Professional Documents
Culture Documents
T VN Mt trong nhng ni dung c bn , quan trng ca phn in ho hc l pin in, sc in ng ca pin v th in cc chun ca kim loi . Nhng kin thc gip ta gii thch nhiu vn trong thc tin nh s n mn kim loi, kh nng phn ng ca kim loi khc nhau vi dung dch axit, dung dch mui... Mt khc , n cn gip ta bit cch thit lp cc cp pin c kh nng hot ng tt, xc nh c sc in ng ca pin. Trong nhng nm qua, thi hc sinh gii Quc gia thng hay cp ti phn pin in di nhiu gc khc nhau. Tuy nhin, trong sch gio khoa ph thng , do iu kin gii hn v thi gian nn nhng kin thc trn ch c cp n mt cch s lc. Qua thc tin ging dy i tuyn hc sinh gii Quc gia nhiu nm ti nghin cu, chn la v h thng nhng kin thc l thuyt c bn, trng tm, nhng bi tp in hnh son ra mt chuyn ging dy v pin in gip cho hc sinh hiu su v vn dng c tt nhng kin thc trn vo vic gii cc bi tp. Ni dung gm: PHN A: K hiu cho h in ho theo cng c ca IUPAC (1968)
I. II. III.
T bo in ho in cc T bo Galvani
NI DUNG
PHN A: K HIU CHO H IN HO THEO CNG C CA IUPAC (1968) I. T BO IN HO ( in ho) : L mt h gm 2 in cc l hai vt dn in loi mt (vt dn in electron: dy dn) nhng vo mt hay hai dung dch in li hoc cht in li nng chy( vt dn loi 2: dn in nh ion). Mt in cc cng vi cht in li ca n mt ngn in cc (cng c th hai in cc tham gia vo cng mt ngn) VD1: T bo Vonta in cc Zn , Cu nhng vo dung dch H2SO4 VD2: T bo aniel in cc Zn nhng vo dung dch ZnSO4 in cc Cu nhng vo dung dch CuSO4 Zn ZnSO4 CuSO4 Cu
Phn loi t bo in ho: 2 loi
- T bo Galvani (hay Galvani): Nhng t bo in ho sinh ra dng in nh phn ng oxi ho - kh t pht xy ra trong ( ho nng bin thnh in nng). Khi phn ng ho hc trong t bo c G < 0 v E > 0.
-
di tc ng ca ngun in ngoi .(Khi t bo in ho tiu th cng in bin thnh ho nng trong sn phm in phn.). Khi phn n trong t bo in ho c G > 0 v E < 0. (T bo: H n gin nht) II. IN CC: 1. KN: Mi t bo in ho c hai in cc . Mi in cc nhng vo dung dch in li to thnh mt ngn in cc Ti mi in cc c c mt cp oxi
2
Nguyn Hu THPT Chuyn Hng Yn ho - kh . Khi t bo in ho hot ng c dng in chy t in cc ny sang in cc kia . trn b mt in cc xy ra s oxi ho hoc s kh ( na phn ng oxi ho hoc na phn ng kh) Catot: L in cc ti lun xy ra na phn ng Kh Ox + ne kh:
c c
( C hai loi t bo Galvani v in phn u nh vy) -Trong t bo Galvani: -Trong t bo in phn: Ngc nhau
Trong trng hp chung in cc c xt khng phi l in cc c iu kin tiu chun . Chng hn vi s pin: Pt , H2 (1 atm) H+ (C = 1,0 M) Mn+ (C 0) M Ta c :
E pin = E pin - R T ln nF
0
+
CH . CM
2 CM . PH2 n+
(1)
H2
CH
= 1,0 ; P H
E
aM CM 1,0
E pin =
Mn+/ M
RT nF
ln C
Mn+
(1a)
= E0
Mn+/ M
0,059 n
lg C
M
n+
(1b)
2. Phn loi in cc
1- n cht tip xc vi ion ca n trong dung dch
+ in cc kim loi: Mt thanh kim loi nhng vo trong dung dch mui ca n. c vit: M(r)Mn+ (aq) .
3
M (r)
+ in cc kh: Gm mt thanh kim loi tr (hay graphit) ng vai tr vt dn in ng thi l vt mang cc phn t kh , c nhng trong dung dch cha ion tng ng v c bo ho bng kh tng ng (in cc tip xc ng thi vi kh v dung dch cha ion ca n) c vit: VD: in cc hiro c vit : (Pt) H2 H+ ; in cc kh clo: (Pt) Cl2 Cl- ... 1/2 H2 (k) + H2O Phn ng in cc hiro l: H3O+ + e Th ca in cc c xc nh theo phng trnh:
E = E0 - 0,059 lg
H2
+
(4)
[H3O ] H V E03O +/ H2
vo dung dch cha ng thi dng oxi ho v dng kh ca cp oxi ho kh Mm+/ Mn (in cc trong kim loi v kh khng tham gia trc tip vo phn ng in cc), c vit: PtMn+, Mm+ Phn ng xy ra in cc c dng tng qut: Ox + ne
4
Kh
VD: Pt Fe2+ , Fe3+ l in cc oxi ho - kh v lc ny ch xy ra : Fe3+ + e Fe2+ Sn phm ca s kh (Fe2+) v sn phm ca s oxi ho (Fe 3+) khng thot ra trn in cc m vn trong dung dch
3 - Kim loi tip xc vi mt mui t tan ca n trong dung dch ca mt
E = E0 + 0,059 lg [Mn+] n
VD: + in cc bc - bc clorua: Ag AgCl , KCl + in cc calomen : Hg Hg2Cl2 , KCl Phn ng in cc calomen: Hg2Cl2 + 2e 2Hg + 2ClV Mn+ tn ti trong dung dch cha anion c th to thnh vi n mui t tan nn Mn+ c xc nh bi tch s tan ca mui kh tan v nng ca anion tng ng:
[ Hg22+] = T Hg Cl
2 2
[ Cl- ]2
Nn :
(9)
Mt s dng in cc thng gp: in cc - KL/ ion KL - C kh K hiu M(r)Mn+ (aq) . Cp Ox / kh Mn+/M Na phn ng Mn+ (aq) + ne Xn+(aq) + ne 1/2 X2 (k) + ne MX(r) + ne (aq) Ox + ne M (r) 1/2 X2 (k) Xn-(aq) M(r) + X nKh
Pt (r) X2 (k) Xn+ Xn+ / X2 (aq) X2 / XnnPt (r) X2 (k) X (aq) - KL/ Mui t MXn/ M, Xntan M(r) MX(r) XnOx/ Kh (aq) - Ox / Kh Pt (r)Ox (aq) , Kh (aq)
3. in cc hiro tiu chun, in cc tiu chun, th in cc tiu chun a. in cc hiro tiu chun
Cu to: in cc gm mt bn platin ph mui (bt mn) platin trn b
mt , hp ph kh H2 P = 1atm 298K nhng vo dung dch c nng H + 1M. S ca in cc hiro tiu chun c vit: Pt H2 (1 atm) H+ ( C = 1.0M) Quy c: Ti 250C
+ E0 2 H / H 2
= 0,00 V
b. in cc tiu chun: Trong in cc tiu chun nng cht tan l 1 mol/ lit , cht kh (nu c mt) c p sut ring phn bng 1 atm ti 250C. c. Th in cc tiu chun( E0) : Th in cc o c iu kin tiu chun. Khi mt pin c to ra t hai in cc tiu chun th sut in ng ca pin ch cn: E pin = E0 pin E0 pin c xc nh bng thc nghim nh sau: Lp mt pin gm in cc hiro tiu chun bn tri vi in cc tiu chun ca in cc cn xt bn phi
6
Nguyn Hu THPT Chuyn Hng Yn Chng hn , ta cn kho st in cc M Mn+ pin c lp nh sau: Pt H2 (1 atm) H+ Mn+ (C = 1,0M) M
+ Theo quy c: E0 2 H / H 2 = 0,00V + n+ E pin = E phi - E tri = E0 M / M - E0 2 H / H 2
E0
E0 M n + / M l th in cc tiu chun tng i theo thang hiro ca in cc M Mn+ Mt khc E pin > 0 , do : - Nu in cc hiro l in cc m( ng vai tr anot: lun xy ra qu trnh oxi ho) th in cc cn o l in cc dng v phn ng trong pin qui c
+ n+ E0 M / M > E0 2 H / H 2
( Trong thc t , lm in cc so snh ngi ta thng dng in cc calomen HgHg2Cl2 KCl bo ho c th bng 0,2415V so vi in cc tiu chun hiro do in cc calomen c th rt n nh, lp li cao, d s dng v bo qun). III. T BO GALVANI (pin Galvani hay Pin in ho )
1. Cu to ca mt pin Galvani: Zn - Cu ( pin anien -
Jacobi)
Hnh v:
e Zn Cu mui + Cu
dd ZnSO4 1M
Zn2+
Cu2+ dd CuSO4 1M
Zn2+ + 2e
Kt qu: +Cc ion Zn2+ tch t tong dung dch dung dch tch in dng + Cc eletron tch t thanh Zn thanh Zn tch in m Tng t nh mt t in: - Mt bn l Zn - Mt bn l Zn2+ Hiu s in th gia hai bn ca lp in kp Th kh ca cp Ox - kh Zn / Zn Mi in cc c mt th xc nh (tu theo bn cht ca kim loi v Cion trong dung dch) khi ni c in th khc nhau bng dy dn qu trnh cn bng in th gia hai in cc lm xut hin dng in trong mch. in cc Cu c th cao hn electron chuyn t Zn Cu.
2+
Kt qu :
a. cc Zn: Cn bng Zn chuyn i b. cc Cu: Cn bng Cu2+ + 2e n b mt thanh Cu nhn e Phn ng trong pin: Zn + Cu2+ Zn2+ + Cu
Vic b tr tch bit 2 cp Ox/kh cho php li dng s truyn electron gia
chuyn phi b li s e
cht kh v cht oxi ho sinh ra dng in . Vy : Mun bin ho nng in nng ta phi thc hin s oxi ho mt ni v s kh mt ni v cho electron chuyn t cht kh sang cht oxi ho qua mt dy dn. l nguyn tc hot ng ca mi pin. Pin : l dng c cho php s dng s trao i electron trong cc phn ng oxi ho - kh sn sinh ra dng in (ho nng bin thnh in nng) . Khi pin hot ng :
Nguyn Hu THPT Chuyn Hng Yn + Cc cation chuyn ri t tri phi, cng chiu vi chiu chuyn ng ca cc electron trong dy dn + Chiu dng in mch ngoi ngc chiu vi chiu chuyn ng ca cc electron.
Cu mui : Bng ng thu tinh bn trong cha thch c tm dung dch bo
ho ca cht in li thch hp ( KCl hoc KNO 3). Hai u ca cu mui u c lp xp SO4- c th i qua, thng l bng thu tinh. C tc dng ng kn mch cho pin hot ng.
Thanh kim loi : Va ng vai tr dng kh va ng vai tr vt dn
2. Phn loi pin: Ngi ta thng phn chia hai loi pin da vo c s to ra ngun in : * Mch ho hc hay pin ho hc: Khi pin lm vic c phn ng ho hc xy ra VD: in li hay.... VD: 3. S pin: a. C s vit s pin: Ta xt mch in ho anien - Jacbi: Zn + Cu2+ na hay bn phn ng: Zn Cu2+ + 2e (-) Hoc : (-) Zn2+ + 2e Cu Zn2+ + Cu thu c dng in t phn ng trn ta phi b tr thch hp v tr cc (-) Cu Cu2+ ( C = 0,1M ) Cu2+ ( C = 1M ) Cu (+) ... (-) Zn Zn2+ ( C ) Cu2+ ( C ) Cu (+) *Mch nng hay pin nng : Da vo s chnh lch ca nng cht
Trong tng hp mch anien - Jacbi , s nh sau: Zn ZnSO4 ( C )CuSO4 ( C )Cu (+) Zn Zn
2+
( C ) Cu
2+
(C)
Vy : C s vit s pin l g? Ta bit rng pin l dng c trong nng lng ca phn ng ho hc bin thnh nng lng dng in. Vy phn ng
9
Nguyn Hu THPT Chuyn Hng Yn ho hc dng lm c s ca pin phi l phn ng t xy ra iu kin c xt. Ngha l phn ng ny c G < 0 Theo biu thc lin h gia G v Epin :
G = - n F E pin Epin > 0
T ta c qui c sau y: Sc in ng ca pin s dng ( Epin hoc E0pin > 0) nu khi pin lm vic trong s pin cc cation chuyn ri t tri phi, trong dy dn cc electron cng chuyn ri theo chiu . Vy c E pin > 0 cn c : in cc bn tri : E0 pin = E0phi - E0tri =
lun bn phi
in cc c th kh chun (tiu chun) nh hn c lm cc m (anot)
lun bn tri b. K hiu ca t bo in ho: Anot ( tri ) - B mt phn chia gia hai pha , k hiu : - B mt tip gip gia 2 dd in li , k hiu : hoc + K hiu : khi gia hai dd ni vi nhau qua mt cu mui loi tr th khuych tn. + K hiu : khi gia hai dd khng c cu ni xut hin th khuych Vi ngn ami ng 2 dd tip xc nhau,tc khuych tn khng u gi Zn2+
Cu2+
Catot ( phi )
10
Nguyn Hu THPT Chuyn Hng Yn Chnh lch in tch + chnh lch in th th khuych tn (ng gp mt phn vo sc in ng) trnh iu ta ni hai dung dch bng cu ni cha ddKCl . Qu trnh khuych tn ch yu l K+ , Cl- t dd KCl vo 2 dd hai bn. v khuych tn ca Cl- v khuych tn ca K+ Th khuych tn b loi tr. CuSO4 v ZnSO4 c tnh cht l ho khc nhau ngn cch nhau cu ni. - Nu in cc hoc dd gm nhiu cht th gia cc cht c du phy. Ch : * vit y t bo in ho cn phi: - Vit na phn ng catot, na phn ng anot ri cng li c phn ng tng cng - Xc nh catot (qu trnh kh) , xc nh anot (qu trnh oxi ho) - Vit k hiu ca t bo in ho * Trong trng hp cc cp oxi ho - kh m c dng oxi ho v dng kh u l cc ion trong dung dch ( VD: Fe3+/Fe2+ , Sn4+ / Sn2+ , MnO4-...) hay mt trong cc dng th kh hoc th lng (VD: H+/H2 , Cl2/ Cl-, Hg22+/Hg...) ngi ta phi dng mt kim loi tr lm vt dn in (Pt) , trong mt s trng hp ngi ta dng graphit). K hiu pin dng vt dn tr: (-) Pt Fe2+ , Fe3+ Sn4+ , Sn2+ Pt (+) (-) Pt H2 H+ Cl- Cl2 Pt (+) hoc (-) (Pt) H2 H+ Cl- Cl2 (Pt) (+) (-) Pt , H2 H+ Cl- Cl2 , Pt (+)
11
/Mg
2+
/ Cu
= 0,34V.
Hy xc nh li s pin ng theo qui c Eo > 0. Bi lm: a .Theo ng qui c th s pin in c vit: (Pt) H2 (P H (1) Ant (-) : Catt (+) : qt oxi ho : qt kh :
+
2
= 1atm)| H+ (C H
= 1M) H2
Cu2+ (C Cu
2+
= 1)|Cu
2H+ + 2e Cu
(Pt) H2 ( PH 2 = 1atm)H+ (CH =1M) Mg2+ (C=1M)Mg Ant (-) : Catt (+): qt oxi ho: qt kh: H2 Mg2+ + 2e
+
(2)
(Pt) H2 ( PH 2 = 1at)H+ (CH =1M) Cl- (C=1M)Cl2 (Pt) (-) Ant: (+) Catt: qt OXH: qt kh : H2 2H+ + 2e 2Cl2H+ + 2ClCl2 + 2e
Nguyn Hu THPT Chuyn Hng Yn (+) Catt: 2H+ + 2e Phn ng trong pin: H2 Mg + 2H+ Mg2+ + H2
M
Bi tp 2: Cho dy hot ng ho hc v cc th tng ng. Mn+ + ne E0 n+/M M K -2,92 Sn -0,14 Na -2,71 Pb -0,13 Mg -2,37 H 0,00 Al -1,66 Cu 0,34 Zn -0,76 Ag 0,80 Fe -0,44 Pt 1,20 Ni -0,23 Au 1,50
a) Fe, Mg, Al tan c trong HCl b) Cu, Ag khng tan trong HCl c) Fe kh c Cu2+ d) Ag khng kh c ion Cu2+
Bi lm: Eo n+/M < Eo +/H2 H+ l cht oxi ho mnh, M l cht kh mnh do M 2H phn ng: M + nH+ Mn+ + (n/2) H2
Mg E02+/Fe ; Eo 2+/Mg ; Eo 3+/Al < Eo +/H2 = 0 Fe Al 2H
Do Fe, Mg, Al tan c trong HCl. b, c, d gii thch tng t da vo th ca cc cp tng ng. Bi tp 3: Cho Feo /Fe2+ E3+ Eo +/Ag Ag trong pin. Bi tp 4: ChoAgo/Ag E+ = 0,799V; Ni2+/Ni Eo = -0,23V
1. Vit s pin dng xc nh Eo. Ch r cc dng, cc m. 2. Cho bit sc in ng ca pin, phn ng xy ra trong pin theo qui c v
= 0,771 V;
E Cu2+/Cu
= 0,337V;
Eo +/H2 2H
= 0,00V ;
= 0,80V
theo thc t.
3. Nu ghp 2 in cc tiu chun Ag v Ni th sc in ng ca pin Epin=?
= - 0,44V.
vi in cc Ag. Vit phng trnh phn ng v tnh E0pin. Bi lm: 1. S pin xc nh cc th kh chun. Eo 2+/Cu = 0,34V > Eo +/H2 = 0,00V 2H Cu E Ag+/Ag S pin: H2 (Pt)H+ (C = 1M)Cu2+ (C = 1M)Cu cc m (ant): qt OXH cc dng (catt): qt kh Phn ng trong pin: H2 + Cu2+ (1/2)H2 + Ag+ E Fe2+/Fe
o o
= 0,80V+/H2 Eo 2H >
= 0,00V
H2
2H+ + 2e Cu
Cu2+ + 2e Cu + 2H+
S pin: FeFe2+ (C = 1M)H+ (C = 1M)H2 (Pt) Fe + 2H+ Fe2+ + H2 a. S pin khi ghp in cc Fe vi in cc Cu Eo Cu
2+
/ Cu
= 0,34 > E0 Fe
2+
/ Fe
= -0,44V
Cu/Cu2+ : cc dng (catt) Fe/Fe2+ : cc m (ant) S pin FeFe2+ (C = 1M)Cu2+ (C = 1M)Cu Phn ng trong pin: Eopin = Eof Eot = Eo Cu
2+
Fe + Cu2+
/ Cu
Fe2+ + Cu
/ Fe
- E0 Fe
2+
/ Ag
> Eo Cu
2+
/ Cu
Ag/Ag+ : cc dng (catt) Cu2+/Cu: cc m (ant) S pin: (-) CuCu2+ (C = 1,0)Ag+ (C = 1,0)Ag (+) Phn ng trong pin: Eopin = E0 Ag Fe3+/Fe2+ [Fe(CN)6]3-/[Fe(CN)6]4NO3-, H+/ NO, H2O NO3-, H2O/ NO2Al3+/Al Da vo s liu trn hy:
1. Lp cc pin; Epin (ghi kt qu theo th t gim dn) 2. Vit phng trnh phn ng xy ra trn mi in cc v phn ng xy ra
+
Cu + 2Ag+
2+
2Ag + Cu2+
/ Ag
- Eo Cu
/ Cu
= 0,8 0,34 = 0,46 (V) 0,77V (1) 0,36V (2) 0,96V (3) 0,1V (4) -1,66V (5)
Bi tp 6: Tr s Eo ca mt s in cc 25oC
in cc 5 5 5 5 4 4 2 2 4
Eopin (V) 2,62 2,43 2,02 1,76 0,86 0,67 0,60 0,41 0,26
3 = -1,66V
0,19
/ Fe ( CN ) 6 4
= 0,36 > E0 Al
3+
/ Al
Pt[Fe(CN)6]3-;[Fe(CN)6]4- : cc dng (catt) Al/Al3+ S pin: AlAl3+ (C = 1M)[Fe(CN)6]3-/ [Fe(CN)6]4-Pt cc m (ant): qt OXH cc dng (catt): qt kh phn ng trong pin: Al + 3[Fe(CN)6]3b. in cc 3 5 E3 > E5 S pin: AlAl3+ (C = 1M)NO3-, H+NO (Pt) cc m (ant): qt OXH cc dng (catt): qt kh Phn ng trong pin: Al + NO3- + 4H+ c. in cc 3 4. S pin: (-) PtNO3-, NO2-NO3-, H+NO (Pt) (+) cc m (ant): qt OXH cc dng (catt): qt kh Phn ng trong pin: 3NO2- + 2OHsau: a. Fe2+ + Ag+ Fe3+ + Ag Ag2CrO4 + 2Fe2+
16
: cc m (ant)
Al
Al3+ + 3e [Fe(CN)6]4-
[Fe(CN)6]3- + e
Al3+ + 3[Fe(CN)6]4-
Al
Al3+ + 3e NO + 2H2O
NO3- + 4H+ + 3e
Al3+ NO + 2H2O
E3 > E4
NO2- + 2OH-
NO3- + 4H+ + 3e
NO3- + NO + H2O
Nguyn Hu THPT Chuyn Hng Yn c. HSO4- + CH3COOBi lm: a. b. PtFe2+, Fe3+ Ag+Ag AgAg2Cr2O4; CrO42- Fe3+, Fe2+Pt (1/2)H2 e H+ CH3COOH H+ + SO42(1/2)H2 CH3COO- + H+ Cc dng (catt): Qu trnh kh: HSO4H+ + e pin c thnh lp: (Pt) H2CH3COO-; CH3COOH HSO4-, SO42-H2 (Pt) Bi tp 8: Thit lp cc s pin da vo cc phng trnh phn ng sau. 1. Zn + Cu2+ 2. Ag+ + Cl3. Zn + Cl2 4. Ce4+ + Fe2+ 6. Ag + Fe3+ 7. Cd + CuSO4 8. 2Ag+ + H2 9. Ag+ + I10. H2 + Cl2 12. Pb + 2HCl Bi lm: Thit lp s pin da vo phng trnh phn ng 1. Zn + Cu2+ Cu + Zn2+ Zn Zn2+ + 2e Cu Cu2+ + 2e cc m (ant): qt OXH cc dng (catt): qt kh S pin: ZnZn2+ (C1)Cu2+ (C2)Cu
17
CH3COOH + SO42-
Cu + Zn2+ AgCl ZnCl2 Ce3+ + Fe3+ Mn2+ + Cl2 + H2O CdSO4 + Cu 2Ag + 2H+ AgI 2HCl ZnSO4 + 2Hg PbCl2 + H2 Ag+ + Fe2+
5. MnO4- + H+ + Cl-
Ag,AgClCl-(C1)Ag+ (C2)Ag 3. Zn + Cl2 ZnCl2 Zn Zn2+ + 2e 2ClCl2 + 2e cc m (ant): qt OXH cc dng (catt): qt kh S pin: ZnZn2+ (C1)Cl- (C2)Cl2 (Pt) 4. Ce4+ + Fe2+ Ce3+ + Fe3+ Fe2+ Fe3+ + e Ce3+ Ce4+ + e cc m (ant): qt OXH cc dng (catt): qt kh S pin PtFe2+, Fe3+Ce4+, Ce3+Pt 5. MnO4- + H+ + Clcc m (ant): qt OXH cc dng (catt): qt kh S pin: (-) Cl2 (Pt)Cl-MnO4-, H+, Mn2+Pt (+) 6. Ag + Fe2+ Ag+ + Fe2+ Ag Ag+ + e Fe2+ Fe3+ + e cc m (ant): qt OXH cc dng (catt): qt kh S pin: (-) AgAg+ (C1)Fe3+, Fe2+Pt (+) 7. Cd + CuSO4 CdSO4 + Cu (-) CdCdSO4CuSO4Cu (+) 8. 2Ag+ + H2 2Ag + 2H+
18
tng t s pin:
S pin:
Nguyn Hu THPT Chuyn Hng Yn (-) H2H+ (C1)Ag+Ag (+) 9. Ag+ + IAgI (-) Ag, AgII-Ag+Ag (+) 10. H2 + Cl2 2HCl (-) 11. Zn + Hg2SO4 Zn cc m (ant): cc dng (catt): S pin: (-) ZnZn2+SO42-Hg2SO4, Hg (+) 12. Pb + 2HCl PbCl2(r) + H2 Pb + 2Cl2H+ + 2e PbCl2(r) + 2e H2 cc m (ant): cc dng (catt): S pin: (-) Pb, PbCl2Cl- H+H2 (Pt) (+) Bi tp 9: a) Hy to ra pin trong c xy ra phn ng sau: Pb(r) + CuBr2 (dd 0,01M) PbBr2 (r) + Cu (r) b) Vit s pin v phn ng xy ra mi in cc cho E0 Pb
2+
S pin (tng t cu 2)
S pin: (Pt) H2H+Cl-Cl2 (Pt) (+) ZnSO4 + 2Hg Zn2+ + 2e 2Hg + SO42Hg2SO4 + 2e
/ Pb
= -0,126V; E0 Cu
2+
/ Cu
= 0,34V
Bi 10 : AgCl l hp cht halogen khng tan v mu trng. kho st tan da vo bt in ho, ngi ta thit lp 1 pin in ho gm 2 phn c ni bi cu mui. + bn tri l mt thanh Zn c nhng vo dd Zn(NO3)2 0,2M + bn phi l mt thanh Ag c nhng vo dd AgNO3 0,1M Vmi dd = 1 lt a) Vit phng trnh phn ng xy ra khi pin phng in v tnh Epin
19
Nguyn Hu THPT Chuyn Hng Yn b) Gi s pin phng in hon ton v lng Zn d. Tnh in lng phng trong TN. c) Trong 1 TN khc ngi ta cho KCl rn vo bn phi pin ban u cho n khi [K+] = 0,3M. Xy ra s kt ta Ag v thay i s. Sau khi thm E = 1,04V. + Tnh [Ag+] = ? + [Cl-] = ? v TAgCl = ? bit E0 Zn
2+
/ Zn
= -0,76V
E0 Ag
/ Ag
= 0,8V
20
KT LUN
Trn y ch l mt s vn nh ca ni dung kin thc phn in ho hc, nhm mc ch gip hc sinh tho g nhng kh khn, lng tng khi gii cc bi tp v pin in Trong vic bi dng hc sinh gii nhng nm qua vic p dng chuyn ny thc s gip cc em hc sinh gii quyt tt nhng bi tp v pin in ; n gip cc em h thng ho kin thc mt cch nhanh v y nht t vn dng vo cc dng bi tp c th mt cch d dng. Ni dung kin thc n luyn cho i tuyn hc sinh gii quc gia phn in ho hc cn rt nhiu vn , ti xin c tip tc cp nhng chuyn tip theo. Hng Yn - 2008
22
Nguyn Hu THPT Chuyn Hng Yn II. S ph thuc ca th vo nng PT Nernst Cc yu t nh hng n cn bng OXH kh 1. S ph thuc th theo nng Xt: aOx + ne E=E
o OXH/kh
bkh
RT [Ox] a ln + nF [ Kh]b
Bi lm: PT Nernst E =E
o 0 Fe 3 + / Fe 2 +
= 0,77 +
Mn2+ + 4H2O
2+
/ Mn
2+
0,059 [ MnO4 ][ H + ]8 + 5 lg [ Mn 2+ ]
4 Fe(CN) 6
Fe(CN) 3 + e 6
4
/ Fe ( CN ) 6 4
= -0,2;
Fe(OH)2 + OH2H2O
E0 Fe (OH ) Eo = 1,23V
/ Fe ( OH ) 2
= -0,52
bit PO 2 = 0,5at; pH = 1
23
Nguyn Hu THPT Chuyn Hng Yn 2. Hng s cn bng ca phn ng OXH kh OX1 + ne Kh2 Kh1 OX2 + ne Eo OXH Eo OXH
1
/ kh1
= Eo1
Go1
/ Kh2
= Eo2 G02
Go = Go1 + G02 = -nF Eo1 + nF Eo2 = -nFEo Eo = Eo1 - Eo2 Ta li c: Go = -RTlnK -RTlnK = -nFEo lgk = 2,303 RT E lgk = n n
1 nF
o
Ti 25oC
E o k = 10 0,059
/ mg
b. 2Ag+ + Cu bit E0 Ag
+
/ Ag
/ Cu
= 0,34V
/ Mn 2 +
= 1,51V; E0 Cl
/ 2 Cl
= 1,36V
3+
/ Fe 2 +
= 0,77V; E0 S / S = -0,48
2
Fe2+ + Ag+
+
k=? = 0,799V
bit E0 Fe
/ Fe 2 +
= 0,771V; E0 Ag
/ Ag
VD 3: Tnh hng s K ca phn ng kh H2S bng Fe3+ bit E0 Fe H2S Bi tp Bi1: Cho cc in cc.
24
3+
/ Fe 2 +
= 0,771V; E0 S / S = -0,48
2
Eo = -0,403V
b. (Pt) Cl2(p = 1atm)Cl- (C Cl = 0,01M) c. Ag, AgBrBr- (C = 0,005M) d. PtSn2+ (C1 = 0,02M), Sn4+ (C2 = 0,04M) e. Hg, Hg2SO4SO42- (C = 0,015) 1. Vit phn ng in cc v tnh cc th in cc
2. Nu ghp tng i in cc a c; a d; b c to thnh pin th hy vit s pin v tnh Epin Bi 2: Cho bit th O K tiu chun E0 Cu E0 Cu
2+
/ Cu
= 0,16V = 0,52V
E0 Fe
3+
/ Fe 2 +
= 0,77V = -0,44V
/ Cu
E0 Fe
2+
/ Fe
Bi 3: Xt s sau: ZnZn2+ (0,18M)Ag+ (0,3M)Ag a. Xc nh th in cc ca mi in cc trn. Vit phn ng xy ra trn mi in cc v tnh Epin = ? b. kcb = ? bit E0 Zn Bi 4: 1. Cho E0 O
2
2+
/ Zn
= -0,76V; E0 Ag
/ Ag
= 0,8V
/ H 2O
E0 O
/ OH
2. Xt kh nng ho tan ca Ag trong H2O c O2 khng kh bit E0 Ag Bi 5: Thit lp s pin gia Cr2O72- vi Fe2+ vi pH = 0 Cho E0 Cr O
2 7 2
/ Ag
= 0,8V
/ Cr 3 +
= 1,33V
C Fe = 0,1M
3+
C Cr O
2 3+
= 0,1M
E0 Fe
3+
/ Fe 2 +
= 0,77V
C Fe = 0,01M
2+
C Cr = 0,2M
/ H 2O
2. Thit lp s ph thuc ca th in cc vo pH ca cc cp
3. Cho E0 MnO
/ Mn 2 +
gia MnO4- v H2O2. 1 lt dd cha 0,15 mol KMnO 4; 0,085 mol H2O2 v 0,8 mol H2SO4. Tnh CM cc cht sau phn ng. Bi 7: a) Hy to ra pin trong c xy ra phn ng sau: Pb(r) + CuBr2 (dd 0,01M) PbBr2 (r) + Cu (r) b) Vit s pin v phn ng xy ra mi in cc cho E0 Pb
2+
/ Pb
= -0,126V; E0 Cu
2+
/ Cu
= 0,34V
Bi 8: AgCl l hp cht halogen khng tan v mu trng. kho st tan da vo bt in ho, ngi ta thit lp 1 pin in ho gm 2 phn c ni bi cu mui. + bn tri l mt thanh Zn c nhng vo dd Zn(NO3)2 0,2M + bn phi l mt thanh Ag c nhng vo dd AgNO3 0,1M Vmi dd = 1 lt a) Vit phng trnh phn ng xy ra khi pin phng in v tnh Epin b) Gi s pin phng in hon ton v lng Zn d. Tnh in lng phng trong TN. c) Trong 1 TN khc ngi ta cho KCl rn vo bn phi pin ban u cho n khi [K+] = 0,3M. Xy ra s kt ta Ag v thay i s. Sau khi thm E = 1,04V. + Tnh [Ag+] = ? + [Cl-] = ? v TAgCl = ? bit E0 Zn
2+
/ Zn
= -0,76V
E0 Ag
/ Ag
= 0,8V
/ Cu
= 0,34V; E0 Cu
/ Cu
= 0,52V
26
/ 3I
= 0,55V; CuI
Cu+ + I-
Ks = 10-12
Bi 10: Phn ng gia AgNO3 vi KCl trong dd to AgCl v gii phng nng lng. Ta c th to ra 1 t bo in ho sinh cng nh phn ng .
1. Vit CT t bo quang in v vit phn ng trn ant, catt. 2. Go298k ca phn ng kt ta AgCl v Eo298 ca t bo in ho
cho TAgCl = 1,6.10-10 25oC Bi 11: a. Kcb ca phn ng: Fe3+ + Sn2+ cho E0 Fe E0 Fe
3+
Fe2+ + Sn4+
2+
/ Fe 2 +
= 0,77V =?
E0 Fe
/ Fe
= -0,44V
E0 Sn
4+
/ Sn 2 +
= 0,15V
3+
/ Fe
b. cho E0 Fe bit
3+
/ Fe 2 +
/ Fe ( OH ) 2
=?
Fe(OH)3 Fe(OH)2
2
d. E0 Ag e. E0 Fe
/ Ag
= 0,8V = 0,77V
E0 Ag CrO
2
/ Ag
=?
2+
pk sAg CrO = 12
2 4
3+
/ Fe 2 +
E0 FeF / Fe = ?
3
Fe3+ + 3F-
FeF3
= 1012
27
Nguyn Hu THPT Chuyn Hng Yn Ngy 21 Thng 7 nm 2007 KIM TRA CHUYN IN HO HC (Thi gian : 150 pht)
Cu I: Da vo th in cc chun ca cp oxi ho - kh . Hy d on chiu phn ng xy ra trong cc h sau y 1. KMnO4 + FeSO4 + H2SO4 2. KMnO4 + FeCl3 + H2SO4 3. K2Cr2O7 + FeBr3 + H2SO4 4. K2Cr2O7 + KI + H2SO4 Cc th tiu chun cn xt: E0 4-, H+/Mn2+ = 1,51V E0 2O72-, H+/Cr3+ = 1,33V Cr MnO
0 EFe3+/Fe2+
= 0,77V = 1,36V
= 1,07V = 0,54V
E0 2/ 2ClCl
Cu II : 1. Khi ghp thnh pin th cp AgBr/Ag ng vai tr anot, cp Fe3+/ Fe2+ ng vai tr catot. Hy vit s pin, phng trnh phn ng ca pin khi pin hot ng. M t chiu dch chuyn ca cc in tch trong pin 2. Cho E0 pin = 0,698V E0 = 0,771V E0Ag+/ Ag = 0,799V
AgBr = ? Tnh T
CFe 3+
= 0,001M ;
C Fe 2+
= 0,1M
4. Tnh nng ca mi ion trong dung dch khi pin phng in hon ton. Tnh th ca mi in cc ti thi im . Cu III: 1. Cho pH = 14 v s sau: ClO30,35V
ClO2-
0,58V
ClO-
0,93V
Cl -
a. Vit phng trnh ion ca cc na phn ng. b. So snh bn ca cc dng oxi ho - kh.
0 c. Tnh EClO3-, / Cl-
pH = 0
2. Thit lp s pin khi xy ra phn ng di y: Cu2+ + 4NH3 Cu(NH3)4 2+ Cu IV: Thit lp khu vc pH c th oxi ho c trn 80% Br- v di 5% Cl- t hn hp KBr 0,1M v KCl 1 M bi dung dch K2Cr2O7. E0 2O72-, H+/Cr3+ = 1,33V E0 Br2/ 2Br = 1,07V Cr
0 ECl2/ 2Cl-
= 1,36V
Cu V : 1.Tnh cn bng trong dung dch cha hn hp K2Cr2O7 0,1M , KBr 1M v Cr3+ 0,05M ti pH=0 Cho E0 2O72-, H+/Cr3+ = 1,33 V ; E0Br2/ 2Br - = 1,07V. Cr 2. Cho phn ng sau: 28
; MnO40 C-
E0H2BO3-/ BH4-
= 0,05V.
Cu VI: in phn dung dch cha Cu2+ 0,01M , Ni2+ 1M , Ag+ 0,001M , H+ 0,1M v ClO4- ; dng in cc Pt. 1. C 4- = ? trong dung dch. ClO
Ag 2. Cho E0 +/ Ag dy R dn
= 0,8V ;
E0 2+/ Cu = 0,34V ; Cu
E0Ni2+/ Ni = - 0,23V
=0,5V Tnh th t vo qu trnh in phn bt u xy ra? Nu in phn ht Ag+ th Cu2+ b in phn cha ?. 3. Trong iu kin in phn c th in phn c Ni2+ khng?.
29