You are on page 1of 8

Bi ton ti a ha li nhun

Ta c, doanh thu bng gi bn sn phm nhn vi sn lng. Li c, chi ph sn xut bao gm chi ph thu mn nhn cng v chi ph thu vn (gi nh l hng i vay u t mua my mc v nguyn vt liu). Chi ph thu mn nhn cng li bng tin cng nhn vi s lng lao ng. Cn chi ph thu vn bng li sut nhn vi s tin i vay. T , cng thc tnh li nhun l: =pF(L,K)-(wL+rK) Trong v phi ca cng thc trn, nhm s b tr chnh l doanh thu, cn nhm s tr chnh l tng chi ph. Ti a ha li nhun chnh l gii bi ton tnh vi phn c hai v ca cng thc ni trn ln ln theo L v K, ng thi cho o hm ca theo L v K bng 0.

Kt qu
Kt qu gii bi ton ni trn l MR=MC=P*

Ti thiu ha chi ph
Ti thiu ha chi ph l hnh vi ca ngi sn xut tm mt kt hp ti u lng ca cc yu t sn xut sao cho vi mc chi ph thp nht t c mt mc sn lng mc tiu xc nh sn. Kinh t hc vi m phn tch hnh vi ti thiu ha chi ph ca ngi sn xut bng m hnh di y.

Gi thit
cho n gin, gi nh nh sn xut ch s dng hai yu t sn xut l lao ng v vn. Gi ca lao ng l w, cn gi ca vn l r. Hai mc gi w v r l c nh. Lng lao ng c s dng l L, v lng vn c s dng l K. Chi ph sn xut l C v ch bao gm chi ph cho hai loi yu t sn xut ni trn. C = wL + rK = f(w, L, r, K). Hm s ny c gi l hm chi ph. Sn lng mc tiu l Y c nh. Y = f(L,K)

M hnh
C = minK,L wL + rK vi Y = f(L,K)

T hp L v K cho php ti thiu ha chi ph t c mt sn lng xc nh trc.

Gii bi ton ti u ha c rng buc trn cho ra kt qu l t l bin thay th k thut gia hai yu t sn xut ng bng t l gia mc gi ca hai yu t . Trn c s , tnh ra L v K l cc mc u vo ti u.
* *

Minh ha bng hnh


Khi minh ha bng hnh v, li gii ti u ca bi ton trn chnh l tip im ca ng ng lng (ng ng lng, trong kinh t hc vi m, l tp hp cc kt hp gia nhng yu t sn xut (u vo) t c cng mt mc sn lng (u ra)) v ng ng ph (ng ng ph, trong kinh t hc vi m, l tp hp cc mc chi ph khng i m doanh nghip b rng buc khi tm cch kt hp cc yu t sn xut(u vo) sn xut ra mc sn lng ln nht.) dc ca

ng ng lng bng t l bin thay th k thut, cn dc ca ng ng ph bng t l gia mc gi ca hai yu t sn xut.

Ti thiu ha chi tiu


Bch khoa ton th m Wikipedia

Ti thiu ha chi tiu l hnh vi ca ngi tiu dng la chn mt t hp hng ha c th t c mt mc tha dng xc nh trc vi mc chi thp nht. y l bi ton ngc li vi bi ton ti a ha tha dng.

Gi thit
Gi nh mt ch th kinh t mun tiu dng 2 mt hng v mc tha dng m 2 mt hng em li c k hiu bng U(X,Y). Ngi tiu dng xc nh sn mt mc tha dng m mnh mun c, k hiu l . Lng ca mi mt hng m ngi tiu dng ny c nhu cu c k hiu bng X v Y. Mc gi ca mi mt hng ny c k hiu l PX v PY. Chi ph E cho tiu dng, v th l: E = PX.X + PY.Y Kinh t hc gi quan h trn l hm chi tiu.

Thnh lp m hnh
M hnh ny c biu din bng ton hc thnh bi ton ti u ha c rng buc: Min PX.X + PY vi U(X,Y) =

Hm
Gii bi ton ny vi nh l Kuhn-Tucker s cho p s l lng cu c th X v Y v cc lng cu ny ph thuc vo PX, PY v . Vit kiu ton hc l: X = X(PX,PY,) Y = Y(PX,PY,) Hm s biu din quan h ph thuc ca lng cu vo mc gi hng ha v mc tha dng gi l hm cu Hicks. C th thy bi ton ti thiu ha chi tiu v bi ton ti a ha tha dng cng l nhng m hnh v hnh vi ti u ha ca ngi tiu dng. Cch tip cn hnh vi ca ngi tiu dng qua hai cch ngc nhau nh trn c kinh t hc vi m gi l cch tip cn song i.
* * * *

Hm cu Hicks
Bch khoa ton th m Wikipedia

Hm cu Hicks (cn gi l hm cu b p, hm cu tha dng c nh) l hm s cho bit vi mi mc gi c hng ha v mt mc tha dng xc nh trc th ngi tiu dng ti thiu ha chi tiu s c lng cu v t hp hng ha bng bao nhiu. Biu din dng cng thc ton, hm cu Hicks s l: X = h(P,) trong X l lng cu, P l mc gi c, l mc tha dng c nh. im khc bit gia hm cu Hicks v hm cu Marshall chnh l hm cu Hicks ly mc tha dng l c nh trong khi hm cu Marshall ly thu nhp l c nh. Hm cu Hicks c th lp ra qua vic gii bi ton ti thiu ha chi tiu. Cn hm cu Marshall c th lp ra qua vic gii bi ton ti a ha tha dng. S thay i ca lng cu Hicks theo s thay i ca mc gi th hin qua ng cu Hicks, X/P = h(P,)/P.

Ti a ha tha dng
Bch khoa ton th m Wikipedia

Ti a ha tha dng l hnh vi ca ngi tiu dng in hnh. Ngi tiu dng khi i mt vi mt ch c ngn sch ca bn thn, s tm cch chn mt t hp hng tiu dng ti u sao cho mc tha dng m t hp ny em li cho mnh l ln nht. Nu minh ha bng th, t hp cho php t mc tha dng ti a l t hp hng ha ti tip im ca ng bng quan v ng ngn sch. Ti , t l gia mc tha dng bin ca hai hng ha (hay chnh l t l thay th bin ca hng tiu dng) bng t l gia hai mc gi ca cc hng ha. iu ny gi l iu kin ti a ha tha dng. V mt ton hc, hnh vi ti a ha tha dng c din t bng bi ton sau: u = max U(X,Y) vi PX.X + PY.Y = M trong :

u = U(X,Y) l hm tha dng. X v Y l lng ca ln lt 2 hng ha c tiu dng; PX v PY l gi c ca ln lt 2 hng ha; U(X,Y) l mc tha dng do tiu dng 2 hng ha em li. M l thu nhp c th s dng ca ngi tiu dng.

Gii bi ton ti u ha c iu kin ny bng nh l Kuhn-Tucker s cho ra li gii. Mt cch gii tt bi ton ti a ha tha dng ni trn l trc tin gi nh bi ton c li gii bn trong. Khi p dng iu kin ti a ha tha dng, tc l MUX/MUY = PX/PY (MU l k hiu ca tha dng bin), t tm ra li gii. Nu khng ra li gii, ngha l bi ton c gii php gc, lc tm xem khi X bng 0 hay khi Y bng 0 th mc tha dng ln hn m tm ra li gii. p s ca bi ton ti a ha tha dng l lng cu c th i vi mi hng ha, X* = X(PX,M) v Y* = Y(PY,M). y chnh l hm cu Marshall. C th thy bi ton ti a ha tha dng v bi ton ti thiu ha chi tiu cng l nhng m hnh v hnh vi ti u ha ca ngi tiu dng. Cch tip cn hnh vi ca ngi tiu dng qua hai cch ngc nhau nh trn c kinh t hc vi m gi l cch tip cn song i.

Hm cu Marshall
Bch khoa ton th m Wikipedia

Hm cu Marshall (cn gi l hm cu Walras) l hm s biu din quan h ph thuc ca lng cu v mt mt hng vo gi c ca mt hng v ca cc mt hng khc trong t hp hng m ngi mua phi chn la ti a ha tha dng, v vo thu nhp ca ngi mua. Hm cu Marshall c th tm ra thng qua vic gii bi ton ti a ha tha dng. V mt cng thc ton, hm cu Marshall c th c biu din nh sau: X = X(PX,PY,M) trong X l lng cu v mt mt hng, PX gi ca mt hng , PY l gi ca cc mt hng khc, v M l thu nhp ca ngi mua. Gi c ca cc mt hng khc v thu nhp c xem l bin ngoi sinh.

ng cong nhu cu dc xung. Gi c tng, lng cu gim. y l s dch chuyn dc theo ng cu

Khi mc gi ca bn thn mt hng ang xem xt khng i, cc yu t khc (gi hng khc, thu nhp) thay i, c ng cu s dch chuyn khin lng cu thay i.

Khi biu din hm cu Marshall bng hnh v, cc nh kinh t hc s dng ng cu Marshall. y l mt ng dc xung pha phi trn th hai chiu m trc honh l tp hp cc lng cu v trc

tung l tp hp cc mc gi ca bn thn mt hng . y gi nh mt hng ang xem xt l hng ha thng thng. Khi gi mt hng tng ln, lng cu gim i; nh c th thy qua s dch chuyn dc theo ng cu. Khi thu nhp ca ngi mua tng ln, ngi ta tiu dng nhiu hn; ng cu dch chuyn hn sang phi v lng cu tng ln i vi mi mc gi. Khi gi c ca mt hng khc tng ln, ng cu cng s dch chuyn, song dch sang hng no cn ph thuc vo vic mt hng khc l hng b sung hay hng thay th cho mt hng ang xem xt. Nu l hng b sung, th ng cu dch sang tri, lng cu gim i i vi mi mc gi ca mt hng ang xem xt. Cn nu l hng thay th, th ng cu dch sang phi, lng cu tng ln vi mi mc gi ca mt hng ang xem xt.

You might also like