You are on page 1of 65

TRNG I HC KINH T QUC DN

Vai tr ca u t n tng trng kinh t v lin h thc t Vit Nam


[Kinh t u t I]
Email: ktdt-dtb@googlegroups.com

2012

u t 51B Khoa u t

ii

TRNG I HC KINH T QUC DN ------

TI: VAI TR CA U T N TNG TRNG KINH T V LIN H THC T VIT NAM

n v thc hin:

ng Quc Vit Nguyn Thanh Thy Nguyn Th Thy Ngn Nguyn Trn Tr Nguyn Thi Dng

Gio vin hng dn: PGS.TS Phm Vn Hng

H NI, 2012
Vai tr u t n tng trng kinh t v lin h thc t ti Vit Nam

iii

MC LC
Trang PHN M U vii PHN I: NHNG VN L LUN CHUNG V U T V 1 TNG TRNG KINH T I. L thuyt cn bn 1 1. Cc l thuyt v u t 1 1 1.1. Khi nim u t 1.1.1. Th no l u t? 1 1.1.2. Phn loi u t 2 3 1.2. Khi nim u t pht trin 1.2.1. Th no l u t pht trin? 3 1.2.2. c im v chc nng ca u t pht trin 4 1.2.2.1. Cc c im ca hot ng u t pht trin 4 1.2.2.2. Vai tr ca u t pht trin vi kinh t x hi 5 1.2.3. Ngun vn cho u t pht trin 7 1.2.3.1. Ngun vn u t pht trin trn gc v m 7 1.2.3.2. Ngun vn u t pht trin trn gc vi m 7 2. L thuyt v Tng trng kinh t 8 8 2.1. Khi nim tng trng kinh t 9 2.2. Biu hin quy m nn kinh t thng qua GDP v GNP 2.2.1. Tng sn phm quc ni (GDP) 9 2.2.2. Tng sn phm quc gia (GNP) 10 10 2.3. Cc nhn t nh hng n tng trng kinh t 11 2.4. Cc l thuyt v tng trng kinh t II. Vn dng cc l thuyt phn t ch v i tr c u t n tng 12 trng kinh t 1. u t tc ng n tng cu. 12 12 1.1. Kch cu trong tng trng kinh t 13 1.2. M hnh tng trng ca Keynes 14 1.3. M hnh tng trng kinh t hin i 2. u t tc ng n tng cung. 14 14 2.1. M hnh tng trng kinh t hin i 15 2.2. M hnh Harrod Domar PHN II: VAI TR CA U T TI TNG TRNG CA 17 VIT NAM GIAI ON 2001-2011

Vai tr u t n tng trng kinh t v lin h thc t ti Vit Nam

iv

I. Thc trng hot ng u t v tng trng ca Vit Nam 17 qu cc gi i on.


1. Gi i on 2001-2006: Vit Nam trc khi gia nhp WTO. 1.1. Tng trng kinh t Vit Nam 1.2. Hot ng u t 1.3. Vai tr ca u t vi tng trng kinh t ti Vit Nam Nam trc khi gia nhp WTO giai on 2001-2006. 2. Gi i on 2007-2011: Vit Nam sau khi gia nhp WTO. 2.1. Tng trng kinh t 2.1.1. Tc tng trng kinh t 2.1.2. Quy m tng trng kinh t: 2.1.3. Tc tng trng GDP/ngi 2.1.4. Cht lng tng trng 2.2. Thc trng hot ng u t 2.2.1. nh gi chung 2.2.2. u t theo ngnh 2.2.3. u t theo thnh phn kinh t 2.2.3.1. u t ca Nh nc 2.2.3.2. u t ca dn c v t nhn 2.2.3.3. u t trc tip nc ngoi 2.3. Mi quan h ca u t vi tng trng kinh t ti Vit Nam sau khi gia nhp WTO giai on 2007-2011 2.4. Thch thc vi tng trng kinh t Vit Nam t u t. 2.4.1. Tng trng l do tn dng, hiu qu u t km 2.4.2. Thiu hiu qu u t cc doanh nghip Nh nc 2.4.3. Mt tri ca u t trc tip nc ngoi (FDI) vo Vit Nam
TNG TRNG KINH T TI VIT NAM

17 17 19 27 30 30 30 31 31 32 33 33 34 35 37 39 40 41

44 45 47 48 PHN III. CC XUT NNG CAO VAI TR CA U T TI 49 I. Ti cu trc u t v cu chuyn ti cu trc nn kinh t 49 49 1. V sao phi ti cu trc nn kinh t? 2. Ti cu trc u t phi bt ngun t vic nng cao hiu qu 50 s dng vn. 52 3. Cc gii php ti cu trc u t gi i on 2012-2020 53 II. Mt s kin ngh nhm nng cao hiu qu u t. 1. Phn b v s dng ngun vn c hiu qu 53 53 1.1. Ngun vn trong nc 1.1.1. Vn ngn sch nh nc 53 1.1.2. Ngun vn t dn c v t nhn 53 54 1.2. Ngun vn t nc ngoi (gm ODA v FDI)

Vai tr u t n tng trng kinh t v lin h thc t ti Vit Nam

u t pht trin ngun nhn lc nhm nng c o nng sut lao 54 ng 3. i mi cng tc qun l, kim tr , gim st trong lnh vc u 55 t 57 KT LUN 58 TI LIU THAM KHO 2.

DANH MC HNH
Hnh 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Tn hnh Trang ng thi tng trng GDP v GO ca 17 Vit Nam giai on 2001-2006 Vn cam kt v vn thc hin ca FDI 24 Ngun vn ODA giai on 2001-2006 26 T l vn u t trn GDP v h s ICOR ca Vit Nam 28 giai on 2000-2007 H s ICOR ca Vit Nam v mt s quc gia chu 28 giai on 1996-2008 FDI thc hin so vi tng u t ton x hi v 29 ng gp vo GDP Tc tng trng GDP Vit Nam giai on 2006-2011 30 So snh GDP mt s quc gia trong khu vc 31 Tng trng vn u t ton x hi hng nm thi k 32 2007- 2011 u t tnh trn t l GDP giai on 2007-2011 36 Vn u t ton x hi 2007-2011 38 ICOR ca 3 khu vc s hu 45 u t hng nm trn t l GDP. 45 H s ICOR Vit Nam. 46

Vai tr u t n tng trng kinh t v lin h thc t ti Vit Nam

vi

DANH MC BNG
Bng Tn bng Trang 1 Quy m v tc tng trng kinh t Vit Nam giai on 18 2001-2006 2 Vn u t thc hin theo gi thc t phn theo thnh phn 20 kinh t 3 u t nc ngoi trong lnh vc cng nghip v xy dng 23 4 u t nc ngoi trong lnh vc dch v 24 5 u t nc ngoi trong lnh vc nng, lm, ng nghip 25 6 5 tnh ng u v thu ht FDI nm 2006 26 7 Tnh hnh cam kt, k kt, gii ngn ODA giai on 200126 2006 8 T trng ng gp ca cc yu t n tng trng kinh t 28 giai on 2001-2006 9 GDP bnh qun u ngi ca Vit Nam giai on 200633 2011 10 Tng trng vn u t ton x hi theo ngnh thi k 37 2007-2010 11 Vn u t ca DNNN v ngun vn khc thi k 200439 2010 12 Pht trin doanh nghip dn doanh thi k 2006-2009 40 13 Vn v t trng trn Tng vn u t ton x hi giai on 41 2006-2011 14 Vai tr ca vn u t vi tng trng kinh t 42

Vai tr u t n tng trng kinh t v lin h thc t ti Vit Nam

vii

PHN M U
T lu, trong lch s pht trin cc hc thuyt kinh t, cc nh kinh t hc quan tm nghin cu nhng yu t tc ng n s gia tng sn lng ca nn kinh t, v mt trong nhng nhn t quan trng trong sn xut c nhc n nhiu l u t v tch lu vn u t. Ngy nay, vai tr ca u t ngy cng c khng nh hn khi n gp phn ng k vo vic gia tng nng lc sn xut, cung ng dch v cho nn kinh t, thc y chuyn dch c cu kinh t v chuyn giao cng ngh, t to cho s tng trng v pht trin kinh t mt cch mnh m. Tri qua 25 nm i mi, nn kinh t Vit Nam c nhng bc pht trin vt bc, tng trng kh cao v n nh, mc sng ngi dn c ci thin r rt, cht lng cuc sng c nng cao c c nhng thnh tu n tng phi k n vai tr c bit quan trng ca u t. Vi nhng chnh sch nhm thu ht v s dng c hiu qu vn u t trong v ngoi nc, Vit Nam ngy cng nng cao uy tn, v th ca mnh trn trng quc t. K t khi tr thnh thnh vin chnh thc ca t chc thng mi th gii WTO, Vit Nam tr thnh im u t hp dn ca Chu trong con mt ca gii u t quc t. Tuy nhin bn cnh ,trong thc tin cng xut hin nhiu bt cp trong vic s dng vn u t to cho s tng trng v pht trin kinh t, cc mc tiu kinh t x hi a ra cha thc s t kt qu nh mong mun. lm r vai tr ca u t vi tng trng kinh t, ng thi tm ra nhng mt cn hn ch trong vic s dng vn u t, nhm chng em chn ti: Vai tr ca u t n tng trng kinh t. c s hng dn ca PGS.TS Phm Vn Hng, chng em hon thnh ti ny. Do cn hn ch v kinh nghim, kin thc, ti liu, cng nh do tnh phc tp ca ti, chc chn bi vit khng th trnh khi thiu st. Rt mong c s gp thng thn, nhit tnh ca thy c v cc bn bi vit ca chng em c hon thin hn. Chng em xin chn thnh cm n!

Vai tr u t n tng trng kinh t v lin h thc t ti Vit Nam

PHN I: NHNG VN L LUN CHUNG V U T V TNG TRNG KINH T


I. L thuyt cn bn
2. Cc l thuyt v u t 3.1. Khi nim u t

3.1.1. Th no l u t? u t ni chung l s s dng cc ngun lc hin ti (nh tin, ti nguyn thin nhin, sc lao ng, tr tu) nhm nhm thu v cc kt qu nht nh trong tng lai ln hn cc ngun lc b ra t c cc kt qu . Nhng kt qu t c c th l s tng thm cc ti sn ti chnh (tin vn), ti sn vt cht (nh my, ng s, bnh vin, trng hc), ti sn tr tu (trnh vn ho, chuyn mn, qun l, khoa hc k thut) v ngun nhn lc c iu kin lm vic vi nng sut lao ng cao hn trong nn sn xut x hi. Trong nhng kt qu t c trn y, nhng kt qu trc tip ca s hy sinh cc ti sn vt cht, ti sn tr tu v ngun nhn lc tng thm c vai tr quan trng trong mi lc, mi ni khng ch i vi ngi b vn m c i vi ton b nn kinh t. Nhng kt qu ny khng ch ngi u t m c nn kinh t x hi c th hng. Chng hn, mt nh my c xy dng, ti sn vt cht ca ngi u t trc tip tng thm, ng thi ti sn vt cht, tim lc sn xut ca nn kinh t cng c tng thm. Li ch trc tip do s hot ng ca nh my ny em li cho ngi u t l li nhun, cn cho nn kinh t l tho mn nhu cu tiu dng (cho sn xut v cho sinh hot) tng thm ca nn kinh t, ng gp cho ngn sch, gii quyt vic lm cho ngi lao ng Trnh ngh nghip, chuyn mn ca ngi lao ng tng thm khng ch c li cho chnh h ( c thu nhp cao, a v cao trong x hi) m cn b sung ngun lc c k thut cho nn kinh t c th tip nhn cng ngh ngy cng hin i, gp phn nng cao dn trnh cng ngh v k thut cho nn sn xut quc gia. Loi u t em li kt qu khng ch ngi u t m c nn kinh t x hi c th hng trn y, khng ch trc tip lm tng ti sn ca ngi ch u t m ca c nn kinh t chnh l u t pht trin. Cn cc loi u t ch trc tip lm tng ti sn chnh ca ngi u t, tc ng gin tip n lm tng ti sn ca nn kinh t thng qua s ng gp ti chnh tch lu ca cc hot
Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

2 ng u t ny cho u t pht trin, cung cp vn cho hot ng u t pht trin v thc y qu trnh lu thng phn phi cc sn phm do cc kt qu ca u t pht trin to ra, l u t ti chnh v u t thng mi. u t pht trin, u t ti chnh v u t thng mi l ba loi u t lun tn ti v c quan h tng h vi nhau. u t pht trin to tin tng tch lu, pht trin hot ng u t ti chnh v u t thng mi. Ngc li, u t ti chnh v u t thng mi h tr v to iu kin tng cng u t pht trin. Xt trong nn kinh t quc dn, hot ng u t c hiu l qu trnh s dng vn ti sn xut m rng cc c s vt cht k thut, vn u t c hnh thnh t tin tch ly ca x hi, t cc c s kinh doanh dch v; t tin tit kim ca dn v huy ng t cc ngun khai thc c a vo s dng trong qu trnh ti sn xut x hi nhm duy tr tim lc sn c v to tim lc mi cho nn sn xut x hi. Do vy, u t chnh l cha kha c bn ca s tng trng ca mt quc gia. u t, v th, cn c gi l hnh thnh t bn hoc tch ly t bn. Tuy nhin, ch c tng t bn lm tng nng lc sn xut vt cht mi c tnh. Cn tng t bn trong lnh vc ti chnh tin t v kinh doanh bt ng sn b loi tr. Vic gia tng t bn t nhn (tng thit b sn xut) c gi l u t t nhn. Vic gia tng t bn x hi c gi l u t cng cng. Mc d u t lm tng nng lc sn xut (pha cung ca nn kinh t), song vic xut t bn u t li c tnh vo tng cu. u t t nhn I v u t cng cng G l cc nhn t quan trng hnh thnh tng cu Y trong phng trnh: Y = C + I + G + X - M (vi C l tiu dng c nhn, X l xut khu v M l nhp khu). 3.1.2. Phn loi u t u t c th chia thnh nhiu loi ty theo cc tiu ch t ra: Xt theo bn cht ca cc i tng u t, ta c th chia thnh: u t cho cc i tng vt cht, u t cho cc i tng ti chnh v u t cho cc i tng phi vt cht. Xt theo c cu ti sn xut ta c u t theo chiu rng v u t theo chiu su. Xt theo lnh vc u t, ta c u t pht trin cho sn xut kinh doanh, u t pht trin cho khoa hc k thut v u t cho xy dng c s h tng.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

3 Xt theo ngun vn th ta li c th chia thnh u t trong nc v u t nc ngoi. Xt theo quan h qun l ca ch u t th u t c chia ra lm u t trc tip v u t gin tip. Khi nim u t pht trin

3.2.

3.2.1. Th no l u t pht trin? C th hiu u t pht trin l u t pht trin. u t pht trin l hot ng u t trong ngi c tin b tin ra tin hnh cc hot ng nhm to ra ti sn cho nn kinh t, tng tim lc sn xut kinh doanh v cc hot ng x hi khc, l iu kin ch yu to vic lm, nng cao i sng vt cht v tinh thn ca ngi lao ng. chnh l vic b tin ra xy dng, sa cha nh ca v kt cu h tng, mua sm trang thit b v lp t chng trn nn b v bi dng o to ngun nhn lc, thc hin cc chi ph thng xuyn gn lin vi s hot ng ca cc ti sn nhm duy tr tim lc hot ng ca cc c s ang tn ti v to tim lc mi cho nn kinh t - x hi. Ni cch khc, u t pht trin l b phn c bn ca u t, l mt phng thc ca u t trc tip. Hot ng u t ny nhm duy tr v to ra nng lc mi trong sn xut kinh doanh dch v v sinh hot i sng ca x hi. i tng ca u t pht trin l tp hp cc yu t c ch u t b vn thc hin nhm t c nhng mc tiu nht nh. Trn quan im phn cng lao ng x hi, c hai nhm i tng u t chnh l u t theo ngnh v u t theo lnh th. Trn gc tnh cht v mc ch u t, i tng u t chia lm hai nhm chnh: cng trnh v mc tiu li nhun v cng trnh phi li nhun. Trn gc xem xt mc quan trng, i tng u t chia thnh: loi c khuyn khch u t, loi khng c khuyn khch u t v loi cm u t. T gc ti sn, i tng u t chia thnh: nhng ti sn vt cht (ti sn thc) v ti sn v hnh. Ti sn vt cht, y, l nhng ti sn c nh c s dng cho sn xut kinh doanh ca doanh nghip v nn kinh t v ti sn lu ng. Ti sn v hnh nh pht minh sng ch, uy tn, thng hiu Kt qu ca u t pht trin l s tng thm v ti sn vt cht (nh xng, thit b), ti sn tr tu (trnh vn ho, chuyn mn, khoa hc, k thut) v ti sn v hnh (nhng pht minh sng ch, bn quyn). Cc kt qu t c ca u t gp phn lm tng thm nng lc sn xut ca x hi. Hiu qu ca u t pht trin phn nh quan h so snh gia kt qu kinh t x hi thu
Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

4 c vi chi ph chi ra t kt qu . Kt qu v hiu qu u t pht trin cn c xem xt c trn phng din ch u t v x hi, m bo kt hp hi ho gia cc loi li ch, pht huy vai tr ch ng sng to ca ch u t, vai tr qun l, kim tra gim st ca c quan qun l Nh nc cc cp. 3.2.2. c im v chc nng c u t pht trin 3.2.2.1. Cc c im ca hot ng u t pht trin

Hot ng u t pht trin c nhng c im ch yu sau : Quy m tin vn, vt t, lao ng cn thit cho hot ng u t thng rt ln. Vn u t nm kh ng lu trong sut qu trnh thc hin u t. Quy m vn u t ln i hi phi c gii php to vn v huy ng vn hp l, xy dng cc chnh sch, quy hoch, k hoch u t ng n, qun l cht ch tng vn u t, b tr vn theo tin u t, thc hin u t trng tm trng im. Lao ng cn s dng cho cc d n rt ln, c bit i vi cc d n trng im quc gia. Do , cng tc tuyn dng, o to, s dng v i ng cn tun th mt k hoch nh trc, sao cho p ng tt nht nhu cu tng loi nhn lc theo tin u t, ng thi, hn ch n mc thp nht nhng nh hng tiu cc do vn hu d n to ra nh vic b tr lao ng, gii quyt lao ng di d Thi k u t ko di. Thi k u t tnh t khi khi cng thc hin d n n khi d n hon thnh v a vo hot ng. Nhiu cng trnh u t pht trin c thi gian u t ko di hng chc nm. Do vn nm kh ng trong sut qu trnh thc hin u t nn nng cao hiu qu vn u t, cn tin hnh phn k u t, b tr vn v cc ngun lc tp trung hon thnh dt im tng hng mc cng trnh, qun l cht ch tin k hoch u t, khc phc tnh trng thiu vn, n ng vn u t xy dng c bn. Thi gian vn hnh cc kt qu u t ko di. Thi gian ny tnh t khi da cng trnh vo hot ng cho n khi ht thi hn hot ng v o thi cng trnh. Trong sut qu trnh vn hnh, cc thnh qu u t chu s tc ng hai mt, c tch cc v tiu cc ca nhiu yu t t nhin, chnh tr, kinh t, x hi Cc thnh qu ca hot ng u t pht trin m l cc cng trnh xy dng thng pht huy tc dng ngay ti ni n c to dng nn. Do , qu trnh thc hin u t cng nh thi k vn hnh cc kt qu u t chu nh hng ln ca cc nhn t v t nhin, kinh t x hi vng.
Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

5 u t pht trin c ri ro cao. Do quy m vn u t ln, thi k u t ko di v thi gian vn hnh cc kt qu u t cng ko di, cc kt qu, hiu qu u t pht trin chu nh hng ca nhiu yu t khng n nh trong t nhin, trong hot ng kinh t - x hi nh: iu kin a l, kh hu, c ch chnh sch, nhu cu th trng quan h quc t... dn n mc ri ro ca hot ng u t pht trin cao. Vai tr ca u t pht trin vi kinh t x hi

3.2.2.2.

(a) Xt trn gc v m: u t l nhn t quan trng tc ng n tng trng kinh t: V mt l lun, hu ht cc t tng, m hnh v l thuyt v tng trng kinh t u trc tip hoc gin tip tha nhn u t v vic tch ly vn cho u t l mt nhn t quan trng cho vic gia tng nng lc sn xut, cung ng dch v cho nn kinh t. Theo m hnh Horrod-Domar, mc tng trng ca nn kinh t ph thuc trc tip vo mc gia tng vn u t n thun.
g Y Y K 1 I . . Y K Y ICOR Y

T c th suy ra
Y 1 1 .I Y .I ICOR ICOR

Trong : Y: K: I: K: Y: l mc gia tng sn lng l mc gia tng vn u t l mc u t thun tng quy m vn ca nn kinh t l tng sn lng ca nn kinh t

ICOR:l h s gia tng vn-sn lng Mi quan h gia u t v tng trng kinh t ngy cng th hin r hn trong qu trnh i mi t nc, m ca nn kinh t nc ta trong thi gian qua. Cc ngun vn u t c trong nc v nc ngoi ngy cng a dng ha v gia tng v quy m, tc tng trng t c cc kt qu kh quan. Cuc sng vt cht v tinh thn ca i b phn dn c ngy cng c ci thin.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

u t tc ng n chuyn dch c cu kinh t: u t c tc ng n chuyn c cu kinh t thng qua nhng chnh sch tc ng n c cu u t. Trong khi iu hnh chnh sch u t, nh nc c th can thip trc tip nh thc hin chnh sch phn b vn, k hoch ha, xy dng c ch qun l u t hoc iu tit gin tip thng qua cc cng c chnh sch nh thu, tn dng, li sut xc lp v nh hng mt c cu u t dn dt s dch chuyn c cu kinh t ngy cng hp l hn. Chnh sch u t hp l s to cho tng trng v chuyn dch c cu kinh t. Gia u t v tng trng kinh t cng nh dch chuyn c cu kinh t c mi quan h khng kht vi nhau. Vic u t vn nhm mc ch mang li hiu qu kinh t cng s dn n hnh thnh c cu hp l. Ngc li, tng trng kinh t cao kt hp vi vic chuyn dch c cu u t hp l s to ngun vn u t di do, nh hng u t vo cc ngnh hiu qu hn. u t tc ng lm tng nng lc khoa hc cng ngh ca t nc: u t v c bit l u t pht trin trc tip to mi v ci to cht lng nng lc sn xut, phc v ca nn kinh t v ca cc n v c s. Chnh v vy, u t cng l iu kin tin quyt cho qu trnh i mi v nng cao nng lc cng ngh ca quc gia. u t va tc ng n tng cung, va tc ng n tng cu: u t (I) l mt trong nhng b phn quan trng ca tng cu AD = C + I + G + X M V vy , khi quy m u t thay i cng s tc ng trc tip n quy m tng cu. Tuy nhin, tc ng ca u t n tng cu l ngn hn. Khi tng cung cha kp thay i, s tng ln ca u t s lm cho tng cu tng ko theo s gia tng ca sn lng v gi c cc yu t u vo. Trong di hn, khi cc thnh qu ca u t c huy ng v pht huy tc dng, nng lc sn xut tng ln v cung ng dch v gia tng th tng cung cng s tng ln. Khi sn lng tim nng s tng v t mc cn bng trong khi gi c ca sn phm s c xu hng i xung. Sn lng tng trong khi gi gim s kch thch tiu dng v hot ng sn xut cung ng dch v ca nn kinh t. (b) Xt trn gc vi m: u t l yu t quyt nh s gia i, tn ti v pht trin ca cc c s sn xut, cung ng dch v v ca tt c n v v v li. to dng c s vt cht k thut cho s ra i ca bt k c s, n v sn xut c cung ng dch v

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

7 no u cn phi xy dng nh xng, cu trc h tng, mua sm, lp t my mc thit b, tin hnh cc cng tc xy dng c bn khc v thc hin cc chi ph gn lin vi hot ng trong mt chu k ca cc c s vt cht k thut va to ra. y chnh l biu hin c th ca hot ng u t. i vi cc n v ang hot ng, khi c s vt cht k thut ca cc c s ny hao mn, h hng cn phi tin hnh s sa cha ln hoc thay mi cc c s vt cht k thut h hng, hao mn ny hoc i mi thch ng vi iu kin hot ng mi ca s pht trin khoa hc k thut v nhu cu tiu dng ca nn sn xut x hi, phi mua sm cc thit b mi thay th cho cc trang b c li thi, cng chnh l hot ng u t. 3.2.3. Ngun vn cho u t pht trin 3.2.3.1. Ngun vn u t pht trin trn gc v m

Vn u t l mt ngun lc quan trng cho hot ng u t. ng trn gc v m, ngun vn u t pht trin bao gm ngun vn trong nc v ngun vn nc ngoi. Ngun vn u t trong nc c hnh thnh t phn tch ly ca ni b kinh t. Ngun vn trong nc bao gm ngun vn nh nc v ngun vn khu vc dn doanh. Trong : Ngun vn u t nh nc bao gm ngun vn ca ngn sch nh nc, ngun vn tn dng u t pht trin ca nh nc v ngun vn u t ca doanh nghip nh nc. Ngun vn dn doanh bao gm phn tch ly ca dn c, ca cc doanh nghip dn doanh c a vo qu trnh ti sn xut x hi thc hin cc hot ng u t pht trin.

Ngun vn u t nc ngoi bao gm: Ngun ti tr pht trin chnh thc (ODF) trong ODA chim t trng c bn; ngun vn u t trc tip t nc ngoi (FDI); ngun tn dng t cc ngn hng thng mi nc ngoi v ngun huy ng qua th trng vn quc t. 3.2.3.2. Ngun vn u t pht trin trn gc vi m

Trn gc vi m, ngun vn u t ca cc c s cng c hnh thnh t hai ngun: Ngun vn t ti tr ca n v v ngun vn ti tr t bn ngoi Ngun vn t ti tr bao gm vn ch s hu, thu nhp gi li v khu hao ti sn c nh.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

8 Ngun vn ti tr t bn ngoi bao gm ngun vn ti tr gin tip qua cc trung gian ti chnh nh cc ngn hng, t chc tn dng, v ngun vn ti tr trc tip qua th trng ti chnh di hn.

Ty thuc vo tng n v c th m c cu v c trng ca cc ngun vn c th khc nhau: i vi cc c quan qun l nh nc, cc c s hot ng phc li cng cng th vn u t c th hnh thnh t ngn sch cp, t vn vin tr khng hon li trc tip cho c s v vn t c ca n v. i vi cc doanh nghip quc doanh, vn u t c th hnh thnh t ngun ngn sch, t khu hao c bn, t phn t tch ly, t ngun vn bay hoc gp vn lin doanh lin kt. i vi danh nghip dn doanh ngun vn c th bao gm vn t c, vn gp c phn, gp lin doanh lin kt v t vn vay.

4. 4.1.

L thuyt v Tng trng kinh t Khi nim tng trng kinh t

Tng trng kinh t l s gia tng thu nhp ca nn kinh t trong mt khong thi gian nht nh (thng l mt nm). S gia tng ny c th hin quy m v tc tng trng. Quy m phn nh s gia tng nhiu hay t cn tc tng trng c dng so snh s gia tng gia cc thi k. Ngi ta thng xc nh tng trng kinh t thng qua cc ch tiu GDP (tng sn phm quc ni), GNP (tng sn phm quc dn) v GNI (thu nhp bnh qun u ngi). Bn cht ca tng trng kinh t l phn nh s thay i v lng ca nn kinh t. u t pht trin khng nhng lm gia tng ti sn ca nh u t m cn trc tip lm tng ti sn ca nn kinh t quc dn. Chng hn khi nh u t xy dng mt nh my th nh my khng nhng l ti sn ca nh u t m cn l tim lc sn xut ca c nn kinh t, to thm cng n vic lm cho ngi lao ng. Nh vy u t pht trin chnh l mt yu t khng th thiu i vi qu trnh tng trng ca mt nn kinh t.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

4.2.

Biu hin quy m nn kinh t thng qu GDP v GNP

4.2.1. Tng sn phm quc ni (GDP) Tng sn phm quc ni (Gross Domestic Products, GDP) hay tng sn sn phm trong nc l gi tr tnh bng tin ca tt c sn phm v dch v cui cng c sn xut, to ra trong phm vi mt nn kinh t trong mt thi gian nht nh (thng l mt nm ti chnh). tnh GDP, c ba cch tip cn c bn l t sn xut, tiu dng v phn phi. Theo cch tip cn t sn xut, GDP l gi tr gia tng tnh cho ton b nn kinh t. N c o bng tng gi tr gia tng ca tt c cc n v sn xut thng tr trong nn kinh t. Nh vy : Trong : VA= VA l gi tr gia tng ca ton nn kinh t. VAi l gi tr gia tng ngnh i VAi = GOi - ICi Trong : GOi l tng gi tr sn xut ICi l chi ph trung gian ngnh i Theo cch tip cn t chi tiu, GDP l tng chi cho tiu dng cui cng ca cc h gia nh (C), chi tiu ca chnh ph (G), u t tch ly ti sn (I) v chi tiu qua thng mi quc t, tc l gi tr kim ngch xut khu tr kim ngch nhp khu (X-M) GDP = C + G + I + (X-M) Theo cch tip cn t thu nhp, GDP c tnh nh sau GDP = W + R + In + PR + Dp + TI Trong : W: thu nhp ca ngi c sc lao ng di hnh thc tin cng v tin lng R: thu nhp ca ngi c t cho thu In :thu nhp ca ngi c tin cho vay PR : thu nhp ca ngi c vn Dp : khu hao vn c nh TI : Thu kinh doanh

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

10

4.2.2. Tng sn phm quc gi (GNP) Tng sn phm quc gia (Gross National Products, GNP) l gi tr tnh bng tin ca tt c sn phm v dch v cui cng c to ra bi cng dn mt nc trong mt thi gian nht nh (thng l mt nm). Tng sn phm quc dn bng tng sn phm quc ni cng vi thu nhp rng. c dng thay cho ch tiu GNP, GNI l cch tip cn t thu nhp nh gi tng trng kinh t. GNI = GDP + chnh lch thu nhp vi nhn t nc ngoi. 4.3. Cc nhn t nh hng n tng trng kinh t

4.3.1. Ngun nhn lc Cht lng u vo ca lao ng tc l k nng, kin thc v k lut ca i ng lao ng l yu t quan trng nht ca tng trng kinh t. Hu ht cc yu t khc nh t bn, nguyn vt liu, cng ngh u c th mua hoc vay mn c nhng ngun nhn lc th kh c th lm iu tng t. Cc yu t nh my mc thit b, nguyn vt liu hay cng ngh sn xut ch c th pht huy c ti a hiu qu bi i ng lao ng c trnh vn ha, c sc khe v k lut lao ng tt. 4.3.2. Ngun ti nguyn thin nhin: Ti nguyn thin nhin c vai tr quan trng pht trin kinh t, c nhng nc c thin nhin u i mt tr lng du m ln c th t c mc thu nhp cao gn nh hon ton da vo nh rp X t. Tuy nhin, cc nc sn xut du m l ngoi l ch khng phi quy lut, vic s hu ngun ti nguyn thin nhin phong ph khng quyt nh mt quc gia c thu nhp cao. Nht Bn l mt nc gn nh khng c ti nguyn thin nhin nhng nh tp trung sn xut cc sn phm c hm lng lao ng, t bn, cng ngh cao nn vn c nn kinh t ng th hai trn th gii v quy m. 4.3.3. T bn T bn l mt trong nhng nhn t sn xut, ty theo mc t bn m ngi lao ng c s dng nhng my mc, thit b...nhiu hay t (t l t bn trn mi lao ng) v to ra sn lng cao hay thp. c c t bn, phi thc hin u t ngha l hy sinh tiu dng cho tng lai. iu ny c bit quan trng trong s pht trin di hn, nhng quc gia c t l u t tnh trnGDP cao thng c c s tng trng cao v bn vng.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

11

4.3.4. Cng ngh Tng trng kinh t khng phi l s sao chp gin n, l vic n thun ch tng thm lao ng v t bn, ngc li, n l qu trnh khng ngng thay i cng ngh sn xut. Cng ngh sn xut cho php cng mt lng lao ng v t bn c th to ra sn lng cao hn, ngha l qu trnh sn xut c hiu qu hn. 4.4. Cc l thuyt v tng trng kinh t

l gii v m phng ca tng trng kinh t, cc nh kinh t hc a ra rt nhiu l thuyt khc nhau. u tin, c th k n l thuyt ca Ricardo (1772 1823) vi lun im c bn cho rng t ai sn xut nng nghip l ngun gc ca tng trng kinh t. Sau l s xut hin ca m hnh hai khu vc vi nhng i din tiu biu l m hnh Lewis, Tn c in v Harry T.Oshima. Theo thi gian, cc l thuyt c th c chia thnh 2 hng chnh: 1 l ch trng tc ng ca Cung n tng trng kinh t, tiu biu l l thuyt ca trng phi c in, quan im ca Marx v tng trng kinh t. 2 m hnh in hnh ca trng phi ny c th k n m hnh tn c in, trong xy dng m hnh ca mnh da trn h gi thit m hai gi thit cn bn l: (1) gi c linh hot, v (2) nn kinh t trng thi ton dng lao ng. M hnh tng trng kinh t ca h cho thy, khi nn kinh t ang trng thi tng trng cn bng m chuyn sang trng thi tng trng khng cn bng th ch l nht thi, v n s mau chng tr v trng thi cn bng. Mt l thuyt khc l m hnh Harrod-Domar. M hnh ny da trn hai gi thit cn bn: (1) gi c cng nhc, v (2) nn kinh t khng nht thit tnh trng ton dng lao ng. Ngun gc tng trng kinh t l do lng vn (yu t K, capital) a vo sn xut tng ln. T , h suy lun ra c rng mt khi nn kinh t ang trng thi tng trng cn bng m chuyn sang trng thi tng trng khng cn bng th s cng ngy cng khng cn bng (mt n nh kinh t). Xu hng th 2 l cc l thuyt nhn mnh n vai tr ca bin i cu trong tng trng kinh t. Trong , khng th khng k n m hnh ca Keynes, theo mi s gia tng ca u t s dn n s gia tng v nhn cng v t liu sn xut t gia tng vic lm v nhu cu tiu dng ca nn kinh t. Bi v khi gia tng vic lm s dn ti gia tng thu nhp, t gia tng u t v thu nhp mi tip tc c gia tng. Cn theo m hnh tng trng kinh t hin i ca Samuelson, trong cc lc lng hng dn tng cu bao gm cc nhn t mc gi, thu nhp ca nhn dn, d kin v tng lai cng nh cc bin s v chnh sch thu kha, chi tiu ca chnh ph, lng cung tin.
Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

12

II. Vn dng cc l thuyt phn t ch v i tr c u t n tng trng kinh t


1. u t tc ng n tng cu. to ra tng sn phm cho x hi, trc ht cn u t. u t l mt yu t chim t trng ln trong tng cu ca ton b nn kinh t. u t l mt yu t chim t trng ln trong nn kinh t. Theo s liu ca Ngn hng th gii, u t thng chim t 24 n 28% trong c cu tng cu ca tt c cc nc trn th gii. i vi tng cu, tc ng ca u t th hin r trong ngn hn. u t gia tng c ngha l nhu cu sn xut, kinh doanh, mua sm my mc thit b, phng tin vn ti tng ln. S thay i ny lm cho ng tng cu dch chuyn. Vai tr ca u t ti tng cu c th hin rt r rng v c th trong cc m hnh tng trng kinh t. 1.1. K ch cu trong tng trng kinh t

Kch cu l mt bin php y mnh chi tiu rng ca chnh ph (hay cn gi l chi tiu cng cng), t gia tng tng cu v kch thch tng trng kinh t. Cc hc thuyt trc trng phi Keynes thng quan tm n yu t cung v ng nht tng trng kinh t. Tuy nhin, vo nhng nm 30 ca th k 20 khng hong kinh t v tht nghip din ra thng xuyn, nghim trng. Cuc khng hong kinh t th gii 1929-1933 chng t rng hc thuyt T iu tit nn kinh t ca trng phi c in v tn c in l thiu tnh cht xc ng. L thuyt ca trng phi Keynes ra i nh du s pht trin mi v kinh t . L thuyt ny nhn mnh n yu t cu v coi tng cu l nguyn nhn ca s tng trng v suy thoi kinh t. Thu nhp ca c nhn c s dng cho tiu dng v tch ly. Khi thu nhp tng th tiu dng c xu hng gim xung v tch ly c xu hng tng ln. Vic gim xu hng tiu dng s dn n cu tiu dng gim. Cu tiu dng gim dn n hng ha d tha dn n tr tr v suy thoi kinh t. Mt khc, Keynes cho rng u t ng vai tr quyt nh n quy m vic lm. ng i n kt lun, mun thot khi khng hong, tht nghip th Nh nc phi thc hin iu tit bng cc chnh sch kinh t nhng chnh sch ny nhm tng cu tiu dng. Ngn sch Nh nc cn c s dng kch thch u t thng qua cc n t hng ca Nh nc v tr cp vn cho cc doanh nghip. kch thch u t phi c cc bin php tng li nhun v gim li sut. Khi tng cu tng s kch thch tng cung tng v nn kinh t s t cn bng mc sn lng cao hn mc sn lng c t nn kinh t s tng trng.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

13

1.2.

M hnh tng trng c Keynes

Theo quan im ca Keynes, mi s gia tng ca u t s dn n s gia tng v nhn cng v t liu sn xut t gia tng vic lm v nhu cu tiu dng ca nn kinh t. Bi v khi gia tng vic lm s dn ti gia tng thu nhp, t gia tng u t v thu nhp mi tip tc c gia tng. Trong l thuyt ca Keynes, tng sn lng (cng l tng thu nhp) ca nn kinh t hnh thnh nh vo vic hin thc ha nhng quyt nh chi tiu chnh l: chi tiu dng ca h gia nh, chi tiu cho u t, m rng kinh doanh ca doanh nghip, chi tiu ca chnh ph v chi tiu rng ca cc nn kinh t bn ngoi i vi cc sn phm ni a. AD = C + I + G + X M (1)

Nh vy, gia tng u t (I) s lm cho tng cu (AD) tng trong iu kin cc yu t khc khng i. Qu trnh ny c th hin thng qua s nhn u t. S nhn u t phn nh vai tr ca u t i vi sn lng. N cho thy sn lng gia tng bao nhiu khi u t gia tng mt n v. Cng thc tnh: Trong :

(2)

Y l mc gia tng sn lng I l mc gia tng u t k l s nhn u t

T cng thc (2) ta c : Y = k.I (3)

Nh vy, vic gia tng u t c tc dng khuch i sn lng tng ln s nhn ln. Trong cng thc trn, k l mt s dng ln hn 1. V khi I=S, c th bin i cng thc (2) thnh : k

(4)

MPC MPC

Khuynh hng tiu dng bin Khuynh hng tit kim bin

V MPS < 1 nn k > 1.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

14 Nu MPC cng ln th k cng ln do khuch i ca sn lng cng ln. Sn lng cng tng, cng n vic lm cng gia tng. Thc t gia tng u t, dn n gia tng cu v cc yu t t liu sn xut (my mc, thit b, nguyn vt liu) v quy m lao ng. S kt hp hai yu t ny lm cho sn xut pht trin, kt qu l gia tng sn lng trong nn kinh t. 1.3. M hnh tng trng kinh t hin i

Trng phi kinh t hc hin i xy dng mt l thuyt kinh t hn hp trong th trng trc tip xc nh nhng vn c bn ca t chc kinh t nh nc tham gia iu tit c mc nhm hn ch nhng mt tiu cc ca th trng. Thc cht nn kinh t hn hp l s gn nhau ca hc thuyt kinh t Tn c in v hc thuyt ca trng phi Keynes. Samuelson thng nht vi m hnh ca Keynes v cc yu t tc ng n tng mc cu. Y = f(C, G, I, NX) Cc lc lng hng dn tng cu bao gm cc nhn t mc gi, thu nhp ca nhn dn, d kin v tng lai cng nh cc bin s v chnh sch thu kha, chi tiu ca chnh ph, lng cung tin L thuyt tng trng hin i khng nh tm quan trng ca cc yu t v cng cho rng vn l yu t quan trng nht lm tng trng kinh t khi xt v tng cu. u t bao gm cc khon chi cho cc nhu cu u t ca cc doanh nghip v cc n v kinh t, gm vn u t c nh v vn u t lu ng. u t lu khi phc l u t b p gi tr hao mn c ly t qu khu hao. u t thun ty ly t cc khon tit kim t cc khu vc kinh t.

2. u t tc ng n tng cung.
2.1. M hnh tng trng kinh t hin i Trng phi kinh t hc hin i xy dng mt l thuyt kinh t hn hp trong th trng trc tip xc nh nhng vn c bn ca t chc kinh t nh nc tham gia iu tit c mc nhm hn ch nhng mt tiu cc ca th trng. Thc cht nn kinh t hn hp l s gn nhau ca hc thuyt kinh t Tn c in v hc thuyt ca trng phi Keynes. Tng cung ca nn kinh t bao gm 2 ngun chnh l cung trong nc l cung t nc ngoi. B phn ch yu cung trong nc l mt hm ca cc yu t sn xut: vn, lao ng, ti nguyn v khoa hc k thut. Th hin qua phng trnh:

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

15

Q = F(K,L,R,T) Trong : K: Vn u t; L: Lao ng; T: Cng ngh; R: Ngun ti nguyn. Nh vy tng quy m ca vn u t (K) s trc tip lm tng cung ca nn kinh t tng. Mt khc vic tc ng ca vn u t cn c thc hin thng qua hot ng u t nng cao cht lng ngun nhn lc, i mi cng ngh Do , u t li tip tc lm tng tng cung ca nn kinh t. Sau khi tin hnh u t, cc thnh qu ca u t bt u pht huy tc dng lm cho cc nng lc mi i vo hot ng, b my sn xut lm vic nhiu hn v tt hn. Mc sn lng tng ln hn trc, i k m theo l gi c gim xung cho php ngi dn tiu dng nhiu hn. iu li lm kch thch qu trnh sn xut pht trin tip tc. Nh vy, u t c tc ng n tng trng kinh t thng qua kha cnh tng cung. u t nhiu hn s lm tng nng lc sn xut ca nn kinh t v lm cho nn kinh t sn xut ra c nhiu ca ci hn. 2.2. M hnh H rrod Domar

Da vo t tng ca Keynes, vo nhng nm 40 vi s nghin cu mt cch c lp, hai nh kinh t hc l Roy Harrod Anh v Evsay Domar M cng a ra m hnh gii thch mi quan h gia s tng trng v tht nghip cc nc pht trin. M hnh ny cng c s dng rng ri cc nc ang pht trin xem xt mi quan h gia tng trng v cc nhu cu v vn. M hnh ny coi u ra ca bt k mt n v kinh t no, d l mt cng ty, mt ngnh cng nghip hay ton b nn kinh t ph thuc vo tng s vn u t cho n. Nu gi u ra l Y, t l tng trng ca u ra l g:
Y I .t.Y It It s : g Y I .t.Y Y Y k

Nu gi S l mc tch ly ca nn kinh t th t l tch ly (s) trong u t s l:


s S .t Y

V tit kim l ngun u t ca u t, nn v mt l thuyt u t lun bng tit kim (St = It), do cng c th vit:
s I .t Y

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

16 Mc ch ca u t l to ra vn sn xut, nn It = Kt. Nu gi k l t s gia tng gia vn v sn lng (cn gi l h s ICOR), ta c:


k K .t I .t hoc k Y Y

V Do chng ta c:

Y I .t.Y It It : Y I .t.Y Y Y

s k

y k c gi l h s ICOR (h s gia tng vn u ra). H s ny ni ln rng: vn c to ra bng u t l yu t c bn ca tng trng; tit kim ca nhn dn v cc cng ty l ngun gc ca u t. H s ny cng phn nh trnh k thut ca sn xut v l s o nng lc sn xut ca u t.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

17

PHN II: VAI TR CA U T TI TNG TRNG CA VIT NAM GIAI ON 2001-2011


I. Thc trng hot ng u t v tng trng ca Vit Nam qua cc gi i on.
1. Gi i on 2001-2006: Vit N m trc khi gia nhp WTO. 1.1. Tng trng kinh t Vit Nam

Bng 1:Quy m v tc tng trng kinh t Vit N m gi i on 2001-2006 Nm 2001 2002 2003 2004 2005 2006 GDP tnh theo gi thc t GDP tnh theo gi so snh (T ng) nm 1994 (T ng) 441646 481295 535762 613443 715307 974266 273666 292535 313247 336242 362435 425373
Ngun: Tng cc thng k

Hnh 1: ng thi tng trng GDP v GO ca Vit Nam giai on 2001-2006


25 20 15 10 6.89 5 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 7.08 7.34 7.79 8.43 8.17 12.74 11.78 12.4

12.06

12.43 11.09

Tc tng GO Tc tng GDP

Ngun: Tng cc thng k

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

18 Thi k 2001-2006 chng kin tng trng tr li ca nn kinh t, cng vi cc chng trnh ci cch hng vo ci t c cu kinh t, tc c phn ha cc doanh nghip nh nc cng tng ln, c bit t nm 2002 tr li y. Tt c nhng thay i ny a nn kinh t tr li tng trng. Trong giai on ny, tc tng trng GDP trung bnh ca Vit Nam l 7,6%. Cao nht l nm 2005 t 8,4%. Tng sn phm quc ni (GDP) ca Vit Nam tng trng mc trung bnh khong 7,8%, hoc 6,7% tnh trn u ngi. GDP theo u ngi tng t 415 ln 725 -la. Nhn chung tng trng kinh t Vit Nam trong giai on ny cao, lin tc tng nhng tc tng ln tng i chm. So vi cc nc ng khc tc tng trng kinh t ng th 2 ch ng sau Trung Quc v cao hn n . Khu vc nng, lm, ng nghip ca Vit Nam tng trng lin tc trong c giai on 2001-2006, vi tc tng trng trung bnh 3,8%/nm. Trong thi k 2001-2006, mc d nng nghip gp kh khn (do hn hn ko di, dch cm gia cm lan rng, bo lt xy ra lin tc), nhng nh thy sn vn tng kh (trung bnh 11,4%), nn tnh chung tng trng ca nhm ngnh nng-lm nghip v thy sn t bnh qun khong 3,8%/nm. Khu vc cng nghip v xy dng: T nm 2001-2006, tc tng trng ca ngnh xy dng lun cao hn tc tng GDP ca nn kinh t, bnh qun c thi k t 10,27%/nm, mt tc va cao, va lin tc, va trong thi gian di v cha bao gi t c trong lch s nn kinh t nc ta. Tng trng cao ca cng nghip v xy dng t c c ba khu vc (khu vc doanh nghip nh nc, khu vc ngoi quc doanh v khu vc c vn u t nc ngoi).. Tc tng trng ngnh cng nghip trong thi k 2001-2006 t cao mt s ngnh ch yu nh than, ha cht, da, g, kim loi c bit trong nhng nm gn y, s pht trin mnh m ca cc ngnh sn xut v lp rp t, xe my thit b my tnh, in ng gp ng k vo s tng trng ca ton ngnh. Khu vc dch v: C th ni, khu vc dch v phn nh r nt nht s thng trm ca tng trng kinh t Vit Nam. Trong thi k 1991-1995, ngnh dch v c tc tng trng kh cao (tng trng bnh qun 8,6%/ nm). Tc ny gim st dn trong 5 nm 1996-2000 (5,7%/nm), nhng tr li tng trng trong giai on 2001-2006. Trong hai nm 2005-2006, GDP do nhm ngnh dch v to ra tng trn mc 8%, cao nht tnh t khi cuc khng hong kinh t-ti chnh chu xy ra, v ln u tin k t nm 1996, cao hn tc tng trng chung ca nn kinh t.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

19

1.2.

Hot ng u t

Bng 2: Vn u t thc hin theo gi thc t phn theo thnh phn kinh t
n v: Nghn t ng

Nm

C cu

Tng vn u t

Tng s vn Kinh t nh Kinh t ngoi Khu vc c so vi tng sn nc nh nc vn u t phm trong nc nc ngoi (%) 2001 2002 2003 2004 2005 2006 170,5 200,1 239,3 290,8 343,1 404,7 102,0 114,7 126,6 139,8 161,6 185,1 38,5 50,6 74,4 109,8 130,4 154,0 30,0 34,8 38,3 41,2 51,1 65,6 35,4 37,4 39,0 40,7 40,9 41,5
Ngun: Tng cc thng k

(a) u t duy tr mc cao

Con s u t c thc hin theo nh gi ca Chnh ph tng t 35,4% GDP trong nm 2001 c t 170,5 nghn t ln 41,5% tng ng vi 404,7 nghn t trong nm 2006. iu ny phn nh du hiu lc quan trong lnh vc u t (u t pht trin) trong nn kinh t Vit Nam giai on ny. Xt v c cu vn, nu nh trong cc nm 2001 v 2002, vn u t c ch trng n khu vc kinh t nh nc chim ln lt 60% v 57% trn tng s vn u t, th bt u t nm 2003 tr i, c cu vn c s chuyn dch. Vn t 2 khu vc kinh t cn li (khu vc ngoi nh nc, khu vc c vn u t nc ngoi) tng ln nhng cha r rt. Nm 2006, vn u t ton x hi thc hin tng 18% so vi nm 2005 trong , khu vc nh nc tng 14,54%, kinh t ngoi nh nc tng 18,1% v khu vc c vn u t nc ngoi tng 28,37%. (b) u t cng Tng mc u t ton x hi trong 6 nm lin tc tng v duy tr mc cao. T trng vn u t ton x hi so vi GDP tng t 35,4% nm 2001 ln gn 41% nm 2016. Trong , bnh qun giai on 2001-2006 l 39,4%/nm cao
Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

20 hn so vi mc tiu ra l 36-40% GDP v cao hn so vi mc 30,7% GDP giai on 1991-2000. Trong c cu u t ton x hi, u t ca khu vc cng c mt v tr kh quan trng. Bnh qun giai on 2001-2006, chim 47,52% tng vn u t pht trin ton x hi. u t ca khu vc cng bao gm bn ngun ch o l: u t t ngn sch nh nc (NSNN), u t t tn dng Nh nc, u t t cc doanh nghip nh nc (DNNN) v t cc ngun khc, trong u t ca NSNN v t cc DNNN chim trn 75% u t ca khu vc cng (Hnh 3). C th nh sau: Vn u t t NSNN giai on 2001-2006 chim 48% tng vn u t ca khu vc Nh nc v bng khong 23,4% tng vn u t ton x hi. Tnh theo t l trn GDP, vn u t t NSNN trong giai on 2001-2006 ln n 9,3%. Bn cnh , t nm 2003, tng thm ngun vn u t pht trin c s h tng, vic u t t ngun vn tri phiu c trin khai thc hin. i tng c u t bng ngun tri phiu Chnh ph l mt s d n quan trng, thit yu thuc cc lnh vc giao thng, thy li, y t, gio dc v cc d n quan trng i vi nn kinh t, cn u t song cha th cn i trong k hoch u t hng nm. Giai on 2003-2006, Nh nc huy ng khong 60 ngn t ng thng qua pht hnh tri phiu Chnh ph. Vn tn dng u t giai on 2001-2006 c chim khong 26% tng vn u t t khu vc Nh nc tng ng 5,2% GDP. Ngun vn tn dng nh nc c tp trung h tr cho cc doanh nghip thc hin d n u t, h tr tn dng xut khu, xc tin u t, pht trin cc ngnh then cht nh ng tu, in, nc nhm gp phn nng cao tim lc ca doanh nghip, nng cao kh nng cnh tranh ca nn kinh t. Tng vn u t ca cc tp on, doanh nghip v tng cng ty Nh nc trong giai on 2001-2006 chim khong 26% tng vn u t t khu vc Nh nc 5,2% GDP. Khu vc DNNN pht huy c vai tr u tu trong nhiu lnh vc, nhiu ngnh kinh t quan trng.

(c) u t nc ngoi Tnh hnh thu ht vn TNN ng k t 2001-2006 o Quy m vn u t Tnh n cui nm 2006, c nc c hn 9.000 d n TNN c cp php u t vi tng vn ng k khong 94 t USD (k c vn tng thm).
Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

21 T nm 2000 n 2003, dng vn TNN vo Vit Nam bt u c du hiu phc hi chm. Vn ng k cp mi nm 2000 t 2,7 triu USD, tng 21% so vi nm 1999; nm 2001 tng 18,2% so vi nm 2000; nm 2002 vn ng k gim, ch bng 91,6% so vi nm 2001, nm 2003 (t 3,1 t USD), tng 6% so vi nm 2002. V c xu hng tng nhanh t nm 2004 (t 4,5 t USD) tng 45,1% so vi nm trc; nm 2005 tng 50,8%; nm 2006 tng 75,4% . Cng vi vic thu ht cc d n u t mi, nhiu d n sau khi hot ng c hiu qu m rng quy m sn xut-kinh doanh, tng thm vn u t, nht l t nm 2001. Tnh n ht nm 2006 c gn 4.100 lt d n tng vn u t vi tng vn tng thm hn 18,9 t USD, bng 23,8% tng vn u t ng k cp mi. Giai on 2001-2006 vn u t tng thm t 7,08 t USD (vt 18% so d kin l 6 t USD) tng 69% so vi 5 nm trc. Trong , lng vn u t tng thm vt con s 1 t USD bt u t nm 2002 v t nm 2004 n 2006 vn tng thm mi nm t trn 2 t USD, mi nm trung bnh tng 35%. Vic tng vn u t m rng sn xut thc hin ch yu ti cc vng kinh t trng im ni tp trung nhiu d n c vn TNN: Vng trng im pha 71,5% trong giai on 2001-2006. Vng trng im pha Bc c t l tng ng l 36,7%. Qua kho st ca T chc Xc tin thng mi Nht Bn-JETRO ti Vit Nam c trn 70% doanh nghip TNN c iu tra c k hoch tng vn, m rng sn xut ti Vit Nam. iu ny chng t s tin tng v an tm ca nh TNN vo mi trng u t-kinh doanh ti Vit Nam. o Quy m d n Qua cc thi k, quy m d n TNN c s bin ng th hin kh nng ti chnh cng nh s quan tm ca cc nh TNN i vi mi trng u t Vit Nam. Quy m vn u t bnh qun ca mt d n TNN tng dn qua cc giai on, tuy c trm lng trong vi nm sau khng hong ti chnh khu vc 1997. Quy m vn ng k gim xung 3,4 triu USD/d n trong thi k 2001-2006. iu ny cho thy a phn cc d n cp mi trong giai on 2001-2006 thuc d n c quy m va v nh. C cu vn TNN trong cc lnh vc o Lnh vc cng nghip v xy dng: T khi ban hnh Lut u t nc ngoi nm 1987, Vit Nam ch trng thu ht TNN vo lnh vc cng nghip-xy dng. Qua mi
Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

22 giai on cc lnh vc u tin thu ht u t, cc sn phm c th c xc nh ti Danh mc cc lnh vc khuyn khch v c bit khuyn khch u t. Tnh n ht nm 2006, lnh vc cng nghip v xy dng c t trng ln nht vi 5.745 d n cn hiu lc, tng vn ng k hn 50 t USD, chim 66,8% v s d n, 61% tng vn ng k v 68,5% vn thc hin. Bng 3: u t nc ngoi trong lnh vc cng nghip v xy dng STT Chuyn ngnh 1 2 3 4 5 CN du kh CN nh CN nng CN thc phm Xy dng S d n 38 2,542 2,404 310 451 5,745 Vn u t (USD) Vn thc hin (USD) 3,861,511,815 13,268,720,908 23,976,819,332 3,621,835,550 5,301,060,927 50,029,948,532 5,148,473,303 3,639,419,314 7,049,365,865 2,058,406,260 2,146,923,027 20,042,587,769

Tng s

Ngun : Tng cc thng k

o TNN trong lnh vc dch v Trong khu vc dch v TNN tp trung ch yu vo kinh doanh bt ng sn, bao gm: xy dng cn h, vn phng, pht trin khu th mi, kinh doanh h tng khu cng nghip (42% tng vn TNN trong khu vc dch v), du lch-khch sn (24%), giao thng vn tibu in (18%). Trong nm 2006 tuy vn u t ng k tip tc tp trung vo lnh vc cng nghip (50,6%), nhng c s chuyn dch c cu u t mnh vo lnh vc dch v, chim 47,7% tng vn ng k ca c nc, tng 16,5% so vi nm 2005 (31,19%) vi nhiu d n xy dng cng bin, kinh doanh bt ng sn, xy dng khu vui chi, gii tr.v.v.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

23

Bng 4: u t nc ngoi trong lnh vc dch v TT 1 Chuyn ngnh S d n Vn u t (triu USD) 4.287 u t thc hin (triu USD) 721

Giao thng vn ti- 208 Bu in ( bao gm c dch v logicstics) Du lch - Khch sn 223

2 3

5.883 9.262

2.401 1.892

Xy dng vn phng, 153 cn h bn v cho thu Pht trin khu th 9 mi Kinh doanh h tng 28 KCN-KCX Ti chnh ngn hng 66

4 5 6 7 8

3.477 1.406 897 1.248 2.145

283 576 714 367 445

Vn ho - y t gio 271 dc Dch v khc (gim 954 nh, t vn, tr gip php l, nghin cu th trng...) Tng cng 1.912

28.609

7.399
Ngun: Tng cc thng k

o TNN trong lnh vc Nng-Lm-Ng: n ht nm 2006, lnh vc Nng- Lm- Ng nghip c 933 d n, tng vn ng k hn 4,4 t USD, thc hin khong 2,02 t USD; chim 10,8% v s d n ; 5,37% tng vn ng k v 6,9% vn thc hin, (gim t 7,4% so vi nm 2006). Cc d n TNN trong ngnh nng-lm-ng nghip tp trung ch yu pha Nam. Vng ng Nam B chim 54% tng vn ng k ca ngnh, ng bng sng Cu Long 13%, duyn hi Nam Trung B 15%. Min Bc v khu vc min Trung, lng vn u t cn rt thp, ngay nh vng ng bng sng Hng lng vn ng k cng ch t 5% so vi tng vn ng k ca c nc.
Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

24

Bng 5: u t nc ngoi trong lnh vc nng, lm, ng nghip Ngnh S d n Vn ng k (USD) Nng-Lm nghip Thy sn Tng s 803 130 933 4,014,833,499 450,187,779 4,465,021,278 Vn thc hin (USD) 1,856,710,521 169,822,132 2,026,532,653
Ngun: Tng cc thng k

(d) Tnh hnh cc ngun vn c th trong TNN FDI tng mnh Hnh 2: Vn cam kt v vn thc hin ca FDI

Ngun: B k hoch v u t

Trong cc nm 2001 n 2004, ngun vn FDI cam kt v thc hin duy tr n nh mc thp, trung bnh 3,5 n 4 t -la cho s vn cam kt v 3 n 3,5 t -la cho vn thc hin. Tuy nhin, cam kt FDI tng ln ti 10,2 t la nm 2006, cao gp i so vi con s 6,2 t -la nm 2005 v vt mc k lc trc y ca nm 1996 l 9 t -la. Gii ngn cc d n FDI, bao phn c phn ng gp ca cc i tc trong nc t mc 4,1 t -la trong nm 2006, tng 24% so vi nm 2005. Trong nm 2006 c thm 250 doanh nghip FDI i vo hot ng, a tng s doanh nghip FDI trong c nc ti 3.500. Tng doanh thu ca tt c cc doanh nghip ny t 29.4 t USD, tng hn 31% so vi nm 2005.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

25 Nm 2006, c nc c 6.813 d n cn hiu lc vi tng vn u t ng k trn 60 t USD, trong 28,6 t USD thc hin. Khu vc kinh t FDI c coi l mt phn ca nn kinh t Vit Nam. Nguyn nhn u tin dn ti s tng ln vt bc trong thu ht FDI trong nm 2006 c th ni l vic mi trng u t kinh doanh ca nc ta ngy cng c ci thin, vi s ra i ca Lut Doanh nghip, Lut u t gp phn hon thin h thng php lut v to dng mi trng ci m hn cho nh u t. Bng 6: 5 tnh ng u v thu ht FDI nm 2006 Tnh B R Vng Tu TP. H Ch Minh H Ty Bnh Dng Qung Ngi S d n 19 195 17 155 1 Tng vn (USD) 1,69 t 1,2 t 805 triu 709 triu 556 triu
Ngun: Cc u t nc ngoi

Gii ngn ODA c duy tr n nh

Bng 7: Tnh hnh cam kt, k kt, gii ngn ODA gi i on 2001-2006
n v: T USD

Nm Cam kt K kt Gii ngn % K kt

2001 2,40 1,77 1,53 73,75

2002 2,5 2,42 1,42 96,8 58,7

2003 2,83 1,81 1,65 63,9 91,1

2004 3,44 1,76 1,85 51,1 105,5

2005 3,44 2,57 1,82 74,7 70,8

2006 3,76 2,52 2,2 67,2 87,3

% Gii ngn 86,4

Ngun: Cc u t nc ngoi

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

26 Trong giai on ny, Vit Nam thit lp quan h vi hn 50 nh ti tr song phng v a phng cng 350 t chc chnh ph vi hn 1500 chng trnh d n. Tng s vn ODA gii ngn ca giai on ny t 10,47 t -la, chim 57% tng vn ODA cam kt v 81% tng vn ODA k kt. Bn cnh , c th thy tnh hnh gii ngn vn ODA c nhng ci thin vi chiu hng tch cc trong cc nm. Tuy nhin vn ch p ng c 70 80% yu cu gii ngn bnh qun mt nm ca thi k k hoch. Xt v c cu ca ngun vn ODA th ngoi nm 2003 v nm 2006,c ngun vn vay chim mt t l ch yu th cc nm cn li ngun vn ODA ch yu l khng hon li.

Hnh 3: Ngun vn ODA gi i on 2001-2006


70 2.7 60 50 Triu USD 40 30 20 10 9.5 0 2001 1.9 2002 2003 2004 2005 2006 4.7 16.5 ODA khng hon li ODA vay 17.9

Ngun: Bo co tng hp ca B ti chnh

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

27

1.3. -

Vai tr c u t vi tng trng kinh t ti Vit N m N m trc khi gia nhp WTO gi i on 2001-2006.

ng gp vo tc tng trng

ng gp vo tng trng kinh t l 3 yu t u vo: vn, lao ng v nhn t nng sut tng hp (TFP). Mc ng gp ca tng yu t u vo ny trong giai on 1998-2006 th hin bng sau

Bng 8: T trng ng gp ca cc yu t n tng trng kinh t gi i on 2001-2006 Nm Tc ng gp cc yu t vo tng GDP (%) tng Tng s Trong do GDP (%) Tng vn Tng l o Tng TPF ng 1 2001 2002 2003 2004 2005 2006 6,89 7,08 7,34 7,79 8,43 8,17 2=3+4+5 100 100 100 100 100 100 3 59,79 58,97 49,27 51,00 51,38 48,88 4 23,12 21,82 23,27 20,15 16,84 22,29 5 17,08 19,21 27,47 28,85 31,67 28,92

Ngun: Tnh ton t cc s liu trong nin gim thng k 2010

Tng trng ca Vit Nam ch yu da vo s ng gp yu t s lng vn u t. Theo s phn tch v ng gp ca cc yu t ti tng trng th yu t u t ng gp 3,7% theo im phn trm hay 57,5% theo t l phn trm. Nhng con s trn cho thy u t ng gp hn mt na cho tng trng kinh t. Cng vi , t l vn u t so vi GDP l rt cao t nm 2001 n 2005 trung bnh chim 37,7%, nm 2006 chim 40%. y l t l thuc loi cao nht th gii, ch sau t l trn di 44% ca Trung Quc.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

28

Hnh 4: T l vn u t trn GDP v h s ICOR ca Vit N m gi i on 2000-2007


42 40 38 5,4 5,3 5,2 5,1 5 4,9 4,8 34 32 30 4,7 4,6 4,5 4,4

36

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

T l u t/GDP

Sut u t tng trng (ICOR)

Ngun: Tng cc thng k Hnh 5: H s ICOR ca Vit Nam v mt s quc gia chu gi i on 1996-2008

Ngun: Tng cc thng k Mc d lng vn u t b ra l rt ln tuy nhin hiu qu u t Vit Nam li thp. Tp trung vo giai on 2001-2006 ca h s ICOR Vit Nam qua hai biu thy rng, t nm 2001 cho n nm 2004 h s ICOR lun mc rt cao t 5,1(2001) cho n 5,3 (2004). n nm 2005 v 2006, h s ICOR gim i ch cn tng ng 4,9 v 5.
Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

29 Tng ng vi s gia tng ca h s ICOR l s i di chuyn ca ng u t xung mc km hiu qu khi so snh vi cc quc gia Chu khc. iu ny cho thy, c th lm gia tng c 1 n v sn lng chng ta phi mt n hn 5 n v vn trong khi Campuchia ch mt c hn 2 n v vn, cao gp ri n gp hai ln nhiu nc xung quanh trong thi k u cng nghip ho hay ni cch khc hiu sut u t ca nc ta ch bng mt na so vi cc nc trong khu vc vo thi k ny. Vi cc nc pht trin khc, ICOR ca h thi k u cng nghip ha ch l trn di 3. ICOR cng cao ng ngha vi hiu qu u t trong nn kinh t cng thp. Cht lng tng trng thp ko di l tin gy nn lm pht, khng hong v suy thoi kinh t. Nguyn nhn ch yu l do u t dn tri, thiu trng tm, trng im; tnh trng tht thot, lng ph trong s dng vn nh nc vn cn xy ra; cng tc ci cch hnh chnh c thc y nhng cn nhiu bt cp. iu ny nh hng nghim trng n cht lng tng trng. ng gp ca u t nc ngoi

Hnh 6: FDI thc hin so vi tng u t ton x hi v ng gp vo GDP


35 30 25 20 17.6 15 10 5 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 17.5 16.3 15.5 15.2 15 % FDI ng gp vo GDP % FDI so vi tng u t x hi 13.8 13.8 14.5 17.78 15.2 15.5

Ngun: Tng cc thng k Trong 5 nm 2001-2005 khu vc u t nc ngoi ng gp khong 15,5% GDP khong 3,67 t -la M, nm 2006 t 1,4 t USD, tng 36,3% so vi nm 2005. Bn cnh , khu vc FDI lun dn u v tc tng gi tr gia tng so vi cc khu vc kinh t khc v l khu vc pht trin nng ng nht. Tc gia tng gi tr ca khu vc ny lun cao hn mc trung bnh ca c nc.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

30

2. Gi i on 2007-2011: Vit Nam sau khi gia nhp WTO. 2.1. Tng trng kinh t

2.1.1. Tc tng trng kinh t Tc tng trng kinh t trung bnh trong giai on 2007-2011 l 6,82%. Trong giai on ny, tc tng trng gim so vi giai on trc do nguyn nhn chnh l nh hng ca cuc khng hong ti chnh ton cu (2008-2009), v vy giai on c nm 2009 tng trng thp nht trong thp k ny ch t 5, 32%. Theo IMF, nm 2011, tc tng trng 5,89% GDP c nm vi Vit Nam l thp nhng so vi ton cu l con s kh cao, c bit nm 2006 (8,2%) v nm 2007 ( 8,5%), v mc d trong nm 2008 (6,23%), 2009 (5,32%) c s st gim do nh hng ca cuc khng hong kinh t ton cu, nhng Vit Nam c xp vo hng cc nn kinh t c tc tng trng cao trong khu vc v th gii. Hnh 7: Tc tng trng GDP Vit Nam gi i on 2006-2011

Tc tng trng GDP Vit Nam


9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Ngun: Ngn hng th gii 6.31 5.32 8.23 8.46 6.78 5.89 Tc tng trng GDP Vit Nam

Tc tng trng GDP Vit Nam nm 2011 gim r rt so vi nm 2010. Tnh trong 3 qu u nm 2011, GDP ch tng 5.76%, gim mnh so vi mc tng 6,54% cng k 2010. y l h qu tt yu ca cuc khng hong kinh t ton cu v cc bin php kim ch lm pht v n nh kinh t v m. So snh tc tng trng vi mt s quc gia trong khu vc, GDP Vit Nam d thp hn cc nm trc nhng vn thuc nhm dn u trong khu vc.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

31

Hnh 8: So snh GDP mt s quc gia trong khu vc


10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0

2.1.2. Quy m tng trng kinh t: Quy m GDP tng ln nhanh chng, nm 2009 gp 4 ln so vi nm 1990, GDP nm 2010 gp hn 3 ln GDP ca nm 2001. Tng sn phm quc ni GDP trong giai on ny tng t 31 t USD (nm 2001) n 101 t USD (nm 2010). GDP/ngi tng t 416 USD (nm 2001) ln n 1168 USD (nm 2010). 2.1.3. Tc tng trng GDP/ngi: Nu nm 1990, GDP trn u ngi ca VN ch khong trn 100 USD, th n nm 2007, GDP/ngi t 835 USD, tng trn 8 ln. Nm 2008, GDP trn u ngi c tnh t khong 1.047 USD/ngi, n nm 2011 t 1300 USD/ngi. Vi mc thu nhp ny, VN thot ra khi nhm nc ngho (nhm nc c thu nhp thp nht th gii).

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

32

Hnh 9: GDP bnh qun u ngi ca Vit N m gi i on 2006-2011


1400 1200
1024 1100 1160 1300

1000
835

800 600 400 200 0

724

2006

2007

2008

2009

2010

2011

GDP bnh qun u ngi ca Vit Nam Ngun: IMF

Theo con s ca B Cng thng, nm 2011 nhiu ch s v m ca Vit Nam ang tt ln ng k, vi tng GDP c khong 119 t USD. GDP u ngi t 1.300 USD/ngi/nm. 2.1.4. Cht lng tng trng Tuy vn u t ng vai tr ch cht i vi sc tng trng ca kinh t Vit Nam nhng hiu qu s dng vn u t ca nc ta ang c xu hng gim dn trong nhng nm gn y. iu ny th hin h s ICOR: ICOR Vit Nam qua cc giai on 2001-2011 Gi i on 2004-2006 2006-2008 2009-2011 ICOR 5.04 6.15 7.03

Vi nn kinh t ang pht trin nh Vit Nam, theo khuyn co ca cc nh ch ti chnh c uy tn nh Ngn hng Th gii, ICOR mc 3 l u t c hiu qu v nn kinh t pht trin theo hng bn vng. Nhng nhn vo s liu thng k trn, ICOR Vit Nam lun cao v tng n 6,15 nm 2008,
Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

33 c bit, t mc bo ng 8 nm 2009, by u h mc 6,2 nm 2010 v 6,9 . Nguyn nhn ch yu l do u t dn tri, thiu trng tm, trng im; tnh trng tht thot, lng ph trong s dng vn nh nc vn cn xy ra; cng tc ci cch hnh chnh c thc y nhng cn nhiu bt cp. iu ny nh hng nghim trng n cht lng tng trng. Ni n cht lng tng trng, phi k n nhn t nng sut (TFP). Nng sut th hin nhng tin b v hiu qu ca nn kinh t nh cng ngh, phng php qun l Nhng trong tc tng trng GDP ca Vit Nam, nng sut cc nhn t tng hp (TFP) ch ng gp vo tng trng 7,29% trong khi tng trng do ng gp ca vn vo khong 83,2%. Nng sut cc nhn t tng hp trong giai on 2004 2008 cng ch tng bnh qun khong 1,5% nhng mc tng ny ngy cng gim dn. c bit, t nm 2007 n nay, nng sut nhn t tng hp ch tng xp x 1%. iu ny chng t tng trng kinh t ca Vit Nam khng thin v chiu su, cha ch trng pht trin cc yu t khoa hc k thut, cht lng qun lTheo pht trin hin nay, TFP ngy cng tr nn quan trng. Nng cao nhn t TFP s nng cao nng lc cnh tranh ca nn kinh t trong di hn. Mt khc, tng trng kinh t Vit Nam cng ph thuc vo yu t s lng lao ng. Ngun lao ng Vit Nam kh di do v hng nm th tng khong 2%, tc l trn 1 triu ngi mi nm. S lng gia tng nhanh, nhng cht lng lao ng khng cao dn n t trng ca yu t lao ng ng gp vo tng trng kinh t khng cao (c khong 25-27% GDP). Lc lng lao ng phn b chnh lch dn n tnh trng tht nghip thnh th v thiu vic lm nng thn.

2.2.

Thc trng hot ng u t

2.2.1. nh gi chung Thu ht u t ca Vit Nam trong giai on ny c nhng ci thin ng k, gp phn khng nh vo tng trng kinh t. Nu trong thi k 2001-2006 tng vn u t ton x hi tng 13,3% bnh qun hng nm th nm 2007 tng cao k lc ti 27,0%. Sau ti nm 2008 v 2009, do khng hong ti chnh, tc tng u t chm li, tng ng cn 7,8% v 11,4%. c tnh tng u t ton x hi nm 2010 t 800 nghn t ng, tng 12,9% so vi nm 2009. Vn u t ton x hi thc hin nm 2011 theo gi thc t c tnh t 877,9 nghn t ng, tng 5,7% so vi nm 2010 .

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

34

Hnh 9: Tng trng vn u t ton x hi hng nm thi k 2007- 2011


nghn t
877.9

900 800 700 600 500 400 300 200 100 0

830.3 709.1 610 521.7

2007

2008

2009 Vn u t

2010

2011

Nm

Ngun: S liu ca TCTK.

C th, ng lc ch yu khin u t ton x hi tng cao trong nm 2007 l khu vc FDI v ngoi nh nc vi tc huy ng vn u t cao k lc 93,4% v 26,9%. Mt trong cc nguyn nhn khin u t nm 2008 tng thp hn l do cc bin php ct gim u t cng kim ch lm pht. u t ca khu vc kinh t nh nc gim 2,5% v khu vc ngoi nh nc gim 3,5% so vi nm 2007, trong khi u t ca khu vc FDI vn tng 36,1%, nhng tc chm li. Nm 2009, khng hong ti chnh v suy thoi kinh t th gii lm u t nc ngoi gim. Mt khc, thc hin chnh sch kch thch kinh t, u t ca khu vc nh nc tng cao k lc (34,6% theo gi so snh). Ti nm 2010, kinh t phc hi l mt nguyn nhn quan trng trong vic thc y u t pht trin. Ngun vn u t ton x hi nm 2010 t c nhng kt qu tch cc. Tip , nm 2011, ngun vn u t ton x hi tng so vi nm 2010. Nu loi tr yu t tng gi th vn u t ton x hi theo gi thc t thc hin nm 2011 bng 90,6% nm 2010. Vit Nam gia nhp t chc thng mi quc t (WTO) vo 1/1/2007 gp phn tch c cho s huy ng vn u t vo nn kinh t.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

35

Hnh 10: u t tnh trn t l GDP giai on 2007-2011


50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011

46.5% 41.5%
41.5% 42.7% 41% 34.6%

Ngun: Bo co Tc ng hi nhp kinh t ti tng trng kinh t Vit Nam

2.2.2. u t theo ngnh Hu ht cc ngnh c mc tng trng vn u t cao hn mc tng trng chung u c ng gp ng k ca khu vc FDI v khu vc kinh t ngoi nh nc. M ca khu vc dch v l mt trong cc nguyn nhn chnh dn n bng pht u t trong khu vc ny. Ring tng trng u t cao t bin trong ngnh kinh doanh ti sn cn c ngun gc t vic chuyn vn ca cc nh u t t cc th trng c ri ro cao sang cc th trng mi ni vi li nhun cao hn Cc ngnh c u t tng trng mnh nht trong nn kinh t l cc ngnh kinh doanh ti sn v dch v t vn, trong ch yu l kinh doanh bt ng sn (tng 26,3% vo nm 2007 v 16,5% vo nm 2008); cc ngnh ti chnh v tn dng (tng 87,4% vo nm 2007 v 5,8% vo nm 2008); vn ti, kho bi v thng tin lin lc (tng 29,5% vo nm 2007 v 5,8% vo nm 2008). Tng trng ca cc ngnh ny u ch yu do ng gp ca khu vc FDI v khu vc kinh t ngoi nh nc. Cng nghip ch bin, in, kh t v nc, xy dng tng trng u t cao hn vo nm 2007, nhng tng trng thp hoc gim sn lng trong nm 2008. Tng trng u t trong cc ngnh ny cng ch yu t khu vc FDI v ngoi nh nc.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

36

Bng 10: Tng trng vn u t ton x hi theo ngnh thi k 2007-2010 (%)
Ngnh Nng nghip, lm nghip v thy sn Cng nghip khai thc m Cng nghip ch bin Sn xut v phn phi in, kh t v nc Xy dng Thng nghip; sa cha xe c ng c, m t, xe my, dng c nhn v gia nh Khch sn v nh hng Vn ti; kho bi v thng tin lin lc Ti chnh, tn dng Hot ng khoa hc v cng ngh Cc hot ng lin quan n kinh doanh ti sn v dch v t vn QLNN v ANQP; m bo x hi bt buc Gio dc v o to Y t v hot ng cu tr x hi Hot ng vn ha v th thao Cc hot ng ng, on th v hip hi Hot ng phc v c nhn, cng ng v cc hot ng khc Tng s 2007 13,6 15,1 34,2 23,6 22,2 11,0 19,8 29,5 87,4 17,9 263,0 11,0 8,8 13,0 12,6 11,5 22,3 2008 15,5 7,3 -1,3 8,8 6,1 4,8 2,0 6,9 5,8 7,4 16,5 12,8 8,5 8,0 6,0 13,8 16,9 2009 8,9 8,5 22,7 5,6 4,6 6,1 4,2 8,8 17,4 7,0 4,0 18,8 5,5 3,6 2,7 14,1 15,2 2010 7,6 7,9 7,2 8,9 7,9 6,9 7,7 8,0 8,4 8,3 7,8 7,9 8,2 7,0 9,5 10,4 7,4 7,7

27,0 7,8 11,4 Ngun: Tnh ton t s liu ca TCTK.

V c cu ngnh, t trng vn u t ngnh NLTS so vi tng vn u t ton x hi gim dn t 9,5% vo nm 2001 xung 7,4% nm 2006 v 6,3% vo nm 2009. Trong khi , t trng vn u t ngnh cng nghip sau khi tng t 37,1% nm 2001 ln 38,9% vo nm 2004 li lin tc gim xung cn 36,7% vo nm 2009. T trng vn u t ngnh xy dng gim dn t 5,3% vo nm 2001 xung 3,8% nm 2005, sau tng ln 4,0% vo nm 2009. T trng vn u t ngnh dch v, x hi v cc lnh vc khc c xu hng tng dn t 48,2% vo nm 2001, ln 53,1% vo nm 2009. 2.2.3. u t theo thnh phn kinh t Giai on 2007-2011, vn u t ca khu vc kinh t ngoi nh nc v khu vc c vn TNN c xu hng tng trng cao hn so vi khu vc kinh t nh nc. Khong cch gia u t ca khu vc kinh t trong v ngoi nh nc rt ngn ng k. Tr nm 2009 do nh hng ca khng hong ti chnh v suy thoi kinh t th gii lm u t ngoi nh nc v u t nc ngoi c xu hng gim. Sau , tnh hnh dn c ci thin vo nm 2010 v 2011
Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

37

Hnh 11: Vn u t ton x hi 2007-2011


n v: nghn t 400 350 300 250
217 235 205 217 158 134 104 240 226.9 156 326 300 366 341.6 309.4

200
150 100 50 0

2007

2008

2009
u t cng

2010
T nhn FDI

2011

Ngun: TTTK & B K hoch & u t

Vn u t ton x hi thc hin nm 2011 theo gi thc t c tnh t 877,9 nghn t ng, tng 5,7% so vi nm 2010 (Nu loi tr yu t tng gi th bng 90,6% nm 2010) v bng 34,6% GDP, bao gm: Vn khu vc Nh nc t 341,6 nghn t ng, chim 38,9% v tng 8% so vi nm trc; khu vc ngoi Nh nc t 309,4 nghn t ng, chim 35,2% v tng 3,3%; khu vc c vn u t trc tip nc ngoi t 226,9 nghn t ng, chim 25,9% v tng 5,8%. 2.2.3.1. u t c Nh nc Nm 2008, trc tnh hnh lm pht tng cao, Chnh ph tin hnh ct gim cc khon u t cha tht cn thit v c hiu qu khng cao. Do , vn u t ca khu vc nh nc nm 2008 gim so vi nm 2007, nhng gp phn ngn chn lm pht. Nm 2009, u t ca khu vc nh nc tng mnh so vi nm 2008 do Chnh ph thc hin ch trng kch cu u t nhm ng ph vi khng hong ti chnh v suy thoi kinh t th gii. Vi vic chuyn dch vai tr ca khu vc nh nc nh phn tch trn, u t (ca DNNN tng trng thp (2,6%) trong nm u gia nhp WTO v gim i (m 19,1%) trong nm th 2 gia nhp WTO, so vi mc tng trng 40,7% vo nm 2006. S suy gim u t trong 2 nm u gia nhp WTO t nhiu chu tc ng t vic thc hin cc cam kt HNKTQT: (i) sn xut, kinh doanh ng trc p lc cnh tranh ngy cng tng; (ii) yu cu iu chnh c cu v nng cao hiu qu u t trong bi cnh hi nhp... Tuy nhin, khng

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

38 th ph nhn rng nh hng ca tnh hnh lm pht cao trong nm 2008 l nguyn nhn chnh dn ti st gim u t nu trn. Nm 2009, mc d chu tc ng ca khng hong ti chnh v suy thoi kinh t th gii, u t ca cc DNNN vn t mc tng trng kh (18,1%). C nhiu nguyn nhn gii thch cho s tng trng ny, tuy nhin cc nguyn nhn ny khng trc tip do HNKTQT. l: (i) Gi c nguyn, nhin vt liu gim khuyn khch cc DNNN tng u t trong nm 2009; (ii) chng chi vi khng hong, vt qua kh khn do suy gim kinh t, cc DNNN phi u t mnh hn, ng thi tn dng c hi t cc gii php kch thch kinh t ca Chnh ph nh kch cu u t v tiu dng, min, gim, gin thu; (iii) Sau thi gian sp xp, c cu li u t (vo nm 2008), cc DNNN tm c cc c hi thch hp; (iv) p lc cnh tranh ca cc nh TNN gim do khng hong... T trng vn u t ca DNNN v ngun vn khc trong khu vc kinh t nh nc c xu hng gim sau khi Vit Nam gia nhp WTO, t mc 31,4% vo nm 2006, gim xung 30,4% vo nm 2007, 24,7% vo nm 2008 v 21,6% vo nm 2009; trong khi t trng ngun vn NSNN (ch yu cho kt cu h tng kinh t, x hi v cc cng trnh khng sinh li) tng ln, t mc 54,1% vo nm 2006, tng ln 54,2% vo nm 2007, 61,8% vo nm 2008 v 64,3% vo nm 2009. Bng 11: Vn u t ca DNNN v ngun vn khc thi k 2004-2010 (nghn t VN)
Nm Vn u t (gi thc t) T trng trong khu vc kinh t nh nc (%) Vn u t (gi so snh 1994) Tc tng trng (%) Trc gia nhp WTO 2004 2005 2006 35,0 37,7 58,1 25,0 26,3 12,9 23,3 27,5 4,6 31,4 38,7 40,7 2007 60,2 30,4 39,7 2,6 Sau gia nhp WTO 2008 2009 2010 51,7 62,2 58,7 24,7 32,1 -19,1 21,6 37,9 18,1 18,6 33,4 -11,8

Ngun: Tng cc thng k.

C cu u t ca khu vc kinh t nh nc theo ngnh cng c s chuyn dch kh mnh trong qu trnh HNKTQT. T trng u t ngnh NLTS trong tng vn u t ca khu vc nh nc gim t 12,2% nm 2000 xung 6,8% vo nm 2006 v 5,9% vo nm 2009. T trng u t ca ngnh cng nghip (vn ca DNNN l ch yu) trong tng vn u t ca khu vc nh nc lin tc gim t 37,6% vo nm 2000 xung 34,5% vo nm 2006 v chim 36,6% vo nm 2009. u t vo
Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

39 sn xut v phn phi in, kh t v nc chim t trng cao trong tng vn u t ca khu vc kinh t nh nc (16,2% vo nm 2007 v 19,8% vo nm 2009) do nhu cu tiu th in, kh t v nc vn ang tip tc tng trong cc nm gn y. T trng u t ca ngnh xy dng c xu hng tng, t mc 2,4% vo nm 2000 tng ln 4,8% vo nm 2006 v 5,0% vo nm 2009. T trng u t ca ngnh dch v, x hi v cc lnh vc khc tng t 47,8% vo nm 2000 ln trn 50% trong giai on 2006-2009 (54,0% vo nm 2006, 50,8% vo nm 2007, 56,9% vo nm 2008 v 52,5% vo nm 2009). y l xu hng tch cc khi u t nh nc tp trung nhiu hn vo cc lnh vc xy dng kt cu h tng kinh t, x hi, cc lnh vc u t phi li nhun hoc ch c th thu hi vn trong di hn. 2.2.3.2. u t c dn c v t nhn

T nm 2007, ngun vn u t ca khu vc dn c v t nhn ngy cng tng ln. S doanh nghip dn doanh ng k mi lin tc tng nhanh qua cc nm, k c trong nhng nm nn kinh t gp kh khn. Trong 3 nm u gia nhp WTO, c 208 nghn doanh nghip ng k mi (khong 58 nghn doanh nghip nm 2007, 65 nghn nm 2008 v 84 nghn nm 2009), nng s doanh nghip trong nn kinh t ln 463 nghn doanh nghip vo nm 2009. y l thnh tch to ln nu so vi con s 205 nghn doanh nghip ng k mi trong 7 nm 1999-2006. Bng 12: Pht trin doanh nghip dn doanh thi k 2006-2009
Ch tiu 1. S doanh nghip hot ng trong nn kinh t (k c s thnh lp mi) 2. S doanh nghip dn doanh ng k mi 3. Tng s vn ng k ca doanh nghip dn doanh thnh lp mi n v tnh Nghn DN Nghn DN Nghn t VN 2006 254,2 46,6 146,4 2007 312,4 58,2 471,6 2008 377,7 65,3 569,5 2009 462,9 84,5 517,0

Ngun: Cc Pht trin Doanh nghip, B K hoch v u t (KHT).

Tng vn ng k ca doanh nghip dn doanh mi nhn chung c xu hng tng qua tng nm, t mc khong 146 nghn t VN vo nm 2006, tng ln khong 570 nghn t VN vo nm 2008, tr nm 2009 gim xung mc khong 517 nghn t VN (gi thc t), ch yu do nh hng ca khng hong ti chnh v suy thoi kinh t th gii. Vn u t ca khu vc kinh t ngoi nh nc (dn c v t nhn) nm 2007 tng trng rt cao, t 26,9% (nm 2006 l 16,0%). Tuy nhin, do
Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

40 nh hng ca lm pht cao trong nm 2008 v khng hong ti chnh v suy thoi kinh t th gii trong nm 2009, thc hin vn u t ca khu vc kinh t ngoi nh nc gim 3,5% vo nm 2008 v ch tng nh (3,9%) vo nm 2009. 2.2.3.3. u t trc tip nc ngoi 2006-2011 Ch tiu Vn ng k Vn thc hin T l % vn FDI thc hin/ tng vn u t ton x hi n v T USD T USD % 2006 2007 2008 2009 2010 12 4,1 16,3 21,3 8,0 16,0 71,7 11,5 29,8 22 10,0 25,7 18 11 25,8 2011 14,7 11 c 25,0

Bng 13: Vn v t trng trn Tng vn u t ton x hi gi i on

Ngun: Cc u t nc ngoi

Giai on 2007-2009, Vit Nam chnh thc gia nhp WTO, thu ht mnh ngun u t nc ngoi l gii s tng t bin t l vn u t trong tng trng GDP. Bn cnh , Vit Nam c li th v lao ng hn vn nhng tng trng kinh t trong hai thi k u nghing v yu t vn hn yu t lao ng nhiu ln. C th, t trng ng gp ca yu t vn cao gp 2,83 ln yu t lau ng giai on 2003-2006 v gp 3,74 ln giai on 2007-2009. iu ny cng khng nh tng trng kinh t Vit Nam trong thi gian qua b chi phi ch yu bi yu t vn u t. u nm 2007, khi Vit Nam hon tt m phn gia nhp WTO th dng vn FDI ng k tng ln 12 t USD - con s cao nht trong 18 nm Vit Nam thu ht vn nc ngoi thi k trc . Nm 2007, vn FDI ng k t 21,3 t USD, tng 77,9% so vi nm 2006; nm 2008 c coi l nm c s vn ng k FDI cao nht trong lch s thu ht u t trc tip vo Vit Nam vi 71,7 t USD, gp hn ba ln so vi nm 2007. FDI tng vt l tc ng tch cc nht i vi nn kinh t Vit Nam sau 3 nm gia nhp WTO. Nu xt v tng vn u t ton x hi, c thi k 20012006 ch tng 13,3% th sau mt nm tham gia WTO (nm 2007) tng ln 27%. Nguyn nhn khin cho u t ton x hi nm 2007 tng cao l khu vc FDI v ngoi nh nc tng vi tc k lc 93,4% v 26,9%. Nm 2010, s vn FDI chim 25,8% tng vn u t ton x hi, cao hn con s 25,5% ca nm 2009; gi tr sn xut cng nghip ca khi doanh nghip
Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

41 FDI trong nm 2010 tng 17,2% so vi nm 2009 v cao hn mc tng trng gi tr sn xut cng nghip ca c nc nm 2010 c tng 14,7%; tng gi tr xut khu ca khi doanh nghip FDI t 38,8 t USD, tng 27,8% so vi nm 2009 v chim 53,1% so vi tng kim ngch xut khu ca c nc; tng kim ngch nhp khu t 36,4 t USD, tng 39% so vi nm 2009 v chim 42,8% tng gi tr xut khu ca c nc. Nh , xut siu ca FDI nm 2010 t 2,35 t USD. y l im ni bt ca hot ng u t nc ngoi nm 2010, l ng gp quan trng vo pht trin kinh t, ci thin cn cn thng mi ca Vit Nam, gim mc nhp siu cho nn kinh t. Nm 2011 chng kin s st gim thu ht vn u t trc tip nc ngoi (FDI) mi v khng c tng trng trong vn FDI thc hin (11 t USD - tng ng nm 2010 v thp hn nm 2008). Khng tng, thm ch s vn FDI ca nhng d n b thu hi giy php cn nhiu hn s vn ng k mi c th c xem l nhng c im ni bt trong thu ht vn FDI ca nm 2011. Nm 2011, FDI ng gp vo GDP khong 19%, ring vn thc hin 11 t USD, chim khong 25% tng vn u t ton x hi. Tc tng trng GDP Vit Nam cng gim xung 5,89%. 2.3. Mi quan h c u t vi tng trng kinh t ti Vit Nam sau khi gia nhp WTO gi i on 2007-2011

Xt theo yu t u vo, c 3 nhm yu t c bn tc ng ca u t ti tng trng kinh t, bao gm: vn u t, lao ng v nng sut nhn t tng hp. thy c vai tr ca vn u t vi tng trng kinh t, ta c s liu qua cc thi k bng sau: Bng 14: Vai tr ca vn u t vi tng trng kinh t
2003 -2006 2007-2009* 1. ng gp theo im phn trm (%) 7,25 6,61 - Vn 3,96 4,49 - Lao ng 1,40 1,20 - TFP 1,89 0,92 2. ng gp theo t l phn trm (%) 100,0 100,0 - Vn 58,1 83,19 - Lao ng 16,5 9,52 - TFP 25,4 7,29 Ngun: GSO v tnh ton ca tc gi cng ng nghip Bi Trinh - GSO

Nh vy, tng trng kinh t Vit Nam giai on ny vn da ch yu vo s ng gp ca yu t lng vn u t. ng gp ca vn u t vo tng trng kinh t hng nm lun mc cao (giai on 2007-2009 t 83,19%). Giai on 2007-2009, Vit Nam chnh thc gia nhp WTO, thu ht mnh ngun u t nc ngoi l gii s tng t bin t l vn u t trong tng trng GDP. Bn cnh , Vit Nam c li th v lao ng hn vn nhng tng trng kinh t trong hai thi k u nghing v yu t vn hn yu t lao ng
Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

42 nhiu ln. C th, t trng ng gp ca yu t vn cao gp 2,83 ln yu t lau ng giai on 2003-2006 v gp 3,74 ln giai on 2007-2009. iu ny cng khng nh tng trng kinh t Vit Nam trong thi gian qua b chi phi ch yu bi yu t vn u t. *) Mi quan h gi u t cng vi tng trng kinh t. Khi nh gi kt qu ca u t cng Vit Nam trong thi gian qua, ngi ta thng dn ra nhng bng chng v s lng cc cng trnh xy dng, nng lc sn xut v dch v c tng l. u t cng trong nhng nm qua lm thay i ng k kt cu h tng k thut, gp phn nng cao i sng ca nhn dn, nh thc y tng trng kinh t ca c nc. Tuy nhin, nh gi hiu qu ca u t cng i hi khng ch o m s lng nhng kt qu t c m cn phi xem xt mi tng quan v lng gia s vn b ra v kt qu t c. Tnh chung trong 10 nm qua, vn l nhn t ch o ca s tng trng, ng gp ti 46% mc tng trng, nhn t lao ng kh n nh, ch chim t l 20%, nhn t tin b cng ngh v qun l chim 34%, nhng ngy cng i xung, mc d khi phn tch su th vic ng dng tin b cng ngh, nh cng ngh thng tin, vin thng, nng lng, xy dng, sinh hc c nng ln. Trong 10 nm gn y, tc ng ca nhn t tng trng theo chiu su ch cn 20%, gn ging nh nhn t lao ng 21%, trong khi nhn t vn tng ln 59%. u t ca khu vc Nh nc khng t hiu qu kinh t cao nh khu vc t nhn, bi v trong rt nhiu trng hp mc ch ca u t cng khng phi nhm vo li nhun v hiu qu kinh t. Ngay c phn ln DNNN, tuy c mc tiu chnh l sn xut kinh doanh nhm t li nhun cng nhiu cng tt, nhng vn cn phi thc hin mt s mc tiu "phi li nhun" nh to iu kin pht trin cho cc vng ngh o, c iu kin kh khn, sn xut v cung ng cc hng ha cng cng, cc sn phm v dch v t li, thm ch l vn... Tuy nhin, khng th ph nhn vai tr ca u t cng ti tng trng kinh t trong cc nm qua, c bit l t nm 2007 tr li y. Cc DNNN c nh nc h tr thng qua cc chnh sch u i, c u tin tip cn vn tn dng, NSNN c mt khon u t h tr cc DNNN vi s tin tng ln hng nm, Chnh ph ng ra bo lnh cho DNNN ln i vay n vi l do thc hin nhim v do Nh nc t hng. Vi s u i nh vy, mt s DNNN ln tr thnh lc lng mnh chi phi cc ngnh kinh t ch lc ca Vit Nam.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

43 *) Mi quan h gia ngun vn FDI vi tng trng kinh t. Trong nhng nm qua FDI th hin r nt vai tr thc y tng trng kinh t. Khu vc FDI l mt thnh phn kinh t, ng gp vo qu trnh tng trng chung ca ton nn kinh t. Mt mt, FDI b sung ngun vn cho u t pht trin kinh t, thc y pht trin kinh t v pha cu (cu lao ng, yu t nhp lng vv...). Mt khc, thng qua cc hnh thc u t, FDI hnh thnh mt h thng doanh nghip FDI, lm tng kh nng sn xut ca nn kinh t, thc y tng trng kinh t v pha cung (sn phm, dch v vv...). Bng thc nghim, ta c th xy dng c cng thc :
g 1 FDI 2 E

g 1

FDI Export 2 3 M GDP GDP

Vi g l tc tng trng GDP, E l tng trng kim ngch xut khu v FDI l tc tng trng ca ngun vn FDI ng k (n v:%) S liu ly t nm 2006 n nm 2011
obs 2006 2007 2008 2009 2010 2011 G 8.23 8.46 6.31 5.32 6.78 5.89 FDI 75.5 77.84 253 -70 -18 -18 E 22.1 20.5 29.5 -6 25.5 33

Thu c kt qu
Dependent Variable: G Method: Least Squares Date: 03/17/12 Time: 09:46 Sample: 2006 2011 Included observations: 6 Variable C FDI E R-squared Adjusted R-squared S.E. of regression Sum squared resid Log likelihood Durbin-Watson stat Coefficient 6.360959 0.002397 0.016888 0.120312 0.466147 1.536723 7.084556 -9.012104 1.312453 Std. Error 1.223579 0.006812 0.056411 t-Statistic 5.198651 0.351885 0.299382 Prob. 0.0138 0.0281 0.0419 6.831667 1.269132 4.004035 3.899914 0.205149 0.025073

Mean dependent var S.D. dependent var Akaike info criterion Schwarz criterion F-statistic Prob(F-statistic)

Vic s dng phng php kim nh OLS cho kt qu cc h s c lng v 1 u >0 v cc kim nh u c ngha thng k. Chnh v th, ta c th kt lun ngun vn FDI t l thun vi tng trng kinh t.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

44

p dng vo thc tin Vit Nam, ta c th thy, t khi gia nhp WTO, lung vn FDI vo Vit Nam tng nhanh, ko n s pht trin kinh t ca ton x hi. Mt ln na, khng th ph nhn vai tr tch cc ca ngun vn u t ny vi tng trng kinh t. Tuy vy, nu da vo kt qu tnh ton h s ICOR cho ba khu vc s hu vn (Nh nc, T nhn v nc ngoi (FDI) ) so snh th khu vc FDI hot ng km hiu qu nht. Hnh 12: ICOR ca 3 khu vc s hu

Trong giai on 2006-2011, to ra 1 ng gi tr tng thm, khu vc FDI phi b ra ti 17,42 ng vn. Hiu qu u t khu vc Nh nc c du hiu kh quan hn, khi u t 7,98 ng to ra mt ng tng thm (giai on 2006-2011). Khu vc t nhn chu nhiu tc ng nht v mnh nht ca khng hong kinh t, chnh sch tht cht tin t ca Chnh ph, li sut ngn hng tng, tip cn ngun vay kh khn.. nhng hiu qu s dng vn li cao nht. Trong giai on 2006-2011, mc u t to ra 1 ng gi tr tng thm ca khu vc ny ch l 4,32 ng v ng gp vo GDP ln n khong 50%. 2.4. Thch thc vi tng trng kinh t Vit Nam t u t.

Qua nhng phn tch ni trn, c th thy u t c vai tr v cng quan trng vi tng trng kinh t Vit Nam. Tuy vy, nhn di gc khc, s pht trin ca hot ng u t nc ta hin nay cng dn ti nhiu thch thc. C th nh sau: 2.4.1. Tng trng ph thuc nhiu vo yu t vn u t ti Vit Nam tng nhy vt trong nhng nm va qua, nm 1999 tng s u t ton quc ch vi 120,8 ngn t ng (28% GDP, tng ng 8,6 t USD) nhng n nm 2010 con s u t ln ti 830,3 ngn t ng (42,6% GDP). Ngha l, ch trong vng 11 nm mc u t tng trng gp 7 ln:

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

45

Hnh 13: u t hng nm trn t l GDP.


50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 199920002001200220032004200520062007200820092010 28 30 31 33 35 35 36 41.5 46.5 41.5 42.6 42.5

u t hng nm tnh trn t l GDP (%)

Ngun: ADB & B K Hoch v u T

Ti khon u t vo x hi lm tng tng sn lng ni a (GDP), do tng trng ca Vit Nam ch yu da vo u t. Ngun u t trc tip t ngoi quc vo Vit Nam nm 2010 vi 156 ngn t ng, s cn li 674 ngn t ng l ngun u t xut pht t trong ni a Vit Nam. Chi ph cho cc d n u t ny t cc tn dng c cung cp bi cc ngn hng. Xt ti ng gp ca TFP vo tng trng Vit Nam c th thy t l ny ngy cng thp, th hin chiu su tng trng cn hn ch. Tnh bnh qun cho thi k 2003 -2009, mc ng gp ca TFP trong tng trng ch l 16,4%, thp hn rt nhiu so vi cc nc trong khu vc. Chng hn, i Loan mc ng gp ca TFP vo tng trng l 35%, Trung quc l 32,2%, Thi Lan l 36%, Indonesia l 28%,vv Cn i vi cc nc pht trin, t l ng gp TFP vo kt qu tng trng thng l rt cao, mc 60 - 75%. Chnh do s hn ch vai tr ca TFP i vi tng trng l mt ro cn ln cho vic thc hin nng cao hiu qu tng trng kinh t, nh hng trc tip n cc ch tiu nng sut lao ng, hiu qu u t, nht l n kh nng duy tr tng trng kinh t trong di hn v kh nng khai thc trit cc tim nng ca t nc.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

46

Hnh 14: H s ICOR Vit Nam.

H s ICOR Vit Nam


H s ICOR Vit Nam

3.5

4.8

5.24

5.04

6.15

7.03

Ngun: TCTK & B K Hoch v u T

H s ICOR ca Vit Nam tng trng u t 3,5 trong thi k 19911995 ln n 7,14 ln trong hai nm 2009, 2010. So vi t l 2,7 ca i Loan trong thi k 1961-1980, 3 l ca Hn Quc trong thi k 1961- 1980, ca Indonesia trong thi k 1981-1995 l 3,7 v ca Trung Quc trong giai on 2001-2006 l 4. ICOR xc nh mc s dng vn trong nn kinh t. Nhn chung nhng quc gia thit b my mc cho nn cng ngh tn tin s dng nhiu vn th ICOR trong giai on u t cao. Tuy nhin Vit Nam, vic u t vn vo cng ngh, khoa hc k thut cha nhiu, ch yu l cc ngnh pht huy li th ngun lao ng di do, gi r v ti nguyn thin nhin. Nh vy, ICOR cao th hin hiu qu tng trng kinh t t c cha xng ng vi ngun vn u t b ra. 2.4.2. Thiu hiu qu u t cc doanh nghip Nh nc T nm 1990 n nm 2010 hn 3000 doanh nghip nh nc c t nhn ho, nhng doanh nghip ny ch thuc loi nh hoc trung bnh. Tuy c ting l t nhn ho, nhng nh nc ch bn trung bnh 30% v vn gi li 70% v ch c nhng doanh nghip nh mi c bn hon ton 100% cho t nhn. Khong 3000 doanh nghip cn li l doanh nghip ln hoc thuc cc ngnh nhy cm nh bo ch, xut bn, quc phng. Tuy lut doanh nghip c p dng nm 2006 qui nh cho n cui nm 2010 phi hon tt vic t nhn

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

47 ho cc doanh nghip nh nc, nhng s kin ny khng c thc hin, ngc li vic u t vo khu vc kinh t ny lun chim t trng cao nht. T 2006-2010 trung bnh hng nm u t cng chim 43,3% vn u t ton x hi nhng ch ng gp c 35,81% GDP, trong khi khu vc kinh t ngoi nh nc to ra c 46,21% GDP nhng u t ch vi t l 37,1% mi nm. H s ICOR ca Vit Nam tuy cao nhng h s ny khu vc kinh t nh nc cao gp ri h s ICOR ca c nc. Nu h s ICOR trong nm 2009 ca Vit Nam l 8 th h s ca khu vc kinh t nh nc l 12.2. 2.4.3. Mt tri c u t trc tip nc ngoi (FDI) vo Vit Nam Khi dng vn t nc ngoi chy vo Vit nam qu ln s dn n t l lm pht cao (c th trong nm 2008, ngn hng Nh nc mt kh nng kim sot v thanh lc. Theo phn tch th 189,6 ngn t VND, tc 58% tng vn u t ca khu vc kinh doanh gm c cc doanh nghip nh nc l FDI, u t chng khon hoc vay n nc ngoi). Chi ph sinh hot tng cao, tin lng thc t gim dn ti nhng mt n nh trong nn kinh t. Ngoi ra, cc doanh nghip nc ngoi c xu hng thm dng lao ng, khai thc trit ngun lao ng r mt. Mt mi quan ngi na l vn nc ngoi ch tp trung vo nhng ngnh cng ngh tng i thp. Phn tch ca cc chuyn gia kinh t cng cho thy khng c l do g mong i cc doanh nghip nc ngoi s thc y cc ngnh ni a mt trong nhng l do Vit Nam tuyn b khi hng ti FDI. Theo Lall, h c xu hng b thu ht bi cc c trng hin ti ca mt quc gia m him khi c ch hot ng nhm pht trin quc gia . Ni cch khc, cc doanh nghip nc ngoi ch quan tm xy dng cc chin lc ca mnh sao cho ph hp vi nn kinh t a phng, c cn nhc n ngun ti nguyn ni a, quy m v th hiu th trng ni a v cht lng ca lao ng v cc u vo sn c, sn phm u ra ca cc doanh nghip ni a. Nh vy, thu ht nhiu FDI t ra cho Vit Nam thch thc phi c chnh sch qun l hp l s dng vn FDI thc s hiu qu.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

48

PHN III. CC XUT NNG CAO VAI TR CA U T TI TNG TRNG KINH T TI VIT NAM
I. Ti cu trc u t v cu chuyn ti cu trc nn kinh t
1. V sao phi ti cu trc nn kinh t? Vit Nam trong nhng nm gn y lin to c nhng xung lc mi cho qu trnh pht trin. Tuy nhin, tc tng trng trung bnh hng nm c xu hng gim dn, cht lng gim st; tng trng kinh t thin v chiu rng, da ch yu vo gia tng s lng vn u t, khai thc ti nguyn; hiu qu s dng cc ngun lc (vn, ti nguyn thin nhin, t ai...) v nng sut lao ng cn thp. Chi ph sn xut, tiu hao nng lng trn mt n v sn phm mc cao v c xu hng tng ln... Nu cc im yu ny chm c khc phc, tc v hiu qu nn kinh t ngy cng suy gim. Hin nay vn u t ang ng gp khong 60% vo tng trng GDP hng nm; lao ng v nhn t lao ng tng hp ng gp phn cn li, khong 40%. Do cng ngh chm i mi, cc sn phm cng ngh cao ch chim mt phn rt nh trong tng kim ngch xut khu (khong 6%) v hu nh khng thay i trong 10 nm qua. C cu cc ngnh ngh cn manh mn, nh l v phn tn, da ch yu vo khai thc ti nguyn v lao ng ph thng gi r l chnh. Trnh sn xut thp nn sn phm xut khu nc ta ch yu dng gia cng, lp rp. Gi tr gia tng thp do da ch yu vo nguyn liu nhp khu v cc sn phm trung gian t bn ngoi. Ngoi vic nn kinh t ph thuc vo cc sn phm thm dng lao ng gi r v khai thc ti nguyn th, im yu ca nn kinh t nc ta cn bc l c cu bt hp l v phn b ngun lc, biu hin cc im: Cc doanh nghip nh nc cha pht huy c vai tr dn dt, ch o trong chuyn dch c cu kinh t. Kinh t t nhn trong nc cn nh, cha th tr thnh ng lc chnh thc y tng trng nn kinh t; trong khi , kinh t c vn u t nc ngoi gia tng nhanh chng v ang m rng quy m n mc lm nn kinh t nc ta ph thuc ngy cng nhiu vo bn ngoi. Mt hn ch ca doanh nghip c vn u t nc ngoi l vic chuyn giao, pht trin nng lc cng ngh ti nc ta cha ng k. D tho Chin lc ra cc nh hng pht trin cho giai on 2011 2020 a ra gii php ti cu trc nn kinh t. Ti cu trc kinh t xut pht t 2 hon cnh. Mt l, th gii cng ang cu trc li nn kinh t sau giai on khng hong hn ch nhng khim khuyt, nh iu chnh m hnh kinh t cng nh cung cch qun l, c bit l lnh vc ti chnh, tin t. Hai l, do bn thn nn kinh t nc ta bc l cc yu km ni ti, nh c cu kinh t bt

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

49

hp l, nng sn ch bin cn thp, ch yu l xut khu th. Ngnh cng nghip u n, k thut cao cha c, ch nng v gia cng; phn b gia cc ngnh, cc lnh vc cha hp l... Vic ti cu trc kinh t ang ng trc nhng c hi cng nh thch thc. Cc chuyn gia kinh t cho rng, nu thc hin thnh cng Vit Nam s tip tc rt ngn khong cch, ui kp v vt cc quc gia khc trong khu vc v trnh pht trin. Ngc li, nu qu trnh i mi chm li, khng theo kp vi nhng thay i t bn ngoi v yu cu pht trin ni ti ca t nc, nng sut hiu qu v nng lc cnh tranh khng c ci thin, s lm xi mn nim tin ca th trng v dn chng vo vic tip tc duy tr, n nh kinh t v m. Ti cu trc nn kinh t xoay quanh 5 vn c bn: (1) Ti cu trc u t, c bit l u t cng. (2) Ti cu trc h thng ti chnh-tin t, c bit l h thng ngn hng thng mi v cc t chc tn dng. (3) Ti cu trc h thng doanh nghip, trong c bit l h thng doanh nghip nh nc. (4) Ti cu trc h thng th trng, c bit l h thng th trng t ai, bt ng sn. (5) Ti cu trc th ch phn b quyn lc, c th l ngun ti nguyn thin nhin pht trin kinh t.

2. Ti cu trc u t phi bt ngun t vic nng cao hiu qu s dng vn. Sau nhiu nm t c thnh tch tng trng c coi l kh ngon mc, trong nhng nm gn y, nn kinh t nc ta ang i mt vi yu cu gay gt phi chnh sa cn bn thot khi tnh trng nghim trng, thm ch ri vo tnh trng nh tr - lm pht cao.Yu cu ny c din t thnh mt cng thc hnh ng r rng l i mi m hnh tng trng v ti c cu nn kinh t. Trong cng thc ny, i mi m hnh tng trng c hiu l mc tiu phi t c trong khi ti c cu c quan nim l chng trnh hnh ng thc tin thc hin yu cu thay i m hnh tng trng. Nn kinh t phi nh i khi phi tng trng di mc tim nng ko di, tiu tn nhiu vn, phung ph cc ngun lc pht trin c bn nhng li

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

50 khng quan tm n cht lng tng trng. Vic duy tr qu lu m hnh ny khng cn ph hp trong hon cnh mi. i mi m hnh tng trng l khc phc nhng khim khuyt ny ca nn kinh t, ng thi gip nn kinh t trnh khng ri vo by thu nhp trung bnh, bo m cho nn kinh t v cc doanh nghip Vit Nam tham gia hiu qu vo chui gi tr ton cu, hi nhp thnh cng vi nn kinh t th gii. M trong , nhim v u tin hng u ca ti c cu kinh t l ti c cu v nng cao hiu qu vn u t nh nc. Phi tng bc gim t trng vn u t nh nc trong tng vn u t x hi, ng thi thu hp phm vi v lnh vc tp trung vn u t nh nc. Vn u t nh nc phi u tin tp trung u t pht trin h tng, nghin cu v ng dng khoa hc cng ngh, pht trin nng nghip v nng thn, gio dc, y t Khng phn b vn nh nc vo nhng lnh vc m t nhn trong nc c kh nng thc hin nh nh hng, khch sn, cc dch v thng mi Bn cnh , i mi su sc v ton din v c cu v c ch qun l doanh nghip nh nc, ng thi pht trin mnh v nng cao cht lng ca doanh nghip dn doanh. Theo B K hoch & u t, tnh n ht thng 11/2011, gii ngn ODA ca Vit Nam t 3,2 t USD. D kin 2012 s gii ngn c 3,65 t USD. Mc gii ngn ny ch bng na mc cam kt 7,9 t USD ti Hi ngh CG nm ngoi nhng tng 10% so vi mc gii ngn hn 2,9 t USD ca nm 2010. Nm 2011 l mt nm y kh khn vi kinh t Vit Nam. sc li nn kinh t, trong nm 2012, Vit Nam s tp trung cc ngun lc y mnh ti c cu nn kinh t. Trc mt, trong nm 2012 tp trung vo 3 lnh vc: Ti c cu m trc ht l u t cng; c cu li doanh nghip trng tm l doanh nghip nh nc v c cu li th trng ti chnh, h thng ngn hng thng mi. Tt nhin, qu trnh ti c cu cn tun th mt s nguyn tc c bn: Th nht l thc hin tng trng cao bn vng v u tin cho cht lng tng trng. Chng hn, tng trng cao nhng lm pht khng c qu 5% mi nm; tng trng phi mang li li ch cho mi tng lp dn c c bit l, tng trng phi da ch yu vo vic tng hiu qu, nng sut lao ng cng nh phi thn thin vi mi trng. Th hai, phi thc hin ng b cc gii php n nh kinh t v m, ti c cu, chuyn i m hnh tng trng.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

51 Th ba, tn trng quy lut th trng v thc hin vai tr ca nh nc ch yu bng cc n by kinh t; can thip hnh chnh nu c phi c thi hn v ch trong trng hp c bit. Th t, phi thay i vai tr ca nh nc t ch o v kim sot sang kin to v h tr pht trin.

3. Cc gii php ti cu trc u t gi i on 2012-2020 Di y l mt s gii php c a ra xem xt v tho lun v cc gii php ti cu trc u t trong thi gian sp ti: (1) Gim tng u t ton x hi ni chung xung di 35% GDP t mc trn 40% ca nm 2011. c bit l phi gim mnh u t cng xung di 1/3 tng u t ton x hi. Vic ti cu trc u t phi bao gm c vic cu trc li cc cng trnh, d n u t khng ph hp, li hu qu xu v ngn nga vic tip tc sn sinh ra nhng danh mc u t "ba khng" (khng r mc ch; khng cn i c ngun lc, gy chm tr vic a d n, cng trnh vo s dng, lm trit tiu hiu qu; khng xc nh c phn k u t ph hp, gy lng ph ln ngun lc ca dn). (2) R sot li ton b danh mc u t c ph duyt, nhng cha trin khai thc hin, bao gm nhng danh mc u t do cp cao ph duyt. Nh nc nn rt dn ra khi lnh vc kinh doanh nhm mc tiu li nhun dn sc lm nhng vic cn cho pht trin t nc m cc thnh phn kinh t khc khng mun hoc khng th lm. Nn xa nhng cng trnh, d n thy trc l khng hiu qu. (3) Xy dng chng trnh u t cng cho giai on mi. Trong giai on ti, Vit Nam nn ct gim bt u t cng , i mi c ch qun l u t nh nc, m bo, p ng mt s ni dung: Mt l, ban hnh tiu ch nh gi hiu qu kinh t i vi u t nh nc mc hiu qu kinh t i vi tng d n phi o lng c mt cch c th trong xut, thm nh, quyt nh, kim tra, gim st v nh gi u t. Trn c s , cc d n u t c hiu qu cao nht s c la chn, t u t s c phn b v s dng mt cch tp trung hn; kim tra v gim st u t cng s thun li v hiu qu hn. Hai l, thay i c ch phn cp qun l u t. Cc a phng, cc b vn c quyn ch ng xy dng v xut d n u t nhng la
Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

52 chn d n u t cn c thc hin theo nguyn tc u thu cng khai theo c ch th trng. Qua s la chn c cc d n u t c hiu qu kinh t cao nht. Trong phn cp, cn tnh n pht trin c cu kinh t vng trong thm nh la chn v quyt nh u t cc d n u t trong cng mt vng khng cnh tranh nhau, loi tr ln nhau m phi phi hp v b sung ln nhau. Ba l, tng cng thm quyn v nng lc ca c quan chuyn trch qun l u t nh nc. Bn l, thit lp h thng thng tin ton quc v u t nh nc, trn c s thc hin cng khai ha thng tin v ton b u t nh nc ni chung v tng d n u t nh nc ni ring.

(4) Sa i, b sung Ngh quyt v phn cp qun l kinh t, trong c qun l u t. Phi tha nhn vic phn cp qun l u t va qua l qu mc, vt tm kim sot ca chnh cc c quan qun l nh nc, gy lng ph ln ngun lc, lm mo m c cu kinh t.Cn gn trch nhim ra quyt nh u t vi vic thu xp, b tr vn. (5) Nghin cu ban hnh Lut u t cng v Lut u t c s h tng. Xem xt, nghin cu li Lut u t ni chung cho ph hp vi tnh hnh thc tin Vit Nam hin nay. Cng vi ban hnh cc b lut v u t cng v u t cho c s h tng. Trong nhn mnh khng tip tc u t cng nh ph duyt, khi cng cc cng trnh h tng mi trong nhng nm 2011-2013. (6) Nghin cu ban hnh Lut Quy hoch. Ht nhn ca ti cu trc u t trong bi cnh hin ti l ti cu trc u t cng m trng tm l tng cng sit cht k cng phn cp, quy hoch ngun vn u t cng ng vai tr ch thc trong vic kch thch cc ngun vn t nhn v nc ngoi, ng thi tng cng mi lin kt vng cng nh c nc.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

53

II. Mt s kin ngh nhm nng cao hiu qu u t.


1. Phn b v s dng ngun vn c hiu qu 1.1. Ngun vn trong nc

1.1.1. Vn ngn sch nh nc i vi cc d n s dng vn ngn sch cn tip tc tng cng tnh cng khai minh bch, chng khp kn trong u t. Khng trin khai t chc thc hin nhng chng trnh, d n thiu c s khoa hc v thc tin hoc tnh kh thi v hiu qu thp. Loi b nhng d n, chng trnh khng th p ng cc yu cu v iu kin cn thit v ti chnh, mt bng, th trngTt c hot ng u t c lin quan n s dng vn ngn sch nh nc cn phi c kim tra, gim st. i vi u t ti doanh nghip, cn tip tc a dng ho cc ngun vn. Gim bao cp di nhiu hnh thc cho u t nh tr cp gi, li sut thp, khoanh n, xo n dn n s li ca cc doanh nghip. Tip tc y mnh chng trnh c phn ho cc doanh nghip nh nc. V phn b ngun vn ngn sch nh nc, cn xy dng chin lc u t hp l trn c s xc nh cc lnh vc cn u tin u t trong thi gian ti. Trong khu vc cng nghip xy dng dch v th u t cho cc d n xy dng c tc ng tm quc gia nh cng trnh truyn ti in v nng thn, h thng giao thng quc gia v lin tnh, lin huyn, cng trnh thng tin lin lc phc v cc vng nng thn...i vi khu vc nng lm ng nghip th u t vo h thng iu quan trng, h thng thu li phc v sn xut nng nghip, lm nghip v chn nui thu sn nh h cha nc, knh dn thot nc h trm bm, ti tiu 1.1.2. Ngun vn t dn c v t nhn y l mt khon vn ln c th s dng vo u t pht trin cc ngnh kinh t, trong tng vn u t cng hin nay th c n 50% l t ngn sch Nh nc, cn 50% l t cc ngun vn tn dng, cc doanh nghip Nh nc. Cn c k hoch c th v phn b s dng hp l ngun vn ny trnh tht thot, lng ph; u t phi c trng im, u t vo cc ngnh mi nhn ph hp vi li th ca tng vng min ng thi cng phi u t ng b, khng lng ph ngun lc. Cn c nhng phng n hiu qu hn, hoc phi c c ch c th trong phn cp u t v hnh thnh vn cho tng vng, trnh tnh trng ua tranh gia cc a phng, dn n gim tnh hiu qu ca ng vn. Cn c s phi hp gia cc a phng vi nhau, gim st hiu qu sau u t, trnh vic nh gi kt thc d n ch l cho giy t thanh ton thi. s dng vn hiu qu cn khc phc cc vn trong qun l, nh:
Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

54 nghip v, c ch, phi hp, t chc qun l, gii phng mt bng p dng mt cch trt lut Ngn sch, Lut Phng chng tham nhngKhuyn khch ngi Vit Nam nh c nc ngoi chuyn vn v cng ngh v nc tham gia u t. 1.2. Ngun vn t nc ngoi (gm ODA v FDI)

Quy hoch tng th pht trin kinh t x hi t nc di hn tt s l mt nh hng tt cho cng tc vn ng vn ODA v nng cao hiu qu s dng vn FDI. Chin lc thu ht v s dng ODA v FDI trong tng giai on mt cch ng b, hp l, gn cht mc tiu pht trin kinh t x hi ca thi k . Chin lc ny c cc hng nh sau: Vn ODA v FDI nm trong tng th nhu cu vn pht trin kinh t x hi ca t nc. Xc lp c danh mc u tin s dng vn ODA v d n ku gi cc nh u t nc ngoi theo ngnh v vng kinh t. xut c nh hng thu ht vn t cc i tc quc t, trong c xc nh r i tc chin lc a ra c cc chnh sch v gii php u tin, khuyn khch thu ht v s dng vn nh min gim thu, u i gi thu t Nu r cc bin php v qun l v thc hin tr n nc ngoi.

Tip tc u tin s dng ODA cho cc lnh vc xy dng c s h tng, gio dc, o to, y t. Tng cng kim sot qu trnh s dng vn, trnh tht thot v thng xuyn nh gi tnh hiu qu xt c v mt kinh t v x hi ca cc d n ODA ang c trin khai. Ch thc hin d n khi hiu qu s dng vn ODA cao hn so vi cc ngun ti tr khc. Trong khu m phn nn xc nh r c quan chu trch nhim qun l vn vay v ngun tr n. Cn ra chnh sch u i c th v thit thc hn nhm khuyn khch cc doanh nghip FDI thc hin chin lc hng v xut khu nhm to c s vng chc cho cng tc tr n. Cn c cc bin php thit thc ku gi vn ODA song phng t cc nc c nhiu d n FDI Vit Nam.

2. u t pht trin ngun nhn lc nhm nng c o nng sut l o ng Thi gian ti cn tip tc u t cho gio dc v o to vi t trng tho ng. Tip tc m rng quy m v nng cao cht lng gio dc o to cc cp. c bit l u t pht trin ngun nhn lc c trnh khoa hc cng ngh cao, xy dng v to ra i ng cn b qun l gii cc cp, cc ngnh cng

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

55 vi i ng cng nhn lnh ngh. Bn cnh , cng cn phi ch trng n ngun nhn lc khu vc nng thn. Tng cng u t pht trin ngun nhn lc khu vc ny s gp phn trong vic chuyn dch c cu lao ng theo hng gim dn t trng lao ng tay chn, tng t trng lao ng c tay ngh, lao ng c trang b kin thc, c cht xm lm vic. Thc hin cc bin php h tr v y t, mi trng, phng chng bnh tt, bo him y t m bo ngun nhn lc p ng c yu cu ca nn sn xut x hi. y l mt trong nhng gii php cn thit trc tip nng cao nng sut lao ng v nng sut tng hp, t gp phn nng cao cht lng tng trng.

3. i mi cng tc qun l, kim tr , gim st trong lnh vc u t Cn quan tm ch o cng tc gim st, nh gi u t, tip tc kin ton b my, ch o cc c quan n v trc thuc thc hin cc quy nh v gim st u t. Tng cng kim tra gim st ti chnh i vi tt c cc khu ca qu trnh u t gim lng ph, tht thot v tham nhng nht l i vi cc d n c thc hin bng ngun vn ngn sch nh nc. Cn phi thay i c bn cch thc thc hin kim tra gim st theo hng tng cng kim tra gim st trc v t xa i vi cc khu ca qu trnh u t nht l khu chun b v ra quyt nh v ch trng u t. Cn khuyn khch c ch t gim st, gn trch nhim ca ch u t v t vn gim st vi cht lng ca cng trnh. Bn cnh vic kim tra, gim st cn phi xy dng mt s ch ti mnh i vi ch u t, c quan cp trn ca ch u t khi cc n v ny thc hin sai c ch phn b v s dng vn u t. Cn mt s hnh thc khen thng vt cht i vi cc n v thc hin tt cng tc trin khai thc hin d n u t, quyt ton i vi cc d n hon thnh, m bo cht lng, ng thi gian quy nh, ph bnh cc n v khng thc hin nghim chnh quy ch qun l, s dng vn u t, thc hin quyt ton vn u t chm. V cng tc iu hnh, cn c s tham gia ca cc c quan qun l nh nc v u t nh b k hoch & u t, s k hoch v u t cng cc ban ngnh c lin quan khc. Cc c quan qun l nh nc v u t cn r sot li h thng vn bn t khu chun b thc hin u t n khu tm ng, thanh ton v quyt ton u t nhm khng ngng nng cao hiu qu qun l vn u t; tng cng cng tc kim tra, thanh tra cc b, ngnh a phng trong vic chp hnh cc quy nh v qun l u t, phn b vn u t. Cn nghin cu v sm ban hnh mc chi ph cho cng tc gim st, nh gi u t to iu kin cho cn b v cng ty t vn thc hin tt nhim v

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

56 ny, trc tip nng cao hiu qu hot ng u t, gp phn nng cao cht lng tng trng. Thc hin nghim tc quy ch u thu. Tng cng s dng cc t chc t vn, gim st c lp trong qu trnh thc hin d n c bit l cc d n ln. Cn hon thin chnh sch thu nhm m bo s bnh ng c v quyn hn v ngha v thu gia cc doanh nghip, khng phn bit thnh phn kinh t khuyn khch cnh tranh lnh mnh. Phi c s qun l tm v m trong vic s dng cc ngun lc nh ti nguyn thin nhin. Cn c cc quy nh c th v trch nhim ca cc b, ngnh, cc c nhn trong vic tham gia kin v d n. Chnh ph thng nht qun l nh nc v u t trong phm vi c nc. B k hoch v u t chu trch nhim trc chnh ph thc hin qun l nh nc v hot ng u t. Cc b v c quan ngang b trong phm vi nhim v, quyn hn ca mnh c trch nhim thc hin qun l nh nc v u t i vi lnh vc c phn cng. U ban nhn dn cc cp c trch nhim thc hin qun l nh nc v u t trn a bn theo phn cp ca Chnh ph

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

57

KT LUN
Tm li, u t v tng trng pht trin kinh t l nhng vn kinh t quan trng ca t nc. Mi quan h gia u t v tng trng kinh t, khng ch c t ra i vi nn kinh t ca mt quc gia m cn phi t ra cho tng lnh vc, tng ngnh kinh t v tng n v kinh t. u t trong nhng nm qua thc s gp phn quan trng vo tng trng pht trin kinh t v tr thnh mt b phn khng th thiu trong chnh sch thc y kinh t theo chiu rng v su ca nh nc ta. Trong hon cnh mi, iu kin mi, thi i kinh t quc t, u t t ra nhng yu cu mi cho s pht trin mi quc gia ni chung, mi thnh phn kinh t ni ring phi c nhng nh hng ng cho tng lai ca mnh. Thc t chng minh, sau 20 nm i mi, Vit Nam tng bc khng nh v tr ca mnh trn trng quc t. V cng chng minh vai tr quan trng ca u t n tng trng v pht trin kinh t. Bn cnh nhng thnh tu t c, chng ta cng phi nghim tc nhn li v tnh hnh u t ca Vit Nam trong nhng nm gn y. Vic phn tch nh gi vai tr ca u t i vi qu trnh tng trng pht trin kinh t da vo cc l thuyt kinh t v u t cho ta thy c s quan trng ca u t v nhng phng hng gii php cn c trong tng lai a nc ta ln thi i mi, vn minh, hin i hn.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

58

DANH MC TI LIU THAM KHO


1. Nguyn Bch Nguyt - Gio trnh Lp d n u t Nh xut bn i hc Kinh t Quc dn. 2. Phm Ngc Linh v Phm Th Kim Dung - Gio trnh Kinh t pht trin tp 1, Nh xut bn Thng k. 3. Phm Vn Vn v V Cng - Gio trnh Kinh t cng cng tp 1, Nh xut bn Thng k. 4. Nin gim thng k 2011. 5. Cc bi vit trn Blog khoa u t 6. Bt thng con s tng trng v u t: http://www.vcci.com.vn/dautu-tai-chinh/2012011509319165/bat-thuong-con-so-tang-truong-va-dautu.htm 7. Cc gii php cho ti cu trc u t Vit Nam : http://www.tinmoi.vn/7-giai-phap-tai-cau-truc-dau-tu-giai-doan-20112020-02725703.html 8. Ti cu trc nn kinh t phi bt u t hiu qu d dng vn: http://www.vidgroup.com.vn/c-tin-tuc/c-tin-kinh-te/tai-cau-truc-kinh-tephai-bat-111au-tu-hieu-qua-su-dung-von/ 9. u t cng Vit Nam: Thc trng v mt s khuyn ngh: http://www.tapchitaichinh.vn/Qu%E1%BA%A3ntr%E1%BB%8Bn%E 1%BB%99idung/ViewArticleDetail/tabid/56/Key/ViewArticleContent/ ArticleId/4473/Default.aspx 10.Trang web B k hoch v u t: http://www.mpi.gov.vn 11. Trang web tng cc thng k: http://www.gso.gov.vn 12. International Journal of Business Research, Volume VII, Number 6, 2007 13. Proceedings of the 1st Conference on Science and Technology.

Vai tr ca u t ti tng trng kinh t

You might also like