TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

HNG DN HC SINH GII BI TP NG HC

PHN 1:CNG THC VN TC. gii c bi tp, yu cu chung l hc sinh cn nm vng l thuyt, thuc cc cng thc v c kh nng bin i tt cc lin h gia cc i lng. Trong phn ny, hc sinh cn nm vng kin thc c bn sau: + Vn tc v = S/t => S = v.t v t = S/v. + Hiu cc i lng trong cng thc tnh vn tc v n v ca vn tc. V d, gii thch c v sao 1m/s = 3,6km/h. Cc v d mu: V d 1.1: i n v o . a) 1m/s = km/h. b) 1km/pht = km/h c) 36km/h = m/s d) 0,5cm/s = ..m/h Hng dn: +GV ch cho hc sinh bin i n v c t ( qung ng) v mu ( thi gian). 1 1km km = 60km / h 3600.km 1000 = = 3,6km / h a) 1m/s = 1 b) 1km/pht = 1 h 1000.h h 60 3600

18000 m = 5m / s c) 18km/h = 3600 s

0,005m = 18m / h d) 0,5cm/s = 1 h 3600

+Nhn xt: Ta c th dng ngay 1m/s = 3,6km/h m khng cn gii thch li. Bi ny bin i l hc sinh r cch lm. V d 1.2: Mt x th bn mt pht n vo bia cch xa 510 mt.T lc bn n lc nghe thy ting n trng mc tiu l 2 giy.Vn tc ca m thanh truyn trong khng kh l 340m/s.Tnh vn tc ca n? + Hng dn: Tm tt : S = 510m , t = 2s, v = 340m/s. v =?

V cn tnh vn tc nn cn tm qung ng v thi gian n chuyn ng. Hc sinh cn r 2 giy trong bi l thi gian n chuyn ng cng vi thi gian m thanh di li. Thi gian m thanh truyn trong qung ng S = 510m l:

Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng

Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

S = 510/340 = 1,5s v Thi gian n chuyn ng t lc bn n lc chm mc tiu l: t2 = 2-1,5 = 0,5s

t1 =

Vn tc ca n l v =

S = 510/0,5 = 1020m/s. t2

V d 1.3: Mt chic xe ang chuyn ng vi vn tc 15m/s th b mt vin n bn xuyn qua hai thng xe theo phng vung gc vi phng chuyn ng ca xe. Xc nh vn tc ca n bit hai thng xe cch nhau 2,4mt v hai vt n cch nhau 6cm tnh theo phng chuyn ng. + Hng dn: Tm tt: S1 = 2,4m , S2 = 6cm = 0,06m , v = 15m/s. v =? u bi c kh nhiu d kin, cc s liu u gn vi i tng khc vi vin n, hc sinh d b lng tng nu khng hiu hin tng xy ra. Ta cn xc nh qung ng vin n chuyn ng v khong thi gian tng ng. Theo u bi, khi xe chuyn ng c 6cm th n chuyn ng qung ng 2,4 mt. Thi gian xe chuyn ng c qung ng S2 l : t=
S2 = 0,06/15 = 0,004s. v

cng l thi gian vin n chuyn ng ht khong cch gia hai thnh toa xe. Vn tc ca n l v' =
S1 = 2,4/ 0,004= 600m/s. t

+ Nhn xt: Hai v d trn cho thy, hc sinh cn hiu tht r hin tng xy ra, hiu r vn t ra ca bi ton. Vic hiu r cu hi s gip chng ta c hng i ng v chng ta s c t duy lin h cc s liu trong bi. V d 1.4: Mt t v mt xe p cng xut pht t bn A. t xut pht mun hn 20 pht v sau khi i c 1gi th dng li ngh 10 pht ( v tr B) ri li chy quay v A v gp xe p chnh gia qung ng AB. Tnh vn tc xe p bit t c vn tc khng i l 60km/h. Hng dn: +Ta cn xc nh qung ng v thi gian xe p i. +t1 = 20= 1/3h, t2 = 1h, t3 = 10= 1/6 h v1 =60km/h Gi C l im gp li ca t v xe p, AC = 30km. Thi gian t chuyn ng t B v C l t4 = t2/2 = 0,5h. Thi gian xe p i ht qung ng AC l t = t1 + t2 + t3 + t4 = 2 h => vn tc xe p l v = AC/t = 15km/h.

Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng

Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

V d 1.5: Hai xe my cng xut pht t A v B vi cng vn tc 40km/h. Sau khi i c 1/4 qung ng AB xe th hai tng tc thnh 60km/h nn n B trc xe th nht 30 pht. Tnh di qung ng AB. HD: lch thi gian l do s thay i vn tc trn qung ng cui S = 3/4AB Ta c: S/40 = S/60 + 1/2 =>S = 60km => AB = 80Km. V d 1.6: Mt ngi d nh i b trn mt qung ng vi vn tc 5km/h. Sau khi i c na ng th ngi i nh xe p vi vn tc 12km/h nn d n sm hn so vi d nh l 28 pht. Hi ngi i b ht qung ng trong bao lu? HD: Gi t(h) l thi cn tm, di qung ng l 5t (km) V lch thi gian 28 pht = 7/15h l do s thay i trn na sau qung ng nn ta c:
t 5t 7 = + => t = 1,06h = 1h36 2 2.12 15

V d 1.7: Mt xe chuyn ng u t A v B vi vn tc 15km/h. Mt xe khc xut pht mun hn 12 pht vi vn tc 20km/h v hai xe n B cng lc.Tnh di qung ng AB? HD: Ta c ngay AB/12 = AB/20 + 1/5 => AB = 12km. V d 1.8: Hai xe cng xut pht t bn A v bn B. Xe th hai xut pht mun hn 20 pht v gp xe th nht 2/3 qung ng. Hi xe th hai v B trc xe th nht mt khong thi gian bao lu? HD: 2/3 qung ung u xe th hai mt t thi gian hn xe th nht 20 pht nn 1/3 qung ng cn li xe th hai xe v trc xe th nht 10 pht. V d 1.9: Trn qung ng AB c hai xe chuyn ng ngc chiu nhau, xe th nht qua A lc 7 gi, xe th hai qua B lc 7 gi 15 pht. Sau khi qua B c 30 pht th xe th hai gp xe th nht chnh gia qung ng . Khi xe th hai v n A th xe th nht cn cch B 10km.Tnh vn tc ca mi xe v qung ng AB. HD: Theo u bi th i ht na qung ng, xe th nht cn nhiu thi gian hn xe th hai l t = 15 = 1/4h => Trn qung ng S = 10km cui xe th nht i trong 1/4h. Vn tc xe th nht l v1 = S/t = 40km/h Qung ng AB l 60km v vn tc xe th hai l 60km/h. Nhn xt: Bi ton kh th v, hc sinh cn pht hin ra mu cht: trong na qung ng, xe th nht cn nhiu thi gian hn xe th hai l t = 15 = 1/4h.
Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

V d 1.10: Hai xe cng xut pht t A v B . Xe th nht xut pht trc 5 pht v chy lin tc vi vn tc 40km/h . Xe th hai sau khi chy c 15 pht th c vic phi quay v A ( vi vn tc c) . Sau khi dng A 10 pht , xe th hai tip tc chy v B vi vn tc tng thm 10km/h so vi ln xut pht u v n B sau 1gi.Tnh vn tc ban u ca xe th hai bit hai xe n B cng lc. 1 1 1 h , t2 = 15 = h , t3 = 10 = h , t4 = 1h HD: t1 = 5 = 6 12 4 v1 = 40km/h, v2 = 10km/h, v3 = ? Thi gian xe th nht t A v B l t = t1 + 2t2 + t3 + t4 = 1,75 h di qung ng AB l AB = v1.t = 1,75 .40 = 70km. Vn tc ln sau ca xe th hai l v = AB/ t4 = 70/1 = 70km/h Vn tc ban u l 60km/h. Nhn xt: V t2 =15 pht trong bi l thi gian xe th hai i v v nn c tnh 2 ln. Nu khng ch , hc sinh d tnh nhm t = t1 + t2 + t3 + t4 = 1,5 h. V d 1.11:Mt ngi i b n c quan. Khi i c mt on th ln xe khch nn thi gian n c quan ch bng na thi gian i b sut qung ng nhng vn gp ba thi gian i xe khch t nh. Hi ngi i b c my phn qung ng. HD: Gi S l qung ng t nh n c quan, S l qung ng i b. v l vn tc xe khch, v l vn tc ngi i b. Ta c :
S' S S' 1 S + = . ' (1) v 2 v v' S' S S' S + = 3 ( 2) ' v v v

(1) v ( 2) => v = 6v.Thay v (1) => S = 2/5S. V d 1.12: Ba ngi mun i t A v B cch nhau 9km, v c mt xe p nn mt ngi phi i b hai ngi kia o nhau . Sau khi o nhau mt on, mt ngi trn xe p xung i b mt ngi i xe p quay li n ngi kia v cui cng ba ngi n B cng lc.Tnh thi gian t A n B ca ba ngi bit vn tc xe p l 12km/h v hai ngi i b cng vn tc l 5km/h. Hng dn: . x x x

A C D B Theo u bi, ba ngi cng xut pht v n B cng lc nn qung ng hai ngi i b l bng nhau.
Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

Gi D l im xe p quay li v C l im xe p gp li ngi i b, ta c AC = DB = x(km) Sau khi gp ngi i b, xe p t C n B bng thi gian ngi i b t D n B (V B cng lc), m vn tc xe p gp i vn tc ngi i b nn CB = 2DB =2x. Hay AC = CD = DB = x => x = 9/3 = 3km. Xt ngi u tin i b, trn AC vi vn tc 5km/h v trn CB vi vn tc 12km/h nn thi gian i t A n B l: t = 3/5 + 6/12 = 1,1h = 1 gi 6 pht. Mt s bi luyn tp 1.1)Mt xe i t A n B cch nhau 60km d nh trong 2 gi. Sau khi i c 30 pht xe dng li ngh 15 pht . Hi sau khi ngh , vn tc ca xe l bao nhiu n B ng d nh. ( S: 36km/h) 1.2) T hai v tr A v B cch nhau 100 mt c hai xe chuyn ng cng vn tc 10m/s v gp nhau v tr C. Xe th nht chuyn ng t B theo phng hp vi AB mt gc 600, tnh thi gian xe th hai i t A n C. ( S: 10s) 1.3)Mt xe i t A n B vi vn tc 30km/h. Na gi sau, mt xe i t B v A v ti A trc khi xe A ti B mt gi. Tnh vn tc xe th hai bit on ng AB di 90km. ( S: 60km/h) 1.4) Xe th nht t A v B, xe th hai t B v A. Sau khi gp nhau cch B mt khong 20km h i nh c. n ni quy nh h li quay li v gp nhau v tr cch A 12km. tnh di AB. ( Theo bo VLTT s 62) ( Xem VD 1.11- p s AB = 48km) 1.5) C hai xe chuyn ng ngc chiu nhau. Xe th nht qua A lc 7h , xe th hai qua B lc 7h15. Sau khi qua B c 30 pht th xe th hai gp xe th nht gia qung ng AB. Sau khi gp nhau xe th xe th hai dng li ngh 10 pht ri quay v B v gp xe th nht cch B 10km. Tnh vn tc ca mi xe v qung ng AB. (S : 40km/h- 60km/h -60km) PHN 2:TNH TNG I TRONG CHUYN NG Tnh tng i ca chuyn ng l mt ni dung hay v kh ca ng hc. Ngay c hc sinh c t duy linh hot cng kh nm bt tinh thn ca pht biu ny: Ni mt vt chuyn ng hay ng yn ch c tnh cht tng i. Hc sinh c th hiu c phn no thng qua cc v d c th .Vic p dng tnh cht ny gii ton ng hc cn nhiu hn ch.Vi nhng bi ton c nhiu ng t, hc sinh thng lm bi theo con ng nh gii mt bi ton vi nhng php ton kh phc tp, lm m i ni dung ca mt bi vt l. gip hc sinh thc s hiu hn ci nhn ca vt l i vi chuyn ng , ti bi dng cc em mt chuyn v cc bi ton lin quan n tnh tng i ca chuyn ng.
Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

Xin bt u t mt bi ton quen thuc: Trn mt ng thng c hai vt chuyn ng ngc chiu v pha nhau vi vn tc ln lt l v1(km/h) v v2(km/h).Thi im ban u hai vt cch nhau mt on S(km). Hi sau bao lu hai vt gp nhau? Thng thng li giI ca bi ton l: Gi t l thi gian cn tm.Trong thi gian , qung ng chuyn ng ca mi vt l: S1=v1.t (km) , S2=v2.t (km) V S1+S2 = S => t(v1+ v2) = S => t = S/(v1+ v2) (h) y chng ta ly vt mc l tri t xt chuyn ng ca hai vt , gi tr S1 v S2 u xc nh theo tri t.Vn l ta xt v tr tng i ca hai vt , trong khong thi gian t khong cch ca hai vt thay i mt on S nn vn tc tng i gia hai vt l S/t. Gi tr S/t ng bng v1+ v2 v chnh l ln vn tc tng i ca hai vt.Vn tc tng i ny c th hiu l: mt vt ng yn cn vt kia chuyn ng li gn vi vn tc v = v1+ v2. Vi cch nhn nhn ny ta c th xt trc tip tng quan gia hai vt m khng cn thng qua vt mc khc.Tng t, khi hai vt chuyn ng cng chiu th ln vn tc tng i ca hai vt l v = | v1-v2 | . Ta c th kim nghim cng thc th hai ny bng li gii nh trn.Tuy nhin cng khng cn thit phi lm cng vic m quan trng l ta hy coi l iu ng nhin. Nh vy, ta c c s l thuyt sau: i vi vt mc A, vn tc ca vt B v vt C l v1 v v2. Vn tc tng i ca B i vi C l: +)v = v1+ v2 , nu B v C chuyn ng ngc chiu nhau +) v = | v1-v2 |, nu hai vt chuyn ng cng chiu y ta ngm hiu vi nhau rng ta ang xt v ch xt cc vt chuyn ng thng u. By gi chng ta cng tm hiu mt s bi ton lin quan. V d 2.1: Qua hai v tr A v B cch nhau 50km trn mt ng thng c hai xe ang chuyn ng vi vn tc ln lt l v1= 40km/h v v2 = 60km/h. K t khi qua hai v tr , sau bao lu hai xe s gp nhau nu: a)Hai xe chuyn ng ngc chiu b)Hai xe chuyn ng cng chiu. Hng dn: a)Thi gian hai xe tin n gp nhau l: t = AB/( v1+ v2 ) = 50/(40 + 60 ) = 1/2 gi. b)Nu hai xe cng chuyn ng theo hng t A n B (v khng c g bt thng !) th hai xe khng th gp nhau. Nu hai xe chuyn ng theo hng B n A th thi gian cn tm l t= AB/(v2 v1 ) = 50/(60 40 ) = 2,5 gi.
Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

V d 2.2: T hai v tr A v B cch nhau 50km c hai xe chuyn ng ngc chiu nhau vi vn tc ln lt l 40km/h v 60km/h. Sau bao lu khong cch hai xe l 10km? Li gii t v1 = 40km/h , v2 = 60km/h , S = 10km. Khi hai xe cha gp nhau , thi gian cn tm l t = (AB-S)/( v1+ v2 ) = (50-10)/(40 +60) = 0,4 gi. Khi hai xe gp nhau ri cch xa nhau 10km, thi gian t lc xe qua A n lc gp xe kia l t1 = AB/( v1+ v2 ) = 50/(40 + 60 ) = 0,5 gi. Thi gian t lc hai xe gp nhau n lc cch xa nhau 10km l t2 = S/( v1+ v2 ) = 10/(40+60)= 0,1gi. Thi gian cn tm l t = 0,6 gi. Nh vy, bi ton c hai p s. V d 2.3: T hai v tr A v B cch nhau 50km c hai xe chuyn ng cng chiu theo hng t B n A vi vn tc ln lt l 40km/h v 60km/h. Ly thi im ban u l lc hai xe qua A ,B. a)Tnh khong cch ca hai xe sau cc khong thi gian: 1gi,2 gi, 3 gi. b)Hai xe cch nhau 20km sau khong thi gian bao lu? Hng dn: a)Khong cch ban u ca hai xe l 50km Sau 1 gi ,khong cch hai xe rt ngn i mt on l 1.(60-40) = 20km. Khong cch ca hai xe sau 1gi l S1 = 50-20=30 km. Khong cch S2 = 10 km, S3 = 10km. b) Khi cha gp nhau t1 = (50-20)/(60-40) = 1,5 gi. Sau khi gp nhau t2 = 2,5 + 20/(60-40) = 3,5 gi. V d 2.4: Thi im ban u c hai xe chuyn ng qua hai v tr A v B cch nhau 50km. Hai xe gp nhau sau 30 pht nu chuyn ng ngc chiu v thi gian s l 2,5 gi nu chuyn ng cng chiu.Tnh vn tc ca hai xe . Hng dn: Khi ngc chiu v1+ v2 = S/tn = 50 : (1/2) = 100. Khi cng chiu v1-v2 = S/ tx = 50: (2,5) = 20. T ta tnh c vn tc ca hai xe l 40km/h v 60km/h. Khi khong cch S khng i nhng chuyn ng tnh tin theo thi gian,vic chn mc ta ri lp phng trnh ton hc c th khin hc sinh bn khon v mt ci mc khng mt ch! Trong tnh hung ny, mi quan tm n khong cch ca cc vt li c mt hiu qu c bit.
Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

V d 2.5: Trn mt tuyn xe bus, c 10 pht li c mt xe xut bn vi vn tc 30km/h.Hi mt xe chy v bn phi c vn tc l bao nhiu gp hai xe ngc chiu lin tip trong 4 pht. Hng dn: t1= 10pht = 1/6h, t2 = 4 pht = 1/15 h, v1 = 30km/h v2 l vn tc ca xe v bn. Khong cch gia hai xe lin tip xui tuyn ng l S = v1. t1 = 5km V v1+ v2 = S/ t2 = 75 => v2 = 45km/h Ta c th cm nhn s ngn gn, r rng ca li gii so vi mt bi kh rc ri. Nh vy nu nhn bng con mt vt l, vn tr nn n gin hn. iu ny th hin cng r trong bi tp vui sau y. V d 2.6: Trn mt ng thng c hai ngi chy li gn nhau. Khi cn cch nhau 10 mt, mt ngi nm mt qu bng v pha ngi kia ; sau khi nhn c bng ngi kia li nm tr lic nh vy cho n khi hai ngi cng qu bng dng li v tr gp nhau. Gi s vn tc ca mi ngi l 2m/s v 3m/s, qu bng th lun c nm bay i vi vn tc 6m/s.Tnh qung ng qu bng chuyn ng trong khong thi gian t lc qu bng bt u c nm i n lc dng. Hng dn: Thi gian t lc qu bng c nm i n lc dng li l t= 10/(2+3) = 2s. Qung ng qu bng chuyn ng c l S = 2.6 = 12m. Vi bi ton ny, tht kh khn cho vic lp phng trnh ton hc lin h di cc on ng . y iu ta ch ch l khong cch S v thi gian t , hai i lng ny ph thuc vo v tr hai vt ch khng ph thuc vo cc mc ta no khc. Nu u bi c nhiu d kin vi ch lm nhiu th mi quan tm hng u vn l khong cch gia hai ng t v thi gian hnh thnh hay trit tiu khong cch y. V d 2.7: Gia hai bn sng A v B cch nhau 20km c on can ch khch . C 20 pht li c mt cann ri bn A vi vn tc 20km/h v c mt can v bn A vi vn tc 10km/h. Hi mi can ri bn s gp bao nhiu can i ngc li. Cho rng nc ng yn. Li gii t t1 = 20pht = 1/3h, v1 = 20km/h, v2 = 10km/h. Khong cch gia hai can ri bn A lin tip l S1 = v1. t1 = 20/3km Khong thi gian mt can v bn A gp lin tip hai can v B l t2= S1: (v1+ v2 ) = 2/9h Thi gian mt can chy t B v A l t = AB/v2 = 20/10 = 2 h Ta c t/t2 =9 => Xe v bn gp 8 xe ngc chiu. Tng t ta tnh c xe xui bn gp 8 xe ngc chiu.
Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

V d 2.8: T hai v tr A v B cch nhau 60km c hai xe chuyn ng li gn nhau. Xe th nht i qua A trc khi xe th hai i qua B 15 pht v hai xe gp nhau chnh gia qung ng AB. Sau khi tip tc vt qua ni gp nhau c 9 pht khong cch gia hai xe l 12 km. Tnh vn tc ca mi xe. Hng dn: 30/x 30/y = 1/4 ; x+y = 100. Ta tnh c vn tc mi xe l 40km/h v 60km/h. V d 2.9: Ba ngi i xe p t A v B vi vn tc khng i. Ngi th nht v ngi th hai xut pht cng lc vi vn tc tng ng v1 = 10km/h , v2 = 12km/h km/h. Ngi t ba xut pht mun hn 30 pht v gp hai ngi i trc cch nhau mt khong thi gian 1h.Tnh vn tc ca ngi th ba. ( TSPT chuyn L HQG H Ni 2003 ) Hng dn: t = 30 = 1/2h , gi x l vn tc ca ngi th ba. Khi ngi th ba xut pht , ngi th nht v ngi th hai i c qung ng tng ng l S1 = 5km v S2 = 6km. Thi gian ngi th ba ui kp ngi th nht l t1 = 5/(x 10) Thi gian ngi th ba ui kp ngi th nht l t2 = 6/(x 12) t2 - t1 = 1 => x = 15km/h V d 2.10:Ba ngi i xe t A v B. Ngi th nht i vi vn tc v1= 8km/h. Ngi th hai xut pht mu hn 15 vi vn tc v2 = 12km/h. Ngi th ba xut pht mun hn ngi th hai 30 v sau khi i c 30 th cch u hai ngi kia. Tnh vn tc ca ngi th ba. ( Thi HSG - Bnh Giang 2007) HD: Tng t VD trn, v3 = 14km/h. V d 2.10: Ba ngi I xe p t A v B vi vn tc khng i. Ngi th nht xut pht vi vn tc v1 = 8km/h , sau 15 pht th ngi th hai xut pht vi vn tc v2 = 10km/h. Ngi t ba xut pht mun hn ngi th hai 30 pht v gp hai ngi i trc cch nhau mt khong 5km. Tnh vn tc ca ngi th ba. ( Bo VLTT s 44) Hng dn: t t1 = 15 = 1/4h, t2 = 30 = 1/2h. Gi x l vn tc ca ngi th ba. Khi ngi th ba xut pht ngi th nht v ngi th hai i c cc qung ng l : S1 = v1.(t1+ t2) = 6km. S2 = v2.t2 = 5km. Thi gian ngi th ba gp c ngi th nht l t1 = 6/(x-8) Thi gian ngi th ba gp c ngi th hai l t2 = 6/(x-10) Ta c: x.| t1 t2| = 5 (km) => x = 13,3km/h
Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

V d 2.11: t v xe my chuyn ng ngc chiu nhau vi vn tc 60km/h v 30km/h. Sau khi gp nhau, i mt gi na t dng li ngh 30 pht ri quay li vi vn tc 50km/h. Hi xe t ui kp xe my trong thi gian bao lu. Hng dn: t1 = 1h, t2 = 30 = 0,5h, v1 = 60km/h, v2 = 30km/h, v3 = 50km/h. Khong cch gia hai xe khi t bt u quay li l S = t( v1 + v2) + v2.t2 = 105km Thi gian cn tm l t = S/( v3 v2) = 5h 15 Mt s bi luyn tp 2.1)Hai xe chuyn ng u trn cng mt qung ng . C sau 20 pht, khong cch gia hai xe li tng 15km nu i cng chiu v gim 35km nu chng i ngc chiu.Tnh vn tc ca mi xe. 2.2) Lc 8h, mt ngi i xe p vi vn tc u 12km/h gp mt ngi i b ngc chiu vi vn tc 4kh/h. Na gi sau, xe p dng li ngh 30 pht ri quay li vi vn tc c. Xc nh thi im v v tr hai xe gp nhau ln th hai. 2.3)Ba xe cng i t bn A. Xe th nht xut pht lc 7h vi vn tc 40km/h. Xe th hai xut pht lc 7h20 vi vn tc 54km/h. Xe th ba xut pht lc 7h30 v gp hai xe kia gia mt khong thi gian 30.Tnh vn tc ca xe th ba. (S : 60km/h) 2.4) Ba xe cng i t bn A. Xe th nht xut pht lc 7h vi vn tc 40km/h. Xe th hai xut pht lc 7h15 vi vn tc 52km/h. Xe th ba xut pht lc 7h25 v sau khi i c 5820 th cch u hai ngi kia. Tnh vn tc ca ngi th ba. (S : 60km/h) PHN 3:CHUYN NG TRN B MT CHUYN NG. Trong phn 2 trn, tnh tng i c hiu l lin h gia hai vt so vi nhau, by gi tnh trng s khc i: Nu A chuyn ng so vi b mt B v B li chuyn ng so vi C th A chuyn ng vi vn tc no so vi C ? Tnh hung c th v thng gp l can chuyn ng trn mt nc ( v nc chy vi vn tc no so vi b sng). Khi nc ng yn, can chuyn ng vi vn tc v1 so vi b sng, khi nc chy vi vn tc v2 so vi b sng th vn tc ca can so vi b s l : + v = v1 + v2 ( nu can chuyn ng xui dng) +v = |v1 v2| ( nu can chuyn ng ngc dng ) C g nh tri ngc so vi phn 2 chng? Phn trn tnh tng i c hiu vi hai vt trong cng mt h quy chiu (cng vt mc), phn ny ta ang ni
Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

n thay i vn tc cc h quy chiu khc nhau. Tuy nhin, cp c s khng yu cu hc sinh gii thch s khc bit ny m coi y l kin thc hin nhin. By gi ta xt mt s bi ton. V d 3.1: Mt can xui dng t A v B mt 4h v ngc dng t B v A mt 5h. Tnh khong cch AB bit vn tc nc chy l 3km/h. Hng dn: v v AB 1 =4 1 + 2 = (1) v1 + v 2 AB AB 4 v v AB 1 =5 1 2 = (2) v1 v 2 AB AB 5

Trong hai h thc trn ,v1 l vn tc ca can khi nc ng yn, ta cha bit vn tc ny nn cn trit tiu n i. y l cch lm thng xuyn ca loi bi ny! Ly (1) (2) =>
2v 2 1 = AB 20

Thay v2 = 3km/h => AB = 120km. V d 3.2: Mt can xui dng t A v B mt 3h v ngc dng t B v A mt 6 gi. Can i t A v B mt bao lu trong cc trng hp sau? a)Nc khng chy. b)Can tt my tri theo dng nc. Hng dn:
v v AB 1 =3 1 + 2 = (1) v1 + v 2 AB AB 3 v v AB 1 =6 1 2 = (2) v1 v 2 AB AB 6

Khi nc khng chy ly (1) + (2) (trit tiu v2) => 2v1/AB = 1/2 => AB/v1 = 4 h. Khi can tt my, ly (1) (2) (trit tiu v1) =>2v2/AB = 1/6 => AB/v2 = 1/12h. V d 3.2: Mt ngi cho thuyn trn mt nc yn lng.V c gi nn thi gian i t bn A n bn B l 1h15, thi gian t bn B v bn A l 1h 24. Tnh thi gian ngi cho thuyn t A v B nu khng c gi. HD: t1 = 1h15 = 5/4h t2 = 1h24 = 7/5h

v1 l vn tc can khi khng c gi, v2 l vn tc ca gi

Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

AB/(v1+v2) = 5/4 hay v1/AB + v2/AB = 4/5 (1) AB/(v1- v2) = 7/5 hay v1/AB - v2/AB = 5/7 (2) =>AB/v1 = 1,32h. V d 3.3: Mt can xui dng t A v B ri li ngc dng t B v A . Hi nc chy nhanh hay chy chm th hnh trnh i v v ca can mt t thi gian hn? HD: V AB khng i nn ta tnh xem vn tc trung bnh trn c l trnh i v v ca can ph thuc nh th no vo vn tc v2 ca nc. Thi gian can xui dng t1 = AB/(v1+v2) Thi gian can ngc dng t2 = AB/(v1 - v2) Thi gian I v v l t = t1 + t2 = 2.AB.v1/(v12 - v22) Vn tc trung bnh ca can trn l trnh l v = 2AB/t = (v12 - v22)/v1 Ta thy v2 cng ln th v cng nh, ngha l nc chy cng nhanh th can cng mt nhiu thi gian. V d 3.4: Mt thuyn v can i ngang qua nhau, thuyn tri t do theo dng nc . So snh thi gian can vt ln trc thuyn mt on S vi thi gian can tt li pha sau thuyn cng mt khong S . HD: Gi v1 l vn tc ca can khi nc yn lng,v2 l vn tc ca nc ( cng l vn tc ca thuyn) Khi can xui dng( vt ln) ,vn tc ca can so vi b l (v1+v2) V can chuyn ng cng chiu vi thuyn nn vn tc ca can so vi thuyn l vx = (v1+v2) v2 = v1 Khi can ngc dng( v pha sau thuyn) , vn tc ca can so vi b l (v1- v2) V can chuyn ng ngc chiu vi thuyn nn vn tc ca can so vi thuyn l vn = (v1- v2) + v2 = v1 vx = vn nn hai thi gian bng nhau. Nh vy, thi gian can vt qua hay tt li pha sau b l bng nhau. y l nhn xt quan trng gip ta gii nhanh cc bi ton kiu ny. V d 3.5: Mt ngi bi thuyn ngc dng. Khi ti mt cy cu th nh ri mt can nha rng . Sau khi qua cu 1h, ngi cho thuyn quay li v gp can nha cch cu 6km.Tnh vn tc ca dng nc. ( Bo VLTT s 34) HD: Gi v1 l vn tc ca thuyn khi nc yn lng, v2 l vn tc ca nc , t1 = 1h. Khong cch gia thuyn v can nha khi thuyn bt u quay li l
Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

S = t(v1 - v2) + t.v2 = t.v1 = v1.(km) Thi gian thuyn ui kp can nha t khong cch l

t, =

S S v = = 1 = 1 (h) (v2 + v1 ) v2 v1 v1

Tng thi gian can nha tri l t = t1 + t = 2h nn vn tc nc l v2 = S/t = 6/2 = 3km/h. Nhn xt: Theo VD 3.4 th ta c ngay thi gian can nha tri l t1 + t = 2h. V d 3.6: Mt can chuyn ng ngc dng v gp mt b g tri xui dng. Sau khi gp b 1h, can b cht my tri t do theo dng 30 th sa my xong v chy xui dng ri gp b ni cch v tr gp u tin 7,5km. Tm vn tc nc. HD: Thi gian b tri gia hai ln gp can l t = 1 + 0,5 + 1 = 2,5h. Trong thi gian , b tri c 7,5km nn vn tc nc l v = 7,5/2,5 = 3km/h. V d 3.7: Can ang chuyn ng ngc dng qua im A th gp mt b g tri xui dng . Can i tip 40 th b hng my nn tri t do mt 10 sa my. Sau khi sa my xong can quay li v gp b cch A mt on 4,5km. Tnh vn tc ca nc. HD: L lun nh trn, thi gian can ui kp b k t kc bt u quay li l 40 Tng thi gian b tri l t = 90 = 1,5h. Vn tc nc l v = S/t = 4,5/1,5 = 3km/h. Mt s bi luyn tp. 3.1) Mt hnh khch i t tng trn xung ga hng khng bng cu thang di ng mt 1 pht, nu i nhanh gp i ch mt 45. Hi ngi ng yn trn cu thang th thi gian xung mt bao lu? ( 3 pht) 3.2) Mt can i t A v B ri li ngc t B v A ,tng thi gian ht 2h30. Bit khong cch AB = 1km v vn tc nc chy l l 1km/h. Nu nc khng chy th thi gian can t A v B l bao nhiu? (1h12) 3.3) Mt thuyn nh c chuyn ng ngc dng nc nh ri mt ci phao, sau 30 pht thuyn mi quay li v tm thy phao cch v tr ri 5km.Tm vn tc nc. (5km/h) 3.4) Mt ca n xui dng t A v B mt 12 pht v ngc dng v mt 15 pht.Tnh vn tc dng nc bit hai bn A,B cch nhau 10km. ( 5km/h) 3.5) Mt can xui dng t A v B trong thi gian 9 pht. Tnh thi gian can ngc dng t B v A, bit rng nu cng sut m my tng gp i th thi gian xui dng l 4 pht 48 giy. ( S : 12 pht)
Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

PHN 4:VN TC TRUNG BNH. a) Nhn xt chung: Vn tc trung bnh v = S/t, vi S l qung ng v t l thi gian chuyn ng trn qung ng . Gi tr ca vn tc trung bnh ch l mt biu tng, gi tr ny thc ra khng c thc! Trn c qung ng, vt c th khng lc no chuyn ng vi vn tc bng vn tc trung bnh. Khi nim vn tc trung bnh l khi nim hc sinh kh tha nhn! V cm tnh ca hc sinh thng hiu trung bnh v mt nh lng ton hc nn ngha vt l ca vn tc trung bnh t c hc sinh n. Hc sinh c xu hng tnh trung bnh cng ca cc vn tc v kt qu thu c khng phn nh c c im nhanh chm trn c qung ng. b)Phng php gii : Tnh vn tc trung bnh c mt con ng chung, con ng duy nht l tnh t s S/t. V mt k nng, c th chia thnh ba kiu bi : Dng 1 : C th tnh c c S v t. Cch lm: tnh S v t => v = S/t. Dng 2: Cho bit vn tc trn tng phn qung ng. Cch lm: Tnh tng khong thi gian theo qung ng S. Tng thi gian t theo S => v = S/t. Dng 3: Cho bit vn tc trong tng khong thi gian. Cch lm: Tnh tng phn qung ng theo tng thi gian t. tng qung ng theo t => v = S/t. Hc sinh cn ch tng qung ng S , gi tr ny d b nhm ln khi t vo cng thc tnh. Mt khc hc sinh phi nhn ra bi ton ang dng no trong ba dng ton va nu. c) Cc v d minh ha: V d 4.1: Mt xe chuyn ng t A v B. Na qung ng u vn tc ca xe l v1, na qung ng sau vn tc ca xe l v2. Tnh vn tc trung bnh ca xe trn c qung ng Hng dn: Bi ton dng 2. Thi gian i na u qung ng l t1 = Thi gian i na sau qung ng l t2 =
AB AB : v1 = 2 2v1

AB AB : v2 = 2 2v 2 AB 1 1 AB v1 + v 2 ( + )= ( ) Thi gian i t A v B l t = t1 + t2 = 2 v1 v 2 2 v1 .v 2

Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng

Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

Vn tc trung bnh ca xe trn qung ng AB l v = AB/ t =

2v1 .v 2 v1 + v 2

V d 4.2: Mt xe chuyn ng t A v B. Na thi gian u vn tc ca xe l v1, na thi gian sau vn tc ca xe l v2. Tnh vn tc trung bnh ca xe trn c qung ng AB. Hng dn: Bi ton dng 3. Gi t l tng thi gian xe chuyn ng t A v B. Qung ng xe chuyn ng vi vn tc v1 l S1 = v1.t1 = v1. ng xe chuyn ng vi vn tc v2 l S2 = v2.t2 = v2. Ta c AB = S1+ S2 = (v1 + v2) .
t (km) 2 t (km) 2 t (km) Qung 2

Vn tc trung bnh ca xe trn qung ng AB l t (v1 + v 2 ). AB 2 = v1 + v 2 v= = t t t V d 4.3: Mt xe chuyn ng t A v B. Trong 3/4 qung ng u, xe chuyn ng vi vn tc 36km/h. Qung ng cn li xe chuyn ng trong thi gian 10 pht vi vn tc 24km/h. Tnh vn tc trung bnh ca xe trn c qung ng AB. Hng dn: Bi ton dng 1. di qung ng sau l S2 = t2. v2 = 24. 1/6 = 4km. di qung ng u l S1 = 3S2 = 12km. Tng di qung ng AB l 16km. =>Tng thi gian i ht qung ng AB l t = 1/2h Vn tc trung bnh l v = AB/ t = 32km/h. Trn y l cc i din c bn ca mi dng ton. V d 4.4: Mt xe chuyn ng t A v B vi vn tc 40km/h. Sau khi ngh B mt khong thi gian 2 gi, xe quay v A vi vn tc 60km/h. Tnh vn tc trung bnh ca xe trn c l trnh. HD: Tng t V d 4.1, ta tnh c v =

2v1 .v 2 = 48km/h. v1 + v 2

Nhn xt, hc sinh cn ch : + tng qung ng l 2AB. + Thi gian ngh khng tnh cho bt k chuyn ng no, d u hay khng u. ngha ca vn tc l chuyn ng nhanh hay chm nn khng phi bn khon v thi gian ngh ngi. Ni vn tc l ni n tnh cht ca mt chuyn ng c th. Nu bi ton trong V d 4.4 c vit li nh sau th kt qu cng khng thay i!
Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

Mt xe chuyn ng t A v B vi vn tc 40km/h. Sau khi dng li B vi gi v cng vic, xe quay v A vi vn tc 60km/h. Tnh vn tc trung bnh ca xe trn c qung ng i v v. V d 4.5: Trn qung ng AB di 150km mt xe xut pht t A vi vn tc 30km/h v c sau 1h vn tc ca xe li tng thm 10km/h.Tnh vn tc trung bnh ca xe trn c qung ng AB. HD: Bi ton dng 1 S = 150km t = 3,5h v = S/t = 43km/h

V d 4.6: Mt cu b dt ch i do v nh, khi cn cch nh 10 mt, con ch chy v nh vi vn tc 5m/s.Va n nh n li chy ngay li vi vn tc 3m/s. Tnh vn tc trung bnh ca ch ch trong qung ng i c k t lc chy v nh n lc gp li cu b, bit cu b i u vi vn tc 1m/s. HD: Bi ton dng 1. S = 10m, v1 = 5m/s, v2 = 3m/s, v3 = 1m/s. Thi gian ch ch v n nh l t1 = S/v1 = 10/5 = 2s. Trong thi gian cu b chuyn ng c 2 mt. => Khong cch t cu b n nh lc l S2 = 10 2 = 8 mt. Thi gian ch ch chy ti gp cu b l t2 = S2/ ( v2+ v3) = 8/ ( 1+ 3) = 2s. Ch ch quay li mt on l S3 = v2 .t2 = 3.2 = 6m. Tng thi gian t = 4s , tng qung ng l S = 10m + 6m = 16m => v = 4m/s. V d 4.7: Xe th nht xut pht t A v B, na qung ng u xe i vi vn tc v1, na qung ng cn li vn tc ca xe l v2. Xe th hai t B v A, na thi gian u i vi vn tc v1 na thi gian cn li vi vn tc v2. a) Nu hai xe xut pht cng lc th xe no v ch trc? b) Nu hai xe xut pht lch nhau 30 pht th hai xe n ch cng lc. Tnh di qung ng AB bit v1 = 20km/h v v2 = 60km/h. HD: a) Theo V d 4.1 v V d 4.2 ta tnh c vn tc trung bnh ca mi xe : 2v1 .v 2 vA = vB = ( v1 + v2 )/2. v1 + v 2

Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng

Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

(v1 v 2 ) 2 vB vA = > 0 => vB > vA. Ngi th hai v ch trc. 2(v1 + v 2 )

b) Thay s => vA = 30km/h v vB = 40km/h. S/vA S/vB = 1/2 => S = 60km. V d 4.8: Mt xe i t A v B. Trong 1/3 qung ng u xe chuyn ng vi vn tc v1 = 40km/h. Trn qung ng cn li xe chuyn ng thnh hai giai on: 2/3 thi gian u vn tc l 45km/h, thi gian cn li vn tc l 30km/h. Tnh vn tc trung bnh ca xe trn c qung ng. HD: Bi ton dng 2. Gi S l di qung ng AB. Thi gian xe chuyn ng ht 1/3 qung ng u l S1 S S = = t1 = (h) v1 3.v1 120 Gi t2 l thi gian xe chuyn ng trong 2/3 qung ng cn li. S 2 1 2 ( h) Ta c : t 2 .v 2 + t 2 .v3 = S . Thay s => t2 = 3 3 3 60 Tng thi gian i ht qung ng AB l t = t1 + t2 = Vn tc trung bnh v = S/t = 40km/h. V d 4.9: Mt xe t A v B. Trong 2/5 tng thi gian u xe chuyn ng vi vn tc 40km/h.Trong khong thi gian cn li xe chuyn ng theo hai giai on: 3/4 qung ng cn li xe chuyn ng vi vn tc 36km/h v cui cng xe chuyn ng vi vn tc 12km/h. Tnh vn tc trung bnh ca xe trn qung ng AB. HD: Bi ton dng 3. Gi t (h) l tng thi gian xe i ht qung ng AB. Qung ng xe chuyn ng trong 2/5 tng thi gian u l : 2t S1 = .v1 = 16t. 5 Gi S2 l phn qung ng cn li.
3 1 S2 S2 Ta c : 4 + 4 = 3 t . Thay s => S2 = 14,4t (km) v2 v3 5

S S S + = (h) 120 60 40

di c qung ng l S = S1 + S2 = 30,4t (km) => v = S/t = 30,4km/h. V d 4.10: mt ngi i t A n B, trn 1/4 on ng u vn tc l v1, na qung ng cn li l vn tc v2. Trong na thi gian i ht qung ng cui, ngi y i vi vn tc v1 v cui cng ngi li i vi vn tc v2.
Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

( Thi HSG - Bnh Giang 2011) HD: V u bi cho d kin v qung ng trc ( 1/4 on ng u...) nn bi ton dng 2. Gi S l di qung ng AB. Tnh c ngay t1= 4v , 1 Gi t3 l thi gian cui ta c Tng thi gian l t = t1+ t2+ t3 =
2 3v12 + 2v 2 + 11v1 .v

t2 = 8v . 2

3S

1 1 3 3.S t 3 .v1 + t 3 .v 2 = S t 3 = 2 2 8 4(v1 + v 2 )

S = >v =

8v1 .v 2 (v + v 2 )

8v .v (v + v 2 ) S = 2 1 221 3v1 + 2v 2 + 11v1 .v 2 t

V d 4.11: Mt xe i t A v B. Trong 1/3 qung ng u xe chuyn ng vi vn tc v1 = 40km/h. Trn qung ng cn li xe chuyn ng thnh hai giai on: 2/3 thi gian u vn tc l v2 = 45km/h, thi gian cn li vn tc l v3. Tnh v3 bit vn tc trung bnh ca xe trn c qung ng l 40km/h. HD: Bi ton dng 2. Gi S l di qung ng AB. Thi gian xe chuyn ng ht 1/3 qung ng u l S1 S S = = t1 = (h) v1 3.v1 120 Gi t2 l thi gian xe chuyn ng trong 2/3 qung ng cn li. 2S 2 1 2 Ta c : t 2 .v 2 + t 2 .v3 = S . Thay s => t2 = 90 + v3 3 3 3 Tng thi gian i ht qung ng AB l t = t1 + t2 = (120 + 90 + v ).S
3

Vn tc trung bnh v = S/t = 1: (120 + 90 + v ). = 40 => v3 = 30km/h.

3

Mt s bi luyn tp: 4.1) Mt xe chuyn ng t A v B vi vn tc 40km/h v xe quay v A vi vn tc v. Vn tc trung bnh ca xe trn c l trnh l 48km/h. Tnh v. (S: 60km/h)
4.2)

Mt xe chuyn ng t A v B, khong cch AB l 45 km. Ban u xe chuyn ng u vi vn tc 60km/h. Sau , v ng kh i nn vn tc ca xe thay i lin tc, lc th 54km/h, lc th 45km/h....Khi v n B vn tc ca xe gim ch cn 10km/h. V vy, thi gian xe chy l 1h45. Tnh vn tc trung bnh ca xe trn qung ng AB. ( S: 36km/h)

Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng

Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC 4.3)

Hai ngi xut pht cng lc bng xe p t A v B. Ngi th nht i na u qung ng vi vn tc v1, na sau qung ng vi vn tc v2 . Ngi th hai i na thi gian u vi vn tc v1 v na thi gian cn li vi vn tc v2. Thi gian ngi th hai i t A v B l 28 pht 48 giy. Tnh thi gian i ca ngi th nht. Bit v1 = 10km/h v v2 = 15km/h (S: 30 pht) Mt xe t A v B. Trong 3/5 tng thi gian u xe chuyn ng vi vn tc v1. Trong khong thi gian cn li xe chuyn ng theo hai giai on: 1/4 qung ng cn li xe chuyn ng vi vn tc 40km/h v cui cng xe chuyn ng vi vn tc 30km/h. Vn tc trung bnh ca xe trn c qung ng l 35km/h, tnh vn tc v1 ( S: 37km/h)

4.4)

C-KT LUN CHUNG I- Kt lun: Chuyn ny phn no tho g nhng kh khn, hn ch ca hc sinh khi lm bi tp v chuyn ng c hc, gip cc em nng cao nng lc nhn thc, sng to, nng cao k nng vn dng kin thc, trnh by vn . II- Kin ngh: + V thi lng lm bi trn lp rt t nn yu cu cc em hc sinh cn ht sc ch v mt l thuyt. Hc sao cho hiu v hiu thc s, trnh li thuc cu ch. Cn tng cng c thm cc ti liu hc tp, rn luyn thm. Nn t chc cc nhm hc ngoi gi tho lun, nht l cc em trong i tuyn, hnh thc ny nu c duy tr v kt hp vi s h tr ca gio s c hiu qu rt ln.
Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng Email:namphong819@gmail.com

TI LIU BI DNG HSG THCS - NG HC

+ Ban gim hiu ca nh trng c k hoch bi dng, kim tra thng xuyn gip hc sinh c iu kin hc tp. Cn u t thm ti liu hc tp cho i tuyn HSG. + i vi nghnh, cn c nhng bui tp hun gio vin giao lu, trao i kinh nghim v tm gii php cho nhng kh khn trong ging dy. c bit, cn c thm cc hng dn cho cc bi tp trong SBT vt l, nht l nhng bi tp kh hc sinh i tr c c s trnh by. III- Vn b ng. Dng ton chuyn ng gii bng phng php th tng i phc tp i vi hc sinh. Trong phn ny khng trnh by n v kiu bi ny nghing nhiu v mt ton hc. V d 1.12 v v d 2.7 cc sch thng gii bng phng php th. Ti thit ngh vi hc sinh THCS th phng php th khng my ngha. Mt dng ton na m bi vit ny cng trnh cp, l kiu bi thun ty l thuyt ( V d 1.8, v d 1.11 , bi luyn tp 1.4, V d 3.3, V d 3.4). Dng ton ny bi tp rt phong ph v nm ln trong 4 dng chnh nu. y l kiu bi hay v kh, hc sinh nn ch vi loi ton ny rn luyn t duy tt hn. V mc tiu ca chuyn l khc ha 4 dng c bn nht ca chuyn ng nn ti khng i su vo vn ny. Trn y l mt s nghin cu v trnh by kinh nghim ca ti, xin chia s vi cc bn ng nghip. Trong phm vi thi gian v kinh nghim c hn, bi vit cn nhiu tn ti, ti rt mong mi ngi cho kin nh gi, b sung chuyn hon thin hn. Chc cc thy c nhiu sc khe, nhiu nim vui v ging dy tt. Ti xin chn thnh cm n!

TI LIU THAM KHO - Bo Vt l v tui tr. - NG HC Tc gi Sanh _ Nxb Gio Dc. - BI TP C BN V NNG CAO L 8. Tc gi Nguyn c Hip, L Cao Phan _ Nxb Gio Dc. - 500 BI TP VT L THCS. Tc gi Phan Hong Vn _ Nxb HQG Tp H Ch Minh. - TUYN CHN THI TUYN SINH VO LP 10 CHUYN L. Tc gi Nguyn c Ti _ Nxb I HC S PHM. - TUYN CHN THI TUYN SINH VO LP 10 CHUYN L. Tc gi Nguyn Quang Hu, Lng Tt t _ Nxb H Ni.
Gv.V H - THCS Long Xuyn-Hi Dng Email:namphong819@gmail.com