MC LC

Ni dung Mc lc Phn m u I- L do chn ti 1. C s l lun 2. C s thc tin II- Mc ch nghin cu III- Nhim v ca ti IV- i tng v phm vi nghin cu 1. i tng nghin cu 2. Phm vi nghin cu 3. Thi gian thc hin V- Phng php nghin cu 1. Phng php thc tin 2. Phng php kim tra, nh gi Phn ni dung I- Ni dung nghin cu 1. nh hng chung 2. Phn loi bi tp v phng php gii bi tp II- Kt qu nghin cu v trin vng ca ti Phn kt lun Nhn xt ca t chuyn mn Nhn xt ca Hi ng nh trng Ti liu tham kho

Trang 1 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 5 5 5 6 17 18 19 20 22

PHN M U I- L DO CHN TI 1. C s l lun Gia bi tp v l thuyt hc trn lp c mt khong cch nht nh. Hc sinh hc tt l thuyt cha chc hc sinh vn dng lm c bi tp. Vy hng dn gii bi tp gip cc em c k nng gii quyt vn trong cc tnh hung c th. Cc vn hc sinh nghin cu v hiu c vn cng l mt trong nhng yu t gip hc sinh hng th hn trong hc tp b mn. Kin thc hc tp ca mn hc rt rng, trc nhiu bi ton c rt nhiu nh hng v c nhiu kin thc lin quan. Nu s nh hng ca hc sinh khng ng th lm cho cc em mt rt nhiu thi gian v kh gii quyt c cc bi ton. V vy vic phn loi cc bi ton v a ra mt s nh hng gip cc em c ci nhn c th hn. Gip cc em gii quyt c bi ton nhanh hn. Kh nng t duy ca hc sinh cn hn ch nn vic hng dn cc em gii bi tp gip cc em rn luyn kh nng t duy. hc tp mn Vt l t kt qu cao th ngoi vic nm vng l thuyt cn phi bit ng dng l thuyt vo gii bi tp mt cch thnh tho nhng gii bi tp thnh tho th vic nh hng, phn loi bi tp l v cng cn thit. 2. C s thc tin Trong mn Vt l trng trung hc c s, bi tp C hc tng i kh i vi hc sinh. Trong phn C hc th bi tp v n by c nhiu dng nht trong cc my c n gin. Lm th no gii bi tp v n by mt cch n gin hn? l cu hi t ra khng ch t ra i vi ring ti m l cu hi chung cho nhng gio vin v hc sinh mun nng cao cht lng dy v hc. Hin nay trn th trng c rt nhiu loi sch bi tp nng cao nhm p ng nhu cu hc tp ca hc sinh nhng qua tham kho mt s sch ti nhn thy, a phn cc sch ny u a ra cc bi tp c th v hng dn gii. Cc bi tp thuc nhiu dng khc nhau c t k tip nhau, cc bi tp cng loi li t cch xa nhau hoc trong mt quyn sch khng c cc dng bi tp c bn v n by. Ni chung l cc sch vit ra cha phn loi cc dng bi tp mt cch c th. Chnh v cch vit sch nh vy dn n vic cc gio vin trong qu trnh ging dy rt mt nhiu thi gian cho vic u t trong mt tit dy, cn hc sinh lm bi tp mt cch trn lan v lm bi no bit bi , khng c phng php gii chung nn kt qu hc tp cha t hiu qu cao. Vic hc tp tr nn kh khn hn v gy cho cc em c nhiu nn ch khi mun t nng cao kin thc ca mnh.

V l do trn, qua nhiu nm cng tc vi nhng hiu bit v cht kinh nghim ca bn thn, ti mnh dn nu ln mt s suy ngh ca mnh v: Phn loi v phng php gii bi tp v n by vi mong mun hot ng dy v hc ca gio vin cng nh hc sinh s thu c kt qu cao hn. Ngoi ra, cng mun to ra hng i mi trong vic tham kho cc loi sch bi tp nng cao. II - MC CH NGHIN CU Vic nghin cu ti Phn loi v phng php gii bi tp v n by nhm gip gio vin ging dy c h thng v c hiu qu hn. Ngoi ra cn gip ngi hc d xem, d hc hn trong vic t hc, t tm ti nghin cu. III- NHIM V CA TI a ra cc kin thc c bn v n by. Nu bt c trng tm ca my c n gin thng qua cc bi ton v n by. IV- I TNG V PHM VI NGHIN CU 1. i tng nghin cu Phng php gii bi tp Vt l. 2. Phm vi nghin cu ti c thc hin vi hc sinh mt s lp khi 8 trng THCS B Sao 3. Thi gian thc hin Nm hc 2012 2013. V- PHNG PHP NGHIN CU Trong qu trnh nghin cu v lm ti ny ti s dng cc phng php nghin cu sau: 1. Phng php thc tin Trong qu trnh ging dy v t bi dng kin thc ti nhn thy c rt nhiu sch nng cao, cc bi tp c trong sch l cc bi tp thuc nhiu th loi khc nhau nhng li khng theo h thng, khng phn loi r rng. V vy vic t nghin cu v gii cc bi tp c nhiu kh khn. Ngoi ra vic t bi dng nng cao kin thc ca hc sinh trong khi tham kho sch cng cha t hiu qu cao. Do vy ti cho rng cn phi c phng php gii chung cho mt loi ton, loi bi tp gip ngi dy cng nh ngi hc c nh hng gii nhanh m khng phi t duy nhiu. 2. Phng php kim tra, nh gi. 3

Vi phng php ny ti c th tin hnh di hai dng kim tra vi mc ch nm bt s nhn thc kin thc ca hc sinh v k nng lm bi tp ca hc sinh. a) Kim tra ming b) Kim tra thc t Gio vin ging mt tit khng phn loi bi tp v mt tit phn loi bi tp hai lp khc nhau. Cui cng so snh kt qu nm bi v k nng lm bi tp ca hc sinh sau hai gi dy.

PHN NI DUNG I - NI DUNG NGHIN CU 1. nh hng chung Bi tp v n by rt a dng nhng lm cc bi tp trc tin ngi hc phi nm vng c cc khi nim c bn nh: Khi nim n by, cnh tay n ca lc. Ngoi vic nm vng khi nim, ngi hc cng phi bit xc nh cc lc tc dng ln n by v nm c iu kin cn bng ca n by. Khi hiu r cc khi nim th vic tin hnh gii bi ton s thun li hn. Vi mi bi ton v n by, cn phi phn tch c th nh : * u l im ta ca n by? Vic xc nh im ta cng khng n gin v n by c nhiu loi nh: im ta nm trong khong hai lc (Hnh A) O F1 Hnh A im ta nm ngoi khong hai lc (Hnh B) F1 O F2

F2 Hnh B Ngoi ra trong mt bi ton v n by cn c th c nhiu cch chn im ta v d nh hnh C B T A

F Hnh C Ta thy, hnh C c th chn im ta ti im B khi ny c hai lc tc dng ln n by l lc F ti im O v lc th hai l lc cng T ti im A.

Cng c th chn im ta ti im A khi ny cng c hai lc tc dng ln n by l lc ko F ti im O v phn lc ti B. * Cc lc tc dng ln n by c phng chiu nh th no? * Xc nh cnh tay n ca cc lc Theo nh ngha : Khong cch gia im ta O v phng ca lc gi l cnh tay n ca lc. Vic xc nh cnh tay n ca lc rt quan trng v nu xc nh sai s dn n kt qu sai. Trn thc t hc sinh rt hay nhm cnh tay n vi on thng t im ta n im t ca lc. Sau khi phn tch c th p dng iu kin cn bng ca n by gii bi ton. 2. Phn loi bi tp v phng php gii bi tp Bi tp v n by c rt nhiu loi c th c th chia ra lm nhiu loi nh sau: Loi 1: Xc nh lc v cnh tay n ca lc Bi ton1: Ngi ta dng mt x beng c dng nh hnh v nh mt cy inh cm su vo g. a) Khi tc dng mt lc F = 100N vung gc vi OB ti u B ta s nh c inh. Tnh lc gi ca g vo inh lc ny ? Cho bit OB bng 10 ln OA v = 450. b) Nu lc tc dng vo u B vung gc vi tm g th phi tc dng mt lc c ln bng bao nhiu mi nh c inh? * Phng php : B Xc nh cnh tay n ca lc F v FC F F V FC vung gc vi OA nn OA l cnh tay n ca FC O A a) V F vung gc vi OB H nn OB l cnh tay n ca F FC b) V F c phng vung gc vi mt g nn OH l cnh tay n ca F sau khi xc nh ng lc v cnh tay n ca lc ta p dng iu kin cn bng ca n by v tnh c cc i lng cn tm Li gii: a) Gi FC l lc cn ca g. Theo quy tc cn bng ca n by ta c: FC . OA = F.OB F .OB = F .10 = 100 N .10 = 1000 N FC = OA b) Nu lc F vung gc vi tm g, lc ny theo quy tc cn bng ca n by ta c: 6

FC.OA = F.OH Vi OH = OB ( v OBH vung cn) 2

F ' = OA.FC . 2 = OA . 2.1000 = 100 2 (N) OB 10.OA /S: 1000 N; 100 2 Bi ton 2: Hai bn kim loi ng cht tit din u c cng chiu di l = 20cm v cng tit din nhng c trng lng ring khc nhau d1 = 1,25 d2. Hai bn c hn dnh li mt u O v c treo bng si dy. thanh nm ngang ngi ta thc hin hai bin php sau: a) Ct mt phn ca thanh th nht v em t ln chnh gia ca phn cn li. Tm chiu di phn b ct. b) Ct b mt phn ca bn th nht. Tm phn b ct i. l O * Phng php: Trong mi ln thc hin cc bin php cn xc nh lc tc dng v cnh tay n ca lc. + bin php 1: V ct mt phn ca bn th nht v li t ln chnh gia ca phn cn li nn lc tc dng khng thay i, cnh tay n ca lc ny th thay i. + bin php 2: Do ct b mt phn ca bn th nht nn c lc v cnh tay n ca lc u thay i. Khi xc nh c lc v cnh tay n ca lc ta p dng iu kin cn bng ca n by vo gii bi ton: Li gii: a) Gi x l chiu di phn b ct. Do c t ln chnh gia ca phn cn li nn trng lng ca bn th nht khng thay i V thanh nm cn bng nn ta c: lx l P. = P2 . 1 2 2

Gi S l tit din ca mi bn, ta c: d1sl. lx l = d2 sl. 2 2

x O

d1 (l-x) = d2(l) d x = (1 2 )l d1 Vi d1 = 1,25 d2 l = 20 d2 ).20 = (1 0,8)20 = 4 x = (1 1,25d2

Vy chiu di phn b ct l: 4 cm b) Gi y l phn b ct b i trng lng cn li ca bn l ly P' = P . 1 1 l ly l = P2 . Do thanh cn bng nn ta c: P ' . 1 l 2 d1s(l y )( l y ) = d2 sl. l 2 2 d (l y)2 = 2 l 2 d1 d y 2 2ly + (1 2 )l 2 = 0 d1 y 2 40 y + 80 = 0 = 400 80 = 320 => = 8 5 17,89 y1 = 20 + 8 5 > 20 cm y1 = 20 8 5 20 17,89 = 2,11 (cm) Vy chiu di phn b ct b l 2,11 cm S: 4 cm; 2,11 cm Loi 2: Chn im ta ca n by Bi ton 1: Mt chic x khng ng cht di l = 8 m, khi lng 120 kg c t hai u A, B ln hai bc tng. Trng tm ca x cch u A mt khong GA = 3 m. Hy xc nh lc ca tng ln cc u x
FA A G B FB

* Phng php: - Do x c hai im ta (hai gi ) x chu tc dng ca ba lc FA, FB v P. Vi loi ton ny cn phi chn im ta - tnh FA phi coi im ta ca x ti B. - tnh FB phi coi im ta ca x ti A. p dng iu kin cn bng ca n by cho tng trng hp gii bi ton. Vi loi ton ny cn ch : cc lc nng v trng lc cn tho mn iu kin cn bng ca lc theo phng thng ng c ngha P = FA + FB. Bi gii: Trng lng ca x bng: P = 10.120 = 1200 (N) Trng lng ca x tp trung ti trng tm G ca x. X chu tc dng ca 3 lc FA, FB, P tnh FA ta coi x l mt n by c im ta ti B. x ng yn ta c: GB 3 = 1200. = 750 (N) AB 8 tnh FB ta coi x l mt n by c im ta ti A x ng yn khi: FA.AB = P.GB = FA = P. GA 3 = 1200. = 350 (N) AB 8 Vy lc ca bc tng u A l 750 (N), ca bc tng u B l 350 FB.AB = P.GA = FB = P. (N). S: 750 (N), 350 (N) Bi ton 2: (p dng) Mt ci so c treo theo phng nm ngang bng hai si dy AA v BB. Ti im M ngi ta treo mt vt nng c khi lng 70 kg. Tnh lc cng ca cc si dy AA v BB. A B Cho bit: AB = 1,4 m; AM = 0,2m. TA TB B

A Bi gii: Trng lng ca vt nng l: P P = 10.70 = 700 (N) Gi lc cng ca cc si dy AA v BB ln lt l: TA v TB. Ci so chu tc dng ca 3 lc TA, TB v P. tnh TA coi so nh mt n by c im ta ti B.

 so nm ngang ta c: TA.AB = P.MB P.MB (1, 4 0,2) T = =700. = 600( N) A AB 1,4 tnh TB coi A l im ta. so nm ngang ta c: TB.AB = P.MA

P.MA 0, 2 T = =700. = 100( N) B AB 1, 4 Vy: Lc cng ca si dy AA l 600 (N) Lc cng ca si dy BB l 100 (N) S: 600 (N); 100 (N) Loi 3: Khi n by chu tc dng ca nhiu lc * Phng php: - Xc nh tt c cc lc tc dng ln n by - Xc nh cc lc lm n by quay theo cng mt chiu p dng quy tc sau: n by s nm yn hoc quay u, nu tng tc dng ca cc lc lm n by quay tri bng tng tc dng ca cc lc lm n by quay phi Bi ton 1: Mt chic x ng cht tit din u. Khi lng 20 kg, chiu di 3 m. T hai u ln hai bc tng. Mt ngi c khi lng 75 kg ng cch u x 2m. Xc nh xem mi bc tng chu tc dng mt lc bng bao nhiu? Bi gii:
FA A G O B FB

P1

Cc lc tc dng ln x l: - Lc FA, FB - Trng lng ca x P = 10.20 = 200 (N) - Trng lng ca ngi P1 = 10.75 = 750 (N) V x ng cht tit din u nn trng tm ca x s chnh gia x => GA = GB = 1,5 m Gi s ngi ng O cch A l OA = 2 m tnh FB coi u A l im ta, p dng quy tc cn bng ca n by khi c nhiu lc tc dng ta c: 10

FB.AB = P.AG + P1.AO P. AG + P1.AO 200.1,5 + 750.2 = = 600 (N) => FB = AB 3 FA.AB = P.GB + P1.OB P.GB + P1.OB 200.1,5 + 750.1 = = 350 (N) => FA = AB 3 Vy mi tng chu tc dng mt lc l 600 (N) vi tng A v 350 (N) vi tng B S: 600 (N), 350 (N) Bi ton 2: Mt ngi mun cn mt vt nhng A O B trong tay khng c cn m ch c mt thanh cng c trng lng P = 3N v mt C C qu cn c khi lng 0,3 kg. Ngi y t thanh ln mt im ta O trn vt vo u A. Khi treo qu cn vo u B th thy h thng cn bng v thanh nm ngang. o khong cch gia vt v im ta thy: 1 1 OA = l v OB = l 4 2 Hy xc nh khi lng ca vt cn cn. Bi gii Cc lc tc dng ln thanh AC - Trng lng P1, P2 ca cc vt treo ti A v B l - Trng lng P ca thanh ti trung im ca thanh OI = thanh cn bng 4 P1 = OA = P.OI + P2.OB O I B P.OI + P2 .OB C A => P1 = OA Vi P2 = 10 m P2 P P2 = 10.0,3 = 3 (N) P1 l l 3.OI + 3.OB 3. 4 + 3. 2 P = = 9 (N) 1 l OA 4 P 9 Khi lng ca vt l: m = 1 = = 0,9 (kg) 10 10 S: 0,9 kg Loi 4: Lc y Acsimt tc dng ln vt treo n by Vi dng ton lin quan n lc y Acsimt cn nh mt s cng thc hay s dng: 11

FA = d.V. Trong : FA l lc y Acsimt D l trng lng ring ca cht lng V l th tch cht lng b vt chim ch Cn nh cc quy tc hp lc + Hp lc ca hai lc F1, F2 cng phng ngc chiu c ln l: F = | F1- F2 | + Hp lc ca hai lc F1, F2 cng phng cng chiu c ln l F = F1 + F2 * Phng php gii ca dng ton lin quan n lc y Acsimet - Khi cha nhng vt vo trong cht lng, n by thng bng xc nh lc, cnh tay n v vit c iu kin cn bng ca n by. - Khi nhng vo trong mt cht lng, n by mt cn bng. Cn xc nh li im ta, cc lc tc dng v cnh tay n ca cc lc. Sau p dng iu kin cn bng ca n by gii bi ton. Bi ton 1: (p dng) Hai qu cu A, B c trng lng bng nhau nhng lm bng hai cht khc nhau, c treo vo u ca mt n cng c trng lng khng ng k l c di l = 84 cm. Lc u n cn bng. Sau em nhng c hai qu cu ngp trong nc. Ngi ta thy phi dch chuyn im ta i 6 cm v pha B n tr li thng bng. Tnh trng lng ring ca qu cu B nu trng lng ring ca qu cu A l dA = 3.104 N/m3, ca nc l dn = 104 N/m3 Bi gii: A V trng lng hai qu cu cn bng FA nhau nn lc u im ta O chnh gia n: OA = OB = 42 cm Khi nhng A, B vo nc P O'A = 48 cm, O'B = 36 cm Lc y Acsinet tc dng ln A v B l: P P FA = dn . FB = dn . dA dB
O O B FB

Hp lc tc dng ln qu cu A l: P FA Hp lc tc dng ln qu cu B l: P FB n by cn bng khi A, B c nhng trong nc ta c: (P FA). OA = (P FB).OB 12

Hay cc gi tr vo ta c: P P ( P dn )48 = ( P dn )32 d d B A dn d ).3 = (1 n ).2 (1 d d B A 3d n d A 3.104.3.104 dB = = = 9.104 (N/m3) 4 4 4d n d A 4.10 3.10 Vy trng lng ring ca qu cu B l: dB = 9.104 (N/m3) S: 9.104 (N/m3) Bi ton 2: (p dng) Hai qu cu cn bng nhm c cng khi lng c treo vo hai u A, B ca mt thanh kim loi mnh nh. Thanh c gi thng bng nh dy mc ti im gia O ca AB. Bit OA = OB = l = 25 cm. Nhng qu cu u B vo nc thanh AB mt thng bng. thanh thng bng tr li ta phi di im treo O v pha no? Mt on bao nhiu? Cho khi lng ring ca nhm v nc ln lt l: D1 = 2,7 g/cm3; D2 = 1 g/cm3 Bi gii: Khi qu cu treo B c nhng vo nc, ngoi trng lng P n cn chu tc dng ca lc y Acsimet nn lc tng hp gim xung. Do cn phi dch chuyn im treo v pha A mt on x cho cnh tay n ca qu cu B tng ln. V thanh cn bng tr li nn ta c: B A (l ( l -x ) O P.(l-x) = (P-F)(l+x) +x ) 10D1V(l-x) = (10D1V 10D2V)(l+x) F (vi V l th tch ca qu cu) D1(l-x) = (D1=D2)(l+x) P P (2D1-D)x=D2l D2l 1 x= l= .25 = 5,55 (cm) 2 D1 D2 2.2,7 1 Vy cn phi dch im treo O v phi A mt on x = 5,55 cm S: 5,55 cm Loi 5: Cc dng khc ca n by n by c rt nhiu dng khc nhau. Thc cht ca cc loi ny l da trn quy tc cn bng ca n by. Do vy phng php gii c bn ca loi ny l: 13

- Xc nh ng u l im ta ca n by. im ta ny phi m bo n by c th quay xung quanh n. - Th hai cn xc nh phng, chiu ca cc lc tc dng v cnh tay n ca cc lc - Cui cng p dng quy tc cn bng ca n by gii bi ton Bi tp p dng A T Bi ton 1: F H Mt thanh AB c trng lng P = 100 N B a) u tin thanh c t thng C ng chu tc dng ca mt lc F = 200 N theo phng ngang. Tm lc cng ca si dy AC. Bit AB = BC b) Sau ngi ta t thanh nm ngang gn vo tng nh bn l ti B. Tm lc cng ca dy AC lc ny? (AB = BC) Bi gii: a) Do lc P i qua im quay B nn khng nh hng n s quay (v P chnh l im ta). C Thanh AB chu tc dng ca lc T v F Lc F c cnh tay n l AB H Lc T c cnh tay n l BH T thanh cn bng ta c: F.AB = T.BH 2 B Vi BH = AB 2 P (vi H l tm hnh vung m ABC l na hnh vung ) AB.F 2 F = F 2 = 200 2 (N) T : T = BH = 2 b) Khi AB v tr nmg ngang, trng lng P c hng thng ng xung di v t ti trung im O ca AB (OA = OB). Theo quy tc cn bng ta c: P.OB = T.BH BO P 100 T= P= = (N) = 50 2 (N) BH 2 2 S: 200 2 , 50 2 Bi ton 2: Mt khi tr lc gic u t trn mt sn. Mt lc tc dng F theo phng ngang t vo nh C nh hnh v. Tr c th quay quanh A. 14
A

a) Xc nh ln ca lc F khi tr cn cn bng trng lng ca khi tr l P = 30 N b) Lc F theo hng no th ln b nht. Tnh Fmin (lc F vn t ti C) Bi gii: a) Gi cnh cha khi tr lc gic l . Khi tr chu tc dng ca trng lng P v lc F F khi tr cn cn bng ta c: C F.AI = P.AH A B a Vi AH = 2 3 AI = a E F 2 (do OAD u v AI l ng I cao) 3 a = P. 2 2 P 30 = = 10 3 (N) => F = 3 3 T F .a
F F C
P

I D

b) Khi F thay i hng th A B AI tng dn (I n v tr I trn hnh). Do lc F gim dn v AI ln nht khi F theo hng ca cnh CE. Lc ny AI = AF = 2a 3 = a 3 (hai ln ca ng cao tam gic u) 2

Tht vy gi gc FAI = ta c AI = AF.cos v AI ln nht khi =0 (cos =1) lc AI = AF khi tr cn cn bng ta c: FMin. AF = P.AH a P. AH F 2 = 5 3 (N) = = Min AF a 3 S: 10 3 (N), 5 3 (N) 30. Loi 6: Khi im ta dch chuyn Xc nh gi tr cc i, ca tiu. Bi ton 1: Cho mt thc thng AB ng cht tit din u, c di l=24 cm trng lng 4N. u A treo mt vt c trng lng P1 = 2 N. Thc t ln mt gi 15

 nm ngang CD = 4 cm. Xc nh gi tr ln nht v nh nht ca khong cch BD cho thc nm cn bng trn gi Bi gii: l2 l1 Xt trng thi cn bng ca thc O1 O2 E B quanh trc i qua mp D ca gi ng A vi gi tr nh nht ca AD. Lc D C P2 thc chia lm hai phn: P3 + Phn BD c trng lng P3 t P1 G1 l trung im ca DB + Phn OA c trng lng P2 t G2 l trung im ca AD Mp D im E trn thc. iu kin cn bng ca trc quay D l: P3.AD + P2.GE = P1.G1D Pl2 + P2 l2 = P3 l1 (1) (vi l2 = AD, l1 = ED) 1 2 2 V thc thng ng cht tit din u nn trng lng ca mt phn thc t l vi chiu di ca phn ta c: P3 l1 P.l P2 l2 P.l = P3 = 1 ; = P2 = 2 P l l P l l P l2 = (l l1) ; P1 = 2 N = 2 Thay vo (1) ta c P P(l l1 ).(l l1 ) P.l1 l1 (l l1 ) + = . 2 2l l 2
Pl 2 Pl1l + P (l 2 2ll1 + l12 ) = Pl12
2 l1 = 2l = 2 l = 2 .24 = 16 (cm)

3l 3 3 Gi tr ln nht ca BD l l1 = 16 cm. Lc im D trng vi im E trn thc BE = BD = 16 cm Nu ta di chuyn thc t phi sang tri sao cho im E trn thc cn nmg trn gi CD th thc vn cn bng cho ti khi E trng vi C th n gii hn cn bng E lch ra ngoi CD v pha tri th thc s quay quanh trc C sang tri. Vy gi tr nh nht ca BD khi C trng n E l BE = BC M BC = BD + DC => BD = BC DC = 16 4 = 12 (cm) S: 16 cm, 12 cm

16

Bi ton 2: Mt thanh thng ng cht tit din u c trng lng P = 100 N, chiu di AB = 100 cm, c t cn bng trn hai gi A v C. im C cch tm O ca thc mt on OC = x a) Tm cng thc tnh p lc ca thc ln gi C theo x b) Tm v tr ca C p l c gi tr cc i, cc tiu Bi gii: x a) Trng lng p ca thanh t ti l trng tm O l trung im ca thanh tc C O A B dng ln hai gi A v B hai p lc P1 v P2. V thanh ng cht tit din u P1 P2 nn ta c: P P OC x 1 = = do P = P2 x 1 P2 OA l l v P1 + P2 = P = 100 (N)
P2 =

l P l+x

b) P2 cc i khi x = 0 do P2 = P = 100 N khi gi C trng vi tm O P2 cc tiu khi x ln nht x = l P = 50 N khi gi trng vi u B 2 II- KT QU NGHIN CU V TRIN VNG CA TI V n by l mt trong nhng my c n gin c nhiu bi tp v cc bi tp li a dng nn trc y khi cha phn loi bi tp, trong qu trnh ging dy ti gp rt nhiu kh khn trong vic truyn th kin thc cho hc sinh. Cc bi tp a ra l cc dng bi tp an xen ln nhau nn hc sinh kh nm bt kin thc hoc c hiu nhng khng theo h thng. Vic hc ca hc sinh tr nn p t v khng pht huy c tnh tch cc sng to ca hc sinh. Sau khi phn loi bi tp ti thy c s thay i r rt qua cc ln theo di cng nh kim tra hc sinh. Vic nhn dng cc bi ton ca hc sinh nhanh hn. Hc sinh a ra hng gii nhanh v chnh xc hn kin thc hc sinh theo h thng cht ch v logic hn. Thc t cng cho thy, khi phn loi bi ton gip gio vin t chc bi d bi ging tr nn hp dn, cun ht hc sinh hn khi gip hc sinh gii quyt vn t ra mt cch nhanh chng. do P2 = 17

PHN KT LUN Dy hc nhm gp phn quan trng hnh thnh nhn cch con ngi lao ng mi, sng to, thch nghi vi x hi ngy cng pht trin. Do vy phng php dy hc b mn phi thc hin c cc chc nng nhn thc, pht trin v gio dc, tc l la chn phng php dy hc b mn sao cho hc sinh nm vng tri thc, k nng, k xo v vn dng tri thc vo thc tin. c bit Vt l l mt mn khoa hc thc nghim i hi pht huy cao tnh tch cc, c lp sng to ca hc sinh trong qu trnh lnh hi tri thc. Chnh v vy la chn phng php dy hc b mn vt l, ngi gio vin cn cn c vo phng php c th ca khoa hc ly hot ng nhn thc ca hc sinh lm c s xut pht. Sau thi gian nghin cu tm hiu, c s quan tm gip ca ban gim hiu nh trng v t chuyn mn ti thc hin thnh cng vic: Hng dn hc sinh phng php gii bi tp vt l Cp THCS vi mong mun: pht trin nng lc t duy rn luyn k nng, k xo cho hc sinh trong vic hc tp b mn Vt l. Nhm nng cao cht lng b mn ni ring, gp phn nng cao cht lng gio dc ni chung. ti c xy dng gm hai phn chnh: Nhng vn chung lin quan n n by. Phn loi cc bi tp v n by v phng php gii. Tuy nhin do diu kin thi gian, cng nh tnh hnh thc t nhn thc ca hc sinh a phng ni ti cng tc v nng lc c nhn cng nh kinh nghim thc t cn hn ch, nn vic thc hin ti ny chc hn khng trnh khi thiu st. Knh mong cc ng ch v cc bn ng nghip, trao i v gp gip ti hon thin hn trong chuyn mn. B Sao, ngy 01 thng 11 nm 2012 Ngi vit

inh Quang n

18

NHN XT CA T CHUYN MN

19

NHN XT CA HI NG NH TRNG

20

21

TI LIU THAM KHO 1. Sch Vt l nng cao 8 (TS- L Thanh Hoch Nguyn Cnh He ) 2. Sch 200 bi tp Vt l chn lc (PGS . PTS V Thanh Khit PTS. L Th Oanh) 3. Sch 121 bi tp vt l nng cao lp 8 (PGS . TS V Thanh Khit PGS Nguyn c Thm PTS L Th Oanh) 4. Sch Bi tp vt l nng cao 8 (NXB Gio dc)

22