.

CHN V KIM TRA CU CH

Cu ch l thit b bo v mch in theo nguyn tc qu dng in nh uc tnh di y.
Khi I
lv
> I
mdch
th cu ch s tc ng nu mc qu dng cng ln th thi gian tc ng
cng nhanh, c bit khi ngn mch thi gian tc ng cc 0,008 giy.
Cu ch c cu to n gin, r tin... Nn c dng rt ph bin trong c mng in cao
p v h p.
Trong h thng in ch yu ta nghin cu cu ch cao p.
Cn trong mng in x nghip ta ch yu nghin cu cu ch h p trong cc t in
phn xng.
Nhc im ca cu ch l c tnh lm vic ph thuc nhiu yu t trong thc t. Cu ch
cu to gm hai b phn chnh l v cu ch v ng dy chy.
Im
t (giy)
I(A)
Im dch
C
a.V cu ch: L b phn lp ng dy chy vi cc thng s c bn l:
-in p nh mc U
m
: Cch in pha so vi t v cch in gia cc pha trn cng
mt b v.
-Cng sut I
m v
: L cng sut ln nht ca cu ch ng vi cc iu kin tiu chun do
nh my ch to quy nh.
b.ng dy chy: L b phn lp dy chy, n gm hai phn chnh:
- Phn ng ngoi lm bng vt liu cch in nh : s, cht do, php... bn trong lp dy
chy, hai u np kn c u ni in ra g lp vi cu ni in trn v cu ch.
- Phn dy chy lp trong ng l dy kim loi ( ch, ng, bc...) c ch to theo cc cp
dng in nh mc. Dy chy c nhiu hnh dng, kiu cch khc nhau, dy chy c I
m
ln lm bng kim loi c in dn tt hn gim nh tit din v kh nng dp h quang
tt hn.
thun li cho ch to v tnh chn cu ch ngi ta tiu chun ha cu ch theo nguyn
tc:
- - Vi mt cp cng sut v cu ch c th lp ln cho mt vi cp ng dy chy c cng
sut bng t (0,5.I
m v
n I
m v
)
- Mt cp cng sut ng dy chy c th lp ln cho mt vi cp dy chy c cng sut
bng t (0,5.I
m ng dch
n I
m ng dch
).
Cc iu kin chn v kim tra cu ch
a
I
I
dnh
dc
>
S TT Cc i lng chn v kim tra
K
hiu
Cng thc chn v
kim tra
1 in p nh mc, kV U
m CC
U
dmCC
> U
dm mang
2 Dng in nh mc dy chy, kA I
m dch
I
mTB
s I
m dch
s I
m vo
3 iu kin m my
4 iu kin ct chn lc I
dch 1
> I
dch 2
5 Cng sut ct, kVA S
cat
> S
N
Khi chn cu ch bo v cho mt ng c nu bit c c tnh khi ng ca ng c
v c tnh tc ng ca cu ch ta xc nh chng trn cng h to s chn c cu ch
c I
m dchc
ph hp.
I
t
I
m dch
= Const
c tnh khi ng ca ng c
(2)
(1)
I
mC
Khi khng bit c tnh khi ng ca ng c ta c th p dng cng thc:
Dy chy chn theo ng s 1 th s chy khi ng c ang khi ng. Vy ta phi nng
cp I
m dch
ln nh ng s 2
a
I k
a
I
I
dm mm dnh
dc
.
= >
Trong :
- I
dn
l dng in nh nhn.
- k
mm
l h s khi ng ca ng c.
+) i vi ng c khng ng b k
mm
= (57).
+) i vi ng c ng b k
mm
=(22,5).
- a l h s chn theo tnh hnh c th ca ph ti v tn s khi ng.
+) i vi my hn a = 1,5
+) i vi ng c m my c ti a = (1,62).
+) i vi ng c m my khng ti a = 2,5
Khi chn cu ch bo v cho nhnh cung cp in cho mt nhm ng c th dng nh
nhn ca nhm c xc nh nh sau:
I
nh
= K
mm max
.I
m max
+ I
tt nhom
K
sd max
. I
m max
bo v cho my bin p, vic chn I
dc
c tin hnh vi dng nh mc ca my bin
p I
mBA
.
I
m dch
> I
m BA
Nhng phi ch ti kh nng vn hnh qu ti ca my bin p:
i vi cc mng cung cp in c bo v bng cu ch, vic phi hp gia dng in
cho php ca dy dn [ I ] v dng nh mc ca dy chy I
dch
theo nguyn tc ty theo
tng trng hp c th.
i vi mng cung cp in cho nhng ni ph ti kh lng trc m bo an
ton cho dy dn nn chn:
i vi mng chiu sng trong phn xng, ph ti t thay i:
) 5 , 1 25 , 1 (
] [
=
dch
I
I
- i vi cc ng dy chnh trong cc mng cung cp in cho ph ti c nhiu
kh nng xut hin trong nh nhn nn chn:
I
dc
s 3 [I]
1
] [
=
dch
I
I
My bin p t ngoi tri kh nng qu ti ln nht c th n 1,4 I
dm BA
.
My bin p t trong nh kh nng qu ti ln nht c th n 1,2 I
dm BA
.
m bo tnh tc ng chn lc, cc cu ch phi c tnh chn theo nguyn tc tc
ng nh sau:
Khi ngn mch ti N
1
th cu ch CC
1
tc ng
Khi ngn mch ti N
2
th cu ch CC
2
tc ng
Khi ngn mch ti N
3
th cu ch CC
3
tc ng
Trn cng mt th th c tnh ca cu ch CC
1
nm di cng
t
I
0
CC
3
CC
2
CC
1
CC
3
CC
2
CC
1
C
N
1
N
2
N
3
AT
C C
Trong mng in cao p n 35 kV bo v cc trm bin p cng sut va v
nh Ngi ta thng dng cu ch ri
cu ch ri 35 kV cho php ng ct khng ti my bin p cng sut n 750 kVA
v bo v qu dng cho my bin
4. LA CHN PTMT
Cc ptmt c ch to vi di cng sut rt rng, t mt vi An hng ngn A.
Mt ptmt c mt c tnh chun theo I
m
ca n l quan h
t
t
= f(I) vi I>I
m
ptmt khc phc c nhc im ny bng cch khi tc ng l ng thi
c 3 pha bt k dng s c l 1 hay 2 hay 3 pha.
Vic thc hin bo v mch in bng cu ch c nhc im l thit b in c bo
v c th b lm vic trong trng thi thiu pha s rt nguy him.
ptmt c th c ng ct dng ph ti bng tay hoc qua h thng iu khin
xa. Khi qu dng th ptmt s ct t ng. Chc nng bo v ca ptmt c
thc hin nh hai phn t ring bit l
- Bo v ct nhanh bng phn t t.
- Bo v cc i bng phn t nhit
Cc ptmt c ch to vi di cng sut rt rng, t mt vi An hng ngn A.
Mt ptmt c mt c tnh chun theo I
m
ca n l quan h
t
t
= f(I) vi I>I
m
ptmt khc phc c nhc im ny bng cch khi tc ng l ng thi
c 3 pha bt k dng s c l 1 hay 2 hay 3 pha.
Vic thc hin bo v mch in bng cu ch c nhc im l thit b in c bo
v c th b lm vic trong trng thi thiu pha s rt nguy him.
ptmt c th c ng ct dng ph ti bng tay hoc qua h thng iu khin
xa. Khi qu dng th ptmt s ct t ng. Chc nng bo v ca ptmt c
thc hin nh hai phn t ring bit l:
- Bo v ct nhanh bng phn t t.
- Bo v cc i bng phn t nhit
Cc iu kin chn v kim tra ptmt c k nh bng sau:
>
odn
gt
t
t
.
S
TT
Cc i lng chn v kim tra
K
hiu
Cng thc chn
v kim tra
1
in p nh mc, V
U
dm AT
U
dm AT
> U
dm mng
2
Dng in nh mc, A
I
dm AT
I
dm AT
> I
lv max
3 Dng in n nh lc in ng,
kA
I
max
I
max
> I
xk
4
Dng in n nh nhit, kA
I
odn
I
dm
I

4. LA CHN PTMT
ptmt l thit b chuyn mch v bo v theo nguyn tc qu dng in trong
mng in h p.
ptmt bo v cho mt nhm my phi c kim tra nhy theo iu kin:
Trong :
- k
nh
l nhy ca p t mt.
- I
N min
l dng ngn mch nh nht cui vng bo v ca p t mt.
- I
t.AT
l gi tr t dng tc ng ca p t mt.
3 , 1
I
I
k
AT . td
min . N
nh
> =
Trong cc mch in dng
c cu ch v p t mt bo
v, vic phi hp thi gian
tc ng m bo tnh
tc ng chn lc c kh
khn, s xy ra tc ng
nhm ln do c cc im
ct A,B
I
t
0
c tnh AT
c tnh CC1
B
I
m C
A
c tnh CC2
Vi tin b mi, c tnh ca ptmt cn c iu ch theo nhiu cp
Ngy nay c cc ptmt k
thut s c kh nng p ng
rt cao cho cc yu cu ca bo
v:
- - Ci t ch bo v thun li
- Tc ng chnh xc
- - Nh cc thng s c bn ca s
c tc ng
- - Ph c tnh c iu chnh
rng.
- Tuy nhin gi thnh cn kh cao
(khong 3 n 5 ln ptmt thng
thng)
6.LACHN CPV DY DN
a. Chn theo iu kin pht nng
I
cf
> I
lv max
/K
1
K
2
K
3
Trong :
- I
cf
l dng in cho php trong iu kin nhit mi trng xung quanh l
nh mc v cch lp t tiu chun (trong ho ch c mt cp, mt pha ch c mt thanh
ci v thanh ci c t ng).
- k
1
l h s xt ti khi nhit mi trng xung quanh khc nhit tiu chun.
- k
2
l h s xt ti khi c nhiu cp t st nhau. i vi dy dn trn khng ly k
2
= 1.
- k
3
l h s xt ti ch lm vic.
+ i vi thit b lm vic ch di hn, k
3
= 1.
+ i vi thit b lm vic ch ngn hn lp li:
+ Khi cp, dy dn cung cp in cho nhiu thit b, k
3
= 1.
%
875 , 0
k
dm
3
c
=
b. Chn cp v dy dn theo iu kin mt dng kinh t.
Chn cp v dy dn theo quan im kinh t ngha l chn tit din F ca chng sao cho chi
ph tnh ton hng nm C l nh nht.
Nh vy khi chn cp v dy dn theo iu kin mt dng kinh t ta s dng cng thc:
F
kt
= I
lv max
/ J
kt
Sau tra s tay tm loi dy dn c tit din F gn bng tit din F
kt
tnh.
Khi gii quyt vn kinh t trong cung cp in ta khng ch quan tm ti mt b phn mt vi ng dy
m phi quan tm ti ton b h thng in. V vy phng php ny ch c dng khi thit k h thng
in. i vi x nghip th ch khi no ph ti thuc loi ln v thi gian s dng cng sut ln nht (T
max
)
c gi tr cao (x nghip lin hp gang thp, lin hp ho cht ...) ta mi tnh chn dy dn theo iu kin
mt dng kinh t.
Loi dy dn
Thi gian s dng cng sut ln nht T
max
Di 3000 h 3000 5000 h Trn 5000 h
Dy trn bng ng 3,00 2,25 1,75
Dy trn bng nhm 1,65 1,15 0,9
Cp cch in bng giy v dy dn bc cao su
- Li ng 3,00 2,5 2,0
- Li nhm 1,6 1,4 1,2
Cp ng cch in cao su 3,5 3,1 2,7
Mt dng in kinh t J
kt
(A/mm
2
)
c.Chn cp, dy dn theo iu kin tn tht in p cho php.
Nh trnh by, tn tht in p trn cp v dy dn c th vit:
AU = AU + AU
Trong :
- AU = P.R /
Um
l thnh phn tn tht in p do in tr ca dy dn gy ra.
- AU = Q.R /
Um
l thnh phn tn tht in p do in khng ca dy dn gy ra.
Ta bit in khng ca dy dn t ph thuc vo tit din dy dn, Thng thng c
tnh gn ng qua gi tr trung bnh ca x
0
(O/km) cho sn trong bng tra.
Mt khc cc tnh ton phi tha mn iu kin cht lng in nng l AU = [AU] th ta c
th xc nh c thnh phn AU.
AU = [AU] - AU
Ta bit in khng ca dy dn t ph thuc vo tit din dy dn, Thng thng c
tnh gn ng qua gi tr trung bnh ca x
0
(O/km) cho sn trong bng tra.
V: hoc:
F
L
.
U
P
U
PR
' U
dm dm

= = A
F
1
.
U
L . P
' U
dm
n
1 i
i i

= A

=
d. Kim tra thanh gp, cp theo iu kin n nh nhit.
Khi c dng in ngn mch chy qua thanh ci v li cp, nhit ca chng khng c
vt qu nhit cho php. tho mn iu kin tit din F ca thanh ci v cp phi
ln hn hoc bng tit din n nh nhit F
on
:
F > F
on
Vi :
gt . odn
t I . F

o =
Nu tit din cn chn m bo tn tht in p cho php c xc nh theo cng thc
sau:

=
A
=
n
1 i
i i
dm
L . P .
U '. U .
1
F
Trong :
- l in dn xut ca dy dn, m /O.mm
2
, v d :
Cu
= 54;
Al
= 32.
- F l thit din dy dn, mm
2
.
- P
i
l ph ti tc dng ca ng dy nhnh th i, kW.
- L
i
l chiu di dy dn k t u ng dy n im r nhnh th i, km.
- U
m
l in p nh mc ca mng, kV.
Trong :
- I

l dng in ngn mch n nh, kA.

- t
gt
l thi gian gi thit, s.
- o l h s nhit.
Vi cc tr s o trong (bng 6-9) ng vi trng hp thanh ci lm vic vi cc ti l nh
mc. Trong thc t thanh ci v cp thng lm vic non ti, nn khi tit din tiu chun
nh hn F
on
mt cht th vn cho php chn tit din m khng cn nng ln mt cp.
Vt liu lm thanh ci v cp o
Nhit cho php
lc ngn mch (
0
C )
Thanh ci
ng
Nhm 6 300
Thp 11 200
Thanh ci ni t trc tip 15 400
Vi cc thit b 17 300
Cp
ng s 10 kV 7 250
Nhm s 10 kV 12 250
H s o v nhit cho php ca thanh ci v cp lc ngn mch
e.Kim tra thanh ci theo iu kin n nh lc in ng
Thanh ci sau khi c chn cn phi kim tra li theo iu kin n nh ng.
iu kin kim tra: c
tt
s [ c ]
Trong :
- c
tt
l ng sut tnh ton, khi c dng ngn mch chy qua thanh ci, kG/cm
2
.
- [ c ] l ng sut cho php ca vt liu lm thanh ci, kG/cm
2
.
ng sut cho php ca cc vt liu c th ly nh sau:
- ng = 1400 kG/cm
2
- Nhm = (700900) kG/cm
2
- Thp =1600 kG/cm
2
Trnh t tnh c
tt
nh sau:
Trc ht ta tnh m men tc dng ln thanh ci M do dng in ngn mch gy ra:
- Khi thanh ci c 2 nhp: M= F
(3
).L/ 8 (kG.cm)
- Khi thanh ci c 3 nhp: M= F
(3
).L/ 10 (kG.cm)
Trong :
- F
(3)
l lc in ng do dng in ngn mch gy ra, kG:
- Thanh ci c tit din ch nht:
W = b
2
.h / 6
+ b l kch thc theo phng lc tc dng
+ h l kch thc vung gc phng lc tc dng
a- Thanh ci t nm;
b- Thanhci t ng
+ Ll khong cch gia hai s (chiu di mt nhp), cm.
+ a l khong cch gia hai pha, cm.
+ i
xk
l dng ngn mch xung kch, kA.
2 2
xk
) 3 (
10 .
a
L
. i . 76 , 1 F

=
Tnh m men phn khng W ca thanh ci trong tng trng hp sau:
d
- Thanh ci c tit din trn:
W = t.d
3
/ 32 ~ 0,1 d
3
+ d l ng knh tit din thanh ci
a) b)
h
b
b
h
Tnh ng sut tnh ton theo cng thc:
o
tt
= M / W (kG/cm
2
)
Nu iu kin kim tra c
tt
s [c] khng c tho mn, th ta phi gim ng sut tnh ton
bng cc bin php sau:
- Tng khong cch a gia cc pha.
- Gim khong cch Lgia hai s lin tip trn cng mt pha.
- Nu thanh ci ang b tr thng ng th b tr li thnh nm ngang.
Trng hp thanh ci ghp, th ngoi tc dng ca lc gia cc pha cn c lc gia cc
thanh trong cng mt pha. Khi tng cng cho cc thanh ca mt pha c cch
(3050) mm ngi ta li ghp thm mt ming m cao su c bit.