Professional Documents
Culture Documents
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
59
Kieu 3 : cot sap hoac bi sap (doi khi de don gian hoa thiet ke nguoi ta ch dung
mot vien bi va mot lo xo la du)
3.7.1.2. 3.7.1.2. 3.7.1.2. 3.7.1.2. Chot co mat cam : Chot co mat cam : Chot co mat cam : Chot co mat cam :
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
60
3.7.1.3. 3.7.1.3. 3.7.1.3. 3.7.1.3. Chot deo : Chot deo : Chot deo : Chot deo :
3.7.1.4. 3.7.1.4. 3.7.1.4. 3.7.1.4. Chot xien : Chot xien : Chot xien : Chot xien :
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
61
3.7.1.5. 3.7.1.5. 3.7.1.5. 3.7.1.5. Chot xien kep : Chot xien kep : Chot xien kep : Chot xien kep :
Hnh 3.57 - Khuon dung chot xien kep.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
62
3.7.1.6. 3.7.1.6. 3.7.1.6. 3.7.1.6. Cam chan cho : Cam chan cho : Cam chan cho : Cam chan cho :
Khuon bat dau mo Khuon mo hoan toan
3.7.1.7. 3.7.1.7. 3.7.1.7. 3.7.1.7. Chot thao co loi con : Chot thao co loi con : Chot thao co loi con : Chot thao co loi con :
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
63
- Mot so kieu dau thao cua chot co loi con :
3.7.1.8. 3.7.1.8. 3.7.1.8. 3.7.1.8. Truot theo duong cam : Truot theo duong cam : Truot theo duong cam : Truot theo duong cam :
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
64
3.7.2. Thao loi mat ben bang xylanh 3.7.2. Thao loi mat ben bang xylanh 3.7.2. Thao loi mat ben bang xylanh 3.7.2. Thao loi mat ben bang xylanh- -- -pitong : pitong : pitong : pitong :
3.7.2.1. 3.7.2.1. 3.7.2.1. 3.7.2.1. Kieu co nem khoa : Kieu co nem khoa : Kieu co nem khoa : Kieu co nem khoa :
3.7.2.2. 3.7.2.2. 3.7.2.2. 3.7.2.2. Kieu Kieu Kieu Kieu khong dung nem khong dung nem khong dung nem khong dung nem
khoa : khoa : khoa : khoa :
3.8. 3.8. 3.8. 3.8. He thong lam nguoi khuon He thong lam nguoi khuon He thong lam nguoi khuon He thong lam nguoi khuon : :: :
Nhua long sau khi vao khuon phai duoc lam nguoi that nhanh de dat duoc hnh
dang ma ta mong muon. Neu lam nguoi khuon khong tot th nhua nong se gia nhiet cho
khuon va the la qua trnh dinh hnh se keo dai lam tang thoi gian chu ky ep phun. Do
do, he thong lam nguoi khuon co vai tro het suc quan trong v no quyet dinh toan bo
chu ky ep phun.
3.8.1. Cac phuong phap lam nguoi : 3.8.1. Cac phuong phap lam nguoi : 3.8.1. Cac phuong phap lam nguoi : 3.8.1. Cac phuong phap lam nguoi :
3.8.1.1. 3.8.1.1. 3.8.1.1. 3.8.1.1. Lam nguoi bang kh Lam nguoi bang kh Lam nguoi bang kh Lam nguoi bang kh : khuon duoc lam nguoi bang kh nho vao su buc xa
nhiet cua thep lam khuon ra moi truong xung quanh.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
65
Hnh 3.58 - Khuon duoc lam nguoi bang kh.
3.8.1.2. 3.8.1.2. 3.8.1.2. 3.8.1.2. Lam nguoi bang nuoc hoac hon hop ethylene glycol va nuoc : Lam nguoi bang nuoc hoac hon hop ethylene glycol va nuoc : Lam nguoi bang nuoc hoac hon hop ethylene glycol va nuoc : Lam nguoi bang nuoc hoac hon hop ethylene glycol va nuoc :
ay la phuong phap duoc dung rong rai nhat hien nay. Theo phuong phap nay,
khuon duoc lam nguoi nho vao cac kenh dan chua chat lam nguoi duoc bo tr trong cac
tam khuon.
Hnh 3.59 - Khuon duoc lam nguoi bang nuoc.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
66
Hnh 3.60 - Khuon duoc lam nguoi bang hon hop Ethylene Glycol va nuoc.
3.8.2. Thiet ke he thong kenh lam nguoi : 3.8.2. Thiet ke he thong kenh lam nguoi : 3.8.2. Thiet ke he thong kenh lam nguoi : 3.8.2. Thiet ke he thong kenh lam nguoi :
3.8.2.1. 3.8.2.1. 3.8.2.1. 3.8.2.1. Cac bo phan trong he thong : Cac bo phan trong he thong : Cac bo phan trong he thong : Cac bo phan trong he thong :
Hnh 3.61 - He thong lam nguoi hoan chnh.
A AA A = Be chua (Collection manifold).
B BB B = Khuon (Mold).
C CC C = Ong phan phoi nuoc hoac hon hop lam nguoi (Supply manifold).
D DD D = Bom (Pump).
E EE E = Kenh lam nguoi (Regular Cooling Channels).
F FF F = Ong dan (Hoses).
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
67
G GG G = Vach lam nguoi (Baffles).
H HH H = Bo dieu khien nhiet (Temperature controller).
Hnh 3.62 - He thong lam nguoi tren khuon.
3.8.2.2. 3.8.2.2. 3.8.2.2. 3.8.2.2. Nhung dieu can luu y khi thiet ke : Nhung dieu can luu y khi thiet ke : Nhung dieu can luu y khi thiet ke : Nhung dieu can luu y khi thiet ke :
- am bao lam nguoi dong deu toan san pham. Do do, can chu y den viec lam
nguoi nhung phan day nhat cua san pham.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
68
2)
Hnh 3.63 - 1), 2) : Bo tr kenh dan nguoi lam nguoi deu san pham.
- Kenh lam nguoi nen duoc dat gan mat long khuon khi co the de lam nguoi tot hon.
- uong knh kenh lam nguoi (thuong lon hon 8mm) nen khong doi tren toan bo
chieu dai kenh de tranh can dong v su ngat nghen se lam trao doi nhiet khong tot.
- Nhiet chenh lech giua dau vao va dau ra ( t ) nen nam trong khoang 2-3
0
C.
Thong thuong, nhiet do dau vao nen thap hon nhiet do khuon ma ta mong muon la 10 -
20
0
.Nhiet chenh lech giua chat lam nguoi va thanh kenh lam nguoi nen nam trong
khoang 2-5
0
C la tot nhat. (theo tai lieu Moldflow).
- Nen chia kenh lam nguoi thanh nhieu vong lam nguoi. Khong nen thiet ke chieu
dai kenh lam nguoi qua dai v de dan den mat ap va tang nhiet tren no khien t vuot
qua 3
0
C.
Hnh 3.64 - Kenh dan nguoi khong nen qua dai.
- Kenh lam nguoi phai duoc khoan de co do nham tao ra ra su chay roi ben trong
kenh. Dong chay roi se trao doi nhiet tot hon dong chay khong roi (chay tang) tu 3 -5
lan.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
69
Hnh 3.65 - Dong chay roi trao doi nhiet tot hon.
Dong chay roi duoc dac trung boi so Reynold. Khi so Reynold ~10000 ta co dong
chay roi. Ta co the tham khao bang sau de xac dinh trang thai dong chay.
So reynold co the duoc tnh theo cong thuc sau :
=
trong do : : ty trong rieng cua chat lam nguoi (kg/m
3
).
U : van toc trung bnh cua domg chat lam nguoi (m/s).
d : duong knh kenh lam nguoi (m).
: he so nhot cua chat lam nguoi (m
2
/s).
- Can xem xet do ben co cua tam khuon khi khoan cac kenh lam nguoi.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
70
3.8.2.3. 3.8.2.3. 3.8.2.3. 3.8.2.3. Kch thuoc kenh l Kch thuoc kenh l Kch thuoc kenh l Kch thuoc kenh lam nguoi cho thiet ke : am nguoi cho thiet ke : am nguoi cho thiet ke : am nguoi cho thiet ke :
Hnh 3.66 - Kch thuoc kenh lam nguoi cho thiet ke.
3.8.2.4. 3.8.2.4. 3.8.2.4. 3.8.2.4. Cac chi tiet khuon can lam nguoi : Cac chi tiet khuon can lam nguoi : Cac chi tiet khuon can lam nguoi : Cac chi tiet khuon can lam nguoi :
a) a) a) a) Loi khuon va long khuon Loi khuon va long khuon Loi khuon va long khuon Loi khuon va long khuon (chay khuon va coi khuon) : (chay khuon va coi khuon) : (chay khuon va coi khuon) : (chay khuon va coi khuon) :
Trong qua trnh ep phun, loi khuon va long khuon luon tiep xuc truc tiep voi nhua
nong. Do do, neu muon san pham nguoi nhanh, thoi gian lam nguoi ngan lai, giam chu
ky ep phun th nhat thiet ta phai lam nguoi chung.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
71
Hnh 3.67 - Lam nguoi long khuon. Hnh 3.68 - Lam nguoi loi.
a) b)
Hnh 3.69 - a) - Lam nguoi loi khuon va long khuon bang kenh lam nguoi xoan oc ket
hop voi vach lam nguoi dang tron.
b) - Lam nguoi loi khuon va long khuon bang kenh lam nguoi dang xoan oc.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
72
b) b) b) b) Chot Chot Chot Chot (hay loi khuon co kch thuoc nho) : (hay loi khuon co kch thuoc nho) : (hay loi khuon co kch thuoc nho) : (hay loi khuon co kch thuoc nho) :
- oi voi nhung chot qua nho ta co the dung kh de lam nguoi chot hoac dung
han chot lam bang dong hay dong-beryllium (v giai nhiet tot).
Hnh 3.70 - Lam nguoi bang kh.
- oi voi nhung chot lon hon (d 40mm) ta co the dung ong dan nhiet tu chot xuong
kenh lam nguoi de giai nhiet.
Hnh 3.71 - Lam nguoi bang ong dan nhiet.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
73
3.8.2.5. 3.8.2.5. 3.8.2.5. 3.8.2.5. Cac kieu bo tr kenh lam nguoi : Cac kieu bo tr kenh lam nguoi : Cac kieu bo tr kenh lam nguoi : Cac kieu bo tr kenh lam nguoi :
a) a) a) a) Bo tr theo tun Bo tr theo tun Bo tr theo tun Bo tr theo tung kenh rieng biet : g kenh rieng biet : g kenh rieng biet : g kenh rieng biet :
Hnh 3.72 - Kieu bo tr kenh nguoi theo tung kenh rieng biet.
b) b) b) b) Bo tr kieu vong mot cap : Bo tr kieu vong mot cap : Bo tr kieu vong mot cap : Bo tr kieu vong mot cap :
Hnh 3.73 - Kieu bo tr kenh nguoi dang vong mot cap.
c) c) c) c) Bo tr kieu vong nhieu cap : Bo tr kieu vong nhieu cap : Bo tr kieu vong nhieu cap : Bo tr kieu vong nhieu cap :
Hnh 3.74 - Kieu bo tr kenh nguoi dang vong nhieu cap.
3.8.2. 3.8.2. 3.8.2. 3.8.2.6. 6. 6. 6. Cac chi tiet dung trong he thong lam nguoi : Cac chi tiet dung trong he thong lam nguoi : Cac chi tiet dung trong he thong lam nguoi : Cac chi tiet dung trong he thong lam nguoi :
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
74
a) a) a) a) Cac nut ch Cac nut ch Cac nut ch Cac nut chnh dong (Pressure plugs) nh dong (Pressure plugs) nh dong (Pressure plugs) nh dong (Pressure plugs) : :: : dung de khoa hoac dieu khien dong chay
cua chat lam nguoi trong kenh lam nguoi theo y muon cua nguoi thiet ke.
Hnh 3.75 - Cac nut chnh dong duoc lap tren khuon.
Hnh 3.76 - Mot so loai nut chnh dong.
b) b) b) b) Nut va que lam chech huong dong (Diverting plug and Rod) : Nut va que lam chech huong dong (Diverting plug and Rod) : Nut va que lam chech huong dong (Diverting plug and Rod) : Nut va que lam chech huong dong (Diverting plug and Rod) :
Hnh 3.77 - Nut va que lam chech huong tren khuon.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
75
Hnh 3.78 - Mot loai nut va que lam chech huong dong.
c) c) c) c) Cascade water jun Cascade water jun Cascade water jun Cascade water junc cc ction : tion : tion : tion : dung de lam nguoi cac loi duoc cay vao khuon hoac o
nhung vung kho thiet ke kenh lam nguoi.
Hnh 3.79 - Lam nguoi bang Cascade water junction.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
76
Hnh 3.80 - Mot so loai Cascade water juntion.
d) d) d) d) Vach tron (Bubbler tube) : Vach tron (Bubbler tube) : Vach tron (Bubbler tube) : Vach tron (Bubbler tube) : la loai ong dung de lam nguoi nhung loi nho duoc cay
vao khuon.
Hnh 3.81 - Lam nguoi bang vach tron.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
77
Hnh 3.82 - Mot so loai vach tron.
e) e) e) e) Vach phang hoa Vach phang hoa Vach phang hoa Vach phang hoac vach c vach c vach c vach xoan (Baffle or Spiral baffle xoan (Baffle or Spiral baffle xoan (Baffle or Spiral baffle xoan (Baffle or Spiral baffle) : ) : ) : ) : dung de chia lo khoan lam
nguoi ra thanh hai phan. Cac vach phang se giup chat lam nguoi chay len xuong ben
trong cac lo khoan va tao ra dong chay roi ben trong chung de giup qua trnh lam nguoi
dien ra nhanh hon.
Hnh 3.83 - Lam nguoi bang vach phang va vach xoan.
Hnh 3.84 - Mot so loai vach phang va vach xoan.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
78
f) f) f) f) O OO Ong dan nhiet (Thermal pin) : ng dan nhiet (Thermal pin) : ng dan nhiet (Thermal pin) : ng dan nhiet (Thermal pin) : dung de lam nguoi loi cay hoac cac loi truoc mat ben
...
Hnh 3.85 - Lam nguoi bang ong dan nhiet.
g) g) g) g) au noi chuyen tiep (Elbow) : au noi chuyen tiep (Elbow) : au noi chuyen tiep (Elbow) : au noi chuyen tiep (Elbow) : dung de noi cac doan gap khuc cua kenh lam nguoi.
Hnh 3.86 - Cac doan gap khuc cua kenh lam nguoi dung dau noi chuyen tiep.
Hnh 3.87 - Mot so loai dau noi chuyen tiep.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
79
h) h) h) h) au noi (Connector) : au noi (Connector) : au noi (Connector) : au noi (Connector) : dung ket noi ong dan chat lam nguoi voi kenh lam nguoi.
Hnh 3.88 - au noi tren khuon.
Hnh 3.89 - Mot so loai dau noi.
i) i) i) i) Ong phan phoi chat lam nguoi : Ong phan phoi chat lam nguoi : Ong phan phoi chat lam nguoi : Ong phan phoi chat lam nguoi :
Hnh 3.90 - Ong phan phoi duoc lap tren khuon.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
80
Hnh 3.91 - Mot loai ong phan phoi co dong ho do ap.
3.8.3. Thoi gian lam nguoi 3.8.3. Thoi gian lam nguoi 3.8.3. Thoi gian lam nguoi 3.8.3. Thoi gian lam nguoi : :: :
Thoi gian lam nguoi chiem khoang 70 - 80% chu ky ep phun. Do do, de giam phan
lon thoi gian chu ky ta can giam thoi gian lam nguoi (xem muc 5.1.3).
Hnh 3.92 - Thoi gian lam nguoi chiem phan lon thoi gian chu ky.
Thoi gian lam nguoi co the duoc tnh theo cong thuc sau :
( )
nhiet nhiet nhiet nhiet tan tan tan tan khuech khuech khuech khuech so so so so He He He He
pham pham pham pham san san san san cua cua cua cua nhat nhat nhat nhat lon lon lon lon day day day day Be Be Be Be
t tt t
2 22 2
nguoi nguoi nguoi nguoi
=
trong do :
t
nguoi
: thoi gian lam nguoi (s).
he so khuech tan nhiet
p pp p
K KK K
a aa a = K : he so truyen nhiet cua nhua ). ( K
m
W
: t trong rieng cua nhua (kg/m
3
).
p
C : nhiet dung rieng cua nhua .
K
kg
J
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
81
3. 3. 3. 3.9 99 9. . . . He thong gia nhiet He thong gia nhiet He thong gia nhiet He thong gia nhiet : :: :
oi voi mot so loai nhua can nhiet do cao moi co the chay deo tot trong khuon va
dien day toan bo long khuon th ta can phai gia nhiet them cho khuon. Cac moi chat
gia nhiet thuong dung la nuoc nong, dau nong va hoi nuoc. Trong do, nuoc nong la moi
chat pho bien nhat duoc dung gia nhiet cho khuon co kenh dan nguoi. Nguon nhiet do
mot he thong khong nam tren may ep phun cung cap (doi voi khuon can lam nguoi th
he thong cung cap moi chat lam nguoi nam tren may ep phun).
3.9.1. Cac ph 3.9.1. Cac ph 3.9.1. Cac ph 3.9.1. Cac phuong phap gia nhiet uong phap gia nhiet uong phap gia nhiet uong phap gia nhiet : :: :
3.9.1.1. 3.9.1.1. 3.9.1.1. 3.9.1.1. Gia nhiet bang nuoc nong : Gia nhiet bang nuoc nong : Gia nhiet bang nuoc nong : Gia nhiet bang nuoc nong : kenh dan nuoc nong duoc khoan quanh long
khuon va loi khuon. Nuoc nong duoc gia nhiet va dieu khien nhiet boi dien tro nhiet.
Hnh 3.93 - Khuon duoc gia nhiet bang nuoc nong.
3.9.1.2. 3.9.1.2. 3.9.1.2. 3.9.1.2. Gia nhiet bang dau nong : Gia nhiet bang dau nong : Gia nhiet bang dau nong : Gia nhiet bang dau nong : giong phuong phap gia nhiet bang nuoc nong
nhung moi chat duoc dung o day la dau nong.
Hnh 3.94 - Khuon duoc gia nhiet bang dau.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
82
3.9.1.3. 3.9.1.3. 3.9.1.3. 3.9.1.3. Gia nhiet bang hoi nuo Gia nhiet bang hoi nuo Gia nhiet bang hoi nuo Gia nhiet bang hoi nuoc : c : c : c : phuong phap gia nhiet nay t khi duoc dung
cho khuon co kenh dan nguoi v kho dieu khien nhiet do va khong an toan.
Hnh 3.95 - Khuon duoc gia nhiet bang hoi nuoc.
3.9.2. Cac chi 3.9.2. Cac chi 3.9.2. Cac chi 3.9.2. Cac chi ti ti ti tiet dung trong he thong : et dung trong he thong : et dung trong he thong : et dung trong he thong :
3. 3. 3. 3.9.2.1. 9.2.1. 9.2.1. 9.2.1. Bang gia nhiet : Bang gia nhiet : Bang gia nhiet : Bang gia nhiet :
Co hai loai bang gia nhiet : mot loai dung tren may ep phun va mot loai dung tren
khuon. Ca hai loai deu co the cap nhiet den 900
0
F 482
0
C
+ Loai dung tren may ep phun : dung de gia nhiet cho khoang chua lieu va voi
phun.
+ Loai dung tren khuon : dung de gia nhiet quanh bac cuong phun de tranh su dong
dac som cua nhua nong ben trong no.
Hnh 3.96 - Cac bang gia nhiet tren may ep phun va tren khuon.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
83
Hnh 3.97 - Cac bang gia nhiet.
3.9 3.9 3.9 3.9. .. .2.2. 2.2. 2.2. 2.2. Cartridge heater : Cartridge heater : Cartridge heater : Cartridge heater :
Cac cartridge heater dung de tang nhiet o mot vung nao do tren khuon, co the la
long khuon hoac loi khuon .Chung thuong duoc dung de gia nhiet cho khuon ep nhua
nhiet deo hay cac khuon co kenh dan nong. e gia nhiet cho khuon th cac cartridge
heater duoc noi voi mot modun dieu khien nhiet.
Hnh 3.98 - Cartridge heater.
3.9.2.3. 3.9.2.3. 3.9.2.3. 3.9.2.3. Cap nhi Cap nhi Cap nhi Cap nhiet dien (Thermo et dien (Thermo et dien (Thermo et dien (Thermo- -- -couple) : couple) : couple) : couple) :
Cap nhiet dien dung de do nhiet cac vung quanh truc vt hay voi phun va cac tam
khuon. oi khi mot so loai bang gia nhiet cung san co cap nhiet dien ben trong de viec
lap dat thuan tien hon.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
84
Hnh 3.99 - Cap nhiet dien.
3.9.2.4. 3.9.2.4. 3.9.2.4. 3.9.2.4. Lop cach nhiet (insulator sheet) : Lop cach nhiet (insulator sheet) : Lop cach nhiet (insulator sheet) : Lop cach nhiet (insulator sheet) :
Lop cach nhiet thuong duoc dung trong khuon can nhiet do cao de ngan su mat
nhiet do su truyen nhiet giua tam kep va tam co dinh hay giua tam di dong va mat day
cua tam day.
Hnh 3.100 - Lop cach nhiet tren khuon.
3.10. 3.10. 3.10. 3.10. He thong thoat kh He thong thoat kh He thong thoat kh He thong thoat kh : :: :
Khi nhua duoc phun vao long khuon th toan bo kh trong long khuon phai thoat ra
ngoai. Neu bo tr he thong thoat kh khong tot se lam cho san pham sau ep phun co the
bi lo kh, cac vet chay tren be mat (burn marks), khong dien day hoan toan (short shot)
va duong han (xem cach xu ly o chuong 6). Nhu vay he thong thoat kh rat quan trong
v no cung phan nao quyet dinh su dinh hnh va tnh tham my cho san pham. hnh 3.101
va hnh 3.102 se cho ta thay ro dieu nay.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
85
Hnh 3.101 - San pham bi phe pham do thoat kh khong tot.
Hnh 3.102 - Long khuon duoc dien day hoan toan.
He thong thoat kh duoc dung pho bien nhat la cac ranh thoat kh tren mat phan
khuon va mat mai quanh ti loi (ti day) san pham. Ngoai ra, kh trong khuon cung co the
thoat ra ngoai qua cac khe ho nho cua he thong truot, phan ghep (cuc cay)..
3.10.1. Thiet ke ranh thoat kh tren mat phan khuon : 3.10.1. Thiet ke ranh thoat kh tren mat phan khuon : 3.10.1. Thiet ke ranh thoat kh tren mat phan khuon : 3.10.1. Thiet ke ranh thoat kh tren mat phan khuon :
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
86
Hnh 3.103 - Kch thuoc cho thiet ke cac ranh thoat kh.
Bang tra chieu sau t cho mot so loai nhua :
Cac ranh
thoat kh nen duoc bo tr o nhung cho ma vat lieu duoc dien day sau cung de tranh ket
kh gay ra cac vet chay hoac san pham khong duoc dien day hoan toan. Chieu sau cua
ranh thoat kh (t) nen tuan thu theo kch thuoc khuyen dung ben tren de tranh san
pham bi banh trang (xem loi nay o chuong 6).
Hnh 3.104 - Bo tr ranh thoat kh o nhung cho de gay phe pham.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
87
3.10.2. Mat mai tren ti loi : 3.10.2. Mat mai tren ti loi : 3.10.2. Mat mai tren ti loi : 3.10.2. Mat mai tren ti loi :
Hnh 3.105 - Kch thuoc mat mai khuyen dung tren ti loi.
3. 3. 3. 3.11 11 11 11. . . . He thong day He thong day He thong day He thong day : :: :
Sau khi san pham trong khuon duoc lam nguoi, khuon duoc mo ra. Luc nay, san
pham van con dnh tren coi khuon do su hut cua chan khong nen can he thong day de
day san pham rot ra.
3.11 3.11 3.11 3.11.1. .1. .1. .1. Cac Cac Cac Cac loai he thong day thuong dung : loai he thong day thuong dung : loai he thong day thuong dung : loai he thong day thuong dung :
3.11.1.1. 3.11.1.1. 3.11.1.1. 3.11.1.1. He thong day dung chot day : He thong day dung chot day : He thong day dung chot day : He thong day dung chot day :
Cac chot day duoc gia cong rat chnh xac va duoc chon theo tieu chuan. Thong
thuong, cac chot day ch duoc gia cong chnh xac o phan dan huong va duoc lap theo
he thong truc. o cung cua than chot khoang 6065Rc, do cung cua dau chot khoang
3035Rc.
Hnh 3.106 - Cac phan tu trong he thong day.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
88
Mot so loai chot day :
3.11.1.2. 3.11.1.2. 3.11.1.2. 3.11.1.2. He thong day dung luoi day : He thong day dung luoi day : He thong day dung luoi day : He thong day dung luoi day :
Luoi day dung de day nhung san pham co thanh mong va hnh dang phuc tap. Trong
truong hop nay neu ta dung chot day tron th se khong hieu qua v se khong du luc
day, neu co du luc day di nua th mat san pham se bi co dau lun vao.
Hnh 3.107 - He thong day dung luoi day.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
89
3.11.1.3. 3.11.1.3. 3.11.1.3. 3.11.1.3. He tho He tho He tho He thong day dung ong day : ng day dung ong day : ng day dung ong day : ng day dung ong day :
Ong day dung de day nhung san pham co dang tron xoay hoac tam mong.
: ch chieu chuyen dong.
Hnh 3.108 - He thong day dung ong day.
Hnh 3.109 - Ong day.
3.11.1. 3.11.1. 3.11.1. 3.11.1.4. 4. 4. 4. He tho He tho He tho He tho ng day dung tam thao : ng day dung tam thao : ng day dung tam thao : ng day dung tam thao :
Tam thao dung de thao nhung san pham dang hnh tru tron hay hnh hop chu nhat
co be day thanh mong. Khuon su dung he thong nay, san pham se khong co vet chot
day nen luon dam bao duoc tnh tham my.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
90
: ch chieu chuyen dong.
Hnh 3.110 - He thong day dung tam thao.
3.11.1.5. 3.11.1.5. 3.11.1.5. 3.11.1.5. He thong day dung kh nen He thong day dung kh nen He thong day dung kh nen He thong day dung kh nen : :: : (dung van kh)
oi voi nhung san pham nhu xo, chau .v.v.co long khuon sau, khi san pham
nguoi th do chan khong trong long khuon va loi khuon la rat lon nen san pham kho co
the thoat khuon. Do do, can co mot luc day lon va phan bo deu de day san pham thoat
khuon. Loi khuyen la ta nen dung luc kh nen ket hop voi tam thao de day san pham.
: ch chieu chuyen dong.
Hnh 3.111 - He thong day dung kh nen ket hop tam thao.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
91
Hnh 3.112 - Cau tao van kh.
Neu cam thay ruom ra khi thiet ke them tam thao th ta co the bo tr hai dong kh
qua hai van kh tren ca hai tam khuon de day san pham.
Hnh 3.113 - Thoi kh tren ca hai tam khuon de day san pham.
Hnh 3.114 - Hai kieu van kh thuong dung cho he thong thoi kh trong hai nua khuon.
3.11 3.11 3.11 3.11.2. ieu khien .2. ieu khien .2. ieu khien .2. ieu khien tam day tam day tam day tam day : :: :
3.11.2.1. 3.11.2.1. 3.11.2.1. 3.11.2.1. Gia toc them cho mot chot day : Gia toc them cho mot chot day : Gia toc them cho mot chot day : Gia toc them cho mot chot day :
Trong he thong day co dung them co cau thanh rang banh rang de gia toc them cho
chot day. He thong day co gia toc se giup san pham roi khuon nhanh hon.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
92
: ch chieu chuyen dong.
Hnh 3.115 - He thong day co gia toc them cho mot chot day.
Hnh 3.116 - Bo gia toc cho chot day.
3.11.2.2. 3.11.2.2. 3.11.2.2. 3.11.2.2. Gia toc t Gia toc t Gia toc t Gia toc them cho tam day tren (day kep co gia toc) : hem cho tam day tren (day kep co gia toc) : hem cho tam day tren (day kep co gia toc) : hem cho tam day tren (day kep co gia toc) :
Tuong tu nhu he thong day co gia toc cho mot chot day, ch khac la he thong thanh
rang banh rang se dieu khien mot tam day o pha tren.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
93
: ch chieu chuyen dong.
Hnh 3.117 - He thong day co gia toc them cho tam day tren.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
94
Hnh 3.118 - Bo gia toc them cho tam day tren.
3.11.2.3. 3.11.2.3. 3.11.2.3. 3.11.2.3. Tam day co don bay : Tam day co don bay : Tam day co don bay : Tam day co don bay :
Tam day duoc lap them don bay de tang chieu cao day o mot pha giup san pham roi
ra khoi khuon mot cach de dang.
: ch chieu chuyen dong.
Hnh 3.119 - Tam day co don bay.
Hnh 3.120 - Bo don bay.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
95
3.11.2.4. 3.11.2.4. 3.11.2.4. 3.11.2.4. ay kep : ay kep : ay kep : ay kep :
oi voi nhung san pham co hnh dang phuc tap, can phai day tuan tu th ta dung he
thong day kep. Hnh - the hien mot he thong day kep dung lo xo rat don gian.
Hnh 3.121 - Cac gai doan day trong he thong day hai tang dung lo xo.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
96
3.11 3.11 3.11 3.11. .. .3. Cac he thong 3. Cac he thong 3. Cac he thong 3. Cac he thong day dac biet : day dac biet : day dac biet : day dac biet :
3.11.3.1. 3.11.3.1. 3.11.3.1. 3.11.3.1. ay hai tang : ay hai tang : ay hai tang : ay hai tang :
Kieu 1 :
1)
Hnh 3.122 - Chot day hai tang kieu 1.
2)
3)
Hnh 3.123 - 1), 2), 3) : Qua trnh day cua chot day hai tang kieu 1.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
97
Kieu 2 :
1) Hnh 3.124 - Chot day hai tang kieu 2.
2) 3)
Hnh 3.125 - 1), 2), 3) : Qua trnh day cua chot day hai tang kieu 2.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
98
3.11.3.2. 3.11.3.2. 3.11.3.2. 3.11.3.2. He thong day kenh dan trong khuon 3 t He thong day kenh dan trong khuon 3 t He thong day kenh dan trong khuon 3 t He thong day kenh dan trong khuon 3 tam : am : am : am :
Co cau hoat dong nho he thong dieu khien bang kh nen giup dua kenh dan roi ra
khoi khuon mot cach de dang.
Hnh 3.126 - Co cau day kenh dan trong khuon 3 tam.
Hnh 3.127 - 1), 2), 3), 4) :Nguyen ly hoat dong cua co cau.
3.11 3.11 3.11 3.11.4. .4. .4. .4. Mot so Mot so Mot so Mot so dieu luu y dieu luu y dieu luu y dieu luu y khi thiet ke he thong day : khi thiet ke he thong day : khi thiet ke he thong day : khi thiet ke he thong day :
- Tam day hau nhu luon duoc lap o nua khuon di dong. Tru mot so truong hop dac biet,
tam day duoc dat o nua khuon co dinh.
- Cac chot day hay luoi day nen bo tr o goc, canh, gan cua san pham.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
99
- Hanh trnh day nen bang chieu sau lon nhat cua san pham theo huong mo khuon cong
them 510mm.
- Cac dnh chot day nen nam ngang muc so voi mat phan khuon de dam bao khong de
lai vet tren be mat san pham. Tuy nhien tren thuc te, mot so san pham co cac vet chot
day tren be mat nhung van chap nhan duoc v chung nam o mat khuat cua san pham.
Khoang chenh lech giua dnh chot va mat phan khuon co the chap nhan duoc la
0,050,1mm.
- o day tam day co the chon theo dien tch mat san pham. Tham khao bang sau :
3.1 3.1 3.1 3.12 22 2. . . . He thong hoi He thong hoi He thong hoi He thong hoi : : : :
He thong hoi co chuc nang dua tam day lui ve pha sau va giu co dinh tam day
truoc khi khuon dong hoan toan. e hoi tam day ve ta co the dung chot hoi hoac chot
khuyu (Toggle-lock).
3.1 3.1 3.1 3.12 22 2.1. He thong hoi dung chot hoi : .1. He thong hoi dung chot hoi : .1. He thong hoi dung chot hoi : .1. He thong hoi dung chot hoi :
3.1 3.1 3.1 3.12.1.1. 2.1.1. 2.1.1. 2.1.1. Chot hoi co lo xo : Chot hoi co lo xo : Chot hoi co lo xo : Chot hoi co lo xo : doi khi doi voi nhung khuon nho va don gian ta khong
dung den lo xo.
Hnh 3.128 - Chot hoi tren khuon.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
100
3.12.1.2. 3.12.1.2. 3.12.1.2. 3.12.1.2. Chot hoi tieu chuan : Chot hoi tieu chuan : Chot hoi tieu chuan : Chot hoi tieu chuan : (xem kch thuoc thiet ke o phu luc)
Hnh 3.129 - Hnh dang ngoai cua chot hoi tien chuan.
Nguyen ly hoat dong :
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
101
Hnh 3.130 - Chot hoi tieu chuan tren khuon.
3.1 3.1 3.1 3.12 22 2.2. He thong hoi dung chot khuyu : .2. He thong hoi dung chot khuyu : .2. He thong hoi dung chot khuyu : .2. He thong hoi dung chot khuyu : (xem kch thuoc cho thiet ke o phu luc)
3.12.2.1. 3.12.2.1. 3.12.2.1. 3.12.2.1. Kieu chu X : Kieu chu X : Kieu chu X : Kieu chu X :
Hnh 3.131 - Cau tao chot khuyu kieu chu X.
http://www.ebook.edu.vn Chuong Chuong Chuong Chuong 3 33 3 : : : : Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon Thiet ke khuon ep phun ep phun ep phun ep phun
102
Hnh 5.10 - Cac loai bo hoi tuc ho.
f) Vo/ phan : co chuc nang noi khoang tron voi cuong phun va phai co hnh dang
dam bao bit kn khoang tron va khuon. Nhiet do o voi phun nen duoc cai dat lon hon
hoac bang nhiet do chay cua vat lieu (day la loi khuyen cua cac nha cung cap vat
lieu). Trong qua trnh phun nhua long vao khuon, voi phun phai thang hang voi bac
cuong phun va dau voi phun nen duoc lap kn voi phan lom cua bac cuong phun thong
qua vong dinh vi de dam bao nhua khong bi phun ra ngoai va tranh mat ap.
Hnh 5.11 - Vi tr voi phun trong he thong phun.
Co nhieu loai voi phun khac nhau, tuy vao tung truong hop ung dung cu the ma ta
dung loai voi phun nao cho thch hop. Thong thuong nguoi ta quan tam den mot so
thong so nhu :
+ uong knh lo cua dau voi phun phai nho hon duong knh lo cua bac cuong
phun mot chut (khoang 0.125 - 0.75mm) de cuong phun de thoat ra ngoai va tranh
can dong.
http://www.ebook.edu.vn Chaang 5 : May ep phan ra cac thong so g/a cong
122
+ Chieu dai cua voi phun nen dai hon chieu sau cua bac cuong phun (tao dong
on dinh truoc khi vao bac cuong phun).
+ o con tuy thuoc vao vat lieu ep phun.
Hnh 5.12 -Voi phun.
5.1.1.3. He thong khuon : (xem chuong 3).
5.1.1.4 He thong kep :
He thong kep co chuc nang dong, mo khuon, tao luc kep giu khuon trong qua
trnh lam nguoi va day san pham thoat khoi khuon khi ket thuc mot chu ky ep phun.
He thong nay gom cac bo phan :
Cum day cua may (Machine ejectors).
Cum km (Clamp cylinders).
Tam di dong (Moveable platen).
Tam co dinh (Stationary platen).
Nhung thanh noi (Tie bars).
Hnh 5.13 - He thong kep.
Cac bo phan trong he thong kep :
a) Cam day (Mach/ne eject/ons) : gom xylanh thuy luc, tam day va can day.
Chung co chuc nang tao ra luc day tac dong vao tam day tren khuon de day san
pham roi khoi khuon.
http://www.ebook.edu.vn Chaang 5 : May ep phan ra cac thong so g/a cong
123
Hnh 5.14 - Cum day.
b) Cam km (C/amp cy//nders) : thuong co 2 loai chnh, do la loai dung co cau
khuyu va loai dung cac xylanh thuy luc. He thong nay co chuc nang cung cap luc de
dong mo khuon va luc de giu khuon (km khuon) dong trong suot qua trnh phun.
c) Tam d/ dong (Moreab/e p/aten) : la mot tam thep lon voi be mat co nhieu lo
thong voi tam di dong cua khuon. Chnh nho cac lo thong nay ma can day co the tac
http://www.ebook.edu.vn Chaang 5 : May ep phan ra cac thong so g/a cong
125
dong luc vao tam day tren khuon. Ngoai ra, tren tam di dong con co cac lo ren do
kep tam di dong cua khuon. Tam nay di chuyen toi lui doc theo 4 thanh noi trong qua
trnh ep phun.
Hnh 5.22 - Bang dieu khien dien hnh tren may ep phun.
Ben trong he thong dieu khien la bo vi xu ly cac role, cong tac hanh trnh, cac bo
phan dieu khien nhiet do, ap suat, thoi gian,..v.v.
Hinh 5.23 - Cac bo phan ben trong he thong dieu khien tren khuon va tren may.
http://www.ebook.edu.vn Chaang 5 : May ep phan ra cac thong so g/a cong
129
Hnh 5.24 - Cac cong tac hanh trnh tren may ep phun.
5.1.2. Chu ky ep phun :
Chu ky ep phun gom bon giai doan :
1. Giai doan kep ( Clamping phase ) : khuon duoc dong lai.
2. Giai doan phun ( Injection phase ) : nhua dien day vao khuon.
3. Giai doan lam nguoi ( Cooling phase ) : nhua duoc lam dac lai trong khuon.
4. Giai doan day ( Ejector phase ): day san pham nhua ra khoi khuon.
Hnh 5.25 - Chu ky ep phun.
5.1.2.1. Giai doan kep : luc dau cum km dong khuon lai rat nhanh nhung sau do
cham dan cho den khi khuon dong hoan toan (khong xay ra tieng dong lon). Mot khi
khuon da dong cung la luc ap luc km rat lon duoc tao ra de chong lai ap cao tu dong
nhua ban vao khuon. ieu nay rat quan trong v neu luc km khong chong lai noi ap
luc phun th khuon se bi hu hai va san pham neu co ep phun duoc di nua th cung gap
nhieu khuyet tat (xem cac khuyet tat san pham o chuong 6).
http://www.ebook.edu.vn Chaang 5 : May ep phan ra cac thong so g/a cong
130
: ch huong chuyen dong.
Hnh 5.26 - Dien bien giai doan kep.
5.1.2.2. Giai doan phun : trong suot giai doan nay xay ra 3 qua trnh. au tien, nhua
nong chay duoc phun vao khuon rat nhanh do truc vt tien ve pha truoc. Mot khi cac
long khuon gan nhu duoc dien day (dien day khoang 95% long khuon) th qua trnh
dinh hnh san pham dien ra do long khuon co nhiet do thap hon. Nhua nong se nguoi
dan va xay ra hien tuong co rut. Do do, mot luong nhua nua (khoang 5%) se tiep tuc
duoc phun vao de bu tru vao su co rut cho den khi mieng phun bi dac cung lai. Ta goi
day la qua trnh giu hay qua trnh km. Qua trnh nay giup ngan dong chay nguoc cua
nhua qua mieng phun.
http://www.ebook.edu.vn Chaang 5 : May ep phan ra cac thong so g/a cong
131
a) b)
Hnh 5.27 - a) Qua trnh phun nhanh.
b) Qua trnh dinh hnh va qua trnh giu.
5.1.2.3. Giai doan lam nguoi : giai doan nay bat dau ngay sau khi qua trnh giu ket
thuc. Khuon van duoc dong va nhua nong trong long khuon duoc lam nguoi cho den
khi du do cung de co the duoc day roi khoi khuon. Trong suot giai doan nay truc vt
van quay va lui dan lai de chuan cho lan phun ke tiep. Thoi gian tieu ton trong giai
doan nay phu thuoc vao loai vat lieu nhua ma ta ep.
Hnh 5.28 - Giai doan lam nguoi khuon.
5.1.2.4. Giai doan day : day la giai doan cuoi cung cua mot chu ky ep phun. Trong
giai doan nay cum km lam chuc nang mo khuon ra mot cach nhanh chong va an toan.
Luc dau, cum km mo khuon mot cach cham chap va sau do la nhanh dan cho den gan
cuoi hanh trnh th no chuyen dong cham lai de tranh va dap manh. Khi khuon mo ra
http://www.ebook.edu.vn Chaang 5 : May ep phan ra cac thong so g/a cong
132
th tam day cua khuon bi can day cua may day ve pha truoc de loi san pham ra khoi
khuon. Mot khi san pham roi khoi khuon th can day se hoi ve de san sang cho mot
chu ky ep phun ke tiep.
: ch chieu chuyen dong.
Hnh 5.29 - Giai doan day.
5.1.3. Thoi gian chu ky ep phun va cach rut ngan thoi gian chu ky :
5.1.3.1. Thoi gian chu ky phun ep :
Thoi gian chu ky ep phun la khoang thoi gian can thiet de nhua dien day long
khuon va be day san pham dong dac khoang 90%. Nhu vay thoi gian chu ky se la tong
cac khoang thoi gian cua tung giai doan ep phun. Cac khoang thoi gian nay la :
Thoi gian phun.
Thoi gian giu : gom thoi gian dinh hnh va thoi gian lam lanh.
Thoi gian mo khuon.
http://www.ebook.edu.vn Chaang 5 : May ep phan ra cac thong so g/a cong
133
Thoi gian dong khuon : khong dang ke co the bo qua.
Hnh 5.30 - Thoi gian chu ky.
5.1.3.2. Cach rut ngan thoi gian chu ky :
Thong thuong thoi gian chu ky tang la do :
+ Nhiet do cua khuon va nhiet chay deo cua nhua cao.
+ He thong lam nguoi thiet ke khong tot.
+ Ton nhieu thoi gian trong giai doan phun va giu.
Nhu vay, de giam thoi gian chu ky ta se giai quyet cac van de sau :
+ Giam thoi gian phun.
+ Giam thoi gian giu.
+ Giam thoi giam lam lanh den muc toi thieu.
Giam thoi gian phun : viec nay lien quan den van de mat ap, so long khuon va be
day san pham.
- Mat ap : xay ra tren he thong kenh dan va mieng phun. Mat ap t th cac long
khuon se dien day nhanh hon nen thoi gian dien day giam va nguoc lai. Kenh dan lon
se lam giam su mat ap nhung lam tang thoi gian lam lanh doi voi kenh dan nguoi va
anh huong den nhiet chay deo cua nhua trong kenh dan nong. Mieng phun lon cung
lam giam su mat ap nhung se de lai vet tren san pham.
Nhu vay de giam thoi gian phun ta can phai thiet ke he thong phun nhua co kch
thuoc hop ly (xem chuong 3).
- So long khuon : so long khuon nhieu th thoi gian phun se tang nhung trong thiet
ke so long khuon phai dam theo yeu cau khach hang nen ta khong the giam so long
khuon. Tuy nhien ta co the cai thien thoi gian phun bang cach giam thieu chieu dai he
thong kenh dan.
- Be day san pham : nhua se chay de hon trong nhung vung co be day day hon v the
ta can phai thiet ke be day san pham mot cach hop ly (xem chuong 3) hoac co the bo
tr them mieng phun khi be day cua san pham qua mong de giam thoi gian phun. Moi
http://www.ebook.edu.vn Chaang 5 : May ep phan ra cac thong so g/a cong
134
loai vat lieu co chieu dai dong chay cua rieng no nen ta can xem datasheet cua chung
de dieu chnh ap suat phun hop ly, dac biet la khi t le L/t 200 (L : chieu dai dong
chay ; t : be day).
Hnh 5.31 - Nhua de chay qua vung co be day lon.
Giam thoi gian giu : duong knh mieng phun tang th thoi gian giu se tang v the ta
co the giam duong knh mieng phun de giam thoi gian giu nhung can phai dam bao
rang cac long khuon phai duoc dien day (xem kch thuoc mieng phun o chuong 3).
Neu khong the giam duong knh mieng phun th ta co the toi thieu hoa thoi gian giu
tren may ep phun.
Giam thoi gian lam lanh : co hai yeu to anh huong den thoi gian lam lanh do la
nhiet do khuon va nhiet do chay deo cua nhua. Neu mot trong hai yeu to nay tang th
thoi gian lam lanh se tang va thoi gian chu ky cung se tang. V vay muon giam thoi
gian lam lanh th ta phai dieu chnh nhiet do cua khuon va nhiet chay deo cua nhua
mot cach hop ly (xem datasheet cua cac loai nhua).
Hnh 5.32 - Nhiet do khuon tang lam thoi gian chu ky tang.
http://www.ebook.edu.vn Chaang 5 : May ep phan ra cac thong so g/a cong
135
5.2. Cac thong so gia cong : (xem phu luc cai dat cac thong so gia cong cho mot so
loai nhua).
5.3. Do va dieu khien nhiet do trong qua trnh ep phun :
Nhiet do cua khuon (gia nhiet cho khuon hoac lam nguoi khuon) rat quan trong
dong mot vai tro quan trong trong qua trnh ep phun. Nhiet do khuon co anh huong
den :
+ Chu ky ep phun.
+ Hnh dang va chat luong san pham.
+ Tnh tham my cua san pham.
+ o co rut, do ben va cac khuyet tat tren san pham.
Do do, nhiet do cua khuon can phai duoc phai duoc do dat va dieu chnh hop ly.
Hien nay co nhieu loai sensor va cac cac dong ho do nhiet cao hien thi so duoc ban
tren thi truong. Cac loai dong ho nay chu yeu dung de do nhiet o mat ngoai cua
khoang chua lieu, voi phun va cac be mat cua khuon.
Hnh 5.33 - ong ho va mot so loai cam bien do nhiet cao.
Mot so loai cam bien dung de do nhiet cua khuon :
+ Cam bien lo xo (spring sensor) dung de do nhiet be mat cua coi khuon va
chay khuon.
+ Cam bien do do am.
+ Cam bien tu duoc dung khi khong dung duoc cam bien lo xo.
http://www.ebook.edu.vn Chaang 5 : May ep phan ra cac thong so g/a cong
136
5.4. Khac phuc mot so loi thuong gap trong qua trnh ep phun :
Ta co the tham khao bang sau :
Chu thch : - can tang
- can giam
- xem lai cac yeu to anh huong
Item Brittleness
Short
Shot
Poor
Surface
Stain Flash Void
Flow
Mark
Poor
Mold
Release
Warpage Burning
Cylinder
Temp
Mold
Temp
Nozzle
Temp
Injection
Speed
Injection
Pressure
Holding
Pressure
Back
Pressure
Cooling
Time
Screw
RPM
Nozzle
Diameter
Gas
Vent
Gate
Size
Gate
Position
Drying
http://www.ebook.edu.vn Chaang 5 : May ep phan ra cac thong so g/a cong
137
5.5. Mot so loai may ep phun :
Nguon : www.ferromatik.com
Nguon : www.hautek.com
http://www.ebook.edu.vn Chaang 6 : Xa /y cac khayet tat tren san pham
138
CHUONG 6 : XU LY CAC KHUYET TAT TREN SAN PHAM
6.1. Lo kh :
Cac lo kh xay ra khi cac dong chay cua nhua cung bao quanh cac bot kh. Khuyet
tat lo kh khien cho nhua khong the dien day mot cach hoan toan va lam xau be mat
san pham. Ngoai ra, cac lo kh con tao ra ung suat nen len cac vung khac cua san
pham va bi gia nhiet gay ra cac vet chay tren be mat san pham.
Hnh 6.1 - Cac lo kh tren be mat san pham.
6.1.1. Nguyen nhan :
+ Anh huong cua su uu tien dong chay.
+ Su khong can bang dong v san pham co be day khong dong deu.
+ Bo tr he thong thoat kh tren khuon chua tot.
Hnh 6.2 - Nguyen nhan gay ra lo kh.
6.1.2. Cach khac phuc :
6.1.2.1. Tren khaon :
+ Thiet ke be day san pham hop ly de tranh hien tuong uu tien va mat can bang
dong chay (xem chuong 2)
+ Can can bang dong tren he thong kenh dan va bo tr he thong thoat kh hop
ly. Ta co the thay doi he thong kenh dan de phan nhua duoc dien day sau cung nam o
vi tr thoat kh thch hop. Neu kh van ton tai trong long khuon th ta nen them vao mot
http://www.ebook.edu.vn Chaang 6 : Xa /y cac khayet tat tren san pham
139
so ti thoat kh de kh thoat ra ngoai de dang hon (xem bo tr he thong thoat kh o
chuong 3).
6.1.2.2. May ep phan :
+ Giam van toc phun v van toc phun lon se lam cho nhua ban thanh tia va kh
se de dang lan vao. Khi nhua duoc phun voi van toc cham th kh se co du thoi gian de
thoat ra ngoai.
6.2. San pham bi gion :
San pham sau ep phun de bi ran nut va de gay
Hnh 6.7 - Cac mang choc tren be mat san pham
6.5.2. Cach khac phuc :
6.5.2.1. Vat //ea :
+ Tranh dung vat lieu ban va chua nhieu vat lieu nghien lai.
+ Loai bo hoi am trong vat lieu (nen nhan loi khuyen tu nha cung cap vat
lieu de co loi khuyen tot nhat khi say kho vat lieu).
+ Nen tranh su dung nhieu chat thoat khuon bang cach dieu chnh lai he
thong day.
6.5.2.2. Tren khaon :
+ Lam tron lang cac goc canh cua mieng phun va kenh dan v neu cac goc
canh sac ben se lam dong nhua long bi tach ra.
6.5.2.3. May ep phan :
+ Tang nhiet do khoang cap lieu va nhiet do khuon de cac phan tu nhua ket
chat vao nhau.
6.6. San pham bi hut :
San pham bi ngan di mot doan ( nhua khong dien day hoan toan).
Hnh 6.8 - San pham bi hut.
http://www.ebook.edu.vn Chaang 6 : Xa /y cac khayet tat tren san pham
143
6.6.1. Nguyen nhan :
+ Khong can bang dong tren he thong kenh dan nen ap phun vao cac long
khuon khac nhau.
+ Vong chan dong (check ring) trong van tu ho bi hu khien nhua duoc phun
khong deu.
+ Thoi gian dinh hnh chua du.
+ Vat lieu nghien lai chua duoc tron hoan toan voi vat lieu co ban (vat lieu chua
qua su dung).
+ Vat lieu co do am cao.
6.6.2. Cach khac phuc :
6.6.2.1 Vat //ea :
+ Loai hoi am ra khoi vat lieu bang cach say klho truoc khi gia cong.
+ Giam vat lieu nghien de co duoc qua trnh tron tot va nhiet chay cung luc.
+ oi lo vat lieu moi.
6.6.2.2. Tren khaon :
+ Thiet ke lai he thong kenh dan de dam bao can bang dong.
+ Kiem tra lai he thong lam lanh de chac rang nhiet do khuon dong deu.
6.6.2.3. May ep phan :
+ Kiem tra hong hoc cua vong chan dong va cac bang gia nhiet tren khoang cap
lieu.
+ Tang ap suat phun va ap suat dinh hnh de cung cap du vat lieu dien day cac
long khuon.
+ Tang thoi gian phun va thoi gian dinh hnh (thoi gian bao ap) de vat lieu co du
thoi gian dien day cac long khuon.
6.7. San pham bi doi mau :
6.7.1. Nguyen nhan :
+ Thoi gian vat lieu o trong khoang cap lieu qua dai.
+ Nhiet do khoang cap lieu qua cao.
+ Mau cua vat lieu nghien lai khac voi mau cua vat lieu co ban.
+ Truc vt khong phu hop.
+ He thong kenh dan thiet ke chua tot.
http://www.ebook.edu.vn Chaang 6 : Xa /y cac khayet tat tren san pham
144
Hnh 6.9 - San pham bi doi mau.
6.7.2. Cach khac phuc :
6.7.2.1. Vat //ea :
+ Chac rang vat lieu luon duoc giu sach se.
6.7.2.2. Tren khaon :
+ Thiet ke he thong dan nhua thch hop de giam nhiet ma sat gay qua nhiet
nhua.
+ He thong thoat kh phai phu hop v kh bi ket se lam tang nhiet gay qua nhiet
nhua.
6.7.2.3. May ep phan :
+ Thay truc vt v truc vt duoc thiet ke khong dung lam qua trnh tron kem va
cung gay qua nhiet nhua.
+ Chon may ep phun khac. Ap luc bom can thiet cho khuon nen bang 20 den
80% cong suat bom cua may.
+ Giam nhiet do o khoang cap lieu va voi phun.
+ am bao pheu cap lieu luon sach se.
6.8. Mat ca :
Mat ca tren be mat san pham la do vat lieu chua nong chay hoan toan bi dey vao
long khuon.
Hnh 6.10 - Cac mat ca tren be mat san pham.
http://www.ebook.edu.vn Chaang 6 : Xa /y cac khayet tat tren san pham
145
6.8.1. Nguyen nhan :
+ Nhiet nong chay thap : nhung vien nhua chua bi nong chay hoan toan hoa vao
dong phun va vao khuon gay cac mac ca.
+ Nhieu vat lieu nghien lai : hnh dang va kch thuoc cua vat lieu nghien ong1
hnh dang va kch thuoc cua vat lieu co ban nen kh de lan vao khien chung kho hoa
lan vao nhau.
+ Vat lieu chua nhieu chat ban.
+ Toc do quay cau truc vt cham : neu toc do quya cua truc vt va ap hoi duoc cai
dat qua thap th co kha nang khong tao du nhiet ma sat de lam nong chay hoan toan
vat lieu trong khoang cap lieu.
6.8.2. Cach khac phuc :
6.8.2.1. Vat //ea :
+ Giam vat lieu nghien lai.
+ Cat giu cac vat lieu khac nhau trong cac tui khac nhau de tranh viec chung lan
vao nhau.
6.8.2.2. May ep phan :
+ Tang nhiet khoang cap lieu.
+ Tang ap hoi de hon hop nhua hoa lan vao nhau hoan toan.
+ Tang toc do quay cua truc vt de tang nhiet ma sat.
6.9. Ba via : (hien tuong san pham bi banh trang)
Hien tuong san pham bi banh trang xay ra la do mot lop vat lieu mong bi tran
ra ngoai qua mat phan khuon hay o vi tr cac ti day san pham.
Hnh 6.11 - San pham bi banh trang.
6.9.1. Nguyen nhan :
+ Cac tam khuon khong khop voi nhau.
http://www.ebook.edu.vn Chaang 6 : Xa /y cac khayet tat tren san pham
146
+ Luc km khong du lon de chong lai ap suat trong cac long khuon.
+ nhung vung duoc dinh hnh qua muc lam tang ap cuc bo.
+ ieu kien ep phun chua tot nhu nhiet do chay deo cua vat lieu va ap suatphun
duoc cai dat qua cao.
+ He thong thoat kh chua phu hop hoac duoc lam qua sau.
6.9.2. Cach khac phuc :
6.9.2.1. Tren khaon :
+ am bao cac tam khuon khop voi nhau hoan toan. at biet la tai mat phan
khuon phai khong co khe ho. Nen dat them cac goi do phu cho tam khuon neu chung
khong du be day de chiu luc.
+ Nen phay hoan toan mat phan khuon de dam bao su dong kn giua khuon duc
va cai.
+ Mat phan khu6on phai sach se truoc khi dua len may ep phun.
+ Kiem tra lai kch thuoc cua he thong thoat kh co phu hop chua ?
6.9.2.2. May ep phan :
+ Tang luc km neu may co du luc km neu khong phai doi may.
+ Giam nhiet do khoang cap lieu va voi phun de tranh ap phun qua cao lam bung
km nhung khong nen giam qua muc.
+ Giam ap phun va ap dinh hnh (bao ap) de luc km ma ta cai dat du lon.
+ Tang thoi gian phun hoac ha tu tu van toc phun.
6.10. Vet dong chay :
La nhung vet co dang song hnh tron tap trung quanh mieng phun.
Hnh 6.12 - Cac vet song dong chay tren san pham.
6.10.1. Nguyen nhan :
Nguyen nhan chnh la do nhua gan mieng phun bi lanh (dong dac som). Viec
nhua bi dong dac som la do :
+ Nhiet lam chay deo nhua thap.
http://www.ebook.edu.vn Chaang 6 : Xa /y cac khayet tat tren san pham
147
+ Nhiet do khuon thap.
+ Toc do phun thap.
+ Ap suat phun thap.
+ Kch thuoc kenh dan va mieng phun nho.
Hnh 6.13 - a) Dong chay khong gay gon song.
b) Dong chay gay gon song.
6.10.2. Cach khac phuc :
6.10.2.1 Tren khaon :
+ Thay doi kch thuoc cua duoi nguoi cham tren kenh dan de giu vat lieu lanh trong
suot qua trnh dien day. Chieu dai duoi nguoi cham thuong bang duong knh kenh
dan.
+ Tang kch thuoc mieng phun va kenh dan de tranh mieng phun bi dong dac som
trong suot giai doan dinh hnh san pham.
+ Giam chieu dai cuong phun hoac thay kenh dan nguoi bang kenh dan nong.
6.10.2.2. May ep phan :
+ Tang ap phun va ap dinh hnh.
+ Tang nhiet do khoang cap lieu va voi phun.
Tang nhiet do khuon
6.11. San pham khong duoc dien day hoan toan :
Hnh 6.14 - San pham khong dien day hoan toan.
http://www.ebook.edu.vn Chaang 6 : Xa /y cac khayet tat tren san pham
148
6.11.1. Nguyen nhan :
+ Dong nhua bi han che : do kenh dan bi dong dac hoac thiet ke kenh dan chua
hop ly.
Hnh 6.15 - Dong nhua bi han che.
+ Long khuon phuc tap khien dong chay nhua bi nghen
Hnh 6.16 - Dong nhua bi nghen.
+ Thoat kh khong tot.
Hnh 6.17 - Ap nguoc do kh khong thoat duoc ra ngoai.
+ Nhiet gay chay deo nhua hoac nhiet khuon qua thap.
+ Cong suat may ep phun khong du hoac toc do ram khong phu hop.
+ Mot so bo phan cua may bi hong nhu : pheu, van hoi tu ho (non-return valve)
gay mat ap suat phun hoac ro r the tch phun.
6.11.2. Cach khac phuc :
6.11.2.1. San pham :
+ Tang be day cua san pham mot chut de dong chay t bi nghen.
6.11.2.2. Tren khaon :
+ Bo tr mieng phun hop ly de uu tien dong nhua chay qua vung co be day lon
nhat.
+ Tang kch thuoc hoac so mieng phun.
+ Tang kch thuoc kenh dan de giam khang dong.
http://www.ebook.edu.vn Chaang 6 : Xa /y cac khayet tat tren san pham
149
+ at cac lo thoat kh o gan noi khong dien day hoac tang so lo thoat kh de giam
ap hoi.
6.11.2.3. May ep phan :
+ Tang ap suat phun nhung khong nen qua muc v se lam hong he thong thuy luc
cua may. Nen gioi han ap suat phun trong khoang tu 70 den 85% ap suat phun lon
nhat cua may.
+ Tang van toc phun de nhua long con giu du nhiet de dien day hoan toan long
khuon.
+ Tang the tch phun.
+ Tang nhiet khoang cap lieu va/hoac thanh khuon de gia nhiet them cho nhua
long chay vao long khuon.
+ Kiem tra pheu cap lieu de chac rang no luon cap lieu.
+ Kiem tra van hoi tu ho va khoang chua lieu de chac rang chung khong bi mon
hoac bi hong.
6.12. Vet lom va lo trong (bong) :
Vet lom va lo trong xay ra khi co su co rut khong deu giua cac vung vat lieu.
Hnh - 6.20 - San pham bi cong venh.
6.13.1. Nguyen nhan :
+ Cac vung tren san pham nguoi khong cung luc nen co do co rut khac nhau tao
ra ap suat trong gay cong venh san pham.
Hnh 6.21 - Lop nhua tren va duoi nguoi khac nhau gay cong venh.
6.13.2. Cach khac phuc :
+ Xem xet lai van de lam nguoi san pham (xem chuong 3)
+ Thay doi hnh dang hnh hoc cua san pham nhu thiet ke lai be day, gan tang
cung va cac vau loi. Bo tr mieng phun dam bao dong chay theo cung mot huong.
6.14. Nhung vet ban va vet soc den :
Hnh 6.22 - Cac vet ban va soc den tren be mat san pham.
6.14.1 Nguyen nhan :
+ Vat lieu bi thoai hoa do qua nhiet.
+ Vat lieu bi ban.
6.14.2. Cach khac phuc :
6.14.2.1. Vat //ea :
+ Khong tai su dung vat lieu cua san pham bi cac vet ban va soc den.
http://www.ebook.edu.vn Chaang 6 : Xa /y cac khayet tat tren san pham
152
+ Giu vat lieu luon sach se. Nen bao quan vat lieu trong cac tui rieng de tranh lan
cac tap chat.
6.14.2.2. Tren khaon :
+ Lam sach he thong truot va day tren khuon v dau boi tron co the lan vao san
pham.
+ Lam nhan bong he thong kenh dan de tranh chat ban bam vao.
+ Ve sinh khuon truoc khi dem ep phun.
6.14.2.3. May ep phan :
+ Chon may ep co cong suat thch hop (cong suat can thiet bang 20-80% cong
suat may).
+ Ve sinh may truoc khi ep phun.
+ Giam nhiet do khoang cap lieu va voi phun de tranh gay qua nhiet vat lieu.
6.15. Su tao duoi :
Su tao duoi xay ra khi nhua long duoc phun voi toc do cao qua nhung vung bi gioi
han nhu : voi phun, kenh dan, mieng phun vao nhung vung rong hon (long khuon).
Hnh 6.23 - Su tao duoi.
6.15.1. Nguyen nhan :
+ Toc do ram lon.
+ Vi tr mieng phun khong tot.
+ Kenh dan nong khong thch hop.
6.15.2. Cach khac phuc :
6.15.2.1. Tren khaon :
+ Dung mieng phun kieu goi hoac ngam de dong chay nhua toa ra khap long
khuon.
http://www.ebook.edu.vn Chaang 6 : Xa /y cac khayet tat tren san pham
153
Hnh 6.24 - Dung mieng phun kieu goi khac phuc su tao duoi.
+ Dung mieng phun kieu bang hoac kieu quat de co dong chay em re ra khap long
khuon. Cach nay giup giam ung suat truot.
Hnh 6.25 - Mieng phun kieu bang va kieu quat giup nhua lan toa tot.
6.15.2.2. May ep phan :
+ Nen dieu chnh toc do ram theo bieu do sau :
Hnh 6.26 - Bieu do dieu chnh toc do ram.
6.16. Duong han hay duong noi : (thuong duoc goi chung la duong han).
Trong long khuon, khi cac dong nhua chay theo cac huong khac nhau gap nhau th
chnh tai vi tr gap nhau ay thuong hnh thanh nen duong han hay duong noi. Ca duong
han va duong noi deu lam cho san pham sau ep phun bi yeu, de gay.