You are on page 1of 76

Ti liu chia si hc wWw.SinhHoc.edu.

vn ti: Thi Nguyn


Khoa Khoa hc t nhin

Bi ging Di truyn hc
Hong Th Thu Yn
B mn Sinh Khoa Khoa hc t nhin

Thi Nguyn, 19-08-06

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn Ni dung


M u Chng 1: Vt cht di truyn Chng 2: M di truyn, mi lin h gia ADN, ARN v protein Chng 3: Bin d Chng 4: Ti t hp vt cht di truyn Chng 5: Cng ngh ADN tI t hp

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn M u


1. 2. 3. 4. KhI nim di truyn Cc giai on pht trin ca DTH Cc phng php nghin cu DTH Thnh tu ca di truyn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


1. KhI nim di truyn
Di truyn hc l khoa hc nghin cu hai c tnh c bn ca s sng: tnh di truyn v bin d

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia giai ti: wWw.SinhHoc.edu.vn 2. Cc s on pht trin ca DTH


2.1. Giai on trc Menden

Cch y 6000 nm, Babilon tc


trn vch cc th h ca 1 dng qu, th phn cho cy trng, chn lc v lai ging Quan nim mm nng lnh ca Empedocle (490-430 TCN) Thuyt Pagen ca Darwin: Mi c th sinh ra do s ha hp tnh di truyn ca cha m Galton, 1871 chng minh mm mng m Darwin a ra l sai khi ngh/cu th en v trng

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn 2.1. Giai on di truyn Menden


- 1865 Mendel a ra khI nim nhn t di truyn

Gregor Mendel (1822-1884) Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti -liu chia sFriedrich Miescher pht 1869 Johann ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


hin ra axit nucleic

- 1883 pht hin ra nhim sc th

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


- 1903 ng cho rng nhim sc th chnh

l nhn t di truyn Mendel

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Walter Stanborough Sutton (1877 -1916)

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


- 1909 ng gi nhn t di truyn Mendel l gene

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Wilhelm Johannsen (1857 1927)

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


2.3. S pht trin ca thuyt di truyn NST
-1911 ng xc nh gene nm trn nhim sc th v xp theo chiu dc. chnh ng cng chng minh c thuyt tin ha. -1941 Beadle G. v Tatum E.: Thuyt 1 gen-1 enzyme - u nhng nm 1940 Mc Clintock tm ra yu t di truyn vn ng

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Thomas H. Morgan (1866 1945)

Ti liu chiapht ti: wWw.SinhHoc.edu.vn 2.4. S s trin ca di truyn hc phn t


- 1928 th nghim 2 chng vi khun Griffith cho rng c nhn t bin np t chng c sang chng khng c lm cho n bin thnh chng c

John Fredrick Griffith - 1994 Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia sTh nghim Griffith ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


- 1944, cc nh khoa hc cho rng nhn t bin np ca Griffith chnh l ADN

Oswald Avery
(1877-1955)

Maclyn McCarty Colin Macleod

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


Th nghim Oswald Avery v cng s

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


- 1952, Alfred D. Hershey v cng s lm th nghim cho virus xm nhim vo t bo vi khun v chc minh chc chn rng nhn t bin np ca Griffith l ADN

Marth chase, Alfred D. Hershey (1908-1997)

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn Cu to


Th nghim ca Hershey Chase
virus

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia crick v chui xon kp ADN s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn Watson - 1953 Watson v Crick a ra m hnh chui xon kp AND m hnh ny giI thch mt cch chnh xc nht v c ch di truyn ca Mendel v s phn ly ca nhim sc th

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


GiI thng
nobel v
Francis Crick

y hc nm
1962

Maurice Wilkins

Rosalind Franklin James Watson Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


- 1961 Nigenberg M. v Matthei J. tm ra b m di truyn - 1961 Jacon F. v Monod tm ra c ch di truyn iu ha sinh tng hp protein

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu2.5. Giai on twWw.SinhHoc.edu.vn chia s ti: khi KTDT ra i

- Herb Boyer, 1970 pht hin ra enzyme gii hn u tin

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


- Paul Berg,1970 to ra phn t ADN ti t hp u tin - Herb Boyer, Stanley Cohen, 1972 a ADN gn vo Plasmid ri bin np vo VK

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


- Maxam v Sanger a ra cc phng php xc nh trnh t ADN - Kary Mullis, 1985 a ra KT PCR

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


Ch :
Phn loi di truyn hc thnh 2 giai on: - Di truyn hc c in: Menen n 1953 - Di truyn hc hin i t 1953 n nay Phn loi di truyn hc thnh 3 giai on: - Di truyn hc c in; Menden- 1940 - Di truyn hc vi sinh vt: nhng nm 40 n KTDT ra i - Di truyn phn t v KTDT: nm 1970 n nay

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


3. Cc phng php nghin cu DTH

PP lai: PP phn tch c th lai, lai phn tch, lai thun nghch, PP ph h, lai xa, lai t bo xoma PP t bin thc nghim: S dng ha cht v v tc nhn vt l to ra nhiu bin d PP t bo hc: Lm tiu bn quan sat NST qua phn bo (nhng bin i v cu trc v s lng NST), dung hp t bo trn. KT di truyn: to cc SV chuyn gen PP thng k sinh hc: Phng sai, tng quan hi qui, xc nh h s di truyn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


4. Thnh tu ca DTH

To ging: PP lai, t bin, dung hp t bo, KT di truyn (to cc SV chuyn gen mang cc tnh trng mong mun Trong nghin cu di truyn hc ngi Nhng pp chn on bnh, nghin cu ng dng t bo gc, nhn bn v tnh V, cng ngh t bo TV

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn Chng 1: Vt cht di truyn


1. Tiu chun ca vt cht di truyn 2. Bng chng v vai tr mang thng tin di truyn ca axit nucleic 3. Vt cht di truyn sinh vt 4. Cu trc ca axit nucleic 5. C ch ti bn ca ADN 6. Cu trc nhim sc th 7. C ch n nh ca nhim sc th 8. Cu trc gen sinh vt 9. Yu t di truyn vn ng 10. Mt s khi nim 11. K thut PCR

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn 1.Tiu chun ca vt cht di truyn

Cha ng thng tin di truyn C kh nng truyn t thng tin di truyn Thng tin di truyn phi c s dng sinh ra cc phn t cn cho cu trc v hot ng ca t bo C kh nng bin i

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


2. Bng chng v vai tr mang thng tin di truyn ca axit nucleic

Th nghim ca Griffith (1928) Th nghim ca Avery v cng s (1944) Th nghim ca Alfred v Cs (1952) Th nghim Fraen Kel-Corat v Singer (1957)

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia sTh nghim Griffith ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


Th nghim Oswald Avery v cng s

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn Cu to


Th nghim ca Hershey Chase
virus

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn 3. Vt cht di truyn sinh vt


Virus

C th l AND hoc ARN, c th mch n hoc kp, c th vng hoc thng Virus xm nhim vo VK, TV v V. Thng thng Virus TV cha ARN, virus xm nhim VK cn gi l phage hay bateriophage

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn Sinh vt Prokaryote:


gm 1 phn t ADN vng, ln v cc phn t ADN plasmid vng nh

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chiaEukaryote: Sinh vt s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


- ADN thng tn ti nhn trong cu trc NST - ADN vng tn ti cc bo quan ty th v lc lp

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia strc ca axit nucleic 4. Cu ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti 4.1 ADN s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn liu chia


Cu to 1 nucleotide

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn c im cu to 1 mch phn t DNA

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chiaLin kt hydro gia 2 mch s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Cu trc dng B, A v Z ca DNA

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


4.2. ARN

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn Thnh phn RNA ca t bo

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


- mARN tham gia vo chc nng trung gian truyn t thng tin di truyn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn - Phn t tRNA v vai tr vn chuyn aa

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn 5. Ti bn ADN


Gi thuyt c ba kiu ti bn: Kiu bo ton Kiu phn tn Kiu bn bo ton Thc t Meselson v Stahl (1958) chng minh rng kiu bn bo ton l ng bng cch nui vi khun trn mi trng N14 v N15.

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


5.1. Ti bn virus ADN v ARN kp s ti bn ging nh cc phn t ADN khc. ADN v ARN 1 si: n s l si (+) v c sao chp thnh 1 si (-). T si (-) sao chp thnh si vt cht di truyn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

5.2. s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn Ti liu chia Ti bn theo c ch vng ln

(VI khun)

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia 5.3. ti: wWw.SinhHoc.edu.vn s Chc ti bn hnh ch Y

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s M hnh ti bn ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn 5.4. C ch ti bn

Bc 1: Tho xon phn t DNA

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Bc 2: SSB gi DNA di dng mch n

Bc 3: Tng hp mi

Ti liu chia mch Bc 4: tng hp s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


mi

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn Bc 5: Hon thnh tng hp mch mi

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ca 1 wWw.SinhHoc.edu.vn Ti bn ti: replicon


SN nhn s

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


Ti bn Eukaryote

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn 6. Nhim sc th


6.1. c im: NST l nhng cu trc hin vi tn ti trong nhn t bo bt mu bi thuc nhum kim tnh K gia phn bao c th m, ngh/cu hnh dng, kch thc c im tng nhim sc th NST c trng cho tng loi v s lng, cu trc v hnh thi NST tn ti trong t bo lng bi (2n) thnh cp NST tng ng, trong giao t NST tn ti thnh tng chic n l.

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


6.2. S lng NST c trng cho loi
Tn loi S lng Tn loi S lng

Ngi
Tinh tinh B cu

46
48 80

ch
Rui Lc

26
8 40

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


6.4. Phn loi NST
Cn c vo v tr tm ng: NST cn tm NST lch tm NST mt tm

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


Cn c vo cu trc, chc nng v hnh thi:

NST thng hay NST A (autosomer) NST gii tnh NST B: NST ph hay NST b sung ngoi NST A: thng yu hn v km hu th NST c bit: NST khng l, NST chi n

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia 6.5.ti: wWw.SinhHoc.edu.vn s Hnh thi NST


Ch V, hnh que v du chm

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


NST k gia

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn 6.6. Cu trc NST

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Nucleosom

Si c bn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn Ch :


Cc virus v vi khun vt cht di truyn cng c hiu tng ng nh 1 NST

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


7. C ch n nh ca nhim sc th
C ch nguyn phn: NST n nh qua cc th th t bo C ch gim phn v th tinh: NST n nh qua cc th h sinh vt

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


8. Cu trc gen

Cu trc gen sinh vt nhn s Cu trc gen sinh vt nhn chun

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


9. Yu t di truyn vn ng

c im C ch hot ng V d minh ho

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


10. M s khi nim

ADN v tinh Bin tnh v hi tnh Cc trnh t lp li Trnh t CEN v TEL

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn


11. K thut PCR

Nguyn l Thnh phn phn ng Chu trnh nhit Qui trnh phn ng Kt qu ng dng

Ti liu chia s ti: wWw.SinhHoc.edu.vn

You might also like