You are on page 1of 23

Bi 1: S DNG T BN I.

Mc tiu ca bi: Hc xong bi hc ny ngi hc c kh nng: - M t c cng dng v cc kiu t - Trnh by y , ng trnh t, ni dung v yu cu k thut ca cc bc khi s dng t. - Hnh thn c k nng s dng t h tr cho cng vic swar cha c kh thuc phm vi ngh Cng ngh t. II. dng v thit b dy hc - t song song - Bn chi st - Vt du III. Ni dung 1. Trnh t cc bc s dng t a. ng v tr thch hp t chn phi trn ng tm ca t, ng thng ngi sao cho tay phi khi dui thng c th chm vo m kp ca t. b. M m kp ca t - Nm cht u di ca tay quay bng tay phi v quay ngc chiu kim ng h. - M m kp ca t mt khong rng hn vt kp. c. Kp cht vt - Cm vt kp bng tay tri ri t vo gia hai m kp sao cho vt kp nm trn mt phng nm ngang v cao hn m kp khong 10mm. - Quay tay quay theo chiu kim ng h bng tay phi kp vt kp li. - Kim tra, hiu chnh cho vt kp ng v tr sau dng c hai tay quay tay quay kp cht vt. d. Tho vt kp - Cm tay quay bng c hai tay ri quay t t ni lng m kp ra mt cht sao cho vt kp khng b ri. - Cm vt kp bng tay tri. - Nm cht u tay quay bng tay phi ri quay theo chiu ngc chiu kim ng h. - t vt ln bn lm vic. e. Bo dng t - Lm sch t bng bn chi ( chi lng). - Tra du vo nhng ch cn thit. f. ng cc m kp li - Dng tay phi vn tay quay theo chiu kim ng h ng m kp li. - hai m kp cch nhau mt khong nh ( khng hai m kp tip xc vi nhau) v t tay quay thng xung pha di. 2. Cng dng ca t t l dng c dng c nh vt lm ti mt im, c ca t c th hin bng chiu di kp ca t. -1-

3. Cc kiu t - t bn song song: Loi t ny c s dng thng dng nht, n c dng kp nhiu loi vt kp trong ngh ngui, c bit l trong qu trnh gia. - t chn: Loi ny c dng ch yu trong cc vic cn chu lc ln, chng hn nh: nh ba, cht t - t bn (nh): Loi ny ch thch hp vi cc vt kp nh.

BI 2: NH BA I. Mc tiu ca bi Hc xong bi hc ny ngi hc c kh nng: - M t c cc kiu ba v kiu nh ba - Trnh by y , ng trnh t, ni dung v yu cu k thut ca cc bc nh ba. - t c k nng nh ba tay. II. dng v thit b dy hc - t bn song song - Ba tay - e III. Ni dung 1. Cc kiu ba - Ba tay - Ba t - Ba g - Ba dng trong ngh mc - Ba ng - Ba nha - Ba g 2. Thc hin trnh t nh ba a. ng ng v tr - Cm u mt ca cn ba bng tay phi - t u kia ca ba chng vo cnh bn tri ca t v ng v tr (ng cch mp tri ca t mt khong bng chiu di cn ba). - Gi nguyn chn tri, xoay ngi v pha phi, ch phi chch chn tri mt bc v pha sau. ng thng ni hai chn lm vi chnh bn mt gc khong 800). b. T th ng khi nh ba - t u ba ln mt e (b mt nh). - tay tri trn hng. - Mt lun nhn vo vt lm khi nh ba -2-

c. d. e. 3. -

Gi ba Dui thng khuu tay. Vung ba nh nhng. Khng dng ht sc mnh gi ba. nh ba. nh ba xung trong khi nhn vo e. Nm cht cn ba trong khi nh. Lc mnh c tay phn cui ca hnh trnh. Lm li ng tc gi ba v nh ba Kim tra u ba trnh tut ba Kp cht e Lm sch m hi tay v cn ba Cc kiu nh ba nh mnh: Dui thng khuu tay khi gi ba ln nh va phi: Gi khuu tay chng vo cnh ngi, ch nh ba bng cng tay. nh nh: ch dng c tay nh ba. BI 3: VCH DU

I. Mc tiu ca bi Hc xong bi hc ny ngi hc c kh nng: - Phn bit v chn lc c cc loi dng c lin quan cng vic vch du. - Vch du t c yu cu ca cng vic lp rp hoc swar cha thuc phm vi ngh c kh II. dng v thit b dy hc - Vch du - Thc l (300mm) - mi - Bn ngui - Khi KL c tit din vung III. Ni dung 1. Khi nim Ly du l dng dng c vch trn chi tit cc ng vch du xc nh r v tr cc b mt, cc kch thc cn gia cng theo cc yu cu cho trong bn v chi tit cn ch to. 2. Vch du trn mt phng B1: Chun b vch du - Mi u mi vch cho nhn bng mi - Lau b mt vch du bng gi sch - Qut mt lp bt mu ln b mt vch du B2: Ly du trn b mt -3-

Dng cnh ca phi lm mt chun, t khi thp vung ln trn. Chng u thc l vo khi thp. Ly du c hai cnh phi, cc du cch nhau 5mm. B3: Vch du cc ng thng - t mi vch ln vch du pha bn tri - Hiu chnh cho trc, mi vch v vch du bn phi thng hng - p thc xung bng tay tri, khng cho thc di chuyn - mi vch nghing mt gc khong 150 so vi phng thng ng, ko mi vch t tri sang phi ng thi lun t st mi vch vo cnh thc. - Vch du r rng ch bng mt ln vch

BI 4: VN HNH MY MI 2 V MI PHNG MT I. Mc tiu ca bi Hc xong bi hc ny ngi hc c kh nng: - Thc hin c cc ni dung kim tra my mi trc khi vn hnh - Vn hnh c my mi 2 h tr cng vic sa cha c kh thc phm vi ngh Cng ngh t. II. dng v thit b dy hc - M lt - Knh bo h - Gi lau - Nc - Mi sa III. Ni dung 1. Trnh t vn hnh my mi 2 a. Chun b - Lau knh bo v bng gi lau sch - y nc lm mt - eo knh bo h b. Kim tra an ton - Quay bng tay, kim tra xem c cc vt xc hoc nt khng. - Kim tra, m bo khe h gia b t v khng ln qu 3mm. - Kim tra m bo khe h gia knh bo v v khng ln qu 10mm. c. Bt u chy my - Khng ng i din vi mi. - Bt cng tc ngun, ch cho quay tc tiu chun. Nu c nhiu ting hoc rung th phi tt my kim tra. 2. Mi phng mt - Cm mi sa bng c hai tay v t vo b t. -4-

- y mi sa cho chm vo mt . - Di chuyn mi sa nh nhng sang tri v phi, mi cho n ht cc vt lm v mt bng phng.

BI 5: MI C I. Mc tiu ca bi Hc xong bi hc ny ngi hc c kh nng: - Mi c c kim loi trn my mi 2 theo ng trnh t - Gc ct, li ct ca c t thng s k thut chun. - S dng my mi ng quy trnh v an ton. - Hnh thnh dc k nng mi c II. dng v thit b dy hc - c bng - Thc o gc - Knh bo h III. Ni dung 1. Mi u c - Cm c chc chn bng hai tay v t vo b t. - Gi tm c vung gc vi mt mi ca . - Di chuyn c nh nhng sang phi v tri n khi mi ht nhng vt mn hoc m u c, ng thi m bo u c vung gc vi thn c. 2. Mi li c - Cm c chc chn bng hai tay v t vo b t. y c chm nh vo mi sao cho m bo ng gc ca li c. - Kim tra gc v ng thng ca li c ( li ct ca c). - Trong qu trnh mi thnh thong lm ngui c bng nc trnh c b gim cng. BI 6: K THUT C C BN I. Mc tiu ca bi Hc xong bi hc ny ngi hc c kh nng: - Trnh by ng v y trnh t cc bc thc hin cng vic c. - Tin hnh c t k nng c bn nhm h tr cng vic sa cha c kh thuc phm vi ngh . II. dng v thit b dy hc - Phi c - t song song -5-

- Ba tay - e - c bng III.Ni dung 1. Trnh t cc bc thc hin trc khi c a. Kp chc e - Kp e chc chn vo gia t b. Cm ba v c - Cm chc c bng tay tri, nh phn cn c mt cht ra khi tay. - Cm ba ti phn cui ca cn ba bng tay phi c. ng ng v tr - ng v pha tri t, cch t mt khong bng chiu di cn ba. - Xoay ngi sang phi, chn phi bc li v pha sau v cch chn tri khong bc chn. ng thng ni hai chn lm vi cnh bn mt gc khong 800 d. T th ng khi c - t u ba ln u c, dui cnh tay cho thoi mi, iu chnh chn ng cho ph hp. - Mt lun nhn vo u c 2. Tin hnh c - Vung ba va phi khi nh ba. - ng nh ba xung phi trng vi ng tm ca c. - Ln nh ba u tin dng lc va phi, ch dng lc nh mng khi chc chn nh ba vo chnh gia ca u c. - Nu u c b to, cn phi mi ht phn to. BI 7: C KIM LOI I. Mc tiu bi hc Hc xong bi hc ny ngi hc c kh nng: - Chn c loi t, c theo yu cu cng vic. - c kim loi theo ng trnh t v yu cu k thut v thi gian. - Hnh thnh k nng c c bn II. dng v trang thit b dy hc - Thp tm - t - G m - Ba tay - c bng III. Ni dung 1. Trnh t cc bc tin hnh trc khi c -6-

a. Cch nm gi dng c khi c Khi c, cch nm gi dng c c vai tr quan trng. + Ba cm trn tay khong cch 15 30 mm k t u chui + c c gi bng cc ngn tay khong cch 20 25 mm so vi mt u cn c. c c gi v tr cn c v nghing mt gc 30 35 0 so vi b mt cn c, li ct dc theo ng vch du. Nu gc nghing nh, c d b trt trn b mt gia cng , cn gc nghing ln c qu d lm kim loi b gp, khng bng phng. T th ng ca ngi th khi c Ngi ng thng, khng ci nghing, chn tri ng ln pha trc v to thnh gc 700 so vi m t, chn phi lui v pha sau to thnh gc 45 0 so vi ng tm ca t. c. T th vung ba khi c T th vung ba khi c c nh hng ti cht lng c: - T th lc tc ng l t c tay - T th lc tc ng t khuu tay - T th lc tc ng l ln nht ca c vai, khuu tay v c tay. Nng sut khi c ph thuc vo chiu dy ca mi lp kim loi bc i. Chiu dy ny ph thuc vo lc nh ba ca ngi th, trng lng ba, cng ca chi tit cn gia cng nng cao nng sut v gim kh nng sinh ra sai hng khi c cn ch : - Chia lp kim loi cn c ra lm hai bc: c th v c tinh + Bc c th c chiu dy 1,5 2mm + Bc c tinh c chiu dy 0,51mm - Khi c b mt c chiu rng ln nn dng c c li ct ln c lp kim loi gia cc rnh c trc . - Khi c cc kim loi gin (ng, vng, gang c) cc mp chnh d b st, m; khi nn c cn thn, nh nhng t mp cnh vo bn trong b mt - Khi uc cc kim loi mm (ng , thp mm cn ch thng xuyn lau sch li c bng d thm du hoc nc sch trnh phoi kim loi dnh bt vo li c. - Khi c gn ht lp kim loi, lc tc ng vo c nn gim dn. d. Kp phi ln t Khi c chi tit kp trn t, nn kp sao cho lp kim loi bc i song vi mt trn ca m t, c c g nghing 1 gc 300. Sau khi bc i lp kim loi u tin, chi tit c kp li cao hn m 1,5 2mm v c lp kim loi tip theo v c tun t lm nh vy cho n khi chm ng vch du. 2. Tin hnh c. Khi c theo ng vch du , trn pha mt i din ca phi c vt cnh mt gc 45 d g t c v ngn nga kh nng st m cnh ca chi tit lm t vt liu gin. Chi tit c kp trn t sao cho nhn thy r ng vch du. Khi c, ban u c nm ngang sau mi a c nghing i mt gc theo quy nh. Chiu dy lp kim loi bc i 1 1,5mm, ring lp cui cng 0,5mm. -7-

3. Bin php m bo an ton. - Ba dng khi c phi tra vo cn chc chn u ba khng b st m. - Khng dng c cn, t v phn li ct ca c b st m. - Khi c chi tit kp bng t lp trn bn ngui cn c li kim loi che chn bo v cn c li kim loi che chn bo v phng mnh kim loi c th vng ra trong qu trnh thao tc.

BI 8: K THUT GIA C BN I. Mc tiu ca bi hc. Hc xong bi hc ny ngi hc c kh nng: - M t, nhn dng v trnh by c cng dng ca tng loi gia - Trnh by c trnh t cc bc gia c bn. - C c cc k nng c bn v gia. II. dng v thit b dy hc - Thp tm ( 30 x 30) - t song song - Gia dt - Bn tri III. Ni dung 1. Cc loi gia v cng dng a. Gia li ct n: h/92 Loi ny ch c cc rnh chy thng theo mt hng v c dng gia cc loi thp thng v nha b. Gia li ct kp: Loi ny c dng ph bin trong ngnh cng nghip c. Gia li ct th: Loi ny c dng gia cc loi vt liu mm nh: g, da, ch d. Gia c li ct hnh bn nguyt: Loi ny dng gia cc loi kim loi mm nh: ch, nhm. 2. nhm ca li ct C 4 loi gia: - Gia th - Gia trung bnh - Gia mn - Gia rt mn Cc loi gia c phn bit bng nhm v kch c khc nhau ca chng. 3. Hnh dng mt ct ngang ca gia - Gia dt -8-

- Gia bn nguyt - Gia trn - Gia vung - Gia tam gic - Gia elp h/93 4. Trnh t cc bc gia c bn a. Kp cht phi vo t t phi vo gia t v cao hn m kp t khong 10mm ri kp cht li b. Lp cn gia - Lp nh nhng cn gia vo u nhn ca chui gia. - Kim tra, hiu chnh cho cn gia v chui gia thng hng. - G cn gia vo mt b mt cng cho n khi cht. c. Cm cn gia - t u mt ca cn gia vo gia lng bn tay phi. - Cm cn gia bng cch t ngn ci ln trn cn gia cn cc ngn khc nm cht pha di. d. V tr ng thch hp - t u gia ln gia phi - Xoay ngi sang phi. - Chn tri bc sang mt bc. e. T th ng khi gia - Khi gia, chi tit c kp trn t, chiu cao t cn chn v tr ca tay khi lm vic to thnh gc vung 900 so vi cnh tay k t vai ( h4.4a). Thn ca ngi th to thnh gc 450 so vi cnh ca m t( H4.4b) - Bn chn tri t cch cnh ca bn ngui mt khong 150200 mm gc bn chn hng v bn ngui khong 300, chn phi to gc 750 (H4.4c) mt hng v hng chuyn ng ca gia khi thao tc . - Tay phi ngi th nm cn gia, ngn ci t trn cn dc theo chiu di ca gia ; tay tri t nh trn mt gia, khi y gia, t khi y phi u. 5. Thao tc gia - Mt lun nhn vo phi - u gi tri hi co trong khi di chuyn trng tm v pha trc, dng khuu tay phi t cnh sn y gia v pha trc trn mt phng nm ngang. - S dng trng lng ca c th nh hnh v - S dng ton b chiu di ca gia. - Ko gia v trong khi vn gi cho gia nm ngang (khng y xung di) - Tc y gia vo khong 30 40 ln /pht l ph hp. - Dng bn chi chi dc theo cc rnh trn mt gia.

-9-

BI 9: DA MT PHNG I. Mc tiu ca bi hc. Hc xong bi hc ny ngi hc c kh nng: - Trnh by c cc phng php gia - M t y v ng trnh t cc bc khi gia mt mt phng. - Gia c mt phng tng i phng h tr cho cng vic sa cha thuc phm vi ngh Cng ngh t II. dng v thit b dy hc - Thp tm ( 30 x 30) - t song song - Bn mp - Thc l - Bt mu - Phn - Bn tri - Gia: + Vung 350, th +Dt 250, trung bnh. + Dt 200, mn. III.Ni dung 1. Cc phng php gia a. Gia dc y gia thng v pha trc sao cho ng tm ca gia lun trng vi hng chuyn ng b. Gia cho: y gia v pha trc ng thi trt sang bn phi l mt phng php tt cho gia th, bi v lng kim loi b ct rng hn c. Gia ngang: Cm hai u ca gia v y sao cho ng tm ca gia luon vung gc vi hng chuyn ng. 2. Trnh t v yu cu k thut ca cc bc gia mt phng B1: Lm sch cc vy st Lm sch cc vy st bng cc gc cnh ca gia th. B2: Gia th - Gia mt phng ngang bng cch n gia xung mt phi. - Kim tra mt phng bng thc l hoc ke vung. - nh du nhng khu vc cao. - Gia nhng phn cao. B3: Gia phng - Dng ton b b mt ca gia, y gia theo chiu dc. - Kim tra mt phng bng thc l hoc ke vung. - 10 -

B5: Kim tra - Qut mt lp bt mu ln mt bn mp. - Ch, xt mt phng gia ln trn mt bn mp c bt mu, kim tra bt mu bm vo mt phng gia B6: Gia ln cui - Dng li ct ca gia mn. - t cc ngn tay ln trn li ct, gia nhng phn khng phng trn b mt. - Tip tc gia nhng phn cao cho n khi ch mt phng gia xung mt bn mp c bt mu thy bt mu dnh u trn mt phng gia l c 3. Nhng sai st khi gia, cch khc phc a. Sai st ph phm khi gia - Kch thc khng t - nhm b mt khng t yu cu. - B mt gia cng khng bng phng - B mt c v tr tng quan khng ph hp so vi cc b mt khc b. Cch khc phc ngn nga nhng sai st, ph phm k trn cn phi tm r nguyn nhn sinh ra loi tr, phi t chc tt ch lm vic; ngi th cn chu kh, kin nhn, tay ngh thnh tho. Khi gia cng tinh phi thao tc cn thn, cn phi c nhng dng c gia cng, dng mu thch hp. BI 10: VN HNH MY KHOAN BN I. Mc tiu ca bi Hc xong bi hc ny ngi hc c kh nng: - M t ng v y trnh t cc bc khi vn hnh my khoan bn - Vn hnh my khoan bn thnh tho v an ton - V sinh, v bo dng my khoan II. dng v trang thit b dy hc - Chi tit khoan - My khoan bn III. Ni dung 1. Trnh t v yu cu k thut ca cc bc khi vn hnh my khoan a. Thay i s vng quay ca trc chnh - M np che day ai - Ni lng vt kho - iu chnh n by cng dy ai ni lng ai. - Di chuyn dy ai n rnh puly mong mun. - Khi di chuyn dy ai, u tin tho dy ai t rnh puly c gn knh ln hn, khi lp va th lp dy ai vo rnh puly c ng knh nh hn trc.Cn thn trnh b kt tay vo gia pu-li v dy ai. - 11 -

- Ko n by cng ai v pha trong lng, cng dy ai ht c sau vn cht kho n by cng ai li. - Lp np che dy ai li. b. Di chuyn bn khoan ln v xung - Ni lng kho hm. - Quay tay quay iu chnh bn ln xung theo chiu kim ng h a bn ln cao. - Quay tay quay iu chnh bn ln xung ngc chi kim ng h h thp bn xung. - t bn chiu cao thch hp ri sit kho hm li. c. Di chuyn bn sang phi v tri - Ni lng kho hm. - y bn sang phi hoc tri bng tay. - Quay bn n ng v tr ri sit kho hm li. d. Di chuyn trcchnh ln v xung - ng pha trc ca my, cm tay quay i chnh trc chnh ln xung. - Quay tay quay iu chnh trc chnh ln xung. 2. V sinh v bo dng my khoan

BI 11: MI MI KHOAN I. Mc tiu ca bi: Hc xong bi ny ngi hc c kh nng : - M t c cc gc, cc li ct ca mi khoan. - Trnh by c trnh t cc bc mi mi khoan. - Mi c mi khoan kim loi t cc thng s k thut c bn ca mi khoan h tr cho cng vic sa cha II. dng v trang thit b dy hc - Mi khoan - Dng kim hoc thc o III.Ni dung 1. Trnh t v yu cu k thut ca cc bc thc hin mi mi khoan kim loi a. Mi li ct chnh - Gi li ct chnh ngang bng vi tay tri cm gn u mi khoa cn tay phi cm chui mi khoan. - Quay mi khoan i mt gc khong 590 so vi mt m ( HV). - Mi nh nhng, xoay v nng ln. - Vi li ct chnh cn li mi tng t. Kim tra Kim tra cc thng s sau: + Gc u (2 ) - 12 -

b.

c.

+ Chiu di li ct chnh. + Gc thot. + Gc nghing li ct ngang. Mi mng li ct ngang - Gi u mi khoan to mt gc so vi ng chu vi ca . - Khng mi li ct chnh thp hn. - Mi hai pha ca li ct ngang u nhau - Vi mi khoan, ni c chiu dy li ct ngang ln, tr lc khoan s cao do vy chiu dy li ct ngang ln c mi bt. 2. Thc hin mi mi khoan

BI 12: KHOAN L I. Mc tiu ca bi hc Hc xong bi hc ny ngi hc c kh nng: - Trnh by ng v y cc bc tin hnh khoan l. - Chn c mi khoan v khoan l ng theo yu cu ca cng vic sa cha cc chi tit c kh II. dng v trang thit b dy hc - Thp tm - Gi lau - Du bi trn - Mi khoan - Cha kho bu cp - Gi phi - t khoan - Ke vung - Mi vch - Chm du - Ba ngui - Thc cp III.Ni dung 1. Trnh t v yu cu k thut ca cc bc khoan l a. Ly du v chm du tm b. Kp vt ln t c. Lp mi khoan ln bu cp - Kim tra ng knh mi khoa bng thc cp. - Lau sch chui v lp mi khoan vo bu cp. - Vn cht bu cp bng cha kho. - Quay th trc chnh v kim tra ng tm ca mi khoan d. Thay i tc trc chnh - 13 -

e. iu chnh v tr ca bn my khoan - t t khoan trn bn khoan. - Quay tay quay di chuyn bn my i ln sao cho b mt phi cch u mi khoan khong 20mm. - Sit kho hm, c nh bn my v tr lm vic. - iu chnh chiu su thch hp ca mi khoan bng ai c chn. f. iu chnh mi khoan vo v tr khoan - iu chnh tm mi khoan vo du chm tm. - Gi t bng tay tri v n nh mi khoan, khoan th sau nng mi khoan ln v kim tra v tr. 2. Khoan l - n u mi khoan. - Cho du bi trn. - Thnh thong dng trc chnh, ct b phoi dy. - Gim lc n khi l khoan gn thng 3. Ch - Khng c dng gng tay trong qu trnh khoan, gng tay c th b qun vo mi khoan gy tai nn. - Khi khoan nhng l c ng knh ln, tr lc ct s cao do vy t cn c bt cht vi bn my khoan bng bulng chng xoay. - Lun eo knh bo h trong khi khoan. BI 13: CT KIM LOI BNG CA TAY I. Mc tiu bi hc Hc xong bi ny ngi hc c kh nng: - Trnh by c cu to v cng dng ca ca tay v cch lp li ca tay - Trnh by ng cc bc v yu cu k thut ca ct kim loi bng ca tay. - Ct cc thanh thp bng ca tay t cc yu cu k thut ct. II. dng v thit b dy hc - Thp thanh - t - Khung ca tay - Li ca - Vt du III. Ni dung 1. Cc loi khung v li ca tay a. Cc kiu khung ca - Khung ca c nh chiu di - Khung ca c th thay i chiu di Hnh 3.65/100 b. Cc kiu li ca hnh 3.66/100 - 14 -

2. Trnh t ct bng ca tay a. T th ng ca ngi th khi ca Khong cch gia t v ngi th khong 200mm. Khi thao tc, ngi th ng thng, chch mt gc 450 so vi ng tm ca t (h 6.5/110), chn phi to vi chn tri mt gc khong 60700. Ngi th dng c hai tay gi ca, tay phi gi cht tay nm ca khung ca trong lng bn tay (h 6.6a), tay tri t phn cui ca khung ca (h 6.6c). p lc li ct ln b mt cn ca thc hin bng tay tri, cn tay phi thc hin chuyn ng y li ca i li u. Qu trnh ct bao gm hai hnh trnh: hnh trnh ct khi li ca y v pha trc v hnh trnh khng ct khi li ca y li v pha ngi th. hnh trnh li v, khng c n li ca xung b mt gia cng v lm li ca b cn, mn, gy li ct; hnh trnh ct cn y li ca i u, thng ming ct c thng. b. Lp li ca vo khung ca - Lp li ca vo khung ca sao cho rng ca hng v pha ai c hnh con bm ( tai hng). - Vn tai hng ko cng li ca. c. Kp phi vo t - t phi vo t sao cho v tr ct cch mp t khong 10mm. - Hiu chnh phi cho ngang bng ri kp cht t li. d. To im bt u ct - t im u ca tay ca vo ch lm ca lng bn tay phi. Nm cht tay ca bng cch t ngn ci ln trn cn cc ngn khc nm pha di caa tay ca. - t mng tay ci vo v tr ct theo phng thng ng. - t li ca st vo mng tay, y v ko ca chm. e. Ct phi - Cm ca chc chn bng c hai tay. - p ca xung v y thng v pha trc. - y ht chiu di ca li ca. - khi ko ca v khng dng lc p xung. - Tra du mt ln trong khi ct. - Khi ct gn t dng tay tri phi trnh ri vo chn. 3. Thc hnh ct kim loi bng ca tay a. Ct thp trn - u tin t ca ngang bng ri ct - Tip sau t ca hng xung di v pha trc v ct. - Cui cng t ca hng xung di v pha ngi ct v ct. - tip tc ct theo trnh t trn (nh hv) cho n t. b. Ct thp thanh - u tin ca hng xung di v pha trc ri ct - Tip theo ca hng xung di v pha ngi ct v ct - Cui cng t ca ngang bng v ct - Tip tc ct theo trnh t trn cho n t - 15 -

BI 14: CT REN TRONG, CT REN NGOI BNG BN REN V TAR I. Mc tiu ca bi Hc xong bi ny ngi hc c kh nng: - Trnh by c cu to, cng dung, cch s dng cc loi bn ren, taroo v phng php ct ren. - Chn ng dng c, chun b phi v thc hin ct ren ng trnh t, m bo yu cu k thut, an ton. - Ct c ren trong cho nhng l ren b chn ren trn thn ng c II. dng v trang thit b dy hc - Thp tm khoan l v gia cng gia - Mi tar - Tay quay tar - Ke vung - t bn - Phi thp trn - Bn ren - Tay quay bn ren - Gia - ai c kim tra III. Ni dung 1. Ct ren bng tar a. Kp cht phi vo t t phi vo gia t, mt phi cao hn m kp t khong 5 mm ri kp cht li. b. Lp mi ta r vo tay quay - S dng mt tay quay c chiu di ph hp vi ng knh ca mi ta r. - Vn tay quay kp cht mi ta r trong tay quay ta r. c. t ta r vo l - ng trc t, chn bc rng. - Cm phn gia ca tay quay bng tay phi. - t mi ta r v l theo chiu thng ng. - Dng hai tay gi cho tay quay thng bng. - Xoay t 2 n 3 ln ng thi n p xung. d. Hiu chnh nghing ca mi ta r - Kim tra s thng ng ca mi ta r bng mt ke vung hai v tr vung gc vi nhau. - Chnh li mi ta r cho thng ng nu cn thit. - Lm li hai thao tc trn e. Ct ren - Dng lc ca hai tay quay tay quay ng thi gi cho tay quay thng bng. - Tra du khi cn thit. - Khi ct ren, u tin quay mt cung di, sau quay ngc tr li mt phn trc khi tip tc quay ct tip ren. - 16 -

f. Tho mi ta r - Dng hai tay gi tay quay thng bng, quay tay quay theo chiu gc chiu vi chiu khi ct ren mt cch nh nhng, trnh khng lm mi ta r b lch vo - Khi tho ra gn ht, dng tay tri cm mi ta r trnh b ri. - Sau khi s dng lm sch mi ta r bng bn chi. 2. Ct ren bng bn ren a. Lp bn ren vo tay quay - Xoay vt iu chnh m rng ng knh l lp bn ren. - t bn ren vo tay quay vi mt trc bn trn. - Hiu chnh cho vt tay quay trng vi l bn ren ri vn cht li. b. Kp phi vo t t phi vo gia t v thng ng ri kp cht t li c. Bt u ren - Quay bn ren sao cho mt trc ca bn ren quay xung di, t mt bnn ren thng bng trn u phi (mt bn ren vung gc vi ng sinh ca phi). - Bt u ct ren bng cch quay tay quay ng thi p xung di. Kim tra vung gc ca bn ren. - Tho tay quay ra v lm li bc kp phi vo t v bc bt u ren. d. Ct ren - n u hai tay v gi cho tay quay lun thng bng. - Khi ct ren, u tin quay mt cung di sau quay ngc tr li mt phn, ri li quay tip, c nh th ct ren cho n chiu di xc nh. - Lau sch phi v tra du khi cn thit. e. Tho bn ren Quay tay quay nh nhng vi chiu ngc chiu ct ren, khi gn ra ht cn ch trnh ri. f. Kim tra ren Dng ai c kim tra vn vo ren va ct kim tra ren g. Lm li ng tc - Nu ren b cht, ni lng bn ren, iu chnh vt ri ct li ren. - Lm li cc bc ct ren, tho bn ren v kim tra ren. 3. Cc dng sai hng, nguyn nhn v cch khc phc Nhng yu t gy nh hng ti qu trnh ct ren. - Bn ren b mn s khng ct c ren m bo cc kch thc k thut. - Rng ct b m. - Qu trnh ct khng c thao tc quay bn ren tr li. - La chn ng knh ca bn ren khng thch hp . - Bn ren khi ct nghing mt gc so vi trc ca phi. - Khi ct khng dng du bi trn. * Tay quay bn ren - Dng mt tay quay bn ren sao cho ph hp ( kht) vi ng knh ngoi ca bn ren. - 17 -

* Ghi ch. - ng knh ca bn ren c th iu chnh c bng vt iu chnh, khi cho php dng cng mt bn ren ct ren th v ren tinh. - Pha trc ca bn ren l pha c vt cnh nhiu hn, v thng ghi ng knh danh ngha ca bn ren. - Khi ct ren u th hai ca cng mt thanh thp ( ct ren hai u), tt nht nn t mt ai c x trn phn cui ca ren ct ri kp chng vo t bo v phn ren ct.

BI 15: NN, UN KIM LOI I. Mc tiu bi hc Hc xong bi ny ngi hc c kh nng: - Chn ng dng c un, nn thch hp cho tng cng vic c th. - Un, nn cc loi thp c tit din trn, rng thng dng trong ch taoh t theo ng trnh t, m bo yu cu k thut, an ton. - S dng v bo m yu cu k thut, an ton. I. dng v trang thit b dy hoc II. Ni dung 1. K thut nn thng Chi tit cong vnh c th kim tra bng mt hoc t chi tit ln bn phng nh gi mc cong vnh qua khe h gia chi tit v mt bn. Dng phn nh du nhng ch cong vnh trn chi tit. Khi nn thng cn xc nh ch no trn chi tit cn dng ba g, ba g phi chnh xc, ng v tr, u trn chiu di ng cong v gim dn t ch cong ln nht n ch cong nh nht. Chi tit sau khi nn c kim tra thng bng thc kim, bn phng. a. Nn thng tm kim loi: Cng vic c thc hin theo th t sau: dng phn nh du ch cong vnh, t chi tit ln e hoc bn nn, hng ch cong ln trn, tay tri gi mt u chi tit, tay phi dng ba nh vo ch li trn chi tit. Chi tit cng dy, cong vnh cng nhiu, lc nh ca ba cng ln v gim dn khi cong ca chi tit gim. Khi nn cc di, bng kim loi c th lt ln lt xung cc mt nn. thng sau khi nn c kim tra bng mt, chnh xc hn th dng bn ly du phng kim tra khe sng hoc t thc kim ln b mt chi tit Nhng sai st, ph phm thng thy khi nn thng l do xc nh v tr nh ba khng chnh xc, lc nh ba khng u, nh ba khng ng v tr, li hiu vt lm, sy st trn b mt chi tit.

- 18 -

b. Nn tm kim loi mng: trc khi nn cn tin hnh kim tra v nh du cong vnh. Sau t chi tit ln bn nn, tay tri gi chi tit, tay phi dng ba nh t cnh bn n ch li cao. L nh ba gim dn khi cong vnh gim (h5.1b). Nn cc tm kim loi mng hn, c th dng ba g (v) nn (5.2a), vi cc l kim loi rt mng, cn dng bn phng l, vut phng (h5.2b) c. Nn phi cn trn, ngn: Phi cc loi trc thng c nn theo hai cch + Nn bng ba tay trn bn nn, ngm thng bng mt + Nn trn my p, phi c g trn hai khi V, phn cong li hng ln trn v dng my p xung. d. Nn chi tit sau khi ti: Sau khi ti chi tit d b cong vnh do thay i nhit t ngt ( khi nung v nhng chi tit vo nc hoc du). Tu theo tng loi chi tit chn bin php nn thng sau khi ti: vi chi tit chnh xc, khng c li vt sau khi nn, lc phi dng cc loi ba nn td vt liu mm ( ng, ch). Vi chi tit d b ko gin, nn dng ba nng 200- 600g, u ba c ti hoc dng ba nn u vt (h5.3). Cc chi tit c chiu dy ln hn 5mm, nu ch ti lp b mt, khi ch lp kim loi chiu su 1 -2mm c cng cao, cn trong li vn do, c th dng ba nn nh cch nn thng thng. Cc chi tit mng (<5mm) thng c ti th tch ton b chi tit, khi khng dng ba g vo ch li ln m ngc li g vo ch lm, kt qu l cc th kim loi ch lm b ko cng ra theo tc dng ca ba, cn th kim loi ch li nn li lm chi tit tr li thng. Hnh 5.4 trnh by cch nn thc gc, nu sau khi ti, gc nh hn 90 0, khi ba cn tc dng vo nh ca gc bn trong (h 5.4a); nu gc ln hn 900 , ba cn tc dng vo nh pha bn ngoi (h5.4b), nh s ko thc gc dn tr v gc ng (900) Trong trng hp tm chi tit sau nhit luyn b cong vnh theo c mt phng v mt bn, khi trc ht nn theo mt phng trc ri sau mi nn mt bn. 2. Un kim loi a. Xc nh kch thc ca phi khi un Vic xc nh cc kch thc ca phi trc khi un da trn s tng ng gia chiu di ca phi v chiu di lp trung ho ca chi tit un. Xc nh v tr ca lp trung ho c th da theo cc bng tra trong c s tay chuyn ngnh. n gin trong tnh ton v thun tin cho s dng, trong iu kin lm vic nh my c th dng phng php tnh ton theo cc s c th. - di ca phi un gc (h 5.16): c xc nh bng tng chiu di ca cc on thng v phn cong to thnh gc qua tr s hiu chnh theo cng thc: L = L1 + L2 + b. Mmen un v lc un

- 19 -

Gi tr ca mmen un v lc khi un c xc nh t iu kin cn bng mmen ca n vi mmen ni lc, trong mmen ni lc bao gm mmen sinh ra t cc ng sut php tuyn trong vng bin dng (ko v nn). xc nh mmen ni lc cn phi bit s phn b ng sut theo tit din ngang v tr s ng sut ln nht i vi mc bin dng cho. Trong cc ti liu chuyn ngnh c cc bng a ra cc s phn b g sut thc t c xy dng t cc l thuyt bin dng do c tnh n cc iu kin thc t ca qu trnh un. c. Phng php un ng Un ng c th thc hin bng nhiu phng php: Un trn nhng g, un nm gia hai con ln (h5.18a), un trn cc my un chuyn dng ( h5.18b), un trn cc khun dp (h 5.18c v d).

BI 16: CO R KIM LOI I. Mc tiu bi hc Hc xong bi ny gi hc c kh nng: - Trnh by c cu to, cng dng, cch s dng cc loi dao co v phng php mi sa dao co. - Chn ng dng c v co c mt phng, mt cong ng trnh t, m bo yu cu k thut v an ton. - Xc nh c cc dng sai hng thng gp v cch khc phc. II. dng v trang thit b dy hc III. Ni dung 1. Khi nim a. KN v phng php co Co l phng php gia cng tinh b mt kim loi dng dng c l dao co bc i lp kim loi rt mng lm cho b mt t chnh xc v nhn bng b mt cao. Co dng gia cng cc mt phng, mt nh hnh nh co b mt dn hng, sng trt ca my cng c, co b mt ca cc dng c dng kim tra, o lng, co b mt cong trn gi B mt phng sau khi co khng nhng t c phng cao m trn b mt co c th gi c lp du bi trn, gim c hin tng n mn khi hai b mt tip xc ca hai chi tit c chuyn ng tng i vi nhau. B mt gia cng bng phng php co c th t chnh xc t , 0,01 0,005 mm, co bc i mt lp kim loi rt mng 0,002 0,005mm, lng d li cho co thng nh, ph thuc vo kch thc chiu di, chiu rng ca mt phng hoc ng knh v chiu di ca b mt tr cn co. B mt trc khi co thng c gia cng ngui hoc dng cc phng php gia cng ct gt khc ( phay, bo, tin). b. R - 20 -

R b mt l bi bt nghin mn ln b mt ca hai chi tit s lp ghp vi nhau khi s dng, cho chng tip xc v chuyn ng tng i vi nhau. Trong qu trnh chuyn ng, bt r mn s r, sa cho hai b mt bo m tip xc u, kn kht. 2. K thut co r Cht lng v nng sut khi co ph thuc nhiu vo b mt trc khi co. Thng thng b mt ny c gia cng trc bng phay, bo i vi mt phng. L trc khi co thng c khoan, khot, doa. khng phng ca b mt trc khi co c kim tra bng khe sng khng ln hn 0,1mm vi cc chi tit c chiu di n 500mm, t 0,2 0,3mm vi chi tit c chiu di ln hn. 3. Co mt phng Trc khi co phng, trn b mt bn kim phng, ngi ta xoa mt lp sn mu mng ( h 11.4a). B mt cn co c lm sch bng bn chi v d mm, sau t b mt tht cn thn trn b mat bn kim phng v y nh. Sau 2 -3 vng chuyn ng trn bn kim phng ( h11.4b), chi tit c nhc ra, b mt c phng l b mt c cc im dnh sn phn b u, cn b mt cha phng c s im dnh sn phn b khng u ( h 11.4c). Nng sut khi co ph thuc nhiu vo vic g t chi tit trc khi co . Chi tit phi c g t chac chn, kp cht, v tr d thao tc, d kim tra. H 11.5 l mt g ga t chi tit trc khi co, chi tit rnh mng c A cn co c g t trn tm 1 v kp cht nh c cu n kp kiu ren vt 2. Thn 3 l c cu c th quay trong mt phng thng ng v c c nh bng vt 4. Tm 1 c th quay trong mt phng nm ngang cng vi 5. Nh cch g t nh vy c th to c v tr thun li cho ngi cng nhn khi thao tc. Vi cc chi tit ln, nng cn co, trc ht c nh chi tit ln sn, b, dng bn kim phng ph sn y trt trn b mt cn co. Qu trnh co bt u bng vic dng dao co ht i lp kim loi cao nht ( cc vt c dnh sn). Khi co, tay phi nm vo chui dao co, tay tri t ln thn dao co ( h 11.6). Dao co t nghing mt gc 25 30 0 so vi b mt gia cng. Khi co bng dao co phng thng dng cch co y, cn khi co dao co u cong thng dng cch co ko. nng cao cht lng b mt, khi co chia ra nhiu ln co: co th, co bn tinh v co tinh. Khi co th dng dao co c chiu rng 20 30mm, hnh trnh co 10 -15mm, mi hnh trnh co bc i lp phoi dy 0,02 0,05mm. Co bn tinh dng dao co rng 12 15mm, hnh trnh co 5 10mm, mi hnh trnh co bc i lp phoi dy 0,01 0,02mm. Co tinh dng khi cn gia cng chi tit rt chnh xc, dng do rng 5 12mm, hnh trnh co 3 5mm ( vt co rt nh), lng phoi bc i nh hn 0,01mm. B mt sau khi co t yu cu l b mt khng c vt xc, vt lm su ca dao co, b mt phi c vn u v nh. phng ca b mt sau khi co c nh gi qua s im (vt) dnh sn trong mt din tch hnh vung kch thc 25 x 25mm (khung vung kim tra) (H 11.6c). - 21 -

4. Co cc b mt nh hnh, b mt cong ( v d: b mt gi d) thc hin theo cch sau ( h 11.7a): dng c trc hoc trc kim c dng ng knh c bi ln mt lp sn mu mng v lp ln gi , n cho quay trn v ly trc ra, sau tm nhng im cao dnh sn co bng dao co ba cnh ( h 11.7b). Dng tay phi cm vo chui dao co 2 v quay i khi co, tay tri 3 n dao co vo b mt gia cng, dao co t hi nghing so vi b mt cn co co b mt vo phn gia ca li ct. B mt sau khi co c kim tra bng dng li lm t xenlul. BI 16: GIA CNG CHI TIT BNG DOA TAY Mc ch: Hnh thnh k nng s dng doa tay. Vt liu: Thp tm ( 16 x 64 x 72mm) khoan l. Thit b, dng c: - Mi doa tay - Tay quay; - Ke vung. 16.1. Kp phi vo t t phi vo gia t, hiu chnh phi cho ngang bng, mt trn ca phi cao hn m kp ca t khong 5mm. Kp cht phi 16.2. t mi doa vo l Gi mi doa cho thng ng, dng c hai tay quay theo chiu kim ng h. 16.3. Kim tra vung gc ca mi doa. Dng ke vung kim tra vung gc ca mi doa so vi b mt phi hai v tr vung gc vi nhau. 16.4. Doa l - Tc dng u lc hai tay. - Ch quay theo chiu kim ng h - Tra du khi doa. - Quay chm. - Quay u trong qu trnh doa. - Thng xuyn gi cho tay quay thng bng. 16.5. Tho mi doa - Va xoay tay quay theo chiu kim ng h va ko mi doa ln trn v ra ngoi. -Lm sch mi doa bng bn tri * Cc thng s ca doa tay - Doa tay + Doa tay l mt loi dng c c s dng nguyn cng cui cng khi gia cng cc l yu cu bng v chnh xc. + Chui ca mi doa hnh vung v c thit k ph hp vi tay quay + Phn li ct ca mi doa c cht cn khong 10 u nt - Cc b phn ca mi doa. - Chun b l doa. - 22 -

+ Nu lng kim loi ct i l qu nhiu, lc ct s ln, hin tng b m mi doa hoc b mt l khng nhn s xa ra. + Nu lng kim loi ct i t, mi doa s trt trong l, phi dng doa. - Cc tiu chun v lng d kim loi ct khi doa 16.6. Cht cn. ng knh danh ngha ca cht cn c th hin bng ng knh ca u nh hn (d)

- 23 -

You might also like