I CNG TH C PH M CH C NNG

HCMC, ngy 29/10/2011

PSG.TS Tr n ng Ch t ch Hi p h i TPCN Vi t Nam

N i dung:
Ph n I: Cn th y tri u d ch b nh m n tnh khng ly
v cng c d phng s c kh e Th k 21.

Ph n II: TPCN l g Phn bi t TPCN v i TP truy n th ng v thu c. Ph n III: Tc d ng c a TPCN. Ph n IV: nh gi s n ph m Synergy.

Ph n I:
Cn th y tri u d ch b nh m n tnh khng ly v cng c d phng s c kh e Th k 21

1. S c kh e l g? Theo WHO: S c kh e l tnh tr ng: Khng c b nh t t Tho i mi v th ch t Tho i mi v tm th n Tho i mi v x h i.

S c kh e l ti s n qu gi nh t: - C a m i ng i - C a ton x h i

Fontenelle: S

c kh e l c a c i qu gi nh t trn i m ch khi m t n i ta m i th y ti c.

i u 10 trong 14 i u rn c a Ph t:
Ti s n l n nh t c a i ng i l s c kh e.

3 lo i ng i:
1.Ng i ngu: gy b nh Ht thu c Say r u n u ng v 2. Ng i d t: ch b nh m au m i i khm m au m i i ch a

3. Ng i khn: phng b nh Chm sc b n thn Chm sc cu c s ng

N i kinh hong (Th i Xun-Thu-Chi n-Qu c): Thnh nhn khng tr b nh r i, m tr b nh cha n, khng tr ci lo n n m tr ci lo n cha n. Kht m i u ng, i m i n, m t m i ngh , m m i khm ch a b nh T t c u l mu n! Ti n b c l c a con, a v l t m th i, V vang l qu kh , S c kh e l c a mnh!.

Tiu ch cu c s ng
S c kh e

HV

TY

HB

DL

...

1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ...
S c kh e l g?
Khng c b nh t t Tho i mi y
Th ch t Tm th n X h i

Quan i m chm sc b o v SK.

Chm sc b o v khi cn ang kh e Do chnh mnh th c hi n

CNH + th ha
Thay i phng th c lm vi c Thay i l i s ng l i sinh ho t Thay i cch tiu dng th c ph m Thay i mi tr ng

H u qu
1. 2. 3. 4. 5. 6. t v n ng th l c S d ng TP ch bi n s n Tng cn, bo ph Stress nhi m mi tr ng Di truy n

1. Tng cc g c t do 2. Thi u h t vi ch t, vitamin, khong ch t, ho t ch t sinh h c 1. 2. 3. T n thng c u trc, ch c nng RL cn b ng n i mi Gi m kh nng thch nghi Cn th y tri u d ch b nh m n tnh khng ly gia tng

Cn th y tri u d ch b nh m n tnh khng ly ...

6/10 dn s ch t s m b i cc b nh m n tnh 50% s ng i ch t d i 70 tu i l b nh m n tnh. 2 t ng i c nguy c thi u vi ch t dinh d ng 1 t ng i b b nh lin quan n thi u vi ch t dinh d ng. 1t ng i th a cn, bo ph. Bo ph: M : Nam: 20%; N : 25%

Canada : 15% Anh : 16%

1,6 t ng i gi m kh nng lao ng do thi u mu, thi u s t

1,1 tri u tr em < 5 tu i ch t hng nm do thi u Vitamin A, Zn. 136 ngn ph n , tr em ch t hng nm do thi u mu thi u s t 18 tri u tr s sinh b gi m tr tu do thi u Iode. 150 ngn tr s sinh b di d ng do thi u Folate 350 ngn tr em b m la do thi u Vitamin A

Cc b nh m n tnh khng ly gia tng v tr ha: - i ng: m i ngy 8.700 ng i ch t, m i pht c 6 ng i ch t, 10 giy c 1 ng i ch t v T.
- B nh tim m ch: t vong hng nm: 17 tri u ng i, HA cao: 1,5 t ng i, - Ung th m i nm c 10 tri u ca m c m i, 6 tri u t vong. - Long xng: c 3 n , 5 nam tr ng thnh c 1 ng i b long xng. - H i ch ng X: 20-30% dn s Vi t Nam: 18 22%.

TPCN
Cung c p cc ch t AO Cung c p ho t ch t sinh h c
1. 2. 3.

B sung Vitamin

B sung vi ch t

Ph c h i, c u trc, ch c nng L p l i cn b ng n i mi Tng kh nng thch nghi

1. Ch ng lo ha, ko di tu i th 2. T o s c kh e sung mn 3. Tng s c khng, gi m nguy c b nh t t 4. H tr lm p 5. H tr i u tr b nh t t

TPCN - Cng c d phng c a th k 21

80% s bng pht b nh tim m ch, no, T 40% bng pht ung th

C th phng trnh c

Ph n II:
TPCN l g Phn bi t TPCN v i TP truy n th ng v thu c.

 nh ngha v Th c ph m ch c nng:
+ Nh vy, c rt nhiu cc nh ngha v TPCN. Song tt c u thng nht cho rng: TPCN l loi thc phm nm gii hn gia thc phm (truyn thng - Food) v thuc (Drug). Thc phm chc nng thuc khong giao thoa (cn gi l vng xm) gia thc phm v thuc. V th ngi ta cn gi thc phm chc nng l thc phm - thuc (Food-Drug). Khi qut li c th a ra mt nh ngha nh sau: Thc phm chc nng (TPCN) l thc phm (hoc sn phm) dng h tr (phc hi, duy tr hoc tng cng) chc nng ca cc b phn trong c th, c tc dng dinh dng, to cho c th tnh trng thoi mi, tng sc khng v gim bt nguy c bnh tt.

 c i m c a Th c ph m ch c nng:
(1) S n xu t, ch bi n theo cng th c. (2) C th lo i b cc ch t b t l i v b sung cc ch t c l i. (3) C tc d ng t i m t hay nhi u ch c nng c a c th . (4) L i ch v i s c kh e nhi u hn l i ch dinh d ng c b n. (5) C ngu n g c t nhin (th c v t, ng v t, khong v t). (6) c nh gi y v tnh ch t l ng, tnh an ton v tnh hi u qu . (7) S d ng th ng xuyn, lin t c, khng c tai bi n v tc d ng ph . (8) Ghi nhn s n ph m theo quy nh ghi nhn.

Hnh 1: Thc phm chc nng, thc phm v thuc

Functional Food Functional Food Dietary suplement Nutraceutical Dietary suplement Nutraceutical

Food

Drug

No claim No claim

Health claim Health claim

Drug claim Drug claim

Phn bit TPCN v TP truyn thng:

TT 1 Tiu ch Ch c nng TP truyn thng TP chc nng

1. Cung c p cc ch t 1. Cung c p cc ch t dinh dinh d ng. d ng. 2. Th a mn v nhu c u 2. Ch c nng c m quan. c m quan. 3. L i ch v t tr i v s c kh e (gi m cholesterol, gi m HA, ch ng to bn, c i thi n h VSV ng ru t) Ch bi n theo cng th c Ch bi n theo cng th c tinh th (khng lo i b c (b sung thnh ph n c l i, ch t b t l i) lo i b thnh ph n b t l i) c ch ng minh khoa h c v cho php c a c quan c th m quy n.

Ch bi n

TT 3

Tiu ch Tc d ng t o nng l ng Li u dng

TP truyn thng T o ra nng l ng cao

TP chc nng t t o ra nng l ng

4 5

S l ng l n

S l ng r t nh - M i i t ng; - C nh h ng cho cc i t ng: ng i gi, tr em, ph n mn kinh

i t ng M i i t ng s d ng

Ngu n g c nguyn li u

Nguyn li u th t th c - Ho t ch t, ch t chi t t v t, ng v t (rau, c , qu , th c v t, ng v t (ngu n th t, c, tr ng) c ngu n g c t nhin) g c t nhin

Th i gian - Th ng xuyn, su t i. - Th ng xuyn, su t i. & phng - Kh s d ng cho ng i - C s n ph m cho cc i th c dng m, gi, b nh l c bi t. t ng c bi t.

2. Phn bit TPCN v thuc:

TT 1 Tiu ch nh ngha TP chc nng L s n ph m dng h tr (ph c h i, tng c ng v duy tr) cc ch c nng c a cc b ph n trong c th , c tc d ng dinh d ng, t o cho c th tnh tr ng tho i mi, tng c ng khng v gi m b t nguy c b nh t t. Thuc L ch t ho c h n h p ch t dng cho ng i nh m m c ch phng b nh, ch a b nh, chu n on b nh ho c i u ch nh ch c nng sinh l c th , bao g m thu c thnh ph m, nguyn li u lm thu c, vaccine, sinh ph m y t tr TPCN. L thu c (v SX theo lu t d c) Cao

Cng b trn L TPCN (s n xu t theo nhn c a lu t TP) nh SX Hm l ng ch t, ho t ch t Khng qu 3 l n m c nhu c u hng ngy c a c th

TT

Tiu ch

TP chc nng

Thuc

Ghi nhn

- L TPCN - H tr cc ch c nng c a cc b ph n c th . Ng i tiu dng t mua siu th - Ng i b nh - Ng i kh e Bn l , siu th , tr c ti p, a c p - Th ng xuyn, lin t c. - Khng bi n ch ng, khng h n ch Ngu n g c t nhin
- Tc d ng lan t a, hi u qu to -lan. - Khng c tc d ng m tnh

- L thu c; - C ch nh, li u dng, ch ng ch nh Ph i c ch nh, k n c a bc s - Ng i b nh - T i hi u thu c c d c s - C m bn hng a c p - T ng t, - Nguy c bi n ch ng, tai bi n - Ngu n g c t nhin, - Ngu n g c t ng h p.
-Tc d ng ch a 1 ch ng b nh, b nh c th . - C tc d ng m tnh

5 6 7 8

i u ki n s d ng i t ng dng i u ki n phn ph i Cch dng

ch ,

Ngu n g c, nguyn li u Tc d ng

10

Ph n III:
Tc d ng c a TPCN

1. Tc dng chng lo ho, ko di tui th. 2. Tc dng to sc kho sung mn. 3. H tr iu tr bnh tt. 4. H tr lm p. 5. Tng sc khng v gim nguy c bnh tt 6. Gp phn pht trin kinh t - x hi v xo i - gim ngho.

I. TC D NG CH NG LO HA KO DI TU I TH

CH NG LO HA KO DI TU I TH

c mu n M c tiu Ho t ng (nghin c u v s n xu t s n ph m) c a loi ng i qua cc giai o n. K t qu : Tu i th con ng i ngy cng tng.

T n Th y Hong (259 210 TCN): Khi ln ngi Hong : C T Phc em ti n v ng i ra bi n t i 3 ng n ni l a: 1. B ng Lai 2. Phng Tr ng 3. Doanh Chu tm thu c B T T .

Minh Th Tng (1521) i nh Minh (1368-1644) 1. Xy i n Khm An: Luy n an lm thu c Tr ng sinh b t lo 2. Tuy n ch n 300 thi u n l y n c kinh tr n khong v t luy n an.

1. NH NGHA
Lo ha (gi) l tnh tr ng thoi ha cc c quan, t ch c, d n t i suy gi m cc ch c nng c a c th v cu i cng l t vong.

I M QU TRNH LO HA

Gi m st ch c nng m i c quan, h th ng.

Suy gi Suy gi Suy gi Suy gi m c u trc m kh nng b tr , kh nng d m thch nghi m ch c nng.

tr .

Tng c m nhi m v i b nh t t: Tng theo hm s m kh nng m c b nh v t vong

Qu trnh pht tri n c th : 4 giai o n

Ch c nng

II. u th d y th I. Phi thai

III. Tr ng thnh (sinh s n)

IV. Gi ch t

Th i gian

Phn lo i lo ha theo quy m:

1. Lo ha t bo: H n ch , ti n t i m t kh nng phn chia t bo.

2. Lo ha c th : Suy thoi c u trc, ch c nng cc c quan, t ch c d n t i gi v ch t.

2. BI U HI N C A LO HA:
2.1. Bi u hi n bn ngoi: - Y u u i - i l i ch m ch p - Da d nhn nheo - M m t, c nhn m t (chn ch m, m t m ) - Tr nh gi m, hay qun. - Ph n x ch m ch p.

2.2. Bi u hi n bn trong:
+ Kh i l ng no gi m. + Cc tuy n n i ti t nh d n, gi m ti t hormone + Cc ch c nng sinh l gi m:
Ch Ch Ch Ch Ch Ch c nng tiu ha. c nng h h p. c nng tu n hon. c nng bi ti t. c nng th n kinh c nng sinh d c.

+ Kh nng nhi m b nh tng:

- B nh nhi m trng. - B nh khng, nhi m trng: tim m ch, xng kh p, chuy n ha, th n kinh

2.3. Cc m c thay i trong lo ha: 2.3.1. Thay i m c ton thn: - Ngo i hnh: dng d p, c ch . - Th l c: gi m st. - Tng t l m (cc thu c tan trong m s t n lu lu hn v ch m h p thu). - Gi m t l n c (cc thu c tan trong n c nhanh b o th i).

2.3.2. Thay i

m c c quan h th ng:

H th n kinh:
Gi m s l ng t bo th n kinh Trong thn t bo TK tch t s c t : Lipofuchsin (ch t c trng qu trnh lo ha). Gi m s n xu t ch t d n truy n TK u mt TK. Do gy tng ng ng v gi m t c d n truy n. Gi m s n xu t Cathecholamin do gi m hng ph n. N u n m c tr m c m th l b nh. Gi m s n xu t Dopamin khi n dng i c ng . N u n m c run r y (Parkinson) th l b nh. Gi m tr nh . Ch c nng vng d i i gi c n nh nhng d m t cn b ng.

H n i ti t:
Gi m s n xu t Hormone. Gi m m c nh y c m c quan ch cc thay i r r t l: Suy gi m ho t ng tuy n sinh d c. Suy gi m ho t ng tuy n yn. Suy gi m ho t ng tuy n th ng th n. Suy gi m ho t ng tuy n Gip ( nh h ng thn nhi t kh duy tr khi nng l nh). Tuy n t y: Thi u nng t bo Beeta (do gi v sau th i gian di tng ti t), gi m c m th v i Insulin, d n t i RLCH glucid nguy c i ng. Tuy n c: Gi m kch th c v ch c nng ngay khi c th cn tr , n trung nin th thoi ha h n, gp ph n lm suy gi m mi n d ch ng i gi.

H mi n d ch trong lo ha:
Gi m hi u gi v p ng t o khng th . Tng s n xu t t khng th (g p 10 15% ng i gi): KT ch ng h ng c u b n thn, KT ch ng AND, KT ch ng Thyroglubin, KT ch ng t bo vi n d dy, y u t d ng th p Gi m p ng mi n d ch t bo. Gi m kh nng ch ng khng c hi u.

M lin k t trong lo ha:

Pht tri n qu m c v s l ng Gi m ch t l ng v ch c nng hay th y gan, tim, ph i, th n, da X ha (Sclerose) cc c quan, t ch c: vch m ch, gan, ph i, c quan v n ng H xng ng i gi cng b x, gi m l ng ng Ca, d thoi ha kh p, long xng. S thay i v l ng v ch t c a t ch c lin k t l c trng c a s lo ha!

H tu n hon trong qu trnh lo ha

HA tng theo tu i. X ha tim v m ch. Cung l ng v lu l ng tim gi m: m i nm tng ln gy gi m 1% th tch/pht v 1% l c bp tim. Gi m m t mao m ch trong m lin k t, d n t i km t i mu cho t ch c, ng th i mng c b n mao m ch dy ln, d n t i km trao i ch t qua mao m ch. H tu n hon km p ng v nh y c m v i i u ha c a n i ti t v th n kinh.

H h h p:
Pht tri n m x ph i, m lin k t pht tri n lm vch trao i dy hn. Nhu m ph i km n h i. M t mao m ch quanh ph nang gi m. Dung tch s ng gi m d n theo tu i gi.

H t o mu v c quan khc.

S t o mu c a t y xng gi m r r t. ng tiu ha km ti t d ch Kh i c v l c co c u gi m.

2.3.3. Thay i

m c t bo:

Gi m s l ng t bo (T bo g c). Gi m kh nng phn chia Ko di giai o n phn bo nh ng t bo phn chia khng c thay th (bi t ha cao), t n t i su t cu c i c th (t bo c tim, c vn, t bo thp thy trn): ng i gi: cc t bo ny p ng km v i s tng t i ch c nng, c u trc t bo thay i, thu h p b my s n xu t protein (Ribosom), tng s l ng v kch th c th tiu (Lysosom), gi m chuy n ha nng l ng, gi m d n truy n, gi m p ng kch thch

2.3.4. Thay i m c phn t lo ha:

trong

Tng tch ly cc lo i phn t trong tr ng thi b nh l: - Ch t Lipofuscin trong nhi u lo i th bo. - Ch t Hemosiderin trong i th c bo h lin vng. - Ch t d ng tinh b t (Amyloid) Cc phn t Collagen tr nn tr, , km ha tan, d b co do nhi t. Cc Men (Enzyme): gi m d n ho t ng v m t d n ch c nng c hi u. Cc bi n i ADN, ARN, sai l ch nhi m s c th .

2.4. Cc y u t nh h ng t i t c lo ha:
(1) (2) (3) (4) (5) Tnh c th . i u ki n n u ng i u ki n , mi tr ng s ng I u ki n lm vi c. Hai y u t quan tr ng nh t nh h ng t i t c lo ha: S gi m thi u Hormone. S ph h y c a cc g c t do. (6) S d ng TPCN b sung cc ch t dinh d ng v ho t ch t sinh h c: B sung cc Hormone B sung cc ch t AO B sung cc Vitamin B sung cc ch t Adaptogen (ch t thch nghi). B sung cc ch t vi l ng. B sung cc ho t ch t sinh h c, amino acid, h p ch t lipid

2.5. Lo ha v b nh t t:
2.5.1. C ch :
(1) Lo ha lm gi m ch c nng v thay i c u trc do : h n ch kh nng thch ng v ph c h i, a n r i lo n cn b ng n i mi. l ti n cho b nh t t xu t hi n. (2) Lo ha d n t i tnh tr ng km b o v : Thng qua bi u hi n Ng gi m tam tng: + NG GI M: - Gi m ti t o, gi m ph c h i. - Gi m p ng v i Hormone, cc kch thch - Gi m s n xu t: khng th , Hormone, t bo mu, cc d ch, t ng h p protein - Gi m t l n c trong t bo, c quan, t ch c. - Gi m chuy n ha nng l ng. + TAM TNG: - Tng sinh ch t x, t ch c lin k t d n t i tng x ha cc c quan t ch c. - Tng tch ly cc ch t tr ng i v c h i, tng s l ng v kch thch th tiu trong t bo: - Tng dy v x cc mng m ch, mng t bo.

2.5.2. B nh c trng cho tu i gi: Ung th B nh tim m ch B nh ti u ng Long xng R i lo n chuy n ha B nh th n kinh B nh h h p B nh nhi m trng B nh tiu ha Qua th ng k cho th y: Ng i gi 65 tu i c 1 3 b nh m n tnh.

3. C CH LO HA
3.1. H c thuy t chng trnh ha (Program Theory):
Lo ha c l p trnh v m t di truy n b i cc gen lo ha nh m lo i tr t bo, c th h t kh nng sinh s n v thch nghi, thay th b ng cc th h m i. C th c cc gen pht tri n (gip c th pht tri n, mau l n) v cc gen lo ha (gip c th gi i v ch t ) theo quy lu t ti n ha v ch n l c (ch n l c ti n ha).

3.2. H c thuy t G c t do (Free Radical Theory)

G c t do l cc G c ha h c (nguyn t , phn t , ion) mang 1 i n t t do (cha c p i) vng ngoi nn mang i n tch m nn c kh nng oxy ha cc t bo, nguyn t , phn t khc. Tc ng c a FR: (1) Lm t n thng ho c ch t t bo. (2) Lm h h i cc AND (3) Gy sng, vim cc t ch c lin k t.

CC G C T DO C T O RA NH TH NO?
1. Qu trnh h h p bnh th ng v qu trnh thoi ha. 2. Cc ch t nhi m trong khng kh. 3. nh n ng m t tr i. 4. B c x ion (v d : tia X). 5. Thu c. 6. Virus. 7. Vi khu n. 8. K sinh trng. 9. M th c ph m. 10. Stress. 11. Cc t n thng.

CC T NG KH QUY N
80-600 Km 600-6.000 Km 6.000-60.000 Km

Vnh ai phng x ngoi Vnh ai phng x trong

Vnh ai phng x

KK long C cc ion do b c x UV, tia v tr ion ha cc nguyn t kh.

T ng i n ly L p l nh L p nng ToC = 65-75oC L p ng nhi t ToC = -55oC

11-18 Km
Chi m kh i l ng KK c a KQ KK lun chuy n ng c ngang v d c p su t v nhi t theo cao. gi m

35-80 Km

60-80 Km

T ng bnh lu

30-35 Km

S 5-6 Km

7-8 Km

- 100m0,6oC - 10,5m1mmHg
N

T ng

i lu

Nhi t (ln cao 100m 0,6oC) m

B c x v tuy n (100.000km-0,1mm)

Nhi t

CC Y U T V T L C A KHNG KH

Cc b c x T c chuy n ng KK p su t kh quy n: - 0oC, ngang m t bi n: 760mmHg. - 10,5m 1mm Hg

B c x m t tr i

H ng ngo i (2.800-760 Nm) Nhn th y (760-400 Nm) T ngo i (400-1 Nm)

Nhi t Kch thch

Kch thch

Bx ion ha

i n tch kh quy n -Ion nh : 400-2000/ml -N/n > 10-20: nhi m

Tia Rnghen (1-0,001 Nm) Tia Gamma (0,001 Nm)

Phng x

Ghi ch: 1Nm = 10-9m

CC THNH PH N HA H C C A KHNG KH
TT
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Ch t kh
Nit (N2) Oxy (O2) Acgon (A) Thn kh (CO2). Hydro (H2). Neon (Ne). Heli (He). Kripton (Kr) X non (Xe) Ozon (O3) Ch t khc: Hi n c B i VSV CO, NH3, N2O5, N2O4, NO, SO2, H2S.

T l % th tch
78,000000 20,930000 0,940000 0,030000 0,010000 0,001500 0,000150 0,000100 0,0000050 0,000007

NH NG V N S C KH E LIN QUAN G C T DO

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Vim kh p Ung th R i lo n ch c nng gan, th n. R i lo n tim m ch Suy gi m h th ng mi n d ch Suy gi m ch c nng nghe nhn. R i lo n v t n thng da Ch ng vim nhi m

CC Y U T

NH H NG T C Sinh

LO HA

Biu hin bn ngoi

K sng, mi trng Tnh c th, di truy n iu kin n ung

Yu ui M mt, c nhn i li, v n ng chm chp Gim phn x Gim tr nh Da nhn nheo Khi lng no gim Ni tit gim Chc nng gim Tng chng, bnh: -Tim mch -H hp -Tiu ho -Xng khp, thoi ho -Chuyn ho

GC T

DO
ng

Qu trnh lo ho

Biu hin bn trong

i u ki n lao

Gi m thi u Hormone (Yn, Tng, Sinh d c) B sung cc ch t dinh d ng, TPCN

S CN B NG AO FR, QUY T NH T C LO HA:

G c t do (FR) c t o ra trong c th hng ngy kho ng 10.000.000 FR Cc FR b phn h y b i cc ch t ch ng oxy ha (Antioxydant AO). T c lo ha ph thu c vo s chnh l ch gi a AO & FR. - N u AO chi m u th : tr lu th lu. - N u FR chi m u th : gi nhanh chng ch t.

Cc ch t ch ng oxy ha: ch y u do th c ph m cung c p hng ngy: 1. H th ng men c a c th . 2. Cc Vitamin: A, E, C, B 3. Cc ch t khong: Zn, Mg, Cu, Fe 4. Ho t ch t sinh h c: Ho t ch t ch xanh, thng bi n, u tng, rau - c - qu , d u gan c 5. Cc ch t mu trong th c v t: Flavonoid

S : THUY T G C T
1. 2. 3. 4. 5. 6.

DO (FREE RADICAL THEORY OF AGING)

7. Vi khu n 8. Virus 9. KST 10. M th c ph m 11. Cc t n thng 12. Stress.

H h p nhi m MT B c x m t tr i B c x ion Thu c Chuy n ha

AO

Hng ro B ov

-Nguyn t -Phn t -Ion

FRe l
i, vng ngoi

Kh nng oxy ha cao Phn t Phn t acid bo Protein VXM Bi n i c u trc c ch H men K Parkinson M

Vitamin

1. H th ng men 2. Vitamin: A, E, C, B 3. Ch t khong 4. Ho t ch t sinh ha: (ch, u tng, rau-c -qu , d u gan c) 5. Ch t mu th c v t (Flavonoid)

Gen TB no TB vng m c

FR m i

Ph n ng lo ha dy chuy n

4. TPCN CH NG LO HA:
TH C PH M CH C NNG
Tng s c kh e sung mn 1. Ph c h i, tng c ng, Duy tr ch c nng t ch c, c quan. 2. T o s kh e m nh, khng b nh t t

Cung c p ch t AO 1.Vitamin: A, E, C, B 2.Cc ch t khong 3.Ho t ch t sinh h c 4.Ch t mu th c v t 5. Cc Enzym

B sung Hormone 1. Hormone sinh d c 2. Hormone pht tri n (tuy n yn) 3. Hormone tuy n tng

Ngn ng a nguy c b nh t t 1. Tng s c khng 2. Gi m thi u nguy c gy b nh 3. H tr i u tr b nh t t

Lm cho AO v t tr i

1. Kt gen pht tri n, c ch gen lo ha. 2. Ko di th i gian sinh s n.

Gi m thi u b nh t t

T o s kh e m nh c a TB + c th

Ch ng lo ha T bo Ch ng lo ha T ch c Ch ng lo ha c th

II. TC D NG T O S C KH E SUNG MN

TPCN to sc khe sung mn

Tc d ng c a TPCN i v i qu trnh s ng
Thc phm chc nng

Axit amin

Vitamin

Khong cht

Hot cht sinh hc

1. Tham gia cu to c quan, t chc ca c th 2. Tham gia qu trnh chuyn ho vt cht

S sng

* B sung Vitamin * B sung khong cht * B sung axit amin * Hot cht tho mc, tho dc, hot cht sinh hc.

TPCN

Ch n ung v dinh dng

Ton din Nng dn Thng xuyn Thc s, thc t

Gii ta cng thng Tam tm

1. Tm bnh thng -Mn nguyn cng vic -Khng tham vng 2. Tm bnh thn -Khng ham li, a v -Thnh cng: bnh tnh -Tht bi: bnh th n 3. Tm bnh ho -Quan h trong c quan -Quan h gia nh -Quan h x hi Sc khe sung mn

Vn ng thn th Tnh trng sc kho c cht lng cao Tnh trng khng c chng, bnh (vim khp, huyt p cao, i ng, bo ph, t qu, K, mt tr

B ng cch no
Hy gi cho h

c s c kh e t t?
ng ru t kh e m nh!

TPCN= B sung khu n c l i (Probiotics)

n u ng cn b ng, h p l

Gi m stress

V n

ng th l c

H VI SINH V T NG RU T

. T ng l ng vi khu n ng ru t kho ng: 100,000,000,000,000 (100 trillions) ( T bo c th : 10,000,000,000,000) . C hn 400 loi, c kho ng: 1.0 ~1.5 kg

T trng & h ng trng 102-105 CFU/ml Lactobacillus Streptococcus Enterobacteriaceae Staphylococcus Yeasts

D dy 100-103 CFU/ml Lactobacillus Streptococcus Staphylococcus Enterobactericeae Yeasts

Ru t k t 1010-1012 CFU/ml
Bacteroides Eubacterium Clostridium Peptostreptococcus Streptococcus Bifidobacterium Fusobacterium Lactobaccillus Enterobacteriaceae Staphylococcus Yeasts

Ru t h i & Ru t t t 103-109 CFU/ml Bifidobacterium Bacteroides Lactobacillus Enterobacteriaceae Staphylococcus Clostridium Yeasts

Vi khu n c l i (Vi khu n t t)

: 85%

* Lactobacillus T ng h p vitamins H tr tiu ha v h p thu Ngn ng a nhi m Tng c ng h mi n d ch

Tng c ng s c kh e

* Bifidobacteria

Vi khu n gy h i (Vi khu n x u)

:15%

Echericia coli

Staphylococcus

Gy ra cc ch t ho i t (NH3,H2S, Amines, Phenols, Indole etc) Kch thch t o cc h p ch t gy ung th. S n xu t c t .

Bacteroides

Clostridium

Suy gi m s c kh e

Hi u qu c a Probiotic i v i s c kh e con ng i.
1. C i thi n h vi sinh v t ng ru t 2. c ch s hnh thnh cc ch t gy ho i t ru t, gi m s n xu t c t . 3. i u ha h mi n d ch. 4. C i thi n tnh tr ng khng dung n p lactose. 5. Gi m hm l ng cholesterol v nguy c gy cc b nh tim m ch. 6. C i thi n nh ng r i lo n v b nh c a ru t. 7. Gi m d ng. 8. T ng h p Vitamin. 9. C i thi n s h p thu khong.

III. TPCN - H

TR LM C TH

P CHO

S c
-

p l g?

Beautiful, Handsome C hnh th c, ph m ch t C s hi ho, cn x ng Lm cho ng i ta thch ng m a nhn

Bi u hi n s c p p n i dung Khng c b nh t t C s c b n b , d o dai Cc ch c nng b n v ng p hnh th c Cn i chi u cao, cn n ng

- BMI = 18,5 24,9 kg/m2 - Ba ch s o

Da Rng, mi ng u, tc M t, mi, tai Ng c, mng Dng: i, ng, n m, ng i L i ni

Bi u hi n

B Y BI N PHP TNG C NG V GI

V NG S C

1, n s l ng (n theo BMI) 2, n ch t l ng 3, Tng c ng - m th c v t - Rau qu - Axit bo khng no

4, S d ng th c ph m ch c nng + B sung vitamin + B sung khong ch t + B sung ho t ch t sinh h c

5, V n

ng th l c h p l

6, Th c hi n k ho ch ho gia nh 7, Gi i to cng th ng

CH C NNG C A DA
1. V bao b c, che ch b o v cc c quan, t ch c 2. i u ha nhi t 3. D tr : mu i, n c (9%), vitamin, ng, m, m (10-15kg) 4. Ch c nng c m gic. 5. Bi ti t: * 2-5 tri u tuy n m hi. * Tuy n b. 6. B o v : pH da = 5,5 6,5. 7. S n xu t s c t : * Melamin. * Cholesterol ( As = Vit. D) 8. i u ha huy t p: Lu l ng mu d i da: 500ml/pht. Khi xc c m, l nh d n vo trong gy tng huy t p 9. Ch c nng ph n chi u (nhi t k s c kh e). - B nh tim m ch: xanh xao. - B nh gan, m t, t y: vng da. - Suy th n, b nh th ng th n : x m da. - B nh th n: da n , ph. - Da n i c c, mu s c, kh t, v y 10. Ch c nng lm p

TPCN H

TR

LM P DA

1. Thc phm chc nng b sung vitamin: - Vitamin A: H tr ln da, nim mc kho mnh, chng lo ho da v gip tuyn ni tit hot ng tt, hn ch mn trng c da. - Cc vitamin B1, B2, B6, C, Niaxin... h tr da v nim mc kho mnh, chng nt n. - Vitamin E: gip lng t v da lng mt, hn ch cc vt nhn, vt nm. Vai tr ca cc vitamin vi da rt quan trng, cho nn ngi ta cn gi cc vitamin l Vitamin lm p. - Vitamin B5: c dng sn xut cc sn phm bo v, lm p da.

2. TPCN b sung cc khong cht c tc dng vi cc chc nng ca da. - Km: tham gia lm lin vt thng da. - Silic: c tc dng lm ti to li cc m lin kt di da. - Lu hunh: to nn s thch nghi ca da.

3. TPCN b sung collagen gip ln da n hi v chc kho, gi m cho da, lm da sng hn.

4. Hin nay c nhiu TPCN h tr tng cng cc chc nng ca da, lm p da v phng chng c nhiu bnh v da: - Cc sn phm ca L hi c tc ng bo v da, lm p v mn da.

- Cc cht Carotenoid: - caroten, lycopen, Lutein c tc dng lm mn v p da. - Cc Isoflavon ca u tng, Sn dy lm mn da, c bit l da mt, ngc, v, cn lm chc v sn v. - Cht tin Hormone sinh dc n (Pregnenolon) c tc dng lm mt cc vt nhn da, nht l kho mt.

IV. TPCN - TNG S C KHNG, GI M NGUY C B NH T T

Mi n d ch = kh nng khng c a c th ch ng l i cc tc nhn gy b nh

khng khng
Hng ro b o v c th Da

c hi u
KT d ch th
Globulin mi n d ch

khng

c hi u
KT c nh (KT trung gan TB)

Nim m c M hi D ch nhy Th c bo
KT khng -Lysin -Leukin c hi u:

IgG IgA IgM IgD IgE

Lin k t ch t ch trn m t t bo sx ra KT (TBT) Cng v i TB t i k t h p v i KN

KN

TPCN TNG C NG H TH NG MI N D CH
TPCN tng c ng h th ng mi n d ch (s c khng) khng c hi u:

TPCN
B sung cc ch t dinh d ng Tuy n ngo i ti t
Tng sx: D ch nhy Cc men M hi Trung gian ha h c

C quan t o mu
Tng sx v ti t o mu

Tuy n n i ti t

Tng t ng h p Protein

Tng sx Hormone

Tng s c

khng

TPCN
H tr cc ch c nng c th Tng s c khng Gi m nguy c m c b nh

R i lo n chuy n ha Suy dinh d ng Lo ha B nh m n tnh

TPCN
Cung c p cc ch t ch ng oxy ha Gi m tc h i g c t do B o v ADN B o v t bo Tng s c khng

TPCN

Tng c ng cc ch c nng c a da

B o v c th

TPCN
Cung c p ho t ch t
c ch Cytokin gy vim c ch men C0X - 2

Ch ng vim
Tng s c khng

Cc sp TPCN: - T i - C r t, Sp th c v t. - Probiotics - B sung Zn, vi khong. - B sung Vitamin - B sung Acid amin. - B sung ho t ch t sinh h c

TPCN H

TR TNG C NG H TH NG MI N D CH C HI U

Khng nguyn

C th
N m linh chi N m hng T o Vitamin A, D, E, C Ch t khong: Zn, Ca ++ Sm Hong k ng trng h th o Noni S a ong cha Acid amin

Khng th

TPCN

TM T T
Qun chnh quy H th ng b ov Qun a phng
Mi n d ch d ch th KN - KT

Mi n d ch TB
Hng ro b o v : -Da -Nim m c -Ch t nhy.

Dn qun T v

Tc nhn t n cng, xm l c

1. Ch ng oxy ha 2. T o s c kh e sung mn
3. Tng s c khng, gi m nguy c b nh t t

TPCN

4. H tr

i u tr b nh t t p c th

5. H tr lm

V. TPCN - H TR PHNG V I U TR B NH T T

TPCN h tr phng v i u tr b nh
Thc phm chc nng

Vitamin

Khong cht

Axit amin

Hot cht sinh hc

Cu to c quan, t chc Qu trnh chuyn ho vt cht ( ng ho - d ho) Phc hi cu to v chuyn ho Phc hi chc nng Phng v h tr iu tr bnh

TPCN V B NH I THO NG

TNH HNH V NGUY C

Hi n t i: th gi i c 180.000.000 ng i m c b nh. S li u tng g p i: 360.000.000 ng i vo nm 2030. M i nm c 3.200.000 ng i ch t v T (tng ng ch t v HIV/AIDS). M i ngy: 8.700 ng i ch t v T. M i pht: 06 ng i ch t v T. M i 10 giy: 01 ng i ch t v T.

Chi ph:
Chi ph v Y t cho ng i T g p 2-3 l n ng i khng c b nh. Ngn sch dnh cho chm sc ng i T tu i 20-79 t 153-286 t USD (2003). Nm 2007: 232 t USD chi cho i u tr v phng ch ng T. Nm 2007: N c M chi 174 t cho T.

VI T NAM
* T l gia tng T: 8-20%/nm (nh t th gi i). * Theo Vi n N i ti t: + Nm 2007: 2.100.000 ca T. + c tnh 2005: 4.200.000 ca T. * 65% trong s b T: khng bi t mnh b m c b nh. * T l m c b nh thnh th : 4%. * T l m c b nh nng thn: 2 - 2,5%.

1.

NH NGHA:

Hi chng c c trng l tng Glucose huyt v xut hin Glucoza trong nc tiu do thiu Insulin hoc s khng li khng bnh thng ca cc m i vi tc dng ca Insulin.

2. PHN LO I:
1. i tho ng Typ I: i tho ng ph thuc Insulin
(Insulin Dependent Diabetes IDD) Tng ng huyt do thiu Insulin. Do cc t bo ca tiu o Langerhans tuyn tu b tn thng (t min).

2. i tho ng Typ II: i tho ng khng ph thuc

vo Insulin (Non Insulin Dependent Diabetes Mellitus NIDD). Tng ng huyt do Insulin vn c SX ra bnh thng nhng khng c hiu qu trong vic chuyn Glucose vo t bo. Do cc t bo khng li hot ng ca Insulin, Insulin khng c hiu qu trong vic chuyn Glucose vo t bo.

(Ti p)

Bng: phn bit i tho ng tp 1 v tp 2

TT 1 2 3 4 5 6 Tiu ch phn loi T l ton b Tui bt u Trng lng ban u Cch bt u i nhiu ung nhiu n nhiu Gy IDD NIDD

0,5 1,0% 2,0 4,0% Di 30 tui Trn 30 tui Bnh nhn khng Bnh nhn bo ph bo ph Thng hung tn m R rt t r rt C Khng c

(Ti p) TT
7

Tiu ch phn loi

Tch ceton Bin chng mch

IDD
Thng c Nht l bnh mao mch Rt gim

NIDD
Him c Nht l va x ng mch Bnh thng hoc hi gim Khng Thng bnh thng

S tit Insulin

9 10

Ph thuc Insulin Hm lng Insulin huyt tng

C Rt thp hoc khng c

(Ti p) TT
11 12 13 14 15

Tiu ch phn loi

C quan nhn Insulin Hm lng Glucagon huyt tng Khng th chng c Langerhans Mi lin h vi khng nguyn HLA Yu t bn ngoi (nhim VR, nhim c)

IDD
Him khi b bnh Tng Hay gp Hay gp C th c

NIDD
Hay b bnh Bnh thng Khng c Khng c Khng c

3. I U KI N THU N L I GY T TP 2 Cn th y tri u d ch b nh ton c u T!

X h i ang CNH, th ha d n t i: 3.1Thay i phng th c lm vi c: Lm vi c trong phng kn. Cng c : my tnh. L i s ng tnh t i, t v n ng. R p ht t i gia: TV, VTC, VTC-HD

3.2. Thay i l i s ng, sinh ho t:

3.3. Thay i tiu dng TP: - Tnh ton c u. - n ngoi gia nh tng. - S d ng TP ch bi n s n n ngay tng. - Phng th c tr ng tr t, chn nui, ch bi n thay i. - Kh u ph n: + Gia tng TP ng v t, th t, tr ng, b, s at c, th y s n. + Gia tng acid bo no. + Gi m ch t x, TP th c v t. + Thi u h t Vitamin, vi khong, ho t ch t sinh h c. 3.4. Thay i mi tr ng: gia tng nhi m cc tc nhn sinh h c, ha h c, l h c.

H U QU :
1. Tng cn qu m c v bo ph:
- Tng m : gy kt thi qu lm m t tnh c m th c a cc c quan nh n Insulin. - Tng m : lm cng TB m , lm gi m m t th c m th v i Insulin.

2. t v n ng th l c: lm gi m nh y c m c a Insulin. 3. Ch n: tng m ng v t, t x, thi u vi khong

(Crom), Vitamin, ho t ch t sinh h c: lm tng khng Insulin.

4. Stress th n kinh: Lm tng khng Insulin.

5. Di truy n:
M b T: con b T cao g p 3 l n tr khc. L thuy t: Gen ti t ki m c a James Neel: i u ki n TP ch duy tr Insulin ti t nhanh p ng nhu c u tch ly nng l ng khi c h i n vo nhi u ch th nh tho ng x y ra (30 n v ). S p ng nhanh nh th trong k d i do TP s d n n tng Insulin (100 n v ), gy bo ph, khng Insulin v ki t qu TB , gy T. Tuy Tuy Tuy Tuy Tuy n yn : GH, ACTH, TSH n gip : T3, T4. n v th ng th n : Corticoid n li th ng th n : Adrenalin nt y : Glucagon.

6. C ng ti t cc tuy n i khng Insulin:

-

CHUY N HA GLUCID V N NG

GLUCOSE MU

RU T
Glucid

GAN
Glycogen

1,7 1,6 1,4 1,2

N c ti u T BO C

Acid Lactic

M M
Glucose Glucose 0,8 1,0

MU

C CH B NH SINH I THO NG.

1. Thi u Insulin 2. Khng Insulin
Gi m t ng h p Tng thoi ha

Glucid
Glucose huy t Glucose T bo (thi u)

M m
Huy ng

1.Tng Lipid mu 2.Tng Cholesterol Tng Acetyl - CoA

Tng th Cetonic Tng t ng h p Cholesterol

Hexokinase

GAN

Tng Glucose huy t

Toan mu

VXM

-TB thi u nng l ng - TB suy ki t

ng ni u

Tng p l c th m th u

Tng phn gi i Protein

Cn b ng N m

i n nhi u

Kht

i nhi u

G y
Nhi m trng

U ng nhi u

4. CC BI N CH NG C A T : 4.1. Bin chng cp tnh: Nhim axit v cht Cetonic ( tp 1). Nhim axit Lactic ( tp 2). Hn m tng p lc thm thu (tp 2). H ng huyt: do dng thuc h ng huyt hoc nhn n thi qu. Hn m h ng huyt.

4.2. Bin chng mn tnh:

+ mch mu: Vim ng mch cc chi di. Va x ng mch. Tng huyt p. + Bin chng tim: Nhi mu c tim. Tn thng ng mch vnh. Suy tim, au tht ngc.

+ Bin chng mt: Vim vng mc. c thu tinh th. Ri lon khc x, xut huyt th knh, Lipid huyt vng mc... + Bin chng h thn kinh: Vim nhim dy thn kinh. Tn thng TK TV, ri lon cm gic, gim HA khi ng, tim p nhanh, ri lon tiu tin, lit dng... Huyt khi v xut huyt no.

+ Bin chng thn:

Suy thn mn tnh. X cng tiu cu thn. Nhim khun ng tit niu.

+ Bin chng da:

Nga: m h, quy u, c xu hng Lichen ho. Mn nht, nm. Nhim sc vng da gan tay chn. U vng mi mt, phi hp tng cholesterol huyt. Hoi t m: hay , khu tr cng chn (cc nt vng hi xanh l lan ra ngoi vi, trong khi trung tm tr nn teo i).

5. TPCN PHNG NG A T :
5.1. Cc TPCN b sung cc axit bo khng no (n-3): cc axit bo cha no c tc dng ci thin s dung np Glucose v tng tnh nhy cm Insulin. 5.2. Cc TPCN b sung cht x (NSP) c tc dng gim mc Glucose v Insulin trong mu, dn ti gim nguy c T tp 2. 5.3. TPCN b sung Crom, Magie, Vitamin E: - Lm cc m s d ng Glucose d dng. - Tng cc s dung n p Glucose.

5.4. TPCN cung c p cc ho t ch t c ch men Glucosidase, nn c tc d ng gi m ng huy t.

Tinh b t TPCN Ho t ch t (C trong u tng ln men, l du) Saccaroza (G + F)

Maltoza (G + G) +

-Glucosidase Glucose huy t +

5.5. TPCN cung c p cc ch t ch ng oxy ha (s n ph m c a u tng, ngh , g c, ch xanh, Noni). C TD:

B o v v h tr cc t bo ti u o Langerhan Tuy n T y. B o v v KT cc th c m th c a cc TB, cc m nh y c m v i Insulin. Kch thch c th s n xu t Nitric Oxyd (NO) lm tng tu n hon m, h i ph c t ch c, tng nh y c m v i Insulin.

5.6. TPCN h tr gi m cn, gi m bo ph, gi m cholesterol v lipid mu, do lm gi m khng Insulin.

5.7. TPCN h tr ti t o t bo, t ch c v ch ng vim

- Nhi u s n ph m TPCN c tc d ng ti t o t bo v t ch c (s n ph m c a Noni, Ngh ). - Nhi u s n ph m TPCN tc d ng c ch cc y u t gy vim: c ch cc Cytokin gy vim (b t gi v lm b t ho t cc Cytokin gy vim, lm tng nh y c m c a cc t bo i v i Insulin). Do s lm gi m khng v i Insulin c a cc m, nh t l m c, m m .

5.8. Cc khuyn co d phng T:

(1) D phng v iu tr tha cn bo ph, c bit cc nhm c nguy c cao. (2) Duy tr BMI tt nht (trong khong 21 23 kg/m2). (3) Thc hnh hot ng th lc: trung bnh 20 30 pht mi ngy, duy tr t nht 5 ngy trong tun. (Tng tiu hao nng lng, tng tnh nhy cm ca Insulin v ci thin tnh trng s dng Glucose cc c).

(4) Duy tr ch n v b sung TPCN: n rau qu, u, ng cc ton phn hng ngy, n t ng ngt v t cht bo bo ho (khng qu 10% tng nng lng vi nhm c nguy c cao, nn mc < 7% tng nng lng), t khu phn NSP 20g/ngy. + Nn s d ng cc TP c hm l ng ch t x cao v ch s ng huy t th p. + Ch n ph i cung c p c 40-50% l ng Calo d i d ng Hydrat cacbon; 15-25% d i d ng Protein v 25-35% d i d ng Lipid. V i ph n v tr em c n tng Protein. + S d ng th ng xuyn cc TPCN phng ng a T , tim m ch, huy t p.

(5) - Khng ht thuc l: ngi T c nguy c bnh mch vnh v t qu. Ht thuc l lm tng nguy c . - Khng u ng r u v u ng c c n. (6) Phng ng a cc b nh km tho: v d VX M, tng HA (7) nh k xt nghi m, ki m tra ng mu

Thc phm, li sng v nguy c

1. Tha cn, bo 1. Tha cn, bo ph ph 2. Bo bng 2. Bo bng 3. Khng hot 3. Khng hot ng th lc ng th lc 4. i tho ng 4. i tho ng b m b m 5. Khu phn 5. Khu phn nhiu cht bo no nhiu cht bo no 6. Qu nhiu ru 6. Qu nhiu ru 7. Tng cht bo 7. Tng cht bo khu phn khu phn 8. Chm pht trin 8. Chm pht trin trong t cung trong t cung ngi tha cn v ngi tha cn v bo ph (duy tr BMI bo ph (duy tr BMI mc tt nht) mc tt nht) NIDDM 2. Hot ng th lc NIDDM 2. Hot ng th lc 3. Thc phm giu 3. Thc phm giu Xu th gia tng Xu th gia tng NSP NSP theo s pht theo s pht 4. Thc phm giu trin x hi - 4. Thc phm giu trin x hi Gim Tng kinh t. acid bo n --3 kinh t. acid bo n 3 Tng gp i 5. Thc phm c ch Tng gp i 5. Thc phm c ch vo nm 2025 vo nm 2025 s ng huyt thp s ng huyt thp Tng ln c Tng ln c (ht u) tng lp tr (ht u) tng lp tr 6. m bo khu phn 6. m bo khu phn cht bo no <7% tng cht bo no <7% tng nng lng Ghi ch: nng lng NIDDM (Non - insulin - dependent 7. Ng cc ton phn, 7. Ng cc ton phn, diabetes mellitus): i tho ng u, tri cy, rau. u, tri cy, rau. type 2 - i tho ng khng ph
thuc

bnh i ng type 2 1. Gim cn t nguyn 1. Gim cn t nguyn

Ch s no SI (Satiety Index)
Ch s no l t s di n tch tng ln d i ng cong trong vng 120 pht c a th c ph m kh o st so v i bnh m.

SI

IAUC (KS) IAUC (BM)

Trong :

x 100

SI: (Satiety Index): ch s no IAUC: Incremental Area Under Curve Di n tch tng ln d i ng cong IAUC (KS): tng c a AUC c a TP kh o st IAUC (BM): tng c a AUC c a bnh m

 ngha c a SI:
1. Ch s no cng co th cng lu i 2. Ch s no t l ngh ch v i nng lng n vo. SI cng cao th nng l ng cng th p. 3. SI gip l a ch n th c ph m c kh nng lm no lu trong th c n hng ngy gip gi m nng l ng n vo cho cc i t ng: - Ki m sot cn n ng. - Th a cn, bo ph. - i tho ng ... 4. Ch s no l cng c nh gi kh nng lm no c a th c ph m.

Cc th c ph m c SI cao:
TP c nhi u n c. TP c nhi u ch t x. TP giu m ho c Carbonhydrate.

CH S

NG HUY T

Ch s ng huy t GI (Glycemic Index) l t s di n tch tng ln d i ng cong (IAUC) c a Gluco mu sau khi tiu thu m t l ng th c ph m tham kh o.

GI

IAUC (KS) IAUC (TK)

Trong :

x 100

GI: (Glycemic Index): ch s no IAUC: Incremental Area Under Curve Di n tch tng ln d i ng cong IAUC (KS): tng c a AUC c a TP kh o st IAUC (TK): tng c a AUC c a TP tham kh o (V d bnh m tr ng)

 ngha c a GI:
1. Ch s GI cng cao th cng tng c ng c m gic i. 2. Ch s GI cng cao, nng l ng n vo cng l n d gy tng cn, bo ph. Ng c l i GI cng th p, nng l ng n vo th p, gy gi m cn, gi m bo. 3. GI l m t cng c l a ch n th c ph m trong th c n hng ngy cho cc i t ng c n gi m nng l ng n vo, gi m ng mu 4. GI l cng c nh gi th c ph m gy tng ng huy t.

GI
Th p < 50 Trung bnh 50 - 74 Cao > 75

Fructose Lactose S a chua, SF s a M u ph ng Chocolate u, u nnh To, l, o, sung, m n, anh o, cam, nho

Saccharose Kem Bnh m Cm Khoai ty B pc i Chu i, kiwi, d a, soi B t h p th t v rau (couscous)

Glucose Suchrose Cm n li n Ma Xiro b p M t ong C r t M t ong Gatorade Ng

TPCN V B NH TIM M CH

I- i cng
cc n c pht tri n k c ang pht tri n. Theo bo co c a WHO, 1/3 t ng s ca t vong trn ton c u l do cc b nh tim m ch (15,3 tri u ca). i v i cc n c c thu nh p th p v trung bnh, chi m 86% DALY (Nm cu c s ng i u ch nh theo s tn t t) l do CVD. Nguy c lm tng CVD l do cc hnh vi n u ng khng h p l, ho t ng th l c khng y v tiu th thu c l gia tng do i u ki n lm vi c tnh t i, cng ngh SX thay i hi n i, ch n nhi u ch t bo, mu i, carbonhydrat tinh ch , t rau qu , d n t i tnh tr ng th a cn, bo ph, HA cao, r i lo n Lipid mu, T Cc b nh tim m ch hay g p l: HA cao, cc b nh m ch vnh, XVM, r i lo n chuy n ho Lipid, r i lo n tu n hon no, cc b nh van tim, c tim, r i lo n nh p tim...
Cc b nh tim m ch cng ngy cng gia tng, nh t l

H tu n hon: g m: 1. Tim : - Bm ht mu t TM v . - Bm y mu vo M n cc m. 2. M ch mu: 2.1. Vng i tu n hon: Mang mu giu 02 v ch t dinh d ng t tim tri theo ng m ch ch n cc ng m ch, mao m ch, cung c p 02 v ch t dinh d ng cho t bo cc m. Mu t cc mao m ch m t p trung thnh mu tim r i theo cc tnh m ch l n v tim ph i. 2.2. Vng ti u tu n hon: mang mu tnh m ch t tim ph i theo ng m ch ph i ln ph i nh n 02 v th i C02, thnh mu ng m ch, theo 4 tnh m ch ph i v tim tri.

Ch c nng tu n hon: 1. Ch c nng v n t i (quan tr ng nh t). - a mu ng m ch v i cc cc ch t dinh d ng, 02, hormonet i tc m. - em mu tnh m ch cng v i cc ch t th i c a t bo, C02t m v tim th i C02 qua ph i v cc ch t th i qua th n. 2. i u ha lu l ng mu cho nh ng m c ch nh t nh nh tu n hon d i da i u ha nhi t. 3. Phn b l i mu trong nh ng tr ng h p b t th ng duy tr s s ng c a c quan quan tr ng: tim, no (s c ch n thng, s c ch y mu).

T n thng tim 1. Khng do m ch vnh: + Ng c K+, Ca++, Na+. + Suy tim do thi u Vitamin B1 Vitamin B1 gip TB a Acetyl CoA vo vng Krebs, khai thc nng l ng t Glucid, Lipid, axit amin. Thi u Vitamin B1 bi u hi n r i lo n s m c tim: suy tim. + Do c ch mi n d ch: b nh sinh c a th p tim. + Do nhi m c, nhi m khu n: c t , thu c, ha ch t, cm, thng hn 2. T n thng tim do m ch vnh: + ng m ch vnh (F&T) t o vng cung m l y tri tim, c nhi m v nui d ng tim. + Khi ngh ngi: ng m ch vnh cung c p cho tim: 225ml mu/pht. + Khi g ng s c: cng su t tim tng 6-8l n bnh th ng nhng ng m ch vnh ch tng c 3-4 l n, d n t i c tim thi u 02, dinh d ng ko di d suy tim. + Nguyn nhn ch y u: t c ngh n ng m ch vnh do v a x ng m ch. + M ng VSM c c mu ng, cng d gy t c (do ngng t TC, Fibrinogen).

H u qu 1. Cn au th t ng c: do c tim thi u mu b i suy ng m ch vnh: Thi u 02 xu t hi n trong tim cc s n ph m chuy n ha y m kh (acid) v cc ch t khc (histamin, kinins, proteolylic) n ng cao m tu n hon vnh khng lo i tr k p (do suy gi m). Chng kt t n cng c m gic au. 2. Nh i mu c tim: Do tnh tr ng 1 ph n tim b ho i t h u qu ng ng tr tu n hon ng m ch vnh: Thi u mu t ng t thi u 02 r i lo n qu trnh oxy ha kh tch t cc s n ph m chuy n ha v ch t trung gian ha h c ho i t . tim hay g p nh i mu tr ng (do t c m ch, k t h p v i co th t m ch vng t c v vng xung quanh d n t i mu s c vng ho i t nh t nh t). Hay g p vng ngho tu n hon bng h (tim, lch, no, th n). - Nh i mu : do mu tnh m ch vng xung quanh th m sang vng ho i t do ha ch t trung gian t vng ho i t th m ra ln c n, lm t n thng thnh m ch v tng tnh th m (Hay g p ph i, ru t).

SUY TU N HON DO M CH 1. X v a ng m ch: - Cholesterol ng vch m ch gy thoi bi n vch m ch t o thnh m ng thoi ha, m ng x. - TB s i non thm nhi m vo m ng thoi ha +s l ng ng Calci thnh m ch dy, c ng. - Do km c nui d ng, cc m ng x b v a ra: lot, si (thu ht BC), gy h p lng m ch. - H u qu : t o i u ki n hnh thnh huy t kh i gy t c, d phnh m ch, d v m ch

2. CAO HUY T P:

HUY T P

CUNG L NG TIM

S CC N NGO I VI

I U HA

Cao HA nguyn pht (90-95%): (Cao HA v cn, cao HA tri u ch ng)

M T I U HA

Cao HA

Tng cung l ng tim

Tng s c c n ngo i vi

Tng th tch d ch tu n hon

Co th t m ch

Co m ch

Ph i vch m ch

- Kh u ph n th a Na+ - Th n km th i Na +

KT TK giao c m

Tng Renin Angio tensin

-Thay i mng TB - Tng ti t Insulin

Stress

Di truy n Bo ph

Cao HA th

pht (5%) 1. X c ng ho c x v a ng m ch 2. N i ti t: U t y th ng th n, HC Conn, Cushing 3. Thi u mu th n

Angiotensinogen

Angiotensin I.

Angiotensin II

Renin

ACE
(Angiotensin Converting Enzym)

Co m ch

Th ng th n

Aldosteron

Gi

Na+, H20

Cao HA

H U QU CAO HA Bi n ch ng tim Ph i tm th t T Suy tim T H van M ch Lo n nh p tim Thi u mu no Thi u mu vnh Suy tim F Ph ph i V a x M V m ch Xu t huy t Nh i mu Gi m th l c Ph n Xu t huy t vng m c

3. H huy t p:
M t i u ch nh

H HA

Gi m cung l ng tim

Gi m s c c n ngo i vi

Suy tim

Gin m ch h th ng: - M t trng l c m nh - Ng c ch t gin m ch - C ng ph v

Gi m kh i l ng Mu tu n hon - M t mu - M t n c

Long mu: - Thi u mu n ng - Ph ton thn

Tr ng thi b nh l h HA

Tr y m ch

Gin m ch
T i trung tm v n m ch: li t (nhi m khu n, ng c T i m ch: ng c Ch t gin m ch

S c

S c m t mu
S c ch n thng S c b ng

Ng t do tim

Ng t
Ng t ngoi tim

Gnh n ng ton c u c a b nh tim m ch: Nm 2002: - BTM gy ra 1/3 s ca t vong ton c u (17 tri u ca) - 80% gnh n ng ny cc n c thu nh p v a v th p. Nm 2020: - T vong b nh Tim m ch tng ln: 20 tri u ca - B nh MV v t qu : nguyn nhn hng u gy t vong ton c u.

Tng HA l v n s c kh e c ng ng. + Th gi i: T l 18-20% (WHO) + Chu Thi Bnh Dng: 11-32%. + Th gi i hi n c 1,5 t ng i tng HA. + Vi t Nam 1960: 1 2% 1970: 6 8% 1990: 12 14% 2000: 18 22%.

Y u t nguy c b nh tim m ch:

Nh i mu c tim -Ch t t ng t -R i lo n nh p

B nh m ch vnh

V a x ng m ch

-Tng HA. -i tho ng -RL m mu -Bo ph, qu cn -L m d ng R0H -Ht thu c l -t v n ng -HC-X

R i lo n ch c nng

Suy tim giai o n cu i

T Y u t nguy c tim m ch

vong

II- TPCN PHNG NG A CC B NH TIM M CH

TH C PH M CH C NNG Tng HA i tho ng Tc ng cc y ut nguy c tim m ch R i lo n m mu Tng cn, bo ph Y u t khc

Gi m nguy c b nh tim m ch

TPCN tc ng tr c ti p phng ch ng cc b nh tim m ch (GS. Ph m Gia Kh i 2009). 1. Phng ch ng r i lo n lipid mu, gi m cholesterol, Triglycerid, LDL, tng HDL. 2. Phng ch ng cc g c t do 3. Lm gi m kch th c cc m ng VXM 4. c ch ngng t p ti u c u 5. C i thi n compliance M 6. Lm gi m HA, tan c c huy t kh i.

TPCN h tr gim nguy c t qu, suy vnh v nhi mu

Protein
Thoi ha Suy vnh t qu Nhi mu

Methionin
Vitamin B12 +

Homocysteine
(BT: 5 - 10 mol/L)

TPCN Vitamin B6 Axit Folic +

Nguy c tim mch

L ln tui gi Alzheimer i ni m mch Tng kt dch tiu cu Bin i yu t mu

Cystathionin Cystein

Homocystin Bi xut qua thn Homocystin niu

TPCN h tr gim Cholesterol & bnh tim mch

Thc n ng vt: no, tim, bu dc, lng trng mn, ngt Du m rn B sa ton phn (+)

Axit bo no MUFA PUFA

(+) (-)

LDL
(+)

Tng ngng t tiu cu Kch thch tng sinh c trn thnh mch Thc y x va ng mch To TB bt do i thc bo bt gi mng cht bo hp lng mch

Vn chuyn

Cholesterol mu Cholesterol gan (thoi ha) Gim Cholesterol Gim nguy c MV (CHD) Gim x va ng mch
Ghi ch: CHD (Coronary Heart Disease): Bnh ng mch vnh

Cholesterol t chc

Vn chuyn
(+)

Tng Cholesterol Tng nguy c MV (CHD) Tng XVM

HDL
(+)

Axit bo khng no
(+)

Ch n nhiu rau, tri cy Sn phm thc vt TPCN

Vai tr TPCN - cht x vi chu trnh Gan - Rut

Hemoglobin Bilirubin t do Acetyl -CoA Cholesterol Bilirrubin lin hp Tc dng ca mt
Dch mt kim, c tc dng trung ho dch v Nh ho Lipit hp thu hp thu vitamin tan trong du; A, D, E, K nhu ng rut Bi xut cht c Nc tiu (vng cam)

Gim

Axit mt Mui mt

Ngt chu trnh Gan - Rut TPCN: Cht x

Hp th axit mt rut X ho tan (bp ci) X ho tan (cm) Kch thch ln men do VK rut Tng khi phn

Bilirubin t do Urobilinogen Stercobilinogen

h Ti

ln rut non hn t p um p th

rut gi Trc trng TC: 132 g/d Tng ng 17,9g cht x / d

Tc dng ca x
Phn o thi nhanh ci thin chuyn ho L, P Chng to bn Chng vim T, trc trng Chng tr K trc trng si mt suy mch vnh Enzym VK ym kh

Urobilin Stercobilin Phn (vng da cam)

Thc phm ch n v nguy c bnh tim mch

1. Thc phm giu acid 1. Thc phm giu acid bo no: bo no: Ch n nhiu tht, Ch n nhiu tht, sn phm sa: c nhiu sn phm sa: c nhiu CVD acid Myristic v Palmitic CVD acid Myristic v Palmitic M ng vt. M ng vt. 2. Khu phn giu cc 2. Khu phn giu cc Chim: Chim: axitbo th trans (du bo th trans (du 1/3tng ssca 1/3 tng ca Tng axit Gim t vong ton ccu cng cng nghip, du t vong ton u cng cng nghip, du (15,3 triu ca) m hydrogen ho) (15,3 triu ca) m hydrogen ho) 3. Khu phn Natri cao 3. Khu phn Natri cao 4. Khu phn ru cao 86%ccaDALY 86% a DALY 4. Khu phn ru cao 5. Tha cn 5. Tha cn 6. Cf luc khng lc 6. Cf luc khng lc 7. Cholesterol khu phn 7. Cholesterol khu phn Ghi ch: CVD (Cardio Vascula Disease): Bnh tim mch 8. Cht bo giu axit 8. Cht bo giu axit DHA (Docosahexaenoic acid): axit Docosahexaenoic lauric EPA (Eicosapentaenoic acid): axit Eicosapentaenoic lauric
NSP (Non - starch polysaccharides): polysascharid khng tinh bt. DALY (Diability - Adjusted Life Year): Nm cuc sng iu chnh theo s tn tt.

1. Tri cy 1. Tri cy 2. Rau 2. Rau 3. C v cc loi du 3. C v cc loi du c (EHA v DHA) c (EHA v DHA) 4. Thc phm giu 4. Thc phm giu kali. kali. 5. Khu phn ru 5. Khu phn ru thp hoc va phi thp hoc va phi 6. Thc phm giu 6. Thc phm giu acid Linoleic v acid --Linoleic v Oleic (thc phm Oleic (thc phm thc vt: du u thc vt: du u nnh, hng dng). nnh, hng dng). 7. Ng cc ton phn 7. Ng cc ton phn 8. Thc phm giu 8. Thc phm giu NSP NSP 9. Hot ng th lc 9. Hot ng th lc

TPCN V UNG TH

Ung th l b nh c a TB v i 3 c trng:

1. Sinh s n t bo v h n (c th m t ki m sot) 2. Xm l n ph ho i cc t ch c xung quanh. 3. Di cn n ni khc.

H U QU :
1. Lm t li t m t t ch c, c quan, khng h i ph c c. 2. Gy suy mn, suy nh c v suy s p c th . 3. Gy ngh n ng h h p, chn p cc t ch c, c quan khc. 4. Lm t c m ch mu (no). 5. R i lo n ng mu: ch y mu bn trong o t. 6. Suy gi m mi n d ch, khng cn s c khng v i cc tc nhn: VK, virus, KST 7. Di cn, xm l n vo c quan quan tr ng: no, tim, ph i, tuy n n i ti t.

NGUYN PHT

B t ngu n t TB c v tr Ban u hay v tr g c

UNG TH
TH PHT L ung th do di cn c a TB ung th n v tr khc v tr ban u

QU TRNH PHT TRI N C A UNG TH 1.Giai o n b t u: TB b t bi n 2. Giai o n kh i ng: Tng sinh lnh tnh. 3. Giai o n ti n tri n: T n thng c tnh. Th i k I: Pht tri n t i ch . M t kh i u t 10g lm sng c th th y c c n 30 l n nhn i TB, t c: 150-300d. Th i k II: di cn lan trn kh i u thng qua ng m ch v b ch m ch. Kh i u xm l n xung quanh hnh Con cua (t Hy l p :Cancer).

NGUYN NHN GY UNG TH

1. Sinh h c: nhi m VK, virus, KST. 2. V t l: Phng x , tia c c tm, sng radio, sng t n s th p 3. Ha h c: Ha ch t CN. Ha ch t BVTV, thu c th y. Ha ch t mi tr ng. D c ph m, n i ti t t . 4. n u ng: R u, thu c l ct n mm c TP p mu i TP chin, hun khi, n ng Th t Nhi u m bo ha 5. L i gen di truy n 6. Suy gi m mi n d ch.

TH C PH M V NGUY C UNG TH
Th c ph m chin, n ng, rn, hun khi, p mu i: + TP n ng, chin (th t, c, khoai ty chin): d t o ra cc amin d vng lm t n thng c u trc gen TB (d gy t bi n gen, gy K i trng, gan, ph i, v). - Amin d vng cn c trong khng kh do khi xe, ng c, khi b p. - Cng chin, rn gi l a cng t o ra nhi u amin d vng. Nh t l khi ang rn thm d u m vo, lm tng nhi t t ng t. - N c th t rn cng c amin d vng. + Th t hun khi nhi t cao d sinh ra Nitrosamin. + C s y kh cng d t o ra Nitrosamin do acid amin c tc d ng v i N0. + C kh mu i, th t h p b o qu n b ng Nitrit cng d t o ra Nitrosamin (Nitrit lm th t c mu h ng v mi v h p d n).

NG V T

M l ch t t v i kh i u ang pht tri n. M gy tng axit m t ru t gi, cc axit m t lm thay i TB m t cch khng i n hnh. D th a m ng v t, m th c v t l d u ng nhi u -6: lm gi m h mi n d ch c th . Ch c acid bo -3 c a c c tc d ng ngn c n K! M l ti n thn t o ra hormone steroid nh Estrogen, b t l i cho ng i c khuynh h ng di truy n trong K v, t cung, i trng. D u m un nng c nguy c gy K ph i (do c ch t Carcinogen b c hi ln). D b oxy ha t o thnh Hyperoxyd lipid: ch t ny ho t ha Procarcinogen thnh Carcinogen, ng th i lm t n thng ADN.

TH C PH M NHI M N M M C
Ng, l c, qu h nh, h t c d u, qu kh, g o, u, gia v b m c c th gy nhi m c t Aflatoxin (gy K gan). Ng c c, nho th i, r u vang, c ph, qu kh, m t vi lo i th t ng v t b nhi m c t Ochratoxin (gy K th n, gan). Ng, g o m c c th nhi m c t : Fumonisin c a n m m c c th y K gan, th c qu n.

TH C PH M NHI M HA CH T
Rau qu cn t n d HCBVTV (nhm clo h u c) Th t gia c m, gia sc, th y s n cn t n d thu c tng tr ng. Th c ph m b nhi m do thi nhi m ha ch t c t bao b, d ng c ch bi n, bao gi. TP nhi m ha ch t t mi tr ng: t, n c, khng kh.

TH T
Th t v th t tr ng khc nhau hm l ng ion s t. Th t : c hm l ng ion Fe cao. Ion s t: - Tng xc tc men t ng h p N0 t Arginin. - Tng xc tc bi n Nitrat thnh Nitrit. Nitrit k t h p axit amin th o thnh Nitrosamin

N C U NG KH

TRNG B NG CHLOR:

N c c nhi u ch t h u c, khi cho chlor vo, c th t o thnh: - Chloroacetonitrit: d tch t ng tiu ha v tuy n Gip tr ng,c th gy K. - Trihalomethan: cng l m t ch t gy K.

CH T PCB (Polychlorobiphenyl): L ch t cch i n, cch nhi t, r t b n, khng n mn, khng b t l a, c dng s n xu t bi n th i n, s n xu t d u nh n, c n dn, xi nh giy, m c d u, thu c tr su PCB th i ra, tr n v i Chloruabenzen, d i tc d ng c a nhi t , s t o ra nhi u Dioxin. Dioxin nhi m vo TP gy c, K cho ng i.

CH :
V cao su: qua qu trnh lu ha cng t o ra Nitrosamin. Giong cao su: (n i n u n, l ng TP) khi lo ha cng c th t o ra Nitrosamin. Dy chun: bu c quanh th t quay, dm bng, ch cu ncng c kh nng t o ra Nitrosamin.

 nhi m khng kh

nhi m Th c ph m

Thm nhi m c t vi l ng

Con
Ch u nh h ng ngay khi cn trong b ng m

Thu c l gy K 1. Nitrosamin: NicotinNitro ha Nitrosamin 2. Cc PAHs (Hydrocarbon a vng thm) 3. Cc Amin d vng (Hetero cyclic Amines) 4. Cc Amin thm (Aromantic Amines)

Bi n d gen

Ung th

R U GY UNG TH

R u: C2H50H Alcol dehydrogenase (ADH) Acetaldehyd

Acetaldehyd + ADN

Bi n d TB

U NG R U V S C KHNG: 1. U ng v a ph i : Con cng

2. U ng qu li u

Con s t

3. U ng nhi u

Con kh

4. U ng qu nhi u

Con l n

7 D U HI U C NH BO UNG TH 1. 2. 3. 4. 5. Ho dai d ng ho c kh n ti ng. n khng tiu ho c nu t kh Ch y mu ho c ti t d ch b t th ng. Lot khng lnh, nhi m trng dai d ng. C ch dy ln ho c n i u c c u , cc d u hi u c th nhn th y ho c s th y. 6. C s thay i c a ru t hay bng quang 7. C s thay i tnh ch t c a m t n t ru i.

5 D U HI U G I UNG TH 1. 2. 3. 4. 5. St cn nhi u (kho ng 4-5kg), nhanh g y. S t nhng khng cao, dai d ng. M t m i c th . au au c nh 01 ch , au ngy cng tng Dng thu c khng Giai o n cu i au r r t. Vim tnh m ch: th ng l tnh m ch chi d i do d u hi u K b ng gy chn p.

TNH HNH
K l nguyn nhn gy t vong chnh trn th gi i: M i nm: 10.000.000 ca m c m i 6.000.000 ca t vong cc n c pht tri n: t l t vong do K ch ng sau tim m ch. cc n c ang pht tri n: T l m c m i K: ph i, i trng, tr c trng, v v ti n li t tuy n tng song song v i pt kinh t v ng c l i: K d dy gi m cng v i s pht tri n.

T NS

B UNG TH

M , Php, Th y s: 3 6 ca/1.000 dn. Nh t, Nga, Cuba, ng u, Hongkong: 1,5 3 ca/1.000 dn. Singapore, Bombay: 1,5 ca/1.000 dn.

CC LO I K HAY G P K d dy K ph i K v K ru t K c t cung K mi ng, h u K th c qu n K Gan

TPCN h tr phng chng ung th

X l nhit cao to PAHs (rn, nng, hun khi) p mui Nitrit D lng HCTS, th y Ha cht thi nhim c t nm mc (Aflatoxin) Cht bo, ru Nitrat

Nitrat

Vi khun

Nitrit
Amin

Polyphenol (l ch) Vitamin C Tocophenol Hp cht Alkyl (hnh, ti) Flavonoid (c trong nhiu loi TV) Flavon (chanh) Quercetin (to) (-)

Nitrosamin Ung th Mui Teo d dy

TPCN H TR PHNG CH NG UNG TH V

Khng sinh C thai l n u mu n M n kinh mu n Phi nhi m v i b c x ion khi >40 tu i Di truy n Rau qu Ch t x Carotenoid Isoflavon ( u tng) Vitamin C C (+)

(-)

Ung th v

Ch n nhi u th t Ch t bo bo ha (+) U ng r u Tng cn (+) D l ng ha ch t

Prolactin (-) Axit bo khng no Ch (+) n th c v t

Oestrogen

(+) Axit bo no Ch n nhi u bo

Axit bo khng no

II. TH C PH M CH C NNG PHNG NG A UNG TH

1. C ch tc d ng (1)TPCN b sung cc vitamin, khong ch t, ho t ch t sinh h c lm tng s c khng khng c hi u v tng s c khng c hi u, t lm h n ch xu t hi n ung th ho c lm ch m qu trnh pht tri n c a ung th. (2) TPCN ch ng cc ch t oxy ha, b o v gen, AND, do ch ng K (3) TPCN cung c p m t s ch t c ho t tnh ch ng ung th: + Cc h p ch t Alkyl (c trong hnh, t i): C tc d ng c ch sinh cc kh i u v gi m m c ung th d dy. + Cc h p ch t h u c Isothiocyanat (c nhi u trong cc lo i rau h b p c i): C tc d ng c ch gy ung th.

+ Cc Flavonoid bao g m Flavon, Flavonol v Isoflavon: L nhm ch t ch ng oxy ha ngu n g c th c v t c tc d ng ch ng ung th. Flavon (c qu chanh) c tc d ng c ch s pht tri n t bo c tnh. Quercetin l lo i Flavon (c to) c tc d ng c ch s pht tri n t bo c tnh c nghin c u nhi u nh t. + Cc Polyphenol bao g m Catechin v Flavonoid, Quinol (c trong l ch) c tc d ng c ch t o thnh Nitrosamin. Nhi u nghin c u cho th y s d ng ch c tc d ng lm gi m t l m c ung th. + Cc Isoflavon (c nhi u trong u tng) c tc d ng c ch pht tri n cc kh i u v. + TPCN cung c p ch t x: lm gi m K tr c trng, K v (ch t x h p thu ch t c, d ch m t, lm gi m Estrogen) + TPCN cung c p cc ho t ch t c ch Cytokin gy vim, men C0X2

Carotenoid + Ch ng oxy ha, b o v AND kh i b h h i + -Caroten: - Ch ng c TB v c gen c ch s bi n hnh TB tr c tc nhn v t l, ha h c. c ch s sinh s n TB m i hnh thnh K TPCN b sung Vitamin A: phng ch ng K 1. c ch phn chia TB bi u m 2. Ch ng oxy ha, lo i b g c t do nguyn nhn hng u gy bi n d gen. 3. Tng c ng mi n d ch c th ch ng tc nhn virus, vk v c ch t. 4. C n tr s k t h p tc nhn gy K v i AND 5. c ch hnh thnh ch t Prostaglandin E2 do c ch t bo U ti n li t tuy n.

Vitamin D: c ch s sinh s n c a TB K. Vitamin E: Ch ng oxy ha lipid gi m h h i gen Lm gi m s bi n d nhi m s c th TB. TPCN b sung Selen, phng ch ng K Selen kch thch ph n ng mi n d ch phng ch ng K. Selen c kh nng b t gi cc g c t do, cc s n ph m ny l nhn t gy K Selen b o v k t c u AND, phn t protein trnh s ph ho i c a g c t do. Selen b o v t bo m khng b t n cng c a g c t do.

TPCN b sung cc ch t khong phng ch ng K:

- Mg ++: Thi u Mg++ NST d bi n i d n n K - Zn: c kh nng c ch K nhng cng c nghin c u cho th y Zn c kh nng gy K ? V v y s d ng Zn ph i th n tr ng! Khng dng Zn d ng v c. - Calci: Calci c kh nng k t h p v i acid bo v acid m t thnh ch t khng ha tan bi ti t ra ngoi, t c tc d ng khng ch t bo v acid m t. - Mangan: C tc d ng kh cc g c t do. - Molipden: + N u thi u d K th c qu n. + Xc tc phn h y Nitrosamin. - Fe: + Thi u Fe: Cc VK tng chuy n Nitrat thnh Nitrosamin + Th a Fe: lm tng g c t do

L I KHUYN PHNG NG A UNG TH

T ch c Y t Th gi i (WHO) v Qu Qu c t nghin c u ung th (World Cancer Research Fund) da ra l i khuyn phng ng a ung th nh sau (1997):
1. Ch n ch n u th l th c n ngu n g c th c v t, phong ph v rau qu , u, khoai, c , cc lo i h t, t cc lo i th c ph m t ch t b t tinh ch qua ch bi n. - Ch n d a vo th c n ngu n g c th c v t ch a cc vitamin, ch t khong thi t y u, ch t x v thnh ph n khc gip c ch ch ng v i cc y u t gy ung th. Th c n ny th ng t ch t bo, t nng l ng nn cn gip ki m sot c cn n ng c th . - H n ch dng cc th c ph m ch bi n v cc th c n ny th ng c nhi u ch t bo, mu i, th t v ng tinh ch , ng th i qu trnh ch bi n c th ph h y nhi u ch t dinh d ng v cc thnh ph n khc c vai tr b o v c th ch ng ung th.

2. n nhi u rau ti v qu chn - Nn dng hng ngy t 400-800g. Cc b ng ch ng khoa h c cho th y ch n rau qu c th gi m t i 20%nguy c b ung th. - Tc d ng b o v c a rau qu v i ung th l do s tng tc ph c t p gi a vitamin, khong ch t, ch t x v cc thnh ph n ha h c khc c trong rau qu . - Cc lo i rau l xanh, c i b p, c r t, c chua, chanh r t c gi tr . T y cng c th s n xu t ra cc s n ph m TPCN thu n ti n cho ng i tiu dng.

3. Gi i h n l ng th t mu khng qu 80g/ngy, nn dng c, th y s n, th t gia c m, chim thay th . B ng ch ng cho th y, s d ng nhi u th t c lin quan nguy c ung th v, i tr c trng. 4. Duy tr cn n ng nn c v v n ng th thao u n. - Thi u ho c th a cn u tng nguy c ung th. Duy tr ch s BMI kho ng 18,5-23,0. tu i tr ng thnh cn n ng dao ng khng qu 5,0kg, khng nn cng l n tu i cng tng cn, nh t l sau mn kinh. - C n duy tr ch v n ng thn th (t p th d c, th thao, i xe p, i b , lm v n, khiu v)

5. Khng u ng r u qu nhi u - N u c u ng r u, ch nn u ng t. Theo khuy n co c a WHO, nam gi i khng u ng qu 3 n v r u/ngy v n gi i khng u ng qu 2 n v r u/ngy (m t n v r u tng ng 330ml bia 4% ho c 125ml r u vang 11%, ho c 75ml r u 20% ho c 40ml r u n ng 40%). - Nguy c ung th tng ln khi v a u ng r u, v a ht thu c. 6. S d ng th c ph m t bo v t mu i. - Nn s d ng cc th c ph m t ch t bo bo ha, c bi t l t ngu n g c ng v t (dng s a g y, khng dng qu nhi u v th ng xuyn cc th c n xo, rn, cc bnh ng t nhi u ch t bo). - Ph n l n cc th c ph m ch bi n u ch a nhi u mu i v ch t bo. n nhi u th c ph m bo khng nh ng tng nguy c ung th m cn tng nguy c th a cn, bo ph, l i l nguy c lm tng ung th.

7. Ch bi n v b o qu n th c ph m an ton, h p v sinh: - M t s n m m c pht tri n th c ph m c th gy ra ung th. Nn b o qu n l nh cc th c ph m ti s ng v s d ng trong th i gian cho php. Khng dng th c ph m b m c, c bi t cc lo i h t. H n ch n th ng xuyn th t, c, th c n rn, n ng nhi t qu cao. - Cc th c ph m qua ch bi n (l p x ng, xc xch) th ng c nitrat v nitrit, khi vo c th k t h p v i cc amin t o thnh Nitrosamin, l ch t xc nh c th gy ung th. Qu trnh hun khi cng c th t o ra cc ch t gy ung th. B i v y, khng nn n cc th c ph m ny th ng xuyn, lin t c. 8. Khng ht thu c l: Ht thu c l v a gy c h i, nguy c ung th cho ng i ht v ng i xung quanh.

TPCN V B NH XNG KH P

CH C NNG C A B

XNG

1. Nng

c th

2. B o v lm ch d a cho cc c quan 3. Vn ng (cng h c, kh p)

4. T o huy t 5. Kho d tr ch t khong (Calci)

Long xng

Long xng l qu trnh gi m khong c a xng do s i u chuy n Calci t xng vo mu b i tc d ng u th c a h y c t bo (Osteoclast) so v i t o c t bo (Osteoblast). Long xng khc v i nhuy n xng (Osteomalacia) l d ng khc c a gi m khong do thi u Vitamin D.

Phn lo i long xng

I. Long xng nguyn pht: + Tp I: Long xng sau mn kinh. + Tp II: Long xng ng i gi (do lo ha). II. Long xng th pht: do cc nguyn nhn gy thi u Ca.

Cc y u t nguy c gy long xng

1.Mn kinh s m: s gi m Oestrogen l nguyn nhn gy long xng. 2. N gi i. 3. Di truy n. 4. C u trc xng m ng. 5. Ch s kh i c th (BMI) th p: th hi n cn n ng c th th p. 6. Ht thu c l: lm gi m t tr ng xng. 7. Nghi n r u: do nh h ng chuy n ha protein, Ca, c v i c t bo. 8. L i s ng tnh t i: lm gi m kh i l ng xng. 9. Ch n: ngho Ca, ngho cc Vitamin, khong ch t. 10.t ti p xc v i nh n ng m t tr i.

3 y u t c b n lin quan kh i l ng v t tr ng xng:

Ch

Ho t ng th l c

Hormone sinh d c

Vai tr CH

1. Cung c p cc ch t c n thi t t o xng, duy tr v h i ph c xng trong su t cu c i: - Protein - Ca - Vitamin C, D, K - Ch t khong: P, Cu, Mn, Mg 2. Ch n c vai tr duy tr s cn b ng: n vo Th i ra

[ Ca, P] T ch c xng l ngu n d tr [Ca, v P, Ca P] quy t nh s c m nh c a h th ng c, xng

Vai tr c a Hormone

Cc Hormone c vai tr quan tr ng trong cn b ng ng c a xng, c tr em v ng i l n, bao g m: 1. Hormone tuy n gip. 2. Hormone tuy n c n gip. 3. Hormone sinh d c.

Vai tr c a Hormone sinh d c

c nam v n , hm l ng bnh th ng c a Hormone sinh d c c n thi t cho s c kh e c a xng. 2. Nh ng ng i ph n th i k sinh s n ng n (ch m th y kinh v t t kinh s m) c nguy c long xng cao. 3. Hormone Ostrogen c vai tr i u ha kh i l ng xng, do giai o n mn kinh, do gi m Ostrogen nn cng gi m kh i l ng xng. 4. phu n sau mn kinh, ch n thi u Ca, kh i l ng xng c th gi m t i 15% do thi u Oestrogen v 16% do thi u Ca v Vitamin D. Khuy n co: B sung vo ch n hng ngy Ca, vitamin D, Hormone sinh d c. 1.

Vai tr c a Calci
1. Ca l nguyn t nhi u nh t trong c th chi m 1,6% tr ng l ng c th , kho ng 1000-1500g. + Ca l thnh ph n chnh c a xng, rng, mng: 99%, cn 1% mu, d ch ngoi bo v t ch c ph n m m. + Cng v i P, Mg, Ca c vai tr hn g n cc i m xng b t thng, gip xng pht tri n v gi c tnh c ng ch c. 2. L thnh ph n chnh trong qu trnh c t ha c a xng.

3. Do ph i ch u s c nn c a c th v s ma st khi v n ng, cc t bo xng u kh p xng b v ra, r i l i c ti t o. Qu trnh ny c n c: - Vitamin kch thch s h p thu Ca. - Mg i u ph i Ca vo xng. - Ca cng v i P t o ra nh ng t bo xng m i. 4. Ca gi vai tr truy n d n thng tin th hai trong ho t ng c a c th , tham gia vo ton b cc hi n t ng c a c th v cng nng c a t bo.

5. Ca cn lin quan n qu trnh ng

mu, hi n t ng co c, nh p p c a tim. T l Ca mng t bo, trong t bo v nhn t bo c nh h ng quy t nh t i nng l ng t bo.

6. Tr s sinh, tr em

tu i l n, ph n mang thai, ph n cho con b, sau mn kinh, ng i gi,ng i b gy xng co nhu c u cao Ca. Ng i tr ng thnh, ng i c thi quen u ng n c c ga, u ng cafe hng ngy, u ng thu c Corticoid u c n c b sung Ca.

TPCN h tr phng ch ng cc b nh v xng v kh p

I. TPCN phng ch ng cc b nh v xng:
1. TPCN b sung Calci lm cho qu trnh c t ha hon thi n hn, gi m nguy c thi u Ca phng trnh c nhi u ch ng b nh:

1. Tr em 2. Thi u nin 3. Ph n Pht tri n TPCN 4. Ph n 5. Ph n c thai cho con b sau mn kinh

6. Ng i gi 1. Ci xng 2. Long xng 3. Gy xng 4. Mi n d ch 5. Th n kinh Phng ch ng ch ng, b nh 6. C b p 7. Cn au sinh tr ng 8. Cn au d dy-ru t 9. Vi ha 10. ng mu, ch y mu ng c a tim 11. Ho t

B sung Ca

2. TPCN b sung vitamin A, B,Cu,Zn,Mg,F l cc y u t c tc d ng tch ch a Ca xng. 3. TPCN b sung vitamin K c n thi t cho qu trnh carboxyl-ha c a Osteocalcin, l ch t c b n c a xng. N u n ng vitamin K th p trong kh u ph n c lin quan nguy c gy xng. 4. TPCN b sung vitamin C c nh h ng t t t i ch t Collagen khung xng, thi u vitamin C d t o thnh cc khuy t t t c a xng.

5. TPCN b sung vitamin D, phng ch ng b nh ci xng, nhuy n xng. Khi ti p xc v i nh n ng m t tr i h n ch , nn b sung vitamin D v i li u 5-10g/ngy 6. Ch n nhi u ch t Protein s lm tng bi ti t Ca qua n c ti u, tuy nhin n u n lng Protein th p cng khng t t v i xng. Do c n duy tr hm l ng Protein thch h p trong kh u ph n n.

7. Khuy n co d phng long xng: 7.1. Tng thm cc th c n giu Ca: s a v cc s n ph m t s a (phomat). Ty theo i t ng nn dng TPCN b sung Ca, vitamin v khong ch t. 7.2. Trong kh u ph n n nn dng l ng Protein t ng v t v a ph i, n u n nhi u tng th i Prtein qua n c ti u, c n b sung Ca. 7.3. n tng c ng rau v tri cy. 7.4. Ho t ng th l c v a ph i ng i gi v tng c ng ng i tr . 7.5. Gi m kh u ph n Na.

7.6 Trnh ht thu c, h n ch u ng r u. 7.7 C th i gian ho t ng ngoi tr i nh t nh. Cc c gi nn c th i gian t m n ng hng ngy. t ng h p vitamin d i da. 7.8 Duy tr cn nng nn c (d a trn BMI). G y l nguy c long xng. 7.9 ng i c kh u ph n Ca th p (d i 400500mg/ngy) nn s d ng TPCN b sung Ca v vitamin D. 7.10 cc i t ng c nhu c u Ca cao: ph n c thai, ph n cho con b, tr em ng i b gy xng, ph n m n kinh, ng i gi nn s d ng TPCN b sung Ca, vitamin v khong ch t thch h p.

II. TPCN phng, ch ng b nh v b nh kh p

1. TPCN b sung cc vi ch t nn c tc ng gin ti p t i kh p thng qua nng cao s c kh e chung, v d : phng ch ng r i lo n chuy n ha, b nh tim m ch, ti u ng, ch ng oxy ha nn tc ng t i ch c nng kh p. TPCN c ch cc y u t gy vim v cc Cytokin gy vim, phng ch ng c vim kh p.

2.

3. TPCN tc ng tr c ti p t i kh p: + S n c, s n g c tc d ng ch ng b nh kh p. + Collagen: c tc d ng ti t a c u trc cc m lin k t v i li u l ng nh . + Glucozamin c tc d ng ch ng thoi ha kh p. + Silic: tham gia ti t o s n kh p v m lin k t. Flour tham gia ti t o c u trc xng v s n. + Vitamin B tham gia chuy n ha ng v Protein, vitamin C, viatmin E, Selen c tc d ng ch ng g c t do, c tc d ng b o v kh p. + Lu hunh c tc d ng ti t o s n. + Axit bo no n-3 c tc d ng thc y s sinh s n cc y u t ch ng Cytokin gy vim v phng ch ng th p kh p

4. TPCN c ngu n g c th o d c c tc d ng phng ch ng b nh kh p: Actiso, Ba kch, B c h, B ch ch , B ch th c, B cng anh, C u tch, C gai leo, Cha vi, C x c, C t kh c, Dy au xng, M u n, M c qua, Ngh , Ngu t t, Sa nhn, T c o n, Vi voi, Hy thim, Xuyn khung, Xng b , Thin nin ki n 5. TPCN c ngu n g c ng v t c tc d ng v i b nh xng kh p: h , g u, r n, kh , ong, k , t gic, t c k.

TPCN V BO PH

CHUY N HA: Ton b nh ng ph n ng ha h c x y ra th ng xuyn lin t c m i t bo c a c th v d ch th

Qu trnh d ha: (ph n ng thoi ha) L ph n ng phn chia1 phn t ra thnh cc phn t nh hn.

Qu trnh ng ha (Ph n ng t ng h p): L ph n ng ghp cc phn t nh l i thnh phn t l n hn

CHUY N HA NNG L NG
GLUCID
1. D ng v n chuy n Glucose, Fructose, Galactose. 2. D ng k t h p P, L 3. D ng d tr : Glycogen (c, gan) 1. Tham gia c u trc t o hnh 2. Tham gia ho t ng ch c nng 3. Cung c p nng l ng (70%)

LIPID
1. VLDL: ch a nhi u TG. 2. IDL: TG t hn 3. LDL: ch c cholesterol v Phospholipid. 4. HDL: * 50% l Protid * 50% l Lipid 1. Tham gia c u trc t o hnh 2. Tham gia ho t ng ch c nng 3. Cung c p nng l ng (18-25%)

PROTID
1. D ng v n chuy n: acid amin, albumin,Globulin, Fibrinogen. 2. C u trc: c, t bo. 3. D tr : t bo

1. Tham gia c u trc t o hnh, KT, men. 2. Tham gia ho t ng ch c nng 3. Cung c p nng l ng (12-15%)

1. Nng l ng tiu hao duy tr c th : Chuy n ha c s , v n c, i u nhi t; tiu ha. 2. Nng l ng tiu hao cho pht tri n c th : 3 Kcal/1g th tr ng. 3. Nng l ng tiu hao cho sinh s n: 60.000 Kcal cho mang thai; Giai o n u mang thai: Tng thm 150 Kcal/d; Giai o n cu i: Tng thm 300 Kcal/d; Giai o n cho con b ( t ng h p: 500-600 ml s a/d): c n 550kcal/d. Bilan nng l ng cn b ng: Nng l ng n vo = nng l ng tiu hao.

Cc y u t

nh h ng t c Acid bo t do L ng O2 Nhi t

oxy ha lipid

Tr ng thi Lipid: b m t ti p xc Ion kim lo i chuy n ti p: Fe, Cu, Mn.

Nng l ng m t tr i v tia ion: tia UV, sng ng n.

N c
Cc y u t km hm: cc ch t ch ng oxy ha (ch ng g c t do)

Vai tr c a Cholesterol trong c th . (N ng Chol. TP: 200mg%) L ch t c n thi t cho c th

1. Tham gia c u t o mng TB 2. T ng h p Hormone Steroid: Hormone sinh d c. Hormone th ng th n 3. T ng h p Vitamin D da

4. T ng h p acid m t, mu i m t

gan

Ngu n g c
1. Ngo i sinh: n vo: 300-500mg/d
2. N i sinh: T ng h p t : T bo gan. 1g/d (Ru t)

CHU TRNH CHUY N HA CHOLESTEROL

HDL Ti u th Nh

Th n

GAN

T ng h p m t, mu i mt Ti m t

Cholesterol

HDL

N c ti u

Ti h p thu Acid m t

M T

Mu

VLDL

LDL
Triglycerid

T BO
Cholesterol

Th c ph m

RU T
TB da t o Vitamin D TB t o mng TB gan t o mu i m t, acid m t TB sinh d c, th ng th n t o Hormone steroid

Phn

R I LO N CHUY N HA CHOLESTEROL 1. Tng Chol. trong mu: + Nguyn nhn: (1) n nhi u cc TP giu cholesterol: lng tr ng, m ng v t, gan, no (2) Do km o th i, l i trong c th : vng da, t c m t. (3) Tng huy ng: tng cng v i Lipid mu: ti u ng t y, h i ch ng th n h. (4) Do thoi ha ch m: thi u nng tuy n gip, tch ng Glycogen trong TB gan. + H u qu : Cholesterol mu tng cao v ko di, s xm nh p vo TB gy r i lo n ch c ph n TB cc c quan: b nh u vng, x gan, n ng nh t l VX M.

2. Gi m Cholesterol:
+ Nguyn nhn:
(1) Tng o th i. (2) Gi m h p thu: vim ru t, l amp, Basedow. (3) B m sinh (4) Kh u ph n n thi u, khng cholesterol.

+ H u qu :
(1) Thi u nguyn li u s n xu t Hormone Steroid (Hormone sinh d c v th ng th n). (2) Thi u nguyn li u s n xu t acid m t, mu i m t. (3) Thi u nguyn li u s n xu t vitamin D da. (4) nh h ng c u trc mng.

Ch n nhi u ch t bo, thnh ph n tng quan cc ch t bo trong kh u ph n lin quan n b nh tim m ch & K:
WHO/FAO (1996): Preparation and Use of Food bases dietary guidelines (Geneva).

1. Cc acid bo no: Lauric: C12: O Myristic: C14: O Palmitic: C16: O

Lm cholesterol TP Lipid huy t. Lm LDL - Thc y VX M - Tng sinh c trn thnh m ch - Tng ngng t ti u c u 2. Cc acid bo th trans: l th ng phn c hnh thnh khi hydrogen ha cc acid bo cha no cc lo i d u l ng chuy n sang th r n hn, c ch y cao hn v n nh hn. Tc d ng cc acid bo ny tng t cc acid bo no.

3. Cc acid bo cha no:

[Hodgson J.; Wahlqvist, M.L 1999]:

3.1. Nhm acid bo cha no 6: acid Linoleic: 18: 2, 6 ti n ch t c a acid Arachidonic:

Nhi u trong d u th c v t: + Khi kh u ph n giu ch t AO: - Lm cholesterol. - LDL - nguy c m ch vnh + Khi kh u ph n ngho AO: - nguy c ng m ch vnh. - nguy c K. + Nhu c u: 3-12% nng l ng

3.2. Nhm acid bo cha no 3: acid Linolenic: 18:3, 3 ti n ch t (ko di v kh ) c a:

- EPA (Eicosapentaenoic acid): 20:5, n 3. - DHA (Docosahexaenoic acid): 22:6, n 3. Nhi u trong c, d u c. + Tc d ng: - cholesterol. - TG. - Ch ng lo n nh p tim, rung tm th t. - Ch ng hnh thnh huy t kh i. - HA HA cao th nh + Nhu c u: 0,5 1,0% nng l ng.

TNH HNH V XU TH Bo ph M : ng i tr ng thnh Nam: 20% N : 25% Canada: 15% (c 2 gi i) H Lan: 8% Anh : 16% Bo ph tr em: Khng ng ng gia tng Vi t Nam: + tr em c khu v c 15.20% + L a tu i 15 49: 10,7% + L a tu i 40 49: 21,9%.

QU TRNH HI N I HA TH HA

Bo ph l t sng u tin c a m t nhm cc b nh m n tnh khng ly. Bo ph s d n d t theo i tho ng, tng HA, r i lo n chuy n ha lipid, b nh ng m ch vnh.

H i ch ng Th gi i m i New World Syndrom!

NH NGHA:
1. Bo ph: Bo ph l s tng cn nng c th qu mc trung bnh do tng qu mc t l khi m ton thn, gy nh hng xu n sc khe. Ho c: S tch ly qu d th a, lan r ng nhi u hay t, c a cc m m d n n s tng trn 20% (25%) cn n ng c tnh, ph i tnh n chi u cao v gi i tnh.

2. Tha cn: L tnh trng cn nng vt qu cn nng nn c so vi chiu cao.

Cch tnh cn n ng l t ng cn n ng nn c
1. Cng th c Lorentz:

PI (Nam) = S - 100 - S-150 4 PI (N ) = S - 100 S-150 2

2. x nng: C th tnh: PI

PI = (S 100) x 0,9
Trong : * PI: Tr ng l ng c th (kg) * S : Chi u cao (cm)

n v o bo ph:
1. Ch s khi c th:

BMI

= W H

( kg )
2

(m

+ Phn loi tha cn, bo ph theo BMI:

i vi ngi trng thnh (WHO 2002)
Phn loi Thiu cn Bnh thng Tha cn Tin bo ph Bo ph 1 Bo ph 2 Bo ph 3 BMI (kg/m2) < 18,5 18,5 - 24,9 25,0 25, 0 - 29,9 30,0 - 34,9 35,0 - 39,9 40,0

thang phn loi bo ph cho chu :

Phn loi Thiu cn Bnh thng Tha cn Tin bo ph Bo ph 1 Bo ph 2

BMI (kg/m2) < 18,5 18,5 - 22,9 23,0 23, 0 - 24,9 25,0 - 29,9 30,0

Phn loi theo ch s cn nng v BMI

Mc bo Phn trm (%) vt cn nng mong mun > 10% > 20% > 100% BMI (kg/m2) > 25,0 > 35,0

Tng cn qu mc (Over weigh) Bo ph (Obesity) Bo ph bnh l (Morbid Obesity)

PHN LO I TH BO PH 1. Th ph i:
Bo ph b t u tu i tr ng thnh. S l ng TB m l c nh. S tng tr ng l ng l do tch m trong m i TB (ph i). i u tr : gi m b t cc ch t Glucid l c hi u qu . tu i thanh thi u nin S l ng cc TB m tng ng th i ph i cc TB m . Kh i u tr hn.

2. Th tng s n ph i:
-

3. Vng tht lng (vng eo, vng bng - Waist Circumference): + Cch o: Ly thc dy o ngang chu vi quanh rn + L ch s n gin nh gi khi lng m bng v m ton b c th. + Nguy c tng ln khi: 90cm i vi nam 80cm i vi n. + Nguy c chc chn khi: 102cm vi nam 88cm n. i vi chu ngng vng bng l 90cm i vi nam v 80cm vi n.

4. T s vng tht lng/ vng mng (Waist - Hip Ratio) (W/H): + Cch o: - o vng tht lng: nh trn. - o vng mng: Dng thc dy o chu vi ngang hng, ni to nht. + nh gi: T s ny 1,0 vi nam v 0,85 vi n l cc i tng bo bng. Theo WHO, i vi Chu ngng ca t s ny l: 0,9 vi nam v 0,8 vi n.

W = 80cm W = 90cm H H

W H

= 0,90

W H

= 0,80

C ch gy bo ph :
1. Mt cn bng nng lng - Nng lng n vo ln hn nng lng tiu hao - Ch n giu lipid hoc m nng lng cao - Mc thu nhp cng cao, kh u ph n Protid ng v t, Lipid ng v t cng tng l n 2. Hot ng th lc t, l i s ng tnh t i. 3. Yu t di truyn: Theo Mayer J. (1959) - C B v M bnh thng: ch c 7% con ra b bo ph - Nu mt trong hai b bo ph: 40% con ra b bo ph - C B v M bo ph: 80% con ra b bo ph 4. Y u t kinh t - x h i: - cc n c ang pht tri n, bo phi nh l c i m c a s giu sang, ch y u t ng l p giu, t t ng l p ngho (do thi u n) - cc n c pht tri n: bo ph ch y u t ng l p ngho, t t ng l p trn. T x h i thi u n chuy n sang n hay c xu h ng n nhi u hn nhu c u.

5. V mt sinh bnh hc, bo ph cn ph thuc vo s phn b m trong c th: + Tng khi lng m do: - Tng sn qu mc khi lng t bo m - Ph i t bo m + S phn b m trong c th: - M tp trung quanh eo lng: bo ph hnh qu to (bo bng, bo phn trn, kiu n ng) nguy c cho sc kho nhiu hn cho c th v nhiu m trong bng. - M tp trung quanh hng: bo ph hnh qu l ( bo phn thp, bo kiu n b) - Bo ph tr em: m tp trung t chi. T bo m tng sn gp 3-5 ln nhng kch thc c th bnh thng.

Nguyn nhn bo ph n qu m c
L nguyn nhn ch y u (95%) n u ng th c n nhi u qu nhu c u c th . n m t l ng qu d th a l do:
1. T p qun gia nh 2. S th a mn xc c m hay lm d u n i lo u m m t s ng i c m nh n th y sau khi n m t l ng l n th c n. 3. S gi m cc ho t ng th l c m khng gi m b t kh u ph n n u ng ng i gi, ng i b t ng, t v n ng. 4. Tng ti t ho c tng ho t tnh Insulin, d n t i n nhi u, gy tng chuy n Glucid thnh m . 5. Kch thch vng d i i: C p nhn b ng bn chi ph i c m gic thm n, c p nhn b ng gi a chi ph i c m gic chn n. Th c t g p: sau ch n thng, vim nogy n nhi u

Nguyn nhn bo ph Nguyn nhn n i ti t (hi m g p)

1. H i ch ng Cushin v nh ng t n thng d i i: - M phn b u m t, c , b ng (ph n trn c th ) - Chn tay m nh kh nh. 2. Ch ng tng ti t Insulin do u: bo ph do tng s ngon mi ng v t o m t Glucid. 3. Gi m nng tuy n gip: (ph nim) - Gi m chuy n ha c b n. - Tch m nhi u ni, cn i, k t h p tch n c. 4. Tr ng thi b ho n nh (H i ch ng ph sinh d c) - M m tng quanh hng trn i, mng (ph n d i c th ) - Do t n thng vng d i i, suy gi m tuy n sinh d c.

Nguyn nhn bo ph Gi m huy ng

+ Th c nghi m c t th n kinh giao c m b ng: gy tch m quanh th n. + C t h ch giao c m th t lng: tch m vng khung ch u v b ng. + Ch n thng c t s ng gy t n thng giao c m gy tch m vng t n thng.

C CH :
- H giao c m (Cate cholamin): Lm tng thoi ha m . - H ph giao c m (ph v ): Lm tng tch m

Nguyn nhn bo ph Gi m v n ng th l c
V N NG TH L C

NNG L NG N VO

NNG L NG TIU HAO

Chuy n ha c b n 70% Sinh nhi t Lao ng th l c 15% 15%

h c ph Tc hi ca bo ph: 1. Mt s thoi mi trong cuc sng: - Kh chu v ma h do lp m dy nh 1 lp cch nhit - Thng c cm gic mt mi, au u, t bun hai chn. 2. Gim hiu sut trong lao ng: - Mt nhiu th gi v ng tc cho mt cng vic do c th qu nng n. - D b TNL, TNGT do gim s lanh li, phn ng chm chp. 3. Nguy c bnh tt cao: Ngi bo ph t l bnh tt cao v t l t vong cng cao.

Bo ph v bnh tim mch:

+ Bo ph l mt yu t nguy c bnh tim mch vnh (ch ng sau tui v ri lon chuyn ha lipid). - Nguy c cao hn khi tui cn tr m b bo bng. - T l t vong do mch vnh cng tng hn khi b tha cn, d ch 10% so vi trung bnh. + Ngi bo ph c nguy c cao HA hn ngi bnh thng. + Ngi bo ph c t l t qu cao hn ngi bnh thng.

Bo ph v i tho ng: + Khi BMI tng ln th nguy c i ng khng ph thuc vo insulin (NIDDM) cng tng ln. + Nguy c i ng tng hn khi: - Bo ph tr em v thiu nin. - Tng cn lin tc. - Bo bng.

Bo ph v si mt: + Bo ph lm tng nguy c si mt gp 3 - 4 ln ngi bnh thng. + Ngi bo ph, c 1kg m tha lm tng tng hp 20mg cholesterol /ngy. Tnh trng lm tng bi tit mt, tng mc bo ha cholesterol trong mt cng vi mc hot ng ca ti mt gim dn ti to thnh si mt. ph c kh kh Bo ph v cc nguy c sc khe khc: - Gim chc nng h hp. - Ri lon xng: vim xng khp (u gi v hng). - Tng nguy c ung th: i trng, v, t cung. - Tng nguy c bnh Gt.

iu tr bo ph:
1. Gi m nng l ng a vo, 2. Thay
- Thay - Ch -

c bi t gi m ch t bo, tng ch t x trong ch

i hnh vi:
1200 Kcalo/ngy s gi m c 0,5kg/tu n.

i thi quen n u ng gy bo ph. n h n ch calo: ch

3. Tng nng l ng tiu hao b ng L th l c, TDTT.

p d ng ch luy n t p theo 4 nguyn t c: tng d n, th ng xuyn, ton di n, th c s th c t . i b : 5km tiu hao 200 Kcalo - Tr, vin gi m bo... - TPCN: ch t x. - C nhi u sp TPCN h tr gi m bo ph

4. S d ng TPCN v thu c:

5. Can thi p ph u thu t: h n ch

-M l yb tm - Ht m . - N i h ng trng h i trng. - T o hnh d dy.

+ Ch n gim nng lng: 800 - 1500 Kcal - Ch n giu cht x, t cht bo, protein, vitamin, khong cht. - Thay i thi quen, tp qun n ung. + Cc thc phm nn dng: - Go t, khoai, u. - Tht t m, tm cua, c t bo. - Gi nc, sa chua, sa tch b, sa u nnh. - Rau qu cc loi. - Du m hn ch: 10 - 12 g/ ngy. - Mui: 6g/ ngy.

TPCN V CH C NNG GAN

CH C NNG GAN V NGUY C T N THNG GAN:

I. GAN V CH C NNG C A GAN: C quan to nh t c th V a c ch c nng ngo i ti t V a c ch c nng n i ti t

Gan

V a l kho d tr nhi u ch t V a l trung tm chuy n ho quan tr ng Ch c nng gan g n li n v i sinh m ng Gan l nh my nng l ng c a c th

CH C NNG C A GAN 1. Chuy n ho:

Chuy n ho Glucid: T ng h p v thoi ho Chuy n ho Lipit: T ng h p acid bo. Oxy ho acid bo. Chuy n ho Cholesterol. Chuy n ho protid: Thoi ho + T ng h p T ng h p cc men

2. T o m t Ti t m t 3. D tr
Glycogen Lipit

Protein Vitamin tan trong d u: A,D,E,K. Vitamin B12 S t

CH C NNG C A GAN

4.T o ph hu h ng c u mu 5.Ch ng c Ph n ng ho h c T o ure

V V V V i Glucuro i Sulfat i Glycol i Methyl c

Lin h p:

Oxy ho kh : Ph hu ch t

nh v o th i qua m t: KL, mu

Protein Ru t Axitamin
(Vk+men)

Ch c nng kh NH4+ c a gan

T ch c Axit amin NH4+ n i sinh ( c)
(no, c, t ch c)

NH4+ngo i sinh
(4g/24h)

Glutamin + NH4+
(khng c)

Glutamin NH4+

Arginin

Citrullin

Ur
Th n
(15-20g Ur/24h)

Ornithin

II. CC T N THNG GAN: 1. R i lo n ch c nng gan:

RLCN Protid. RLCN Glucid. RLCN Lipit. RLCN n c v i n gi i. RLCN t o mu.

2. Vim gan c p:
Vim gan c p do virut: A,B,C,D,E,G. Vim gan c p do virut: Brucella, Leptospira, SR ... Vim gan c p do . Vim gan c p do nhi m c: thu c, ho ch t, c t . Vim gan teo vng c p. 3. Vim gan teo nhi m m : do suy dinh d ng, ROH

5. p xe gan. 6. X gan:
- Lo n d ng t bo gan. - Cc h ch tng sinh lan trn - TCLK pht tri n. - o l n c u trc gan. 7. Di truy n: cc b nh Phorphyrie do thi u men sinh t ng h p Hem, d n t i tch lu Porphyrie. 8. Ung th gan

Vim gan m n tnh

Ho i t TB Ch t TB Xm nh p TB Lympho T n thng vim Xm nh p TB Plasmocyte KN... Hnh thnh t ch c x Ti sinh lin t c Pht tri n s i collagen ngoi TB

T n thng ho i t

Th i gian t n thng 6 thng

Cc lo i vim gan m n tnh

Vim gan m n tnh do virus
Vim gan B: 10% chuy n MT Vim gan D: ng nhi m HBV Vim gan C: 90% thnh MT Vim gan G: do truy n mu

Vim gan m n tnh t mi n

T khng th . ANA: Khng th khng nhn SMA: Khng th ch ng c trn LKM: KT ch ng Microsome c a gan v th n SLA: Khng th ch ng KN gan ho tan LP: Khng th ch ng gan v tu AMA: Khng th ch ng Mittochondrie

Vim gan m n tnh do thu c

Methyldopa, Isoniazid Halothan, Papaverin, Sulfonamid, Aspirin, Clometacin, Benzarone ...

Vim gan m n tnh ti m tng

Nguyn nhn Ung th gan:

X gan: 80% x gan l do ROH (Php) X gan l do Vim gan MT, vim gan virus K ho t x gan: 60-90% Vim gan virus: B,C,D,G
Cc ho ch t c: H p ch t v c H p ch t h u c Ho ch t b o v th c v t .... c t n m m c: Aflatoxin Ocharatoxin

1 2 3

4
5 6

K sinh trng: Sn l gan Ch t phng x .

TPCN H

TR CH C NNG GAN V PHNG CH NG T N THNG GAN

1. TPCN tng c ng ch c nng gan: cung c p vitamin, ho t ch t sinh h c

TH C PH M CH C NNG PHNG NG A UNG TH

C ch tc d ng (1)TPCN b sung cc vitamin, khong ch t, ho t ch t sinh h c lm tng s c khng khng c hi u v tng s c khng c hi u, t lm h n ch xu t hi n ung th ho c lm ch m qu trnh pht tri n c a ung th. (2) TPCN ch ng cc ch t oxy ha, b o v gen, AND, do ch ng K (3) TPCN cung c p m t s ch t c ho t tnh ch ng ung th: + Cc h p ch t Alkyl (c trong hnh, t i): C tc d ng c ch sinh cc kh i u v gi m m c ung th d dy. + Cc h p ch t h u c Isothiocyanat (c nhi u trong cc lo i rau h b p c i): C tc d ng c ch gy ung th.

2. TPCN h tr ch c nng th i c. - Thanh nhi t - Gi i c - Thng m t 3. TPCN cung c p cc ch t ch ng oxy ho, b o v ADN, mng t bo, cc c quan t bo, b o v gan. 4. TPCN phng ch ng nguy c gy b nh - Ti u ng - V a x ng m ch - Vim - M mu cao .... - C tc d ng phong trnh t n thng gan 5. TPCN tng c ng h th ng mi n d ch, gp ph n lm tng s c kho c a GAN.

TPCN V H I CH NG CHUY N HA

H I CH NG CHUY N HA (Metabolic Syndrome)

L ch s :
+ M. Gerald Reave nu ra m t H i ch ng chuy n ha g i l h i ch ng X t i H i ngh H i Ti u ng nm 1988, v i cc d u hi u: (1) Tch m th n (tng s o vng b ng) (2) Cao HA. (3) R i lo n Lipid huy t. nhm ng i c theo di b nh Ti u ng t khi ti n pht cho t i khi b nh xu t hi n. + Cc nghin c u sau b sung thm nhi u d ki n. Cc tn g i khc: - HC r i lo n chuy n ha X (Dysmeta_bolic Syndrome_X). - HC khng Insulin. - HC ti n ti u ng. - HC r i lo n chuy n ha lin quan tim m ch ( Cardiovascular Dysmetabolic Syndrome). - HC Reaven.

 NH NGHA: H i ch ng chuy n ha l m t t p h p cc bi u hi n b nh l v
chuy n ha lm tng nguy c m c b nh tim m ch, ti u ng v x v a M

+ Trong HC chuy n ha: n i b t l RLCH Lipid v Glucid v n ph thu c tr c ti p v Insulin. + Pht hi n v phn nh c HC chuy n ha l b c ti n l n trong d phng v kh ng ch nh ng cn b nh gy t vong cao nh t trong th k 21. + HC X chi m 20-30% dn s cc n c cng nghi p. c tnh n 2010, ring n c M s c: 50-75 tri u ng i b HC X.

BI U HI N HC CHUY N HA:
1. Bo trung tm
BMI > 25-30kg/m2 Vng b ng: * 102cm (Nam) * 88cm (N ) T l vng b ng/vng mng: * 0,9 (Nam) * 0,85(N ).

2. Huy t p: 140/90 mmHg. 3. N ng Glucose huy t:

N u o dung n p Glucose: gi m r r t. C th suy lu n m c khng Insulin t t l : N u > 2 l bo ng N u t 4 l ch c ch n c khng Insulin

Tryglycerid HDL

4. N ng b t th ng cc lo i Lipid huy t: + Tng Triglycerid: 1, 695 mmol/lit ho c 150mg/100ml. + Tng n ng chung cholesterol + Gi m HDL-C: 0,9mmol/lit ho c: 40mg/100ml (v i nam) v 50mg/100ml (v i n ). + Tng LDL-C. Do chi ph l n khi o nn n ng LDL th c t c tnh b ng cch l y n ng cholesterol ton ph n tr i HDL. 5. Bi u hi n khc: + Tng ng (Tng Fibrinogen & Plasminogen activator) + Tng Creatinin huy t v acid Uric huy t. + C Albumin ni u vi th : 20mg/pht ho c t l Albumin/creatinin: 30mg/g. + R i lo n ch c nng h n i m c (tng n ng cc phn t k t dnh).

Ch n on & kh ng nh
(d o, chi ph th p)
Vng b ng TG huy t
CH N ON

HDL-C Glucose huy t khi i Huy t p

N u c 03 y u t tr ln theo chi u h ng x u l coi nh c HC chuy n ha!

C CH KHNG INSULIN V R I LO N CHUY N HA LIPID GAN

FFA
CE CETP TG CE
CETP

TB M

VLDL

HDL

TG TH N

Insulin
LDL

VAI TR C A CETP
TG

HDL
FFA
TG

CETP
VLDL

HDL h t nh Cholesterol

TH N

GAN

Cholesterol

CETP LDL

TG TG

LDL h t nh

Y UT

NGUY C GY H I CH NG X

Y u t nguy c gy HC X
1. t ho c khng v n 2. Ch 3. Ch n nhi u m ng ng v t (bo ha)

n qu nhi u Glucid (nh t l lo i h p thu nhanh)

4. Ht thu c l 5. Di truy n 6. Gi, lo ha 7. Mi tr ng 8. Ph n sau m n kinh 9. U ng nhi u r u. HC X chi m t l 5% nh ng ng i c cn n ng bnh th ng, 22% nh ng ng i tng cn v 60% nh ng ng i bo ph. ng i l n n u tng m i nm 5 pounds tr ln th nguy c b HC X l 45%.

PHNG

1. Ch khi b c vo tu i cao. Khi c a di truy n (cha, m c h i ch ng ny) Cha m b ti u ng, VXM, b nh m ch vnh. 2. Theo di s m, nh k xt nghi m pht hi n s m H.C X can thi p. 3. Thay i thi quen c h i trong phong cch s ng t o thi quen t t. 4. Thay i ch n ph h p: Thnh ph n TP & s Kcal v a . 5. L a ch n Sp TPCN thch h p d phng. 6. Duy tr m t ch t p luy n thn th : trung bnh 30 pht m i ngy, t nh t 5 ngy trong tu n.

KHI PHT HI N C H.C X

1. Thay i h n thi quen c h i trong phong cch s ng. 2. Thay i ch n. + Gi m calo t Glucid (cn 50% trong kh u ph n, nh t l gi m ng, b t, thay b ng ng c c d ng h t). + H n ch t i a m ng v t (lipid bo ha) thay b ng m th c v t. + H n ch TP ch a nhi u cholesterol: lng tr ng, gan, ph t ng. + Thay Protid t th t sang th t mu tr ng, c. Thay m t ph n Protid ng v t b ng Protid th c v t. 3. V n ng th l c th ng xuyn, kh ng ch tng vng b ng 4. Tng l ng Vitamin oxy ha. 5. Theo di nh k Glucose, TG, HDL, HA, can thi p ki p th i khi c d u hi u H.C X. 6. Ng i bnh th ng khi t 60 tu i, c n a vo di n qu n l H.C X. 7. Ng i c c a v di truy n, c n qu n l HC X s m hn (40 50 tu i). 8. L a ch n thch h p cc s n ph m TPCN h tr gi m tri u ch ng.

TPCN V CH C NNG SINH S N

CH C NNG SINH D C C A CON NG I

1. Sinh sn: SX ra con ngi duy tr ging ni 2. Khao kht (Thm mun) 3. Khoi lc 4. Thng tin 5. Mong mun thay i tnh dc (mi, l): cn c ch ng 6. Kh cng thng.

Phng php ch ng chc nng th 5 1) Tun t theo quy trnh nam gii t c t kh (ho kh, c kh, ct kh, thn kh) & n gii t c cu kh (ph kh, tm kh, t kh, thn kh, ct kh, cn kh, huyt kh, nhc kh v tu kh) Thay i a im thi gian Thay i t th:

2) 3)

Rng bay un khc H rnh mi Vn tro cy Ve su bm cnh Ra bay Phng bay ln Th lim lng C giao vy Hc qun c

Tc dng
1) Thng xuyn t cc khoi: gim t l cht = 1/2 ngi khng t nh trn. 2) 3 ln/ tun: gim 1/2 nguy c t qu tim. 3) Gim cn, fitness (QHTD = bi tp th dc: tiu hao 200 Kcal) Vi iu kin: m bo quy trnh qua 4 giai on: + Giai on kch thch + Giai on cao nguyn + Giai on cc khoi + Giai on hi phc. 4) Pht trin c: i, mng, chu, cnh tay, c, ngc.

5) KTSX Testosterone: kho c, xng 6) Gim au (do to: Endorphin Estrogen). 7) Gim trm cm cho ph n, gim cm lnh, cm cm (IgA tng 30%) 8) iu khin c bng quang kho ln. 9) Kho rng-ming: Tinh dch nhiu Zn, Ca gim su rng v gim ung th tuyn tin lit

HORMONE SINH D C NAM OESTROGEN

Do TB Leydig s n xu t Nguyn li u: Cholesterol

Pht tri n cc CQ sinh d c

Kch thch s n xu t tinh trng

Chuy n ha protein v c

C t ha + pht tri n xng L ng ng Ca + P xng

Chuy n ha protein v c

Tng HC 20%, tng nh h p thu Na ng th n

HORMONE SINH D C N

ESTROGEN

Do bu ng tr ng s n xu t Nguyn li u: Cholesterol

Tng kch th c, m ch mu TC

Tng ti t d ch c t cung Tng sinh nim m c m o Tng ti t d ch c pH acid Tng chuy n ha m, m (v, i, mng) Tng nh gi H20 + mu i da

Tng sinh nim m c vi tr ng Pht tri n v Tng c t ha v pt xng L ng ng Ca + P

Pht tri n c quan sinh d c n

HORMONE SINH D C N

PROGESTERON

Do hong th sx Nguyn li u: Cholesterol Rau thai sx

Tng ti t nhy

c t cung

Pht tri n chi u di cu n trn nim m c TC. Tng bi ti t nim m c.

Tng ti t d ch nim m c vi tr ng

Pht tri n tuy n v chu n b ti t s a

Tng thn nhi t 0,5oC

Estrogen

CHU K KINH NGUY T C A HORMONE SINH D C N

i u ha ch c nng tinh hon

(-) Hypothalamus Gn RH (-) (+) Tuy n Yn PT gi i tnh nam FSH (+) Tinh hon ng sinh tinh T bo Sertoli LH (+) T bo Leydig c tnh sinh d c nam Tng chuy n ha protein PT ch c xng Tng CHCB 5% 10%

Inhibin

Testosteron

Tng HC 20% XS tinh trng

Cc y u t

nh h ng t i sinh s n tinh trng

1. Hormone: GnRH (Hypothalamus), LH, FSH (Tuy n Yn) 2. Nhi t : o Tinh trng c s n xu t nhi t < T0 c th 1-20 o C Dartos c a bu co, gin m b o nhi t thu n l i cho SX tinh trng. 3. pH: tinh trng ho t ng m nh trong mi trng ki m v trung tnh. mi tr ng axit d b gi t ch t. 4. Khng th : - TT c th b tiu di t khi c KT trong mu. n : C KT c nh tinh trng: d th thai C KT tiu di t tinh trng: kh th thai

5. R u, ma ty: lm gi m s n xu t tinh trng 6. Tia X, phng x , b c x : lm t n thng t bo dng tinh 7. Cng th ng th n kinh: lm gi m SX tinh trng 8. Ch n u ng: nh h ng SX tinh trng 9. nhi m mi tr ng: nh h ng SX tinh trng 10. Virus: Virus quai b

c i m tinh trng
1. S l ng: Hai tinh hon s n xu t 120.000.000 TT/d M i l n giao h p phng ra : 2-5ml v i 200.000.000 n 500.000.000 TT 2. Hnh th : + u c c u t o t nhn TB, tr c u c m t l p dy nn c g i l c c u, ch a l ng l n men Hyaluronidase (men phn gi i cc s i c a m) v men phn gi i Protein. + Thn + ui: gip cho tinh trng chuy n ng v di chuy n

3. i s ng: - Tinh trng c SX ra ng sinh tinh v ln mo tinh hon 18-14h m i v n ng c. - TT ph i v n ng qua ng mo tinh hon di 6m. - TT c d tr 1 ph n ng mo tinh hon ph n l n ng d n tinh. T i y: th i gian s ng c 1 thng. - Khi c phng vo ng sinh d c n : th i gian s ng c t 24-48h. nhi t th p tinh trng s ng lu hn. 4. Chuy n ng: t c 4 mm/pht

 NHI M V V SINH
Nghin cu ca GS. N.Skakkeback (i hc Copenhagen - an Mch)

nhim mi trng
Thm nhim c t vi lng

Mt cn bng Hormone

Suy gim lng & cht tinh trng

Ung th t cung

Teo c quan sinh dc

Nm 1940: Nm 1990:

Lng tinh trng nam gii Chu u trung bnh: 113tr con/ml ch cn 66tr con/ml gim 41,6%

S lng tinh dch: gim 25% Theo WHO: s ngi c lng tinh trng di 20tr con/ml (dn n v sinh) tng t 6% n 18%

TPCN TNG C NG CH C NNG SINH S N

TH C PH M TNG CH C NNG SINH D C

1. Tht ng vt v sn phm ng vt

- Ch - B (80g protein b mng cho 1g tinh trng) - Hu - cu

Protein cao

- Tinh hon

Nhiu Arginin

- Trng

Cha cht c trong tinh dch

1. Tht ng vt v sn phm ng vt

Tht gia cm * g trng * vt cn * chim ct * chim s * B cu c

- D - Hi Cu, hi m, Mu l - Tc k, h ct - Lc nhung, lc gic (hu, nai)

Cha cht c trong tinh dch

Thc phm tng chc nng Sinh Dc

2. Thc vt:
- Rau cc loi:(bp ci, sp l...)

Nhiu vitamin E

- Gi - Qu kh cc loi (vng, lc, hng dng)

Nhiu Arginin

Thc phm tng chc nng Sinh Dc

2. Thc vt:
Ba kch (cy rut g) Cy sp (cn gi cy Tru c, vy c) Ph c ch Cu tch (cy lng kh) Chi ma (m, vng) Dm dng hoc ng sm ng trng h tho H th Hnh, h Nhn sm u en K t Hoi sn

T cc nguyn liu trn, ngi ta ch ra cc sn phm TPCN ty theo nh sn xut

Thc phm tng chc nng Sinh Dc 3. Cc thc n thuc

Tr an sm cu k Ch nhn sm Ch hi sm Cho h Cho H th ui heo hm trng Trng g chng h tho Cho g nhn sm Cho chim s B cu hm nhn sm ui b hm ng quy Ngu pn chng Cu k Tht d hm ti Ra hm Sa nhn...

Thc phm tng chc nng sinh dc

4. Ru:
Ru nhung hu ru hi m (c nga) ru lc tin (c quan sinh dc ngoi hu c) ru hi cu thn (c quan sinh dc ngoi hi cu c) ru dm dng hoc Ba kch dm dng tu Cp gii sm nhung tu (tc k, nhn sm, lc nhung, ba kch, tang phiu tiu)

Thc phm tng chc nng sinh dc

4. Ru:

c tch tu (thc a, k t, ng quy) Hi xun tu (L chi nhc, nhn sm) Lc nhung sn dc tu (Lc nhung, Sn dc) Sm bch tu tu (Nhn sm, H th ) Trng xun tu (ng trng h tho)

Thc phm tng chc nng Sinh Dc

Thc phm nhiu vitamin

E (vitamin tnh yu): du ty, gi, rau A : kch thch v bo v tng b c quan sinh dc C : ung 4 ly cam vt/ngy tng kh nng tnh dc B12 : Tng sn lng

II. TPCN

C CH CH C NNG SINH D C

u nnh (nitrofuran) Du gan c (lm chm pht trin dc tnh, lm tinh trng co rm li) ru liu cao: Lm gim sn lng

Cafein : (Tng sn lng tinh trng bt thng)

Tinh du v cam (c Hesperridin)

B NH ALZHEIMER
BS ng i c Alois Alzheimer pht hi n nm 1906 l tnh tr ng r i lo n no b gy ra s sa st d n d n v khng th h i ph c cho tr nh v kh nng s d ng ngn ng , kh nng nh n th c v khng gian, th i gian, cu i cng d n n tnh tr ng m t kh nng t chm sc b n trong cc nhu c u hng ngy

Bi u hi n:
L
Suy km tr nh tr khn

L n
Khng phn bi t c s vi c

Suy km tr nh , hay l n hay qun

1. 2. 3. 4.

Hay qun, qun c tn con, tn v , tn ch ng. M t nh h ng. Nghi ng , hoang t ng Tnh tnh b ng b nh, thay i trong dng i u i ng, ph phch

Nguyn nhn:

Gi thuy t

1. Nhm: hm l ng Al trong t bo no b nh nhn cao g p 30 l n bnh th ng

2. Thi u Vitamin B6 3. Thi u Folic 4. Thi u Mg

Lm thay i c u trc no

VI: TPCN H TR PHT TRI N KT XH XA I GI M NGHO

TH C PH M CH C NNG
1.T o cng n vi c lm: + Bn hng tr c ti p: 200 tri u ng i v i 25.000 m t hng 125 qu c gia. + Vi t Nam: trn 70 v n ng i tham gia bn hng tr c ti p. 2. Tng tr ng kinh t : 20-30%/nm 3. Thu cng ty, thu thu nh p. 4. Thu nh p m i c nhn. 5. Ho t ng t thi n. 6. Thc y s n xu t: t khu nui tr ng th o d c n s n xu t, ch bi n, xu t kh u, nh p kh u.

Ph n III: nh gi dng s n ph m c a Synergy

Xy d ng . Tng c ng . Tu n hon
C i thi n s c kh e t m i b ph n c a c th .

Nguyn li u l cc th o d c t nhin
1. Chlorophyll: Cy linh lng Du t m La m ch B c h 2. Mistica: A cai Qu l u Vi t qu t Cm chy 3. Proargi 9: L arginin B t chi t v nho Acid Folic, vitamin D3, B6, B12, C Xylitol

S n ph m c s n xu t d a trn c s nghin c u khoa h c 1. Nitric Oxyd (NO) nh l m t phn t tn hi u trong h th ng tim m ch. Gi i Nobel v sinh l h c v y h c nm 1968 c a 3 nh khoa h c:
Robert F Furchgoot sinh 1916 Louis J Ignarro sinh 1941 Ferid Murad sinh 1936

2. Chlorophyll gip tng c ng HC. Gi i Nobel 1915 c a GS. Rich Willstatter 3. Chlorophyll gip th i l c c t kh i c th . Gi i Nobel c a GS. Hans Fischer.

Cc nghin c u lm sng v tc d ng c a Nitric Oxyd ( c SX t Arginine trong l p n i m c ng m ch) c cng b trn y vn th gi i. 1. H huy t p Lancet 1990 2. Gi m Cholesterol v Triglycerides J Nutr 1996 3. C i thi n b nh ti u ng Diabetes Care 2001 4. C i thi n ch c nng tnh d c BJU Int 1999 5. Gi m c c mu ng v t qu - Circulation 2001 6. C i thi n khi m khuy t v tim J Am Coll Cardiol 2002 7. Nng cao kh nng ch a v t thng Surgery 1993 8. C i thi n ch c nng th n Kidney Int 1999 9. C i thi n tr nh v ch c nng nh n th c J Physiol Pharmacol 1999 10. Tng hormone tng tr ng J Clin Endocrinol Metab 2000 11. C i thi n pht tri n c b p v hi u su t Med Sci Sports Excer 2000

L-Arginine l g?
L-Arginine l m t acid amine khng thi t y u. C th chng ta c th t o ra ch t ny v i nh ng l ng nh t nh. M t ph n l ng ch t ny chng ta l y t th c n.

C u trc phn t c a L-Arginine

Vai tr L-arginine trong c th chng ta. Nng cao kh nng ch a lnh v t thng.
Gip lo i b amoniac Kch thch mi n d ch Kch thch ti t HGH Lin quan n d n truy n th n kinh H tr ho t ng tnh d c kh e m nh

PROARGI-9 Plus
L-Arginine L-Arginine
No Tuy n yn HGH M ch mu mu Nitric Oxide(NO) Oxide(NO)

T o c b p Gi m m c th Ch ng lo ha

H th ng tim m ch. Huy t p Mi n d ch Ho t ng tnh d c

9/30/2010

294

L-Arginine
Kch thch tuy n yn

HGH

IGF-1

IGF-1

IGF-1
(Y u t tng tr ng 1 gi ng Insulin)
Product Training V3: EN Vietnam
9/30/2010

295

Sinh t ng h p Nitric Oxide ph thu c vo n i m.

L-Arginine + NADPH + O2 eNOS

L-Citrulline + NADP+ + H2O + NO.

Product Training V3: EN Vietnam 9/30/2010

Oxit Nit l g?
Oxit Nit l m t ch t kh c h i th ng c tm th y trong khi ha ch t. N khng c mu v c ho t tnh ph n ng r t cao. Trong ng c, kh ny c hnh thnh do ph n ng gi a nit v oxi. N2(g) + O2 (g) <===> 2NO (g)

Oxit Nit l m t g c t do

Product Training V3: EN Vietnam

9/30/2010

Oxit Nit trong c th chng ta.

Trong c th chng ta oxit nit c hnh thnh t L-arginine. Kh ny c i s ng r t ng n v th c hi n nhi u ch c nng sinh l bao g m: T o tr nh D n truy n th n kinh c ch kh i u Kh nng mi n d ch Ch c nng h h p Ch c nng tim m ch

Oxit Nit lin quan n d n truy n th n kinh

Oxit Nit gip lm gin cc m ch mu

Tnh logic s n ph m d a trn c s Khoa h c v s c kh e

Tnh logic s n ph m
Xy d ng

N n t ng c a SK = B sung vi ch t dinh d ng

Chlorophyll

V3

Tng c ng

H th ng khng c a c th = b sung AO

Mistica

Tu n hon

H th ng cung c p ch t dinh d ng cho cc t ch c, t bo = b sung Arginin

ProArgi 9

Product Training V3: EN Vietnam

9/30/2010

325

Chlorophyll
S n ph m Thnh ph n
1. Cy linh lng: + Vitamin: A, B1, B6, C, E + Ch t khong: K, Ca, Fe, Zn + Carotin, Chlorophyll 2. Du t m: giu ch t di p l c 3. La m ch: + Vitamin: C, E, B12 + Ch t khong: Ca, Fe, K + Ch t AO: Superoxid dismutase + Cc enzyme 4. B c h: Hng li u Tnh khng sinh 5. Chlorophyllin: Kch thch men ch ng oxy ha trong c th Gi i c

Cng d ng
Kch thch ho t tnh enzym v t bo b ch c u. Tng c ng cc ph n ng mi n d ch c a c th . Gip c th th i lo i cc ch t c h i. C i thi n tnh tr ng thi u mu, tng s t bo h ng c u. Tng c ng ch c nng tiu ha, ch ng to bn. Tng c ng ch c nng gan v c i thi n v gan, gip th i c cho gan. T t cho ng h h p, gi m nh vim h ng, c i thi n tnh tr ng hen, lm s ch ph qu n. Gi m s vim nhi m, gip nhanh lnh v t thng. Ch ng l i cc c t (ch ng say r u) C i thi n tnh tr ng i tho ng Lm d u th p kh p. Tng c ng ch c nng th n v bng quang. Kh mi

Chlorophyll

CHLOROPHYLL

CHLOROPHYLL

Chlorophyll

Huy t s c t

CHLOROPHYLL
Chlorophyll Sodium Copper Chlorophyllin

Mg

Cu

CHLOROPHYLL

Chlorophyll-Aflatoxin-B1 Complex

CHLOROPHYLL
Li ch:
Gii c v loi b cc cht c hi, cht thi t c th. Tng cng chc nng gan v xy dng t bo hng cu. Tc dng ca cht chng oxi ha. Chng nhim trng rng ming v lot ng tiu ha. Gim mi hi Tng cng kh nng min dch

CHLOROPHYLL
Thnh phn: trong 5 ml. cha
Nc tinh khit 4.363 gm (87.076%) Glycerin. 0.626 gm (12.500%) Sodium copper chlorophyllin0.015 gm ( 0.298%) Du bc h 0.004 gm ( 0.084%) Chit xut c linh lng 0.001 gm ( 0.021%) Chit xut la mch 0.001 gm ( 0.021%)

332

CHLOROPHYLL
Mt mung pha vi v i Mt mung 120 240 ml nc nc Ung 3 ln/ngy Ung ln/ngy

Thnh ph n
Glycerine, di p l c t natri ng, d u b c h, chi t xu t c linh lng, chi t xu t la m ch.

Mistica
S n ph m 1. Acai:
Anthocyanins Acid bo c n thi t Acid amin Sterol th c v t

Thnh ph n

Cng d ng
1. Ch ng oxy ha m nh: Tc d ng ch ng vim Ch ng lo ha 2. H tr h tim m ch (Anthocyanins) 3. Duy tr m c cholesterol bnh th ng (phytosterol) 4. H tr ch c nng tiu ha (acid bo c n thi t) 5. H tr c b p

2. Qu l u: giu ch t AO (cao hn

Mistica

3 l n tr xanh v nho ) 3. Vi t qu t: Proanthocyanidin

4. Cm chy: kch thch s n xu t

Cytokine

H n H p Tinh Ch t Tri Cy

335

H n H p Tinh Ch t Tri Cy
336

c xem l tri cy tuyt vi nht th gii

Tri aai

337

Aai

C cha cht chng oxi ha mnh m v anthocyanins, cng nh mt lot cc acid bo, acid amine v cc cht sterol thc vt xut hin trong t nhin.
338

Cc thnh ph n khc
Tri lu cung cp cht chng oxi ha hot tnh v lng o c l gp ba ln lng c trong ru vang v tr xanh.

Nam Vit qut cha nhiu hp cht nhng c l proanthocyanidins l thnh phn chu trch nhim chnh trong cc tc dng i vi ng tit niu.
Slides for Training Purposes. Constructed by Dr. Jay Jayavasu 339

Cc thnh ph n khc

Tri Vit qut c nh gi l cht chng oxi ha s 1 trn hn 40 loi qu v rau xanh qua th nghim ca Trung tm dinh dng con ngi USDA. Tri cm chy c th kch thch sn xut cc cytokines, hp cht ng vai tr quan trng trong h thng min dch.
340

Slides for Training Purposes. Constructed by Dr. Jay Jayavasu

Nng l ng
Cng th c c quy n N c p tri Acai c c N c p nho concord c c N c p nho c c N c p tri vi t qu t c c N c p tri mm xi c c B t tri mm xi B t tri nam vi t qu t B t tri vi t qu t Chi t xu t tri k t Chi t xu t tri Elderberries Chu u Chi t xu t tri nham l

21

H n H p Tinh Ch t Tri Cy

Chi t xu t tri l u Chi t xu t h t nho Chi t xu t l tr xanh

341

Competitor 1

Competitor 2

Competitor 3

Competitor 4

Competitor 1

Competitor 2

Competitor 3

Competitor 4

Competitor 1

Competitor 2

Competitor 3

Competitor 4

Competitor 1

Competitor 2

Competitor 3

Competitor 4

342

Slides for Training Purposes. Constructed by Dr. Jay Jayavasu

343

Slides for Training Purposes. Constructed by Dr. Jay Jayavasu

344

Slides for Training Purposes. Constructed by Dr. Jay Jayavasu

345

Slides for Training Purposes. Constructed by Dr. Jay Jayavasu

346

Th nghim cc cht chng oxi ha OxiScore

Mt nghin cu gn y v Hiu qu s dng Mistica Vi mt phn dn s gm Ngi ht thuc, bnh nhn Tiu ng, ngi b bo ph. Khong 80 % tng s ngi tham gia cho thy gim ng k vic hot ng ca gc t do, v vi nhm tng dng sn phm trc gim ti 43 % thit hi t bo gc t do.z
347

348

Qu trnh oxi ha to ra nng lng v cc gc t do

Ty th

Gc t do

Gc t do

349

Cc gc t do gy ra mt mi e da ti sc khe ca chng ta Nguy h i t i DNA Nguy h i t i m

Gc t do

Nguy h i t i tim m ch Lo ha

Ung th
350

351

L i ch s c kh e
Ch t ch ng oxi ha: gip hn ch t bo vim v lo ha sm. Anthocyanins: h tr h tim mch Phytosterols: gip gi duy tr mc cholesterol bnh thng Axit bo y u: h tr chc nng ng tiu ha Amino axit: h tr ch c nng c b p
352

Slides for Training Purposes. Constructed by Dr. Jay Jayavasu

353

Dng 1 cc (30cc.) Mistica Hai ln mi ngy sau ba n

354

Mistica, M t H n H p Tinh Ch t Tri Cy

355

Pro Argi - 9
S n ph m Thnh ph n
1. L. Arginine: + Trong c th c vai tr t o nn Oxyd Nitric: c tc d ng lm tng tnh n h i c a thnh m ch. + Tng c ng ch c nng sinh d c nam 2. Citrulline: ti n ch t t nn L.Arginine 3. Vitamin: B12, Folic, B6 4. D ch chi t nho : Polyphenol (Resvertrol) Anthocyanins 5. Qu l u Punicalagine Acid Ellagic Tc d ng: - Ch t ch ng oxy ha - Tng t o NO

Cng d ng
1. H tr s c kh e tim m ch Tng c ng tu n hon mu n cc c quan n i t ng Ch ng l i cc tc ng tiu c c c a h tim m ch khi tu i gi 2. V ng t v i xylitol, tng c ng s c kh e rng mi ng Hng v cam h p d n 3. Ch ng lo ha 4. H tr ch c nng sinh l 5. H tr gi m bo 6. Duy tr ng huy t m c n nh

Pro Argi - 9

PROARGI-9 Plus
Th H S n Ph m L-arginine Ti p Theo c Pht Tri n B i Synergy WorldWide

Sn phm ng ch ny c cha L-arginine v cc thnh phn c hot tnh mnh khc hot ng cng nhau tng cng sc kho, sc do dai v tui th.

Product Training V3: EN Vietnam

9/30/2010

PROARGI-9 Plus
Li ch
H tr sc khe tim mch. Tng cng lu thng mu ti cc c quan quan trng. Chng li nhng nh hng tiu cc ca lo ha tim mch trc tui. Cht lm ngt Xylitol nng cao sc khe rng ming. C th h tr trong vic gim m c th. Li ch chng lo ha. H tr hot ng tnh dc khe mnh Duy tr lng ng mu khe mnh trong gii hn bnh thng. C th tng mc nng lng cho c th.

PROARGI-9 Plus
Cng thc c quyn: L-arginine L-citrulline Chit xut tri lu (Punica granatum) Chit xut v nho (Vitis vinifera) Chit xut ru vang Xylitol d-ribose

Thnh phn:

Product Training V3: EN Vietnam

9/30/2010

PROARGI-9 Plus
Cc thnh phn khc:
Acid Citric, acid Malic, hng liu t nhin, Silicon dioxide, Sucralose, Vitamin C , Vitamin D, Vitamin K, Vitamin B6, Vitamin B12, acid Folic.

PROARGI-9 Plus
M t mu ng Ch a 5 gm. L-Arginine L-Arginine U ng 1-2 l n/ngy (lc i) 1-2 n/ngy (lc i) Bu i sng v bu i t i tr c khi sng v i ng .

Khuy n co
Khng c dng L-Arginine vi Viagra

Trn tr ng c m n !
COMPANY NAME
www.vads.org.vn