You are on page 1of 15

PHN U

2 3
NHU NC IO I IHIN NCO I IA NH CHO CU N 5A CH
TOAN CU HOA VA NHUNC MAT TIAI
KInh Ie va phaI IrIen khng phaI Ia nhung con s Ihng ke. Hon
Ihe , chu ng Ia ve cu c s ng va vIe c Ia m. SIIgIIIz khng bao gIo quen
rang co nhung nguoI chIu anh huong cua cac chnh sach nay va
ra ng Iha nh cng cu a m I chnh sa ch khng Ihe hIe n o ch ca c ngan
hang quc Ie Ihu hI duoc bao nhIeu IIen ma o ch nguoI dan co
bao nhIeu de s ng va cu c s ng cu a ho ca I IhIe n duo c bao nhIeu.
CI:tnn 5ccncc Monto
MI cun sach moI cuc ky quan Irong.
o:ton Coc
Du y kIen cua ban Ia gi, ban se bI II cun boI Iap sau sac cua
SIIgIIIz dI voI IIch Irinh dI moI de IaI dInh hinh Ioan cau hoa.
M I cu n sa ch pha I do c d I vo I nhu ng aI quan Iam de n Iuong IaI,
nhu ng nguo I IIn ra ng co Ihe xay du ng m I Ihe gIo I Irong do aI cu ng
co vIec Iam Iuom IaI va mun Iranh su xung dI gIua nguoI gIau
va nguo I nghe o.
|uan SomavIa,
Tng gIam dc T chuc Lao dng Quc Ie
Su pha Irn hIem hoI gIua nhung Ihanh Iuu hoc IhuaI va kInh
nghIem Iu van chnh sach Iam cho cun sach Ton n cn u Io n \n
nIung nt tn cua SIIgIIIz IhaI dang de doc NIem dam me va
Inh Ihang Ihan cua ng Ia Ian gIo moI gIua su quanh co Ihuong
Ihay cua cac nha kInh Ie.
u:nc:: Wcc
NghIen cuu sau sac va Ihu vI nay dong gop Ion vao cuc Iranh
Iua n dang dIe n ra ve Ioa n ca u ho a va cung ca p m I m hinh phan
Ich ve qua Irinh gIup do cac nuoc dang phaI dI maI voI nhung
Iha ch Ihu c cu a chuye n d I va pha I IrIe n kInh Ie ... Ha p da n, can ba ng
va nhIe u Ihng IIn M I cu n sa ch pha I do c.
Iu:Ic Wcc).
MI phan Ich sau sac ve Iy do IaI sao Ioan cau hoa IaI IhaI baI
vo I qua nhIe u Irong s nhu ng nguo I nghe o nha I Ihe gIo I va Ia m Ihe
na o de xay du ng va qua n Iy m I ne n kInh Ie co Inh Ioa n ca u hon.
Du ng Iu c va ha p da n.
Mark MaIIoch Brown, nha qua n Iy ,
Chuong Irinh pha I IrIe n LIen hIe p qu c (UNDP)
M I chuye n du IIch Iuye I vo I Irong su phu c Ia p cu a qua Irinh hoa ch
dInh chnh sa ch kInh Ie . Dua B Ta I chnh My va IMI va o con ma I
soI xeI cua mI nha kInh Ie hang dau Ia dIeu II cho suc khoe
Iau daI cua ca he Ihng.
Innncn Tnc:
SIIgIIIz da Irinh ba y m I ca ch hIe u qua nha I co Ihe quan dIe m cu a
ng, bao g m ca nhu ng chnh sa ch kInh Ie pha I IrIe n ma ng u ng
h cu ng nhu nhu ng Io I ca o bu c cu Ihe hon cu a ng vo I nhu ng gi
IMI da Ia m va nhu ng Iy gIa I Ia I sao Ia I nhu va y.
Nc\ Yo Ic\c\ o oo:
Cu n sa ch na y Ia ch da n cho mo I nguo I ve su qua n Iy ye u ke m qua
Irinh Ioa n ca u ho a. |oe SIIgIIIz da o do . ng bIe I. Va ng gIa I Ihch
dIe u do Ia I day ba ng m I ngn ngu gIa n dI ma ha p da n.
|ames K. GaIbraIIh, DaI hoc Texas AusIIn
PHN U
4 5
MI caI nhin moI me can IhIeI ve anh huong dI voI chnh sach
cu a ca c I chu c chu ye u Ia Quy IIe n Ie qu c Ie SIIgIIIz da hoa n
Iha nh m I cng Irinh quan Iro ng ba ng ca ch mo ra m I cu a s nhin
va o Irong ca c I chu c cng, ma ch I nguo I Irong chu ng Ia da Iu ng
co co hI.
5nn Innc:co CIoncc
KhI II va |oe ga p nhau Ia n da u o Kenya nam 1969, kha nang sa ng
Iao Irong Iu duy va cam keI manh me dI voI su phaI IrIen cua
ng ngay Iap Iuc Iam II kInh ngac. Trong suI hon ba Ihap ky Ia
ba n, d I vo I II, Iu Iuo ng cu a ng Iun ha p da n va sau sa c. ng Ia
mI Irong nhung nha kInh Ie quan Irong nhaI Irong IhoI ky hIen
da I.
NIchoIas SIern, nha kInh Ie Iruong
va pho chu IIch cao cap, Ngan hang The gIoI
SIIgIIIz khng pha I Ia nguo I da u IIen bu c I I IMI hoa I d ng phI
dan chu va Ia m I I Ie Ihem su nghe o do I cu a ca c nuo c Ihe gIo I Ihu
ba. Nhung ng cho de n gIo Ia nguo I n I ba I nha I va su n I Ien cu a
ng vo I Iu ca ch Ia m I nha phe binh da nh da u m I su chuye n dIch
quan Iro ng Irong quan dIe m IrI Ihu c.
TIc Nnton
Sau sa c Cu n sa ch buo c ngoa I na y Ihe hIe n ng a y Ia m I nguo I
ke Iu c da ng gIa cu a Keynes.
Indccndcnt (UK)
Tng b me ti,
nhng ngi a day ti bit yu thng va suy ngh,
va tng Anya ngi a em tt ca nhng iu o cho ti
va hn th na.
GIobaIIzaIIon and IIs DIsconIenIs by |oseph L. SIIgIIIz,
CopyrIghI 2003, 2002 by |oseph L. SIIgIIIz
AII rIghIs reserved.
IIrsI pubIIshed as a NorIon paperback 2003
Ba n TIe ng VIe I duo c xua I ba n Iheo su nhuo ng quye n cu a W. W. NorIon
& Company, Inc., S00 IIIIh Avenue, New York, New York 10110.
TOAN CU HOA
VA NHNG MT TRAI
PHN U
8 9
MIC IIC
IOI NOI AI xi
IOI CAM ON xxii
Cluong 1
IO I HU A CI A CA C T CHU C TOA N CA I 3
Cluong 2
NHUNG IOI HUA BI IHA BO 31
Cluong 3
QIYN TU DO IUA CHON` 73
Cluong 4
CIC KHING HOANG NG A 123
Cluong 5
AI A NH MA T NUO C NGA` 185
Cluong 6
IIAT I THUONG MAI BAT CNG
VA NHUNG THI OAN KHAC 233
Cluong 7
NHUNG CON UONG TT HON
I TOI KINH T THI TRUONG 251
Cluong 8
IICH TRNH KHAC CIA IMI 273
Cluong 9
CON UO NG IHIA TRUO C 301
IOI BAT 358
PHN U
10 11
IOI NOI AI
N
am 1993, II ro I kho I Inh vu c ho c Ihua I va chuye n
sang Iam vIec cho HI dng c van kInh Ie duoI quyen
Tng Ihng BIII CIInIon. Sau nhIeu nam nghIen cuu va
gIang day, day Ia buoc dI pha Ion dau IIen cua II vao Inh
vuc hoach dInh chnh sach va hon Ihe, vao Inh vuc chnh IrI.
Tu vI Ir do, II IaI chuyen sang Ngan hang The gIoI vao nam
1997, noI II dam nhIem chuc vu KInh Ie Iruong va Pho chu
IIch cao cap Irong vong gan ba nam, Iruoc khI ra dI vao Ihang
1.2000. TI khng Ihe cho n Iho I dIe m na o de Iham gIa va o vIe c
hoa ch dInh chnh sa ch I I hon Iho I dIe m do . TI da o Nha Tra ng
khI nuoc Nga baI dau qua Irinh chuyen dI Iu mI nuoc cng
san va II da Iam vIec IaI Ngan hang The gIoI dung IhoI gIan
cuc khung hoang IaI chnh Dng A n ra va sau do Ian Iran
kha p Ihe gIo I. TI da Iun hu ng Ihu vo I chu de pha I IrIe n kInh
Ie va nhung gi duoc chung kIen da Ihay dI manh me quan
dIem cua II ve ca Ioan cau hoa va phaI IrIen. TI vIeI cun
sa ch na y Iu khI II co n dang Ia m vIe c o Ngan ha ng The gIo I va
da Iruc IIep chung kIen nhung Iac dng Ian pha cua Ioan cau
hoa Ien cac nuoc dang phaI IrIen, dac bIeI Ia cac nuoc ngheo
Irong s nay. TI IIn rang Ioan cau hoa su do bo cac hang
rao dan den Iu do Ihuong maI va su hI nhap manh me hon
cua cac nen kInh Ie quc gIa co Ihe Ia mI suc manh Ihuc
PHN U
12 13
da y co kha nang nang cao mu c s ng cu a mo I nguo I Iren Ihe
gIo I, da c bIe I Ia nguo I nghe o. Nhung II cu ng IIn ra ng, de duo c
nhu Ihe , ca ch Ihu c IIe n ha nh Ioa n ca u ho a, bao g m ca ca c hIe p
dInh Ihuong maI quc Ie da va dang dong vaI Iro quan Irong
Irong vIec do bo nhung hang rao Ihuong maI va nhung chnh
sach da duoc ap daI Ien cac nuoc dang phaI IrIen Irong qua
Irinh Ioa n ca u ho a ca n pha I duo c suy xe I Ia I m I ca ch IrIe I de .
La mI hoc gIa, II da bo nhIeu IhoI gIan nghIen cuu va suy
ngh ve cac van de kInh Ie va xa hI ma II phaI xu Iy Irong
suI bay nam Iam vIec IaI WashIngIon. TI IIn rang dIeu quan
Irong Ia phaI nhin nhan cac van de mI cach Inh Iao, khng
IhIen vI, gaI bo nhung he Iu Iuong sang mI ben va nhin vao
nhu ng ba ng chu ng Iruo c khI quye I dInh dau Ia phuong a n
ha nh d ng ho p Iy nha I. Tha I khng may, du khng ma y nga c
nhIen, Irong Iho I gIan II o Nha Tra ng vo I Iu ca ch Ia m I Iha nh
vIen va sau do Ia Chu IIch cua HI dng c van kInh Ie (mI
hI dng ba chuyen gIa do Ing Ihng b nhIem de c van ve
kInh Ie cho chnh phu My) va IhoI gIan o Ngan hang The gIoI,
II da Ihay cac quyeI dInh duoc dua ra Iren co so chnh IrI va
he Iu Iuo ng. Ke I qua Ia , nhIe u quye I dInh saI Ia m da duo c Ihu c
hIe n, nhu ng quye I dInh khng gIa I quye I duo c ca c va n de dang
gap phaI nhung phu hop voI IoI ch hay nIem IIn cua nhung
nguo I co quye n Iu c. M I Ir Ihu c Pha p, PIerre BourdIeu, da Iu ng
vIeI ve su can IhIeI cua vIec cac nha chnh khach hanh xu nhu
nhung hoc gIa va Iham gIa vao cac Iranh Iuan khoa hoc, dua
Iren cac s IIeu va chung cu vung chac. ThaI dang IIec, dIeu
nguoc IaI IaI xay ra Ihuong xuyen, khI ma gIoI hoc gIa Iham
gIa c va n chnh sa ch bI chnh IrI ho a va ba I da u be cong chu ng
cu de phu ho p vo I quan dIe m cu a nhu ng nguo I co quye n.
Ne u nhu nghe nghIe p khoa ho c cu a II khng Irang bI cho
II Ioa n b kIe n Ihu c de xu Iy ca c va n de ga p pha I khI Ia m vIe c
IaI WashIngIon, DC, I nhaI no cung day II kIen Ihuc va cach
Ia m vIe c chuyen nghIe p. Truo c khI va o Nha Tra ng, II da da nh
IhoI gIan cho hoaI dng nghIen cuu va vIeI ve cac van de kInh
Ie hoc Iruu Iuong (gIup phaI IrIen mI nhanh kInh Ie hoc ma
sau do duoc goI Ia kInh Ie hoc Ihng IIn), va cho cac chu de
kInh Ie ung dung, bao gm kInh Ie hoc khu vuc cng, kInh Ie
pha I IrIe n va chnh sa ch IIe n Ie . TI da da nh hon haI muoI Iam
nam vIeI ve cac chu de nhu pha san, co cau quan IrI doanh
nghIe p, mu c d cng khaI va IIe p ca n Ihng IIn (ca I ma ca c nha
kInh Ie goI Ia :u nnI ncI). Do Ia nhung van de cI yeu vao
Iho I dIe m cu c khu ng hoa ng Ia I chnh Ioa n ca u n ra nam
1997. TI cu ng Iham gIa Irong ga n haI muoI nam va o nhu ng
Ihao Iuan IIen quan den su chuyen dI kInh Ie Iu menh Ienh
sang kInh Ie IhI Iruo ng. KInh nghIe m cu a II ve ca ch Ihu c IIe n
hanh su chuyen dI ay baI dau nam 1980, khI II Ian dau IIen
Irao d I chu de na y vo I ca c nha Ia nh da o Trung Qu c, khI nuo c
nay dang baI dau chuyen sang kInh Ie IhI Iruong. TI da ung
h ma nh me cho chnh sa ch chuye n d I Iu ng buo c cu a Trung
Quc, chnh sach da Ihe hIen uu dIem Irong hon haI Ihap ky
qua; va II cung chnh Ia nguoI phe binh gay gaI vaI Irong s
nhu ng chIe n Iuo c ca I ca ch cu c doan, cha ng ha n nhu IIe u pha p
sc, chIen Iuoc da IhaI baI Iham haI o Nga va mI s nuoc
Ihuc LIen X cu.
Su quan Iam cua II IoI cac van de phaI IrIen baI dau Iham
ch Iu Iruo c nu a, khI II o Kenya Ia m cng Ia c nghIen cu u
(196971), m I Iho I gIan nga n sau khI nuo c na y gIa nh duo c
d c Ia p va o nam 1963. M I s cng Irinh Iy Ihuye I quan Iro ng
nha I cu a II da ba I ngu n ca m hu ng Iu nhu ng dIe u II da chu ng
kIe n Ia I day. TI bIe I Kenya pha I d I ma I vo I nhu ng Iha ch Ihu c
Io n nhung II hy vo ng Ia co Ihe Ia m gi do de ca I IhIe n cu c s ng
cua hang I nguoI o day va o Iren Ioan Ihe gIoI, nhung nguoI
PHN U
14 15
dang s ng Irong Ia n cu ng nghe o do I. KInh Ie ho c co ve nhu Ia
m I khoa ho c kh khan, b hIe m nhung Ihu c Ie , nhu ng chnh
sach kInh Ie II co suc manh de Ihay dI cuc sng cua hang
I nguo I nghe o. TI IIn Iuo ng ra ng ca c chnh phu ca n va co Ihe
Ihu c hIe n nhu ng chnh sa ch gIu p da I nuo c minh Iang Iruo ng
nhung cu ng da m ba o nhu ng Iha nh qua Iang Iruo ng do duo c
chIa se cng ba ng hon. La y m I v du cu Ihe , II IIn va o Iu nhan
ho a (cha ng ha n, ba n ca c cng Iy d c quye n cu a chnh phu cho
Iu nhan), nhung ch khI dIeu do gIup cac cng Iy Iro nen hIeu
qua hon va gIam gIa cho nguoI IIeu dung. DIeu do Ihuong xay
ra neu IhI Iruong co Inh canh Iranh va do cung Ia mI Irong
nhung Iy do gIaI Ihch vi sao II ung h cac chnh sach canh
Iranh manh me.
O ca Ngan hang The gIoI va Nha Irang, co su IIen he gan guI
gIu a nhu ng chnh sa ch ma II u ng h vo I nhu ng nghIen cu u,
phan nhIeu Ia kInh Ie Iy IhuyeI Iruoc day cua II. Hau heI cac
nghIen cu u do IIen quan de n su khng hoa n ha o cu a IhI Iruo ng
Ia I sao IhI Iruo ng khng hoa I d ng hoa n ha o, Iheo ca ch ma
ca c m hinh kInh Ie don gIa n ho a vo I gIa dInh ca nh Iranh hoa n
hao va Ihng IIn hoan hao khang dInh. TI dua vao qua Irinh
hoa ch dInh chnh sa ch nhu ng ke I qua nghIen cu u cu a II Irong
kInh Ie ho c Ihng IIn, cu Ihe Ia va n de Ihng IIn khng can xu ng
su kha c nhau gIu a Ihng IIn cu a, cha ng ha n, ng chu va nguo I
Iam Ihue, nguoI cho vay va nguoI dI vay, cng Iy bao hIem va
nguoI mua bao hIem. Nhung baI can xung do ph bIen Irong
IaI ca cac nen kInh Ie. Cng Irinh nay cung cap nen Iang cho
nhu ng Iy Ihuye I Ihu c Ie hon ve Iao d ng va IhI Iruo ng Ia I chnh,
gIaI Ihch, chang han, IaI sao IhaI nghIep IaI In IaI va IaI sao
nguo I ca n vay IIe n nha I Ia I khng duo c vay ngha Ia , no I Iheo
IhuaI ngu kInh Ie, co su han che In dung (credII raIIonIng).
Nhu ng m hinh chua n ma ca c nha kInh Ie da du ng ha ng Ihe
he cho ra ng hoa c Ia IhI Iruo ng hoa I d ng hoa n ha o m I s
nguo I Iha m ch co n ba c bo su I n Ia I cu a Iha I nghIe p hoa c Iy
do duy nha I gay ra Iha I nghIe p Ia IIe n Iuong qua cao. DIe u na y
dua de n gIa I pha p cho Iha I nghIe p Ia : ha Iha p IIe n Iuong. KInh
Ie ho c Ihng IIn, vo I cng cu phan Ich IhI Iruo ng Iao d ng, In
du ng va ha ng ho a I I hon, cho phe p xay du ng nhu ng m hinh
kInh Ie v m cung ca p su hIe u bIe I sau sa c hon ve Iha I nghIe p,
gIaI Ihch su dao dng, suy IhoaI va khung hoang gan IIen voI
chu ngha Iu ba n ngay Iu nhu ng nga y da u. Nhu ng Iy Ihuye I
do co nhu ng ha m y chnh sa ch ma nh me m I s ha m y Ia
hIe n nhIen vo I ba I ky aI IIe p xu c Ihuo ng xuyen vo I Ihe gIo I Ihu c
IaI chang han, neu ban nang IaI suaI den muc IhaI qua, cac
doanh nghIep co Iy Ie no cao co Ihe bI buc pha san, va dIeu
do khng II cho nen kInh Ie. Trong khI II ngh rang dIeu do
qua ro ra ng, nhu ng chnh sa ch do Ia I Ira I nguo c vo I nhu ng chnh
sach ma Quy IIen Ie quc Ie (IMI) Ihuong doI hoI.
Nhung chnh sach cua IMI, mI phan dua vao gIa dInh II
IhoI Ia cac IhI Iruong Iu Ihan no se dua IoI hIeu suaI va hIeu
qua, khng cho phep cac chnh phu can IhIep co hIeu qua vao
IhI Iruong, cac bIen phap can IhIep ma co Ihe dan daI Iang
Iruo ng va Ia m cho mo I nguo I s ng kha hon. C I Io I o day, dIe u
ma Irong nhIeu Iranh Iuan II se Irinh bay o cac Irang sau, Ia
van de he Iu Iuong va nhung quan nIem ve vaI Iro cua chnh
phu sInh ra Iu he Iu Iuong do.
Mac du nhung Iu Iuong do co vaI Iro quan Irong Irong hinh
Iha nh chnh sa ch pha I IrIe n, kIe m che khu ng hoa ng, va chuye n
d I kInh Ie , chu ng cu ng do ng vaI Iro Irung Iam Irong suy ngh
cua II ve caI cach cac I chuc quc Ie chIu Irach nhIem Ihuc
da y pha I IrIe n, kIe m che khu ng hoa ng va h Iro chuye n d I kInh
Ie. NghIen cuu cua II ve Ihng IIn khIen cho II danh su chu
y da c bIe I de n nhu ng ha u qua cu a vIe c IhIe u Ihng IIn. TI vuI
PHN U
16 17
mung khI nhan Ihay su Iap Irung vao van de mInh bach Irong
su I cu c khu ng hoa ng Ia I chnh Ioa n ca u 19971998. Nhung
II IaI bun vi su dao duc gIa cua cac I chuc quc Ie, IMI va
B Ta I chnh My , nhu ng co quan da nha n ma nh Inh mInh ba ch
o Dng A nhung Ia I Ia nhu ng co quan ke m mInh ba ch nha I
ma II Iu ng ga p. Do Ia Iy do Ia I sao Irong Iha o Iua n ve ca I
ca ch, II nha n ma nh su ca n IhIe I pha I Iang cuo ng Inh mInh
ba ch, ca I IhIe n Ihng IIn ma ca c cng dan co duo c ve nhu ng
hoa I d ng cu a ca c I chu c na y, cho phe p nhu ng aI bI a nh
huo ng bo I ca c chnh sa ch co IIe ng no I Io n hon Irong vIe c hoa ch
dInh ca c chnh sa ch do . Su phan Ich ve vaI Iro cu a Ihng IIn
Irong ca c I chu c chnh IrI da hinh Iha nh va pha I IrIe n kha
Iu nhIen Irong ca c cng Irinh Iruo c day cu a II ve vaI Iro cu a
Ihng IIn Irong kInh Ie .
M I Irong s nhu ng dIe u Ihu vI khI de n Ia m vIe c o WashIngIon
Ia co h I khng ch Ich Iu y hIe u bIe I I I hon ve co che Ia m vIe c
cua chnh phu ma con co Ihe de xuaI dua vao ap dung mI s
kIen Ihuc ma cac nghIen cuu cua II da ch ra. Chang han, Ia
Chu IIch HI dng c van kInh Ie cua chnh quyen CIInIon, II
da c gang dInh hinh cac chnh sach va IrIeI Iy kInh Ie Irong
do coI IhI Iruo ng va chnh phu Ia b sung cho nhau, ca haI cu ng
ho p Ia c vo I nhau va Ihu a nha n ra ng ma c du IhI Iruo ng Ia Irung
Iam cua nen kInh Ie, chnh phu van dong vaI Iro quan Irong,
mac du co Ihe co han che. TI da nghIen cuu IhaI baI cua ca
IhI Iruong va chnh phu va khng ngay Iho den muc IIn rang
chnh phu co Ihe su a chu a duo c mo I Iha I ba I IhI Iruo ng. Nguo c
Ia I, II cu ng khng ng c nghe ch IIn ra ng IhI Iruo ng Iu ba n Ihan
no co Ihe gIaI quyeI moI van de xa hI. BaI binh dang, IhaI
nghIep, nhIem mI Iruong Ia nhung van de chnh phu phaI
do ng vaI Iro quan Iro ng. TI da nghIen cu u sa ng kIe n Ia I sa ng
Iao chnh phu Iam chnh phu Iro nen hIeu qua va dap ung
I I hon. TI da Iha y nhu ng chnh phu khng hIe u qua va cu ng
khng da p u ng I I. TI da Iha y ca I ca ch kho nhu Ihe na o; nhung
II cung da Ihay rang su caI IhIen, du Ia khIem In, Ia hoan
Ioan co Ihe. KhI II chuyen IoI Ngan hang The gIoI, II da hy
vo ng co Ihe dem de n m I ca ch nhin can ba ng, va mang nhu ng
baI hoc II da hoc duoc, de gIaI quyeI nhung van de phuc Iap
ma Ihe gIoI dang phaI IrIen phaI dI maI.
Ben Irong chnh quye n BIII CIInIon, II da Iham gIa va o nhIe u
cu c Iranh Iua n chnh IrI, da Iha ng va I cu c va Ihua nhu ng cu c
kha c. La m I Iha nh vIen n I ca c cu a I ng Ih ng, II co duo c vI
Ir I I de khng ch quan sa I ca c cu c Iranh Iua n, xem no duo c
gIaI quyeI Ihe nao, dac bIeI Ia Irong nhung Inh vuc IIen quan
de n kInh Ie , ma co n Iru c IIe p Iham gIa va o chu ng. TI bIe I ra ng
he Iu Iuong Ia quan Irong nhung chnh IrI cung vay, va mI
Irong nhung nhIem vu cua II Ia IhuyeI phuc nguoI khac rang
nhung caI II ung h khng ch II ve maI kInh Ie, ma con II
ve ma I chnh IrI. Nhung khI II chuye n sang vu da I qu c Ie , II
nhan ra rang chang co Ihu nao Irong haI Ihu do Ia quan Irong
Irong hoa ch dInh chnh sa ch, da c bIe I Ia Ia I IMI. Ca c quye I dInh
duo c dua ra Iren co so m I su Ia n I n ky Ia gIu a he Iu Iuo ng
va kInh Ie hoc kem coI, nhung gIao dIeu dI khI duong nhu bI
che phu bo I Io I ch cu c b . KhI cu c khu ng hoa ng n ra, IMI
da ke m I don Ihu c I I Iho I, khng Ihch ho p nhung chua n
mu c ma khng Ihe m quan Iam de n nhu ng a nh huo ng ma no
co Ihe co Ien nguo I dan o ca c qu c gIa duo c Iu va n su du ng
ca c chnh sa ch na y. HIe m khI II Iha y nhu ng du ba o ch ra ra ng
ca c chnh sa ch na y se gIu p gIa m nghe o Ihe na o. Cu ng hIe m khI
II duo c Iha y nhu ng Iha o Iua n ky ca ng va ca c phan Ich ve ha u
qua cu a ca c chnh sa ch Ihay Ihe . Ch co m I phuong a n. Ca c
phuong a n kha c khng duo c Inh de n. Tha o Iua n Iha ng Iha n,
cng khaI khng duo c khuye n khch cha ng co ch cho chu ng.
PHN U
18 19
He Iu Iuong da ch dao vIec xay dung chnh sach va cac nuoc
duo c ky vo ng Ia se Iuan Iheo nhu ng huo ng da n cu a IMI ma
khng duo c ba n ca I.
ThaI d do khIen II ghe so. Khng phaI vi cac chnh sach
nay Ihuong co keI qua raI II, ma boI vi dIeu do Ia phan dan
chu . Trong cu c s ng ca nhan cu a chu ng Ia, chu ng Ia khng
bao gIo mu quang dI Iheo cac y Iuong ma khng Iim kIem cac
Io I khuyen kha c nhau. Nhung ca c nuo c Iren Ioa n Ihe gIo I duo c
ch ba o pha I Ia m Ihe . Nhu ng va n de o ca c nuo c dang pha I IrIe n
Ihuong raI kho, va IMI Ihuong duoc goI den Irong Iinh Irang
xa u nha I, khI m I nuo c ga p khu ng hoa ng. Nhung phuong Ihu c
cu a IMI Ia I Ihuo ng Iha I ba I, va Iha I ba I nhIe u hon Ia Iha nh cng.
Nhu ng chnh sa ch dIe u chnh co ca u cu a IMI gIu p ca c qu c
gIa dIeu chnh khI gap khung hoang hay maI can dI daI dang
da dan den doI ngheo va bao Ioan o nhIeu quc gIa. Va ngay
ca khI nhu ng ha u qua khng khu ng khIe p Ia m, ngay ca khI dI
khI co Iang Iruo ng Irong ch c Ia I, Ihi nhu ng Io I ch Ihu duo c bI
phan chIa khng de u co Io I cho nguo I gIa u va nhu ng nguo I o
duo I da y xa h I dI khI Iha m ch Iro nen nghe o hon. Tuy nhIen,
dIeu Iam II ngac nhIen Ia nhIeu nguoI co quyen o IMI, nhIeu
nguo I dang dua ra nhu ng quye I dInh quan Iro ng, khng he da I
ban khoan IIe u nhu ng chnh sa ch do co I I hay khng. Thay
vao do, nhung chnh sach nay Ihuong bI chaI van boI nhung
nguoI o cac nuoc dang phaI IrIen. Nhung nhIeu nguoI IaI so
rang ho co Ihe bI maI ngun IaI Iro Iu IMI va cung voI no Ia
ngun IaI Iro Iu cac I chuc khac nen ho raI Ihan Irong khI Io
ra nghI ngo cac chnh sach nay va sau do ch ban Ihao mI
ca ch kn da o vo I nhau. Nhung Irong khI khng aI ha nh phu c
khI pha I chIu du ng nhu ng ha u qua Ihuo ng Iheo sau ca c chuong
Irinh cu a IMI, Irong Io ng IMI nguo I Ia gIa n don cho ra ng nhu ng
chIu du ng ch Ia m I pha n cu a su dau do n ma ca c nuo c pha I
IraI qua Iren con duong Iro Ihanh mI nen kInh Ie IhI Iruong
Ihanh cng va rang nhung bIen phap ho ap dung Ihuc Ie Iam
gIam nI dau ma cac nuoc phaI ganh chIu Irong daI han.
Khng nghI ngo gi, mI s Ihay dI dau don Ia can IhIeI.
Nhung Iheo da nh gIa cu a II, nhu ng dau do n ma ca c qu c gIa
dang pha I IrIe n pha I chIu Irong qua Irinh Ioa n ca u ho a va pha I
IrIen Iheo ch dan boI IMI va cac I chuc quc Ie Ia vuoI qua
mu c ca n IhIe I. Nhu ng cu c ba o d ng ch ng Ioa n ca u ho a da
Ia p ho p su c ma nh khng ch do su Ia n pha o ca c nuo c dang
phaI IrIen do nhung chnh sach dua Iren he Iu Iuong gay ra
ma con do su baI binh dang Irong he Ihng Ihuong maI Ioan
cau. Ngay nay, raI I nguoI, Iru nhung ke duoc IoI Iu vIec ngan
can hang hoa nhap khau Iu cac nuoc dang phaI IrIen, bao ve
su dao duc gIa cua vIec gIa vo gIup cac quc gIa dang phaI
IrIe n ba ng ca ch e p ho mo cu a IhI Iruo ng cho ha ng ho a cu a ca c
nuoc phaI IrIen Irong khI bao ve IhI Iruong cua rIeng ho. Day
chnh Ia chnh sa ch Ia m cho nguo I gIa u gIa u hon va nguo I nghe o
nghe o hon va gIa n du hon.
Cu c Ia n cng Ia n ba o nga y 11.9 da cho Iha y ro m I dIe u:
chu ng Ia chIa se cu ng m I ha nh IInh. Chu ng Ia Ia m I c ng
d ng Ioa n ca u va mo I c ng d ng pha I de u Iuan Iheo m I s
Iua I Ie na o do de co Ihe s ng duo c vo I nhau. Nhu ng Iua I Ie na y
pha I cng ba ng va do do , pha I quan Iam du ng mu c de n ca
nhu ng nguo I nghe o kh va nhu ng nguo I co quye n Iu c, pha I
phan anh ban chaI van mInh va cng Iy xa hI. Trong Ihe gIoI
nga y nay, Iua I pha p pha I duo c xay du ng qua nhu ng qua Irinh
dan chu . Lua I pha p ma Iheo do ca c co quan qua n Iy va chnh
quye n hoa I d ng pha I quan Iam va da p u ng nhu ng nhu ca u
va mong mu n cu a nhu ng nguo I bI a nh huo ng bo I ca c chnh
sa ch va quye I dInh duo c dua ra o m I noI na o do xa xI.
PHN U
20 21
CU N SA CH NA Y duoc vIeI dua Iren chnh nhung kInh nghIem
cu a II. Khng co nhIe u chu Ihch va Irch da n nhu Ihuo ng Iha y
Irong ca c ba o ca o khoa ho c. Thay va o do , II c ga ng m Ia
cac su kIen ma II da chung kIen va ke IaI vaI Irong s nhung
cau chuye n ma II da nghe. Khng co su ng da n o day. Ba n se
khng Iim Iha y nhu ng chu ng cu Ihuye I phu c na o ve am muu
ban Ihu cua ph WaII va IMI nham chIem doaI Ihe gIoI. TI
khng IIn Ia ca I am muu do I n Ia I. Su Iha I IInh vI hon Ihe nhIe u.
Thuo ng Ia m I IIe ng no I cu a aI do , hay m I cu c ho p kn sau
ca nh cu a, hay m I memo quye I dInh ke I qua cu a ca c cu c Iha o
Iuan. RaI nhIeu nguoI Irong s nguoI II ch Irch se noI Ia II
saI. Tham ch ho co Ihe Iao ra cac bang chung chng IaI quan
dIem cua II ve nhung dIeu da xay ra. TI ch co Ihe dua ra
nhung Iy gIaI ve caI II da Ihay.
KhI II vao Ngan hang The gIoI, II da dInh danh phan Ion
IhoI gIan cho van de phaI IrIen va van de cua cac nuoc dang
c ga ng Ihu c hIe n qua Irinh chuye n d I sang kInh Ie IhI Iruo ng.
Nhung cu c khu ng hoa ng Ia I chnh Ioa n ca u va nhu ng Iranh
Iuan ve caI cach cau Iruc IaI chnh quc Ie he Ihng quan Iy
ca c hoa I d ng Ia I chnh va kInh Ie qu c Ie nha m Ia m cho Ioa n
ca u ho a mang Inh nguo I hon, hIe u qua va cng ba ng hon da
chIe m pha n Io n Iho I gIan cu a II. TI da cng du ha ng chu c
nuo c kha p Ihe gIo I, no I chuye n vo I ha ng nghin quan chu c chnh
phu , b Iruo ng Ia I chnh, Ih ng d c ngan ha ng Irung uong, gIo I
ho c gIa , nhu ng nha pha I IrIe n, Iha nh vIen ca c I chu c phI chnh
phu , ca c nha ngan ha ng, nha kInh doanh, sInh vIen, ca c nha
hoaI dng chnh IrI va nng dan. TI da gap cac du kch HI
gIa o o MIndanao (ho n da o cu a PhIIIIpInes da Iu Iau Irong Ira ng
Iha I n I Ioa n), dI do c da y HImaIaya de Iha y nhu ng ngI Iruo ng
o vu ng sau BuIan hay nhu ng du a n Ihu y Io I Irong nhu ng ngI
Ia ng o NepaI, da Iha y a nh huo ng cu a ca c chuong Irinh In du ng
nng Ihn va ca c chuong Irinh cho phu nu o BangIadesh va
da chung kIen Iac dng cua cac chuong Irinh xoa doI gIam
nghe o o nhu ng ngI Ia ng Irong nhu ng vu ng nu I nghe o nha I
Trung Qu c. TI Iha y IIch su dang duo c vIe I va II da ho c duo c
raI nhIeu. TI c gang chaI Ioc nhung gi IInh Iuy nhaI Irong
nhu ng dIe u II da Iha y va da ho c duo c va Ihe hIe n chu ng Irong
cu n sa ch na y.
TI hy vo ng cu n sa ch cu a II se mo ra m I cu c Iranh Iua n,
mI cuc Iranh Iuan dang Ie nen dIen ra khng ch sau nhung
ca nh cu a do ng kn cu a chnh phu va I chu c qu c Ie , hoa c ngay
ca Irong khng kh co I mo cu a Iruo ng da I ho c. Nhu ng nguo I ma
cu c s ng cu a ho bI a nh huo ng bo I ca c quye I dInh ve ca ch Ihu c
IIe n ha nh Ioa n ca u ho a co quye n Iham gIa va o cu c Iranh Iua n
va ho co quye n bIe I ca c quye I dInh do da duo c dua ra nhu Ihe
na o Irong qua khu . II nha I, cu n sa ch na y pha I cung ca p Ihem
Ihng IIn ve nhu ng su kIe n xa y ra Irong Iha p ky vu a qua. Them
Ihng IIn cha n cha n se gIu p dua ra ca c quye I dInh I I hon va
ca c quye I dInh na y se da n de n ca c ke I qua I I hon. Ne u dIe u do
xa y ra, II ca m Iha y Ia II da do ng go p duo c gi do .
PHN U
22 23
IOI CAM ON
C
o ca m I danh sa ch da I nhu ng nguo I ma II mang no
ra I nhIe u. Ne u khng co ho , II khng Ihe hoa n Iha nh
cu n sa ch na y. TI bIe I on T ng Ih ng BIII CIInIon va Chu
IIch Ngan ha ng The gIo I, |Im WoIIensohn da cho II co h I duo c
phuc vu cho daI nuoc II va nhung nguoI Irong Ihe gIoI dang
phaI IrIen, va cung cho II co hI, Iuong dI hIem hoI voI mI
ho c gIa , nhin Iuo I qua qua Irinh ra nhu ng quye I dInh a nh huo ng
de n cu c s ng cu a chu ng Ia. TI no ha ng Iram d ng nghIe p
cu a II o Ngan ha ng The gIo I, khng ch vi nhu ng Iranh Iua n
sI nI ma chung II da co Irong nhIeu nam ve nhung van de
duo c ba n de n Irong sa ch na y, ma co n vi da chIa se vo I II nhu ng
kInh nghIem cua ho. Ho cung gIup sap xep nhIeu chuyen dI
ma qua do II co Ihe co duoc caI nhin ve nhung gi dang dIen
ra o cac nuoc dang phaI IrIen. TI khng mun phaI chon ra
aI do va xem nhe nhu ng nguo I kha c. Nhung d ng Iho I II cu ng
se ay nay neu nhu II khng cam on I nhaI mI vaI Irong s
nhung nguoI ma II Iam vIec gan guI nhaI, bao gm Masood
Ahmed, LucIe AIberI, Amar BhaIIacharya, IrancoIs BourgIgnon,
Gerard CaprIo, Ajay ChhIbber, UrI Dadush, CarI DahIman, BIII
LasIerIy, GIovannI IerrI, CoraIIe Gevers, NoemI GIszpenc, MarIa
IonaIa, Roumeen IsIam, Anupam Khanna, Lawrence
MacDonaId, NgozI OjonjoIweaIa, GuIIIermo Perry, BorIs
PIeskovIc, |o RIIzen, HaIsey Rogers, Lyn SquIre, VInod Thomas,
Maya Tudor, MIke WaIIon, ShahId YusuI va Hassan Zaman.
Nhung nguoI khac o Ngan hang The gIoI ma II mun cam
on bao g m MarIha AInsworIh, Myrna AIexander, ShaIda
badIee, SIIjn CIaessens, PauI CoIIIer, KemaI DervIs, DennIs de
Tray, ShanIa Devarajan, Ishac DIwan, DavId DoIIar, Mark DuIz,
AIan GeIb, IsabeI Guerrero, CheryI Gray, RoberI HoIzman,
IshraI HusaIn, Greg Ingram, Manny |Imenez, MaIs KarIsson,
Danny KauIman, IoannIs KessIdes, HomI Kharas, AarI Kray,
Sarwar LaIeeI, Danny LeIpzIger, BrIan Levy, |ohannes LInn, Oey
AsIra Meesook, |eanCIaude MIIIeron, Pradeep MIIra, MusIapha
NabII, GobInd NankanI, |ohn NeIIIs, Akbar Noman, Iayez Omar,
|ohn Page, Guy PIeIIermann, Ray RIsI, ChrIsIoI RuehI, |essIca
Seddon, MarceIo SeIowskI, |ean MIcheI SeverIno, IbrahIm
ShIhaIa, SergIo ShmuckIer, Andres SoIImano, LrIc Swanson,
MarIIou Uy, Tara VIswanaIh, DebbIe WeIzeI, DavId WheeIer va
RoberIo Zagha.
TI cung bIeI on nhIeu nguoI o cac I chuc kInh Ie quc Ie
khac da cung II Ihao Iuan ve nhIeu van de duoc de cap den
Irong cu n sa ch na y bao g m, Rubens RIcupero o UNCTAD
(HI nghI LIen hIep quc ve Ihuong maI va phaI IrIen), Marc
MaIIoch Brown o UNDP, LnrIque IgIesIas, Nancy BIrdsaII va
RIcardo Haussman o InIerAmerIcan DeveIopmenI Bank (Ngan
hang phaI IrIen IIen My), |acques de LarosIere, cuu gIam dc
Ngan ha ng Ta I IhIe I va Pha I IrIe n chau u, va nhIe u nguo I kha c
o van pho ng dIa phuong cu a LIen hIe p qu c va ca c ngan ha ng
phaI IrIen chau A va chau PhI. NgoaI cac dng nghIep o Ngan
hang The gIoI, co Ie II IIep xuc nhIeu voI nhung nguoI o IMI
va mac dau cac Irang sau se cho Ihay Ia II Ihuong baI dng
PHN U
24 25
voI ho ve nhIeu vIec ho da Iam va dang chuan bI Iam, II da
hoc duoc nhIeu Iu ho va qua nhung Ihao Iuan voI ho, II hIeu
hon ve Iu duy cua ho. TI cung nen noI ro o day: mac du II
phe pha n ra I nghIem kha c, II cu ng da nh gIa cao cng vIe c va I
va cu a ho , nhu ng hoa n ca nh kho khan ma ho pha I d I ma I va
mong mu n ca nhan cu a ho mu n co nhu ng cu c Iranh Iua n
cng khaI va Iu do hon dIe u ma ho co Ihe Ia m chnh Ihu c.
TI cu ng bIe I on nhIe u quan chu c chnh phu o ca c nuo c dang
phaI IrIen, Iu nhung nuoc Ion nhu Trung Quc va n D den
nhu ng nuo c nho nhu Uganda va BoIIvIa, Iu nhu ng Ihu Iuo ng
va nguyen Ihu qu c gIa de n nhu ng b Iruo ng Ia I chnh va Ih ng
dc ngan hang, den b Iruong gIao duc va cac Ihanh vIen nI
ca c kha c, nhu ng nguo I sa n sa ng da nh Iho I gIan de Irao d I vo I
II ve caI nhin cua ho dI voI daI nuoc ho, cung nhu nhung
va n de va nhu ng Iha I vo ng ma ho ga p pha I. NhIe u nguo I Irong
s ho , cha ng ha n nhu VacIav KIaus, cu u Thu Iuo ng C ng ho a
Se c, se ba I d ng vo I pha n Io n nhu ng dIe u II no I, nhung II da
hoc duoc nhIeu dIeu Iu ho. Nhung nguoI khac, chang han nhu
AndreI IIIarIonov, c van kInh Ie Iruong cua Tng Ihng PuIIn
va Grzegorz W. KoIodko, cuu pho Ihu Iuong va B Iruong IaI
chnh Ba Lan, MeIes ZenawI, Thu Iuong LIhIopIa hay YowerI
MusevenI, T ng Ih ng Uganda, se chIa se vo I nhIe u, ne u khng
noI Ia phan Ion, dIeu II noI. MI vaI nguoI Irong cac I chuc
kInh Ie qu c Ie da gIu p do II, yeu ca u II khng ca m on ho o
day va II In Irong yeu cau cua ho.
Mac du phan Ion IhoI gIan cua II Ia danh cho Ihao Iuan voI
ca c quan chu c chnh phu , II cu ng co dIp ga p nhIe u doanh
nhan, nhung nguoI cung da danh IhoI gIan de ke ve nhung
Iha ch Ihu c ma ho ga p va dua ra Iy gIa I cu a ho ve nhu ng gi dang
dIe n ra o da I nuo c ho . Ma c du ra I kho de cho n ra m I ca nhan
na o do , II pha I nha c de n Howard GoIden, nguo I da chIa se chI
IIe I vo I II nhu ng kInh nghIe m sau sa c o nhIe u nuo c kha c nhau.
La m I ho c gIa , II cu ng co su Iham nha p ca nhan o nhu ng
da I nuo c II da dI qua, do do , II co Ihe Iha y nhu ng mo I vIe c
Iu go c nhin rIeng chu khng pha I qua y kIe n cu a ca c quan chu c.
Cu n sa ch na y hoa n Iha nh nho va o m I ma ng Iuo I Ioa n ca u
ca c d ng nghIe p khoa ho c m I Irong nhu ng kha ca nh Ia nh
ma nh nha I cu a Ioa n ca u ho a. TI da c bIe I bIe I on nhu ng d ng
nghIe p cu a II o SIanIord, Larry Lau, Iu c do Ia GIa m d c Trung
Iam chau A Tha I Binh Duong, Masa AokI, hIe n Ia GIa m d c
nghIen cu u o B KInh Ie va Thuong ma I Qu c Ie Nha I Ba n, va
YIngyI QIan, khng ch vi nhu ng hIe u bIe I ma ho cung ca p ve
chau A , ma co n vi ho da gIu p mo nhIe u ca nh cu a. Trong nhIe u
nam, nhu ng d ng nghIe p khoa ho c va cu u sInh vIen cu a II nhu
|ungyoII Yun o Ha n Qu c, MrInaI DaIIa ChaudhurI o n D , K.
S. |omo o MaIaysIa, |usIIn LIn o Trung Qu c va Amar SIamwaIIa
o ThaI Lan da gIup dI chung kIen va hIeu bIeI daI nuoc ho.
Sau nhung nam sI nI o Ngan hang The gIoI va HI dng
c va n kInh Ie Ia nhu ng nam nghIen cu u va gIa ng da y. TI bIe I
on VIe n BrookIngs, Iruo ng Da I ho c SIanIord va Iruo ng Da I ho c
CoIumbIa va d ng nghIe p va sInh vIen cu a II o nhu ng noI na y
vi nhung Iranh Iuan co gIa IrI ve nhung y Iuong co Irong cun
sa ch na y. TI bIe I on nhu ng c ng su cu a II, Ann IIorInI va TIm
KessIer, nhu ng nguo I Ia m vIe c cu ng II de dua ra Sa ng kIe n d I
IhoaI chnh sach, khoI ngun Iu DaI hoc SIanIord va Quy Hoa
binh CarnegIe, hIe n da I o Da I ho c CoIumbIa (www.gsb.edu,Ipd)
de Ihuc day vIec Ihao Iuan dan chu cac chnh sach khac nhau
ma II keu goI Irong cun sach nay. Trong IhoI gIan nay, II
cu ng duo c Quy Iord, MacArIher va RockeIeIIer, UNDP, Co quan
phaI IrIen quc Ie Canada va UNDP cung cap IaI chnh.
PHN U
26 27
KhI vIeI sach nay, II dua chu yeu vao kInh nghIem cua ca
nhan II, nhu ng kInh nghIe m duo c khuye ch da I khng ch bo I
d ng nghIe p ma co n bo I v s nha ba o. M I chu de cu a cu n
sa ch na y ma II hy vo ng se nha n duo c su huo ng u ng Ia Ia m
quan Irong cua vIec IIep can Ihng IIn: nhIeu van de II mIeu
Ia da sInh ra ch vi qua nhIeu Ihu duoc quyeI dInh pha sau
nhung canh cua dong kn. TI Iun IIn rang mI he Ihng bao
ch Iu do va nang dng se kIem Ira su Iam dung va can IhIeI
cho dan chu . NhIe u nha ba o ma II ga p Ihuo ng xuyen da Ia n
Iam voI nhIem vu do. LaI mI Ian nua II manh dan chon ra
va I nguo I Irong khI co nhIe u nguo I da ng ke Ien: do Ia ChrysIIa
IreeIand vi su gIup do Io Ion Irong chuong ve nuoc Nga, PauI
BIusIeIn va Mark CIIIIord vi da cung cap su hIeu bIeI sau sac
ve kInh nghIem Dng A.
KInh Ie Ia khoa hoc cua su Iua chon. Tu v s kIen Ihuc va
Ihng IIn ve cac chu de phuc Iap va hap dan nhu nhung chu
de duoc ban Irong sach nay, co Ihe vIeI ra nhIeu cun sach.
Tha I khng may, do Ia I chnh Ia m I Irong nhu ng Iha ch Ihu c
chu ye u cu a II khI vIe I cu n sa ch na y: nhu ng cu n sa ch ma
II vIe I pha I duo c Ihu go n Ia I Iheo I I ke chuye n. TI pha I Iu bo
m I s y Iuo ng, bo qua m I s chu ng mInh quan Iro ng. TI da
quen voI haI kIeu vIeI Iach: vIeI cac sach khoa hoc nghIem Iuc
va nhung IoI phaI bIeu ngan gon. Cun sach nay dI voI II Ia
mI Ihe IoaI moI. Neu khng co nhung n Iuc khng bIeI meI
cua Anya SchIIIrIn, nguoI da danh nhIeu Ihang vIeI va sua voI
II, gIu p II Iu a cho n ca I gi nen vIe I, ca I gi pha I bo dI, du nhIe u
khI raI IIec, Ihi cun sach khng Ihe ra doI. Drake McIeeIy
bIen Iap vIen cua II Irong haI muoI nam da khuyen khch va
gIup do II Irong Ioan b qua Irinh vIeI sach. Su bIen Iap cua
Sarah SIeward raI Ion con |Im Wade Ihi Iam vIec khng ngh
de Iap hop ban Ihao cuI cung va Lve LazovIIz co su h Iro
quan Irong o nhIeu gIaI doan vIeI sach.
NadIa RoumanI da Ia ca nh Iay pha I cu a II Irong nhIe u nam.
Ne u khng co c a y, II cha ng co Ihe Ia m duo c gi. SergIo Godoy
va MonIca IuenIes da kIem Ira can Ihan nhung s IIeu va Iim
cho II nhu ng Ih ng ke II ca n. Leah Brooks Iro gIu p ra I nhIe u
voI cac ban Ihao. NIny Khor va RavI SIngh, Iro Iy nghIen cuu
cu a II o SIanIord da Ia m vIe c cham ch vo I ba n Iha o Iruo c ba n
cuI cung.
Cun sach nay dua vao nhIeu cng Irinh khoa hoc, ca cua
II vIeI chung voI nhIeu Iac gIa va ca cua cac Iac gIa khac, va
qua nhIe u de Irch da n he I o day. TI cu ng huo ng Io I Iu su Irao
dI voI nhIeu dng nghIep o khap Ihe gIoI. TI phaI nhac den
gIa o su RoberI Wade o London SchooI oI LconomIcs, m I cu u
nhan vIen cua Ngan hang The gIoI, nguoI da vIeI raI sau sac
ve nhung van de chung cua cac Ihe che kInh Ie quc Ie nhung
cu ng vIe I ca ve nhIe u va n de cu Ihe duo c de ca p o day, Dng A
va LIhIopIa. Qua Irinh chuyen dI Iu kInh Ie menh Ienh sang
IhI Iruong Ia chu de Ihu huI su quan Iam cua cac nha kInh Ie
Irong vo ng hon muo I Iam nam qua. TI cu ng Ihu nha n duo c
nhIeu Iu phan Ich cua |anos KornaI. TI cung phaI de cap IoI
b n ho c gIa ha ng da u kha c: PeIer MurreII, |an Svejnar, MarshaII
GoIdman va Gerard RoIand. M I chu de Irung Iam cu a cu n
sa ch na y Ia gIa IrI cu a Iranh Iua n cng khaI va II da ho c duo c
nhIeu Iu cac cuc Iranh Iuan voI va doc cac cun sach vIeI boI
nhu ng nguo I ma II dI khI khng d ng Iinh vo I Iy gIa I cu a ho ,
da c bIe I Ia RIchard Layard, |eII Sachs, Anders AsIund va AndreI
ShIeIIer. TI cung Ihu nhan duoc Iu Iranh Iuan voI nhIeu hoc
gIa Irong ca c ne n kInh Ie chuye n d I, bao g m OIeg BogomoIov
va SIanIsIav MenshIkov o Nga.
PHN U
28 29
SIeve LewIs, PeIer LIgen va CharIes Harvey da gIup II hIeu
bIeI ve BoIswana Iu kInh nghIem Ihuc Ie cua ho va CharIes
Harvey da nhan xeI I m ve chuong 2. Trong nhIeu nam, Iam
vIec va Ihao Iuan voI NIck SIern (nguoI ke nhIem II Iam nha
kInh Ie Iruong cua Ngan hang The gIoI sau khI Iam nha kInh
Ie Iruo ng Ia I LBRD), ParIha DasgupIa, RavI Kanbur (nguo I chIu
Ira ch nhIe m Ba o ca o pha I IrIe n Ihe gIo I ve nghe o do I nam 2001,
du a n duo c kho I d ng khI II va n co n Ia nha kInh Ie Iruo ng Ia I
Ngan hang The gIoI), AvI Braverman (hIen Ia hIeu Iruong DaI
ho c BenGurIon nhung da co Iho I gIan da I Ia m nha nghIen cu u
Ia I Ngan ha ng The gIo I), KarIa HoII, Raaj Sah, DavId Bevan,
Mark GersovIIz, DavId Newbery, |mIm MIrrIees, AmarIya Sen
va DavId LIIerman dac bIeI anh huong den suy ngh cua II.
TI cu ng co pha n no Andy WeIss vi nhu ng hIe u bIe I Ihu c Ie ve
nhung van de chuyen dI, vi su phan Ich Ihuc nghIem ve hau
qua cua Iu nhan hoa va vi hIeu bIeI rng Ion hon ve nhung
khIem khuyeI cua IhI Iruong IaI chnh. NghIen cuu Iruoc day
cua II ve Dng A cho Ngan hang The gIoI duoc Ihuc hIen voI
MarIIou Uy, cu ng vo I Irong s nhu ng nguo I kha c, Ia Howard
Pack, Nancy BIrdsaII, Danny LeIpzIger, KevIn Murdoch da cung
ca p cho II nhu ng hIe u bIe I ve khu vu c na y, cho phe p II co vI
Ir Ihua n Io I de gIa I quye I cu c khu ng hoa ng khI no xa y ra. TI
cung bIeI on dac bIeI |ason Iurman, nguoI da Iam vIec cung
II o ca Nha Tra ng va Ngan ha ng The gIo I, vi Ia I ca c ca c nghIen
cuu cua ng, nhung dac bIeI Ia nhung nghIen cuu ve Dng A
va phe binh D ng Ihua n WashIngIon. TI cu ng ca m on HaI
VarIan da goI y IIeu de cua cun sach nay. BaI cu aI doc cun
sa ch na y se Iha y ro a nh huo ng cu a nhung Iu Iuo ng IIen quan
de n Ihng IIn va IhI Iruo ng khng hoa n ha o nhu ng nhan I
Irong Iam de hIeu nen kInh Ie IhI Iruong hoaI dng nhu Ihe
na o, da c bIe I Ia o ca c nuo c dang pha I IrIe n. Qua Irinh Ia m vIe c
vo I CarI ShapIro, MIchaeI RoIhschIId, Sandy Grossman, SIeve
SaIop va RIchard ArnoII da gIup II hIeu ro hon van de IhaI
nghIep, su khng hoan hao cua IhI Iruong IaI chnh va nhung
han che cua canh Iranh va Iam quan Irong cung nhu han che
cu a Ihe che . Va cu I cu ng, nguo I II pha I ca m on Iun Ia Bruce
GreenwaId nguoI cng su va ban Ihan cua II Irong hon haI
muoI Iam nam.
PHN U
30 31
TOAN CAI HOA
VA NHUNG MT TRAI

You might also like