III.

Trm bm cp II
1. Nhim v v nguyn tc hot ng
Nhim v: Bm nc x l t b cha nc sch vo mng li cp
nc hoc bm ln b cha p lc.
Nguyn tc hot ng: Bin c nng nhn c t ng c in thnh nng
lng ca dng cht lng.
2. Ch lm vic
Do trc tip bm nc cp cho cc h dng nc n trm bm cp II thng
lm vic theo ch thay i.
Trm bm cp II c th lm vic theo ch iu ha hoc ch thay i
theo ng bc thang.
3. Lu lng ca trm bm cp II
a. H thng cp nc c i
Nu lm vic theo ch bc thang, ch lm vic c la chn ph
thuc vo ch dng nc
nhng gi khc nhau trong ngy s c s lng bm lm vic khc
nhau.
Cc phng php p dng xc nh ch lm vic ca trm bm cp II
v dung tch i iu ha:
Phng php thng k
Phng php biu bc thang
Phng php biu tch ly nc ngy

Phng php thng k

C s xc nh ch lm vic v dung tch i iu ha: Thnh lp cc
bng thng k lng nc tiu th, lng nc bm, lng nc vo i, ra
i v cn li trong i.
Ch lm vic
iu ha: Lu lng trm bm v s lng bm lm vic tng gi trong
ngy l nh nhau.

 Thay i theo ng bc thang: Lu lng trm bm v s lng bm lm

vic cc bc th khc nhau.
Dung tch i iu ha
Cc bc xc nh:
Thng k lu lng nc tiu dng v lu lng trm bm cp vo mng li.

Gi no lu lng bm vo tha so vi nhu cu tiu dng s c nc vo i,

ngc li s c nc ra i.

Chn mt gi no i dc sch nc.

Lng nc ln nht cn li trong i chnh l th tch iu ha cn thit.

Bng gii thiu v d c th xc nh ch lm vic ca trm bm cp hai v th

tch iu ha ca i vi ch dng nc khng iu ha gi Kh = 1,35
Ch bm theo ng bc thang

Ch bm iu ha

Lng
nc
TT
%Qng

Lng
nc
bm
%Qng

Lng
nc
vo
i
%Qng

Lng
nc
ra i
%Qng

Lng
nc
cn
li
trong
i
%Qng

0-1

2,5

0,5

1,9

4,17

1,17

2,03

1-2

3,2

2,5

0,7

1,2

4,17

0,97

3,0

2-3

2,5

2,5

1,2

4,17

1,67

4,67

Gi
trong
ngy

S
bm
lm
vic

Lng
nc
bm
%Qng

Lng
nc
vo
i
%Qng

Lng
nc
ra i
%Qng

Lng
nc
cn
li
trong
i
%Qng

3-4

2,6

2,5

0,1

1,1

4,17

1,57

6,24

4-5

3,5

4,5

2,1

4,17

0,67

6,91

5-6

4,1

4,5

0,4

2,5

4,17

0,07

6,98

6-7

4,5

4,5

2,5

4,17

0,33

6,65

7-8

4,9

4,5

0,4

2,1

4,17

0,73

5,92

8-9

4,9

4,5

0,4

1,7

4,17

0,73

5,19

9-10

5,6

4,5

1,1

0,6

4,17

0,53

3,76

10-11

4,9

4,5

0,4

0,2

4,17

0,23

3,03

11-12

4,7

4,5

0,2

4,17

0,53

2,5

12-13

4,4

4,5

0,1

0,1

4,17

0,23

2,27

13-14

4,1

4,5

0,4

0,5

4,17

0,07

2,34

14-15

4,1

4,5

0,4

0,9

4,17

0,07

2,41

15-16

4,4

4,5

0,1

1,0

4,17

0,23

2,18

16-17

4,3

4,5

0,2

1,2

4,16

0,14

2,04

17-18

4,1

4,5

0,4

1,6

4,16

0,06

2,1

18-19

4,5

4,5

1,6

4,16

0,34

1,76

19-20

4,5

4,5

1,6

4,16

0,34

1,42

20-21

4,5

4,5

1,6

4,16

0,34

1,08

21-22

4,8

4,5

0,3

1,3

4,16

0,64

0,44

22-23

4,6

4,5

0,1

1,2

4,16

0,44

23-24

3,3

4,5

1,2

2,4

4,16

0,86

0,86

Trng hp trm bm lm vic theo ch bc thang:

Vi:
Qtr lu lng trm bm
Qb lu lng my bm

Qng lu lng nc tiu dng trong 1 ngy ch tnh ton ca khu vc dng
nc
K h s gim lu lng khi cc bm lm vic song song
n s bm cng lm vic

Ta c:
T 0 4 gi c mt trm bm lm vic. Lu lng do trm bm cp bng
lu lng ca mt bm:
Qtr = Qb = 2,5%Qng
20 gi cn li trm bm c 2 bm lm vic. Lu lng ca trm bm lc
ny l:
Qtr = K.n.Qb = 0,9.2.2,5%Qng = 4.5 %Qng
Chn gi i cn nc l lc 11 12 gi ta c:
Th tch iu ha ca i = Lng nc ln nht cn li trong i
= 2,5
Trng hp trm bm lm vic theo ch iu ha:
Do s lng bm lm vic tng gi trong ngy l nh nhau nn ta c th tch
iu ha ca i:
= 6,98

 Phng php biu bc thang

V d phng php biu bc thang xc nh ch lm vic ca trm bm v
th tch iu ha ca i ( trong trng hp Kh = 1,35)

BIU TIU TH NC V CH BM
IU HA
6
5
4
3
2
1
0
1

9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

ng ch lm vic ca bm theo ch bc thang

ng ch lm vic ca bm theo ch iu ha
Ch tiu th nc

Vd =

Nc vo i

Nc ra i

Ch bc thang: T gi 7-8 n gi 11-12, lng nc ra khi i ln

nht.
Vd = 2,4% Qng

 Ch iu ha: T gi 23-24 n gi 5-6, lng nc vo i ln nht.

Vd = 6,99% Qng
Phng php biu tch ly nc ngy
V d tnh ton cho trm bm cp II lm vic theo ch bc thang

1. ng tch ly nc
tiu dng trong ngy
2. ng tch ly lng
nc bm trong ngy

x
Biu tch ly nc ngy
Bc 1: 0 4 gi, bm vi lu lng 2,5%Qng.
Lng nc tch ly trong 4h = 10%Qng
Bc 2: 4 24 gi, bm vi lu lng 4,5%Qng
Lng nc tch ly trong 20h = 90%Qng
Nu hai ng khng ct nhau
=|

|max

 Nu hai ng ct nhau
|

Theo biu trn:

= 2,5%Qng
Th tch thit k ca i:
Vd =

+ Vcc

Vcc tng lng nc cha chy ca ton b khu vc dng nc tnh trong 10

Nhn xt:
C ba phng php trnh by trn u cho cng mt kt qu.
Ch lm vic ca bm vch ra theo tnh ton ch gn ng do:
Ch dng nc bin ng tng giy, tng pht khng trng kht vi
ch tnh ton.
Tn tht p lc trn h thng ng bin i theo lu lng, tnh trng
ng ng.
Mc nh hng ln nhau gia cc bm ghp song song, ph thuc vo
loi bm c th v tn tht trn ng ng.
Lu lng, p lc ca bm b bin ng.
So snh hai ch lm vic ca bm

Ch iu ha
Trang b v vn hnh n
gin
Th tch i ln

Ch bc thang

Th tch i nh
Ch qun l phc tp
S bm cng tc tng ln
Din tch nh trm tng
Th tch b cha nc sch tng
Tng ng knh ng y ca

trm bm
Tt c nhng bt li trong ch bc thang so vi vic gim th tch i th vn c
li hn v kinh t
Trong thc t thng ng dng ch lm vic theo ng bc thang.
Mt s phng n thng p dng
H thng cp nc c nh: Ch iu ha
Nc t trm bm cp II bnh iu p mng li cp nc.
Bnh iu p thay th cho i .
H thng cp nc c trung bnh: Ch bc thang
Khng nn chn nhiu bc lm vic trnh phc tp trong b tr trang
thit b v qun l.
Chn t bm cng tc tng hiu sut chung ca trm.
b. Trm iu chnh lu lng
Trang b b bin tn thay cho i nc.
Mc ch: iu chnh cho lu lng do trm bm cp vo mng li hon
ton tha mn nhu cu dng nc.
Lu lng trm bm cp II
Lu lng ca my bm phi chn bng lu lng ca gi dng nc ln
nht.
Vo cc gi khc, s vng quay trn trc bm s t ng gim lu
lng my bm p ng ng bng lu lng yu cu.
Tuy nhin, s vng quay khng nn gim qu 50% so vi s vng quay
nh mc.
4. p lc bm
a. i u mng li

1 B cha nc sch

4 My bm

2 ng ht

5 ng y

3 Nh trm

6 i nc

p lc ca bm c xc nh m bo bm c th a nc ln n mc
nc cao nht trn i.
p lc ton phn ca my bm:
H = Hhh + hh + hd
Hhh chiu cao bm nc hnh hc = hiu cao trnh mc nc cao nht trn i
v mc nc thp nht trong b cha.

Hhh = Hhhh + Hz + Hd + H0
h

hh

Chiu cao ht hnh hc, tnh bng hiu cao trnh trc bm v cao trnh

mc nc thp nht trong b cha (m).

H chnh gia cao trnh mt t ni t i v trc bm (m).
z

H Chiu cao xy dng i (m).

d

h Tng tn tht p lc trn ng ht (m).

h

h Tng tn tht p lc trn ng y k t my bm n i (m).

d

b. i cui mng li

1 B cha

5 ng y

2 ng ht

6 Mng li cp nc

3 Trm bm

7 ng dn nc

4 My bm

8 i nc

A im tnh ton

p lc ton phn ca my bm c tnh ton cho gi dng nc ln nht v gi

vn chuyn ln nht.
Gi dng nc ln nht : c trm bm v i u cp vo mng li bin
gii cp nc gia khu vc do trm bm cp v do i cp.
im tnh ton l im bt li nm trn bin gii cp nc, p lc ton phn
ca bm cp II
H = Hhh + Ht + hh + h
H

hh

Chiu cao bm nc hnh hc, xc nh bng hiu cao trnh mt t ti im

tnh ton v cao trnh mc nc thp nht ti b cha (m).

H p lc t do yu cu ti im tnh ton (m).
t

h Tng tn tht p lc trn ng ng ht (m).

h

 h Tng tn tht p lc trn ng y v mng li k t my bm n im

tnh ton (m).

Gi vn chuyn nc ln nht: lng nc do trm bm cp phn ln tiu

th trn mng li, cn li chuyn qua i.
p lc ton phn ca my bm:
H = Hhh + hh + h
Hhh chiu cao bm nc hnh hc, xc nh bng hiu cao trnh mc nc
cao nht trn i v cao trnh mc nc thp nht trong b cha (m).
h tng tn tht p lc trn ng y v ton b mng li k t my bm
n i, ng gi vn chuyn ln nht (m).

Ta xc nh c 2 gi tr p lc ton phn yu cu ca bm cp II.

Gi tr ln hn l gi tr p lc dng chn my bm.
Trng hp mt s trm bm cp II cng cp vo mng li mt bin
gii cp nc phc tp.
Cn xc nh im tnh ton cho tng trm bm v p lc ton phn ca
bm cp II trong tng trm.
c. Bm cp II cp nc vo thng mng li
p lc ton phn ca bm cp II c xc nh ng vi gi dng nc
ln nht do trang b bin tn.
p lc ca bm cp II:
H = Hhh + Ht + hh + h

(m)

Hhh Hiu cao mt t ti im tnh ton trn mng li v cao mc

nc thp nht trong b cha nc sch.
Ht p lc t do yu cu ti im tnh ton (m).
hh Tng tn tht p lc trn ng ng ht (m).

 h Tng tn tht p lc trn ng y v mng li k t my bm n

im tnh ton (m).

5. Cch chn bm cp II
Yu cu khi chn bm cp II: m bo lu lng, p lc yu cu v lm vic vi
hiu sut cao.
Trm bm kiu ni: Bm trc ngang
Trm bm kiu na chm: Bm trc ng
Hn ch c chiu cao ng ht.
Khng phi t thm thit b mi bm.
Tit kim din tch mt bng nh trm.
Trm bm kiu chm: Bm ging khoan
Khng cn xy dng nh trm.
Bm t trc tip trong b cha nc sch.
Van kha, cc thit b kim tra, o lng b tr bn ngoi b.