Chng 4. Bung la l hi v thit b t nhin liu 4.1. Qu trnh pht trin l hi 4.1.1. L hi kiu bnh v l hi ng l, ng la 4.1.1.1.

L hi kiu bnh Nm 1790 ngi ta ch to c l hi kiu bnh u tin dng inh tn.

Hnh 4.1. l hi kiu bnh. 1- Bao hi; 2- y bao hi; 3- m hi; 4-ng dn hi ra; 6- tm ; 7- np l v sinh; 8- p k; 9- ng thu; 10- van an ton; 11- van hi chnh; 12-van cp nc; 13- van mt chiu; 14- van x; 15- ghi l; 16- bung la; 17- ngn cha tro; 18- ca cp than; 19- ca cp gi; 20- ng khi; 21- gch chu la; 22- lp cch nhit; 23- mng l; 24- khi vo ng khi; 25- ng khi; 26- tm iu chnh khi. y l loi l hi n gin nht. Khi t nng bn ngoi bnh v ch t na di ca bnh. L c khi lng nc ln. T s gia b mt t ca l v lng nc F/G l tng i nh, khong 1 m2/t, khi ra c nhit rt cao, n 300 0C v ln hn. Nhc im l b mt truyn nhit nh, ti a bng 25 30 m2, thn bnh b t nng trc tip do sinh ra ng sut nhit ph trong kim loi thnh bnh. Do t nng v gin n khng u ca phn trn v di m trong thnh bnh c ng sut cao hn. Tun hon ca nc khng r rt. tng b mt truyn nhit F(m2) ngi ta dng nhiu bnh. Hi sn xut l hi ny l hi bo ha. Sn lng nh khong 200 500 kg/h. Tiu hao nhiu kim loi 250 300 kg/m2.

19

4.1.1.2. L hi ng l Vi mc ch tng F (m2) ngi ta dng l hi c cu to mi (nm 1802) l l hi ng l: 1 n 2 ng c = 400 900 mm. Bung la t bn trong nn truyn nhit bc x mnh ng l.

Hnh 4.2. l bnh c ng l. a) mt ng l; b) hai ng l; 1- ng l; 2- ghi l; 3-vnh trong thn l; 4- vnh ngoi thn l; 5- gi ; 6- m hi. a) b)

Sn lng hi khong 0,8 1,5 t/h i vi l c mt ng l v 1, 0 3,5 t/h i vi l c hai ng l, t l F/G tt hn bng 4 5 m2/t, dng nhit q = 11, 63 W/m2, sut sinh hi ca l hi ng l bng d = D / F 20 kg / m 2 h .

4.1.1.3. L hi ng la L hi ng la xut hin vo khong nm 1829. ng la c ng knh bng 50 80 mm. B mt truyn nhit tng ln 3 3,5 ln, p sut lm vic n 1,5 2, 0 MPa.

20

u im ca l hi ng la l b mt truyn nhit ln hn, sut tiu hao kim loi gim.

Hnh 4.3. L hi kiu bnh c ng la. 1- thn l; 2- ghi l; 3- tng l; 4- ng la; 5- khoang nc; 6-khoang hi. 4.1.1.4. L hi phi hp ng l - ng la

Hnh 4.4. L hi nm ng l ng la L hi ng l, ng la c sut sinh hi ln hn ( D / F = 25 kg/m2h). Truyn nhit bc x tt ng l v truyn nhit i lu mnh trong cc ng la, do khi i trong cc ng nh c tc ln. L hi kiu dng khi i qut tr li gip gim chiu di ca l v gn hn, y khi ra khi ng l i qut vo cc ng la (xem hnh v 4.5).

21

Hnh 4.5. L hi nm ng l ng la (400) c dng khi i qut tr li: 1- mt sng trc; 2- mt sng sau; 3- thn ngoi; 4- thn trong (ng l); 5- ng la; 6- ng nc; 7- hp khi; 8- b qu nhit hi; 9- ng gp hi; 10- ng khi; 11- xiphon hi ht khi; 12- m hi; 13- ca v sinh.

Hnh 4.6. L hi nm ng l ng la c dng khi i qut tr li 1- ng l; 2- hp khi; 3- ng la; 4- thanh ging; 5- m hi; 6- thn ngoi. Hnh 4.7. trnh by l hi ng kiu ng l ng la -25 t than, p sut lm vic p = 1,1Mpa; din tch b mt nhn nhit H = 37,7m2; gm 156 ng la 51x2,5 mm L hi kiu ng l s phi hp ng l v ng la. Sn lng hi c th t 1 2 t/h, p sut hi t 0, 6 0,8 MPa (hnh v 4.7; 4.8; 4.9).

22

Hnh 4.8. L hi ng ng l ng nc : 1- thn l; 2- ng l (thn trong); 3- bung la; 4- tm chn khi; 5- chm ng nc; 6- tm chn khi; 7- mt sng trn; 8- ng khi; 9- chp nh l; 10- van an ton; 11- hp gi van an ton; 12- tm iu chnh khi; 13- ng thu; 14- ca v sinh; 15- ca cp nhin liu; 16- ghi l; 17- b l; 18- ca v sinh ng nc; 19- ca v sinh mt sng trn; 20- ng thu ti; 21- p k; 23- cn iu chnh khi; 24- van chn; 25- van mt chiu; 26- van x y. Trn hnh 4.9 trnh by cu to l hi ng ng l ng khi K. L t nhin liu kh, c p sut hi n 0,9Mpa, sn lng n 1,5 t/h.

23

L hi ng ng l ng la v ng nc c trnh by trnh by trn hnh 4.10. L t than; sn lng hi 1t/h; p sut hi p = 0,9Mpa; din tch b mt nhn nhit H = 35m2.

24

Hnh 4.13. L nm ng l ng nc nm ngang kiu KB 1- thn ngoi; 2- ng l (thn trong); 3- tm chn khi; 4- ghi l; 5- chm ng nc; 6- bao hi; 7- np trc; 8-np sau; 9- ng khi; 10- l; 11- - p k; 12- ng ly hi ra; 13- van an ton; 14- van x y. Trn hnh 4.13. trnh by l hi nm ng l ng nc nm ngang kiu KB, sn lng hi 0,7t/h; p sut lm vic 0,7Mpa. Mt s nhc im chung ca cc loi l hi k trn l: - B mt truyn nhit b hn ch, do khng th tng sn lng hi theo yu cu (khng ln hn 15 18 t/h);

25

- Tiu hao nhiu kim loi cho mt n v b mt t ( 200 300 kg/m2); p sut hi ln nht ch bng 1,3 2, 0 MPa; - Tun hon ca nc khng r rt. Phng hng pht trin k thut ch to l hi l lm sao khc phc c nhng nhc im trn ca cc loi l hi c tng c sn lng hi v cc thng s ca hi. Hnh 4.14. trnh by l hi nm ng l ng nc kiu -90, sn lng hi 700kg/h; p sut p =0,5Mpa; b mt nhn nhit H = 18,7m2; Hnh 4.14. L nm ng l ng nc ng. 1- thn ngoi; 2- thn trong; 4- cm ng nc ng; 10- dy ng nc nm ngang; 14- thng nhin liu lng; 15- bao hi; 16- ng nc xung; 17- ng hi ln; 18- vch ngn; 19- chn .

4.1.2. L hi ng nc c hp gp v l hi nhiu bao hi

a)

b)

Hnh 4.15. L hi c hp gp v bao hi t dc; a) ng nc ngang; b) ng nc nghing: 1- ghi l; 2- hp gp; 3- bao hi; 4- b qu nhit.

26

L hi ng nc ch c pht trin khi ngi ta c th ch to cc ng lin (khng c mi hn dc). L hi ny c t na sau ca th k 19. L hi ng nc c nhng u im sau y:

Hnh 4.16. L hi c hp gp bao hi t ngang. C th tng b mt t ch to t nhng ng c ng knh nh v t dy trong ng khi; Cho php tng ng k p sut hi v cc ng sinh hi c ng knh bng 50 100 mm, v bao hi lc ny khng phi lm nhim v b mt t na nn c th gim ng knh n 800 1500 mm; Gim rt nhiu lng kim loi tiu hao cho l, sut tiu hao kim loi gim t 8 10 t/t hi/h n 3 3,5 t/t hi/h.

4.1.2.1. L hi ng nc c hp gp Loi l hi c hp gp vi nhng ng nc hi nghing ( 10o 15o so vi mt phng ngang). C hai loi l loi c bao hi t dc v loi c bao hi t ngang. S ng hn ch c chiu ngang ln chiu ng. Do c hp gp tn inh nn khng th tng p sut ln cao c, d x h nhng ch ni nc ng vo hp gp do gin n nhit ca chng khng u.

27

L hi c hp gp c ch to n sn lng 16 t/h, p sut lm vic bng 2,0 MPa, b mt hp thu nhit t n 450 m2, sut sinh hi bng 35 kg/m2h, chiu di cc ng nc n 5 m v l cc ng thng. 4.1.2.2. L hi ng nc c ng gp phn on khc phc nhc im ca hp gp ngi ta phn hp gp thnh nhiu ng gp c tit din vung hay ch nht, kch thc mi ng gp vung c th t n 140 140 mm. Nhng l hi ny do hng Babcock-Wilcox khi tho v ch to u tin.

a)

b)

Hnh 4.17. L hi c ng gp phn on. a) ni ng vi hp gp ; b) chi tit np y l trn ng gp. 1- hp gp; 2- bu lng; 3- cu; 4- mc ; a- l kim tra;b- l nc ng; c- np y. V thi k y ngi ta cha bit x l nc cp cho l hi nn phi t cc l hp gp hay ng gp phn on i din vi ng lm sch cu cn bm trong ng bng bin php c kh. Nhng l ny c np y kiu enlip v xit bulng tht cht. nhng nc Anh, c, M mi ti nhng nm 1940 mi ngng hn vic sn xut nhng l hi loi ny. 4.1.2.3. L hi c nhiu bao hi L hi ng nc ng c tun hon ca nc r rt v mnh. L hi loi ny c ba, bn v nm bao hi (nh l Sterling) v c dng ph bin trong nhng nm 1925 - 1930.

28

Hnh 4.18. LGacberg c 4 bao hi, ng nc thng.

29

Hnh 4.19. L hi 4 bao hi ng nc ng c b hm nc vi 2 bao hi. 1- hi kh; 2- b qu nhit; 3- b hm nc. L hi Sterling c cc ng nc c un cong. Khong t nm 1930 ngi ta thay bao hi tn inh bng hn in.

30

4.1.3. L hi ng nc c cc dn ng Da vo c im tun hon ca nc v hn hp hi nc trong l hi c th phn chia thnh l hi c tun hon t nhin, c tun hon cng bc v trc lu (once through boiler). 4.1.3.1. L hi c tun hon t nhin S thay i tn gc s nguyn l ca l hi ng nc bt u vo nhng nm th 20 ca th k XX. S d c s thay i nh vy v s tin b ca k thut x l nc cho php bo m c ch lm vic ca l hi khng c ng cu trong ng bng cch lm mm nc (trao i ion), ng thi tin hnh x l nc b sung bng pht-pht v x lin tc. Do tin b ny m ngi ta c th dng cc ng un cong thay cho cc ng thng trc y.

Hnh 4.20. S pht trin ca l hi tun hon t nhin Cc iu kin tiu chun khi ch to l hi bao gm: - Tng D, p, t; - Gim khi lng v kch thc bng cch gim s bao hi, dng ng c ng knh b; - Tng b mt t hp thu nhit bng bc x, dng tng nh v bo n l; - Hon thin tun hon, trnh t nng cc ng nc xung;

31

Tng hiu sut l bng cch t cc b mt t phn ui l; Hon thin phng php t nhin liu.

Hnh 4.20a. S pht trin ca l hi ng nc ng. a- l 4 bao hi ng nc thng; b, c, d, e, g- l 2, 3, 4, 5 bao hi; g- l mt bao hi kiu hin i.

Hnh 4.20b. S pht trin ca l hi ng nc ng nhiu bao hi. a- l Oschats; b- l Sldek; c- l Garbe; d- l Sterling.

32

Vo nhng nm 1920 - 1930, nhiu nc trn th gii nh Lin X (c), M, Php, c ngi ta tin hnh nghin cu v th nghim mt phng php mi t nhin liu rn, l phng php t than bt. Do p dng phng php t bt than trong bung la l hi m sn lng hi ca l tng ln rt nhiu. Nm 1923 ngi ta bt u dng thng s cao tng hiu sut v kinh t s dng than trong vic sn xut in nng.

Hnh 4.22. S pht trin tip theo ca l hi ng nc ng. 1- b qu nhit; 2- b hm nc; 3- b sy khng kh; 4- dn ng sinh hi.

33

Hnh 4.24a. Cu to l hi hai bao hi . 1- dn ng bc x; 2- bao hi trn; 3- p k; 4- van an ton; 6- phn ly hi; 8- ng khi i; 9- tm chn; 10- cm ng bc x; 11- thit b thi bi; 12- bao hi di; 13- van x y Trn hnh 4.24a. biu din cu to l hi hai bao hi kiu . L c ch to vi nhiu cng sut v p sat hi khc nhau. L c p sut lm vic n 1,4Mpa;

34

cng sut D = 2,5; 4; 6,5; 10 v 25t/h. Hnh 4.24b. m t cu trc khng gian cc dn ng l hi hai bao hi kiu

Trn hnh 4.25. trnh by l hi ghi xch, cng sut 35t/h, p = 4Mpa, tqn = 450 C, tnc = 1050C; t nhin liu hn hp g v tru; c nhit tr Qt = = 22,5Mj/kg; m W = 8,25%; tro A = 26,6%; lng cht bc Vc = 36,4%. Din tch b mt nhn nhit sinh hi H = 358m2; din tch b mt ca b qu nhit 360m2; b hm nc 800m2; b sy khng kh 500m2. Nhit khng kh nng ra khi b sy t = 1200C; nhit kh thi ra khi l t = 1600C; hiu sut t 79% cng sut inh mc v 81% cng sut kinh t; tr lc ng khng kh 2020pa; tr lc ng kh l 1600pa; qut khi c lu lng 14m3/s; qut gi c lu lng 12,4m3/s nhit 00C v p sut 0,1Mpa.; Hnh 4.26. biu din cu trc l hai bao hi c sn lng hi D =50t/h, p sut p = 6,4Mpa, nhit hi qu nhit tqn = 4600C, nhit nc cp vo l tnc = 1300C..
0

35

Hnh 4.25. L ghi xch, cng sut 35t/h, p = 4Mpa, tqn = 4500C, tnc = 1050C. L t bng nhin liu kh hoc lng; c din tch b mt nhn nhit sinh hi H = 554m2; b mt b qu nhit 589,5m2; b hm nc 354m2; b sy khng kh 1030m2; nhit khng kh nng t = 2110C; nhit kh thi t = 1800C; hiu sut t 87% khi t du v 88% khi t kh; tr lc ng khng kh 2020pa; tr lc ng kh l 960pa; trlc ng hi qu nhit 0,665Mpa;

36

 nhng l thng s cao vai tr ca b qu nhit tng ln r rt v tr thnh phn t khng th thiu c ca thit b l hi. L c tun hon t nhin dng n p sut p = 18 MPa.

4.1.3.2. L hi c tun hon cng bc Bn cnh nhng l hi c tun hon t nhin ca nc v hn hp hi nc trong cc dn ng sinh hi, xut hin vo nm 1923 nhng l hi c tun hon cng bc. l l La Mont (M) c sut sinh hi n 46 170 kg/m2h. Vo nhng nm 1930 - 1945 chng c dng ph bin. M c cc l hi La Mont ln D=250 430 t/h vi p = 21,5 MPa. Anh c loi l hi ny vi D = 1700 t/h, pqn = 17 MPa, tqn = 568 oC, v qu nhit trung gian n 568 oC.

Hnh 4.30. L hi La Mont (M): 1 bao hi, 2 bm tun hon, 3 dn ng sinh hi, 4, 5 b qu nhit, 6 b hm nc. 4.1.3.3. L hi trc lu tng to ra l hi kiu trc lu c t th k 19. n trc chin tranh th gii th nht mt k s Tip tn l Mller khi tho l trc lu v mt k thut.

37

ng ta di c sang Anh v i tn l Benson. Tc gi giao pht minh ca mnh cho mt hng c l Siemens-Schuckert v h p dng vo nm 1923. Lin X (c) vo nhng nm 1930 - 1931 gio s L. K. Ramzin (. K. Pau) cng pht minh ra l hi trc lu mang tn ng. Sau chin tranh th gii th hai l Pau c dng ph bin Lin X (c). Thy S c l hi Sulzer, v Thy S khng c qung v than nn i hi gim kim loi ch to l hi, m l hi ny p ng c i hi . Hnh 4.31. biu din nguyn l cu to l hi tun hon cng bc tn dng khi thi t l mactanh

a)

b)

Hnh 4.32. S ca l hi trc lu: a- l Ben-sn, b- l Sulzer, c- l Ramzin 1phn hm nc; 2phn sinh hi; 3phn qu nhit.

c)

38

Hnh 4.33. Trnh by s l hi trc lu do Tip Khc ch to c sn lng D = 350t/h; p sut hi p = 13,9Mpa; nhit hi qu nhit tqn = 5700C, nhit hi qu nhit trung gian ttg = 5400C, t than nu c nhit tr thp Qt = 10-12Mj/kg, m t 28-32%, tro t 30-35%, nhit khng kh nng 2800C, b sy khng kh c hai dng khng kh tch ring. Hnh 4.34. Biu din s l hi trc lu c sn lng D = 630t/h do Tip Khc ch to; p sut hi p = 17,8Mpa; nhit hi qu nhit tqn = 5700C, nhit hi qu nhit trung gian ttg = 5700C, nhit nc cp tnc = 2500C phc v cho t my 500MW, t than nu c nhit tr thp Qt = 10-12Mj/kg, m t 28-32%, tro t 30-50%. Hnh 4.35. Biu din s l hi trc lu c sn lng D = 1600t/h do Tip Khc ch to; p sut hi p = 17,9/3,9Mpa; nhit hi qu nhit tqn = 5400C, nhit hi qu nhit trung gian ttg = 5400C, nhit nc cp tnc = 2540C phc v cho t my 500MW, t than nu c nhit tr thp Qt = 10-12Mj/kg, m t 28-32%, tro t 30-56%, nhit khng kh nng 2800C, b sy khng kh c hai dng khng kh tch ring.

Hnh 4.36 L hi trc lu c D = 4438 t/h, pqn = 27,3 MPa, tqn = 543 / 538 oC.

Hin nay nguyn nhn ch yu dng rng ri l trc lu l c gng lm sao tng c thng s hi n vng trn ti hn ( p = 22,5 MPa, t = 374,15 oC) qu trnh bin nhit nng thnh in nng c hiu sut cao nht. Lin X (c) ch to l hi trc lu c sn lng D = 3950 t/h, t hn hp nhin liu kh madt. M ch to l hi trc lu c sn lng D = 4438 t/h, pqn = 27,3 MPa, tqn = 543 / 538 oC. Hi ca l hi ny cung cp cho tuabin hi nc c cng sut 1300 MW. 4.1.3.4. L hi thi x kh v thi x lng t nhin liu dng bt thi x kh gp mt s tr ngi nh: - ng x b mt t trong bung la; - Mi mn b mt t phn ui bi tro bay theo khi. Khi t nhin liu cng nhiu tro cng tng cc tr ngi ny. L hi thi x kh c 90 95% tro bay theo khi, 5 10% thu c di dng x cc y bung la. Bin php hiu qu chng ng x b mt t v chng tro mi mn l thu c nhiu tro y bung la di dng x lng (nm 1926). l hi thi x lng x chy ra lin tc khi y bung la. Cu to y bung la y nm ngang hoc hi nghing (xem hnh v 4.37).

39

Hnh 4.37. y bung la thi x lng nm ngang hoc hi nghing

Bung la thi x lng ch dng t than. Nhit chy ca tro ca cc loi than dao ng trong phm vi 1000 1600 oC. Lng tro thu c bung la thi x lng bng 30 60% v ln hn. Vi cc bung la xoy thi x lng lng tro thu c dng x lng t n 80 95% . L hi thi x lng c l cao v bl nh ( bl = 1, 00 1, 20 ), q4 b. Hin nay l hi thi x lng c thit k cho than c nhiu tro, sn lng v thng s hi cng ging nh l hi thi x kh.
4.1.4. L hi c bit 4.1.4.1. L c p sut bung la cao

Cc l hi thng thngc trnh by nhng phn trc c p sut khi trong bung la nh hn p sut kh quyn (c chn khng khong -20 n - 40 pa), cn loi l hi ny ng khi c p sut ln hn p sut kh quyn, p sut d l 0,3 - 0,5 Mpa, khi l hi ch cn b tr qut gi m khng cn qut khi.

40

4.1.4.2. L hi nh my in nguyn t

L hi nh my in nguyn t khc so vi l hi t than, madt hoc kh t. l hi ca nh my in nguyn t khng c qu trnh bung la, lng nhit cn thit sinh hi c ta ra vi mt lng khng l trong l phn ng ht nhn. Trong vic pht trin k thut l hi v bung la mt iu quan trng, nht l i vi nhng l hi sn lng ln v thng s cao l tin cy ca thit b. Phng hng chung l: - Tng sn lng n v ca mt thit b; - Tng thng s ca hi qu nhit; - Bo m tin cy cao; - Bo m kinh t cao trong vn hnh cc khi l hi - tuabin c cng sut ln.

Hnh 4.38. S l hi nh my in nguyn t. a) phn sinh hi; b) b hm nc hay b qu nhit; 1- u ni vi ng h o mui; 2- u ni vi van an ton; 3, 4- u ni vi ng thu; 5- u ly mu; 6- u x; 7- u ni vi ng nc cp. 4.2. Nhng yu cu i vi bung la v cc c tnh cng ngh

Bung la l hi l khng gian t nhin liu hay ni khc l ni bin ho nng ca nhin liu thnh nhit nng, nhit nng ny s truyn cho nc chuyn ng bn trong ng t trong bung la sinh ra hi nc. Di y l cc yu cu i vi bung la l hi.
4.2.1 Nhng yu cu i vi bung la l hi

1- Phi bo m chy ht nhin liu cp vo vi h s khng kh tha nh nht. 2- Phi tho mn c mt chng trnh nhin liu rng nht c th m khng gim hiu sut hoc chu k vn hnh khi thay i nhin liu t. 3- Sn phm chy khng c php rt ngn chu k vn hnh do ng x hay bm tro. Sn phm chy i ra khi bung la phi cha t tro nht v cha t cc cht c hi. 4- Tng bung la phi c s dng tt sn xut hi v phi bo m lm lnh khi n mc cn thit trc khi ra khi bung la. 5- Khng gian cn thit cho bung la phi nh nht n mc c th. 6- Cc phn ca bung la v cc trang b ph ca n phi c khi lng nh nht c th, khng yu cu nhiu vt liu hp kim t tin. 7- Nng lng t dng ca bung la v cc thit b ph ca n nh my nghin, cc qut, phi mc ti thiu.

41

8- C th iu chnh tt v nhanh cc qu trnh trong bung la, ng thi cng sut ti thiu ca bung la phi thp nht c th. 9- Bung la khng hn ch sn lng ca l hi v khng cn tr s tng sn lng ca l hi. 10- Phi bo m tin cy cao trong vn hnh. 11- Chi ph u t v vn hnh bung la phi thp nht 12- Bung la cho php dng nhng phng php quen bit iu chnh nhit hi qu nhit v pha khi. Ngi ta phn bung la theo dng nhin liu dng t v phng php t thnh ra bung la ghi (nhin liu rn chy theo lp), bung la phun nhin liu rn, lng, kh (nhin liu chy trong dng, chy l lng), bung la xoy v bung la chy trong lp si.
4.3.2. Nhng c tnh chung ca qu trnh chy nhin liu trn ghi (trong lp)

Ta kho st c tnh ca qu trnh chy lp nhin liu nm c nh trn ghi khi cp nhin liu vo t pha trn. Cu to ca lp nhin liu ang chy cho trong hnh v 4.40.

Hnh 4.40. Qu trnh chy trong lp c nh khi cp nhin liu t pha trn

Trong thi k u sau khi nhin liu ti c cp ln trn (lp) vng cc ang chy th xy ra qu trnh chun b nhit ca nhin liu nh sau: nung nng, bc hi m, thot cht bc; tin hnh nhng qu trnh y phi tiu th mt phn nhit sinh ra trong lp. Nhit cao nht s c vng chy cc, y lng nhit sinh ra l ch yu. X sinh ra khi chy nm trn ghi bo v cho ghi khi b qu nng ng thi nung nng khng kh v phn phi u khng kh cho ton din tch ghi. Khng kh i qua ghi ln lp nhin liu gi l khng kh cp mt. Khng kh thi t trn xung chy nt nhng sn phm chy khng hon ton bn trn lp

42

gi l khng kh cp hai. Trong trng hp ang kho st nhin liu c cp ln ghi t pha trn v nhin liu bc chy t pha di, hai dng nhin liu v khng kh i ngc chiu nhau. Nhng phn ng ho hc s cp gia nhin liu v cht xy ho xy ra trong vng cc nng . c tnh to thnh cc cht kh trong lp nhin liu ang chy cho trong hnh v 4.41.

Hnh 4.41. S to thnh kh trong lp than. a) vi than g c c ht (2,6-3,7mm); b) vi than antraxit (7,2 9mm) u lp ng thi sinh ra c hai xt CO2 v CO. Vng tiu th xy gi l vng xy ha. cui vng xy ha nng O2 gim n v CO2 c nng cc i. Nhit ca lp trong vng xy ho tng ln r rt v t cc i ch CO2 c nng ln nht. St trn vng xy ho l vng hon nguyn. y thc t khng c xy, CO2 tng tc vi ccbon nng to ra CO theo phn ng sau: CO 2 + C 2CO . Theo chiu cao ca vng hon nguyn hm lng CO2 trong khi gim xung v CO tng ln tng ng. Phn ng hon nguyn CO2 l phn ng tiu th nhit nn nhit theo chiu cao ca vng hon nguyn gim xung. Nu trong khi c hi nc th cng c th c phn ng phn hu H2O (thu nhit) trong vng hon nguyn. T l CO v CO2 thu c on u ca vng hon nguyn ph thuc vo nhit v thay i theo biu thc:
CO RT = Ae , (4-4) CO2 trong : ECO v ECO2 l nng lng hot ho to ra CO v CO2; A l h s bng s; R l hng s cht kh (kJ/mol); T l nhit tuyt i (K). ECO ECO2

43

Nhit ca lp nhin liu ph thuc vo nng cht xy ho, vo cng v mc sy nng khng kh. Trong vng hon nguyn yu t nhit c nh hng quyt nh n t l CO v CO2 trong khi. Khi tng nhit th phn ng CO 2 + C 2CO dch sang phi v hm lng CO trong khi s tng ln. Kch thc vng hon nguyn tu thuc ch yu vo bn cht ca nhin liu t v vo ch nhit v bng 1 2 ln ng knh ht. Chiu dy vng xy ho bng khong 3 4 ln ng knh ht nhin liu. S tn ti ca vng hon nguyn v vng xy ho l c trng cho mi loi nhin liu. Khi t nhin liu trong bung la l hi th lp nhin liu nm trn ghi thng mng m bo cho cc phn ng xy ho xy ra mnh lit. Chiu dy lp nhin liu nm trn ghi ph thuc vo kch thc ht v m ca nhin liu. Chiu dy hp l ca lp nhin liu trn ghi cho trong bng 4.1
Bng 4.1 Chiu dy hp l ca lp nhin liu trn ghi. Nhin liu Chiu dy lp nhin liu (mm) Bung la ghi th cng Bung la ghi xch 60-80 200 Antraxit c c ht 2 5 mm 100-120 200 Antraxit c c ht 2 5 mm Antraxit c c ht ln 200 200 Than 200 80-120 G, ci 600-1500 4.3.3. Bung la ghi th cng

S bung la ghi th cng c cho trong hnh v 4.42. Thit b bung la ghi th cng gm cc phn sau: ghi, bung la, phu tro x, ca cp nhin liu vo l, ca cp Hnh 4.42. S bung la ghi th cng. 1- ghi; 2- bung la; 3- khng khng kh v ca thi tro x. Ghi gi nhin liu chy v phn phi khng kh kh i ln; 4- ca cp nhin liu; 5- ca cp khng kh v thi tro x. cho lp nhin liu. Ghi gm c hai loi l ghi thanh v ghi tm (xem hnh v 4.43). i vi ghi thanh th gia v cui thanh c lm dy hn do khe h gia cc thanh ghi bng 3 15 mm. Ghi tm c kch thc bng 210 520 mm, cc l tm c dng trn hoc hnh ch nht, pha di mt ghi l c m rng ra hn trnh tc tro trong l. T l din tch ca tt c cc khe h (l) Rkh trong mng ghi cho khng kh i qua trn tit din ton b ca ghi Rgh gi l tit din sng ca ghi, thng tnh bng phn trm. Tit din sng ca ghi

44

ph thuc vo loi nhin liu t v kch thc ht than. Ghi thanh dng cho than bn cc v g c tit din sng bng 15 40% . Ghi tm dng cho than antraxit v than nu c tit din sng bng 8 20% . Mt di ghi c cc g tng bn v tng cng to nhit cho thanh ghi.

a)

Hnh 4.43. a) Cu to ghi thanh; b) Cu to ghi tm: 1- thanh ghi; 2- gn tr lc v lm mt ghi; 3- gi ; 4- phn to khe h.

b)

im c trng ca bung la ghi th cng l cp nhin liu theo chu k do qu trnh chy cng c tnh chu k. Nhng hin tng xy ra trong lp nhin liu trong khong thi gian gia hai ln cp nhin liu c minh ho trn hnh v 4.44. Trong hnh v 4.44, ng cong 1 c trng cho lng khng kh yu cu v cn c cp vo bung la chy hon ton lng nhin liu nm trn ghi. Cc i ca ng cong tng ng vi thi gian thot nhiu cht bc nht. ng cong 2 c trng cho lng khng kh tiu th chy cc. Khong cch theo tung gia ng 1 v 2 l lng khng kh chy cht bc. Nu vic cp khng kh gia hai ln cp nhin liu m khng c iu chnh th tng lng khng kh i qua lp nhin liu c th hin bng ng 3.

45

S tng dn ca ng cong 3 lin quan n mc chy kit lp v s gim tr lc ca lp cho khng kh i qua. Ct 4 th hin lng khng kh la trc tip vo bung la qua ca m khi cp nhin liu vo ghi. Khng kh c s dng thc t trong bung la c th hin ng cong 5, v khng phi ton b khng kh i qua lp u c dng chy lp nhin liu m cn dng chy cht bc v cc loi ht mn bay ra trong khng gian bung la, mt phn nh khng kh khng c dng do qu trnh pha trn nhin liu vi khng kh khng hon ho v i theo khi ra ngoi.
Hnh 4.44 Lng khng kh thay i theo chu k cp nhin liu.

T hnh v 4.44, ta thy trong thi k thot nhiu cht bc th khng khng kh chy, do xut hin q3 mc d bl = 1,4 1,6 . cui chu k chy trong khi li c mt lng khng kh d kh ln, do dn n tng tn tht nhit q2 . Nhc im ch yu ca bung la cp nhin liu theo chu k l gim cng sut nhit ca thit b mt cch chu k, k c trong thi k cp nhin liu vo bung la v lc ca b m ra (ko di t 5 10 pht). Bung la th cng yu cu nhiu lao ng chn tay nng nhc ca ngi cng nhn t l v cng nhn thi x. i vi bung la ghi th cng phi ci than theo chu k san phng lp nhin liu, lm mt cc g xut hin trong lp. Khi ci lp nhin liu theo tng chu k th tr lc ca lp gim xung mt t nhng xu hng chung l tng ln. Vic tng sut cng sut ca ghi BQtlv Rgh b hn ch do tng tr lc khi khng kh i qua lp nhin liu. Nhng bung la ghi th cng thng c thng gi t nhin. Vic thng gi qu mc s sinh ra cc g v do tng tn tht nhit do bay cc ht nh. bung la ghi th cng tn tht nhit do x mang ra cng ln. Sn lng ca l hi c bung ghi th cng c th t n 6 7 t/h.
4.3.4. Bung la ghi c c kh ho mt phn

Loi bung la ny thng l cc bung la c ghi quay v ghi lc, nh c biu din trn hnh v 4.45. nhng loi ghi ny mt cng vic nng nhc l thi x c c kh ho. Ghi quay gm 3 4 phn, m mi phn gm cc l ghi gn chung trn mt trc. Khi quay ghi s thi ton b x xung phu x. Vi ghi lc, khi lc (theo chu k) s lm xp x v ch thi nhng lp x nm di cng v c chy kit. Qu trnh chy ca lp nhin liu nm bn trn khi khng b ph hoi. C sau 1 3 ngy tin hnh lm sch hon ton x trong bung la ch khng phi 1 2 ln trong mt ca nh ghi c nh. C th dng truyn ng th cng hay c kh i vi ghi quay hay ghi lc.

46

Hnh 4.45. a) Nguyn l ghi lt v ghi lc: a) ghi lt; b) ghi lc.

Hnh 4.46. S ca bung la c: a) ghi lc cp nhin liu bng tay; b) ghi lc cp nhin liu bng my.

gim lao ng nng nhc cho cng nhn vn hnh l hi v hon thin iu kin lm vic ca lp, ngi ta c kh ho vic cp nhin liu ln ghi bng cch dng cc my ht nhin liu c cu to khc nhau. Trong trng hp ny th pha ngc l t phu (bunke) cha nhin liu v nhin liu c a t phu xung my ht. Cc my ht nhin liu thng l my ht c kh, my ht dng kh hay hi v my ht phi hp c kh - kh nn, nh c biu din trong hnh v 4.16. My ht kiu c kh cp nhin liu ln ghi do tay quay lin tc vi tc 550 800 vng/pht. My ht c kh c xng (b), cp nhin liu theo chu k do mt c cu bt chc s lm vic ca xng (khong 10 ln p trong 1 pht).

Hnh 4.47. S cc my ht nhin liu. (a) v (b) - cc my ht kiu c kh; (c) - my ht dng kh nn; (d) - my ht phi hp c kh kh nn. 1thit b nh lng; 2thit b ht; 3tm tng tc; 4tm phn phi nhin liu ln ghi.

47

Vi my ht dng hi (kh nn), lu lng khng kh bng 0, 2 0, 25 m3/kg nhin liu, tc khng kh bng 30 80 m/s. Nu dng hi th tc hi ra khi ng phun bng khong 400 m/s. my ht phi hp c kh - kh nn, khng kh to iu kin phn phi u hn cc ht nh theo chiu di ca ghi.

48