Cu 2: Anh ch hy su tm cc th on gian ln thu (GTGT,TNDN, XNK, TTB) v nh hng ca vn ny ti NSNNN.

I. Tnh hnh gian ln thu nc ta hin nay: Theo bo co ca Tng cc Thu, t u nm ti nay ton ngnh kim tra 69.032 i tng np thu, trong DNNN 2.682 n v, DN TNN 1.336 n v, DN TN 28.764 n v, Thng qua thanh tra, kim tra truy thu thm 1.362,268 t ng, tp trung mt s sc thu: thu GTGT 19,7%, thu TNDN 36,8%, thu TNCN 1,5%, Theo Tng cc Thu, qua thanh tra kim tra cho thy cc DN u cha chp hnh y v nghim chnh cc quy nh ca Lut Thu v Lut K ton. II. CC TH ON GIAN LN THU 1. Thu xut nhp khu:
a. Khi nim:

Thu xut nhp khu l loi thu thu vo cc mt hng c php xut nhp khu. b. Cc th on gian ln thu: Mt l, c tnh k khai sai s lng hng ha xut khu, nhp khu: Trong iu kin n gin ha th tc hi quan hin nay, nhiu l hng c min kim tra, vic kim tra thc t hng ha trc khi thng quan ch tin hnh i vi nhng l hng c nghi vn, cn li s kim tra sau thng quan i vi mt s ch hng. V vy, nhiu ch hng li dng s thng thong ny thc hin xut khu, nhp khu nhng khng khai bo y cc mt hng hoc c tnh khai thiu s lng hng xut khu, nhp khu khng phi np thu. Hai l, khai sai tn hng, chng loi hng, m s hng ha: Thu sut thu xut khu, thu nhp khu c phn bit theo tng mt hng c th. Theo thng l quc t, biu thu xut khu, thu nhp khu c phn loi theo danh mc HS c m s hng ha c th. Nh vy, tn hng, chng loi hng v m s hng ha lin quan trc tip n thu sut ca mt hng . Trong iu kin thng quan trc, kim tra sau, nhiu ch hng gian ln thu nhp khu bng vic khai bo sai tn hng, sai m s hng ha. Thm ch nu c th mc ni c vi cn b hi quan bin cht, ch hng li mun c a vo lung (kim tra trc, thng quan sau) v l hng ny khng thuc din kim tra sau

thng quan, nn nu sai st ny c b qua khu kim ha th hnh vi gian ln c t l thnh cng rt cao. Trong trng hp khng mc ni c vi cn b hi quan, ch hng cng vn sn sng thc hin th thut ny v hy vng vo vic khng nm din kim tra trc hoc kim tra sau thng quan. Ba l, gian ln v xut x hng ha: Thu sut thu nhp khu ca Vit Nam va phn bit theo mt hng, va phn bit theo xut x hng ha nhp khu. Theo , ty theo xut x ca hng ha nhp khu m p dng thu sut u i c bit, thu sut u i v thu sut thng thng. Nh vy, cng mt mt hng, cng m hng ha nhng xut x khc nhau th thu sut c th chnh lch rt nhiu. Bn l, gian ln v tr gi tnh thu: Vic gian ln thu qua tr gi ch yu din ra nhng mt hng c thu sut cao nh: t, xe my, linh kin in t, my mc, hng tiu dng... Cc hnh vi gian ln thng c thc hin di cc hnh thc sau: - Ch hng cu kt vi ngi xut khu c tnh ghi gi trong hp ng v ha n thng mi thp hn gi thc t mua bn i vi nhng mt hng chu thu sut cao. - Ch hng da vo danh mc d liu gi ca c quan hi quan khai bo tr gi ca cc l hng nhp khu ging ht, tng t thp hn tr gi giao dch thc t, sau khai bo thp dn tr gi khai bo i vi cc l hng ging ht, tng t nhp khu trc. - Ch hng khai bo thp tr gi i vi l hng nhp th (vi s lng t) thm d thi ca c quan hi quan (hi quan thng t kim tra l hng s lng t, tng gi mua thp), sau nhp khu t lin tc trong mt khong thi gian ngn theo mc gi thp khai bo trc v khi c quan hi quan cha kp xc minh v x l, ch hng tin hnh gii th DN hoc b trn khi a ch ng k kinh doanh. - Ch hng li dng cc quy nh v chit khu, gim gi hoc khng khai bo tin bn quyn, ph giy php, cc khon tr gip, ph hoa hng hoc cc khon thanh ton gin tip lm gim tr gi tnh thu hng nhp khu. - Ch hng khai tng tr gi tnh thu so vi gi tr thc t ca hng ha nhp khu tng vn u t, tng gi thnh hng ha sn xut ti Vit Nam, t , chuyn li nhun sang cho cng ty m nc ngoi c hng thu sut thu thu nhp

doanh nghip thp. y l hnh vi gian ln gi tnh thu hng ha nhp khu nhng c lin quan cht ch n hnh vi chuyn gi. Nm l, gi mo iu kin v chng t hng u i thu: Cc u i thu i vi hng ha xut khu, nhp khu gm c cc quy nh v min thu, gim thu v hon thu. c hng cc u i ny, ngi xut khu, nhp khu phi tha mn nhng iu kin nht nh v phi c y cc h s, chng t chng minh cc iu kin . Cc dng u i thng b li dng gian ln v iu kin v gi mo chng t l gia cng xut khu, sn xut xut khu v u i i vi mt s d n u t mt s lnh vc hoc a bn kinh t x hi kh khn. Cc biu hin c th ca th thut gian ln ny l: - Nhp khu hng ha khng phi l thit b ng b, khng tha mn iu kin min thu nhng khai bo l cc b phn, thit b ca thit b ng b c min thu. - Ty xa, sa cha vn ti n tng s lng hng ha xut khu t nguyn liu nhp khu gia cng xut khu. - K khai sai v nh mc tiu hao vt t, nguyn liu, khai sai v nh mc hao ht i vi hng ha nhp khu sn xut hoc gia cng hng ha xut khu bn hng sn xut, gia cng t nguyn liu nhp khu vo th trng ni a, t trn thu ca nguyn liu nhp khu. - Gi mo nh mc tiu hao nguyn, vt liu nhp khu i vi hng ho gia cng. Theo , DN s dng bn nh mc tiu hao nguyn vt liu k sao y bn chnh khng phi l bn tht (bn gc), thc cht l bn nh mc ct dn hp thc ho giy t km theo b h s xut khu. Su l, li dng quy nh qun l kinh doanh hng tm nhp, ti xut bn hng vo th trng ni a: Theo quy nh php lut hin hnh, nu thc hin ng mc ch ca hot ng tm nhp, ti xut th hng ha c min thu xut khu, nhp khu hoc khng phi np thu khi tm nhp v khi ti xut. Ty theo tng trng hp m hng ha phi lm th tc hi quan hoc khng lm th tc hi quan nhng phi lu kho ngoi quan hoc kho bo thu v phi chu s gim st ca hi quan. Tuy nhin, mt s DN s dng mt s th thut trn thu, l cc th on khai bo sai s lng nhp khu, khi vn chuyn hng t ca khu n ni lm th tc hi quan ph d nim phong, ly hng; t tiu th ni a khng khai bo; ti xut khng mc d hng tiu th ni a

By l, nhp khu hng nguyn chic nhng tho ri chia thnh nhiu l hng nh c hng thu sut thp i vi linh kin: Theo Lut Thu xut khu, thu nhp khu hin hnh, thu sut i vi linh kin hoc nguyn liu nhp khu thp hn thu sut hng nguyn chic, chng hn nh thu sut linh kin ri ca t, ca iu ha thp hn thu sut t hoc iu ha nguyn chic. Li dng s chnh lch thu sut ny, DN tho ri hng nguyn chic thnh linh kin hoc nguyn liu nhp khu. Tm l, c tnh n thu xut khu, nhp khu sau t b kinh doanh, b trn trn thu: Theo quy nh ca Lut Thu xut khu, thu nhp khu, ty theo tng trng hp c th, ngi np thu c th phi np thu trc khi thng quan hoc c thi gian n hn thu t 15 ngy n 275 ngy. Quy nh n hn thu ny nhm to iu kin thun li cho hot ng sn xut, kinh doanh ca cc DN. Li dng quy nh ny, mt s i tng thnh lp DN, thc hin nhp khu t nhiu l hng nhng c tnh n thu sau t b kinh doanh, b trn trn thu. Chn l, nhp khu hng t Trung Quc sau bc nhn mc ghi xut x Trung Quc dn nhn mc ghi xut x Vit Nam: y l mt chiu thc rt mi nhm gian ln thng mi quc t trong gii kinh doanh xut nhp khu hng Trung Quc. chnh l vic nhp khu hng Trung Quc (nhng hng cht lng thp khng c thng hiu v gi r hoc hng thuc din b p thu cao khi xut khu t Trung Quc sang nc th ba) sau bc nhn mc xut x Trung Quc v thay bng nhn mc xut x Vit Nam. Hnh vi ny khng ch lm nc nhp hng b tht thu thu, m cn lm nh hng nghim trng n uy tn ca hng ha Vit Nam. 2. Thu TTB: a. Khi nim: Thu tiu th c bit l loi thu thu vo mt s hng ha khu SX, nhp khu v mt s dch v theo quy nh ca NN. b. Cc th on gian ln thu: Mt l, khai khng ng tn hng, chng loi, m s hng ha hng mc thu sut u i. VD: Cty C phn YDHDT Ha Bnh l doanh nghip sn xut, kinh doanh ru ng gia b, ru sm v khm cha bnh bng y dc hc dn tc. Do gp nhiu kh khn trong sn xut kinh doanh, c nguy c b ph sn, ng Phm Quang Huy,

Ch tch HQT, Gim c Cty ch o k ton Nguyn Th Nguyn, th kho Bi Th Hng, th qu Nguyn Th H thc hin gian ln trn thu gi tr gia tng (GTGT), thu tiu th c bit (TTB). C th: Qu trnh hch ton, vit ha n, lp t khai thu chuyn mt phn doanh thu t bn ru sang bn thuc trn thu TTB, trn 5% thu GTGT Vic bn ru c giao cho th kho Bi Th Hng v th qu Nguyn Th H thc hin. Th qu H m s theo di tin bn ru. Trng hp khch hng ly ha n, th qu H m s theo di ring (c s i chiu ca th kho Hng xc nhn). Sau , k ton Nguyn vit b sung mt s ha n bn ru, tin bn ru vit sang ha n bn thuc. Ring nm 2008, s tin chuyn ra theo di ngoi s sch l 359.141.000 ng. Bng th on trn, trong 2 nm 2007 - 2008, cc b can Phm Quang Huy, Nguyn Th Nguyn bin hn 126.500 chai ru (chim 75,7% sn phm ru ng gia b sn xut trong 2 nm 2007 - 2008) thnh thuc trn thu. Hai l, Gian ln v gi tr tnh thu. (ch hng cu kt vi ngui XK c tnh ghi gi trong hp ng v ha n thng mi thp hn gi thc t). - Ch hng cu kt vi ngi xut khu c tnh ghi gi trong hp ng v ha n thng mi thp hn gi thc t mua bn i vi nhng mt hng chu thu sut cao. - Ch hng khai bo thp tr gi i vi l hng nhp. Ba l, To ngun hng khng. 3. Thu GTGT: a. Khi nim: Thu GTGT l thu tnh trn gi tr tng thm ca hng ha, dch v pht sinh trong qu trnh SX, lu thng n tiu dng. b. Cc th on gian ln thu: Th nht, to ngun hng khng, lp hp ng mua bn ni a khng vi phng thc thanh ton trc tip. Hin tng hch ton doanh thu khng ng nin k ton, doanh thu ghi trn ho n thp hn gi thc t thanh ton gim thu GTGT u ra v gim thu nhp chu thu, p dng sai thu sut thu GTGT, khng phn b thu GTGT i vi hng khng chu thu...

Th hai, hp thc ha ngun tin mua hng xut khu bng cch lp cc hp ng vay khng, hoc lp danh sch gp vn kinh doanh bng hp ng gi. Th ba, lm gi hp ng vn chuyn, thanh ton cc vn chuyn hng ha trong ni a v ra ca khu, to dng hp ng mua bn ngoi thng v thanh ton gi. Th t, quay vng nhiu ln hng xut khu. Thnh lp nhiu DN trung gian nhiu ni khc nhau, t chc mua bn lng vng hng ho, dch v lp h s khng nhm hn ch s kim sot ca c quan thu; Lp h s khng xut khu hng ho nht l hng nng, lm, hi sn cha ch bin qua ng bin gii t lin c hon thu... S dng ha n, chng t quay vng hng ha xut, nhp khu trn thu. Th nm, mc ni vi cn b hi quan ca khu xc nhn khng h s hoc khai tng gi v khi lng hng ha. Do hn ch v ngun nhn lc mt s cn b cn thiu tinh thn trch nhim trong qun l nn c lc c ni vn cn tnh trng tht thu thu. Th su, hnh thnh cc ng dy vi nhng chi nhnh, vn phng hoc thnh lp cc doanh nghip (DN) ch lm dch v h s hon thu. Thnh lp doanh nghip mua bn, s dng ha n gi tr gia tng (GTGT) bt hp php ang l chiu bi lm giu bt chnh c nhiu i tng s dng hin nay. Loi ti phm ny thng hot ng di phng thc v th on l thnh lp doanh nghip vi rt nhiu ngnh ngh kinh doanh, thu nh vi hp ng ngn hn lm tr s cng ty trn khi a ch kinh doanh.

4. Thu TNDN: a. b. Khi nim: Thu thu nhp doanh nghip l sc thu tnh trn thu nhp chu thu ca cc DN trong k tnh thu. Cc th on gian ln thu:

Mt l, trn doanh thu (khng lp ha n chng t bn hng). Doanh nghip xut khu hng ha qua bin gii s lng nhiu, gi tr cao nhng k khai t trn doanh s; mua hng ha xut khu ca cc doanh nghip trong nc c y ha n, chng t vn chuyn trn ng, khi v n kho bi th tp kt gn khu vc bin gii xut lu hng ha, sau hy chng t ha n mua vo, khng k khai vi c quan thu trn doanh thu, trn thu nhp chu thu. Hai l, khai sai tn hng, chng loi hng, m s hng ha lm cho gi tr tnh thu tng ln, chi ph tng s lm cho thu nhp chu thu gm nn thu TNDN phi np gim . Ba l, tnh khu hao TSC bng phng php khu hao nhanh. Khu hao ti sn c nh l vic tnh ton v phn b mt cch c h thng nguyn gi ca ti sn c nh vo chi ph sn xut, kinh doanh trong thi gian s dng ca ti sn c nh. Mc khu hao cng ln th thi gian thu hi vn cng nhanh ng thi ghi nhn chi ph trong k cng cao. T lm cho thu nhp chu thu gim, lm gim thu TNDN phi np. Bn l, gim chi ph thu TNDN bng vic i vay n => tm chn thu nh li vay. Nm l, tng chi ph ln (thng qua cc th on lp cc hp ng mua bn khng, k khng gi tr hng ha lnlm cho chi ph u vo ln, thu nhp chu thu khng cn.

II. CC NH HNG CA GIAN LN THU N NSNN 1. Lm tht thu ngun NSNN. Th nht, ngn sch Nh nc mt i ngun thu rt ln. Chnh ph ang thc hin nhiu gii php kch cu vi mt khon tin ln v ngun tin ny ch yu c ly t ngn sch Nh nc. Trong khi ngun thu v cho ngn sch phn ln l t thu. Nay tnh trng gian ln v tht thu thu nhiu s d lm cho thm ht ngn sch tng cao hn. Th hai, nhiu ngnh hng phi chu s cnh tranh khng lnh mnh, nh th ngnh hng st gim lng bn ra, thu hp sn xut, cn nng c th dn ti sp c mt ngnh sn xut trong nc, ko theo nhiu lao ng mt vic lm. y l iu rt tai hi.

2. Nhu cu chi tiu ca NN b thiu ht.

3. Mt cn i gia thu v chi NSNN.