VACSAVA

I. Khi qut v cng c vac-sa-va: 1. Hon cnh ra i: Do tnh cht quc t ca hot ng vn chuyn hng khng, nn t rt sm v cho mt thi gian rt di ngi ta phi to ra mt h thng cc quy tc thng nht cho vn chuyn hng khng quc t. H thng ny bao gm rt nhiu iu c quc t m c ci sau li sa i b sung cho ci trc, tp hp cc iu ny, t trn c s cng c Vacsa-va nm 1929, c gi l h thng cng c Vac-sa-va. Nm trong h thng iu lut quc t v lut t trong lnh vc hng khng dn s, cng c Vac-sa-va l mt vn bn php lut quc t nhm thng nht xung t iu chnh cc quan h pht sinh trong vn chuyn hng khng quc t. Ban u mi ch c 23 quc gia kt c, n nay c trn 140 quc gia v lnh th k kt v tham gia Cng c. Cng c chim mt v tr rt quan trng trong vic pht trin ngnh hng khng dn s quc t. Vit Nam chnh thc gia nhp cng c ny vo ngy 11-10-1982 v ngy 9-01-1983 Cng c c hiu lc i vi Vit Nam. 2. Phm vi, mc ch p dng: 2.1. Phm vi: Cng c Vac-sa-va p dng cho c cc hp ng vn chuyn, c n b v khng n b. S n b y c tnh cho c vic tr tin hoc tr bng li ch cc vt cht khc trc tip cho cng vic vn chuyn. Trong khon 2, iu 2 Cng c Vac-sa-va c quy nh l Cng c ny khng p dng i vi vic vn chuyn thc hin theo nhng iu khon bt k Cng c v bu in Quc t no. Cng c Vac-sa-va ch p dng cho vic vn chuyn hng khng quc t hnh khch, hnh l hoc hng ha hoc khng tr cng m vic vn chuyn do nh nc hoc cc php nhn c thnh lp mt cch hp php thc hin ( khon 1, iu 2 ca cng c). Khon 2, iu 1 ca cng c a ra nh ngha vn chuyn quc t c ngha l bt k mt vic vn chuyn no m ph thuc vo hp ng ca cc bn, ni khi hnh

v ni n, c hoc khng c gin on trong vn chuyn hoc chuyn ti c nm trong hoc lnh th ca hai quc gia kt c hoc lnh th ca mt Quc gia kt c, nu c mt ni dng tha thun nm trong lnh th thuc ch quyn, quyn thng tr, y tr hoc s y quyn ca chnh quyn khc, d l chnh quyn khng tham gia Cng c. Vic vn chuyn khng c 1 ni dng tha thun nh vy gia nhng lnh th thuc ch quyn, quyn thng tr, y tr hoc y quyn ca cng mt quc gia kt c khng c coi l c tnh cht quc t nhm mc ch ca Cng c ny. Khng k n nhng bn tham gia hp ng vn chuyn hng khng quc t c quc tch nc no, c tr hoc c tr s kinh doanh chnh , tu bay c ng k Quc gia no, hp ng c k kt u, Cng c ch lu n ni khi hnh, ni n hoc ni dng tha thun m cn c vo hp ng gia cc bn nm trong lnh th ca cc quc gia khc nhau. Tnh cht quc t ca vn chuyn c biu hin hai dng sau: 1. Ni i v ni n nm trong lnh th ca hai Quc gia kt c. 2. Ni i v ni n nm trong lnh th ca 1 Quc gia kt c, nu c mt ni dng tha thun (an agreed stopping place) nm trong lnh th ch quyn, quyn thng tr, y tr hoc s y quyn ca chnh khc ca cng mt Quc gia kt c. Cng c khng tnh n vic c tnh n vic c gin on trong vn chuyn hay chuyn ti. Cng c Vac-sa-va c th p dng cho mt phm vi rng hn na ca vic vn chuyn quc t theo tinh thn ca Cng c, c ngha l nu chng ta phn tch dng th hai ca vn chuyn quc t, chng ta s thy nh sau: gi nh rng quc gia A c quc gia B y quyn trn lnh th ca mnh theo tinh thn ca khon 2, iu 1 ca Cng c m quc gia B khng tham gia cng c v nu hnh khch, hnh l hay hng ha i tu bay ca nc A t A, c tha thun dng B ri li quay v A theo tu bay ca A, trong trng hp c xy ra tn tht, th mi trng hp Cng c u c p dng gii quyt vic bi thng thit hi. Bi, nu xt ton b Cng c mt cch logic chng ta thy rng ngi b tn tht (hnh khch, ngi gi hng hoc nhng ngi khc) ch c quyn kin ra ton n ca mt trong nhng Quc gia kt c hoc l ni ngi vn

chuyn c ni thng tr hoc c tr s kinh doanh chnh hoc l ni kinh doanh m k kt hp ng hoc l ni n. V vy vic vn chuyn m c ni khi hnh v ni n nm trn cng lnh th ca mt quc gia kt c v c ni dng tha thun nm trn lnh th ca mt quc gia khc d n khng tham gia cng c hoc n khng thuc ch quyn , quyn thng tr, y tr hay quyn hnh ca Quc gia kia cng phi c coi l vn chuyn Quc t. Ngh nh th La Haye thay i nh ngha vn chuyn hng khng quc t nh sau: Nhm mc ch ca cng c ny, vn chuyn quc t c ngha l bt k vn chuyn no m ph hp vi s tha thun gia cc bn ni khi hnh v ni n, c hoc khng c gin on trong vn chuyn hoc chuyn ti nm trong lnh th hoc ca hai quc gia kt c hoc ca mt quc gia kt c nu c mt ni dng tha thun trong lnh th ca mt quc gia khc, d l quc gia khng phi l mt quc gia kt c . Vic vn chuyn gia hai im trong lnh th ca mt quc gia kt c khng c mt ni dng tha thun trong lnh th ca mt quc gia khc th khng phi l vn chuyn quc t nhm mc ch ca Cng c ny. lm r thm nh ngha vn chuyn quc t ni trn, ngi ta thng phn bit gia vn chuyn quc t v chuyn bay quc t. C mt s ngi t ra nhm ln cho rng nu tu bay ang vn chuyn c bay qua lnh th ca mt quc gia khc th cng coi tu bay thc hin vic vn chuyn quc t. iu ch ng nu khi s tha thun gia hnh khch hoc ngi gi hng vi ngi vn chuyn l tu bay c dng li ti lnh th ca quc gia bay qua. V d mt tu bay ca M bay t phn chnh ca lnh th M n Alaska qua Canada nhm vn chuyn hnh khch, hnh l v hng ha, tu bay bao gi cng c coi l tu bay thc hin chuyn bay quc t, nhng trong vic vn chuyn th c hai trng hp khc nhau: Mt l, nu theo tha thun ca hnh khch hay ngi gi hng, khng c mt ni dng no trn lnh th Canada, th vic vn chuyn m tu bay thc hin c coi l vn chuyn ni a. Hai l, nu theo tha thun c mt ni dng trn lnh th Canada th vic vn chuyn c coi l vn chuyn quc t.

Cng c Vacsava c p dng cho c vic vn chuyn quc t do nhiu ngi vn chuyn hng khng lin tip m nhn, nu cc bn tham gia hp ng coi l khai thc n hoc n c chp nhn di dng mt hp ng hoc mt lot hp ng v n khng mt i tnh cht quc t bi mt hp ng hay nhiu hp ng c thc hin hon ton trong lnh th ca mt Quc gia kt c. 2.2. Mc ch: Tha nhn tm quan trng ca vic bo m cc li ch ca ngui tiu dng trong vn ti hng khng quc t v cc yu cu cho vi c bi thung tha ng trn co s nguyn tc bi thung tn tht. Khng nh li mong mun i vi s pht trin c tr t t ca cc hot ng vn ti hng khng quc t v s di chuyn thun li ca hnh khch, hnh l v hng ho ph hp vi cc nguyn tc v mc ch ca Cng uc v Hng khng Dn dng Quc t. c thuyt phc rng hnh ng tp th ca cc Quc gia hi ho ho v nht th ho hon na cc quy nh lin quan hot ng vn ti hng khng quc t thng qua mt Cng uc mi l cch thc ph hp nht t uc s cn bng hp l ca cc li ch. 3. Khi qut ni dung Vacsava: Cng c Warsaw l cng c quc t v trch nhim bi thng trong vn ti quc t ca hng hng khng i vi con ngi, hnh l v hng ha. Cng c c k ti Warsaw, Ba Lan ngy 12 thng 10 nm 1929; Nm 1955, cng c c sa i ti Hague, H Lan gi l Ngh nh th Hague 1955; Nm 1975, cng c c sa i ti Montreal, Canada gi l Ngh nh th Montreal 1975. Ba vn bn ny khc nhau v mc gii hn bi thng trong Cng c Warsaw c mc thp nht (Vietnam Airlines vn p dng mc ny). Cc quc gia, cc hng hng khng t la chn gia 3 vn bn ny a vo iu kin chuyn ch, cung cp dch v hng khng.

Cng c Warsaw quy nh nh sau: Ngi chuyn ch phi pht hnh v hnh khch. Ngi chuyn ch phi pht hnh phiu hnh l cho hnh l k gi. Trch nhim bi thng ti thiu ca ngi chuyn ch l: 16.600 SDR (Quyn rt vn c bit) i vi thng tn v ngi. 17 SDR/kg hng l k gi hoc hng ha. 332 SDR i vi hnh l xch tay.

Gii hn bi thng ny c gi tr trong trng hp ngi chuyn ch khng a ra mc trch nhim c chp nhn (cao hn). Nhng tha thun v mc bi thng thp hn l khng c gi tr v v hiu. Ti thi im ngy 1 thng 4 nm 2007, t gi quy i l: 1 SDR = 1,135 EUR = 1,51 USD. Cng c Montreal 1999 s thay th h thng Cng c Warsaw ngay khi n c tt c cc nc ph chun. Song, cho n nay, vn cn s chp v ca lut l hng khng quc t bi cc quc gia ng h cc cng c, ngh nh th theo tng nhm khc nhau v thm ch c nc khng tun th mt cng c, ngh nh th no.

II. Cc iu khon Cng c Vacsava trong vn chuyn hng ha hng khng: 1. Quy nh ca Cng c Vacsava v vn n hng khng: 1.1. Vn n hng khng: Khi nim: Vn n hng khng (Airwaybill-AWB) l chc t vn chuyn hng ho v bng chc ca vic k kt hp ng v vn chuyn hng ho bng my bay, v iu kin ca hp ng v vic tip nhn hng ho vn chuyn Chc nng: L bng chc ca mt hp ng vn ti c k kt gia ngi chuyn ch v ngi gi hng L bng chng ca vic ngi chuyn ch hng khng nhn hng

 L giy chng nhn bo him hng ho vn chuyn bng ng hng khng L chng t k khai hi quan ca hng ho L hng dn cho nhn vin hng khng trong qu trnh phc v chuyn ch hng ho Phn loi: Cn c vo ngi pht hnh, gm c: Vn n ca hng hng khng v Vn n trung lp Cn c vo vic gom hng, gm c: Vn n ch v Vn n ca ngi gom hng Ni dung ca vn n hng khng: Ni dung mt trc vn n Mt trc ca vn n bao gm cc ct mc trng ngi lp vn n in nhng thng tin cn thit khi lp vn n. Theo mu tiu chun ca IATA, nhng ct mc l: + S vn n (AWB number) + Sn bay xut pht (Airport of departure) + Tn v a ch ca ngi pht hnh vn n (issuing carrier?s name and address) + Tham chiu ti cc bn gc ( Reference to originals) + Tham chiu ti cc iu kin ca hp ng ( Reference to conditions of contract) + Ngi ch hng (Shipper) + Ngi nhn hng (Consignee) + i l ca ngi chuyn ch (Issuing carriers agent) + Tuyn ng (Routine) + Thng tin thanh ton (Accounting information) + Tin t (Currency) + M thanh ton cc (Charges codes)

+Cc ph v chi ph (Charges) + Gi tr k khai vn chuyn (Declare value for carriage) + Gi tr khai bo hi quan (Declare value for customs) + S tin bo him (Amount of insurance) +Thng tin lm hng (Handing information) + S kin (Number of pieces) + Cc chi ph khc (Other charges) + Cc v chi ph tr trc (Prepaid) + Cc v chi ph tr sau (Collect) + k xc nhn ca ngi gi hng ( Shipper of certification box) + dnh cho ngi chuyn ch (Carrier of excution box) + ch dnh cho ngi chuyn ch ni n (For carrier of use only at destination) + Cc tr sau bng ng tin ni n, ch dng cho ngi chuyn ch (Collect charges in destination currency, for carrier of use only). Ni dung mt sau vn n Trong b vn n gm nhiu bn, ch c ba bn gc v mt s bn copy c nhng quy nh v vn chuyn mt sau. Mt hai ca vn n hng khng bao gm hai ni dung chnh: *Thng bo lin quan n trch nhim ca ngi chuyn ch : Ti mc ny, ngi chuyn ch thng bo s tin ln nht m h phi bi thng trong trng hp hng ho b tn tht trong qu trnh chuyn ch, tc l thng bo gii hn trch nhim ca mnh. Gii han trch nhim ca ngi chuyn ch c quy nh y l gii hn c quy nh trong cc cng c, quy tc quc t hoc lut quc gia v hng khng dn dng. * Cc iu kin hp ng : Ni dung ny bao gm nhiu iu khon khc nhau lin quan n vn chuyn l hng c ghi mt trc. Cc ni dung thng l: + Cc nh ngha, nh nh ngha v ngi chuyn ch, nh ngha v cng

c Vac-sa-va 1929, nh ngha v vn chuyn, im dng tho thun... + Thi hn trch nhim chuyn ch ca ngi chuyn ch hng khng + C s trch nhim ca ngi chuyn ch hng khng + Gii hn trch nhim ca ngi chuyn ch hng khng + Cc ph ca hng ho chuyn ch + Trng lng tnh cc ca hng ho chuyn ch +Thi hn thng bo tn tht + Thi hn khiu ni ngi chuyn ch + Lut p dng. Trch nhim lp vn n: Theo iu 5 v 6 cng c Vacsava th ngi gi hng c trch nhim lp vn n Phn phi vn n: Khi pht hnh vn n cho mt l hng, ngi ta pht hnh vn n gm nhiu bn khc nhau. B vn n c th gm t 8 n 14 bn, thng thng l 9 bn, trong bao gi cng gm ba bn gc, hay cn gi l cc bn chnh (orginal), cn li l cc bn ph (copy), c nh s t 4 n 14. Vn n c phn phi nh sau: Bn gc s 3 dnh cho ngi gi hng, dng lm bng chng ca vic ngi chuyn ch nhn hng ch v lm bng chng ca hp ng chuyn ch. Bn ny c ch k ca c ngi chuyn ch v ngi gi hng. Bn s 9, dnh i l, bn ny c ngi i l hay ngi chuyn ch pht hnh gi li. Bn gc s 1, dnh cho ngi chuyn ch, mu xanh l cy, c ngi chuyn ch pht hnh vn n gi li nhm mc ch thanh ton v dng lm bng chng ca hp ng vn chuyn. Bn ny c ch k ca ngi gi hng.

Bn gc s 2, dnh cho ngi nhn hg, mu hng, c gi cng l hng ti ni n cui cng v giao cho ngi nhn khi giao hng. Bn s 4, l bin lai giao hng, c sn ni n cui cng. Bn ny c ch k ca ngi nhn hng v c ngi chuyn ch cui cng gi li lm bin lai giao hng v lm bng chng l ngi chuyn ch hon thnh hp ng chuyn ch. Bn s 5, dnh cho sn bay n, c sn sn bay n. Bn s 6, dnh cho ngi chuyn ch th 3, dng khi hng c chuyn ch ti sn bay th 3. Bn s 7, dnh cho ngi chuyn ch th 2, dng khi hng c chuyn ti ti sn bay th 2. Bn s 8, dnh cho ngi chuyn ch th 1, c b phn chuyn hng ho ca ngi chuyn ch u tin gi li khi lm hng. Bn s 10 n 14, l nhng bn ch dng cho chuyn ch khi cn thit 1.2. Quy nh ca cng c Vacsava v vn n hng khng:

Theo cng c Vacsava 1929, cc quy nh v vn n hng khng bao gm 12 iu, t iu 5 n iu 16: iu 5. 1. Mi ngi vn chuyn hng ha c quyn yu cu ngi gi hng lp v giao cho mnh mt chng t gi l khng vn n; mi ngi gi hng c quyn yu cu ngi vn chuyn chp nhn chng t ny. 2. Vic thiu, khng hp quy cch v mt khng vn n khng nh hng n s tn ti, hoc gi tr ca hp ng vn chuyn ph thuc vo cc quy nh ca iu 9, tuy nhin cn b cc quy tc ca Cng c ny iu chnh. iu 6.

1. Ngi gi hng phi lp ba b khng vn n v giao khng vn n cng vi hng ha. 2. B th nht ghi ginh cho ngi vn chuyn v do ngi gi hnh l. B th hai ghi ginh cho ngi nhn hng do ngi gi hng v ngi vn chuyn cng k v gi km theo hng ha. B th ba do ngi vn chuyn k v ngi vn chuyn trao cho ngi gi hng sau khi nhn hng. 3. Ngi vn chuyn k vo lc nhn hng. 4. Ch k ca ngi vn chuyn c th c ng du; ch k ca ngi gi hng c th nh my hoc ng du. 5. Theo yu cu ca ngi gi hng, nu ngi vn chuyn lp khng vn n, th ngi vn chuyn c coi l thay mt ngi gi hng lm nh vy, tr khi c chng minh ngc li. iu 7. Ngi vn chuyn hng ha c quyn yu cu ngi gi hng lp khng vn n ring khi c hai kin hng tr ln. iu 8. Khng vn n bao gm nhng chi tit sau: a. Ni v ngy lp; b. Ni i v ni n; c. Cc ni dng tha thun, vi iu kin ngi vn chuyn c th bo lu quyn thay i cc ni dng trong trng hp cn thit v nu ngi vn chuyn thc hin quyn , th vic thay i ni dng khng nh hng n vic tc b tnh cht quc t ca vn chuyn; d. Tn v a ch ca ngi gi hng; e. Tn v a ch ca ngi vn chuyn th nht; f. Tn v a ch ca ngi nhn hng nu c yu cu nh vy; g. Bn cht ca hng ha; h. S lng v phng thc ng gi v k m hiu chi tit hoc s ca cc kin hng; i. Trng lng, s lng v khi lng hoc kch thc hng ha;

j. iu kin bn ngoi ca hng ha v hnh thc ng gi; k. Nu tho thun, th cc ph, ngy v ni thanh ton v ngi thanh ton; l. Nu hng c gi thanh ton vo lc giao hng, th gi hng v nu trng hp c yu cu chi ph phi tr. m. Gi tr k khai theo iu 22 (2); n. S b khng vn n; o. Cc chng t a cho ngi vn chuyn km theo khng vn n; p. Thi gian n nh hon thnh vic vn chuyn v tm tt hnh trnh nu vn ny c tha thun; q. Li tuyn b rng vic vn chuyn thng l thuc vo nhng quy tc lin quan ti trch nhim m Cng c ny lp nn. iu 9. Nu ngi vn chuyn nhn hng khng c khng vn n c lp hoc nu khng vn n khng ghi mi chi tit nu t im (a) n (i) v (p) ca iu 8 th ngi vn chuyn s khng c quyn vn dng nhng quy nh ny ca Cng c ny loi b hoc hn ch trch nhim ca mnh. iu 10. 1. Ngi gi hng chu trch nhim v s chnh xc ca cc chi tit v cc li khai lin quan n hng ha m ngi in vo vn n. 2. Ngi gi hng phi chu trch nhim v mi thit hi m ngi vn chuyn hoc bt k ngi no khc phi gnh chu do khai khng hp quy cch, sai hoc khng y mi chi tit v cc li khai. iu 11. 1. Vn n hng khng l bng chng hin nhin ca vic k kt hp ng v vic tip nhn hng ha v cc iu kin vn chuyn. 2. Nhng li khai trong khng vn n lin quan n trng lng, kch thc v bao gi hng ha, cng nh chi tit lin quan ti s kin l bng chng hin nhin ca cc s tht k khai; nhng chi tit lin quan n s lng, khi lng v iu kin hng ha khng to nn bng chng kin ngi vn chuyn tr khi nhng chi tit trn c

ghi trong khng vn n v c ngi vn chuyn vi s chng kin ca ngi gi hng kim tra hoc cc chi tit lin quan n iu kin r rng ca hng ha. iu 12. 1. Ph thuc vo trch nhim ca mnh thc hin mi ngha v theo hp ng vn chuyn, ngi gi hng c quyn nh ot hng ha bng cch ly hng li ti cng hng khng i hoc n, hoc yu cu giao ti ni n hoc trong hnh trnh cho mt ngi khc ngi nhn c tn trong vn n, hoc bng cch yu cu vn chuyn ch li cng hng khng khi hnh. Ngi gi hng khng c quyn nh ot hng ha theo cch trn khi gy tn hi ti ngi vn chuyn hoc ngi gi hng khc v ngi gi hng phi thanh ton mi chi ph khi thc hin quyn ny. 2. Nu khng th thc hin cc mnh lnh trn ca ngi gi hng, th ngi vn chuyn phi thng bo ngay lp tc cho ngi gi hng bit. 3. Nu ngi vn chuyn tun theo lnh ca ngi gi hng nh ot hng ha m khng yu cu xut trnh b khng vn n trao cho ngi gi hng, th ngi vn chuyn phi chu trch nhim v mi thit hi c th xy ra trong khi thi hnh mnh lnh i vi bt k ngi no c quyn s hu hp php b khng vn n , iu ny khng tn hi n quyn i li t ngi gi hng. 4. Quyn ginh cho ngi gi hng b nh ch vo lc quyn ca ngi nhn hng bt u theo iu 13 di y. Tuy nhin, nu ngi nhn hng t chi nhn khng vn n hoc hng ha, nu ngi vn chuyn khng th lin lc c vi ngi nhn hng, th ngi gi hng tip tc quyn nh ot hng ha. iu 13. 1. Tr nhng trng hp ni ti iu trn, khi hng ha ti a im n, ngi nhn hng c quyn yu cu ngi vn chuyn trao cho mnh khng vn n v hng ha, ng thi thanh ton cc khon l ph v tun theo cc iu kin vn chuyn ghi trong vn n. 2. Tr khi c tha thun khc, ngi vn chuyn c nhim v thng bo cho ngi nhn hng ngay sau khi hng ti. 3. Nu ngi vn chuyn tha nhn mt hng hoc nu hng ha khng ti sau by ngy

k t ngy l ra hng phi ti th ngi nhn hng c quyn khi kin ngi vn chuyn theo hp ng vn chuyn. iu 14. Ngi gi hng v ngi nhn hng c th thc hin tng ng tt c cc quyn nu ti cc iu 12 v 13 bng tn ca chnh mnh hoc hnh ng cho quyn li ca chnh mnh hoc cho quyn li ca ngi khc, min l thc hin ngha v m hp ng xc nh. iu 15. 1. Cc iu 12, 13 v 14 khng nh hng n quan h ca ngi gi hng v ngi nhn hng vi nhau hoc nhng quan h vi ngi th ba m quyn li ca h bt ngun hoc t ngi gi hng hoc t ngi nhn hng. 2. Nhng quy nh ca cc iu 12, 13 v 14 ch c th thay i bng cch quy nh trong khng vn n. iu 16. 1. Ngi gi hng phi cung cp tin tc v gi km theo khng vn n nhng chng t cn thit p ng cc th tc hi quan, thu nhp cnh hoc cnh st trc khi hng c th c giao cho ngi nhn hng. Ngi gi hng phi chu trch nhim vi ngi vn chuyn v mi thit hi do vic thiu, khng y hoc khng hp quy cch ca bt k thng tin hoc chng t no tr khi thit hi l do li ca ngi vn chuyn v i l ca h. 2. Ngi vn chuyn khng c ngha v thm tra vic ng hoc cc thng tin hoc chng t nh vy. 2. Trch nhim ca ngi chuyn ch hng khng i vi hng ha theo cng c Vacsava 1929: Theo cng c Vacsava, trch nhim ca ngi chuyn ch hng ha c quy nh t iu 17 n iu 30:

iu 17. Ngi vn chuyn phi chu trch nhim v thit hi xy ra trong trng hp hnh khch cht v b thng hoc bt k thng tch v thn th no ca hnh khch, nu tai nn gy ra thit hi trn tu bay hoc trong qu trnh hot ng xp ti v d ti. iu 18. 1. Ngi vn chuyn phi chu trch nhim v thit hi xy ra trong trng hp mt mt, thiu ht, h hng hnh l hoc hng ha k gi, nu s vic gy thit hi xy ra trong qu trnh vn chuyn bng tu bay. 2. Vic vn chuyn bng tu bay trong phm vi ngha v ca khon trn bao gm giai on m hnh l hoc hng ha nm trong s bo qun ca ngi vn chuyn cho d trong cng hng khng hoc l trong tu bay, hoc trong trng hp h cnh ngoi cng hng khng, sn bay, th bt k ni no. 3. Giai on vn chuyn bng tu bay khng m rng ti bt k vic vn chuyn no bng ng b, ng bin hoc ng sng tin hnh ngoi cnh hng khng. Tuy nhin, nu vic vn chuyn nh vy xy ra trong khi thc hin hp ng vn chuyn bng tu bay nhm mc ch ly hng, giao hng hoc chuyn ti, thit hi c coi l kt qu ca s kin xy ra trong qu trnh vn chuyn bng tu bay, tr khi c chng minh ngc li. iu 19. Ngi vn chuyn chu trch nhim v thit hi do s chm tr xy ra trong qu trnh vn chuyn hnh khch, hnh l v hng ha. iu 20. 1. Ngi vn chuyn khng chu trch nhim, nu pha vn chuyn chng minh c rng mnh v i l ca mnh p dng mi bin php trnh thit hi hoc khng th p dng cc bin php nh vy. 2. Trong vn chuyn hng ha v hnh l, ngi vn chuyn khng chu trch nhim, nu chng minh c rng thit hi xy ra do li trong vic li tu bay trong vic ch huy tu bay hoc trong khng vn v trong mi phng din khc m pha vn chuyn v i l ca h p dng mi bin php cn thit trnh thit hi.

iu 21. Nu ngi vn chuyn chng minh c rng thit hi do li ca ngi b tn thng gy ra hoc gp phn gy ra th to n c th min cho ngi vn chuyn ton b hoc mt phn trch nhim, ph hp vi nhng quy nh ca lut to n. iu 22. 1. Trong vn chuyn hnh khch trch nhim ca ngi vn chuyn i vi mi hnh khch c gii hn mt khon 125.000 Franc ph hp vi lut to n m v kin c th l, thit hi c quyt nh thanh ton bng hnh thc tr theo nh k, gi tr tin tng ng ca vic thanh ton nu trn khng c vt qu 125.000 Franc. Tuy nhin, do hp ng c bit, ngi vn chuyn v hnh khch c th tha thun gii hn trch nhim cao hn. 2. Trong vic vn chuyn hnh l k gi v hng ha, trch nhim ca ngi vn chuyn c gii hn mt khon 250 Franc cho mi mt kilgam, tr khi ngi gi hng cng b gi tr vo lc giao hng cho ngi vn chuyn v tr mt khon tin b sung nu c yu cu nh vy. Trong trng hp , ngi vn chuyn phi chu trch nhim tr mt khon tin khng vt qu gi tr cng b, tr khi ngi vn chuyn chng minh c rng khon tin bi thng ln hn gi tr thc t ca hnh l ngi gi giao hng. 3. i vi cc vt m hnh khch t bo qun, th trch nhim ca ngi vn chuyn c gii hn 5000 Franc cho mi hnh khch. 4. Cc khon tin cp trn c coi l ng Franc Php cha 62 miligram vng 900/1000. Nhng khon tin ny c th c chuyn ra bt k tin t quc gia no v lm trn s. iu 23. Bt k quy nh no nhm gim bt trch nhim ca ngi vn chuyn hoc n nh thp hn trch nhim m quy nh trong Cng c ny u v hiu v khng c gi tr, nhng vic v hiu ca bt k quy nh no nh vy khng ko theo s v hiu ca ton b hp ng m vn cn ph thuc vo nhng quy nh ca Cng c ny. iu 24. 1. Trong nhng trng hp quy nh trong cc iu 18 v 19, bt k vic kin no v

thit hi, d cn c vo u, ch c th a ra to ph thuc vo nhng iu kin v gii hn quy nh trong Cng c ny. 2. Trong nhng trng hp iu 17 xc nh, nhng quy nh ca khon trn cng c p dng, khng phng hi ti vn ai l ngi c quyn kin v nhng quyn tng ng ca h l g. iu 25. 1. Ngi vn chuyn khng c vn dng nhng quy nh ca Cng c ny m loi b hoc hn ch trch nhim ca mnh. Nu thit hi b gy ra do li c hoc do s sut ca ngi vn chuyn m theo lut to n th l v kin ny s sut c coi nh tng ng vi li c . 2. Tng t nh vy, ngi vn chuyn khng c quyn vn dng nhng quy nh ni trn, nu thit hi gy ra trong cng trng hp do bt k i l no ca ngi vn chuyn hnh ng trong phm vi nhim v ca anh ta. iu 26. 1. Vic ngi c quyn giao hnh l hoc hng ha nhn hng m khng khiu ni g s l bng chng r rng rng hng ha hoc hnh l c giao trong iu kin tt v ph hp vi chng t vn chuyn. 2. Trong trng hp thit hi, ngi c quyn nhn hng phi khiu ni vi ngi vn chuyn ngay sau khi pht hin ra thit hi v mun nht trong vng ba ngy k t ngy nhn i vi hnh l v by ngy k t ngy nhn i vi hng ha. Trong trng hp chm tr n khiu ni phi lm mun nht l trong vng mi bn ngy k t ngy m hnh l hoc hng ha l ra phi c t di s nh ot ca ngi nhn. 3. Mi n khiu ni phi c lp thnh vn bn ng vi chng t vn chuyn hoc bng thng bo ring bng vn bn gi trong thi gian ni trn. 4. Nu khng khiu ni vo nhng thi gian nu trn, th khng khi kin no i vi ngi vn chuyn c coi l hp php, tr trng hp ngi vn chuyn gian ln. iu 27. Trong trng hp ngi c trch nhim bi thng cht, th vic khi kin i bi thng thit hi c php lut chp nhn theo nhng iu kin ca Cng c ny chng

li nhng ngi i din hp php ti sn ca ngi . iu 28. 1. Theo s la chn ca nguyn n, vic khi kin v thit hi phi c tin hnh ti lnh th ca mt trong cc bn k kt hoc l trc ta n c ni c nh ca ngi vn chuyn, hoc ni c tr s kinh doanh chnh ca ngi vn chuyn hoc ni ngi vn chuyn c c s kinh doanh m hp ng c k kt hoc trc to n ni n. 2. Nhng vn v th tc t tng do lut to n th l v kin iu chnh. iu 29. 1. Quyn v thit hi b hy b, nu vic khi kin khng c thc hin trong vng hai nm k t ngy tu bay n im n hoc t ngy m l ra tu bay phi n hoc k t ngy vic vn chuyn chm dt. 2. Phng php tnh thi gian gii hn c xc nh theo lut to n m th l v kin. iu 30. 1. Trong trng hp vic vn chuyn do nhiu ngi vn chuyn khc nhau lin tip m nhn v khng nm trong phm vi nh ngha ni ti khon 3, iu 1, th mi ngi vn chuyn nhn hnh khch, hnh l hoc hng ha phi theo nhng quy tc c thit lp trong Cng c ny v c coi l mt trong cc bn ca hp ng vn chuyn trong chng mc hp ng c quan h ti chng vn chuyn c thc hin di s gim st ca mnh. 2. Trong trng hp vn chuyn theo cch ny, hnh khch hoc ngi i din ca h ch c th khi kin ngi vn chuyn thc hin vic vn chuyn m tai nn hoc chm tr xy ra, tr trng hp m, bi s tha thun r rng, ngi vn chuyn th nht m nhn trch nhim cho ton b hnh trnh. 3. i vi hnh l hoc hng ha, hnh khch hoc ngi gi hng c quyn khi kin nh vn chuyn th nht, v khi kin ngi vn chuyn cui cng, hn na mi ngi c th khi kin ngi vn chuyn thc hin vic vn chuyn m mt mt, thiu ht, h hng hoc chm tr xy ra. Nhng ngi vn chuyn ny phi lin i chu trch nhim i vi hnh khch hoc ngi gi hng hoc ngi nhn hng.

2.1.

Thi hn trch nhim:

Thi hn trch nhim l iu khon quy nh trch nhim ca ngi chuyn ch v mt thi gian v khng gian i vi hng ho .Theo cng c Vc-sa-va, ngi chuyn ch phi chu trch nhim i vi hng ho trong qu trnh vn chuyn bng my bay. Vn chuyn bng my bay bao gm giai on m hng ho nm trong s bo qun ca ngi chuyn ch hng khng cng hng khng, trong my bay, hoc bt c ni no nu my bay phi h cnh ngoi cng hng khng . Vn chuyn bng my bay khng m rng ti bt k vic vn chuyn no bng ng b, ng bin hoc ng sng tin hnh ngoi cng hng khng. Tuy nhin , nu vic vn chuyn nh vy xy ra trong khi thc hin hp ng vn chuyn bng my bay nhm mc ch ly hng , giao hoc chuyn ti hng th thit hi c coi l kt qu ca s kin xy ra trong qu trnh vn chuyn bng my bay. 2.2. C s trch nhim: Theo cng c Vac-sa-va 1929 , ngi chuyn ch phi chu trch nhim v thit hi trong trng hp mt mt, thiu ht, h hng hng ho trong qu trnh vn chuyn hng khng. Ngi chuyn ch cng phi chu trch nhim v thit hi xy ra do chm trong qu trnh vn chuyn hng ho bng my bay . Tuy nhin , ngi chuyn ch khng phi chu trch nhim nu anh ta chng minh c rng anh ta v i l ca anh ta p dng mi bin php cn thit trnh thit hi hoc khng th p dng c nhng bin php nh vy trong kh nng ca mnh. Ngi chuyn ch cng khng phi chu trch nhim bi thng nu anh ta chng minh c rng thit hi xy ra do li trong vic hoa tiu, ch huy hoc vn hnh my bay hoc trong mi phng tin khc m anh ta v i l ca anh ta p dng mi bin php cn thit nhng thit hi vn xy ra . Nh vy theo cng c Vc-sa-va , ngi chuyn ch hng khng phi chu trch nhim bi thng trong hai trng hp sau : hng ho b mt mt h hi v hng ho b giao chm trong thi hn trch nhim ca ngi chuyn ch .

Nhng, theo cng c th ngi chuyn ch c hng min trch nhim khng phi bi thng khi tn tht ca hng ho l do li trong vic hoa tiu , ch huy vn hnh my bay hoc trong trng hp ngi chuyn ch hay ngi thay mt h c gng ht sc trong kh nng c th nhng tn tht v hng ho vn xy ra. 2.3. Gii hn trch nhim: Gii hn trch nhim ca ngi chuyn ch l iu khon quy nh s tin ln nht m ngi chuyn ch phi bi thng cho mt n v hng ho trong trng hp tnh cht v tr gi khng c k khai trn vn n hng khng. Theo cng c Vc-sa-va 1929, trch nhim ca ngi chuyn ch c gii hn mt khon 250 Franc/kg tr phi ngi gi hng c t k khai c bit tr gi ni giao hng, vo lc hng ho c giao cho ngi chuyn ch v mt khon ph b sung nu ngi chuyn ch yu cu. Trong trng hp tr gi hng ho c k khai trn vn n th gii hn trch nhim ca ngi chuyn ch l tr gi k khai trn vn n . Nu tr gi hng ho m ngi gi hng k khai trn vn n ln hn gi tr thc t ca hng ho lc giao hng th ngi chuyn ch ch phi bi thng ti gi tr ca hng ho lc giao hng nu h chng minh c nh vy . ng Franc ni y l ng Franc Php c hm lng vng l 65,5 mg vng, tinh khit 900/1000 Khon tin ny c th i ra bt k ng tin quc gia no theo s trn . Trong trng hp ngi chuyn ch c gy tn tht cho hng ho th h khng c hng gii hn trch nhim ni trn. 3. Nhng sa i, b sung Cng c Vacsava v trch nhim ca ngi chuyn ch: Ngh nh th Hague 1955: Theo ngh nh th Hague 1955 th ngi chuyn ch khng c min trch i vi nhng tn tht v hng ho do li trong vic hoa tiu , ch huy v iu hnh my bay. Nhng theo Hague th ngi chuyn ch c min trnh nhim khi mt mt, h hi

hng ho l do kt qu ca ni t, n t v phm cht ca hng ho chuyn ch (Mc XII , ngh nh th Hague). Cng c Guadalazara 1961: Cng c Guadalazara 1961 cp n trch nhim ca ngi chuyn ch theo hp ng v ngi chuyn ch thc s m Cng c Vc-sa-va cha cp ti: Theo Cng c Guadalazara th ngi chuyn ch theo hp ng l ngi k mt hp ng vn chuyn c iu chnh bng Cng c Vac-sa-va 1929 vi ngi gi hng hay vi ngi thay mt ngi gi hng (mc I , khon b ). Ngi chuyn ch thc s l mt ngi khc, khng phi l ngi chuyn ch theo hp ng, thc hin ton b hay mt phn hp ng vn chuyn (mc I khon c ). Cng c Guadalazara quy nh rng, c ngi chuyn ch thc s v ngi chuyn ch theo hp ng u phi chu trch nhim thc hin hp ng. Nhng khi bao gm c vn chuyn k tip th ngi chuyn ch theo hp ng c trch nhim i vi ton b qu trnh vn ti, ngi chuyn ch thc s ch c trch nhim i vi phn thc hin ca anh ta. Khi khiu ni , ngi nhn hng c th la chn khiu ni tng ngi chuyn ch thc s hoc khiu ni ngi chuyn ch theo hp ng. Ngh nh th Guatemala 1971: Ngh nh th Guatemala 1971 quy dnh chi tit hn cch tnh trng lng hng ho xt bi thng: Theo ngh nh th Guatemala, trong trng hp hng ho b mt mt, h hi hoc giao chm mt phn th trng lng c xem xt tnh s tin m ngi chuyn ch phi chu trch nhim bi thng l trng lng ca mt hay nhiu kin b tn tht. Nhng nu phn hng ho b mt mt, h hi hay giao chm li nh hng n gi tr ca kin khc ghi trong cng mt vn n hng khng th ton b trng lng ca mt kin hay nhiu kin khc y cng dc xem xt v gii hn trch nhim ca ngi chuyn ch (mc VIII, khon 2b). iu ny khng c

quy nh trong Cng c Vc-sa-va cng nh ngh nh th v cng c trc ngh nh th Guatemala. Cc ngh nh th Montreal 1975, s 1,2,3,4 : Cc ngh nh th Montreal 1975, s 1,2,3,4 quy nh mt s im khc sau y: Gii hn trch nhim c th hin bng ng SDR ch khng phi ng Franc nh cng c Vc-sa-va 1929. Gii hn trch nhim ca ngi chuyn ch theo ngh nh th s 1 i vi hng ho l 17SDR/kg. Vi nhng nc khng phi thnh vin ca Qu tin t quc t th c th i ng SDR ra tin t quc gia khi bi thng. Nu lut quc gia khng cho php nh vy th c th s dng gii hn trch nhim l 250 Fng vng/kg nh ni trn. Tng thm nhng min trch sau y cho ngi chuyn ch hng khng khi hng ho mt mt, h hi do: + Thiu st trong ng gi hng ho do ngi chuyn ch, ngi phc v hay ngi i l ca h thc hin. + Hnh ng chin tranh hoc xung t v trang. + Hnh ng do chnh quyn nhn dn thc hin c lin quan n xut nhp khu qu cnh. 4. Khiu ni v kin tng ngi chuyn ch hng khng: 4.1. Khiu ni: Khiu ni l vic lm cn thit v quan trng ca ngi i nhn hng khi hng ho b tn tht v giao chm trong qu trnh vn chuyn. Khiu ni m ng cho vic kin tng sau ny. Mun khiu ni c hiu qu th vic khiu ni phi tin hnh ng th tc v thi hn. iu 26, cng c Vc-sa-va quy nh nh sau "Vic nhn hng m khng c khiu ni g ca ngi nhn hng l bng chng u tin rng hng ho v hnh l c giao trong iu kin tt v ph hp vi chng t vn chuyn".

Trong trng hp thit hi, ngi c quyn nhn hng phi khiu ni ngi vn chuyn ngay lp tc sau khi pht hin ra thit hi v chm nht l 7 ngy sau ngy nhn hng. Trng hp chm ch n khiu ni phi chm nht trong vng 7 ngy k t ngy nhn hng hoc phi lm chm nht trong vng 14 ngy k t ngy hng ho l ra phi t di quyn nh ot ca ngi nhn hng. Mi n khiu ni phi c lp thnh vn bn ng vi chng t vn chuyn hoc bng thng bo ring gi trong thi gian ni trn. Khng khiu ni vo trong thi gian ni trn th khng vic khi kin no c coi l hp php chng li ngi vn chuyn tr khi h gian ln. Theo ngh nh th Hague 1955, thi gian khiu ni ngi chuyn ch v tn tht hng ho v giao chm theo Cng c Vac-sa-va 1929 l 7 ngy v 14 ngy c nng ln l 14 n 21 ngy k t ngy nhn hng. 4.2. Thi hn khiu ni: Theo cng c Vac-sa-va, quyn i thit hi b hu b, nu vic khi kin khng c thc hin trong vng 2 nm k t ngy my bay n a im n hoc k t ngy l ra my bay phi n hoc k t ngy vn chuyn chm dt (iu 29, khon 1, cng c Vac-xa-va 1929). 4.3. i tng khiu ni: Hnh trnh hng khng c th c nhiu ngi chuyn ch khc nhau, trong trng hp ny, ngi nhn hng, ngi gi hng c khiu ni nhng ngi chuyn ch sau y: Ngi chuyn ch u tin Ngi chuyn ch cui cng Ngi chuyn ch m on chuyn ch ca h hng ho b tn tht. 4.4. Ni kin tng: Do tnh quc t ca vn ti hng khng, ngi i kin v b kin c th nhng nc khc nhau. V vy khi i kin phi xc nh ni kin ph hp. Theo cng c Vac-sa-va 1929 th tu s la chon ca nguyn n, th vic khi kin c th c tin hnh ti:

 To n ca mt trong cc bn k cng c, hoc To n, ni c nh ca ngi vn chuyn, hoc Ni c tr s kinh doanh chnh ca ngi vn chuyn, hoc Ni ngi vn chuyn c tr s m hp ng c k, hoc to n c thm quyn ti ni hng n. Nhng vn v th tc t tng do to n th l v kin iu chnh. III. Lin h trch nhim ca ngi chuyn ch hng khng Vit Nam. 1. Thi hn trch nhim. iu 160. Bi thng thit hi i vi hnh khch Ngi vn chuyn c trch nhim bi thng thit hi trong trng hp hnh khch cht hoc b thng do tai nn xy ra trong tu bay, trong thi gian ngi vn chuyn a hnh khch ln tu bay hoc ri tu bay. 2. C s trch nhim: Trch nhim: + Chu trch nhim i vi mt mt, thiu ht, h hng hng ho, hnh l k gi trong qa trnh chuyn ch hng ho. + Chu trch nhim i vi tn tht thit hi do chm giao. iu 161. Bi thng thit hi i vi hng ho, hnh l 1. Ngi vn chuyn c trch nhim bi thng thit hi do mt mt, thiu ht, h hng hng ho, hnh l k gi do s kin xy ra t thi im ngi gi hng, hnh khch giao hng ho, hnh l k gi cho ngi vn chuyn n thi im ngi vn chuyn tr hng ho, hnh l k gi cho ngi c quyn nhn; i vi vn chuyn hng ho, thi gian trn khng bao gm qu trnh vn chuyn bng ng bin, ng b, ng st hoc ng thu ni a c thc hin ngoi cng hng khng, sn bay.

2. Trng hp xy ra mt mt, thiu ht hoc h hng hnh l xch tay, ngi vn chuyn ch chu trch nhim bi thng nu ngi vn chuyn c li gy ra thit hi. Trng hp hng ho, hnh l c bi thng nhng sau hng ho, hnh l li n a im n th ngi nhn hng, hnh khch vn c quyn nhn s hng ho, hnh l v hon tr s tin bi thng nhn cho ngi vn chuyn. 3. Trng hp hng ho c ngi vn chuyn hng khng tip nhn th bt k thit hi no cng c coi l kt qu ca s kin xy ra khi vn chuyn bng ng hng khng m khng ph thuc vo phng thc vn chuyn thc t, tr trng hp ngi vn chuyn chng minh c thit hi xy ra trong giai on vn chuyn bng ng bin, ng b, ng st hoc ng thy ni a. Trng hp ngi vn chuyn thay th mt phn hoc ton b vic vn chuyn bng ng hng khng bng phng thc vn chuyn khc m khng c s ng ca ngi gi hng th vic vn chuyn bng phng thc khc c coi l vn chuyn bng ng hng khng. 4. Ngi vn chuyn phi hon tr cho ngi gi hng, hnh khch cc ph vn chuyn i vi s hng ho, hnh l k gi b thit hi iu 162. Mc bi thng thit hi hng ho, hnh l 1. Mc bi thng ca ngi vn chuyn i vi mt mt, thiu ht, h hng hng ho, hnh l c tnh nh sau: a) Theo tho thun gia cc bn, nhng khng vt qu gi tr thit hi thc t; b) Theo mc gi tr k khai ca vic nhn hng ho, hnh l k gi ti a im n. Trng hp ngi vn chuyn chng minh c gi tr k khai cao hn gi tr thc t th mc bi thng c tnh theo gi tr thit hi thc t; c) Theo gi tr thit hi thc t i vi hng ho, hnh l k gi khng k khai gi tr;

d) Theo gi tr thit hi thc t i vi hnh l xch tay. 2. Trong trng hp hng ho, hnh l k gi khng k khai gi tr m b mt mt, thiu ht, h hng v khng xc nh c gi tr thit hi thc t th mc bi thng ca ngi vn chuyn c tnh n mc gii hn trch nhim bi thng thit hi quy nh ti iu 166 ca Lut ny. iu 164. Bi thng thit hi do vn chuyn chm 1. Ngi vn chuyn c trch nhim bi thng thit hi xy ra do vn chuyn chm, tr trng hp chng minh c mnh, nhn vin v i l ca mnh khng th p dng hoc p dng mi bin php trnh thit hi nhng thit hi vn xy ra. 2. Vic bi thng thit hi do vn chuyn chm khng vt qu mc gii hn trch nhim bi thng thit hi quy nh ti iu 166 ca Lut ny. Min, gim trch nhim: Do bn cht t nhin, khuyt tt vn c (ni t, n t ca hng ho) Do hnh ng bt gi, cng ch ca c quan Nh nc/to n . Do xung t v trang hay chin tranh. Do li ca ngi gi hng, ngi nhn hng, ngi p ti hng. iu 165. Min, gim trch nhim bi thng thit hi 1. Trong trng hp chng minh c thit hi xy ra do li ca bn c quyn yu cu bi thng thit hi, ngi vn chuyn c min mt phn hoc ton b trch nhim bi thng thit hi tng ng vi mc li ca bn c quyn yu cu bi thng thit hi. 2. Trong trng hp chng minh c thit hi i vi tnh mng, sc kho ca hnh khch xy ra do li ca hnh khch, ngi vn chuyn c min mt phn hoc ton b trch nhim bi thng thit hi tng ng vi mc li ca hnh khch; ngi vn

chuyn khng phi chu trch nhim bi thng thit hi i vi tnh mng, sc kho ca hnh khch nu thit hi hon ton do tnh trng sc kho ca hnh khch gy ra. 3. Ngi vn chuyn c min mt phn hoc ton b trch nhim bi thng i vi hng ho, hnh l k gi b thit hi mt cch tng ng trong cc trng hp sau y: a) Do c tnh t nhin hoc khuyt tt vn c ca hng ho, hnh l k gi; b) Do quyt nh ca Ta n hoc ca c quan nh nc c thm quyn i vi hng ho, hnh l k gi; c) Do xy ra chin tranh hoc xung t v trang; d) Do li ca ngi gi, ngi nhn hng ha, hnh l k gi hoc do li ca ngi p ti c ngi gi hng hoc ngi nhn hng c i km hng ho. 3. Gii hn trch nhim i vi vic vn chuyn khng p dng Cng c Vc sa va hoc Cng c Montreal, gii hn trch nhim ca ngi vn chuyn s khng thp hn gii hn bng tin trn mt kg hng ho trong bng gi hoc iu kin vn chuyn ca ngi vn chuyn i vi hng ha mt mt, h hi hoc chm tr, vi iu kin khng p dng gii hn trch nhim thp hn 17 SDR mt kilgram i vi vic vn chuyn i/n M Khon tin ln nht ngi chuyn ch phi bi thng cho ch hng trn 1 kg hng ho b mt mt, h hng. Nu hng ho c k khai gi tr trn vn n (Declared value): bi thng theo gi tr k khai Nu ngi chuyn ch chng minh c rng gi tr thc t nh hn gi tr k khai: bi thng theo gi tr thc t Nu hng ho khng k khai gi tr trn vn n (Non declared value): s dng gii

hn trch nhim ca ngi vn chuyn Nu khng xc nh c gi tr thit hi thc t: s dng gii hn trch nhim ca ngi vn chuyn Mc bi thng thit hi khng vt qu gii hn trch nhim dn s i vi vic vn chuyn khng p dng Cng c Vc sa va hoc Cng c Montreal, theo cc quy nh trong iu kin vn chuyn chung v gi cc p dng, ngi vn chuyn phi cho php ngi gi tng gii hn trch nhim bng cch k khai gi tr vn chuyn cao hn v tr thm cc ph nu c yu cu. Trong trng hp mt mt, h hi hoc chm tr mt phn ca l hng, trng lng xc nh gii hn trch nhim ca ngi vn chuyn ch l trng lng ca kin hng hoc nhng kin hng lin quan. Bt k nhng iu khon khc, i vi vic vn chuyn hng khng quc t nh nh ngha trong Lut Hng khng dn dng M: Trong trng hp mt mt, h hi hoc chm tr ca l hng, trng lng c s dng xc nh gii hn trch nhim ca ngi vn chuyn l trng lng c s dng xc nh cc vn chuyn cho l hng .(1) Trong trng hp mt mt, h hi hoc chm tr mt phn ca l hng, trng lng l hng nu (1) s c chia theo t l ca cc kin hng cng vn n hng khng m gi tr b nh hng bi mt mt, h hi hoc chm tr. Trng lng p dng trong trng hp mt mt hoc h hi ca mt hoc nhiu hn cc vt phm trong mt kin hng s l trng lng ca c kin hng . Bt k mt s loi tr hoc gii hn trch nhim p dng cho ngi vn chuyn s p dng cho cc i l, nhn vin, i din ca ngi vn chuyn v bt k ai m tu bay

hoc trang thit b ca h c ngi vn chuyn s dng vn chuyn v i l, nhn vin v i din ca h. iu 166. Mc gii hn trch nhim bi thng thit hi ca ngi vn chuyn i vi hng ha 1. Ngi vn chuyn c hng mc gii hn trch nhim bi thng thit hi nh sau: c) i vi vn chuyn hnh l, bao gm c hnh l k gi v hnh l xch tay, mc gii hn trch nhim bi thng thit hi do mt mt, thiu ht, h hng hoc do vn chuyn chm l mt nghn n v tnh ton cho mi hnh khch; trng hp hnh khch c k khai gi tr ca vic nhn hnh l k gi ti a im n v tr mt khon ph b sung th ngi vn chuyn phi bi thng theo mc gi tr c k khai, tr trng hp ngi vn chuyn chng minh c rng gi tr k khai ln hn gi tr thc t; d) i vi vn chuyn hng ho, mc gii hn trch nhim bi thng thit hi do mt mt, thiu ht, h hng hoc do vn chuyn chm l mi by n v tnh ton cho mi kilgam hng ho; trng hp ngi gi hng c k khai gi tr ca vic nhn hng ho ti ni n v tr mt khon ph b sung th ngi vn chuyn phi bi thng theo mc gi tr c k khai, tr trng hp ngi vn chuyn chng minh c rng gi tr k khai ln hn gi tr thc t. 2. n v tnh ton l n v tin t do Qu tin t quc t xc nh v c quy c l Quyn rt vn c bit. n v tnh ton c chuyn i sang ng Vit Nam theo t gi chnh thc do Ngn hng nh nc Vit Nam cng b ti thi im thanh ton. 3. Trng lng ca kin hng ha b mt mt, thiu ht, h hng hoc b vn chuyn chm c s dng xc nh gii hn trch nhim bi thng thit hi ca ngi vn chuyn trong trng hp vn chuyn hng ho. Trng hp phn hng ho b mt mt, thiu ht, h hng hoc vn chuyn chm lm nh hng n gi tr ca cc kin hng ho khc trong cng mt vn n hng khng hoc bin lai hng ha th trng lng ca

ton b cc kin hng ho c s dng xc nh gii hn trch nhim bi thng thit hi ca ngi vn chuyn. 4. Ngi vn chuyn ch c hng mc gii hn trch nhim bi thng thit hi quy nh ti im a khon 1 iu ny trong trng hp ngi vn chuyn chng minh c rng thit hi xy ra khng phi do li ca mnh hoc hon ton do li ca bn th ba. 5. Ngi vn chuyn khng c hng mc gii hn trch nhim bi thng thit hi quy nh ti cc im b, c v d khon 1 iu ny trong trng hp ngi vn chuyn, nhn vin hoc i l ca ngi vn chuyn thc hin hnh vi gy thit hi mt cch c hoc do s cu th nhng vi nhn thc rng thit hi c th xy ra. Trong trng hp hnh vi do nhn vin hoc i l thc hin th phi chng minh c rng nhn vin hoc i l hnh ng khi thc hin nhim v ca mnh. 6. Trong trng hp cn thit, Chnh ph quyt nh tng mc gii hn trch nhim bi thng thit hi quy nh ti khon 1 iu ny 4. Khiu ni v kin tng: iu 170. Khiu ni v khi kin ngi vn chuyn 1. Hnh khch, ngi gi hng, ngi nhn hng hoc ngi i din hp php ca h c quyn khiu ni, khi kin ngi vn chuyn bo v quyn v li ch hp php khi b xm hi. 2. Trc khi khi kin v mt mt, thiu ht, h hng, vn chuyn chm hng ho, hnh l k gi, ngi c quyn khi kin quy nh ti khon 1 iu ny phi khiu ni bng vn bn n ngi vn chuyn trong thi hn sau y: a) By ngy, k t ngy nhn hnh l trong trng hp mt mt, thiu ht, h hng hnh l;

b) Mi bn ngy, k t ngy nhn hng trong trng hp thiu ht, h hng hng ho; hai mi mt ngy, k t ngy phi tr hng trong trng hp mt mt hng ho; c) Hai mi mt ngy, k t ngy ngi c quyn nhn nhn c hnh l hoc hng ho trong trng hp vn chuyn chm. 3. Ngi vn chuyn phi thng bo cho ngi khiu ni bit vic chp nhn hoc khng chp nhn khiu ni trong thi hn ba mi ngy, k t ngy nhn c khiu ni. Trng hp khiu ni khng c chp nhn hoc qu thi hn trn m khng nhn c thng bo tr li th ngi khiu ni c quyn khi kin. 4. Vic khi kin v trch nhim bi thng thit hi i vi ngi vn chuyn ch c thc hin theo cc iu kin v mc gii hn trch nhim bi thng thit hi quy nh ti Lut ny. 5. Trng hp vic khiu ni khng c thc hin trong thi hn quy nh ti khon 2 iu ny th vic khi kin khng c gi tr, tr trng hp c s la di t pha ngi vn chuyn hoc ngi c quyn khiu ni c l do chnh ng. IV. KT LUN: Mc d cng c ng vai tr rt ln trong vic pht trin vn ti hng khng quc t, nhng n ra i t thu m ngnh hng khng cn non tr v trong mt bi cnh lch s c nn n khng trnh khi nhng hn ch nht nh. Cng c a ra qu nhiu chi tit bt buc phi ghi vo chng t vn chuyn m i khi ngi ta thy n qu c th i vo nghip v vn chuyn. V hn na Cng c buc phi tch ri v hnh khch v v hnh l mt cch khng cn thit m trong khi ngi ta c th gii quyt bng cch khc n gin hn. Cng c tch ring ngi vn chuyn ra khi phi cng li tu bay v ngi phc v giao thng hng khng. y c th l mt sai lm m ngi vn chuyn c th s d dng loi b trch nhim ca mnh i vi nhng thit hi xy ra trong qu trnh

vn chuyn. Theo khon 2 iu 20 ca cng c th ngi vn chuyn bao gi cng ch cn chng minh li do li tu bay hay iu hnh tu bay l bao gi anh ta c th thot khi trch nhim. Vn chuyn l mt trong nhng mc ch hot ng ca giao thng hng khng. Vy trong giao thng hng khng phi c m bo an ton thc hin tt mc ch vn ti. Cc quc gia kt c u phi thng qua th tc ph chun. Cng c c hiu lc vo th 90 sau khi vn kin ph chun th 5 c gi ti ICAO. Sau khi cng c c hiu lc, cc quc gia kt c gi ht vn kin ph chun ti th cng c s c hiu lc i vi cc quc gia d vo ngy th 90 sau khi gi. Cng c c m ra cho tt c cc quc gia khng k kt hoc gia nhp. Vn kin gia nhp c gi ti ICAO v cng c c hiu lc i vi cc quc gia vo ngy th 90 sau khi gi. Cc quc gia u c quyn t b cng c bng cch gi thng bo cho ICAO bit, v c hiu lc sau 6 thng, k t ngy nhn c thng bo. Do trnh pht trin hng khng quc t c nhiu thay i nn iu l nhng tt yu khng th trnh khi. Cc vn cn nhiu tranh lun nh trch nhim ca ngi vn chuyn i vi trng hp thit hi v th cht v tinh thn ca khch hng, trch nhim v vn chuyn chm tr, mc gii hn trch nhim ca ngi vn chuyn, li hn hp, thm quyn xt x, lut p dng tnh thit hi, quan h gia ngi vn chuyn thc t v ngi vn chuyn k kt hp ng. V vy cn to ra mt cng c c tnh cht thng nht nh vy c nhiu phc tp song c l trong mt khong thi gian khng di cng c ny c th c cc quc gia ng k kt.