P(B/ A) P(B)

P(AB) P(A)P(B)


2
P(B/ A)
4

XC SUT C IU KIN
1. nh ngha: Gi A, B l hai bin c ca cng mt php th.
Xc sut c iu kin ca bin c B vi iu kin bin c A xy ra, k hiu l P(B/A) vi
P(A) > 0 l

( ) P AB
P(B/ A)
P(A)

*Cng thc cng xc sut

P(A B) P(A) P(B) P(AB) + +
*Cng thc nhn xc sut
P(AB) P(A)P(B/ A)
P(ABC) P(A)P(B/ A)P(C/ AB)

M rng cho tch n bin c:

1 2 n 1 2 1 n 1 2 n 1
P(A A ...A ) P(A )P(A / A )...P(A / A A ...A )

*Tnh cht
P(B/ A) 1 P(B/ A)
A, B c lp
* Cng thc Bernoulli:
nh ngha: Dy php th Bernoulli l dy n php th tha mn 3 iu kin sau y:
+ Cc php th ca dy c lp vi nhau. Ngha l, kt qu ca php th sau khng ph
thuc vo cc php th trc ;
+ Trong mi php th ch c hai bin c A hoc
A
xy ra;
+ Xc sut bin c A xy ra trong mi php th ca dy l nh nhau v P(A) = p vi
0 p 1 < <
nn P(A) 1 p q
Cng thc: Xc sut trong n php th, bin c A xy ra k ln vi xc sut mi ln A
xy ra l p. c k hiu l
k k n k
n n
P (k) C p q (k 0; n)

gi l cng thc Bernoulli

2. Cc v d:
2.1 V d 1: Mt bnh ng 3 bi xanh v 2 bi trng. Ly ngu nhin ln 1 mt vin bi (khng
b vo li), ri ln 2 mt vin bi. Tnh xc sut ln 1 ly mt vin bi xanh, ln 2 ly mt vin bi
trng.
Li gii:
Gi A l bin c ly mt bi xanh ln th nht th
Gi B l bin c ly mt bi trng ln th hai.
Gi C l bin c ly ln 1 mt vin bi xanh, ln 2 mt vin bi trng
Nu A xy ra th trong bnh ch cn 2 bi xanh, 2 bi trng . Khi
M C AB . Do theo cng thc nhn ta c:
3 1 3
P(C) P(AB) P(A)P(B/ A)
5 2 10

2.2 V d 2: Trong mt k thi. Th sinh c php thi 3 ln. Xc sut ln u vt qua k thi l
0,9. Nu trt ln u th xc sut vt qua k thi ln hai l 0,7. Nu trt c hai ln th xc sut
vt qua k thi ln th ba l 0,3. Tnh xc sut th sinh thi u.
1
3
P(A)
5

1 2 n
n
1 2
n
A A A ...A
P(A) P(A ).P(A )...P(A )
5 5 5 5
...
6 6 6 6

>
_


,
1 4 2 4 3
2
P(A)
20

Li gii
Gi A
i
l bin c th sinh thi u ln th i (i = 1;2;3)
Gi B l bin c th sinh thi u.
Ta c: 1 1 2
1 2 3
B A (A A ) (A A A )
Suy ra: 1 1 2
1 2 3
P(B) P(A ) P(A A ) P(A A A ) + +
Trong :
1
1 1 1
2 2
1 2 1 2 1 1 2
3 3
P(A ) 0, 9
P(A A ) P(A ).P(A / A ) 0,1.0, 7
P(A A A ) P(A ).P(A / A ).P(A / A A ) 0,1.0, 3.0, 3

'

Vy:
P(B) 0, 9 0,1.0, 7 0,1.0, 3.0, 3 0, 979 + +
2.3 V d 3: Trong hp c 20 np khoen bia Tiger, trong c 2 np ghi Chc mng bn
trng thng xe FORD. Bn c chn ln rt thm ln lt hai np khoen, tnh xc sut c
hai np u trng thng.
Li gii :
Gi A l bin c np khoen u trng thng.
B l bin c np khoen th hai trng thng.
C l bin c c 2 np u trng thng.
Khi bn rt thm ln u th trong hp c 20 np trong c 2 np trng.
Khi bin c A xy ra th cn li 19 np trong c 1 np trng thng.
Do : ( )
1
P B/ A
19

T ta c: P(C) = P(A). P(B/A) =

2 1 1
0, 0053
20 19 190

Vy xc sut c hai np u trng thng l 0,0053.
2.4 V d 4: Phi gieo t nht bao nhiu ln mt con sc sc xc sut c t nht mt ln xut
hin mt 6 ln hn hay bng 0,9?
Li gii
Gi s s ln gieo l n
Gi A
j
l bin c gieo mt ln th j c mt 6
(1 j n)
Gi A l bin c c t nht mt ln gieo c mt 6.
Theo yu cu bi ton:
P(A) 0, 9
Ta c:
Do :
n
5
0,1 n 13
6
_


,
Vy ta phi gieo t nht 13 ln.
2.5 V d 5: C hai hp: (I) v (II). Hp (I) c 4 bi v 5 bi vng. Hp (II) c 6 bi v 4 bi
vng. Chn ngu nhin mt hp v t ly ngu nhin 1 bi. Tnh xc sut ly c bi .
2
n ln
(v
1 2 3
A , A ,..., A c lp nhau)
Li gii:
Gi A l bin c chn c hp (I)
B l bin c chon c hp (II)
H l bin c chn c bi hp (I) hoc hp (II)
Cn tnh:
P(C) P((AH) (BH))

Suy ra:
P(C) P(AH) P(BH) P(A).P(H/ A) P(B).P(H/ B) + +
Trong :
1 1
P(A) ; P(B)
1 4 1 6 47
2 2
P(C)
4 6 2 9 2 10 90
P(H/ A) ; P(H/ B)
9 10

+
'

Vy xc sut cn tm l
47
90
2.6 V d 6:Trong hp c 3 bi trng v 7 bi ,ly ln lt mi ln mt vin v khng tr
li,hy tnh:
a)Xc sut vin bi ly ln th hai l mu nu bit rng vin bi ly ln th nht l
mu .
b)Xc sut vin bi ly ln th hai l mu nu bit rng vin bi ly ln th nht l mu
trng.
Li gii.
a)Nu vin bi ly ln th nht l mu th trong hp cn li 9 vin:trong c 3 bi trng v 6
bi .
Vy xc sut cn tnh l
6 2
9 3

b)Nu bit vin bi ly ln th nht mu trng,th th trong hp cn li 9 vin,gm hai vin

bi trng v 7 bi .
Vy xc sut cn tnh l
7
9
Nhn xt:Trong bi ton nu trn nu ta gi A l bin c:vin bi ly ln th nht mu ,B l bin
c:vin bi ly ln th hai mu th xc sut cu a l
P(B/ A)
v xc sut cu b l P(B/ A)
2.7 V d 7: Mt bnh ng 5 bi xanh v 3 bi ch khc nhau v mu sc,ly ngu nhin mt
bi,ri ly mt bi na.Tnh xc sut ca bin c ly ln th hai c mt bi xanh.
Li gii.
Gi A l bin c ly ln th nht c bi xanh
B l bin c ln th hai ly c bi xanh
V B ch xy ra cng vi A hoc
A
,nn C (BA) (BA) .
Cn tnh: P(C) P((BA) (BA))
p dng cng thc xc sut c iu kin, ta c:
P( C)=P(A)
P(B/ A)
+P(
A
). P(B/ A)
Do P(A)=
3
8
,P(
A
)=
5
8
,
P(B/ A)
=
5
7
, P(B/ A) =
4
7
Suy ra
3 5 5 4 5
P(C)
8 7 8 7 8
+
2.8 V d 8: Mt con sc sc cn i, ng cht c gieo 4 ln. Gi X l s ln xut hin mt
6 chm. Hy tnh xc sut c t nht hai ln xut hin mt 6 chm.
3
Li gii:
p dng cng thc Bernoulli, ta c:
2
1
4
3
4
4
4
4
1 1 5
P(X 2) C
6 6 6
1 1 1 5
P(X 3) C
6 6 6 6
1
P(X 4) C
6
_


,

_


,
Vy xc sut cn tnh l:
2 4
1 3 4
4 4 4
1 1 5 1 1 1 5 1 19
C C C
6 6 6 6 6 6 6 6 144
_ _
+ +

, ,
III.Bi tp ngh
1)Trong mt l sn phm c 95% sn phm t tiu chun trong c 60% sn phm loi mt.ta
ly ngu nhin mt sn phm t l sn phm ny.Tnh xc sut ly c sn phm loi mt.
2) Mt l hng gm 5 sn phm trong c 1 sn phm gi. Ngi ta ly ln lt tng sn phm
ra kim tra cho n khi gp ph phm th dng. Tnh xc sut dng li ln kim tra th 1;2;3;4.
3) C hai hp bt: hp I c 2 bt v 10 bt xanh; hp II c 8 bt v 4 bt xanh. Chn ngu
nhin t mi hp ra mt bt. Tnh xc sut c 1 bt xanh v 1 bt .
4) Bit xc sut mt hc sinh thi u ln thi th nht, th hai ln lt l 0,9 v 0,6. Tnh xc
sut hc sinh y thi u trong k thi, bit rng mi hc sinh c php thi ti a 2 ln.
5) Trong thng c 30 bi: 20 bi trng v 10 bi en. Ly lin tip 4 bi trong mi bi ly ra u
hon li trc khi ly bi tip theo v cc bi u c trn li . Hi xc sut trong 4 bi ly ra c
2 bi trng.
6) Xc sut xut hin bin c A l 0,4. Hi xc sut trong 10 php th bin c xut hin khng
qu 3 ln.
7) Mt bc s c xc sut cha khi bnh cho bnh nhn l 0,8. C ngi ni rng c 10 ngi
n cha bnh th c chc chn 8 ngi khi bnh. iu c ng khng?
Ti liu tham kho.
[1] Nguyn Vn Nho-Phng Php Gii Cc Dng Ton i S v GiiTch11,NXBHSP,2007
[2] Tng nh Qu-Gio Trnh Xc Sut Thng K,NXB Bch Khoa H Ni-H Ni
[3] Trn Minh Quang-o Bo Dng- 206 Bi Tp Nng Cao v 171 Cu Hi Trc Nghim i
S v Gii Tch 11,NXBHQG H Ni
[4] L Khnh Lun-L thuyt xc sut thng k,NXB Tng Hp TPHCM,2008
4