You are on page 1of 24

TRNG I HC THNG MI

KHOA TIN HC THNG MI


D BO DOANH THU THUN
CA CNG TY BIBICA NM 2011
M HNH D BO BNG
PHNG PHP SAN M
NHM 02 LP 1101AMAT0511


M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
2
MC LC TRANG
1. Li m u ......................................................................................... 3
2. Gii thiu v m hnh san m ............................................................ 4
3. La chn s liu ................................................................................. 7
4. Thc hin d bo bng phn mm Eview 5.1 ................................... 8
a. M hnh san m n gin ........................................................ 11
b. M hnh san m xu th khng bin ng thi v .................... 15
c. M hnh san m xu th c bin ng thi v .......................... 18
5. Bo co kt qu v so snh cc m hnh ............................................ 23
6. Tng kt ............................................................................................. 24

M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
3
LI M U
D bo hnh thnh t u nhng nm 60 ca th k 20. Khoa hc d bo
vi t cch mt ngnh khoa hc c lp c h thng l lun, phng php lun v
phng php h ring nhm nng cao tnh hiu qu ca d bo. Ngi ta thng
nhn mnh rng mt phng php tip cn hiu qu i vi d bo l phn quan
trng trong hoch nh. Khi cc nh qun tr ln k hoch, trong hin ti h xc
nh hng tng lai cho cc hot ng m h s thc hin. Bc u tin trong
hoch nh l d bo hay l c lng nhu cu tng lai cho sn phm hoc dch
v v cc ngun lc cn thit sn xut sn phm hoc dch v .
Nh vy, d bo l mt khoa hc v ngh thut tin on nhng s vic s
xy ra trong tng lai, trn c s phn tch khoa hc v cc d liu thu thp
c. Khi tin hnh d bo ta cn c vo vic thu thp x l s liu trong qu kh
v hin ti xc nh xu hng vn ng ca cc hin tng trong tng lai nh
vo mt s m hnh ton hc. D bo c th l mt d on ch quan hoc trc
gic v tng lai. Nhng cho d bo c chnh xc hn, ngi ta c loi tr
nhng tnh ch quan ca ngi d bo.
Ngy nay, d bo l mt nhu cu khng th thiu c ca mi hot ng
kinh t - xc hi, khoa hc - k thut, c tt c cc ngnh khoa hc quan tm
nghin cu.
n vi bui tho lun ngy hm nay, vi ti Ly mt v d v d bo
bng m hnh san m, nhm chng ti s thc hin d bo v doanh thu thun
ca cng ty C phn Bnh ko Bin Ha BIBICA.
Cng ty C phn Bnh ko Bin Ha BIBICA l doanh nghip nh nuc c
phn ha theo Quyt nh s 234/1998/Q-TTg ca Th tng Chnh ph ban
hnh ngy 1/12/1998. Tin thn ca Cng ty l phn xng bnh ko ca Nh my
ng Bin Ha c thnh lp t nm 1990. Vi nng lc sn xut lc mi
thnh lp l 5 tn ko/ngy, Cng ty khng ngng m rng sn xut, nng cng
sut v a dng ha sn phm. Hin nay, Cng ty l mt trong nhng n v sn
xut bnh ko ln nht Vit Nam vi cng sut thit k l 18 tn bnh/ngy, 18 tn
nha/ngy v 29,5 tn ko/ngy.
Doanh thu thun l ton b cc khon doanh thu v tiu th sn phm hng
ha, dch v sau khi tr i cc khon gim tr doanh thu (chit khu, gim gi
hng bn, hng bn b tr li). Doanh thu thun l ch tiu dng tnh ton cc ch
tiu li nhun trong kinh doanh ca doanh nghip trong thi k bo co.
Tng doanh thu l mc tiu m mi doanh nghip phi hng ti. Do vy,
doanh nghip lun cp n vn tng doanh trong cc bin php chnh sch
m doanh nghip a ra. Xc nh ng n daonh thu l c s nh gi kt qu
hot ng ca doanh nghip, xc nh trch nhim, ngha v ca doanh nghip i
vi Nh nc, gii quyt hi ha cc mi quan h v li ch gia Nh nc, daonh
nghip, ngi lao ng. L c s doanh nghip ra cc phng hng phn
u ph hp vi kh nng hin c, to iu kin doanh nghip pht huy tt cc
mt mnh v hn ch cc mt yu.
M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
4
GII THIU CHUNG V PHNG PHP SAN M
Phng php san bng m ( hay cn gi l phng php d on bnh qun
m) l mt phng php d on thng k ngn hn hin c s dng nhiu
trong cng tc d on thc t trn th gii.
Nu nh mt s phng php d on thng k cp trn coi gi tr
thng tin ca cc mc trong dy s thi gian l nh nhau, phng php san
bng m li coi gi tr thng tin ca mi mc l tng dn k t u dy s cho
n cui dy s. V trn thc t nhng thi gian khc nhau th hin tng nghin
cu chu s tc ng ca nhng nhn t khc nhau v cng khng ging nhau.
Cc mc ngy cng mi ( cui dy s thi gian) cng cn phi c ch n
nhiu hn so vi cc mc c ( u dy s). Hay ni cch khc, mc cng
xa so vi thi im hin ti th cng t gi tr thng tin, do cng t nh hng
n mc d on.
Tu thuc vo c im dy s thi gian ( chui thi gian) c bin ng xu
th, bin ng thi v hay khng m phng php san bng m c th s dng
mt trong cc phng php c bn sau:
M hnh n gin ( phng php san bng m n gin)
iu kin p dng: i vi dy s thi gian khng c xu th v khng c bin
ng thi v r rt.
Trc ht, dy s thi gian c san bng nh c s tham gia ca cc s bnh
qun m, tc l cc s bnh qun di ng gia quyn theo quy lut hm s m. Theo
phng php ny, thi gian t no da vo cc gi tr thc t bit c
lng gi tr hin ti ( thi gian t) ca hin tng v gi tr hin ti ny d ton
gi tr tng lai (thi gian t+1). M hnh san bng m gin n c Brown xy
dng nm 1954 da trn 2 nguyn tc:
- Trng s ca cc quan st trong dy s thi gian cng gim i khi n cng
cch xa hin ti.
- Sai s d bo hin ti ( k hiu

) Phi c tnh n trong


nhng d bo k tip.
Cng thc p dng cho m hnh:

()


Trong :

: Gi tr d bo thi im t+1

: Gi tr d bo thi im t

: Gi tr thc t thi im t
: H s san m
C 2 vn quan trng nht trong phng php san bng m.
- Th nht: h s san bng m l h s san iu chnh trong s ca cc
quan st ring bit ca dy s thi gian. V vy, khi la chn phi va m bo
kt qu d bo s gn vi quan st thc t, va phi m bo tnh linh hot ( nhanh
nhy vi cc thay i gn hin ti).
Vi =1 th gi tr d bo bng gi tr thc t thi k ngay lin trc v cc
mc trc khng c tnh n.
M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
5
Vi =0 th gi tr d bo bng gi tr d bo thi k trc v gi tr thc t
thi k ngay lin trc khng c tnh n.
Nu c chn cng ln th cc mc cng mi s cng c ch , thch
hp vi chui thi gian khng c tnh n nh cao.
Ngc li, nu c chn cng nh th cc mc cng c s cng c
ch , thch hp vi chui thi gian c tnh n nh cao.
Do , phi da vo c im bin ng ca hin tng qua thi gian v kinh
nghim nghin cu la chon cho ph hp. Ni chung, gi tr tt nht l gi tr
lm cho tng bnh phng sai s d on nh nht.
- Th hai: Xc nh gi tr ban u ( iu kin ban u ) k hiu y
0

Phng php san bng m c thc hin theo php quy, tnh

th
phi c , c

, c

th phi c

. Do tnh ton cn phi phi xc


nh gi tr ban u (y
0
) da vo mt s phng php.
+ C th ly mc u tin ca dy s.
+ Trung bnh ca mt s cc mc ca dy s
M hnh xu th tuyn tnh v khng c bin ng thi v ( M hnh san m
Holt Winters)
M hnh ny thng p dng i vi s bin ng ca hin tng qua thi
gian c xu th l tuyn tnh v khng c bin ng thi v.
Gi s chng ta c dy s thi gian y
1
, y
2
, y
3
,, y
n
vi bin ng c tnh xu
th.
Bc 1: Chn cc h s , o | ( 0 < , o | < 1)
Nu chn hng s san nh tc l chng ta coi cc mc hin thi ca dy s
t nh hng n mc d bo. Ngc li nu chn hng s san ln tc l chng
ta mun dy s san s m phn ng mnh vi nhng thay i hin ti.
Bc 2: Tin hnh san m cho gi tr c lng v xu th ca dy s:
Coi gi tr ca dy s thi gian l tng ca 2 thnh phn: Thnh phn trung
bnh c trng s ca cc gi tr thc t (k hiu l S
t
gi tr c lng ca hin
tng thi im t) v thnh phn xu th (k hiu l T
t
). Ta c m hnh san s m:

1 t t t
y S T
+
= +
Trong :
1 ( 1)
(1 ) (1 )
t t t t t t
S y S T y S o o o o

= + + = +


1 ( 1)
( ) (1 ).
t t t t
T S S T | |

= +
t S
2
= Y
2
T
2
= Y
2
Y
1

Tin hnh san s m t thi im th 3 tr i, ta c:
3 3 2 2
3 3 2 2
4 4 3 3
4 4 3 3
(1 )( )
( ) (1 )
(1 )( )
( ) (1 )
...
S Y S T
T S S T
S Y S T
T S S T
o o
| |
o o
| |
= + +
= +
= + +
= +

M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
6
Bc 3: S dng mc v xu th c san s m ti thi im d on
cho cc thi im trong tng lai d on gi tr ca hin tng thi im
tng lai t + 1:
1 t t t
y S T
+
= +
thi im tng lai (t + h) (h=2, 3 )
t t t h
y S hT
+
= +
M hnh xu th tuyn tnh v bin ng thi v
M hnh ny thng p dng i vi d bo thi gian m cc mc ca n
l ti liu thng hoc qu ca mt s nm m cc mc trong dy s c lp li
sau 1 khong thi gian h (h = 4 i vi qu, h = 12 i vi nm). Vic d on c
th c thc hin theo mt trong hai m hnh sau:
- M hnh cng
1 1 t t t t
y S T V
+ +
= + +
Trong :
| |
1 ( 1)
( ) (1 )
t t t t
S y V t h S T o o

= + +



1 ( 1)
( ) (1 )
t t t t
T S S T | |

= +
( )
( ) (1 )
t t t t h
V y S V

= +
- M hnh nhn:
1 1
( ).
t t t t
y S T V
+ +
= +
Trong
1 ( 1)
(1 )( )
( )
t
t t t
y
S S T
V t h
o o

= + +


1 1 1
( )
( ) (1 )
(1 ).
t
t t t
t
t h
t
T S S T
y
V V
S
| |

= +
= +

Vi , , o | l cc tham s san bng nhn gi tr trong on [0;1]. Cc tham
s , , o | nhn gi tr tt nht khi tng bnh phng sai s l nh nht.

M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
7
LA CHN S LIU V X L S LIU
C bng thng k bo co doanh thu thun ca cng ty C phn ch bin
lng thc thc phm BIBICA trong giai on 2008 2010 nh sau:
(n v: T ng)

Nm 2008 2009 2010
Qu
I 131.4 121.8 143.6
II 100.3 117.1 122.1
III 146.1 162.0 217.4
IV 166.6 227.5 303.9
Ngun: www.fpts.com
Chng ti s tin hnh d bo doanh thu thun ca cng ty cho nm 2011
M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
8
THC HIN XY DNG HM SAN M BNG PHN MM EVIEW 5.1
Bc 1: Nhp s liu
- M ca s lm vic vi Eview:

- To mt file lm vic mi: T menu chnh chn file/ new/ workfile

M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
9

- Trong Workfile Create:
Workfile structure type: chn Dataed-regular frequency
Frequence: chn Quarterly
Start date: nhp 2008:1 (Thi gian bt u l qu 1 nm 2008)
End date : nhp 2011:4 (Thi gian kt thc l qu 4 nm 2011)
WF : t tn cho work file ( y chng ti t l thaoluan )
Ch : y s liu cho l t qu 1 nm 2008 n qu 4 nm 2010, tuy
nhin, v ta cn d bo cho nm 2011 nn ta s chn End date nh trn.
Nhp xong nh trn Click OK
Sau khi n OK

M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
10
- Gi ta vo ObjectNew object xut hin ca s New object

Trong phn Type of object : ta chn kiu d liu l Series
Name : ta nh tn ca bin Y
Sau nhp OK
Sau khi click Ok, trong work file s xut hin thm 1 bin m ta va to l
bin Y. bt u nhp d liu, ta click p chut vo bin Y. Xut hin bng
sau :

M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
11
- nhp d liu : Click vo nt Edit +/-
Sau ta nhp d liu cho tng qu ca nm theo bng s liu cho

Nhp xong ta tt bng s liu i
Bc 2: Thc hin bng M hnh san m n gin:
- Ta vo Quick Series statistics Exponetial smoothing


M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
12
- Xut hin bng Series Name, yu cu ta nhp tn ca bin cn d bo.
Chng ta nhp Y ri nhp OK

- Xut hin bng Exponetial smoothing:
Smoothing method : ta chn single
Smoothed series :ta ghi tn ca bin l sanmu
Nhp OK


M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
13
- S ra bng bo co sau:

- xem kt qu d bo, ta click p chut vo bin sanmu trong Work file
Ta c kt qu d bo nh trong hnh



M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
14
v biu cho s liu d bo, chng ta vo Quick, chn Graph, chn kiu
biu mun v l Line graph

Ca s Series List xut hin:

M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
15
Nhp OK, ta c biu ca doanh thu thun d bo:

Theo nh m hnh Hotl single d bo cho nm 2011 th doanh thu thun ca
cng ty BIBICA t khong 303,8 t ng. M hnh ny c c trng l khng th
d bo c cho tm xa t 2 mc tr ln nn chng ta thy kt qu ca d bo
cho 4 qu u nh nhau. Chng ta hiu rng y ch l d bo cho qu I nm 2011.
Cn bc hai ca sai s bnh phng trung bnh RMSE = 54.69234
Bc 3: Thc hin bng m hnh san m tuyn tnh khng c tnh ma
v (m hnh Hotl-Winter No seasonal).
- Chng ti vn s dng b s liu Y nh cho ban u, cc bc lm tng
t nh trn, nhng trong ca s Exponetial smoothing ta c cc la chn sau:
Smoothing method : ta chn Hotl-Winter-No seasonal
Smoothed series :ta ghi tn ca bin l hotlmuavu
Nhp OK
M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
16

- Chng ta c kt qu nh sau:

M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
17
- xem kt qu d bo, ta click p chut vo bin holtmuavu trong
Workfile, c kt qu d bo nh trong hnh:

Tng t nh m hnh n gin v biu cho doanh thu d on bng
m hnh ny:

M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
18
Kt qu d bo cho thy doanh thu thun ca nm 2011 theo tng qu ln
lt l:
Qu I: doanh thu thun t 192.6 t ng
Qu II: doanh thu thun t 197.7 t ng
Qu III: doanh thu thun t 202.8 t ng
Qu III: doanh thu thun t 207.9 t ng
Cn bc hai ca sai s bnh phng trung bnh cho m hnh ny RMSE = 46.92912
Bc 4: Thc hin bng m hnh xu th tuyn tnh v c bin ng thi
v (M hnh Holt-Winter Seasonal)
M hnh cng tnh:
Trong ca s Exponetial smoothing ta c cc la chn sau:
Smoothing method : ta chn Hotl-Winter- Seasonal
Smoothed series :ta ghi tn ca bin l hotlcongtinh

Nhp OK

M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
19

- xem kt qu d bo, ta click p chut vo bin holtcongtinh trong
Workfile, c kt qu d bo nh trong hnh

M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
20
- Biu doanh thu d on bng m hnh ny l:

Kt qu d bo cho thy doanh thu thun ca nm 2011 theo tng qu ln
lt l:
Qu I: doanh thu thun t 233.6 t ng
Qu II: doanh thu thun t 214.5 t ng
Qu III: doanh thu thun t 276.5 t ng
Qu III: doanh thu thun t 333.9 t ng
Cn bc hai ca sai s bnh phng trung bnh cho m hnh ny RMSE = 21.98306
M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
21
M hnh nhn tnh
Trong ca s Exponetial smoothing ta c cc la chn sau:
Smoothing method : ta chn Hotl-Winter- Seasonal
Smoothed series : ta ghi tn ca bin l hotlnhantinh

Nhp OK

M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
22
- xem kt qu d bo, ta click p chut vo bin holtcongtinh trong
Workfile, c kt qu d bo nh trong hnh

Biu doanh thu d on bng m hnh ny l:

M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
23
Kt qu d bo cho thy doanh thu thun ca nm 2011 theo tng qu ln
lt l:
Qu I: doanh thu thun t 212.1 t ng
Qu II: doanh thu thun t 177.0 t ng
Qu III: doanh thu thun t 265.6 t ng
Qu III: doanh thu thun t 343.7 t ng
Cn bc hai ca sai s bnh phng trung bnh cho m hnh ny RMSE = 17.46824


NH GI KT QU V SO SNH CC M HNH S DNG
Bng bo co kt qu d bo cho doanh thu thun ca cng ty nm 2011:
Qu I Qu II Qu III Qu IV RMSE
SINGLE 303.8 303.8 303.8 303.8 54.69234
HOLT
NO
SEASONAL
192.6 197.7 202.8 207.9 46.92912
HOLT
SEASONAL
ADD
233.6 214.5 276.5 333.7 21.98306
HOLT
SEASONAL
MULTI
212.1 177.0 265.6 343.7 17.46824
Tiu ch nh gi cht lng d bo ca m hnh c s dng l sai s bnh
phng trung bnh MSE hoc cn bc hai ca sai s bnh phng trung bnh
RMSE. Da vo bng kt qu bo co chng ta d nhn thy m hnh san m xu
th tuyn tnh c bin ng thi v dng nhn tnh (Holt-Winter Multiplicative) c
RMSE nh nht (RMSE = 17.46824), iu ny chng t rng sai s khi d bo ca
m hnh l thp nht.
Nh vy, bo co kt qu d bo v doanh thu thun ca cng ty BIBICA,
chng ta s s dng kt qu ca m hnh san m nhn tnh. Tng kt li, d bo v
doanh thu nm 2011 ca cng ty nh sau:
Qu I doanh thu t 212.1 t ng
Qu II doanh thu t 177.0 t ng
Qu III doanh thu t 265.6 t ng
Qu IV doanh thu t 343.7 t ng.

M HNH D BO BNG PHNG PHP SAN M

NHM 02 LP 1101AMAT0511
Apr. 29
24
TNG KT
Thng qua v d v m hnh d bo doanh thu thun ca cng ty C phn
Bnh ko Bin Ha BIBICA, hy vng cc bn c th nm c nhng cch thc
s dng m hnh san m trong quy trnh d bo kinh t - x hi bng phn mm
Eview. Chng ti xin a ra mt s u, nhc im ca m hnh ny nh sau:
u im:
- n gin v c kt qu tng i chnh xc ph hp vi d on ngn hn
cho cc nh kinh doanh cng nh lp k hoch ngn hn cp v m.
- H thng d bo c th c iu chnh thng qua 1 tham s duy nht (tham
s san bng m)
- D dng chng trnh ho v ch phi thc hin mt s php ton s cp
xc nh gi tr d bo.
Hn ch:
- Phng php san m ch b hp trong phm vi d bo ngn hn v khng
tnh n s thay i cu trc ca chui thi gian m phi tun th tnh n nh theo
thi gian ca cc qu trnh kinh t - x hi.
TI LIU THAM KHO
- Bi ging mn cc m hnh d bo kinh t x hi i hc thng mi
- Bi ging mn cc phng php phn tch v d bo i hc Thi Nguyn
- Gio trnh Kinh t lng i hc Kinh t quc dn
- Trang thng tin chng khon: www.fpts.com

You might also like