You are on page 1of 47

Chng I

NG HC CHT IM

A TM TT KIN THC

1. Chuyn ng c hc l s thay i v tr ca mt vt i vi cc vt i vi cc vt khc theo
thi gian.
2. Mt vt c coi l cht im nu kch thc ca vt rt nh so vi di ca ng i hoc cc
khong ang xt.
3. Qu o l ng m cht im vch ra khi chuyn ng.
4. Chuyn ng tnh tin l chuyn ng ca mt vt rn m ng thng ni hai im bt k trn
vt lun lun song song vi chnh n.
5. Ta thng xt chuyn ng ca mt vt trong mt h quy chiu xc nh. H quy chiu bao gm
vt lm mc, h trc to , mc thi gian v ng h.
6. Chuyn ng thng u c qu o l ng thng, c vn tc khng i v phng chiu,
ln.
- Cng thc tnh qung ng i c: s = vt.
- Phng trnh chuyn ng: x = x
o
+ vt.
7. Chuyn ng bin i l chuyn ng c tc lun thay i theo thi gian.
- Tc trung bnh ca mt chuyn ng bin i l: v
tb
=
s
t
, s l qung ng i c trong
khong thi gian t.
- Vn tc trung bnh ca mt chuyn ng bin i l mt i lng vect
1 2
=
A

tb
M M
v
t
, trong

1 2
M M

l di ca vt trong thi gian t A .


8. Chuyn dng bin i u c qu o l ng thng, c tc tng hay gim u theo thi
gian.
- Cng thc tnh gia tc: a =

2 1
2 1
v v
t t

- Cng thc tnh vn tc: v = v
o
+ at.
- Cng thc tnh qung ng i c: s = v
o
t +
2
2
t
a
- Phng trnh chuyn ng: x = v
o
+ v
o
t +
2
2
a t

- Cng thc lin h gia vn tc, gia tc v qung ng i c:
=
2 2
0
2 v v as
Trong cc cng thc (1), v (2) cc i lng a, v, v
o
l hnh chiu ca cc vect v

, a

,
0
v


tng ng trn cc trc to c chn tu ; ring i vi cc cng thc c cha qung
ng ii c (cng thc (3), (5)), chiu dng l chiu ca
0
v

.
9. S ri ca mt vt ch chu tc dng ca trng lc l s ri t do. Ri t do l chuyn ng
nhanh dn u. cng mt v da l v gn mt t, cc vt ri t do vi cng mt gia tc
g.
10. Chuyn ng trn u c qu o l ng trn, c qu o khng i theo thi gian. Cc cng
thc:
- Lin h gia tc di v tc gc: v = r.
- Lin h gia chu k v tn s: T =
1
f
.
- Tnh gia tc hng tm: a
ht
=
2
v
r
=
2
r .
11. Cng thc cng vn tc:
1,3 1,2 2,3
v v v = +



B BI TP
Bi tp trc nghim
Cu 1 : Nu ly vt lm mc l con thuyn ang t tri trn mt dng sng thng th vt no sau
y c coi l chuyn ng?
A: Ngi ngi trn thuyn.
B: Bo tri trn sng cng vn tc vi thuyn.
C: B sng.
D: Con thuyn.
Cu 2 : Vect vn tc ca mt chuyn ng . Hy chn cu ng.
A: C ln t l nghch vi thi gian chuyn ng.
B: C ln t l thun vi qung ng i c.
C: Khng thay i khi ta thay i vt lm mc.
D: To lun t l thun vi thi gian chuyn ng.
Cu 3 : Chuyn ng ca vt no sau y thng u? Hy chn cu ng.
A: Vn tc l hm bc nht ca thi gian chuyn ng.
B: Vn tc trung bnh t l thun vi thi gian chuyn ng.
C: To l hm bc nht ca thi gian chuyn ng.
D: To lun t l thun vi thi gian chuyn ng.
Cu 4 : Chuyn ng ca vt no sau y tnh tin?
A: Bnh xe ca t ang chuyn ng trn ng thng.
B: Trc ca bnh xe t ang chuyn ng trn ng thng.
C: Pit tng trong xilanh ca ng c t khi chy trn ng vng.
D: Kim ng h ang chy.
Cu 5 : Phng trnh chuyn ng ca mt vt chuyn ng dc theo trc Ox l: x = 8
0,5
2
( 2) t + t; vi x o bng m, t o bng s. T phng trnh ny c th suy ra cc kt qu nh
di y. Hi kt qu no sai, kt qu no ng?
A: Gia tc ca vt l 1,2 m/s v lun ngc hng v vn tc.
B: Vn tc thi im 2s l 1m/s.
C: Vn tc trung bnh ca vt trong khong (0; 2 s) l 1 m/s.
D: Qung ng vt i c trong khong (1; 5 s) l 4 m/s.
Cu 6 : T th vn tc theo thi gian v hnh 1.1, c th suy ra biu thc tnh vn tc (vi n
v thi gian l s, n v vn tc l m/s) nh sau:
A: v = 15 7,5t. C: v = 15 6t.
B: v = 15 0,125t. D: v = 15 0,1t.
Cu 7 : Trong trng hp no di y, qung ng vt i c t l vi thi gian chuyn ng?
A: Vt b nm theo phng nm ngang.
B: Vt ri t do vi vn tc ban u bng 0.
C: Vt chuyn ng trn u.
D: Vt chuyn ng chm n u.
Cu 8 : Cng thc no sau y biu din khng ng quan h gia cc i lng c trng ca
mt vt chuyn ng trn u?
A: f =
2 r
v
. B: T =
2 r
v
. C: v = r. D: =
2
T
.
Cu 9 : Vect gia tc ca chuyn ng trn u. Hy chn cu ng.
A: C ln bng 0. C: Ging nhau ti mi im trn qu o.
B: Lun cng hng vi vect vn tc. D: Lun vung gc vi vect vn tc.
Cu 10 : Mt vt ri t do khng c vn tc ban u. Khi vt ri c on ng bng h th c
vn tc v. K t lc cho ti khi vn tc ca vt bng 2v th vt ri thm mt on ng bng
bao nhiu?
A: 1h. B: 2h. C: 3h. D: 4h.
Cu 11 : Ghp mt ni dung ct tri vi mt ni dung tng ng ct phi.
1. Cng thc vn tc trong chuyn ng thng
bin i u

2.Phng trnh chuyn ng thng bin i
u

3.Phng trnh chuyn ng u

4. Cng thc lin h vn tc, gia tc v qung
ng i c ca chuyn ng thng bin
i u.
a) x = x
o
+ vt -
2
1
2
at
b) x = x
o
+ vt +
2
1
2
at
c) =
2 2
0
v - v 2as
d x = x
o
+ vt
e) v = v
o
+ at
f) +
2
0
1
v = v
2
at
Cu 12 : Mt chic can i ngc dng sng t A n B mt 4 gi. Bit A v B cch 60 km v
nc chy vi vn tc 3 km/h. Vn tc tng i ca can so vi nc c gi tr no sau y?
A: 12 km/h. B: 15 km/h. C: 18 km/h. D: 21 km/h.
Cu 13 : Trong cc cu sau, cu no sai, cu no ng? Chuyn ng thng bin i u c:
A: Vect gia tc bin i u.
B: Vect vn tc bin i u.
C: Vect gia tc khng i v cng phng vi chuyn ng.
D: Vect gia tc khng i.
Cu 14 : Trong cc cu sau, cu no sai, cu no ng? Trong chuyn ng t do vi vn tc ban
u bng 0.
A: Gia tc tng theo thi gian.
B: Vn tc tng theo thi gian.
C: Thi gian ri na qung ng sau gp i thi gian ri na qung ng trc.
D: Qung ng i c tnh t im bt u ri te l thun vi bnh phng thi gian ri.
Cu 15 : in kt qu vo ch trng.
Mt vt c nm t mt t ln cao theo phng thng ng v t cao cc i l h. B qua sc
cn ca khng kh. K t lc vt bt u c nm ln: Thi gian vt t ti cao h/2 bng thi
gian vt t ti cao h; thi gian vn tc ca vt gim hai ln bng thi gian vn tc gim
n 0.
Cu 16 : Tm t im vo tr trng.
A: Vect vn tc trong chuyn ng thng chm dn u .. hng vi vect gia tc.
B: Qung ng i c ca vt ri t do (vi vn tc ban u bng 0) t l vi thi
gian ri ca vt.
C: Trong chuyn ng thng nhanh dn u, nu vn tc ban u bng 0 th vn tc ca vt
thi im bt k t l vi . qung ng i c.
D: Trong chuyn ng trn u vect gia tc lun vi vect vn tc v hng v .
ca qu o.
Cu 17 : in du (< ; = ; >) vo ch trng. Mt vt chuyn ng nhanh dn u trn mt ng
thng. Gi s
n 1
, s
n
, s
n +1
ln lt l qung ng i c trong giy th (n 1), n, (n +1)
th (s
n + 1
s
n
) (s
n
s
n 1
).
Cu 18 : Tm t in vo ch trng: Kim pht ca mt ng h c di bng 1,5 ln di ca
kim gi. im u kim pht c tc di ln bng ln, c gia tc hng tm ln bng .
ln so vi im u kim gi.
Bi tp t lun
Cu 19 : Hai t I v II lc t = 0 hai im A v B cch nhau 40 km trn cng mt tuyn ng.
Ngay sau , t I chuyn ng vi vn tc 60 km/h v pha t II. Sau 30 pht, t II chuyn
ng vi vn tc 50 km/h cng chiu vi t I.
a) Vit phng trnh chuyn ng ca mi t.
b) Tnh thi im v v tr t I ui kp t II.
Cu 20 : Hai bn sng cch nhau 36 km. Mt on ca n i t A v B vi vn tc 18 km/h (xui
dng) v i t B v A (ngc dng) vi vn tc 12 km/h. C 20 pht li c mt ca n xut bn, mi
ca n n bn ngh 20 pht ri i tip. Vao thi im mt ca n xut pht t A cng c mt ca n
xut pht t B.
a) Hi c bao nhiu ca n phc v trn tuyn sng ny?
b) Khi i t A v B mi ca n gp ca n
khc?
Cu 21 : Mt vt chuyn nhanh dn u trn mt
ng thng vi vn tc ban u 3 m/s. Trong giy
th hai vt i c qung ng bng 6 m. Tm
vn tc v qung ng vt i c sau 5s.
Cu 22 : Hai cht im lc t = 0 cng gc to
. th vn tc ca chng c biu din nh
hnh v. Hy xc nh thi im hai cht im gp
nhau.
Cu 23 : Mt lectron (ht mang in m) chuyn
ng chm dn u trn mt ng thng vi vn
tc ban u l 4.10
6
m/s. Sau khi i c qung
ng di 3 mm, vn tc ca lectron gim i hai ln.
a) Tnh gia tc ca lectron.
b) Hi nu tip tc chuyn ng vi gia tc trn th lectron s dng li sau khi thm c
qung ng di bao nhiu?
Cu 24 : *Mt vt chuyn ng trn ng thng AB vi gia tc khng i. Lc t = 0 vt A v c
vn tc
0
v

. Sau thi gian t


1
vt chuyn ng n B v c vn tc l 0,5
0
v

.
a) Xc nh thi im t
2
khi vt im C. Bit AC =
5
3
AB.
b) Tnh vn tc trung bnh ca vt trong thi gian t
2
.
Cu 25 : *. Hai vt lc u cch nhau mt khong L trn cng mt ng thng v chuyn ng
v pha nhau vi cc vn tc ban u
1
v

,
2
v

. Cc gia tc
1
a

,
2
a

ca mi vt u ngc hng vi
cc vn tc ban u v khng i trong qu trnh chuyn ng.
a) Tm iu kin v L hai vt khng gp nhau trong qu trnh chuyn ng.
b) Gi thit iu kin cu trn c tho mn. Hy tnh khong cch ngn nht gia chng.
Cu 26 : *. Mt vt ang nm yn trn mt t th c ko nhanh dn u ln theo phng thng
ng. Sau 1,5 s vt cao 3,75 m th dy b t. B qua sc cn ca khng kh. Cho g = 10 m/s
2
.
a) Tnh vn tc ca vt khi dy t.
b) Tnh cao cc i ca vt trong qu trnh chuyn ng.
c) V th vn tc ca vt.
Cu 27 : thi im t = 0, mt vt c nm t im A ln cao vi vn tc ban u 10 m/s. Cng
thi im , vt th hai c th ri t im B nm trn ng thng ng qua A v cch A 15
m v pha trn. Hi v tr v thi im hai vt gp nhau. Cho g = 10 m/s
2
. B qua sc cn ca khng
kh.
Cu 28 : *. Mt din vin tung hng, nm cc qu bng theo phng thng ng ln trn vi vn
tc ban u nh nhau sau nhng khong thi gian bng nhau. Hi vn tc khi nm cc qu bng ln
l bao nhiu lun lun c 4 qu bng chuyn ng? Bit rng khi nm qu th 5 th qu th nht
cch qu th 2 = 2,4 m v trong tay din vin khng c qu mt qu bng. Cho g = 10 m/s
2
.
0 1 2 3 4
t(s)
v(m/s)
Cu 29 : Mt con tu i sang hng ng vi vn tc
0
v

. Bit tri c gi ng Nam. Vn tc gi


o c trn boong tu l
1
v = 2
0
v

. Hy xc nh vn tc u

ca gi i vi t.
Cu 30 : Hai vt lc cch nhau mt khong L, cng chuyn ng thng u vi cc vn tc c
ln bng nhau theo hai hng khc nhau nh
hnh 1.6. Bit khong cch ngn nht gia
hai vt khi chuyn ng l
2
L
. Hy tnh gc
to bi cc phng chuyn ng ca hai
vt.
Cu 31 : Xc nh gia tc hng tm ca mt cht im chuyn ng u trn ng trn bn knh
10 cm vi tn s 180 vng/pht.
Cu 32 : Mt t c bn knh bnh xe l 30 cm chy vi tc khng i 54 km/h. Hy tnh tc
gc v gia tc hng tm ca mt im ngoi ra bnh xe.
Cu 33 : Mt a trn nh bn knh r ln khng trt vnh ngoi ca a trn ln bn knh 2r
trong mt phng cha hai a, a ln nm c nh. Thi gian ln ht mt vng quanh tm a ln l
T. Hy tm tc gc ca a nh.
Cu 34 : Mt hnh tr bn knh R c t gia hai tm vn phng song song vi nhau. Bit cc
tm vn chuyn ng v cng mt pha vi cc vn tc v
1
, v
2
theo phng vung gc vi trc ca
hnh tr v hnh tr ln khng trt trn mt cc tm vn. Hy tm tc gc ca hnh tr.
Cu 35 : *. Mt bnh xe ln khng trt trn mt mt phng vi tc v
o
khng i.
a) Hy tm tc di v gia tc ca im M v tr cao nht ca bnh xe so vi mt phng.
b) Xc nh v tr ca im M vn tc ti c gi tr bng 0, bng 2v
o
.

Chng II
NG LC HC CHT IM

A TM TT KIN THC

1. Lc l mt i lng c trng cho tc dng ca vt ny ln vt khc, kt qu l gy gia tc cho
vt hoc lm vt bin dng. Vic phn tch hoc tng hp cc lc ng quy tun theo quy tc hnh
bnh hnh.
2. Lc n hi xut hin khi mt vt b bin dng v c xu hng chng li nguyn nhn gy ra bin
dng, c im t vt lm cho n bin dng v ngc hng vi ngoi lc gy bin dng.
nh lut Hc: Trong gii hn n hi, lc n hi ca l xo t l vi bin dng ca l xo F = -
kl.
3.Lc hp dn l lc ht gia hai vt bt k.
nh lut vn vt hp dn: Hai cht im bt k ht nhau vi lc t l thun vi tch khi lng ca
chng, t l nghch vi bnh phng khong cch gia chng:
F
hd
= G
1 2
2
m m
r

G = 6,67.10
-11
Nm
2
/kg
2
l hng s hp dn.
4. Lc ma st trt xut hin khi mt vt trt trn b mt mt vt khc. Lc ma st trt tc dng
ln mt vt lun cng phng ngc chiu vi vn tc tng i ca vt i vi b mt n ang
trt.
ln ca lc ma st trt t l thun vi p lc N tc dng ln mt tip xc:
F
mst
= N
l h s ma st trt.
5. Lc ma st ngh xut hin khi mt vt ang ng yn trn b mt mt vt khc chu tc dng ca
ngoi lc. Ngoi lc ny c thnh phn song song vi b mt tip xc. Lc ma st ngh cng
phng, ngc chiu v c cng ( ln) bng thnh phn ngoi lc theo phng mt tip xc.
v
1
v
2
A
B


Lc ma st ngh tc dng ln mt vt c ln cc i t l vi p lc N. Nh vy F
msn

n
N, vi
n

l h s ma st ngh.
6. nh lut I Niu - tn
Nu mt vt khng chu tc dng ca cc vt khc th n gi nguyn trng thi ng yn hoc
chuyn ng thng u.
7. nh lut II Niu tn
Gia tc ca mt vt t l thun vi ln ca lc tc dng ln vt v t l nghch vi khi lng ca
vt. Hng vect gia tc ca vt l hng ca lc tc dng ln vt:
F
a
m
=

.
8. nh lut III Niu tn
Hai vt tng tc vi nhau bng nhng lc trc i:
qt
F

= -
BA
F

.
9. Trong h quy chiu chuyn ng thng vi gia tc a

, ngoi cc lc do cc vt khc gy ra, mi


vt cn chu cn chu thm lc qun tnh ngc chiu vi gia tc a

:
qt
F

= - ma

.
10. Trong h quy chiu chuyn ng quay quanh mt trc vi tc gc , ngoi cc lc do cc vt
khc gy ra, mi vt cn chu thm lc qun tnh li tm cng hng vi vect bn knh r

ni t trc
quay ti vt:
qt
F

= m
2
r

.
B BI TP
Bi tp trc nghim
2.1. Hy chn cu ng.
Vn tc ca mi vt
A. Ch i hng khi lc tc dng vo vt khc phng vi vn tc.
B. C ln tng dn ch khi lc tc dng vo vt cng phng, cng chiu vi vn tc.
C. C ln lun thay i nu c lc tc dng vo vt.
D. C th c ln khng i khi lc tc dng vo vt c cng khng i.
2.2. Trong cc cu sau, cu no sai, cu no ng?
A. Nu lc gy cho vt gia tc th khng lm cho n b bin dng v ngc li.
B. Nu lc tc dng ln vt gim n 0, vt chuyn ng chm dn ri dng li.
C. Khi c lc tc dng ln vt, vn tc ca vt nu khng thay i ln th cng thay i phng.
D. Qung ng m mt vt i c t l vi lc tc dng ln vt.
E. Gia tc ca vt lun c cng phng v chiu ngc vi lc tc dng ln vt.
2.3. Hai lc ng quy u c cng 2 N. Hp lc ca chng c cng 1 N. Khng cn tra
bng lng gic, c th kt lun gc gia hai lc bng bao nhiu?
A. 60
o
B. 20
o

C. Nm trong khong t 0
o
n 60
o
.
D. Nm trong khong t 120
o
n 180
o
.
2.4. Khi lng ca cc vt
A. Lun t l thun vi lc tc dng vo vt.
B. Lun t l nghch vi gia tc m vt thu c.
C. Ch ph thuc vo mc qun tnh ca vt.
D. Khng ph thuc vo th tch ca vt.
Hy chn cu ng.
2.6. Ba vt c t s khi lng l 1 : 2 : 4 lc u u ng yn. Chng ng thi chu tc dng ca
cc lc bng nhau. Tnh n thi im cc vt c vn tc bng nhau th t s cc qung ng i
c l:
A. 4 : 2 :1.
B. 1 : 2 : 4.
C. 1 : 4 : 16.
D. 1 : 1 : 1.
Hy chn p n ng.
2.7. Nu ngi li xe t hm phanh khi xe ang chy trn ng vi vn tc v th xe i thm c
qun ng s trng thi gian t ri mi dng li. Nu ngi hm phanh lc xe ang chy vi vn
tc 2v th.
A. Xe i thm qung ng 2s trong thi gian t ri mi dng li.
B. Xe i thm c qung ng 2s trong thi gian 2t ri mi dng li.
C. Xe i thm c qung ng 4s trong thi gian 2t ri mi dng li.
D. Xe i thm c qung ng 4s trong thi gian 4t ri mi dng li.
Hy chn cu ng.
2.8. C 4 vt ging nhau cng c khi lng 2 kg v cng chuyn ng thng. Phng trnh chuyn
ng ca mi vt vit ct bn tri cn ln cc lc tc dng ln chng ghi ct bn phi. Ghp
cc ni dung hai ct thuc cng mt vt vi nhau.
1. x = 3 + 2t 2t
2
a) F = 0
2. x = 6t + 5 b) F thay i theo thi gian.
3. x = 4t + 2 0,5t
3
c) F = 8 N, hng ngc chiu dng ca trc to .
4. x = 0,5t
2
+ 5(t 2) d) F = 8 N, hng theo chiu dng ca trc to .
e) F = 1 N, hng ngc chiu dng ca trc to .
f) F = 1 N, hng theo chiu dng ca trc to .
2.9. Hai vt c th khng vn tc ban u t nh ca hai mt phng nghing I, II c cng cao
h nh hnh 2.2. Gc to bi cc mt phng nghing i vi phng thng ng ln lt l , . Cho
bit > v h s ma st gia cc vt v mt phng nghing u nh nhau v hai vt u trt trn
mt phng nghing. Hy tm t thch hp in vo ch trng trong cc cu so snh sau:
a) Vn tc ca vt khi n chn mt phng nghing I vn tc va vt khi n chn mt phng
nghing II.
b) Gia tc ca vt trn mt phng nghing I gia tc trn mt phng nghing II.
c) Thi gian trt trn mt phng nghing I thi gian trt trn mt phng nghing II.
2.10. Mt vt chu tc dng ca mt lc c cng khng i. Ct bn tri ghi hng ca lc, ct
bn phi ghi c im chuyn ng ca vt. Hy ghp cc ni dung ct bn tri vi ni dung
tng ng ct bn phi.
1. Lc tc dng cng hng vi vn tc.

a) Vt chuyn ng trn u.

2. Lc tc dng ngc hng vi vn tc.

b) Vt chuyn ng trn khng u.

3. Lc tc dng lun vung gc vi vn tc.

c) Vt chuyn ng nhanh dn u.

4. Lc tc dng khng i nhng khc
phng vi vect vn tc.

d) Vt chuyn ng chm dn u.
e) Vt chuyn ng theo qu o parabol.

f) Vt chuyn ng u theo qu o parabol.

2.11. tm t thch hp in vo ch trng.
Mt vt c khi lng 1 kg nm yn trn mt t vng xch o, cch tm Tri t 6400 km. Vt
c tc gc l rad/s v chu tc dng ca lc hng tm l N.
2.12. Hai vt A, B cng chuyn ng trn u. Bit tc di ca A ln bng hai ln tc di ca
B, bn knh qu o ca A ln bng bn ln ca B. Hi trong cc kt lun sau, kt lun no sai, kt
lun no ng?
A. Tc gc ca A bng tc gc ca B.
B. Tc gc ca A nh hn tc gc ca B hai ln.
C. Gia tc hng tm ca A bng gia tc hng tm ca B.
D. Gia tc gc ca A nh hn gia tc gc ca B hai ln.
2.13. Trn mt t ang chy vi vn tc khng i trn ng trn , hnh khc ngi trn xe cm
thy ngi mnh b nh th no?
A. B ko v pha trc.
B. B y v pha sau.
C. B ko v pha tm ng trn.
D. B y ra xa tm ng trn.
2.14. Cp lc v phn lc c cp trong nh lut III Niu tn
A. C cng cng nhng khc phng.
B. C tng bng 0 nn khng lm cho vt chuyn ng c gia tc.
C. Tc dng vo hai vt khc nhau v hng ngc nhau.
Hy chn cu ng.
2.15. Lc v phn lc khng c tnh cht no sau y?
A. Lun xut hin tng cp.
B. Lun cng loi.
C. Lun cn bng nhau.
D. Lun cng phng ngc chiu.
2.16. Mt ngi c trng lng 600 N ang chy nhanh dn trn mt ng nm ngang. Lc do mt
ng tc dng ln ngi s nh th no?
A. C cng bng 600 N, hng thng ng ln trn.
B. C cng bng 600 N, hng xin gc v pha trc.
C. C cng ln hn 600 N, hng xin gc v pha trc.
D. C cng ln hn 600 N, hng xin gc v pha sau.
2.17. Lc ma st ngh khng c tnh cht no sau y?
A. C phng song song vi mt tip xc.
B. Lun ngc hng vi vn tc ca vt.
C. C cng tu thuc vo ngoi lc.
D. C th bng 0 mc d mt tip xc khng nhn.
2.18. Kt lun no sau y khng ng i vi lc n hi?
A. Xut hin khi vt b bin dng.
B. T l vi bin dng.
C. Lun lun l lc ko.
D. Lun ngc hng vi lc lm cho n b bin dng.
2.19. C mt s qu cu c, ng cht, t cch nhau cc khong khng i. Lc hp dn gia hai
qu cu:
A. T l vi tng s cc bn knh ca chng.
B. T l vi tch s cc bn knh ca chng.
C. T l vi tch s cc bnh phng bn knh ca chng.
D. T l vi tch s cc lp phng bn knh ca chng.
Hy chn cu ng.
2.20. Tri t c khi lng gp 81 ln khi lng Mt Trng ; c bn knh bng 3,7 ln bn knh
Mt Trng. Kt qu no sau y chp nhn c?
A. Gia tc ri t do trn Tri t bng 22 ln trn Mt Trng.
B. Gia tc ri t do trn Mt Trng bng 3,7 ln trn Tri t.
C. Mt vt t trn Tri t c trng lng 590 N, trn Mt Trng s c trng lng 100 N.
D. Mt vt t trn Tri t c khi lng 59 kg, trn Mt Trng s c khi lng 10 kg.

Bi tp t lun
2.21. Trong h vt nh hnh 2.3, nm c nh. Gc gia mt phng nghing v mt nm ngang l ,
dy khng dn, khi lng ca dy v ca rng rc khng ng k. B qua ma st trc rng rc.
Tm iu kin v t s khi lng ca hai vt
1
2
m
m
| |
|
\ .
h ng yn trong hai trng hp:
a) Ma st gia vt v mt phng nghing khng ng k.
b) H s ma st ngh gia vt v mt phng nghing l ( < tan).
2.22. Mt vt khi lng m c ko ln pha trn bi lc F

c phng song song vi mt phng


nghing l ( < tan). Xc nh F

vt:
a) Chuyn ng u ln trn.
b) Trt u xung di.
2.23. Mt vt nh c khi lng m c ko trn sn nm ngang mt gc sao cho vt chuyn ng
u trn mt phng (H.2.5). H s ma st gia vt v mt nm ngang l .
a) Xc nh ln F ca lc.
b) Hi c th ko vi lc nh nht l bao nhiu v ko theo hng no?
2.24. Mt xe ti chy trn ng nm ngang vi vn tc khng i. Sau xe ln dc. Mt dc
nghing gc = 15
o
i vi mt nm ngang. Mun xe vn chuyn ng u vi vn tc c th lc
ko ca ng c t phi ln bng 5 ln lc ko khi t chy nm ngang. Cho bit h s ma st
gia t vi mt ng trong hai trng hp u nh nhau. Tnh h s ma st .
2.25. Mt t c khi lng 1,5 tn chuyn ng trn mt ng thng. Vn tc ca t tng u
t 3 m/s ln 15 m/s trong vng 5 pht. Tm gia tc ca t v hp lc tc dng ln n.
2.26. Mt vt chu tc dng ca lc F

khng i, tng vn tc t 0 ti 2 m/s trong thi gian 4s. Sau


lc khng i phng nhng c cng gim i 2 ln v c gi khng i. Hi sau thi gian
5 s k t lc bt u chuyn ng, vt c vn tc v i c qung ng bng bao nhiu?
2.27. Hai vt khi ln lt chu tc dng ca cng mt lcF

no th thu c cc gia tc ln lt l
a
1
= 2 m/s
2
; a
2
= 3m/s
2
. Nu gn hai vt lm mt v cng tc dng ln chng lc F

ni trn th gia
tc ca hai vt l bao nhiu?
2.28. Mt vt c khi lng 2 kg c ko ln trn theo phng thng ng bng mt si dy khng
dn. th vn tc ca vt c cho nh hnh 2.6. Hy v th biu din lc cng ca dy theo
thi gian. Cho g = 10 m/s
2
. Lc cn khng ng k.
2.29*. Trong c h nh hnh 2.7 khi lng ca cc vt l m
1
, m
2
, m
3
. Bit dy khng dn. B qua
ma st, lc cn, khi lng ca dy v ca cc rng rc.
a) Tnh lc cng dy ni hai vt khi lng m
1
v m
2
.
b) Tnh gia tc ca rng rc ng.
2.30. Trong c h cho nh hnh 2.8, hai vt A,B c khi lng bng nhau, gc hp bi mt phng
nghing v mt nm ngang l = 30
o
; h s ma st gia vt v mt nm ngang l = 0,2. Lc u
cc vt ng yn v vt A cch mt sn h = 2 cm. Cho g = 9,8 m/s
2
, dy khng dn, khi lng ca
dy v ca rng rc khng ng k.
a) Tnh gia tc ca mi vt.
b) M t nh tnh chuyn ng ca B trn mt phng nghing.
2.31. Mt tm vn khi lng M v vt c khi lng m ni vi nhau bng mt dy khng dn vt
qua rng rc nh hnh 2.9. H s ma st gia vt v tm vn l . B qua khi lng ca dy, ca
rng rc, ma st gia tm vn vi sn v ma st trc rng rc. Ko trc rng rc bng lc F

c
phng nm ngang. Tm gia tc ca mi vt v ca rng rc.
2.32*. Trn mt phng nm ngang c mt tm g khi lng M = 4 kg, chiu di L = 80 cm. Trn
tm g c mt vt nh khi lng m = 1 kg nm st mp ca tm g nh hnh 2.10. H s ma st
trt gia vt vi tm g, gia tm g v mt nm ngang u l = 0,1. Tc dng ln tm g mt
lc theo phng nm ngang c cng F = 15N. Cho g = 10 m/s
2
.
a) Tnh gia tc ca vt v ca tm g
b) Sau bao lu th vt ri khi tm g?
2.33*. Trn mt bn nhn nm ngang c vt A khi lng M, trn A c vt B khi lng m (H.2.1).
H s ma st gia A v B l . Tc dng ln B mt lc F

c phng nm ngang. Hy xc nh gia


tc ca mi vt v lc ma st gia A v B.
2.34. Mt t c khi lng 2 000 kg ko mt xe moc khi lng 300 kg chuyn ng nhanh dn
u vi gia tc 2 m/s
2
. B qua ma st tc dng ln xe moc. Cho gia tc g = 10 m/s
2
. Hy tnh cng
ca:
a) Hp lc tc dng ln t.
b) Lc xe moc tc dng ln t.
c) Hp lc t tc dng ln mt ng.
2.35. Mt dy thng c khi lng m, ng cht, tit din u trt khng ma st t mt nm ngang
ca mt bn nh hnh 2.12. Hy tm lc cng cc i ca dy trong qu trnh trt.
2.36. Mt hnh tr mng tm O ln khng trt trn mt mt nm ngang vi gia tc a = 0,2g (g l gia
tc ri t do). Mt vt nh A trt trong lng nh hnh tr sao cho gc gia bn knh OA v phng
thng ng khng i. Hy xc nh gc ny, bit h s ma st trt gia vt v mt hnh tr l =
0,5.
2.37. Mt qu cu nh buc vo mt si dy nh. Quay u dy quanh mt trc thng ng sao cho
vt chuyn ng trong mt phng cch im treo mt khong h nh hnh 2.13. Gia tc ri t do l g.
Tnh chu k quay ca vt.
2.38. T cao h ngi ta nm mt vt ln cao vi vn tc
0
v

theo phng hp vi mt t mt gc
. Bit gia tc ri t do l g. B qua sc cn ca khng kh.
a) Vit phng trnh qu o ca chuyn ng.
b) cao cc i m vt t c.
c) Tm vt i xa nht. p dng vi h = 2 m, g = 10 m/s
2
, v
o
= 20 m/s.
2.39. T mt im A cch mt t mt khong h ngi ta th ri mt vt vi vn tc ban u bng 0.
Cng thi im , vt th hai c nm ln t im B trn mt t, cch A mt khong s theo
phng nm ngang vi vn tc
0
v

(H.2.14).
a) Hi phi nm vt th hai theo phng no gp c vt A?
b) Xc nh thi im v v tr hai vt gp nhau.
2.40. Mt ngi i xe p trn mt ng trn bn knh R trong mt phng nm ngang.H s ma st
ngh gia bnh xe v mt ng l . Hi ngi c th i vi vn tc cc i l bao nhiu? Khi
xe nghing gc bao nhiu so vi phng thng ng?
2.41. Mt t chuyn ng trn cu vi vn tc khng i v. Bit cu cong vng ln vi bn knh R,
h s ma st gia t vi cu l .
a) Tnh p lc ca t ln cu khi n im gia cu.
b) Hi lc pht ng F
k
ca t ph thuc vo v tr ca t khi i trn cu (gc hp bi bn knh
vect ni t tm vng trn ti t i vi phng thng ng) nh th no?
2.42. Mt ngi c khi lng 60 kg ngi trn toa tu ang chuyn ng thng, nhanh dn u vi gia
tc a = 2g (g l gia tc ri t do : g = 9,8 m/s
2
).
Hy tm hp lc do toa tu tc dng ln ngi.
2.43. Mt vt nh buc u mt si dy v c quay u trong mt phng thng ng. Bit hiu s
cc lc cng dy khi vt v tr thp nht v cao nht l 12 N. Cho g = 10 m/s
2
. Hy tnh khi lng
ca vt.
2.44. Mt l xo c cng k c ct thnh hai on c di t nhin l
1
,
2
. Tm cng mi
on.
2.45. Trong h vt nh hnh 2.15, khi lng ca cc l xo, ca rng rc khng ng k. B qua ma
st trc rng rc. cng ca cc l xo l k
1
= 100 N/m, k
2
= 250 N/m. Vt A c trng lng P
1
=
2N v nm cn bng.
a) Tnh bin dng ca mi l xo.
b) Treo thm vo vt A mt vt B c trng lng P
2
= 1N. Tm v tr cn bng mi ca A.
2.45. V tinh chuyn ng trn u trong mt phng xch o ca Tri t v lun lun nm trn
nh u ca mt im trn xch o gi l v tinh a tnh. Hy tnh khong cch t v tinh ny n
mt t. Bit Tri t c khi lng 6.10
24
kg v c bn knh R = 6 400 km.

Chng III
TNH HC VT RN

A TM TT KIN THC

1. Cn bng ca vt rn di tc dng ca hai lc. Trng tm ca vt.
a) iu kin cn bng ca vt rn di tc dng ca hai lc
Mun cho mt vt rn chu tc dng ca hai lc trng thi cn bng th c hai lc phi trc i :
1
F

+
2
F

= 0

.
Ch : Tc dng ca mt lc lwn mt vt rn khng thay in khi trt lc trn gi ca n.
b) Trng tm ca vt rn
Trng tm ca vt rn l im t ca trng lc. Khi vt rn ri ch th trng tm ca vt cng di
ch nh mt im ca vt.
c) Cn bng ca mt vt rn c mt chn
iu kin cn bng ca mt vt rn c mt chn l ng thng ng v t trng tm ca vt i
qua chn .
2. Cn bng ca mt vt rn di tc dngca ba lc khng song song.
a) Quy tc hnh bnh hnh : Hp lc ca hai lc
1
F

v
2
F

l lc F

c biu din bng ng cho


hnh bnh hnh m hai cnh c biu din bi cc vect
1
F

v
2
F

(H.3.1).
b) iu kin cn bng ca vt rn chu tc dng ca ba lc khng song song :
1
F

+
2
F

+
3
F

= 0


iu kin ny i hi ba lc phi ng phng (H.3.2).
3. Quy tc hp lc song song. iu kin cn bng ca mt vt rn di tc dng ca ba lc
song song
a) Quy tc hp hai lc song song cng chiu
- ln ca hp lc : F = F
1
+ F
2
.
- Gi ca hp lc F

chia khong cch gia hai gi ca


1
F

v
2
F

thnh nhng on thng t l nghch


vi ln ca hai lc
1
2
F
F
=
2
1
d
d
(H.3.3).
b)iu kin cn bng ca vt rn di tc dng ca ba lc song song: 1
2 3
0 F F F + + =


iu kin ny i hi ba lc phi ng phng.
c) quy tc hp hai lc song song ngc chiu
- ln hp lc
1 2
F F F =
- Gi ca hp lc F

chia ngoi khong cch gia hai gi ca


1
F

v
2
F

thnh nhng on thng t l


nghch vi ln ca hai lc
1
2
F
F
=
2
1
d
d
.
- Chiu ca hp lc l chiu ca lc ln (H.3.4).
d) Ngu lc : L h hai lc song song, ngc chiu c ln bng nhau. Ngu lc c tc dng lm
quay vt.
4. Momen lc. iu kin cn bng ca mt vt rn c trc quay c nh.
a) Momen ca lc
- Momen ca mt lc F

vung gc vi trc quay l i lng c trng cho tc dng lm quay ca


lc quanh trc y v c o bng tch gia ln ca lc vi cnh tay n : M = Fd.
Cnh tay n d l khong cch t trc quay ti gi ca lc. n v ca momen lc trong h SI l
niutn.mt, k hiu N.m.
b) iu kin cn bng ca mt vt c trc quay c nh
- Mun cho mt vt c trc quay c nh nm cn bng th tng momen ca cc lc c khuynh
hng lm vt quay theo mt chiu phi bng tng momen ca cc vt c khuynh hng lm vt
quay theo chiu ngc li.

B BI TP
Bi tp trc nghim
3.1. Ch ra cu ng, cu sai trong cc cu sau.
A. Hai lc trc i l hai lc cng gi, cng chiu v c ln bng nhau.
B. Mun cho vt rn chu tc dng ca hai lc trng thi cn bng th hai lc phi trc i.
C. Vt rn l vt m khong cch gia hai im bt k trn vt khng i.
D. ng thng mang vect lc gi l gi ca lc hay ng tc dng lc.
3.2. Chn cu sai trong cc cu sau.
A. Tc dng ca mt lc ln mt vt rn khng thay i khi lc trt trn gi ca n.
B. Khi vt rn di ch th trng tm ca vt cng di ch nh mt im ca vt.
C. Trng lc ca mt vt rn c gi l ng thng ng, hng xung di v t mt im
bt k gn vi vt.
D. Trng tm ca vt rn l im t ca trng lc.
3.3. Ch ra cu ng, cu sai trong cc cu sau.
A. Hai lc ng quy th cng nm trn mt mt phng.
B. Phn lc ca gi nm ngang bao gi cng t ln vt rn din tch tip xc hoc mt
chn .
C. ng thng ng v t trng tm ca vt khng i qua din tch tip xc th trng lc v
phn lc v gi khc nhau nhng vn trc i.
D. Mt chn l hnh a gic li nh nht cha tt c cc din tch tip xc.
3.4. Chn cu sai trong cc cu sau.
A. Nu ng thng ng v t trng tm ca vt khng i qua mt chn , vt rn khng th
cn bng.
B. Nu vt rn tip xc vi gi nhiu din tch tch ri nhau v nm cn bng th phn lc
tng hp coi nh mt lc c gi i qua mt chn .
C. Khi ta treo vt bng mt si dy m trng tm ca vt khng nm trn ng ko di ca
dy treo th vt vn cn bng.
D. Mi vt trn Tri t u chu tc dng ca trng lc.
3.5. Chn cu sai trong cc cu sau.
A. Ch c th tng hp hai lc khng song song thnh mt lc duy nht khi hai lc ng
quy.
B. Trng lc t ln vt l hp lc ca cc trng lc t ln cc phn t ca vt.
C. Hp lc ca hai lc song song, ngc chiu bao gi cng c ln nh hn ln ca mi
lc thnh phn.
D. Hp lc ca hai lc song song, cng chiu bao gi cng c ln ln hn ln ca mi
lc thnh phn.
3.6.Chn cu ng trong cc cu sau.
A. i vi ngu lc ta khng tm c mt lc duy nht c tc dng ging nh hai lc ny.
B. Momen ca ngu lc c o bng tch gia ln ca lc v khong cch t gi ca lc
n trc quay.
C. Khong cch t gi ca lc n trc quay cng ln th tc dng lm quay ca lc cng
gim.
D. Cnh tay n ca ngu lc l khong cch t gi ca lc n trc quay.
3.7. Cho hai lc ng quy c ln l 9 N v 12 N,. ln ca hp lc l bao nhiu ?
A. 2 N.
B. 25 N.
C. 15 N.
D. Khng xc nh c.
3.8. Chn cu ng, cu sai.
Hp lc ca hai lc c ln F v 2F l mt lc
A. Cng chiu vi lc F.
B. C ln ln hn 3F.
C. Vung gc vi lc F.
D. Vung gc vi lc c ln 2F.
3.9. Lc 10 N l hp lc ca cp lc no sau y v gc gia hai lc bng bao nhiu ?
A. 3 N, 15 N.
B. 6 N, 8 N.
C. 2 N, 13 N.
D. 5 N, 4 N.
3.10. Cho h nh hnh 3.5 (ly g = 10m/s
2
). B qua khi lng ca dy. Sc cng ca dy treo l
bao nhiu ?
A. 10 N.
B. 20 N.
C. 30 N.
D. 40 N.
3.11. Cho h nh hnh 3.6, h trng thi cn bng. Sc cng ca on dy EF l 10 N. Bit rng
dy khng dn, b qua khi lng dy v rng rc. Trng lng ca vt P l bao nhiu ?
A. 5 N.
B. 10 N.
C. 20 N.
D. 40 N.
3.12. Mt ngi gnh nc, mt thng nng 200 N mc vo im A v mt x nng 100 N mc vo
im B. n gnh AB di 1,2 m. n gnh cn bng th vai t cch A mt on la bao nhiu ?
A. 60 cm.
B. 40 cm.
C. 80 cm.
D. 100 cm.
3.13. Mt dm c trng lng 200 N c t trn hai gi MN (H3.7). ng thng ng i qua
trng tm ca dm cch M v N theo t l 2 :3.
Lc ca dm tc dng ln gi M, N l bao nhiu ?
A. F
M
= 1 200 N ; F
N
= 800 N.
B. F
M
= 800 N ; F
N
= 1 200 N.
C. F
M
= 500 N ; F
N
= 1 500 N.
D. F
M
= 1 500 N ; F
N
= 500 N.
3.14. Trong hnh 3.8 thanh ng cht c trng lng P c phng cn bng nm ngang v c gn
vo trc quay O. Thanh c treo bng ba si dy thp mnh song song v hp vi thanh gc =
30
o
. Cho bit AB = BC = CD = DO. Nu lc cng ca cc si dy thp u bng nhau th ln lc
cng la bao nhiu ?
A. P.
B.
3
P
.
C.
3
6
P
.
D.
2
3
P
.
3.15. Mt thanh g c mt u c treo vo im O nh mt si dy mnh, u kia ca thanh nm
trn mt phng nhm nm ngang (H.3.9). Khi thanh g c dng cn bng th si dy treo s nh th
no?
A. Phi lch v bn phi ng thn ng.
B. Phi lch v bn tri ng thng ng.
C. Phi c phng thng ng.
D. Cha d kin xc nh phng ca dy treo.
3.16. Cho mt h thng rng rc nh trn hnh 3.10. B qua khi lng ca dy v rng rc, b qua
ma st, dy khng dn. Khi h cn bng, gi tr ca gc = 45
o
. Gi tr ca M l :
A.
2
2
m.
B.
1
2m
.
C. 2m .
2
F


D.
2
2
m.
Bi tp t lun
3.17. Tm hp lc ca ba lc cng nm trn mt mt phng (H.3.11). Cho F = 18,5 N ; T = 10 N ; P
= 24 N ; =
0
30 ; =
0
60 .
3.18. a) Xc nh hp lc F

ca hai lc F
1
= 40 N v F
2
= 60 N song song cng chiu t ti A v B.
Bit AB = 100 cm.
b) Hai lc
1
F

v
2
F

song song cng chiu tc dng vo hai u thanh AB c hp lc t ti O cch


A 12 cm, cch B 8 cm v c ln 10 N. Tm ln ca hai lc
1
F

v
2
F

.
c) Hai lc
1
F

v
2
F

song song ngc chiu, t ti A v B ca thanh AB c hp lc F

t ti O vi
OA = 8 cm, OB = 2 cm, F = 12 N. Tm ln ca hai lc
1
F

v
2
F

.
3.19. Mt xch ng gm cc thanh AC v Bc lin kt vi nhau v gn vi tng thng ng bng
cc khp A v B sao cho BAC = 90
o
; gc ABC = (H.3.12). Ti khp C treo vt c trng lng P.
B qua trng lng ca cc thanh, b qua ma st cc khp. Hy xc nh lc nn ln thanh BC.
3.20. Thanh KE trng lng khng ng k nm ngang c gn vo tng thng ng ti K, u E
ni vi tng ti O thng qua mt si dy khng dn. Vt c khi lng 2 kg c treo vo im E
bng dy OE. Cho KE = 20 cm, EO = 40 cm (H.3.13). Tnh lc cng ca dy EO v lc nn ln
thanh KE. Cho g = 10 m/s
2
.
3.21. Mt gi to bi cc thanh AB v BC c lin kt vi nhau v vi tng thng ng bng
cc khp A, B, C (H.3.14). im B ca gi gn vi mt rng rc. Ngi ta vt qua rng rc mt si
dy, mt u dy buc vo tng, u kia treo vt c trng lng Q. B qua trng lng ca cc
thanh v kch thc ca rng rc, b qua ma st. Hy xc nh phn lc ca cc thanh theo v
cho trc.
3.22. Cho h nh hnh 3.15, thanh AB c khi lng khng ng k c gn vo tng bng bn l
ti B, u A c gi bng si dy AC. Vt c khi lng m = 2 kg c treo vo im A, gc =
30
o
; = 45
o
. Tnh lc cng ca dy AC v lc n hi ca thanh AB. Cho g = 10 m/s
2
.
3.32. Thanh BC ng cht, tit din u c khi lng m = 2 kg, gn vo tng nh bn l C
(H.3.16). u B treo vt nng c khi lng m
1
= 2 kg c gi cn bng nh dy khng dn, c
khi lng khng ng k AB. u A c ct cht vo tng, bit AB vung gc vi Ac v AB =
AC. Xc nh ln v hng ca phn lc m tng tc dng ln thanh Bc. Cho g = 10 m/s
2
.
3.24. Mt phng nghing c chiu di = 15 m, chiu cao 3 m. Mun mt vt c khi lng m = 3
kg ng yn trn mt phng nghing, ta phi tc dng mt lc y F

. H s ma st gia vt v mt
phng nghing = 0,1. Tm ln cc i ca lc F

trong cc trng hp:


a) Lc F

song song vi mt phng nghing.


b) Lc F

song song vi mt phng ngang.


3.25. a) Hy xc nh gc nghing vt nm cn bng trn mt phng nghing (H.3.17), nu h
s ma st ca n vi mt phng nghing l
t
.
b) Hy xc nh ln cu gc (H.3.18) sao cho con ln hnh tr ng cht, bn knh R ng yn
trn mt phng nghing. Cho momen ma st ln l
1
N.
3.26. Thanh Ab ng cht, tit din u, c m
1
= 10 kg, chiu di = 3 m gn vo tng nh bn l
A. u B ca thanh treo vt nng m
2
= 5 kg. Thanh c gi cn bng nm ngang ch dy treo Cd,
= 45
o
. Tm cc lc tc dng ln thanh AB bit AC = 2 m. Cho g = 10 m/s
2
.
3.27. Cho h nh hnh 3.20, thanh AB ng cht, tit din u c khi lng m = 1 kg. Vt treo vo
thanh AB c khi lng m
1
= 5 kg, vt m
2
c khi lng 1,5 kg c treo bng mt si dy khng
dn vt qua mt rng rc c khi lng khng ng k, khong cch t im B n im C l BC =
20 cm, gc = 30
o
. Bit thanh AB cn bng, tm chiu di ca thanh AB.
3.28. Ct OA c t thng ng xung di t v c gi bng cc dy chng Abv AD hp
vi cc nhng gc bng nhau = 30
o
. Gc gia mt phng AOB v AOD bng = 60
o
. Ngi ta
buc hai si dy chng ngang vung gc vi nhau v song song vi Ox v Oy vi sc cng mi dy
T
1
= T
2
= T = 100 N (H.3.21). Hy xc nh p lc thng ng tc dng ln ct v sc cng ca cc
dy chng, bit khi lng ca chng khng ng k.
3.29. Mt dm ng cht AB trng lng P, c u A t ln mt phng ngang nhn v g D c nh,
u B ta ln mt phng nghing to vi ng nm ngang mt gc . Cho bit dm nghing mt
gc so vi mt nm ngang (H.3.22). Hy xc nh p lc ca dm ln hai mt mt phng v g
D. B qua ma st gia dm v mt phng nghing.
3.40. Hy xc nh cc lc ca cc bnh xe A v B cu cn trc c m t bng s trn hnh
3.23 ln ray. Trng lng cn trc P = 4000 N. Trng tm nm trn ng DE. Trng lng vt
nng Q = 1000 N, tm vi ca cn trc b = 3,5 m., khong cch AB = 2a = 2,5 m.
3.31. Dm ng cht AB c ngm vo tng ti A v to vi thnh tng mt gc = 60
o
. Phn
dm ngoi tng c chiu di b = 0,8 m v c trng lng P = 100 N. Bn trong gc DAB t mt
khi tr c trng lng Q = 180 N, tip xc vi dm ti im E, trong AE = a = 0,3 m (H.3.24).
B qua ma st gia khi tr vi ngm v tng. Hy xc nh phn lc ca ngm.
3.32. Mt thanh thp ng cht tit din u c b gp gia to thnh mt gc vung. Mt u
ca thanh c treo trn si dy(H.3.25). Tm gc to bi thanh thp v phng thng ng khi
thanh cn bng.
3.33. Mt qu cu nhn bn knh r, khi lng m ng yn trn mt sn nm ngang v tip xc vi
mt bc tng thng ng (H.3.26). Cn phi tc dng vo vt k n, c cao h mt lc F

bng
bao nhiu qu cu nng ln khi sn? B qua ma st.
3.34. Mt thanh ng cht OA c gn bng bn l im O. Ti im B cch O mt on b
ngi ta treo vo thanh mt qu cn Q c trng lng m. Thanh c gi nm cn bng theo
phng ngang nh qu cn P, c ni vi thanh bng mt si dy mnh vt qua mt rng rc
(H.3.27). Vi thanh c di bng bao nhiu th khi lng ca qu cn P s nh nht? Bit khi
lng mt n v chiu di ca thanh bng . Rng rc c coi l l tng.
3.35. Xc nh v tr trng tm ca bn trn phng ng cht, bn knh R c l khuyt trn bn knh
r (H.3.28a,b) [vi hnh 3.28b, cho bit OO
1
= a].
3.36. Xc nh v tr trng tm ca cc bn ng cht hnh 3.29a,b vi cc kch thc cho trn hnh
v.

Chng IV
CC NH LUT BO TON

A TM TT KIN THC
1. ng lng
- Biu thc : p

= mv

.
- ng lng c biu din bng mt vect v cng phng, cng chiu vi vect vn tc.
- Trong h n v SI, n v ca ng lng l kg.m/s.
nh lut bo ton ng lng: Vect ng lng ton phn ca h kn c bo ton. ' p p E = E

.
- nh lut bo ton ng lng c p dng trong trng hp:
+ H kn.
+ H khng kn nhng tng ngoi lc tc dng ln h trit tiu.
+ Thi gian tng tc rt nh v ni lc rt ln so vi ngoi lc.
1. Xung lng ca lc.
- Tch F

t c gi l xung lng ca lc tc dng trong khong thi gian t v bng


bin thin ng lng ca vt trong thi gian : F

t = p

.
2. Cng v cng sut
- Cng l i lng o bng tch ln ca lc v hnh chiu ca di trn phng ca lc: A =
Fscos.
- Trong h n v SI, n v ca cng l jun, k hiu l J.
Cng sut l i lng o bng cng sinh ra trong mt n v thi gian P =
A
t
.
- Trong h n v SI, n v ca cng sut l ot, k hiu l W.
3. ng nng. nh l ng nng
- Biu thc tnh ng nng : W

=
1
2
mv
2
.
- nh l bin thin ng nng : A
nl
= W
1
W
2
.
4. Th nng
Th nng l nng lng ca mt h c c do tng tc gia cc phn ca h vi nhau hoc vi
trng lc ngoi.
Th nng trng trng
- Th nng ca vt trong trng trng : W
t
= mgz.
- Cng ca trng lc bng hiu th nng ca h ti v tr u v ti v tr cui :
A
12
= W
t1
W
t2

Th nng n hi
- Th nng n hi : W
h
=
1
2
kx
2
.
- Cng ca lc n hi bng gim th nng n hi W
12
= W
h1
W
h2
.
5. C nng
C nng ca h l tng ng nng v th nng : W = W

+ W
t
.
- Trong qu trnh chuyn ng, nu vt ch chu tc ng ca cc lc th, ng nng c th
chuyn ho thnh th nng hoc ngc li, nhng tng ca chng tc c nng ca vt c bo
ton.
Trng hp trng lc
W

+ W
t1
= W
2
+ W
t2

2
1
2
mv
+ mgz
1
=
2
2
2
mv
+ mgz
2

Trng hp lc n hi
W
1
+ W
t1
= W
2
+W
t2

2
1
2
mv
+
1
2
k
2
1
x =
2
2
2
mv
+
1
2
k
2
2
x
2
2
1
21
x
6. Cc nh lut K ple
nh lut I. Mi hnh tinh u chuyn ng theo cc qu o elip m Mt Tri l mt tiu im.
nh lut II. on thng ni Mt Tri v mt hnh tinh bt k qut nhng din tch bng nhau trong
nhng khong thi gian nh nhau.
nh lut III. T s gia lp phng bn trc ln v bnh phng chu k quay l ging nhau cho mi
hnh tinh quay quanh Mt Tri.
3 3 3
1 2 i
2 2 2
1 2 i
a a a
= ... =
T T T
=

B BI TP

Bi tp trc nghim
4.1. Xt h gm hai cht im c khi lng m
1
v m
2
ang chuyn ng vi vn tc
1
v

v
2
v

. ng
lng ca h c biu thc nh th no ?
A. p = m
1
v
1
+ m
2
v
2
.
B. p

= m
1
1
v

+ m
2
2
v

.
C. p = m
1
v
1
m
2
v
2
.
D.
p

= m
1
1
v

- m
2
2
v

.
4.2. Mt v tinh nhn to chuyn ng u trn qu o trn quanh Tri t. Nu b qua lc cn
ca khng kh th
A. ng lng v ng nng lun lun khng i.
B. ng lng v ng nng thay i nhng c nng khng i.
C. ng lng thay i nhng ng nng khng i.
D. ng lng v c nng khng i.
Hayc chn cu ng.
4.3. Hp lc ca tt c cc ngoi lc tc ng vo mt h cht im lin h vi ng lng ca h
bng biu thc no ?
A. F

= p

.
B. F =
p
v
.
C. F

=
p
t
A
A
.
D. F

= m
p
t
A
A

.
4.4. bin thin ng lng ca mt cht im trong khong thi gian t bng
A. Tng hp cc ngoi lc tc dng vo cht im.
B. Tng hp cc ni lc v ngoi lc tc dng vo cht im.
C. Xung lng ca lc tc dng ln cht im trong khong thi gian t.
D. bin thin vn tc ca cht im.
Hy chn cu ng.
4.5. Xt cc trng hp sau
(I) vt chuyn ng thng u.
(II) vt chuyn ng trn u.
(III) vt ri t do.
Trong trng hp no ng lng ca vt c bo ton ?
A. (I) + (II).
B. (II).
C. (III).
D. (I).
4.6. Xt mt h gm sng v vin n nm trong nng sng. Khi vin n bn i vi vn tc v

th
sng git li vi vn tc V

. Gi s ng lng ca h c bo ton th nhn xt no sau y ng


?
A. V

cng phng v cng chiu vi v

.
B. V

cng phng v ngc chiu vi v

.
C. V

c ln t l thun vi khi lng ca sng.


D. A v C dng.
4.7. Hai vt c ng nng bng nhau, t s ng lng
M
m
P
p
l bao nhiu ?
A.
M
m
.
B.
m
M
.
C.
M m
M
+
.
D.
( )
2
M m
Mm
+
.
4.8. Lc y tn la c ln F = u, vi l khi lng kh thot ra trong 1 s. Trong cng thc
trn, u l vn tc no ?
A. Vn tc u tin ca tn la.
B. Vn tc thot ca kh i vi tn la.
C. Vn tc thot ca kh i vi Tri t.
D. Vn tc tc thi ca tn la i vi Tri t.
4.9. Mt cht im c khi lng m chu tc dng ca mt lc F

khng i , vn tc ca cht im
bin thin t
1
v

n
2
v

trong khong thi gian t. Trong iu kin , biu thc no sau y ng ?


A. F

=
m
t A
(
2
v

-
1
v

).
B. F

= m(
2
v

-
1
v

)t.
C. F

=
m
t A
(
2 1
v v
2
+

2
v

+
1
v

).
D. F

=
m
t A
2 1
v v
2
+

.
4.10. Mt tn la c phng ln theo phng thng ng. Lung kh phng ra c lu lng 200
kg/s vi vn tc i vi tn la l 2,5 km/s. Lc y tc dng ln tn la c ln l bao nhiu ?
Bit lc y ln tn la c xc nh bng biu thc F = u.
A. 500 N.
B. 5 000 N.
C. 50 000 N.
D. 500 000 N.
4.11. ng nng ca cht im khng thay i khi hp lc cc ngoi lc tc dng vo cht im
tho mn iu kin no sau y ?
A. Khng i phng.
B. Khng i phng v chiu.
C. Khng thay i phng, chiu v ln.
D. Bng 0.
4.12. Mt cht im chuyn ng trn ng nm ngang di tc dng ca mt lc F

hp vi
phng thng ng mt gc 30
o
v c ln 200 N. Cng ca lc F

khi cht im di chuyn c


2 m l bao nhiu ?
A. 200 KJ.
B. 200 J.
C. 20 KJ.
D. 20 J.
4.13. Con lc l xo dao ng theo phng thng ng. B qua lc cn, trong hai ln lin tip con lc
i qua v tr cn bng th
A. Gia tc bng nhau, ng nng bng nhau.
B. ng nng bng nhau, ng lng bng nhau.
C. Gia tc bng nhau, vn tc bng nhau.
D. Vn tc bng nhau, gia tc khc nhau.
Hy chn cu ng.
4.14. Mt t ang chuyn ng vi vn tc 80 km/h th tt my v xe i thm c 50 m th dng
li. Hi qung ng i thm c la bao nhiu nu vn tc van u l 160 km/h ?
A. 70,7 m.
B. 100 m.
C. 141 m.
D. 200 m.
4.15. Mt vt nh khi lng 2 kg, chuyn ng trn mt phng nm ngang vi vn tc 4 m/s v
pha tri. Vo mt thi im no ngi ta tc dng vo vt mt lc F

nm ngang hng v bn
phi v lm vn tc ca vt bin thin l 4 m/s trong mt khong thi gian no . Cng ca lc
F

v
2
trong thi gian trn l bao nhiu ?
A. 0 J.
B. 6 J.
C. 16 J.
D. 32 J.
4.16. Mt vt trt trn mt phng nghing c ma st, sau khi ln ti im cao nht n trt xung
v tr ban u. Nh vy, trong qu trnh chuyn ng ni trn
A. Cng ca trng lc t vo vt bng 0.
B. Xung lng ca lc ma st t vo vt bng 0.
C. Cng ca lc ma st t vo vt bng 0.
D. Xung lng ca trng lc t vo vt bng 0.
Hy chn cu ng.
4.17*. Dng mt lc ko vt c khi lng m chuyn ng thng u trn mt phng nm ngang
mt on ng s. Cho bit lc c phng hp vi mt phng ngang mt gc , h s ma st gia
vt v mt phng nm ngang l . Cng do lc thc hin l bao nhiu ?
A. mgs.
B.
mgs
cos

.
C.
mgs
cos si n

+
.
D.
mgscos
cos si n

+
.
4.18. Xt hai cht im, cht im 1 c khi lng m, vn tc v, cht im 2 c khi lng 2m, vn
tc
v
2
. ng nng W
1
v W
2
ca hai cht im lin h vi nhau nh th no?
A. W
1
= W
2
.
B. W
1
= 4 W
2
.
C. W
1
=
1
2
W
2
.
D. W
1
=
1
4
W
2
.
4.19. Mt vn ng vin c khi lng 75 kg ang chy vi vn tc 10 m/s. ng nng ca vn
ng vin ny bng bao nhiu ?
A. 3 750 J.
B. 7 500 J.
C. 375 J.
D. 750 J.
4.20. Nu vn tc ca vt tng ln gp i th thng s gia ng lng v ng nng ca vt s
nh th no ?
A. Khng i.
B. Tng ln hai ln.
C. Gim i hai ln.
D. Khng xc nh c.
4.21. Mt xe c khi lng M = 1 00 kg chuyn ng u trn ng thng vi vn tc v = 36 km/h.
Vo mt thi im, ngi ti x tt my,. Xe cn chy c qung ng 80 m trc khi dng. p
dng nh l ng nng vi cc d kin trn, ta tnh c hp lc ca cc lc cn c cng
A. 1 250 N.
B. 625 N.
C. 125 N.
D. 62,5 N.
4.22. Mt xe c khi lng 1 tn, chuyn ng tnh tin trn ng thng c vn tc thay i u t
10 m/s n 15 m/s trong qung ng 200 m. Hp lc ca cc lc tc dng ln xe c cng l
bao nhiu ?
A. 750 N.
B. 312,5 N.
C. 500 N.
D. 225 N.
4.23. Mt vt nng 5 kg, ri t cao h = 2 m trn mt t xung mt ging su 6 m, cho g = 10
m/s
2
. gim th nng khi vt chm y ging c gi tr l bao nhiu ?
A. 400 J.
B. 500 J.
C. 600 J.
D. 800 J.
4.24. Chn gc th nng l mt t. Th nng ca vt nng 2 kg di y mt ging su 10 m ti
ni c gia tc trng trng g = 10 m/s
2
l bao nhiu ?
A. 100 J.
B. 100 J.
C. 200 J.
D. 200 J.
4.25. Mt l xo c h s n hi k. dn ca l xo bin thin t tr s x n tr s a. bin thin
ca th nng ca l xo l bao nhiu ?
A. k(a
2
x
2
).
B.
1
2
ka
2

C.
1
2
k(a
2
+ x
2
).
D.
1
2
k(a
2
x
2
).
4.26. Xt mt vt ri trong khng kh (xt h vt v Tri t), trong qu trnh
A. gim th nng bng tng ng nng.
B. Tng ng nng v th nng ca vt khng i.
C. C nng ca h tng dn.
D. C nng ca h gim dn.
Hy chn cu ng.
4.27. Mt qu cu nh khi lng m c th ri t cao H. Nu chn mt t lm mc th nng
v b qua mi lc cn, khi qu cu ri xung ti v tr di mt t mt khong h th c nng ca n
l
A. mg(H + h).
B. mg(H h).
C. mgh.
D. mgH.
Hy chn cu ng.
4.28. Mt qu bng c th ri t mt im cch mt t 24 m. Khi chm t qu bng mt i
1
3

c nng ton phn. Sau ln chm t u tin, qu bng ln cao mt on l bao nhiu ?
A. 24 m.
B. 16 m.
C. 8 m.
D. 4 m.
4.29. Vn tc cc tiu cn truyn cho mt vt t mt t n thot li khi h Mt Tri (b qua nh
hng ca cc hnh tinh v lc cn) l bao nhiu ?
A. 5,6.10
3
m/s.
B. 11,2.10
3
m/s.
C. 12,2.10
3
m/s.
D. 42,1.10
3
m/s.
4.30. Vn tc v tr cp I Tri t vo khong 8 km/s. Mt hnh tinh X c khi lng gp 6 ln
khi lng Tri t, bn knh gp 1,5 ln bn knh Tri t. Vn tc v tr cp I trn hnh tinh
l bao nhiu ?
A. 16 km/s.
B. 32 km/s.
24 km/s.
6 km/s.

Bi tp t lun
4.31. Mt khu i bc c khi lng 4 tn, bn i mt vin n theo phng ngang c khi lng
10 kg vi vn tc 400 m/s.
a) Tm vn tc git li ca i bc.
b) Nu mun cho i bc khng b git, ngi ta c th cho hi n thot v pha sau vi vn tc 3
km/s. Tm khi lng ca hi n.
4.32. Hai vin bi A v B c khi lng m
1
v m
2
. Vin bi B ng yn trong khi vin bi A di chuyn
v pha vin bi B vi vn tc v

theo phng AB. Sau khi va chm, A v B di chuyn theo phng


AB vi vn tc
1
v

v
2
v

. B qua lc ma st.
Tnh ln ca
1
v

v
2
v

bit rng va chm hon ton n hi.


4.33. Mt vt c khi lng m
1
= 1,5 kg chuyn ng thng khng ma st trn mt phng nm
ngang vi vn tc v
1
= 1,5 m/s v chm vo mt vt khc c khi lng m
2
= 4,5 kg chuyn ng
trn cng qu o, ngc chiu vi vn tc v
2
= 10 m/s. Tm vn tc ca cc vt ngay sau va
chm, gi s va chm hon ton n hi b qua mi ma st.
4.34. Hai vt c khi lng m
1
= 200 g, m
2
= 400 g ang chuyn ng vi cc vn tc v
1
= 6m/s v
v
2
= 3 m/s, va chm gia hai vt l va chm mm.
Xc nh vn tc ca hai vt ngay sau v chm trong trng hp sau :
a)
1
v

song song v cng chiu vi


2
v

.
b)
1
v

vung gc vi
2
v

.
4.35. Mt tn la c khi lng M = 100 tn ang bay vi vn tc 200 m/s i vi Tri t th pht
ra tc thi khi lng kh m = 2 tn vi vn tc 500 m/s i vi tn la. Tnh vn tc ca tn la sau
khi pht kh trong trng hp :
a) Tng tc tn la (kh pht ra pha sau).
b) Gim tc tn la (kh pht ra pha trc).
B qua sc ht ca Tri t.
4.36. Mt vt c phng ln theo phng thng ng, ti im cao nht cch mt t 45 m t
nhin v thnh hai mnh A v B c vn tc theo phng ngang. Cho m
A
= 250 g v m
B
= 300 g. Khi
xung ti mt t, mnh A di chuyn ngang c 9 m.
a) Tm vn tc ca mnh A ngay sau khi vng ra.
b) Tnh khong di chuyn ngang ca mnh B khi mnh B chm t.
Cho bit sc cn ca khng kh khng ng k v g = 10 m/s
2
.
4.37. Mt xe t c khi lng 1 500 kg, ban u ng yn. N my cho xe chy trn mt con
ng thng nm ngang. Lc ma st c ln 600 N. trong gian on khi hnh xe i c 50 m
sau thi gian 5 s. Chuyn ng ca xe l nhanh dn u.
a) Tnh gia tc ca xe, lc ko ca ng c v cng sut ca ng c trong giai on khi hnh.
b) Sau khi chy c 50 m k t v tr khi hnh, xe chuyn ng u. Tnh vn tc ca xe, lc ko
ca ng c v cng sut bi ng c.
4.38.Cho h c nm c nh nh hnh 4.1, m
1
= 1 kg; m
2
= 2 kg; = 30
o
. Tnh cng ca trng lc
tc dng ln h khi vt m
1
i ln mt phng nghing mt qung ng 1 m. Cho rng dy khng
dn, khi lng ca dy v rng rc khng ng k.
4.39. mt chic xe c khi lng 1 000 kg chuyn ng thng i ln mt ng dc 2%. Lc ma st
ca mt ng c ln 150 N. Khi xe c vn tc 20 m/s, li xe tt my. Tm on ng m xe
tip tc i ln c. Ly g = 10 m/s
2
.
4.40. Mt chic xe c khi lng m = 2 000 kg.
a) Xe chuyn ng trn ng nm ngang vi vn tc ban u bng 0. Tnh lc ko ca ng c
sau khi chy c 100 m th xe t c vn tc 72 km/h.
b) Xe ln dc vi vn tc ban u 72 kh/h, gc nghing ca mt dc so vi mt nm ngang l =
30
o
. Tnh ln ca vn tc sau khi xe ln dc c 50 m.
Ly g = 10 m/s
2
v gi s trong c hai trng hp h s ma st gia bnh xe v mt ng l =
0,05.
4.41. Dng mt chic xe my bit khi lng, trn xe c ng h cng t mt v nh l bin
thin ng nng, hy xc nh gn ng h s ma st gia lp xe v mt ng. B qua ma st cc
trc.
4.42. Mt vt nng 10 kg ang cch mt t mt khong h = 20 m. chn ng thng ng i
qua vt v ti mt t c ci h su z = 5 m. Cho g = 10 m/s
2
.
a) Tnh th nng ca vt khi chn gc th nng y h.
b) Cho vt ri khng vn tc u, tm vn tc ca vt khi chm y h. B qua sc cn ca khng
kh.
c) Vi gc th nng l mt t th th nng ca vt khi nm y h l bao nhiu ?
4.43. Mt vin n khi lng m = 50 g c bn ra khi nng sng mt t vi vn tc ban u
v
o
= 300 m/s hp vi phng nm ngang mt gc 60
o
.
Cho g = 10 m/s
2
. B qua sc cn ca khng kh.
a) Tnh ng nng ca vin n khi va ra khi nng sng.
b) Tnh ng nng ca vin n khi n im cao nht M.
c) Tnh th nng cu vin n khi M v suy ra cao h
M
.
4.44. Mt l xo c h s n hi k = 50 N/m c t thng ng, u di c nh, tc dng mt
lc l xo b nn mt on 2,5 cm. Khi c th, l xo bung ra tc dng vo mt vt c khi
lng m = 5 g lm vt bay ln theo phng thng ng. Cc lc cn u c coi l khng ng k,
khi lng va l xo c th b qua.
a) Tnh vn tc ca vt khi c bn i.
b) Tm cao cc i m vt t c.
4.45. Mt t c khi lng m chy t ngh trn mt ng nm ngang. ng c sinh ra lc ln
nht l F
max
v c cng sut cc i P
max
. Tm thi gian ti thiu xe c vn tc v. B qua mi ma
st.
4.46. Mt qu cu nh c khi lng m = 500 g, treo u mt si dy di = 1 m, u trn ca
dy c nh. Ko qu cu dy treo lch gc = 30
o
so vi phng thng ng ri th nh.
a) Tnh vn tc ca qu cu khi dy treo hp vi phng thng ng gc . Vn tc ca qu cu cc
i v tr no ? Tnh gi tr vn tc .
b) Tnh lc cng ca dy treo theo gc , v suy ra gi tr cc i, cc tiu ca n.
4.47. Mt vt c khi lng m = 2 kg trng thi ngh trt khng ma st xung mt phng nghing
= 30
o
mt on s th v chm vi mt l xo (H.4.2). Sau vt trt thm c mt on x = 10
cm th dng li. Cho bit h s n hi ca l xo k = 300 N/m, g = 10 m/s
2
. B qua khi lng ca
l xo.
a) Tm gi tr ca s.
b) Tm khong cch gia im tip xc u tin v im m ti vn tc ca vt ln nht.
4.48. Dng mt ba my c khi lng M = 100 kg ng mt ci cc c khi lng m = 30 kg
vo t. Mi ln ng cc xung su c mt on s = 5cm.
a) Xc nh lc cn trung bnh cu t, bin ba ri t cao h = 3m xung u cc.
b) Tnh phn nng lng lm vt nng ln v bin dng.
Cho bit lc cn khn kh vo ba khi n ri l F
1
= 700 N, g = 10 m/s
2
.
4.49. T im A ca mt mt bn phng nghing ngi ta th mt vt c khi lng m = 2 kg trt
khng ma st vi vn tc ban u bng 0 ri xung t. Cho AB = 50 cm; BC = 100 cm; AD = 130
cm, g = 10 m/s
2
(H.4.3). B qua lc cn ca khng kh.
a) Tnh vn tc cu vt ti im B v im chm t E.
b) Chng minh rng qu o ca vt l mt parabol. Vt ri cch chn bn mt on CE l bao
nhiu ?
c) Khi ri xung t, vt ngp su vo t 2 cm. Tnh lc cn trung bnh ca t ln vt.
4.50. Mt vt A c khi lng m trt khng vn tc u t nh mt dc (H.4.4). B qua ma st
gia vt v dc.
a) Hy tm mi quan h gia H v h vt A bay ra t c khong cch s ln nht theo phng
nm ngang, tnh khong cch .
b) t mt tm vn c khi lng M chn dc (H.4.5), do ma st gia vt A v tm vn nn vt b
hm chm li cho n lc c hai cng chuyn ng nh mt vt. Tnh cng tng cng ca cc lc
ma st. Cho rng khi va chm vo tm vn, vt khng b ny ln. B qua ma st gia tm vn v mt
sn.
4.51. Hai vt A v B c khi lng m
1
v m
2
ni vi nhau bng mt l xo c h s n hi l k. H
hai vt ang ng yn trn mt phng nm ngang, l xo khng b bin dng, khi lng l xo khng
ng k (H.4.6). Tc dng ln vt A mt lc F

theo phng nm ngan v c cng F khng i.


Tm gi tr cc tiu ca F m
2
chuyn ng. H s ma st gia hai vt v mt phng nm ngang l
.
4.52. u mt tm vn chiu di , khi lng M c vt nh khi lng m. Vn c t trn mt
nm ngang rt nhn (H.4.7). H s ma st gia vt v vn l . Truyn cho tm vn vn tc tc thi
0
v

. Tm iu kin v
0
v

vt trt khi tm vn.


Chng V
C HC CHT LU

A TM TT KIN THC

1. p sut ca cht lng
- Biu thc: p =
F
S
, trong
F l al c tac dung.
S l adi en tch chu tac dung cua l c.

2
2 2
2s p
(S s )
A



- Ti mi thi im ca cht lng, p sut theo mi phng l nh nhau.
- Trong mt cht lng, p sut nhng im c su khc nhau th khc nhau.
- p sut tnh : p = p
a
+ gh.
n v ca p sut trong h SI l N/m
2
, cn gi l paxcan (k hiu l Pa)
1 Pa = 1 N/m
2

Ngoi ra cn dng cc n v khc nh:
- atmtphe (atm) l p sut kh quyn: 1 atm = 1.013.10
5
Pa.
- torr (Torr) cn gi l milimt thu ngn (mmHg) :
1 Torr = 133,3 Pa ; 1 atm = 760 mmHg.
2. Nguyn l Pa-xcan
tng p sut ln mt cht lng cha trong bnh kn c truyn nguyn vn cho mi im ca
cht lng v ca thnh bnh.
P = p
ng
+ gh
3. H thc lin h gia vn tc v tit din trong mt ng dng. Lu lng cht lng
i vi cht lng khng nn c :
1 2
2 1
v S
v S
=
Trong : v
1
, S
1
l vn tc chy v din tch tit din ng v tr th nht
v
2
, S
2
l vn tc chy v din tch tit din ng tr tr th hai. Trong mt ng dng, vn tc ca
cht lng t l nghch vi tit din ca ng.
S
1
v
1
= S
2
v
2
= A
i lng A c gi tr nh nhau mi im trong mt ng dng, c gi l lu lng ca cht
lng.
Trong h SI, lu lng ca cht lng c tnh bng m
3
/s.
4. nh lut Bc-nu-li cho ng dng nm ngang
Tng qut : p +
1
2
v
2
= hng s
Trong : p l p sut tnh, l khi lng ring ca cht lng,
1
2
v
2
l p sut ng.
5. ng Ven-ti-ri
Da trn nguyn tc do p sut tnh, ngi ta to ra ng Ven-tu-ri dng o vn tc cht lng
trong ng dn v =
2
2 2
2s p
(S s )
A

.

B BI TP
Bi tp trc nghim
5.1. Chn cu sai trong cc cu sau.
A. Cht lng nn ln cc vt khc nm trong n. p lc m cht lng nn ln vt c phng vung
gc vi b mt vt.
B. Ti mi im ca cht lng, p sut theo cc phng khc nhau c gi tr khc nhau.
C. p sut nhng thi im c su khc nhau th khc nhau.
D. p sut c gi tr bng p lc trn mt n v din tch.
5.2. Ch ra cch i n v sai trong cc php i sau.
A. 1 Pa = 1 N/m
2
.
B. 1 atm = 760 mmHg.
C. 1 Torr = 1,013.10
15
Pa.
D. 1 atm = 760 Torr.
5.3. Lc m cht lng tc dng ln vt t trong cht lng c phng chiu nh th no ?
A. C phng thng ng, chiu t di ln.
B. C phng thng ng, chiu t trn xung.
C. Theo mi phng vung gc vi b mt vt.
D. C phng v chiu bt k.
5.4. Chn cu sai trong cc cu sau.
A. p sut thu tnh ph thuc vo hnh dng ca bnh cha.
B. p sut thu tnh su h c biu thc p = p
a
+ gh.
C. Nu p sut mt thong cht lng tng ln mt lng p th ti mi im ca cht lng v ca
thnh bnh p sut cng tng thm mt lng bng p.
D. Tch s gh bng trng lng ca ct cht lng c chiu cao h v tit din bng 1 cm
2
.
5.5. Cho khi lng ring ca nc = 10
3
kg/m
3
v p
a
= 1,01.10
5
N/m
2
(g = 10 m/s
2
). p sut
tuyt i su 10 m l bao nhiu ?
A. 1,15.10
4
Pa.
B. 1,15.10
5
Pa.
C. 2,05.10
5
Pa.
D. 10,1.10
5
Pa.
5.6. Hai pit-tng ca mt my p dng cht lng c din tch l S
1
v S
2
= 2,25S
1
(ly g = 10 cm/s
2
).
Nu tc dng vo pit-tng nh mth lc 200 N th pit-tng ln s nng c mt vt c khi long
l bao nhiu ?
A. 20 kg.
B. 22,5 kg.
C. 40 kg.
D. 45 kg.
5.7. Trong mt my p dng cht lng, tc dng mt lc F
1
vo pit-tng c din tch S
1
th lc tc
dng vo pit-tng c din tch S
2
l F
2
. Nu gim din tch S
1
i 2 ln th lc tc dng vo pit-tng
c din tch S
2
l 2 500 N. Lc F
2
tc ng vo pit-tng c din tch S
2
lc ban u l bao nhiu ?
A. 2 500 N.
B. 1 500 N.
C. 1 250 N.
D. 1 000 N.
5.8. Trong mt my p dng cht lng, dng mt lc F
1
tc dng vo pit-tng c din tch S. Nu
tng F
1
ln 2 ln v gim S
1
i 2 ln th dch chuyn ca pit-tng c din tch S
2
so vi lc ban
u s nh th no ?
A. Tng ln bn ln.
B. Gim i bn ln.
C. Tng ln hai ln.
D. Gim i hai ln.
5.9. Trong mt my p dng cht lng, dng mt lc F
1
tc dng vo pit-tng c din tch S
1

nng c t c trng lng 15 000 N t pit-tng c din tch S
2
. Ta thy rng khi pit-tng c
din tch S
1
i xung 10 cm th pit-tng c din tch S
2
. Nu vn gi nguyn ln ca F nng
c t c trng lng 24 000 N th S
1
phi c gi tr l bao nhiu ?
A. 200 cm
2
.
B. 166,6 cm
2
.
C. 144 cm
2
.
D. 100 cm
2
.
5.11. Chn cu ng trong cc cu sau.
A. S chy thnh dng ca cht lng khng ph thuc vo vn tc ca cht lng.
B. Cht logr tho mn iu kin khng nn c xem l cht lng l tng.
C. Khi cht lng chy n nh, mi phn t ca cht lng chuyn ng theo mt ng nht nh.
D. Cht kh chy thnh dng c nhng tnh cht khc vi cht lng chy thnh dng.
5.12. Chn cu sai trong cc cu sau.
A. Khi cht lng chy n nh, cc ng dng khng dao nhau.
B. Vn tc ca phn t cht lng ti mt im c phng tip tuyn vi ng dng ti im v
hng ngc chiu vi dng chy.
C. Ti cc im khc nhau trn ng dng, vn tc ca cht lng c th khc nhau.
D. Ti mt im trn ng dng, vn tc ca cht lng khng i.
5.13. Chn cu sai trong cc cu sau.
A. Mt ng dng c xem nh mt ng tht v mt phn t cht lng chuyn ng bn trong ng
dng khng th chy ra ngoi ng c.
B. Trong dng chy ca cht lng, ni c vn tc cng ln th cc ng dng c biu din
cng xt nhau v ngc li.
C. Trong mt ng dng, vn tc ca cht lng t l thun vi din tch tit din ca ng.
D. nhng on ng dng thng, cc ng dng c biu din bng cc ng song song.
5.14. Ch ra cu ng, cu sai trong cc cu sau.
A. Do cht lng khng nn nn th tch cht lng i vo bng th tch cht lng i ra khi ng dng.
B. Khi mt ng dng chuyn ng trong mt ng dng nm ngang th p sut tnh cc im khc
nhau lun bng nhau.
C. Trong h n v SI, lu lng ca cht lng c tnh bng kg/m
3
.
D. Trong mt ng dng, ni ng hp vn tc cht lng ln hn vn tc ni ng rng.
5.15. Chn cc cu sai trong cc cu sau.
A. p sut tnh taik cc im khc nhau ca ng dng nm ngang ph thuc vo vn tc ti dim y.
B. Ti mt im nht nh trong mt ng dng nm ngang, vn tc ca cht lng tng ln bao nhiu
ln th p sut tnh gim i by nhiu ln.
C. p sut ton phn ti mi im trn ng dng nm ngang la nh nhau.
D. nh lut Bc-nu-li p dng c cho c cht lng v cht kh.
5.16. Vn tc ca cht lng khng nn c trong ng dng din tch S
1
l v
1
, vn tc trong on
ng dng c din tch S
2
l v
2
. Nu tng S
1
ln hai ln v gim hai ln th vn tc
1
2
v
v
s nh th no
?
A. Gim i hai ln.
B. Tng ln hai ln.
C. Tng ln bn ln.
D. Gim i bn ln.
5.17. Lu lng nc trong mt ng dng nm ngang l 0,1 m
3
/s. Vn tc ca cht lng ti ni ng
dng c ng knh 10 cm l bao nhiu ?
A.
0,1

m/s.
B.
10

m/s.
C.
1

m/s.
D.
100

m/s.
Tm t thch hp in vo ch trng trong cc bi t 5.18 n 5.22.
5.18. Mt my nn dng cht lng gm hai pit-tng, pit-tng nh c bn knh 8 cm, pit-tng ln c
bn knh 20 cm. nng c mt vt c trng lng 16 000 N pit-tng ln th p sut tc dng
vo pit-tng nh c ln l
5.19. Ca s ca mt ngi nh c chiu rng 1,0 m v chiu cao 1,5 m. Mt cn gi thi qua lm
cho p sut bn ngoi gim i 2,5%, p sut trong nh vn l 760 mmHg. Lc p vo ca s l
5.20. Bc tng ca mt ngi nh c din tch S. Trong mt cn bo, gi thi qua lm p sut bn
ngoi bng 97% so vi p sut bn trong (p sut trong nh l 1 atm). Lc p vo bc tng o c
l 12 400 N. Din tch ca bc tng l ...
5.21. Lu lng nc trong mt ng nm ngang l 0,6 m
3
/s. Vn tc ca nc chy trong ng l 1,2
m/s. ng knh ca ng l
5.22. p sut ti ni ng dng c tit din S l 0,5.10
5
Pa v ti vn tc l 1,5 m/s. Vn tc ti v
tr ca ng dng c tit din
S
4
l v p sut ti l
Bi tp t lun
5.23. Mt phng lm vic c kch thc sn 6 m v 5 m, cao 4 m. Cho bit khi lng ring ca
khng kh l = 1.21 kg/m
3
, gia tc trng trng g = 10 m/s
2
v p sut kh quyn l P
a
= 1,01.10
5

N/m
2
.
a) Tnh trng lng ca khng kh trong phng.
b) Lc do kh quyn tc dng ln sn l bao nhiu ?
5.24 Mt ng hnh ch U h hai u cha thu ngn (H.5.1). Khi 10 cm nc vo nhnh phi ca
ng th thu ngn nhnh tri dng bao nhiu so vi mc ban u ?
5.25. Mt ng hnh ch U, cha hai cht lng cn bng tnh, nc c khi lng ring
n
= 1 000
kg/m
3
trong nhnh phi v du c khi lng ring
x
cha bit trong nhnh tri (H.5.2). Php o
cho thy l = 135 mm, d = 12,5 mm. Tm gi tr ca
x
.
5.26. Mt vt c khi lng M = 6 kg c th ni trn mt nc, khng thm nc, khi lng ring
= 600 kg/m
3
c gn vo ming ch, vt b chm 80% th tch trong nc. Tnh khi lng m
c

ca ming ch trong cc trng hp:
a) Ming ch t trn vt.
b) Ming ch buc bn di vt.
Cho bit khi lng ring ca ch
c
= 11,3.10
3
kg/m
3
; khi lng ring ca nc
n
= 10
3
kg/m
3
.
5.27. Mt vt c treo vo mt cn l xo, trong khng kh cn ch gi tr 60 N, trong nc cn ch
40 N, trong mt cht lng khc c khi lng ring cha bit, cn ch 46 N. Hy xc nh khi
lng ring ca cht lng.
5.28. Mt vt c bng st c nhiu l hng trong vt, trong khng kh c trng lng 6 000 N v
trong nc c trng lng 4 000 N. Tnh th tch cc l hoongr trong vt, cho bit khi lng ring
ca st l
s
= 7 870 kg/m
3
; g = 10 m/s
2
.
5.29. Mt qu cu rng c bn knh trong 8 cm, bn knh ngoi 10 cm ni mt na trong cht lng
c khi lng ring = 1 000 kg/m
3
.
a) Tnh khi lng ca qu cu.
b) Khi lng ring cu vt liu lm qu cu l bao nhiu ?
5.30. Trong mt cn bo, khng kh thi qua mi ca mt ngi nh ng kn ca vi tc v = 100
km/h. Cho khi lng ring ca khng kh = 1,2 kg/m
3
.
a) Tnh hiu sut khng kh gia phn di v phn trn cua mi nh.
b) Lc nng vo mi nh c din tch S = 100 m
2
l bao nhiu ?
5.31. Mt ng dn nc c ng knh trong 5 cm dn nc t mt ngi nh t tng 1 vi tc v
= 1m/s v p sut l 2 atm. ng b tht hp dn, ti tng hai ca ngi nh cao hn tng 1 7,5 m th
ng knh ca ng bng mt na so vi ban u.
a) Tnh tc ca nc chy trong ng tng 2.
b) Tnh p sut ca nc trong ng tng 2.
5.32. Hnh 5.3 m t s chy ca mt cht lng trong ba ng trn A, B v C t trong mt phng
nm ngang. Ti im A, ng c ng knh 60 mm, p sut o bng p k l 8.10
3
Pa v tc ca
nc chy trong ng l 1,6 m/s,
n
= 10
3
kg/m
3
. ng c tch ra lm hai nhnh nh hn B v C,
mi ng c ng knh 30 cm (H.5.3.).
a) Xc nh lu lng nc ng A v ng B.
b) Tnh tc ca nc ng B.
c) Xc inh p sut o bng p k ng B.
5.33. Nc chy u t mt b cha qua ba ng A, B, C. Tit din ngang ca ng A l 0,006 m
2
,
ng B l 0,004 m
2
v ng C l 0,002 m
2
(H.5.4). Cho bit khi lng ring ca nc
n
= 1 000
kg/m
3
, gia tc trng trng g = 10 m/s
2
. Bit khong cch t mt thong n trc ca cc ng l h =
3 m.
a) Xc nh tc nc ti C.
b) Tnh lu lng nc.
c) Xc nh p sut o bng p k ng A v ng B.
5.34. mt b cha nc ti cao H. c mt l thng ti B cao h, nc bn ra ti im C,
cch O mt on OC = x (H.5.5).
a) Tnh x.
b) C th c mt l B
1
cao h
1
nc vn bn ra ti C c khng ? Nu c th h
1
bng bao
nhiu ?
c) Phi c l B
2
cao h
2
bng bao nhiu nc vt ra xa nht ?
5.35. Mt p cha nc su 40 m nh hnh 5.6. Mt ci ng nm ngang hnh tr ng knh 10 cm
xuyn qua p, sau di mt nc 16 m, nt B y cht ng. Ly g = 10 m/s
2
.
a) Hy tm lc ma st gia nt v thnh ng.
b) Nu m nt ra, th tch nc chy qua ng trong 10 gi la bao nhiu ?
5.36. Din tch ca 3 cnh qut ca mt my pht in gi l 5 m
2
. Hy tnh :
a) Cng sut cc i ca my pht in gi l bao nhiu khi mt lung gi n nh thi vi vn tc 7
m/s ? Bit rng sau khi i qua cnh qut, vn tc ca gi gim i 80%.
b) Cng sut s th no nu tc gi tng 10% ?
Cho bit khi lng ring ca khng kh = 1,2 kg/m
3
.

Chng VI
CHT KH

A TM TT KIN THC

1. Thuyt ng hc phn t cht kh
Mi cht kh c cu to t nhng phn t ging nhau. Mi phn t c th gm mt, hai, ba
nguyn t. Cc phn t tng tc vi nhau bi lc ht v lc y. Cc phn t chuyn
ng nhit khng ngng. S va chm ca cc phn t kh vo thnh bnh gy nn p sut ca
cht kh. Nhit c xem nh thc o ng nng trung bnh ca chuyn ng hn lon
ca phn t kh.
S phn t hay nguyn t cha trong mt mol ca mi cht u bng s A-v-ga-r N
A
=
6,02.10
23
mol
-1
. Khi lng mol ca mt cht c o bng th tch ca mt mol cht y. diu
kin tiu chun (0
o
C, 1 atm), th tch mol ca mi cht kh u bng 22,4 l/mol.
2. Cc nh lut v kh l tng
Mt cht kh trong cc phn t c coi l cht im v ch tng tc vi nhau khi va chm c
gi l l tng.
2.1. nh lut Bi-l-Ma-ri-t
- Cng thc pV = hng s.
- iu kin p dng : mt lng kh khng i c nhit khng i (qu trnh ng nhit). Trong
h to (p,V), ng ng nhit l ng hyperbol (H.6.1).
2.2. nh lut Sac-l
- Cng thc : p = p
0
(1 + t) hoc
p
T
= hng s.
- H s tng p ng tch c gi tr nh nhau i vi mi cht kh mi nhit v bng
1
273
.
- iu kin p dng : Mt lng kh khng i c th tch khng i (qu trnh ng tch).
- Trong h to (p,t) ng ng tch l ng thng ko di ct trc honh - 273
o
C.
- Nhit giai tuyt i T = t + 273. Trong h to (p,T) ng ng tch l ng thng ko di i
qua gc to (H.6.3)
2.3. nh lut Gay-luy-xc
- Cng thc :
V
T
= hng s.
- iu kin p dng : Mt lng kh khng i c p sut khng i (qu trnh ng p).
- Trong h to (V,T), ng ng p l ng thng ko di i qua gc to (H.6.4).
2.4. nh lut an-tn
- p sut cu hn hp kh bng tng p sut ring phn ca tng cht kh trong hn hp.
p = p
1
+ p
2
+ p
3
+ +p
n
10
atm.
7

- Ch : Vi cc cht kh b nn mnh th nh lut ny khng p dng c.
2.5. Phng trnh trng thi ca kh l tng
- Cng thc :
pV
T
= hng s.
- iu kin p dng : Mt lng kh khng i.
2.6. Phng trnh Cla-p-rn-Men--l-p
- Cng thc : pV =
m

RT = vRT vi R = 8,3 J/mol.K.


v
m
= v

l s mol cha trong lng kh m.


2.7. Mt s n v p sut thng dng : paxcan (Pa), atmtphe (atm), milimt thu ngn (mmHg),
bar (bar).
1 Pa = 1 N/m
2
.
1 atm = 1,013.10
5
Pa
1 mmHg = 133 Pa
1 bar = 10
5
N/m
2
.
BI TP
Bi tp trc nghim
6.1. Ct bn tri gh tn nh lut, ct bn phi ghi cng thc v iu kin p dng ca nh lut. Hy
mt ni dung ct bn tri vi ni dung ct tng ng bn phi.
1. nh lut Bi-l-Ma-
ri-t.
2. nh lut Sc-l.
3. nh lut Gay Luy-
xc.
4. Phng trnh trng
thi.
6. Phng trnh
Cla-p-rn-Men--l-
p.
a)
V
T
= hng s. Mt lng kh c p sut khng i.
b)
0
t
p = p 1 +
273
| |
|
\ .
. Qu trnh ng tch.
c)
m
pV = RT

. Mt khi kh trng thi xc nh.


d) pV = hng s. Mt lng kh c nhit khng i.
e)
pV
T
= hng s. Mt lng kh xc nh.
f)
p
t + 273
= hng s. Qu trnh ng p.
g)
p
T
= hng s. Mt lng kh c th tch khng i.
h)
1 1 2 2
p V = p V . Qu trnh ng nhit.
6.2. Trong cc tnh cht sau, tnh cht no khng ch l ca cht kh ?
A. Khng c hnh dng c nh.
B. Chim ton b th tch ca bnh cha.
C. Tc dng p lc ln mi phn din tch cu bnh cha.
D. Th tch gim ng k khi tng p sut.
6.3. S phn t cha trong lng kh no sau y l ln nht ?
A. 4 g heeli.
B. 3 g hir.
C. 16 g xi.
D. 22 g kh cacbnic.
6.4. Th no l kh l tng ?
A. Cc phn t kh c th tch khng ng k v chuyn ng thng u gia hai va chm.
B. Kh tun theo ng nh lut Bi-l-Ma-ri-t.
C. Kh tun theo ng nh lut Gay Luy-xc.
D. Kh nhit thp v p sut thp.
Ch ra kt lun khng ng.
6.5. Tm t thch hp in vo ch trng.
a) Lc tng tc gia cc phn t ng thi
b) Lc tng tc gia cc phn t gy ra p sut ca kh.
c) Lc tng tc gia cc phn t lm thay i
d) Lc tng tc gia cc phn t th kh lc tng tc gia cc phn t th lng v th
rn.
6.6. iu kin tiu chun, tc trung bnh ca cc phn t kh nit la 450 m/s v qung ng t
do trung bnh ca phn t ny l 6.10
-6
cm, th tn s ca chm trung bnh ca phn t kh nit iu
kin trn l bao nhiu ?
A. 7,5.10
-9
s
-1
.
B. 0,013 s
-1
.
C. 75 s
-1
.
D. 13.10
10
s
-1
.
6.7. iu kin tiu chun, th tch ca lng kh no sau y l nh nht ?
A. 6 g heeli.
B. 4 g hir.
C. 16 g xi.
D. 28 g nit.
6.8. Ch ra kt qu sai trong cc kt qu sau.
Khi lng mt phn t ca
A. Hir gn bng 0,332.10
-23
g.
B. Nit gn bng 4,65.10
-23
g.
C. Nc gn bng 2,99.10
-23
g.
D. Cacbnic gn bng 7,39.10
-23
g.
6.9. Trong cc hin tng sau y, hin tng no c th p dng nh lut Bi-l-Ma-ri-t ?
A. Mt qu bng ang cn bng b x bt hi ra ngoi.
B. y t t pit-tng ca bm tim cha kh khi u kim tim b bt kn.
C. Bm xe t t khi bnh xe b non hi.
C. C A, B v C.
6.10. C 7 g kh nit iu kin tiu chun. Ngi ta nn ng nhit khi kh ny ti p sut 133
cmHg th th tch ca khi kh by gi l bao nhiu ?
A. 4,26 dm
3
.
B. 4 dm
3
.
C. 3,52 dm
3
.
D. 3,20 dm
3
.
6.11. Mt lng kh xi cha trong bnh kim loi c p sut 1,5 atm. Ngi ta rt t t 1/3 khi
lng xi ra ngoi th p sut kh trong bnh l bao nhiu ? Coi nhit kh khng i.
A. 1,5 atm.
B. 1 atm.
C. 0,75 atm.
D. 0,5 atm.
6.12. Mt khi kh
0
0 C v p sut 20 atm c th tch l 5 lt. Th tch ca khi kh trn iu kin
tiu chun l bao nhiu ?
A. 2,5 lt.
B. 5 lt.
C. 100 lt.
D. 200 lt.
6.13. Mt qu bng c dung tch 2 lt, lc u cha khng kh p sut kh quyn bng 1 atm.
Ngi ta bm khng kh p sut kh quyn vo bng, mi ln bm c 0,2 dm
3
. p sut ca
khng kh trong bng sau 50 ln bm l bao nhiu ? Coi nhit ca khng kh khng i.
A. 1 atm.
B. 2 atm.
C. 4 atm.
D. 6 atm.
6.14. Bnh A c dung tch 3 lt, cha kh heli c p sut l 2 atm. Bnh B c th tch 4 lt, cha kh
nit cso p sut 1 atm. Nhit hai bnh nh nhau. Cho hai bnh thng nhau bng mt ng nh th
p sut ca hn hp kh trong bnh l bao nhiu ?
A.
3
atm.
7

B. 1 atm.
C.
10
atm.
7

D. 3 atm.
6.15. Chn kt lun ng.
Khi lm lnh mt lng kh c th tch khng i th
A. p sut kh tng.
B. Khi lng ring ca kh gim.
C. S phn t ca mt n v th tch tng.
D. Khi lng mol ca kh khng i.
6.16. Mt bnh thp cha kh 27
o
C di p sut 6,3.10
5
Pa. Lm lnh bnh kh ti nhit -73
o
C
th p sut ca kh trong bnh l bao nhiu ?
A. 6,8.10
5
Pa.
B. 5,2.10
5
Pa.
C. 4,2. 10
5
Pa.
D. 3,1. 10
5
Pa.
6.17. Mt bnh thp cha kh 7
o
C di p sut 4 atm. Nhit ca kh trong bnh l bao nhiu khi
p sut kh tng thm 0,5 atm ?
A. 8
o
C.
B. 42
o
C.
C. 56
o
C.
D. 61
o
C.
6.18. Tm t thch hp in vo ch trng.
a) Trong qu trnh ng nhit, khi dn kh th p sut ca mt lng kh s Trng hp ny tc
trung bnh ca cc phn t kh cn mt phn t kh nn p sut ca kh gim.
b) Trong qu trnh ng tch, khi ca mt lng kh tng th p sut ca kh tng. y,
khng thay i nhng do tc trung bnh ca cc phn t kh tng nn p sut ca kh tng.
c) Trong qu trnh ng p, khi nhit ca mt lng kh tng th ca khi kh phi tng. S d
nh vy l v ca phn t kh tng nn mt phn t kh phi gim.
d) Vi hai cht kh c cng nhit v cng mt phn t th p sut ca hai cht kh l
6.19. Trong phng trnh trng thi
pV
T
= hng s th hng s ny ph thuc vo g ?
A. p sut kh.
B. Th tch kh.
C. Nhit kh.
D. Khi lng kh v loi kh.
6.20. Cho cc ng biu din trng thi ca mt khi kh nh hnh 6.5. ng biu din trong hnh
v no khng phi l ng qu trnh ?
A. Hnh 6.5a.
B. Hnh 6.5b.
C. Hnh 6.5c.
D. Hnh 6.5d.
6.21. ng biu din trng thi bin i ca mt khi kh nh hnh 6.6. Quy c :
a) nh lut Bi-l-Ma-ri-t l (1).
b) nh lut Sc-l l (2).
c) nh lut Gay Luy-xc l (4).
Hy in vo ch trng trong cc cu sau :
A. on AB ta s dng
B. on BC ta s dng
C. on CD ta s dng
D. on DA ta s dng
6.22*. Mt xi lanh t thng ng, bn trong cha kh v c y kn bng mt pit-tng d chuyn
ng c khi lng m. Th tch kh trong xi lanh thay i th no nu xi lanh chuyn ng nhanh
dn u ln trn ? Kh quyn c nhit v p sut khng i. B qua lc cn ca khng kh.
A. Khng i.
B. Tng ln.
C. Gim i.
D. Khng xc nh.
6.23. Ch ra nhn xt sai
on 1-2 trong hnh 6.7 biu din qu trnh bin i trng thi ca mt khi kh. So snh trng thi
1 v trng thi 2 ca khi kh ta thy :
A. V
1
< V
2
.
B. T
1
< T
2
.
C. p
1
< p
2
.
D. p
1
> p
2
.
6.24. Ch ra nhn xt sai.
on 1-2 trong hnh 6.8 biu din qu trnh bin i trng thi ca mt khi kh. So snh trng thi
1 v trng thi 2 ca khi kh ta thy :
A. p
1
< p
2
.
B. V
1
< V
2
.
C. T
1
< T
2
.
D. T
1
> T
2
.
6.25*. Hai bnh ging nhau cha cng mt cht kh v ni vi nhau bng mt ng nm ngang,
gia c mt git thu ngn ngn cch hai bnh (H6.9).
Nhit ca hai bnh l T
1
v T
2
(T
2
> T
1
). Nu tng nhit c hai bnh ln 2T
1
v 2T
2
th git
thu ngn s :
A. Dch chuyn sang tri.
B. Dch chuyn sang phi.
C. Khng dch chuyn.
D. Dao ng.
6.26. Chu trnh ca mt khi khsi c biu din trong h to (V, T) nh hnh 6.10, trong AC
l mt cung hyperbol. Dng cc du (> ; = ; <) in vo ch trng cho thch hp.
a) V
A
V
C
v p
A
p
C
.
b) p
B
p
C
v T
B
T
C
.
c) v
B
V
A
v p
A
p
B
.
6.27. nhit T
1
v p sut p
1
, khi lng ring ca mt cht kh l
1
. Hi nhit T
2
v p
sut
2
th khi lng ring ca cht kh trn l bao nhiu ?
A.
1 1 1
2
2 2
p T
p T

= .
B.
1 2 1
2
2 1
p T
.
p T

=
C.
2 2 1
2
1 1
p T
.
p T

=
D.
2 1 1
2
1 2
p T
.
p T

=
6.28. Mt bnh c dung tch 5 lt cha 7,9 g kh nit p sut 200 kPa. Nhit ca kh trong bnh
l bao nhiu ?
A.
0
154 C. ~
B.
0
208 C. ~
C.
0
254 C. ~
D.
0
S
k = E
l

6.29. mt bnh c dung tch 20 lt cha kh hir p sut 4 atm v nhit
0
27 C.
Khi lng kh cha trong bnh l bao nhiu ?
A. 8,3 g.
B. 6,6 g.
C. 5,7 g.
D. 4 g.
6.30. Mt bnh c dung tch 50 lt cha 8,02 g kh nhit
0
27 Cv p sut 100 kPa. Hi kh trong
bnh l kh g ?
A. xi.
B. Nit.
C. Hli.
D. Hir.

Bi tp t lun
6.31. C bao nhiu phn t cha trong 1 cm
3
nc ? tm khi lng v kch thc gn ng ca
phn t nc. Khi lng ring ca nc l = 1 g/cm
3
.
6.32. Trong nc bin c mt lng vng rt ln.
a) Tnh kch thc ca nguyn t vng.
b) Gii thch ti sao cc ht vng khng lng xung y bin mc du vng l mt trong cc kim loi
nng.
Cho khi lng ring ca vng l = 19 300 kg/m
3
v khi lng mol vng l = 197 g/mol.
6.33. Cho mt bnh hnh cu c dung tch 1 lt ht kh ra v kn. Trn thnh bnh tn ti mt lp
khng kh n phn t. Khi t nng bnh ti nhit 300
o
C th khng cn lp kh trn thnh bnh
na. Xc nh mt phn t kh trong bnh nhit trn. Bit ng knh phn t kh l d = 10
-10

m.
6.34. Mt chm ht chuyn ng p vo bc chn. Tm p sut do chm ht tc dng vo bc chn
nu vn tc ca cc ht trong chm l v = 10
3
m/s, mt ht l n = 5.10
17
ht, khi lng ca mt
ht l m = 3.32.10
-21
kg.
Xt hai trng hp :
a) Bc chn t c nh vung gc vi vn tc ca cc ht.
b) Chm ht chuyn ng theo phng to thnh mt gc = 45
o
so vi bc chn.
6.35. Phn t mt cht kh gm cc nguyn t xi v cacbon. C 2 kg khi kh ny cha 2,74.10
25

phn t. Hy xc nh khi lng ca nguyn t xi v cacbon.
6.36. Trong mt bnh hnh tr gia hai pit-tng nh A v B c cha kh l tng (H.6.11). Pha trn
pit-tng B l cht lng c khi lng ring v c cao ct cht lng l H
1
. Cn dch chuyn pit-
tng A ln pha trn mt khong bng bao nhiu ct cht lng phia trn pit-tng B c cao l
H
2
? cho bit khong cch gia hai pit-tng l h, p sut kh quyn l p
0
. Coi nhit ca kh khng
i, b qua ma st.
6.37. Mt ng thu tinh h hai u di l = 1 m c nhng ngp mt na vo chu thu ngn sau
y kn u trn. Ngi ta nhc ng thu tinh ra khi chu th chiu di ct thu ngn trong ng by
gi l bao nhiu ? Bit p sut kh quyn l 750 mmHg.
6.38. Mt kh p k thu ngn ch khng chnh xc do c mt lng khng kh nh trn ct thu
ngn. Khi p sut l p
01
= 755 mmHg th kh p k ch p
1
= 748 mmHg. Khi p sut l p
02
= 740
mmHg th kh p k ch p
2
= 736 mmHg. Tm chiu di ca kh p k ( di ca ng thu tinh k t
mt thu ngn trong chu). Coi nhit khng i.
6.39. Ba bnh c dung tch V
1
= 3 l, V
2
= 7 l, V
3
= 5l ln lt cha kh xi c p
1
= 2 atm v kh
cacbnic c p
3
= 0,6 atm cng nhit . Ni thng cc bnh vi nhau bng cc ng nh th p sut
ca hn hp kh l bao nhiu ?
6.40*. Mt ng thu tinh hp hai u kn v t thng ng nh hnh 6.12. on AB v CD cha
khng kh, on BC v DE cha thu ngn, on EF l chn khng. di ca cc on trn u
bng nhau. p sut cu kh ti A bng p. Quay ngc ng im F di th p sut ti im F l
bao nhiu ?
6.41. Mt xi lanh t thng ng cha kh v c y kn bng mt pit-tng d chuyn ng c
khi lng m v c din tch S. Th tch kh bng V. Th tch kh bng bao nhiu nu xi lanh dch
chuyn theo phng thng ng vi gia tc a ? Bit p sut kh quyn p
0
v nhit khng i.
6.42. Van an ton ca mt ni p sut s m khi p sut trong ni bng 9 atm. 20
o
C, hi trong ni
c p sut 1,5 atm. Hi nhit no th van an ton s m ?
6.43. Trong hai bnh hnh tr kn c tit din khc nhau cha kh l tng cng nhit v c
ng kn bi cc pit-tng. Cc pit-tng lin kt vi nhau bi thanh cng v trng thi cn bng.
Gia cc pit-tng l chn khng. Khong cch t y bnh ti pit-tng l bng nhau(H.6.13). Nhit
ca kh cc bnh ny thay i sau khi cc pit-tng ddichj chuyn sang phi bng na khong
cch gia pit-tng v y. Tm t s nhit ca khng kh hai bnh theo thang nhit Ken-vin ?
B qua lc ma st gia cc pit-tng v thnh bnh.
6.44*. Mt bnh hnh hp ch nht c cc thnh bnh khng cho kh thm qua. Mt pit-tng nh d
chuyn ng chia bnh lm hai phn : Bn tri l thu ngn, bn phi l khng kh. Lc u pit-
tng nm v tr cn bng chia bnh lm hai phn bng nhau, mi phn dai l (H.6.14). Ta gim
nhit ca bnh xung 3 ln (theo nhit Ken-vin) th pit-tng dch chuyn sang phi mt on l
bao nhiu ?B qua ma st v s n v nhit ca bnh, thu ngn.
6.45*. Mt xilanh kn t thng ng c mt pit-tng c th dch chuyn khng ma st (H.6.15).
c hai phia ca pit-tng c cng loi kh v cng khi lng. nhit T th tch phn trn ln hn
phn di n ln. T s ny l bao nhiu khi nhit ca xilanh l T (T >T) ?
6.46. C bao nhiu thu ngn chy vo trong ng thu tinh khi lm ngui ng ti nhit 16
o
C bit
rng ng c dung tch 5 cm
3
ang nhit 400
o
C (H.6.16). Cho khi lng ring ca thu ngn
16
o
C l = 13,6 g/cm
3
.
6.47*. Cho ng biu din 1 mol kh nh hnh 6.17 vi 1 2 // 3 4 // OT v 2 4 // OV.
a) M t cc qu trnh tng ng vi tng on trn ng biu din. V ng biu din
cc qu trnh trn trong h to (p, V).
b) Gia s tr T
1
v T
3
bit, tm T
2
.
6.48. ng biu din qu trnh bin i trng thi ca mt mol kh l tng trong h to (p, V)
nh hnh 6.18. Nhit trng thi 1 v trng thi 3 l T
1
= 300 K v T
3
= 400 K. Tm nhit
trng thi 2.
6.49. Mt cht kh c khi lng l 1 g nhit 27
o
C, p sut 0,5 atm v th tch l 1,8 l> Hi kh
l kh g ?
6.50. Mt bnh kn cha y nc nhit 27
o
C. p sut trong bnh l bao nhiu nu lc tng
tc gia cc phn t nc t nhin bin mt ?
6.51. Trong bnh cha hn hp kh khng phn ng ho hc vi nhau, c khi lng v khi lng
mol ca mi kh ln lt l m
1
, m
2
, , m
n
v
1
,
2
,,
n
. tnh khi lng mol ca hn hp kh
trn.
6.52. Mt qu cu cao su mng c trng lng P = 0,5 N cha y kh nit v c nhng trong h
su h = 100 m. Tm khi lng m ca kh nit cha trong qu cu bit rng qu cu trng thi
cn bng. S cn bng ny c bn vng khng ? Ti sao ? Bit p sut kh quyn l p
0
= 760 mmHg,
nhit ca nc h su 100 m l t =
0
4 C. B qua sc cng ca mng cao su. Khi lng
ring ca nc l = 1 000 kg/m
3
. Ly g = 10 m/s
2
.
6.53. Trong mt phng c th tch 30 m
3
cha khng kh nhit 15
o
C. Khi lng khng kh
trong phng thay i bao nhiu nu nhit ca phng tng ti 25
o
C ? Bit p sut kh quyn l =
1 atm, khi lng mol trung bnh ca khng kh l 28,9 g/mol.
6.54. Trong mt bnh c dung tch V = 1 l cha 1 g hirit uran UH
3
. khi t nng bnh ti nhit t
= 400
o
C th hirit uran b phn tch hon ton thnh uran (A = 238) v hir. Tm p sut kh trong
bnh nhit trn.
6.55*. C 20 g hli cha trong xilanh c pit-tng dch chuyn rt chm t trng thi 1 c th tch V
1

= 32 l v p sut p
1
= 4,1 atm ti trng thi 2 c V
2
= 9 l v p
2
= 15,5 atm. Nhit ln nht m khi
kh c c l bao nhiu nu ng biu din qu trnh bin i t trng thi 1 sang trng thi 2 nh
hnh 6.19 ?
6.56*. Mt bnh cha hn hp kh hli v xi. nhit t = - 2
o
C v p sut p = 0,9 atm th khi
lng ring ca hn hp kh trn l = 0,44 kg/m
3
. p sut trung bnh l bao nhiu nu ly i t
bnh mt na s phn t xi ?
6.57. Mt xilanh c ch to t vt liu cch nhit, chia lm hai phn bi bc ngn khng dn
nhit vi th tch tng ng l V
1
v V
2
.
Phn mt cha kh c nhit T
1
v p sut p
1
. Phn hai
cng cha kh cng loi nhng c p sut v nhit l p
2
v T
2
(T
2
> T
1
) . Nhit kh trong
xilanh l bao nhiu nu b bc ngn ?
6.58. Cc pit-tng ca hai xilanh ging nhau c lin kt vi nhau qua thanh cng sao cho th tch
di cc pit-tng bng nhau (H.6.20). Trong mi xilanh cha kh xilanh tri l p. Sau xilanh
ny c nung nng ti nhit T
1
cn nhit cua xi lanh phi vn l T. Khi cn bng, p sut kh
trong mi xilanh l bao nhiu ? Bit p sut kh quyn l p
0
. B qua khi lng ca cc pit-tng.
6.59. Trong mt xilanh thng ng cha mt lng kh m c khi lng mol l . Mt l xo c
cng k gn pit-tng vi y xilanh (H.6.21). nhit T
1
, pit-tng cch y l h. nung nng kh
trong xilanh ti nhit T
2
l bao nhiu th pit-tng c nng ln ti cao H ?
6.60*. Mt bnh c din tch tit din S cha kh l tng c khi lng mol l v nhit T,
chuyn ng vi gia tc a theo phng vung gc vi tit din (H.6.22). Khi lng kh trong bnh
l m. Tm hiu s khi lng ring ca kh st thnh sau v thnh trc ca bnh. B qua trng lc
tc dng ln kh.

Chng VII
CHT RN V CHT LNG
S CHUYN TH

A - TM TT KIN THC
1. Cht rn
a) Cu trc
Cht rn gm cht kt tinh v cht v nh hnh.
- Cht rn kt tinh c cu to t tinh th, bn trong c cu trc mng. Tnh cht c bn ca
tinh th l tnh d hng.
- Cht rn kt tinh gm cht rn n tinh th v cht rn a tinh th. Cht rn n tinh th c
tnh d hng, cht rn a tinh th c tnh ng hng.
- Cht rn v nh hnh khng c cu to tinh th, bn trong c cu trc trt t gn v c tnh
ng hng.
b) Chuyn ng nhit
- Trong cht rn kt tinh, chuyn ng nhit l dao ng ca cc ht quanh v tr cn bng xc
nh.
- Trong cht v nh hnh, chuyn ng nhit l dao ng c ca cc ht quanh v tr cn bng.
- Nhit cng cao th chuyn ng nhit cng mnh.
c) Bin dng
- Vt chu tc ng ca ngoi lc s b bin dng.
- Bin dng n hi l bin dng ca vt khi ngoi lc thi tc dng th vt ly li hnh dng v kch
thc ban u. Nu ngoi lc thi tc dng m vt cn bin dng th l bin dng cn d.
- trong bin dng n hi c cc loi bin dng c bn l bin dng ko, bin dng nn, bin dng
lch. Bin dng un v xon c th quy v cc loi bin dng c bn.
- Gii hn n hi :
h
=
h
F
S
(N/m
2
) vi F
h
l lc ko ln nht m vt cn gi c tnh n hi.
- Trong gii hn n hi, bin dng ko hoc nn tun theo nh lut Hc :
F = kl vi
0
S
k = E
l
(N/m) gi l h s n hi hay cng ca vt. E (Pa) gi l sut n hi hay
sut Y-ng ca cht lm vt.
- Gii hn bn :
b
=
b
F
S
(N/m
2
) vi F
b
l lc ko nh nht m vt b t, gy
d) S n v nhit
Vi bin thin nhit khng ln, s n v nhit ca cht rn tun theo cc cng thc sau :
- S n di : l
t
= l
0
(1 + t)
- S n khi : V
t
= V
0
(1 + t)
- Vi cht rn ng hng th 3.
2. Cht lng
a) Cu trc. Cht lng c cu trc trt t gn.
b) Chuyn ng nhit. Trong cht lng, cc ht dao ng quanh v tr cn bng tm thi.
c) S n v nhit : V
t
= V
0
(1 + t).
d) Lc cng b mt : F = l , vi l h s cng b mt ca cht lng. H s cng b mt ph thuc
vo bn cht v nhit ca cht lng. Khi nhit tng, h s cng b mt ca cht lng gim.
- Lc cng b mt t ln ng gii hn v vung gc vi n, c phng tip tuyn vi b mt ca
khi lng, c chiu hng v pha mng b mt khi lng gy ra lc cng .
e) Hin tng dnh t v khng dnh t
Khi cht lng tip xc vi cht rn, tu theo tng quan gia cc lc tng tc phn t m xy ra
hin tng dnh t hay khng dnh t. Kt qu l b cht lng tip gip vi thnh bnh b lm
xung hay li ln. Khi mt khum ca cht lng gy ra p sut ph.
- Nu mt khum ca cht lng l mt cu th
2
p =
R

vi R l bn knh mt cu.
- Nu khum ca cht lng l mt tr th p =
R

vi R l bn knh mt tr.
- Vi mt khum li th p sut ph c hng vo cht lng, mt khum lm th p sut ph
hng ra ngoi cht lng.
f) Hin tng mao dn
- Cc hin tng trn ca cht lng gy ra hin tng mao dn.
- dng ln (dnh t) hay tt xung (khng dnh t) ca cht lng trong ng mao dn l :
4
h =
gd

.
3. S chuyn th
- Cht rn kt tinh nng chy v ng c mt nhit xc nh gi l im nng chy. cht v
nh hnh khng c nhit nng chy xc nh.
- Mi cht lng si mt nhit xc nh gi l im si. im si ca cht lng ph thuc vo
bn cht ca cht lng v p sut trn b mt cht lng.
- Khi chuyn t th rn kt tinh sang th lng im nng chy th phi cung cp nhit lng Q =
m.
- Khi chuyn t th lng sang th rn th to nhit lng Q = m.
- Khi chuyn t th lng sang th hi nhit ho hi th phi cung cp nhit lng Q = Lm.
- Khi chuyn t th hi sang th lng th to nhit lng Q = Lm.
4. m khng kh
Hi nc trong khng kh gy nn m khng kh. m khng kh bao gm :
- m tuyt i : a (g/m
3
) l khi lng hi nc cha trong 1 m
3
khng kh tnh ra gam.
- m cc i : A (g/m
3
) l khi lng hi nc bo ho cha trong 1 m
3
khng kh tnh ra
gam.
- m t i :
a
f =
A
(%).
- im sng l nhit m ti hi nc trong khng kh tr nn bo ho.

B BI TP

Bi tp trc nghim
6.1. Ghp mt ni dung ct bn tri vi mt ni dung tng ng ct bn phi.
1. Cu trc ca cht rn v
nh hnh v cht lng.
a) S thay i hnh dng ca vt rn.
2. S ging nhau ca chuyn
ng nhit trong cht rn v
b) Cu trc trt t gn.
cht lng.
3. Tnh n hi c) S tng kch thc ca vt khi nhit tng.
4. Bin dng nn. d) Dao ng ca cc ht quanh v tr cn bng.
5. S n v nhit ca cht
rn.
e) T s gia m tuyt i v m cc i.
6 m t i. f) Bin dng lm cong vt.
g) Bin dng lm gim di v tng tit din ca thanh.
h) Tnh cht ca vt ly li hnh dng, kch thc ban u khi
lc ngng tc dng.
6.2. Ch ra kt lun ng, kt lun sai.
A. Cht rn kt tinh c hnh dng hnh hc, cht rn v nh hnh khng c hnh dng xc nh.
B. Mi cht ch c th l cht rn kt tinh hoc l cht rn v nh hnh.
C. Cht rn kt tinh c cu trc mng tinh th, cn cht rn v nh hnh th cc ht trong sp
sp hn n.
D. Mi cht rn kt tinh ch c mt cu trc mng tinh th xc nh.
E. Ht mui n l vt n tinh th, ng l cht a tinh th.
6.3. Tm t thch hp in vo ch trng.
a) Chuyn ng nhit trong cht kh l khng ngng ca cc ht (nguyn t, phn t kh).
b) Chuyn ng nhit trong cht rn kt tinh l ca cc ht (nguyn t, phn t hoc ion)
quanh v tr cn bng xc nh.
c) Chuyn ng nhit trong cht rn v nh hnh l dao ng ca cc ht quanh v tr
d) Chuyn ng nhit trong cht lng l dao ng ca cc ht quanh v tr
6.4. Ch ra kt lun ng, kt lun sai.
A. Cht rn v nh hnh c tnh cht ng hng v nng chy mt nhit xc nh.
B. Cht rn n tinh th c tnh cht d hng v ng c mt nhit xc nh.
C. Cht rn a tinh th c tnh cht d hng v ng c mt nhit khng xc nh.
D. Cht rn a tinh th c tnh ng hng v nng chy nhit xc nh.
6.5. Vt no di y khng chu bin dng nn ?
A. Tr cu.
B. Ct nh.
C. Mt bn khng vt.
D. Chn bn.
6.6. Vt no di y chu bin dng lch ?
A. Dy thp treo vt nng.
B. Dy thp ang b ct bi km.
C. Chic inh ang b ng vo tng.
6.7. C hai si dy nhm, dy th nht c chiu di gp 3 ln nhng tit din nh bng na dy th
hai. ko dn thm 1% chiu di ban u ca mi dy th lc ko dy th nht so vi lc ko dy
th hai l :
A. F
1
= F
1
.
B.
2
1
F
F
2
= .
C. F
1
= 6F
2
.
D. F
1
= 2F
2
.
Hy chn cu ng.
6.8. Mt si dy ng di 2 m v tit din l 1 mm
2
. treo mt vt nng 2 kg th si day ng di
thm 0,49 mm. Cho g = 9,8 m/s
2
. Sut Y-ng ca ng l bao nhiu ?
A. 7.10
10
Pa.
B. 7,5.10
10
Pa.
C. 8.10
10
Pa.
D. 8,5.10
10
Pa.
6.9. Mt thanh thp c chiu di 5 m, tit din ngang l mt hnh vung mi cnh di 2 cm. Bit sut
n hi ca thp l 2,1.10
11
Pa. H s n hi ca thanh l bao nhiu ?
A. 4,2.10
7
N/m.
B. 21.10
7
N/m.
C. 1,68.10
7
N/m.
D. 0,21.10
7
N/m.
6.10. Mt l xo ng nht c cng l k. Ct l xo lm hai phn bng nhau th cng ca mi
na l bao nhiu ?
A.
k
2
.
B. k.
C. 2k.
D.
k
4
.
7.11. Mt thanh thp c tit din hnh trn, ng knh 2 cm c gi mt u. Ko u kia ca
thanh bng mt lc nh nht l 210 400 N th thanh thp b t. Gii hn bn ca thp l bao nhiu ?
A. 6,7.10
8
Pa.
B. 6,5.10
8
Pa.
C. 6,9.10
8
Pa.
D. 7,0.10
8
Pa.
7.12. Mt bng kp B gm mt bn bng st v mt bn bng ng thau. Bng kp ny c ni vi
ngun in nh hnh 7.1 v n sng. Sau mt thi gian th n tt. Thanh kim loi pha trn bng
kp lm bng g ?
A. St.
B. ng thau.
C. St hoc ng thau u c.
D. Cha c s kt lun.
7.13. S n v nhit khng c ng dng trong hin tng no di y ?
A. ng ng dn hi nng trong nh my c on phi un cong.
B. Cu st c mt u c nh, u kia khng c nh.
C. Tn lp nh c dng phng.
D. ui bng n in trn, phi chn thu tinh lm tr v dy kim loi lm dy trc c cng h
s dn n khi.
7.14. Mt tm ng hnh ch nht gia c khot mt l trn. ng knh l trn thay i nh th
no khi ta gim nhit ca tm ng.
A. khng i.
B. Gim.
C. Tng.
D. Cha c s kt lun.
7.15. Bui sng nhit 15
o
C, chiu di ca thanh bng thp l 10 m. Hi bui tra nhit
30
o
C th chiu di ca thanh thp trn l bao nhiu ? Bit h s n khi ca thp l 33.10
-6
K
-1
.
A. 10,00494 m.
B. 10,00322 m.
C. 10,00216 m.
D. 10,00165 m.
7.16. Mt l nhm hnh ch nht c kch thc 2 m 1 m 0
o
C. t nng tm nhm ti nhit
400
o
C th din tch tm nhm s la bao nhiu ? Bit h s n di cua nhm l 25.10
-6
K
-1
.
A. 2,02 m
2
.
B. 2,03 m
2
.
C. 2,04 m
2
.
D. 2,05 m
2
.
7.18. Mt m bng ng thau c dung tch 3 lt nhit 30
o
C. Dng m ny un nc th khi si
dung tch ca m l 3,012 lt. H s n di ca ng thau l bao nhiu ?
A.17,5.10
-6
K
-1
.
B. 18.10
-6
K
-1
.
C. 18,5.10
-6
K
-1
.
D. 19.10
-6
K
-1
.
7.18. Mt si ch c th ni trn mt bt ru. Nh nh mt s git xn bn cnh si ch th xy
ra hin tng g i vi si ch ?
A. Si ch ng yn.
b. Si ch chuyn ng v pha c xng.
C. Si ch chuyn ng v pha khng c xng.
D. Si ch chuyn ng theo chiu dc ca si.
7.19. lm cc vin ch trong n sng sn c trn u, ngi ta rt ch nng chy qua nhng l
hp t mt cao no , ti sao vy ?
A. ch nng chy to thnh nhng vin ch tch ri nhau.
B. ch nng chy tip xc vi khng kh lu hn s chng ngui v ng c nhanh.
C. ch nng chy gp sc cn ca khng kh s chuyn ng chm dn nn khi ri xung sn s
khng b mo.
D. ch nng chy ri t do trc khi ng c.
7.20. Ct ming ba theo khung hnh 7.2 ri th ni trn mt nc. Nh nh mt t nc x phng
vo trong lng ming ba th.
A. Ming ba vn ng yn.
B. Ming ba s chuyn ng theo hng pha mi nhn.
C. Ming ba chuyn ng theo hng h ca khung.
D. Ming ba quay trn.
Hy chn cu ng.
7.21. Cc git nc ri ra t ng nh git. Hi trng hp no git nc nng hn, khi nc nng
hay nc ngui ?
A. Nh nhau.
B. Git nc ngui nng hn.
C. Git nc nng nng hn.
D. Khng xc nh c.
7.22. Dng mt ng nh git c ng knh trong ca ng l d = 0,4 mm nh 0.5 cm
3
du ho
thnh 100 git. H s cng b mt ca du ho l bao nhiu ? Bit
h
= 800 kg/m
3
, g = 9,8 m/s
2
.
A. 0,030 N/m.
B. 0,031 N/m.
C. 0,032 N/m.
D. 0,033 N/m.
7.23. Hin tng no sau y l do hin tng dnh t ?
A. Git cht lng trn mt vt rn b co trn.
B. Cht lng rt vo cc cao hn ming cc.
C. Mc cht lng trong ng mao dn thp hn mc cht lng ngoi chu.
D. Cht lng chy thnh git ra khi ng mao dn.
7.24. Cm mt ng mao dn thy tinh trong chu nc nng, mc nc trong ng mao dn s nh
th no khi nc trong chu ngui i ? V sao?
A. Mc nc trong ng mao dn gim i v khi lng ring ca noc tng.
B. Mc nc trong ng mao dn tng ln v h s cng b mt tng.
C. Mc nc trong ng mao dn tng ln v khi lng ring ca nc tng chm hn so vi h s
cng b mt.
D. Mc nc trong ng mao dn tng ln v kch thc ng mao dn nh i.
7.25. Cm mt ng mao dn thu tinh trong chu nc nng, mc nc trong ng mao dn s nh
th no khi nc :
a) nhit ca nc th cao mc nc trong ng mau dn s gim.
b) Cho thm mui vo bnh nc th cao ca mc nc trong ng mao dn s
c) a chu nc trn t Bc vo Nam th cao mc nc trong ng mao dn s
d) Thay nc trong bnh bng ru th cao mc ru trong ng mao dn so vi trc s
7.26. ng dng thc t no di y lin quan n hin tng mao dn ?
A. Dng thic hn ng hoc st.
B. Dng si bng lm bc n du.
C. Xi ti xp lp t trn b mt gi m cho cy.
D. B v C.
Hy chn cu ng.
7.27. Ch ra nhn xt sai v s chuyn trng thi ca nc.
A. Cn phi cung cp nhit lng nc 0
o
C thnh nc 0
o
C. Th tch ring ca nc
0
o
C ln hn th tch ring ca nc 0
o
C.
B. Nc 100
o
C phi to nhit ra mi trng tr thnh nc 0
o
C. Th tch ring ca nc
mi nhit u nh nhau v khng c s chuyn trng thi.
C. Cn phi cung cp nhit lng nc 100
o
C thnh hi nc 0
o
C . Khi lng ring ca
hi nc nh hn khi lng ring cua nc.
D. Cc nc ni trong mt cc cha nc. Khi cc nc va tan ht, mc nc hu nh
khng i nhng ni nng ca nc trong cc gim.
7.28*. Ngi ta trng mt lng nc nhit 50
o
C vo mt lng nc -40
o
C. Bit khi
lng nc bng khi lng nc . Cho nhit dung ring ca nc v nc ln lt l 2 100
J/kg.K v 4 200 J/kg.K, nhit nng chy ca nc l = 330 000 J/kg. Nhit ca hn hp sau
khi cn bng nhit l bao nhiu ?
A. 12
o
C.
B. 5
o
C.
C. 0
o
C.
D. -8
o
C.
7.29. bin hi kh thnh hi bo ho th ta thc hin theo cch no ?
A. Gim nhit cu hi ng tch.
B. Nn hi ng nhit.
C. Va nn hi va lm lnh.
D. C A, B v C.
7.30. Trong 1 m
3
khng kh t
o
C cha m (g) hi nc . Khi lng ring ca hi nc bo ho
nhit l (kg/m
3
). Trong cc trng hp di y, cho theo th t t, m, , trng hp no
khng kh m nht ( m t i cao nht) ?
A. 10 ; 5 ; 9,4.10
-3
.
B. 15 ; 7 ; 12,8.10
-3
.
C. 20 ; 15 ; 17,3.10
-3
.
D. 30 ; 18 ; 30,3.10
-3
.

Bi tp t lun
7.31. Tinh th mui n NaCl gm cc mng c s hnh lp phng c to ra t c ion Na
+
v
ion Cl
-
sp xp an xen nhau. Mi mng c s c 4 ion Na
+
v 4 ion Cl
-
nm ti cc nh ca n.
Xc nh khong cch nh nht gia tm cu hai ion. Bit mui n c khi lng mol l = 59,5 h
v khi lng ring l = 2,21.10
3
kg/m
3
.
7.32. nhit phng, tinh th st gm cc mng c s hnh lp phng i xng tm. Cc
nguyn t st nm ti cc nh v tm i xng ca hnh lp phng. Xc nh hng s mng (l
cnh ca hnh lp phng) v khong cch kh nht gia cc nguyn t st. Bit st c khi lng
mol l 55,9 g v khi lng ring l 7,87 g/cm
3
.
7.33. C hai khi lng mui ging nhau ho vo hai bnh nc ging nhau c cng nhit ban
u. bnh 1, mui ho nc dng n tinh th ln. bnh 2, mui ho nc dng bt. Sau khi
mui tan ht, nhit bnh no cao hn ?
7.34. Cn phi ko mt thanh c tit din S = 1 cm
2
vi mt lc l bao nhiu thanh ny di thm
ging nh khi t nng thanh tng thm 1
o
C ? Bit cht lm thanh c h s n di = 12.10
-6
K
-1

v sut Y-ng E = 2,1.10
11
N/m
2
.
7.35*. Gia hai bc tng cao ngi ta t hai thanh c cng tit din S nhng lm bng hai vt liu
khc nhau v c di tng ng l l
1
, l
2
(H.7.3). Cc thanh c t nng nhit tng thm
t. Tm lc ma cc thanh tng tc vi nhau nu h s n di v sut n hi ca cht lm cc thanh
l
1
, E
1
v
2
, E
2
. B qua s bin dng ca tng.
7.36*. Mt vng trn kim loi c quay u trong mt phng nm ngang quanh tm ca n. Kim
loi ny c gii hn n hi l = 2.10
7
N/m
2
v khi lng ring = 11,3.10
3
kg/m
3
. Xc nh tc
di ln nht ca mt im trn vng trn kim loi.
7.37. Xc nh di ca thanh st v thanh ng 0
o
C nu hiu s di ca cc thanh t
1
=
50
o
C v t
2
= 450
o
C c ln bng nhau v bng l = 2 cm. Bit h s n di ca st v ng ln lt
l
1
= 12.10
-8
K
-1
v
2
= 17.10
-6
K
-1
.
7.38. Mt bng kp c to ra t thp v ng, b dy cu cc tm nh nhau v bng a = 0,2 mm.
nhit T
1
= 293 K th bng kp phng. Tm bn knh cong ca bng kp khi nhit ca n l
T
2
= 393 K. Bit h s n di c thp v ng ln lt l
1
= 1,1.10
-5
K
-1
v
2
= 2.10
-5
K
-1
.
7.39. Mt chic vng nhn bng ng thau c b dy nh c t nng ti nhit t
1
= 573 k ri
lun kht vo mt trc thp nhit T
2
= 291 K. Lc ko cng vng l bao nhiu khi n ngui ti
nhit ca trc thp ? Tit din ca vng c kich thc S = 2 5 mm
2
. Bit rng ng thau c h
s n di = 1,84.10
-5
K
-1
v sut Y-ng E = 6,47.10
10
Pa.
7.40. Mt qu cu thu tinh c h s n khi l c cn ba ln : Mt ln trong khng kh v hai
ln trong cht lng nhng nhit t
1
v t
2
. S ch ca cn trong ba ln cn l P, P
1
, P
2
. Xc nh h
s n khi
1
ca cht lng.
7.41. Ti sao khi nhc bn thu tinh khi mt chu thu ngn li phi dng mt lc ln hn khi nhc
bn khi mt chu nc, mc d nc lm t thu tinh cn thu ngn th khng lm t thu
tinh ?
7.42. Trong chn khng, ngi ta nhng mt ng mao dn thu tinh c bn knh r vo mt chu du,
du ny c tnh n hi km v lm t hon ton thu tinh (H.7.4). Tm p sut ca du ti im
nm cao h/3 k t mt du trong chu vi h l chiu cao ct du dng ln trong ng mao dn.
H s cng b mt ca du l .
7.43. Mt ng mao dn c bn knh 1 mm c nhng thng ng ngp trong nc ti su l v
nc dng ln trong ng l h (H.7.5). ly tay bt u di cu ng ri nhc ng ra khi mt nc.
Nu khng bt ng na th chiu di ct nc cn li trong ng l bao nhiu (ng vn gi theo
phng thng ng) ? Cho bit nc c h s cng b mt l = 70.10
-3
N/m v khi lng ring l
= 10
3
kg/m
3
.
7.44. Mt git thu ngn c khi lng m = 1 g nm gia hai tm thu tinh song song. Tm thu
tinh pha trn v vt t trn n phi c khi lng l bao nhiu git thu ngn c hnh trn dt
bn knh R = 5 cm ? Bit thu ngn khng lm t thu tinh. H s cng b mt v khi lng ring
ca thu ngn ln lt l = 0,465 N/m v = 13 600 kg/m
3
. Ly g = 10 m/s
2
.
7.45*. Ti y ca bnh cch nhit c mt l nh m nc c th chy qua. Trong bnh c cha hn
hp nc v 0
o
C v mt thit b un in c cng sut 600 W. Ngi ta tin hnh kho st s
ph thuc cu nhit trong bnh theo thi gian un. thi thc nghim biu din s ph thuc ca
nhit t
o
C theo thi gian (pht) nh hnh 7.6.
a) Xc nh khi lng nc c trong bnh ti thi im va tan ht.
b) Xc nh khi lng nc trong bnh thot qua l y bnh trong thi gian 1 pht.
c) C bao nhiu nc trong bnh ti thi im bt u th nghim ?
d) C bao nhiu nc trong bnh ti thi im bt u th nghim ?
e) Xc inh khi lng nc cha trong bnh ti thi im kt thc th nghim = 17 pht.
Cho bit nhit ho hi ca nc l L = 2 260 kJ/kg, nhit dung ring ca nc l c = 4 200 J/kgK,
nhit nng chy ca nc l = 340 kJ/kg. B qua s trao i nhit vi bnh cha.
7.46. Mt bnh cch nhit hnh tr cha khi nc a cao 25 cm nhit -20
o
C. Ngi ta rt
nhanh mt lng nc vo bnh cho n khi mt nc cch y bnh 45 cm. Khi cn bng nhit,
mc nc trong bnh gim i 0,5 cm so vi khi va rt nc. Xc nh nhit ca nc rt vo.
Cho khi lng ring ca nc v nc ln lt l
n
= 1 000 kg/m
3
v

= 900 kg/m
3
, nhit
nng chy ca nc l = 340 000 J/kg, nhit dung ring ca nc v nc ln lt l c
n
= 4
200 J/kgK v c


= 2 100 J/kgK.
7.47. Mt h trng c dung tch 2 000 m
3
cha khng kh nhit t
1
= 10
o
C v m t i f
1
=
80%. Cn bao nhiu nc cho bay hi vo lng khng kh trn c c khng kh c m t
i 72% nhng nhit t
2
= 18
o
C ? Bit khi lng ring ca hi nc bo ho nhit t
1
=
10
o
C l
1
= 9,4.10
-3
kg/m
3
v nhit t
2
= 18
o
C l
2
= 15,4.10
-3
kg/m
3
.
7.48. Trong mt bnh c dung tch V = 1 000 l cha khng kh nhit 27
o
C v m t i l f
1

= 65%. m t i trung bnh l bao nhiu nu a vo bnh 1 gan nc ri cho bay hi ht ? Bit
p sut hi nc bo ho nhit 27
o
C l p
b
= 26,7 mmHg.
7.49. Trong xilanh c y kn bi pit-tng cha 10 l khng kh m nhit t = 20
o
C, p sut p
1

= 13,3 kPa v m t i l f = 70%. p sut khng kh trong xilanh l bao nhiu nu th tch
khng kh gim 10 ln nhng nhit vn khng i ? Bit rng p sut hi nc bo ho nhit
t = 20
o
C l p
b
= 2,4 kPa.
7.50. Ban ngy nhit 20
o
C khng kh c m t i l 80%. Hi ban m nhit khng kh
l bao nhiu s c sng ? Gi thit mt ngy m tuyt i khng thay i.
7.51. Mt bnh cha cht lng v hi bo ho ca n. Trong qu trnh dn n ng nhit, cht lng
bay hi ht, th tch ca hi chim ch tng ln 3 ln cn p sut hi gim 2 ln. Tnh t l khi
lng ca cht lng v hi cha trong bnh lc u. coi th tch cht lng chim ch l khng ng
k.
7.52*. Trong cc tn ti hai cht lng khng tc dng ho hc vi nhau l CCl
4
v nc. p sut
kh quyn th CCl
4
si 76,7
o
C cn nc si 100
o
C. Khi un nng u cc th trn mt gii hn
phn chia hai cht lng bt u c hin tng si nhit 65,5
0
C. Lng cht lng bay hi ca
cht no nhiu hn v nhiu hn bao nhiu ln ? Cho p sut hi bo ho ca nc 65,5
o
C l 192
mmHg.
Chng VIII
C S CA NHIT NG LC HC
A TM TT KIN THC
1. Ni nng.
- Ni nng ca h bao gm tng ng nng chuyn ng nhit cu cc phn t cu to nn h v th
nng tng tc gia cc phn t U = f(T,V).
- Ni nng ca h bin i bng hai cch : thc hin cng v truyn nhit.
2. Nguyn l I nhit ng lc hc
bin thin ni nng ca h bng tng i s nhit lng v cng m h nhn c.
U = Q + A
Q > 0 : H nhn nhit lng ; Q < 0 : H nh nhit lng ;
A > 0 : H nhn cng ; A < 0 : H sinh cng ;
U > 0 : Ni nng tng ; U < 0 : Ni nng gim.
Ch : trong h to (p,V), cng A c tnh bng din tch gii hn bi ng biu din qu
trnh.
3.p dng nguyn l I nhit ng lc hc cho kh l tng
- V b qua tng tc gia cc phn t khi khng va chm nn ni nng ca kh l tng ch
ph thuc nhit : U = f(T).
- Qu trnh ng tch : Q = U.
- Qu trnh ng nhit : Q = -A = A, vi A = (-A) l cng m kh sinh ra.
- Qu trnh ng p : Q = U + pV, vi pV l cng m kh sinh ra.
- Qu trnh on nhit (khng c s trao i nhit vi ngoi h) : U = A = -A.
Trong mt chu trnh th U = 0. Do Q = -A = A.
4. ng c nhit l thit b bin i nhit lng thnh cng.
Hiu sut cu ng c : H =
1 2 1 2
1
Q Q T - T

Q T

s .
5. My lnh l thit b nhn nhit t mt vt ri truyn nhit sang vt khc nng hn nh nhn cng
t vt ngoi.
Hiu nng ca my lnh :
2 2 2
1 2 1 2
Q Q T
= =
A Q - Q T - T
s .
6. Nguyn l II nhit ng lc hc
Hai cch pht biu cu nguyn l II :
Cch 1 : Nhit khng th truyn t mt vt sang vt nng hn.
Cch 2 : Khng th ch to ng c vnh cu loi hai.

B BI TP
Bi tp trc nghim
8.1. Ghp mt ni dung ct bn tri vi ni dung tng ng ct bn phi.
1. Ni nng ca kh l
tng.
a)
2
1 2
Q
Q - Q
2
1 2
T
T - T

2. Cc cch bin i ni
nng.
b)
1 2
1
T - T
T

3. H thc ca nguyn l
I nhit ng lc hc.
c)
1
A
Q

4. Hiu sut thc t ca
ng c nhit.
d)
2
1 2
Q
Q - Q

5. Hiu nng thc t ca
my lnh.
e) Q = U + A
6. Hiu sut ca ng c
nhit hot ng theo chu
trnh Cc-n.
f) U A Q = 0
7. Nguyn l II nhit
ng lc hc.
g) Truyn nhit v thc hin cng.
h) Nhit khng th truyn t mt vt sang vt nng hn.
i) Tng ng nng chuyn ng nhit ca cc phn t cu ti nn
vt v th nng tng tc gia cc phn t .

k) Tng ng nng chuyn ng nhit ca cc phn t trong h.

8.2. Cu no di y ni v ni nng l khng ng ?
A. Ni nng l mt dng nng lng c n v l jun.
B. Ni nng ca mt vt ph thuc nhit v th tch ca vt.
C. bin thin ni nng ca mt h trong qu trnh truyn nhit l nhit lng.
D. Ni nng ca kh l tng khng ph thuc vo bn cht ca kh.
8.3. Ch ra cu ng, cu sai.
A. Ni nng ca mt h c th ch l tng ng nng chuyn ng nhit ca cc ht cu to nn h.
B. Khi truyn nhit lng cho mt h th h s thc hin cng.
C. Vi mt h on nhit (khng trao i nhit vi mi trng bn ngoi), khi h nhn cng th ni
nng ca h tng.
D. Nhit lng m h nhn c ch lm tng ng nng chuyn ng nhit ca cc ht cu to nn
h.
8.4. Mt vt c nm ln cao th ni nng ca vt thay i nh th no ?
A. Ni nng ca vt khng i.
B. Ni nng ca vt tng.
C. Ni nng ca vt gim.
D. Ni nng cu vt khng xc nh.
8.5. H thc U = Q l h thc ca nguyn l I nhit ng lc hc p dng cho qu trnh no ca kh
l tng ?
A. Qu trnh ng p.
B. Qu trnh ng nhit.
C. Qua trnh ng tch.
D. C A, B v C.
8.6. H thc no di y l h thc ca nguyn l I ng cho qu trnh khi kh l tng dn n
ng nhit ?
A. U Q = 0 vi Q > 0.
B. Q + A = 0 vi A > 0.
C. Q + A = 0 vi A < 0.
D. U A = 0 vi A < 0.
8.8. Ch ra nhn xt ng.
Mt khi kh l tng bin i trng thi theo chu trnh nh hnh 8.1.
A. Qu trnh 1 -2 : U > 0 ; A < 0 ; Q > 0.
B. Qu trnh 2 -3 : U < 0 ; A > 0 ; Q > 0.
C. Qu trnh 3 -4 : U < 0 ; A = 0 ; Q < 0.
D.Qu trnh 4 -1 : U < 0 ; A > 0 ; Q < 0.
8.9. Mt khi kh l tng bin i trng thi theo chu trnh nh hnh 8.2. Cng m kh nhn c l
bao nhiu ?
A. 18 kJ.
B. 12 kJ.
C. 4 kJ.
D. 8 kJ.
8.10*. Mt lng kh l tng bin i trng thi theo chu trnh ABCA (H.8.2). Nhit lng m khi
kh trao i vi ngoi vt trong mt chu trnh l bao nhiu ?
A. 2 kJ.
B. 4 kJ.
C. 6 kJ.
D. 8 kJ.
8.11*. Ngi ta nung nng ng p 1 kg kh hir th nhit ca khi kh tng thm 200
o
C. cng
m khi kh thc hin l bao nhiu ?
A. 831 kJ.
B. 1 200 kJ.
C. 1 662 kJ.
D. 2 400 kJ.
8.12*. Mt khi kh cha trong mt xilanh cch nhit t thng ng, pha trn l mt pit-tng c
khi lng 500 g. Ngi ta cung cp cho khi kh mt lng nhit 4,5 J th pit-tng chuyn ng ln
trn mt on bng 10 cm. Lc cn li chuyn ng ca pit-tng bng 25 N. B qua ng nng ca
pit-tng. Ni nng ca khi kh tng hay gim bao nhiu ?
A. Tng 1,5 J.
B. Gim 1,5 J.
C. Tng 2 J.
D. Gim 2 J.
8.13*. Bnh thng nhau c hai nhnh A v B ng nc. Trn mt nc c hai pit-tng nh c th
dch chuyn t do. Trn mt pit-tng l khng kh, p sut kh quyn khng thay i. H c gi
cch nhit vi bn ngoi. on gia ni hai bnh c mt kho K (H.8.3). Lc u kho k ng,
mc nc bn A cao hn bn B. Ngi ta m kho cho nc t bn A chy sang bn B cho n luc
mc nc n nh. Trong qu trnh ny :
A. Lc p ca kh quyn thc hin cng v ni nng ca nc tng ln.
B. Nc thc hin cng thng lc p ca kh quyn v ni nng ca nc gim.
C. Lc p ca kh quyn khng thc hin cng i vi nc v ni nng ca nc khng i.
D. Ni nng ca kh quyn khng thc hin cng, ni nng ca nc tng ln.
Hy chn cu ng.
8.14. Tm t thch hp in vo ch trng.
Nguyn l II nhit ng lc hc c th pht biu nh sau :
a) Nhit t truyn t mt vt sang vt nng hn.
b) ng c nhit khn th chuyn ho tt c nhit lng thu c thnh
c) Khng th ch to c ng c nhit ch nhn nhit t
d) Qu trnh truyn nhit l qu trnh
8.15. Ch ra nhn xt ng, nhn xt sai.
A. Tc nhn trong ng c nhit th kh cn tc nhn trong my lnh th lng.
B. ng c nhit c ngun nng l hn hp nhin liu v khng kh khi chy cn my lnh l khng
kh ngoi tri.
C. Ngun lnh ca ng c xe my l khng kh ngoi tri, ca t lnh l thc phm trong t.
D. nng cao hiu sut ca my nhit ta phi nng cao nhit ca ngun nng v lm gim nhit
cua ngun lnh.
8.16. Vi quy c : Q
1
l nhit lng trao i vi ngun nng, Q
2
la nhit lng trao i vi ngun
lnh, A l cng trao i vi mi trng ngoi. Khi my lm lnh hot ng th tc nhn lm lnh :
A. Nhn Q
1
, truyn Q
2
, nhn A.
B. Nhn Q
1
, nhn Q
2
, sinh A.
C. Truyn Q
1
, nhn Q
2
, nhn A.
D. Truyn Q
1
, truyn Q
2
, nhn A.
Hy chn cu ng.
8.17. Mun nng cao hiu sut ca ng c nhit, ta thc hin theo cch no di y ?
A. Dng xilanh c th tch ln.
B. Dng ngun nng c nhit rt cao.
C. Dng ngun lnh, c nhit rt thp.
D. Dng hai ngun nhit c nhit khc nhau nhiu.
8.18. Mt ng c nhit hot ng gia hai ngun nhit khc nhau. Gi Q
1
v Q
2
ln lt l nhit
lng trao i vi ngun nng v ngun lnh, A l cng do ng c thc hin khi hot ng th mt
chu trnh, h thc no sau y l ng ?
A. Q
1
+ Q
2
A = 0.
B. Q
1
Q
2
A = 0.
C. Q
1
+ Q
2
+ A = 0.
D. Q
1
Q
2
+ A = 0.
8.19*. Mt khi kh l tng thc hin bin i theo chu trnh ABCA c biu din trong h to
(p, T) nh hnh 8.4. Ct bn phi ghi h thc lin h gia cc i lng nhit ng lc, ct bn tri
ghi qu trnh tng ng trong chu trnh cho. Hy ghp mt ni dung ct bn tri vi mt ni
dung tng ng ct bn phi.
1. Qu trnh AB a) A = - Q vi Q > 0.
2. Qu trnh BC. b) A = - Q vi Q < 0.
3. Qu trnh CA. c) Q = U vi U > 0.
4. Chu trnh ABCA. d) Q = U vi U < 0.
e) U = Q + A vi A > 0.
f) U = Q + A vi A < 0.
8.20. Mt my lm lnh l c nhit ngun lnh l 2
o
C v hiu hiu nng cc i l 1100%. Nhit
ngun nng l bao nhiu ?
A. 300
o
C.
B. 27
o
C.
C. 27 K.
D. 22 K.
8.21*. Mt ng c nhit c hiu sut cc i la 40%. My lm lnh hot ng theo chiu ngc vi
chiu hot ng ca ng c trn s c hiu nng l bao nhiu ?
A. 40%.
B. 80%.
C. 60%.
D. 150%.
8.22. ng c ca xe my c hiu sut l 20%. Sau mt gi hot ng tiu th ht 1 kg xng c
nng sut to nhit l 46.10
6
J/kg. Cng sut ca ng c xe my l bao nhiu?
A. 2,56 kW.
B. 3,52 kW.
C. 9,20 kW.
D. 10,22 kW.
8.23. Mt my lm lnh c nhit gin bay hi l 0
o
C, nhit gin ngng t l 27,3
o
C v cng
sut ng c l 1,5 kW. Hiu nng thc t ca my lm lnh bng 1/2 hiu nng cc i. C mi
giy my lm lnh ly nhit t gin bay hi l bao nhiu ?
A. 0,75 kJ.
B. 1,50 kJ.
C. 3,0 kJ.
D. 7,5 kJ.
8.24. Mt ng c hot ng theo chu trnh Cc-n c hiu sut l 50%. T s gia nhit lng nhn
t ngun nng v nhit lng to ra ngun lnh l bao nhiu ?
A. 0,5.
B. 1.
C. 1,5.
D. 2.
8.25. in vo ch trng du (> ; = ; <) cho thch hp.
H thc ca nguyn l I : U = Q + A.
a) Trong mt chu trnh ca ng c nhit th Q 0 ; U 0 ; A 0 ; H 1.
b) Trong mt chu trnh ca my lnh th U 0 ; A 0 ; Q ; c 1.

Bi tp t lun
8.26*. Nh nhn nhit m 6,5 g kh hir 27
o
C dn n ng p gp i th tch lc u.
a) Tnh cng do khi lng kh thc hin.
b) Tnh bin thin ni nng ca khi kh.
Cho bit nhit dung ring ng p ca kh hir l c
p
= 14,3.10
3
J/kg.K.
8.27. Phn di ca mt bnh hnh tr c din tch y l S = 0,2 m
2
cha V
0
= 0,1 m
3
khng kh
27
o
C v p sut 760 mmHg, pha trn c y kn bi mt pit-tng rt nh c th di chuyn c.
Khi kh nhn thm nhit lng do t chy 1,5 g xng nn pit-tng dch chuyn di p sut khng
i v nhit tng thm 200
o
C. Nng sut to nhit ca xng l 4.10
7
J/kg.
Tnh cng do dn kh v hiu sut ca qu trnh ny.
8.28. Mt khi kh l tng c khi lng mol l , khi lng m v nhit T, c lm lnh
ng tch sao cho p sut kh gim n ln, sau dn n ng p ti khi nhit ca trng thi cui
cng bng nhit ban u. Xc nh cng m khi kh thc hin.
8.29. Trong xilanh cha m = 2kg khng kh nhit
0
t = 20 C v p sut
5
p = 9,8.10 Pa. t
nng kh kh dn n ng p cho ti khi tng thm
0
100 C . Cho khi lng mol ca khng kh l
= 29 kg/kmol .
Tm th tch khi kh cui qu trnh dn n.
8.30*. Trong mt bnh cch nhit dung tch 100 l c cha 5 g kh hir v 12 g kh xi nhit
0
0
t = 20 C . Xc nh nhit v p sut kh trong bnh sau khi t chy hn hp trn, bit rng khi
to thnh mt mol nc th t ra mt nhit lng Q
0
= 2,4.10
5
J. Cho nhit dung ring ng tch ca
hir v hi nc ln lt l c
1
= 14,3 kJ/kg.K v c
2
= 2,1 kJ/kg.K.8.31. Mt xilanh c pit-tng kn
cch nhit t nm ngang, cha 1 mol kh nhit T
0
v p sut nh hn hai ln so vi p sut bn
ngoi. Pit-tng c th chuyn ng tng dung tch ca xilanh nhng b gi li khi chuyn ng
theo chiu ngc li (H.8.5). Lng nhit phi cung cp cho khi kh l bao nhiu th tch ca n
tng 2 ln ?
Bit rng ni nng ca mt mol kh trn c xc nh theo biu thc U = cT vi c l hng s.
8.32. Mt mol kh thay i trng thi theo qu trnh 1-2-3 (H.8.6). Ni nng ca mol kh c xc
nh theo biu thc U = cT vi c l hng s. Tm nhit lng m kh hp th trong qu trnh .
Gi tr V
1
, V
2
, p
1
v p
2
bit.
8.33. Mt khi kh l tng thc hin mt chu trnh 1-2-3-1 c biu din trong h to (V, T)
nh hnh 8.7. V ng biu din chu trnh trong h to (p, V) v ni r qu trnh no khi kh
thu nhit, to nhit.
8.34*. mt mol kh l tng c ni nng l
3
U = RT
2
bin i trng thi theo chu trnh 1-2-3-1
(H.8.8), trong qu trnh 2 3 l ng nhit. Tm nhit lng m kh to ra.
8.35. Mt mol kh l tng iu kin thng c th chuyn t trng thi 1 sang trng thi 2 theo
qu trnh : 1-3-2 v 1-4-2 (H.8.9). Tm t s nhit lng cn truyn cho khi kh trong hai qu trnh
trn, bit rng ni nng c khi kh l
3
U = RT
2
.
8.36*. Mt mol kh l tng thc hin mt chu trnh c ng biu din trong h to (p, T) theo
chiu nh hnh 8.10. Bit rng T
1
= T
3
= 2T
0
, T
4
= T
0
v T
2
= 4T
0
; p
1
= 2p
2
= 2p
0
v p
3
= p
4
= p
0
.
Ni nng ca kh l
3
U = RT
2
. Tm hiu sut cu chu trnh .
8.37. C W mol kh l tng bin i trng thi theo qu trnh 1-2-3 c biu din trong h to
(p, V) nh hnh 8.11. Khi khi kh thc hin cng A. Bit rng nhit trng thi 1 bng nhit
trng thi 3 v bng T. Xc nh t s p sut gia trng thi 1 v trng thi 2.
8.38. Mt ng c nhit hot ng theo chu trnh Cc-n gia hai ngun nhit l
0
177 C v
0
27 C .
a) Tnh hiu sut ca ng c ny.
b) Khi t hiu sut ny th sau mi gi ng c nhn t ngun nng nhit lng 9.10
8
J. Tnh
cng sut ng c.
8.39. Mt my lnh l tng hot ng gia ngun lnh
0
0 C v ngun nng
0
60 C.
a) Tnh hiu nng ca my lnh.
b) Tnh cng sut ca ng c trong mt gi c th sn xut c 1 tn nc
0
0 C t nc
0
20 C. Cho nhit dung ring ca nc l = 330 kJ/kg.
8.40. T mt my lnh, c trong 1 gi c nhit lng Q = 843 840 J thot ra khi thnh my. Nhit
trong my l t
2
=
0
5 C v nhit phng l t
1
=
0
20 C.
Cng sut nh nht ca my lnh l bao nhiu ?
8.41. Mt ng c nhit hot ng theo chu trnh gm hai qu trnh ng tch v hai qu trnh ng
nhit. Tc nhn l mt mol kh l tng. Th tch nh nht v th tch ln nht ca khi kh ln lt
l V
min
=
3
4.10

m
3
v V
max
=
3
8.10

m
3
. p sut nh nht ca khi kh l p
min
=
5
3.10 N/m
2
. Tnh
hiu sut cc i ca ng c.
8.42*. Mt ng c n 4 k quay u vi tc 8 vng/s. Gin cu ng c nh hnh 8.12. Din
tch S
1
= 425 cm
2
v S
2
= 300 cm
2
. Cho bit 1 cm trn trc OV ng vi th tch 0,25 cm
3
v 1 cm
trn trc Op ng vi p sut 10
3
N/m
2
. Bit rng ng c ny quay 2 vng th thc hin c 1 chu
trnh. Tnh cng sut ca ng c.

You might also like