You are on page 1of 7

CNG MN PHP LUT

VN 1: THC HIN PHP LUT


Thc hin php lut l qu trnh hot ng c mc ch m cc ch th php lut bng hnh vi ca mnh thc hin cc qui nh php lut trong thc t i sng. *Cc hnh thc thc hin php lut: + Tun th php lut: l hnh thc thc hin nhng qui phm php lut mang tnh cht ngn cm bng hnh vi th ng, trong cc ch th php lut kim ch khng lm nhng vic m php lut cm. VD: mt cng dn khng thc hin nhng hnh vi ti phm c qui nh trong b lut hnh s, tc l cng dn tun th nhng qui nh ca b lut ny. + Thi hnh php lut: l hnh thc thc hin nhng qui nh trao ngha v bt buc ca php lut mt cch tch cc trong cc ch th thc hin ngha v ca mnh bng nhng hnh ng tch cc. VD: mt ngi thy ngi khc ang lm vo tnh trng c th nguy him n tnh mng v ngi cu gip, tc l ngi bng hnh ng tch c thi hng qui nh v ngha v cng dn ca php lut ni chung v ca lut hnh s ni ring. + S dng php lut: l hnh thc thc hin nhng qui nh v quyn ch th ca php lut, trong cc ch th php lut ch ng, t mnh quyt nh vic thc hin hay khng thc hin iu m php lut cho php. _ Nh vy hnh thc ny khc vi 2 hnh thc trn ch ch th khng b buc khng c lm hoc phi lm mt vic no m c t do la chn theo ch ca mnh. VD: vic thc hin cc quyn bu c v ng c, quyn khiu ni v t co + p dng php lut: l hnh thc thc hin php lut, trong nh nc thng qua c quan c thm quyn hoc nh chc trch t chc cho cc ch th php lut thc hin nhng qui nh php lut hoc chnh hnh vi ca mnh cn c vo nhng qui nh ca php lut ra cc quyt nh lm pht sinh, thay i, nh ch hay chm dt mt quan h php lut. VD: c quan nh nc c thm quyn p dng php lut tuyn pht VN 2: VI PHM PHP LUT I. nh ngha: Vi phm php lut l hnh vi tri php lut v c li, do ch th c nng lc trch nhim php l thc hin, xm hi n cc quan h x hi c php lut bo v. II. Cc du hiu ca vi phm php lut 1. Vi phm php lut phi l hnh vi xc nh ca con ngi, tc l x s thc t, c th ca c nhn hoc t chc nht nh, bi v php lut c ban hnh iu chnh hnh vi ca cc ch th m khng iu chnh suy ngh ca h. Mc tng ni: ngoi hnh vi ca ti ra, ti khng tn ti i vi php lut, khng phi l i tng ca n. V vy, phi cn c vo hnh vi thc t ca cc ch th mi c th xc nh c l h thc hin php lut hay vi phm php lut.

Hnh vi xc nh ny c th c thc hin bng hnh ng (v d: i xe my vt n khi tham gia giao thng) hoc bng khng hnh ng (v d: trn trnh ngha v np thu). 2. Vi phm php lut phi l hnh vi tri php lut, tc l x s tri vi cc yu cu ca php lut. Hnh vi ny c th hin di cc hnh thc sau: a. Ch th thc hin nhng hnh vi b php lut cm. V d: i xe my vo ng ngc chiu b. Ch th khng thc hin nhng ngha v m php lut bt buc phi thc hin. V d: trn trnh ngha v phng dng ng b, cha m c. Ch th s dng quyn hn vt qu gii hn cho php. V d: trng thn bn t cng cho mt s c nhn nht nh 3. Vi phm php lut phi l hnh vi ca ch th c nng lc trch nhim php l, v hnh vi c tnh cht tri php lut nhng ca ch th khng c nng lc trch nhim php l th khng b coi l vi phm php lut. Nng lc trch nhim php l ca ch th l kh nng m php lut quy nh cho ch th phi chu trch nhim v hnh vi ca mnh. Theo quy nh ca php lut, ch th l c nhn s c nng lc ny khi t n mt tui nht nh v tr tu pht trin bnh thng. l tui m s pht trin v tr lc v th lc cho php ch th nhn thc c hnh vi ca mnh v hu qu ca hnh vi gy ra cho x hi nn phi chu trch nhim v hnh vi ca mnh. Ch th l t chc s c kh nng ny khi c thnh lp hoc c cng nhn. 4. Vi phm php lut phi l hnh vi c li ca ch th, tc l khi thc hin hnh vi tri php lut, ch th c th nhn thc c hnh vi ca mnh v hu qu ca hnh vi , ng thi iu khin c hnh vi ca mnh. Nh vy, ch nhng hnh vi tri php lut m c li ca ch th th mi b coi l vi phm php lut. Cn trong trng hp ch th thc hin mt x s c tnh cht tri php lut nhng ch th khng nhn thc c hnh vi ca mnh v hu qu ca hnh vi gy ra cho x hi hoc nhn thc c hnh vi v hu qu ca hnh vi ca mnh nhng khng iu khin c hnh vi ca mnh th khng b coi l c li v khng phi l vi phm php lut. 5. Vi phm php lut l hnh vi xm hi ti cc quan h x hi c php lut bo v, tc l lm bin dng i cch x s l ni dung ca quan h php lut . III. Cu thnh ca vi phm php lut. Vi phm php lut bao gm 4 yu t cu thnh l mt khch quan, mt ch quan, ch th v khch th. Mt khch quan ca vi phm php lut l nhng du hiu biu hin ra bn ngoi th gii khch quan ca vi phm php lut. N bao gm cc yu t: hnh vi tri php lut,

hu qu nguy him cho x hi, mi quan h nhn qu gia hnh vi v hu qu nguy him cho x hi, thi gian, a im, phng tin vi phm. 1. Hnh vi tri php lut hay cn gi l hnh vi nguy him cho x hi l hnh vi tri vi cc yu cu ca php lut, n gy ra hoc e do gy ra nhng hu qu nguy him cho x hi. 2. Hu qu nguy him cho x hi: l nhng thit hi v ngi v ca hoc nhng thit hi phi vt cht khc do hnh vi tri php lut gy ra cho x hi. 3. Mi quan h nhn qu gia hnh vi v hu qu nguy him cho x hi tc l gia chng phi c mi quan h ni ti v tt yu vi nhau. Hnh vi cha ng mm mng gy ra hu qu hoc l nguyn nhn trc tip ca hu qu nn n phi xy ra trc hu qu v mt thi gian; cn hu qu phi l kt qu tt yu ca chnh hnh vi m khng phi l ca mt nguyn nhn khc. 4. Thi gian vi phm php lut l gi, ngy, thng, nm xy ra vi phm php lut. 5. a im vi phm php lut l ni xy ra vi phm php lut. 6. Phng tin vi phm php lut l cng c m ch th s dng thc hin hnh vi tri php lut ca mnh. Mt ch quan ca vi phm php lut l trng thi tm l bn trong ca ch th khi thc hin hnh vi tri php lut. N bao gm cc yu t: li, ng c, mc ch vi phm php lut. Li gm 2 loi: c v v . Li c li gm 2 loi: c trc tip v c gin tip. + C trc tip l li ca mt ch th khi thc hin hnh vi tri php lut nhn thc r hnh vi ca mnh l tri php lut, thy trc c hu qu ca hnh vi v mong mun cho hu qu xy ra. + C gin tip l li ca mt ch th khi thc hin mt hnh vi tri php lut nhn thc r hnh vi ca mnh l tri php lut, thy trc c hu qu ca hnh vi , tuy khng mong mun song c thc mc cho hu qu xy ra. Li v cng gm 2 loi: v v cu th v v v qu t tin. + V v cu th l li ca mt ch th gy ra hu qu nguy hi cho x hi nhng do cu th nn khng thy trc hnh vi ca mnh c th gy ra hu qu , mc d c th thy trc v phi thy trc hu qu ny. + V v qu t tin l li ca mt ch th tuy thy trc hnh vi ca mnh c th gy ra hu qu nguy him cho x hi song tin chc rng hu qu s khng xy ra hoc c th ngn nga c nn mi thc hin v c th gy ra hu qu nguy him cho x hi. Ch th ca vi phm php lut l c nhn, t chc c nng lc trch nhim php l v thc hin hnh vi tri php lut.

Khch th ca vi phm php lut l quan h x hi c php lut iu chnh v bo v nhng b hnh vi tri php lut xm hi ti v gy ra cc thit hi hoc e da trc tip gy thit hi. IV. Cc loi vi phm php lut 1.Vi phm php lut hnh s hay cn gi l ti phm Theo php lut hnh s ca Vit Nam th ti phm l hnh vi nguy him cho x hi c quy nh trong B lut Hnh s, do ngi c nng lc trch nhim hnh s thc hin mt cch c hoc v , xm phm c lp, ch quyn, thng nht, ton vn lnh th T quc, xm phm ch chnh tr, ch kinh t, nn vn ho, quc phng, an ninh, trt t, an ton x hi, quyn, li ch hp php ca t chc, xm phm tnh mng, sc kho, danh d, nhn phm, t do, ti sn, cc quyn, li ch hp php khc ca cng dn, xm phm nhng lnh vc khc ca trt t php lut XHCN. 2.Vi phm hnh chnh Theo php lut v x l vi phm hnh chnh ca Vit Nam th vi phm hnh chnh l hnh vi c li ca ch th c nng lc trch nhim hnh chnh tri vi cc quy nh ca php lut v qun l nh nc m khng phi l ti phm hoc tri vi cc quy nh ca php lut v an ninh, trt t, an ton x hi nhng cha n mc phi truy cu trch nhim hnh s v theo quy nh ca php lut phi b x l hnh chnh. 3.Vi phm dn s: L hnh vi tri php lut v c li ca ch th c nng lc trch nhim dn s xm hi ti cc quan h ti sn v cc quan h nhn thn phi ti sn. 4.Vi phm k lut L hnh vi c li ca ch th tri vi cc quy ch, quy tc xc lp trt t trong ni b c quan, t chc, tc l khng thc hin ng k lut lao ng, hc tp, cng tc hoc phc v c ra trong ni b c quan, t chc . VN 3: TRCH NHIM PHP L I. Khi nim trch nhim php l 1. nh ngha Trch nhim php l l hu qu php l bt li i vi ch th phi gnh chu th hin qua vic h phi gnh chu nhng bin php cng ch nh nc c quy nh trong phn ch ti ca cc quy phm php lut khi h vi phm php lut hoc khi c thit hi xy ra do nhng nguyn nhn khc c php lut quy nh. Phn loi trch nhim php l Da vo tnh cht ca trch nhim php l c th chia chng thnh cc loi sau:

1. Trch nhim hnh s: l trch nhim ca mt ngi thc hin mt ti phm, phi chu mt bin php cng ch nh nc l hnh pht v vic phm ti ca h. Hnh pht ny do to n quyt nh trn c s ca lut hnh, n th hin s ln n, s trng pht ca nh nc i vi ngi phm ti v l mt trong nhng bin php bo m cho php lut c thc hin nghim chnh. y l loi trch nhim php l nghim khc nht. 2. Trch nhim hnh chnh: l trch nhim ca mt c quan, t chc hoc c nhn thc hin mt vi phm hnh chnh, phi gnh chu mt bin php cng ch hnh chnh tu theo mc vi phm ca h. Bin php cng ch ny do mt c quan, t chc hoc c nhn c thm quyn quyt nh trn c s php lut v x l vi phm hnh chnh. 3. Trch nhim dn s l trch nhim ca mt ch th phi gnh chu nhng bin php cng ch nh nc nht nh khi xm phm n tnh mng, sc kho, danh d, nhn phm, uy tn, t do, ti sn, cc quyn v li ch hp php ca ch th khc hoc khi vi phm ngha v dn s i vi bn c quyn. Bin php cng ch ph bin i km trch nhim ny l bi thng thit hi. 4. Trch nhim k lut l trch nhim ca mt ch th (c nhn hoc tp th) vi phm k lut lao ng, hc tp, cng tc hoc phc v c ra trong ni b c quan, t chc v phi chu mt hnh thc k kut nht nh theo quy nh ca php lut. 5. Trch nhim cng v: c c quan nh nc c thm quyn p dng i vi cc ch th vi phm quy nh cng v, quy ch cng chc gy ra thit hi cho quyn, t do, li ch hp php ca cng dn, t chc bi cc quyt nh hnh chnh hoc hnh vi hnh chnh, b cng dn, t chc khiu ni, khiu kin i bi thng. Truy cu trch nhim php l: 1. Nng lc trch nhim php l ca ch th: 2. Cc c im ca trch nhim php l: Trch nhim php l l loi trch nhim do php lut quy nh. y l im khc bit c bn gia trch nhim php l vi cc loi trch nhim x hi khc nh trch nhim o c, trch nhim tn gio, trch nhim chnh tr Trch nhim php l lun gn lin vi cc bin php cng ch nh nc c quy nh trong phn ch ti ca cc quy phm php lut. y l im khc bit gia trch nhim php l vi cc bin php cng ch khc ca nh nc nh bt buc cha bnh, gii phng mt bng Trch nhim php l lun l hu qu php l bt li i vi ch th phi gnh chu th hin qua vic ch th phi chu nhng s thit hi nht nh v ti sn, v nhn thn, v t do m phn ch ti ca cc quy phm php lut quy nh. Trch nhim php l pht sinh khi c vi phm php lut hoc c thit hi xy ra do nhng nguyn nhn khc c php lut quy nh. 3. Quy nh v thi hiu truy cu trch nhim php l:

Thi hiu truy cu trch nhim hnh s l thi hn do B lut hnh s quy nh m khi ht thi hn th ngi phm ti khng b truy cu trch nhim hnh s. Theo quy nh ti khon 2 iu 23 B lut hnh s th thi hiu truy cu trch nhim hnh s c quy nh nh sau: - Nm nm i vi cc ti phm t nghim trng. Ti phm t nghim trng l ti phm gy nguy hi khng ln cho x hi m mc cao nht ca khung hnh pht i vi ti y l n ba nm t (khon 3 iu 8 B lut hnh s). V d: Ti git con mi (iu 94); ti git ngi trong trng thi tinh thn b kch ng mnh thuc trng hp quy nh ti khon 1 iu 95; ti xut cnh, nhp cnh tri php; ti li nc ngoi hoc Vit Nam tri php (iu 274) - Mi nm i vi cc ti phm nghim trng; Ti phm nghim trng l ti phm gy nguy hi ln cho x hi m mc cao nht ca khung hnh pht i vi ti y l n by nm t (khon 3 iu 8 B lut hnh s). V d: Ti ly truyn HIV cho ngi khc thuc trng hp quy nh ti khon 2 iu 117; ti cng dm thuc trng hp quy nh ti khon 1 iu 113.v.v - Mi lm nm i vi cc ti phm rt nghim trng; Ti phm rt nghim trng l ti phm gy nguy hi rt ln cho x hi m mc cao nht ca khung hnh pht i vi ti y l n mi lm nm t (khon 3 iu 8 B lut hnh s). V d: Ti sn xut, bun bn hng gi thuc trng hp quy nh ti khon 2, khon 3 iu 156; ti vn chuyn tri php hng ho, tin t qua bin gii thuc trng hp quy nh ti khon 3 iu 154.v.v - Hai mi nm i vi cc ti phm c bit nghim trng; Ti phm c bit nghim trng l ti phm gy y nguy hi c bit ln cho x hi m mc cao nht ca khung hnh pht i vi ti y l trn mi lm nm t, t chung thn hoc t hnh (khon 3 iu 8 B lut hnh s). V d: Ti phn bi t quc thuc trng hp quy nh ti khon 1 iu 78; ti hot ng nhm lt chnh quyn nhn dn thuc trng hp quy nh ti khon 1 iu 79; ti git ngi thuc trng hp quy nh ti khon 1 iu 93; ti tng tr, vn chuyn, mua bn tri php hoc chim ot cht ma tu thuc trng hp quy nh ti khon 4 iu 194; ti chim ot tu bay, tu thu thuc trng hp quy nh ti khon 2 iu 221.v.v

VN 4: IU KIN KT HN Kt hn l vic nam v n xc lp quan h v chng theo quy nh ca php lut v iu kin kt hn v ng k kt hn, v c quy nh c th nh sau: iu kin kt hn Nam n kt hn vi nhau phi tun theo cc iu kin sau y:

+ Nam t hai mi tui tr ln, n t mi tm tui tr ln; + Vic kt hn do nam v n t nguyn quyt nh, khng bn no c p buc, la di bn no; khng ai c cng p hoc cn tr; + Vic kt hn khng thuc mt trong cc trng hp cm kt hn quy nh sau y: Nhng trng hp cm kt hn Vic kt hn b cm trong nhng trng hp sau y: + Ngi ang c v hoc c chng; + Ngi mt nng lc hnh vi dn s; + Gia nhng ngi cng dng mu v trc h; gia nhng ngi c h trong phm vi ba i; + Gia cha, m nui vi con nui; gia ngi tng l cha, m nui vi con nui, b chng vi con du, m v vi con r, b dng vi con ring ca v, m k vi con ring ca chng; + Gia nhng ngi cng gii tnh. ng k kt hn + Vic kt hn phi c ng k v do c quan nh nc c thm quyn (sau y gi l c quan ng k kt hn) thc hin theo nghi thc quy nh v t chc ng k kt hn di y. - Mi nghi thc kt hn khng theo quy nh v t chc ng k kt hn u khng c gi tr php l. - Nam, n khng ng k kt hn m chung sng vi nhau nh v chng th khng c php lut cng nhn l v chng. V chng ly hn mun kt hn li vi nhau cng phi ng k kt hn.

+ Chnh ph quy nh vic ng k kt hn vng su, vng xa. Thm quyn ng k kt hn + U ban nhn dn x, phng, th trn ni c tr ca mt trong hai bn kt hn l c quan ng k kt hn. + C quan i din ngoi giao, c quan lnh s Vit Nam nc ngoi l c quan ng k kt hn gia cng dn Vit Nam vi nhau nc ngoi.

You might also like