HOCH NH DNG TIN

Hoch nh ngn sch vn (capital budgeting) l qu trnh hoch nh u t m dng tin pht sinh di hn mt nm. Chi ph s dng vn (Cost of capital) c nh ngha l chi ph phi tr cho vic s dng cc ngun vn ca mt doanh nghip. Chi ph ny tiu biu cho t sut sinh li mong i m doanh nghip phi t c t cc u t ca mnh v v vy chi ph s dng vn l mt ni dung quan trng trng qu trnh hoch nh ngn sch vn. Bn bc chnh trong qu trnh hoch nh ngn sch vn: (1) (2) Cc xut v d n u t D on dng tin

(3) Thm nh cc kh nng chn la; la chn cc mc chi ph s dng vn chit khu dng tin v chn cc d n thc hin (4) Xem xt thnh qu ca d n khi c thc hin v nh gi phn tch kt qu ca d n sau khi d n c thc hin I. 1. c lng dng tin ca d n u t Khi nim

Dng tin l bng d ton thu chi trong sut thi gian tui th ca d n, n bao gm nhng khon thc thu (dng tin vo) v thc chi (dng tin ra) ca d n tnh theo tng nm v c xc nh thi im cui nm. C th chia ra thnh cc loi nh sau:

 Dng tin ra (outflows): dng tin hnh thnh t cc khon chi qua cc nm cho d n. Thng thng, dng tin tp trung vo nm u ca d n nn thng gi l chi u t ban u nhng cng khng loi tr kh nng chi u t c th dn tri v pht sinh nhng nm tip theo. Mt khc nn nh rng dng tin ra khng ch c bao gm nhng chi ph lin quan u t ti sn c nh m cn k c chi u t ti sn lu ng d n c th i vo hot ng. Dng tin vo (inflows): dng tin hnh thnh t cc khon thu qua cc nm ca d n. Dng tin hnh thnh khi d n i vo hot ng v chm dt khi kt thc d n. Dng tin rng (net cash flows): dng tin hnh thnh t chnh lch hay n chnh l phn cn li sau khi chng ta ly dng tin vo tr dng tin ra.

Dng tin t do (free cash flows): dng tin hnh thnh t dng tin rng sau khi loi tr phn chi u t tng thm ti sn, k c ti sn c nh ln ti sn lu ng. Dng tin t do l dng tin xc nh sau cng v s dng xc nh cc ch tiu nh gi d n.

2.

Nguyn tc hoch nh dng tin

Dng tin nn c o lng trn c s tng thm: cn lu , khi khng c d n vn c dng tin ca cng ty. Do , khi xem xt d n chng ta ch xem xt s khc bit gia dng tin ca cng ty khi c d n v khi khng c d n. Ni khc i, trong phn tch d n chng ta ch ch n dng tin tng thm, tc ch xem xt chnh lch gia dng tin khi tng thm (dng tin ra) v li ch tng thm (dng tin vo). Nu hin gi li ch tng thm ln hn hin gi chi ph tng thm th d n ng c chp nhn. Dng tin nn c tnh ton trn c s sau thu: + V u t ban u cho mt d n i hi chi ph bng tin mt sau thu, nn thu nhp ca d n cng phi c tnh bng cng n v, tc l cc dng tin sau thu. + nh gi dng tin sau thu s chnh xc hn nhng li ch t l chn thu.

 Cc chi ph thit hi khng c tnh vo dng tin ca d n: chi ph thit hi hay chi ph chm (chi ph l vn) l nhng chi ph pht sinh trc khi c quyt nh thc hin d n ( chi trong qu kh trc thi im 0). V vy, d d n c c thc hin hay khng th chi ph ny cng xy ra ri. Do , chi ph ny khng c tnh vo dng tin ca d n. Gi tr cc ti sn s dng trong mt d n nn c tnh theo cc chi ph c hi ca chng: cc chi ph c hi ca ti sn l dng tin m cc ti sn c th to ra nu chng khng c s dng trong d n ang xem xt. Chi ph c hi khng phi l mt khon thc chi nhng vn c tnh vo v l mt khon thu nhp m cng ty phi mt i khi thc hin d n. Tt c tc ng gin tip ca mt d n phi c xem xt khi nh gi dng tin: c th l nhu cu vn lun chuyn tng thm pht sinh khi d n i vo hot ng. Khi thc hin cc d n, c bit l d n m rng, s pht sinh nhu cu tng thm v vn lun chuyn cho cc mc ch: d tr hng tn kho, gia tng tin mt, hoc gia tng cc khon phi thu. T , khi hoch nh dng tin phi tnh ton vo nhu cu vn lun chuyn tng thm. Khng tnh chi ph li vay v dng tin t hot ng ti tr: D n c th c thc hin mt phn vn ch s hu, mt phn t vn vay. Tuy nhin, khi c lng dng tin ca d n, chng ta khng a khon vay hay tr n gc v li vo dng tin d n, v chi ph ca cc khon ny c tnh n trong sut chit khu hay chi ph s dng vn khi thm nh d n, v vy vic a cc chi ph li vo tnh ton dng tin s lm tnh chi ph n 2 ln. Ngoi ra, vic tch bit quyt nh ti tr ra khi quyt nh u t cn nhm hiu r thm tnh cht kh thi v ti chnh ca bn thn d n, tc l d n c sinh li v ng u t hay khng l do bn thn ca dng tin sinh ra t ni b d n, ch khng phi do tc ng ca dng tin t ngun ti tr bn ngoi

II.

u t thun u t thun vo mt d n l chi tiu tin mt thun ban u ca d n

u t thun= gi tr u t ban u + vn lun chuyn ban u- thu nhp thun t vic bn ti sn hin c +(-) thu do vic bn ti sn

Lu i vi d n m rng s khng c khon pht sinh do thu nhp t vic bn ti sn=> khng c khon thu pht sinh. Pht sinh vn lun chuyn tng thm nhiu

i vi d n thay th: c th c hoc khng c khon pht sinh do bn ti sn c v thu do bn ti sn c. Cn t hoc khng cn gia tng vn lun chuyn Vd:

nm 2010, cng ty X ang xem xt d n mua dy chuyn my in mi vi gi 1 t ng Chi ph lp t v chuyn ch: 35 triu ng Nu c chp nhn, d n ny i hi mt khon vn lun chuyn ban u l 60 triu ng

Cch y 10 nm cng ty tr cho 1 cng ty t vn 40 triu ng lp 1 nghin cu kh thi v my in mi

Nm 2011: doanh nghip tip tc u t cho my lc nc vi chi ph u t l 700 triu ng Chi ph lp t chuyn ch l 30 triu ng Chi ph s dng vn l 10%

Thu sut thu thu nhp doanh nghip l 25%, bit rng DN d on khu hao my theo phng php ng thng trong 8 nm YU CU: tnh u t thun cho d n III. DNG TIN HOT NG THUN( NCF) Cc d n u t ban u s i hi mt dng tin sau thu sau khi u t thun ban u c thc hin

D tho ngn sch vn lin quan ch yu n cc dng tin hot ng sau thu ( Net Operating Cash Flows- NCF) ca mt d n, hay cc dng tin mt thu vo tr i cc dng tin mt chi ra NCF= OEAT + Dep - NWC OEAT= OEBT(1- T) OEBT= R- O-Dep OEAT= ( R- O-Dep)(1-T) Thay pt 9.4 vo pt 9.1 ta c NCF= (R- O-Dep)(1-T) + Dep - NWC Vi R= R2- R1 O= O2- O1 Dep= DeP2- Dep1 Ch thch: R1= doanh thu ca doanh nghip khi khng c d n R2= doanh thu ca doanh nghip khi c d n O1= cc chi ph hot ng khng tnh khu hao ca doanh nghip khi khng c d n O2= cc chi ph hot ng khng tnh khu hao ca doanh nghip khi c d n Dep1= cc chi ph khu hao khi khng c d n Dep2= cc chi ph khu hao khi c d n OEAT= thu nhp hot ng sau thu( khc vi doanh thu sau thu EAT, OEAT ko c tnh chi ph li vay vo) (9.5) (9.1) (9.2) (9.3) (9.4)

Dep= thay i trong khu hao NWC= thay i trong u t vn lun chuyn cn thit h tr d n Thu hi ti sn li sau thu Thu hi vn lun chuyn Trong sut i sng kinh t ca mt d n, Dn u t vn lun chuyn tng thm, vn u t thun ny s c thu hi li cho Dn bng tin mt. V vy vo cui i sng d n, vn u t ny s c thu hi li lm tng dng tin thun ca d n vo nm Khu hao Khu hao l vic phn b c h thng chi ph ca mt ti sn c nh di hn 1 nm. Chi ph khu hao hng nm ca mt ti sn c nh n gin ch l mt phn b chi ph gc v khng nht thit phn nh gi tr th trng st gim. C mt s phng php tnh khu hao nh khu hao tuyn tnh c nh ( khu hao theo ng thng), khu hao theo s d gim dn, khu hao theo MACRS, . Theo phng php khu hao tuyn tnh c nh: S tin khu hao hng nm= gi tr ti sn sau khi lp t/ s nm s dng Khu hao tiu biu cho mt khon chi ph khng phi bng tin mt c th tr thu, v vy s tin khu hao trong k cng ln th thu nhp chu thu ca doanh nghip cng thp=> thu nhp hot ng sau thu ca dn s tng lm cho dng tin thu vo ca dn cng tng ln Vd: cng ty X c cc s liu nh sau ( trong 1 nm) Doanh thu: 1 t Chi ph hot ng: 500 triu Khu hao theo ng thng: 100 triu

Thu sut thu thu nhp DN: 25%

Vy dng tin ca cng ty l:

By gi, v d l cng ty X khu hao theo phng php khu hao nhanh, kt qu chi ph khu hao l 150 triu D N U T M RNG

IV.

Mt d n i hi doanh nghip phi u t vn tng thm ti sn nhm mc ch gia tng doanh s ( hay gim chi ph) c gi l d n u t m rng. Th d, cng ty TLC Yogurt quyt nh li dng tro lu luyn tp th thao m mt c s th thao kt hp vi ca hang chnh bn sa chua v thc phm sc khe. thc hin d n, cng ty s th thm mt hang k cn vi ca hng hin ti. Chi ph trang thit b cn thit cho c s l 50.000$. Thit b ny s c khu hao tuyn tnh c nh trong 5 nm vi gi tr cn li c tnh l 0$. m c s th thao, TLC c tnh rng cng ty lc u s phi tng vn lu chuyn thm khong 7.000$ di hnh thc tng d tr tn kho hng ha th thao, tin mt v cc khon phi thu cho khch hng th thao( tr cc khon phi tr) Trong nm hot dng u tin, TLC d kin tng doanh thu( t tin bn sa chua v cc dch v th thao) tng 50.000$ so vi mc t c nu khng m thm c s th thao, doanh thu tng thm ny c d kin s tng ln 60.000$ trong nm 2, 75.000$ trong nm 3, gim xung 60.000$ trong nm 4 v gim na xung 45.000$ trong nm 5 cng l nm cui ca vng i d n. Cc chi ph hot ng ( khng k khu hao) tng thm ca cng ty gn vi c s th thao ny, k c tin thu mt bng, c d kin ln n 25.000$ trong nm u tin v tng mc 6%/ nm trong sut vng i 5 nm ca d n. Khu hao s l 11.000$/ nm ( chi ph sau khi lp t, gi d khng c gi tr cn li, 55.000$ chi cho 5 nm). TLC c thu sut thu thu nhp doanh nghip 40%. Ngoi ra, TLC d kin s tng vn lun chuyn thm khong 5.000$ mi nm trong cc nm 1,2,3 v khng tng trong cc nm 4, 5. Vo cui d n, tng vn lun chuyn tch ly m d n i hi s c thu hi Tnh ton u t thun

Trc tin, chng ta xc nh vn u t thun cn thit cho vic pht trin c s th thao. TLC cn mt khon chi tiu tin mt 50.000$ cho cc trang thit b. Ngoi ra, cng ty phi tr 5.000$ chi ph chuyn ch v lp t thit b. Cui cng, TLC phi u t 7.000$ vo vn lun chuyn ban u a d n v hot ng. u t thun cn thi im 0 l: Gi mua thit b th thao Cng Ph lun chuyn v lp t Cng Vn lun chuyn thun ban u sn c Bng u t thun Tnh ton cc dng tin thun hng nm K n, chng ta cn tnh cc dng tin thun hng nm gn vi d n bng phng trnh NCF= (R- ODep)(1-T) + Dep - NWC, bng 1 cho ta cc kt qu sau y: Bng 1- Tnh cc dng tin thun hng nm cho c s th thao TLC Nm 1 Doanh thu tng thm (R) Tr chi ph hot ng tng them( O) Tr Khu hao tng them( Dep) Bng Thu nhp hot ng tng thm (OEBT ) Tr Thu tng thm (40%) (T) Bng TN hot dng tng thm sau thu (OEAT) $50.000 $25.000 $11.000 $14.000 $5.600 $8.400 Nm 2 Nm 3 Nm 4 $60.000 $29.775 $11.000 $19.225 $7.690 $11.535 Nm 5 $45.000 $31.562 $11.000 $2.438 $975 $1.463 $50.000 $5.000 $7000 $62.000

$60.000 $75.000 $26.500 $28.000 $11.000 $11.000 $22.500 $35.910 $9.000 $14.364

$13.500 $21.546

Cng Khu hao tng thm ( Dep) Tr Vn lun chuyn thun tng thm (NWC) Cng Gi tr cn li sau thu Bng Dng tin thun (NCF)

$11.000 $5.000 $14.400

$11.000 $11.000 $5.000 $5.000 -

$11.000 $0 $22.535

$11.000 $-22.000 $34.463

$19.500 $27.546

Vo nm cui mi d n, vn lun chuyn c thu hi li, t lm gim dng tin chi ra thi im ny, v th y l cng thm vo dng tin C th tm lc cc dng tin gn vi d n c s th thao ny nh sau: Nm 0 1 2 3 4 5 V. BI TP I. Cu hi trc nghim 1) Cu no sau y l mt thch thc khi c tnh dng tin? a) b) Thay th ti sn Chi ph chm u t thun v dng tin thun -$62.000 $14.400 $19.500 $27.546 $22.535 $34.463

c) d) a) b) c) d) a) b) c) d) a) b) c) d) a) b) c) d)

Tnh khng chc chn ca dng tin Khng cu no ng S hin din ca yu t lm pht lm gim sc mua ca tin t theo thi gian Mong mun tiu dng hin ti vt mong mun tiu dng tng lai Tng lai lc no cng bao hm mt nim khng chc chn Tt c cu trn u ng Chi ph chm Tc ng gin tip Chi ph c hi Cc thay i trong vn lun chuyn thun Tng ti sn- tng n Ti sn lu ng + n ngn hn Ti sn lu ng n ngn hn Khng cu no ng Ti tr Qun l vn lun chuyn Cu trc vn Hoch nh ngn sch vn

2) Ti sao tin t c gi tr theo thi gian?

3) Khi phn tch c hi u t, khon mc no khng nn a vo dng tin

4) Vn lun chuyn c xc nh nh l:

5) Quyt nh mua/ bn mt ti sn c nh no c gi l quyt nh: