NGHIN CU XC NH ST TRONG NC BNG PHNG PHP TRC QUANG VI THUC TH XYLEN DA CAM - 2007

S lc v nguyn t st
Phan Trung Cang Lun vn Thc s ha phn tch
V tr, cu to v trng thi t nhin ca st
St l nguyn t kim loi ph bin n ng th t v hm lng
trong v tri t. Ngi ta cho rng nhn ca tri t ch yu gm st
v niken. St chim 1,5% v khi lng ca v tri t.
Trong t nhin st c bn ng v bn:
54
Fe (5,8%),
56
Fe (91,8%),
57
Fe (2,15%),
58
Fe ( 0,25%). Ngoi ra st cn c tm ng v phng
x:
51
Fe (t = 0,25 giy),
52
Fe (t = 8,27gi),
53
Fe (t = 258,8 ngy),
55
Fe
(t = 2,7 nm) ,
59
Fe (t = 44,6 ngy),
60
Fe (t = 1,5.10
6
nm),
61
Fe (t =
182,5 ngy),
62
Fe (t = 68 giy). Nhng khong vt quan trng ca st
l manhetit (Fe
3
O
4
) cha n 72,41% st, hematit (Fe
2
O
3
) cha 60%
st, pirit (FeS
2
) cha 46,67% st v xierit (FeCO
3
) cha 35% st.
Ngoi nhng m ln tp trung, st cn phn tn trong khong vt
ca nhng nguyn t ph bin nh nhm, titan, mangan... St cn c
trong nc thin nhin, trong cc thin thch t khng gian v tr r i
xung tri t. Trung bnh trong 20 thin thch ri xung th c mt
thin thch st (cha 90% st).
Mt s hng s vt l quan trng ca st:
S th t: 26.
Khi lng nguyn t: 55,847.
Cu hnh electron: [Ar] 3d
6
4s
2
.
Bn knh nguyn t (): 1,26.
m in theo Pauling: 1,83.
Nhit nng chy (
o
C): 1538.
NGHIN CU XC NH ST TRONG NC BNG PHNG PHP TRC QUANG VI THUC TH XYLEN DA CAM - 2007
S lc v nguyn t st
Phan Trung Cang Lun vn Thc s ha phn tch
V tr, cu to v trng thi t nhin ca st
St l nguyn t kim loi ph bin n ng th t v hm lng
trong v tri t. Ngi ta cho rng nhn ca tri t ch yu gm st
v niken. St chim 1,5% v khi lng ca v tri t.
Trong t nhin st c bn ng v bn:
54
Fe (5,8%),
56
Fe (91,8%),
57
Fe (2,15%),
58
Fe ( 0,25%). Ngoi ra st cn c tm ng v phng
x:
51
Fe (t = 0,25 giy),
52
Fe (t = 8,27gi),
53
Fe (t = 258,8 ngy),
55
Fe
(t = 2,7 nm) ,
59
Fe (t = 44,6 ngy),
60
Fe (t = 1,5.10
6
nm),
61
Fe (t =
182,5 ngy),
62
Fe (t = 68 giy). Nhng khong vt quan trng ca st
l manhetit (Fe
3
O
4
) cha n 72,41% st, hematit (Fe
2
O
3
) cha 60%
st, pirit (FeS
2
) cha 46,67% st v xierit (FeCO
3
) cha 35% st.
Ngoi nhng m ln tp trung, st cn phn tn trong khong vt
ca nhng nguyn t ph bin nh nhm, titan, mangan... St cn c
trong nc thin nhin, trong cc thin thch t khng gian v tr r i
xung tri t. Trung bnh trong 20 thin thch ri xung th c mt
thin thch st (cha 90% st).
Mt s hng s vt l quan trng ca st:
S th t: 26.
Khi lng nguyn t: 55,847.
Cu hnh electron: [Ar] 3d
6
4s
2
.
Bn knh nguyn t (): 1,26.
m in theo Pauling: 1,83.
Nhit nng chy (
o
C): 1538.
NGHIN CU XC NH ST TRONG NC BNG PHNG PHP TRC QUANG VI THUC TH XYLEN DA CAM - 2007
S lc v nguyn t st
Phan Trung Cang Lun vn Thc s ha phn tch
V tr, cu to v trng thi t nhin ca st
St l nguyn t kim loi ph bin n ng th t v hm lng
trong v tri t. Ngi ta cho rng nhn ca tri t ch yu gm st
v niken. St chim 1,5% v khi lng ca v tri t.
Trong t nhin st c bn ng v bn:
54
Fe (5,8%),
56
Fe (91,8%),
57
Fe (2,15%),
58
Fe ( 0,25%). Ngoi ra st cn c tm ng v phng
x:
51
Fe (t = 0,25 giy),
52
Fe (t = 8,27gi),
53
Fe (t = 258,8 ngy),
55
Fe
(t = 2,7 nm) ,
59
Fe (t = 44,6 ngy),
60
Fe (t = 1,5.10
6
nm),
61
Fe (t =
182,5 ngy),
62
Fe (t = 68 giy). Nhng khong vt quan trng ca st
l manhetit (Fe
3
O
4
) cha n 72,41% st, hematit (Fe
2
O
3
) cha 60%
st, pirit (FeS
2
) cha 46,67% st v xierit (FeCO
3
) cha 35% st.
Ngoi nhng m ln tp trung, st cn phn tn trong khong vt
ca nhng nguyn t ph bin nh nhm, titan, mangan... St cn c
trong nc thin nhin, trong cc thin thch t khng gian v tr r i
xung tri t. Trung bnh trong 20 thin thch ri xung th c mt
thin thch st (cha 90% st).
Mt s hng s vt l quan trng ca st:
S th t: 26.
Khi lng nguyn t: 55,847.
Cu hnh electron: [Ar] 3d
6
4s
2
.
Bn knh nguyn t (): 1,26.
m in theo Pauling: 1,83.
Nhit nng chy (
o
C): 1538.
NGHIN CU XC NH ST TRONG NC BNG PHNG PHP TRC QUANG VI THUC TH XYLEN DA CAM - 2007
Nhit si (
o
C): 2880.
Khi lng ring (g/cm
3
): 7,91.
Nng lng ion ho: I
1
=7,9 eV; I
2
=16,18 eV; I
3
=30,63 eV.
Th in cc tiu chun (V): E
o
Fe Fe
+ + 2 3
/
= +0,77; E
o
Fe Fe
0 2
/
+ = -0,44;
E
o
Fe Fe
0 3
/
+
= -0,036.
NGHIN CU XC NH ST TRONG NC BNG PHNG PHP TRC QUANG VI THUC TH XYLEN DA CAM - 2007
Nhit si (
o
C): 2880.
Khi lng ring (g/cm
3
): 7,91.
Nng lng ion ho: I
1
=7,9 eV; I
2
=16,18 eV; I
3
=30,63 eV.
Th in cc tiu chun (V): E
o
Fe Fe
+ + 2 3
/
= +0,77; E
o
Fe Fe
0 2
/
+ = -0,44;
E
o
Fe Fe
0 3
/
+
= -0,036.
NGHIN CU XC NH ST TRONG NC BNG PHNG PHP TRC QUANG VI THUC TH XYLEN DA CAM - 2007
Nhit si (
o
C): 2880.
Khi lng ring (g/cm
3
): 7,91.
Nng lng ion ho: I
1
=7,9 eV; I
2
=16,18 eV; I
3
=30,63 eV.
Th in cc tiu chun (V): E
o
Fe Fe
+ + 2 3
/
= +0,77; E
o
Fe Fe
0 2
/
+ = -0,44;
E
o
Fe Fe
0 3
/
+
= -0,036.
NGHIN CU XC NH ST TRONG NC BNG PHNG PHP TRC QUANG VI THUC TH XYLEN DA CAM - 2007
Tnh cht vt l
St l nguyn t nm phn nhm VIIIB thuc chu k 4 ca
bng h thng tun hon Mendeleev. St l kim loi c mu trng
xm, d rn, d dt mng v gia cng c hc khc. St c bn dng
th hnh (dng o, |, , o) bn nhng khong nhit nht nh:
Fe o
700
o
C
Fe |
911
o
C
Fe
1390
o
C
Fe o
1538
o
C
Fe lng.
Nhng dng o, | c cu trc kiu tinh th lp phng tm khi
nhng c cu trc electron khc nhau. Dng Fe c cu trc tinh th
lp phng tm din, dng Fe o c cu trc lp phng tm khi nh
dng o, | nhng tn ti n nhit nng chy. St c tnh cht t
tnh (chng b nam chm ht v di tc ng ca dng in chng
tr thnh nam chm). St to nn rt nhiu hp kim quan trng c
bit l vi cacbon, ty lng cacbon c trong st m ngi ta chia ra
thnh: St mm (< 0,2%C), thp (0,2 1,7%C) v gang (1,7 5%C).
NGHIN CU XC NH ST TRONG NC BNG PHNG PHP TRC QUANG VI THUC TH XYLEN DA CAM - 2007
Tnh cht vt l
St l nguyn t nm phn nhm VIIIB thuc chu k 4 ca
bng h thng tun hon Mendeleev. St l kim loi c mu trng
xm, d rn, d dt mng v gia cng c hc khc. St c bn dng
th hnh (dng o, |, , o) bn nhng khong nhit nht nh:
Fe o
700
o
C
Fe |
911
o
C
Fe
1390
o
C
Fe o
1538
o
C
Fe lng.
Nhng dng o, | c cu trc kiu tinh th lp phng tm khi
nhng c cu trc electron khc nhau. Dng Fe c cu trc tinh th
lp phng tm din, dng Fe o c cu trc lp phng tm khi nh
dng o, | nhng tn ti n nhit nng chy. St c tnh cht t
tnh (chng b nam chm ht v di tc ng ca dng in chng
tr thnh nam chm). St to nn rt nhiu hp kim quan trng c
bit l vi cacbon, ty lng cacbon c trong st m ngi ta chia ra
thnh: St mm (< 0,2%C), thp (0,2 1,7%C) v gang (1,7 5%C).
NGHIN CU XC NH ST TRONG NC BNG PHNG PHP TRC QUANG VI THUC TH XYLEN DA CAM - 2007
Tnh cht vt l
St l nguyn t nm phn nhm VIIIB thuc chu k 4 ca
bng h thng tun hon Mendeleev. St l kim loi c mu trng
xm, d rn, d dt mng v gia cng c hc khc. St c bn dng
th hnh (dng o, |, , o) bn nhng khong nhit nht nh:
Fe o
700
o
C
Fe |
911
o
C
Fe
1390
o
C
Fe o
1538
o
C
Fe lng.
Nhng dng o, | c cu trc kiu tinh th lp phng tm khi
nhng c cu trc electron khc nhau. Dng Fe c cu trc tinh th
lp phng tm din, dng Fe o c cu trc lp phng tm khi nh
dng o, | nhng tn ti n nhit nng chy. St c tnh cht t
tnh (chng b nam chm ht v di tc ng ca dng in chng
tr thnh nam chm). St to nn rt nhiu hp kim quan trng c
bit l vi cacbon, ty lng cacbon c trong st m ngi ta chia ra
thnh: St mm (< 0,2%C), thp (0,2 1,7%C) v gang (1,7 5%C).
NGHIN CU XC NH ST TRONG NC BNG PHNG PHP TRC QUANG VI THUC TH XYLEN DA CAM - 2007
Tnh cht ho hc
St l mt kim loi c hot tnh ho hc trung b nh. iu kin
thng khng c hi m, st khng tc dng vi nhng nguy n t phi
kim in hnh nh oxy, lu hunh, clo, brom v c mng mng oxit
bo v. Khi un nng st tc dng vi hu ht phi kim. St tinh khit
bn trong khng kh v nc. Ngc li, st c cha tp cht b n
mn di tc dng ca hi m, kh cacbonic v oxy trong khng kh
to nn g st: 4Fe + 3O
2
n H
2
O
2Fe
2
O
3
.
Do lp g st xp v gin nn khng bo v c st khi b oxi
ho tip.
St to thnh hai dy hp cht Fe
2+
v Fe
3+
. Mui Fe
2+
c to
thnh khi ho tan st trong dung dch axit long tr axit nitric. Mui
ca Fe
2+
vi axit mnh nh: clorua, sunfat... d tan trong nc, cn
mui ca cc axit yu nh: sunfua, cacbonic... kh tan. Khi tan trong
nc, mui st dng [Fe(H
2
O)
6
]
2+
mu lc nht. Mu lc ny rt yu
nn thc t dung dch ca mui Fe
2+
khng c mu. Mui FeSO
4
l
cht tinh th mu trng, d ht m v d tan trong nc, khi kt tinh
nhit thng thu c tinh th hidrat FeSO
4
.7H
2
O. Tinh th ny c
mu lc nht, nng chy nhit 64
o
C, d tan trong nc. Khi un
nng tinh th FeSO
4
.7H
2
O mt dn nc v tr thnh mui khan
FeSO
4
. nhit cao hn (>580
o
C) mui khan b phn hu thnh
oxit: FeSO
4
>580
o
C
Fe
2
O
3
+ SO
3
+ SO
2
Quan trng nht l (NH
4
)
2
Fe(SO
4
)
2
.6H
2
O, c gi l mui
Mohr. Tinh th mui Mohr c mu lc, d kt tinh, khng ht m v
bn i vi oxy khng kh nn c dng pha dung dch chun
Fe
2+
trong ho hc phn tch.
NGHIN CU XC NH ST TRONG NC BNG PHNG PHP TRC QUANG VI THUC TH XYLEN DA CAM - 2007
Tnh cht ho hc
St l mt kim loi c hot tnh ho hc trung b nh. iu kin
thng khng c hi m, st khng tc dng vi nhng nguy n t phi
kim in hnh nh oxy, lu hunh, clo, brom v c mng mng oxit
bo v. Khi un nng st tc dng vi hu ht phi kim. St tinh khit
bn trong khng kh v nc. Ngc li, st c cha tp cht b n
mn di tc dng ca hi m, kh cacbonic v oxy trong khng kh
to nn g st: 4Fe + 3O
2
n H
2
O
2Fe
2
O
3
.
Do lp g st xp v gin nn khng bo v c st khi b oxi
ho tip.
St to thnh hai dy hp cht Fe
2+
v Fe
3+
. Mui Fe
2+
c to
thnh khi ho tan st trong dung dch axit long tr axit nitric. Mui
ca Fe
2+
vi axit mnh nh: clorua, sunfat... d tan trong nc, cn
mui ca cc axit yu nh: sunfua, cacbonic... kh tan. Khi tan trong
nc, mui st dng [Fe(H
2
O)
6
]
2+
mu lc nht. Mu lc ny rt yu
nn thc t dung dch ca mui Fe
2+
khng c mu. Mui FeSO
4
l
cht tinh th mu trng, d ht m v d tan trong nc, khi kt tinh
nhit thng thu c tinh th hidrat FeSO
4
.7H
2
O. Tinh th ny c
mu lc nht, nng chy nhit 64
o
C, d tan trong nc. Khi un
nng tinh th FeSO
4
.7H
2
O mt dn nc v tr thnh mui khan
FeSO
4
. nhit cao hn (>580
o
C) mui khan b phn hu thnh
oxit: FeSO
4
>580
o
C
Fe
2
O
3
+ SO
3
+ SO
2
Quan trng nht l (NH
4
)
2
Fe(SO
4
)
2
.6H
2
O, c gi l mui
Mohr. Tinh th mui Mohr c mu lc, d kt tinh, khng ht m v
bn i vi oxy khng kh nn c dng pha dung dch chun
Fe
2+
trong ho hc phn tch.
NGHIN CU XC NH ST TRONG NC BNG PHNG PHP TRC QUANG VI THUC TH XYLEN DA CAM - 2007
Tnh cht ho hc
St l mt kim loi c hot tnh ho hc trung b nh. iu kin
thng khng c hi m, st khng tc dng vi nhng nguy n t phi
kim in hnh nh oxy, lu hunh, clo, brom v c mng mng oxit
bo v. Khi un nng st tc dng vi hu ht phi kim. St tinh khit
bn trong khng kh v nc. Ngc li, st c cha tp cht b n
mn di tc dng ca hi m, kh cacbonic v oxy trong khng kh
to nn g st: 4Fe + 3O
2
n H
2
O
2Fe
2
O
3
.
Do lp g st xp v gin nn khng bo v c st khi b oxi
ho tip.
St to thnh hai dy hp cht Fe
2+
v Fe
3+
. Mui Fe
2+
c to
thnh khi ho tan st trong dung dch axit long tr axit nitric. Mui
ca Fe
2+
vi axit mnh nh: clorua, sunfat... d tan trong nc, cn
mui ca cc axit yu nh: sunfua, cacbonic... kh tan. Khi tan trong
nc, mui st dng [Fe(H
2
O)
6
]
2+
mu lc nht. Mu lc ny rt yu
nn thc t dung dch ca mui Fe
2+
khng c mu. Mui FeSO
4
l
cht tinh th mu trng, d ht m v d tan trong nc, khi kt tinh
nhit thng thu c tinh th hidrat FeSO
4
.7H
2
O. Tinh th ny c
mu lc nht, nng chy nhit 64
o
C, d tan trong nc. Khi un
nng tinh th FeSO
4
.7H
2
O mt dn nc v tr thnh mui khan
FeSO
4
. nhit cao hn (>580
o
C) mui khan b phn hu thnh
oxit: FeSO
4
>580
o
C
Fe
2
O
3
+ SO
3
+ SO
2
Quan trng nht l (NH
4
)
2
Fe(SO
4
)
2
.6H
2
O, c gi l mui
Mohr. Tinh th mui Mohr c mu lc, d kt tinh, khng ht m v
bn i vi oxy khng kh nn c dng pha dung dch chun
Fe
2+
trong ho hc phn tch.
NGHIN CU XC NH ST TRONG NC BNG PHNG PHP TRC QUANG VI THUC TH XYLEN DA CAM - 2007
Fe(OH)
3
bn trong khng kh, khng tan trong n c v trong
dung dch NH
3
.
Fe(OH)
3
tan d dng trong axit to thnh mui Fe
3+
. a s mui Fe
3+
d tan trong nc, cho dung dch cha ion bt din [Fe(H
2
O)
6
]
3+
mu
tm nht. Mui Fe
3+
b thy phn mnh nn dung dch c mu vng
nu, ch trong dung dch c phn ng axit mnh (pH < 1) s thy
phn mi b y li. Cc mui Fe
3+
cng d b kh v mui Fe
2+
bng
nhiu cht kh khc nhau nh: N
2
H
4
, HI...
2FeCl
3
+ 2HI 2FeCl
2
+ I
2
+ 2HCl
Fe
2
O
3
c mu nu, c iu ch bng cch nung kt ta
Fe(OH)
3
.Fe
2
O
3
khng tan trong nc. Ion Fe
3+
trong dung dch tc
dng vi ion SCN
-
to nn mt s phc thioxianat. Ha hc phn tch
thng s dng phn ng ny nh tnh v nh lng Fe
3+
ngay c
trong dung dch long.
NGHIN CU XC NH ST TRONG NC BNG PHNG PHP TRC QUANG VI THUC TH XYLEN DA CAM - 2007
Fe(OH)
3
bn trong khng kh, khng tan trong n c v trong
dung dch NH
3
.
Fe(OH)
3
tan d dng trong axit to thnh mui Fe
3+
. a s mui Fe
3+
d tan trong nc, cho dung dch cha ion bt din [Fe(H
2
O)
6
]
3+
mu
tm nht. Mui Fe
3+
b thy phn mnh nn dung dch c mu vng
nu, ch trong dung dch c phn ng axit mnh (pH < 1) s thy
phn mi b y li. Cc mui Fe
3+
cng d b kh v mui Fe
2+
bng
nhiu cht kh khc nhau nh: N
2
H
4
, HI...
2FeCl
3
+ 2HI 2FeCl
2
+ I
2
+ 2HCl
Fe
2
O
3
c mu nu, c iu ch bng cch nung kt ta
Fe(OH)
3
.Fe
2
O
3
khng tan trong nc. Ion Fe
3+
trong dung dch tc
dng vi ion SCN
-
to nn mt s phc thioxianat. Ha hc phn tch
thng s dng phn ng ny nh tnh v nh lng Fe
3+
ngay c
trong dung dch long.
NGHIN CU XC NH ST TRONG NC BNG PHNG PHP TRC QUANG VI THUC TH XYLEN DA CAM - 2007
Fe(OH)
3
bn trong khng kh, khng tan trong n c v trong
dung dch NH
3
.
Fe(OH)
3
tan d dng trong axit to thnh mui Fe
3+
. a s mui Fe
3+
d tan trong nc, cho dung dch cha ion bt din [Fe(H
2
O)
6
]
3+
mu
tm nht. Mui Fe
3+
b thy phn mnh nn dung dch c mu vng
nu, ch trong dung dch c phn ng axit mnh (pH < 1) s thy
phn mi b y li. Cc mui Fe
3+
cng d b kh v mui Fe
2+
bng
nhiu cht kh khc nhau nh: N
2
H
4
, HI...
2FeCl
3
+ 2HI 2FeCl
2
+ I
2
+ 2HCl
Fe
2
O
3
c mu nu, c iu ch bng cch nung kt ta
Fe(OH)
3
.Fe
2
O
3
khng tan trong nc. Ion Fe
3+
trong dung dch tc
dng vi ion SCN
-
to nn mt s phc thioxianat. Ha hc phn tch
thng s dng phn ng ny nh tnh v nh lng Fe
3+
ngay c
trong dung dch long.