BI TON NHIT NHM

Posted on 02/06/2010 by BI TP HA HC Thng gp l phn ng nhit nhm: Gi a l s mol ca Al; b l s mol ca oxit st. (Fe2O3) 2Al + Fe2O3 Al2O3 + 2Fe I. Nu phn ng xy ra hon ton: Thng do khng bit s mol Al v Fe2O3 l bao nhiu nn phi xt 3 trng hp ri tm nghim hp l: 1. Trng hp 1: Al v Fe2O3 dng va : 2Al + Fe2O3 Al2O3 + 2Fe a a/2 a/2 a

_ Hn hp sau phn ng: Fe: a mol; Al2O3: a/2 mol 2. Trng hp 2: Al dng d: 2Al + Fe2O3 Al2O3 + 2Fe 2b b b 2b

_ Hn hp sau phn ng: Fe: 2b mol; Al2O3: b mol; Ald: (a-2b) mol. iu kin: (a-2b>0) 3. Trng hp 3: Fe2O3 dng d: 2Al + Fe2O3 Al2O3 + 2Fe a a/2 a/2 a

_ Hn hp sau phn ng: Fe: a mol; Al2O3: ; Fe2O3: (b-a/2 )mol. iu kin: (b- a/2)>0) II. Nu phn ng xy ra khng hon ton: Gi x l s mol Fe2O3 tham gia phn ng 2Al + Fe2O3 Al2O3 + 2Fe 2x x x 2x

_ Hn hp sau phn ng: Fe: 2x mol; Al2O3: x mol; Fe2O3 d: (b-x)mol; Al d: (a-2x)mol Ch : Nu yu cu tnh hiu sut phn ng ta gii trng hp phn ng xy ra khng hon ton.

KIM LOI TC DNG VI BAZ V BI TON LNG TNH

Posted on 02/06/2010 by BI TP HA HC Cn ch n 2 kim loi sau: Al, Zn. Phng trnh phn ng khi tc dng vi baz: Al + NaOH + H2O NaAlO2 + H2 Zn + 2NaOH Na2ZnO2 + H2

- Oxit ca 2 kim loi ny ng vai tr l oxit acid v tc dng vi baz nh sau: Al2O3 + 2NaOH 2NaAlO2 + H2O ZnO + 2NaOH Na2ZnO2 + H2O - Hidroxit(baz) ca 2 kim loi ny ng vai tr l acid v tc dng vi baz nh sau: Al(OH)3 + NaOH NaAlO2 + 2H2O Zn(OH)2 + 2NaOH Na2ZnO2 + 2H2O - Kt ta Al(OH)3 tan trong dung dch kim mnh v acid nhng khng tan trong dung dch kim yu nh dung dch NH3. Kt ta Zn(OH)2 tan li trong dung dch NH3 do to phc cht tan. V d: Al2(SO4)3 + 6NH3 + 6H2O 2Al(OH)3 + 3(NH4)2SO4 - Do khi cho mui ca mt kim loi c hidroxit lng tnh tc dng vi dung dch kim, lng kt ta s c to thnh theo 2 hng: + Lng kim dng thiu hoc va nn ch c mt phn mui phn ng. Ngha l c s to kt ta Al(OH)3, HOC Zn(OH)2 nhng kt ta khng b tan li. + Lng kim dng d nn mui phn ng ht to kt ta ti a sau kim ha tan mt phn hoc han ton kt ta. _ Thng s c 2 p s v lng kim cn dng. a. Khi c anion MO2(4-n)- vi n l ha tr ca M: Cc phn ng s xy ra theo ng th t xc nh: Th nht: OH- + H+ H2O - Nu OH- d, hoc khi cha xc nh c OH- c d hay khng sau phn ng to MO2(4n)th ta ga s c d Th hai: MO2(4-n)- + (4-n)H+ + (n-2)H2O M(OH)n - Nu H+ d sau phn ng th hai th c phn ng tip theo, khi cha xc nh c H+ c d hay khng sau phn ng to M(OH)n th ta gi s c d Th ba: M(OH)n+ nH+ Mn+ + nH2O b. Khi c cation Mn+: V d: Al3+, Zn2+ V d: AlO2-, ZnO22-

- Nu n gin th cho sn ion Mn+; phc tp hn th cho thc hin phn ng to Mn+ trc bng cch cho hp cht cha kim loi M hoc n cht M tc dng vi H+, ri ly dung dch thu c cho tc dng vi OH-. Phn ng c th xy ra theo th t xc nh : Th nht: H+ + OH- H2O (nu c H+ - Khi cha xc nh c H+ c d hay khng sau phn ng th ta ga s c d.

Th hai: Mn+ + nOH- M(OH)n - Nu OH- d sau phn ng th hai, hoc khi cha xc nh chnh xc lng OH- sau phn ng th hai th ta gi s c d. Th ba: M(OH)n + (4-n)OH- MO2(4-n)- + 2H2O - Nu cho H+ (hoc OH- d th khng bao gi thu c kt ta M(OH)n v lng M(OH)n phn ng th hai lun b ha tan ht phn ng th ba, khi kt ta cc tiu; cn khi H+ hoc (OH-) ht sau phn ng th hai th phn ng th ba s khng xy ra kt ta khng b ha tan v kt ta t ga tr cc i.

Phng php tng gim khi lng

Posted on 03/04/2010 by BI TP HA HC I - Ni dung Da vo s tng gim khi lng khi chuyn t cht ny sang cht khc xc nh khi lng hn hp hay mt cht. - Da vo phng trnh ho hc tm s thay i v khi lng ca 1 mol cht trong phn ng (A v B) hoc x mol A v y mol B. (vi x, y t l cn bng phn ng). - Tnh s mol cc cht tham gia phn ng v ngc li. VD: Phn ng MCO3 + 2HCl => MCl2 + CO2 + H2O Ta thy rng khi chuyn 1 mol MCO3 thnh 1 mol MCl2 th khi lng tng: [M + (2x35,5) (M + 60)] = 11 gam v c 1 mol kh CO2 bay ra. Nh vy, khi bit khi lng mui tng ta co th tnh lng CO2 bay ra. Phn ng sete ha: CH3COOH + ROH -> CH3COOR + H2O Th t 1 mol ROH chuyn thnh 1 mol este, khi lng tng: (R + 59) (R + 17) = 42 gam. Nh vy bit khi lng ca ancol v khi lng este ta d dng tnh c s mol ancol hoc ngc li. Hoc: RCOOR + NaOH => RCOONa + ROH C 1 mol este RCOOR chuyn thnh 1 mol mui, khi lng tng( hoc gim) gam v tiu tn ht 1 mol NaOH, sinh ra 1 mol ROH. Nh vy nu bit khi lng este phn ng v khi lng mui to thnh ta d dng tnh c s mol ca NaOH v ROH hoc ngc li. Hoc vi bi ton cho kim loi A y kim loi B ra khi dung dch mui di dng t do: Khi lng KL tng bng: mB(bm) mA(tan) Khi lng KL gim bng: mA(tan) mB(bm)

Phng php ny thng c p dng gii bi ton v c v hu c, trnh c vic lp nhiu phng trnh, t s khng phi gii nhng h phng trnh phc tp. C th ni 2 phng php Bo ton khi lng v tng gim khi lng l hai anh em sinh i, v mt bi ton nu gii c phng php ny th cng c th gii bng phng php kia. Tuy nhin ty tng bi tp m phng php ny hay phng php kia l u vit hn. II Bi tp minh ho Bi 1: em 27,4g mt kim loi A tc dng hon ton vi dd HCl thu c dung dch B v V lt kh thot ra ( ktc) . Tc dng ht vi dung dch B bng dd H2SO4, ta thu c 46,6g mui. Tt c phn ng xy ra hon ton. Xc nh A v V lt kh thot ra. Bi 2: C 1 lit dung dch hn hp Na2CO3 0,1M v (NH4)2CO3 0,25M. Cho 43 gam hn hp BaCl2 v CaCl2 vo dung dch . Sau khi cc phn ng kt thc ta thu c 39,7gam kt ta A v dung dch B. Tnh % khi lng cc cht trong A A. %BaCO3 = 50%; %CaCO3 = 50% B. %BaCO3 = 50,38%; %CaCO3 = 49,62% C. %BaCO3 = 49,62%; %CaCO3 = 50,38% D. Khng xc nh c Bi 3: Ha tan hon ton 23,8 gam hn hp mt mui cacbonat ca kim loi ha tr I v mt mui cacbonat ca kim loi ha tr II bng dung dch HCl thy thot ra 4,48 lit kh CO2 ( ktc). C cn dung dch thu c sau phn ng th mui khan thu c l bao nhiu ? A. 26g B. 28g C. 26,8g D. 28,6g

Bi 4: Cho 3 gam mt axit no n chc A tc dng va vi dung dch NaOH. C cn dung dch sau phn ng thu c 4,1 gam mui khan. Cng thc phn t ca A l: A. HCOOH B. C3H7COOH C. CH3COOH D. C2H5COOH

Bi 5: Cho dung dch AgNO3 d tc dng vi dung dch hn hp c ha tan 6,25gam hai mui KCl v KBr thu c 10,39g hn hp AgCl v AgBr. Hy xc nh s mol hn hp u A. 0,08 mol B. 0,06 mol C. 0,03 mol D. 0,055mol

Bi 6: Nhng mt thanh graphit c ph mt lp kim loi ha tr II vo dung dch CuSO4 d. Sau phn ng khi lng ca thanh graphit gim i 0,24g. Cng thanh graphit nu c nhng vo dung dch AgNO3 th sau phn ng xong thy khi lng thanh graphit tng ln 0,52g. Kim loi ha tr II l: A. Pb B. Cd C. Al D. Sn

Bi 7: Ha tan hon ton 104,25 gam hn hp X gm NaCl v NaI vo nc c dung dch A. Sc kh Cl2 d vo dung dch A. Kt thc th nghim, c cn dung dch thu c 58,5gam mui khan. Khi lng NaCl c trong hn hp X l: A. 29,25g B. 58,5g C. 17,55g D. 23,4g

Bi 8: Ngm mt vt bng Cu c khi lng 15g trong 340g dung dch AgNO3 6%. Sau mt thi gian ly vt ra thy khi lng AgNO3 trong dung dch gim 25%. Khi lng ca vt sau phn ng l: A. 3,24g B. 2,28g C. 17,28g D. 24,12g

Bi 9: Nhng mt thanh km v mt thanh st vo cng mt dung dch CuSO4. Sau mt thi gian ly 2 thanh kim loi ra thy trong dung dch cn li c nng mol ZnSO4 bng 2,5 ln nng FeSO4. Mt khc khi lng dung dch gim 2,2 gam. Khi lng Cu bm ln km v bm ln st ln lt l: A. 12,8g v 32g B. 64g v 25,6g C. 32g v 12,8g D. 25,6g v 64g

Bi 10: Ngm mt inh st sch trong 200ml dung dch CuSO4, sau khi phn ng kt thc ly inh st ra khi dung dch, lm kh nhn thy khi lng inh st tng thm 0,8gam. a/ Vit phng trnh phn ng di dng phn t v ion thu gn b/ Cho bit vai tr cc cht tham gia phn ng c/ Xc nh nng mol/l ca dung dch CuSO4 Bi 11: Cho 6 gam mt cy nh st vo 200ml dung dch CuSO4 2M, sau mt thi gian ly inh st ra thy khi lng inh st l 6,12g a/ Tnh khi lng Cu bm vo inh st b/ Tnh CM thu c sau phn ng Bi 12: Ngm mt vt bng ng c khi lng 10gam trong 250gam dung dch AgNO3 4%. Khi ly vt ra th lng AgNO3 trong dung dch gim i 17% Xc nh khi lng ca vt sau phn ng. Bi 13: Ngm mt l km trong 100 ml dung dch AgNO3 0,1M. Vit phng trnh phn ng di dng phn t v ion thu gn, cho bit vai tr cc cht tham gia phn ng. Phn ng kt thc thu c bao nhiu gam bc v khi lng l km tng thm bao nhiu. Bi 14: Cho 2 thanh kim loi X c ha tr II v c khi lng bng nhau. Thanh 1 nhng vo dung dch Cu(NO3)2 v thanh 2 nhng vo dung dch Pb(NO3)2. Sau mt thi gian thanh 1 gim 0,2% v thanh 2 tng 28,4% so vi ban u. S mol ca 2 thanh tham gia phn ng gim nh nhau. Tm X?

Bi 15: Nhng thanh kim loi A ha tr 2 vo dung dch CuSO4 mt thi gian thy khi lng thanh gim 0,05% , cng nhng thanh kim loi trn vo dd Pb(NO3)2 th khi lng thanh tng 7,1%. Xc nh M bit s mol CuSO4v Pb(NO3)2 pu l nh nhau. Bi 16. Nung 100 gam hh Na2CO3 v NaHCO3 n khi lng khng i dc 69 gam cht rn. Xc nh % tng cht trong hn hp. Bi 17. Ha tan 23,8 g mui M2CO3 v RCO3 vo HCl thy thot ra 0,2 mol kh. C cn dd thu c bao nhiu g mui khan. L THUYT 1/ Cho kim loi tc dng vi dung dch axit Nu bit khi lng kim loi v s mol kh th tnh c khi lng kh v s mol axit tham gia phn ng axit Nu bit khi lng mui v s mol kh th tnh c khi lng kim loi v s mol Nu bit khi lng kim loi v khi lng mui th tnh c s mol kh v axit

Bi 18: Cho 14,5gam hn hp Mg, Fe, Zn vo dung dch H2SO4 long d thu c 6,72 lit H2 ( ktc). Khi lng(gam) mui sunfat thu c l: A. 43,9g B. 43,3g C. 44,5g D. 34,3g

Bi 19: Ha tan m gam hn hp A gm Fe v kim loi M( c ha tr khng i) trong dung dch HCl d th thu c 1,008 lit kh( ktc) v dung dch cha 4,575g mui khan. Gi tr m l: A. 1,38 B. 1,83g C. 1,41g D. 2,53g

Bi 20: Ha tan hon ton 5g hn hp 2 kim loi bng dung dch HCl thu c dung dch A v kh B. C cn dung dch A thu c 5,71g mui khan. Th tch (lit) kh B thot ra l: A. 2,24 B. 0,224 C. 1,12 D. 0,112

2/ T hp cht A chuyn thnh hp cht B Kiu bi cho s mol 2 mui:

Vi kiu bi ny ta tnh s chnh lch khi lng 2 gc axit tm s mol mui Kiu bi t oxit chuyn thnh mui:

Vi kiu bi ny ta tnh s chnh lch gia khi lng mol nguyn t O v khi lng gc axit.

Bi 21: Khi ly 3,33g mui clorua ca mt kim loi ch c khi lng II v mt lng mui nitrat ca kim loi c cng s mol nh mui clorua trn, thy khc nhau 1,59g. Kim loi trong 2 mui ni trn l: A. Mg B. Ba C. Ca D. Zn

Bi 22: Ha tan 5,8g mui cacbonat MCO3 bng dung dch H2SO4 long, va thu c mt cht kh v dung dch G1. C cn G1 c 7,6g mui sunfat trung ha. Cng thc ha hc ca mui cacbonat l: A. MgCO3 B. FeCO3 C. BaCO3 D. CaCO3 Bi 23:(H A 2007): Ha tan hon ton 2,81g hn hp gm Fe2O3, MgO, ZnO trong 500ml dung dch H2SO4 0,1M( va ). Sau phn ng hn hp mui sunfat khan thu c sau khi c cn c khi lng l: A. 3,81g B. 4,81g C. 5,81g D. 6,81g

Bi 24: Nhit phn 9,4 gam Cu(NO3)2 mt thi gian thu c 7,24 g cht rn. Tnh hiu sut ca phn ng nhit phn S: 20% Bi 25: Nhit phn 16,2g AgNO3 mt thi gian thu c hn hp kh c tng hki lng 6,2gam. Tnh khi lng Ag to ra trong phn ng trn S: 5,4g Bi 26: Cho 10g st tc dng vi dung dch CuSO4, mt thi gian thu c cht rn A c khi lng 10,04g. Cho cht rn A tc dng ht vi dung dch HNO3 long d thy to ra V lit kh NO duy nht ktc. Tnh gi tr V Bi 27: Khi cho 11g hn hp gm Al, Fe vo mt bnh ng dung dch HCl d, sau khi kt thc phn ng khi lng bnh tng thm 10,2 g. Tnh s mol mi kim loi trong hn hp S: Al: 0,2; Fe: 0,1 Bi 28: 3,78g Al phn ng va vi dung dch mui XCl3 to thnh dung dch Y. Khi lng cht tan trong Y gim 4,06g so vi dung dch XCl3. Xc nh cng thc mui XCl3? S: FeCl3 Bi 29: t chy hon ton mt hirocacbon A, dn ton b sn phm chy vo bnh ng dung dch nc vi trong d thy khi lng dung dch nc vi trong gim 14,1g ng thi to ra 30g kt ta. Tnh gi tr m? S: 3,9g

PHNG TRNH ION THU GN

Posted on 03/04/2010 by BI TP HA HC

1. Mt s ch

- thc t gii bi tp theo phng trnh ion thu gn tun theo y cc bc ca mt bi tp ho hc nhng quan trng l vic vit phng trnh phn ng : l s kt hp ca cc ion vi nhau. - Mun vit c vit c phng trnh ion thu gn, hc sinh phi nm c bng tnh tan, tnh bay hi, tnh in li yu ca cc cht, th t cc cht xy ra trong dung dch. - Vi phng php s dng phng trnh ion thu gn n c th s dng cho nhiu loi phn ng : Trung ho, trao i, oxi ho kh, Min l xy ra trong dung dch, Sau y ti xin php i vo c th mt s loi Phn ng hn hp baz vi hn hp axit v Mui cacbonat vi axit. a. Phn ng trung ho. Phng trnh phn ng :
H+ + OH- => H2O

Theo phng trnh phn ng :

n H = n OH

b. Phn ng cu mui cacbonat vi axit. Nu cho t t axit vo mui. Phng trnh :

H+ + CO32- => HCO3HCO3- + H+ => CO2 + H2O

Nu cho t t mui vo axit. Phng trnh :

2 H+ + CO32- => H2O + CO2

c. Phn ng ca oxit axit vi hn hp dung dch kim. S mol OH-: s mol CO2= x Nu Nu Nu -

x<= 1 => ch to ra mui axit ) 2 >=x => ch to ra mui trung tnh 1 < x < 2 => to ra 2 mui. Nu baz d ch thu c mui trung ho.

Ch :
Nu CO2 d ch c mui axit. Nu cng mt lc c 2 mui th c 2 cht CO2 v baz u ht.

Khi lng chung ca cc mui :

tng khi lng Cc mui = tng khi lng cation + tng khi lng anion trong : mCation = mKim loi , mAnion = mGc axit Phng php ng cho
Posted on 31/03/2010 by BI TP HA HC

Ni dung Thng dng gii cc bi ton trn ln cc cht vi nhau, c th l ng th hay d th nhng cui cng l phi ng th.

Nu trn ln cc dung dch th phi cng mt cht hoc khc cht nhng do phn ng vi nc to thnh mt cht. Trn hai dung dch ca cht A c nng khc nhau, ta thu c cht A c nng duy nht. Nh vy lng cht tan trong phn c gim xung phi bng lng cht tan trong phn long tng ln.

p dng Ho v c: Trn hai dung dch c nng khc nhau. Trn cht rn vo dung dch (Na2O vo dung dch NaOH) Cho cht kh vo dung dch (SO3 vo dung dch H2SO4) Trn hai dung dch khc nng . Trn hai cht kh vo nhau (hidrocacbon vi nhau, hidrocacbon vi hidro..)

Ho hu c:

Bi ton xc nh thnh phn hn hp khi bit ctpt

Posted on 19/01/2010 by BI TP HA HC

Bi ton xc nh thnh phn hn hp khi bit ctpt

MT S LU KHI GII BI TON HN HP :

Khai thc tnh cht ha hc khc nhau ca tng loi hidrocacbon, vit cc phng trnh phn ng. t a, b, c, ln lt l th tch (hoc s mol) kh trong hn hp. Lp cc phng trnh i s: bao nhiu d kin l by nhiu phng trnh. Cc th nghim thng gp trong ton hn hp :

+t chy hn hp trong O2 : Thng dng lng d O2 (hoc ) phn ng xy ra hon ton, nu thiu oxi bi ton s tr nn phc tp v sn phm c th l C, CO, CO2, H2O, hoc sn phm ch gm CO2, H2O ng thi d hidrocacbon. +Phn ng cng vi H2 : Cho hn hp gm hidrocacbon cha no v H2 qua Ni, toC (hoc Pd, to) s c phn ng cng. gim th tch hn hp bng th tch H2 tham gia phn ng.

Ta lun c :

+Phn ng vi dd brm v thuc tm d, tng khi lng ca dd chnh l khi lng ca hidrocacbon cha no. CnH2n+2-2k + kBr2 CnH2n+2-2kBr2k +Phn ng c trng ca ank-1-in: 2R(CCH)n + nAg2O 2R(CCAg)n + nH2O Khi lm ton hn hp do s mol cc cht lun thay i qua mi th nghim do khi qua th nghim mi ta nn lit k s mol ca hn hp sau v trc mi th nghim. Lu : trong cng thc tnh PV = nRT th V l Vbnh. V d : Mt bnh kn c dung tch 17,92 lt ng hn hp gm kh hidro v axetilen ( OOC v 1 atm) v mt t bt Ni xc tc. Nung nng bnh mt thi gian sau lm lnh n 0oC. a)Nu cho lng kh trong bnh qua dd AgNO3/NH3 s sinh ra 1,2 gam kt ta vng nht. Tm s gam axetilen cn li trong bnh.

b)Cho lng kh cn li qua dd brom thy khi lng dd tng ln 0,41g. Tnh s gam etilen to thnh trong bnh. c)Tnh th tch etan sinh ra v th tch H2 cn li sau phn ng. Bit t khi hn hp u (H2 + C2H2 trc phn ng) so vi H2 = 4. Bt Ni c th tch khng ng k. GII : a)Tnh lng axetilen cn d : v Phn 1 :

Sn phm chy to kt ta vng nht vi dd AgNO3/NH3 chng t hn hp cn axetilen d Cc ptp :

Lng axetilen cn li trong bnh : nC2H2 d = 2nC2H2 p = 2nC2Ag2 = 2.0,005 = 0,01 (mol) b)Tnh s gam etilen to thnh trong bnh : v Phn 2 :

Cc ptp : C2H4 + Br2 C2H4Br2 b b b (mol)

C2H2 + 2Br2 C2H2Br4 0,005 2.0,005 p dng LBT khi lng : mbnh tng = mC2H4 + mC2H2 mC2H4 = mbnh tng mC2H2 = 2(0,41 0,005.26) = 0,56 (g) (mol)

Gi y l s mol etan to thnh. nC2H2 p to etan = y = 0,2 (0,01 + 0,02) = 0,17 (mol) nEtan = 0,17 (mol) nH2 cn li = 0,6 (0,02 + 2.0,17) = 0,24 (mol) Ghi ch : Ta nn t cc n s ngay t u v phi cng n v. Qua mi th nghim s gip ta tm mt n s. Lu lng hn hp mang phn ng trong mi th nghim c th khc nhau nhng t l thnh phn cc cht trong hn hp khng i.

Xc nh thnh phn hn hp
Cc bc gii :

- Vit y cc phng trnh phn ng xy ra (nu c) da vo tnh cht ha hc, cch iu ch cht. Lu kh nng cht phn ng ban u c th hoc va hoc cn d sau cc phn ng ha hc. - t n s cc cht trong hn hp, thng theo s mol hoc nu l hn hp kh th c th t theo th tch V. - Thit lp phng trnh i s theo s mol hoc theo th tch. - Gii h phng trnh i s suy ra n s. + Nu c n n s n phng trnh th gii bnh thng. + Nu c n n s, m phng trnh (m < n) th bin lun. + Lu cc iu kin m cc n s phi tun theo kim tra kt qu ca bi gii c ng khng. -Tnh % theo s mol (th tch) hoc tnh khi lng cc cht, t suy ra % theo khi lng. Cng thc : Gi s hn hp c hai cht A v B.

xA, xB : l s mol hoc th tch mi kh trong hn hp (hoc cng c th l % theo s mol hay th tch cc kh )

Bi tp v d : Bi 1 : Trn 5,04 lt hn hp kh (X) C2H6, C2H4, C3H6 vi H2 (ly d) trong mt bnh kn c xc tc Ni nung nng. Sau khi phn ng xy ra hon ton thy th tch kh trong bnh gim i 3,36 lt. Mt khc nu t chy hon ton 14,3g hn hp (X) cn va 35,28 lt O2 (ktc). Tnh % khi lng hn hp kh (X), th tch cho ktc. *Tm tt :

Gi x, y z ln lt l s mol ca C2H6, C2H4, C3H6 c trong hn hp

Ton tng hp, phc tp

Nguyn tc : - Cn c tng cch gii v tng dng bi tp : xc nh CTPT, CTCT, tnh thnh phn % i gii tng phn.

- Cn c vo s mol CO2 v H2O ca phn ng chy. + Hn hp ankan v anken => n CO2 > n H2O n H2O n CO2 = nankan + Hn hp anken v ankin => n CO2 < n H2O n H2O n CO2 = nankin + Hn hp anken v ankin nankan = nankin , n CO2 = n H2O nankan > nankin , n CO2 < n H2O nankan < nankin , n CO2 > n H2O Phn ng cng H2 :

anken + H2 ankan ankin + H2 anken + ankan Cch gii mt bi ton ha c nhiu vn phc tp : Lp s , ghi vn tt nhng y s liu v d kin cho, ghi vn cn tm. Nhn vo s , trnh by li cho thng sut ni dung bi ton.

Phn tch ni dung qua tng giai on trn s . Nhn bit cht no cn, cht no ht sau mi phn ng ha hc kt thc hoc t tnh trng nghi ng. + i khi d kin cho cui bi ton gip xc nh c s kin xy ra trong cc phn ng ha hc trc. + i vi phn ng ha hc hu c, nu bi khng cho khng c xem phn ng c hiu sut 100%. Vit phng trnh phn ng xy ra theo tng giai on.

t n s cho vn cn tm v n s trung gian. Xy dng cc phng trnh i s bng cch da vo d kin cho v cc phng trnh ha hc xy ra. Cn lu : + Phn t lng ca mt cht. + Phn t lng trung bnh ca hn hp. + T khi hi ca cht kh v ca mt hn hp kh. + Phng trnh trng thi i vi mt khi lng kh khng thay i. + Phng trnh Claperon Mendeleep i vi mt khi lng kh thay i.

+ nh lut bo ton khi lng. + Nng % v nng mol/l ca dd. +Gii h phng trnh i s tm nghim.

(*) Lu iu kin ca bi ton.

Xc nh CTPT da vo phng php bin lun
Posted on 18/01/2010 by BI TP HA HC

Phng php bin lun

Da vo gii hn xc nh CTPT ca mt hydrocacbon:
Khi s phng trnh i s thit lp c t hn s cn tm, c th bin lun da vo gii hn: CXHY th: y 2x + 2; y chn, nguyn dng; x 1, nguyn. Nu khng bin lun c hay bin lun kh khn c th dng bng gi tr s tm kt qu. iu kin bin lun ch yu ca loi ton ny l: ha tr cc nguyn t. Phng php bin lun trnh by trn c th p dng xc nh CTPT ca mt cht hoc nu nm trong 1 hn hp th phi bit CTPT ca cht kia.

Bin lun theo phng php ghp n s xc nh CTPT ca mt hydrocacbon:

a)Cc bc c bn: Bc 1 : t s mol cc cht trong hn hp l n s. Bc 2 : ng vi mi d kin ca bi ton ta lp mt phng trnh ton hc. Bc 3 : Sau ghp cc n s li rt ra h phng trnh ton hc. Chng hn: a + b = P (vi a, b l s mol 2 cht thnh phn) an + bm = Q (vi n, m l s C ca 2 hydrocacbon thnh phn) Bc 4 : c th xc nh m, n ri suy ra CTPT cc cht hu c thnh phn, c th p dng tnh cht bt ng thc: Gi s : n < m th n(x + y) < nx + my < m(x + y)

Hoc t mi lin h n,m lp bng gi tr s bin lun. Nu A, B thuc hai dy ng ng khc nhau ta phi tm x, y ri th vo phng trnh nx + my = Q xc nh m,n CTPT. Mt s phng php bin lun xc nh dy ng ng v CTPT hydrocacbon: v Cch 1 : Da vo phn ng chy ca hydrocacbon, so snh s mol CO2 v s mol H2O. Nu t 1 hydrocacbon (A) m tm c :

Cch 2 : Da vo CTTQ ca hydrocacbon A :

Bc 1 : t CTTQ ca hydrocacbon l :

CnH2n+2-2k ( y k l s lin kt hoc dng mch vng hoc c 2 trong CTCT A). iu kin k 0, nguyn. Nu xc nh c k th xc nh c dy ng ng ca A. k = 0 A thuc dy ng ng ankan k = 1 A thuc dy ng ng anken k = 2 A thuc dy ng ng ankin hay ankadien

chng minh hai ankan A, B thuc cng dy ng ng, ta t A : CnH2n+2-2k ; B : CmH2m+2-2k. Nu tm c k = k th A, B cng dy ng ng.

Bc 2 : Sau khi bit c A, B thuc cng d ng ng, ta t CTTQ ca A l CxHy. V B l ng ng ca A; B hn A n nhm CH2- th CTTQ ca B : CxHy(CH2)n hay Cx+nHy+2n. Bc 3 : Da vo phng trnh phn ng chy ca A, B, da vo lng CO2, H2O, O2 hoc s mol hn hp thit lp h phng trnh ton hc, ri gii suy ra x, y, n Xc nh c CTPT A, B.

Cch 3 : Da vo khi nim dy ng ng rt ra nhn xt :

Cc cht ng ng k tip nhau c khi lng phn t lp thnh mt cp s cng cng sai d = 14. C mt dy n s hng M1, M2., Mn lp thnh mt cp s cng cng sai d th ta c

+ S hng cui Mn = M1 + (n-1)d

+ Tng s hng + Tm M1,, Mn suy ra cc cht Trong mt bi ton thng phi kt hp nhiu phng php. V d : t chy mt hn hp gm 2 hydrocacbon A, B (c M hn km nhau 28gam) th thu c 0,3 mol CO2 v 0,5 mol H2O. Tm CTPT & tn A, B GII : Hydrocacbon A, B c M hn km nhau 28g A, B thuc cng dy ng ng. Cch 1 :

Xc nh CTPT da vo phng php gi tr trung bnh

Posted on 18/01/2010 by BI TP HA HC

Phng php gi tr trung bnh (xc nh CTPT ca hai hay nhiu cht hu c trong hn hp):
L phng php chuyn hn hp nhiu gi tr v mt gi tr tng ng, nhiu cht v mt cht tng ng. v c im:

Phng php gi tr trung bnh c dng nhiu trong ha hu c khi gii bi ton v cc cht cng dy ng ng. Mt phn bn cht ca gi tr trung bnh c cp n vic tnh phn trm n v v khi lng hn hp kh trong bi ton t khi hi chng u lp 10. Do , hc sinh d dng lnh hi phng php ny xc nh CTPT ca hai hay nhiu cht hu c trong hn hp.

Phng php khi lng phn t trung bnh ca hn hp (

Cht tng ng c khi lng mol phn t trung bnh ca hn hp. Cc bc gii : Bc c bn : Xc nh CTTQ ca hai cht hu c A, B Bc 1 : Xc nh CTTB ca hai cht hu c A, B trong hn hp Bc 2 : Tm qua cc cng thc sau :

l khi lng mol phn t

Bc 3 : Bin lun tm MA, MB hp l => CTPT ng ca A v B Phm vi ng dng: s dng c li nhiu i vi hn hp cc cht cng dy ng ng

Phng php CTPT trung bnh ca hn hp:

v Phm vi ng dng : Khi c hn hp gm nhiu cht, cng tc dng vi mt cht khc m phng trnh phn ng tng t nhau (sn phm, t l mol gia nguyn liu v sn phm, hiu sut, phn ng tng t nhau), c th thay th hn hp bng mt cht tng ng, c s mol bng tng s mol ca hn hp. Cng thc ca cht tng ng gi l CTPT trung bnh. v Phng php gii :

Mt s lu :

1)Nu bi cho 2 cht hu c A, B l ng ng lin tip th : m = n + 1 ( y n, m l s C trong phn t A, B). 2)Nu bi cho 2 cht hu c A, B hn km nhau k nguyn t C th m = n + k. 3)Nu bi cho 2 cht hu c A, B cch nhau k nguyn t C th : m = n + (k+1). 4)Nu bi cho anken, ankin th n, m 2. 5)Nu bi ton cho A, B l hydrocacbon th kh trong iu kin thng (hay iu kin tiu chun) th n, m 4.

Bi ton v d :

t chy hon ton 19,2gam hn hp 2 ankan lin tip thu c 14,56 lit CO2 ( O0C, 2 atm). Tm CTPT 2 ankan. GII :

nCO2 = an + bm = 1,3 mhh = (14n + 2)a + (14m + 2)b = 19,2 14(bm + an) + 2(a+b) = 19,2 T (1), (2) suy ra : a + b = 0,5 = nhh = mhh/nhh = 19,2/0,5 = 38,4 (2)

(1)

MA < 38,5 < MB = MA + 14 Vy A: C2H6 v B:C3H8

Xc nh CTPT da vo phng php th tch

Posted on 18/01/2010 by BI TP HA HC

Phng php th tch (phng php kh nhin k):

v Phm vi ng dng : Dng xc nh CTPT ca cc cht hu c th kh hay th lng d bay hi. v C s khoa hc ca phng php : Trong mt phng trnh phn ng c cc cht kh tham gia v to thnh ( cng iu kin nhit , p sut) h s t trc cng thc ca cc cht khng nhng cho bit t l s mol m cn cho bit t l th tch ca chng.

Phng php gii

Bc 1 : Tnh th tch cc kh VA, VO2, VCO2, VH2O (hi) Bc 2 : Vit v cn bng phng trnh phn ng chy ca hydrocacbon A di dng CTTQ CXHY Bc 3 : Lp cc t l th tch tnh x,y

Cch khc : Sau khi thc hin bc 1 c th lm theo cch khc: -Lp t l th tch VA : VB : VCO2 : VH2O ri a v t l s nguyn ti gin m:n:p:q. -Vit phng trnh phn ng chy ca hp cht hu c A di dng:

mCXHY + nCO2 =>pCO2 + qH2O -Dng nh lut bo ton nguyn t cn bng phng trnh phn ng chy s tm c x v y => CTPT A * Mt s lu : -Nu VCO2 : VH2O = 1 : 1 => C : H = nC : nH = 1 : 2-Nu ton cho oxi ban u d th sau khi bt tia la in v lm lnh (ngng t hi nc) th trong kh nhin k c CO2 v O2 cn d. Bi ton l lun theo CXHY. -Nu ton cho VCxHy = VO2 th sau khi bt tia la in v lm lnh th trong kh nhin k c CO2 v CXHY d. Bi ton lun theo oxi. -Khi t chy hay oxi ha hon ton mt hydrocacbon m gi thit khng xc nh r sn phm, th cc nguyn t trong hydrocacbon s chuyn thnh oxit bn tng ng tr: N2 kh N2 Halogenkh X2 hay HX (ty bi)

Bi tp v d
V d:Trn 0,51 lit hn hp C gm hydrocacbon A v CO2 vi 2,5 lit O2 ri cho vo kh nhin k t chy th thu c 3,4 lit kh, lm lnh ch cn 1,8 lit. Cho hn hp qua tip dung dch KOH (c) ch cn 0,5 lit kh. Cc V kh o cng iu kin. Tm CTPT ca hydrocacbon A. Tm tt :

Xc nh CTPT da vo phn ng chy

Posted on 04/01/2010 by BI TP HA HC

Phng php da vo phn ng chy :

Du hiu nhn bit bi ton dng ny : bi t chy mt cht hu c c cp n khi lng cht em t hoc khi lng cc cht sn phm (CO2, H2O) mt cch trc tip hoc gin tip (tc tm c khi lng CO2, H2O sau mt phn ng trung gian).

1)

Phng php gii:

Bc 1 : Tnh MA Bc 2 : t A : CXHY *Vit phng trnh phn ng chy.

T suy ra CTPT A

Mt s lu :
1)Nu bi cho : oxi ha hon ton mt cht hu c A th c ngha l t chy hon ton cht hu c A thnh CO2 v H2O.2)Oxi ha cht hu c A bng CuO th khi lng oxi tham gia phn ng ng bng gim khi lng a(g) ca bnh ng CuO sau phn ng oxi ha. Thng thng trong bi ton cho lng oxi tham gia phn ng chy, tm khi lng cht hu c A nn ch n nh lut bo ton khi lng mA + a = mCO2 + mH2O 3)Sn phm chy (CO2, H2O) thng c cho qua cc bnh cc cht hp th chng. 4)Bnh ng CaCl2 (khan), CuSO4 (khan), H2SO4 c, P2O5, dung dch kim,hp th nc. Bnh ng cc dung dch kimhp th CO2. Bnh ng P trng hp th O2. 5) tng khi lng cc bnh chnh l khi lng cc cht m bnh hp th. 6)Nu bi ton cho CO2 phn ng vi dung dch kim th nn ch n mui to thnh xc nh chnh xc lng CO2. 7)Vit phng trnh phn ng chy ca hp cht hu c vi oxi nn oxi li cn bng sau t v sau n v trc. Cc nguyn t cn li nn cn bng trc, t v trc ra v sau phng trnh phn ng.

2)

Bi tp v d :

V d 1 :t chy hon ton 0,58g mt hydrocacbon A c 1,76g CO2 v 0,9g H2O. Bit A c khi lng ring DA 2,59g/l. Tm CTPT A

Tm tt : 0,58g X + O2 (1,76g CO2; 0,9g H2O) DA 2,59g/l. Tm CTPT A ? GII : *Tm MA : Bit DA => MA = 22,4.2,59 = 58 *Vit phng trnh phn ng chy, lp t l tm x,y.

=>x = 4 y = 10 Vy CTPT A : C4H10 V d 2 : Khi t chy hon ton 0,42g mt hydrocacbon X thu ton b sn phm qua bnh 1 ng H2SO4 c, bnh 2 ng KOH d. Kt qu, bnh 1 tng 0,54g; bnh 2 tng 1,32g. Bit rng khi ha hi 0,42g X chim th tch bng th tch ca 1,192g O2 cng iu kin. Tm CTPT ca X. Tm tt : Tm CTPT X ? GII : *Tnh MX : 0,42g X c VX = VO2 ca 0,192g O2 (cng iu kin)

Ta c :

bi cho khi lng CO2, H2O gin tip qua cc phn ng trung gian ta phi tm khi lng CO2, H2O *Tm mCO2, mH2O : -Bnh 1 ng dd H2SO4 s hp th H2O do tng khi lng bnh 1 chnh l khi lng ca H2O : m1 = mH2O = 0,54g (2)

-Bnh 2 ng dd KOH d s hp th CO2 do tng khi lng bnh 2 chnh l khi lng ca CO2 : m2 = mCO2 = 1,32g (3)

=>x = 5 y = 10 Vy CTPT X : C5H10 (M = 70vC)

Xc nh CTPT da vo khi lng

Posted on 04/01/2010 by BI TP HA HC

BI TON LP CTPT HYDROCACBON

I Phng php khi lng hay % khi lng.
1) Phng php gii :
Bc 1 : Tm MA : ty theo gi thit bi cho m s dng cc cch tnh sau tm MA. Tm MA da trn cc khi nim c bn,cc nh lut c bn. C nhiu cch tm khi lng phn t, ty tng gi thit bi cho m dng cch tnh thch hp. 1, Da vo khi lng ring DA (ktc) =>MA = 22,4 . DA vi DA n v g/l 2, Da vo t khi hi ca cht hu c A MA = MB . dA/B MA = 29 . DA/KK 3, Da vo khi lng (mA) ca mt th tch VA kh A ktc MA = (22,4 . mA)/VA mA: khi lng kh A chim th tch VA ktc 4, Da vo biu thc phng trnh Mendeleep Claperon: Cho MA (g) cht hu c A ha hi chim th tch VA (lit) nhit T=t+273 (0K) v p sut P(atm)

5, Da vo nh lut Avogadro: nh lut : cng iu kin nhit v p sut, mi th tch kh bng nhau u cha cng mt s phn t kh.

Bc 2 : t CTPT cht A: CXHY Xc nh thnh phn cc nguyn t trong hydrocacbon.

Cch 1 : Dng khi bi

-

Khng cho khi lng hydrocacbon em t chy Tnh c mC, mH t mCO2, mH2O

*Tnh khi lng cc nguyn t c trong A v mA (g) cht A.

=> CTTN : (CH)n -Xc nh n: bin lun t CTTN suy ra CTPT ng ca A : y 2x + 2; y chn, nguyn dng ; x 1, nguyn dng. =>T xc nh c CTPT ng ca cht hu c A. Lu : Khi bi ton yu cu xc nh CTG nht ca cht hu c A (hay CTN ca A) hoc khi khng cho d kin tm MA th ta lm theo cch trn. 2) Cc v d : V d 1:Mt hydrocacbon A c thnh phn nguyn t: %C = 84,21; %H = 15,79; T khi hi i vi khng kh bng dA/KK = 3,93. Xc nh CTPT ca A Gii : Bc 1 : Tnh MA: Bit dA/KK => MA = MKK. dA/KK = 29.3,93 = 114 Bc 2 : t A : CXHY

Suy ra CTPT A : C8H18 V d 2 :Mt hydrocacbon A th kh c th tch gp 4 ln th tch ca lu hunh ioxit c khi lng tng ng trong cng iu kin. Sn phm chy ca A dn qua bnh ng nc vi trong d th c 1g kt ta ng thi khi lng bnh tng 0,8g. Tm CTPT A. Gii : *Tm MA : 1VA = 4VSO2( cng iu kin) =>nA = 4nSO2

Cch 1 : gii theo phng php khi lng hay % khi lng : t A : CXHY Bnh ng Ca(OH)2 hp th CO2 v H2O Ca(OH)2 + CO2 => CaCO3 + H2O m = mCaCO3 = 1g nCO2 = nCaCO3 = 1/100 = 0,01mol =>nC = nCO2 = 0,01 mol => mC = 12.0,01 = 0,12g mCO2 = 0,01.44 = 0,44g mbinh = mCO2 + mH2O =>mH2O = 0,8-0,44 = 0,36g

Vy CTPT ca A : CH4 Cch 2 : Bin lun da vo iu kin y 2x + 2; y chn, nguyn dng ; x 1, nguyn => x = 1 v y = 4 => CTPT A.

So snh v gii thch

Posted on 04/01/2010 by BI TP HA HC

BI TP SO SNH GII THCH CU TO, TNH CHT HA HC CA CC HYDROCACBON

v Nguyn tc : Da vo s so snh v c im cu to cc cht ri suy ra tnh cht ha hc ca cc cht . Bi tp v d :

So snh phn ng trng hp v phn ng cng. GII : *Ging nhau : u l phn ng cng hp cc phn t nh thnh mt phn t mi. *Khc nhau : Phn ng cng : Ch n thun cng 2 phn t nh (monome) thnh mt phn t mi cng l monome. Ch cn mt trong hai monome ban u c t nht mt lin kt trong phn t. Phn ng trng hp : Khng ch cng 2 m cng nhiu phn t ging nhau hoc tng t nhau thnh mt phn t mi c khi lng v kch thc rt ln gi l nhng polime. Cc monome tham gia phn ng trng hp nht thit phi c t nht mt lin kt trong phn t.

Bi tp tng t :

1)Gii thch quy tc cng Maccopnhicop? Minh ha bng v d c th. 2) Gii thch ti sao di lin kt C-C trong buta-1,3-dien ch bng 1,46A0 ngn hn lin kt n C-C bnh thng? 3)Ti sao khi nhit phn mui axetat vi xt iu ch ankan tng ng li phi dng xc tc CaO,t0? 4)So snh nhit di ca cc hydrocacbon a)Khi khi lng phn t tng dn? b)C cng CTPT nhng khc nhau dng khung Cacbon? 5)Khi thc hin phn ng phn hy ankan bi nhit li c tin hnh nhit trn 10000C ti sao li nhn mnh trong iu kin khng c khng kh? 6)So snh kh nng tham gia phn ng th ca cc halogen Flo, Clo, Brom, Ido vi cc ankan? 7)Ti sao cao su khi chy li c nhiu khi en? Lm th no khi en t li? Trong phn ng iu ch axetilen t metan c tin hnh nhit 1500OC cn ghi km iu kin lm lnh nhanh? 9)So snh cao su thng v cao su lu ha v thnh phn, bn, ng dng? 10)Gii thch v sao cao su tng hp c tnh n hi km cao su thin nhin? 11)Phn bit cc khi nim : a)CTN, CTG, CTPT v CTCT. b)Lin kt , . Ly propen lm v d c)ng ng, ng phn l g? Nu cc loi ng phn, cho v d? d)C th coi nguyn t Br trong phn t CnH2n+1 Br l mt nhm chc c khng? Ti sao?

Vit phng trnh phn ng gia cc cht

Posted on 04/01/2010 by BI TP HA HC

BI TP VIT PHNG TRNH PHN NG GIA CC CHT

Nhng ch khi lm loi bi tp ny :
-Phi nm vng cc phn ng ha hc ca cc hidrocacbon.

-Nh cc im c bit trong cc phn ng, v d :

Ankan :
-Phn ng th : T C3 tr ln nu th vi Cl2 (askt, 1:1) s thu c hn hp sn phm l ng phn ca nhau. -Phn ng cracking : Ch c ankan t C3 tr ln. -Phn ng hidro ha i khi cng c gi l phn ng cracking nhng xc tc l Ni, to. -Lu : Phn ng cng H2 v H2 u c xc tc l Ni, to.

Xicloankan :
-Vng C3, C4 ch c phn ng cng m vng khng c phn ng th. Vng C5 tr ln khng c phn ng cng ch c phn ng th.

Aken, ankadien, ankin :

-Phn ng cng : Nu tc nhn bt i cng vi anken bt i th sn phm chnh c xc nh theo quy tc Macopnhicop. Ch n sn phm. -i vi ankin th cn ch n xc tc bit 1 hoc 2 lin kt s b t. -Phn ng trng hp : Cn ch cc phn ng trng hp 1,4 thng to thnh cao su. v Bi tp ng dng : Bi 1 :a)Vit phng trnh phn ng khi cho propen, propin, divinyl tc dng vi Br2 theo t l mol 1 : 1.b)Hi khi cho 3 cht trn tc dng vi HCl (c xt) theo t l 1 : 1 th thu c nhng sn phm g? Gi tn chng. c)Hy cho bit CTCT v tn gi ca sn phm khi cho isopren v penta-1,4-dien tc dng vi dd Br2, HCl theo t l mol 1 : 1. Vit CTCT ca polime thu c khi trng hp 2 ankadien cho trn. GII : a)Phn ng cng gia hydrocacbon khng no vi tc nhn i xng th tng i n gin. Ty vo t l s mol m 1 hoc 2 lin kt s b t. Ptp : Xem phn tm tt ha tnh b)Tc dng vi HCl (1 : 1) p dng quy tc Macopnhicop *Propen cng HCl cho 2 sn phm. v Bi tp tng t :

1) Vit phng trnh phn ng ca but-1-in, buta-1,3-dien vi H2, Br2, HCl, H2O. Gi tn sn phm. 2) Khi trng hp buta-1,3-dien vi xc tc Na ta thu c cao su Buna c ln 2 sn phm ph A v B. A l mt cht do khng c tnh n hi, mi mc xch c mt mch nhnh l nhm vinyl. B l hp cht vng c tn l 1-vinylxiclohexan c phn t bng 108. Vit cc phng trnh phn ng xy ra di dng CTCT. 3) Phn ng cracking l g? Vit cc phng trnh phn ng dng tng qut khi cracking mt ankan. -Khi cracking butan thu c mt hn hp gm 7 cht, trong c H2 v C4H8. Hi CTCT ca butan l n hay iso? Vit cc phng trnh phn ng xy ra? 4) Olefin l g? Vi CTPT CnH2n c th c cc cht thuc dy ng ng no? Nu tnh cht ha hc c bn ca n? Vit phng trnh phn ng khi cho propylen tc dng vi O2, dd Br2, HCl, dd KMnO4, phn ng trng hp. Hp cht C6H12 khi cng hp HBr ch thu c mt sn phm duy nht, nh CTCT c th c ca olefin ny v vit phng trnh phn ng. 5) Vit phng trnh phn ng (nu c) ca cc hp cht sau vi dd AgNO3/NH3 a) Axetylen b) But-1-in c) But-2-in 6) Mun iu ch n-pentan, ta c th hidro ha nhng anken no? Vit CTCT ca chng. 7) Vit phng trnh phn ng iu ch cc hp cht sau y t nhng anken thch hp : a)CH3CHBr CHBrCH3 b) CH3CHBr CBr(CH3)2 c) CH3CHBr CH(CH3)2

Tinh ch-tch
Posted on 03/01/2010 by BI TP HA HC

Tch v tinh ch
a. Tch

Tch ri l tch ring tt c nguyn cht ra khi hn hp bng cch tch dn tng cht mt. th nghim ny kh, i hi phi chn ha cht thch hp tch v hon nguyn li cht . S :

Phng php

Phng php vt l:
Phng php chng ct tch ri nhng cht lng ha tan vo nhau, c th dng phng php chng ct ri dng phng php ngng t thu cc ha cht. Phng php chit tch nhng cht hu c tan c trong nc vi cc cht hu c khng tan c trong nc. dch. Phng php ha hc: Chn nhng ha cht thch hp cho tng ring cht tch ring tng cht ra khi hn hp, ng thi ch dng nhng phn ng ha hc m sau khi phn ng d dng ti to cc cht ban u. v Bi tp v d : Tch ring tng kh ra khi hn hp kh gm CH4, C2H4, C2H2 v CO2. GII : Nhn xt : CO2 tan trong dd nc vi trong, CH4, C2H4, C2H2 th khng . S tch Li gii v phng trnh phn ng:

Phng php lc tch cc cht khng tan ra khi dung

Dn hn hp kh qua dd Ca(OH)2 d, thu c CaCO3

CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 + H2O

Thot ra ngoi l hn hp kh CH4, C2H4, C2H2 c dn qua dd AgNO3/NH3 th C2H2 b gi li trong C2Ag2, cc kh CH4, C2H2 thot ra.

C2H2 + 2AgNO3 (dd) + 2NH3 C2Ag2 + 2NH4NO3

Tip tc dn hn hp kh CH4, C2H4 qua dd nc Brom th C2H4 b gi li, CH4 thot ra ta thu c CH4

C2H4 + Br2 C2H4Br2

Ti to CO2 bng cch nhit phn kt ta CaCO3 Ti to C2H2 bng cch cho kt ta C2Ag2 tc dng vi dd HCl

C2Ag2 + 2HCl C2H2 + 2AgCl

Ti to C2H4 bng cch cho cht lng C2H4Br2 tc dng vi Zn/ru:

C2H4Br2 + Zn C2H4 + ZnBr2 v Bi tp tng t : Tch ri cc kh sau ra khi hn hp gm : a) NH3, but-1-in, buta-1,3-dien v butan b) Kh HCl, but-1-in v butan

b. Tinh ch :
v v Nguyn tc : Tinh ch l lm sch ha cht nguyn cht no bng cch loi b i tp cht ra khi hn hp (nguyn cht v tp cht). Phng php : Dng ha cht tc dng vi tp cht m khng phn ng vi nguyn cht to ra cht ta hoc to ra cht kt ta lc b i.

S tinh ch : Mt s phn ng tch v ti to : Hidrocacbon Ankenc=c Phn ng tch Phn ng ti to R-CH=CH2 + Br2 R-CHBr-CH2Br R-CHBr-CH2Br CH=CH2 CH3-CH2OSO3H Phng php thu hi Thu ly kh anken bay ra (hoc chit ly anken lng R- phn lp)

Etilen CH2=CH2 CH2=CH2 + H2SO4 CH3-CH2OSO3H Ankin-1 v axetilen RCCH Benzen v cc ng ng ca 2R-CCH + Ag2O>R-CCAg+ 2H2O

CH2= CH2+H2SO4 R-CCAg+ HCl Lc b kt ta thu hi R-CCH +AgCl ankin lng hoc thu ly ankin kh. Khng tan trong nc v trong cc dd khc nn dng

benzen.

phng php chit tch.

Nu c anken v ankin th tch ankin trc bng dd AgNO3/NH3 v ankin cng cho phn ng cng vi dd Br2 nh anken. v Bi tp v d : V d 1 : Tinh ch (lm sch) Propilen c ln propin, propan v kh sunfur GII : Lu : SO2 v C3H6 u lm cho phn ng vi dd Brom nn phi tch SO2 trc ri mi dng dd Brom tch ly C3H6 ra khi hn hp ri tinh ch. v Bi tp tng t : 1)Tinh ch C3H8 ln NO2 v H2S, hi nc. 2)Tinh ch C2H6 ln NO, NH3, CO2 3)Lm sch etan c ln etilen v lm sch etilen c ln etan. 4) Lm sch etan c ln axetilen v ngc li. 5)Lm sch etilen c ln axetilen v ngc li.

Nhn bit
Posted on 03/01/2010 by BI TP HA HC

Nhn bit
v

Phng php:
Lm th nghim vi cc mu th Ch dng nhng phn ng c trng ca hidrocacbon nhn bit. Cc phn ng dng nhn bit phi n gin, d thc hin v phn ng phi d quan st s thay i (mu sc, kt ta, si bt kh). Khi c cht hu c v v c nn nhn bit cht v c trc nu c.

Lu

CO2 v SO2 u lm c nc vi trong nhng SO2 to kt ta vng c vi H2S hay lm mt mu nc Brom. H2O (hi) lm mu trng ca CuSO4 khan thnh mu xanh.

NH4Cl. NH4Cl. mu .

N2 kh tr, khng chy. NH3 lm xanh qu m hay to khi trng vi HCl to HCl(kh) lm qu m hay to khi trng vi NH3 to HCl(dung dch) lm qu tm, si bt CO2 vi CaCO3. NO l kh khng mu ha nu khi gp khng kh. NO2 l kh mu nu . H2 cho qua CuO nung nng, CuO t mu en chuyn thnh

CO cho li qua dung dch PdCl2, sn phm kh cho li qua nc vi trong d th nc vi trong b c. Phn bit anken vi cc hidrocabon khc c s lin kt :ly cng m lng th tch nh nhau ca cc hidrocacbon ri nh tng git dung dch Brom (cng nng ) vo mu. mu no c th tch Br2 b mt mu nhiu hn ng vi hidrocabon c nhiu lin kt . Phn bit axetilen vi cc ank-1-in khc: cho nhng th tch bng nhau ca cc cht th tc dng vi lng d dung dch AgNO3 trong NH3 ri nh lng kt ta kt lun. Phn bit ank-1-in vi cc ankin khc: ank-1-in to kt ta vng nht vi dung dch AgNO3 trong NH3. Bng nhn bit cc hidrocacbon

BNG H THNG NHN BIT CC CHT HU C

Hin tng Sn phm sau P lm hng giy qu m Mt mu mt mu

Cht

Thuc th

Phng trnh phn ng

Ankan

Cl2/s

CnH2n+2 + Cl2 ->CnH2n+1Cl + HCl

Anken

dd Br2 dd KMnO4

CnH2n + Br2 -> CnH2nBr2 3CnH2n + 2KMnO4 + 4H2O -> 3CnH2n(OH)2 + 2MnO2 + 2KOH

Kh Oxi Ankaien dd Br2 dd Br2

2CH2 = CH2 + O2 ->CH3CHO

Ankin

CnH2n-2 + 2Br2 -> CnH2nBr4 CnH2n-2 + 2Br2 -> CnH2nBr4 3CHCH+8KMnO4 +4H2O-> dd KMnO4 mt mu 3HOOC-COOH + 8MnO2+8KOH HC CH + 2[Ag(NH3)2]OH -> Ag kt ta AgNO3/NH3 (c CC Ag + 2H2O + 4NH3R-C mu ni 3 u mch) C-H + [Ag(NH3)2]OH -> R-C C- vng Ag+ H2O + 2NH3 nht CH CH + 2CuCl + 2NH3 -> Cu dd CuCl trong C C Cu + 2NH4ClR C C kt ta NH3 H + CuCl + NH3 -> R C C mu Cu + NH4Cl Cu(OH)2NaOH, RCHO + 2Cu(OH)2 + NaOH t0 ->RCOONa + Cu2O + 3H2O gch RCHO + Br2 + H2O -> RCOOH + dd Brom Mt mu 2HBr

Sp cho p trng gng Mt mu Mt mu

v Bi tp v d : Nhn bit cc l kh mt nhn : Bi 1 :a) N2, H2, CH4, C2H4, C2H2b) C3H8, C2H2, SO2, CO2 GII : a)N2, H2, CH4, C2H4, C2H2 C 3 cch gii : Cch 1 : Nhn xt : -N2 : khng cho phn ng chy -H2 : phn ng chy, sn phm chy khng lm c nc vi trong -CH4 : phn ng chy, sn phm chy lm c nc vi trong -Cc kh cn li dng cc phn ng c trng nhn bit. Tm tt cch gii : -Ly mi kh mt t lm mu th.

-Dn ln lt cc kh i qua dd AgNO3/NH3. Kh no to c kt ta vng l C2H2 C2H2 + Ag2O ->AgCCAg + H2O -Dn cc kh cn li qua dd nc Brom (mu nu ). Kh no lm nht mu nc brom l C2H4 H2C=CH2 + Br2 BrH2C-CH2Br -Ln lt t chy 3 kh cn li. Kh khng chy l N2. Sn phm chy ca hai kh kia c dn qua dd nc vi trong. Sn phm chy no lm c nc vi trong l CH4. Mu cn li l H2. CH4 + 2O2 CO2 + 2H2O CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 + H2O H2 + O2 H2O Cch 2 : -Dn 5 kh trn ln lt qua dd brom, c 2 kh lm mt mu dd nc brom (nhm 1) gm C2H4 v C2H2. 3 kh cn li khng c hin tng g thot ra ngoi (nhm 2) gm CH4 v CO2, H2. -Sau nhn bit cc kh trong mi nhm trn tng t cch 1. Cch 1 ti u hn cch 2. b)C3H8, C2H2, SO2, CO2 Nhn xt : C 3 cch : Cch 1 : Dn 4 kh trn ln lt qua dd nc vi trong d. C 2 kh lm c nc vi trong (nhm 1) v 2 kh kia khng lm c nc vi trong (nhm 2). Cho 2 kh mi nhm ln lt qua dd nc Brom. Kh nhm 1 lm mt mu nu ca dd Brom l SO2 v kh nhm 2 cng c hin tng nh vy l C2H2. Hai kh cn li l CO2 v C3H8. Cch 2 : Dng phn ng c trng nhn bit. Th t nhn bit C2H2, SO2, CO2, C3H8

Cch 3 :

Dn 4 kh trn ln lt vo dd Brom, c 2 kh lm mt mu nu ca dd Brom (nhm 1) v 2 kh kia khng c hin tng g (nhm 2). Dn ln lt 2 kh nhm 1 qua dd AgNO3/NH3. Kh no to kt ta vng nht l C2H2, kh cn li l SO2. Dn ln lt 2 kh nhm 2 qua dd nc vi trong. Kh no lm c nc vi trong l CO2, cn li l C3H8. Vy c nhiu cch gii bi ny nhng cch 2 l ti u hn c. v Bi tp tng t : 1)Pentan, pent-1-en, pent-1-in, dd AgNO3, nc, dd NH4OH, nc Brom, dd HCl, dd HI (ch s dng qu tm) 3)Ch dng 1 ha cht nhn bit : n-butan, but-2-en, buta-1,3-dien, vinylacetylen. 4)Nhn bit : n-hexan, hex-2-en, hex-1-en, n-heptan 5*)Nhn bit cc l mt nhn sau : a) Kh etan, etylen, acetylen (bng 2 cch) b) Kh metan, etylen, SO2, NO2, v CO2.

ng ng-ng phn-Danh php

Posted on 03/01/2010 by BI TP HA HC

NG NG, NG PHN, DANH PHAP

a. ng ng
v Phng phap:

Co 2 cach xac inh day ng ng cua cac hidrocacbon:

Da vao inh nghia ng ng. Da vao electron hoa tri xac inh.

Lu y:

Ankan cn gi l Parafin, day ng ng parafin chinh la day ng ng cua metan.

Anken cn gi l Olefin, day ng ng olefin chinh la day ng ng cua etilen. Buta-1,3-ien con c goi la ivinyl. Hidrocacbon CxHy lun co: y la s chn, xy2x + 2.

Bai tp vi du: Chng minh rng cng thc chung ca dy ng ng ca CH4 l CnH2n+2 Cch 1: Da vo nh ngha dy ng ng th dy ng ng ca metan l: CH4 + KCH2= C1+kH4+2k t n=1+k =>n+2=4+2k. Do dy ng ng ca metan l CnH2n+2. Cch 2: Da vo s electron ha tr

S electron ca nC l 4n. S electron ca 1C dng lin kt vi cc C khc l 2.

=>S electron ha tr ca nC dng lin kt vi cc C khc l [2(n-2)+2]=2n-2 (v trong phn t ch tn ti lin kt n).

S d +2 v 1C u mch ch lin kt vi 1C nn dung 1electron ha tr, 2C u mch dung 2 electron ha tr. S electron ha tr dung lin kt vi H: 4n-2n-2=2n+2 V mi nguyn t H ch c 1electron ha tr nn s electron ha tr ca H trong phn t l 2n+2.

=> Cng thc chung ca ankan l CnH2n+2. V d 2 : CT n gin nht ca 1 ankan l (C2H5)n. Hy bin lun tm CTPT ca cht trn. GII : CT n gin ca ankan l (C2H5)n. Bin lun tm CTPT ankan : Cch 1 : Nhn xt : CT n gin trn l 1 gc ankan ha tr 1 tc c kh nng kt hp thm vi 1 gc nh vy na n = 2 CTPT ankan C4H10 Cch 2 : CTPT ca ankan trn : (C2H5)n = CxH2x+2

2n = x v 5n = 2x + 2 5n = 2.2n + 2 n = 2 CTPT ankan : C4H10 Cch 3 : Ankan trn phi tha iu kin s H 2.s C + 2 5n 2.2n + 2 n2 n = 1 th s H l loi n = 2 CTPT ankan l C4H10 (nhn) Vy CTPT ankan l C4H10 v Bi tp tng t : 1) Vit CTPT ba ng ng ca C2H4. Chng minh CTTQ ca dy ng ng ca etilen l CnH2n, n 2 , nnguyn 2) Vit CTPT ba ng ng ca C2H2. Chng minh CTTQ ca dy ng ng ca axetilen l CnH2n-2, n 2, n nguyn

b. ng phn
v Phng phap:
Bc 1 : T CTPT suy ra cht thuc loi hidrocacbon hc no. Vit cc khung cacbon Bc 2 : ng vi mi khung cacbon, di chuyn v tr lin kt bi (nu c), di chuyn v tr cc nhm th (nu c) Nu c ni i hoc vng trong CTCT ca cht th xt xem c ng phn hnh hc khng Bc 3 : in hidro.

Lu :

Tinh bt bao hoa cua phn t theo cng thc

trong o x la s nguyn t hoa tri IV

y la s nguyn t hoa tri I z la s nguyn t hoa tri III

=0 phn t chi co lin kt n (ankan) =1 phn t c lin kt i (anken) hay c 1 vng no (xicloankan) =2 phn t c lin kt 3 (ankin) hay 2 lin kt i (ankadien) Vit mch cacbon (mch thng), sau ct mch cacbon mch chnh to mch nhnh (tng cacbon mch nhnh phi nh hn mch chnh). i vi hidrocacbon khng no, cn c s dch chuyn ca ni i hay ni ba (lu im i xng ca phn t). in hidro vo nguyn t cacbon m bo ha tr. i vi anken, tm ng phn hnh hc. Nguyn nhn to ra ng phn phng l do mch cacbon trong phn t khc nhau, trt t sp xp cc nguyn t trong phn t khc nhau. ng phn hnh hc cis-trans l loi ng phn lp th ch xut hin tron cc hp cht c lin kt C=C do i nguyn t hoc nhm nguyn t lin kt vi 2 nguyn t cacbon ca lin kt i nhng v tr khc nhau i vi mt phng ca lin kt i. iu kin c ng phn cis-trans:

C lin kt C=C v ab v cd

Ankan: ng phn mch cacbon. Anken: ng phn mch cacbon, ng phn v tr ni i, ng phn hnh hc. Ankin, ankadien: ng phn mch cacbon, ng phn v tr ni ba (ni i).

v Bi tp v d : a) Nu iu kin mt phn t c ng phn hnh hc ?b) Vit tt c cc CTCT cc ng phn ca C5H10; Trong cc ng phn , ng phn no c ng phn hnh hc ? c tn cc ng phn . GII : a)iu kin mt phn t c ng phn hnh hc (ng phn cis-trans) : iu kin : a d v b f -Nu a > d v b > f (v kch thc phn t trong khng gian hoc v phn t lng M) * ta c ng phn cis. -Nu a > d v b < f (*) ta c ng phn trans

b)Cc ng phn ca C5H10 -ng vi cc CTPT C5H10, cht c th l penten hoc xiclopentan. -Cc ng phn mch h ca penten. CH2 = CH CH2 CH2 CH3 CH3 CH = CH CH2 CH3 CH2 = C CH2 CH3 CH3 CH3 C = CH CH3 CH3 CH3 CH CH = CH2 CH3 -Xt ng phn cis-trans : Ch c pent-2-en mi tha iu kin c ng phn hnh hc trn. V d 2 : Xc nh CTCT ca mt cht c nhiu ng phn. Cho bit CTCT ca penten trong cc trng hp sau :a) Tc dng vi Cl2 (askt) t l 1 : 1 cho 4 sn phm.b) Khi cracking cho 2 sn phm. GII : i vi loi bi tp ny th lm cc bc sau : Bc 1 : Vit tt c cc khung mch C ng vi CTPT bi cho (nhp) Bc 2 : Thc hin cc phn ng theo bi v xc nh s sn phm. CTCT no tha mn s sn phm bi th ta chn (nhp) Bc 3 : Xc nh li CTCT va tm c, vit ptp chng minh (v) ng vi pentan C5H12 c cc dng khung C sau : a)Khi thc hin phn ng th : (1) c 3 v tr th (C1, C2, C3) to 3 sn phm (loi) (2) c 4 v tr th (C1, C2, C3, C4) to 4 sn phm (nhn) (3) c 1 v tr th (C1 hoc C3) to 1 sn phm (loi) Vy CTCT ca pentan l (2) : 2-metylbutan (isopentan) 3-metylbut-1-en 2-metylbut-2-en pent-1-en pent-2-en

2-metylbut-1-en

Ptp : b)Tng t : CTCT ca pentan l (3): 2,2-dimetylpropan (neopentan), khi cracking ch cho 2 sn phm : v Bi tp tng t : 1)Vit CTCT ca cht X c CTPT C5H8. Bit rng khi hydro ha cht X, ta thu c isopren. Mt khc, cht X c kh nng trng hp cho ra cao su tng hp. c tn danh php IUPAC cc ng phn mch h ca X. 2)Vit CTCT v gi tn li cho ng nu cn. Xt xem ng phn no c ng phn hnh hc. a) 1,2-diclo-1-metylhexan. b) 2,3,3-trimetylbutan. c) 1,4-dimetylxiclobutan. c) diallyl. d) 3-allyl-3-metylbut-1-en. e) 2,2,5,5-tetrametylhex-3-in. f) 3-metylpent-1-in.

c. Danh php
v Phng php:
Chn mch cacbon di nht v c nhiu nhnh nht lm mch chnh, (c bit anken, ankadien, ankin th mch chnh phi c lin kt i hay lin kt ba). nh s cc nguyn t cacbon trong mch chnh t pha gn nhnh hn; i vi anken, ankadien, ankin nh s t pha gn ni i, ni ba hn.

Xc nh tn ca cc nhnh: Nhnh khc nhau: u tin mu t a, b, c, d Nhnh ging nhau: dng di, tri, tetra i vi 2,3,4 nhnh ging nhau. c tn y :

Ankan: s ch v tr nhnh-tn nhnh + tn mch chnh- an Xicloankan: s ch v tr nhnh-tn nhnh +xiclo+ tn mch chnh- an

Anken: s ch v tr nhnh-tn nhnh + tn mch chnh-v tr ni i-en Ankadien: ch v tr nhnh +tn nhnh + tn mch chnh+ v tr ni idien Ankin: ch v tr nhnh +tn nhnh + tn mch chnh+ v tr ni ba+in v
-

Lu :
Du phy (,) dng phn cch gia cc s. Du ni (-) dung phn cch gia s v ch. Ch vi chu vit lin .