ct xn iu kin lao ng thm ch xc phm nhn phm ca ngi lao ng, mua chuc hoc phn ng vi cc cn b cng on. V vy c nhiu cuc tranh chp v lao ng xy ra cc x nghip ny (14 x nghip trong hn 700 x nghip ang hot ng) Bn l: M hnh khu cng nghip, khu ch xut tuy c nhiu u im, nhng s pht trin trong hn 10 nm qua. M hnh ny Vit Nam cng xut hin nhng yu t hn ch. Trc ht l xu hng pht trin trn lan khng theo quy hoch, chy theo s lng m cha tnh n yu t hiu qu. n nm 1998, c nc c 54 khu cng nghip, khu ch xut vi tng din tch t 9000 ha nhng mi lp y 23% din tch, 77% cn li vn cn ch cc ch u t. C 17

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc nc c 17 khu cng nghip cha c thc hin c d n no, nc ta cn ngho nhng Nh nc dnh hn hng 100 triu USD xy dng kt cu h tng ca cc khu cng nghip mi gi cc nh u t trong v ngoi nc, nhng din tch cho thu li qu t so vi d kin v quy hoch. Nm l: Vn ln nht m FDI gy ra trong nhng nm na l khng t nhng cng ngh v thit b lc hu b thi n 20%. Mt cuc kho st ca nghnh cng nghip nh 42 x nghip c vn u t nc ngoi nm 1993 cho bit 76% s my mi nhp thuc th h nhng nm 1950- 1960 , 70% s my nhp ht khu hao, 50% l c tn trang li. Ring vic nh gi cao hn gi thc t t 15%- 20% ca cc ngnh cng nghip do nc ngoi a vo di hnh thc lin doanh gy thit hi cho ta khong 50 triu USD (Bo nhn dn ngy 6/10/1993). iu tra ca Lin on lao ng Vit Nam cng b nm 1995 cho bit. H thng CO2 lin doanh bia BGI do pht ch to nm 1979, lp Camorun nm 1980 (thi bo kinh t s 73 nn 1996). Vic chuyn gia cng ngh lc hu, thiu ng b ang bo ng nguy c ca cc nc pht trin v Vit Nam l iu ng quan tm. iu ny gy ra nhim mi trng v nh hng n sc khe ca ngi lao ng v nguy c gia tng mc lc hu. Chng hn nh vic nhp cng ngh c ca ngnh phn bn lm nng ha cht gy hi, cc loi kh c gp nhiu ln cho php,lm nhim mi trng xung quanh. Hoc cng ngh to bt PVC t ha cht Alkysbene l cht gy bnh ung th cng c nhp vo nc ta. Ngoi ra nguy c c th sy ra na l s ph thuc ca cc nc nhn u t vo vn, cng ngh k thut v th trng ca cc nh u t. S pht trin kinh t gi to nc nhn u t. S chy mu ti nguyn v cht xm. S can thip vo cng vic ni b, an ninh ca cc nc cng nghip pht trin thng qua cc cng ty xuyn quc gia.....Nguyn nhn chnh ca tnh hnh trn l do Vit Nam thiu thng tin v cc loi cng ngh, trnh cn thp, trnh qun l v kim sot cn yu. Quan trng hn l cc chnh sch v chuyn giao cng ngh, bo v mi trng, pht trin ngun nhn lc....cn nhiu vn phi hon thin. 3. Nhng vng mc, tr ngi Trong thi gian qua, Chnh ph Vit Nam thng xun lng nghe cc nh u t v ban hnh nhiu bin php ci thin mi trng u t, tho g kh khn cho cc doanh nghip u t nc ngoinh sa i lut u t nc ngoi, min gim thu, tin thu t, gim gi ph mt s mt hng, dch v, iu chnh mc tiu hot ng ca nhiu d n, b sung cc bin php khuyn khch v bo m u t, x l linh hot vic chuyn i hnh thc u t vv.... Tuy nhin, cho n nay vn cn mt s vng mc gt kh khn cho vic thu ht vn u t nc ngoi. 3.1. S cnh tranh gay gt trong vic thu ht FDI ca cc nc ca cc khu vc Xu hng gia tng u t trc tip nc ngoi trn th gii l yu cu tt yu ca qu trnh quc t ha i sng kinh t quc t ang din ra ngy cng mnh m. Xu hng ny mang tnh lu di, cho d trong s nn c th lng vn FDI c th gim do nh hng ca suy thoi kinh t, nht l cc nc pht trin. Tuy vy nhng tng s vn FDI trn th gii l rt ln, song t trng u 18

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc t vo cc nc pht trin trong tng FDI ch chim t v c th gim xung trong nhng nn ti. Do cuc cnh thanh thu ht FDI gia cc nc ang pht trin cn tip tc tng. Mt khc mt s kin gn y cho thy Vit Nam s kh khn hn trong thu ht u t nc ngoi. l nc lng ging Trung Quc gia nhp t chc thng mi quc t (WTO). 3.2. C s h tng cn yu km Do xut pht thp nn c s h tng cn km ca Vit Nam tn ti qua nhiu th k qua, gy ra nhng n tng khng my hp dn cho cc nh u t nc ngoi. ng thi gy kh khn cho vic trin khai v hot ng ca cc d n FDI. S qu ti v lc hu ca h thng giao thng vn ti, thng tin lin lc cung cp in nc l nhng ni bt ca c s h tng Vit Nam c th: Giao thng vn ti: H thng ny c v ng st, ng khng, ng b u rt lc hu, khng ng b. Trong s 15 sn bay ca c nc, c hai sn bay quc t l Ni Bi - H Ni, Tn Sn Nht - Thnh ph H Ch Minh. Sn bay nng tuy c xp l loi sn bay quc t, nhng trong thc t mi ch hot ng nh sn bay ni a. Ngay c hai sn bay quc t nc ta cng ang i hi phi c nng cp ci to, v c thm thit b hng bay mi. Mng li ng st c nhc im ln nht l h thng ng st l ng n tuyn, vi ng bay kh hp trong khi h thng tn hiu th s. nn ng st khng m bm cht lng,ng rayv t vt yu nhiu on ng khng an ton... Do vy so vi yu cu ca nn kinh t th s pht trin ca giao thng vn ti cn chm chp v l tr ngi ln i vi kh nng thu ht u t nc ngoi vo Vit Nam nht l cc vng su vng,vng xa. C th ni u t cho giao thng vn ti ca Vit Nam cha ch trng ti u t chiu su, thin v mua sm thit b mi,coi nh sa cha v ng b ha phng tin hin c. Ch trng phng tin k thut nhng li xem nh vic i mi cng ngh v hon thin cc cng trnh vt cht. H thng giao thng vn ti xt v trnh k thut v cng ngh cn lc hu,xt v c cu mt cn i, xt v mt phn b lnh th cha hp l. H thng tin lin lc: Vit Nam tuy c nhng tin b vt bc trong nhng nm gn y. Nhng nhn chung vn vn cha y v s lng v cht lng cha tht tt phc v cho cc hot ng kinh t. c bit hn nay chng tng trng ang sng trong thi i bng n nn mi thng tin phi c cp nht mt cch chnh xc, cc nh u t c th x l mt cch linh hot cc thng tin . T a ra cc quyt nh ng n kp thi. Hn na ph trong ngnh bu chnh vin thng hin nay ang cn kh cao so vi khu vc v trn th gii. ng thi khu vc FDI hin cn phi chu mc kh cao so vi khu vc trong nc. iu ny gy bt bnh i vi cc nh u t v lm cho chi ph hot ng tng cao, gy kh khn cho vic thc hin cc d n FDI. H thng thot nc v h thng cung cp in c xy dng v ch trng u t. Song vn cha p ng nhu cu pht trin kinh t v hot ng FDI. H thng cp thot nc th trong nhng thnh ph ln ang b xung cp ngim trng, thm ch nhiu khu vc th cha c h thng thot nc. H Ni s lng cng thot nc ch p ng c trn 40% yu cu. thnh ph H Ch Minh v mt s thnh ph khc pha Nam, h thng thot nc 19

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc c kh hn nhng cng chu p lc ln do vic m rng kh nhanh ca cc khu dn c. 3.3. Mi trng h thng php lut cn nhiu bt cp H thng php lut ca Vit Nam ang trong qu trnh hon thin nn cn thiu tnh ng b, cha mc c th, cha bo m c tnh r rng v d on c trc. Sau hn 10 nm qua k t khi ban hnh lut u t nc ngoi ti Vit Nam c sa i 3 ln. Cc vn bn php l lin quan n FDI rt nhiu, nhng vic h thng ha cn yu, vic tuyn truyn cn hn ch, vic hiu v tn dng cha nht qun, ty tin. To nn tnh trng trn thong di cht C th: Mt s B ngnh cha ban hnh kp thi cc vn bn hng dn. Ngh nh 24/2000/N-CP ngy 31/7/2000 ca Chnh Ph quy nh chi tit lut u t n ngoi ti Vit Nam gy kh khn cho cc hot ng ca cc doanh nghip v d nh vn bn hng dn thu, qun l ti chnh doanh nghip, ch k ton ca B Ti Chnh, hng dn chuyn giao cng ngh.... Mt khc th tc hnh chnh cn rm r, t qua liu, thiu trch nhim ca mt s cn b cng chc gy ch tc trin khai d n v sn xut kinh doanh. Tnh trng nhiu ca nhiu kha vn ang tn ti. Cn na cc vn bn quy nh v s hu tr tu cha r rng v thc hin mt thi gian. Cc nh u t nc ngoi mong mun Chnh Ph xy dng cc th ch ngn chn c hiu lc tnh trng cn tranh khng lnh mnh, c bit l nn hng gi, hng nhi ang ph bin hin nay. Vi nhng kt qu t c ca khu vc vn FDI ti Vit Nam trong nhng nm qua. Mt ln na khng nh FDI l mt tt yu kinh t trong iu kin quc t ha sn xut v lu thng, mt yu t cn thit cho qu trnh pht trin kinh t ca mi quc gia v c coi l mt ngun lc quc t cn khai thc tng bc ha nhp vo cng ng quc t, gp phn gii quyt cc vn cng ngh v vn mt cch tip cn thng minh bc nhanh trn con ng cng nghip ha hin i ha t nc. Tuy nhin cng cn phi nhn nhn t mt tri ca vn FDI tm ra i sch hn ch v y li tiu cc, pht huy mt tch cc trong thu ht u t nc ngoi v lm lnh mnh hn na quan h hp tc kinh t quc t Vit Nam

20

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc

Kt lun Trong chin lc pht trin kinh t - x hi, Nh nc ta lun coi trng thu ht v s dng vn u t trc tip nc ngoi nhm i c nhng mc tiu ra, c bit l mc tiu cng nghip ha - hin i ha t nc phn u n nm 2020 a nc ta tr thnh mt nc cng nghip pht trin. Nhng chnh sch v bit php huy ng vn u t nc ngoi, quan trng l vn u t trc tip nc ngoi cn c quan tm hn na. Bi ngun vn ny em li cho nc nhn u t (cho Vit Nam) nhiu li ch. M thc tin trong nhng nm qua Vit Nam t c l: Gp phn quan trng trong vic khc phc tnh trng thiu vn nc ta, khong 30% tng s vn u t trong nc, to cng n lm vic cho ngi lao ng, tng ngun thu nhp t xut khu dich v v ng gp cho ngn sch Nh nc..... Do thi gian v trnh c hn, nn bi vit khng trnh khi nhng kim khuyt. Em mong c s gp ca cc thy c bi vit ca em c hon thin. Em xin chn thnh cm n.

Ti liu tham kho 1. u t trc tip nc ngoi vi tng trng kinh t Vit Nam 2. Gio trnh kinh t u t (i hc kinh t quc dn) 3. Chin lc huy ng vn phc v CNH-HH t nc 4. Lut u t nc ngoi: 1990,1992, 1996, 2000 v cc vn bn di lut 5. Cc tp ch : Ngin cu kinh t, u t, kinh tv d bo v cc tp ch khc 6. Gio trnh u t nc ngoi (i hc ngoi thng) 7. Vn nc ngoi v chin lc pht trin kinh t Vit Nam

21

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc

Mc lc Trang
Phn 1:C s l lun ca u t trc tip nc ngoi (FDI) I. mt s khi nim chung 1. Khi nim u t trc tip nc ngoi 2. Cc hnh thc u t trc tip nc ngoi 2.1. Hp ng hp tc kinh doanh 2.2. Doanh nghip lin doanh 3 2.3 Doanh nghip 100% vn nc ngoi 3. Nhng nhn t nh hng ti thu ht vn FDI 3.1 Cc yu t iu tit v m 4 3.1.1 Cc chnh sch 3.1.2 Lut u t 5 3.1.3 Cc yu t nh hng khc II. nh hng ca u t trc tip nc ngoi i vi nn kinh t 1. Nhng nh hng tch cc ca FDI 6 1.1 L ngun h tr cho pht trin chuyn giao cng ngh 1.2 Chuyn giao cng ngh mi 1.3 Dch chuyn c cu kinh t 8 1.4 Thc y tng trng kinh t 1.5. Mt s tc ng khc 2. Nhng nh hng tiu cc ca u t trc tip nc ngoi 2.1. Chuyn giao cng ngh 10 2.2. Ph thuc v kinh t i vi cc nc nhn u t 2.3. Chi ph cho thu ht FDI v sn xut hng ha khng thch hp 2.4. Nhng mt tri khc 13 Phn 2: Thc trng huy ng vn FDI vo vit nam trong thi gian qua I. Tnh hnh thu ht vn FDI 1. Mt s d n v s vn u t 2.V c cu vn u t 17 2.1. C cu ngnh ngh 17 2.2. C cu lnh th 3. Cc i tc u t 19 II. nh gi chung tnh hnh thu ht vn FDI 1. Nhng thnh tu, nguyn nhn 2. Nhng hn ch, nguyn nhn 24 3. Nhng vng mc, tr ngi 26 3.1. S cnh tranh gay gt trong vic thu ht FDI ca cc nc ca cc khu vc 27 3.2. C s h tng cn yu km 27 3.3. Mi trng h thng php lut cn nhiu bt cp Kt lun 29 Ti liu tham kho 2 2 2 2 2 3 4 5 5 6 6 7 9 9 10 11 12 15 15 15 18 20 20

28 30 22

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n mn hc

23