BI D THI : TM HIU LCH S QUAN H C BIT VIT NAM LO, LO VIT NAM H v Tn : Sinh Nm : Ni cng tc Tinh cam gn bo keo

keo sn gia hai dn tc Vit Nam Lao : Mt trong nhng nhn t lm nn mi quan h c bit Vit Nam- Lo, Lo-Vit Nam, chnh l tnh cm gn b keo sn gia hai ng, hai Nh nc v hai dn tc trong nhng nm thng chin tranh trc y cng nh trong s nghip xy dng t nc hin nay. Nhng nm 1930 - 1939, cc cuc u tranh ca nhn dn Vit Nam v Lo h tr ln nhau, gp phn thc y s pht trin phong tro cch mng mi nc; tip n l gip nhau tin hnh cuc vn ng khi ngha v trang ginh chnh quyn thng li (1939 - 1945) v lin minh Vit Nam-Lo, Lo-Vit Nam chin u chng thc dn Php v quc M xm lc (1954-1975). Sau nm 1975, quan h Vit Nam v Lo bc sang trang mi, t lin minh chin u chung mt chin ho sang hp tc ton din gia hai quc gia c c lp ch quyn. y l thi k ng Cng sn Vit Nam v ng Nhn dn cch mng Lo tr thnh ng cm quyn mi nc. C hai nc cng c iu kin pht huy truyn thng tt p tng gn b keo sn trong cuc u tranh chng k th xm lc, xy dng v tng cng quan h lin minh, lin kt v hp tc ton din v chnh tr, quc phng -an ninh, kinh t, vn ho, gio dc... Ngy 18/7/1977, hai nc chnh thc k kt cc hip c: Hip c hu ngh v hp tc gia Cng ha X hi ch ngha Vit Nam v Cng ha Dn ch Nhn dn Lo, Hip c hoch nh bin gii quc gia gia nc Cng ha X hi ch ngha Vit Nam v nc Cng ha Dn ch Nhn dn Lo v Tuyn b chung tng cng s tin cy v hp tc lu di gia hai nc. Hip c hu ngh v hp tc gia Cng ha X hi ch ngha Vit Nam v Cng ha Dn ch Nhn dn Lo l hip c ton din, mang tnh chin lc lu di, to c s chnh tr v php l quan trng cng c v tng cng lu di tnh on kt, mi quan h c bit Vit Nam Lo, mc lch s quan trng nh du bc ngot mi trong quan h gia hai nc. T n nay, trung bnh mi nm, hai ng, hai Nh nc c trn 30 on t cp trung ng n cp tnh sang trao i vi nhau nhng kinh nghim v gi vng nh hng x hi ch ngha, v cng tc t tng, l lun, dn vn. Quan h gia cc b, ban, ngnh, on th, a phng, nht l cc tnh bin gii kt ngha u c nhng trao i hp tc v mi quan h ngy cng i vo chiu su vi ni dung thit thc v c hiu qu. 1

c bit, hai bn phi hp nghin cu, bin son cng trnh Lch s quan h c bit Vit Nam- Lo, Lo- Vit Nam t 1930- 2007 nhm tng kt qu trnh lin minh chin u v hp tc ton din Vit Nam- Lo, Lo- Vit Nam, c kt nhng bi hc kinh nghim phc v cho vic tip tc xy dng v pht trin quan h c bit Vit Nam- Lo, Lo- Vit Nam ln mt tm cao mi. Chu tich H Ch Minh v quan h c bit Vit Nam - Lo : Vit - Lo hai nc chng ta Tnh su hn nc Hng H - Cu Long (H Ch Minh). Khi ni v mi quan h nghia tinh gia hai ng, hai nc, hai dn tc Vit Nam v Lo, Bc H knh yu ca chng ta - Ngi a day cng vun p cho mi quan h Vit - Lao nhn manh, o la mi quan h c bit. Va ung nh vy, noi cho ht v mi quan h c bit y cn phai ngc dong lich s, lich s chng minh cai nghia, cai tinh va tm long thuy chung, son st, sat canh bn nhau cua hai ang, hai dn tc Vit - Lao trong cuc u tranh chng ke thu chung, gianh c lp cho dn tc va cung nhau xy dng hoa binh, hng ti tng lai hanh phuc. Nn tang cua quan h Vit - Lo xut phat t quan h truyn thng lu i gia hai nc lng ging gn gi, cng chung sng trn bn o ng Dng. Mi quan h truyn thng y tr nn c bit t khi ng Cng sn ng Dng do Ch tch H Ch Minh sng lp v rn luyn (sau ny l ng Cng sn Vit Nam v ng Nhn dn Cch mng Lo) tr thnh lc lng lnh o cch mng ca hai dn tc Vit Nam v Lo, cung st cnh bn nhau chin u chng k th chung, xy p nn tnh on kt keo sn, thu chung, son st Vit - Lao. "Quan h c bit trn tinh thn gip bn l t gip mnh, coi trng quyn dn tc t quyt cng nh tnh c lp, t ch cch mng ca mi nc. Hiu ro v tm quan trong cua mi quan h Vit - Lao trong s nghip cch mng ca hai nc, Ch tch H Ch Minh thng xuyn cn dn: Cch mng Lo khng th thiu s gip ca cch mng Vit Nam v cch mng Vit Nam cng khng th thiu s gip ca cch mng Lo va Ta phi nhn thc r rng, hai dn tc anh em Min, Lo c gii phng, th nc ta mi c gii phng thc s v hon ton. t o, vi tinh thn gip bn l t gip mnh, ng, Chnh ph v nhn dn Vit Nam c hng chc vn con em yu qu ca mnh sang cng tc v phi hp vi qun v dn Lo chin u ti cc chin trng ca Lo, mu ca bit bao anh hng, lit s Vit Nam ha quyn vi mu ca qun v dn Lo em li thng li v vang cho hai dn tc. Cng vi tnh cm c bit y, ng, Chnh ph v nhn dn Lo dnh phn t ca mnh cho Vit Nam m tuyn ng vn tai chin lc cho chin trng min Nam (ng H Ch Minh) va vi ch x dc Trng Sn i cu nc, lp lp cac oan qun ln ng ra trn cng nhn dn chin u n thng li cui cung 2

bng chin dich H Chi Minh lich s mua Xun 1975, giai phong min Nam thng nht t nc. Thng li quyt inh y a to iu kin thun li cho cch mng Lo ginh thng li hon ton v lp nn nc Cng ho Dn ch nhn dn Lo ngy 2-12-1975. Khi nhn inh v y nghia thng li cua cach mang Vit Nam nm 1975, ng chi Cayxn Phm-vi-hn, Tng Bi th ang Nhn dn cach mang Lao khng nh Do mi quan h khng kht gia cch mng ba nc Lo, Vit Nam, Cm-pu-chia v vi tnh cht ng Dng l mt chin trng, thi c khch quan do thng li hon ton ca nhn dn hai nc anh em em li, nht l ca cch mng Vit Nam, c ngha cc k quan trng i vi cch mng nc ta (Lo). iu thn k lch s con phi k n mt trong nhng nguyn nhn c bn l hai ng lnh o nhn dn hai nc lun trn trong va bit pht huy mi quan h c bit Vit - Lo. Lch s quan h c bit Vit Nam-Lo, Lo-Vit Nam (1930 -2007) : T gia thp k 80 th k XX, tnh hnh quc t v khu vc c nhng bin i cha tng thy, xu th ton cu ha v khu vc ha tip tc tc ng su sc n mi quc gia. hi nhp vi khu vc v quc t, hai nc Vit Nam v Lo ng trc mt yu cu tt yu phi tin hnh i mi, nhm hon thin ch x hi ca mnh v tng bc qu tin ln ch ngha x hi. Vic Vit Nam v Lo xc nh chin lc pht trin kinh t - x hi di hn ch mi nc to iu kin thc y quan h hp tc ton din Vit Nam Lo, Lo Vit Nam bc vo giai on pht trin mi cao hn. Cn c vo tho thun gia B Chnh tr Trung ng ng Cng sn Vit Nam v B Chnh tr Trung ng ng Nhn dn cch mng Lo thng 10 nm 1991 v thc hin Hip nh hp tc gia hai Chnh ph k ngy 15 thng 2 nm 1992, y ban K hoch nh nc Vit Nam v y ban K hoch v Hp tc Lo cng phi hp ra Chin lc hp tc v kinh t, vn ho, khoa hc k thut gia Vit Nam v Lo. Chin lc ny l c s hai bn phi hp xy dng v quyt nh cc chng trnh v d n k hoch hp tc trong thi gian ti. Nh vy, vi nhng iu kin mi ca quc t v khu vc, Vit Nam v Lo ang c c hi khai thc v tr a l, tim nng v li th ca mnh nhm b sung cho nhau cng pht trin. Vit Nam vi th mnh v kinh t bin v vn ti bin, c th pht huy vai tr l ca ng ngn nht ra bin ca Lo, Lo c iu kin lu thng thng mi qu cnh vi khu vc v quc t. Tng t nh vy, vi t cch mt trm trung chuyn trong nn kinh t tiu vng M Cng m rng, c li th v vn ti v thng mi qu cnh, Lo c th gip Vit Nam m rng th trng vo ni a ng Nam , chu v th gii. T khi hai nc tin hnh i mi vo nm 1986, quan h hp tc ton din Vit Nam - Lo, Lo - Vit Nam tip tc c cng c, tng cng v t nhng thnh tu rt ln lao : - Hp tc trong lnh vc chnh tr v i ngoi: 3

T nm 1988, cuc gp hng nm gia hai B Chnh tr tr thnh mt c ch hot ng chnh thc gia hai ng v hai Nh nc. Bin bn tho thun gia hai B Chnh tr l vn kin quan trng quyt nh nhng phng hng ln ca quan h hp tc ton din Vit Nam Lo, Lo Vit Nam trong tng thi k v hng nm.Lnh vc hp tc v i ngoi t sau nm 1996 tip tc c tng cng c v chiu rng cng nh chiu su, em li nhiu kt qu kh quan. Trong khi trin khai ng li c lp, t ch, a phng ha, a dng ha quan h i ngoi, tch cc hi nhp kinh t quc t v khu vc, Vit Nam v Lo u ht sc coi trng quan h c bit gia hai nc, cam kt gi gn v khng ngng pht trin truyn thng qu bu nh mt qui lut pht trin v l nhn t bo m thng li ca s nghip xy dng v bo v T quc ca mi nc. - Hp tc trong lnh vc quc phng, an ninh: T cui thp nin 80 v nhng nm u thp nin 90 th k XX, gia hai Chnh ph, gia hai b chc nng l B Ni v v B Quc phng ca hai nc u k nhng hip nh, nhng ngh nh v hp tc, h tr nhau trong cng tc bo v an ninh v cng c quc phng. B Ni v v B Quc phng ca c hai nc u rt coi trng vic trao i thng tin v kinh nghim xy dng lc lng, chng xm nhp, chng bo lon v v hiu ha cc hot ng din bin ha bnh ca k ch. Trong mi quan h ny, pha Vit Nam lun ch ng v m nhim gnh vc cc cng vic kh khn nht vi phng chm gip bn l mnh t gip mnh, an ninh ca bn cng chnh l an ninh ca mnh... Vit Nam hp tc vi Lo cng c v xy dng c mt lc lng an ninh Lo c cht lng cao, kh nng hon thnh nhim v.S hp tc gip ln nhau gia Vit Nam v Lo trn lnh vc quc phng, an ninh to ra mt trong nhng nhn t c bn thng xuyn, bo m li ch trc tip v an ninh v pht trin ca mi nc, khng ch tng cng tim lc quc phng, an ninh v kh nng phng th ca mi bn m cn lm tht bi mi m mu, th on chng ph ca cc th lc th ch, ng thi gp phn khng nh vo s nghip i mi hai nc. - Hp tc trong lnh vc kinh t, vn ha, khoa hc - k thut: Bc vo thi k i mi, quan h hp tc kinh t gia hai nc dn c s thay i theo hng pht trin t vin tr khng hon li, cho vay l ch yu sang gim dn vin tr v cho vay, bc u y mnh hp tc sn xut kinh doanh bnh ng cng c li; ng thi, trong hp tc chuyn dn t hp tc tng v vic theo yu cu ca pha Lo sang hp tc theo chng trnh, k hoch c k kt gia hai Chnh ph.Trn c s ca t tng ch o nu trn, ngy 15 thng 3 nm 1995, ti H Ni, Tha thun chin lc hp tc kinh t, vn ha, khoa hc - k thut n nm 2000 c k kt. Trong chin lc pht trin kinh t, nng nghip v pht trin nng thn l lnh vc kinh t, x hi quan trng c ng, Nh nc hai nc u tin pht trin hng u. Bi v n khng ch l th mnh tim nng sn c ca Vit Nam v Lo, m cn c ngha then cht i vi nn kinh t ca Lo. 4

Gio dc v o to lun c hai ng, hai Nh nc xc nh l mt nhim v quan trng, l lnh vc hp tc chin lc v l biu hin ca mi quan h c bit Vit Nam Lo. Vit Nam coi vic o to cho Lo mt ngun nhn lc c trnh cao l nhu cu c tnh chin lc lu di, khng nhng ca Lo m cn phc v cho qu trnh hp tc ca Vit Nam vi Lo. V giao thng vn ti giai on 1996 2000, hai bn cng nhau tm ngun u t nng cp h thng ng thng thng ni lin hai nc, to iu kin cho Lo thng thng qua lnh th v cng bin Vit Nam ra cc nc. Hai bn u t quc l 43 (Mc Chu ca khu Pa Hng), 6B (Ha Phn), u t xy dng ca khu Ching Khng (Sn La), quc l 42 Lai Chu Ty Trang Phngxal). Ci to nng cp Quc l 9A, ca khu Lao Bo (Qung Tr) - Xavnnakht; quc l s 8 i ca khu Cu Treo (H Tnh) - Bolikhmxay; quc l 7 i ca khu Nm Cn (Ngh An) - Xing Khong; quc l 217 i ca khu Na Mo (Thanh Ha) v 6A (Ha Phn); Quc l 12A i ca khu Chalo (Qung Bnh) Khm Mun. Ci to nng cp cng Nng, cng Xun Hi v hon thnh bn I cng Vng ng pha Lo s dng. Hai bn phi hp hon thnh xy dng ca khu Cu Treo v Nm Pho. Hai bn k tha thun v nguyn tc Vit Nam cho Lo vay u i xy dng ng 18B ti Lo. Hp tc v thng mi: Nhng nm u i mi, ngnh thng mi hai nc xc tin nghin cu xy dng n, tin ti u t xy dng khu thng mi t do Lao Bo en Xvn, chun b xy dng ca khu quc t Cu Treo Na P, m ca khu ph v 11 im ch bin gii thc y sn xut v giao lu, trao i hng ha gia hai nc, c bit l cc vng bin gii Vit Nam Lo. Hp tc v u t: Sau khi c Hip nh khuyn khch v bo h u t song phng gia hai nc (ngy 14 thng 1 nm 1996) v cc qui nh v u t ca cc doanh nghip Vit Nam ra nc ngoi (nm 1999) cng cc tha thun ca hai ng hai Nh nc, hai bn c nhiu c gng ch o trin khai ti cc ngnh, a phng, c s nhm y mnh hp tc u t lin doanh trn lnh th ca nhau, to nhiu iu kin trao i tm hiu c hi u t kinh doanh cho cc doanh nghip hai bn. Cc cuc ving thm v lm vic ca cc on cp cao ng, Chnh ph, cc b, ngnh hai nc; cc cuc hi tho gia doanh nghip hai nc do pha Lo t chc (thng 10 nm 1998) v S qun Vit Nam t chc (thng 6 nm 2000); cc hi ch hng ho ti Lo khng ngng thc y nhng c hi hp tc trong lnh vc ny. V pha Vit Nam, Chnh ph ban hnh cc c ch, chnh sch h tr, khuyn khch cc doanh nghip Vit Nam Trong lnh vc nng lng, im ni bt trong giai on 1986 1995 l hai bn phi hp cht ch, khn trng thit k v thi cng mt s tuyn ng dy ti in 35 KV t Vit Nam qua Lo. Hp tc chuyn gia giai on 1996 - 2000 khng ngng c cng c, i mi v hon thin c v c ch ln hnh thc hp tc. Theo yu cu ca pha Lo, Vit Nam c 475 lt chuyn gia tp trung vo cc lnh vc kinh t (63%), quc phng, an ninh 5

(28%) v cc lnh vc khc. Trong nhng nm ny, nhiu on chuyn gia v vic quan trng ca Vit Nam c c sang Lo trao i v x l cc vn v qun l v m (1996), i mi doanh nghip (1998), tip nhn vin tr (1999)... c bit, s c mt kp thi ca on chuyn gia cao cp Vit Nam gip Lo chng lm pht v n nh kinh t v m nm 1999, c pha Lo nh gi c hiu qu cao v thit thc. - Hp tc gia cc a phng v hp tc bin gii: Quan h hp tc ton din v a dng gia cc a phng v hp tc bin gii thc s l nt ni bt, to ra nn tng v chiu su ca quan h c bit Vit Nam Lo, Lo Vit Nam trong thi k i mi. V chnh tr, cc tnh bin gii v cc a phng kt ngha ca hai nc c nhiu on i biu ng, chnh quyn, on th v cc ngnh, cc cpduy tr cc hot ng i ngoi chnh thc, hoc trao i kinh nghim, thng nht quan h hp tc, gip nhau trn cc lnh vc. Cng tc i ngoi nhn dn c ch trng tng cng s hiu bit ln nhau, cng vun p mi quan h on kt c bit thm bn cht. c bit, hai bn lun quan tm v to iu kin cho th h tr, hc sinh, sinh vin c tham gia cc hot ng giao lu, trao i lp lp th h mai sau lun gi gn, bo v v pht trin tnh on kt hu ngh c bit Vit Nam Lo, Lo Vit Nam, coi l quy lut tn ti, pht trin ca hai nc. Chn L, ngy 18 thng 7 nm 2012 Ngi d thi

Nguyn c Vin