Professional Documents
Culture Documents
'
+
+
) cos(
) cos(
2 2 2
1 1 1
t A x
t A x
thi lch pha gia hai dao ng la
= hiu s cua hai pha dao ng
T i nh nghi a lch pha ta thy: =
2
1
lun khng i tai mo i thi im va chinh b ng
hiu s pha ban u cua hai dao ng.
Nu dao ng na o co pha ln hn thi ta no i dao ng o nhanh pha hn.
= k2 hai dao ng cung pha.
= (2k+1) hai dao ng ngc pha.
2. Tng h p hai dao ng iu hoa cung phng dao ng, cung tn s , cung bin :
Xet hai dao ng iu ho a cu ng phng dao ng, cung t n s, cung bin A
1
= A
2
= a co dang
'
+
+
) cos(
) cos(
2 2
1 1
t a x
t a x
Dao ng tng hp x = x
1
+ x
2
= acos(t +
1
) + acos(t +
2
)
Ap du ng cng thc lng giac cosa + cosb =
2
cos .
2
cos 2
b a b a +
ta co
,
_
+
+
2
cos .
2
cos 2
1 2 1 2
t a x
. Nh vy dao ng t ng h p la mt dao ng iu ho a cung
tn s, co bin
2
cos 2
1 2
a A
co pha ban u se la :
2
1 2
nu
,
_
<
2
cos 0
1 2
2
1 2
+
+
nu.
0
2
cos
1 2
<
,
_
Chu y thng trong biu thc dao ng iu hoa pha ban u thng c vit
di da ng co gia tri nho hn nn nu nh <
2
1 2
+
+
thi pha ban u co th la
vit la (
2
1 2
+
). ( vi du
6
7
2
1 2
+
+
thi co th la
6
5
)
3. Tng h p hai dao ng iu hoa cung phng cung tn s :
Xet hai dao ng iu ho a cu ng phng, cung tn s :
'
+
+
) cos(
) cos(
2 2 2
1 1 1
t A x
t A x
. Dao ng t ng h p
cua hai dao ng la x = x
1
+ x
2
.
t ng h p hai dao ng ta a p du ng ti nh cht m i lin h gia dao ng iu ho a va hi nh chiu
cua chuyn ng tro n u xung truc ox.
Biu din x
1
= A
1
cos(t +
1
) b ng vec t
'
) 0 ( ) , (
1 1
1 1
1
t ox A
A A
A
; x
2
=
A
2
cos(t +
2
) bng vec t
'
) 0 ( ) , (
1 2
2 2
2
t ox A
A A
A
1
A
2
A
Con ngi nghi ra khai nim v han, nhng trn th gi i nay chng co gi la
v ha n, ngoai tr s ngu dt cua con ng i
Hi nh chiu cua im u Ve c t
2 1
A A A
+ m ta dao ng t ng h p x la m t dao ng iu ho a x
= Acos(t + ). Trong o bin A c xac i nh: + + cos . . 2
2 1
2
2
2
1
A A A A A , pha ban u
c xac i nh
2 2 1 1
2 2 1 1
cos cos
sin sin
tan
A A
A A
+
+
.
Nu = k2 hai dao ng cu ng pha bin dao ng t ng h p at cc ai A = A
1
+ A
2
Nu = (2k+1) hai dao ng ngc pha bin dao ng tng hp cc tiu A=A
1
A
2
Nu
( )
2
1 2
+ k
hai dao ng vung pha bin dao ng tng hp
2
2
2
1
A A A + .
Nh vy bin dao ng t ng h p
2 1 2 1
A A A A A +
.
4. Phng phap giai quyt cac bai toan v tng h p dao ng :
a/. Cac bai toan thun tuy lin quan ti bin dao ng tng h p, pha ban u :
- Bc u tin hay ti nh nhanh
- Da vao ap du ng tinh toan nhanh cho phu hp vi cac trng hp c bit, cu i cung mi s
du ng cng thc t ng quat khi ma khng lot vao trng h p c bit na o.
b/. Cac bai toan lin quan ti iu ki n c c tri cua cac bin A
1
, A
2
hay A:
- Bc u tin d ng c cac vec t A A A
, ,
2 1
- Da vao yu cu cua bai toan ap du ng i nh ly sin trong tam giac
C
c
B
b
A
a
sin sin sin
suy ra
iu kin cn tim.
- Ap du ng cac h thc lng trong tam giac ti nh toa n kt qua.
5. M t s bai toan lin quan n bin va pha ban u cua dao ng tng hp:
6. M t s bai toan lin quan n cc tri :
Bai 1: Mt v t tham gia ng th i hai dao ng iu ho a cung phng , co cac phng trinh :
,
_
+
6
cos
1 1
t A x
va
,
_
2
cos 6
2
t x
. vt dao ng vi bin nho nh t thi pha dao ng
ban u cua v t la bao nhiu?
Giai:
Ap du ng i nh ly sin trong tam giac ta co :
sin
3
sin
sin
3
sin
2
2
A
A
A A
.
A
min
khi sin =1 = /2
3
.
Bai 2: M t vt co kh i lng khng i thc hin ng thi hai dao ng iu hoa ( )
1 1
cos 10 + t x va
,
_
2
cos
2 2
t A x
, phng trinh dao ng tng hp cua vt la
,
_
3
cos
2
t A x
. vt dao ng
vi c nng cc ai thi A
2
bng bao nhiu?
Giai:
C nng cc ai => A
max
Ma ta co
6
sin
sin
sin
6
sin
1 1
A
A
A A
2 1 max
2
A A A
A
2
= A
1
tan/3 = 3 10 .
H Vit Lan trang 2/4 Kin Lng, tha ng 7 nm 2012
1
A
2
A
Con ngi nghi ra khai nim v han, nhng trn th gi i nay chng co gi la
v ha n, ngoai tr s ngu dt cua con ng i
Bai 3: M t vt co kh i lng khng i thc hin ng thi hai dao ng iu hoa ( )
1 1
cos 10 + t x va
,
_
2
cos
2 2
t A x
, phng trinh dao ng tng hp cua vt la
,
_
3
cos
2
t A x
. vt dao ng
vi bin b ng mt na gia tri cc ai cua bin thi A
2
b ng bao nhiu?
Giai :
Ma ta co
6
sin
sin
sin
6
sin
1 1
A
A
A A
2 1 max
2
A A A
A
max
=
20
3
cos
1
A
.
A = A
max
/2 = 10 thi
3 10
6
sin 2
1 2
A A
.
Bai 4: ( TS2012): Hai cht im M v N c cng khi lng, dao ng iu ha cng tn s dc theo hai
ng thng song song k nhau v song song vi trc ta Ox. V tr cn bng ca M v ca N u
trn mt ng thng qua gc ta v vung gc vi Ox. Bin ca M l 6 cm, ca N l 8 cm. Trong
qu trnh dao ng, khong cch ln nht gia M v N theo phng Ox l 10 cm. Mc th nng ti v tr
cn bng. thi im m M c ng nng bng th nng, t s ng nng ca M v ng nng ca N l
Giai:
Khoa ng cach gia hai cht im la
1 2
x x
b ng hi nh chiu cua MN xung truc ox. Gia tri
1 2
x x
ln
nh t khi MN//ox. Ma ta co
2
2
2
1
2
A A MN + => hai dao ng vung pha
nhau => khi dao ng th nh t co W
= W
t
2
2
1
1
A
x t thi
16
9
8
6
2
2
2
2
2
2
2
1
2 2
2
2
t
A
A
W
W
W
W
W W
A
x
N
M
N
M
t
.
Bai 5: Hai cht im M v N c cng khi lng, dao ng iu ha cng tn s dc theo hai ng
thng song song k nhau v song song vi trc ta Ox. V tr cn bng ca M v ca N u trn mt
ng thng qua gc ta v vung gc vi Ox. Bin ca M l 3 cm, ca N l 4 cm. Trong qu trnh
dao ng, khong cch ln nht gia M v N theo phng Ox l 5 cm. Mc th nng ti v tr cn bng.
thi im m M c ng nng bng 1/3 c nng, t s ng nng ca M v ng nng ca N l bao nhiu?
Giai:
Khoa ng cach gia hai cht im la
1 2
x x
b ng hi nh chiu cua MN xung truc ox. Gia tri
1 2
x x
ln
nh t khi MN//ox. Ma ta co
2
2
2
1
2
A A MN + => hai dao ng vung pha
nhau => khi dao ng th nh t co W
1
= W
1
/4 thi
2
3
1
1
A
x t .
2
2
2
A
x
=> W
2
= 3W
2
/4
16
27
4
3 . 3 3
2
2
2
2
2
1
2
1
A
A
W
W
.
Bai 6: M t v t tham gia ng th i hai dao ng iu hoa cung phng co cac phng trinh
cm t A x
,
_
6
cos
1 1
va ( ) cm t A x + cos
2 2
. Phng trinh dao ng tng hp cua vt
( ) cm t x + cos 9 . A
2
at gia tri ln nht thi A
1
phai bng bao nhiu?
Giai:
H Vit Lan trang 3/4 Kin Lng, tha ng 7 nm 2012
1
A
2
A
3 /
O
M
N
O
M
N
1
A
2
A
O x
Con ngi nghi ra khai nim v han, nhng trn th gi i nay chng co gi la
v ha n, ngoai tr s ngu dt cua con ng i
Ta co :
sin
6
sin
2
A A
A
max
khi cm A A A cm A 3 9 18
2
2 2
2 1