Professional Documents
Culture Documents
Ni dung mn hc:
Gii thiu v Tr tu nhn to Tc t Gii quyt vn : Tm kim, Tha mn rng buc Logic v suy din Biu din tri thc Biu din tri thc khng chc chn Hc my
Tr tu nhn to
C php (syntax): xc nh cc mnh (sentences) trong mt ngn ng Ng ngha (semantics): xc nh ngha" ca cc mnh trong mt ngn ng
Tc l, xc nh s ng n ca mt mnh
C php ca mt logic p p g
C php = Ngn ng + L thuyt chng minh Ngn ng (Language)
Cc k hiu (symbols), biu thc (expressions), thut ng (terms), cng thc (formulas) hp l E.g., one plus one equal two
Mt nh l (theorem) l mt mnh logic cn chng minh Vic chng minh mt nh l khng cn phi xc nh ng ngha (interpretation) ca cc k hiu!
Tr tu nhn to 4
Ng ngha ca mt logic g g g
Ng ngha = ngha (din gii) ca cc k hiu V d d
I(one) ngha l 1 ( N) I(two) ngha l 2 ( N) I(plus) ngha l php cng + : N x N N I(equal) ngha l php so snh bng = : N x N {true, false} I(one plus one equal two) ngha l true
Nu din gii ca mt biu thc l ng (true), chng ta ni rng php din gii ny l mt m hnh (model) ca biu thc Mt biu thc ng i vi bt k php din gii no th c gi l mt biu thc ng n (valid)
V d: A OR NOT A
Tr tu nhn to 5
Tnh bao hm
Tnh bao hm c ngha l mt ci g tun theo (b hm cha ngha bi) mt ci g khc: g ) g KB Mt c s tri thc KB bao hm (hm cha) mnh nu v ch nu l ng trong mi m hnh (th gii) m trong KB l ng Tc l: nu KB ng, th cng phi ng gp g
V d: Nu mt c s tri thc KB cha cc mnh i bng A thng v i bng B thng, th KB bao hm mnh i bng A hoc i bng B thng V d: Mnh (x+y = 4) bao hm mnh (4 = x+y)
Cc m hnh
Cc nh logic hc thng hay xem xt cc s vic theo cc m hnh (models) Cc m hnh l cc khng gian (th gii) c cu trc, m trong cc khng gian tnh ng n (ca cc s vic) c th nh gi c nh ngha: m l mt m hnh ca mnh nu l ng trong m M() l tp hp tt c cc m hnh ca KB nu v ch nu M(KB) M()
V d: KB = i bng A thng v i bng B thng, = i bng A thng thng
Tr tu nhn to 7
Tnh ng n (soundness)
Mt th tc suy din i c gi l ng n (sound), nu th tc i suy ra ch cc mnh h h c b h ( t il d sentences) bao hm (entailed t ) Th tc i l ng n, nu bt c khi no KB i , th cng ng i vi KB Nu th tc i suy ra mnh , m khng c bao hm trong KB, th th tc i l khng ng n (unsound)
Tr tu nhn to
Tr tu nhn to
Tr tu nhn to
10
Tr tu nhn to
11
Tr tu nhn to
12
Tr tu nhn to
13
C php ca logic nh V d p p g
p q r true t false p (p) true ((p) false) (( p) (p) (((p) false)) (p (q r)) (p q) (p r)
Tr tu nhn to 14
S dng cp k t () xc nh mc u tin Cc v d
pqr p q tng ng (p q) r ch khng phi p (q r) tng ng (p) q ch khng phi (p q)
Tr tu nhn to
15
Tr tu nhn to
16
Tr tu nhn to
18
Tr tu nhn to
19
ng ng
Tr tu nhn to
20
Tng ng logic g g g
Hai mnh c gi l tng ng logic khi v ch khi hai mnh ny lun ng trong cng m hnh: khi v ch y g g g khi v
Tr tu nhn to
21
Tr tu nhn to
22
Mu thun v Tautology g
Mt biu thc logic nh lun c gi tr sai (false) trong mi php din gii (mi m hnh) th c gi l mt mu thun (contradiction)
V d: (p p)
Mt biu thc logic nh lun c gi tr ng (true) trong mi php din gii (mi m hnh) th c gi l mt t t l t tautology
V d: (p p) (p q) ( p q) (p (p q) (p q) (p q)
Tr tu nhn to
23
Mt bi th l kh th th mn biu thc khng tha c (unsatisfiable), nu khng tn ti bt k m hnh no m trong biu thc l ng
V d A A d: A
Tr tu nhn to
24
Cu C hi t ra Li c tn ti mt th t c (s din) c ra: Liu tc (suy th gii quyt c bi ton chng minh logic, trong mt s hu hn cc bc?
i vi logic nh , cu tr li l c!
Tr tu nhn to
25
Tr tu nhn to
26
chng minh
Tr tu nhn to
Tr tu nhn to
Tr tu nhn to
29
Tr tu nhn to
31
Tr tu nhn to
32
Tr tu nhn to
33
KB
pq rs p r
p q, p q ? r s, r s
34
Tr tu nhn to
Chng ta c cn s dng tt c cc lin kt logic biu din mt biu thc phc tp?
Khng. Chng ta c th vit li (chuyn i) mt biu thc logic nh thnh mt biu thc tng ng ch cha cc lin kt , ,
Tr tu nhn to
35
Cc dng chun g
Cc biu thc trong logic nh c th c chuyn i v mt trong cc dng chun (Normal forms) g g ( )
Gip n gin ha qu trnh suy din
(p q) (r p)
2. S dng cc php bin i tng ng (vd: lut
37
Tr tu nhn to
Lut suy din hp gii p dng c i vi cc biu y p g p g thc logic dng chun CNF Lut suy din hp gii c tnh ng n (sound), nhng khng tnh hon h h (incomplete) kh c t h h chnh (i l t )
Tp gi thit (c s tri thc) KB cha biu thc (p q) Cn chng minh: (p q) ? Lut suy din hp gii khng th suy ra c biu thc cn chng minh!
Tr tu nhn to
41
Tr tu nhn to
42
r r s s {} (C mu thun)
Tr tu nhn to
46
Tr tu nhn to
48
Tr tu nhn to
49
Tr tu nhn to
50
Tr tu nhn to
51
Tr tu nhn to
52
Tr tu nhn to
53
Tr tu nhn to
54
Tr tu nhn to
55
Tr tu nhn to
56
Trnh cc vng lp
Kim tra xem cc mnh mi c trong danh sch cc mnh cn chng minh cha? Nu ri, thi khng b sung (li) na!
57
Tr tu nhn to
58
Tr tu nhn to
59
Tr tu nhn to
60
Tr tu nhn to
61
Tr tu nhn to
62
Suy din tin c th thc hin nhiu bc suy din d tha chng lin quan ti (cn thit cho) mc tiu cn chng minh Suy din li l qu trnh hng ti mc tiu (goal driven) (goal-driven), ph hp cho vic gii quyt vn
V d: Lm sao ginh c hc bng ca 1 chng trnh PhD?
Tr tu nhn to
63
Logic nh - u v nhc im g
(+) Logic nh cho php d dng pht biu (biu din) c s tri thc bng tp cc mnh (+) Logic nh cho php lm vic vi cc thng tin dng ph nh, dng tuyn (disjunctive) (+) Logic nh c tnh cu to (kt cu)
Ng ngha ca mnh (S1 S2) c suy ra t ng ngha ca S1 v ng ngha ca S2
(+) Ng ngha trong logic nh khng ph thuc ng cnh (context-independent) (context independent)
Khng nh trong ngn ng t nhin (ng ngha ph thuc vo ng cnh ca cc cu ni)
Gii hn ca Logic nh g
Hy xt v d sau y:
Tun T l mt sinh vin ca HUT t i h i Mi sinh vin ca HUT u hc mn i s V Tun l mt sinh vin ca HUT, nn Tun hc mn i s HUT
Trong logic nh :
nh p: Tun l mt sinh vin ca HUT Tun HUT nh q: Mi sinh vin ca HUT u hc mn i s nh r: Tun hc mn i s Nhng: (trong logic nh ) r khng th suy ra c t p v q!
Tr tu nhn to
65
Logic v t (FOL) V d g
V d nu trn c th c biu din trong logic v t bi cc biu thc (logic v t) sau
HUT_Student(Tuan): Tun l mt sinh vin ca HUT x:HUT_Student(x) Studies_Algebra(x): Mi sinh vin ca HUT u hc mn i s Studies_Algebra(Tuan): Tun hc mn i s
Trong logic v t, chng ta c th chng minh c: {HUT_Student(Tuan), x:HUT_Student(x) {HUT Student(Tuan) x:HUT Student(x)
Studies_Algebra(x)}
Studies_Algebra(Tuan)
Cc v d ca phn t (term)
Tuan 2 friend(Tuan) f i d(T ) friend(x) plus(x,2)
Tr tu nhn to
68
Lu : x: c nh ngha bng x: g g
Tr tu nhn to 69
Tr tu nhn to
70
Tr tu nhn to
71
Tr tu nhn to
72
Lng t logic Vi mi g g
C php ca lng t logic Vi mi (universal q quantifier): <Bin1,,Binn>: <Mnh > ) , , V d: Tt c (mi) sinh vin ang ngi hc trong lp K4 u chm ch x: Ngoi_trong_lop(x,K4) Ch N i t l ( K4) Cham_chi(x) hi( ) Mnh (x: P) l ng trong mt m hnh m, khi v ch khi P ng vi x l mi (mi) i tng trong m hnh Tc l, mnh (x: P) tng ng vi s kt hp (v) ca tt c cc trng hp ca P
Ngoi_trong_lop(Hue,K4) Ch N i t l (H K4) Cham_chi(Hue) hi(H ) Ngoi_trong_lop(Cuong,K4) Cham_chi(Cuong) Ngoi_trong_lop(Tuan,K4) Cham_chi(Tuan)
Tr tu nhn to
73
Lng t logic Tn ti g g
C php ca lng t logic Tn ti (existential q quantifier): <Bin1,,Binn>: <Mnh > ) , , V d: Tn ti (c) sinh vin ang ngi hc trong lp K4, v l sinh vin chm ch: x: Ngoi_trong_lop(x,K4) Ch N i t l ( K4) Cham_chi(x) hi( ) Mnh (x: P) l ng trong mt m hnh m, khi v ch khi P l ng vi x l mt i tng trong m hnh Tc l, mnh (x: P) tng ng vi php tuyn (hoc) ca cc trng hp ca P
Ngoi_trong_lop(Hue,K4) Ch N i t l (H K4) Cham_chi(Hue) hi(H ) Ngoi_trong_lop(Cuong,K4) Cham_chi(Cuong) Ngoi_trong_lop(Tuan,K4) Cham_chi(Tuan)
Tr tu nhn to
74
Cc c im ca cc lng t logic g g
Tnh hon v:
(x y) l tng ng vi (y x) (x y) l tng ng vi (y x)
S dng logic v t g g
Biu din cc pht biu trong ngn ng t nhin hi x l anh/ch/em ca y tng ng vi x v y l anh em rut rut x,y: Anh_chi_em(x,y) Anh_em_ruot(x,y) M ca c l m tng ng vi m l ph n v m l bc cha m ca c m,c: Me(c) = m (Phu_nu(m) Cha_me(m,c)) , ( ) ( ( ) ( , )) Quan h anh em rut c tnh cht i xng x,y: Anh_em_ruot(x,y) x y: Anh em ruot(x y) Anh em ruot(y x) Anh_em_ruot(y,x)
Tr tu nhn to 76
Xc nh lnh vc bi ton (cn xy dng c s tri thc) Tp hp, th th cc t i th li quan T h thu thp tri thc lin Xc nh tp hp (t vng) ca: cc v t (quan h), cc hm, hm v cc hng s M ha (biu din) cc tri thc tng qut v lnh vc bi ton M ha (biu din) cc m t ca cc v d (trng hp) c th Kim tra Ki t th t suy di t cc cu hi (t tc din: (truy vn) v ) kim tra cc cu tr li nhn li Kim tra v sa li trong c s tri thc
Tr tu nhn to 77
4.
5.
6.
7.