Rèn kĩ năng xử lí các phương trình lượng giác có chứa ẩn ở mẫu số

SKKN mn Ton nm hc 2010-2011 Nguyn Huy Hng-THPT Lin H
======================================================================
_______________________________________________________________________________
S v GT 11 - 1 - Standing Man

MC LC

Trang
Phn I:M U

I.L do chn ti 2
II.Mc ch-Nhim v 3
III.i tng ca ti
IV.C s ca ti 3
1.Vn i mi phng php ging dy
2.C s kin thc
V.Cch thc tin hnh 3

Phn II:H THNG BI TON TRONG CHUYN

I. Mt s bi tp minh ha phng php 4
II. Tng kt phng php 14
III.Bi tp thc hnh 17

Phn III: KIM TRA I CHNG 18
Kt lun 19

======================================================================
_______________________________________________________________________________

PHN I:M U

I.L DO CHN TI

Trong chng trnh Gii tch 11, ni dung v phng trnh lng gic chim
mt v tr ht sc quan trng. l s tip ni ca chng trnh lng gic lp
10,ng thi cng l bc chun b cho vic hc tp tt chng trnh lp 12.c
bit,trong k thi tuyn sinh i hc lun c s xut hin ca phng trnh lng
gic.Do vic nm bt cc kin thc v k nng gii phng trnh lng gic
khng ch l yu cu t ra cho mi hc sinh m cn em li cho cc em nhng
kin thc nn tng thi tuyn vo cc trng i hc.
Trong qu trnh ging dy cho hc sinh lp 11 v ni dung phng trnh lng
gic,ti nhn thc c tm quan trng ca vic trang b cho hc sinh cc kin
thc c bn,h thng cng nh ch trng rn luyn k nng gii phng trnh
lng gic cho hc sinh.Tuy nhin,i vi hc sinh th vic chuyn t gii
phng trnh i s sang gii phng trnh lng gic s c nhng kh khn nht
nh v cc phng trnh lng gic thng c v s nghim ch khng phi hu
hn nghim nh phn ln cc phng trnh i s.c bit hc sinh s gp kh
khn v rt d mc sai lm khi gii cc phng trnh lng gic c iu
kin.Chng hn khi ti a ra v d v gii phng trnh n gin l:
cos 1
0
sin
4
x
x
= th c nhiu hc sinh gii ra v nghim,c hc sinh th gii ra

nghim ng l 2 4 x k = + .Nguyn nhn sai lm l do cc em dng ng
trn lng gic kt hp iu kin trong khi li khng nm c bn cht ca
vic i chiu iu kin trn ng trn lng gic.
Thy c cc kh khn ca hc sinh cng nh s cn thit phi rn cho hc
sinh k nng x l cc phng trnh lng gic c iu kin,ti xy dng h
thng bi tp mang tnh cht chuyn v vn trn.Ni dung chuyn tp
trung vo trang b kin thc v k nng x l cc phng trnh lng gic c cha
n s mu cho hc sinh.Bi ging c thc hin thng qua cc tit hc bi
dng ca nh trng em li cho hc sinh s hng th v hiu qu cao.Vi
nhng kt qu bc u t c ti xin mnh dn gii thiu ti:
Rn k nng x l cc phng trnh lng gic c cha n mu s vi
mong mun ng gp mt phn nh vo kho tng kin thc v kinh nghim
ging dy mn Ton.

======================================================================
_______________________________________________________________________________

II.MC CH-NHIM V
-Xy dng mt h thng bi tp v gii phng trnh lng gic c cha n s
mu
-Th hin c phng php x l cc phng trnh lng gic c n mu s
thng qua ging dy chuyn
-Sau khi hc xong chuyn ,hc sinh c k nng gii phng trnh lng gic
ni chung v k nng gii cc phng trnh c cha n mu s

III.I TNG CA TI

Hc sinh lp 11

IV.C S CA TI
1.Vn i mi phng php ging dy
Trong nhng nm gn y,cng vi s tin b ca khoa hc k thut,yu cu ca
x hi i vi con ngi ngy cng cao.V th,nn gio dc cng phi ngy cng
pht trin v i mi khng ngng p ng c yu cu ca x hi.S thay
i mang tnh tt yu l ni dung chng trnh ngy cng mang tnh hin i,cp
nht vi cc nc trn th gii.Bn cnh l s ci tin,i mi v phng php
ging dy theo hng pht huy tnh ch ng tch cc ca hc sinh trong chim
lnh tri thc.iu ny c th hin rt r trong chng trnh v sch gio
khoa.Do vy,l mt gio vin mi ngi cn khng ngng i mi v sng to
trong qu trnh ging dy.
2.C s kin thc ca hc sinh
hc tt chuyn ny hc sinh cn c trang b nhng kin thc c bn:
-Cng thc nghim ca cc phng trnh lng gic c bn
-Biu din cng trn ng trn lng gic
-Cc cng thc lng gic
-Kin thc v phng trnh

V.CCH THC TIN HNH THC HIN CHUYN

-Gii thiu cho ngi hc ni dung ca chuyn
-Gii thiu cc phng php x l iu kin minh ha bng cc bi tp c th
-Tng kt v mt s phng php thng dng
-a ra h thng bi tp ti lp v gii phng trnh lng gic c cha n mu
s hc sinh ng dng phng php va hc
-Kim tra i chng sau khi hc xong chuyn

======================================================================
_______________________________________________________________________________

PHN II:H THNG BI TON TRONG CHUYN

I.MT S BI TP MINH HA PHNG PHP

Bi 1.Gii phng trnh
cos 1
0
sin
4
x
x
= (1)
LI GII
*iu kin: sin 0
4
x

*Vi iu kin trn,phng trnh tng ng vi:
( ) cos 1 0 2 x x k k = =
*i chiu iu kin:

Cch 1.Th trc tip 2 x k = vo iu kin: ta c 2 x k = l nghim ca (1) khi
v ch khi
( )
2
sin 0 2
4 2
k k
m k m m

tc ( ) 2 1 k m m = +
Do nghim ca phng trnh l 2 4 x m = + ( ) m

Cch 2.Gii phng trnh nghim nguyn:
iu kin sin 0
4
x
4
x
m ( ) m .Do 2 x k = l nghim ca (1) khi v
ch khi tn ti s nguyn k sao cho
2
k
m
vi mi s nguyn m,iu ny xy
ra khi v ch khi 2 k m tc ( ) 2 1 k m m = +

Cch 3.Tch h nghim i chiu: ta thy h 2 x k = c th tch thnh hai h
con l 4 x m = v 2 4 x m = +
( ) m .Th ln lt tng h ny vo iu
kin ta thy h 4 x m = khng tha mn,h 2 4 x m = + tha mn

NHN XT: y l mt bi ton n gin v x l iu kin.Tuy nhin trong thc
t ging dy,khi a ra bi ton ny th c nhiu hc sinh cho ra kt qu
phng trnh v nghim.Nguyn nhn l hc sinh s dng ng trn lng

======================================================================
_______________________________________________________________________________
y
x O
A
0
2 4
2
4
4
0
4
2 x k =
4 x m =
gic vo i chiu.Ti sao li d sai lm khi s dng ng trn lng gic
trong trng hp ny?Ta phn tch gip cho hc sinh hiu r vn :
- iu kin sin 0
4
x
4
4
x
m x m ( ) m .
-Hc sinh biu din cung 4 x m = trn ng trn
lng gic ng vi im A,sau biu din h
2 x k = trn ng trn lng gic
th cng c chnh im A.
-Do hc sinh kt lun rng
mi gi tr 2 x k = u khng
tha mn
iu kin nn phng trnh v nghim!

*Sai lm trn xut pht t quan nim ca
hc sinh cho rng: khi im biu din iu kin
v im biu din nghim trng nhau th nghim
phi b loi.iu ny l mt sai lm bi v tuy im
biu din trn ng trn lng gic ca chng trng nhau nhng hai tp hp s
c th khng hon ton trng nhau trn trc s.C th trong trng hp ny
tp hp
{ }
4 x m m = l tp con thc s ca tp
{ }
2 x k k = nn s c
nhng gi tr trong h 2 x k = ( ) k tha mn 4 x m ( ) m ,chnh l cc
gi tr 2 4 x m = + ( ) m

Ta dng trc s hc sinh d hnh dung kt qu trn

*Nh vy,khi s dng ng trn lng gic i chiu nghim:

-Nu im biu din h nghim khng trng vi im biu din cho iu kin th
nghim tha mn iu kin.
-Nu im biu din nghim trng vi im biu din iu kin th h nghim
c th b loi ton b hoc mt phn,khng c loi ngay c h nghim.trong
trng hp ny ta cn xem xt trc tip

======================================================================
_______________________________________________________________________________

Bi 2. Gii phng trnh

sin sin2 sin3
3
cos cos2 cos3

x x x
x x x
+ +
=
+ +
(2)

LI GII

*iu kin: ( ) cos cos2 cos3 0 cos2 2cos 1 0 x x x x x + + +
*Vi iu kin trn,phng trnh (2) tng ng vi:
( )
( )
sin2 2cos 1
3
cos2 2cos 1
x x
x x
+
=
+
tan2 3
6 2
k
x x

= = + ( ) k
*i chiu iu kin:
-Thay gi tr
6 2
k
x

= + ta c cos 2 0 x nn ch cn kim tra iu kin
2cos 1 0 x +
-Thay gi tr
6 2
k
x

= + vo iu kin 2cos 1 0 x + th c gi tr tha mn,c
gi tr khng tha mn. Ta loi b cc gi tr khng tha mn nh sau:

Cch 1.Tch h nghim:
H
6 2
k
x

= + tch thnh 4 h nh l:
2
2 , 2 ,
6 3
x m x m

= + = + 2 ,
3
x m
= +
5
2
6
x m
= + .
Th trc tip cc h trn ta thy h
2
2
3
x m
= + khng tha mn iu kin

2cos 1 0 x + , cc h cn li u tha mn
Do nghim ca phng trnh l 2 ,
6
x m
= + 2 ,
3
x m
= +
5
2
6
x m
= + ( ) m

Cch 2.S dng ng trn lng gic:
-Ta c 2cos 1 0 x +
2
2
3
x m
+ ( ) m .
Trn ng trn lng gic s b i hai im M
1
,M
2

======================================================================
_______________________________________________________________________________
A
1
M
2
M
1
B
2
B
3
B
4
B
O
x
y
biu din cho cc cung
2
2
3
m
+
-Biu din h
6 2
k
x

= + , h ny c
4 im ngn l
1 2 3 4
, , , B B B B
+Cc im
1 3 4
, , B B B khng trng
vo M
1
, M
2
nn cc cung tng ng
2
6
x m
= + 2 ,
3
x m
= +
5
2
6
x m
= + l nghim
+im
2 1
, B M trng nhau nn cung
tng ng l
2
2
3
x m
= + c th
b loi ton b.
Th li trc tip thy gi tr ny khng tha mn iu kin 2cos 1 0 x +
Do nghim ca phng trnh l 2 ,
6
x m
= + 2 ,
3
x m
= +
5
2
6
x m
= + ( ) m

Bi 4. Gii phng trnh

2sin2 2 2cos 2sin 2
0
tan 1

x x x
x
+
=
+
(4)
LI GII

*iu kin:
cos 0
tan 1
x
x

( ) ( ) 2sin2 2 2 cos 2sin 2 0 2sin 2cos 1 2 2cos 1 0 x x x x x x + = + =
( )
( )
2sin 2 0
2sin 2 2cos 1 0
2cos 1
x
x x
x
+ =
+ =

======================================================================
_______________________________________________________________________________
+
2
2
4
2sin 2 0 sinx sinx sin
5 2 4
' 2
4
x k
x
x k
= +
| |
+ = = =

|
\

= +

( ) , ' k k
+
2
1
3
2cos 1 0 cos cos cos
2 3
' 2
3
x m
x x x
x m
= +
= = =

= +
( ) , ' m m
*i chiu iu kin: Trong trng hp ny,cc nghim ca phng trnh cui
c s o c bit nn ta c th s dng phng php thay trc tip vo iu kin.
Ta thy h 2
4
x k
= + khng tha mn iu kin,cc h cn li u tha mn.

Do cc nghim ca phng trnh l
5
' 2
4
x k
= + , 2
3
x m
= + ,
' 2
3
x m
= +
( ) ', , ' k m m

Bi 4. Gii phng trnh
2 2
sin2 cos2 1

cos 3 sin 3 2

x x
x x
=
(4)

LI GII

*iu kin:
2 2
cos 3 sin 3 0 cos6 0 x x x
sin4
1 sin 4 os6 sin4 sin 6
cos6 2
x
x c x x x
x
| |
= = =
|
\

4 6 2
20 5 2
4 6 2 '
2 4
k
x x x k
x x k x k

= + = +

= + + = +

( ) , ' k k

*i chiu iu kin:

======================================================================
_______________________________________________________________________________
-H '
4
x k
= + thay vo iu kin ta c
3
cos6 cos ' 6 0
2
x k
| |
= + =
|
\
nn
khng tha mn iu kin
-Xt h
20 5
k
x

= + ,h ny c s o khng c bit nn vic thay trc tip vo
iu kin s gp kh khn.Mt khc,h ny nu biu din trn ng trn lng
gic s chim 10 im ngn,chng ta s khng thun li khi so snh vi 12 im
b loi b do iu kin.Do vy trong trng hp ny ta chn phng n gii
phng trnh nghim nguyn:
Ta c cos6 0
12 6
m
x x

+ ( ) m , xt phng trnh:
6 1 1
5 6 1
20 5 12 6 5 5
k m k k
m k m k

+ = + = = = +
Do , k m nn
1
5
k
tc phi c
1
5 1
5
k
n k n
= = + ( ) n
Nh vy h
20 5
k
x

= + l nghim ca phng trnh cho khi v ch khi
5 1 k n + , , k n.
Vy cc nghim ca phng trnh l:
20
x n
= + ,
4
x n
= + ,
13
20
x n
= + ,
17
20
x n
= + ( ) n

NHN XT: Khi nghim ca phng trnh cui v iu kin c biu din bi
nhiu im ngn trn ng trn lng gic th chng ta nn s dng phng
php gii phng trnh nghim nguyn

Bi 5. Gii phng trnh
sin cot 5
1
cos9

x x
x
= (5)
LI GII

*iu kin:
cos9 0
5
sin5 0 '
12 9
n
x
x
x n
x
( ) , ' n n

======================================================================
_______________________________________________________________________________
sin cos5 sin5 cos9 sin6 sin4 sin14 sin4 x x x x x x x x = =
14 6 2
4
sin14 sin6
14 6 2
20 10
k
x
x x k
x x
m x x m
x
= +
= +

= +
( ) , k m
*i chiu iu kin:
Xt h
4
k
x

= :
-Xt phng trnh: 5 4
4 5
k n
k n

= = ,suy ra 4 , k t t =
-Xt phng trnh:
'
9 4 ' 2
4 18 9
k n
k n

= + = + , suy ra 4 +2 , k t t =
Do
4
k
x

= l nghim ca (5) khi 4 k t v 4 +2 , k t t tc 2 1 k t = +
ng vi
4 2
t
x

= + ( t )
Xt h
20 10
m
x

= + :
-Xt phng trnh: 2 1 4
20 10 5
m n
m n

+ = + = ,v nghim
-Xt phng trnh:
( ) ( )
'
9 2 1 10 2 ' 1
20 10 18 9
m n
m n

+ = + + = + ,v nghim
Do
20 10
m
x

= + ( ) m lun tha mn iu kin.
Vy nghim ca phng trnh (5) l
4 2
t
x

= + ( t ) v

20 10
m
x

= + ( ) m
C th thy vi 5 2 m t = + th
20 10
m
x

= +
4 2
t
= + nn h
4 2
t
x

= + ( t )
cha trong h
20 10
m
x

= + ( ) m .
Do nghim ca (5) l
20 10
m
x

= + ( ) m

======================================================================
_______________________________________________________________________________
Bi 6. Gii phng trnh
sin2 cos2
tan cot
cos sin

x x
x x
x x
+ = (6)
LI GII

*iu kin:
cos 0
sin2 0
sin 0
x
x
x


2 2
sin2 sin cos2 cos sin cos
cos sin cos sin
x x x x x x
x x x x
+
=
2
cos cos2 0 2cos cos 1 0 x x x x + = + =
( )( )
2cos 1 0
2cos 1 cos 1 0
cos 1 0
x
x x
x
=
+ =

+ =

Ta thy khi cos 1 0 cos 1 x x + = = th suy ra sin 0 x = nn nghim ca
phng trnh cos 1 0 x + = chc chn b loi.
Do vy ta ch cn gii phng trnh:
2
1
3
2cos 1 0 cos cos cos
2 3
2
3
x k
x x x
x m
= +
= = =

= +
( ) , ' k k
*Th vo iu kin ta thy c hai h nghim trn u tha mn

NHN XT: Trong trng hp ny,vic i chiu iu kin cng khng c g kh
khn.Tuy nhin nu chng ta bit kt hp iu kin ngay trong qu trnh gii th
s tit kim c thi gian v lm cho li gii gn gng hn.c bit khi nghim
phng trnh cui khng gii ra tng minh th vic x l iu kin trong qu
trnh gii cng quan trng.Ta minh ha qua hai bi tp sau:

Bi 7. Gii phng trnh
2
3tan6 2tan2 cot 4
sin8
x x x
x
= (7)
LI GII

======================================================================
_______________________________________________________________________________
*iu kin:
cos6 0
sin8 0
x
x

*Vi iu kin trn,phng trnh (7) tng ng vi :
( )
1 cos4
tan6 2 tan6 tan2
sin4 cos4 sin 4
x
x x x
x x x
+ =
( )
2
1 cos 4
tan6 2 tan6 tan2
sin4 cos4
x
x x x
x x
+ =
( ) tan6 2 tan6 tan2 tan4 x x x x + =
( ) tan6 tan 4 2 tan6 tan2 0 x x x x + =
sin 2 2sin4 1
0 sin 2 4 0
sin6 cos 4 cos6 cos2 cos4
x x
x
x x x x x
| |
+ = + =
|
\

sin2 0
1
cos4
4
x
x
=

+Nu sin2 0 x = th suy ra sin8 0 x = nn nghim ca phng trnh sin 2 0 x =
khng tha mn iu kin
+Do phng trnh cho tng ng vi :
1
cos 4
4
x = cos4 cos 4 2
4 2
k
x x k x

= = + = + ( ) k
vi
1
cos
4
=
*i chiu iu kin: ta thy nghim ca phng trnh cui c s o khng
tng minh,do vic thay trc tip vo iu kin hay dng ng trn lng
gic, gii phng trnh nghim nguyn cng u gp kh khn.ta x l nh sau:
-Khi
4 2
k
x

= + th
1
cos 4
4
x = nn sin4 0 x
Do vy sin8 sin4 cos 4 0 x x x =
- Khi
4 2
k
x

= + th
1
cos 4
4
x = nn
2
1 3
2cos 2 1 cos2
4 8
x x = =
Do vy
3
cos6 4cos 2 3cos 2 0 x x x =
Nh vy nghim
4 2
k
x

= +
( ) k tha mn iu kin.

======================================================================
_______________________________________________________________________________
Bi 8. Gii phng trnh
1 1 10
cos sin
cos sin 3
x x
x x
+ + + = (8)
LI GII

*iu kin:
cos 0
sin 0
x
x

*Vi iu kin trn,phng trnh (8) tng ng vi :
2 2
10
sin cos sin sin cos cos sin cos
3
x x x x x x x x + + + =
( )( ) 3 sin cos sin cos 1 10sin cos x x x x x x + + = (*)
t sin cos t x x = + , ( 2; 2 t
(

) suy ra
2
1
sin cos
2
t
x x

=
Thay vo (*) ta c phng trnh:
2 2
3 2
1 1
3 1 10 3 10 3 10 0
2 2
t t
t t t t
| |
+ = + + =
|
\

( )( )
2
2
2 3 4 5 0
2 19
3
t
t t t
t
=

Do 2; 2 t
(

nn ch c nghim
2 19
3
t

= tha mn
Ta c:
2 19 2 19
sin cos sin
3 4 3 2
x x x

| |
+ = + =
|
\

2
4
sin sin
3 4
2
4
x k
x
x k
= + +
| |
+ =

|
\

= +

( ) k vi
2 19
sin
3 2

=
*i chiu iu kin: trong trng hp ny ta c th thay trc tip vo iu kin
ri kim tra nh cng thc cng.Tuy nhin v cc nghim trn l nghim ca (*)
nn c th i chiu bng cch chng t (*) khng c nghim tha mn cos 0 x =
hoc sin 0 x = nh sau:
+Nu cos 0 x = l nghim ca (*) th t (*) ta phi c sin 0 x =
2 2
sin cos 0 x x + = v l.

======================================================================
_______________________________________________________________________________
+Nu sin 0 x = l nghim ca (*) th t (*) ta phi c cos 0 x =
2 2
sin cos 0 x x + = v l.
Vy 2
4
x k
= + + v
3
2
4
x k
= + ( ) k l nghim ca phng
trnh (7).

II.TNG KT V PHNG PHP
Qua cc bi tp trn y,chng ta tng kt hai ni dung:

1.Quy trnh c bn gii phng trnh lng gic c cha n mu s
Khi gii mt phng trnh lng gic c cha n mu s ta thng tin hnh
cc bc c bn sau:
* t iu kin xc nh cho phng trnh
* Bin i phng trnh v cc dng quen thuc hoc v dng phng trnh tch
* Gii phng trnh cui tm nghim
* i chiu nghim ca phng trnh cui vi iu kin xc nh ch ra tp
nghim ca phng trnh ban u

2.Cc phng php i chiu iu kin
Qua cc bi tp trn,ta thy ty vo tng bi m chng ta chn cch ph hp
x l iu kin.Cc phng php c bn m chng ta thng s dng l:

2.1.Phng php th trc tip
*Ni dung phng php: Thay trc tip nghim ca phng trnh cui vo iu
kin xem c tha mn hay khng.
*Ch khi s dng:
+Nu h nghim c c nghim tha mn v khng tha mn th nn dng cch
tch h nghim ln thnh cc h nghim nh d i chiu.
+Thng dng cch thay trc tip khi nghim ca phng trnh cui c s o
c bit
+V cch tch h nghim: h
2

k
x
n
= + ( ) k , n l s t nhin cho trc

lun tch c thnh n h nh c phn ui l 2 k . l cc h c dng

2
2 , 0, 1
i
x k i n
n
= + + =
Vic tch cc h nghim theo phn ui 2 k gip cho vic i chiu iu
kin n gin hn rt nhiu

======================================================================
_______________________________________________________________________________
A
M
4
B
1
B
2
B
3
B
5
B
O
x
y
A
M
4
B
1
B
2
B
3
B
5
B
O
x
y

2.2.Phng php s dng ng trn lng gic

*Ni dung phng php:
+Biu din cc im l im ngn ca cung vi phm iu kin trn ng trn
lng gic (gii s l cc im B
1
, B
2
,,B
n
)
+Biu din cc im l im ngn ca h nghim phng trnh cui trn cng
ng trn lng gic (gii s l im M)
+Da vo kt qu biu din kt lun nh sau:
1)Nu M khng trng vi bt c im no trong cc im B
1
, B
2
,,B
n
th h
c im ngn l M tha mn iu kin
2)Nu M trng vi B
i
th ta khng c loi ngay ton b h nghim trn m
phi th li trc tip hoc xem xt da vo s phn t ca h nghim v ca
h c im biu din l B
i

*Ch khi s dng: ta s dng khi h nghim v iu kin c khng qu nhiu
im biu din trn ng trn lng gic.Nu khng th chng ta d b ri v
c th dn n kt qu khng chnh xc.

2.3.Phng php gii phng trnh nghim nguyn
*Ni dung phng php:
Gi s nghim ca phng trnh cui l
( ) x f k =
( ) k
iu kin cho phng trnh l: ( ) x g m ( ) m
Khi mt gi tr x trong h ( ) x f k = ( ) k l nghim phng trnh ban

======================================================================
_______________________________________________________________________________
u khi v ch khi tn ti k sao cho ( ) ( ) f k g m vi mi ( ) m

tm k tha mn iu trn ta gii phng trnh:

( ) ( ) f k g m = (*) n , k m
C cc trng hp:

1) Nu phng trnh (*) v nghim th ( ) x f k = ( ) k tha mn iu kin
2) Nu phng trnh (*) c nghim ( ) m k = th
( ) { } ( ) { }
, , x f k k x g m m = = nn h ( ) x f k = ( ) k khng
tha mn iu kin
3) Nu phng trnh (*) c nghim ( )
( )

( )
k n
n Z
m n

th ( ) x f k = ( ), k n n Z tha mn iu kin.
*Ch khi s dng: phng php ny s dng khi cc h nghim v iu kin
c nhiu im ngn;phng php ny khng p dng c khi nghim ca
phng trnh khng gii ra mt cch tng minh

NHN XT: Ngoi cc phng php c bn trn,trong nhiu trng hp,chng ta
c th kt hp iu kin ngay trong qu trnh bin i phng trnh lm gim
nh vic i chiu iu kin cng nh x l c cc trng hp nghim khng
tng minh.

======================================================================
_______________________________________________________________________________

III.CC BI TP THC HNH

Bi tp.Gii cc phng trnh sau:

1)
( ) 2 cos sin 1
tan cot 2 cot 1
x x
x x x
=
+

2)
1 1
2 2 cos
cos sin 4
x
x x
| |
= +
|
\

3)
2
2 3cos 2sin3 cos sin4 3
1
3sinx cos
x x x x
x
+
=
+

4)
1 1
sin2 sin 2cot 2
2sin sin2
x x x
x x
+ =

5)
( )
cos 2 1
cot 3 sin2 cos 2
1 tan 2
x
x x x
x
=
+

6)
cos2 sin4
3
2cos2 sin2 1
x x
x x
=
+

7)
1 sin2 1 tan
2 3
1 sin2 1 tan
x x
x x
+ +
+ =

8 ) tan2 .tan7 1 x x =

9)
1 cos4 sin4
2sin2 1 cos
x x
x x
=
+

10)
sin cos
2tan2 cos2 0
sin cos
x x
x x
x x
+
+ + =

======================================================================
_______________________________________________________________________________

PHN III.KIM TRA I CHNG
Sau khi tin hnh ging dy chuyn trn lp 11A1 ti tin hnh kim
tra i chng vi mt lp c nng lc hc tp tng ng nhng khng c
dy chuyn nu trn.Hnh thc kim tra t lun trong thi gian 45 pht vi
bi nh sau:

Gii cc phng trnh sau:
1)
2
2cos cos 1
0
sin4
x x
x

= 3)
1 1 2
cos sin2 sin 4 x x x
+ =

2)
( )
2
2sin cos4 cos 2
0
sin cos
x x x
x x
+
=
4)
sin3
1
cos2
x
x
=

Sau khi chm bi ca hc sinh c hai lp ,ti thy hc sinh lp c dy
chuyn nm vng c quy trnh gii mt phng trnh lng gic c n
s mu.Phn ln cc em x l tt iu kin,ch c mt s cn i cht lng
tng khi gii phng trnh nghim nguyn.Trong khi lp i chng,cng
c mt s cc em nm c cc bc gii v x l c iu kin.Tuy nhin c
rt nhiu em khng nm vng cch x l iu kin dn n khng i n kt
qu hoc cho ra kt qu sai.

V im ca hai lp nh sau:

im

<5

5-6

7-8

9-10

Lp 11A1

0%

8%

42%

50%

Lp i chng

15%

45%

21%

19%

Qua kt qu trn ti thy rng chuyn ca mnh trn cng c tc dng
khng nh trong vic gip hc sinh c c t duy mch lc v c c k
nng cn thit gii quyt mt dng ton quan trng l gii phng trnh
lng gic ni chung v phng trnh lng gic cha mu s ni ring.

======================================================================
_______________________________________________________________________________

KT LUN

Phng trnh lng gic l mt ni dung quan trng v th v ca chng trnh
Gii tch 11.Tuy nhin y cng l mt lnh vc cn mi m i vi hc sinh
lp 11.Do vy lm th no hc sinh khng nhng hiu c l thuyt ,nm
vng cc dng c bn m cn c c nhng k nng cn thit gii quyt
cc bi ton phng trnh lng gic,nht l loi phng trnh c cha n
mu s cng khng phi l mt iu qu d dng.L mt gio vin Ton ti
nhn thc r c iu v bit c mnh cn phi lm g gip hc sinh
c c nhng iu trn.Vi vn kin thc cha nhiu ca mnh nhng bng
mt tm lng tm huyt vi hc tr,ti cng mnh dn ghi li mt cht kinh
nghim ca bn thn trong chuyn Rn k nng x l cc phng trnh
lng gic c cha n mu s.Chc chn do thi gian v kinh nghim bn
thn cn hn ch nn chuyn khng th trnh khi nhng thiu st.Rt
mong nhn c s ng gp chn thnh ca cc bn ng nghip v ca cc
qu thy c!

H ni ngy 15 thng 5 nm 2011

Nguyn Huy Hng

Rèn kĩ năng xử lí các phương trình lượng giác có chứa ẩn ở mẫu số

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Rèn kĩ năng xử lí các phương trình lượng giác có chứa ẩn ở mẫu số

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

SKKN mn Ton nm hc 2010-2011 Nguyn Huy Hng-THPT Lin H

= th c nhiu hc sinh gii ra v nghim,c hc sinh th gii ra

= + khng tha mn iu kin

= + khng tha mn iu kin,cc h cn li u tha mn.

= + ( ) k , n l s t nhin cho trc

You might also like