1.

Khi nim: Khng c mt khi nim no chung thng nht trn th trng quc t v nhng g cu thnh nn mt doang nghip va v nh(DNVVN). Cc khi nim v suwk phn oi thay i t nc ny sang nc khc. Quy m ca doang nghip c xc nh b nhiu ch tiu bao gm quy m ca ti sn, s ngi lao ng, ngun v loi hnh ti tr, lnh vc doang nghip hot ng. i vi VIt Nam theo Ngh nh s 90/2001/ND_CP ngy 23/11/2011 th DNVVN c nh ngha nh sau: DNVVN l c s sn xut kinh doanh thoe php lut hin hnh c vn ng k khng qu 10 t ng Vit Nam hoc s lao ng trung bnh khng qu 300 ngi. i vi mt s lnh vc c quy nh c th nh sau: Bng 1: Tiu thc vn v lao ng Quy m doanh nghip Lnh vc sn xut cng nghip v xy dng Trong DN nh Lnh v csn xut nng lm nghip v hi sn Trong DN nh Lnh vc thng m v dch v Trong DN nh 500 triu 50 Ngun: Nhng ni dung c bn v qun tr DNVVN, thng 2/2002 Theo cch chung nht, phn loi Dn ph thuc vo s ngi lao ng hoc s vn kinh doanh. Tuy nhin cn c cch phn loi khc c s dng trong cc ti liu pht trin da vo lnh vc chnh quy v phi chnh quy. Theo hng ny th"phi chnh quy" m ch cc DN nh mt thnh vin thng lm vic bn thi gian hay theo ma v m thng thng chng khng c ti sn c nh v c th hot ng ti gia nh. Thm vo cc 1 t 5 t 200 250 1 t 10 t 100 1000 Vn ti a (ng) S ngi lao ng ti a

10 t

500

DN thng hot ng di dng khng ng k chnh thc v ngoi vng kimsot ca Chnh ph v mt Thu v qun l. Thut ng DN nh thng c s dng ni n thu nhp nh pht sinh t cc hot ng ny. Khu vc DN "chnh quy" thng c suqr dng k n cc loi hnh v quy m doangnghieepj s dng mt lng s lng lao ng ln hn, khng iu hnh hot ng theo gia nh. Loi DN ny phi chu chi phi bi Php lut v c kh nng tip cn d dng n cc th ch ti chnh v d n pht trin. khi nim thng c s dng choDN "chnh quy" l: "DNVVN l n v t chc kinh doanh c t cch php nhn nhm thc hin cc hot ng sn xut kinh doanh, cung ng, trao i hng ha v dch v trn th trng ti a li ch ca ngi tiu dng, thng qua ti a ha li nhun ca ch s hu ti sn ca DN"1 2 c trng c bn ca DNVVN: _Hnh thc s hu: C cc hnh thc s hu: Nh nc, tp th, t nhn v hn hp. _Hnh thc php l: Cc DNVVN c hnh thnh theo Lut DN v nhng vn bn di lut. y l nhng cng c pahps l xc iinh t cch php nhn rt quan trng iu chnh hnh vi ca cc DN ni chung trong c DNVVN, ng thi xc nh r vai tr cu Nh nc i vi cc DN trong nn kinh t. _Lnh vc v a bn hot ng: DNVVN ch yu pht trin ngnh dch v, thng mi ( bun bn). Lnh vc sn xut ch bin v giao thng cn t ( tp trung ba ngnh: cng nghip, xy dng nng lm nghip v thng mi dch v), ddiaj bn hot ng jchur yu cc th trn, th x v th. _Cng ngh v th trng: Cc DNVVN ch yu c nng lc ti chnh thp, co cng ngh v thit b lc hu, ch yu l lao ng th cng. Sn phm ca DNVVN ch yu c tiu th trong ni a, cht lng sn phm cn km, mu m bao b cn n gin, sc cnh tranh yu. tuy nhin c mt s DNVVn hot ng trong lnh vc ch bin nng lm, hi sn c sn phm xut khu vi gi tr kinh t cao. Trnh t chc qun l v tay ngh ca lao ng cnthp v yu. hu ht cc DNVVN hot ng c lp, vic lin doanh, lin kt cn hn ch v gp nhiu kh khn.
1

PGS- TS ng Xun Ninh. "Nhng vn qun tr doanh nghip va v nh". Trng Dh KTQD

3 Vai tr ca DNVVN Mc d cn hng yu km v bt li nht inh nhng do c im, tnh cht ca chng nn cc DNVVN c v tr, vai tr v tc ng nkinh t x hi rt ln. Th nht, cc DNVVN c v tr rt quan trng ch, chng chim a s v mt s lng trong tng s cc DN sn xut kinh doanh v ngy cng gia tng mnh. hu ht cc nc s lng DNVVN chim 90% tng s cc DN. Tc gia tng cc DNVVN ln hn tc gia tng cc DN ln. nc ta hin nay cc DNVVN chim 65.9% so vi toonge s DN Nh nc v chim 33.6% so vi cc DN c vn u t nc ngoi. Th hai, cc DNVVN c vai tr quan trng trong s tng trng ca nn kinh t. chng ng gp phn quan trng trong s gia tng thu nhp quc dn cu cc nc trn th gii, bnh qun chim khong di 50% GDP mi nc VitNam theo nh gi ca Vin nghin cu v qun l Trung ng. DNVVN ng gp 24-25% GDP ca c nc, 31% gi tr sn xut cng nghip, chim 78% mc bn l ca ngnh thng nghip, 64% khi lng vn chuyenr hng ha v hnh khch. Trong nhiu ngnh sn xut khc DNVVN cng chim mt t l ng k. Th ba, tc ng kinh t - x hi ln nht cu DNVVN l gi quyt mt s lng ln ni lm vic hco an c, lm tng thu nhp cho ngi lao ng gopas phn xa i gim ngho. Xt theo lun im to cng n vic lm v thu nhp cho ngi lao ng th khu vc ny vn xa hn hn cc khu vc khc, gp phn gi quyt nhng vn x hi bc xc. hu ht cc nc DNVVN li thu ht nhiu lao ng hoc c tc thu ht lao ng cao hn nhiu so vi DN ln. Vit Nam, cng theo nh gi ca Vin nghin cu v qun l Trung ng. S lng lao ng ca DNVVN trong lnh vc phi nng nghip khong 7,8 triu ngi, chim 79.2% tng s lao ng phi nng nghip v chim khong 22.5% lc lng lao ng trong c nc

Th t, DNVVN gp phn lm nng ng nn kinh t trong c ch th trng. do li th ca quy m nh l nng ng, linh hot, sng to trong kinh doanh, c s kt hp gia a dng ha meemg do v chuyn mn ha, ha nhp vi i hi uyn chuyn ca nn kinh t th trng. Th nm, khu vc DNVVN thu ht c kha nhiu vn trong dn. Hu ht DNVVN da vo vn t c, vn huy ng ngoi l rt t vi 7% DNVVN c vay khng tr li v trn 2% vay t ngn hng. Do tnh cht nh l d phn tn i su vo cc nh ngch, yu cu vn ban u khng nghiu cho nn cc DNVVN c vai tr, tc ng rt ln trong vic thu ht cc ngun vn nh l, nahnf di trong cc tng lp dn c u t vo kinh doanh. Th su, gp phn vo y nhanh qu trnh chuyn sch c cu kinh t, c bit i vi khhhu vc nng thn. S pht trin cc DNVVN nng thn gp phanfathu ht ngun lao ng nng thn thiu hoc cha c vic lm vo hot ng sn xut, kinh doanh, rt dn lc lng lao dng nng thn chuyn sang lm cng nghipdch v. Th by, cc DNVVN l ni m mm cc ti nng kinh doanh, l ni o to, rn luyn cc nh Dn, gip h quen vi mi trng kinh doanh. Bt u t kinh doanh theo quy m nh thng qua iu hnh qun l kinh doanh quy m va va v nh, mt s nh kinh doanh s trng thnh, c kinh nghim qun l, bit a doanh nghip ca mnh nhanh chng pht trin.

3 vai tr ca cnh tranh Cnh tranh c vai tr rt to ln i vi s pht trin ca nn kinh t noiis chung v ca bn thn mi DNVVN ni ring. Bt k mt nn kinh t no cng phi duy tr s cnh tranh. ng li ch x hi cnh tranh l mt hnh thc m Nh nc s dng chng c quyn, to c h ngi tiu dng c th la chn sn phm c gi tr tt, gi r.

Chnh v vy cnh tranh l bo v li ch ngi tiu dng. ng gc DN, cnh tranh s l iu kin thun li DN t khng nh v th ca mnh trn th trng, t hon thin bn thn vn ln dnh u th so vi cc i th khc. Trn th trng cnh tranh gia cc DN l cuc cnh tranh khc lit nht nhm dnh dt ngi mua, chim lnh th trng tiu th, to u th v mi mt cho DN nhm thu c li nhun ln nht. Cnh tranh buc DN phi cung ng cc sn phm, hng ha, dch v m th trng cn nhm p ng nhu cu ngy cng phong ph v a dng ca khch hng. Cnh tranh thc cht l cuc ua khng c ch,l qu trnh m cc DN a ra cc bin php kinh t ch thc v thit thc nhm ng vng trn thng trng v tng li nhun da trn c s to ra nhng u th v sn phm v gi bn th phi tng cht lng sn phm v gi bn phi r. mun vy, mi DN, nht l DNVVN phi khng ngng a tin b khoa hc k thut vo sn xut v kinh doanh nhm nng cao cht lng sn phm, dch v. bn cnh phi ti u ha cc cc yu t u vo trong sn xut ti a ha thnh qu ca sn phm. trong c ch th trng DN no cuhng cp cc sn phm vi cht lng tt nht v gi thnh r nht s thng. chnh v vy s loi b cc DN m chi ph cao trong sn xut v kinh doanh, khuyn khch, to iu kin cho cc DN chi ph thp vn ln. tham gia vo th trng, Dn phi tun th cc quy lut ca o thi v chn lc. cnh tranh buc cc DN phi t nng cao chnh mnh, nng cao trnh , kin thc v knh doanh. Do cnh tranh l iu kin rt tt o to cc nh DN gii. Cnh tranh l ng lc c bn nhm kt hp mt cch ti u nht li ch ca DN, li ch ngi tiu dng v li ch ca x hi. trc y, trong c ch tp trung quan liu, bao cp, cnh tranh c coi l c ln nut c b. Do khng c khuyn khc. Song hin nay cnh tranh c nhn nhn theo xu hng tch cc, tc dng ca n c th hin rt r s ph sn ca mt DN kinh doanh km hiu qu v s php trin vt bc ca cc DN khc bit s dng hiu qu cc yu t ca qu trnh sn xut v kinh doanh. Tm li, cnh tranh l ng lc pht trin ca h thng DN ni chung v tng DVNVVN ni ring, l cng c hu hiu ca Nh nc iu tit cc hot ng kinh doang trn th trng.

4. cc chin lc canh tranh c bn i khi mt DN c th theo ui nhiu chin lc v coi tt cc cc chin lc l mc tiu c bn ca mnh, mc d iu ny rt him c kh nng thc hin. V vic thc hin bt c mt chin lc no cng i hi tm huyt ca ton DN v nhng sp xp, t chc hng vo thc hin n t d b phn tn nu DN cng mt lc theo ui nhiu mc tiu. Cc chin lc cnh tranh m cc DN theo ui l: _ Chin lc nhn mnh chi ph: Chin lc nhn mnh chi ph yu cu vic xy dng mnh m cc iu kin vt ch kt hp gia quy m v tnh hiu qu, theo ui vic gim chi ph t kinh nghim. Kim sot cht ch chi ph trc tip v chi ph gin tip, ti thiu ha cc chi ph nghin cu v pht trin, chi ph bn hng v chi ph qung co Vic t c mc chi ph thp i hi phi c th phn tng i cao hoc nhng li th khc iu cng i hi vic thit k cc sn phm phi thun tin cho vic sn xut, duy tr nhiu loi sn phm c lin quan tri u chi ph v phc v c tt c cc nhm khch hng c bn. Thc hin chi ph thp thng i hi vic u t vn ban u ln. Th phn cao, n lt n, c th to ra tnh kinh t cao trong qu trnh mua nguyn vt liu,.lm gim chi ph hn na. V tr chi ph khi t c cho php lm tng t l li nhun nh vy c th ti u t vo phng tin mi, my mc hin i nhm duy tr li th v chi ph. Chin lc nhn mnh chi ph i khi c th lm thay i ln mt ngnh ni m nn mng lch s cnh tranh c kiu khc vad cc hng cnh tranh cha chun b tt v mt nhn thc v kinh t t nhng bc cn thit cho vic ti u ha chi ph. _Chin lc khc bit ha: Chin lc ny nhm khc bit ha sn phm, dch v ca DN nhm to ra im c o ring c tha nhn trong ton ngnh. Cc phng php khc bit hoad sn phm c thc hin qua nhiu hnh thc. S in hnh v thit k v danh ting sn phm, cng ngh sn xut c tnh sn phm, dch v khch hng. Tuy nhi,n chin lc ny

khng cho php DN b qua yu t chi ph, mc d chi ph khng phi l mc tiu chin lc c bn. Khc bit ha sn phm, nu t c, s l chin lc to kh nng cho DN thu ht t l li nhun cao hn mc bnh qun bi v n to nn mt v th chc chn cho DN trong vic i ph vi cc lc lng cnh tranh khc. Khc bit ho to nn s tin tng ca khch hng vo nhn hiu, dn n kh nng t bin ng v gi c. n lm tng t l li nhun v th trnh c s cn thit to ra mc chi ph thp. D dng lm gim quyn lc cu ngi mua v h thiu nhng dieuf kin so snh. S khc bit ha sn phm s thun li hn khi phi ng u vi sn phm thay th. Thc hin chin lc khc bit ha i hi khi c th loi tr kh nng t c th phn cao, v tnh ring bit khng i lin vi th phn cao. Tuy nhin thc hin chin lc ny nhiu khi thc hin s nh i v chi ph nu chin lc ny yu cu nhng hot ng i hi chi ph cao.