Dng 1. Bi tp v lc tng tc hai in tch im.

Bi 1. Hai in tch
C 10 . 2 q
8
1

,
C 10 q
8
2


t cch nhau 20cm trong khng kh. Xc nh
ln v v hnh lc tng tc gia chng?
Bi 2. Hai in tch
C 10 . 2 q
6
1

,
C 10 . 2 q
6
2


t ti hai im A v B trong khng kh. Lc
tng tc gia chng l 0,4N. Xc nh khong cch AB, v hnh lc tng tc .
Bi 3. Hai in tch t cch nhau mt khong r trong khng kh th lc tng tc gia chng l
3
10 . 2

N. Nu vi khong cch m t trong in mi th lc tng tc gia chng l
3
10

N.
a/ Xc nh hng s in mi ca in mi.
b/ lc tng tc gia hai in tch khi t trong in mi bng lc tng tc khi t
trong khng kh th phi t hai in tch cch nhau bao nhiu? Bit trong khng kh hai in
tch cch nhau 20cm.
Bi 4. Trong nguyn t hir (e) chuyn ng trn u quanh ht nhn theo qu o trn c
bn knh 5.10
-9
cm.
a. Xc nh lc ht tnh in gia (e) v ht nhn. b. Xc nh tn

s ca (e)
Bi 5. Mt qu cu c khi lng ring (aKLR)

= 9,8.10
3
kg/m
3
,bn knh R=1cm tch in q
= -10
-6
C c treo vo u mt si dy mnh c chiu di l =10cm. Ti im treo c t mt
in tch m q
0
= - 10
-6
C .Tt c t trong du c KLR D= 0,8 .10
3
kg/m
3
,

hng s in mi

=3.Tnh lc cng ca dy? Ly g=10m/s

2
.
Bi 6. Trong chn khng t 2 electron (e) (coi nh 2 in tch im) cch nhau 5.10
-9
cm. Cho
bit in tch ca mi e l q
e
= -1,6.10
-19
C.
a. 2 in tch ny tng tc vi nhau nh th no?
b.Tm lc tng tc gia chng ? Hy so snh lc tnh in ny vi lc hp dn gia 2 e ?
c.Nu cho 2 e ny vo du th lc tng tc gia chng s thay i nh th no? ( =2,1)
d.Nu khong cch gia 2 e tng ln 2.10
-6
cm, th lc tng tc gia chng tng hay gim ?
Bi 7. Hai in tch im dng q
1
v q
2
c cng ln in tch l 8.10
-7
C c t trong
khng kh cch nhau 10 cm.
a. Hy xc nh lc tng tc gia hai in tch .
b. t hai in tch vo trong mi trng c hng s in mi l = 2 th lc tng
tc gia chng s thay i th no ? lc tng tc gia chng l khng i (bng lc tng
tc khi t trong khng kh) th khong cch gia chng khi t trong mi trng c hng s
in mi =2 l bao nhiu
Bi 8. Hai in tch im q
1
= q
2
= 5.10
-10
C t trong khng kh cch nhau mt on 10 cm.
a. Xc nh lc tng tc gia hai in tch?
b. em h hai in tch ny t vo mi trng nc ( = 81), hi lc tng tc gia hai
in tch s thay i th no ? lc tng tc gia hai in tch khng thay i (nh t trong
khng kh) th khong cch gia hai in tch l bao nhiu?
Dng 2: : TNG TC CA NHIU IN TCH
I. Phng php: Cc bc tm hp lc
o
F

do cc in tch q
1
; q
2
; ... tc dng ln in tch q
o
:
Bc 1: Xc nh v tr im t cc in tch (v hnh).
Bc 2: Tnh ln cc lc
... F ; F
20 10 ln lt do q
1
v q
2
tc dng ln q
o.
Bc 3: V hnh cc vect lc
20 10
F ; F

Bc 4: T hnh v xc nh phng, chiu, ln ca hp lc
o
F

.
- 1 -
+ Cc trng hp c bit
II. BI TP V D:
Bi 1. Cho hai in tch im
7 7
1 2
2.10 ; 3.10 q C q C


t ti hai im A v B trong chn khng
cch nhau 5cm. Xc nh lc in tng hp tc dng ln
7
2.10
o
q C

trong hai trng hp:
a/
o
q
t ti C, vi CA = 2cm; CB = 3cm. b/
o
q
t ti D vi DA = 2cm; DB = 7cm.
c)
o
q
t ti M vi MA=MB= 2,5 cm d)
o
q
t ti N vi NA=3cm v NB=4cm
Bi 2: Trong chn khng, cho hai in tch
C 10 q q
7
2 1


t ti hai im A v B cch nhau
8cm. Ti im C nm trn ng trung trc ca AB v cch AB 3cm ngi ta t in tch
C 10 q
7
o

. Xc nh lc in tng hp tc dng ln q
o
.
Tm tt:
C 10 q
C 10 q
7
2
7
1

cm 3 AH ; cm 8 AB ; C 10 q
7
o


? F
o

Gii:
V tr cc in tch nh hnh v.
- 2 -
+ Lc do q
1
tc dng ln q
o
:
N 036 , 0
05 , 0
10 . 10
10 . 9
AC
q q
k F
2
7 7
9
2
0 1
10


+ Lc do q
2
tc dng ln q
o
:
N 036 , 0 F F
10 20

( do
2 1
q q
)
+ Do
10 20
F F
nn hp lc F
o
tc dng ln q
o
:
N 10 . 6 , 57
5
4
. 036 , 0 . 2 F
AC
AH
. F . 2 A cos . F . 2 C cos . F 2 F
3
o
10 10 1 10 o

+ Vy
o
F

c phng // AB, cng chiu vi vect

AB
(hnh v) v c ln:
N 10 . 6 , 57 F
3
o

Bi 3:
A
O

2 F
r

3 F
r

B C

1 F
r

F
r
Ngi ta t ba in tch q
1
= 8.10
-9
C,
q
2
=q
3
=-8.10
-
C ti ba nh ca mt tam gic
u ABC cnh a = = 6cm trong khng kh.
Xc nh lc tc dng ln in tch q
0
=610
-9
C
t ti tm O ca tam gic.
Hng dn gii:
Lc tng hp tc dng ln q
0
:
1 2 3 1 23 F F F F F F + + +
r r r r r r
5 1 0 1 0
2 1
2
q .q q .q
F k 3k 36.10 N
a
2 3
a
3 2

_

,
5 2 0 1 0
2 3 2 2
q q q .q
F F k 3k 36.10 N
a
2 3
a
3 2

_

,
0
23 2 2
F 2F cos120 F
Vy F = 2F
1
= 72.10
-5
N
III. BI TP P DNG :
Bi 1. Cho hai in tch im
8 8
1 2
3.10 ; 2.10 q C q C


t ti hai im A v B trong chn khng
cch nhau 5cm. Xc nh lc in tng hp tc dng ln q
0
= 2.10
-8
C trong hai trng hp:
a/
o
q
t ti C, vi CA = 2cm; CB = 3cm. b/
o
q
t ti D vi DA = 2cm; DB = 7cm.
c)
o
q
t ti M vi MA=MB= 2,5cm d)
o
q
t ti N vi NA=3cm v NB=4cm
Bi 2. C 3 din tch im q
1 =
q
2 =
q
3
=q = 1,6.10
-6
c



t trong chn khng ti 3 nh ca mt
tam gic u ABC cnh a= 16 cm.Xc nh lc in tng hp tc dng ln mi in tch.
.Bi 3. Hai in tch q
1
= 8.10
-8
C, q
2
= -8.10
-8
C t ti A v B trong khng kh (AB = 10 cm).
Xc nh lc tc dng ln q
3
= 8.10
-8
C , nu:
- 3 -
a. CA = 4 cm, CB = 6 cm. b. CA = 14 cm, CB = 4 cm. c. CA = CB = 10 cm.d. CA=8cm,
CB=6cm.
.Bi 4. Ba in tch im q
1
= 4. 10
-8
C, q
2
= -4. 10
-8
C, q
3
= 5. 10
-8
C. t trong khng kh ti ba
nh ca mt tam gic u cnh 2 cm. Xc nh vect lc tc dng ln q
3
?
Bi 5. Ngi ta t 3 in tch q
1
= 5.10
-9
C, q
2
= q
3
= -5.10
-9
C ti ba nh ca mt tam gic u
cnh 6 cm trong khng kh. Xc nh lc tc dng ln in tch q
0
= 3.10
-9
C t tm O ca
tam gic.
Bi 6. Ba in tch im q
1
= 27.10
-8
C, q
2
= 64.10
-8
C, q
3
= -10
-7
C t trong khng kh ln lt
ti ba nh ca mt tam gic vung (vung gc ti C). Cho AC = 30 cm, BC = 40 cm.Xc nh
vect lc tc dng ln q
3
.
DNG 3: CN BNG CA IN TCH
I. Phng php:
Loi 1:
Hai in tch
1 2
; q q
t ti hai im A v B, hy xc nh im C t in tch
o
q

o
q
cn
bng:
- iu kin cn bng ca in tch
o
q
:
10 20
0
o
F F F +
r r r r

10 20
F F
r r

'

20 10
20 10
F F
F F


) 2 (
) 1 (
+ Trng hp 1:
1 2
; q q
cng du:
T (1)

C thuc on thng AB: AC + BC = AB (*)

+ Trng hp 2:
1 2
; q q
tri du:
T (1)

C thuc ng thng AB:

AC BC AB
(* )
- T (2)

2 2
2 1
. . 0 q AC q BC
(**)
- Gii h hai pt (*) v (**) hoc (* ) v (**) tm AC v BC.
* Nhn xt: Biu thc (**) khng cha
o
q
nn v tr ca im C cn xc nh khng ph thuc
vo du v ln ca
o
q
.
- iu kin cn bng ca q
0
khi chu tc dng bi q
1
, q
2
, q
3
:
+ Gi
0
F

l tng hp lc do q
1
, q
2
, q
3
tc dng ln q
0
:
0
30 20 10 0

+ + F F F F
+ Do q
0
cn bng:
0
0

F

'

+
+ +

30
30
30
20 10
30 20 10
0
0
F F
F F
F F
F F F
F F F




II. BI TP V D:
Bi 1. Hai in tch q
1
v q
2
t ti A v B trong khng kh, AB = 8cm. Mt in tch
o
q
t ti
C. Hi C u
o
q
cn bng, nu:
a/ Hai in tch
8 8
1 2
2.10 ; 8.10 q C q C


b) Hai in tch q
1
= - 2. 10
-8
C, q
2
= 8. 10
-8
C
c / Du v ln ca
o
q

1 2
; q q
cng cn bng?
- 4 -
Bi 2: Hai qu cu nh ging nhau, cng khi lng m = 0,2kg, c treo ti cng mt im
bng hai si t mnh di l = 0,5m. Khi mi qu cu tch in q nh nhau, chng tch nhau ra
mt khong a = 5cm. Xc inh q.
Hng dn gii:
0

l
T
H
F
q r
P Q
Qu cu chu tc dng ca ba lc nh hnh
v. iu kin cn bng:
P F T 0 + +
ur r ur r
Ta c:
2
2
a
F
2
tan
P
a
l
4

2
2
2
2
q a
k
a 2
mg
a
l
4

9
2 2
amg
q a. 5,3.10 C
k 4l a

Bi 3:
A
q
1
O q
0

03 F
r

B C
23 F
r
q
2

1 F
r
q
3

13 F
r

Bi 14: Ti ba nh ca mt tam gic u,
ngi ta t ba in tch ging nhau
q
1
=q
2
=q
3
=6.10
-7
C. Hi phi t in tch th
t q
0
ti u, c gi tr bao nhiu h thng
ng yn cn bng.
Hng dn gii:
iu kin cn bng ca in tch q
3
t ti C
13 23 03 3 03 F F F F F 0 + + +
r r r r r r
2
0
13 23 3 13 13
2
q
F F k F 2F cos30 F 3
a

3 F
r
c phng l phn gic ca gc C
Suy ra
03 F
r
cng gi ngc chiu vi
3 F
r
.
Xt tng t vi q
1
, q
2
suy ra q
0
phi nm ti tm ca tam gic.
2
7 0
03 3 0 2 2
q q
q
F F k k 3 q 3, 46.10 C
a
2 3
a
3 2

_

,
Bi 4: mi nh hnh vung cnh a t mt in tch q = 10
-8
C. Xc nh du v ln ca
in tch q
o
ti tm hnh vung h cn bng?
III.BI TP V D:
- 5 -
Bi 1. Hai in tch
8 7
1 2
2.10 ; 1, 8.10 q C q C


t ti A v B trong khng kh, AB = 8cm. Mt
in tch
3
q
t ti C. Hi:
a/ C u
3
q
cn bng?
b*/ Du v ln ca
3
q

1 2
; q q
cng cn bng?
Bi 2: Ngi ta treo hai qu cu nh c khi lng bng nhau m = 0,01g bng nhng si dy
c chiu di bng nhau (khi lng khng ng k). Khi hai qu cu nhim in bng nhau v
ln v cng du chng y nhau v cch nhau mt khong R = 6cm. Ly g = 9,8m/s
2
. Tnh
in tch mi qu cu
Bi 3. Hai in tch q
1
= - 2. 10
-8
C, q
2
= 1,2. 10
-8
C t ti A v B trong khng kh, AB = 10 cm.
Mt in tch q
3
t ti C. Hi: a. C u q
3
cn bng? b. Du v ln ca q
3
q
1
v q
2
cng cn bng ?
Bi 4. Hai in tch im q
1
= 10
-8
C, q
2
= 4. 10
-8
C t ti A v B cch nhau 9 cm trong chn
khng.
a. Xc nh lc tng tc gia hai in tch?
b. Xc nh vecto lc tc dng ln in tch q
0
= 3. 10
-6
C t ti trung im AB.
c. Phi t in tch q
3
= 2. 10
-6
C ti u in tch q
3
nm cn bng?
Bi 5. Hai in tch im q
1
= q
2
= -4. 10
-6
C, t ti A v B cch nhau 10 cm trong khng kh.
Phi t in tch q
3
= 4. 10
-8
C ti u q
3
nm cn bng?
Bi 7 : C hai in tch q
1=
q v q
2
= 4q t c nh trong khng kh cch nhau mt khong a=
30 cm.Phi t mt in tch th 3 q
0
nh th no v u n cn bng?
Bi 8 : Hai qu cu nh ging nhau, mi qu c in tch q v khi lng m = 10g c treo
bi hai si dy cng chiu di
30 l cm
vo cng mt im O. Gi qu cu 1 c nh theo
phng thng ng, dy treo qu cu 2 s b lch gc 60
o
so vi phng thng ng. Cho
2
10 / g m s
. Tm q?
S:
6
10
mg
q l C
k


DNG 4: TNG TC CA HAI IN TCH C S TIP XC
I.PHNG PHP
II. BI TP V D:
Bi 1: Hai qu cu kim loi nh hon ton ging nhau mang in tch q
1
= 1,3.10
-9
C v
q
2
=6.5.10
-9
C, t trong khng kh cch nhau mt kh ong r th y nhau vi lc F. Chi hai qu
cu tip xc nhau, ri t chung trong mt lp in mi lng, cng cch nhau mt khong r th
lc y gia chng cng bn F
a. Xc inh hng s in mi

b. Bit lc tc ng F = 4,6.10
-6
N. Tnh r.
Hng dn gii:
a. Khi cho hai qu cu tip xc nhau th:
, ,
1 2
1 2
q q
q q
2
+

- 6 -
Ta c:
2
1 2
, 1 2
2 2
q q
q .q
2
F F k k 1,8
r r
+
_

,

b. Khong cch r:
1 2 1 2
2
q q q q
F k r k 0,13m
r F

Bi 2: Hai qu cu kim loi ging nhau, mang in tch q
1
, q
2
t cch nhau 20cm th ht nhau
bi mt lc F
1
= 5.10
-7
N. Ni hai qu cu bng mt dy dn, xong b dy dn i th hai qu cu
y nhau vi mt lc F
2
= 4.10
-7
N. Tnh q
1
, q
2
.
Hng dn gii:
Khi cho hai qu cu tip xc nhau th:
, ,
1 2
1 2
q q
q q
2
+

p dng nh lut Culong:
2
16 1 2 1
1 1 2
2
q .q
Fr 0, 2
F k q .q .10
r k 9


( )
2
8 1 2 2
1 2
1 1 2
q q
F 4
q q .10 C
F 4 q q 15

+
+ t
Vy q
1
, q
2
l nghim ca phng trnh:
8
2 19
8
10
C
4 0, 2
3
q q .10 0 q
15 9 1
10 C
15

Bi 3: Hai vin bi nh ging nhau bng nhm c nhim in khi t cch nhau r = 10cm th
ht nhau vi mt lc F = 2,7.10
-2
N. Sau khi cho hai vin bi chm vo nhau ri t chng nh c
th chng y nhau vi mt lc F

= 0,9N. Hi lc u khi cha chm nhau th mi vin tha

thiu bao nhiu electron.
s: Mt vin tha 625.10
9
electron , Mt vin thiu 1875.10
9
electron
Bi 4. Hai qu cu nh ging nhau bng kim loi c khi lng 5g c treo vo cng mt
im bng 2 si ch nh khng gin di 10cm. Hai qu cu tip xc nhau tch in cho mt qu
cu th thy hai qu cu y nhau cho n khi 2 dy treo hp vi nhau mt gc 60
0
.Tnh in
tch m ta truyn cho cc qu cu qu cu.Cho g=10 m/s
2
.
III. BI TP P DNG:
Bi 1: Trong chn khng, hai qu cu nh ging nhau t cch nhau 1m ht nhau bng mt lc
F = 1,8N. Nu cho hai qu cu tip xc vi nhau th in tch tng cng ca hai qu cu sau khi
tip xc l 10
-7
C. Hi du v ln ca hai qu cu trc khi tip xc.
Bi 2: Hai qu cu nh A v B ging nhau, qu cu A mang in tch q, qu cu B khng mang
in. Cho hai qu cu tip xc vi nhau sau tch chng ra v t qu cu A cch qu cu C
mang in tch -2. 10
-9
C mt on 3cm th chng ht nhau bng mt lc 6.10
-5
N. Tm q.
Bi 3: Hai qu cu nh ging nhau bng kim loi A v B c in tch ln lt l q
1
= 8.10
-8
C v
q
2
= -1,2.10
-7
C t cch nhau mt khong 3cm trong chn khng. Cho hai qu cu tip xc vi
nhau ri t tr li v tr c. Xc nh lc tng tc gia hai qu cu .
- 7 -
Bi 4: Hai qu cu nh ging nhau bng kim loi c in tch ln lt l q
1
, q
2
t cch nhau
mt khong 20cm trong chn khng, chng ht nhau bng mt lc F = 3,6.10
-4
N. Cho hai qu
cu tip xc vi nhau ri t tr li v tr c, chng y nhau mt lc F

= 2,025.10
-4
N. Tm q
1
,
q
2
.
Bi 5: C hai vin bi kim loi ging nhau ,rt nh. Hai vin bi c nhim in m v cch
nhau r = 6cm. Khi cc vin bi y nhau vi mt lc F
1
= 4N. Cho hai vin bi chm vo nhau
ri sau li a chng ra xa vi cng khong cch nh trc th chng y nhau vi mt lc
F
2
= 4,9N. Tm in tch ca chng trc khi tip xc.
Bi 6: C hai vin bi kim loi ging nhau ,rt nh. Hai vin bi c nhim in v cch nhau r
= 5cm. Khi cc vin bi ht nhau vi mt lc F
1
= 4,5N. Cho hai vin bi chm vo nhau ri
sau li a chng ra xa n khong cch bng na khong cch ban u th chng y nhau
vi mt lc F
2
= 14,4N. Tm in tch ca chng trc khi tip xc
Bi 7. Hai qu cu kim loi nh nh nhau mang cc in tch q
1
v q
2
t trong khng kh cch
nhau 2 cm, y nhau bng mt lc 2,7.10
-4
N. Cho hai qu cu tip xc nhau ri li a v v tr
c, ch y nhau bng mt lc 3,6.10
-4
N. Tnh q
1
, q
2
?

Dng 1: IN TRNG CA IN TCH IM
I. Phuong php
II. BI TP V D:
Bi 1: Tm in trng do in tch im q gy ra ti im cch n mt on r trong cc trng
hp sau (c v hnh):
a) q = 3,2. 10
-9

C ; r = 20cm , = 2
b) q = - 2. 10
-9

C ; r = 10cm = 1,5
c) q = -16 nC ; r = 20cm , = 4
s: a) 360V/m b) 1200V/m c) 900V/m
Bi 2: Ti mt im M trong khng kh cch in tch Q mt khong r = 15cm cng in
trng do Q gy ra c ln 5000V/m v hng v pha in tch Q.
a) Xc nh du v ln ca Q.
b) Ti M t mt in tch q = 5.10
-6
C. Tnh lc tc dng ln q v chiu ca lc ny.
s: a) -1,25.10
-8
C b) hng v Q, 0,025N
Bi 3: Trong du ( = 2) ,t in tch q
1
= 8.10
-8
C ti im A. Cho k = 9.10
9
N.m
2
/C
2
a) Tm cng in trng ti B, B cch A 3cm.
b) Tm v tr C cng in trng ti C l 1000V/m. Tm s lng electron phi a thm
vo q
1
cng in trng ti C khng i ln nhng ngc hng ban u. Bit in
tch ca electron l -1,6.10
-19
C. s: a) 4.10
5
V/m b) 0,6m 10
12
electron
Bi 4:Mt in tch Q t ti im O trong khng kh, cng in trng gy ra ti hai
im A v B l
A
E
uur
v
B
E
uur
. Gi r l khong cch t A n O. Tm khong cch gia A v B
nu:
a)
A
E
uur
v
B
E
uur
cng phng , cng chiu v E
A
= 2.E
B
.
b)
A
E
uur
v
B
E
uur
cng phng , ngc chiu v E
A
= 2.E
B
s: a) ( 2 1).r b) ( 2 1).r +
Bi 5: Cho hai im A v B cng nm trn mt ng sc ca in trng do mt in tch
im q > 0 gy ra. Bit ln ca cng in trng ti A l 36V/m, ti B l 9V/m.
a. Xc nh cng in trng ti trung im M ca AB.
- 8 -
b. Nu t ti M mt in tch im q
0
= -10
-2
C th lnn lc in tc dng ln q
0
l bao
nhiu? Xc nh phng chiu ca lc.
q A M B
E
M
Hng dn gii:
Ta c:
A
2
q
E k 36V / m
OA

(1)
B
2
q
E k 9V / m
OB

(2)
M
2
q
E k
OM

(3)
Ly (1) chia (2)
2
OB
4 OB 2OA
OA
_


,
.
Ly (3) chia (1)
2
M
A
E OA
E OM
_


,
Vi:
OA OB
OM 1,5OA
2
+

2
M
M
A
E OA 1
E 16V
E OM 2, 25
_


,
b. Lc t tc dng ln q
o
: M
0
F q E
r ur
v q
0
<0 nn
F
r
ngc hng vi
M E
ur
v c ln:
0 M
F q E 0,16N
III. BI TP P DNG:
Bi 1: Trong in mi = 2, mt qu cu nh c in tch q
0
gy ra ti im N cch n 10cm
mt in trng c cng 9000V/m. Chiu ca in trng hng ra xa q
0.
a) q
0
l in tch g , tha (hay thiu) bao nhiu electron.
b) Tng in tch qu cu ln gp i. Tm v tr nhng im m ti in trng bng
4500V/m.
s: a)q
0
= 2.10
-8
C b) 20cm
Bi 2: Trong chn khng , t mt in tch im q = -2 nC.
a) Tm in trng do in tch q gy ra ti im M cch n 15cm. (V hnh)
b) in trng ti M o chiu nhng vn gi nguyn ln, ta phi cung cp thm (hoc
ly i) bao nhiu electron t in tch ny. s: a) 800V/m b) ly i 2,5.10
10
electron
Bi 3: in tch im q
1
= 8.10
-8
C t ti im O trong chn khng.
a) Xc nh cng in trng ti M mt khong 30cm. (v hnh)
b) Nu t in tch q
2
= -q
1
ti M th th n chu tc dng ca mt lc c phng, chiu, ln
nh th no.
(Hy th hin trn cng mt hnh v). s: a) E = 8000V/m b) F = 0,64.10
-3
N.
Bi 4: in tch q = 5 .10
-9
C t trong in trng ca in tch Q, cch Q mt on R =
10cm, chu tc dng ca mt lc ht F = 4,5.10
-4
N. Tnh cng in trng do in tch Q
gy ra ti ni t in tch q v ln ca Q. s: E
Q
= 90.000V/m Q = -10
-7
C
- 9 -
Bi 5:a) Mt ht bi c khi lng 2.10
-6
kg c tch in 3.10
-6
C. Xc in trng ( chiu
v ln) cn thit ht bi c th l lng trong khng kh. Ly g = 10 m/s
2
b) Nu ht bi c tch in -3.10
-6
C th in trng c chiu nh th no.
s: a) 5 V/m , phng thng ng, chiu hng ln.
DNG 2: NGUYN L CHNG CHT IN TRNG
I. PHNG PHP
II. BI TP V D:
V D 1: Cho hai in tch q
1
= 36.10
-6
C v q
2
= 4.10
-6
C t ti hai im c nh A v B trong khng
kh. AB=10cm. Xc nh chiu v ln cng in trng ti cc im sau:
a) im O l trung im ca AB. s: a) 115,2.10
6
V/m
b) im M cch A 4cm v cch B 6cm. b) 192,5.10
6
V/m
c) im N cch A 5cm v cch B 15cm. c) 131,2. 10
6
V/m
d) im C cch A 8cm v cch B 6cm. d) 51.603.203,63V/m
( Hc sinh nh v hnh trong tng trng hp)
V D 2: Hai in tch im q
1
= q
2
= 10
-5
C t hai im A v B trong cht in mi c

=4,
AB=9cm. Xc nh vc t cng in trng ti im M nm trn ng trung trc ca AB
cch AB mt on d =
9 3
2
cm.
Hng dn gii:

E
ur

2 E
ur

1 E
ur
M

d
q
1
a a q
2
A H B
a. Cng in trng ti M:
1 2 E E E +
ur ur ur
ta c:
1 2
2 2
q
E E k
a x

+
Hnh bnh hnh xc nh
E
ur
l hnh thoi:
E = 2E
1
cos
( )
3/2
2 2
2kqd
a d

+
=2,8.10
4
V/m
V D 3: C 4 in tch im cng ln q t ti 4 nh ca mt hnh vung cnh a. Xc nh cng in
trng gy ra bi 4 in tch ti tm O ca hnh vung trong cc trng hp sau:
a) Bn in tch cng du.
b) Hai in tch c du + v hai in tch c du
III.BI TP P DNG:
Bi 1: Cho hai in tch q
1
= 10
-8
C v q
2
= -10
-8
C t ti hai im c nh M v N trong khng kh.
MN=6cm. Xc nh chiu v ln cng in trng ti cc im sau:
a) im O l trung im ca MN. s: a) 200.000V/m
b) im A cch M 2cm v cch N 4cm. b) 281.250V/m
c) im B cch M 3cm v cch N 9cm. c) 88.888,89V/m
d) im C cch M 8cm v cch N 10cm. d) 16.695,92V/m
( Hc sinh nh v hnh trong tng trng hp)
Bi 2:
Bi 3: Cho hai in tch +q v q t ti hai im A v B cch nhau mt khong a=3cm trong chn khng. Cho
q=2.10
-6
C.
a) Xc nh cng in trng ti C l trung im ca AB.
b) Xc nh cng in trng ti D nm trn ng trung trc ca AB v cch A mt khong a.
c) Xc nh lc tnh in tc dng ln in tch +q t ti C v D.
- 10 -
S: a.E
C
=16.10
7
V/m; b. E
D
=2.10
7
V/m; c. F
C
=320N, F
D
=40N
Bi 4: Cho hai in tch im q
1
= 8.10
-7
C v q
2
= -4.10
-7
C t ti hai im c nh A v B trong khng
kh. AB=10cm.
a) Xc nh in trng tng hp ti im M bit MA = 2cm v MB = 8cm.
b) Nu t ti M mt in tch q
3
= 2.10
-7
C , th q
3
s b ht v pha im no v lc ht bng bao nhiu.
c) Nu t ti M mt in tch q
4
= -1C, th q
3
s b ht v pha im no v lc ht bng bao nhiu.
Hc sinh th hin trn hnh v.
s: a) 18,625.10
6
V/m b) ht v pha B , F = 3,725N a) ht v pha A, F

=18,625N.
Bi 5: Ba in tch c cng ln q t ti ba nh ca mt tam gic u cnh a. Xc nh cng in
trng ti trng tm G ca tam gic trong cc trng hp:
a) Ba in tch cng du.
b) Mt in tch tri du vi hai in tch cn li.
DNG 3: IN TRNG CN BNG
I. PHNG PHP
II. BI TP V D:
V D 1: Cho hai in tch q
1
v q
2
t A v B trong khng kh .AB=100 cm. Tm im C ti
cng in trng tng hp bng khng,vi:
a) q
1
=36.10
-6
C v q
2
=4.10
-6
C
b) q
1
=-36.10
-6
C v q
2
=4.10
-6
C
V D 2: Mt qu cu nh khi lng m=0,1g mang in tch q = 10
-8
C c treo bng si dy khng gin v
t vo in trng u
E
r
c ng sc nm ngang. Khi qu cu cn bng, dy treo hp vi phng thng ng
mt gc
0
45
. Ly g = 10m/s
2
. Tnh:
a. ln ca cng in trng.
b. Tnh lc cng dy .
Hng dn gii:
a) Ta co:
qE mg. tan
5
tan E 10 V/ m
mg q


b) Lc cng dy:
mg
2
T R 2.10 N
cos

V D 3 ( nng cao)
Bn im A, B, C, D trong khng kh to thnh
hnh chc nht ABCD cnh AD = a = 3cm, AB = b
= 4cm. Cc in tch q
1
, q
2
, q
3
c t ln lt ti
A, B, C. Bit q
2
=-12,5.10
-8
C v cng in
trng tng hp ti D bng 0. Tnh q
1
, q
2
.
Aq
1
q
2
B

2 E
ur

3 E
ur
q
3
D
C
13 E
ur

1 E
ur
Hng dn gii:
Vect cng in trng ti D:
E E E E E E D 1 3 2 13 2 + + +
r r r r r r
V q
2
< 0 nn q
1
, q
3
phi l in tch dng. Ta c:
- 11 -
q q
AD
1 2
E E cos E cos k k .
1 13 2 2 2
BD
AD BD

( )
2 3
AD AD
q . q q
1 2 2 2 3
BD
2 2
AD AB

+
( )
3
a
8
q .q 2, 7.10
1 2
2 2
a h

+
C
Tng t:
( )
3
b
8
E E sin E sin q q 6, 4.10 C
3 13 2 3 2 3
2 2
a b

+
III. BI TP VN DNG:
Bi 1: Cho hai in tch q
1
v q
2
t hai im c nh A v B. Xc nh v tr ca im m ti in
trng trit tiu trong cc trng hp sau:
a) q
1
= 10
-6
C v q
2
= 8.10
-6
C t trong du ( = 2). AB = 9cm.. s: r
1
=3cm v r
2
=6cm
b) q
1
= 9.10
-7
C v q
2
= -10
-7
C t trong khng kh ,AB = 16cm. s: r
1
=4cm v r
2
=12cm
Bi 2. : Mt qu cu nh khi lng m=0,1g mang in tch q = 10
-8
C c treo bng si dy
khng gin v t vo in trng u
E
ur
c ng sc nm ngang. Khi qu cu cn bng, dy
treo hp vi phng thng ng mt gc
0
45 . Ly g = 10m/s
2
. Tnh:
a. ln ca cng in trng.
b. Tnh lc cng dy .
Bi 3 Treo mt qu cu nh (khi lng 1g , c tch in q = 10
-6
C) vo mt si dy mnh . Sau
t h qu cu v si dy treo vo mt vng in trng, c cc ng sc t nm ngang. Hi in
trng phi c gi tr bao nhiu dy treo lch khi phng thng ng mt gc 30
0.
.
Ly g = 10m/s
2
.
s: E = 1000/ 3 (V/m)
Bi 4: Qu cu c khi lng 0,25g mang in tch q=2,5.10
-9
C treo bi 1 si dy v t trong
in trng u c phng nm ngang v c ln E=10
6
V/m.Tnh gc lch ca dy treo.
Bi 5: Mt con lc n gm qu cu c trng lng P=0,5N v mt si dy mnh, khng dn.
Con lc t trong in trng u c ng sc in nm ngang. Tch cho qu cu mt in
tch q th dy treo lch khi phng thng ng mt gc 45
0
. Tnh lc in tc dng ln in
tch q v lc cng dy?
TNH CNG CA LC IN
I.BI TP V D:
Bi 1: Mt electron bay trong in trng u t bn dng sang bn m ca mt t in
phng, theo mt ng MN = 2cm to vi phng ca ng sc mt gc 60
o
. in trng
trong t c ln E = 10
3
V/m. Cng ca lc in trong dch chuyn ny bng bao nhiu?
Bi 2: Khi mt in tch q di chuyn trong mt in trng u t mt im A n im B th
lc in sinh cng 2,5J. Nu th nng ca q ti A l 2,5J th th nng ca n ti B bng
bao nhiu?
Bi 3: Mt electron chuyn ng khng vn tc u t mt im M n im N dc theo mt
ng sc th lc in sinh mt cng 9,6.10
-18
J.
a/ Tnh cng lc in sinh ra khi electron chuyn tip 0,4cm t N n P theo phng
chiu ni trn.
b/ Tnh vn tc ca electron khi ti P.
Bi 4: Mt in tch q= =4.10
-8
C dch chuyn theo mt ng gp khc ABC trong mt in
trng u E = 100V/m.
- 12 -
AB = 20cm v vct di AB
uuur
to vi ng sc gc 30
o
; BC = 40cm v vct di
BC
uuur
to vi ng sc gc 120
o
. Tnh cng ca lc in?
II. BI TP V NH
Mt in tch q=10
C
chuyn ng t nh B n nh C ca tam gic u ABC .Tam gic ABC nm
trong in trng u c cng 5000 V/m .ng sc ca in trng ny song song vi cnh BC
v c chiu t B n C .Cnh ca tam gic l 10cm.Tnh cng ca lc in khi in tch chuyn ng
khi:
a) q chuyn ng theo ng BC
b) q chuyn ng theo ng gp khc BAC. Nhn xt?
TNH IN TH V HIU IN TH
I. BI TP V D:
Bi 1: Hiu in th gia hai im C v D trong in trng l U
CD
= 200V. Tnh:
a. Cng ca in trng di chuyn proton t C n D
b. Cng ca lc in trng di chuyn electron t C n D.
Hng dn gii:
a. Cng ca lc in trng di chuyn proton:
A = q
p
U
CD
=
19 17
1, 6.10 200 3, 2.10 J

b. Cng ca lc in trng di chuyn e:

A = eU
CD
=
19 17
1, 6.10 200 3, 2.10 J


Bi 2: Ba im A, B, C l ba nh ca mt tam gic vung trong in trng u, cng
E=5000V/m. ng sc in trng song song vi AC. Bit AC = 4cm, CB = 3cm. Gc
ACB=90
0
.
a. Tnh hiu in th gia cc im A v B, B v C, C v A
b. Tch cng di chuyn mt electro t A n B
Hng dn gii:
A C

E
ur

B
a. Ta c:
AB
U E.AB.cos E.AC 200V
0
BC
U E.BCcos90 0
CA AC
U U 200V
b. Cng dch chuyn electron:
17
AB AB
A e.U 3, 2.10 J

Bi 3: Mt electron bay vi vn tc v = 1,12.10
7
m/s t mt im c in th V
1
= 600V, theo
hng ca cc ng sc. Hy xc nh in th V
2
im m electron dng li.
Hng dn gii:
p dng nh l ng nng:
2
1
1
A mv
2
= -6,65.10
-17
J
Mt khc:
A
A eU U 410J
q

- 13 -
1 2 2 1
U V V V V U 190V
Bi 4: Mt Electron bay trong in trng. Khi qua M c in th V
M
=240V th c vn tc
v
M
=10
7
(m/s). Khi qua im N n c vn tc v
N
=6.10
6
(m/s). Tnh in th im N.
II.BI TP V NH:
Bi 1: Xt mt tam gic vung ABC ti A trong mt in trng u E = 4.10
3
V/m sao cho BC
song song vi ng sc, in trng c chiu t B n C. Cho bit AC = 8cm;
AB = 6cm. Hy:
a) Ttnh U
AB
v U
BC
b) Gi H l chn ng cao h t nh A xung cnh huyn. Tnh hiu in th gia hai
im A v H
Bi 2: Khi bay qua hai im M v N trong in trng, mt electron tng ng nng thm
250eV. Tnh U
MN
?
Bi 3: Gia hai im M v N c mt hiu in th U
MN
= 100V. Tnh cng ca lc in trng
khi mt electron dch chuyn t M n N?
Bi 4: di chuyn mt in tch q = 10
-4
C t rt xa n im M ca mt in trng u th
cn thc hin mt cng 5.10
-5
J. Tm in th ti M?
- 14 -