You are on page 1of 139

B GIO DC V O TO

TRNG I HC KINH T THNH PH H CH MINH


----------WX----------

PHM HNG PHC

T GI HI OI THC
V CN CN THNG MI CA VIT NAM

Chuyn ngnh: Kinh t Ti chnh Ngn hng


M s:

60.31.12

LUN VN THC S KINH T

Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS. Nguyn Th Ngc Trang

TP. H CH MINH, NM 2009

LI CM N
hon thnh c lun vn ny, ti nhn c rt nhiu s gip t
thy c v bn b. u tin, ti xin chn thnh gi li cm n n c Ngc Trang,
ngi rt tn tnh gp , cung cp nhiu ti liu tham kho, ng vin ti trong
sut qu trnh hng dn ti lm lun vn.
Ti cng ht sc bit n em Khang, Duy, Qu, anh Tun, thy Huy
Hong, nhng ngi ht lng ng vin gp v cung cp mt s ti liu b
ch gip ti hon thnh lun vn. Ti c bit cm n em Khang ht sc nhit
tnh gip ti hon thin vic x l s liu thng k, ng gp rt nhiu kin cho
lun vn v cng xin cm n v nhng li ng vin ca em.
Cui cng, cho ti xin gi li cm n n tt c cc thy c tn tnh
truyn t nhng kin thc nn tng trong ba nm ti theo hc cao hc. Lu lm ri
con (em) mi c dp by t lng bit n ca mnh n nhng ngi thn trong gia
nh: ng b, cha m, cc anh em nhng ngi dnh nhng iu kin tt nht
gip con (em) c th hon thnh lun vn ny.

LI CAM OAN
Ti xin c li cam oan danh d rng y l cng trnh nghin cu ca ti
vi s gip ca c hng dn v nhng ngi m ti cm n; s liu thng k
l trung thc v ni dung, kt qu nghin cu ca lun vn ny cha tng c
cng b trong bt c cng trnh no cho ti thi im hin nay.
TP.HCM, ngy 30 thng 07 nm 2009
Tc gi

Phm Hng Phc

MC LC

M U

........................................................................................................................... 1

CHNG I. KHUNG L THUYT V MI QUAN H GIA T GI V CN


CN THNG MI .............................................................................................................. 5
1.1 T gi hi oi................................................................................................................. 5
1.1.1 Khi nim t gi hi oi ......................................................................................... 5
1.1.2 T gi hi oi danh ngha ....................................................................................... 5
1.1.3 T gi hi oi thc.................................................................................................. 6
1.1.4 C ch t gi........................................................................................................... 10
1.2 Cn cn thng mi (TB).............................................................................................. 14
1.2.1 Khi nim ............................................................................................................... 14
1.2.2 Cc nhn t nh hng n cn cn thng mi ................................................... 15
1.3 Tc ng ca t gi ln cn cn thng mi ................................................................ 17
1.3.1 Hiu ng ca ph gi ln cn cn thng mi ....................................................... 17
1.3.2 H s co gin xut nhp khu v iu kin Marshall-Lerner................................. 20
1.4 Mt s m hnh hi quy lin quan n t gi, xut nhp khu v lm pht.................. 21
1.4.1 M hnh hi quy t gi theo chnh lch lm pht .................................................. 21
1.4.2 M hnh mi lin h gia % thay i trong trong xut khu v % thay i trong
gi tr ng tin ............................................................................................................... 21
1.4.3 M hnh t s xut khu trn nhp khu chu s tc ng ca t gi thc ............ 22
CHNG 2. TNH T GI THC V O LNG TC NG CA T GI
THC I VI HOT NG XUT NHP KHU VIT NAM ........................... 24
2.1 Tnh t gi thc song phng ca mt s ng tin so vi USD .................................. 24
2.1.1 Tnh t gi thc song phng ................................................................................ 24
2.1.2 Phn tch mc nh gi ca tng ng tin ....................................................... 25
2.2 Tnh t gi thc a phng (REER).............................................................................. 27
2.3 Phn tch v nh gi kt qu tnh REER ..................................................................... 31
2.3.1 Phn tch kt qu tnh REER.................................................................................. 31
2.3.2 nh gi t gi thc a phng ............................................................................. 33
2.4 M hnh hi quy xut nhp khu theo t gi ................................................................. 34
2.4.1 Tc ng ca t gi VND/USD i vi hot ng xut khu, nhp khu ............. 34
2.4.2 Tc ng ca t gi thc i vi t s xut khu trn nhp khu.......................... 37
2.4.3 D bo t gi vo cui nm 2009, nm 2010......................................................... 42
CHNG 3. BIN NG T GI V NHN NH V C CH T GI CA
VIT NAM 47
3.1 Mc tiu ca chnh sch t gi...................................................................................... 47
3.2 REER l thc o tng hp v th cnh tranh thng mi quc t khng hon ho ... 48
3.2.1 Cc hn ch v mt k thut ca REER................................................................. 49

3.2.2 S m h trong vic p dng REER ...................................................................... 49


3.3 Bin ng t gi thi gian qua ...................................................................................... 50
3.4 C ch t gi t sau khng hong ti chnh chu ...................................................... 54
3.4.1 C ch t gi........................................................................................................... 54
3.4.2 Tranh lun xung quanh vn t gi thc v chnh sch iu hnh t gi ca
NHNN ............................................................................................................................. 56
3.4.3 Nhn nh v cc bin php qun l t gi ca NHNN ......................................... 58
CHNG 4. GI CHNH SCH T GI NHM MC TIU DUY TR KH
NNG CNH TRANH CA HNG HA VIT NAM................................................... 62
4.1 Chnh sch t gi p ng ngang gi sc mua so vi r tin t ................................... 62
4.1.1 Neo tin ng vo mt r ngoi t ......................................................................... 62
4.1.2 S dng REER nh l dng c o lng mc nh gi ca t gi hin ti.. 63
4.1.3 B rng ca di bng t gi.................................................................................... 65
4.2 iu hnh t gi nhm mc tiu nng cao nng lc cnh tranh ca hng ha ng
thi cung cp mi trng n nh cho pht trin kinh t.................................................... 66
4.2.1 iu chnh tng t gi trong thi gian sp ti ........................................................ 66
4.1.2 Khng tin hnh ph gi mnh ng ni t............................................................ 67
4.1.3 Vn la chn mc t gi cho nm 2009 v nm 2010 ...................................... 69
4.2.4 Gim bt vai tr ca t gi trong vic duy tr kh nng cnh tranh ca hng ha. 73
4.2.5 Cc bin php khc ................................................................................................ 74
4.3 Tip tc la chn c ch t gi th ni c kim sot nhng tng dn nng th
ni v thc y s pht trin ca th trng ngoi hi....................................................... 75
4.3.1 Nhng l do cho vic kim sot t gi................................................................... 75
4.3.2 S cn thit ca vic kt hp gia th ni v qun l t gi Vit Nam giai on
hin nay ........................................................................................................................... 76
4.3.3 Th ni t gi hn na............................................................................................ 77
4.3.4 Hon thin c ch qun l v thc y th trng ngoi hi pht trin ................. 82
KT LUN ......................................................................................................................... 87
TI LIU THAM KHO .................................................................................................... 88
PH LC 1: D LIU THNG K .................................................................................. 90
PH LC 2: BNG TNH T GI THC V KT QU HI QUY .......................... 95

DANH MC HNH V
Hnh 1.1: Can thip ca ngn hng trung ng nhm ko gim t gi (nng ng
ni t) khi cu ngoi t tng) ----------------------------------------------------------------- 11
Hnh 1.2: Hiu ng ng cong J ----------------------------------------------------------- 18
Hnh 2.1: th t gi thc song phng cc ng tin so vi USD ------------------ 22
Hnh 2.2: th t gi thc a phng gia on 1999-2008 --------------------------- 27
Hnh 2.3: th biu din t gi thc a phng v t s xut nhp khu giai on
1999 2008 ------------------------------------------------------------------------------------- 28
Hnh 2.4: T gi thc a phng gia on 2000-2008------------------------------------ 30
Hnh 2.5: th biu din tc ng ca t gi i vi xut khu ----------------------- 33
Hnh 2.6: th biu din tc ng ca t gi i vi nhp khu ---------------------- 33
Hnh 2.7: th biu din t gi danh ngha VND/USD t nm 1999 n 2010----- 43
Hnh 3: th biu din ng i ca t gi BQLNH v t gi do NHTM cng b
t qu 1 nm 1999 n qu 4 nm 2008 (t gi VND/USD) ---------------------------- 47

DANH MC BNG
Bng 1.1 T gi bnh qun lin ngn hng v t gi bn ca NHTM------------------- 87
Bng 1.2 Ch s GDP theo qu t qu 1 nm 2000 n qu 4 nm 2008----------- 88
Bng 1.3 Xut nhp khu v t gi theo qu ----------------------------------------------- 89
Bng 1.4 T gi thc a phng theo qu, k gc 1999, lm pht Vit Nam v lm
pht trung bnh ca cc nc v vng lnh th c tham gia r tin--------------------- 90
Bng 2.1 T gi thc song phng ca ni t so vi USD------------------------------- 92
Bng 2.2 Bng xp hng mc nh gi cao ca cc ng tin trong r tin ----- 92
Bng 2.3a Kt qu tnh t gi thc a phng k gc nm 1999 ----------------------- 93
Bng 2.3b Kt qu tnh t gi thc a phng k gc nm 2000 ----------------------- 98
Bng 2.3c Kt qu tnh t gi thc a phng k gc qu 1 nm 1999---------------101
Bng 2.3d Kt qu tnh t gi thc a phng k gc qu 1 nm 2000---------------116
Bng 2.4 Kt qu hi quy xut khu theo t gi ------------------------------------------125

Bng 2.5 Bng kt qu hi quy nhp khu theo t gi nh sau: ------------------------125


Bng 2.6a Kt qu hi quy t s xut trn nhp khu theo t gi thc song
VND/USD v GDP ---------------------------------------------------------------------------126
Bng 2.6b Kt qu m hnh hi quy gii hn. --------------------------------------------126
Bng 2.7a Kt qu hi quy t s xut khu theo GDP v t gi thc a phng. ---127
Bng 2.7b Kt qu m hnh hi quy gii hn. --------------------------------------------128
Bng 2.8 Cc ch tiu d bo cho nm 2009 ----------------------------------------------- 39
Bng 2.9 Kt qu hi quy REER theo chnh lch lm pht ----------------------------128
Bng 2.10 REER d bo ca cc qu nm 2009, 2010 ----------------------------------- 42

M U
1. Vn nghin cu
Mc t gi hin nay c ph hp i vi nn kinh t Vit Nam hay cha?
Mc tiu no m chnh sch t gi cn phi t c: m bo kh nng cnh tranh
ca hng ha hay cung cp mt mi trng n nh pht trin? Xung quanh cc
vn trn c nhiu quan im rt khc nhau. Ngoi ra, cch thc m ngn hng
nh nc (NHNN) can thip vo qu trnh hnh thnh v vn ng ca t gi cng
l mt ti gy tranh ci. C kin cho rng NHNN cn phi ph gi mnh tin
ng so vi mc t gi hin ti nng cao kh nng cnh ca hng ha xut khu
v xut th ni hon ton t gi th trng t nh ot mc t gi ph hp.
Tuy nhin cng c kin ngc li, l chnh sch t gi cn phi n nh (tc t
gi s c nh hn) n nh kinh t v m, n nh gi c v kim ch lm pht.
nh gi mc ph hp i vi nn kinh t ca mc t gi hin nay cn
phi c mt c s khoa hc so snh n. Theo , NHNN nn xc nh mc t gi
mc tiu cho nn kinh t. mc t gi ny c th gii quyt mt s vn nh kh
nng cnh tranh ca hng ha hay n nh mi trng v m hay mt s mc tiu
khc ca chnh ph. T gi thc, nht l t gi thc a phng do c iu chnh
theo chnh lch lm pht ca Vit Nam vi cc i tc nn n c th l mt mc t
gi mc tiu thch hp NHNN tin hnh nh gi mc ph hp ca mc t
gi hin ti phc v cho mt vi mc tiu ni trn, nht l mc tiu m bo
kh nng cnh tranh cho hng ha.
Hin ti, c mt s m hnh xc nh t gi mc tiu nh m hnh ca nh
kinh t Sebastian Edwards (1988) c lng t gi thc cn bng di hn; m hnh
kinh t v m m, theo m hnh ny cc khu vc kinh t, th trng ti chnh, th
trng tin t v cc chnh sch kinh t v m c lin kt li trong mt tng th
nhm nh gi tc ng ca cc chnh sch i vi nn kinh t, n cng cho php
nh gi nhng tc ng ca chnh sch t gi i vi cn cn vng lai, cn cn
vn; m hnh cn bng i ni v cn bng i ngoi; m hnh t gi thc cho php
nh gi kh nng cnh tranh ca hng ha

Trong khun kh lun vn ny tc gi trnh by mt trong nhng phng


php k trn xc nh t gi mc tiu, l m hnh t gi thc a phng (hay
cn gi l t gi thc hiu lc). S d tc gi chn t gi thc a phng l v n
ph hp vi th trng tin t s khai ca Vit Nam. T gi ny c k vng nh
l mt cn c quan trng NHNN iu chnh t gi hng v mc t gi c ngang
gi sc mua nhm duy tr v th cnh tranh ca hng ha Vit Nam, ng thi c th
m bo t gi t mc cn bng di hn.
Tnh cp thit ca ti
Vic cng b mt c s khoa hc xc nh t gi hin ti c m bo kh
nng cnh tranh ca hng ha Vit Nam hay khng l vic lm rt cn thit. V li,
hin ti Vit Nam cha c c quan no cng b t gi thc, mt s ti ca mt
vi nh nghin cu ti chnh tin t c cp ti vn ny. Tuy nhin, do t gi
thc c s bin ng mnh trong bi cnh nn kinh t Vit Nam ang trong qu
trnh chuyn i nn vo tng thi im khc nhau c th s c cch nhn nh v
chnh sch t gi rt khc nhau. Do vic cp nht t gi thc v nh gi li
nhng tc ng ca n i vi nn kinh t ni chung v i vi hot ng xut nhp
khu ca cc doanh nghip Vit Nam ni ring v c chnh sch t gi ph hp vi
tng thi k l cn thit.
2. Mc tiu ca ti
Nhm ng gp thm mt gc nhn, mt quan im i vi bin ng t gi
v chnh sch iu hnh t gi hin ti ca ngn hng nh nc Vit Nam, tc gi
tin hnh tnh t gi thc v nh gi tc ng ca n ln hot ng xut nhp khu
ca Vit Nam.
ng thi, tc gi cng c nhng phn tch nh gi mc tin cy ca t
gi thc a phng trong vic xc nh tin ng c b nh gi cao hoc thp hay
khng v mc tc ng ca n i vi kh nng cnh tranh ca hng ha.
Tip theo, thng qua t gi thc, tc gi cng a ra cc nhn nh v chnh
sch t gi, nhng tc ng ca chnh sch t gi i vi kh nng cnh tranh ca
hng ha Vit Nam, a ra nhng d bo v t gi v mt s gi cho chnh sch
iu hnh t gi ti Vit Nam nhm bo m hng ha Vit Nam c ngang gi sc

mua so vi cc i tc thng mi ch yu. Bn cnh , tc gi cng xut mt


vi bin php nhm hon thin c ch qun t gi ph hp vi trng hp Vit
Nam, t to ra mi trng thun li gip t gi c th hon thnh tt vai tr ca
mnh i vi nn kinh t, trong c vai tr l cng c h tr duy tr kh nng cnh
tranh ca hng ha Vit Nam trong mu dch quc t.
3. i tng nghin cu
T gi tin ng so vi mt s ng tin ca cc i tc thng mi ln vi
Vit Nam.
T gi ni t ca cc i tc ny so vi ng USD.
Ch s CPI, gi tr xut nhp khu ca Vit Nam vi cc i tc thng mi
ln ni trn. Tc tng trng tng sn phm quc dn (GDP) ca Vit Nam v
cc i tc thng mi.
Tr gi xut nhp khu ca Vit Nam.
4. Phm vi nghin cu
Phm vi nghin cu ca ti l t gi ca ng tin mt s nc v vng
lnh th vi Vit Nam ng (tin ng) v vi la M. ng tin ca cc nc v
vng lnh th ny c chn tham gia r tin t tnh t gi thc vi tin ng v
vi USD theo nm. Trong r tin ny c 10 ng tin c chn, l ng SGD
(Singapore), THB (Thi Lan), TWD (i Loan), KRW (Hn Quc), JPY (Nht),
CNY (Trung Quc), EUR ca c v Php, USD (M). Ngoi ra, khi tnh t gi
thc a phng theo qu, tc gi ch chn t gi ca 7 ng tin trong s 10 ng
tin trn do kh khn trong vic tm kim d liu.
S liu xut nhp khu ca Vit Nam vi cc i tc thng mi, ch s CPI
ca Vit Nam v cc i tc, t gi ca Vit Nam ng vi cc i tc ny c thu
thp trong khong thi gian t qu 1 nm 1999 n qu 4 nm 2008.
5. Phng php nghin cu
Trong lun vn tc gi s dng nhiu phng php nh: phn tch, m t
thng k, phn tch nh lng v hi quy. T cc ngun d liu t Tng cc thng
k (GSO), Ngn hng Ngoi Thng Vit Nam (VCB), B ti chnh, Qu Tin t
quc (IMF), ngn hng th gii (WB), Ngn hng pht trin chu (ADB), cc

trang thng tin in t ca cc t chc Hp tc v pht trin kinh t (OECD), Din


n Hp tc Kinh t chu Thi Bnh Dng (APEC), Hip hi cc quc gia
ng Nam (ASEAN), B lao ng M, Cc d tr lin bang M (FED) cng
b trong khong thi gian 10 nm t 1999 n 2008, tc gi tin hnh tng hp s
liu, tnh ton t gi thc a phng ca Vit Nam, t gi thc song phng ca
ng tin ca cc quc gia i tc (cc ng tin c s dng trong r tin t tnh
t gi thc a phng) so vi ng la M.
u tin, tc gi tnh ton v so snh t gi thc ca Vit Nam ng v mi
ng tin trong r tin (bao gm c la M) vi la M, xem xt mc nh
gi ca cc ng tin ny so vi ng la trong khong thi gian t 2000 n
2008. Tip theo, tc gi tnh t gi thc a phng v cn c trn t gi ny a ra
cc nhn xt v chnh sch t gi hin hnh v nh gi mc nh gi ca ng
Vit Nam so vi r tin tin t chn.
Ngoi ra, tc gi cng tin hnh kim nh mi quan h gia t gi v xut
nhp khu ca Vit Nam, qua nh gi mc tc ng ca t gi i vi hot
ng xut nhp khu.
Kt cu ca lun vn gm bn chng:
Chng I: Khung l thuyt v mi quan h gia t gi v cn cn thng
mi.
Chng II: Tnh t gi thc v o lng tc ng ca t gi thc i vi hot
ng xut nhp khu.
Chng III: Bin ng t gi v nhn nh v c ch t gi ca Vit Nam.
Chng IV: Gi chnh sch t gi nhm mc tiu duy tr kh nng cnh
tranh ca hng ha Vit Nam.

CHNG I. KHUNG L THUYT V MI QUAN H GIA T GI V


CN CN THNG MI
1.1 T gi hi oi
1.1.1 Khi nim t gi hi oi
T gi hi oi gia hai nc l mc gi ti ng tin ca mt nc c
th biu hin qua ng tin ca nc khc.
T gi hi oi l tng quan sc mua gia ng ni t v ng ngoi t. T
gi hi oi mt mt n phn nh sc mua ca ng ni t, mt khc n th hin
quan h cung cu ngoi hi.
1.1.2 T gi hi oi danh ngha
T gi danh ngha l t gi c s dng hng ngy trong giao dch trn th trng
ngoi hi, n chnh l gi ca mt ng tin c biu th thng qua ng tin khc
m cha cp n tng quan sc mua hng ha v dch v gia chng.
T gi hi oi danh ngha song phng l gi c ca mt ng tin so vi
mt ng tin khc m cha cp n chnh lch lm pht gia hai nc.
T gi danh ngha a phng (NEERNominal Efective Exchange rate)
NEER khng phi l t gi, n l mt ch s c tnh bng cch chn ra
mt s loi ngoi t c trng (r tin t) v tnh t gi trung bnh cc t gi danh
ngha ca cc ng tin c tham gia vo r tin t vi t trng t gi tng ng.
T trng ca t gi song phng c th ly t trng thng mi ca nc c
ng ni t em tnh NEER so cc nc c ng tin trong r c chn.
Gi t = 0 l k gc, (t = 0,1,2, i) l cc thi k nghin cu.
E01, E02, E0n, l t gi danh ngha ca ng ni t vi ng ngoi t th n
trong r tin t ti thi im t = 0 (k gc).
Ei1, Ei2, Ein, t gi danh ngha ca ng ni t vi ng ngoi t th n
trong r tin t ti thi im t = i.
w1, w2, . wn l t trng thng mi ca ng tin cc nc.
Nu so snh t gi danh ngha so vi k gc, ta c:
- Ti thi k t=0: Ch s t gi danh ngha ca ng ni t vi ngoi t th n
l e0n = E0/ E0n.

- Ti thi k t=i: Ch s t gi danh ngha ca ng ni t vi ngoi t th n


l ein = Ei/ Ein.
n

NEERi =

eij.wj
J=1

1.1.3 T gi hi oi thc
T gi hi oi thc l t gi danh ngha c iu chnh bi tng quan
gi c trong nc v ngoi nc. Khi t gi danh ngha tng hay gim khng nht
thit phi ng ngha vi s gia tng hay gim sc cnh tranh thng mi quc t.
Nh vy, t gi hi oi thc l mt phm tr kinh t c th v vic phn tch t
gi hi oi thc s l mt vn cn c quan tm.
1.1.3.1 T gi thc song phng (RER) l t gi danh ngha 1 c iu chnh
theo mc chnh lch lm pht gia hai nc, n l ch s th hin sc mua ca ng
ni t so vi ng ngoi t. V th c th xem t gi thc l thc o sc cnh tranh
trong mu dch quc t ca mt quc gia so vi mt quc gia khc.
+ T gi thc song phng trng thi tnh
T gi thc song phng c xt ti mt thi im. Ta c cng thc tnh
nh sau:
Er =

E. Pf

E
Ph /Pf

Ph

Trong :
E: T gi danh ngha tnh bng s n v ni t trn mt n v ngoi t.
Ph: Mc gi trong nc.
Pf: Mc gi nc ngoi.
Trong cng thc trn, t s l gi c hng ha c quy v ng ni t v
em chia cho mu s l gi hng ha trong nc (cng c tnh bng ni t). V
th t gi thc l mt ch s so snh mc gi nc ngoi so vi mc gi trong nc.
- Nu Er = 1, ta ni rng ng tin trong nc v ng ngoi t c ngang gi
sc mua.
1

C hai phng php nim yt t gi - phng php yt gi gin tip: ngoi t l ng tin yt gi, ni t l ng
tin nh gi; phng php yt gi trc tip: ni t l ng tin yt gi, ngoi t l ng tin nh gi. Trong sut
lun vn ny, tc gi s dng phng php yt gi trc tip tnh ton.

- Nu Er >1, ng ni t c nh gi thp. Khi ng ni t nh gi thp, v


l thuyt s khuyn khch xut khu v hn ch nhp khu.
- Nu Er <1, ng ni t c nh gi cao, gi hng ha trong nc s cao
hn gi hng ha nc ngoi. Do , ngc li vi trng hp trn, ng ni t
nh gi cao s hn ch xut khu v tng nhp khu.
+ T gi thc song phng trng thi ng
Hin nay khng c quc gia no cng b gi ca mt r hng ha, cho nn t
gi thc trng thi tnh ch mang ngha l thuyt. V vy, ngi ta s dng t gi
trng thi ng tnh ton s vn ng ca t gi thc t thi k ny sang thi
k khc thng qua vic iu chnh t gi danh ngha vi chnh lch lm pht gia
hai quc gia c ng tin em so snh.
Ti thi im t:
t

e 0r =

e0

CPI0ft
CPI0ht

100%

Trong :
- et0 = Et/E0 l ch s t gi danh ngha thi im t so vi thi im 0.
- et0r = Ert/ Er0 l ch s t gi thc thi im t so vi thi im 0.
- CPI0ft l ch s gi nc ngoi thi im t.
- CPI0ht l ch s gi trong nc thi im t.
1.1.3.2 Mi quan h gia t gi thc v t gi c ngang gi sc mua
T gi c ngang gi sc mua chnh l t gi thc (Er) c tr s bng 1. Do t
gi danh ngha c giao dch trn th trng ngoi hi thng lch khi ngang gi
sc mua nn t gi thc c th ln hn, nh hn 1. Lc ny ng tin c th c
nh gi thp hay cao so vi ngang gi sc mua. V vy, khi t gi danh ngha tng
hay gim khng nht thit phi ng ngha vi s gia tng hay gim sc cnh tranh
thng mi quc t, cc nh qun l nghin cu v d bo ngang gi sc mua c
gng ko t gi v vng ngang gi sc mua nhm m bo tnh cnh tranh ca nn
kinh t hay phc v cho cc mc tiu n nh kinh t v m.
Theo l thuyt, ngang gi sc mua gia hai ng tin chnh l c s hnh
thnh t gi giao dch trn th trng. Do , d bo ngang gi sc mua iu

chnh t gi sao cho trong quan h mu dch quc t khng c quc gia no b thit
khi c chch lch lm pht gia cc quc gia. Nu c ngang gi sc mua, t gi
danh ngha ca ng tin mt nc so vi tt c cc ng tin khc s bin ng
ngang vi chnh lch lm pht ca nc so vi lm pht ca cc nc khc.
Ngi ta dng ngang gi sc mua nh gi bin ng ca ng tin trong
tng lai. Gi tr mi ca t gi giao ngay ca mt ng tin no (St+1 ) s l mt
hm ca t gi giao ngay ban u (St )v chnh lch lm pht:
(1+ Ih )
St+1 = St [1+

(1+ If )

- 1]

Trong : Ih l t l lm pht trong nc v If l t l lm pht nc ngoi


Cng thc tnh gn ng:
St+1 = St [1+ (Ih If )]
+ Phng php tnh t gi c ngang gi sc mua vo thi im nm th
n so vi nm gc
Vo cui nm th n, t gi s phi tng hay gim mt t l no so vi
nm c s c chn trc p ng ngang gi sc mua. Cn c vo ch s gi
cng b hng nm so vi nm trc, chng ta c th tnh c t gi c ngang gi
sc mua nm th n.
Gi CPIth, CPItf ln lt l ch s lm pht trong nc v nc ngoi nm t.
E0, Et ln lt l t gi nm 0 (thng chn lm nm c s) v t gi nm t.
+ Nm 0: t gi l E0 c cho trc.
+ Nm 1: T gi

E1 = E0 x CPI1h/ CPI1f (1)

+ Nm 2: T gi

E2 = E1 x CPI2h/ CPI2f (2)

Th (1) vo (2) ta c:
E2 = E0 x CPI1h/ CPI1f x CPI2h/ CPI2f = E0 x CPI1h CPI2h / CPI1f CPI2f
+ Nm th n t gi (theo thuyt ngang gi sc mua) s l
En =

E0

CPI1h . CPI2h . CPI3h . .. CPInh


CPI1f . CPI2f . CPI3f . .. CPInf

Cng thc ny d s dng v trong nin gim thng k c cng b s liu v


cc t chc ti chnh quc t cng cung cp s liu ch s CPI hng nm ca cc
nc trn cc trang web ca mnh v ngi dng c th truy cp min ph.
1.1.3.3 T gi thc a phng hay t gi thc hiu lc (REER)
T gi thc song phng ch cho chng ta bit c s ln gi hay xung gi
ca ng ni t so vi mt ng ngoi t. Ngy nay, quan h thng mi l a
phng, mt nc c quan h bun bn vi rt nhiu nc trn th gii. Vn
c t ra l ti mt thi im nht nh lm sao c th bit c ng ni t ln
gi hay gim gi so vi cc ng tin ca cc quc gia khc c quan h mu dch,
hay ni cch khc l lm sao c th bit c tng quan sc mua hng ha ca
ng ni t vi cc ng ngoi t lm c s nh gi tc ng ca t gi i vi
cn cn thng mi ca quc gia? c ci nhn ton din hn v v th cnh tranh
ca hng ha trong nc vi cc i tc thng mi khc ngi ta dng t gi thc
a phng (t gi trung bnh).
T gi thc a phng l mt ch s phn nh mc cnh tranh v gi c
ca quc gia v l c s nh gi ng ni t b nh gi cao hay thp. Ch s
ny rt hu ch cho vic t c mc tiu thch hp trong c ch t gi hn hp
gia linh hot v c nh. V vy, n c nhn nhn nh l d liu c bn cho qu
trnh thc thi chnh sch.
T gi thc a phng c tnh ton nh ra gi tr thc ca ng ni t
so vi cc ngoi t (r ngoi t). Bng cch iu chnh t gi theo chnh lch lm
pht quc ni so vi lm pht cc i tc tc thng mi, ta s c t gi thc song
phng vi tng ng ngoi t. Sau xc nh quyn s (mc nh hng i
vi t gi thc thng qua t trng thng mi ca tng i tc vi quc gia c ng
tin tnh REER).
Gi t = 0 l k gc, (t =0,1,2, i) l cc thi k nghin cu.
Gi E01, E02, E0n, l t gi danh ngha ca ng ni t vi ng ngoi t
th n trong r tin t ti thi im t = 0 (k gc).
Ei1, Ei2, Ein, t gi danh ngha ca ng ni t vi ng ngoi t th n
trong r tin t ti thi im t = i.

10

- Ti thi k t=i, so vi k gc: Ch s t gi danh ngha ca ng ni t vi


ngoi t th n l ein = Ein / E0n.
CPInt l ch s gi ca i tc n thi im t so vi thi im 0.
CPIt l ch s gi trong nc thi im t so vi thi im 0.
- Tnh t trng thng mi:
Gi Itn l kim ngch nhp khu ca nc c ng tin c tnh t gi thc
a phng vi i tc thng mi th n.
Etn l kim ngch xut khu ca nc c ng tin c tnh t gi thc a
phng vi i tc thng mi th n.
Tng kim ngch xut nhp khu ca cc nc trong r tin (Wt)
n
t
t
Wt = (I j + E j)
J=1
w1, w2, . wn l t trng thng mi ca cc i tc.
T trng thng mi ca i tc th n:
Itn + Etn
wnt =
n

(Itj + Etj)
J=1

- Ch s gi tiu dng bnh qun:


n

wj . CPIij

Pw =

J=1

CPIi

- T gi thc a phng:
n

REER =

eij.wj .CPIij
J=1
CPIi

Khi REER ln hn 100, ng ni t b nh thp, ngc li REER nh hn


100 b nh gi cao, REER bng 100 ng ni t c ngang gi sc mua so vi r
tin t
1.1.4 C ch t gi
1.1.4.1 Khi nim
C ch t gi hi oi l cch thc mt t nc qun l ng tin ca
mnh lin quan n cc ng tin nc ngoi v qun l th trng ngoi hi.

11

C ch t gi hi oi: l tt c nhng quy nh php lut do chnh ph v


ngn hng trung ng quy nh iu tit, qun l th trng ngoi hi.
1.1.4.2 Phn loi c ch t gi
T gi hi oi c nh l mt kiu ch t gi hi oi trong gi tr
ca mt ng tin c gn vi gi tr ca mt ng tin khc hay vi mt r tin
t, hay vi mt thc o gi tr khc, nh vng chng hn. Khi gi tr tham kho
tng hoc gim, th gi tr ca ng tin neo vo cng tng hoc gim. ng tin s
dng ch t gi hi oi c nh gi l ng tin c nh.
Trong c ch t gi hi oi c nh, chnh ph, bng cc chnh sch ti
chnh tin t s c gng neo t gi li mt gi tr nht nh nhm n nh th
trng trnh nhng bin ng bt ng gy kh khn cho nn kinh t hay h tr
cho mt quan im pht trin no chng hn nh gi thp ni t h tr cho
chnh sch pht trin hng v xut khu.
Khi cu ngoi t tng t D n D to p lc lm t gi hi oi tng t e0
n e1, ngn hng trung ng s bn ra ngoi t t qu d tr ngoi hi lm tng
cung ngoi t t S n S v t gi c ko gim tr li ti im e, mc cung s
dng li khi ngn hng trung ng (NHTW) t c mc tiu nh. Cc mc
tiu ca ngn hng trung ng c th l c nh t gi (ko t gi v st e0), ph gi
ng ni t (NHTW mua vo ngoi t tng cung ng ni t, y l chnh sch y
ng cung ngoi t S sang tri) v ngc li l chnh sch nng gi ng ni t.
Hnh 1.1 Can thip ca ngn hng trung ng nhm ko gim t gi (nng ng
ni t) khi cu ngoi t tng.
T
gi
e1
e
e0

S
S

D
D
Lng ngoi t tng

12

Theo hnh 1.1, khi cu ngoi t tng t D sang D to p lc tng t gi ln


e1, chnh ph s s dng qu d tr ngoi hi, bn ra ngoi t thu li ng ni t,
ng ni t tng gi t gi gim li (cn bng ti e).
C ch ny i hi d tr ngoi hi ca ngn hng trung ng phi mnh
c th can thip hiu qu khi c s bin ng t gi.
Mt s kin ca cc chuyn gia cho rng t gi hi oi c nh qu cng
nhc, ng tin khng th hin gi tr th trng thc v lm mo m cc tn hiu v
thng tin th trng iu chnh ng hng. C ch ny khng khuyn khch
doanh nghip t bo v mnh trc nhng ri ro nhy cm giao ch i vi t
gi do khng c bt n t gi, t lm tr tr s pht trin v hon thin ca th
trng cc sn phm phng nga ri ro bin ng gi tr tin t.
T gi hi oi c nh s lm ly nhim lm pht v tht nghip t quc
gia ny sang cc quc gia khc.
Khi t gi c nh, do lm pht tng cao ng ni t b nh gi cao lm gi
hng ha trong nc tng nn quc gia c lm pht cao hn s c xu hng nhp
khu hng ha; ngc li, quc gia c lm pht thp s gim bt nhp khu t quc
gia lm pht cao. Theo l thuyt cung cu, cu hng ha quc gia lm pht thp
(ng ni t b nh gi thp) s tng vt kh nng cung hng ha lm gi c hng
ha ca quc gia ny tng ko lm pht tng ln. Hay ni cch khc, nc c lm
pht cao ly nhim sang nc c lm pht thp lm tng lm pht nc ny.
Tuy ch t gi hi oi c nh to ra s n nh, song vic thc hin cc
chnh sch nhm gi cho t gi hi oi c nh kh tn nhim tim lc ca chnh
ph (phi c d tr ngoi hi mnh can thip vo th trng khi cn thit),
c ch ny lm cho chnh sch tin t mt hiu lc. Chnh v th, ch mt s t ng
tin trn th gii s dng ch t gi hi oi c nh. Hu ht cc ng tin trn
th gii s dng ch t gi th ni c qun l.
C ch t gi th ni hay cn gi l c ch t gi linh hot l mt c ch
trong t gi do cc lc th trng quyt nh m khng c s can thip ca chnh
ph. Theo c ch ny cc doanh nghip phi dnh thi gian v tim lc qun l
ri ro do giao ng t gi.

13

Trong c ch t gi th ni gi, t gi t do thay i theo cung cu ngoi t,


chnh ph khng can thip vo th trng ngoi hi. Trong c ch ny, khi t gi
hi oi tng th ng ni t gim gi v ngc li. ng tin ca quc gia c lm
pht thp s tng gi v ngc li, ng tin ca nc c lm pht cao hn s gim
gi. iu ny lm cho cn cn thng mi gia hai quc gia cn bng tr li v
m bo c ngang gi sc mua gia cc quc gia c tham gia thng mi quc t.
C ch t gi th ni c iu tit l mt c ch t gi hi oi hn hp gia
th ni v c nh. Trong thc t rt t quc gia th ni hon ton ng tin ca
mnh do qu bt n.
Trong c ch th ni c qun l, ngn hng trung ng (NHTW) s cng b
mt mc t gi no v thng xuyn iu chnh theo nhng thay i trong cn
cn thanh ton, d tr ngoi hi quc gia, s pht trin ca th trng ngoi hi
khng chnh thc. Ngoi ra, t gi cng s c iu chnh theo quan im ca
NHTW nhm phc v cho cc mc tiu c nh trc, v d nh mc tiu h
tr xut khu hay mc tiu n nh gi c v lm pht
Trong c ch t gi hi oi th ni c kim sot, t gi c iu tit theo
quan h cung cu ngoi t nhng nu tng vt mc gii hn cho php, c kh nng
nh hng xu n cc hot ng kinh t, chnh ph s dng d tr ngoi hi v cc
chnh sch kinh t khc can thip.
1.1.4.3 Cch phn loi c ch t gi mi ca IMF 2
IMF a ra h thng phn loi c ch t gi mi gm 3 nhm chnh l
(1) c ch neo c nh (hard pegs), c ch in hnh hin nay trn th l
chun tin t vi cc quc gia tng p dng gm Achentina, Estonia, Lithuania
(2) c ch neo linh hot gm: c nh truyn thng: t gi ch giao ng
trong mt bin hp, khong 1%; c ch con rn tin t: t gi c th giao ng
trong bin rng hn.

TS Trn Ngc Th v cc thnh vin (2006) Phng php tip cn c ch iu hnh t gi Vit Nam,
ti nghin cu cp b.

14

(3) th ni, bao gm th ni c iu tit khng cng b trc v th ni hon


ton. Trong c ch th ni hon ton chnh sch tin t c lp vi chnh sch t
gi. M l quc gia in hnh cho c ch th ni hon ton.
+ Mt s c ch t gi hn hp gia th ni v c nh
Neo c iu chnh. L c ch t gi m t gi c iu chnh vi mt mc
rt nh xoay quanh mt ngang gi c n nh trc. Cc ngang gi ny c
iu chnh dn v mi ln iu chnh vi lng nh (thng l c thng bo trc).
C ch neo t gi vo r tin t vi di bng c n nh trc. Theo c
ch ny t gi s c iu chnh theo mt r cc ng tin mnh vi quyn s
phn nh cc quan h thng mi ca nc c ng tin c neo vi cc i tc.
Cc c ch ny ph hp vi cc nc c th trng ti chnh cha pht trin
y . Ngoi ra, cn c cc s kt hp khc gia th ni v c nh ty vo c
im ca tng nc.
1.2 Cn cn thng mi (TB)
1.2.1 Khi nim
Cn cn thng mi l mt thnh phn ch yu trong cn cn vng lai (bao
gm cn cn thng mi, cn cn dch v v chuyn nhng n phng). Cn cn
thng mi ghi li cc hot ng xut nhp khu ca mt quc gia trong mt thi
k nht nh. Khi xut khu ghi du +, khi nhp khu ghi du - Chnh lnh gia
xut khu v nhp khu hng ha gi l gi tr xut khu rng. Xut khu rng cn
th hin chnh lch gia tit kim trong nc v u t trong nc. Cn cn thng
mi thng d khi xut khu rng mang du dng, th hin gi tr xut khu ln
hn gi tr nhp khu, ngc li l thm ht thng mi.
Ta c: TB = X M
Trong : TB l cn cn thng mi.
X l gi tr xut khu.
M l gi tr nhp khu.
Cn cn thng mi thng d khi (X M) > 0; ngc li, cn cn thng
mi thm ht khi (X M) < 0.

15

V cn cn thng mi l thnh phn quan trng nht trong ti khon vng lai
v xut khu rng bng chnh lch gia tit kim trong nc v u t trong nc,
nn ti khon vng lai cn c th hin bng chnh lch ny. V vy, s thng d
hay thm ht ti khon vng lai c quan h cht ch vi thm ht hay thng d cn
cn thng mi.
Ti khon vng lai thng d khi xut khu rng, hay khi tit kim nhiu hn
u t. Ngc li, ti khon vng lai thm ht khi quc gia nhp nhiu hn hay u
t nhiu hn. Khi mc thm ht ti khon vng lai ln mt quc gia s phi tm
ngun ti tr cho mc thm ht ny, c th l vay mn nc ngoi b p lm
tng thm s n rng nc ngoi. Hoc quc gia cng c th b p thm ht ti
khon vng lai bng cch s dng ca ci nc ngoi c tch ly t cc nm
trc.
Mt nc c ti khon vng lai thm ht l nc nhp khu tiu dng hin
ti v phi xut khu tiu dng trong tng lai (nc i vay s phi tr n); ngc
li quc gia c thng d ti khon vng lai l nc xut khu tiu dng hin ti v
nhp khu tiu dng trong tng lai (v th nc cho vay s thu hi n sau)
Theo cch nh gi ca IMF, nu mc thm ht ti khon vng lai ln hn
5% GDP, th quc gia b coi l c mc thm ht ti khon vng lai khng lnh
mnh.
1.2.2 Cc nhn t nh hng n cn cn thng mi
nh hng ca thu nhp quc dn (GDP)
Thu nhp thc t ( iu chnh theo lm pht) tng lm gia tng mc tiu
th hng ha. Mt s gia tng trong chi tiu hu nh phn nh mt mc cu gia tng
i vi hng ha nc ngoi. V vy, GDP tng lm nhp khu c xu hng
tng. S gia tng ca nhp khu khi GDP tng ph thuc xu hng nhp khu bin
(MPZ). MPZ l phn ca GDP tng thm m ngi dn mun chi cho nhp khu.
nh hng ca t gi hi oi
Nu cc yu t khng i, mt s gia tng trong gi tr ng ni t c th
lm cn cn thng mi xu i. ng ni t tng gi lm gi hng ha trong nc

16

tr nn t tng i so vi hng nc ngoi, iu ny gy bt li cho hot ng


xut khu v thun li cho nhp khu dn n kt qu l xut khu rng gim.
ng ni t mt gi (ng ni t c nh gi thp) c th gip ci thin
cn cn thng mi. ng trn kha cnh ca nh xut khu, ng ni t gim gi
lm hng ni r tng i so vi hng ngoi. Ngc li, i vi nh nhp khu, ni
t gim gi lm gi c hng ha nhp khu t tng i so vi hng ni. iu ny
gy kh khn cho hng ho nc ngoi trn th trng ni a v l li th cho hng
xut khu trn th trng th gii, dn n kt qu l xut khu rng tng.
T nhng l l trn, chng ta thy rng t gi hi oi ( c iu chnh
theo chnh lnh lm pht gia hai quc gia) c mi quan h nghch bin vi cn cn
thng mi, hay ni cch khc xut khu rng l mt hm ca t gi hi oi thc.
Lm pht cng c nh hng n cn cn thng mi ca mt nc
thng qua vic lm tng hay gim gi tr ng tin ca mt quc gia. Khi lm pht
mt nc tng cao so vi i tc, trc tin do gi hng ha trong nc tng nn
ngi tiu dng trong nc s chuyn sang s dng hng ha nc ngoi lm nhp
khu tng, ko theo nhu cu i vi ngoi t tng lm ng ngoi t tng gi. Th
hai, gi cao cng lm gim st nhu cu hng ha ca nc ngoi i hng trong
nc (gim xut khu), t lm ngoi t tng gi do ngun cung gim. Hai lc th
trng ny s lm tng gi tr ng ngoi t hay ni cch khc l ng tin ca nc
c lm pht cao b gim gi b li mc chnh lch lm pht, t khng lm
tng nhu cu i vi hng ho nhp khu v lm cho lm pht ca mt nc s t c
tc ng ln nc khc. Tuy nhin, nu cc lc th trng ny ln v nu c s
can thip ca chnh ph lm t gi ni t/ngoi t tng cao hn tc tng gi hng
ha trong nc so vi nc ngoi th hng ha trong nc s c gi r hn gi nc
ngoi v khi ta gi ng ni t c nh gi thp, cn cn thng mi c ci
thin. Ngc li, nu t gi tng khng b lm pht th ng ni t s b nh gi
cao v cn cn thng mi b xu i.
Ngoi ra, cn cn thng mi cn b nh hng bi cc bin php ca
chnh ph nh chnh sch bo h mu dch. Nhm bo v hng ha trong nc
trc s cnh tranh ca hng ngoi, chnh ph c th tng thu hng nhp khu.

17

ng thi ny lm tng gi hng ngoi nhp, hn ch nhp khu mt s mt hng,


t cn cn thng mi cng c th c ci thin (nu cc iu kin khc khng
thay i).
1.3 Tc ng ca t gi ln cn cn thng mi
1.3.1 Hiu ng ca ph gi ln cn cn thng mi
Nhn t t gi ch tc ng n cn cn thng mi v dch v, cc b phn
cn li ca cn cn thanh ton khng chu nh hng ca nhng thay i ca t gi.
Ngoi ra, do phm vi nghin cu l tc ng ca t gi i vi cn cn thng mi
nn sau y tc gi ch trnh by ni dung tc ng ca ph gi i vi cn cn
thng mi m thi.
Ph gi tin t l lm gim gi tr ng ni t so vi cc ngoi t khc. Ph
gi s lm tng t gi danh ngha ko theo t gi thc tng s kch thch xut khu
v hn ch nhp khu, ci thin cn cn thng mi.
Khi t gi tng (ph gi), gi xut khu r i khi tnh bng ngoi t, gi nhp
khu tnh theo ng ni t tng c gi l hiu ng gi c. Khi t gi gim lm
gi hng xut khu r hn lm tng khi lng xut khu trong khi hn ch khi
lng nhp khu. Hin tng ny gi l hiu ng khi lng. Cn cn thng mi
xu i hay c ci thin ty thuc vo hiu ng gi c v hiu ng s lng ci
no tri hn.
Trong ngn hn, khi t gi tng trong lc gi c v tin lng trong nc
tng i cng nhc s lm gi hng ha xut khu r hn, nhp khu tr nn t
hn: cc hp ng xut khu c k kt vi t gi c, cc doanh nghip trong
nc cha huy ng ngun lc sn sng tin hnh sn xut nhiu hn trc
nhm p ng nhu cu xut khu tng ln, cng nh nhu cu trong nc tng ln.
Ngoi ra, trong ngn hn, cu hng nhp khu khng nhanh chng gim cn do tm
l ngi tiu dng. Khi ph gi, gi hng nhp khu tng ln, tuy nhin, ngi tiu
dng c th lo ngi v cht lng hng ni hay trong nc cha c hng thay th
xng ng hng nhp lm cho cu hng nhp khu cha th gim ngay.

18

Do , s lng hng xut khu trong ngn hn khng tng ln nhanh chng
v s lng hng nhp cng khng gim mnh. V vy, trong ngn hn hiu ng gi
c c tnh tri hn hiu ng s lng lm cho cn cn thng mi xu i.
Trong di hn, gi hng ni a gim kch thch sn xut trong nc v
ngi tiu dng trong nc cng thi gian tip cn v so snh cht lng hng
trong nc vi hng nhp. Mt khc, trong di hn, doanh nghip c thi gian tp
hp cc ngun lc tng khi lng sn xut. Lc ny sn lng bt u co
gin, hiu ng s lng c tnh tri hn hiu ng gi c lm cn cn thng mi
c ci thin.
ng cong J l mt ng m t hin tng cn cn vng lai b xu i
trong ngn hn v ch ci thin trong di hn. ng biu din hin tng ny
ging hnh ch J. Theo kt qu nghin cu ca Krugman (1991), ngi tm ra
hiu ng ng cong J khi phn tch cuc ph gi la M trong thi gian 1985
1987, th ban u cn cn vng lai xu i, sau khong hai nm cn cn vng lai
c ci thin.
Hnh 1.2 Hiu ng ng cong J
Cn cn vng lai
Thng d (+)

Thi gian

Thm ht (-)
Nguyn nhn xut hin ng cong J l do trong ngn hn hiu ng gi c c
tnh tri hn hiu ng s lng nn lm xu i cn cn thng mi, ngc li trong
di, hiu ng s lng c tnh tri hn hiu ng gi c lm cn cn thng mi
c ci thin.

19

Mt s nhn t nh hng n thi gian tc ng ln cn cn thng mi


trong l thuyt hiu ng ng cong J:
- Nng lc sn xut hng ha thay th nhp khu. i vi cc nn kinh t
ang pht trin (Vit Nam thuc nhm nc ny), c mt s hng ha cc nn kinh
t ny khng th sn xut c hay c sn xut c i na th cht lng khng
tt bng hoc gi c c th cao hn. V vy, mc d gi nhp khu c t hn,
ngi tiu dng cng khng th la chn hng trong nc. iu ny lm ko di
thi gian ca hiu ng gi c.
- T trng hng ha tiu chun xut khu. i vi cc nc pht trin
t l hng ha chun tham gia thng mi quc t cao nn hiu ng gi c c
thi gian tc ng ln cn cn thng mi thng l thp. Ngc li, cc nc ang
pht trin t trng loi hng ha ny nh, cho nn mt s ph gi tin t lm cho
khi lng xut khu tng chm hn. iu ny lm cho hiu ng khi lng t c
tc ng n cn cn thng mi hn cc nc ang pht trin. V vy, tc ng
ci thin cn cn thng mi ca ph gi cc nc pht trin thng mnh hn
cc nc ang pht trin.
- T trng hng nhp khu trong gi thnh hng sn xut trong nc.
Nu t trng ny cao, gi thnh sn xut ca hng ha trong nc s tng ln khi
hng nhp khu tng gi. iu ny lm trit tiu li th gi r ca hng xut khu
khi ph gi. Cho nn, ph gi tin t cha hn lm tng khi lng hng xut
khu.
- Mc linh hot ca tin lng. ng thi ph gi tin t thng lm ch
s gi hng tiu dng tng ln. Nu tin lng linh hot, n s tng theo ch s gi.
iu ny lm tng chi ph sn xut, t lm cho gi hng trong nc gim bt li
th c c t ph gi tin t.
- Tm l ngi tiu dng v thng hiu quc gia ca hng ha trong
nc. Nu ngi tiu dng trong nc c tm l sng hng ngoi, th mt s t
ln ca hng nhp v s r i ca hng trong nc c tc ng n hnh vi tiu
dng ca h, h s tip tc s dng hng nhp mc d gi c t hn. Tip theo,

20

mc gia tng s lng hng xut khu ph thuc vo s tin tng v a chung
hng ha xut khu ca ngi tiu dng nc ngoi.
1.3.2 H s co gin xut nhp khu v iu kin Marshall-Lerner
Phng php h s co gin do 2 tc gi Alfred Marshall v Abba Lerner p
dng ln u v c Joan Robinson (1973), Fritz Machlup (1955) m rng.
Phng php ny da trn mt s gi thit: Cung v cu hng ha c h s co gin
hon ho, ngha l ng vi mi mc gi nht nh th nhu cu hng ha xut nhp
khu lun lun c tha mn. Ni dung ca phng php ny ch yu phn tch
nhng tc ng ca ph gi ln cn cn vng lai.
H s co gin xut khu: th hin phn trm thay i ca xut khu khi t gi
thay i 1%
x =

dX/X
dE/E

H s co gin nhp khu: th hin phn trm thay i ca xut khu khi t
gi thay i 1%
m =

dM/M
dE/E

iu kin Marshall-Lerner pht biu rng, cho vic ph gi tin t c tc ng


tch cc ti cn cn thanh ton, th gi tr tuyt i ca tng hai co gin theo gi
c ca xut khu v co gin theo gi c ca nhp khu phi ln hn 1, (x +
m>1). iu kin ny t theo tn ca hai hc gi kinh t pht hin ra n, l
Alfred Marshall v Abba Lerner.
Mt s nghin cu thc nghim v co gin cho thy rng trong di hn (t
hai n ba nm) tng h s co gin xut khu v nhp khu ln hn 1, tc ph gi
c tc ng n xut nhp khu. Theo kho st thc nghim ca Goldstein v Kahn
(1985) th tng h s co gin trong di hn (di hn hai nm) lun ln hn 1, trong
khi trong ngn hn (di 6 thng) n c xu hng tin gn n 1. Nhn chung, a s
cc nh nghin cu u cho rng h s co gin xut khu v h s co gin nhp
khu trong ngn hn nh hn trong di hn. V vy, iu kin Marshall-Lerner ch

21

c th c duy tr trong di hn (TS. Nguyn Vn Tin (2005), Ti chnh quc t


hin i trong nn kinh t m, xut bn ln th t, nh xut bn Thng K).
C quan im cho rng cc nc ang pht trin thng ph thuc nhiu vo
hng nhp khu nn co gin gi ca cu hng nhp khu l nh (tc tr gi nhp
khu s khng gim bao nhiu khi ph gi ni t). Cc nc pht trin c th trng
xut khu tng i c tnh cnh tranh nn co gin cu hng xut khu c th
ln hn (tc gi tr xut khu tng mnh khi ph gi ni t). iu ny hm rng
ph gi cc nc pht trin s c tc ng ci thin cn cn thng mi mnh hn
so vi cc nc ang pht trin hay ni cch khc, vic ph gi l mt gii php c
th ci thin thm ht thng mi quc gia ny nhng c th s khng c tc
ng quc gia khc. N cng khuyn co cc quc gia ang pht trin nn thn
trng khi s dng bin php ph gi mnh ng ni t ca mnh nhm kch thch
xut khu.
1.4 Mt s m hnh hi quy lin quan n t gi, xut nhp khu v lm pht
1.4.1 M hnh hi quy t gi theo chnh lch lm pht
St = + Pt + *P*t + t
Trong :
St: t gi
P*t: ch s gi tiu dng nc ngoi.
Pt : ch s gi tiu dng trong nc.
, *: h s hi quy.
t: sai s.
1.4.2 M hnh mi lin h gia % thay i trong trong xut khu v % thay
i trong gi tr ng tin
CEXP = b0 + b1(CDM t-1) + b2(PCGNPt-1) + ut
CEXP: % thay i ca xut khu trong k quan st
CDM t-1: % thay i ca t gi trong k ( tr 1 k)
(PCGNPt-1): % thay i ca tng sn phm quc dn ( tr 1 k)
b0, b1, b2: h s hi quy.
u t: sai s.

22

M hnh ny c th thm bt k bin c lp no khc nu cc bin c th c cc


tc ng n gi tr xut khu.
1.4.3 M hnh t s xut khu trn nhp khu chu s tc ng ca t gi thc
M hnh hi quy ca Mohsen Bahmani-Oskooee and Tatchawan Kantipong (2001)
Ln(X/M)t = 1 + 1lnY t + 2Y t * + 3lnRER t + 4D + t
Trong Ln l logarit t nhin.
X/M l t trong thng mi.
Y l ch s thu nhp quc dn (GDP) trong nc
Y* l ch s thu nhp quc dn (GDP) ca nc ngoi
RER ch s t gi thc.
Kt lun chng 1
T gi danh ngha l gi c ca mt ng tin c biu th thng qua ng
tin khc, n l t gi c giao dch hng ngy trn th trng ngoi hi.
T gi thc song phng (RER) l t gi danh ngha c iu chnh theo
mc chnh lch lm pht gia hai nc. T gi thc a phng (REER) hay cn gi
l t gi thc hiu lc c iu chnh theo lm pht so vi cc i tc thng mi
c tnh n trng s thng mi ca cc i tc. T gi thc c th c xem l
thc o sc cnh tranh v gi c trong mu dch quc t ca mt quc gia.
Theo cch phn loi truyn thng, c ch t gi bao gm: (1) c ch t gi c
nh, (2) c ch t gi th ni v (3) c ch t gi th ni c iu tit. Theo cch
phn loi mi ca IMF: (1) c ch neo c nh (hard pegs), (2) c ch neo linh hot;
(3) th ni, bao gm th ni c iu tit khng cng b trc v th ni hon ton.
Trong ngn hn, ph gi lm gi xut khu r, gi nhp khu tng lm cn
cn thng mi tm thi b xu i c gi l hiu ng gi c. Trong di hn, xut
khu r, gi nhp khu tng hn lm tng khi lng xut khu, hn ch khi lng
nhp khu, t lm cn cn thng mi c gi l hiu ng khi lng.
ng cong J l mt ng m t hin tng cn cn vng lai b xu i
trong ngn hn v ch ci thin trong di hn.

23

iu kin Marshall-Lerner: cho vic ph gi tin t c tc ng tch cc


ti cn cn thanh ton, th gi tr tuyt i ca tng hai co gin theo gi c ca
xut khu v co gin theo gi c ca nhp khu phi ln hn 1, (|x + m|>1).

24

CHNG 2. TNH T GI THC V O LNG TC NG CA T


GI THC I VI HOT NG XUT NHP KHU VIT NAM
2.1 Tnh t gi thc song phng ca mt s ng tin so vi USD
2.1.1 Tnh t gi thc song phng
xem xt nh gi mc nh gi cao hay thp ca ng tin ca mt s
i tc thng mi v tin ng so vi USD, tc gi tnh t gi thc song phng
ca cc ng tin ny (khong mi ng tin ca cc nc v vng lnh th m
phn tip theo tc gi s chn a vo r tin t tnh t gi thc a phng). S
liu c thu thp t cc ngun ng tin cy ngoi Vit Nam: v t gi gia ng
tin cc nc so vi USD ly t cc ngun nh Qu tin t quc t (IMF), Ngn
hng Pht trin chu (ADB), cc d tr lin bang M (ti a ch
http://www.federalreserve.gov/releases/g5a); v CPI, tc gi c so snh vi cc
cng b t cc trang web ca b lao ng M, trang web www.unstats.un.org ca
chnh ph M cng b cc s liu v chu , trang web ca din n hp tc chu
Thi Bnh Dng (APEC) cp nht s liu mi so vi cc s liu c tnh
thu thp t cc ngun trong nc.
tnh t gi thc song phng cho tng i tc thng mi, tc gi chn
k gc l nm 2000. Ch s t gi danh ngha c tnh bng cch ly t gi ca
tng ng tin so vi USD thi im t chia cho t gi k gc v nhn li vi
100. Sau , ly ch s t gi danh ngha nhn vi lm pht ca M v chia cho lm
pht ca tng nc ta c t gi thc. V nm 2000 l k gc nn t gi thc nm
ny bng 100.
Kt qu tnh ton t gi thc song phng ca ng tin so vi la M cho
bi bng 2.1 ca ph lc 2

25

Hnh 2.1 th t gi thc song phng cc ng tin so vi USD


160
140
Singapore

120

Thailand
Chinese Taipei

100

Republic of Korea
Japan

80

China, People's Republic of

60

France

40

Australia

Germany
United States
Viet Nam

20
0
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Ngun: bng 2.1 ca ph lc 2


2.1.2 Phn tch mc nh gi ca tng ng tin
la M c nh bng 100 cho c thi k t 2000 n 2008. Trn th
ng biu din t gi thc ca M l ng nm ngang c tung l 100. Nu t
gi thc ca mt ng tin nm pha trn ng ny (t gi thc ln hn 100) th
ng tin b nh gi thp so vi USD, ngc li nu nm pha di c gi l
nh gi cao so vi USD.
Cn c vo t gi thc tnh c, tc gi tin hnh so snh xp hng cho t
gi thc song phng ca tng ng tin (Bng 2.2 ca ph lc 2).
T gi thc mt ng tin c th hng cng cao (th hng c sp xp theo
th t, cao nht l 1 v thp nht l 10) c ngha l t gi thc song phng ca
ng tin cng nh hn so vi t gi thc song phng ca cc ng tin khc.
Th hng cao, ng tin b nh gi cao v ngc li, th hng thp ng tin b
nh gi thp hn so vi cc ng tin khc. Hay ni cch khc, th hng cao ch
phn nh mc nh gi tr thc ca ng tin ny cao hn mc nh gi thc
ca ng tin khc khi cng so snh vi USD (do c RER thp hn).
V d ng la Australia (AUD) c xp hng nht t nm 2004 n
2008 trong bng trn v c t gi thc so vi USD thp nht, c ngha AUD b nh
gi cao nht so vi cc ng tin khc trong r tin trong cng thi gian.
Du hiu bit ng tin no b nh gi cao so vi USD l khi t gi
thc song phng ca n nh hn 100. V d, tin ng v nhn dn t cng b nh
gi thp so vi USD trong nm 2005, nhng mc nh gi ca tin ng cao hn

26

Nhn dn t do ch s t gi thc thp hn ca nhn dn t (101.9 so vi 104,96), t


gi thc ca Vit Nam ng hng th su, Trung Quc ng v tr th 7.
T th 2.1, ta thy rng t gi thc ca tin ng so vi USD gim dn v
c ch s thp nht vo nm 2008. Vi cch ly k gc l nm 2000 v t gi c
thu thp t cc ngun ng tin cy nh cc t chc ti chnh quc t, cc cng b
ca cc c quan ti chnh ca chnh ph M nh nu trn, kt qu tnh t gi
thc song phng VND/USD (RERVND/USD) c s khc bit (d nh) so vi cch
thu thp s liu t gi t trong nc (c cng k gc l nm 2000). C th nu tnh
theo s liu t gi thu thp trong nc, RERVND/USD c bn nm lin tip t 2005
n 2008 di 100 (c ngha l tin ng b nh gi cao), cn nu tnh theo s liu
t gi c thu thp t nc ngoi, tin ng ch b nh gi cao trong ba nm cui.
Cc nm t 2002 n 2004, ch s t gi thc VND/USD kh cao (tin ng
c nh gi thp hn so vi hu ht cc ng tin khc, ng hng th 7 v 8 trn
9 ng tin). n ba nm cui ca k nghin cu, t gi thc ca Vit Nam ng
gim dn, mc nh gi ca tin ng ng hng th 5/9 v th 4/9 ng tin
trong r tin. Cng trong ba nm ny, tin ng b nh gi cao so vi USD. Mt
vi nm tr li y, c s gia tng mc nh gi cao ca tin ng so vi r tin,
iu ny cho thy rng tin ng ngy cng tng gi so vi cc ng tin trong r.
Mt khc, ba nm tr li y tin ng lin tc b nh gi cao so vi la M (t
gi thc ca Vit Nam nh hn 100).
ng la Autralia, Euro, Baht Thi l nhng ng tin b nh gi thc cao
nht tnh n cui 2008. ng won ca Hn Quc nm 2008 b mt gi mnh nht,
t gi ng won tng 18,23% so vi nm 2007 a ng tin ny t v tr b nh
gi cao ng hng th ba xung v tr th by so vi r tin, nhng vn cn b nh
gi cao so vi USD. Ngc li, trong hu ht thi gian xem xt, ng yen Nht l
ng tin mt gi mnh nht so vi USD, v mc mt gi ca n cao nht so vi
cc ng tin khc trong r tin. (hng 10 trong tm nm v hng 9 trong hai nm)
Nhn chung, nm 2008 so vi nm 2000, t gi thc EUR/USD gim
31,68%, AUD/USD gim 34,93%, CNY gim 12,93%, BATH/USD gim 18,67%...
trong khi VND/USD ch gim 13,54%. Tnh n nm 2008, USD c qu trnh

27

mt gi mnh so vi hu ht cc ng tin trong r, c bit n mt gi rt mnh


so vi EUR v AUD. iu ny cho thy t gi thc gia USD/VND c th s thp
hn t gi thc a phng, ch s ny s c tnh ngay sau y. Hay ni cch khc
mc d tin ng b nh gi cao so vi USD, nhng do USD b mt gi mnh so
vi hu ht cc ng tin trong r nn tin ng c th s b nh gi thp hn nu
so vi mt r tin.
2.2 Tnh t gi thc a phng (REER)
Phn phn tch trn cho thy phn no mc nh gi cao ca tin ng so
vi r tin tnh cho n nm 2008, nht l nh gi cao so vi ng USD. Tuy
nhin, nhng phn tch trn ch cho thy nhng gc nhn ring l v gi tr tin
ng so vi tng ng tin, nn rt kh c th nh gi tng hp v mc nh
gi cao hay thp ca tin ng so vi cc ng tin trong r. c ci nhn tng
qut hn v mc nh gi ca tin ng so vi r tin, tc gi tin hnh tnh t
gi thc a phng. Sau y, tc gi trnh by phng php tnh t gi thc a
phng.
Chn nm gc. Vn chn nm gc (nm c s) rt quan trng, n s nh
hng n kt qu tnh t gi thc. Nm gc c th chn mt trong cc nm 1992,
1999, 2000, 2001. L do c a ra y l v tnh t nm 1986 tr li y, nm
1992 l nm c thng d mu dch, vic xa b c ch k hoch ha tp trung t
nhiu tin b, gi c nhiu mt hng theo c ch th trng cnh tranh, nn kinh
t n nh; cc nm 1999, 2000, 2001 c t l thm ht mu dch l thp nht, t l
xut khu trn nhp khu ln lt l 98,3%, 92,6%, 92,7%, ch s gi c cc nm
ny c xem l rt n nh, ch s gi thng 12 nm ny so vi thng 12 nm trc
rt gn 100.
Tc gi khng chn nm 1992, mc d nm ny cn cn thanh ton kh cn
bng, nn kinh t n nh v vic nghin cu t gi trong thi gian qu di s khng
st vi thc t. V Vit Nam l mt nc ang pht trin, c nn kinh t ang
chuyn i, nn cu trc nn kinh t thay i rt nhanh v phc tp, cc bin s v
m thay i ln s rt kh quan st bin ng ca t gi. Nm 1999 c chn l
nm gc v nm ny cn cn thanh ton ca Vit Nam kh cn bng, cng trong

28

nm ny chnh ph hai ln gim gi mnh ng ni t, do a t gi v gn


hn vng ngang gi sc mua, hay ni cch khc l t gi hiu lc thc c xem l
gn nh bng 100. Nm 1999 cng l nm khng qu xa so vi hin ti, vic thu
thp s liu t kh khn hn do thi gian gn hn. Mt vi nghin cu v t gi cc
tc gi khc cng chn nm 1999 l nm gc.
Ngoi ra trong thi gian gn y, cc t chc ti chnh quc t khi cng b
s liu thng chn nm c s l nm 2000. Xt thy nm ny cng kh ph hp
vi cc tiu ch ra nh khng qu xa hin ti, cn cn thanh ton kh cn
bng, tc gi chn thm nm c s l nm 2000 khi tnh REER do d dng
trong vic thu thp s liu v c th em so snh hai kt qu tnh REER hai k
gc khc nhau xem c g khc bit khng.
Chn r tin t c trng. Cn c vo t trng thng mi ca Vit Nam
v i tc thng mi, tc gi chn ra cc ng tin tham gia r tin tnh t gi
thc a phng (REER) theo nguyn tc u tin chn ng tin ca cc i tc c
t trng thng mi ln vi Vit Nam. Ngoi ra, cc i tc c s cnh tranh trong
xut khu vi Vit Nam, cc ng tin mnh, cc i tc tim nng... cng c
xem xt trong vic la chn ng tin no tham gia r tin.
la M l ng tin hin nhin c mt trong r tin do ng tin ny l
ng tin mnh nht th gii cho ti thi im hin nay.
ng Euro cng l ng tin khng th thiu trong r tin v n l mt trong
nhng ng tin mnh nht trn th gii v v khu vc s dng ng Euro c giao
thng rt ln vi Vit Nam, ng thi chn hai quc gia chu u lm i din l
Php v c.
K n l ng yen Nht cng l mt la chn khng tranh ci, do y l
ng tin ca mt quc gia c nn kinh t ng hng th hai th gii v Nht cng
l mt trong nhng i tc thng mi ln ca Vit Nam.
Trung Quc l quc gia ngoi vic l i th cnh tranh trc tip, trao i
thng mi song phng ca Vit Nam vi Trung Quc c t trng ln nht v Vit
Nam lun chu tnh cnh nhp siu ln nht vi h. T nm 2001 n 2008 Vit
Nam lin tc nhp siu vi Trung Quc c nm sau ln hn nm trc v n 2008

29

nhp siu ln ti trn 11 t la! V vy, ng tin ca Trung Quc rt ng c


quan tm trong vic tnh t gi thc a phng.
ng tin ca cc nc ASEAN nh Thi Lan, Singapore c chn do cc
nc ny l nhng i th cnh tranh trc tip ca Vit Nam trong giao thng
quc t.
Tng t, ng tin ca i Loan v Hn Quc i din cho cc nc pht
trin chu c chn do kim ngch xut nhp khu ca h vi Vit Nam l rt
ln.
ng AUD ca Australia c a vo r tin do AUD l ng tin c th
chuyn i c v cng thuc din ng tin mnh. Ngoi ra, kim ngch xut nhp
khu trong thi gian nghin cu ca Australia kh n nh, ring cc nm 2006,
2007, 2008 tng mnh, khong ba ln so vi nm 2003.
Chn quyn s l t trng thng mi ca cc i tc vi Vit Nam trong
mu dch quc t (tng gi tr xut nhp khu ca Vit Nam vi cc i tc thng
mi c ng tin tham gia vo r tin).
Thu nhp d liu
+ T gi danh ngha: Thu thp t gi gia Vit Nam ng v cc ng tin
trong r tin vo cui k (nm, qu). Ring i vi hai nc chu u l Php,
c ta chn t gi ng Vit Nam so vi ng Euro.
+ Ch s lm pht: ly ch s gi tiu dng ca k ny so vi k trc (nm,
qu)
+ Kim ngch xut nhp khu: ly theo tng thi k (cui nm, qu) gi tr
xut nhp khu ca Vit Nam vi cc i tc thng mi. Gi tr xut nhp khu
c quy i thnh n v l triu USD thng nht cho cc i tc c giao dch vi
Vit Nam.
Cc bc tnh REER
+ Tnh t trng thng mi. Trc tin, cng tt c cc gi tr xut nhp khu
ca Vit Nam v cc i tc tng thi k (Wt). Ly gi tr xut nhp khu ca
tng i tc chia cho tng gi tr kim ngch xut nhp khu ca tt c cc i tc ta

30

c t trng thng mi ca tng i tc. Tng cc t trng thng mi ny l


bng 1.
+ iu chnh ch s tiu dng CPI v k gc. Chn k gc l nm 1999, k
gc c ch s CPI l 100. Cc ch s CPI ca cc nc ly theo nm (nm trc
bng 100). CPI iu chnh ca nm 2000 bng CPI nm 1999 (bng 100) nhn vi
CPI ca nm 2000 chia cho 100. CPI iu chnh ca nm 2001 s bng CPI ca
nm 2001 nhn vi CPI ca nm 2000 iu chnh v k gc v chia cho 100.
Tng t, ta tnh cho cc nm k tip. Lp bng tnh excel ta s d dng tnh cc ch
s CPI iu chnh ca cc i tc thng mi.
+ Tnh ch s t gi danh ngha song phng ca 10 ng tin trong r tin
vi Vit Nam ng. K gc l nm 1999, ta ly t gi thi im t chia cho k gc
ri nhn li vi 100.
+ Tnh t gi thc song phng ca Vit Nam ng vi tng ng tin trong
r tin. Ly ch s t gi danh ngha nhn vi CPI ca tng nc tng ng chia
cho CPI ca Vit Nam ta c t gi thc song phng ca tin ng so vi ng
tin ca tng i tc.
+ Cui cng ta c ch s REER theo cng thc tnh nh sau:
n

REER = eij.wj .CPIij


J=1
CPIi

Kt qu tnh ton t gi thc a phng c trnh by phn ph lc 2


bng 2.3a.
Hnh 2.2 th t gi thc a phng gia on 1999-2008
120
100
80

REER

60
40
20
0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Ngun: Ph lc 2 bng 2.3a

31

2.3 Phn tch v nh gi kt qu tnh REER


2.3.1 Phn tch kt qu tnh REER
2.3.1.1 Khi chn k gc l nm 1999
Theo bng 2.3, REER t nm 2000 n 2008 ln lt l 99,31; 103,18;
106,55; 112,91; 111,61; 101,90; 104,28; 103,53; 93.62 ((ph lc 2 bng 2.3a).
T kt qu tnh ton c, ta thy trong by nm lin tc (tr nm 2000) t
gi thc a phng lun ln hn 100. n nm 2008, lm pht tng cao (cao nht
trong mi nm nghin cu v cao hn rt nhiu so vi cc nc c ng tin tham
gia r tin) l nguyn nhn chnh lm REER ca 2008 gim xung mc 93,62. Nhn
chung Vit Nam ng c nh gi thp so vi r tin chn trong khong thi
gian di, nhng n cui 2008, tin ng b nh gi cao v l do lm pht ca Vit
Nam tng qu cao (ln n 23% so vi nm 2007) v cao gp 3,5 ln so vi nc c
mc tng cao th hai trong nhm nc nghin cu l Singapore (23% so vi 6,5%).
Nhn vo hnh 2.2 ta thy rng t nm 2000 t gi thc bt u tng ln v
t nh nm 2003, sau gim dn v gn 100, n nm 2008 th gim di 100
(tin ng b nh gi cao). Nm 2003 l nm c t gi thc a phng cao nht,
nhng cng l nm c thm ht thng mi ln (t s xut khu trn nhp khu l
79,8%) ch thp hn thm ht ca nm 2007.
Hnh 2.3: th biu din t gi thc a phng v t s xut nhp khu giai on
1999 2008.
120
100
80
REER

60

X/M

40
20
0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Ngun:s liu xut nhp khu ly t Tng cc thng k, REER ly t ph lc 2


bng 2.3b - Bng tnh t gi thc a phng (k gc 1999)

32

T hnh 2.3 cho chng ta thy rng c mt lch pha gia t gi thc a
phng v ch s xut trn nhp khu: ngay nm ch s REER tng th ch s xut
khu trn nhp khu gim, sau mt khong thi gian nht nh, do tc ng ca
REER tng ch s ny mi tng. Ngc li, vo nm REER gim th ngay nm
ch s xut khu trn nhp khu khng gim tng ng m c khi cn tng. Vy c
th thy rng t gi thc a phng tng hay gim s khng c tc ng ngay ln
cn cn thng mi trong nm m n c tc dng chm hn.
C th, trong trng hp ny, hai nm sau k t lc REER tng cn cn
thng mi mi c ci thin. Nm 2002, REER tng so vi 2001 (106,55 so vi
103,18) th n 2005 t s xut khu trn nhp khu mi tng so vi nm 2002
(88,26% so vi 84,61). Tng t, nm 2003 REER t nh cao nht l 112,91,
nhng trong nm ny cn cn thanh ton vn xu i so vi nm 2002, cho n nm
2005, 2006 t s xut khu trn nhp khu mi tng ln ln lt l 88,26%, 88,72%.
Ngoi ra, cng c hin tng khi REER gim t 111,61 (nm 2004) xung 101,9
(nm 2005) th phi n nm 2007 (hai nm sau khi REER gim) ta mi thy tc
ng xu ln cn cn thng mi (t s xut khu trn nhp khu gim ch cn
77,47%).
Ngoi ra, vi nn kinh t Vit Nam, mt nc ang pht trin, nhiu mt
hng trong nc cha th sn xut c hay nu c sn xut c i chng na th
thng c cht lng thp, gi thnh cao, t l hng ha tiu chun xut khu
thp, t l nguyn vt liu u vo c ngun gc nhp khu cao lm cho khi
lng hng xut khu tng khng ng k, khi lng hng nhp khu gim chm
hn. Tt c nhng iu ny hm rng ti Vit Nam, ci gi l thi gian cn cn
thng mi b xu i trong thi gian ngn hn khi ph gi tin t (hiu ng gi c
trong l thuyt ng cong J 3) s c th ko di hn v mc thm ht cn cn
thng mi cng cao hn so vi cc nc pht trin.

Theo Krugman (1991), ngi pht hin ra ng cong J, trong giai on u ca qu trnh ph gi tin
t (ng ni t mt gi), cn cn vng lai tr nn thm ht, sau khong hai nm cn cn vng lai mi ci
thin, hay ni cch khc l khi ph gi tin t cn cn vng lai xu i trong ngn hn v c ci thin trong
di hn.

33

T nhng phn tch trn, nhn chung tc ng t gi ln cn cn thng mi


c tr khong hn hai nm. Kt qu tnh ton v phn tch c nu trn ca
tc gi c phn ph hp vi l thuyt hiu ng ng cong J.
T cc s liu lch s v tc ng ca t gi thc i vi cn cn thng mi
nh trn, gi nh l chnh sch t gi tip tc c iu hnh nh thi gian qua
(tc t gi t thay i v tin ng tip tc b nh gi cao) v cc yu t tc ng
khc ln cn cn thng mi t thay i, ta c th d bo rng n nm 2010 thm
ht mu dch ca Vit Nam s tng ng k so vi nm 2008 v REER 2008 gim
di 100 v gim so vi 2007.
2.3.1.2 Khi chn k gc l nm 2000
S liu REER ca cc nm t 2001 n 2008 ln lt l 103,39; 106,37;
112,44; 111,19; 101,47; 103,98; 102,91; 90,97 (ph lc 2 bng 2.3b). So vi khi
chn k gc l nm 1999, khi k gc l nm 2000 t gi thc a phng khng c
s khc bit ng k no, ng i ca t gi thc a phng ca hai cch chn k
gc rt ging nhau. Cng nh khi chn k gc l nm 1999, khi chn k gc l nm
2000, t gi thc a phng cng ln hn 100 trong tm nm nghin cu, ch ring
nm 2008 nh hn 100, th hin ng tin b nh gi cao trong nm ny.
Hnh 2.4: T gi thc a phng gia on 2000-2008
120.00
100.00
80.00
60.00

REER

40.00
20.00
0.00
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Ngun: Ph lc: Bng tnh t gi thc a phng k gc nm 2000.


2.3.2 nh gi t gi thc a phng
T hnh 2.4 cho chng ta thy rng: mc d REER lun lun ln hn 100
(Vit Nam ng b nh gi thp), nhng cn cn thng mi lun lun thm ht

34

trong by nm nghin cu, cn cn ch ci thin i cht khi REER tng trn 110
(hai nm sau khi REER tng). Thc t, con s REER v cn cn thng mi trong
giai on nghin cu cho thy t gi thc c nh gi thp trong hu ht thi
gian, trong khi cn cn thng mi th thm ht.
T bng tnh ton v so snh t gi thc song phng ca cc ng tin
trong r vi nhau, ta nhn thy trong hu ht thi gian nghin cu ng USD b
mt gi rt mnh vi hu ht cc ng tin tham gia trong r tin lm cho tin
ng ch b nh gi cao khong 9% so vi r tin (k gc nm 2000), hay ch
6,38% (k gc 1999) vo nm 2008.
Trong 10 nm nghin cu ch duy nht nm 2008 tin ng b nh gi cao
so vi r tin do ch s gi tiu dng ca Vit Nam nm ny tng t bin ln n
23% cao gp 3,5 ln so vi nc c ch s gi tiu dng cao nht trong 10 nc v
vng lnh th c ng tin tham gia r tin v ng hng th nm chu (ADB
Statistical appendix). Trong khong thi gian cn li t 2000 n 2007, REER ln
hn 100, tin ng lun b nh gi thp.
Lm pht tng cao trong nhng nm gn y chnh l nguyn nhn lm xi
mn kh nng cnh tranh ca hng ha Vit Nam so vi cc i tc thng mi
khc v cho n nm 2008, tin ng bt u b nh gi cao v iu ny c th lm
hng ha Vit Nam mt dn tnh cnh tranh trn thng trng th gii.
2.4 M hnh hi quy xut nhp khu theo t gi
2.4.1 Tc ng ca t gi VND/USD i vi hot ng xut khu, nhp khu
tin hnh nh gi nhng tc ng ca t gi i vi xut nhp khu,
trc tin tc gi tp hp d liu t gi USD/VND, tr gi xut khu (n v tnh l
triu USD) ly theo qu t qu 1 nm 1999 n qu 4 nm 2008. S liu chi tit
:bng 1.3 ca ph lc 1.
Theo l thuyt, xut khu (Y) c xu hng tng khi t gi tng, nn h s hi
quy s mang du dng.
M hnh hi quy c dng: y = a0 + ax
RATE: t gi (VND/USD)
EX: tr gi xut khu (triu USD)

35

IM: tr gi nhp khu (triu USD)


S quan st: 40 k
Phng php hi quy: phng php bnh phng b nht
S dng phn mm EVIEW chy m hnh hi quy n gin ny, ta c kt
qu hi quy xut khu, hi quy nhp khu theo t gi (bng 2.4, 2.5 ca ph lc 2)
Sau khi hi quy chui d liu t 1999 n 2008 theo qu (40 quan st), kt
qu v m hnh hi quy nh sau:
EX = 55710

(-8,13431)

4,0799*RATE (2.1)
(9,17434)

R2 = 0,688954
IM = 72434
(-7,0235)

5,2326*RATE (2.2)
(7,8139)

R2 = 0,6063
T kt qu hi quy ca m hnh (2.1) v (2.2):
C 2 m hnh c mc ngha 0%, tc m hnh c tin cy gn 100%.
R2 ca m hnh (2.1) bng 0,688954 c ngha l 68,9% s bin thin ca Y
(xut khu) c gii thch bi s ph thuc vo bin s X (t gi)
R2 ca m hnh (2.2) bng 0,6063 c ngha l 60,63% s bin thin ca nhp
khu c gii thch bi s ph thuc vo bin s t gi.
Kim nh gi thuyt v ngha cc h s hi quy
Gi thit: Ho: h s (a) = 0 (Y v X khng c quan h tuyn tnh)
H1: a # 0 (Y v X c quan h tuyn tnh)
Bc b Ho nu |t-stat| > tn-2,/2
T kt qu hi quy m hnh, ta c:
(2.1): |t-stat| = 7,813909 > tn-2,/2 = 2,3289 (n =40, mc ngha =5%).
(2.2): |t-stat| = 9,17434 > tn-2,/2 = 2,3289 (n =40, mc ngha =5%).
V vy ta bc b gi thuyt Ho, tc xut nhp khu ca Vit Nam c quan h
tuyn tnh vi t gi.
Gii thch m hnh nh sau:
-

T gi c mi quan h t l thun vi xut nhp khu.

36

Khi t gi tng 1 ng th xut khu s tng 4,0799 triu USD

Khi t gi tng 1 ng th nhp khu s tng 5,2326 triu USD.

Mc d kim ngch xut khu trong nhiu nm qua lin tc tng nhng cn
cn thng mi vn thm ht l v khi t gi tng xut khu v nhp khu u tng,
nhng xut khu tng t hn nhp khu.
Hnh 2.5 th biu din tc ng ca t gi i vi xut khu
Xut khu (triu USD)

20000
15000

y = 4,0799x - 55710
2

R = 0,689

10000
5000

EX
Linear (EX)

0
0

5000

10000

15000

20000

T gi (VND/USD)

Ngun: Asia Regional Integration Center - Ngn hng pht trin chu ADB (ti
a ch http://aric.adb.org) v Bloomberg LP.
th trn cho thy s bin ng ca xut khu v t gi c quan h ng
bin. Khi t gi tng 1 ng xut khu tng 4,115 triu USD.

Nhp khu (triu USD)

Hnh 2.6 th biu din tc ng ca t gi i vi nhp khu


25000
20000

y = 5,2326x - 72434

15000

R = 0,6164

IM
Linear (IM)

10000
5000
0
0

5000

10000

15000

20000

T gi (VND/USD)

Ngun: Asia Regional Integration Center - Ngn hng pht trin chu ADB (ti
a ch http://aric.adb.org) v Bloomberg LP

37

2.4.2 Tc ng ca t gi thc i vi t s xut khu trn nhp khu


2.4.2.1 M hnh hi quy tc ng ca t gi thc song phng i vi xut
nhp khu
Gi thit nghin cu l t gi thc v v t s xut khu trn nhp khu
(EXM) c quan h ng bin, ngha l mt s gia tng ca t gi thc s tc ng
lm tng t s xut nhp khu v tc ng ca t gi thc c tr bng 1 qu.
M hnh hi quy ca Mohsen Bahmani-Oskooee and Tatchawan Kantipong:
Ln(EXM)t = 1 + 1lnGDPt-1 + 2lnGDP*t-1 + 3lnRERt-1 + t
Trong Ln l logarit t nhin.
EXM l t s xut khu trn nhp khu.
GDPt-1, GDP*t-1 ln lt l ch s tng GDP trong nc v GDP ca nc ngoi.
RER ch s t gi thc song phng.
Da vo m hnh hi quy trn ta c:
Ln(EXM)t = 0 + 1lnGDPus t-1 + 2lnGDPvn t-1 + 3lnRERus t-1 + t
EXM l t s xut khu trn nhp khu theo qu t qu 1 nm 2000 n qu 4 nm
2008 (d liu: bng 1.3 ca ph lc 1).
GDPust-1, GDPvnt-1 ln lt l ch s tng GDP M v Vit Nam thi im qu 2
nm 2000 n qu 4 nm 2008 (tr 1 qu so vi t s xut trn nhp khu) (d liu:
bng 1.2 ca ph lc 1).
RERus: ch s t gi thc song phng VND/USD (d liu: bng 2.3d - ph lc 2).
0, 1, 2: cc h s hi quy.
Sau khi hi quy chui d liu t nm 2000 n 2008 theo qu vi ch s
GDP v t gi thc tr 1 qu, tc ch s GDP v t gi thc qu 2 tc ng EXM
ca qu 1. (35 quan st), ta c kt qu hi quy t s xut khu trn nhp khu theo
t gi thc song VND/USD v ch s GDP bng phn mn EVIEW cho bi bng
2.6a ca ph lc 2.
Kt qu v m hnh hi quy nh sau:
lnEXMt = 41,6939 - 0,3402lnGDPust-1 - 8,1509lnGDPvnt-1 + 0,5575lnRERus (2.3a)
(1,2958) (-0,0529)
R2 = 0,3181

(-2,2374)

(2,5092)

38

Cn c vo mc ngha thng k t tc gi loi bin GDPust-1


(prob=0.9581) do khng c ngha ra khi m hnh. Nh vy m hnh hi quy gii
hn c xem xt tip theo s l:
M hnh gii hn:
Ln(EXM)t = 0 + 2lnGDPvn t-1 + 3lnRERus t-1 + t

(2.3b)

Kt qu hi quy gii hn cho bi bng 2.6b ca ph lc 2.


M hnh hi quy gii hn nh sau:
Ln(EXM)t = 40,2525 - 8,1767lnGDPvnt-1 + 0,5562lnRERus t-1 (2.3b)
(2,3885) (-2,30114)

(2,5592)

R2 = 0,3180
S dng kim nh Wald kim tra kh nng gii thch ca m hnh gii hn
Gi thit:

H0:

2=3=0

H1:

t nht i 0

Ta c F = 7,461122 (bng 2.6b) > F(0.05, 3, 35) = 2.87418, v vy ta bc b


gi thit Ho, tc m hnh c bin gii thch hay m hnh (2.3b) c chp nhn.
Gii thch m hnh nh sau:
M hnh gii thch c 31,8% s ph thuc ca t s xut khu trn nhp
khu vo s bin ng ca t gi thc VND/USD v t l tng trng tng sn
phm quc dn (GDP) ca Vit Nam.
T s xut trn nhp khu ng bin vi t gi thc v nghch bin vi ch s
GDP trong nc.
Khi RER tng 1% th t s xut trn nhp khu s tng 0,56%.
Khi ch s GDP trong nc tng 1%, t s xut nhp khu gim 8,18%.
Kt lun: Khi t gi thc tng gp phn ci thin cn cn thng mi,
nhng mc tc ng thp. tr ca tc ng cho thy t gi thc VND/USD
tng ln qu ny th qu sau n mi c tc ng ci thin cn cn thng mi.
Trong khi , mt s gia tng ca GDP trong nc lm tng nhu cu nhp
khu gy ra thm ht cn cn thng mi nhiu hn. L do c a ra gii
thch cho vic ch s GDP trong nc tng lm gia tng mnh nhu cu nhp khu l

39

GDP gia tng lm tng nhu cu nhp khu trang thit b, my mc phc v cho
sn xut trong nc tng ln. iu ny cng ph hp vi l thuyt ti chnh quc t.
2.4.2.2 M hnh hi quy tc ng ca t gi thc a phng i vi xut nhp
khu
nh gi tc ng ca t gi thc a phng i vi t s xut trn nhp
khu, ta thay th t gi thc song phng bng t gi thc a phng, ch s GDP
ca nc ngoi (trong quan h song phng) bng ch s GDP trung bnh c trng
s vi trng s l t trng thng mi gia Vit Nam v cc i tc (tng t cch
tnh REER). Ring i vi m hnh hi quy c bin s t gi thc a phng, tc
gi khng ly tr tc ng ca t gi thc v ch s GDP.
M hnh hi quy c dng:
Ln(EXM)t = 0 + 1lnGDPw t + 2lnGDPvn t + 3lnREER t + t
EXM l t s xut khu trn nhp khu theo qu t qu 1 nm 2000 n qu 4 nm
2008.
GDPwt, GDPvn t l ln lt l ch s GDP trung bnh c trng s l t trng thng
mi ca cc i tc v ch s GDP ca Vit Nam thi im qu 1 nm 2000 n qu
4 nm 2008 (d liu: bng 1.2 ca ph lc 1).
RERR: ch s t gi thc a phng (d liu: bng 2.3d ca ph lc 2).
0, 1, 2, 3: cc h s hi quy.
M hnh khng c tr.
Tc gi chy m hnh vi nhiu tr khc nhau v nhn thy m hnh
khng c tr c ngha nht. Sau khi hi quy chui d liu t nm 2000 n
2008 theo qu (36 quan st), kt qu m hnh hi quy ban u t s xut khu trn
nhp khu theo ch s GDP v REER cho bi bng 2.7a.
Kt qu v m hnh hi quy nh sau:
lnEXMt = 16,5949 - 4,7631lnGDPw - 0,1095lnGDPvn + 1,0779lnREER (2.4a)
(1,0708)
R2 = 0,3132

(-2,5073)

(0,1095)

(2,5913)

40

Cn c vo mc ngha thng k t tc gi loi bin GDPvn (prob=0,977)


do khng c ngha ra khi m hnh. Nh vy m hnh hi quy gii hn c xem
xt tip theo s l:
M hnh gii hn:
Ln(EXM)t = 0 + 1lnGDPw t + 3lnREER t + t (2.4b)
Sau khi hi quy bng phn mm EVIEW, kt qu hi quy gii hn cho bi bng
2.7b.
Kt qu v m hnh hi quy gii hn nh sau:
Ln(EXM)t = 16,9825 - 4,7362lnGDPwt + 1,0777lnREER t (2.4b)
(2,184985)

(-2,9003)

(2,6313)

R2 = 0,3132
S dng kim nh Wald kim tra kh nng gii thch ca m hnh gii
hn:
Gi thit:

H 0:

1 = 3 =0

H 1:

t nht i 0

Ta c F = 7,525629 (bng 2.7b) > F(0.05, 3, 35) = 2,866266, v vy ta bc b


gi thit Ho, tc m hnh c bin gii thch hay m hnh (2.4b) c chp nhn.
Gii thch m hnh:
M hnh gii thch c 31,32% s ph thuc ca t s xut nhp khu vo
s bin ng ca t gi thc a phng v t l tng trng thu nhp quc dn
trung bnh ca cc i tc thng mi.
T s xut khu trn nhp khu ng bin vi t gi thc a phng v
nghch bin vi ch s GDP trung bnh.
Khi REER tng 1% th t s xut trn nhp khu s tng 1,0777%.
Khi ch s GDP trung bnh tng 1%, t s xut khu trn nhp khu gim
4,7362%. Ni cch khc, ch s GDP trung bnh ca cc i tc tng lm nhp
khu Vit Nam tng ln.
Mc tc ng ca t gi thc a phng i vi vic ci thin cn cn
thng mi cao hn t gi thc song phng VND/USD.

41

C mt s khc bit rt ln trong m hnh hi quy t s xut khu trn nhp


khu theo t gi thc v ch s GDP. l khi trong m hnh c bin c lp l t
gi thc song phng th bin c lp l ch s GDP ca Vit Nam c ngha, trong
khi ch s GDP ca i tc thng mi song phng ( y l ch s GDP ca M)
khng c ngha.
Ngc li, khi trong m hnh c bin t gi thc a phng th ch s GDP
trung bnh ca cc i tc thng mi c ngha thng k, trong khi ch s GDP
ca Vit Nam khng c ngha.
Theo kin ch quan ca tc gi, khi ch s GDP trung bnh tng, c th
lm tng u t ni chung v u t ra nc ngoi ni ring ca cc i tc thng
mi vi Vit Nam. Do cc i tc ny cng chnh l cc nh u t ln vo Vit
Nam, cho nn mt s gia tng GDP ca h c th lm tng dng chy vn u t
vo Vit Nam, ko theo nhu cu nhp khu my mc thit b tng ln, t lm
tng thm ht thng mi ca Vit Nam. Bn cnh , dng vn u t nc ngoi
vo Vit Nam trong thi gian gn y c xu hng chy mnh vo lnh vc bt
ng sn. iu ny c th thc y tiu dng ni a hn l lm tng xut khu, t
cng lm xu i cn cn thng mi.
Th hai, c l do tnh cht a phng trong quan h quc t ca nn kinh t
Vit Nam, nn tc tng GDP trung bnh c tc ng n xut nhp khu.
Trong khi , GDP ca M rt ln so vi GDP ca Vit Nam v cu trc nn kinh
t ca hai quc gia c s i lp: mt nc cng nghip hng u th gii v mt
nc ang pht trin nn s thay i ca GDP ca M tc ng rt t n xut nhp
khu ca Vit Nam.
Th ba, REER l mt i lng trung bnh nn n ph hp vi mt nhn t
trung bnh khc hn l nhn t n l (trong cng mt m hnh hi quy gm nhiu
nhn t tc ng). Do , c th tm thi l gii v sao trong m hnh tc ng ca
t gi thc a phng v ch s GDP n t s xut khu trn nhp khu th ch s
GDPw c ngha trong khi ch s GDP Vit Nam khng c ngha thng k.
Ngoi ra, do phm vi chn trc tc gi cng khng i su phn tch s tc ng
ca GDP n xut nhp khu.

42

Kt lun: kt qu m hnh cho thy s bin ng ca t s xut khu trn


nhp khu chu s tc ng ca t gi thc song phng v a phng v s tc
ng ny nh. Hay ni cch khc, s gim gi thc ca tin ng so vi ng tin
ca cc i tc thng mi ch yu lm tng kh nng cnh tranh ca hng ho xut
khu th hin qua vic t s xut khu trn nhp khu tng. Tuy nhin, do h s xc
nh ca m hnh nh cho thy rng ngoi t gi thc, xut nhp khu cn chu s
tc ng rt ln t cc nhn t khc.
Ngoi ra, t kt qu hi quy ca cc m hnh cng cho thy tc ng ca t
gi thc song phng i vi xut nhp khu c tr, trong khi s tc ng ca t
gi thc a phng th khng.
2.4.3 D bo t gi vo cui nm 2009, nm 2010
2.4.3.1 D bo t gi VND/USD c ngang gi sc mua so vi r tin vo cui
nm 2009, 2010
V d liu gi nh
- Lm pht nm 2009, 2010: da trn cc d liu d bo v lm pht ca cc
quc gia ca IMF v Ngn hng Pht trin chu (ADB).
- T trng thng mi ca cc i tc thng mi: gi nh t trng ny ca
cc qu trong hai nm 2009, 2010 khng thay i so vi cc qu ca nm 2008.
- T gi: da vo d bo t gi trong nm 2009 ca IMF. Do IMF ch cng
b mc t gi gi nh ca ng tin cc nc so vi USD, nn c t gi VND
so vi cc ngoi t cn li, tc gi ly t gi VND/USD (mc t gi ny tc gi tnh
theo nguyn tc l tin ng c ngang gi sc mua so vi r tin, tc REER bng
100) nhn vi t gi ngoi t/USD (IMF d bo). Tc gi s ni r hn phng
php tnh t gi VND/ngoi t phn tnh t gi c ngang gi sc mua.
Ngoi ra, do IMF ch cng b t gi gi nh ca ng tin cc nc so vi
USD vo nm 2009, nn tc gi dng l thuyt ngang gi sc mua d bo t gi
cho nm 2010. Theo l thuyt ngang gi sc mua, t gi ca mt ng tin so vi
USD nm 2010 s bng t gi 2009 nhn vi CPI nm 2010 ca nc v chia li
cho CPI nm 2010 ca M.
Bng 2.8: Cc ch tiu d bo cho nm 2009, nm 2010

43

STT

Quc gia

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11

Xin-ga-po
Thi Lan
i Loan
Hn Quc
Nht Bn
Trung Quc
c
Php
M
-xtry-li-a
Vit Nam

T gi VND/
ngoi t 2009

T gi VND/
ngoi t 2010

15.610,86
537,44
594,90
14,75
214,95
2.678,46
27.117,00
27.117,00
20.700,00
13.432,84

16.070,00
555,97
617,23
15,19
227,06
2.784,54
28.587,20
28.190,94
21.756,76
13.923,47

CPI
2009

CPI
2010

100,50
100,50
100,60
102,00
99,00
100,80
100,10
100,50
99,10
101,60
104,00

102,00
101,50
101,20
102,00
99,40
101,00
99,60
101,00
99,90
101,30
105,00

Quyn s
12,13%
6,30%
9,83%
8,91%
16,89%
20,32%
3,58%
1,81%
14,60%
5,62%

Ngun: D bo t gi nm 2009 ca ng tin cc nc/USD ca IMF. D


bo CPI cc nc Singapore, Thi Lan, i Loan, Hn Quc, Trung Quc, Vit
Nam ly t ADB (Statistical appendix table A8 Inflation (% per year)); cc nc
cn li ly t IMF. CPI iu chnh v nm gc v d bo t gi VND/ngoi t do
tc gi tnh.
D bo t gi USD c ngang gi sc mua so vi r tin
- u tin, ta th cc d liu d bo v gi nh trn vo bng tnh t gi
thc a phng theo nm. T gi d bo gia VND v cc ngoi t c chuyn
i thng qua t gi ca ngoi t vi USD nhn vi t gi VND/USD, vi t gi
VND/USD c iu chnh c REER bng 100 (khi iu chnh t gi VND/USD
th t gi gia VND v cc ngoi t khc cng s thay i theo). Tip theo, ta th
ln lt cc mc t gi USD/VND vo cng thc tnh REER theo nm (vi nm
gc 1999) cho n khi REER d bo ca nm 2009 t 100 th dng li.
T gi 20.700 VND/USD l mc t gi m mc ny REER 2009 bng 100.
Hay ni cch khc, nu t gi VND/USD t mc 20.700 VND/USD nh trn vo
cui nm 2009 th tin ng c ngang gi sc mua so vi r ngoi t.
Tng t, ta c t gi 21.757 VND/USD l mc t gi vo cui 2010 tin
ng c ngang gi sc mua so vi r tin.
2.4.3.2 D bo t gi thc a phng qu 4 nm 2009, 2010 (theo s liu qu
kh)
Hi quy t gi thc a phng theo chnh lch lm pht:

44

V k thut tnh ton, da trn l thuyt ngang gi sc mua chy hi quy


t gi theo chnh lch lm pht gia Vit Nam v cc i tc thng mi (lm pht
ca cc i tc s tnh bnh qun theo cng thc a ra chng I). V d liu:
bng 1.4 ca ph lc 1.
T l thuyt ngang gi sc mua, ta xy dng m hnh tc ng ca lm pht
i vi t gi nh sau:
REERt = + 1Pwt 2Pvnt + ut
REERt: t gi thc a phng
Pwt : ch s gi tiu dng bnh qun c trng s l t trng thng mi ca cc nc
v vng lnh th c ng tin tham gia r tin.
Pvnt: ch s gi tiu dng ca Vit Nam.
: tham s
1, 2: h s hi quy.
ut: sai s.
Chy hi quy t gi thc a phng theo lm pht bnh qun v lm pht ca
Vit Nam.
Sau khi hi quy chui d liu t nm 1999 n 2008 theo qu (40 quan st),
kt qu v m hnh hi quy nh sau (kt qu hi quy: xem bng 2.9 ca ph lc 2):
REER = 20,0267 +
(1,6433)

1,3375Pw -

0,4712Pvn

(9,0111)

(-12,3801)

(2.5)

R2 = 0,8098
Du ca h s hi quy ph hp vi l thuyt ngang gi sc mua. REER ng
bin vi lm pht bnh qun v nghch bin vi lm pht trong nc, ngha l lm
pht bnh qun ca by nc c ng tin tham gia r tin tng th REER tng, lm
pht trong nc tng REER gim.
Prob gn bng khng, m hnh c tin cy gn bng 100%.
R2 bng 0,8098: 80,98% s bin ng ca t gi thc a phng c gii
thch bi lm pht bnh qun v lm pht trong nc.
Kim nh gi thuyt v ngha cc h s hi quy
Gi thuyt: Ho: a = 0 (Y v X khng c quan h tuyn tnh)

45

H1: a # 0 (Y v X c quan h tuyn tnh)


Bc b Ho nu |t-stat| > tn-2,/2
T kt qu hi quy m hnh, ta c:
(2.5): |t-stat| = 9,011067> tn-2,/2 = 2,3289 (n =40, mc ngha =5%).
(2.5): |t-stat| = 12,38015> tn-2,/2 = 2,3289 (n =40, mc ngha =5%).
V vy, ta bc b gi thuyt Ho, tc REER c quan h tuyn tnh vi lm pht
bnh qun v lm pht trong nc.
Gii thch m hnh nh sau:
Khi lm pht bnh qun (ca 7 nc v vng lnh th c ng tin tham gia
r tin t) tng 1 n v REER tng 1,3375 n v, khi lm pht trong nc tng 1
REER gim 0,4712.
D bo t gi qu 4 nm 2009 v qu 4 nm 2010.
Gi nh rng t trng thng mi cc qu nm 2009 s bng t trng ca
cc qu nm 2008.
S dng s liu d bo t gi ca IMF v ADB trong nm 2009, gi nh tc
tng CPI ca cc qu nm 2009 so vi cc qu nm 2008 bng tc tng ca
nm 2009, cc qu nm 2010 so vi cc qu nm 2009 bng tc tng nm 2010,
ta tnh c Pw, Pvn trong nm 2009, 2010. Th cc kt qu tnh ton Pw v Pvn
ny vo m hnh hi quy (2.5), ta c REER d bo cho cc qu nm 2009 v cc
qu nm 2010.
Bng 2.10 REER d bo ca cc qu nm 2009, 2010
K

Q1 09

Q2 09

Q3 09

Q4 09

Q1 10

Q2 10

Q3 10

Q4 10

REER

95,40

90,10

87,42

86,15

93,28

87,72

84,80

83,40

Ngun: bng 1.4, do tc gi d bo bng m hnh hi quy.


Ly kt qu tnh ton t gi VND/USD c ngang gi sc mua vo cui
nm 2009 (t gi = 20700 VND/USD, khi REER 2009 = 100), nhn vi REER d
bo qu 4 nm 2009, ta c t gi d bo vo qu 4 nm 2009 l 86,154*20700 =
17.834 VND/USD.

46

Tng t, ta c t gi d bo qu 4 nm 2010 l 83,397* 21.756,76 =


18.144,58 VND/USD.
Kt lun: D bo t gi bng m hnh hi quy vo qu 4/2009 cho mc t
gi d bo l 17.834 ng/USD. Vi mc d bo t gi VND/USD ny th REER
d bo cho qu 4 nm 2009 l 86,154. Kt qu d bo cho thy tin ng tip tc b
nh gi cao nu NHNN khng c thay i trong quan im iu hnh t gi nh
by lu nay. Tuy nhin, mc t gi d bo ny kh ph hp vi d bo ca ngn
hng u T v Pht Trin (BIDV).
Hnh 2.7 th biu din t gi danh ngha VND/USD t nm 1999 n 2010
20,000.00
18,000.00
16,000.00

VND/USD

14,000.00
12,000.00
10,000.00
8,000.00
6,000.00
4,000.00
2,000.00
0.00
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

DB
DB
2009* 2010*

nm

Ngun: T nm 1999 n nm 2008: t gi VND/USD l t gi bn ca Ngn hng


ngoi thng Vit Nam vo cui nm; t gi VND/USD nm 2009 v nm 2010 l
t gi qu 4 nm 2009 v qu 4 nm 2010 do tc gi d bo.
Kt lun chng hai
Do USD c mt qu trnh mt gi mnh so vi cc ng tin trong r tin , v
th t gi thc song phng ca VND/USD thp hn so vi t gi thc a phng.
Tuy nhin, t gi thc a phng nm 2008 so vi 1999 l 93,62 v so vi nm
2000 l 90,97 cho thy tin ng ang b nh gi cao so vi r tin t.
Cc phn tch v nh gi t gi thc cho thy c s tc ng ca t gi thc
i vi hot ng xut nhp khu.
Mt vi thi im trong sut qu trnh nghin cu cho thy khi REER tng
ln th hai nm hay ba nm sau t s xut khu trn nhp khu ca Vit Nam mi

47

c ci thin. iu ny cho thy cn cn thng mi ca Vit Nam c th p


ng l thuyt ng cong J
S tc ng ca t gi thc song phng VND/USD i vi t s xut khu
trn nhp khu c tr, trong khi s tc ng ca t gi thc a phng th khng
c tr.
Mc t gi d bo cho nm 2009 l l 17834 ng/USD v 2010 l
18.144,58 VND/USD. Nhng mc t gi d bo ny lm tin ng tip tc b nh
gi cao.
CHNG 3. BIN NG T GI V NHN NH V C CH T GI
CA VIT NAM
c c s nh gi bin ng ca t gi, nhn nh v chnh sch t gi
mt cch khch quan hn, trong chng ny trc khi i vo phn m t din bin
ca t gi v trnh by quan im v chnh sch t gi, tc gi trnh by cc mc tiu
chnh sch t gi v c mt s nhn xt v vic s dng REER nh l thc o mc
nh gi cao hay thp ca tin ng.
3.1 Mc tiu ca chnh sch t gi
Nn kinh t ton cu qu bp bnh, lun i din vi cc cuc khng hong,
bt n nh Th trng th gii l min t v cng khc nghit ni m cc tp
on a quc gia hng mnh n t cc nc pht trin nh M, Nht, EU, Hn
Quc, cnh tranh d di. Thm vo , th trng quc ni nh b, kh nng
cnh tranh ca cc cng ty Vit Nam km. V hai iu trn, chnh ph Vit Nam
buc phi la chn chnh sch kim sot t gi trnh nhng c sc t bn ngoi,
bo m to ra mt mi trng n nh kinh t pht trin. Mc d t gi b kim
sot, nhng chnh ph cn xc nh mt s mc tiu ca chnh sch t gi, trn
c s thit lp c ch iu hnh t gi.
Mc tiu chnh sch t gi c th tm tt li nh sau: l mc tiu nng cao
nng lc cnh tranh hng ha quc ni v mc tiu cung cp mt mi trng v m
n nh. Nhng mc tiu ny tng tc qua li ln nhau, i khi chng vo th i
khng nhau, buc NHNN i din vi s la chn.
Sau y l mt vi mc tiu c th ca chnh sch t gi:

48

(1) m bo kh nng cnh tranh ca hng ha.


(2) n nh sc mua i ni v i ngoi ca ng bn t, n nh gi c hng
ha v dch v trn th trng.
(3) Th trng ngoi hi ni ring v th trng ti chnh ni chung phi tng
i n nh khng c nhng bin ng ln t c nhng tc ng tiu cc n hot
xut khu, nhp khu ci thin cn cn thanh ton quc t.
(4) Bo m c th kim sot c n cng.
(5) Ngn nga khng hong tin t.
(6) Hn ch tc ng ca nhng c sc t bn ngoi.
(7) Thc y tng trng, khuyn khch u t nc ngoi ng mc, qua
thc y qu trnh cng nghip ha quc gia.
(8) To nhng iu kin tin Vit Nam ng c th tr thnh ng tin
chuyn i, chng hin tng la ha qu mc nn kinh t.
Trong cc mc tiu nu trn, hai mc tiu u l cc mc tiu c bn. Mc
tiu th ba thc ra l kt qu t vic thc hin tt hai mc tiu u. Cc mc tiu 4,
5, 6: chnh sch t gi c iu hnh v mc tiu phng nga v trnh xy ra
khng hong. Nu cc mc tiu t 1 n 6 c thc hin tt s cung cp mt nn
tng cho tng trng v nng cao v th tin ng (mc tiu 7, 8).
3.2 REER l thc o tng hp v th cnh tranh thng mi quc t khng
hon ho
REER l t gi thc hiu lc c iu chnh theo lm pht so vi cc i
tc thng mi c tnh n trng s thng mi ca cc i tc, nn c th ni n
thch hp hn so vi t gi thc song phng (ch tnh chnh lch lm pht gia hai
i tc thng mi vi nhau) trong vai tr l thc o mc cnh tranh v gi c
ca quc gia, l mt trong nhng c s c th ch ra ng ni t b nh gi cao hay
thp so vi ng tin ca cc i tc.
Ngoi ra REER c bit thch hp vi cc nc ang pht trin c nn kinh
t ang chuyn i v th trng tin t km pht trin. N tht s hu ch trong
vic xc nh mc t gi mc tiu cho chnh sch t gi hn hp gia th ni v c

49

nh. (hin ti cm t ny c v thch hp hn vi trng hp Vit Nam so vi s


dng cm t chnh sch t gi th ni c kim sot).
Tuy nhin, c mt s vn lm cho vic xc nh REER tr nn khng
chc chn.
3.2.1 Cc hn ch v mt k thut ca REER
Trc tin, l vic la chn nm c s. Nh xc nh trong phn la
chn nm c s cho vic tnh REER, khi chn nm c s khc nhau s cho kt qu
tnh REER khc nhau.
Th hai, vn la chn ch s gi. (c th chn ch s gi tiu dng, ch s
gi sn xut hay ly mu gi) mi ch s khc nhau cng cho kt qu tnh REER
khc nhau.
Th ba, trng s thng mi. S lng cc i tc thng mi khc nhau s
cng cho REER khc nhau.
Th t, l r hng ha tnh ch s gi cc nc cng c s khc nhau lm
nh hng n REER.
Th nm, vn cht lng ngun d liu, s kh khn trong vic tm kim
d liu c th s nh hng n ch s ny.
Th su, nh ch quan ca ngi nghin cu cng tc ng n kt qu.
3.2.2 S m h trong vic p dng REER
Bn cnh s hn ch v k thut, vic p dng REER cn b tc ng bi
tnh trng kinh t. V Vit Nam l nc ang pht trin c thu nhp thp, cho nn v
cu trc thng mi, hng ho xut khu ca Vit Nam tp trung ch yu l hng
th (nng sn, thy sn), hng sn xut theo dy chuyn (dt may, giy dp, thit
b in) th trng chnh ca cc sn phm ny l M, EU, Nht. i th cnh
tranh ca Vit Nam khng phi l cc quc gia ny, m l cc nc ang pht trin
ging Vit Nam nh ASEAN, Trung Quc Tuy nhin, t trng thng mi ca
Vit Nam vi cc i th ny c th s khng i din cho tm quan trng
ca h trong vic tnh ch s REER.
Tip theo, Vit Nam l nc b la ha rt cao, c nhiu hng ha Vit
Nam thng c nh gi bng USD d rng c th giao dch bng tin ng.

50

Ngoi ra, cc hng ha th v sn xut dy chuyn nh ni trn thng c nh


danh bng USD. Sc mnh ca ng USD cn qu ln, cho nn nh hng tht s
ca n trong r tin s ln hn nhiu so vi t trng thng mi gia Vit Nam v
M.
Ngoi ra, t gi ngoi vic chu nh hng ca lm pht, n cn ph thuc
vo nhiu bin s v m khc ca nn kinh t nh li sut, thu nhp, k vng, can
thip ca chnh ph, mi trng kinh t ton cu Cc nhn t ny tc ng qua li
ln nhau v cng phc tp gp phn to ra thm s m h ca t gi thc (trong
phm vi la chn trc tc gi khng phn tch cc nhn t ny). Do , vn
t gi cn bng l khng r rng.
V nhng l do trn, t gi c iu chnh mt mc no cng s c t
c ngha hn hay ni cch khc REER l mt ch s khng hon ho ca s cnh
tranh.
3.3 Bin ng t gi thi gian qua
S nh hng ca USD trn th trng ngoi hi l rt ln, hu ht cc giao
dch ngoi t ti Vit Nam thng s dng ng USD, ngay c khi chn nim yt t
gi NHNN cng chn ng USD. Do bin ng t gi USD/VND c th d dng
quan st v trong mt chng mc no n mang tnh i din cao cho s bin
ng ca cc ngoi t khc. V vy, tc gi theo di din bin gi c ca ng
USD trn th trng nh gi nhng biu hin ca th trng tin t v phn ng
chnh sch trc xu hng tin ng b nh gi cao.
Hnh 3 th biu din ng i ca t gi BQLNH v t gi do NHTM cng b t
qu 1 nm 1999 n qu 4 nm 2008 (t gi VND/USD)

TGBQLNH

Q42008

Q12008

Q22007

Q32006

Q42005

Q12005

Q22004

Q32003

Q42002

Q12002

Q22001

Q32000

Q41999

TGNHTM

Q11999

20000
18000
16000
14000
12000
10000
8000
6000
4000
2000
0

51

Ngun: NHNN, Ngn hng Ngoi Thng Vit Nam. D liu: xem ph lc
Trc tin, t gi bnh qun lin ngn hng v t gi do NHTM nim yt
lun chnh lch rt t th hin di bng t gi l qu hp. iu ny rt d hiu v
trong mt thi gian di bin t gi do NHNN cng b l rt nh.
Th hai, t gi do NHTM cng b lun trn theo xu hng i ln (tin
ng mt gi lin tc) ngay st pha trn t gi bnh qun lin ngn hng.
Th ba, trn th trng t do t gi USD/VND lun cao hn t gi chnh
thc, NHTM lun s dng ht bin cho php trong nim yt gi USD, xut hin
hin tng cung khng cu ngoi t, khch hng c nhu cu phi xp hng ch
mua USD, c thi im th trng khng chnh thc c gi chnh lnh n hn 500
ng/USD so vi gi nim yt ca NHTM (quan st bin ng trn th trng
khng chnh thc trong nhng thng cui nm 2008 v nhng thng u nm 2009)
to ra mt p lc tng t gi.
Nhn chung, th trng ngoi hi trong mt thi gian di xy ra hin tng
khan him ngoi t, NHTM phi thng xuyn giao dch mc trn cho php. Mc
d t gi bnh qun lin ngn hng c cng b tng nhng mc tng thp hn
so vi mc tng trn ca giao dch t gi ca NHTM, c thi k cn ng im, thm
ch gim.
T hin tng t gi gim trong hn ba thng u nm 2008
Trong nm 2008, trn th trng t gi c nhng din bin tri chiu nhau.
Hn ba thng u nm t gi VND/USD c xu hng gim, ng thi vi lm pht
th gii v trong nc ang rt cao. Tht ra tin ng tng gi so vi USD l do
ng USD nhng thng u nm 2008 mt gi mnh so vi cc ng tin ch
cht khc. Ch trong vng 4 ngy, ch s t gi trung bnh ca ng la M so
vi r cc ng tin ch cht gim ti 2,4% xung mc 73,55 im - l mc thp
cha tng c k t thi im ch s ny bt u c tnh ton vo nm 1973.
(Din bin t gi v gi vng t 25/2 n 3/3/2008, Trang tin in t NHNN Vit
Nam)
Nhng thng cui nm tnh hnh li din tin hon ton ngc li. n cui
nm 2008 t gi VND/USD tng n khong 9% so vi u nm, c ngha l tin

52

ng mt gi 9% so vi USD. Do , nm 2008 xu hng l tin ng mt gi


mnh so vi USD v xu hng ny cn tip tc cho n nhng ngy cui thng 3
nm 2009 v d on n cui nm 2009 tin ng s cn mt gi.
Trong ngn hn do s lng hng xut khu c k kt trc nn t gi
gim s khng ngay lp tc lm gim lng hng ha xut khu, mc d n c th
gy ra mt s kh khn cho doanh nghip xut khu do doanh thu quy i ra tin
ng b gim. Do , c th thy t gi gim trong vi thng u nm 2008 ch l
hin tng trong ngn hn, khng phi l xu hng chung ca t gi trong nm ny
nn mc nh hng n hot ng xut khu l khng ng k. V NHNN
neo tin ng qu cht vo ng USD v t thay i c th tip tay cho cn bo
tng gi lng thc, nng lng trn th gii trong nm 2008 trn vo Vit Nam vi
cng mnh hn v li lu hn so vi cc quc gia khc.
Nhn vo cch thc chnh ph phn ng vi hin tng tin ng tng gi
vo mt s thi im trong nhng thng u nm 2008, ta s thy mt s bt cp
ca chnh sch n nh t gi qu mc. Khi t gi VND/USD trn ng tut dc,
tin ng ln gi mnh so vi USD, xut hin tnh trng d tha la M. Lc ny
c th cho t gi gim (NHNN vn kim sot mc gim ca t gi) nhm
gim gi hng nhp khu gip h nhit lm pht ang tng rt cao trn ton cu, hay
cng c th mua USD vo d tr nhm tng qu d tr v gip th trng thanh
khon tr li ng thi km hm bt gim qu mc ca t gi theo n nh
t gi ca NHNN. Ngc li, NHNN mt mt khng tin hnh cc bin php cho
php t gi gim cng khng mua vo USD lm ngi ta c cm gic NHNN ang
tm cch km hm i xung ca t gi nhng li vo th b ng.
Nu nhn t gc mt ng tin mnh c th ngn cn qu trnh nh gi
cao hng ha trong nc, c tc dng lm gim bt p lc lm pht do gi nguyn
vt liu nhp khu r hn, th c l trong nhng thng u nm 2008 NHNN nn
cho t gi gim c gii hn. V t gi c gi kh n nh, trong khi gi c th
gii tng cao nn bao nhiu nh hng lm pht t nc ngoi c chuyn hu
ht vo hng ha nhp khu vo Vit Nam.

53

i ph vi tnh hnh lm pht tng qu cao v tnh trng nhp siu, chnh
ph ch yu da vo chnh sch tht cht tin t. y l hnh ng d hiu. Tuy
nhin, tng li sut lin tc mc cao k lc mi l iu ng ni. N cho thy
chnh ph khng d liu ht kh nng lm pht tng mnh trong nm 2008, dn
n u tin chnh sch thay i chm, khin cho chi ph phi tr cho lm pht qu
cao. Khi lm pht tng mnh, NHNN lin tc nng li sut c bn (n thng
6/2008 NHNN nng li sut c bn ln n 14%), li sut chit khu v ti cp
vn, nng d tr bt buc, pht hnh tri phiu ngn hng nh nc kch hot
mt cuc ua li sut gia cc ngn hng thng mi, ngun cung tn dng cho
doanh nghip b gim t ngt, hot ng sn xut kinh doanh nhanh chng ri vo
nh tr. Cc bin php ny tc ng mt cch tng i i vi lm pht do lm
gim cu, nhng lm cng thng hot ng ngn hng, lm tng chi ph vn cho
doanh nghip gp phn lm tng thm lm pht do chi ph y vn qu cao do
gi c th gii tng cao v lm gim hiu lc chnh sch m chnh ph ang thc
hin.
D rng NHNN ngn chn gim ca t gi l h tr xut khu, nhng
chng lm pht NHNN s dng chnh sch tht cht tin t, nng li sut ln
cao mt cch t ngt lm chi ph vn ca doanh nghip tng mnh ng thi sn
xut cng b nh n do kh tip cn ngun vn vay (tt nhin c c doanh nghip
xut khu) lm nh hng trc tip n vic gim li nhun ca h. C th ni
bin php no ca NHNN trong tnh hung ny cng lm gim li nhun ca doanh
nghip xut khu v khng bit ci no s tc ng xu nhiu hn ci no!
NHNN cng c ci kh, h mc kt vo th b ba bt kh thi: tung tin
ng ra mua USD c th lm tng cung tin gy thm p lc lm pht, nhng nu
khng mua vo USD th t gi tip tc gim, nh hng n chnh sch v m khc
nh gim kh nng cnh tranh hng xut khu.
Ni chung l trong lc t gi ang c xu hng gim, NHNN khng tn
dng chin thut gim t gi c gii hn, t chi s dng chnh sch t gi nh l
mt cng c kim ch lm pht (vn kim sot t gi NHNN c qu nhiu kinh

54

nghim, cng vi qu d tr ngoi hi hn 20 t USD 4, tm thi NHNN c th c


kh nng can thip vo th trng khi cn thit) trong ngn hn nhm gim
bt p lc lm pht t bn ngoi.
Tuy nhin, tc ng t gi gim trong di hn nhm kim ch lm pht c
th khng phi l mt la chn chnh sch thch ng. Th nht, theo kt qu
nghin cu ca tc gi v nhiu chuyn gia ti chnh c uy tn th tin ng hin
ang b nh gi cao. Th hai, trong mt vi nm ti Vit Nam vn cn phi tip tc
chnh sch pht trin hng v xut khu, t gi gim c th gy nh hng xu n
kh nng cnh tranh ca hng ha xut khu. Th ba, vic nh gi cao tin ng c
th s gy ra ri ro kinh t cho doanh nghip. Theo TS. Nguyn Th Ngc Trang, th
Ri ro kinh t cho thy chng nhng doanh nghip c yu t kinh doanh quc t
m ngay c cc doanh nghip thun ty kinh doanh ni a cng sng d cht d
khi hng ha ni a b hng ha nc ngoi xm ln do gi tr nn t hn. Tht
nghip v bt n kinh t v x hi l nhng iu phi tnh n ca ri ro kinh t do
h ly ca VND ln gi. (Thi bo kinh t Si Gn Online, ngy 29/3/2008)
Tm li, mt s nghin cu thc nghim v iu kin kinh t hin ti ca
Vit Nam khng ng h cho gii php nh gi cao ng ni t.
3.4 C ch t gi t sau khng hong ti chnh chu
3.4.1 C ch t gi
Giai on t thng 2/1999 tr v trc, c ch t gi ca Vit Nam l c ch
can thip trc tip bng cch n nh t gi chnh thc nh l mt t gi trung tm
cng vi vic nh ra bin t gi. Nm 1997, thi m xy ra cuc khng hong
ti chnh tin t chu 5, mc d khng b tn cng trc tip bi cn khng hong
ny, nhng t gi VND/USD din bin phc tp v c xu hng tng nhanh. Tin
ng ngy cng tr nn b nh gi cao so vi cc ng tin khc trong vng, nht l
cc nc ng Nam do ng tin ca cc nc ny rt gi qu mnh. Tnh th
buc NHNN phi ni rng bin giao dch v iu chnh t gi, tin hnh ph gi
4

Trang t in Wikipedia: Theo nh gi ca IMF, d tr ngoi hi c quy m tng ng 12 n 14 tun nhp


khu th quc gia s c coi l d tr ngoi hi
5
Trong cuc khng hong ti chnh chu , ng tin ca hu ht cc quc gia ng Nam u b mt gi mnh
so vi USD: Bath Thi Lan gim gn 100%, Rupiath ca Indonesia gim 73%, Ringit ca Malaysia gim 45%,
ng Peso Philippin gim 40%...

55

tin ng. C th, NHNN nng bin t 5% vo ngy 27/2/1997 ln 10%


vo ngy 13/10/1997. Tip , thng 8/1998 gim bin cn 7%, nhng li nng
t gi chnh thc t 11815 ng/USD ln 12980 ng/USD.
Tin ng gim gi nm trong xu hng chung ca thi k ny l ng tin
ca cc nc trong khu vc gim mnh, thm ch cc ng tin mnh nh Yen
Nht, DEM c, ng FRF Php, bng Anh, u b mt gi so vi USD.
n thng hai nm 1999, NHNN a ra mt c ch qun l t gi hi
oi mi thay th cho c ch can thip trc tip vo t gi. C ch t gi mi c
NHNN la chn l c ch t gi th ni c iu tit. l la chn hp l cho
trng hp Vit Nam. Theo c ch ny, hng ngy NHNN cng b t gi bnh qun
lin ngn hng v cc NHTM c nim yt gi trong mt bin cng do NHNN
quy nh. y c th xem nh l t gi trung tm v t gi thc t giao ng xung
quanh bin kh hp l +0,1%. Vi di bng hp v quy nh bin ng mt chiu
nh th, t gi VND/USD c bin ng rt t v lun theo xu hng i ln lm cho
tin ng lun b p lc gim gi (nht l so vi USD) trong thi gian kh di.
Vi quy nh bin giao ng mt chiu +0,1%, pht ra tn hiu cho th
trng rng t gi ch c tng khng c gim, khuyn khch hot ng u c ngoi
t. Sau , khc phc cc hn ch ny, ngy 1 thng 7 nm 2002, NHNN m
rng bin t gi ln 0,25%, t gi bin ng theo.
Bin t gi 0,25%, c NHNN gi kh lu v n ngy 31/12/2006,
NHNN m rng bin t 0,25% ln 0,5%. Nh vy, trong vng nm nm t
sau 1/7/2002 n 31/12/2006 ch c duy nht mt ln iu chnh bin t gi.
Trong vi nm tr li y, theo mt s quan chc NHNN th t gi ang
ngy cng linh hot hn. ng thi c th ca NHNN l lin tc m rng bin
giao ng ca t gi. Ngy 24/12/2007, NHNN m rng bin t gi
USD/VND t 0,5% ln 0,75%. n ngy 10/3/2008, nng bin ln 1%; tip
, ngy 27/6/2008 NHNN ni bin ln 2%; ngy 7/11/2008, ch hn bn thng
sau , NHNN tip tc nng bin ln 3%. Nh vy, ch trong vng cha y
mt nm, bin giao ng ca t gi c bn ln thay i theo hng tng
mnh.

56

Cui cng, ngy 24/3/2009 mt ln na NHNN nng bin ln 5%. y


l ln tng bin ln nht t khi NHNN p dng c ch cng b t gi bnh qun
lin ngn hng v n nh bin giao dch t gi. iu ny cho thy mt mt,
NHNN thc hin mnh m cc cam kt ca mnh v chnh sch t gi linh hot
hn, mt khc n cng pht i tn hiu l tin ng c th s cn tip tc b cho
mt gi.
3.4.2 Tranh lun xung quanh vn t gi thc v chnh sch iu hnh t gi
ca NHNN
Lin quan n t gi thc ca tin ng, c mt s nghin cu t cc t chc
quc t nh Ngn hng th gii, tp ch kinh t nc ngoi v t cc tc gi c uy
tn trong nc.
Theo nh gi ca TS. Trn Ngc Th v t gi ca Vit Nam trong giai
on 1999 n 2005 th Nhn tng th trong giai on by nm qua, VND lin
tc nh gi thp so vi USD (t gi thc cao hn con s 100 cho thy VND nh
gi thp v ngc li). Tuy nhin, cng tin v cui nm 2005, t gi thc c xu
hng ngy cng tin gn v ngang gi sc mua khi lin tc gim dn v con s
100 6.
T gi thc ca Vit Nam giai on 2002-2006 c nh gi hi cao,
l nhn nh c cng b t Global Development Finance 2006 ca Ngn hng th
gii, (page 26).
Cng theo TS. Trn Ngc Th, s khc bit (khng ln) trong nh gi v t
gi trong nghin cu ca ng vi nghin cu ca WB l do thi im nghin cu c
s chnh lch (bi ging ti lp).
Nhm nghin cu EIU ca tp ch The Economist a ra d bo v mc
tng ca t gi VND/USD vi mc trn 16.500 VND trong nm 2007, h d bo
tin ng s cn tip tc st gi trong nhng nm ti do t l lm pht mc tng
i cao v chin lc duy tr tnh cnh tranh ca hng ha xut khu.

TS. Trn Ngc Th, Chnh sch t gi hu WTO Tp ch Pht trin kinh t, thng 9 nm 2006.

57

Nhn chung, cc nghin cu ny u c chung nhn nh l t gi hi oi


ca Vit Nam trong giai on t 1999 n nm 2006 l theo kh st th trng. H
ch a ra khuyn co l Vit Nam nn th ni t gi nhiu hn.
Ngoi ra, hin nay c rt nhiu quan im khc nhau trong gii hc thut v
ti chnh tin t i vi vn chnh sch t gi.
Tc gi Phan Minh Ngc, mt chuyn gia ti chnh ca mt i hc nc
ngoi, cho rng Theo cng thc tnh t gi thc t, t gi thc t ca VND/USD
gim i 4,28% vo cui nm 2005 so vi 2000. Ni cch khc, VND thc t ln
gi 4,28% so vi USD trong vng 5 nm. T gi thc t gim (tc VND tng gi)
th hng nhp khu tr nn r hn v hng xut khu tr nn t hn mt cch
tng i, do s lm tng thm ht thng mi, gy p lc ph gi ln VND. 7.
Vi nhng s liu phn tch t gi thc song phng gia Vit Nam v M nh
trn, tc gi Phan Minh Ngc cho rng t gi danh ngha gia ng Vit Nam v
la M phi b ph gi mt t l 4,28% vo cui nm 2005. Vn gy tranh ci
khng phi cng thc tnh t gi thc, m n gy ra tranh ci ch quan im
tip cn t gi thc: song phng hay a phng. Tc gi bi bo trn, da trn t
gi thc song phng gia Vit Nam v M nh gi v cho rng Vit nam ng
b nh gi cao v NHNN m t gi.
Quan im ny gy ra mt cuc tranh lun si ni trong gii ti chnh tin
t. Nhng chuyn gia hng u trong lnh vc ti chnh c nhng kin rt khc
nhau. TS. Trng Vn Phc, mt quan chc NHNN, phn i mnh m quan
im ny. Theo ng Phc th l mt nhn nh thiu nn tng khi t n trong
cch tip cn vai tr ca t gi i vi sc cnh tranh hng xut khu, hay rng
hn l i vi cn cn thng mi. Php tnh gin n nu trn khin ngi c
cho rng giao lu kinh t i ngoi ca Vit Nam ch din ra vi mt quc gia duy
nht l M. Trong thc t, quan h kinh t i ngoi ca Vit Nam l a phng.
Tnh cht a phng ny l linh hn trong hng tip cn t gi hiu lc
thc. () Do , hon ton sai lm nu REER ch c tnh phin din vi mt
ng tin duy nht ( la M), ch s dng lm pht ca hai nc (Vit Nam v M)
7

TS. Phan Minh Ngc, Mt cch nhn v bin ng t gi v li sut, Trang tin in t B Ti Chnh.

58

cng nh b qua php so snh t gi danh ngha ca tt c cc ng tin trong r


hai thi im nm c s v hin hnh.
a s cc chuyn gia cho rng trong mi quan h ton cu ha hin nay, mt
cch nhn v bin ng t gi nh trn l cha y v khng thuyt phc. Hin
ti, nhiu nc ang tip cn phng php tnh t gi a phng nh gi ton
din hn nhng tc ng ca t gi v da vo iu hnh chnh sch t gi.
V pha NHNN, cc quan chc NHNN lun khng nh chnh sch t gi
Vit Nam hin ti l th ni c qun l.
Tt c nhng g em ra tranh lun, cc chuyn gia ti chnh c quan im,
lp lun rt r rng nn tc gi khng phn tch thm, y vn c a ra
nhm cng c cho quan im l vic xc nh t gi thc l rt phc tp v s cn
thit quan tm nghin cu n trong iu hnh chnh sch t gi.
Tc gi lun vn ny cng tip cn, tnh ton t gi thc a phng v cch
nhn nhn vn c mt s im tng ng vi tc gi Trng Vn Phc.
Trong lun vn ca mnh, tc gi mong mun phn tch nh gi mc ph
hp v c nhng hn ch khi vn dng t gi thc a phng cng nhng tc ng
ca n i vi hot ng xut nhp khu ca Vit Nam trong mt giai on t nm
1999 n nm 2008.
3.4.3 Nhn nh v cc bin php qun l t gi ca NHNN
Theo NHNN, c ch t gi ca Vit Nam l c ch t gi th ni c qun l.
Trong c ch la chn, NHNN bng cch ny hay cch khc c gng a t gi
v vng t gi mc tiu 8. Ti mc t gi ny c th p ng c mt s mc tiu
nu trn nh m bo kh nng cnh tranh ca hng ha trn th trng, kim
sot lm pht, hay h tr cho chnh sch tin t... y l nhng pht biu chnh thc
trong thi gian gn y ca cc quan chc NHNN.
Tuy nhin, khi nhn vo ng i ca t gi trn th trng v em n so
snh vi t gi bnh qun lin ngn hng do NHNN cng b ta s thy c nhng
din bin tri ngc nhau: t gi bnh qun lin ngn hng rt n nh trong khi t
8 TS. Trng Vn Phc, T gi mc tiu l mc t gi phn nh chnh xc cc mi quan h kinh t i ngoi
ca quc gia, l mc t gi m ti cc ngun lc ti chnh c phn b mt cch hiu qu nht (bo Tui Tr
ngy 14/6/2006).

59

gi do NHTM cng b lun ng trn, thm vo , trn th trng t do t gi lun


cao hn th trng chnh thc to p lc gim gi tin ng rt ln.
T gi bnh qun lin ngn hng l t gi giao dch bnh qun trn th trng
ngoi t lin ngn hng. V l thuyt, y l i lng th ni trong c ch t gi
th ni c iu tit. Tuy nhin, v t gi bnh qun ny do NHNN tnh ton v thng
bo nn n c th mang ch ch quan ca NHNN. Thm vo , th trng ngoi
t lin ngn hng cn rt s khai, khi lng giao dch rt thp, ch yu ch do vi
NHTM thuc s hu nh nc hay nh nc nm c phn khng ch chi phi, nn
n hon ton chu tc ng ch quan ca NHNN (do NHNN gi vai tr l ngi to
lp th trng). Trong iu kin nh vy, s vn ng ca t gi trong di bng
nh trc khng cha ng nhiu thng tin th trng v khng phn nh cung cu
th trng. Mt khc, do bin qu hp nn bt buc t gi NHTM phi theo st t
gi BQLNH.
V vy, t gi bnh qun lin ngn hng do NHNN cng b hng ngy l mt
t gi khng hon chnh, n ch l th tc nim yt v t gi bnh qun ny khng
phn nh mi lin kt vi cc hot ng kinh t c bn v rt kh xc nh c u
l mc tiu chnh sch ca NHNN.
Nhn ton cnh sut chiu di 10 nm qua, t gi bnh qun lin ngn hng
kh n nh mc d th trng thc t bin ng rt mnh th hin r rng quan
im u tin cho n nh kinh t v m ca NHNN, trnh to ra nhng c sc qu
mc. ng thi, qua nhng phn tch trn cng cho thy, NHNN iu hnh
chnh sch t gi kh st vi t gi thc a phng. Chnh sch t gi khng ch
c iu hnh ch hng vo mc tiu duy nht l p ng chnh lch lm pht
h tr xut khu m cn phi gp phn n nh gi tr tin ng, m bo cung cp
mi trng n nh cho qu trnh tng trng kinh t. Quan im thin v n nh
th trng ny ca NHNN cng c th hin rt r trong nm 2008, khi NHNN
quyt tm n nh t gi VND/USD, trnh t gi tng qu mc v c gim qu
mc. Cc ng thi trn ca NHNN lm cho t gi nhiu thi im khng c
iu chnh kp thi p ng cc tn hiu th trng, khin th trng ngoi hi

60

mt thanh khon, lm cng thng quan h cung cu ngoi t v gy ra hin tng


chnh lch t gi gia hai th trng chnh thc v khng chnh thc.
Ring trong nm 2008, REER nh hn 100, nn tin ng b nh gi cao so
vi r tin t. NHNN hnh nh cng c nhn nh rng tin ng c xu hng
mt gi mnh di nh hng ca lm pht cao nn NHNN lin tc iu chnh bin
theo hng ngy cng m rng hn v iu chnh tng t gi bnh qun lin ngn
hng. Ngy 25/12/2008, NHNN iu chnh tng t gi bnh qun lin hng thm
3%, t mc 16.494 ng ln 16.989 ng trn mt la. Tt c nhng iu ny
cho php tin ng b ph gi so vi USD mc hn 9% trong nm 2008. Vo
nhng thng u nm 2009, NHNN tip tc nng bin t gi ln 5%. y l ln
m rng bin ln nht trong vng 10 nm tr li y. Vi bin t gi mi
ny, chiu rng ca di bng t gi nh vy l kh thch hp trong thi im hin
nay, th hin quyt tm th ni t gi nhiu hn na, nht l trong iu kin khng
hong ti chnh ton cu ang din bin phc tp. Tuy nhin, trong nm ny NHNN
iu chnh tng t gi khng a n v vng ngang gi sc mua so vi mt
r tin t. Hay ni cch khc, t gi hin nay khng phn nh y cc quan
im ca th trng.
Nhng biu hin chnh lch t gi gia tin ng v USD theo xu hng t
gi trn th trng khng chnh thc lun cao hn th trng chnh thc trong thi
gian kh di c th c hiu nh l mt bng chng ca vic tin ng b nh gi
cao v th trng ang c nhng phn ng hp l.
Hin tng chnh lch t gi gia th trng chnh thc v khng chnh thc
ny vn cn duy tr trong thi gian gn y, mt mt n th hin t th lng l ca
NHNN trong vic cho tin ng gim gi hn na, mt khc n cng lm cho
ngi ta c cm gic tin ng ang c iu chnh nh git v b gi gi mc
cao mt cch min cng.
S chnh lch ny nu xy ra trong thi gian di s l mt trong nhng
nguyn nhn gy mt n nh kinh t: tm l gm gi ngoi t, mt nim tin vo
chnh sch ca chnh ph, th trng ngoi hi chnh thc b ng bng, khuyn
khch giao dch ngm bng ngoi t, tng tnh trng la ha

61

Ngoi ra trong nhng bo co gn y, IMF cng khuyn co tin ng ang


b nh gi cao cng cng c thm quan im tin ng ang b nh gi cao.
Nhn chung, vi cc nhn nh nh t gi bnh qun lin ngn hng kh c
nh trong thi gian di v t gi ny khng cha ng nhiu thng tin t th
trng, chnh lch t gi trn th trng chnh thc v khng chnh thc xy ra rt
thng xuyn c th coi nh l bng chng xc ng v s can thip qu mnh
tay vo ng i ca t gi ca NHNN.
kt li qu trnh phn tch nhn nh cc din bin ca ca th trng
ngoi hi, tc gi th a ra nhn nh v ng i ca t gi trong nm 2009. Cn
c biu hin th trng ngoi hi, cn c kt qu tnh ton REER (REER nm 2008
nh hn 100) v chnh sch t gi hin hnh ca NHNN, c th a ra d bo
ng i trong nm 2009 ca t gi s l trn trong bin xung quanh t gi
bnh qun lin ngn hng vi hu ht thi gian l trn dc theo ng bin trn
ca di bng t gi (th hin xu hng mt gi ca tin ng). Qu trnh trn dc
ng bin trn ch s dng li khi t gi t c mc t gi cn bng di hn
(mc t gi c ngang gi sc mua) v t gi s ri b vic tim cn ng bin gii
hn trn bt u giao ng n nh xung quanh t gi cn bng ny. Mc t gi
cn bng c th t c hay khng ph thuc rt ln vo quan im iu hnh t
gi ca NHNN.
Kt lun chng ba
Mc tiu chnh ca chnh sch t gi ca Vit Nam l mc tiu nng cao
nng lc cnh tranh ca hng ha Vit Nam v mc tiu n nh gi c, cung cp
mi trng v m n nh. Hai mc tiu ny i khi vo th i khng nhau buc
NHNN phi c s la chn.
REER l mt ch s tng hp ca s cnh tranh thng mi quc t khng
hon ho v cc hn ch v k thut v v c cu ca nn kinh t Vit Nam.
T gi bnh qun lin ngn hng do NHNN cng b hng ngy khng cha
ng nhiu thng tin th trng.
Nhn ton cnh trong 10 nm nghin cu t gi kh n nh th hin r quan
im ca NHNN u tin n nh t gi.

62

Trong nm 2008 REER nh 100, tin ng b nh gi cao so vi r tin t.


Thm vo , NHTM thng xuyn phi giao dch t gi mc trn bin cho
php, t gi VND/USD trn th trng khng chnh thc thng xuyn cao hn t
gi do NHTM nim yt, cng thng ngun cung ngoi t Tt c nhng iu ny
c th c coi l bng chng cho thy tin ng ang b nh gi cao.
NHNN iu chnh tng t gi khng a n v vng ngang gi sc
mua so vi mt r tin t trong nm 2008. C bng chng cho thy NHNN can
thip qu mnh tay vo th trng ngoi hi.
CHNG 4. GI CHNH SCH T GI NHM MC TIU DUY TR
KH NNG CNH TRANH CA HNG HA VIT NAM
4.1 Chnh sch t gi p ng ngang gi sc mua so vi r tin t
4.1.1 Neo tin ng vo mt r ngoi t
Do Vit Nam c quan h ngoi thng vi nhiu nc nn vic neo tin
ng vo r tin vi trng s ca tng ng tin phn nh xu hng mu dch quc
t ca Vit Nam cho php nh gi chnh xc hn sc mua ca tin ng v tc
ng ca ca n i vi sc cnh tranh xut nhp khu vi cc i tc thng mi
ch yu. V th, iu hnh chnh sch t gi nn ngy cng gim bt s l thuc ca
tin ng vo la M.
C mt thc t l khi cng b t gi bnh qun lin ngn hng, NHNN
chn t gi VND/USD nim yt hng ngy. iu ny th hin ng USD l ng
tin thng tr trn th trng tin t, v hin ti vn cha c ng tin no mnh
c th e da v tr ng USD. Tuy nhin, do quan h kinh t a phng ca Vit
Nam vi cc nc nn NHNN c th la chn mt s ng ngoi t mnh (nh
USD, yen Nht, Euro, bng Anh) a vo tnh ton ch s t gi v bng cch no
, NHNN cng b t gi ny di dng t gi tham kho.
T cc tnh ton t gi thc a phng cho thy rng vo thi im cui
2008, nu tin ng c neo vo mt r ngoi t th tin ng c th ch b nh
gi cao khong 6,38% so vi r tin gm 10 nc i tc thng mi thay v phi

63

ln gi n 8,24% nu ch c neo vo la M. C hin tng ny l do la


M mt gi kh mnh so vi cc ng tin khc trong r tin chn.
Mt khc, NHNN nn tip tc th ni hon ton t gi ca ng ni t so vi
cc ngoi t khc, ch qun l t gi VND/USD. Do c t do giao ng cc ng
tin mnh khc s quay tr li tc ng vo t gi USD/VND. Trong in kin th
trng ngoi hi cn nhiu hn ch nh hin nay, s bin ng t do ca cc ngoi
t khc c th a ra cc thng tin mang tn hiu th trng, t NHNN c nhng
iu chnh hp l mc t gi USD/VND. C ch ny cng khuyn khch vic s
dng cc ngoi t mnh khc trong thanh ton quc t v ct tr, gim bt s l
thuc qu ln vo ng USD. ng thi NHNN nn khuyn khch doanh nghip
nhp khu chn ng ngoi t thanh ton no c t gi VND so vi ng ngoi t
gim (hay l tin ng tng gi vi ngoi t ) v ngc li, i vi doanh
nghip xut khu. Nu lm tt vic ny, c th lm a dng ng tin trong thanh
ton quc t, trnh qu l thuc vo USD.
4.1.2 S dng REER nh l dng c o lng mc nh gi ca t gi
hin ti
V t gi thc a phng (REER) l mt ch s c iu chnh theo chnh
lch lm pht so vi cc i tc thng mi v t kt qu phn tch hi quy cho thy
s ph thuc ca t s xut khu trn nhp khu vo ch s ny (tuy mc gi
thch thp (h s xc nh R2 = 31,32%)). Ngoi ra, kt qu m hnh hi quy t s
xut khu trn nhp khu theo t gi thc cng cho thy tc ng ca t gi thc
song phng VND/USD n xut nhp khu c tr, trong khi t gi thc a
phng th khng. iu ny cho thy mt chng mc nht nh no , REER
nn c chn lm thc o mc p ng kh nng cnh tranh cho hng ha
Vit Nam v m bo cho tin ng c ngang gi sc mua trong mu dch quc t
thay v chn t gi thc song phng.
Cng v th, REER nn c s dng xem xt t gi danh ngha hin ti
c ngang gi sc mua hay khng. REER c coi nh l mt i lng dng o
lng gi tr ca ng ni t. Da vo ch s REER c th chn on xem gi tr
th trng hin ti ca tin ng l ang b nh gi cao hay thp. T , NHNN c

64

th a ra quyt nh l c can thip hay khng v nn s dng bin php no trc


cc hin tng nng st ca th trng. Ni chung, chng ta c th chn REER lm
t gi mc tiu v da vo ch s ny iu chnh t gi hng v vng c ngang
gi sc mua hay mc t gi cn bng di hn 9 nhm duy tr sc cnh tranh ca
hng ha Vit Nam trn th trng th gii.
Tuy nhin, s khng chc chc v m h ca ch s REER nhc nh mt s
thn trng ng k trong khi s dng ch s ny. Trong qu trnh vn dng ch s
ny NHNN nn d tm, th i, th li nhiu ln ng thi kt hp vi cc nhn t
khc ra quyt nh chn mc REER thch hp. Cng c th a ra mc REER v
dng thuc th th trng thm nh n.
Bn cnh , do Trong thc t rt kh xc nh t gi lch khi cn
bng di hn l bao nhiu can thip () v cho n nay vn cha c mt cng
trnh nghin cu no khng nh tnh ng n ca t gi cn bng di hn. T gi
cn bng di hn dng nh ch l mt nim ca ngh thut qun l hn l mt
nh lng c th 10 nn vic vn dng n ch mang tnh tng i. Vi quan im
trn, iu quan trng khng phi mc t gi no l hp l m l nu tin ng b
ph gi nhng mc no c th tha mn k vng hp l ca th trng v gp
phn to dng nim tin vo chnh sch tin t, hiu qu v mt n nh tm l, th
n s to cho th trng ci cm gic l tin ng t mc cng bng, t n
nh th trng ngoi hi, h nhit tnh hnh cng thng ngoi t. (tt nhin l phi
din dch hp l kt qu REER tnh ton c v cng b cng khai kt qu ).
Ni chung vi kh nng c hn, REER ch c th tr gip xc nh vng
ln cn ca t gi mc tiu m thi. Vic xc nh chnh xc hn t gi mc tiu cn
nhiu nghin cu khc. Do t gi c th hng v mc cn bng di hn,
chng ta nht thit phi nh n quyn nng ca th trng. y l mt trong nhng
l do chnh th ni thm t gi, m rng bin di bng t gi.

T gi cn bng trong di hn trc ht phi c iu chnh theo lm pht trong nc v quc t v cng
vi chng l cc mi quan h khc ph vi vi c th ca tng quc gia (TS. Trn Ngc Th v cc thnh
vin, 2006)
TS. Trn Ngc Th v cc thnh vin (2006) Phng php tip cn c ch iu hnh t gi, ti nghin cu
khoa hc cp b.

10

65

mt gc nhn khc, t gi l mt trong nhng bin s phc tp v nhy


cm nht trong iu hnh kinh t v m. Mi s bin ng ca n tc ng n hng
lot cc mc tiu i khng nhau: tng t gi khuyn khch xut khu th c th
nh hng xu n doanh nghip trong nc c nguyn liu u vo l hng nhp
khu, tng ri ro cho cc doanh nghip c n vay bng ngoi t, gnh nng n nn
ca chnh ph, thu ht vn u t V l , iu hnh t gi thc s l mt nhim
v rt phc tp, khng phi nh mt c ch t ng, a d liu vo v chy
chng trnh nh my tnh c. V vy bt c s thay i no trong gi tr tin
ng u phi t trong mi quan h vi cc bin s v m khc ca nn kinh t
m bo rng s iu chnh t gi l ph hp, p ng c s cn bng tng th
ca nn kinh t ch khng ring mc tiu h tr xut khu.
Tm li, v t gi bnh qun lin ngn hng hin ti cha ng rt t thng tin
th trng nn cn xem xt thay th (hay i loi ging nh vy) bng t gi thc
a phng; NHNN c th vn s cng b t gi bnh qun lin ngn hng nh hin
nay, nhng nn gn n vi REER, cn gn nh th no cn l ngh thut iu
hnh ca NHNN.
4.1.3 B rng ca di bng t gi
V l thuyt, rng ca di bng t gi cng ln th chnh sch tin t cng
c lp hn. V d kch cu phc v cho mc tiu tng trng, NHNN c th s
dng cng c chnh sch tin t nh chnh sch h li sut tin ng chng hn.
ng thi ny ca NHNN s lm tin ng mt gi. gi gi tin ng NHNN
phi can thip vo th trng ngoi hi bng cch bn ra d tr bt buc hay hn
ch cc giao dch trn th trng ngoi hi. Tuy nhin, hin ti d tr ngoi hi ca
Vit Nam ch va theo tiu chun IFM, nu lin tc can thip vo th trng theo
hng bn ra ngoi t c th quc gia s khng m bo nhu cu d tr ngoi hi.
i vi vic hn ch cc giao dch trn th trng ngoi hi c th lm cho Vit
Nam vi phm cc cam kt quc t. V l do trn, vic m rng hn bin t gi
chnh sch tin t c lp hn l vn cn thit.
Mt kin ngh khc ca tc gi l NHNN nn gim bt s can thip vo
ng i t gi. Mt s can thip qu thng xuyn vo th trng c th gy ra

66

hin tng ln thuc, lu dn cc cuc can thip ca NHNN s tr nn km hiu


qu.
Nhn chung, v rng ca di bng t gi hin nay, theo quan im tc gi,
vn tip tc iu hnh t gi theo bin nh hin nay ca NHNN, t gi giao ng
xung quanh di bng nh ra vi b rng hin ti (5%) l thch hp. Vi rng
nh hin ti, th trng c th s c ting ni mnh hn trong vic to ra mc t gi
ph hp v chnh sch tin t s c lp hn. Tuy nhin, vn khng ch l
rng ca di bng m cn l s ph hp v phn nh cc tn hiu trng ca t gi
bnh qun lin ngn hng. T gi ny m khng phn nh quan im th trng th
di bng c rng hn na cng chng c nhiu ngha!
4.2 iu hnh t gi nhm mc tiu nng cao nng lc cnh tranh ca hng ha
ng thi cung cp mi trng n nh cho pht trin kinh t
4.2.1 iu chnh tng t gi trong thi gian sp ti
Kt qu tnh ton ch s REER vo nm 2008 nh hn 100 cho thy tin
ng hin ti tr nn qu mnh so vi r tin; trn th trng ngoi t c s
cng thng v ngun cung lm cho t gi trn th trng khng chnh thc lun cao
hn t gi chnh thc cho thy c th t gi lch khi t gi mc tiu v tin
ng ang chu p lc gim gi rt ln. Nu tnh hnh tin ng b nh gi cao tip
tc c duy tr lu di c kh nng gy kh khn cho hot ng xut khu ca Vit
Nam. Ngoi ra, chnh ph cng cn cn nhc trc tnh hnh kinh t th gii tip
tc suy gim trong nm 2009 lm th trng xut khu b thu hp, c th s xy ra
trng hp hng ha gi r t nc lng ging Trung Quc b vo Vit Nam
cnh tranh khc lit vi hng ha ni a.
Do tin ng nht thit phi gim gi thm t c ngang gi sc
mua so vi mt r tin chn, trc tin l gim mc chnh lch gia t gi
chnh thc v khng chnh thc gip n nh th trng ngoi hi; tip theo l
nng cao kh nng cnh tranh ca hng ha. D g i na th vic tin ng b nh
gi cao so vi hu ht cc i tc thng mi khng phi l ng thi tch cc trong
bi cnh cn cn thng mi ca Vit Nam lin tc b thm ht v th trng ngoi
hi mt cn bng theo hng cu ln hn cung.

67

Vi nhng l do trn, NHNN nn xem xt li chnh sch t gi v nn iu


chnh gim gi tin ng trong nm 2009. iu chnh gim gi tr tin ng v
trong vng t gi mc tiu c th gii quyt mt s mc tiu ra nh ci thin
kh nng cnh hng ho Vit Nam, n nh gi c, n nh th trng ngoi hi
Ni chung, chnh sch t gi phi bo m tin ng khng c nh gi
cao cng khng c nh gi thp m phi l nh gi ph hp. Vic xc nh t
gi ph hp li l vn ht sc m h, kh khn v phc tp, do cn nh n
s tr gip ca th trng. Vi quan im ny, vic iu chnh t gi bao nhiu, p
ng n mc no ca REER, thi im no ph gi i hi mt s uyn bc v
kinh nghim ca NHNN trong vic nh gi th trng ngoi hi, tnh hnh kinh t
trong v ngoi nc
4.1.2 Khng tin hnh ph gi mnh ng ni t
Mc d v l thuyt chnh sch ng ni t yu c th tc ng nng cao
nng lc cnh tranh cho hng ha xut khu. Song, chnh sch t gi khng th ch
thin v v ch yu hng v mc tiu xut khu, n phi m bo li ch tng th
ca nn kinh t trong doanh nghip sn xut cung cp hng trong nc cng phi
c h tr nh doanh nghip xut khu. Suy cho cng, chnh sch t gi d c
thc hin mc tiu nng cao nng lc cnh tranh ca hng ha xut khu hay phc
v cho mc tiu chng lm pht u phi m bo c rng n khng lm phng
hi cho cc mc tiu kinh t khc. V vy, tc gi rt bn khon trc kin cho
rng nn thc hin mt cuc i ph gi tin ng (c kin v d on cho rng t
gi VND/USD c th b ph gi ln n 40% trong nm 2009!).
y l iu khng th xy ra (t nht l trong nm 2009 v nm 2010) v khi
ph gi mnh nh vy c th s c tc ng rt xu n s n nh ca sn xut
trong nc nht l nhng doanh nghip c nhp khu nguyn liu u vo chi ph s
tng. Ph gi mnh cng y ri ro v gnh nng t gi cho cc doanh nghip c
vay bng ngoi t, gnh nng n nn nc ngoi ca chnh ph cng tng ln
Do sc cnh tranh ca hng ha Vit Nam rt km trn th trng th gii,
cho nn mt s ph gi ng ni t khng th h tr, nng cao nng lc cnh tranh
cho hng xut khu v ci thin cn cn thng mi. Hn na, nh cp trn

68

hng ha xut khu t Vit Nam ch yu l hng th cha qua ch bin, hng ha
sn xut theo dy chuyn, hng gia cng cc hng ha ny c hm lng nguyn
vt liu u vo nhp t nc ngoi rt ln (theo tng cc thng k, trong c cu
hng nhp khu c ti hn 90% l t liu sn xut), chi ph lao ng trong nc
thp (chim di 10% tng chi ph sn xut). Tnh cnh ca cc mt hng xut khu
c gi tr ln ca Vit Nam (tr du th) ging nh cu ni ca ng b ta l ang
mn u heo nu cho. Nu tin ng b lm cho mt gi, gi hng xut khu c
th r hn to li th cho hng xut khu, nhng ng thi chi ph cho nguyn vt
liu nhp khu cng tng theo. i vi doanh nghip xut khu c nguyn liu u
vo nhp khu, vic gi nguyn liu nhp tng ln lm tng gi thnh sn phm v
rt c th h phi tng gi bn ra. iu ny cho thy hiu qu rng ca vic ph gi
i vi xut khu l khng r rng. ng thi, vic tng gi hng nhp khu c th
thc y lm pht trong nc tng ln. V vy, cn ht sc thn trng khi quyt nh
ph gi mnh, bi v nh phn tch trn, khng th nh gi chnh xc hiu qu
rng ca vic ph gi, trong khi ph gi mnh c th lm tng chi ph v ri ro cho
doanh nghip trong nc. Do , ph gi mnh c khi lm cho hng ha Vit Nam
khng c li th bao nhiu trn sn khch, nhng nguy c thua ngay trn sn nh
li rt ln!
Ph gi tin ng lm gi hng nhp khu tng cao, gi hng ha trong
nc c th s tng theo gi hng ngoi. Khi gi trong nc tng cao t khi n
chu xung thang, ngay c khi gi th gii c iu chnh gim. Mt s doanh nghip
thng t nc theo ma gm hng, u c v nng gi v ti v vi ci c l t
gi tng cao! Trong thi gian qua, cc cng ty sa lin tc nng gi bn d rng gi
sa nguyn liu nhp khu gim mnh. Mt trong nhng l do c a ra tng
gi bn sa l do t gi tng! Theo mt s hip hi bo v ngi tiu dng, sa bn
l ti Vit Nam thuc loi c gi cao nht th gii, gp 2 ln so vi Thi Lan. Tt
nhin, gi cao ngt nh th khng phi do t gi tng m l do hin nay cc cng c
ca c ch th trng Vit Nam cha pht trin y .
Mt khc, hnh ng ph gi lm gi hng nhp tng ngi tiu dng c th
s chuyn sang dng hng thay th trong nc. Tuy nhin, thc t cho thy mt s

69

hng ha nhp khu khng c hng ha thay th hay nu trong nc sn xut c


th c gi cao hn hay cht lng thp hn. Do , ngi tiu dng c th s tip
tc chn hng ngoi. V vy, khi tin ng gim gi mnh, Vit Nam c th s phi
nhp khu lm pht.
Ngoi ra, cnh ko t gi ca tin ng v USD cn rt ln: mt USD ti
Vit Nam c sc mua tng tng 3,4 ln M 11. Do , xu hng tin ng c
th tng gi gim cnh ko t gi. V vy, nu t gi thc ca Vit Nam khng
p ng chnh lch lm pht gia Vit Nam v cc i tc, tc l nu tin ng
c b nh gi hi cao mt cht cng l iu c th xy ra.
T gi tng s lm mt lng tin ca ngi dn i vi tin ng, s xy ra
tnh trng chuyn i t tin ng sang USD v cc ngoi t mnh khc hay vng
lm trm trng thm tnh trng la ha. V vy, ph gi l ph nim tin vo tin
ng. y cng l mt trong nhng l do quan trng khng tin hnh ph gi
mnh.
Cc thng u nm 2009, tnh hnh ti chnh th gii rt kh khn, tng
trng th gii c d bo tip tc suy gim, cc nc cng nghip pht trin nht
ri vo suy thoi trm trng. Cuc khng hong kinh t trong nm 2008 bt u ln
nh im v cha c du hiu dng li. Cc s liu s b c cng b cho thy
trong qu 1/2009, xut khu Vit Nam gim nhng ng thi nhp khu cng gim
mnh lm cho qu 1 nm 2009 Vit Nam c nhp siu! Do , c th d on nm
2009 s tip tc c nhp siu nhng tnh hnh khng qu cng thng. V th, mt s
ph gi mnh tin ng l khng cn thit v l hnh ng li bt cp hi.
4.1.3 Vn la chn mc t gi cho nm 2009 v nm 2010
Mc d vic nh ra mc t gi c th cho tng thi k s do NHNN quyt
nh da vo tnh hnh kinh t c th, tuy nhin trong khun kh lun vn ny, tc
gi cn c vo cc d bo t gi tnh ton c chng hai a ra ngh
v mc t gi cho nm 2009 theo quan im ch quan ca mnh.

11

Theo tnh ton ca WB, vo nm 2005 ngi M phi b ra 3,4 USD mua c mt r hng ha tng ng
c gi 1 USD Vit Nam

70

Phng n 1
Theo kt qu d bo t gi m tc gi tnh, t gi VND/USD vo cui qu
4 nm 2009 l 17.834 VND/USD. Vi mc t gi ny tin ng b nh gi cao ti
13,85% vo cui 2009. Mc t gi c d bo theo s liu lch s, m trong qu
kh t gi VND/USD c kim sot rt cht ch v can thip su bi NHNN theo
hng gi t gi kh c nh, nn thng tin th trng cha trong t gi d bo ny
cng rt thp. V vy, ng i ca t gi c th c nn theo quan im ca
NHNN. Mt s thay i trong quan im qun l t gi c th s c mt tc ng
mnh n mc d bo t gi trn.
Mc d bo t gi ca tc gi rt gn vi d bo ca nhm nghin cu thuc
ngn hng u t v Pht Trin (BIDV), theo trong nm 2009, VND s mt gi
khong 3,5 - 5% so vi USD, t gi VND/USD s tng dn v t mc nh 18.000
- 18.200 VND/USD cui qu 2/2009 v gim dn v mc 17.600 - 17.800 vo cui
nm. (ng x nh th no vi bin ng t gi nm 2009? -Vneconomy ngy
9/12/2008).
Mc d mc t gi nu trn lm tin ng b nh gi cao, nhng theo tc gi
y li l mc t gi c nhiu kh nng xy ra nht vo cui 2009. Tuy nhin, y
khng phi l mc t gi m tc gi ngh v n khng phn nh cc quan im th
trng v c th tip tc lm cng thng th trng ngoi hi v quan trng nht l
n lm tin ng b nh gi cao.
Phng n 2
Theo phng n ny tin ng c th b ph gi n mc 20.700 ng/USD
vo cui 2009. mc t gi ny REER t 100, theo l thuyt tin ng c ngang
gi sc mua so vi r tin.
Kh nng ny ch c xt n khi cc nn tng v m tht s n nh v
phi kt hp vi vi nghin cu khc o lng tc ng ca ph gi ln ton b
nn nn kinh t, chng hn phi xem xt mt li, mt hi ca vic nh i gia gia
tng cnh tranh hng ha xut khu v nhng ri ro t gi m cc doanh nghip gp
phi, n nn chnh ph t , NHNN a ra quyt nh c chn mc t gi ny
hay khng. D on mc t gi 20.700 VND/USD t c kh nng thnh hin thc

71

trong nm 2009 nu chng ta bit rng NHNN cng khai u tin chnh sch n nh
t gi.
Mc d vy, y l mc t gi rt ng quan tm v n l mc t gi m ti
y tin ng c ngang gi sc mua so vi mt r tin t. V th, nu trong thi gian
sp ti t gi th trng c t c mc ny cng khng phi l iu qu bt ng.
Phng n 3
C mt mc t gi khc cng cn c xem xt. l i vi r tin, Vit
Nam ng c th la chn ph gi t l t 6% n 9%. Ti sao l nhng con s
ny? V y l nhng mc t gi c th gii quyt vn k vng ca th trng v
khng qu cao c th nh hng ln ln s n nh ca th trng.
Theo tnh ton t gi thc a phng, trong nm 2008 tin ng b nh
gi cao khong hn 6% (nm c s l 1999) hay 9% (nm c s l 2000). Do , t
gi cn c iu chnh ch t cng phi p ng chnh lch lm pht gia Vit
Nam v cc i tc thng mi trong nm 2008.
Ngoi ra, nu tin ng mt gi mc 6% s p ng chnh lch li sut
gia tin ng v USD theo hng gi tin ng vn c li hn USD v b cho
chnh lch lm pht gia Vit Nam v cc i tc trong nm 2008. Vi mc mt gi
9% cng khng phi l mc qu cao, tn hiu t th trng ang rt ng h cho mc
gi ny vo cui nm 2009.
Nu t gi b ph gi mc ngh nh trn, c th d on chc chn rng
tin ng s khng th t ngang gi sc mua vo cui 2009 (theo phng php
tnh t gi thc ca tc gi). Tuy nhin, iu ny li c th to ra cm gic NHNN
ang rt quyt tm iu chnh t gi n t c mc cn bng v t gi s t c
kh nng tng vt trong thi gian sp ti. Hay ni cch khc, y l mc t gi
mang tnh tm l nn s gp phn n nh th trng, ng thi n cng c tc dng
lm gim mc nh gi cao ca tin ng.
V mc t gi, n gin tc gi chn ng USD tin hnh tnh t gi
k vng cho nm 2009. Theo phng n iu chnh tng t gi 6%, t gi
VND/USD s l 17.486 * 106% = 18.535 VND/USD; theo phng n tng 9%, t
gi VND/USD s l 17.486 * 109% = 19.060 VND/USD.

72

V thi im ph gi, m bo cc mc tiu tng th t b nh hng,


trnh cc c sc cho nn kinh t vic ph gi phi c p dng t t nn theo tng
giai on (mi giai on c th l 3 thng). Mi giai on s tin hnh ph gi
mini khong 2% n 3% (khng cng b chnh thc).
Vi cc phn tch nh trn, cng vi nhng din bin trn th trng ngoi
hi trong thi gian gn y tc gi a ra ngh v mc t gi vo cui nm 2009
vo khong 18.500 n 19.000 VND/USD.
Phng n 4
Tng gi mnh tin ng vt mc 20.700 VND/USD khuyn khch h
tr mnh m hn cho hot ng xut khu, hn ch nhp siu, ci thin cn cn
vng lai cng l kh nng cn xem xt. quan im ny, c mt s kin ca cc
nh kinh t cho rng cn phi ph gi tin ng mnh nng cao hn na kh
nng cnh tranh hng ha xut khu. Tuy nhin, ph gi mnh c th s lm n nn
ca chnh ph v doanh nghip c vay ngoi t tng mnh. Mc khc, gi hng ha
nhp khu tng cao c th s gy ra nguy c lm pht tng cao. Do , xt tnh hnh
th trng nhng thng gn y, da trn cc mc tiu ca chnh sch t gi ra
trn, c th quan im ph gi mnh tin ng s khng thch hp v n gy qu
nhiu bt n cho th trng (khng t c mc tiu th hai ca chnh sch t gi).
Ngoi ra, do nhng hn ch ca REER nn mc t gi ny cn thit phi a
ra cho th trng kim nh. xc nh mt mc t gi no , NHNN cn theo
di st tnh hnh ti chnh th gii v cng nn c mt s nghin cu khc nh
gi tc ng ca t gi i vi cc bin s v m khc trong phm vi ti, tc gi
khng phn tch cc nh gi ny). Chng hn, iu chnh t gi nn theo di sc
khe ca nn kinh t M, mt nn kinh t ln nht th gii vi ng tin vn cn
th c tn. Theo mt s d bo gn y, vi chnh sch tin t, ti kha m rng,
nc M s tip tc c thm ht thng mi ln trong nm 2009. V vy, nguy c
ng USD gim gi so vi cc ng tin ch cht khc l rt ln. y cng l mt
nhn t cn xem xt n khi quyt nh mc t gi hp l cho nn kinh t Vit
Nam.

73

Sau khi cn nhc cc kh nng trn, phng n ph mnh hay gi nguyn


mc t gi vo cui nm 2008 l khng kh thi. Tin ng s b mt gi l xu
hng kh chc chn, nhng mt gi mc no cn phi la chn. Tc gi thin v
la chn phng n tng t gi mc t 6% n 9%, v c kin ngh mc ph
gi din ra t t, trong khi theo di cht ch din tin lm pht v nhp siu ca
nm 2009. Mc d mc iu chnh ny khng t gi nm 2009 c ngang gi
sc mua (theo cc tnh ton ca tc gi), nhng n c th lm an lng cc nh u
t v doanh nghip (nu NHNN c nhng gii thch hp l), p ng mt phn cc
tn hiu hin ti ca th trng, lm suy yu cc hot ng u c tin t, gm gi
ngoi t gp phn n nh th trng ngoi hi, nn trong mt chng mc nht
nh c th chp nhn c.
Tm li, mc t gi m tc gi ngh vo cui nm 2009 l t 18.500 n
19.000 VND/USD (thm ch nu NHNN cho t gi t mc 20.700 VND/USD
cng khng phi l iu qu ng). Theo kin tc gi, bin t gi 5% nh
hin nay l kh thch hp.
Cn c kt qu tnh ton v d bo, t gi t mc 21.757 VND/USD th tin
ng c ngang gi sc mua vo nm 2010. ng thi, kt qu d bo t hi quy s
liu qu kh cng cho thy tin ng vo 2010 s tip tc b nh gi cao. V vy,
tc gi ngh tip tc iu chnh gim t gi trong nm 2010 theo hng n
tin dn v mc t gi 21.575 VND/USD.
4.2.4 Gim bt vai tr ca t gi trong vic duy tr kh nng cnh tranh ca
hng ha
Chnh sch t gi cn t trong bc tranh tng th ca nn kinh t Vit Nam,
t chnh sch ti kha, tin t n cc tc ng t bn ngoi. Chnh ph cn phi
hp ng b cc chnh sch gi c, tin t v ti kha, tp trung cho d bo kinh t,
phn ng kp thi trc nhng bin ng ca nn kinh t.
Thay v s dng cng c t gi h tr cho hng ha xut khu, ci m
chnh ph cn lm hin nay l c cc bin php nhm tng nng lc cnh tranh ca
nn kinh t, ci cch c cu mnh m hn na, tip tc y mnh qu trnh c phn
ha doanh nghip nh nc, ci thin ch s hiu qu s dng vn... Sau giai on

74

khi ng vi vic pht trin cc ngnh thm dng vn nhm gii quyt vn lao
ng, Vit Nam nn chuyn sang giai on tng tc pht trin bng vic nn li
cc dng chy ca vn u t nc ngoi vo cc ngnh cng ngh k thut cao
c th to ra nhiu sn phm xut khu c gi tr gia tng cao
T gi khng phi l cy a thn c th gii quyt c ht cc vn nh
lm pht hay thm ht cn cn vng lai. Thm ht cn cn thng mi dng nh
cn ph thuc mnh m vo nng lc ni ti ca nn kinh t, vo cch iu hnh
kinh t v m ca chnh ph v c mi trng th gii. V vy, khng nn qu k
vng vo t gi gii quyt cc vn ca nn kinh t.
4.2.5 Cc bin php khc
i vi s cng thng hin nay trn th trng ngoi hi nh c s chnh
lch t gi gia th trng chnh thc v khng chnh thc, mt mt NHNN phi
xem xt c s iu chnh t gi nh gi trn. Tuy nhin, s bin ng ca t
gi hin nay cn c th l do tm l, s u c, gm gi ngoi t V vy, NHNN
cn c nhiu bin php khc nhau lm du cc cng thng trn th trng v gim
bt s chnh lch t gi ny ch khng nht thit phi ph gi mnh tin ng.
NHNN c th s dng nhiu hn cc cng c ca chnh sch tin t tc
ng vo t gi nh cng c li sut chng hn. i vi s cng thng hin ti trn
th trng ngoi hi (cui nm 2008 u nm 2009), theo NHNN l do c hin
tng gm gi ngoi t. Vy th NHNN bng cc nghip v ca mnh tc ng
gim li sut huy ng USD xung lm tng chnh lch li sut gia VND v USD,
tng tnh hp dn ca tin ng ln, t gim bt hin tng gm gi ngoi t.
Hin ti li sut huy ng USD ca NHTM trong nc vo khong 2% n
3%/nm trong khi li sut ny cc ngn hng nc ngoi thp hn nhiu, nhng
cc doanh nghip vn thch vay tin ng v tip tc gi ngoi t. Theo ph thng
c NHNN Nguyn Vn Bnh, nguyn nhn nm chnh sch h tr li sut cho
vay bng VND: cc doanh nghip vay tin ng c h tr c li hn nn vn
gm gi khng mun bn ra ngoi t.
Vi d tr ngoi hi hn 20 t USD, NHNN c th s dng cng c ny
bnh n t gi (tt nhin khi tht cn thit).

75

mt gc nhn khc, gii thch chnh sch phi c xem nh l trch


nhim gii trnh ca NHNN. Trn quan im ny, NHNN nn thng xuyn gii
thch cc quyt nh ca mnh, to ra nhng cuc tranh lun chnh sch v mc t
gi thch hp cho tng thi im. Bi v, khi a ra bt c mc t gi no m khng
c l do chnh ng, mang tnh thuyt phc cao (l do c th l theo quan im
ca NHNN) v gii thch r rng s to ra s hoi nghi v b tm l m ng chi
phi lm th trng hn lon, mc tiu chnh sch c th b ph sn.
kha cnh gii thch chnh sch, c th ni rng TS. Trng Vn Phc l
ngi lm rt tt cng vic ny. Khi cn lm V trng V Qun l Ngoi hi
NHNN Vit Nam, ng c nhng bi bo a ra cc thng ip rt r rng v
chnh sch t gi ca NHNN. Lp lun cht ch, vin dn cc s liu mang tnh hc
thut cao, ng nhiu ln tranh lun si ni vi cc chuyn gia ti chnh v bo v
cc quan im ca NHNN mt cch y thuyt phc.
Trong qu trnh iu hnh t gi, cn thit phi to ra ci cm gic l tin
ng khng b c nh m n c th thay i vo bt c lc no. NHNN cn theo st
du ca REER, kt hp theo di din bin ca th trng khng chnh thc (ch
en), ng thi vi vic xem xt cc iu kin kinh t v m khc, a ra quyt
sch cui cng.
4.3 Tip tc la chn c ch t gi th ni c kim sot nhng tng dn nng
th ni v thc y s pht trin ca th trng ngoi hi
chnh sch t gi c th h tr mc tiu duy tr kh nng cnh tranh ca
hng ha, hay bt c mc tiu no khc, nht thit phi c mt c ch t gi thch
hp v mt mi trng thun li t gi vn ng theo cc quy lut kinh t n
c th phn nh cc tn hiu ca th trng. V vy, vic la chn v hon thin c
ch t gi v c cc bin php thc y s pht trin th trng ngoi hi l cng
vic chnh ph nn trin khai sm.
4.3.1 Nhng l do cho vic kim sot t gi
Vn la chn mt c ch t gi thch hp khng c mt cng thc
chung cho tt c cc quc gia. Hin ti th trng ngoi hi Vit Nam cn th s,
thiu cc hot ng giao dch mua bn, trao i tin t chnh thc v chuyn nghip.

76

Nu chnh ph khng can thip vo th trng ngoi hi, mt mt cung cu tin t


s khng gp nhau, mt khc th trng khng chnh thc c th thao tng lm t
gi bin ng mnh.
Th trng phi sinh tin t qu s khai, cc sn phm nh t gi k hn, hon
i tin t, hp ng tng lai hu nh cha pht trin. V vy, trong ngn hn, cc
doanh nghip xut nhp khu thiu cc cng c phng nga ri ro t gi v NHNN
buc phi lm vic ny bng cch c nh t gi.
NHNN cn phi lm du i bin ng ca t gi trong ngn hn v nhng l
do sau y:
- Nhng bin ng tht thng ca t gi trong ngn hn cha nhiu nhiu
v rt t thng tin c bn.
- Qu trnh vn ng mt chiu khng c c s ca t gi, xut hin hin
tng bong bng t gi do tm l by n 12.
T nhng nguyn nhn trn, vic qun l t gi l vn phi lm i vi
nn kinh t Vit Nam khi m h thng ti chnh ngn hng cn yu km, tnh trng
u c lng on th trng tin t, nguy c o chiu dng vn khi chng ta
khng c cc tim lc, cc th ch ti chnh, lut l, kinh nghim qun l
gim st, kim tra, kim sot rt c th xy ra v th trng ti chnh vi
nhng thm ha kh khc phc
4.3.2 S cn thit ca vic kt hp gia th ni v qun l t gi Vit Nam
giai on hin nay
Trong nn kinh t tnh th trng v tnh phi th trng (can thip ca chnh
ph) l hai mt i lp trong mt th thng nht, n va u tranh va b sung cho
nhau v khng th tch ri nhau. Th trng t iu tit theo cc quy lut cung cu,
quy lut gi trBnh thng, khi cc quy lut th trng vn hnh trn tru gip
nn kinh t hiu qu cao. Tuy nhin, kinh t th trng c nhng chu k khng
hong ca n. Nu khng c s kim tra gim st ca chnh ph th trng c th
pht trin qu theo hng tiu cc v khng hong xy ra cng mnh. Lc ny,
12

Theo Kahneman v Smith - Nobel kinh t 2002 th con ngi ch hnh ng theo kinh nghim ch khng theo
k vng hp l, l thuyt trn b sung cho cc m hnh d kin t gi v kim nh th trng hiu qu (Ti chnh
quc t - Trn Ngc Th, Nguyn Ngc nh (2005))

77

hu qu s rt ln v kh khc phc hn. Cuc khng hong ti chnh ton cu ang


din ra cho thy s pht trin thiu kim sot gy ra nhng hu qu qu ln.
Ngc li, mt s can thip qu mc ca chnh ph c th gy hi cho cc chc
nng hiu qu ca th trng.
V vy, th trng cng khng v chnh ph cng khng hiu qu m phi l
mt s kt hp ca c hai yu t ny. T cho thy rng cn thit c bn tay ca
chnh ph can thip vo th trng nhm iu chnh cc lch lc, cc mt tri ca th
trng, nh hng cho n pht trin trong n nh gim thiu nguy c xy ra
khng hong.
T cch tip cn vn nh trn, xt trong iu kin Vit Nam l nc thu
nhp thp, th trng km pht, li ang phi i din vi cuc khng hong ti
chnh ton cu nn th ni hon ton t gi l khng thc t. Tuy nhin, t gi qu
c nh, hay neo cht vo USD c th kt thc bng mt cuc khng hong tin t
(khng hong tin t chu 1997 hay trng hp Argentina giai on 1991 2001
l nhng v d in hnh 13). V vy, u gia c nh v th ni vn l la chn
hp l cho c ch t gi ca Vit Nam. Cho nn, vn cn nh gi l gia nng
th ni v can thip ci no ang tri hn v trong tng lai th nn tng t trng
ca ci no.
Do s bt n ngy cng cao ca th trng ti chnh, cho nn i vi vic
thc thi chnh sch t gi c th NHNN s nghin v mc tiu n nh gi c hn so
vi mc tiu duy tr v nng cao nng cnh tranh ca hng ha. Suy cho cng, c
ch t gi ch thnh cng nu n gp phn to ra nn tng kinh t v m n nh to
iu kin cn thit cho kinh t pht trin ch khng nht thit ch nhm vo mc
tiu nng cao nng lc cnh tranh quc t ca hng ha quc ni.
4.3.3 Th ni t gi hn na
Nh phn tch trn, trong iu kin c ch th trng cha pht trin
y , th ni hon ton t gi, gi c tin t do th trng t iu tit, tht s l
mt nhn t gy bt n rt ln cho nn kinh t. Ti Vit Nam, th trng ti chnh
13

TS. Trn Ngc Th, TS. Nguyn Ngc nh (2006), do c nh t gi theo ng USD nn t gi thc ng
peso nh gi cao so vi cc ngoi t khc v hng ha Achentina mt i tnh cnh tranh, thm ht ti khon vng
lai tng lin tc. (Ti chnh quc t, H Kinh T TP.HCM).

78

ni chung v th trng tin t ni ring, cn rt s khai. V l , NHNN Vit Nam


phi to ra mt th trng tin t v mang mt trch nhim nng n trong vic
kim sot cht ch t gi. Tuy nhin, cng n lc NHNN nn gim bt dn vic
kim sot v th ni t gi thm n vn hnh ngy cng theo st th trng.
Ngoi ra v tnh phc tp v khng hon ho ca t gi thc, cho nn cc tnh
ton v a ra t gi mc tiu ca chnh ph d ri vo ch quan. V vy phi
cho th trng tham gia nhiu hn vo vic nh ra mc t gi cn bng thch hp.
y l mt ni dung rt quan trong trong chnh sch iu hnh t gi hin
nay. C ngn hng th gii (World Bank) ln qu tin quc t (IMF) u a ra
nhng khuyn ngh l Vit Nam nn linh hot t gi hn na.
Sau y l mt s l do gia tng nng th ni t gi:
C nh t gi lm tng nguy c khng hong tin t. n nh t gi
khng phi lc no cng ng ngha vi n nh kinh t. Trong ci nn ca s n
nh t gi, cha qu nhiu cn sng ngm c to ra t s nh gi qu cao hay
qu thp ca ng bn t. n mt lc no , khi thi tit ti chnh th gii tr
nn u m, cc cn bo lm pht, khng hong ti chnh t bn ngoi p vo, cc
xung lc ca cc con sng ny s tr nn hung hn kh lng, c th tn ph cc
mc tiu m chnh sch t gi ang theo ui, ph v s n nh ca nn kinh t.
ng ni t b n nh qu lu, trong khi lm pht trong nc tng cao hn
lm cho tin ng ngy cng b nh gi cao, t gi khng phn nh cc quan
im ca th trng. n mt lc no , n c th b tn cng ton din bi hot
ng u c. Do , c nh t gi cng qu lu nguy c ri ro cng ln khi xy ra
khng hong. T gi khi khng c min dch tt nn sc khng yu t, khi
cn khng hong lan trn, tnh hnh c th tr nn khng th kim sot ni. Cuc
khng hong ti chnh chu cho mt bi hc kinh nghim qu gi v vic c nh
t gi 14.

14

Cuc khng hong ti chnh chu 1997-1998, cc nn kinh t cc nc ng Nam c hin tng bong
bng, lm pht tng cao, trong khi NHTW can thip duy tr s n nh ca ng ni t. Cuc khng hong xy
ra, Thi Lan tuyn b ph gi ng Bath dn n vic ph gi hng lot cc ng tin khc nh Rupiath ca
Indonesia, Ringit ca Malaysia, ng Peso Philippin, ng won ca Hn Quc

79

Ngoi ra, tm l by n cng l mt trong nhng nguyn nhn chnh ca


cuc khng hong. Trc khng hong, khi cc nn kinh t ny ang tng trng
cao, t gi n nh, dng vn ngoi t chy vo, khi khng hong th tho vn
hng lot theo tm l m ng lm ng tin cc nc ng Nam gim di gi
tr tht.
Gia nng th ni v can thip ca chnh ph cn phi iu chnh li theo
thi gian n ph hp vi s pht trin ca nn ti chnh ni ring v s pht trin
quc gia ni chung. ng thi, n cng cn phi m bo cc cam kt quc t ca
Vit Nam. Do nn ti chnh ca Vit Nam cng c nhng bc pht trin nht nh
trong thi gian qua, qu trnh hi nhp quc t din ra nhanh v mnh m, cho nn
chng ta phi c nhng bc ci cch c bn c ch qun l t gi thch hp c
th thch nghi vi qu trnh hi nhp v khng gy ra khng hong v bc i thch
hp nht l nng dn mc th ni t gi ln.
Th ni thm t gi chnh l cho th trng tham gia vo qu trnh
hnh thnh t gi mc tiu, v ci neo qun l ca NHNN vi si dy buc di
hn gip cho t gi linh hot giao ng nhiu hn nhng khng th chch khi qu
xa t gi trung tm.
Hy tr bt t gi v cho th trng v n gi ly vai tr l mt van iu
tit cung cu ngoi hi, chnh ph khng phi s dng nhiu ti nguyn nhn lc
ch ct gi cho c t gi c nh.
Qun l t gi l nhm bnh n t gi, to ra khng gian rng ri hn cho t
gi c dp th hin ng bn cht v hot ng theo cc quy lut kinh t vn c ca
n v khng can thip th bo vo cc quy lut vn ng ca th trng. Nu chng
ta c th kim sot hiu qu cc yu t thuc v mt tri ca th trng, th c th
ni rng th trng lun lun ng. Tc gi khng c v cho xu hng th ni hon
t gi (do qu nguy him trong iu kin hin ti ca Vit Nam), m ch c gi l
nn tng nng th ni ln, th trng tham gia vo qu trnh xc nh t gi
cn bng. T gi vn ng v nh thy triu vy, vn ng ng quy lut c ln c
xung, dng nc khng b t ng lu ngy th mi gi c dng nc lun lun
sch v mi trng cn bng. To ra con chn qu hp, t gi vn ng trong

80

mt khng gian cht chi t tng v khng phn nh kp thi cc bin ng ca th


trng, trong khi li thiu cc c ch v bin php phng nga bo v trc nguy
c v nn nu khi l ln qu mc c kh nng gy v , hu qu ca n
kh m lng trc.
Tng nng th ni t gi nhm tng hiu lc ca chnh sch tin t.
Tnh hnh kinh t th gii c nhiu thay i so vi trc y, xu hng lin kt
gia cc nn kinh t din ra mnh m, cc t chc nh khu vc mu dch t do
ASEAN, lin minh chu EU (vi 27 nc thnh vin t nm 2007), din n hp
tc kinh t chu Thi Bnh Dng (APEC) vi 21 thnh vin l nhng nc thuc
khu vc chu Thi Bnh Dng in hnh c cc nn kinh t ln nht th gii
nh M, Nht, Trung Quc, Hn Quc, Nga, v hu ht cc nc ASEAN trn
bnh din th gii th c t chc thng mi th gii (WTO), v Vit Nam hin ti
l thnh vin ca hu ht cc t chc quc t ln chc chn phi tun th cc quy
nh v thng l quc t nh phi gim thu quan, t do thng mi, u t Ni
chung, kinh t Vit Nam c m kh rng nn vic kim sot vn l rt kh khn.
Theo l thuyt b ba bt kh thi, cho chnh sch tin t c lp hn v dn sc
cho kim sot lm pht th NHNN cn th ni hn na t gi hi oi.
T gi linh hot hn s gim bt p lc ca NHNN trong vn i ph vi
dng vn chy vo hay chy ra, gim bt nguy c xung t chnh sch theo kiu b
ba bt kh thi.
Hn ch dng vn ngn hn. T gi c th ni nhiu hn lm tng ri
ro ca t gi s hn ch bt hot ng u t ngn hn, hot ng u c tin t.
Tng kh nng t phng nga ri ro cho doanh nghip. T gi linh hot
gip cho doanh nghip, ngn hng lm quen vi khi nim ri ro t gi, khuyn
khch h t lo bo v cho mnh trc nguy c nhy cm t gi. Vi chnh sch
bo h t gi ca chnh ph cc c th doanh nghip cha v khng c ng lc
pht trin y , kh nng t v s rt yu, bn lnh kinh doanh, kinh nghim
thng trng khng c ti luyn v quen sng trong mi trng thun li, nhiu
chnh sch bo tr.

81

T gi linh hot hn s tp dt cho doanh nghip bit cch ng ph vi ri ro


m nhng ri ro th ngy cng nhiu hn. Khng th em con b ch, chnh ph
phi c l trnh th ni t gi, t t tng nng ln trong khi kim tra kh nng
thch nghi ca doanh nghip. To iu kin pht trin th trng cc sn phm phi
sinh tin t nht l cc sn phm bo him ri ro t gi. T gi th ni nhiu hn tt
yu s xut hin th trng ny. Tuy nhin, chnh ph phi thc y n nh hnh
v pht trin nhanh hn bi v chng ta i qu tr so vi cc nc ri, cn i
nhanh hn. Khng v khng hong ti chnh m hon k hoch hin i ha nn ti
chnh tin t quc gia!
iu hnh t gi hng ti mc tiu gip Vit Nam sm c cng nhn
l nn kinh t th trng. Theo m phn song phng vi Hoa K, Vit Nam
phi chp nhn l nn kinh t phi th trng trong vng ti a 12 nm sau khi gia
nhp WTO. Chnh ph nn t ra mc tiu rt ngn thi gian ny xung cng sm
cng tt. Do , nn xem xt li vn h tr doanh nghip xut khu thng qua
vic n nh t gi qu mc. Cc trng hp hng Vit Nam b kin bn ph gi
(c ba sa, con tm, hng giy m da) v thng th hng Vit Nam b phn quyt
l bn ph gi v b p dng mc thu chng bn ph gi rt cao. L do m cc
nc nhp khu nh M v EU a ra cc phn quyt khng cng bng vi hng
nhp khu ca Vit Nam l h p t quy ch nn kinh ph phi th trng cho Vit
Nam.
Nu c tip tc iu hnh t gi vi mc tiu h tr ri ro t gi cho doanh
nghip trong nc, cc i tc thng mi vi Vit Nam c th coi l mt trong
nhng bng chng h iu tra doanh nghip Vit Nam bn ph gi. Trong cuc
iu tra ny, h s khng xem xt chi ph thc t ca Vit Nam m ly chi ph
nc th ba c iu kin kinh t tng t Vit Nam (Vit Nam cha phi nn kinh
t th trng). Nhm bo v quyn li ca hng quc ni, cc nc nhp khu s li
tip tc dng ln cc hng ro k thut nh thu chng bn ph gi, cc tiu chun
ngt ngho v v sinh an ton thc phm lm iu ng v nn lng hng lot cc
doanh nghip xut khu ca chng ta.

82

C nh t gi, cng vi chm c phn ha cc doanh nghip c quyn


nh nc, tr cp cho mt s mt hng chin lc c th l ci c cc i tc
thng mi chm xem xt cng nhn Vit Nam l nc c nn kinh t th trng v
nh th chng ta s b thit th trong giao thng quc t. T gi linh hot hn,
cng vi vic gim dn cc tr cp gi c mt s mc hng c tnh c quyn c th
gip Vit Nam tng bc thot khi danh sch nc cha c nn kinh t th trng.
C ngi s cho rng ngi Trung Quc cng nh gi ng ni t yu h
tr xut khu trong thi gian di v hng ha ca h th trn ngp th trng th
gii. Ti sao chng ta khng hc kinh nghim h? Ngi Trung Quc c li th
nc ln tim lc kinh t rt mnh, hin nay h c tng sn phm ng hng th t
th nm trn th gii, giao thng ca h vi phn cn li ca th gii l rt ln nn
nhng n hn ch nhp khu bng nh thu chng bn ph gi ca cc i tc
nc ngoi i vi hng ha Trung Quc rt hn ch do cc i tc e ngi hng
ha ca h s b tr a li. Cn Vit Nam ? Chng ta n gin khng ging ngi
bn lng ging khng l ny.
Tm li, linh hot t gi nhm lm gim bt s xut hin ca NHNN trn th
trng, hn ch s can thip gy mo m cc chc nng c bn ca th trng, gim
nguy c gy khng hong tin t. kha cnh khc, t gi qu n nh theo ch
ch quan ca nh lm chnh sch, m l ch quan th n c th ng cng c th
sai. Do , t gi linh hot c kh nng trnh c vn thm ha o c xut
hin do d kin sai v mc bt n ca t gi c nh (Vit Nam tin ti 2010.
UNDP trang 556)
4.3.4 Hon thin c ch qun l v thc y th trng ngoi hi pht trin
Ngay t by gi, Vit Nam phi vch ra k hoch cho s hnh thnh mt
trung tm ti chnh vng mnh v quy m hng u ng Nam , trong k
hoch ny tt nhin cn nhiu iu phi lm, nhng th ni dn t gi ng Vit
Nam dn dn tr thnh ng tin c th chuyn i c l mt trong nhng vic
nn lm sm. Khng th ni t gi nhiu hn th th trng ngoi hi s pht trin
o ut, ngc li khng to nhng iu kin cn thit thc y th trng ngoi
hi pht trin th kh m th ni t gi c.

83

Vit Nam khng nn v cuc khng hong ti chnh ang din ra khp th
gii lm iu ng hng lot cc nn ti chnh lu i v vng mnh nht m nc
M l i din ri chm tr thc hin ci cch nn ti chnh ca mnh, trong
c vic hin i ha th trng tin t ngn hng, th trng ngoi hi.
Vn ca Vit Nam khc cc nc pht trin: cc nc pht trin c qu
nhiu sn phm phi sinh c tnh phc tp qu ln v trong mt thi gian di khng
c qun l kim sot cht ch. Hin nay th trng ti chnh ca cc nc pht
trin ging nh mt sng bc khng l nn khng hong l tt yu v cc nc ny
phi c k hoch ci t li. Cn Vit Nam c mt nn ti chnh rt s khai chng ta
cn trin khai pht trin th trng ti chnh ca mnh trn tinh thn thn trng, chc
lc cc tinh hoa v hn ch nhng sai lm t s pht trin ca th trng ti chnh
th gii. Hy xem cuc khng hong hin ti l mt bi hc qu cho Vit Nam
trong lc vch ra k hoch ny: th ni dn t gi hn na nhng vn tip tc kim
sot qu trnh vn ng ca t gi can thip khi cn thit, to ra mi trng cho
cc sn phm phi sinh tin t pht trin nhng chnh ph phi kim sot cht ch
th trng ny.
Hin nay th trng ngoi hi ca Vit Nam ang tn ti mt bt hp l l
doanh nghip khng c cng c phng nga ri ro nn chnh ph phi ra sc bo
v ri ro t gi cho doanh nghip ngc li doanh nghip c bo h k qu sinh
ra tm l li (v c khng c ng c) nn h thng t khi ch trng n vn
bo v mnh trc cc bin ng ca t gi.
thc hin c c ch th ni c qun l ng thc cht ca n, nht thit
phi c th trng ngoi hi pht trin vi y cc nh to lp th trng, nh
mi gii, nh bo him ri ro t gi, nh kinh doanh doanh chnh lch gi, nh u
c...
Chnh ph cn ch pht trin ng b cc loi th trng: th trng
ngoi hi, th trng tin t lin ngn hng, th trng ngoi hi lin ngn hng v
to s lin thng gia cc th trng ny.
Trc tin c th s phi p dng mt m hnh th trng ngoi hi ca nc
ngoi, iu chnh cho n ph hp vi cc iu kin ca kinh t Vit Nam. a im

84

u tin thnh lp th trng ngoi hi khng u khc hn l trung tm kinh t,


ti chnh hng u Vit Nam: TP.H Ch Minh, ni c c s h tng ti chnh pht
trin nht nc Tip theo, l va vn hnh va sa i hon thin n, xy dng
cc vn bn php l, h thng kim tra gim st nhm hon thin hnh lang php l
cho th trng hot ng hiu qu, n nh Qu tr cho ra i th trng ngoi
hi ni ring v th trng tin t ni chung. l kin ca nhiu chuyn gia.
Hon thin th trng cc sn phm phi sinh tin t nh quyn chn
ngoi t, hon i, k hn, t gi giao sau Hin nay cc sn phm ny do cc
ngn hng thng mi cung cp trn c s tha thun vi khch hng. V dung
lng th trng rt nh b, li hot ng phi tp trung khng chuyn nghip, thiu
cc c s php l v c bit t gi c kim sot qu cht ch nn n hn ch
nhu cu ca khch hng.
Chnh ph cn c cc hot ng tuyn truyn ph bin cc sn phm phi
sinh tin t cho doanh nghip, ngn hng v cc nh u t khc Cn lm thay
i nhn thc rng cc sn phm phi sinh mang tnh u c, c bc. Sn phm phi
sinh va l cng c phng nga ri ro va l cng c u c. Nh u c chnh
l nh u t ri ro, h s dng cc phn tch nh gi th trng v chp nhn ri
ro ra quyt nh mua bn nhng gi tr trong tng lai, nu nhng d on ca
h ng th h li, ngc li phi gnh chu thua l.
Tuy nhin, th trng cc sn phm phi sinh l mt loi th trng cao cp,
rt phc tp, d b li dng u c lng on th trng nn rt cn cc nh qun
l ti gii nhiu kinh nghim v phi c qun l cht ch, thng xuyn cp nhp
s liu qun l v pht hin cc biu hin khng bnh thng ca th trng
c chnh sch can thip cn thit, khng n tr thnh sng bi ln.
Minh bch thng tin, ci thin mc hiu qu ca th trng, to iu
kin cho tt c cc nh u t c tip cn vi thng tin nhanh chng v chnh xc
nh nhau m nhng thng tin ny c tc ng v nh hng n s bin ng ca
t gi.

85

Qu trnh minh bch ny gn lin vi s hnh thnh cc cng ty phn tch v


d bo t gi chuyn cung cp thng tin lin quan n s thay i ca tin t. Nh
u t s tr ph c cung cp v nhn c s t vn.
Xy dng mt h thng gim st ti chnh hiu qu, thng xuyn gim
st cc hot ng trn th trng tin t kp thi ngn chn cc hnh vi lng on
th trng, u c v cnh bo nguy c xy ra khng hong tin t kp thi
ng ph. Phi xy dng mt c ch qun l t gi hot ng trong iu kin bnh
thng v mt c ch c s dng khi c cc c sc t bn ngoi hay khi khng
hong tin t xy ra.
Tha nhn th trng ngoi hi khng chnh thc. Bao nhiu nm nay
ri, nh nc lin tc cm on hot ng ca th trng ny, nhng thc t n vn
tn ti, thm ch bin ng t gi trn th trng ny cn c cc nh nghin cu
xem xt nh gi cc bin ng ca tin t. Trn cc phng tin truyn thng
chng ta cng thng thy xut hin cc bn tin t gi th trng ch en, thm ch
cn c nhng phn tch nh gi so snh t gi ny vi t gi do NHTM nim yt!
l mt nghch l. Tuy nhin, n tn ti v n hp l! Vy th ti sao chng ta
khng tng bc tha nhn n, a n vo vng qun l ca nh nc, ch c
cho n hot ng ln lt thiu s kim tra gim st c khi cn lm cho th trng
ngoi hi thm ri ren.
Hn na, chnh sch t gi qu cng nhc, cng vi vic can thip qu su
vo ng i ca t gi lm chnh ph c rt t c s nghin cu cc phn ng
ca th trng, i vi bin ng ca t gi. May m cn c mt th trng ngoi
hi khng chnh thc n phn nh phn no tnh hnh bin ng cung cu t gi,
qua c th tm thi c lng tnh hnh cung cu ngoi hi theo tng thi im
c th.
NHNN khng th cm on mi c hot ng ca th trng ngoi hi ch
en trong bi cnh th trng tin t Vit Nam cha pht trin y , th trng
cc sn phm phi sinh tin t chm pht trin, thiu cc cng c kinh doanh tin t,
nn kinh t ch yu s dng tin mt, tm l chung ngoi t trong ngi dn cn
ln Cho nn, chnh ph nn tha nhn th trng khng chnh thc v tm cch

86

qun l n. Khi th trng ti chnh pht trin n mt mc nht nh t nhin


th trng ny s khng cn t sng. Vy c th ni l th trng ngoi hi ch en
tn ti trong giai on chuyn tip ca th trng tin t l v n hp l v p ng
c mt s nhu cu ca x hi.
Kt lun chng bn
iu hnh chnh sch t gi sao cho tin ng c th p ng c ngang gi
sc mua so vi mt r tin t l mt trong nhng gi ca tc gi i vi chnh
sch t gi hin nay. Neo t gi vo mt r tin v s dng REER nh l cng c
o lng mc nh gi cao hay thp ca tin ng, t c cc bin php thch
hp iu chnh t gi nhm t c mc tiu h tr kh nng cnh tranh ca
hng ha.
Mc d tc gi xut iu chnh gim t gi nhng khng phi l mt
cuc ph gi mnh tin ng ch khuyn khch xut khu. Bt c s thay i no
trong gi tr tin ng u phi m bo p ng c s cn bng tng th ca nn
kinh t ch khng ring mc tiu h tr xut khu.
Nhm h tr cho vic n nh t gi, tc gi cng c gi NHNN nn s
dng nhiu hn cng c chnh sch tin t.
Mc d t gi c tc ng nht nh n cn cn thng mi, nhng mc
tc ng ny nh. iu ny cho thy kh nng cnh tranh ca hng ha Vit Nam
ph thuc nhiu vo cc yu t khc nh nng lc cnh tranh ca nn kinh t, cch
iu hnh kinh t v m ca chnh ph v c mi trng kinh t th gii... V vy,
khng nn qu k vng vo t gi gii quyt cc vn ca nn kinh t, trong
c mc tiu h tr kh nng cnh tranh ca hng xut khu.
C ch t gi th ni c iu tit vi nng th ni ngy cng gia tng cng
vi vic thc y qu trnh pht trin v hon thin th trng ngoi hi l nhng
cng vic m chnh ph phi sm thc hin.

87

KT LUN
Mc tiu nghin cu ca lun vn ny l tnh ton t gi thc song phng
v a phng v nh gi tc ng ca n i vi hot ng xut nhp khu. S
dng t gi thc a phng nh l mt i lng o lng mc nh gi tin
ng, tc gi tin hnh xc nh xem t gi danh ngha hin ti b nh gi cao hay
thp so vi r tin chn. Kt qu tnh ton cho thy tin ng trong nm 2008
b nh gi cao so vi r tin. V vy, hng ha Vit Nam c kh nng gim sc
cnh tranh trn th trng th gii.
T m hnh hi quy t s xut khu trn nhp khu theo t gi thc, tc gi
nhn thy rng t gi thc song phng VND/USD c tr tc ng l mt qu,
trong khi t gi thc a phng th khng. Kt qu ny ch cho thy rng t gi
thc c tc ng n xut nhp khu, theo t gi thc tng gip ci thin cn cn
thng mi.
Do hn ch v thi gian, s liu v phng php nghin cu v cng do mc
tiu chn ban u nn ti ny khng tnh h s co gin xut nhp khu ca
Vit Nam cng nh cha a ra c cc nhn nh v tc ng ca t gi thc i
vi xut nhp khu theo cc tr thi gian khc nhau. V vy, c th nh gi
ton din hn tc ng ca t gi i vi cn cn thng mi ca Vit Nam, hng
nghin cu tip theo c th l tnh h s co gin xut nhp khu ny.
Trn c s cc kt qu tnh ton c, tc gi ngh s dng t gi thc a
phng lm t gi mc tiu v t gi s c iu chnh hng v mc t gi c
ngang gi sc mua so vi mt r tin nhm m bo kh nng cnh tranh quc t
ca hng ha quc ni. Theo , chnh sch iu hnh t gi trong thi gian ti nn
s dng t gi thc a phng kim tra tnh ph hp ca t gi bnh qun lin
ngn hng do ngn hng nh nc (NHNN) cng b hng ngy.
Gi tip theo ca tc gi l iu chnh tng t gi trong thi gian sp ti.
Tuy nhin, tc gi khng ng h quan im v mt cuc ph gi mnh tin ng
nhm khuyn khch xut khu v nhng ri ro t ng thi ny i vi cc khon
vay bng ngoi t ca cc doanh nghip v chnh ph, nguy c lm pht tng cao...

88

TI LIU THAM KHO


Ti liu tham kho ting Vit
Bi bo v trang tin in t
-

Nguyn Hoi, 2008 ng x nh th no vi bin ng t gi nm 2009?

http://vneconomy.vn/20081209093729112P0C6/ung-xu-nhu-the-nao-voi-biendong-ty-gia-nam-2009.htm
-

Nguyn Th Ngc Trang, Chng lm pht: phi tm ng bnh, Thi bo kinh

t Si Gn Online ngy 29/3/2008


-

Phan Minh Ngc (i hc Kyushu, Nht Bn), Mt cch nhn v bin ng t

gi v li sut, trang tin in t B Ti Chnh ngy 28/07/2006.


-

Trn Ngc Th Chnh sch t gi hu WTO, Tp ch Pht trin kinh t, thng

9 nm 2006.
-

Trng Vn Phc, Chnh sch t gi thi hi nhp, bo Tui Tr ngy

14/6/2006.
-

T in bch khoa ton th m Wikipedia.


Sch v cng trnh nghin cu

Nguyn Hong Bo (2004) Kinh t lng ng dng, Bi ging cho hc vin

cao hc, i hc Kinh t TP.HCM.


- Nguyn Vn Tin (2005) Ti chnh quc t hin i trong nn kinh t m, Nh
xut bn Thng K.
-

Trn Ngc Th, Nguyn Ngc nh (2006) Ti chnh quc t, Nh xut bn

thng k.
-

Trn Ngc Th (2006) Phng php tip cn c ch iu hnh t gi, ti

nghin cu khoa hc cp b.
-

N. Gregory Mankiw (2001) Kinh k v m, do cc ging vin i hc kinh t

Quc Dn dch t nguyn bn, nh xut bn Thng K.

89

Ti liu tham kho ting Anh


-

Kenichi Ohno (2003) Exchange Rate Management of Vietnam, Issue Paper for

Possible Future Research, Vietnam Development Forum.


-

Mohsen Bahmani-Oskooee and Tatchawan Kantipong (2001) Bilateral J-Curve

Between Thailand and Her Trading Partners, Department of Economics and The
Center for Research on International Economics, The University of WisconsinMilwaukee, Milwaukee, WI 53201
-

Onafowora, Olugbenga (2003) "Exchange rate and trade balance in east asia: is

there a Jcurve?.", Economics Bulletin, Vol. 5, No. 18 pp. 113

90

PH LC 1: D LIU THNG K
Bng 1.1 T gi bnh qun lin ngn hng v t gi bn ca NHTM
Thi k
Q1 1999
Q2 1999
Q3 1999
Q4 1999
Q1 2000
Q2 2000
Q3 2000
Q4 2000
Q1 2001
Q2 2001
Q3 2001
Q4 2001
Q1 2002
Q2 2002
Q3 2002
Q4 2002
Q1 2003
Q2 2003
Q3 2003
Q4 2003
Q1 2004
Q2 2004
Q3 2004
Q4 2004
Q1 2005
Q2 2005
Q3 2005
Q4 2005
Q1 2006
Q2 2006
Q3 2006
Q4 2006
Q1 2007
Q2 2007
Q3 2007
Q4 2007
Q1 2008

T gi BQLNH
13885
13921
13981
14016
14049
14071
14202
14501
14531
14831
14990
15070
15176
15260
15310
15368
15418
15463
15520
15608
15686
15685
15717
15736
15785
15816
15854
15875
15910
15957
16016
16101
16100
16132
16163
16114
15960

T gi NHTM
13902
13931
13993
14028
14062
14085
14215
14514
14545
14845
15003
15084
15250
15321
15347
15403
15443
15499
15557
15646
15724
15723
15755
15777
15823
15857
15895
15910
15932
15997
16009
16051
16025
16136
16100
16030
16120

91

Q2 2008
Q3 2008
Q4 2008

16514
16517
16977

16844
16610
17486

Ngun: NHNN Vit Nam, Ngn hng Ngoi Thng Vit Nam.
Bng 1.2: Ch s GDP theo qu t qu 1 nm 2000 n qu 4 nm 2008

Q1 2000
Q2 2000
Q3 2000
Q4 2000
Q1 2001
Q2 2001
Q3 2001
Q4 2001
Q1 2002
Q2 2002
Q3 2002
Q4 2002
Q1 2003
Q2 2003
Q3 2003
Q4 2003
Q1 2004
Q2 2004
Q3 2004
Q4 2004
Q1 2005
Q2 2005
Q3 2005
Q4 2005
Q1 2006
Q2 2006
Q3 2006
Q4 2006
Q1 2007
Q2 2007

Vit
Nam

Singa
por

Nht

105,62
106,72
106,92
107,57
107,14
106,90
106,94
106,68
106,59
107,04
107,11
107,43
106,80
106,46
108,11
107,88
106,98
107,08
108,00
108,81
107,44
108,04
109,26
108,74
107,35
107,42
108,78
108,91
107,66
107,99

109,77
109,15
110,93
110,34
104,61
99,28
93,57
93,70
99,19
104,66
106,49
106,20
103,70
98,42
104,46
108,45
109,59
113,04
107,74
107,17
104,28
106,68
108,77
109,32
110,63
108,31
107,72
106,98
107,59
108,59

101,87
100,18
100,14
100,91
100,51
99,42
98,83
99,53
100,32
100,89
100,64
100,18
99,55
100,77
100,53
101,50
101,15
99,80
100,40
99,65
100,90
101,00
100,60
100,29
100,39
100,71
100,42
100,55
101,45
99,76

100,25
101,57
99,89
100,52
99,88
100,31
99,65
100,39
100,68
100,54
100,59
100,05
100,30
100,86
101,82
100,66
100,73
100,86
100,89
100,63
100,74
100,65
100,95
100,33
101,18
100,66
100,20
100,37
100,01
101,18

Trung
Quc

i
Loan

Php

Trung
bnh

109,00

108,00
105,21
106,46
103,57
100,61
96,88
95,37
98,52
101,34
104,83
106,71
105,69
103,62
99,78
104,10
106,32
108,00
109,23
105,37
102,48
102,16
103,11
104,37
106,89
104,97
104,92
105,45
103,91
103,84
105,49

101,19
100,81
100,37
101,08
100,55
99,95
100,31
99,56
100,71
100,49
100,35
100,01
100,29
99,91
100,77
100,64
100,48
100,74
100,34
100,84
100,27
100,28
100,64
100,56
100,57
101,09
100,05
100,68
100,67
100,43

101,13
101,16
99,95
100,08
101,06
100,03
99,83
100,25
99,64
100,17
100,37
99,83
99,49
99,79
100,48
100,40
100,26
100,07
99,82
100,03
100,16
100,71
100,52
100,17
100,83
101,50
100,70
101,05
100,41
100,35

105,34
104,80
104,52
104,35
102,83
100,68
98,66
100,09
101,62
103,43
104,00
103,67
102,80
101,52
103,54
104,83
105,53
105,48
103,91
103,75
103,61
104,11
104,84
104,79
105,01
104,77
104,83
104,47
105,55
105,27

108,30
108,20
107,30
108,50
107,80
107,00
106,60
108,90
108,00
108,10
108,10
110,80
107,90
109,60
109,90
110,40
109,60
109,10
109,50
110,50
110,10
109,80
109,90
111,40
111,50
110,60
110,40
113,00
114,00

92

Q3 2007
Q4 2007
Q1 2008
Q2 2008
Q3 2008
Q4 2008

108,73
109,45
107,52
105,82
106,47
105,55

109,48
105,49
106,66
102,51
100,04
95,77

100,20
100,45
100,84
99,10
99,37
96,19

101,17
99,96
100,22
100,70
99,87
98,38

113,00
112,00
110,60
110,10
109,00
106,80

107,02
106,35
106,25
104,56
98,95
91,39

100,70
100,35
100,37
99,59
99,82
98,55

100,60
100,34
101,53
99,50
99,46
97,77

105,79
105,00
105,05
103,56
101,87
98,86

Ngun: Ngn hng pht trin chu (ADB), OECD v tnh ton ca tc gi.
Bng 1.3: Xut nhp khu v t gi theo qu
Xut khu
Q1 1999
Q2 1999
Q3 1999
Q4 1999
Q1 2000
Q2 2000
Q3 2000
Q4 2000
Q1 2001
Q2 2001
Q3 2001
Q4 2001
Q1 2002
Q2 2002
Q3 2002
Q4 2002
Q1 2003
Q2 2003
Q3 2003
Q4 2003
Q1 2004
Q2 2004
Q3 2004
Q4 2004
Q1 2005
Q2 2005
Q3 2005
Q4 2005

2280
2625
2950
3273
2944
3380
3960
3900
3532
4000
4460
4041
3680
4140
4510
4560
4465
4880
5300
4989
5272
5900
6660
6750
6814
7700
8350
8570

Nhp khu
2379
2770
3000
3389
3104
3720
2600
4088
3582
4280
2820
2838
3770
4490
3200
5248
4694
6050
3900
6220
5890
7330
7780
8400
7994
9600
9350
9600

T s xut trn
nhp khu
0,96
0,95
0,98
0,97
0,95
0,91
1,52
0,95
0,99
0,93
1,58
1,42
0,98
0,92
1,41
0,87
0,95
0,81
1,36
0,80
0,90
0,80
0,86
0,80
0,85
0,80
0,89
0,89

T gi
VND/USD

13.872
13.897
13.955
14.012
14.053
14.074
14.118
14.421
14.548
14.643
14.964
15.047
15.130
15.237
15.321
15.374
15.429
15.467
15.520
15.617
15.715
15.733
15.750
15.763
15.797
15.844
15.875
15.905

93

Q1 2006
Q2 2006
Q3 2006
Q4 2006
Q1 2007
Q2 2007
Q3 2007
Q4 2007
Q1 2008
Q2 2008
Q3 2008
Q4 2008

8400
9800
10360
10360
10100
11950
12750
13400
13000
15750
17542
14163

9150
11100
11950
12150
10900
14150
15350
17300
20232
22650
18837
15757

15.917
15.961
16.014
16.071
16.020
16.069
16.182
16.062
15.949
16.271
16.673
16.904

0,92
0,88
0,87
0,85
0,93
0,84
0,83
0,77
0,64
0,70
0,93
0,90

Ngun: Asia Regional Integration Center - Ngn hng pht trin chu ADB, (ti
a ch http://aric.adb.org) v Bloomberg LP
Bng 1.4: T gi thc a phng theo qu, k gc 1999, lm pht Vit Nam v
lm pht trung bnh ca cc nc v vng lnh th c tham gia r tin
K
Q1 1999
Q2 1999
Q3 1999
Q4 1999
Q1 2000
Q2 2000
Q3 2000
Q4 2000
Q1 2001
Q2 2001
Q3 2001
Q4 2001
Q1 2002
Q2 2002
Q3 2002
Q4 2002
Q1 2003
Q2 2003
Q3 2003
Q4 2003

REER
100,000
81,299
108,467
110,793
107,816
109,691
110,053
109,592
105,813
107,608
111,314
106,492
104,258
110,741
110,106
111,055
109,946
110,646
116,001
116,898

CPI trung bnh (Pw)


100,000
80,639
100,359
100,378
100,658
100,451
100,837
101,187
101,485
101,350
101,590
101,966
101,282
101,903
101,961
102,285
102,867
102,714
105,213
103,042

CPI vn
100,000
99,111
97,899
96,767
98,276
96,767
95,690
96,309
96,929
95,986
95,932
96,525
99,408
99,866
100,054
100,808
103,217
103,360
102,889
103,396

94

Q1 2004
Q2 2004
Q3 2004
Q4 2004
Q1 2005
Q2 2005
Q3 2005
Q4 2005
Q1 2006
Q2 2006
Q3 2006
Q4 2006
Q1 2007
Q2 2007
Q3 2007
Q4 2007
Q1 2008
Q2 2008
Q3 2008
Q4 2008
Q1 2009*
Q2 2009*
Q3 2009*
Q4 2009*
Q1 2010*
Q2 2010*
Q3 2010*
Q4 2010*

114,403
111,009
109,485
112,735
108,470
105,198
103,368
102,229
101,069
101,976
100,779
102,498
101,922
98,835
100,119
100,152
99,645
95,298
88,755
94,757
95,397
90,095
87,422
86,154
93,280
87,716
84,802
83,397

103,892
104,942
105,749
105,271
105,696
106,185
106,490
107,239
107,942
108,729
108,063
107,873
109,455
110,542
111,731
112,661
114,052
115,346
116,593
115,375
114,116
115,388
116,576
115,304
114,844
116,130
117,264
115,878

107,592
110,733
112,869
113,630
117,338
119,662
121,372
123,176
127,084
128,585
130,227
131,469
135,451
138,132
141,410
145,488
157,671
171,962
180,658
179,776
163,977
178,841
187,884
186,967
170,536
185,994
195,400
194,446

Ngun: Tc gi trch v tnh ton da trn bng 2.3c ca ph lc 2.


* S liu d bo t kt qu hi quy t gi theo chnh lch lm pht (m hnh 2.5)

95

PH LC 2: BNG TNH T GI THC V KT QU HI QUY


Bng 2.1: T gi thc song phng ca ni t so vi USD (nm gc: 2000)
STT

Tn
nc
Singapore
Thailand
i Loan
Hn
Quc
Nht

2001

2002

2003

105.92
112.08
111.26

108.05
109.45
115.88

106.91
106.22
118.35

112.72

107.96

101.64

116.68

123.46

Trung
Quc

102.09

7 c
8 Php
9 M
10 Australia
11 Viet Nam

104.54
104.90
100.00
108.82
107.21

1
2
3
4
5
6

2004

2005

2006

2007

2008

104.86 105.97 103.72


102.87 101.79 94.49
116.16 113.02 117.23

99.17
86.53
119.51

90.55
81.33
115.09

82.00

80.04

93.88

117.09

112.26 118.58 128.76

134.07

120.53

104.56

105.69

104.47 104.96 103.85

97.27

87.07

99.13
98.97
100.00
102.44
108.78

83.32
82.32
100.00
84.52
109.56

76.52 77.90 79.15


75.25 76.48 77.62
100.00 100.00 100.00
75.35 73.29 74.40
106.05 101.90 98.66

72.52
71.68
100.00
66.51
94.73

68.32
67.41
100.00
65.07
86.46

96.84

87.10

Ngun: T gi: tng hp t IMF - International Financial Statistics, Ngn hng


pht
trin
chu

(ADB),
Cc
d
tr
lin
bang
M
(http://www.federalreserve.gov/releases/g5a) v tng cc thng k Vit Nam; CPI:
tng hp t cc trang web http://www.bls.gov ca b lao ng M,
http://www.unstats.un.org ca chnh ph M cng b cc s liu v chu , trang
web ca din n hp tc chu Thi Bnh Dng (APEC) v Tng cc thng k
Vit Nam; ch s t gi thc do tc gi tnh.
Bng 2.2: Bng xp hng mc nh gi cao ca cc ng tin trong r tin
STT
1
2
3
4
5

Tn nc
Singapore
Thailand
i Loan
Hn Quc
Nht

2001
4
8
7
9
10

2002
6
8
9
5
10

2003
7
6
10
4
9

2004
7
5
10
3
9

2005
8
5
9
3
10

2006
7
4
9
3
10

2007
7
4
9
3
10

2008
6
3
9
7
10

6 Trung Quc

3
1
6
5

1
2
3
7

1
3
2
8

2
4
1
8

2
4
1
6

2
6
1
5

2
8
1
5

2
8
1
4

7 c
8 M
9 Australia
10 Viet Nam

Ngun: tc gi tnh da trn bng 2.1

96

* Ghi ch: Hai nc Php, c s dng ng Euro nn ch gi li mt nc trong


xp hng ny. Khi ni n t gi thc trong phn ny, c ngha l t gi thc song
phng ca mt ng tin trong r tin so vi USD.
Bng 2.3a: T gi thc a phng t 1999 n 2003
Nm gc: 1999
Gi tr xut khu
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc
5 Nht Bn
6 Trung Quc
7 c
8 Php
9 M
10 -xtry-li-a
Gi tr nhp khu
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc
5 Nht Bn
6 Trung Quc
7 c
8 Php
9 M
10 -xtry-li-a
Quyn s (wj)
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc
5 Nht Bn
6 Trung Quc
7 c
8 Php
9 M
10 -xtry-li-a
Ch s gi tiu dng

1999
7.051,8
876,4
312,7
682,4
319,9
1.786,2
746,4
654,3
354,9
504,0
814,6
8.900,3
1.878,5
561,8
1.566,4
1.485,8
1.618,3
673,1
268,7
309,3
322,7
215,7

2000
9.594,7
885,9
372,3
756,6
352,6
2.575,2
1.536,4
730,3
380,1
732,8
1.272,5
12.127,0
2.694,3
810,9
1.879,9
1.753,6
2.300,9
1.401,1
295,2
334,2
363,4
293,5

2001
9.802,2
1.043,7
322,8
806,0
406,1
2.509,8
1.417,4
721,8
467,5
1.065,3
1.041,8
12.329,7
2.478,3
792,3
2.008,7
1.886,8
2.183,1
1.606,2
396,7
300,4
410,8
266,4

2002
11.378,1
961,1
227,3
817,7
468,7
2.437,0
1.518,3
729,0
437,9
2.452,8
1.328,3
14.559,0
2.533,5
955,2
2.525,3
2.279,6
2.504,7
2.158,8
558,1
299,2
458,3
286,3

2003
14.103,4
1.024,7
335,4
749,2
492,1
2.908,6
1.883,1
854,7
496,1
3.938,6
1.420,9
18.266,5
2.875,8
1.282,2
2.915,5
2.625,4
2.982,1
3.138,6
614,6
411,0
1.143,3
278,0

17,27%
5,48%
14,10%
11,32%
21,34%
8,90%
5,79%
4,16%
5,18%
6,46%

16,48%
5,45%
12,14%
9,70%
22,45%
13,52%
4,72%
3,29%
5,05%
7,21%

15,91%
5,04%
12,72%
10,36%
21,20%
13,66%
5,05%
3,47%
6,67%
5,91%

13,47%
4,56%
12,89%
10,60%
19,05%
14,18%
4,96%
2,84%
11,22%
6,23%

12,05%
5,00%
11,32%
9,63%
18,20%
15,51%
4,54%
2,80%
15,70%
5,25%

97

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Xin-ga-po
100
Thi Lan
100,20
i Loan
100,20
Hn Quc
100,80
Nht Bn
99,70
Trung Quc
98,60
c
100,57
Php
100,54
M
102,19
-xtry-li-a
101,30
Vit nam
104,20
iu chnh CPI v nm gc
1 Xin-ga-po
100,00
2 Thi Lan
100,00
3 i Loan
100,00
4 Hn Quc
100,00
5 Nht Bn
100,00
6 Trung Quc
100,00
7 c
100,00
8 Php
100,00
9 M
100,00
10 -xtry-li-a
100,00
Vit nam
100,00
T gi (ng/n v ngoi t)
1 Xin-ga-po
8.436,56
2 Thi Lan
374,13
3 i Loan
447,10
4 Hn Quc
12,29
5 Nht Bn
137,38
6 Trung Quc
1.694,55
7 c
14097,1
8 Php
14097,1
9 M
14028
10 -xtry-li-a
9136,34
T gi danh ngha
1 Xin-ga-po
100
2 Thi Lan
100
3 i Loan
100
4 Hn Quc
100
5 Nht Bn
100
6 Trung Quc
100

101,3
101,70
101,30
102,30
99,20
100,40
101,45
101,69
103,40
102,40
98,40

101
101,60
100,00
104,10
99,30
100,70
101,98
101,63
102,80
106,00
99,66

99,6
100,60
99,80
102,80
99,10
99,20
101,40
101,92
101,60
102,90
103,90

100,5
101,80
99,70
103,50
99,70
101,20
101,04
102,11
102,30
103,10
103,10

101,3
101,70
101,30
102,30
99,20
100,40
101,45
101,69
103,40
102,40
98,40

102,31
103,33
101,30
106,49
98,51
101,10
103,46
103,35
106,30
108,54
98,07

101,90
103,95
101,10
109,48
97,62
100,29
104,91
105,33
108,00
111,69
101,89

102,41
105,82
100,79
113,31
97,33
101,50
106,00
107,55
110,48
115,15
105,05

8.405,08
336,01
441,93
11,53
127,34
1.759,73
13722,6
13722,6
14514
8155,5

8.539,38
357,83
450,17
12,04
120,49
1.910,92
13996,1
13996,1
15084
8080,17

8.958,71
363,70
458,57
13,38
130,98
1.934,78
16237,78
16237,78
15406
8760,71

9.264,62
402,80
474,06
13,53
147,42
1.954,35
19744,1
19744,1
15647
11768

99,627
89,810
98,844
93,834
92,692
103,846

101,219
95,642
100,686
97,925
87,707
112,769

106,189
97,211
102,566
108,838
95,345
114,177

109,815
107,662
106,030
110,054
107,312
115,332

98

7 c
100
97,343
8 Php
100
97,343
9 M
100
103,464
10 -xtry-li-a
100
89,264
T gi thc song phng
1 Xin-ga-po
100
102,563
2 Thi Lan
100
92,822
3 i Loan
100
101,757
4 Hn Quc
100
97,553
5 Nht Bn
100
93,446
6 Trung Quc
100
105,957
7 c
100
100,361
8 Php
100
100,599
9 M
100
108,722
10 -xtry-li-a
100
92,893
REER
100
99,31
T gi VND/ ngoi t quy i theo REER
1 Xin-ga-po
8463,8
2 Thi Lan
338,356
3 i Loan
445,017
4 Hn Quc
11,6135
5 Nht Bn
128,226
6 Trung Quc
1772,02
7 c
13818,5
8 Php
13818,5
14615,4
9 M
10 -xtry-li-a
8212,48

99,284
99,284
107,528
88,440

115,185
115,185
109,823
95,889

140,058
140,058
111,541
128,805

105,603
100,773
104,007
106,342
88,100
116,261
104,742
104,633
116,552
97,890
103,18

106,203
99,174
101,768
116,942
91,348
112,388
118,596
119,074
116,405
105,113
106,55

107,060
108,451
101,736
118,707
99,423
111,433
141,328
143,395
117,308
141,195
112,91

8276,59
346,815
436,313
11,6654
116,779
1852,11
13565,4
13565,4
14619,8
7831,51

8407,716
341,3311
430,3681
12,55436
122,9242
1815,784
15239,1
15239,1
14458,47
8221,894

8205,22
356,74
419,853
11,9798
130,563
1730,87
17486,4
17486,4
13857,8
10422,4

Bng 2.3a Kt qu tnh ton t gi thc a phng t 2004 n 2008 (tip theo)
K gc: nm 1999
Gi tr xut khu
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc
5 Nht Bn
6 Trung Quc
7 c

2004

2005

2006

2007

2008

1.485,3
518,1
890,6
608,1
3.542,1
2.899,1
1.064,7

1.917,0
863,0
935,0
663,6
4.340,3
3.228,1
1.085,5

1.811,7
930,2
968,7
842,9
5.240,1
3.242,8
1.445,3

2.202,0
1.033,9
1.139,4
1.252,7
6.069,8
3.356,7
1.855,1

2.659,7
1.348,9
1.401,4
1.784,4
8.537,9
4.535,7
2.073,4

99

8 Php
9 M
10 -xtry-li-a
Gi tr nhp khu
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc
5 Nht Bn
6 Trung Quc
7 c
8 Php
9 M
10 -xtry-li-a
Quyn s (wj)
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc
5 Nht Bn
6 Trung Quc
7 c
8 Php
9 M
10 -xtry-li-a
Ch s gi tiu dng (CPI)
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc
5 Nht Bn
6 Trung Quc
7 c
8 Php
9 M
10 -xtry-li-a
Vit nam
iu chnh CPI v nm gc
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan

555,1
5.024,8
1.884,7

652,9
5.924,0
2.722,8

797,2
7.845,1
3.744,7

884,4
10.089,1
3.556,9

970,8
11.868,5
4.225,2

3.618,4
1.858,6
3.698,3
3.359,4
3.552,6
4.595,1
694,3
617,4
1.133,9
458,8
100%
12,13%
5,65%
10,91%
9,43%
16,87%
17,82%
4,18%
2,79%
14,64%
5,57%

4.482,3
2.374,1
4.304,2
3.594,1
4.074,1
5.899,7
661,9
447,7
862,9
498,5
100%
12,92%
6,54%
10,58%
8,60%
16,99%
18,43%
3,53%
2,22%
13,70%
6,50%

6.273,9
3.034,4
4.824,9
3.908,4
4.702,1
7.391,3
914,5
421,1
987,0
1.099,7
100%
13,38%
6,56%
9,59%
7,86%
16,45%
17,60%
3,91%
2,02%
14,62%
8,02%

7.608,6
3.737,2
6.916,6
5.334,0
6.177,7
12.502,0
1.308,5
1.155,3
1.699,7
1.059,4
100%
12,43%
6,04%
10,21%
8,34%
15,52%
20,09%
4,01%
2,58%
14,93%
5,85%

9.392,5
4.905,6
8.362,6
7.066,3
8.240,7
15.652,1
1.480,0
829,4
2.635,3
1.360,5
100%
12,13%
6,30%
9,83%
8,91%
16,89%
20,32%
3,58%
1,81%
14,60%
5,62%

101,7
102,80
101,60
103,60
100,00
103,90
101,67
102,13
102,70
102,40
107,80

100,5
104,50
102,30
102,80
99,70
101,80
101,56
101,74
103,40
102,40
108,30

101
104,70
100,60
102,20
100,30
101,50
101,58
101,68
103,20
103,20
107,50

102,1
102,30
101,80
102,50
100,00
104,80
102,29
101,49
102,80
102,90
108,30

106,5
105,50
103,50
104,67
101,38
105,90
102,63
102,81
103,84
104,35
122,97

104,15
108,78

104,68
113,68

105,72
119,02

107,94
121,76

114,96
128,45

100

3
4
5
6
7
8
9
10

i Loan
102,41
Hn Quc
117,39
Nht Bn
97,33
Trung Quc
105,46
c
107,77
Php
109,85
M
113,46
-xtry-li-a
117,92
Vit nam
113,24
T gi (ng/n v ngoi t)
1 Xin-ga-po
9.721,98
2 Thi Lan
412,52
3 i Loan
493,92
4 Hn Quc
15,40
5 Nht Bn
154,64
6 Trung Quc
1.909,88
7 c
21.604,50
8 Php
21.604,50
9 M
15.778,00
10 -xtry-li-a
12.353,32
Ch s t gi danh ngha
1 Xin-ga-po
115,236
2 Thi Lan
110,260
3 i Loan
110,471
4 Hn Quc
125,260
5 Nht Bn
112,568
6 Trung Quc
112,707
7 c
153,255
8 Php
153,255
9 M
112,475
10 -xtry-li-a
135,211
T gi thc song phng
1 Xin-ga-po
105,988
2 Thi Lan
105,916
3 i Loan
99,900
4 Hn Quc
129,844
5 Nht Bn
96,746
6 Trung Quc
104,958
7 c
145,850

104,76
120,67
97,03
107,35
109,45
111,75
117,32
120,75
122,64

105,39
123,33
97,33
108,96
111,17
113,64
121,07
124,61
131,84

107,29
126,41
97,33
114,19
113,72
115,33
124,46
128,23
142,78

111,04
132,32
98,67
120,93
116,71
118,57
129,24
133,80
175,58

9.637,32
396,00
484,10
15,98
136,08
1.971,60
18.961,63
18.961,63
15.915,00
11.699,30

10.550,00
460,00
511,91
18,19
136,00
2.138,89
21.234,00
21.234,00
16.051,00
12.773,00

11.190,63
567,32
500,89
17,42
143,96
2.231,80
23.784,54
23.784,54
16.030,00
14.198,88

12.279,10
519,35
539,80
14,06
195,66
2.596,05
25.000,88
25.000,88
17.486,00
12.208,01

114,233
105,845
108,275
130,001
99,057
116,349
134,507
134,507
113,452
128,052

125,051
122,951
114,495
148,016
98,999
126,222
150,627
150,627
114,421
139,804

132,644
151,636
112,031
141,734
104,793
131,705
168,719
168,719
114,271
155,411

145,546
138,814
120,734
114,403
142,428
153,200
177,348
177,348
124,651
133,620

97,498
98,107
92,490
127,915
78,374
101,846
120,039

100,278
110,995
91,526
138,461
73,082
104,321
127,015

100,278
129,306
84,181
125,483
71,431
105,335
134,375

95,294
101,556
76,356
86,214
80,039
105,518
117,884

101

8 Php
9 M
10 -xtry-li-a
REER
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc
5 Nht Bn
6 Trung Quc
7 c
8 Php
9 M
10 -xtry-li-a

148,660
112,694
140,793
111,61
8711,01
369,62
442,55
13,79
138,56
1711,28
19357,90
19357,90
14137,28
11068,73

122,566
108,529
126,075
101,90
9457,84
388,63
475,08
15,68
133,55
1934,88
18608,50
18608,50
15618,61
11481,42

129,829
105,079
132,140
104,28
10117,26
441,13
490,91
17,45
130,42
2051,16
20363,02
20363,02
15392,62
12249,08

136,276
99,612
139,567
103,53
10809,29
547,99
483,82
16,83
139,05
2155,75
22974,05
22974,05
15483,76
13715,03

119,761
91,756
101,828
93,62
13115,74
554,74
576,58
15,02
208,99
2772,93
26704,33
26704,33
18677,42
13039,81

Ngun: Tng cc thng k, Ngn hng ngoi thng Vit Nam, B Lao ng M
(ti a ch http://www.bls.gov/cpi), trang web http:// www.unstats.un.org ca chnh
ph M, Ngn hng Pht Trin Chu (ADB), cng ty OANDA v cc tnh ton
ca tc gi.
Bng 2.3b: T gi thc a phng ca Vit Nam (t nm 2000 n nm 2004)
Nm gc: 2000
1. Gi tr xut khu
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc
5 Nht Bn
6 Trung Quc
7 c
8 Php
9 M
10 -xtry-li-a
2. Gi tr nhp khu
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc
5 Nht Bn
6 Trung Quc

2000

2001

2002

2003

2004

885,9
372,3
756,6
352,6
2.575,2
1.536,4
730,3
380,1
732,8
1.272,5

1.043,7
322,8
806,0
406,1
2.509,8
1.417,4
721,8
467,5
1.065,3
1.041,8

961,1
227,3
817,7
468,7
2.437,0
1.518,3
729,0
437,9
2.452,8
1.328,3

1.024,7
335,4
749,2
492,1
2.908,6
1.883,1
854,7
496,1
3.938,6
1.420,9

1.485,3
518,1
890,6
608,1
3.542,1
2.899,1
1.064,7
555,1
5.024,8
1.884,7

2.694,3
810,9
1.879,9
1.753,6
2.300,9
1.401,1

2.478,3
792,3
2.008,7
1.886,8
2.183,1
1.606,2

2.533,5
955,2
2.525,3
2.279,6
2.504,7
2.158,8

2.875,8
1.282,2
2.915,5
2.625,4
2.982,1
3.138,6

3.618,4
1.858,6
3.698,3
3.359,4
3.552,6
4.595,1

102

7 c
295,2
8 Php
334,2
9 M
363,4
10 -xtry-li-a
293,5
3. Quyn s (wj)
1 Xin-ga-po
16,48%
2 Thi Lan
5,45%
3 i Loan
12,14%
4 Hn Quc
9,70%
5 Nht Bn
22,45%
6 Trung Quc
13,52%
7 c
4,72%
8 Php
3,29%
9 M
5,05%
10 -xtry-li-a
7,21%
4. CPI
1 Xin-ga-po
101,3
2 Thi Lan
101,70
3 i Loan
101,30
4 Hn Quc
102,30
5 Nht Bn
99,20
6 Trung Quc
100,40
7 c
101,45
8 Php
101,69
9 M
103,40
10 -xtry-li-a
102,40
Vit nam
98,40
5. iu chnh CPI v nm gc
1 Xin-ga-po
100,00
2 Thi Lan
100,00
3 i Loan
100,00
4 Hn Quc
100,00
5 Nht Bn
100,00
6 Trung Quc
100,00
7 c
100,00
8 Php
100,00
9 M
100,00
10 -xtry-li-a
100,00
Vit nam
100,00
6. T gi (ng/n v ngoi t)
1 Xin-ga-po
8.405,08

396,7
300,4
410,8
266,4

558,1
299,2
458,3
286,3

614,6
411,0
1.143,3
278,0

694,3
617,4
1.133,9
458,8

15,91%
5,04%
12,72%
10,36%
21,20%
13,66%
5,05%
3,47%
6,67%
5,91%

13,47%
4,56%
12,89%
10,60%
19,05%
14,18%
4,96%
2,84%
11,22%
6,23%

12,05%
5,00%
11,32%
9,63%
18,20%
15,51%
4,54%
2,80%
15,70%
5,25%

12,13%
5,65%
10,91%
9,43%
16,87%
17,82%
4,18%
2,79%
14,64%
5,57%

101
101,60
100,00
104,10
99,30
100,70
101,98
101,63
102,80
106,00
99,66

99,6
100,60
99,80
102,80
99,10
99,20
101,40
101,92
101,60
102,90
103,90

100,5
101,80
99,70
103,50
99,70
101,20
101,04
102,11
102,30
103,10
103,10

101,7
102,80
101,60
103,60
100,00
103,90
101,67
102,13
102,70
102,40
107,80

101,00
101,60
100,00
104,10
99,30
100,70
101,98
101,63
102,80
106,00
99,66

100,60
102,21
99,80
107,01
98,41
99,89
103,41
103,58
104,44
109,07
103,55

101,10
104,05
99,50
110,76
98,11
101,09
104,49
105,76
106,85
112,46
106,76

102,82
106,96
101,09
114,75
98,11
105,04
106,23
108,02
109,73
115,15
115,08

8.539,38

8.958,71

9.264,62

9.721,98

103

2 Thi Lan
336,01
3 i Loan
441,93
4 Hn Quc
11,53
5 Nht Bn
127,34
6 Trung Quc
1.759,73
7 c
13.722,60
8 Php
13.722,60
9 M
14.514,00
10 -xtry-li-a
8.155,50
7. T gi danh ngha
1 Xin-ga-po
100,000
2 Thi Lan
100,000
3 i Loan
100,000
4 Hn Quc
100,000
5 Nht Bn
100,000
6 Trung Quc
100,000
7 c
100,000
8 Php
100,000
9 M
100,000
10 -xtry-li-a
100,000
8. T gi thc song phng
1 Xin-ga-po
100,000
2 Thi Lan
100,000
3 i Loan
100,000
4 Hn Quc
100,000
5 Nht Bn
100,000
6 Trung Quc
100,000
7 c
100,000
8 Php
100,000
9 M
100,000
10 -xtry-li-a
100,000
REER
100

357,83
450,17
12,04
120,49
1.910,92
13.996,10
13.996,10
15.084,00
8.080,17

363,70
458,57
13,38
130,98
1.934,78
16.237,78
16.237,78
15.406,00
8.760,71

402,80
474,06
13,53
147,42
1.954,35
19.744,10
19.744,10
15.647,00
11.768,02

412,52
493,92
15,40
154,64
1.909,88
21.604,50
21.604,50
15.778,00
12.353,32

101,598
106,493
101,864
104,361
94,621
108,592
101,993
101,993
103,927
99,076

106,587
108,241
103,766
115,991
102,862
109,948
118,329
118,329
106,146
107,421

110,226
119,878
107,271
117,286
115,772
111,060
143,880
143,880
107,806
144,296

115,668
122,771
111,763
133,491
121,442
108,533
157,437
157,437
108,709
151,472

102,964
103,549
108,566
106,843
102,211
100,011
109,010
119,876
94,280
97,755
109,725
106,069
104,365
118,169
104,009
118,365
107,202
107,066
105,379
113,155
103,39154 106,36603

104,385
116,838
99,980
121,685
106,397
105,168
140,820
142,541
107,897
151,998
112,4356

103,340
114,107
98,176
133,101
103,532
99,057
145,326
147,775
103,653
151,565
111,1891

Ngun: Tng cc thng k, Ngn hng ngoi thng Vit Nam, B Lao ng M
(ti a ch www//bls.gov/cpi), trang web www.unstats.un.org ca chnh ph M,
Ngn hng Pht Trin Chu (ADB), cng ty OANDA v cc tnh ton ca tc gi.
Bng 2.3b: T gi thc a phng ca Vit Nam (t nm 2005 n nm 2008)
Nm gc: 2000
2005
1. Gi tr xut khu
1 Xin-ga-po

1.917,0

2006
1.811,7

2007
2.202,0

2008
2.659,7

104

2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc
5 Nht Bn
6 Trung Quc
7 c
8 Php
9 M
10 -xtry-li-a
2. Gi tr nhp khu
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc
5 Nht Bn
6 Trung Quc
7 c
8 Php
9 M
10 -xtry-li-a
3. Quyn s (wj)
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc
5 Nht Bn
6 Trung Quc
7 c
8 Php
9 M
10 -xtry-li-a
4. CPI
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc
5 Nht Bn
6 Trung Quc
7 c
8 Php
9 M

863,0
935,0
663,6
4.340,3
3.228,1
1.085,5
652,9
5.924,0
2.722,8

930,2
968,7
842,9
5.240,1
3.242,8
1.445,3
797,2
7.845,1
3.744,7

1.033,9
1.139,4
1.252,7
6.069,8
3.356,7
1.855,1
884,4
10.089,1
3.556,9

1.348,9
1.401,4
1.784,4
8.537,9
4.535,7
2.073,4
970,8
11.868,5
4.225,2

4.482,3
2.374,1
4.304,2
3.594,1
4.074,1
5.899,7
661,9
447,7
862,9
498,5

6.273,9
3.034,4
4.824,9
3.908,4
4.702,1
7.391,3
914,5
421,1
987,0
1.099,7

7.608,6
3.737,2
6.916,6
5.334,0
6.177,7
12.502,0
1.308,5
1.155,3
1.699,7
1.059,4

9.392,5
4.905,6
8.362,6
7.066,3
8.240,7
15.652,1
1.480,0
829,4
2.635,3
1.360,5

12,92%
6,54%
10,58%
8,60%
16,99%
18,43%
3,53%
2,22%
13,70%
6,50%

13,38%
6,56%
9,59%
7,86%
16,45%
17,60%
3,91%
2,02%
14,62%
8,02%

12,43%
6,04%
10,21%
8,34%
15,52%
20,09%
4,01%
2,58%
14,93%
5,85%

12,13%
6,30%
9,83%
8,91%
16,89%
20,32%
3,58%
1,81%
14,60%
5,62%

100,5
104,50
102,30
102,80
99,70
101,80
101,56
101,74
103,40

101
104,70
100,60
102,20
100,30
101,50
101,58
101,68
103,20

102,1
102,30
101,80
102,50
100,00
104,80
102,29
101,49
102,80

106,5
105,50
103,50
104,67
101,38
105,90
102,63
102,81
103,84

105

10 -xtry-li-a
Vit nam
5. iu chnh CPI v nm gc
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc
5 Nht Bn
6 Trung Quc
7 c
8 Php
9 M
10 -xtry-li-a
Vit nam
6. T gi (ng/n v ngoi t)
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc
5 Nht Bn
6 Trung Quc
7 c
8 Php
9 M
10 -xtry-li-a
7. T gi danh ngha
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc
5 Nht Bn
6 Trung Quc
7 c
8 Php
9 M
10 -xtry-li-a
8. T gi thc song phng
1 Xin-ga-po
2 Thi Lan
3 i Loan
4 Hn Quc

102,40
108,30

103,20
107,50

102,90
108,30

104,35
122,97

103,33
111,78
103,42
117,96
97,82
106,93
107,88
109,90
113,46
117,92
124,64

104,37
117,03
104,04
120,56
98,11
108,53
109,58
111,75
117,09
121,69
133,98

106,56
119,72
105,91
123,57
98,11
113,74
112,09
113,41
120,37
125,22
145,10

113,48
126,31
109,62
129,34
99,46
120,45
115,04
116,60
124,99
130,67
178,43

9.637,32
396,00
484,10
15,98
136,08
1.971,60
18.961,63
18.961,63
15.915,00
11.699,30

10.550,00
460,00
511,91
18,19
136,00
2.138,89
21.234,00
21.234,00
16.051,00
12.773,00

11.190,63
567,32
500,89
17,42
143,96
2.231,80
23.784,54
23.784,54
16.030,00
14.198,88

12.279,10
519,35
539,80
14,06
195,66
2.596,05
25.000,88
25.000,88
17.486,00
12.208,01

114,661
117,854
109,542
138,545
106,867
112,040
138,178
138,178
109,653
143,453

125,519
136,901
115,835
157,743
106,804
121,546
154,737
154,737
110,590
156,618

133,141
168,841
113,342
151,048
113,055
126,826
173,324
173,324
110,445
174,102

145,546
138,814
120,734
114,403
142,428
153,200
177,348
177,348
124,651
133,620

95,062
105,694
90,893
131,125

97,772
119,578
89,946
141,935

97,772
139,306
82,728
128,631

92,566
98,261
74,170
82,927

106

5
6
7
8
9
10
REER

Nht Bn
Trung Quc
c
Php
M
-xtry-li-a

83,871
96,120
119,607
121,837
99,823
135,721
101,4672

78,208
98,456
126,558
129,056
96,649
142,250
103,9829

76,441
99,413
133,892
135,465
91,621
150,245
102,9134

79,393
103,416
114,340
115,886
87,319
97,850
90,97

Ngun: Tng cc thng k, Ngn hng ngoi thng Vit Nam, B Lao ng M
(ti a ch www//bls.gov/cpi), trang web www.unstats.un.org ca chnh ph M,
Ngn hng Pht Trin Chu (ADB), cng ty OANDA v cc tnh ton ca tc gi.

107
Bng 2.3c
Xut khu
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
France
gremany
TC
Nhp khu
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
France
gremany
Tng cng
T trng
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
France
Gremany
TC

BNG TNH T GI THC A PHNG THEO QU - K GC: QU 1 -1999


Q1 1999

Q2 1999

Q3 1999

Q4 1999

Q1 2000

Q2 2000

Q3 2000

Q4 2000

Q1 2001

Q2 2001

141,50
273,50
127,80
142,20
100,50
75,00
132,20
992,70

276,00
451,00
107,30
350,00
298,30
79,00
233,10
1794,70

278,50
476,50
149,80
35,80
109,20
98,00
105,70
1253,50

126,00
585,00
223,50
331,00
174,00
102,00
183,00
1724,50

232,00
552,00
189,90
228,00
155,00
89,60
177,00
1623,50

204,00
624,00
180,20
582,40
208,00
132,40
121,50
2052,50

243,00
723,00
223,10
212,60
188,00
65,00
224,50
1879,20

207,00
723,00
228,10
511,00
205,00
105,00
207,00
2186,10

281,00
576,00
164,90
350,00
173,00
84,00
180,00
1808,90

283,00
674,00
263,30
444,00
199,00
126,00
173,00
2162,30

310
289
61,4
150
254
74
58
1196,4

538
364
66,9
259
475
51
135,2
1889,1

521
383
67,1
27
372
93
19,5
1482,6

514
441
96,1
202
396
83
74
1806,1

598
501
111,1
241
406
91
54
2002,1

963
700
92,5
281
486
56
48
2626,5

500
390
78,9
376
473
58
86
1961,9

699
660
85
525
531
86
107
2693

644
490
89,6
303
425
67
67
2085,6

367,6
792
133,4
402
533,4
90
98,4
2416,8

0,206
0,257
0,086
0,133
0,162
0,068
0,087
1,000

0,221
0,221
0,047
0,165
0,210
0,035
0,100
1,000

0,292
0,314
0,079
0,023
0,176
0,070
0,046
1,000

0,181
0,291
0,091
0,151
0,161
0,052
0,073
1,000

0,229
0,290
0,083
0,129
0,155
0,050
0,064
1,000

0,249
0,283
0,058
0,185
0,148
0,040
0,036
1,000

0,193
0,290
0,079
0,153
0,172
0,032
0,081
1,000

0,186
0,283
0,064
0,212
0,151
0,039
0,064
1,000

0,238
0,274
0,065
0,168
0,154
0,039
0,063
1,000

0,142
0,320
0,087
0,185
0,160
0,047
0,059
1,000

108
Ngoi t -VND
8025,60 8188,40 8218,60 8420,20 8180,80 8144,50 8164,80 8382,30 8078,30 8153,50
Singapore
115,50
115,00
131,00
137,30
132,80
133,60
131,80
126,30
116,70
119,70
Japan
13872,17 13897,25 13954,79 14011,66 14053,42 14074,24 14118,15 14421,37 14547,89 14642,92
US
1679,00 1682,70 1690,50 1694,30 1698,60 1701,50 1716,80 1753,40 1757,10 1793,60
China
419,80
428,90
440,00
443,80
458,10
457,20
455,70
438,70
446,30
433,20
Taiwan
14933,50 14387,90 14923,50 14092,50 13433,50 13459,70 12459,50 13505,20 12846,10 12588,60
france
14933,50 14387,90 14923,50 14092,50 13433,50 13459,70 12459,50 13505,20 12846,10 12588,60
gremany
T gi danh ngha
100,00
102,03
102,40
104,92
101,93
101,48
101,73
104,44
100,66
101,59
Singapore
100,00
99,57
113,42
118,87
114,98
115,67
114,11
109,35
101,04
103,64
Japan
100,00
100,18
100,60
101,01
101,31
101,46
101,77
103,96
104,87
105,56
US
100,00
100,22
100,68
100,91
101,17
101,34
102,25
104,43
104,65
106,83
China
100,00
102,17
104,81
105,72
109,12
108,91
108,55
104,50
106,31
103,19
Taiwan
100,00
96,35
99,93
94,37
89,96
90,13
83,43
90,44
86,02
84,30
france
100,00
96,35
99,93
94,37
89,96
90,13
83,43
90,44
86,02
84,30
gremany
CPI
103,35
102,43
101,18
100,01
101,57
100,01
98,89
99,53
100,17
99,20
Vietnam
98,45
98,63
98,80
98,80
99,57
99,42
100,27
100,74
101,27
101,12
Singapore
99,01
100,32
99,71
100,00
99,32
100,29
99,71
99,84
99,71
99,93
Japan
100,39
100,97
100,62
100,62
100,99
101,06
100,80
100,54
100,96
101,04
US
100,97
99,25
98,84
99,54
101,07
99,35
99,10
100,47
101,75
100,91
China
98,33
98,32
98,83
99,57
99,16
99,69
99,93
101,21
99,74
99,71
Taiwan
100,07
100,57
99,93
100,43
100,56
100,56
100,33
100,42
99,97
101,30
france
100,00
100,55
100,36
99,96
100,65
100,14
100,61
100,32
100,61
100,92
gremany
CPI iu chnh
100,00
99,11
97,90
96,77
98,28
96,77
95,69
96,31
96,93
95,99
Vietnam
100,00
100,18
100,35
100,35
101,14
100,99
101,85
102,32
102,87
102,71
Singapore
100,00
100,32
100,03
100,03
99,35
99,64
99,35
99,19
98,90
98,83
Japan
100,00
100,97
101,60
102,23
103,24
104,33
105,16
105,73
106,74
107,86
US

109
China
Taiwan
france
gremany
REER
T gi quy i
theo REER
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france

100,00
100,00
100,00
100,00
100,00

98,30
8,00
100,57
100,55
81,30

97,89
100,51
100,50
100,92
108,47

98,58
101,27
100,93
100,88
110,79

100,10
100,85
101,50
101,54
107,82

98,39
101,39
102,07
101,69
109,69

98,15
101,63
102,40
102,31
110,05

99,50
102,93
102,83
102,64
109,59

100,77
101,44
102,80
103,27
105,81

99,93
101,41
104,13
104,22
107,61

8025,60 10071,99 7577,07 7599,97 7587,75 7424,94 7418,97 7648,62 7634,50 7577,03
115,50
141,45
120,77
123,93
123,17
121,80
119,76
115,25
110,29
111,24
13872,17 17094,05 12865,51 12646,75 13034,65 12830,80 12828,50 13159,11 13748,68 13607,62
1679,00 2069,77 1558,54 1529,25 1575,46 1551,17 1559,98 1599,93 1660,57 1666,79
419,80
527,56
405,65
400,57
424,89
416,81
414,07
400,30
421,78
402,57
14933,50 17697,56 13758,61 12719,71 12459,67 12270,55 11321,36 12323,13 12140,37 11698,55

110
BNG TNH T GI THC A PHNG THEO QU - K GC: QU 1 -1999 (tt)
Xut khu
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
TC
Nhp khu
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
Tng cng
T trng
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
France
gremany
TC

Q3 2001

Q4 2001

Q1 2002

Q2 2002

Q3 2002

Q4 2002

Q1 2003

Q2 2003

Q3 2003

Q4 2003

274,00
711,00
311,80
374,00
213,00
116,00
160,00
2159,80

105,00
452,00
313,20
142,00
156,00
235,50
401,30
1805,00

215,00
552,20
279,50
276,00
198,00
97,00
186,00
1803,70

244,00
477,80
512,50
378,00
183,00
123,00
160,00
2078,30

612,20
645,00
779,20
452,00
221,00
87,00
175,00
2971,40

198,40
571,10
823,60
747,00
641,00
186,00
315,00
3482,10

252,00
898,00
1046,80
326,00
155,00
101,00
200,00
2978,80

218,00
1133,00
1195,50
388,00
168,00
151,00
206,00
3459,50

301,00
59,00
1379,50
424,00
202,00
102,00
195,00
2662,50

253,00
819,00
933,10
610,00
224,00
142,00
254,00
3235,10

747,4
351
102,4
378
497,6
94
122,6
2293

556,7
321,5
135
764,4
648
162
184
2771,5

561
553
112,4
342,7
504
57
65
2195,1

723
581
124,6
504,3
617
141
158
2848,9

617
635
127,3
510
620
103
157
2769,3

388,7
518,4
215,7
701,1
567
94
136
2620,9

689
621
165,2
684
621
89
141
3010,2

948
1131
505,4
1109
974
126
192
4985,4

433
465
491,9
451
453
164
71
2528,9

808
777
161,9
878
868
113
206
3811,9

0,229
0,239
0,093
0,169
0,160
0,047
0,063
1,000

0,145
0,169
0,098
0,198
0,176
0,087
0,128
1,000

0,194
0,276
0,098
0,155
0,176
0,039
0,063
1,000

0,196
0,215
0,129
0,179
0,162
0,054
0,065
1,000

0,214
0,223
0,158
0,168
0,146
0,033
0,058
1,000

0,096
0,179
0,170
0,237
0,198
0,046
0,074
1,000

0,157
0,254
0,202
0,169
0,130
0,032
0,057
1,000

0,138
0,268
0,201
0,177
0,135
0,033
0,047
1,000

0,141
0,101
0,360
0,169
0,126
0,051
0,051
1,000

0,151
0,226
0,155
0,211
0,155
0,036
0,065
1,000

111
Ngoi t -VND
8499,80 8149,10 8276,80 8682,90 8636,50 8870,10 8746,60 8822,80 9000,30 9199,20
Singapore
125,80
114,40
114,50
128,30
126,30
128,50
128,50
129,30
139,90
146,09
Japan
14963,62 15046,56 15130,49 15237,50 15320,74 15373,67 15428,67 15467,28 15520,01 15616,50
US
1812,70 1822,40 1842,40 1851,00 1854,10 1860,90 1865,70 1872,40 1879,50 1890,37
China
433,80
434,80
435,50
450,80
443,70
442,00
444,70
447,60
457,60
454,59
Taiwan
13699,20 13293,50 13304,10 15282,80 15132,10 16153,10 16825,10 17710,70 18126,90 19760,89
France
13699,20 13293,50 13304,10 15282,80 15132,10 16153,10 16825,10 17710,70 18126,90 19760,89
gremany
T gi danh ngha
105,91
101,54
103,13
108,19
107,61
110,52
108,98
109,93
112,14
114,62
Singapore
108,92
99,05
99,13
111,08
109,35
111,26
111,26
111,95
121,13
126,48
Japan
107,87
108,47
109,07
109,84
110,44
110,82
111,22
111,50
111,88
112,57
US
107,96
108,54
109,73
110,24
110,43
110,83
111,12
111,52
111,94
112,59
China
103,33
103,57
103,74
107,38
105,69
105,29
105,93
106,62
109,00
108,29
Taiwan
91,73
89,02
89,09
102,34
101,33
108,17
112,67
118,60
121,38
132,33
France
91,73
89,02
89,09
102,34
101,33
108,17
112,67
118,60
121,38
132,33
gremany
CPI
99,14
99,76
102,74
103,21
103,40
104,18
106,67
106,82
106,33
106,86
Vietnam
101,12
100,54
100,40
100,69
100,69
100,70
101,08
100,84
101,17
101,35
Singapore
99,74
99,64
99,31
100,43
99,83
99,90
99,60
100,43
99,83
99,83
Japan
100,13
99,72
100,36
101,09
100,43
100,31
101,01
100,36
100,49
100,02
US
99,89
100,34
101,14
99,83
99,13
99,70
101,64
100,49
99,95
102,36
China
99,94
100,58
99,65
99,73
99,73
100,06
99,44
99,62
99,14
99,87
Taiwan
100,10
100,06
100,67
100,79
100,22
100,44
100,91
100,34
100,25
100,68
france
100,21
99,89
100,95
100,21
100,10
99,93
100,90
99,90
100,31
100,03
gremany
CPI iu chnh
95,93
96,52
99,41
99,87
100,05
100,81
103,22
103,36
102,89
103,40
Vietnam
102,72
102,12
101,98
102,28
102,28
102,28
102,67
102,43
102,76
102,95
Singapore
98,57
98,22
97,54
97,96
97,80
97,70
97,31
97,73
97,57
97,41
Japan
108,00
107,70
108,08
109,25
109,72
110,06
111,18
111,58
112,13
112,15
US

112
China
Taiwan
france
gremany
REER
T gi quy i
theo REER
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france

98,93
101,64
104,23
104,44
111,31

99,37
102,29
104,30
104,33
106,49

100,16
101,34
105,00
105,32
104,26

98,87
101,42
105,83
105,54
110,74

98,17
101,43
106,06
105,65
110,11

98,74
101,77
106,53
105,58
111,06

100,66
101,13
107,50
106,53
109,95

99,53
101,31
107,86
106,42
110,65

98,99
100,82
108,13
106,75
116,00

101,38
101,57
108,86
106,79
116,90

7635,87 7652,32 7938,79 7840,74 7843,81 7987,12 7955,36 7973,90 7758,81 7869,41
113,01
107,43
109,82
115,86
114,71
115,71
116,88
116,86
120,60
124,97
13442,69 14129,31 14512,60 13759,61 13914,55 13843,29 14032,96 13979,06 13379,20 13359,06
1628,45 1711,30 1767,16 1671,47 1683,92 1675,66 1696,92 1692,24 1620,24 1617,11
389,71
408,29
417,72
407,08
402,98
398,00
404,47
404,53
394,48
388,87
12306,79 12483,12 12760,79 13800,52 13743,23 14545,13 15303,06 16006,63 15626,50 16904,36

113
BNG TNH T GI THC A PHNG THEO QU - K GC: QU 1 -1999 (tt)
Xut khu
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
TC
Nhp khu
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
Tng cng
T trng
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
TC

Q1 2004

Q2 2004

Q3 2004

Q4 2004

Q1 2005

Q2 2005

Q3 2005

Q4 2005

Q1 2006

Q2 2006

281,93
702,08
964,60
567,54
174,02
128,47
27,68
2846,33

313,16
796,78
1238,44
708,25
239,65
153,98
515,59
3965,84

402,03
991,94
1476,02
649,92
248,66
108,57
234,97
4112,13

372,89
1011,56
1313,26
809,79
243,53
165,97
287,95
4204,96

313,84
935,90
1134,56
608,24
197,92
132,85
258,36
3581,65

433,12
1097,14
1398,96
651,14
215,66
160,99
237,10
4194,10

529,30
1173,04
1760,76
803,89
263,29
143,13
260,30
4933,70

532,28
1205,11
1636,33
897,74
259,28
215,73
330,94
5077,41

314,39
1111,76
1802,24
666,12
204,80
162,26
343,61
4605,18

433,87
1303,30
2176,67
713,10
223,16
196,63
315,34
5362,09

828,3822
724,7576
158,7454
837,5526
700,3488
73,28347
133,9728
3457,043

836,714
820,5089
179,0184
1043,819
1011,464
91,75594
166,8183
4150,098

963,3972
920,8454
562,9912
1061,973
918,6842
269,9274
155,1621
4852,981

989,9683
1086,493
226,6402
1513,11
1067,515
182,0077
238,3943
5304,128

654,0055
701,2046
141,4928
944,9235
670,1011
61,53486
123,411
3296,673

922,4437
794,1379
167,9284
1222,959
908,4686
110,2312
117,4302
4243,599

1846,449
1728,143
355,4211
2432,292
1835,57
211,766
280,8412
8690,482

1060,02
850,8529
198,5399
1299,5
889,837
64,3632
141,0924
4504,206

1043,977
877,3849
197,697
1284,906
838,8938
70,33503
181,417
4494,611

1347,269
964,6845
251,652
1580,07
1054,35
104,0678
174,8176
5476,91

0,176
0,226
0,178
0,223
0,139
0,032
0,026
1,000

0,142
0,199
0,175
0,216
0,154
0,030
0,084
1,000

0,152
0,213
0,227
0,191
0,130
0,042
0,044
1,000

0,143
0,221
0,162
0,244
0,138
0,037
0,055
1,000

0,141
0,238
0,186
0,226
0,126
0,028
0,056
1,000

0,161
0,224
0,186
0,222
0,133
0,032
0,042
1,000

0,174
0,213
0,155
0,238
0,154
0,026
0,040
1,000

0,166
0,215
0,191
0,229
0,120
0,029
0,049
1,000

0,149
0,219
0,220
0,214
0,115
0,026
0,058
1,000

0,164
0,209
0,224
0,212
0,118
0,028
0,045
1,000

114
Ngoi t -VND
9365,10 9160,99 9318,07 9656,63 9590,86 9420,75 9410,34 9560,15 9924,22 10133,85
Singapore
150,76
145,07
141,94
151,53
147,40
143,63
140,48
134,86
136,66
139,63
Japan
15714,63 15732,78 15749,83 15762,59 15796,99 15844,26 15875,16 15905,49 15917,20 15961,13
US
1899,72 1899,69 1903,56 1906,24 1911,80 1915,91 1964,29 1971,45 1978,64 1985,86
China
476,89
467,50
462,82
496,25
502,16
501,07
478,98
484,68
490,45
496,29
Taiwan
19221,01 19111,30 19550,37 21489,87 20512,93 19174,29 19140,76 18769,03 19472,22 20377,26
france
19221,01 19111,30 19550,37 21489,87 20512,93 19174,29 19140,76 18769,03 19472,22 20377,26
gremany
T gi danh ngha
116,69
114,15
116,10
120,32
119,50
117,38
117,25
119,12
123,66
126,27
Singapore
130,53
125,60
122,89
131,19
127,62
124,36
121,63
116,77
118,32
120,89
Japan
113,28
113,41
113,54
113,63
113,88
114,22
114,44
114,66
114,74
115,06
US
113,15
113,14
113,37
113,53
113,87
114,11
116,99
117,42
117,85
118,28
China
113,60
111,36
110,25
118,21
119,62
119,36
114,10
115,46
116,83
118,22
Taiwan
128,71
127,98
130,92
143,90
137,36
128,40
128,17
125,68
130,39
136,45
france
128,71
127,98
130,92
143,90
137,36
128,40
128,17
125,68
130,39
136,45
gremany
CPI
111,19
114,44
116,65
117,43
121,27
123,67
125,44
127,30
131,34
132,89
Vietnam
102,32
102,75
103,09
103,03
102,59
102,81
103,57
104,17
103,99
104,04
Singapore
99,77
100,27
100,03
100,43
99,30
100,13
99,83
100,00
99,90
100,43
Japan
100,90
101,43
100,35
100,60
100,63
101,34
101,22
100,51
100,54
101,69
US
104,45
104,91
105,22
105,60
107,41
106,73
106,62
107,04
108,69
108,19
China
99,95
100,81
102,01
101,72
101,52
102,94
105,11
104,24
102,89
104,50
Taiwan
100,52
100,91
100,15
100,48
100,15
100,90
100,36
100,24
100,29
101,02
france
100,76
100,72
100,30
100,24
100,37
100,34
100,74
100,20
100,36
100,59
gremany
CPI iu chnh
107,59
110,73
112,87
113,63
117,34
119,66
121,37
123,18
127,08
128,59
Vietnam
103,93
104,37
104,72
104,65
104,20
104,43
105,20
105,81
105,62
105,68
Singapore
97,18
97,44
97,47
97,89
97,21
97,34
97,18
97,18
97,08
97,50
Japan
113,16
114,78
115,19
115,88
116,61
118,17
119,60
120,21
120,86
122,90
US

115
China
Taiwan
france
gremany
REER
T gi quy i
theo REER
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
France

103,44
101,65
109,43
107,60
114,40

103,90
102,53
110,43
108,37
111,01

104,20
103,74
110,60
108,70
109,48

104,58
103,45
111,13
108,95
112,74

106,37
103,25
111,30
109,36
108,47

105,70
104,69
112,30
109,72
105,20

105,59
106,90
112,70
110,53
103,37

106,01
106,02
112,96
110,75
102,23

107,65
104,64
113,29
111,16
101,07

107,15
106,28
114,45
111,82
101,98

8186,08 8252,50 8510,82 8565,76 8841,99 8955,24 9103,77 9351,74 9819,22 9937,50
131,78
130,69
129,64
134,41
135,89
136,53
135,90
131,92
135,21
136,92
13736,25 14172,57 14385,38 13981,96 14563,53 15061,34 15357,98 15558,74 15748,79 15651,87
1660,56 1711,30 1738,65 1690,90 1762,52 1821,24 1900,29 1928,47 1957,71 1947,38
416,85
421,14
422,72
440,19
462,95
476,31
463,37
474,11
485,26
486,67
16801,19 17216,05 17856,67 19062,25 18911,25 18226,82 18517,18 18359,86 19266,21 19982,44

116
BNG TNH T GI THC A PHNG THEO QU - K GC: QU 1 -1999 (tt)
Xut khu
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
France
Gremany
TC
Nhp khu
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
France
Gremany
Tng cng
T trng
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
France
Gremany
TC

Q3 2006

Q4 2006

Q1 2007

Q2 2007

Q3 2007

Q4 2007

Q1 2008

Q2 2008

Q3 2008

Q4 2008

530,22
1393,47
2419,62
880,40
272,44
174,82
346,20
6017,17

533,22
1431,56
1446,57
983,17
268,30
263,49
440,14
5366,46

487,29
1332,12
2199,07
760,41
249,28
255,64
574,68
5858,49

491,75
1301,49
2364,06
791,39
266,94
171,97
330,64
5718,23

597,69
1507,56
2808,68
819,18
313,98
190,78
424,39
6662,27

625,26
1928,63
2717,29
985,72
309,20
266,02
525,39
7357,50

523,97
1971,46
2467,52
928,39
269,83
231,35
499,85
6892,37

840,89
2273,29
2960,84
1113,86
401,09
270,87
498,01
8358,85

867,24
2245,52
3363,46
1455,58
414,87
208,31
496,08
9051,06

427,63
2047,67
3076,69
1037,84
315,60
260,31
579,48
7745,21

2391,245
1842,069
274,433
2864,976
1893,244
174,4029
356,2346
9796,605

1491,409
1017,961
263,218
1661,348
1038,413
72,29427
202,0308
5746,675

2002,648
1274,153
330,251
3548,048
1888,672
517,8379
394,5654
9956,176

1501,365
1258,61
342,7243
1769,252
1157,608
98,92751
229,6812
6358,169

1820,764
1653,584
428,3481
2992,598
1659,457
271,4105
328,6363
9154,796

2283,823
1991,353
598,3766
4192,103
2210,863
267,1241
355,6171
11899,26

2546,494
1962,807
578,2482
4229,472
2107,818
208,737
389,569
12023,15

2837,871
2202,395
752,8169
4533,88
2387,957
175,1686
386,4262
13276,51

2415,22
2080,18
673,226
3533,153
2177,514
223,5348
440,2134
11543,04

1592,948
1995,28
630,9967
3355,621
1689,347
222,0051
263,7975
9749,995

0,185
0,205
0,170
0,237
0,137
0,022
0,044
1,000

0,182
0,220
0,154
0,238
0,118
0,030
0,058
1,000

0,157
0,165
0,160
0,272
0,135
0,049
0,061
1,000

0,165
0,212
0,224
0,212
0,118
0,022
0,046
1,000

0,153
0,200
0,205
0,241
0,125
0,029
0,048
1,000

0,151
0,204
0,172
0,269
0,131
0,028
0,046
1,000

0,162
0,208
0,161
0,273
0,126
0,023
0,047
1,000

0,170
0,207
0,172
0,261
0,129
0,021
0,041
1,000

0,159
0,210
0,196
0,242
0,126
0,021
0,045
1,000

0,115
0,231
0,212
0,251
0,115
0,028
0,048
1,000

117
Ngoi t -VND
10230,18
Singapore
139,23
Japan
16013,69
US
1993,10
China
502,20
Taiwan
20577,43
France
20577,43
Gremany
T gi danh ngha
127,47
Singapore
120,55
Japan
115,44
US
118,71
China
119,63
Taiwan
137,79
France
137,79
Gremany
CPI
134,59
Vietnam
104,34
Singapore
100,27
Japan
100,56
US
107,97
China
104,75
Taiwan
100,13
France
100,26
Gremany
CPI iu chnh
130,23
Vietnam
105,98
Singapore
97,76
Japan
123,59
US

10550,00
136,00
16071,00
2138,89
511,91
21234,00
21234,00

10654,00
137,00
16019,64
2162,95
504,60
21501,00
21501,00

10616,00
132,00
16069,49
2163,47
500,91
21836,00
21836,00

10895,00
140,00
16182,11
2177,51
500,08
22944,00
22944,00

11190,63
143,96
16061,94
2231,80
500,89
23784,54
23784,54

11825,23
163,78
15949,30
2342,12
539,83
25715,17
25715,17

12505,80
159,95
16270,60
2495,69
562,40
26896,67
26896,67

11676,20
160,07
16672,75
2469,46
525,16
24007,37
24007,37

12279,10
195,66
16904,18
2596,05
539,80
25000,88
25000,88

131,45
117,75
115,85
127,39
121,94
142,19
142,19

132,75
118,61
115,48
128,82
120,20
143,98
143,98

132,28
114,29
115,84
128,85
119,32
146,22
146,22

135,75
121,21
116,65
129,69
119,12
153,64
153,64

139,44
124,64
115,79
132,92
119,32
159,27
159,27

147,34
141,80
114,97
139,49
128,59
172,20
172,20

155,82
138,48
117,29
148,64
133,97
180,11
180,11

145,49
138,59
120,19
147,08
125,10
160,76
160,76

153,00
169,40
121,86
154,62
128,59
167,41
167,41

135,87
104,79
99,73
99,15
109,22
104,14
99,90
100,10

139,99
104,54
99,47
101,02
111,66
103,90
100,11
100,85

142,76
105,06
100,47
101,92
112,08
104,78
101,04
100,78

146,14
107,21
100,20
100,28
114,55
106,28
100,22
100,55

150,36
109,09
100,40
100,71
116,46
108,82
100,95
100,83

162,95
111,46
99,90
101,14
120,64
107,62
100,71
100,73

177,72
112,95
100,86
102,20
120,79
109,16
101,39
100,76

186,71
114,24
100,98
101,16
120,58
111,08
100,17
100,72

185,79
114,99
99,29
97,17
119,40
110,85
99,49
99,44

131,47
106,44
97,50
122,54

135,45
106,18
96,99
123,79

138,13
106,71
97,44
126,16

141,41
108,90
97,63
126,51

145,49
110,81
98,02
127,41

157,67
113,21
97,93
128,86

171,96
114,73
98,77
131,69

180,66
116,04
99,74
133,22

179,78
116,80
99,03
129,45

118
China
Taiwan
France
Gremany
REER
T gi quy i
theo REER
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
France

106,93
106,53
114,60
112,11
100,78

108,17
105,92
114,48
112,22
102,50

110,59
105,67
114,61
113,17
101,92

111,00
106,56
115,80
114,06
98,83

113,45
108,08
116,05
114,68
100,12

115,34
110,67
117,15
115,63
100,15

119,48
109,45
117,98
116,48
99,64

119,62
111,02
119,63
117,36
95,30

119,42
112,97
119,83
118,20
88,75

118,25
112,73
119,22
117,54
94,76

10151,14 10292,91 10453,09 10741,16 10882,02 11173,66 11867,41 13122,83 13155,60 12958,45
138,15
132,69
134,42
133,56
139,83
143,74
164,36
167,84
180,35
206,49
15889,97 15679,37 15717,54 16258,95 16162,83 16037,59 16006,19 17073,39 18785,23 17839,43
1977,70 2086,77 2122,16 2188,98 2174,91 2228,42 2350,47 2618,83 2782,35 2739,68
498,32
499,43
495,08
506,81
499,48
500,13
541,75
590,15
591,70
569,66
20418,45 20716,56 21095,54 22093,44 22916,66 23748,48 25806,90 28223,75 27049,16 26384,08

119
Bng 2.3d

BNG TNH T GI THC A PHNG THEO QU - K GC: QU 1 - 2000


Q1 2000

Xut khu
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
TC
Nhp khu
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
Tng cng
T trng
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
TC
Ngoi t -VND
Singapore

Q2 2000 Q3 2000 Q4 2000 Q1 2001 Q2 2001 Q3 2001 Q4 2001 Q1 2002

Q2 2002

Q3 2002

Q4 2002

232,00
552,00
189,90
228,00
155,00
89,60
177,00
1623,50

204,00
624,00
180,20
582,40
208,00
132,40
121,50
2052,50

243,00
723,00
223,10
212,60
188,00
65,00
224,50
1879,20

207,00
723,00
228,10
511,00
205,00
105,00
207,00
2186,10

281,00
576,00
164,90
350,00
173,00
84,00
180,00
1808,90

283,00
674,00
263,30
444,00
199,00
126,00
173,00
2162,30

274,00
711,00
311,80
374,00
213,00
116,00
160,00
2159,80

105,00
452,00
313,20
142,00
156,00
235,50
401,30
1805,00

215,00
552,20
279,50
276,00
198,00
97,00
186,00
1803,70

244,00
477,80
512,50
378,00
183,00
123,00
160,00
2078,30

612,20
645,00
779,20
452,00
221,00
87,00
175,00
2971,40

198,40
571,10
823,60
747,00
641,00
186,00
315,00
3482,10

598,00
501,00
111,10
241,00
406,00
91,00
54,00
2002,10

963,00
700,00
92,50
281,00
486,00
56,00
48,00
2626,50

500,00
390,00
78,90
376,00
473,00
58,00
86,00
1961,90

699,00
660,00
85,00
525,00
531,00
86,00
107,00
2693,00

644,00
490,00
89,60
303,00
425,00
67,00
67,00
2085,60

367,60
792,00
133,40
402,00
533,40
90,00
98,40
2416,80

747,40
351,00
102,40
378,00
497,60
94,00
122,60
2293,00

556,70
321,50
135,00
764,40
648,00
162,00
184,00
2771,50

561,00
553,00
112,40
342,70
504,00
57,00
65,00
2195,10

723,00
581,00
124,60
504,30
617,00
141,00
158,00
2848,90

617,00
635,00
127,30
510,00
620,00
103,00
157,00
2769,30

388,70
518,40
215,70
701,10
567,00
94,00
136,00
2620,90

0,23
0,29
0,08
0,13
0,15
0,05
0,06
1,00

0,25
0,28
0,06
0,18
0,15
0,04
0,04
1,00

0,19
0,29
0,08
0,15
0,17
0,03
0,08
1,00

0,19
0,28
0,06
0,21
0,15
0,04
0,06
1,00

0,24
0,27
0,07
0,17
0,15
0,04
0,06
1,00

0,14
0,32
0,09
0,18
0,16
0,05
0,06
1,00

0,23
0,24
0,09
0,17
0,16
0,05
0,06
1,00

0,14
0,17
0,10
0,20
0,18
0,09
0,13
1,00

0,19
0,28
0,10
0,15
0,18
0,04
0,06
1,00

0,20
0,21
0,13
0,18
0,16
0,05
0,06
1,00

0,21
0,22
0,16
0,17
0,15
0,03
0,06
1,00

0,10
0,18
0,17
0,24
0,20
0,05
0,07
1,00

8180,80

8144,50

8164,80

8382,30

8078,30

8153,50

8499,80

8149,10

8276,80

8682,90

8636,50

8870,10

120
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
NER
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
CPI
Vietnam
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
CPI iu
chnh
Vietnam
Singapore
Japan
US
China
Taiwan

132,80
133,60
131,80
126,30
116,70
119,70
125,80
114,40
114,50
128,30
126,30
128,50
14053,42 14074,24 14118,15 14421,37 14547,89 14642,92 14963,62 15046,56 15130,49 15237,50 15320,74 15373,67
1698,60 1701,50 1716,80 1753,40 1757,10 1793,60 1812,70 1822,40 1842,40 1851,00 1854,10 1860,90
458,10
457,20
455,70
438,70
446,30
433,20
433,80
434,80
435,50
450,80
443,70
442,00
13433,50 13459,70 12459,50 13505,20 12846,10 12588,60 13699,20 13293,50 13304,10 15282,80 15132,10 16153,10
13433,50 13459,70 12459,50 13505,20 12846,10 12588,60 13699,20 13293,50 13304,10 15282,80 15132,10 16153,10
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00

99,56
100,60
100,15
100,17
99,80
100,20
100,20

99,80
99,25
100,46
101,07
99,48
92,75
92,75

102,46
95,11
102,62
103,23
95,77
100,53
100,53

98,75
87,88
103,52
103,44
97,42
95,63
95,63

99,67
90,14
104,19
105,59
94,56
93,71
93,71

103,90
94,73
106,48
106,72
94,70
101,98
101,98

99,61
86,14
107,07
107,29
94,91
98,96
98,96

101,17
86,22
107,66
108,47
95,07
99,04
99,04

106,14
96,61
108,43
108,97
98,41
113,77
113,77

105,57
95,11
109,02
109,15
96,86
112,64
112,64

108,43
96,76
109,39
109,55
96,49
120,24
120,24

101,57
99,57
99,32
100,99
101,07
99,16
100,56
100,65

100,01
99,42
100,29
101,06
99,35
99,69
100,56
100,14

98,89
100,27
99,71
100,80
99,10
99,93
100,33
100,61

99,53
100,74
99,84
100,54
100,47
101,21
100,42
100,32

100,17
101,27
99,71
100,96
101,75
99,74
99,97
100,61

99,20
101,12
99,93
101,04
100,91
99,71
101,30
100,92

99,14
101,12
99,74
100,13
99,89
99,94
100,10
100,21

99,76
100,54
99,64
99,72
100,34
100,58
100,06
99,89

102,74
100,40
99,31
100,36
101,14
99,65
100,67
100,95

103,21
100,69
100,43
101,09
99,83
99,73
100,79
100,21

103,40
100,69
99,83
100,43
99,13
99,73
100,22
100,10

104,18
100,70
99,90
100,31
99,70
100,06
100,44
99,93

100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00

98,46
99,85
100,98
100,07
98,29
100,53

97,37
100,71
100,39
99,81
98,05
100,78

98,00
101,17
100,52
99,55
99,40
102,06

98,63
101,71
100,39
99,97
100,66
100,58

97,67
101,56
100,62
100,05
99,83
100,55

97,61
101,56
100,42
99,15
98,83
100,79

98,22
100,97
100,32
98,74
99,27
101,43

101,15
100,83
99,99
99,37
100,06
100,49

101,62
101,13
101,12
100,10
98,77
100,57

101,81
101,13
100,52
99,44
98,07
100,57

102,58
101,13
100,58
99,33
98,64
100,91

121
france
gremany
RER
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
REER

100,00
100,00

100,00
99,49

99,77
99,96

99,86
99,67

99,41
99,95

100,73
100,27

99,54
99,56

99,51
99,24

100,11
100,29

100,23
99,56

99,66
99,45

99,88
99,28

100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00

100,96
103,17
101,78
100,00
101,90
101,75
101,24
101,64

103,23
102,33
102,98
101,78
102,96
95,03
95,22
101,77

105,78
97,55
104,25
104,71
99,74
102,45
102,25
101,85

101,83
89,44
104,92
105,58
99,36
96,38
96,91
98,37

103,63
92,86
106,74
107,93
97,35
96,65
96,20
99,47

108,10
97,45
108,15
108,04
97,77
103,99
104,01
103,45

102,41
87,99
107,64
108,44
98,02
100,25
99,99
100,41

100,86
85,23
105,77
107,30
94,44
98,02
98,20
96,61

105,63
96,14
106,80
105,91
97,39
112,21
111,46
103,18

104,86
93,90
106,48
105,15
95,68
110,27
110,04
101,85

106,90
94,88
105,93
105,35
94,92
117,08
116,38
103,02

T gi quy i
theo REER
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
France

8180,80 8013,31 8022,90 8229,84 8212,29 8196,79 8216,01 8115,66 8567,02 8415,00 8479,25 8610,19
132,80
131,45
129,51
124,00
118,64
120,34
121,60
113,93
118,51
124,34
124,00
124,73
14053,42 13847,54 13872,78 14159,06 14789,19 14720,66 14464,01 14984,82 15661,03 14767,36 15041,78 14923,19
1698,60 1674,09 1686,96 1721,51 1786,24 1803,12 1752,18 1814,92 1907,00 1793,89 1820,34 1806,37
458,10
449,84
447,78
430,72
453,70
435,50
419,32
433,02
450,77
436,89
435,62
429,05
13433,50 13242,90 12242,96 13259,56 13059,17 12655,44 13241,81 13238,96 13770,60 14811,26 14856,57 15679,78

122
BNG TNH T GI THC A PHNG THEO QU - K GC: QU 1 - 2000 (tt)
Q1 2003
Xut khu
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
TC
Nhp khu
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
Tng cng
T trng
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
TC
Ngoi t -VND
Singapore

Q2 2003

Q3 2003

Q4 2003

Q1 2004

Q2 2004

Q3 2004

Q4 2004

Q1 2005

Q2 2005

Q3 2005

Q4 2005

252,00
898,00
1046,80
326,00
155,00
101,00
200,00
2978,80

218,00
1133,00
1195,50
388,00
168,00
151,00
206,00
3459,50

301,00
59,00
1379,50
424,00
202,00
102,00
195,00
2662,50

253,00
819,00
933,10
610,00
224,00
142,00
254,00
3235,10

281,93
702,08
964,60
567,54
174,02
128,47
27,68
2846,33

313,16
796,78
1238,44
708,25
239,65
153,98
515,59
3965,84

402,03
991,94
1476,02
649,92
248,66
108,57
234,97
4112,13

372,89
1011,56
1313,26
809,79
243,53
165,97
287,95
4204,96

313,84
935,90
1134,56
608,24
197,92
132,85
258,36
3581,65

433,12
1097,14
1398,96
651,14
215,66
160,99
237,10
4194,10

529,30
1173,04
1760,76
803,89
263,29
143,13
260,30
4933,70

532,28
1205,11
1636,33
897,74
259,28
215,73
330,94
5077,41

689,00
621,00
165,20
684,00
621,00
89,00
141,00
3010,20

948,00
1131,00
505,40
1109,00
974,00
126,00
192,00
4985,40

433,00
465,00
491,90
451,00
453,00
164,00
71,00
2528,90

808,00
777,00
161,90
878,00
868,00
113,00
206,00
3811,90

828,38
724,76
158,75
837,55
700,35
73,28
133,97
3457,04

836,71
820,51
179,02
1043,82
1011,46
91,76
166,82
4150,10

963,40
920,85
562,99
1061,97
918,68
269,93
155,16
4852,98

989,97
1086,49
226,64
1513,11
1067,51
182,01
238,39
5304,13

654,01
701,20
141,49
944,92
670,10
61,53
123,41
3296,67

922,44
794,14
167,93
1222,96
908,47
110,23
117,43
4243,60

1846,45
1728,14
355,42
2432,29
1835,57
211,77
280,84
8690,48

1060,02
850,85
198,54
1299,50
889,84
64,36
141,09
4504,21

0,16
0,25
0,20
0,17
0,13
0,03
0,06
1,00

0,14
0,27
0,20
0,18
0,14
0,03
0,05
1,00

0,14
0,10
0,36
0,17
0,13
0,05
0,05
1,00

0,15
0,23
0,16
0,21
0,15
0,04
0,07
1,00

0,18
0,23
0,18
0,22
0,14
0,03
0,03
1,00

0,14
0,20
0,17
0,22
0,15
0,03
0,08
1,00

0,15
0,21
0,23
0,19
0,13
0,04
0,04
1,00

0,14
0,22
0,16
0,24
0,14
0,04
0,06
1,00

0,14
0,24
0,19
0,23
0,13
0,03
0,06
1,00

0,16
0,22
0,19
0,22
0,13
0,03
0,04
1,00

0,17
0,21
0,16
0,24
0,15
0,03
0,04
1,00

0,17
0,21
0,19
0,23
0,12
0,03
0,05
1,00

8746,60

8822,80

9000,30

9199,20

9365,10

9160,99

9318,07

9656,63

9590,86

9420,75

9410,34

9560,15

123
128,50
129,30
139,90
146,09
150,76
145,07
141,94
151,53
147,40
143,63
140,48
Japan
15428,67 15467,28 15520,01 15616,50 15714,63 15732,78 15749,83 15762,59 15796,99 15844,26 15875,16
US
1865,70 1872,40 1879,50 1890,37 1899,72 1899,69 1903,56 1906,24 1911,80 1915,91 1964,29
China
444,70
447,60
457,60
454,59
476,89
467,50
462,82
496,25
502,16
501,07
478,98
Taiwan
16825,10 17710,70 18126,90 19760,89 19221,01 19111,30 19550,37 21489,87 20512,93 19174,29 19140,76
france
16825,10 17710,70 18126,90 19760,89 19221,01 19111,30 19550,37 21489,87 20512,93 19174,29 19140,76
gremany
NER
106,92
107,85
110,02
112,45
114,48
111,98
113,90
118,04
117,24
115,16
115,03
Singapore
96,76
97,36
105,35
110,01
113,52
109,24
106,88
114,10
110,99
108,16
105,78
Japan
109,79
110,06
110,44
111,12
111,82
111,95
112,07
112,16
112,41
112,74
112,96
US
109,84
110,23
110,65
111,29
111,84
111,84
112,07
112,22
112,55
112,79
115,64
China
97,07
97,71
99,89
99,23
104,10
102,05
101,03
108,33
109,62
109,38
104,56
Taiwan
125,25
131,84
134,94
147,10
143,08
142,27
145,53
159,97
152,70
142,73
142,49
france
125,25
131,84
134,94
147,10
143,08
142,27
145,53
159,97
152,70
142,73
142,49
gremany
CPI
106,67
106,82
106,33
106,86
111,19
114,44
116,65
117,43
121,27
123,67
125,44
Vietnam
101,08
100,84
101,17
101,35
102,32
102,75
103,09
103,03
102,59
102,81
103,57
Singapore
99,60
100,43
99,83
99,83
99,77
100,27
100,03
100,43
99,30
100,13
99,83
Japan
101,01
100,36
100,49
100,02
100,90
101,43
100,35
100,60
100,63
101,34
101,22
US
101,64
100,49
99,95
102,36
104,45
104,91
105,22
105,60
107,41
106,73
106,62
China
99,44
99,62
99,14
99,87
99,95
100,81
102,01
101,72
101,52
102,94
105,11
Taiwan
100,91
100,34
100,25
100,68
100,52
100,91
100,15
100,48
100,15
100,90
100,36
france
100,90
99,90
100,31
100,03
100,76
100,72
100,30
100,24
100,37
100,34
100,74
gremany
CPI iu chnh
105,03
105,17
104,69
105,21
109,48
112,68
114,85
115,62
119,40
121,76
123,50
Vietnam
101,51
101,28
101,60
101,79
102,76
103,20
103,54
103,48
103,03
103,26
104,02
Singapore
100,28
101,12
100,52
100,52
100,45
100,95
100,72
101,12
99,99
100,82
100,52
Japan
100,02
99,38
99,50
99,04
99,91
100,44
99,37
99,61
99,64
100,34
100,22
US
100,56
99,43
98,89
101,27
103,34
103,80
104,10
104,47
106,27
105,60
105,48
China
100,28
100,46
99,97
100,72
100,79
101,66
102,87
102,58
102,38
103,81
105,99
Taiwan
100,34
99,78
99,69
100,12
99,96
100,35
99,59
99,92
99,59
100,34
99,80
france
100,25
99,25
99,66
99,38
100,10
100,06
99,65
99,58
99,72
99,68
100,08
gremany

134,86
15905,49
1971,45
484,68
18769,03
18769,03
116,86
101,55
113,18
116,06
105,80
139,72
139,72
127,30
104,17
100,00
100,51
107,04
104,24
100,24
100,20
125,34
104,62
100,68
99,52
105,90
105,12
99,68
99,55

124
RER
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
REER

103,34
92,39
104,55
105,16
92,68
119,66
119,55
101,18

103,86
93,61
104,00
104,21
93,33
125,08
124,41
101,44

106,77
101,14
104,96
104,52
95,39
128,49
128,45
105,96

108,79
105,10
104,60
107,13
94,99
139,98
138,96
107,91

107,45
104,16
102,05
105,57
95,84
130,64
130,83
105,05

102,56
97,88
99,79
103,03
92,08
126,70
126,34
102,36

102,69
93,73
96,97
101,58
90,49
126,20
126,28
99,69

105,64
99,79
96,63
101,40
96,10
138,25
137,78
103,51

101,17
92,95
93,81
100,17
93,99
127,37
127,53
98,92

97,66
89,55
92,91
97,82
93,25
117,62
116,85
95,86

96,88
86,09
91,67
98,77
89,74
115,14
115,46
94,34

97,55
81,58
89,87
98,07
88,74
111,11
110,97
92,77

8644,96 8697,41 8494,25 8524,68 8914,48 8949,90 9346,76 9328,95 9695,64 9827,92 9975,25
127,01
127,46
132,03
135,38
143,50
141,73
142,37
146,39
149,01
149,84
148,91
15249,39 15247,46 14647,37 14471,45 14958,49 15370,26 15798,32 15227,71 15969,58 16529,06 16828,17
1844,02 1845,79 1773,82 1751,76 1808,31 1855,92 1909,42 1841,56 1932,69 1998,71 2082,20
439,53
441,24
431,87
421,26
453,94
456,73
464,24
479,41
507,65
522,73
507,73
16629,59 17459,00 17107,69 18311,95 18296,16 18670,94 19610,56 20760,65 20737,04 20003,01 20289,80

10305,02
145,37
17144,74
2125,05
522,44
20231,40

T gi quy i
theo REER
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
France

125
BNG TNH T GI THC A PHNG THEO QU - K GC: QU 1 - 2000 (tt)
Q1 2006 Q2 2006 Q3 2006 Q4 2006 Q1 2007 Q2 2007 Q3 2007 Q4 2007 Q1 2008 Q2 2008 Q3 2008 Q4 2008
Xut khu
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
TC
Nhp khu
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
Tng cng
T trng
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
TC
Ngoi t -VND

314,39 433,87 530,22 533,22 487,29 491,75 597,69 625,26 523,97 840,89 867,24
1111,76 1303,30 1393,47 1431,56 1332,12 1301,49 1507,56 1928,63 1971,46 2273,29 2245,52
1802,24 2176,67 2419,62 1446,57 2199,07 2364,06 2808,68 2717,29 2467,52 2960,84 3363,46
666,12 713,10 880,40 983,17 760,41 791,39 819,18 985,72 928,39 1113,86 1455,58
204,80 223,16 272,44 268,30 249,28 266,94 313,98 309,20 269,83 401,09 414,87
162,26 196,63 174,82 263,49 255,64 171,97 190,78 266,02 231,35 270,87 208,31
343,61 315,34 346,20 440,14 574,68 330,64 424,39 525,39 499,85 498,01 496,08
4605,18 5362,09 6017,17 5366,46 5858,49 5718,23 6662,27 7357,50 6892,37 8358,85 9051,06

427,63
2047,67
3076,69
1037,84
315,60
260,31
579,48
7745,21

1043,98
877,38
197,70
1284,91
838,89
70,34
181,42
4494,61

1347,27
964,68
251,65
1580,07
1054,35
104,07
174,82
5476,91

2391,25
1842,07
274,43
2864,98
1893,24
174,40
356,23
9796,60

1491,41
1017,96
263,22
1661,35
1038,41
72,29
202,03
5746,67

2002,65
1274,15
330,25
3548,05
1888,67
517,84
394,57
9956,18

1501,37
1258,61
342,72
1769,25
1157,61
98,93
229,68
6358,17

1820,76
1653,58
428,35
2992,60
1659,46
271,41
328,64
9154,80

2283,82
1991,35
598,38
4192,10
2210,86
267,12
355,62
11899,26

2546,49
1962,81
578,25
4229,47
2107,82
208,74
389,57
12023,15

2837,87
2202,39
752,82
4533,88
2387,96
175,17
386,43
13276,51

2415,22
2080,18
673,23
3533,15
2177,51
223,53
440,21
11543,04

1592,95
1995,28
631,00
3355,62
1689,35
222,01
263,80
9750,00

0,15
0,22
0,22
0,21
0,11
0,03
0,06

0,16
0,21
0,22
0,21
0,12
0,03
0,05

0,18
0,20
0,17
0,24
0,14
0,02
0,04

0,18
0,22
0,15
0,24
0,12
0,03
0,06

0,16
0,16
0,16
0,27
0,14
0,05
0,06

0,17
0,21
0,22
0,21
0,12
0,02
0,05

0,15
0,20
0,20
0,24
0,12
0,03
0,05

0,15
0,20
0,17
0,27
0,13
0,03
0,05

0,16
0,21
0,16
0,27
0,13
0,02
0,05

0,17
0,21
0,17
0,26
0,13
0,02
0,04

0,16
0,21
0,20
0,24
0,13
0,02
0,05

1,00

1,00

1,00

1,00

1,00

1,00

1,00

1,00

1,00

1,00

1,00

0,12
0,23
0,21
0,25
0,11
0,03
0,05
1,00

126
9924,22 10133,85 10230,18 10550,00
Singapore
136,66 139,63 139,23 136,00
Japan
15917,20 15961,13 16013,69 16071,00
US
1978,64 1985,86 1993,10 2138,89
China
490,45 496,29 502,20 511,91
Taiwan
19472,22 20377,26 20577,43 21234,00
france
19472,22 20377,26 20577,43 21234,00
gremany
NER
121,31 123,87 125,05 128,96
Singapore
102,91 105,14 104,84 102,41
Japan
113,26 113,57 113,95 114,36
US
116,49 116,91 117,34 125,92
China
107,06 108,34 109,63 111,75
Taiwan
144,95 151,69 153,18 158,07
france
144,95 151,69 153,18 158,07
gremany
CPI
131,34 132,89 134,59 135,87
Vietnam
103,99 104,04 104,34 104,79
Singapore
99,90 100,43 100,27
99,73
Japan
100,54 101,69 100,56
99,15
US
108,69 108,19 107,97 109,22
China
102,89 104,50 104,75 104,14
Taiwan
100,29 101,02 100,13
99,90
france
100,36 100,59 100,26 100,10
gremany
CPI iu chnh
129,31 130,84 132,51 133,78
Vietnam
104,44 104,49 104,79 105,24
Singapore
100,58 101,12 100,95 100,42
Japan
99,55 100,69
99,57
98,18
US
107,54 107,04 106,82 108,06
China
103,76 105,38 105,63 105,02
Taiwan

10654,00
137,00
16019,64
2162,95
504,60
21501,00
21501,00

10616,00
132,00
16069,49
2163,47
500,91
21836,00
21836,00

10895,00
140,00
16182,11
2177,51
500,08
22944,00
22944,00

11190,63
143,96
16061,94
2231,80
500,89
23784,54
23784,54

11825,23
163,78
15949,30
2342,12
539,83
25715,17
25715,17

12505,80
159,95
16270,60
2495,69
562,40
26896,67
26896,67

11676,20
160,07
16672,75
2469,46
525,16
24007,37
24007,37

12279,10
195,66
16904,18
2596,05
539,80
25000,88
25000,88

130,23
103,16
113,99
127,34
110,15
160,06
160,06

129,77
99,40
114,35
127,37
109,34
162,55
162,55

133,18
105,42
115,15
128,19
109,16
170,80
170,80

136,79
108,40
114,29
131,39
109,34
177,05
177,05

144,55
123,33
113,49
137,89
117,84
191,43
191,43

152,87
120,44
115,78
146,93
122,77
200,22
200,22

142,73
120,53
118,64
145,38
114,64
178,71
178,71

150,10
147,33
120,29
152,83
117,83
186,11
186,11

139,99
104,54
99,47
101,02
111,66
103,90
100,11
100,85

142,76
105,06
100,47
101,92
112,08
104,78
101,04
100,78

146,14
107,21
100,20
100,28
114,55
106,28
100,22
100,55

150,36
109,09
100,40
100,71
116,46
108,82
100,95
100,83

162,95
111,46
99,90
101,14
120,64
107,62
100,71
100,73

177,72
112,95
100,86
102,20
120,79
109,16
101,39
100,76

186,71
114,24
100,98
101,16
120,58
111,08
100,17
100,72

185,79
114,99
99,29
97,17
119,40
110,85
99,49
99,44

137,83
104,99
100,15
100,03
110,48
104,78

140,56
105,51
101,16
100,92
110,89
105,66

143,89
107,67
100,89
99,29
113,34
107,17

148,04
109,57
101,09
99,72
115,22
109,73

160,44
111,94
100,59
100,14
119,36
108,53

174,98
113,44
101,55
101,19
119,50
110,08

183,83
114,73
101,68
100,17
119,30
112,02

182,93
115,49
99,97
96,22
118,13
111,78

127
france
gremany
RER
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
france
gremany
REER

99,73
99,71

100,46
99,94

99,57
99,61

99,34
99,45

99,55
100,19

100,48
100,12

99,66
99,89

100,39
100,18

100,15
100,07

100,83
100,10

99,61
100,06

98,94
98,79

97,97
80,04
87,20
96,87
85,90
111,79
111,77
91,21

98,93
81,26
87,41
95,64
87,26
116,47
115,86
91,83

98,89
79,87
85,63
94,59
87,39
115,10
115,15
91,23

101,46
76,87
83,92
101,71
87,73
117,38
117,51
93,20

99,20
74,96
82,73
102,07
83,74
115,61
116,35
93,12

97,41
71,54
82,10
100,49
82,20
116,20
115,79
88,63

99,66
73,91
79,46
100,97
81,31
118,29
118,57
89,85

101,24
74,02
76,99
102,27
81,05
120,06
119,81
90,53

100,86
77,32
70,84
102,58
79,72
119,49
119,40
90,25

99,11
69,90
66,96
100,34
77,24
115,37
114,54
86,02

89,08
66,67
64,65
94,35
69,86
96,84
97,28
78,98

94,76
80,51
63,27
98,70
72,01
100,66
100,51
83,62

10880,09
149,82
17450,29
2169,22
537,69
21347,72

11035,22
152,05
17380,82
2162,49
540,43
22189,75

11214,07
152,62
17553,82
2184,79
550,50
22556,48

11320,32
145,93
17244,44
2295,06
549,29
22784,42

11441,51
147,13
17203,76
2322,83
541,89
23090,29

11978,45
148,94
18131,85
2441,13
565,19
24638,43

12125,58
155,81
18009,86
2423,46
556,56
25535,49

12361,52
159,02
17742,52
2465,32
553,30
26273,14

13103,30
181,48
17673,10
2595,26
598,17
28494,46

14538,91
185,95
18915,77
2901,42
653,83
31269,34

14784,47
202,68
21111,13
3126,84
664,96
30398,26

14685,21
234,00
20216,59
3104,75
645,57
29899,85

T gi quy i
theo REER
Singapore
Japan
US
China
Taiwan
France

128

Bng 2.4: Kt qu hi quy xut khu theo t gi VND/USD


Dependent Variable: EX
Method: Least Squares
Date: 03/31/09 Time: 19:30
Sample: 1999:1 2008:4
Included observations: 40
Variable

Coefficient

C
RATE

-55710,32
4,079942

R-squared
Adjusted R-squared
S.E. of regression
Sum squared resid
Log likelihood
Durbin-Watson stat

0,688954
0,680769
2271,25
1,96E+08
-364,8551
0,172436

Std. Error
6848,803
0,444712

t-Statistic

Prob.

-8,13431
9,17434

Mean dependent var


S.D. dependent var
Akaike info criterion
Schwarz criterion
F-statistic
Prob(F-statistic)

0
0
7036,5
4019,873
18,34276
18,4272
84,16852
0

Bng 2.5: Kt qu hi quy nhp khu theo t gi VND/USD


Dependent Variable: IM
Method: Least Squares
Date: 03/31/09 Time: 19:31
Sample: 1999:1 2008:4
Included observations: 40
Variable

Coefficient

C
RATE

-72434,37
5,232647

R-squared
Adjusted R-squared
S.E. of regression
Sum squared resid
Log likelihood
Durbin-Watson stat

0,616383
0,606288
3420,101
4,44E+08
-381,2287
0,278132

Std. Error
10313
0,6697

(-8,13431)

4,0799*RATE (2.1)
(9,17434)

-7,023539
7,813909

Mean dependent var


S.D. dependent var
Akaike info criterion
Schwarz criterion
F-statistic
Prob(F-statistic)

Kt qu v m hnh hi quy nh sau:


EX = 55710

t-Statistic

Prob.
0
0
8040,3
5450,667
19,16143
19,24588
61,05718
0

129

R2 = 0,688954
IM = 72434

(-7,0235)

5,2326*RATE (2.2)
(7,8139)

R2 = 0,6063
Bng 2.6a: Kt qu hi quy t s xut trn nhp khu theo t gi thc song
VND/USD v ch s GDP.
Dependent Variable: LNEXM
Method: Least Squares
Date: 04/15/09 Time: 20:30
Sample(adjusted): 2000:1 2008:3
Included observations: 35 after adjusting endpoints
Variable

Coefficient

Std. Error

C
LNGDPUS
LNGDPVN
LNRERUS

41.69391
-0.34015
-8.15087
0.557508

R-squared
Adjusted R-squared
S.E. of regression
Sum squared resid
Log likelihood
Durbin-Watson stat

0.318082
0.25209
0.178864
0.991764
12.70047
2.157452

32.17557
6.428596
3.642943
0.222183

t-Statistic

Prob.

1.295825
-0.052911
-2.237441
2.509232

0.2046
0.9581
0.0326
0.0175

Mean dependent var


S.D. dependent var
Akaike info criterion
Schwarz criterion
F-statistic
Prob(F-statistic)

4.531902
0.206823
-0.49717
-0.31942
4.82001
0.00721

Kt qu v m hnh hi quy nh sau:


lnEXMt = 41,6939 - 0,3402lnGDPust-1 - 8,1509lnGDPvnt-1 + 0,5575lnRERus (2.3a)
(1,2958) (-0,0529)

(-2,2374)

(2,5092)

R2 = 0,3181
M hnh gii hn:
Ln(EXM)t = 0 + 2ln(GDPvn t-1) + 3lnRERus t-1 + t
Bng 2.6b: Kt qu m hnh hi quy gii hn.
Dependent Variable: LNEXM
Method: Least Squares
Date: 04/15/09 Time: 16:28
Sample(adjusted): 2000:1 2008:3
Included observations: 35 after adjusting endpoints

(2.3b)

130

Variable

Coefficient

C
LNRERUS
LNGDPVN

Std. Error

40,2525
0,556199
-8,176725

R-squared
Adjusted R-squared
S.E. of regression
Sum squared resid
Log likelihood
Durbin-Watson stat

t-Statistic

16,85237
0,217332
3,55333

0,318021
0,275397
0,176055
0,991853
12,69889
2,148528

Prob.

2,388537
2,559212
-2,30114

Mean dependent var


S.D. dependent var
Akaike info criterion
Schwarz criterion
F-statistic
Prob(F-statistic)

0,023
0,0154
0,028
4,531902
0,206823
-0,554222
-0,420907
7,461122
0,002189

Ln(EXM)t = 40,2525 - 8,1767ln(GDPvn)t-1 + 0,5562ln(RERus) t-1 (2.3b)


(2,3885) (-2,30114)

(2,5592)

R2 = 0,3180
Bng 2.7a: Kt qu hi quy t s xut khu trn nhp khu theo ch s GDP v
REER
M hnh ban u
Dependent Variable: LNEXM
Method: Least Squares
Date: 04/14/09 Time: 12:27
Sample: 2000:1 2008:4
Included observations: 36
Variable

Coefficient

C
LNGDPW
LNGDPVN
LNREER

Std. Error

16,59485
-4,763127
0,109454
1,077866

R-squared
Adjusted R-squared
S.E. of regression
Sum squared resid
Log likelihood
Durbin-Watson stat

0,313252
0,248869
0,17664
0,99845
13,44947
2,143505

15,49755
1,899706
3,765524
0,415952

t-Statistic
1,070805
-2,507297
0,029067
2,591322

Mean dependent var


S.D. dependent var
Akaike info criterion
Schwarz criterion
F-statistic
Prob(F-statistic)

Prob.
0,2923
0,0174
0,977
0,0143
-0,07261
0,203812
-0,52497
-0,349024
4,865463
0,006714

lnEXMt = 16,5949 - 4,7631lnGDPw - 0,1095lnGDPvn + 1,0779lnREER 2.4a)


(1,0708)
R2 = 0,3132

(-2,5073)

(0,1095)

(2,5913)

131

Cn c vo mc ngha thng k t tc gi loi bin GDPvn (prob=0,977)


do khng c ngha ra khi m hnh. Nh vy m hnh hi quy gii hn c xem
xt tip theo s l:
M hnh gii hn:
Ln(EXM)t = 0 + 1lnGDPw t + 3lnREER t + t (2.4b)
Bng 2.7b: Kt qu m hnh hi quy gii hn
Dependent Variable: LNEXM
Method: Least Squares
Date: 06/14/08 Time: 12:20
Sample: 2000:1 2008:4
Included observations: 36
Variable

Coefficient

C
LNGDPW
LNREER

Std. Error

16,98252
-4,736188
1,07769

R-squared
Adjusted R-squared
S.E. of regression
Sum squared resid
Log likelihood
Durbin-Watson stat

0,313233
0,271611
0,173945
0,998477
13,44899
2,144648

7,772375
1,632991
0,409564

t-Statistic
2,184985
-2,900315
2,631314

Mean dependent var


S.D. dependent var
Akaike info criterion
Schwarz criterion
F-statistic
Prob(F-statistic)

Prob.
0,0361
0,0066
0,0128
-0,07261
0,203812
-0,5805
-0,44854
7,525629
0,002029

Ln(EXM)t = 16,9825 - 4,7362GDPwt + 1,0777REER t (2.4b)


(2,184985)

(-2,9003)

(2,6313)

R2 = 0,3132
Bng 2.9: Kt qu hi quy REER theo chnh lch lm pht
Dependent Variable: REER
Method: Least Squares
Date: 03/31/09 Time: 18:11
Sample: 1999:1 2008:4
Included observations: 40
Variable

Coefficient

Std. Error

t-Statistic

Prob.

132

C
PW
PVN

20,02666
1,337543
-0,471191

R-squared
Adjusted R-squared
S.E. of regression
Sum squared resid
Log likelihood
Durbin-Watson stat

0,809834
0,799555
3,232011
386,4981
-102,1225
0,84554

12,18652
0,148433
0,03806
Mean dependent var
S.D. dependent var
Akaike info criterion
Schwarz criterion
F-statistic
Prob(F-statistic)

1,643345
9,011067
-12,38015

0,1088
0
0
105,282
7,21896
5,25613
5,38279
78,7834
0

Sau khi hi quy chui d liu t nm 1999 n 2008 theo qu (40 quan st), kt qu
v m hnh hi quy nh sau:
REER = 20,0267 +
(1,6433)
R2 = 0,8098

1,3375Pw - 0,4712Pvn (2.5)


(9,0111)

(-12,3801)

You might also like