You are on page 1of 15

Vt l 12 (nng cao) CH I.

ng lc hc vt rn

CHUYN NG QUAY CA VT RN QUANH MT TRC C NH

z A. TM TT KIN THC C BN 1. To gc Khi vt rn quay quanh mt trc c nh (hnh 1) th : - Mi im trn vt vch mt ng trn nm trong mt phng vung gc vi trc quay, c bn knh r bng khong cch t im P0 n trc quay, c tm O trn trc quay. - Mi im ca vt u quay c cng mt gc trong cng mt O khong thi gian. r Trn hnh 1, v tr ca vt ti mi thi im c xc nh bng gc gia mt mt phng ng P gn vi vt v mt mt phng c nh P0 (hai mt phng ny u cha trc quay Az). Gc c gi l P to gc ca vt. Gc c o bng raian, k hiu l rad. A Khi vt rn quay, s bin thin ca theo thi gian t th hin quy lut chuyn ng quay ca vt. Hnh 1 2. Tc gc Tc gc l i lng c trng cho mc nhanh chm ca chuyn ng quay ca vt rn. thi im t, to gc ca vt l . thi im t + t, to gc ca vt l + . Nh vy, trong khong thi gian t, gc quay ca vt l . Tc gc trung bnh tb ca vt rn trong khong thi gian t l : tb = (1.1) t Tc gc tc thi thi im t (gi tt l tc gc) c xc nh bng gii hn ca t s khi cho t dn ti 0. Nh vy : t = lim hay = ' (t ) (1.2) t 0 t n v ca tc gc l rad/s. 3. Gia tc gc Ti thi im t, vt c tc gc l . Ti thi im t + t, vt c tc gc l + . Nh vy, trong khong thi gian t, tc gc ca vt bin thin mt lng l . Gia tc gc trung bnh tb ca vt rn trong khong thi gian t l : tb = (1.3) t Gia tc gc tc thi thi im t (gi tt l gia tc gc) c xc nh bng gii hn ca t s khi cho t dn ti 0. Nh vy : t = lim hay = ' (t ) (1.4) t 0 t n v ca gia tc gc l rad/s2. 4. Cc phng trnh ng hc ca chuyn ng quay a) Trng hp tc gc ca vt rn khng i theo thi gian ( = hng s, = 0) th chuyn ng quay ca vt rn l chuyn ng quay u. Chn gc thi gian t = 0 lc mt phng P lch vi mt phng P0 mt gc 0, t (1) ta c : = 0 + t (1.5) b) Trng hp gia tc gc ca vt rn khng i theo thi gian ( = hng s) th chuyn ng quay ca vt rn l chuyn ng quay bin i u. Cc phng trnh ca chuyn ng quay bin i u ca vt rn quanh mt trc c nh : = 0 + t (1.6)

inh Trng Ngha Gio vin L trng THPT chuyn L Khit - T : 0914 907 407

Trang 1/15

Vt l 12 (nng cao)

ng lc hc vt rn

1 = 0 + 0 t + t 2 (1.7) 2 2 02 = 2 ( 0 ) (1.8) trong 0 l to gc ti thi im ban u t = 0. 0 l tc gc ti thi im ban u t = 0. l to gc ti thi im t. l tc gc ti thi im t. l gia tc gc ( = hng s). Nu vt rn ch quay theo mt chiu nht nh v tc gc tng dn theo thi gian th chuyn ng quay l nhanh dn. Nu vt rn ch quay theo mt chiu nht nh v tc gc gim dn theo thi gian th chuyn ng quay l chm dn. 5. Vn tc v gia tc ca cc im trn vt quay Tc di v ca mt im trn vt rn lin h vi tc gc ca vt rn v bn knh qu o r ca im theo cng thc : v = r (1.9) Nu vt rn quay u th mi im ca vt chuyn ng trn u. Khi vect vn tc v ca mi im ch thay i v hng m khng thay i v ln, do mi im ca vt c gia tc hng tm a n vi ln xc nh bi cng thc : v2 (1.10) an = = 2r r Nu vt rn quay khng u th mi im ca vt chuyn ng trn khng u. Khi vect vn tc v ca mi im thay i c v hng v ln, do mi im ca vt c gia tc a (hnh 2) gm hai thnh phn : + Thnh phn a n vung gc vi v , c trng cho s thay i v hng ca v , thnh phn ny chnh l gia tc hng tm, c ln xc nh bi cng thc : v2 (1.11) an = = 2r r + Thnh phn at c phng ca v , c trng cho s thay i v ln ca v , thnh phn ny c gi l gia tc tip tuyn, c ln xc nh bi cng thc : v at = = r t (1.12) Hnh 2 Vect gia tc a ca im chuyn ng trn khng u trn vt l : a = a n + at (1.13)
2 V ln : a = a n + a t2 (1.14) Vect gia tc a ca mt im trn vt rn hp vi bn knh OM ca n mt gc , vi : a tan = t = 2 (1.15) an

ran O M

v aat

inh Trng Ngha Gio vin L trng THPT chuyn L Khit - T : 0914 907 407

Trang 2/15

Vt l 12 (nng cao)

ng lc hc vt rn

B. CU HI V BI TP TRC NGHIM Cu 1: Mt vt rn ang quay xung quanh mt trc c nh i qua vt, mt im xc nh trn vt rn cch trc quay khong r 0 c ln vn tc di l mt hng s. Tnh cht chuyn ng ca vt rn l A. quay u. B. quay nhanh dn. C. quay chm dn. D. quay bin i u. Cu 2: Khi mt vt rn quay u quanh mt trc c nh i qua vt th mt im xc nh trn vt cch trc quay khong r 0 c A. vect vn tc di bin i. B. vect vn tc di khng i. C. ln vn tc gc bin i. D. ln vn tc di bin i. Cu 3: Mt vt rn ang quay u quanh mt trc c nh i qua vt. Vn tc di ca mt im xc nh trn vt rn cch trc quay khong r 0 c ln A. tng dn theo thi gian. B. gim dn theo thi gian. C. khng i. D. bin i u. Cu 4: Mt vt rn ang quay u quanh mt trc c nh i qua vt. Mt im xc nh trn vt rn cch trc quay khong r 0 c A. vn tc gc bin i theo thi gian. B. vn tc gc khng bin i theo thi gian. C. gia tc gc bin i theo thi gian. D. gia tc gc c ln khc khng v khng i theo thi gian. Cu 5: Mt vt rn ang quay xung quanh mt trc c nh xuyn qua vt. Cc im trn vt rn (khng thuc trc quay) A. quay c nhng gc khng bng nhau trong cng mt khong thi gian. B. cng mt thi im, khng cng gia tc gc. C. cng mt thi im, c cng vn tc di. D. cng mt thi im, c cng vn tc gc. Cu 6: Pht biu no sau y l khng ng i vi chuyn ng quay u ca vt rn quanh mt trc ? A. Tc gc l mt hm bc nht ca thi gian. B. Gia tc gc ca vt bng 0. C. Trong nhng khong thi gian bng nhau, vt quay c nhng gc bng nhau. D. Phng trnh chuyn ng (phng trnh to gc) l mt hm bc nht ca thi gian. Cu 7: Pht biu no sau y l khng ng i vi chuyn ng quay nhanh dn u ca vt rn quanh mt trc ? A. Tc gc l mt hm bc nht ca thi gian. B. Gia tc gc ca vt l khng i v khc 0. C. Trong nhng khong thi gian bng nhau, vt quay c nhng gc khng bng nhau. D. Phng trnh chuyn ng (phng trnh to gc) l mt hm bc nht ca thi gian. Cu 8: Khi vt rn quay u quanh mt trc c nh th mt im trn vt rn cch trc quay mt khong r c tc di l v. Tc gc ca vt rn l v r v2 A. = . B. = . C. = vr . D. = . r v r Cu 9: Khi vt rn quay u quanh mt trc c nh vi tc gc ( = hng s) th mt im trn vt rn cch trc quay mt khong r c tc di l v. Gia tc gc ca vt rn l v2 A. = 0 . B. = . C. = 2 r . D. = r . r Cu 10: Hai hc sinh A v B ng trn chic u ang quay trn, A ngoi ra, B cch tm mt on bng na bn knh ca u. Gi A, B, A, B ln lt l tc gc v gia tc gc ca A v B. Kt lun no sau y l ng ? A. A = B, A = B. B. A > B, A > B. C. A < B, A = 2B. D. A = B, A > B.

inh Trng Ngha Gio vin L trng THPT chuyn L Khit - T : 0914 907 407

Trang 3/15

Vt l 12 (nng cao)

ng lc hc vt rn

Cu 11: Hai hc sinh A v B ng trn chic u ang quay trn u, A ngoi ra, B cch tm mt on bng na bn knh ca u. Gi vA, vB, aA, aB ln lt l tc di v gia tc di ca A v B. Kt lun no sau y l ng ? A. vA = vB, aA = 2aB. B. vA = 2vB, aA = 2aB. C. vA = 0,5vB, aA = aB. D. vA = 2vB, aA = aB. Cu 12: Mt cnh qut di 20 cm, quay vi tc gc khng i = 112 rad/s. Tc di ca mt im trn cnh qut v cch trc quay ca cnh qut mt on 15 cm l A. 22,4 m/s. B. 2240 m/s. C. 16,8 m/s. D. 1680 m/s. Cu 13: Mt cnh qut di 20 cm, quay vi tc gc khng i = 90 rad/s. Gia tc di ca mt im vnh cnh qut bng A. 18 m/s2. B. 1800 m/s2. C. 1620 m/s2. D. 162000 m/s2. Cu 14: Mt cnh qut ca my pht in chy bng sc gi c ng knh khong 80 m, quay u vi tc 45 vng/pht. Tc di ti mt im nm vnh cnh qut bng A. 3600 m/s. B. 1800 m/s. C. 188,4 m/s. D. 376,8 m/s. Cu 15: Mt bnh quay nhanh dn u quanh trc c nh vi gia tc gc 0,5 rad/s 2. Ti thi im 0 s th bnh xe c tc gc 2 rad/s. Hi n thi im 6 s th bnh xe c tc gc bng bao nhiu ? A. 3 rad/s. B. 5 rad/s. C. 11 rad/s. D. 12 rad/s. Cu 16: T trng thi ng yn, mt bnh xe bt u quay nhanh dn u quanh trc c nh v sau 2 giy th bnh xe t tc 3 vng/giy. Gia tc gc ca bnh xe l A. 1,5 rad/s2. B. 9,4 rad/s2. C. 18,8 rad/s2. D. 4,7 rad/s2. Cu 17: Mt cnh qut di 22 cm ang quay vi tc 15,92 vng/s th bt u quay chm dn u v dng li sau thi gian 10 giy. Gia tc gc ca cnh qut c ln bng bao nhiu ? A. 10 rad/s2. B. 100 rad/s2. C. 1,59 rad/s2. D. 350 rad/s2. Cu 18: Ti thi im t = 0, mt vt rn bt u quay quanh mt trc c nh xuyn qua vt vi gia tc gc khng i. Sau 4 s n quay c mt gc 20 rad. Gc m vt rn quay c t thi im 0 s n thi im 6 s l A. 15 rad. B. 30 rad. C. 45 rad. D. 90 rad. Cu 19: Mt vt rn ang quay quanh mt trc c nh xuyn qua vt vi tc gc 20 rad/s th bt u quay chm dn u v dng li sau 4 s. Gc m vt rn quay c trong 1 s cui cng trc khi dng li (giy th t tnh t lc bt u quay chm dn) l A. 37,5 rad. B. 2,5 rad. C. 17,5 rad. D. 10 rad. Cu 20: Mt vt rn quay quanh mt trc c nh xuyn qua vt vi phng trnh to gc : = + t 2 , trong tnh bng raian (rad) v t tnh bng giy (s). Gia tc gc ca vt rn bng A. rad/s2. B. 0,5 rad/s2. C. 1 rad/s2. D. 2 rad/s2. Cu 21: Mt vt rn quay quanh mt trc c nh xuyn qua vt vi phng trnh tc gc : = 2 + 0,5t , trong tnh bng raian/giy (rad/s) v t tnh bng giy (s). Gia tc gc ca vt rn bng A. 2 rad/s2. B. 0,5 rad/s2. C. 1 rad/s2. D. 0,25 rad/s2. Cu 22: Mt vt rn quay quanh mt trc c nh xuyn qua vt vi phng trnh to gc : = 1,5 + 0,5t , trong tnh bng raian (rad) v t tnh bng giy (s). Mt im trn vt v cch trc quay khong r = 4 cm th c tc di bng A. 2 cm/s. B. 4 cm/s. C. 6 cm/s. D. 8 cm/s. Cu 23: Mt vt rn quay quanh mt trc c nh xuyn qua vt. Gc quay ca vt rn bin thin theo thi gian t theo phng trnh : = 2 + 2t + t 2 , trong tnh bng raian (rad) v t tnh bng giy (s). Mt im trn vt rn v cch trc quay khong r = 10 cm th c tc di bng bao nhiu vo thi im t = 1 s ? A. 0,4 m/s. B. 50 m/s. C. 0,5 m/s. D. 40 m/s. Cu 24: Phng trnh no di y din t mi lin h gia tc gc v thi gian t trong chuyn ng quay nhanh dn u quanh mt trc c nh ca mt vt rn ? A. = 2 + 4t (rad/s). B. = 3 2t (rad/s). C. = 2 + 4t + 2t 2 (rad/s). D. = 3 2t + 4t 2 (rad/s).
inh Trng Ngha Gio vin L trng THPT chuyn L Khit - T : 0914 907 407 Trang 4/15

Vt l 12 (nng cao)

ng lc hc vt rn

Cu 25: Mt vt rn quay quanh mt trc c nh xuyn qua vt. Gc quay ca vt rn bin thin theo thi gian t theo phng trnh : = + t + t 2 , trong tnh bng raian (rad) v t tnh bng giy (s). Mt im trn vt rn v cch trc quay khong r = 10 cm th c gia tc di (gia tc ton phn) c ln bng bao nhiu vo thi im t = 1 s ? A. 0,92 m/s2. B. 0,20 m/s2. C. 0,90 m/s2. D. 1,10 m/s2. Cu 26: Mt bnh ang quay vi tc 3 000 vng/pht th bt u quay chm dn u vi gia tc gc c ln bng 20,9 rad/s2. Tnh t lc bt u quay chm dn u, hi sau khong bao lu th bnh dng li ? A. 143 s. B. 901 s. C. 15 s. D. 2,4 s. Cu 27: Rto ca mt ng c quay u, c mi pht quay c 3 000 vng. Trong 20 giy, rto quay c mt gc bng bao nhiu ? A. 6283 rad. B. 314 rad. C. 3142 rad. D. 942 rad. Cu 28: Bnh ca mt ng c t lc khi ng n lc t tc gc 140 rad/s phi mt 2,5 s. Bit bnh quay nhanh dn u. Gc quay ca bnh trong thi gian trn bng A. 175 rad. B. 350 rad. C. 70 rad. D. 56 rad. Cu 29: Mt bnh xe c ng knh 50 cm quay nhanh dn u t trng thi ng yn, sau 4 s th tc gc t 120 vng/pht. Gia tc hng tm ca im vnh bnh xe sau khi tng tc c 2 s t trng thi ng yn l A. 157,9 m/s2. B. 315,8 m/s2. C. 25,1 m/s2. D. 39,4 m/s2. Cu 30: Mt chic ng h c cc kim quay u quanh mt trc. Gi h, m v s ln lt l tc gc ca kim gi, kim pht v kim giy. Khi ng h chy ng th 1 1 1 1 s . A. h = m = s . B. h = m = 12 60 12 720 1 1 1 1 s . s . C. h = m = D. h = m = 60 3600 24 3600 Cu 31: Mt chic ng h c cc kim quay u quanh mt trc v kim gi di bng kim pht. Khi ng h chy ng th tc di vh ca u mt kim gi nh th no vi tc di vm ca u mt kim pht ? 3 1 1 1 vm . A. v h = v m . B. v h = v m . C. v h = D. v h = v m . 4 16 60 80 Cu 32: Mt chic ng h c cc kim quay u quanh mt trc v kim gi di bng 3/5 kim giy. Khi ng h chy ng th tc di vh ca u mt kim gi nh th no vi tc di vs ca u mt kim giy ? 3 1 1 1 vs . vs . vs . A. v h = v s . B. v h = C. v h = D. v h = 5 1200 720 6000

inh Trng Ngha Gio vin L trng THPT chuyn L Khit - T : 0914 907 407

Trang 5/15

Vt l 12 (nng cao)

ng lc hc vt rn

CH II. PHNG TRNH NG LC HC CA VT RN QUAY QUANH MT TRC C NH A. TM TT KIN THC C BN 1. Mi lin h gia gia tc gc v momen lc a) Momen lc i vi mt trc quay c nh Momen M ca lc F i vi trc quay c ln bng : M = Fd (2.1) trong d l tay n ca lc F (khong cch t trc quay n gi ca lc F ) Chn chiu quay ca vt lm chiu dng, ta c quy c : M > 0 khi F c tc dng lm vt quay theo chiu dng M < 0 khi F c tc dng lm vt quay theo chiu ngc chiu dng. b) Mi lin h gia gia r tc gc v O momen lc Trng hp vt rn l mt qu cu nh c khi lng m gn vo mt u thanh rt nh v di r. Vt quay trn mt phng nhn nm ngang xung quanh mt trc thng ng i qua mt u ca thanh di tc dng ca lc F (hnh 1). Phng trnh ng lc hc ca vt rn ny l : Hnh1 M = (mr 2 ) (2.2) trong M l momen ca lc F i vi trc quay , l gia tc gc ca vt rn m. - Trng hp vt rn gm nhiu cht im khi lng mi, mj, cch trc quay nhng khong ri, rj, khc nhau. Phng trnh ng lc hc ca vt rn ny l : M = mi ri 2 (2.3) i 2. Momen qun tnh 2 Trong phng trnh (2.3), i lng mi ri c trng cho mc qun tnh ca vt quay v c gi
i

l momen qun tnh, k hiu l I. Momen qun tnh I i vi mt trc l i lng c trng cho mc qun tnh ca vt rn trong chuyn ng quay quanh trc y. I = mi ri 2 (2.4)
i

Momen qun tnh c n v l kg.m2. Momen qun tnh ca mt vt rn khng ch ph thuc khi lng ca vt rn m cn ph thuc c vo s phn b khi lng xa hay gn trc quay. Momen qun tnh ca mt s vt rn : + Thanh ng cht c khi lng m v c tit din nh so vi chiu di l ca n, trc quay i qua trung im ca thanh v vung gc vi thanh (hnh 2) : l 1 I = ml 2 (2.5) Hnh 2 12 R
inh Trng Ngha Gio vin L trng THPT chuyn L Khit - T : 0914 907 407 Trang 6/15

Hnh 3

Vt l 12 (nng cao)

ng lc hc vt rn

+ Vnh trn ng cht c khi lng m, c bn knh R, trc quay i qua tm vnh trn v vung gc vi mt phng vnh trn (hnh 3) :
I = mR 2

(2.6)

+ a trn mng ng cht c khi lng m, c bn knh R, trc quay i qua tm a trn v vung gc vi mt a (hnh 4) :
I= 1 mR 2 2

(2.7)

Hnh 4

+ Qu cu c ng cht c khi lng m, c bn knh R, trc quay i qua tm qu cu (hnh 5) :


2 I = mR 2 5

(2.8)

Hnh 5 3. Phng trnh ng lc hc ca vt rn quay quanh mt trc Phng trnh ng lc hc ca vt rn quay quanh mt trc l : M = I (2.9) I : momen qun tnh ca vt rn i vi trc quay M : momen lc tc dng vo vt rn i vi trc quay : gia tc gc ca vt rn trong chuyn ng quay quanh trc 4. Bi tp v d Mt thng nc khi lng m c th xung ging nh mt si dy qun quanh mt rng rc c bn knh R v momen qun tnh I i vi trc quay ca n (hnh 6). Khi lng ca dy khng ng k. Rng rc coi nh quay t do khng ma st quanh mt trc c nh. Xc nh biu thc tnh gia tc ca thng nc. Bi gii : Thng nc chu tc dng ca trng lc mg v lc cng T ca si dy. p dng nh lut II Newton cho chuyn ng tnh tin ca thng nc, ta c :

Hnh 6

inh Trng Ngha Gio vin L trng THPT chuyn L Khit - T : 0914 907 407

Trang 7/15

Vt l 12 (nng cao)

ng lc hc vt rn

Hnh 7. Cc lc tc dng vo rng rc v thng nc.

T' Mg T mg

(1) Rng rc chu tc dng ca trng lc Mg , phn lc Q ca trc quay v lc cng T ' ca si dy (T = T). Lc cng T ' gy ra chuyn ng quay cho rng rc. Momen ca lc cng dy T ' i vi trc quay ca rng rc l : M = T ' R = TR . p dng phng trnh ng lc hc cho chuyn ng quay ca rng rc, ta c : TR = I (2) Gia tc tnh tin a ca thng nc lin h vi gia tc gc ca rng rc theo h thc : a = (3) R T (2) v (3) suy ra : I Ia T= = 2 (4) R R Thay T t (4) vo (1), ta c : Ia mg 2 = ma R Suy ra : mg 1 a= = g I I (5) m + 2 1 + 2 R mR

mg T = ma

inh Trng Ngha Gio vin L trng THPT chuyn L Khit - T : 0914 907 407

Trang 8/15

Vt l 12 (nng cao)

ng lc hc vt rn

B. CU HI V BI TP TRC NGHIM Cu 1: i lng c trng cho tc dng lm quay ca lc i vi vt rn c trc quay c nh c gi l A. momen lc. B. momen qun tnh. C. momen ng lng. D. momen quay. Cu 2: Momen ca lc tc dng vo vt rn c trc quay c nh l i lng c trng cho A. mc qun tnh ca vt rn. B. nng lng chuyn ng quay ca vt rn. C. tc dng lm quay ca lc. D. kh nng bo ton vn tc ca vt rn. Cu 3: Momen qun tnh ca mt vt rn khng ph thuc vo A. khi lng ca vt. B. kch thc v hnh dng ca vt. C. v tr trc quay ca vt. D. tc gc ca vt. Cu 4: Mt bnh xe ang quay u xung quanh trc ca n. Tc dng ln vnh bnh xe mt lc F theo phng tip tuyn vi vnh bnh xe th A. tc gc ca bnh xe c ln tng ln. B. tc gc ca bnh xe c ln gim xung. C. gia tc gc ca bnh xe c ln tng ln. D. gia tc gc ca bnh xe c ln gim xung. Cu 5: Mt momen lc khng i tc dng vo mt vt c trc quay c nh. Trong cc i lng : momen qun tnh, khi lng, tc gc v gia tc gc, th i lng no khng phi l mt hng s ? A. Momen qun tnh. B. Khi lng. C. Tc gc. D. Gia tc gc. Cu 6: Hai cht im c khi lng 1 kg v 2 kg c gn hai u ca mt thanh nh c chiu di 1 m. Momen qun tnh ca h i vi trc quay i qua trung im ca thanh v vung gc vi thanh c gi tr bng A. 0,75 kg.m2. B. 0,5 kg.m2. C. 1,5 kg.m2. D. 1,75 kg.m2. Cu 7: Hai cht im c khi lng m v 4m c gn hai u ca mt thanh nh c chiu di l. Momen qun tnh M ca h i vi trc quay i qua trung im ca thanh v vung gc vi thanh l 5 2 5 2 5 2 A. M = ml . B. M = 5ml 2 . C. M = ml . D. M = ml . 4 2 3 Cu 8: Mt cu b y mt chic u quay c ng knh 4 m bng mt lc 60 N t ti vnh ca chic u theo phng tip tuyn. Momen lc tc dng vo u quay c gi tr bng A. 15 N.m. B. 30 N.m. C. 120 N.m. D. 240 N.m. Cu 9: Thanh ng cht, tit din u, khi lng m, chiu di l v tit din ca thanh l nh so vi chiu di ca n. Momen qun tnh ca thanh i vi trc quay i qua trung im ca thanh v vung gc vi thanh l 1 1 2 1 2 2 A. I = ml . B. I = ml . C. I = ml . D. I = ml 2 . 12 3 2 Cu 10: Vnh trn ng cht c khi lng m v bn knh R. Momen qun tnh ca vnh trn i vi trc quay i qua tm vnh trn v vung gc vi mt phng vnh trn l 1 1 2 2 2 2 A. I = mR 2 . B. I = mR . C. I = mR . D. I = mR . 2 3 5 Cu 11: a trn mng ng cht c khi lng m v bn knh R. Momen qun tnh ca a trn i vi trc quay i qua tm a trn v vung gc vi mt phng a trn l 1 1 2 2 2 2 A. I = mR . B. I = mR 2 . C. I = mR . D. I = mR . 2 3 5 Cu 12: Qu cu c ng cht c khi lng m v bn knh R. Momen qun tnh qu cu i vi trc quay i qua tm qu cu l 2 1 1 2 2 2 A. I = mR . B. I = mR 2 . C. I = mR . D. I = mR . 5 2 3
inh Trng Ngha Gio vin L trng THPT chuyn L Khit - T : 0914 907 407 Trang 9/15

Vt l 12 (nng cao)

ng lc hc vt rn

Cu 13: Mt rng rc c bn knh 20 cm, c momen qun tnh 0,04 kg.m 2 i vi trc ca n. Rng rc chu tc dng bi mt lc khng i 1,2 N tip tuyn vi vnh. Lc u rng rc ng yn. B qua mi lc cn. Tc gc ca rng rc sau khi quay c 5 s l A. 30 rad/s. B. 3 000 rad/s. C. 6 rad/s. D. 600 rad/s. 2 Cu 14: Mt rng rc c bn knh 10 cm, c momen qun tnh 0,02 kg.m i vi trc ca n. Rng rc chu tc dng bi mt lc khng i 0,8 N tip tuyn vi vnh. Lc u rng rc ng yn. B qua mi lc cn. Gc m rng rc quay c sau 4 s k t lc tc dng lc l A. 32 rad. B. 8 rad. C. 64 rad. D. 16 rad. Cu 15: Mt a c ng cht, khi lng 0,5 kg, bn knh 10 cm, c trc quay i qua tm a v vung gc vi a, ang ng yn. Tc dng vo a mt momen lc khng i 0,04 N.m. Tnh gc m a quay c sau 3 s k t lc tc dng momen lc. A. 72 rad. B. 36 rad. C. 24 rad. D. 48 rad. Cu 16: Mt a c ng cht, khi lng 0,2 kg, bn knh 10 cm, c trc quay i qua tm a v vung gc vi a, ang ng yn. Tc dng vo a mt momen lc khng i 0,02 N.m. Tnh qung ng m mt im trn vnh a i c sau 4 s k t lc tc dng momen lc. A. 16 m. B. 8 m. C. 32 m. D. 24 m. Cu 17: Mt bnh xe c momen qun tnh i vi trc quay c nh l 6 kg.m 2, ang ng yn th chu tc dng ca mt momen lc 30 N.m i vi trc quay. B qua mi lc cn. K t lc bt u quay, sau bao lu th bnh xe t tc gc 100 rad/s ? A. 5 s. B. 20 s. C. 6 s. D. 2 s. Cu 18: Mt qu cu c, ng cht, khi lng 2 kg, bn knh 10 cm. Qu cu c trc quay c nh i qua tm. Qu cu ang ng yn th chu tc dng ca mt momen lc 0,2 N.m. Gia tc gc m qu cu thu c l A. 25 rad/s2. B. 10 rad/s2. C. 20 rad/s2. D. 50 rad/s2. Cu 19: Mt qu cu c, ng cht, khi lng 1 kg, bn knh 10 cm. Qu cu c trc quay c nh i qua tm. Qu cu ang ng yn th chu tc dng ca mt momen lc 0,1 N.m. Tnh qung ng m mt im trn qu cu v xa trc quay ca qu cu nht i c sau 2 s k t lc qu cu bt u quay. A. 500 cm. B. 50 cm. C. 250 cm. D. 200 cm. Cu 20: Mt bnh ang quay u vi tc gc 200 rad/s. Tc dng mt momen hm khng i 50 N.m vo bnh th n quay chm dn u v dng li sau 8 s. Tnh momen qun tnh ca bnh i vi truc quay. A. 2 kg.m2. B. 25 kg.m2. C. 6 kg.m2. D. 32 kg.m2. Cu 21: Mt bnh ang quay u vi tc 3 000 vng/pht. Tc dng mt momen hm khng i 100 N.m vo bnh th n quay chm dn u v dng li sau 5 s. Tnh momen qun tnh ca bnh i vi trc quay. A. 1,59 kg.m2. B. 0,17 kg.m2. C. 0,637 kg.m2. D. 0,03 kg.m2.

inh Trng Ngha Gio vin L trng THPT chuyn L Khit - T : 0914 907 407

Trang 10/15

Vt l 12 (nng cao)

ng lc hc vt rn

CH III. MOMEN NG LNG. NH LUT BO TON MOMEN NG LNG A. TM TT KIN THC C BN 1. Momen ng lng Momen ng lng L ca vt rn trong chuyn ng quay quanh trc l : L = I (3.1) trong I l momen qun tnh ca vt rn i vi trc quay l tc gc ca vt rn trong chuyn ng quay quanh trc n v ca momen ng lng l kg.m2/s. 2. Dng khc ca phng trnh ng lc hc ca vt rn quay quanh mt trc Phng trnh ng lc hc ca vt rn quay quanh mt trc c vit di dng khc l : L M = (3.2) t trong M l momen lc tc dng vo vt rn L = I l momen ng lng ca vt rn i vi trc quay L l bin thin ca momen ng lng ca vt rn trong thi gian t 3. nh lut bo ton momen ng lng Nu tng cc momen lc tc dng ln mt vt rn (hay h vt) i vi mt trc bng khng th tng momen ng lng ca vt (hay h vt) i vi mt trc c bo ton. M = 0 L =I = hng s (3.3) + Trng hp I khng i th khng i : vt rn (hay h vt) ng yn hoc quay u. + Trng hp I thay i th thay i : vt rn (hay h vt) c I gim th tng, c I tng th gim (I = hng s hay I11 = I22). B. CU HI V BI TP TRC NGHIM Cu 1: Mt vt c momen qun tnh 0,72 kg.m2 quay u 10 vng trong 1,8 s. Momen ng lng ca vt c ln bng A. 8 kg.m2/s. B. 4 kg.m2/s. C. 25 kg.m2/s. D. 13 kg.m2/s. Cu 2: Hai a trn c momen qun tnh I1 v I2 1 I1 ang quay ng trc v cng chiu vi tc gc 1 v 2 (hnh bn). Ma st trc quay nh khng ng k. Sau cho hai a dnh vo nhau 2 th h hai a quay vi tc gc xc nh bng I2
cng thc

I 11 + I 2 2 I 11 I 2 2 I1 + I 2 . B. = . C. = . I1 + I 2 I1 + I 2 I 11 + I 2 2 Cu 3: Hai a trn c momen qun tnh I1 v I2 ang quay ng trc v ngc chiu vi tc I1 gc 1 v 2 (hnh bn). Ma st trc quay nh khng ng k. Sau cho hai a dnh vo nhau th h hai a quay vi tc gc xc nh I2 bng cng thc A. =

D. =

I 1 2 + I 21 . I1 + I 2

1 2

A. =

I 11 + I 2 2 . I1 + I 2

B. =

I 11 I 2 2 . I1 + I 2

C. =

I 1 2 + I 21 . I1 + I 2

D. =

I 1 2 I 21 . I1 + I 2
Trang 11/15

inh Trng Ngha Gio vin L trng THPT chuyn L Khit - T : 0914 907 407

Vt l 12 (nng cao)

ng lc hc vt rn

Cu 4: Mt ngh s trt bng ngh thut ang thc hin ng tc quay ti ch trn sn bng (quay xung quanh mt trc thng ng t chn n u) vi hai tay ang dang theo phng ngang. Ngi ny thc hin nhanh ng tc thu tay li dc theo thn ngi th A. momen qun tnh ca ngi tng, tc gc trong chuyn ng quay ca ngi gim. B. momen qun tnh ca ngi gim, tc gc trong chuyn ng quay ca ngi tng. C. momen qun tnh ca ngi tng, tc gc trong chuyn ng quay ca ngi tng. D. momen qun tnh ca ngi gim, tc gc trong chuyn ng quay ca ngi gim. Cu 5: Mt thanh ng cht, tit din u, di 50 cm, khi lng 0,1 kg quay u trong mt phng ngang vi tc 75 vng/pht quanh mt trc thng ng i qua trung im ca thanh. Tnh momen ng lng ca thanh i vi trc quay . A. 0,016 kg.m2/s. B. 0,196 kg.m2/s. C. 0,098 kg.m2/s. D. 0,065 kg.m2/s. Cu 6: Mt vnh trn ng cht c bn knh 50 cm, khi lng 0,5 kg quay u trong mt phng ngang vi tc 30 vng/pht quanh mt trc thng ng i qua tm vnh trn. Tnh momen ng lng ca vnh trn i vi trc quay . A. 0,393 kg.m2/s. B. 0,196 kg.m2/s. C. 3,75 kg.m2/s. D. 1,88 kg.m2/s. Cu 7: Mt a trn ng cht c bn knh 50 cm, khi lng 2 kg quay u trong mt phng ngang vi tc 60 vng/pht quanh mt trc thng ng i qua tm a. Tnh momen ng lng ca a i vi trc quay . A. 1,57 kg.m2/s. B. 3,14 kg.m2/s. C. 15 kg.m2/s. D. 30 kg.m2/s. Cu 8: Mt qu cu ng cht c bn knh 10 cm, khi lng 2 kg quay u vi tc 270 vng/pht quanh mt trc i qua tm qu cu. Tnh momen ng lng ca qu cu i vi trc quay . A. 0,226 kg.m2/s. B. 0,565 kg.m2/s. C. 0,283 kg.m2/s. D. 2,16 kg.m2/s.

inh Trng Ngha Gio vin L trng THPT chuyn L Khit - T : 0914 907 407

Trang 12/15

Vt l 12 (nng cao)

ng lc hc vt rn

CH IV. NG NNG CA VT RN QUAY QUANH MT TRC C NH A. TM TT KIN THC C BN 1. ng nng ca vt rn quay quanh mt trc c nh ng nng W ca vt rn quay quanh mt trc c nh l : 1 2 W = I (4.1) 2 trong I l momen qun tnh ca vt rn i vi trc quay l tc gc ca vt rn trong chuyn ng quay quanh trc ng nng W ca vt rn quay quanh mt trc c nh c th vit di dng : L2 W = (4.2) 2I trong L l momen ng lng ca vt rn i vi trc quay I l momen qun tnh ca vt rn i vi trc quay ng nng ca vt rn c n v l jun, k hiu l J. 2. nh l bin thin ng nng ca vt rn quay quanh mt trc c nh bin thin ng nng ca mt vt bng tng cng ca cc ngoi lc tc dng vo vt. 1 2 1 2 W = I 2 I1 = A (4.3) 2 2 trong I l momen qun tnh ca vt rn i vi trc quay 1 l tc gc lc u ca vt rn 2 l tc gc lc sau ca vt rn A l tng cng ca cc ngoi lc tc dng vo vt rn W l bin thin ng nng ca vt rn 3. Bi tp p dng Mt vn ng vin trt bng ngh thut thc hin ng tc quay quanh mt trc thng ng vi tc gc 15 rad/s vi hai tay dang ra, thn ngi gn nm ngang, momen qun tnh ca ngi lc ny i vi trc quay l 1,8 kg.m2. Sau , ngi ny t ngt thu tay li dc theo thn ngi, thn ngi thng ng, trong khong thi gian nh ti mc c th b qua nh hng ca ma st vi mt bng. Momen qun tnh ca ngi lc gim i ba ln so vi lc u. Tnh ng nng ca ngi lc u v lc sau. Bi gii : ng nng ca ngi lc u : 1 1 2 2 W (u) = I 11 = .1,8.15 = 202,5 J. 2 2 Theo nh lut bo ton momen ng lng v kt hp vi I1 = 3I2 ta c : I11 = I22 => 2 = 31 ng nng ca ngi lc sau : 1 1 I 2 2 W (sau) = I 2 2 = . 1 .( 31 ) = 3W (u) = 3.202,5 = 607,5 J. 2 2 3

inh Trng Ngha Gio vin L trng THPT chuyn L Khit - T : 0914 907 407

Trang 13/15

Vt l 12 (nng cao)

ng lc hc vt rn

B. CU HI V BI TP TRC NGHIM Cu 1: Mt bnh c momen qun tnh 2,5 kg.m2, quay u vi tc gc 8 900 rad/s. ng nng quay ca bnh bng A. 9,1. 108 J. B. 11 125 J. C. 9,9. 107 J. D. 22 250 J. 2 Cu 2: Mt bnh c momen qun tnh 3 kg.m , quay u vi tc 3 000 vng/pht. ng nng quay ca bnh bng A. 471 J. B. 11 125 J. C. 1,5. 105 J. D. 2,9. 105 J. Cu 3: Mt rng rc c momen qun tnh i vi trc quay c nh ca n l 10 kg.m2, quay u vi tc 45 vng/pht. Tnh ng nng quay ca rng rc. A. 23,56 J. B. 111,0 J. C. 221,8 J. D. 55,46 J. Cu 4: Mt a trn quay xung quanh mt trc vi ng nng quay 2 200 J v momen qun tnh 0,25 kg.m2. Momen ng lng ca a trn i vi trc quay ny l A. 33,2 kg.m2/s. B. 33,2 kg.m2/s2. C. 4 000 kg.m2/s. D. 4 000 kg.m2/s2. Cu 5: Mt vt rn ang quay vi tc gc quanh mt trc c nh xuyn qua vt. Nu tc gc ca vt gim i hai ln th momen ng lng ca vt i vi trc quay A. tng hai ln. B. gim hai ln. C. tng bn ln. D. gim bn ln. Cu 6: Mt vt rn ang quay vi tc gc quanh mt trc c nh xuyn qua vt. Nu tc gc ca vt gim i hai ln th ng nng ca vt i vi trc quay A. tng hai ln. B. gim hai ln. C. tng bn ln. D. gim bn ln. Cu 7: Mt ngi sao c hnh thnh t nhng khi kh ln quay chm xung quanh mt trc. Cc khi kh ny co dn th tch li do tc dng ca lc hp dn. Trong qu trnh hnh thnh th tc gc ca ngi sao A. tng dn. B. gim dn. C. bng khng. D. khng i. Cu 8: Hai bnh xe A v B quay xung quanh trc i qua tm ca chng vi cng ng nng quay, tc gc ca bnh xe A gp ba ln tc gc ca bnh xe B. Momen qun tnh i vi trc quay qua tm IB ca A v B ln lt l IA v IB. T s c gi tr no sau y ? IA A. 1. B. 3. C. 6. D. 9. Cu 9: Hai a trn c cng momen qun tnh i I2 vi trc quay i qua tm ca cc a (hnh bn). Lc u, a 2 ( pha trn) ang ng yn, a 1 quay vi tc gc 0. Ma st trc quay nh khng ng k. Sau , cho hai a dnh vo I1 0 nhau, h quay vi tc gc . ng nng ca h hai a lc sau so vi lc u A. tng ba ln. B. gim bn ln. C. tng chn ln. D. gim hai ln. Cu 10: Hai bnh xe A v B quay xung quanh trc i qua tm ca chng, ng nng quay ca A bng mt na ng nng quay ca B, tc gc ca A gp ba ln tc gc ca B. Momen qun tnh i IB vi trc quay qua tm ca A v B ln lt l IA v IB. T s c gi tr no sau y ? IA A. 3. B. 6. C. 9. D. 18. Cu 11: Mt thanh ng cht, tit din u, khi lng 0,2 kg, di 0,5 m quay u quanh mt trc thng ng i qua trung im ca thanh v vung gc vi thanh vi tc 120 vng/pht. ng nng quay ca thanh bng A. 0,026 J. B. 0,314 J. C. 0,157 J. D. 0,329 J. Cu 12: Mt a trn ng cht c bn knh 0,5 m, khi lng 1 kg quay u vi tc gc 6 rad/s quanh mt trc i qua tm ca a v vung gc vi a. ng nng quay ca a bng A. 2,25 J. B. 4,50 J. C. 0,38 J. D. 9,00 J.
inh Trng Ngha Gio vin L trng THPT chuyn L Khit - T : 0914 907 407 Trang 14/15

Vt l 12 (nng cao)

ng lc hc vt rn

Cu 13: Mt qu cu c ng cht, khi lng 0,5 kg, bn knh 5 cm, quay xung quanh trc i qua tm ca n vi tc gc 12 rad/s. ng nng quay ca qu cu bng A. 0,036 J. B. 0,090 J. C. 0,045 J. D. 0,072 J. Cu 14: Mt qu cu c ng cht khi lng 0,5 kg quay xung quanh trc i qua tm ca n vi ng nng 0,4 J v tc gc 20 rad/s. Qu cu c bn knh bng A. 10 cm. B. 6 cm. C. 9 cm. D. 45 cm. Cu 15: T trng thi ngh, mt bnh quay nhanh dn u vi gia tc gc 40 rad/s 2. Tnh ng nng quay m bnh t c sau 5 s k t lc bt u quay. Bit momen qun tnh ca bnh i vi trc quay ca n l 3 kg.m2. A. 60 kJ. B. 0,3 kJ. C. 2,4 kJ. D. 0,9 kJ.

inh Trng Ngha Gio vin L trng THPT chuyn L Khit - T : 0914 907 407

Trang 15/15

You might also like