You are on page 1of 57

A.

PHN M U
1. ngha ti Ngy nay, thut ng logistics c s dng trong lnh vc kinh t nh mt ngnh mang li nhiu ngun li to ln. Theo Lut Thng mi Vit Nam, logistics l mt hot ng thng mi do cc thng nhn t chc thc hin mt hoc nhiu cng on bao gm nhn hng, vn chuyn, lu kho bi, lm th tc hi quan v cc loi giy t, t vn khch hng, ng gi, giao hng hoc cc dch v khc c lin quan n hng ha hng ph th lao. Hoc hiu mt cch n gin, logistics l vic thc hin v kim sot ton b hng ha cng nhng thng tin c lin quan t ni hnh thnh nn hng ha cho n im tiu th cui cng. Theo ti liu ca Hip hi giao nhn v kho vn Vit Nam, c nc c hn 1.000 doanh nghip hot ng trong lnh vc logistics. Dch d logistics ti Vit Nam c bc pht trin mnh vi nhiu loi hnh dch v khc nhau, gp phn quan trng vo vic lu thng hng ha trong nc, pht trin th trng, gia tng kim ngch xut nhp khu. Dch v logistics Vit Nam chim khong t 15-20% GDP. c tnh GDP nc ta nm 2006 khong 57,5 t USD. Nh vy, chi ph logistics chim khong 8,6-11,1 t USD. y l mt khon tin rt ln. Nu ch tnh ring khu quan trng nht trong logistics l vn ti, chim t 40-60% chi ph th cng l mt th trng dch v khng l. hiu c r rng hn v ngha v tnh cn thit ca ti, chng ti xin c phn tch v cc kha cnh : Quy m doanh nghip cung cp dch v logistics nh, ri rc : Theo tnh ton mi nht ca Cc Hng hi Vit Nam, lnh vc quan trng nht trong logistics l vn ti bin th DOANH NGHIP trong nc mi ch p ng chuyn ch c 18% tng lng hng ha xut nhp khu, phn cn li ang b chi phi bi cc DOANH NGHIP nc ngoi. Hin ti, trn c nc c khong 800-900 doanh nghip kinh doanh trong lnh vc logistics. Tuy nhin, cc doanh nghip logistics ti Vit Nam hin ch p ng c 1/4 nhu cu th trng logistics, v mi ch dng li vic cung cp dch v cho mt s cng on ca chui dch v khng l ny. iu ny

thc s l mt thua thit ln cho doanh nghip Vit Nam khi c n 90% hng ha xut nhp khu c vn chuyn bng ng bin. Nm 2006 lng hng qua cc cng bin Vit Nam l 153 triu tn v tc tng trng ln n 19,4%. y thc s mt th trng m c m cc tp on nc ngoi ang thm mun v tp trung khai ph. => Ngnh cng nghip logistics ca Vit Nam hin vn ang thi k phi thai, phn ln ca h thng logistics cha c thc hin mt cch thc thng nht. C s h tng logistics ti Vit Nam ni chung cn cha hon thin, b tr bt hp l: H thng c s h tng giao thng ca Vit Nam bao gm trn 17.000 km ng nha, hn 3.200 km ng st, 42.000 km ng thu, 266 cng bin v 20 sn bay. Tuy nhin cht lng ca h thng ny l khng ng u, c nhng ch cha m bo v mt k thut. Ngun nhn lc ang thiu mt cch trm trng: Theo c tnh ca VIFFAS, nu ch tnh cc nhn vin trong cc cng ty hi vin (khang 140 ) th tng s khang 4000 ngi. y l lc lng chuyn nghip, ngoi ra c tnh khang 4000-5000 ngi thc hin bn chuyn nghip. Ngun nhn lc c o to t nhiu ngun khc nhau. T trc ti nay, cc trng i hc, cao ng chuyn ngnh ngoi thng, hng hi, giao thng vn ti cng ch o to chung cc kin thc c bn v nghip v ngoi thng, vn ti. Sch gio khoa, ti liu tham kho v loi hnh dch v ny cng cha nhiu. Ngay c nh cc chuyn gia c o to chuyn nghip trong lnh vc ny vn cn qu t so vi yu cu pht trin. p lc cnh tranh rt ln t vic hi nhp quc t: Hn nh 2009 m ca lnh vc logistic khng cn xa. Theo cam kt gia nhp WTO, Vit Nam s cho php cc cng ty dch v hng hi, logistics 100% vn nc ngoi hot ng bnh ng ti Vit Nam. iu ny t doanh nghip Vit Nam trc thch thc cnh tranh gay gt trn sn nh. S ln mnh khng ngng ca th trng cng nh nhng i hi ngy cng tng t pha khch hng cng ang t ra nhng thch thc khng nh cho cc doanh nghip logistic. Bn cnh , logistics khng ch l ngnh em li ngun li khng l m cn c vai tr to ln, lin quan mt thit ti s cnh tranh sng cn ca doanh nghip:

i vi nn kinh t quc dn, logistics ng mt vai tr quan trng khng th thiu trong sn xut, lu thng, phn phi. i vi doanh nghip, logistics ng vai tr to ln trong vic gii quyt bi tan u vo v u ra mt cch c hiu qu. Logistics c th thay i ngun ti nguyn u vo hoc ti u ha qu trnh chu chuyn nguyn vt liu, hng ha, dch vlogistics cn gip gim chi ph, tng kh nng cnh tranh ca doanh nghip. T nhng phn tch trn, chng ta c th thy ngnh Logistic Vit Nam tuy cn nhiu kh khn, nhng c hi pht trin lun rng m. V lm c iu , chng ta khng ch cn nhng n lc ni ti, m quan trng hn ht, l tip thu v hc hi kinh nghim t cc nc c ngnh logistics pht trin trn th gii. T c kt cho mnh nhng tinh ty tt nht, v a ra hng i ng n v ph hp nht cho logistic nc nh. Chnh v th, nhm chng ti chn ti : "Nghin cu v logistics v cc gii php pht trin logistics ti Vit Nam" lm ti nghin cu ln ny. Hy vng vi nhng kin thc ca mnh, s n lc nghin cu, chng ti s c th gp phn gii quyt nhng kh khn, v a ra hng i c th tn dng c nhng c hi hin c, gip ngnh Logistics ca Vit Nam c th hon thin v pht trin hn na trong tng lai. 2. Mc ch Phn tch thc trng ngnh Logistics Vit Nam, nhng u im v Dung ha v gn lc a ra cc gii php ph hp trong vic tm ra 3. i tng v phm vi nghin cu i tng nghin cu Ngnh logistic Vit Nam t nhng bc u thnh lp v qua ci thi k Ngnh logistic ca Vit Nam trong bi cnh hi nhp trong mi tng quan vi ngnh logistic trn th gii. khuyt im cng nh c hi v kh khn hng pht trin cho h thng Logistics Vit Nam.

Phm vi nghin cu S pht trin ca h thng logistic Vit Nam theo thi gian Nhng thc trng, u khuyt im cng nh nhng c hi v thch thc m ngnh logistic Vit Nam v ang c. Nhng gii php ci thin h thng logistic Vit Nam.

4. Phng php nghin cu ti c thc hin theo phng php nghin cu l lun da trn nguyn tc quy np: nghin cu cc l thuyt, cc vn lin quan n vic qun l logistics ti Vit Nam cng nh trn th gii, xc nh cc vn v ra bin php gii quyt. Cc d liu cn thit c thu thp theo phng php nghin cu ti bn, t nhiu ngun khc nhau: gio trnh Logistics nhng vn c bn, sch, bo c lin quan, internet 5. Tnh mi ca ti Khng th ph nhn vn Pht trin logistics ti Vit Nam tng c cp kh nhiu trc y, khng nhng c trong cc ti nghin cu m cn c c trong sch, bo, cc ti liu khc Tuy nhin, bi nghin cu ca nhm vn c nhng im mi so vi cc nghin cu trc y: c s cp nht thm nhng thng tin mi: vic cp nht thm thng Phng php tip cn thng tin a dng: ngoi gio trnh, nhm cn thu tin gip cho cc gii php thc t hn, gn lin vi tnh hnh hin ti ca Vit Nam. thp thng tin t nhng ngun khc nh sch, bo, internetVic ny gip nhm c c nhiu thng tin hn, c th a ra nhng nhn nh khch quan. Cch h thng, sp xp, nhn nhn thng tin c nhng im khc bit:

ngoi vic phn tch cc thng tin sn c, nhm cn tin hnh so snh vi cc quc gia khc tm ra vn . 6. B cc ca ti Gm 3 phn chnh: Chng I: C s l lun v logistics

Chng 1 ch yu trnh by nhng kin thc tng qut nht v cc khi nim, c im c bn cng nh lch s hnh thnh v pht trin ca ngnh dch v logistics. Chng 2: Thc trng dch v logistics ti Vit Nam Chng 2 trnh by nhng thng tin tng qut v s hnh thnh, pht trin ca ngnh dch v logistics ti Vit Nam ni chung v tnh hnh thc t ca ngnh ni ring, phn tch thc trng ri t xc nh nhng vn m ngnh ang gp phi. Chng 3: Cc gii php pht trin logistics ti Vit Nam Chng 3 cp n nhng gii php v kin ngh pht trin ngnh dch v logistics ti Vit Nam. Thng qua vic phn tch cc vn m ngnh ang gp phi cng nh tham kho v s pht trin logistics cc quc gia khc, ra nhng gii php nhm ci thin ngnh dch v logistics ti Vit Nam khng nhng trong ngn hn m cn hng n s pht trin bn vng trong tng lai.

CHNG I: C S L LUN V LOGISTICS 1. 2. 3. 4. 5. Lch s hnh thnh v pht trin ngnh logistic th gii Khi nim Logistics c im v vai tr ca Logistics Phn loi v cc nhn t nh hng n hot ng Logistics Cht lng dch v Logistics v cc tiu chun nh gi

CHNG II : THC TRNG DCH V LOGISTICS VIT NAM 1. 2. Tng quan v ngnh logistics ti Vit Nam Thc trng Logistics ti Vit Nam

CHNG III : CC GII PHP PHT TRIN LOGISTICS TI VIT NAM 1. 2. 3. Cc gii php ngn hn Cc gii php di hn Mt s kin ngh vi Nh Nc nhm y mnh hot ng Logistics

CHNG I: C S L LUN V LOGISTICS


1. Lch s hnh thnh v pht trin ngnh logistic th gii: Logistics ng vai tr nn tng quan trng trong qu trnh pht trin ton cu trong sut gn 5000 nm nay. T nhng bc tin c bn ca ngnh Logistics: pht minh ra tu mi cho, cc container ch hng ,. gp phn to nn nhng bc tin xa hn ca nhn loi trong nhng thp nin gn y. Hy cng im qua vi giai on ni bt trong qu trnh hnh thnh v pht trin ca ngnh ny. Khong 2700 nm trc cng nguyn: Cng ngh x l vt liu xy dng cc kim t thp. Thm ch n ngy nay cc nh khoa hc vn cha th gii thch vi nhng thit b v phng tin vn ti sn c thi i , ngi ta c th vn chuyn v lp rp cc khi nng hng tn mt cch chnh xc v hon ho cao n th. Khong nm 300 trc Cng nguyn: Cuc Cch mng ca ngi Hy Lp v tu c mi cho gip to nn tng mi ca nn thng mi lin lc a. Khong nm 1200: ti thnh ph Hamburg, a, mt mng li quc t c thnh lp l Lin on Hanseatic. Hanseatic gip m rng hot ng thng mi t bin en n Reval, gp phn gip ngnh vn ti bin pht trin mnh. Khong nm 1500: Theo mt tha thun vi Philipp ca Burgundy, Franz von Taxis thc hin cc dch v bu chnh n mt s ni nh Paris, Ghent, vi thi gian vn chuyn ng quy nh. nh du s tin b ca ngnh dch v bu chnh Chu u. Vo khong nm 1800: Vic s dng ng c hi nc, s pht minh ra xe, ng st v tu cng nh cc pht hin du th m ra mt k nguyn kinh t mi to ra nhim v mi, cng c v c hi cho vn chuyn hng ha. Khong nm 1940: Vai tr ca Logistics ngy cng c khng nh, c bit l trong 2 cuc chin tranh th gii. N khng ch dng li vai tr h tr vic vn chuyn qun ln, v kh ca 2 bn, m cn c m rng v p dng trong lnh vc kinh doanh.

1956: Vic pht minh ra container bin nh du mt bc tin ha ca thng mi th gii v s bng n ca dng chy hng ho quc t. Khong nm 1970 - 1980: S ra i ca nhng m hnh cung ng dch v Logistics: mt lot cc h thng cung cp dch v Logistics vi s m bo v cht lng, thi gian, p ng tt hn nhu cu ca khch hng: Kanban, JIT c pht trin v gii thiu ti Nht Bn. ng Taiichi Ohno (CEO ca Toyota) v nhng cng s cho ra i m hnh Toyota Production System (TPS), vi mc ch t dc hiu qu tt nht vi mc chi ph thp nht. M hnh ny ang c nhiu doanh nghip, cng ty trn th gii vn dng. Khong nm 1990: M hnh QR v ECR s nhn mnh c bit hiu qu trong phn phi. iu ny gip cc cng ty y nhanh thi gian phn ng pht trin th trng v thit lp h thng cung cp hng ha mt cch hiu qu hn. Cho n hm nay: Thut ng Qun tr chui cung ng xut hin ngy cng nhiu, cung cp cho nh qun l mt ci nhn ton b, tng qut hn v chui logistics t nh cung cp ca nh cung cp n khch hng cui cng. Theo , qun l chui cung ng l mt h thng cc k tng tc phc tp i hi phi theo di ng thi nhiu mc tiu mu thun nhau. Cnh tranh ton cu bt u pht sinh, lan nhanh trong nhng nm 1970, tng tc vo nhng nm 1990 v vn ang tr thnh mt xu hng tt yu trong tng lai. Logistics hiu qu to ra mt li th cnh quan trng cnh tranh cho cc cng ty ang m rng ti cc th trng ton cu. Nhng thnh cng trong dy chuyn cung ng quc t c th cung cp nhin liu cho s pht trin ca th trng ton cu. Khi nim Logistics:

2.

Logistics l qu trnh ln k hoch, p dng v kim sot cc lung chuyn dch ca hng ha hay thng tin lin quan ti nguyn nhin liu vt t (u vo) v sn phm cui cng (u ra) t im xut pht ti im tiu th. C th minh ha s kt hp ca logistics u vo v u ra trong s sau:

Ngun: vlr.vn Logistics c th tm dch mt cch khng st ngha l hu cn, nhng c l n nay Ting Vit cha c thut ng tng ng. Chng ta c th chp nhn t logistics nh mt t c Vit ha, cng tng t nh nhiu t khc trong thc t chp nhn nh container, marketing Kha cnh lch s V mt lch s, thut ng logistics bt ngun t cc cuc chin tranh c i ca ch Hy Lp v La M. Khi , nhng chin binh c chc danh Logistikas c giao nhim v chu cp v phn phi v kh v nhu yu phm, m bo iu kin cho qun s hnh qun an ton t bn doanh n mt v tr khc. y l mt cng vic c ngha sng cn ti cc din ca chin tranh, khi cc bn tm mi cch bo v ngun cung ng ca mnh v tm cch trit ph ngun cung ng ca i phng. Qu trnh tc nghip dn hnh thnh mt h thng m sau ny gi l qun l logistics. Trong lut Vit Nam Thut ng logistics cng c s dng chnh thc trong Lut thng mi 2005, v c phin m (mt cch kh ng nghnh) theo ting Vit l l-gi-stc. iu 233 Lut thng mi ni rng: Dch v logistics l hot ng thng mi, theo thng nhn t chc thc hin mt hoc nhiu cng vic bao gm nhn hng, vn chuyn, lu kho, lu bi, lm th tc hi quan, cc th tc giy t khc, t vn khch hng, ng gi bao b, ghi k m

hiu, giao hng hoc cc dch v khc c lin quan n hng ha theo tha thun vi khch hng hng th lao. nh ngha mang tnh hc thut Hin c nhiu nh ngha hc thut v thut ng logistics. Theo Hip hi cc nh chuyn nghip v qun tr chui cung ng (Council of Supply Chain Management Professionals - CSCMP), th thut ng ny c nh ngha kh y nh sau: Qun tr logistics l mt phn ca qun tr chui cung ng bao gm vic hoch nh, thc hin, kim sot vic vn chuyn v d tr hiu qu hng ha, dch v cng nh nhng thng tin lin quan t ni xut pht n ni tiu th p ng yu cu ca khch hng. Hot ng ca qun tr logistics c bn bao gm qun tr vn ti hng ha xut v nhp, qun l i tu, kho bi, nguyn vt liu, thc hin n hng, thit k mng li logistics, qun tr tn kho, hoch nh cung/cu, qun tr nh cung cp dch v th ba. mt s mc khc nhau, cc chc nng ca logistics cng bao gm vic tm ngun u vo, hoch nh sn xut, ng gi, dch v khch hng. Qun tr logistics l chc nng tng hp kt hp v ti u ha tt c cc hot ng logistics cng nh phi hp hot ng logistics vi cc chc nng khc nh marketing, kinh doanh, sn xut, ti chnh, cng ngh thng tin. Khi nim hu cn/logistics lin quan n kinh doanh bt ngun t nhng nm 1950. iu ny ch yu l do s gia tng trong vic cung cp, vn chuyn trong mt th gii ton cu ha i hi phi c nhng nh chuyn gia trong lnh vc ny "Logistics l mt phn ca qun l chui cung ng k hoch, to ra v gim st lu lng hiu qu, hiu qu chi ph v lu tr hng ha, bn thnh phm v sn phm sn xut cng nh thng tin lin quan gia im gc v im tiu th p ng yu cu ca khch hng "(Hi ng Chuyn gia qun l chui cung cp | CSCMP, 2007). Ngoi ra, c th hiu Logistics l mt hn hp ca mt s ngnh hc chuyn nghip, chng hn nh: 1. K hoch 2. Kim sot 3. Ch o 4. Phi hp 5. D bo 6. Kho bi v vn chuyn 7. C s v tr 8. Qun l tn kho

Theo Hi ng Qun l hu cn, hu cn c nh ngha nh l mt phn ca qu trnh ca chui cung ng k hoch, kim sot v thc hin mt dng chy c hiu qu v hiu qu cho mc ch lu tr hng ha v dch v v thng tin lin quan khc t im bt im ca tiu dng cui cng vi mt mc tiu p ng cc yu cu ca khch hng hin ti v tng lai. Logistics l mn khoa hc nghin cu tnh quy lut ca cc hot ng cung ng v m bo cc yu t t chc, vt cht v k thut, cho qu trnh chnh yu c tin hnh ng mc tiu. N c coi nh mt nhnh ca qu trnh to ra mt h thng lin quan n ngun lc con ngi hn l mt h thng v my mc. iu ny ch r ngun lc tp trung l con ngi vi vai tr va l i tng, va l cng c tc ng, va l ch th ca qu trnh. Trong kinh doanh Trong kinh doanh, logistics c th hiu nh vic tp trung c ni lc ln ngoi lc bao hm c qu trnh chu chuyn t nh "sn xut gc" n "ngi tiu dng cui cng". Chc nng chnh ca logistic bao gm vic qun l vic mua bn, vn chuyn, lu kho cng vi cc hot ng v t chc cng nh lp k hoch cho cc hot ng . Ngi qun l logistics kt hp kin thc tng hp ca mi chc nng t phi hp cc ngun lc trong t chc vn hnh. C hai khc bit c bn ca logistics. Mt th nh gi mt cch lc quan, n gin coi nh l s chu chuyn n nh ca nguyn liu trong mng li vn chuyn v lu tr. Mt th coi l mt s kt hp cc ngun lc (nhn lc, vt lc...) tin hnh qu trnh. Trong qu trnh sn xut Thut ng ny m ch qu trnh logistics trong cc ngnh cng nghip. Mc ch ca n l m bo mi mt my mc thit b hay trm lm vic c "np" sn phm vi ng s lng, cht lng v ng lc. Vn nh vy khng phi l ch lin quan n vic vn chuyn, m cn l phm lung v iu chnh cc knh xuyn sut qu trnh gia tng gi tr v xo b nhng gi

tr khng gia tng. Logistics trong qu trnh sn xut c p dng cho c nhng nh my ang tn ti hoc mi c thnh lp. Sn xut ch to l mt nh my vi qu trnh thay i n nh (c th hiu l mt nh my th lun phi hot ng nhng vi mt cng sut n nh). My mc c thay i vy thay mi.Theo s l c hi ci thin h thng logistic trong sn xut. Ngc li, logistics s cung cp cc "phng tin" cho vic t c hiu qu mong mun ca khch hng v hiu qu s dng vn 3. c im v vai tr ca Logistics a. c im ca logistics Cc chuyn gia nghin cu v dch v logistics rt ra mt s c im c bn ca ngnh dch v ny nh sau: * Logistics l tng hp cc hot ng ca doanh nghip trn 3 kha cnh chnh, l logistics sinh tn, logistics hot ng v logistics h thng -Logistics sinh tn c lin quan ti cc nhu cu c bn ca cuc sng. Logistics sinh tn ng nh tn gi ca ni xut pht t bn nng sinh tn ca con ngi, p ng cc nhu cu thit yu ca con ngi: cn g, cn bao nhiu, khi no cn v cn u. Logistics sinh tn l bn cht v nn tng ca hot ng logistics ni chung. -Logistics hot ng l bc pht trin mi ca logistics sinh tn v gn vi ton b qu trnh v h thng sn xut cc sn phm ca doanh nghip. Logistics hot ng lin quan ti qu trnh vn ng v lu kho ca nguyn liu u vo vo trong, i qua v i ra khi doanh nghip, thm nhp vo cc knh phn phi trc khi i n tay ngi tiu dng cui cng. -Logistics h thng gip ch cho vic duy tr h thng hot ng. Cc yu t ca logistics h thng bao gm cc my mc thit b, ngun nhn lc, cng ngh, c s h tng nh xng, Logistics sinh tn, hot ng v h thng c mi lin h cht ch, to c s hnh thnh h thng logistics hon chnh.

* Logistics h tr hot ng ca cc doanh nghip: Logistics h tr ton b qu trnh hot ng ca doanh nghip, ngay c khi sn phm ra khi dy chuyn sn xut ca doanh nghip v n tay ngi tiu dng. Mt doanh nghip c th kt hp bt c yu t no ca logistics vi nhau hay tt c cc yu t logistics ty theo yu cu ca doanh nghip mnh. Logistics cn h tr hot ng ca doanh nghip thng qua qun l di chuyn v lu tr nguyn vt liu i vo doanh nghip v bn thnh phm di chuyn trong doanh nghip. * Logistics l s pht trin cao, hon chnh ca dch v vn ti giao nhn, vn ti giao nhn gn lin v nm trong logistics. Cng vi qu trnh pht trin ca mnh, logistics lm a dng kha khi nim vn ti giao nhn truyn thng. T ch ch thay mt khch hng thc hin cc khu ri rc nh thu tu, lu cc, chun b hng, ng gi hng, ti ch, lm th tc thng quan, cho ti cung cp dch v trn gi t kho n kho (Door to Door). T ch ng vai tr i l, ngi c y thc tr thnh mt ch th chnh trong cc hot ng vn ti giao nhn vi khch hng, chu trch nhim trc cc ngun lut iu chnh. Ngy nay, c th thc hin nghip v ca mnh, ngi giao nhn phi qun l mt h thng ng b t giao nhn ti vn ti, cung ng nguyn vt liu phc v sn xut kinh doanh, bo qun hng ha trong kho, phn phi hng ha ng ni, ng lc, s dng thng tin in t theo di, kim tra, Nh vy, ngi giao nhn vn ti tr thnh ngi cung cp dch v logistics. * Logistics l s pht trin hon thin dch v vn ti a phng thc: Trc y, hng ha i theo hnh thc hng l t nc xut khu sang nc nhp khu v tri qua nhiu phng tin vn ti khc nhau, v vy xc sut ri ro mt mt i vi hng ha l rt cao, v ngi gi hng phi k nhiu hp ng vi nhiu ngi vn ti khc nhau m trch nhim ca h ch gii hn trong chng ng hay dch v m h m nhim. Ti nhng nm 60-70 ca th k XX, cch mng container trong ngnh vn ti m bo an ton v tin cy trong vn chuyn hng ha, l tin v c s cho s ra i v pht trin vn ti a phng thc. Khi vn ti a phng thc ra i, ch hng ch phi k mt hp ng duy nht vi ngi kinh doanh vn ti a phng thc (MTO-Multimodal Transport Operator). MTO s chu trch nhim t chc thc hin ton b vic vn chuyn hng ha t khi nhn hng cho

ti khi giao hng bng mt chng t vn ti duy nht cho d anh ta khng phi l ngi chuyn ch thc t. Nh vy, MTO y chnh l ngi cung cp dch v logistics. b. Vai tr ca logistics * Vai tr ca logistics i vi ton b nn kinh t quc dn Logistics l mt chc nng kinh t c nh hng su rng n ton x hi. tm ca nn kinh t, logistics l mi lin kt kinh t xuyn sut gn nh ton b qu trnh sn xut, lu thng v phn phi hng ho. Nghin cu ca Vin Nomura (Nht Bn) cho thy ch ring hot ng logistics chim khong 15% GDP ca mi nc. Do , nu nng cao hiu qu hot ng logistics th s gp phn quan trng nng cao hiu qu kinh t - x hi. Logistics h tr cho lung chu chuyn cc giao dch kinh t. Nn kinh t ch c th pht trin nhp nhng, ng b mt khi dy chuyn logistics hot ng lin tc, nhp nhng. Hot ng logistics hiu qu lm tng tnh cnh tranh ca mt quc gia trn trng quc t. Trnh pht trin v chi ph logistics ca mt quc gia c xem l mt cn c quan trng trong chin lc u t ca cc tp on a quc gia. Nhng quc gia c h thng c s h tng bo m, h thng cng bin tts thu ht c u t t cc cng ty hay tp on ln trn th gii. iu ny tc ng mnh m n kh nng hi nhp ca nn kinh t. S pht trin vt bc ca Singapore, Hng Kng v gn y l Trung Quc l nhng minh chng sng ng cho vic thu ht u t nc ngoi nhm tng trng xut khu, tng GDP thng qua vic pht trin c s h tng v dch v logistics. * Vai tr ca logistics i vi doanh nghip i vi cc doanh nghip, logistics ng vai tr rt to ln. Logistics gip gii quyt c u ra ln u vo ca doanh nghip mt cch hiu qu. Nh c th thay i cc ngun ti nguyn u vo hoc ti u ho qu trnh chu chuyn nguyn vt liu, hng ho, tng kh nng cnh tranh cho doanh nghip. C nhiu doanh nghip thnh cng ln nh c c chin lc v hot ng logistics ng n, ngc li c khng t doanh nghip gp kh khn, thm ch tht bi, ph sn do c nhng quyt nh sai lm trong hot ng logistics, v d: chn sai v tr, chn ngun ti nguyn cung cp sai,

d tr khng ph hp, t chc vn chuyn khng hiu quNgy nay tm c v tr tt hn, kinh doanh hiu qu hn, cc tp on a quc gia, cc cng ty mnh v ang n lc tm kim trn ton cu nhm tm c ngun nguyn liu, nhn cng, vn, b quyt cng ngh, th trng tiu th, mi trng kinh doanhtt nht v dn ti vic hot ng logistics mang tnh ton cu hnh thnh v pht trin. Logistics gp phn nng cao hiu qu qun l, gim thiu chi ph, nhm nng cao nng lc cnh tranh ca doanh nghip. Nh hot ng logistics m doanh nghip ginh c th ch ng trong vic chn ngun cung cp nguyn liu, cng ngh sn xut, thit k mu m, tm kim th trng tiu th thng qua nhiu knh phn phi khc nhaung thi, c th ch ng trong vic ln k hoch sn xut cng nh qun l hng tn kho v giao hng ng hn vi mt mc tng chi ph l thp nht. Logistics cn gip gim chi ph thng qua vic tiu chun ho chng t. Theo cc chuyn gia ngoi thng, giy t rm r chim mt khon chi ph khng nh trong mu dch quc t v vn chuyn. Logistics cung cp cc dch v a dng trn gi c tc dng gim rt nhiu cc chi phcho giy t, chng t trong bun bn quc t. Dch v vn ti a phng thc do ngi kinh doanh dch v logistics cung cp loi b i rt nhiu chi ph cho giy t th tc, chun ho v nng cp chng t cng nh gim khi lng cng vic vn phng trong lu thng hng ho, t nng cao hiu qu bun bn quc t. S pht trin ca cng ngh thng tin lm tng s hi lng v gi tr cung cp cho khch hng ca dch v logistics. ng gc ny, logistics c xem l cng c hiu qu t c li th cnh tranh lu di v s khc bit ho v tp trung. Bng nhng u im vt tri ca mnh, logistics ng vai tr then cht trong vic a sn phm n ng ni cn n, vo ng thi im thch hp. V vy, cng c th ni rng logistics l tr th c lc cho hot ng marketing hn hp 4P (right product, right price, proper promotion and right place - sn phm ng yu cu, gi c ng mc, qung b ng , a im ng ch). Mc ch ca sn xut kinh doanh l li nhun. Mun t c li nhun nh mong mun phi a ra c phng n sn xut kinh doanh ti u. Logistics vi mc tiu

l cung cp hng ho/dch v cho khch hng vi tng chi ph nh nht cho php ngi qun l kim sot v ra quyt nh kinh doanh chnh xc, nhm m bo hiu qu trong sn xut kinh doanh.

4.

Phn loi v cc nhn t nh hng n hat ng Logistics 4.1. Phn lai a. Phn loi theo hnh thc logistics Cn c vo phn cng lao ng v tnh chuyn nghip ca cc doanh nghip c

cc m hnh nh cung cp dch v logistics (LSP Logistics Service Provider) nh sau: - Logistics bn th nht (1PL First Party Logistics) Ngi ch s hu hng ho t mnh t chc v thc hin cc hot ng logistics p ng nhu cu ca bn thn. Theo , ch hng phi u t vo cc phng tin vn ti, kho cha hng, h thng thng tin, nhn cng qun l v vn hnh hot ng logistics. First Party Logistics lm phnh to quy m ca doanh nghip v thng lm gim hiu qu kinh doanh, v doanh nghip khng c quy m cn thit, kinh nghim v k nng chuyn mn qun l v vn hnh hot ng logistics. - Logistics bn th hai (2PL Second Party Logistics) Ngi cung cp dch v logistics bn th hai l ngi cung cp dch v cho mt hot ng n l trong chui cc hot ng logistics (vn ti, kho bi, th tc hi quan, thanh ton) p ng nhu cu ca ch hng, cha tch hp hot ng logistics. Loi hnh ny bao gm: cc hng vn ti ng bin, ng b, ng hng khng, cc cng ty kinh doanh kho bi, khai thu hi quan, trung gian thanh ton - Logistics bn th ba (3PL Third Party Logistics) Ngi thay mt cho ch hng qun l v thc hin cc dch v logistics cho tng b phn chc nng, nh: thay mt cho ngi gi hng thc hin th tc xut khu v vn chuyn ni a hoc thay mt cho ngi nhp khu lm th tc thng quan v vn chuyn hng ho ti a im n quy nh. Do , 3PL bao gm nhiu dch v khc

nhau, kt hp cht ch vic lun chuyn, tn tr hng ho, x l thng tinv c tnh tch hp vo dy chuyn cung ng ca khch hng. - Logistics bn th t (4PL Fourth Party Logistics) Ngi tch hp (integrator) - ngi hp nht, gn kt cc ngun lc tim nng v c s vt cht khoa hc k thut ca mnh vi cc t chc khc thit k, xy dng v vn hnh cc gii php chui logistics. 4PL chu trch nhim qun l dng lu chuyn logistics, cung cp gii php dy chuyn cung ng, hoch nh, t vn logistics, qun tr vn ti4PL hng n qun tr c qu trnh logistics, nh nhn hng t ni sn xut, lm th tc sn xut, nhp khu, a hng n ni tiu th cui cng. - Logistics bn th nm (5PL Fifth Party Logistics) Hnh thc ny pht trin nhm phc v cho thng mi in t, cc nh cung cp dch v 5PL l cc 3PL v 4PL ng ra qun l ton chui phn phi trn nn tng thng mi in t. b. Phn loi theo qu trnh - Logistics u vo (in bound logistics) L cc hot ng m bo cung ng ti nguyn u vo (nguyn liu, thng tin, vn) mt cch ti u c v v tr, thi gian v chi ph cho qu trnh sn xut. - Logistics u ra (out bound logistics) L cc hot ng m bo cung cp thnh phm n tay ngi tiu dng mt cch ti u c v v tr, thi gian v chi ph nhm em li li nhun ti a cho doanh nghip. - Logistics ngc (reverse logistics) L qu trnh thu hi cc ph phm, ph liu, ph phm, cc yu t nh hng n mi trng pht sinh t qu trnh sn xut, phn phi v tiu dng tr v ti ch hoc x l. c. Phn loi theo i tng hng ho

- Logistics hng tiu dng nhanh (FMCG logistics) L qu trnh logistics cho hng tiu dng c thi hn s dng ngn nh: qun o, giy dp, thc phm - Logistics ngnh t (automotive logistics) L qu trnh logistics phc v cho ngnh t. - Logistics ho cht (chemical logistics) L hot ng logistics phc v cho ngnh ho cht, bao gm c hng c hi, nguy him. - Logistics hng in t (electronic logistics) L hot ng logistics phc v cho ngnh hng in t. - Logistics du kh (petroleum logistics) L hot ng logistics phc v cho ngnh du kh.

4.2.

Nhn t nh hng n pht trin dch v logistic

Logistic ngy cng tr thnh mt ngnh ngh, 1 lnh vc gp phn quan trng trong vic pht trin kinh t ca mt t nc, c bit trong nn kinh t c xu hng hi nhp vi th gii nh hin nay. Cc quc gia ngy cng ch trng nhiu hn n vic pht trin ngnh logistic, nhng s pht trin ca ngnh ny cn phi xem xt theo nhiu nhn t v kha cnh khc nhau 4.2.1. Yu t chnh tr, php lut Logistic l hot ng qun l chui cung ng hay qun l chui h thng phn phi, c lin quan trc tip ti cc hot ng xut, nhp khu hng ha vi nc ngoi. Do , m hot ng logistic chu nh hng rt nhiu ca cc chnh sch, iu khon v b lut dnh cho lnh vc ny. Th gii cng ban hnh b lut chung quy nh cc quy nh dnh cho cc hot ng trong logistic nh lut Incoterm 2012

Khng ch chu nh hng ca nhng b lut th gii, nhng chnh sch, quy nh ca ring tng nc, d l nc nhp khu hay xut khu. V d vi Vit Nam: Lut Thng mi Vit Nam quy nh hot ng logistics l hnh vi thng mi, cng vic chnh l cung cp cc dch v phc v vn ti hng ha, t chc vn chuyn nhng khi m nhn vic vn chuyn th phi tun theo php lut v vn chuyn. Tuy nhin, hin nay lut cng cha c th ha quy ch ca ngi chuyn ch khng c tu (NVOCC-Non-vessel operating of common caner) trong php lut v logistics. Vic cp php hot ng cho cc cng ty t nhn ca chnh quyn a phng li c thc hin i tr m khng xem xt kh nng ti chnh, c s vt cht ca n v xin php ht ng. Cc quy nh v dch v pht chuyn nhanh hin nay cn coi l dch v bu in ch cha c coi l mt lai hnh dch v logistics v cn chu s iu tit ca cc ngh nh, thng t v bu chnh vin thng. y l iu rt bt hp l. V d trong giao nhn chnh quyn TW v chnh quyn a phng c nhiu quy nh lm cho vic giao nhn hng kh khn v tn km hn: cm xe ti hot ng trong thnh ph; phi c giy php chuyn ch hng ha qu ti, qu kh, cc doanh nghip giao nhn vn ti phai co nhiu loi giy php t cc c quan khc nhau cho mt chuyn hnh trnh (V d: t H Ni n TP. H Ch Minh). Cc ro cn phi thu quan trong logstics Nh nc cha c chnh sch m ca rng hn cho cc nh u t nc ngoi u t vo hot ng logistics ti Vit Nam. Cn phn bit i x trong thu v biu ph cng bin. Th tc thng quan cn nhiu kh khn, phc tp, mt nhiu thi gian v chi ph. Do s khng r rng v thiu st trong nhng chnh sch ca Vit Nam, m gy e ngi i vi cc nc i tc khi c nh mua hng t cng ty Vit Nam, cng l nh hng chung, km hm s pht trin ca ngnh logistics ti Vit Nam.

4.2.2. Yu t kinh t Nn kinh t pht trin nhanh hay chm, lm pht tng, bin ng v t gi hi oi, khng hong kinh t, gi xng du tngtt c u c nh hng rt ln n cc hot ng logistics. Gii thch n gin th l v ngnh logistics vn l mt ngnh

nm trong lnh vc kinh t, m tng thnh phn trong nn kinh t li c nhng mi quan h mt thit vi nhau, mt bin ng nh cng c th nh hng nghim trng n nhng thnh phn khc, ngc li, mt yu t thay i cng c th to nn thun li v tim nng cho ngnh pht trin. V d khi xy ra s bt n trong nn kinh t ton cu, ng nhin l cc hot ng ca doanh nghip cng s suy gim, h cng hn ch hn trong vic mua bn hng ha quc t, chi ph cho vic vn chuyn cng s tng ln, nh hng khng t n hot ng logistics, ly mt s vic c th hn: Nm 2011, cc hng tu container ang phi i mt vi rt nhiu kh khn trong mi trng hot ng do cc yu t bt n nh: (i) gi du tip tc mc cao trong khi gi cc kh tr li mc nh im nm 2010, v (ii) ngun cung tu c d kin s tng nhanh hn nhu cu khi m s phc hi ca nn kinh t ton cu vn cn mong manh. Biu hin r nt nht l kt qu kinh doanh qu 3/2011 khi a phn cc hng tu bo co l vi li nhun bin hot ng m. Theo hng Drewy th nm nay tng s l ca cc hng tu s mc 2.5 3 t la so vi mc li 11.7 t la nm 2010. Vic thua l nng ang khin mt s hng tu nh gp nhiu kh khn v c k hoch rt khi ngnh vn ti. C th nh MISC cng b s b b phn kinh doanh vn ti container t thng 06/2012 v trong 4 nm va qua MISC l tng cng gn 1 t USD hay nh hng tu Zim, vi kt qu Qu 3 l 63 triu USD. Cng vi s kh khn chung ca ngnh vn ti ton cu, cc cng ty hot ng trong lnh vc vn ti bin ti Vit Nam cng c kt qu kinh doanh khng my lc quan. Hu ht cc doanh nghip u c kt qu li nhun m hoc li nhun tng trng m. S kh khn trong hot ng kinh doanh vn ti bin khin cc doanh nghip ny phi bn i cc ti sn nhm m bo ngun tin cho hot ng. T dn chng trn, c th nhn nh y c coi l yu t quan trng nht nh hng n s pht trin ca logistics 4.2.3. Yu t c s h tng v iu kin t nhin Mt trong nhng tiu ch mt doanh nghip nh gi xem mt t nc m ngh logistics c pht trin mnh hay khng, chnh l c s h tng v iu kin t nhin ca nc .

iu kin t nhin y c th hiu c th hn th chnh l v tr a l, ng b bin, s bng phng ca a hnh v v tr tip gip vi cc nc khc. Mt t nc c nhng v tr tip gip, c b bin chung vi nhiu nc, th s tr thnh mt trong nhng la chn hng u ca cc nc lng ging, cng thm, khi mt nc c ng b bin thun li xy dng cng bin, hin nhin mt nc c nhiu cng bin, cng s thu ht nhiu tu hng cp bn, cc cng ty dch v logistics s c c hi nhiu hn pht trin. Ngoi ra, th c s h tng cng l thnh phn khng th thiu trong logistics. Vit Nam vn l mt nc c y cc iu kin t nhin, v tr a l p, nhng c s h tng li l yu t km hm s pht trin, lm cho ngnh logistics Vit nam vn khng th vt qua c cc nc pht trin, c y c s vt cht, h tng. Ni ring v c s h tng thnh ph H Ch Minh,s lng v din tch bn bi cn t ch chim khong 0,1% dintch th. Cc bn xe lin tnh do tp trung trong ni , c v tr khng ph hp, b hn ch v mt bng nn lm phc tp thm cho giao thng th.H thng bn bi chuyn nghip cha hnh thnh. TP.HCM c khong 948 km sng knh c s dng vn ti gm: 553 km cho php tu thuyn ln qua li, 95 km knh rch cho cc phng tin nh i li v kt hp lm knh thot nc, 200 km knh rch phc v vn ti bng phng tin va v nh. Cc cng bin khu vc TP.HCM nm qu su trong th nh Tn Cng,cng Si Gn, cng Bn Ngh, cng Tn Thun; cc cng bin khc mi xydng nh cng VICT, cng Nh B cng nm khng xa khu ni . Cng sut ca cc cng t hn 30 triu tn, chim trn 30% tng lng hng ha xut khu ca Vng. Do khng c ng b, ng st chuyn dng ni vi cng m trc tip s dng chung mng ng ni nn gy n tc giao thng th, lm gim cng sut ca cc cng do kh khn khi rt hng khi cng. V vy, c mt s pht trin ton din, cn phi c s kt hp ca c iu kin t nhin ln c s h tng.

4.2.4. S cnh tranh Trong kinh doanh, cho d l bt k mt lnh vc no cng s gp s cnh tranh t cc i th. Ngnh logistics cng vy, vic gp phi s cnh tranh l kh trnh

khi, cnh tranh gia cc doanh nghip trong nc, doanh nghip trong nc v nc ngoi. S cnh tranh c khi l yu t thc y cho s pht trin, nhng cng c lc li km hm s pht trin ny.

CHNG II : THC TRNG DCH V LOGISTICS TI VIT NAM


I/ Tng quan v ngnh logistics Vit Nam 1. Nhn li ngnh logistics Vit Nam: Trong nhng nm gn y, dch v logistics Vit Nam pht trin mnh m v c chuyn mn ha vi mc kh cao, tr thnh mt trong nhng ngnh dch v xng sng ca hot ng thng mi quc t. Khi ASEAN ang coi trng tng cng hi nhp ngnh logistics trong khu vc, coi y l mt xch quan trng lin kt cc cng on sn xut v vn chuyn gia cc nc trong khu vc. u thp nin 90 th k trc, Vit Nam ch c mt vi doanh nghip giao nhn quc doanh, n nay c 800-900 doanh nghip hot ng trong lnh vc logistics. Trong , Hip hi Giao nhn kho vn Vit Nam (VIFFAS) c 97 hi vin (77 hi vin chnh thc v 20 hi vin lin kt). Logistics l mt ngnh dch v y tim nng Vit Nam, vi tc pht trin trung bnh 20%/nm. Chnh s hp dn ny nn th trng logistics Vit Nam thu ht nhiu nh u t nc ngoi. Hu ht cc tp on logistics ln trn th gii c mt ti Vit Nam. Theo Cc Hng hi Vit Nam, lnh vc quan trng nht trong logistics l vn ti bin. Hin nay c n 90% hng ha xut nhp khu ca Vit Nam c vn chuyn bng ng bin. Tuy nhin, cc doanh nghip trong nc mi ch p ng chuyn ch c 18% tng lng hng ha xut nhp khu; phn cn li do cc cng ty logistics nc ngoi nm gi.

Nm 2009, Ngn hng Th gii xp Vit Nam ng hng 53 th gii v hng 5 trong khu vc ASEAN v hiu qu hot ng logistics. Tuy nhin, ngnh logistic Vit Nam vn cha c cc doanh nghip khai thc ht tim nng Vit Nam tham gia l trnh hi nhp ngnh logistics trong ASEAN t kt qu bc u, tuy nhin, vn cn nhiu vic phi lm thc y ngnh ny pht trin. Th trng tim nng nhng cn s khai Theo bo co ca B Cng thng, dch v logistics Vit Nam chim t 15 n 20% GDP, tng ng khong 12 t USD. Nu ch tnh khu quan trng nht trong logistics l vn ti, chim t 40 n 60% chi ph th y l mt th trng ln. Vi vic Vit Nam thc hin cc cam kt v t do ho dch v logistics trong WTO v Hi nhp ASEAN v logistics theo l trnh 4 bc n nm 2014 l: (1) T do ho thng mi, d b ro cn thu; (2) To c hi cho doanh nghip trong lnh vc Logistics; (3) Nng cao nng lc qun l Logistics v (4) Pht trin ngun nhn lc. Bi cnh t ra nhiu c hi v thch thc cho ngnh logistics Vit Nam. Trc ht l c hi pht trin logistics ca Vit Nam l tip cn c th trng logistics rng ln hn vi nhng u i thng mi thc y tiu th sn phm, dch v; pht huy li th a l - chnh tr trong pht trin c s h tng logistics nh pht trin cng nc su, sn bay quc t, h thng ng st xuyn , cc trung tm logistics; Hi nhp logistics to c hi cho Vit Nam pht trin quan h i tc, th trng xut khu c m rng, gp phn c cu li nn kinh t v i mi m hnh tng trng... 2. Nhng tim nng trong thi k hi nhp: a. Hot ng thng mi tng trng mnh khi hi nhp ngy cng su rng Kinh t Vit Nam pht trin nhanh chng Thp nin qua chng kin s hi nhp mnh m ca Vit Nam vi khu vc v th gii. Nn kinh t pht trin nhanh chng vi tc tng trng GDP bnh qun t 7.35% - thuc nhm pht trin cao nht khu vc Chu Thi Bnh Dng. Vit Nam tr thnh im n ca cc dng vn nc ngoi bi s hp dn ca mt th trng 80 triu dn, tim nng c v sc tiu th v ngun lao ng gi r. Sn xut cng nghip v thng mi quc t tng nhanh

Lnh vc sn xut cng nghip tng trng nhanh khi Vit Nam tr thnh th trng gia cng hng ho tng i kinh t cho cc mt hng may mc, in t v c kh. Cng vi s pht trin hot ng xut khu i vi mt s ngnh hng nng nghip, lu lng hng ho giao thng quc t ca Vit Nam t mc tng trng trung bnh 23.5%/nm. Quy m th trng bn l nh cng tng n nh mc trn 20%/nm. Nn kinh t hi nhp ngy cng su rng vo sn chi quc t Sau gn ba nm gia nhp WTO, Vit Nam ang th hin s hi nhp ngy cng mnh m vo kinh t khu vc v quc t vi kim ngch xut nhp khu hai chiu t khong 150 t USD/nm, tng ng hn 160% tng GDP quc gia. Bn cnh , Vit Nam ch ng v tch cc tham gia vo cc din n hp tc kinh t quc t c uy tn nh AFTA, ASEM, APEC, WEF v cc khun kh hp tc khu vc tiu vng Mekong. Nhiu tha thun kinh t quan trng cung cp ngun FDI v ODA t M, EU, Nht Bn c thc hin cho thy trin vng pht trin ca thng mi Vit Nam trong di hn. ADB nh gi tng trng kinh t ca Vit Nam trong nm 2010 v 2011 vn t mc tng ng l 6.5% v 6.8%. b. Ngnh kinh doanh tr, c tc tng trng cao Lnh vc logistics Vit Nam pht trin t lu nhng cha chuyn nghip Logistics lnh vc cung ng chui dch v giao nhn, kho bi, vn ti (ng bin/st/sng/b/hng khng) - mi ch c quan tm u t pht trin Vit Nam cch y khong 10 nm nh qu trnh m ca kinh t quc t. Trc , Vit Nam c nhng tng cng ty nh nc kinh doanh lu nm trong lnh vc c s h tng v vn ti nh Vinalines, Vietnam Airlines, Vietnam Railway cng gn 1000 doanh nghip kinh doanh giao nhn. Tuy nhin, im yu ca ngnh logistics Vit Nam l thiu nhng nh cung cp dch v third-party logistics (3PL), tng hp dch v logistics trn gi, m bo s lu thng hng ho t im u n im cui. Quy m th trng logistics nh nhng tc tng trng cao Xut pht im t s pht trin tng i mun vi mt h thng c s h tng (giao thng vn ti, cu cng, kho bi) thiu ng b v dch v cha hon chnh, nn khi nhu cu kinh t i hi, ngnh logistics c s u t pht trin kh nhanh. Trong

khi thng mi quc gia tng mc trung bnh l 13%/nm trong thp nin qua, th ngnh logistics ca Vit Nam i trc mt bc vi tc tng trng u t l 20%/nm. Quy m th trng logistics hin c t 20 t USD/nm (s liu thng k trong nm 2009). y c xem l con s tng i nh so vi cc quc gia trong khu vc Chu Thi Bnh Dng. Tuy nhin, thay vo , ngnh logistics Vit Nam li c tc tng trng cao nht v c d on s tip tc duy tr mc 20% - 25% trong vng 5 nm ti. c. iu kin pht trin ngnh logistics mang tnh quc t Vit Nam c v tr thun li tr thnh im trung chuyn hng ha quc t Khng ch phc v cho s pht trin kinh t trong nc, ngnh logistics ca Vit Nam cn c nhng li th pht trin vt ra khi bin gii quc gia. Ging nh cc quc gia trong khu vc c b bin di nh Trung Quc, Malaysia, Thi Lan, Phillipin, Vit Nam c tim nng tr thnh trung tm trung chuyn hng ho trn tuyn vn ti ng bin thng vi nhiu hng t Trung ng, chu u, chu M n Nht Bn, Nga. Vi khong 100 cng tri u t Bc vo Nam, Vit Nam c iu kin giao thng thun li n hng t cc quc gia lng ging gm Lo, Campuchia, Trung Quc i quc t. Theo thng k ca Ngn hng Th gii (WB) v kh nng cung cp dch v logistics ca cc quc gia, Vit Nam c nh gi khng thua km so vi cc nc trong khu vc v kh nng vn ti quc t (International shipment); tuy nhin, c s h tng v th tc hi quan ca Vit Nam cn km cnh tranh hn nhiu.

S tt hu v c s h tng to ra nhng bt li cho sn phm trong nc so vi cc nc trong khu vc khi phi chu chi ph logistics cao hn. Hin khong 70% 80% hng ho quc gia vn ti i quc t bng ng bin vn phi thng qua cc cng trung chuyn ti Singapore, Hng Kng, Trung Quc

Nhng nm gn y, Chnh Ph Vit Nam bt u quan tm xy dng cng nc su n tu trng ti ln v u t h thng giao thng ng b, kho bi mt cch

quy m v chuyn nghip. S i vo hot ng ca Cng Quc t Ci Mp Th Vi nm 2009 vi kh nng n tu trng ti 160,000 DWT chy thng ti cc cng chu M, chu u khng ch thc y xut nhp khu ni a m cn t nn tng u tin cho s hi nhp cho ngnh logistics Vit Nam vo vi sn chi quc t.

Nhn chung, s pht trin ca ngnh logistics Vit Nam mi giai on bt u. Vi mt ngnh thng mi tng trng nhanh chng, ngnh logistics ha hn s pht trin mnh trong 10 nm ti. Vi ch trng hin i ha c s h tng cng nh x hi ha hat ng khai thc dch v, ngnh logistics Vit Nam ang to ra nhiu c hi kinh doanh cho nhng nh u t chuyn nghip. d. Nhng thch thc trong thi k hi nhp Nu nh cnh ca hi nhp m ra cho Vit Nam con ng giao thng rng ri v c hi a hng ha ca mnh n khp mi ni, th n cng em li nhng i th cnh tranh khng l, nhng lut l, tiu chun buc phi tun th... Tng t, hi nhp to iu kin cho cc doanh nghip logistics Vit Nam c nhiu c hi tham gia vo th trng quc t, nhng cng gy nn sc p khng nh bi nhng thch thc m chng ta cn tm cch vt qua. S thm nhp ca cc tp on logistics a quc gia Trong khong 10 nm ti, d bo kim ngch xut nhp khu ca c nc s t 200 t USD. iu cho thy tim nng pht trin dch v logistics ti Vit Nam cn kh ln. Tuy nhin, hin cc doanh nghip logistics Vit Nam ang ng trc nguy c b mt th phn ni a. Cc doanh nghip logistics Vit Nam u c xp vo loi va v nh, thm ch rt nh. Do vy, c hi thng thu u thuc v cc doanh nghip ln, c tnh chuyn ngnh logistics cao, c mng li cung cp dch v ton cu. Vi vic cc doanh nghip logistics nc ngoi chim ti 75% th trng v cc doanh nghip trong nc mi ch p ng 25% nhu cu th trng logistics v ch dng li vic cung cp dch v cho mt s cng on ca chui dch v quan trng ny vi quy m th trng chim ti 25% GDP th chc chn c nh hng ln n ngnh logistics Vit Nam v c nn kinh t Vit Nam ni chung. Ly v d v khai

thc cng bin hin nay, mt s cng bin pha nam gn y ua nhau h gi cc lm hng ch mc 32 USD/container 20 feet v 50 USD/container 40 feet thp hn nhiu so vi cc cng cng cht lng dch v trong khu vc nh Thi Lan 55 USD/container 20 feet, Singapo 117 USD/ container 40 feetNguy c mt th phn khai thc cng bin ca Vit Nam vo tay gii u t nc ngoi l rt ln. V vi mc gi thp nh vy dn n thua l nng cc cng bin buc phi bn gim bt c phn, khi nh u t nc ngoi s c c hi nm gi c phn chi phi. iu ny r rng l nh hng trc tip n ngnh logistics Vit Nam v nh hng trc tip n li ch v s pht trin kinh t ca t nc. Phn ln cc nh xut khu ca Vit Nam ch yu l xut hng theo iu kin FOB, ch cn bn hng qua lan can tu ti cng bc hng. iu ny cng lm gim c hi tham gia ca doanh nghip logistics Vit Nam khi bn i tc nhp khu ca chng ta - thng l cc tp on ln t hng gia cng - c xu hng chn cng ty logistics ti nc h, hoc cng ty logistics a quc gia thc hin vn chuyn. Trong khi ngc li, i vi nhp khu hnh thc FOB, doanh nghip logistics ni a cng kh chen chn v c nhiu cng ty nc ngoi u t trc tip ti Vit Nam v chnh h l nhng ngi nhp khu nhiu nht. Ngoi ra nh chng ta bit, theo cam kt khi gia nhp WTO, t nm 2012 - v chm nht 2014, cc phn ngnh dch v lin quan vn ti v logistics s m ca cho doanh nghip nc ngoi. Mc d theo l trnh cam kt, n nm 2014 cc doanh nghip mi c quyn m cng ty logistics 100% vn nc ngoi ti Vit Nam, nhng di nhiu hnh khc nhau, hu ht cc tp on logistics a quc gia u c mt v hot ng a dng trong lnh vc ny t lu. Nh vy s ngy cng nhiu doanh nghip logistics ton cu pht trin t cc i l, vn phng i din ln thnh cc cng ty 100% vn nc ngoi, lin doanh hoc cc hnh thc khc ti Vit Nam. C th thy, cc cng ty logistics ln nh Maersk Logistics, Schenker Logistics, NYK Logistics... u c b dy kinh nghim qua nhiu thp k, cng nh l nh cung cp dch v cho cc tp on ln t trc n nay. l cha k cc hng tu ln trn th gii hu nh u c cng ty logistics ca ring mnh: NYK c NYK Logistics, APL c APL Logistics Nh h c th cung cp cc dch v trn gi cho khch

hng thu tu. Phi chng vi kinh nghim t khp ni trn th gii, trnh cng ngh hin i cng nh tim lc ti chnh vng chc, cc cng ty nc ngoi ang t cc hng logistics Vit Nam vo mt cuc chin khng cn sc? Sc cnh tranh yu ca doanh nghip ni a Theo tnh ton ca tng cc Hi quan, lnh vc quan trng nht trong logistics l vn ti bin th doanh nghip trong nc mi ch p ng chuyn ch c 18% tng lng hng ha xut nhp khu, phn cn li ang b chi phi bi cc doanh nghip nc ngoi. y thc s l mt thua thit ln cho doanh nghip Vit Nam khi c n 90% hng ha xut nhp khu c vn chuyn bng ng bin. Mt trong nhng thch thc ln nht khi cnh tranh vi nhng cng ty a quc gia trn sn nh chnh l quy m v nng lc ca doanh nghip. Hin doanh nghip logistics Vit Nam u c xp vo loi va v nh, thm ch rt nh, c doanh nghip ch ng k vn kinh doanh t 300-500 triu ng (tng ng 18.75031.250 USD). Vn iu l bnh qun ca doanh nghip logistics Vit Nam l 1,5 t ng, trong khi thc t l mun k vn n vo Hoa K th phi k qu ti 150.000 USD - mt con s ngoi tm vi. R rng iu ny ang ngn chng ta khng th ginh c nhng hp ng, gi thu hp dn t khch hng l cc tp on a quc gia, m ch mi quanh qun vi nhng dch v v tinh, hay m nhim mt khu nh trong ton chui hot ng logistics nh khai bo hi quan, vn ti, kho bi... Trong khi chui logistics hin i m cc cng ty ln ang cung cp cho khch hng ca mnh li c rt nhiu dch v a dng nh: giao tn nh, kim sot cht lng hng ha, container treo dnh cho hng may mc, qun l d liu v cung cp d liu u cui cho khch hng, qut v in m vch, theo di kim hng thng qua mng l cha k n hu nh hin ti khng mt nh cung cp dch v logistics trong nc no c kh nng cung cp dch v vn chuyn xuyn sut trn ton lnh th Vit Nam kt ni vi th trng quc t vi chi ph cnh tranh, m phi qua cc nh cung cp dch v ca tng chng. By nhiu cng thy nng lc cung cp dch v logistics trn gi ca chng ta cn qu hn ch. Hn na tm hot ng ca cc doanh nghip Vit Nam ch trong phm vi ni a hoc sang mt vi nc trong khu vc, hu ht cc doanh nghip Vit Nam cha c

vn phng i din ti nc ngoi trong khi xu th hin nay l logistics ton cu. Chnh v th c hi xut khu dch v gn nh khng c. Tnh thiu lin kt v s cnh tranh khng lnh mnh: Khng ch thiu thn v quy m, kinh nghim v k nng chuyn mn, ng ni hn na thay v lin kt li cnh tranh vi nc ngoi th doanh nghip logistics Vit Nam li ch yu t mnh lm yu mnh. Tnh nghip on ca cc doanh nghip logistics cn rt ri rc, thiu hp tc h tr ln nhau, cnh tranh khng lnh mnh, khng theo ng quy tc th trng. Vic cnh tranh khng lnh mnh ti th trng logistics Vit Nam din ra kh ph bin nhng k t khi xut hin dch v vn ti mi ny, cha mt v vic tranh chp kinh t no trong lnh vc logistics c x l theo php lut. Vic thc thi lut cnh tranh i vi lnh vc ny dng nh vn b b trng. ng bun l trong khi chng ta vn mi u nhau, th th phn v ngun li khng l t cc hot ng logistics ang dn ri v nhng cng ty nc ngoi vn hng mnh. Bn cnh nhng vn k trn, cn c s yu km trong h thng c s h tng, trnh khoa hc k thut, cng ngh thng tin hn ch, thiu thn ngun nhn lc c trnh chuyn mn cng nh khun kh php l khng ng b cn c ci thin cng l nhng thch thc khng nh trong qu trnh hi nhp ca ngnh logistics Vit Nam vi th gii m nhm s cp su hn phn sau. Kh nng thua thit v lut php pht trin dch v logistic Vit Nam, h thng php lut ca Vit Nam ang c iu chnh ngy cng ph hp vi yu cu pht trin nn kinh t th trng v ph hp vi cam kt trong gia nhp WTO. Hin nay vn c s cha thng nht gia cc vn bn php lut v cc doanh nghip cng cha nm vng lut php quc t, lut php ca cc quc gia m dch v logistics Vit Nam c th lin quan ti. Ngoi ra hiu bit v lut php quc t ca doanh nghip Vit Nam cn rt hn ch, in hnh gn y nht l v Trung Quc gi v pht tu hng Vinalines Global Vit Nam do pha Vit Nam vi phm lut hng hi quc t. Thiu hiu bit v lut php quc t l mt nguy c tim n kh nng thua thit trong kinh doanh, hiu bit lut php p dng l iu khng th thiu khi kinh doanh ngnh logistics.

II/ Thc trng logistics ti Vit Nam 1. Nhng thnh cng: Logistics l mt hot ng tng hp mang tnh dy chuyn, hiu qu ca qu trnh ny c tm quan trng quyt nh n tnh cnh tranh ca ngnh cng nghip v thng mi mi quc gia. i vi nhng nc pht trin nh Nht v M, logistics ng gp khong 10% GDP. i vi nhng nc km pht trin th t l ny c th hn 30%. S pht trin dch v logistics c ngha m bo cho vic vn hnh sn xut, kinh doanh cc dch v khc c m bo v thi gian v cht lng. Logistics pht trin tt s mang li kh nng tit gim chi ph, nng cao cht lng sn phm dch v. Ngnh kho vn Vit Nam vn c nh gi l cn giai on s khai. Nhng di p lc ca khch hng v cht lng, quy m ca kho bi, mt s doanh nghip logistics Vit Nam sm chuyn mnh trong u t v chiu rng ln chiu su h thng kho bi, xem l yu t c tnh quyt nh trong chui cung ng. Nu nm 2007 s doanh nghip lm dch v logistics c tnh t 600-700 doanh nghip th n 2012 c hn 1.000 doanh nghip ang hot ng ngnh dch v logistics. Tnh t nm 2007 n nay, Vit Nam gia nhp WTO c 5 nm, c th thy, ngnh dch v logistics tng bc hi nhp v c nhng bc pht trin kh quan. Cc doanh nghip logistics Vit Nam c nhng bc tin ang k trong vic cung cp cc dch v logistics. Trong , ngnh vn ti hng ha bng ng bin, hng khng cng do phn ln cc doanh nghip trong nc m nhn. Nhiu khch hng l cc tp on a quc gia, cc doanh nghip nc ngoi la chn cc doanh nghip logistics Vit Nam l nh cung cp dch v. Nhng thnh cng c th m ngnh logistics ti Vit Nam t c: Theo bo co ca Ngn hng Th gii (WB) vo gia nm 2011, v bng xp hng logistics (LPI), Vit Nam xp th 53 trong tng s 155 nn kinh t, th 5 trong Hip hi cc Quc gia ng Nam . iu ny chng t Vit Nam ang

dn ci thin mt cch ton din vic pht trin h thng logistics, bao gm kho vn, giao nhn, vn chuyn v phn phi. y cng l ln th 2 lin tip Vit Nam gi vng v tr 53, thm ch LPI ca nc ta cn cao hn c mt s quc gia c mc thu nhp trung bnh (nh Indonesia, Tunisia, Honduras). Ngoi ra vi t cch ch tch ASEAN 2010, Vit Nam l quc gia i u trong ASEAN xy dng h thng mm trong pht trin lnh vc logistics. Trong s khong 900 cng ty khai thc cc dch v lin quan n logistics, ch c gn 20% doanh nghip nc ngoi lin doanh vi cc cng ty trong nc khai thc cc dch v ny. Tuy nhin, cc lin doanh ny li chim th phn khong 80%. c bit, k t nm 2014, cc doanh nghip nc ngoi trong lnh vc logistics ti Vit Nam s c php m cng ty 100% vn nc ngoi theo cam kt gia nhp WTO. Th trng tr nn ng c v pht trin hn. Nhiu doanh nghip logistics nc ngoi ti Vit Nam pht trin t nhiu thnh tu nh: i. Hng Schenker chuyn v logistics ca c thnh lp lin doanh vi mt cng ty kho vn trong nc l Gemadept vo nm 2009 khai thc cc c hi logistics Vit Nam, m Trung tm Logistics Sng Thn rng 10.000 mt vung ti khu cng nghip Sng Thn, tnh Bnh Dng, dng cha, vn chuyn v phn phi hng ha. Doanh thu tng 40% so vi nm trc. ii. Cng ty Damco pht trin kh thnh cng ti VN Dch v logistics Vit Nam chim 15-20% GDP (khong 12 t la M). c tnh GDP nc ta nm 2006 khong 57,5 t USD. Nh vy, chi ph logistics chim khong 8,6-11,1 t USD. y l mt khon tin rt ln. Nu ch tnh ring khu quan trng nht ca logistics l vn ti, chim t 40-60% chi ph, th cng l mt th trng dch v khng l. iu ny cho thy, dch v logistics c ngha quan trng v vic gim chi ph ny s gp phn to li th cnh tranh cho hng ha, dch v ca doanh nghip trong nc. Hng nm logistics ng gp khong 1/5 (20%-25%) GDP ca t nc.

Sau 5 nm Vit Nam gia nhp WTO, kim ngch xut nhp khu tng ln 1,86 ln, th trng bn l trong nc tng bnh qun 20-25%/nm v kt qu ngnh dch v logistics cng tng tng ng t 20% n 25%/nm. Sn lng hng ha qua cng bin Vit Nam tng t 181 triu tn vo nm 2007 ln 286 triu tn vo nm 2011. Lng container cng tng trong giai on ny khong 1,59 ln. H tng cng ngh thng tin, truyn thng cng c u t v pht trin kh nhanh phc v cho qu trnh kt ni cc hot ng logistics, t gip cho vic gim thi gian vn chuyn, c bit l em li cc gi tr gia tng cho chui cung ng hng ha Vit Nam. Nh nc u t pht trin h thng cng bin, trong c cc cng nc su, tip nhn trc tip tu m ti trng ln, a hng ha t Vit Nam i thng qua cc nc Chu u, Bc M. Song song , h thng giao thng c nng cp m rng, kt ni cc cng vi cc khu cng nghip v th, pht trin ng cao tc, cc cng cn (ICD), h thng kho hin i, trung tm phn phi v cc trung tm bn l... Thu ht mnh m u t nc ngoi, kp hnh thnh cc th ch to thun li v nng cao nng lc cnh tranh ca ngi lm dch v logistics, to cc kt ni hi nhp logistics khu vc v quc t cng nh p dng cng ngh thng tin, a qun tr logistics v chui cung ng tng bc vo vi cng ng doanh nhn. Hin ti c trn 60 hng tu bin, 51 hng hng khng c tn tui quc t ang khai thc cc tuyn vn ti kt ni Vit Nam vi ton cu. Cc yu t trn thc y ngnh logistics Vit Nam pht trin. Logistics tr thnh lnh vc c chc nng lin kt cc quc gia, khu vc v trn phm vi ton cu. Cng ng kinh t ASEAN chn dch v ny l mt trong 12 lnh vc u tin hi nhp khu vc nhm xy dng mt th trng chung vo nm 2015. Sau hi nhp kinh t th gii n nay, thi ng x v kinh doanh cc ch hng Vit Nam cng ang c s thay i theo hng nhn xa trng rng, tnh to v linh hot hn i ph vi nhiu thay i, ri ro trong chui cung ng ca mnh. iu c

ngha l nhng ngi s dng dch v logistics Vit Nam c tm nhn v chui cung ng (think supply chain) t quan tm hn trong vic thu ngoi (outsourcing) cc dch v logistics. Qua , ngun nhn lc cho ngnh logistics Vit Nam cng c o to t thc tin kinh doanh. Mc d nn kinh t th gii t nm 2008 ri vo tnh trng khng hong, nhng cc doanh nghip dch v logistics Vit Nam c nhiu kinh nghim vt qua cc thch thc, tr vng nh a dng dch v, t chc b my gn nh v phong cch phc v tn tnh lm li th kinh doanh. Mt s t c nhng u t v nghip v, cng ngh theo hng dch v logistics 3PL (integrated logistics) hoc hp tc, u thu li cc cng on dch v vi doanh nghip logistics 3PL, 4PL nc ngoi. Trong khi cc doanh nghip c vn nc ngoi do u th v nhiu mt, dn xc lp vai tr dn dt trn th trng dch v logistics ti Vit Nam. Nhng cng chnh v th cc doanh nghip Vit Nam c i tc, ngi tin phong hc tp trong iu kin ngnh dch v logistics Vit Nam cha c nhiu kinh nghim thc tin. Cc nh sn xut v phn phi a quc gia ch yu la chn cc doanh nghip logistics nc ngoi hoc nu la chn nh cung ng dch v logistics Vit Nam h thng i hi cc tiu chun tng ng ang p dng cho h thng kho vn h ang s hu v p dng trn ton h thng. 2. Nhng hn ch v nguyn nhn Ngnh logistics ti Vit Nam l mt ngnh v cng tim nng nhng bn cnh cn tn ti khng t kh khn cho cc doanh nghip khi hi nhp vi nn kinh t ton cu. Logistics ng vai tr quan trng trong sn xut, lu thng v phn phi cc sn phm, dch v. V vy, pht trin dch v logistics, ti u ha qu trnh vn chuyn nguyn vt liu, hng ha, dch v gip gim chi ph, ng thi tng kh nng cnh tranh ca doanh nghip. Tuy nhin, thc trng logistics Vit Nam cn nhiu im hn ch. Qua s liu iu tra ca Vin Nghin cu Kinh t v Pht trin - trng i hc Kinh t quc dn v hot ng logistics 10 tnh, thnh ph trong c nc nm 2011 cho thy c ti 69,28% kin cho rng cc doanh nghip thiu s lin kt hp tc, 54,7% kin cho rng thiu i ng nhn vin c tnh chuyn nghip v c ti 80,26% lao ng trong cc doanh nghip logistics ch c o to qua cng vic.

C s h tng cn lc hu: Trong nhng nm va qua c s h tng c nhiu thay i ng k, nhiu cng trnh v h thng giao thng ng b, cng ni a v cng bin c nng cp. Tuy nhin nhn t gc logistics, c s h tng chng ta cn lc hu, thiu ng b, h thng kho bi quy m nh v ri rc, trang thit b, phng tin nh xe vn chuyn hng, dy chuyn, bng ti, ng ng, thit b chiu sng, xe nng h hng ha, my ng gi v cc thit b m vch vi cng ngh thp v c k. H thng giao thng vn ti l c s h tng quan trng trong vic pht trin dch v logistics. H thng vn ti ng bin, ng sng, hng khng, ng b, ng st cn nhiu bt cp, dn n tc lu chuyn trong logistic cn kh chm nn nh hng khng nh ti hot ng hiu qu ca ngnh logistics. iu ny lm cho chi ph ca dch v logistics tng cao, nh hng n s pht trin cng nh hiu qu ca dch v logistics Vit Nam. Ngun nhn lc phc v cho ngnh logistics cn nhiu hn ch Thc trng ngun nhn lc phc v cho ngnh logistics Vit Nam cn nhiu hn ch: C th ni t trc ti nay chng ta cha c trng o to ring bit cho ngnh logistics, m ch c nhng lp o to, bi dng nghip v cho ngi lm trong ngh v vic ny nh s lin kt gia hip hi vi cc n v nc ngoi phi hp o to. Vi thc trng ny, nn chng nh nc c ng thi v vic o to ngun nhn lc cho ngnh logistics? Bi logistics l cc hot ng mang tnh dy chuyn, hiu qu ca chng c tnh quyt nh n s cnh tranh ca cng nghip, thng mi ca mi quc gia. Cc cng ty logistics ngy cng pht trin nhng phn ln quy m ca cc cng ty cn nh l v manh mn. Vn nh, trang thit b lc hu v nhn lc a s ch t 10 20 ngi/cng ty. Nghip v ch yu ca cc cng ty trong nc ch l mua bn cc ng bin, hng khng, khai thu hi quan, dch v vn ti v cc dch v nh l khc. Khng nhiu cng ty nng lc m nhn ton b chui cung ng bao gm vn chuyn ng b, kho bi, ng gi, thu tu... Mt vi cng ty nh nc tng i ln nh Viconship, Vintrans, Vietrans.. song vn cha nng lc tham gia vo hot ng logistics ton cu (cc cng ty ny ch yu lm i l cho cc cng ty

vn ti v logistics nc ngoi). Tuy vy, s lng cng ty kinh doanh ngnh dch v ny ln ti hng ngn, chnh s pht trin t ny dn n tnh trng thiu ht trm trng ngun nhn lc cung cp cho th trng logistics. Bn cnh vic thiu ht v s lng th cht lng ca ngun nhn lc ny cng l vn ng bn. Cn phi ni rng giao nhn, kho vn v iu hnh logistics l mt cng ngh mang tnh chuyn nghip cao nn nhn lc hot ng trong lnh vc ny cn c o to mt cch c h thng v c trang b y kin thc nh nhng cng ty giao nhn quc t. Tuy nhin cc chuyn gia c o to chuyn nghip v lnh vc ny qu t so vi yu cu pht trin dch v. Phn ln kin thc m cn b cng nhn vin trong ngnh c c l t thc tin khi lm i l hoc i tc cho cc cng ty nc ngoi chuyn lm dch v ny.Vi mt ngun nhn lc chp v, tt hu c v cht ln lng, chng ta khng th c c hi cnh tranh ngang bng vi cc i th n t nhng hng vn ti ln v danh ting ca nc ngoi ang xut hin ngy cng nhiu. C th khng nh vic o to, pht trin ngun nhn lc cung cp cho dch v logistics v hng hi quc t l nhu cu bc thit ca nn kinh t. Cc doanh nghip logistics ti Vit Nam cn nh l v thiu s lin kt Trong nn kinh t th trng, vic cnh tranh gia cc doanh nghip logistics trong hot ng kinh doanh l iu cn thit, nhm thc y v to ng lc pht trin kinh doanh. Nhng trong iu kin hin nay khi m cc doanh nghip trong nc mi ch cung ng dch v truyn thng, n l, ch yu l lm i l, quy m doanh nghip logistics ch yu l va v nh, kinh doanh cn manh mn, ngun nhn lc cn yu c v cht ln lng, cha c s hp tc, lin minh lin kt cnh tranh vi cc doanh nghip nc ngoi th kinh doanh theo kiu chp git, manh mn, cnh tranh theo kiu h gi cc lm hng, h gi thnh lm i l cho nc ngoi mt cch khng lnh mnh l kiu lm n khng theo nguyn tc th trng, l tin l xu to c hi cho cc doanh nghip nc ngoi chim lnh th trng ngnh logistics non tr ca Vit Nam. Hin nay, doanh nghip t nhn chim khong 80% trong tng s cc doanh nghip kinh doanh dch v Logistic ti Vit Nam v hu ht cc doanh nghip ny c vn v quy m nh nn ch dng li vai tr cung cp dch v v tinh cho cc hng nc

ngoi trong c chui hot ng nh lm th tc hi quan, cho thu phng tin vn ti, kho bi hoc ch p ng c nhng dch v n gin cho vi khch hng Thm ch c n v ch ng k vn iu l t 300 n 500 triu ng vi vi ba nhn vin k c ngi ph trch. Do vy vi quy m vn ny th khng th chen chn c vo th trng logistics th gii. Nu vi Vit Nam, logistics cn l ngnh mi m th i vi nc ngoi, y l ngnh dch v c lch s lu i vi nhiu tp on quy m c b dy hn 100 nm. Dch v logistics ang hp dn cc nh u t nc ngoi v thc t h ang kinh doanh rt si ng ti Vit Nam. Hu ht cc tp on logistics ln trn th gii c mt ti nc ta v theo cam kt gia nhp WTO, n nm 2014 cc cng ty logistics 100% vn nc ngoi s c php hot ng ti Vit Nam. Ti Vit Nam, hu nh cha c doanh nghip no sc t chc, iu hnh ton b quy trnh hot ng logistics. Cc doanh nghip ny thng hay ring l, thiu s h tr v hp tc ln nhau, cnh tranh khng lnh mnh. Chnh nhng nguyn nhn ny lm gim sc cnh tranh ca cc doanh nghip Vit Nam i vi doanh nghip nc ngoi. Nhn thc ca Doanh nghip v Logistic cn thp v vai tr ca c quan nh nc cha r nt, ri rc : Ngnh logistics ti Vit Nam cn gp kh khn do cc ch hng vn cha nhn thc c vai tr ca dch v logistics i vi hot ng ca mnh. Sau khi gia nhp WTO, Vit Nam phi m ca cc lnh vc kinh t ca mnh theo cc l trnh nht nh. Theo cam kt, n nm 2014 Vit Nam phi m ca hon ton dch v logistics. C mt s doanh nghip cha nhn thy tm quan trng ca logistics, xem logistics ch n thun l cc dch v hu cn cho xut nhp khu, c ngha gi gn trong vn ti, cng bin, h thng kho bi, hng tu. y cng l l do c bn lm logistics kh c c hi pht trin. Doanh nghip cn thay i nhn thc v hiu r tm quan trng ca logistics i vi doanh nghip. Vic s dng dch v logistics thu ngoi ch c hiu qu cao khi vic chia s thng tin l ng lc, chnh xc t pha ch hng. Vn ha v nhn thc kinh doanh ti Vit nam c nhng im khc bit trn th gii nn vic vn dng logistics cn c s uyn chuyn.

Trong quan h thng mi quc t, phn ln cc nh xut khu Vit nam ch yu s dng iu kin FOB trong xut khu, ch yu theo hnh thc gia cng hoc ch nh ca bn mua hng. i vi nhp khu, chng ta lun c tn trong nhng nc nhp siu ln nht th gii. Tuy nhin, hin nay ta ang nhp ch yu nguyn liu th t nc ngoi (ht nha, thc n gia sc, thp phi), vi quy m doanh nghip Vit Nam cn nh, sc mua khng nhiu nn kh c th thng lng ch nh bn chuyn ch. Ngoi ra Vit Nam vn ang nhp mt lng ln nguyn vt liu dng cho gia cng nn phi tun theo ch nh t doanh nghip nc ngoi. Tm li, phn ln th trng logistics ni a vn ang nm trong tay cc doanh nghip logistics nc ngoi. Vai tr nh hng v h tr ca nh nc l cc k quan trng . Hin nay vai tr ca Nh nc trong ngnh logistics cn cha r nt, ri rc. Bn thn cc doanh nghip logistics ti Vit Nam cha c mt hip hi ng ngha vi s tham gia ca nh nc. Cn c chin lc u t ng tm cho cc cng bin, sn bay, cng ni a, ng st, ng song theo mt tng th co kh nng thch ng trong iu kin logistics hi nhp quc t. H tng c s thng tin cn nhiu bt cp: Mc d cc doanh nghip Vit Nam trong nhng nm gn y c nhng c gng a cng ngh thng tin vo hot ng song so vi cc cc cng ty ln trong ngnh th cng ngh thng tin cn c khong cch qu xa vi cc tin ch m khch hng mong mun. ci thin c iu ny i hi c gii php u t tng th, chi tit , di hn. Thc y v pht trin cng ngh thng tin, ch yu l cng ngh thng tin nh cc h thng IT, phn mm TMS (Transport management system,) hoc WMS (warehouse management system), chun trao i d liu in t trong thng mi/ khai quan in t (EDI), qua tn dng u th ca cng ngh thng tin nhm mang li nng sut lao ng cao, tit kim chi ph, gim thiu tnh trng tiu cc, gian ln trong thng mi, xut nhp khu v hi quan. Lut php, c ch qun l vn cha cht ch, r rng: nc ta, c kh nhiu cc vn bn php lut, thng t, ngh nh cho vic thnh lp doanh nghip, cc c quan qun l chuyn ngnh, t chc, hip hi, v c cc quy

nh v thu. Tuy nhin, nhiu vn bn khng cht ch, r rng, khng theo kp s pht trin ca ngnh logistics. Nh ta bit, logistics lin quan n nhiu b ngnh nh: Giao thng vn ti, hi quan, kim nh mi b ban hng nhng quy nh khc nhau i khi chng cho nhau gy khng t kh khn cho ngnh logistics. Bn cnh c ch qun l hnh chnh, nng lc lm vic v thi phc v ca cc cng chc qun l cn phi thay i, v y cng l mt trong nhng tr ngi khng nh lm nh hng trc tip n ngnh logistics Vit Nam trong qu trnh hi nhp th gii. Xy dng hnh lang, khung php l m v chn lc, m bo tnh nht qun, thng thong v hp l trong cc vn bn, quy nh lin quan n lnh vc logistics vi mc ch to c s cho mt th trng logistics minh bch. 3. Nhng thch thc trong tng lai: Nguy c mt th phn vo tay nc ngoi D bo kim ngch xut nhp khu ca c nc s t ti 200 t USD, trong khong 10 nm ti. iu cho thy tim nng pht trin dch v logistics Vit Nam cn kh ln Tuy nhin hin cc doanh nghip logistics Vit Nam ang ng trc nguy c b mt th phn ni a. Cc doanh nghip logistics Vit Nam u c xp vo loi va v nh, thm ch rt nh. Do vy, c hi thng thu u thuc v cc doanh nghip ln, c tnh chuyn ngnh logistics cao, c mng li cung cp dch v ton cu. i vi th trng nc ngoi, hin cc doanh nghip ca Vit Nam vn cha c vn phng t ti nc ngoi, v cng cha c doanh nghip no tham gia thu cung ng dch v ti nc ngoi nn xt trn nhiu mt th c hi xut khu dch v rt hn ch. Vi vic cc doanh nghip logistics nc ngoi chim ti 75% th trng v cc doanh nghip trong nc mi ch p ng 25% nhu cu th trng logisitcs v ch dng li vic cung cp dch v cho mt s cng on ca chui dch v quan trng ny vi quy m th trng chim ti 25% GDP th chc chn c nh hng ln n ngnh Logistics Vit Nam v c nn kinh t Vit Nam ni chung. Ly v d v khai thc Cng bin hin nay, mt s cng bin pha nam gn y ua nhau h gi cc lm hng ch mc 32 USD/container 20 feet v 50 USD/container 40 feet thp hn nhiu so vi cc cng cng cht lng dch v trong khu vc nh Thi Lan 55 USD/container 20 feet, Singapo 117 USD/ container 40 feety l nguy c mt

th phn khai thc cng bin ca Vit Nam vo tay gii u t nc ngoi l rt ln. V vi mc gi thp nh vy dn n thua l nng cc cng bin buc phi bn gim bt c phn, khi nh u t nc ngoi s c c hi nm gi c phn chi phi. iu ny r rng l nh hng trc tip n ngnh Logistics Vit Nam v nh hng trc tip n li ch v s pht trin kinh t ca t nc. Kh nng thua thit v lut php pht trin dch v logistic Vit Nam, h thng php lut ca Vit Nam ang c iu chnh ngy cng ph hp vi yu cu pht trin nn kinh t th trng v ph hp vi cam kt trong gia nhp WTO. Hin nay vn c s cha thng nht gia cc vn bn php lut v cc doanh nghip cng cha nm vng lut php quc t, lut php ca cc quc gia m dch v logistics Vit Nam c th lin quan ti. y cng l mt nguy c tim n kh nng thua thit trong kinh doanh. Hiu bit php lut p dng l mt iu khng th thiu trong kin thc kinh doanh ngnh logistics Vit Nam.

CHNG III : CC GII PHP PHT TRIN LOGISTICS TI VIT NAM


1. S thm nhp ca cc tp on logistics a quc gia : a. Khng ngng nng cao cht lng dch v cung ng cho khch hng : Cc doanh nghip logistics ca Vit Nam kh c th cnh tranh sng phng vi cc doanh nghip logistics ca nc ngoi , nguyn nhn trc chnh l s khc bit v nn tng pht trin ca cc doanh nghip. Cc tp on nc ngoi qu quen thuc vi khi nim logistics, tri qua qu trnh pht trin nhiu nm nn bn thn h c rt nhiu kinh nghim trong vic pht trin dch v, pht trin th trng, cnh tranh, nng cao cht lng sn phm, dch v ca mnh. Trong khi , so vi cc doanh nghip nc ngoi th dch v logistics cn kh mi m ti Vit Nam, cc

doanh nghip logistics Vit Nam cha th tri qua qu trnh pht trin lu di, v a s u l nhng doanh nghip nh l, quy m khng ln. Tuy cc doanh nghip Vit Nam c quy m khng ln, khng th tham gia ton b vo cc cng on ca qu trnh Logistics nhng h cng c th hot ng kh chuyn nghip trong mt vi khu. cnh tranh c vi cc doanh nghip tim lc mnh ca nc ngoi, cc doanh nghip Vit Nam cn khng ngng nng cao hn na cht lng dch v cung ng cho khch hng. Cc doanh nghip cn u t hn na v cht lng ngun nhn lc ngnh logistics, bng cch hp tc vi cc trng i hc, vin logistics hay b thng mi, VCCI t chc o to k nng, nng cao nghip v cho nhn vin logistics, t nng cao cht lng dch v ca mnh. Nu i theo con ng chuyn mn ha mt vi cng on ca logistics, vi cht lng cao nht c th, cc doanh nghip logistics ca Vit Nam c th chim c lng tin ca khch hng. T h c th dn dn ly li th phn t tay cc doanh nghip nc ngoi. b. Thit lp s lin kt vi cc cng ty logistics khc trong nc cng nh cc cng ty logistics nc ngoi, v s pht trin cng c li. Th trng logistics Vit Nam c nh gi rt c tim nng, vi gi tr khong 12 t USD nm 2007 ( t 15-20% GDP). V th, cc cng ty logistics trong v ngoi nc u ang c gng chim lnh th phn cao thu c li nhun nhiu nht trong th trng tim nng ny. i vi cc cng ty nc ngoi, vi u th cnh tranh vt tri, h chim lnh c ti 75% th phn dch v Logistics, trong khi cc cng ty trong nc ch c th chim lnh 25% th phn cn li. Vi s lng cc cng ty Logistics trong nc ln ti hng ngn cng ty, a s u hot ng quy m nh v va, thm ch quy m rt nh, s cnh tranh ngy cng tr nn quyt lit hn. Trong hon cnh , s cnh tranh buc cc doanh nghip Vit Nam phi t hon thin hn na. Tuy nhin, cc doanh nghip Vit Nam khng nn i u trc din vi cc doanh nghip nc ngoi, m thay vo , c th thit lp s lin doanh,lin kt vi chnh cc i th nc ngoi hp tc cng pht trin. Cc doanh nghip nc ngoi c u th r rt vi cch thc hot ng hiu qu, k nng nghip v chuyn nghip, l nhng iu m cc doanh nghip Vit Nam c th hc hi khi

tin hnh lin doanh, lin kt. Ngc li, s am hiu v th trng, v phng thc kinh doanh ti Vit Nam cng l iu cc doanh nghip nc ngoi c th tm kim thng qua cc doanh nghip Vit Nam. Nu to c s lin kt, c 2 bn s cng c li. ng thi, s lin kt gia chnh cc doanh nghip Vit Nam vi nhau cng cn c khuyn khch, to nn cc cng ty Logistisc Vit Nam vi quy m ln hn, tim lc ln hn, sc ng vng trn th trng cnh tranh vi cc doanh nghip nc ngoi. c. Tng cng hot ng Marketing nhm thu ht khch hng. i vi mt doanh nghip, hot ng marketing l v cng quan trng v n xy dng hnh nh ca doanh nghip trong mt khch hng. i vi dch v logistics cng vy. tng sc cnh tranh trn th trng logistics, cc doanh nghip logistics Vit Nam cn y mnh hn na hot ng marketing nhm thu ht s quan tm ca khch hng i vi dch v ca mnh. H cn phi cung cp nhng ch li t vic s dng dch v logistics ti khch hng khch hng nhn thy v an tm giao ton b hot ng logistics cho doanh nghip logistics, tp trung vo hot ng sn xut chnh ca mnh. Cc doanh nghip logistics nc ngoi vi chin lc marketing hiu qu ngay t khi thm nhp vo th trng nn thnh cng, chim c phn ln th phn. iu buc cc doanh nghip trong nc phi ch trng hn na vo vic pht trin thng hiu, thc hin marketing khng nhng m rng th trng trong nc m cn c th tm kim, to hnh nh ti cc th trng mi trong khu vc cng nh trn th gii. 2. Cc doanh nghip cn thiu hiu bit v lut php, sc cnh tranh ca doanh nghip ni a cn yu so vi cc doanh nghip nc ngoi. Nhiu v vic thc t cho thy nng lc v pht lut ca cc doanh nghip ca nc ta cn yu km, c v lut quc t v trong nc. c bit c nhiu v vic do thiu hiu bit v nhng thng l quc t, lut php tng quc gia c quan h giao thng m nhng doanh nghip logistics ca nc ta phi gnh chu hu qu c v tin bc v c v uy tn trong ngnh. Trc thc t ny, ginh li v th v th phn logistics ca mnh, cc nh lp php nn nghin cu, b sung B lut Hng hi Vit

Nam 2005 cng nh lut Thng mi Vit Nam ph hp vi php lut, tp qun quc t; ng thi cng l to iu kin cho logistics hot ng hiu qu hn. C th xem xt nn c mt Ngh nh ca Chnh ph ring v logistics thay th cho ngh nh 140/2007/N-CP mt cch c bn v thc tin hn. Cc doanh nghip nc ta phn ln thnh lp sau rt nhiu so vi rt nhiu doanh nghip nc ngoi c truyn thng nh : Maersk Logistics, TNT,. v li ch chim th phn rt nh so vi nhu cu th trng. V d : theo tnh ton ca tng cc Hi quan, lnh vc quan trng nht trong logistics l vn ti bin th doanh nghip trong nc mi ch p ng chuyn ch c 18% tng lng hng ha xut nhp khu, phn cn li ang b chi phi bi cc doanh nghip nc ngoi. Nh vy, vi con s khong 800 900 doanh nghip ang hot ng, mt con s khng nh so vi cc nc trong khu vc, nhng ch p ng c khong mt phn nm nhu cu trong vn chuyn hng hi. gii quyt vn ny, thit ngh nn thnh lp mt tng cng ty trong lnh vc ny Vit Nam. Khi , th phn trong nc ca ngnh logistics s gim s kim sot bi cc cng ty v tp on nc ngoi. Mt khc, cc B, ngnh cha c cc v qun l v ngnh logistics mt cch tch bch, thm ch cn xem logistics nm trong vn ti hoc xut nhp khu. Thm vo , hin nay cc doanh nghip Vit Nam hot ng trong ngnh logistics c vn iu l bnh qun vo khong 1,5 t ng, hu ht c quy m nh v rt nh. y l mt vn kh gii quyt. V di hn, theo quy lut pht trin, c l s lng doanh nghip hot ng trong ngnh s gim xung; thay vo l cht lng s tng ln cng lc vi s tng ln trong quy m doanh nghip. Tuy nhin giai on hin nay, nhm khuyn khch cc doanh nghip c quy m vn nh hot ng tt cng nh gip cc doanh nghip non tr trong ngnh, ngoi vic gim li sut ngn hng; cn gin, gim v min thu thu nhp doanh nghip v c gii php x l n ph hp. Nhiu doanh nghip kinh doanh theo kiu chp git, manh mn, cnh tranh theo kiu h gi cc lm hng, h gi thnh lm i l cho nc ngoi mt cch khng lnh mnh, l tin l xu to cho cc doanh nghip nc ngoi chim lnh th trng ngnh logistics non tr ca Vit Nam.. Chnh v vy m gi c dch v ti nc

ta kh r nhng li cha chc chn v tin cy cha cao. V vn ny, chng ti kin ngh, trch nhim u tin phi l s thay i trong cch thc hot ng, phi c o c kinh doanh trc ht l thuc v cc doanh nghip logistics ca Vit Nam. y chnh l tin cn thit khuyn khch cc doanh nghip hot ng vi ngnh, t mi lm n ng theo quy tc ca php lut, ca th trng; t to ra mt th trng lnh mnh cho cc bn. Song song vi , vic lin kt hot ng, cng nhau hp tc, hot ng; thnh lp Hip hi Logistics Vit Nam, cc Hip hi ngnh trong tng khu vc. Cc doanh nghip trong ngnh hn lc no ht cn lin kt vi nhau, thit lp mi quan h c li v mt kinh t cho nhiu bn. Vit Nam cn mt y ban Quc gia Logistics nh cc nc khc lm c. Cc doanh nghip trong nc mi ch cung ng dch v truyn thng, cha theo kp xu hng pht trin trn th gii. gii quyt vn ny, gii php tt nht phi n chnh t s nhy bn ca doanh nghip; lun phi cp nht nhng thay i mi nht trong cng ngh trn th gii. Bn cnh , chnh ph cng nn dnh ra mt qu dnh cho vic pht trin cng ngh trong ngnh logistics cng nh trong gio dc lin quan trc tip v c gin tip n logistics. Mi doanh nghip phi xc nh cho c mt hay mt vi th mnh ca mnh: l dch v kho, dch v vn ti ni a, dch v hng khng hay dch v t vn gii php logistics. T tp trung vo th mnh ca mnh ch khng nn dn tri trn nhiu lnh vc hot ng. Chnh s lin kt, phi hp v h tr ln nhau s to nn sc mnh tng hp. Kh nng hot ng ca doanh nghip cha tng xng vi s pht trin v tim nng ca ngnh. Mt trong nhng nguyn nhn chnh l v s yu km trong i ng nhn vin. khc phc tnh trng ny, phi gii quyt t chnh ngun ci ca vn ; cn phi tng cng cht lng nhn vin. Gii php l nn c khoa Logistics, ngnh Logistics trong cc trng i hc nh trng i hc Ngoi thng, i hc Kinh t quc dn, i hc Kinh t. Cc hc bng v logistics do nh nc ti tr cho sinh vin kh, gii n hc tp ti cc nc c th mnh logistics nh Singapore, Nht Bn. Mt trong nhng yu t c th gp phn tng cng tnh cnh tranh ca doanh nghip trong ngnh logistics chnh l tng cng quan h gia c quan chc nng v

doanh nghip. Cc c quan chc nng ca Chnh ph (phng VCCI, B Cng thng ) cn tng cng cc hot ng nghin cu, d bo v ph bin kp thi, cng khai cc thng tin kinh t n cc doanh nghip v hip hi c th nng cao cht lng ni b; ng thi lm cng tc h tr trong vic gii thiu cc doanh nghip logistics mnh ca Vit Nam n cc doanh nghip nc ngoi.

3. Cc doanh nghip thiu tnh lin kt v c s cnh tranh khng lnh mnh

a. Thnh lp hip hi Logistics Vit Nam Cch y vi thp k, Singapore xy dng h thng cng bin, cc cng ty vn ti, hng hng khng, cng ty logistics thnh mt chui dch v One-Stop Shop (ch dng chn mt ln c th mua c mi th), bn cnh h cn chuyn i Hip Hi Giao Nhn thnh Hip Hi Logistics. Qua thi gian, cng vi s hiu qu ca Hip Hi Logistics Singapore (SLA) trong vic qun l, iu ha hot ng ca cc thnh vin, thng nht quy nh chung cc chi ph giao nhn, chuyn ti v khuyn khch cc thnh vin p dng trnh cnh tranh a Singapore tr thnh trung tm Logistics ln nht ng Nam , vi hn 12 triu TEUs container thng qua cng bin quc t v hn 1,2 triu tn hng vn ti qua sn bay Changi mi nm. Vi Vit Nam hin nay, nng cao nhn thc, kt dnh cc doanh nghip, thc y s pht trin ca ngnh Logistics Vit Nam v xy dng nhng chin lc tng th v di hn, thit ngh nn cn c mt Hip hi Logistics Vit Nam v hc tp nhng kinh nghim t Singapore. Vic thnh lp Hip hi s to c s ng b trong ngnh cng nh to ra mt bc tng vng chc chng nhng cn gi mnh m v to ln c cc cng ty Logistics nc ngoi mang n. Ngoi ra Hip hi cn l ni cc doanh nghip trao i kinh nghim, h tr ln nhau, l cu ni gia cc doanh nghip vi cc c quan chnh quyn nh nc. b. Thnh lp Lin on cc Hip Hi Logistics Vit Nam (VFLA)

Ngnh Logistics Vit Nam tuy cn non tr v s chuyn nghip, nhng c xp vo nc c nhiu ngnh hip hi Logistics (5 hip hi). Trong ta c th ni n Hip hi Giao nhn Kho vn Vit Nam (VIFFAS) ra i t nm 1993, vi thnh vin l hn 1000 doanh nghip ln nh chuyn cung ng vn ti, giao nhn, kho bi, cng, dch v logistics, cc dch v i l hi quan, xut nhp khu. Ngoi ra cn c Hip hi Ch tu VN (VSA), Hip hi Vn ti t VN (VATA), Hip hi i l v Mi gii hng hi VN (VISABA), Hip hi Cng Bin VN (VPA) v mi y nht l Hip hi Ch hng VN (VNSC). Tuy nhin, cc hip hi trong ngnh logistics ti VN cha xc lp c lin kt ngnh, thiu hp tc b sung cc li th cho nhau. Do mi hip hi c cc c th khc nhau nn vic tip cn vi cc c quan qun l ngnh cng nhng gc khc nhau, t kh c th to nn cc chnh sch thng nht, ng b cho ngnh logistics, c bit l trong cc vn o to ngun nhn lc, CNTT, u t h tng c s. T thc trng trn, ti hi tho ln 1 c (4/2011) v ln 2 Thi lan (3/2012), i din cho Vit Nam, c bit l VIFFAS chn phng n thnh lp Lin on Cc Hip hi Logistics Vit Nam (VFLA). Vic xut hin Lin on s p ng cho vic kin to vng mnh ngnh Logistics Vit Nam, to c mi dy lin kt trong cc hip hi thnh vin tr thnh ting ni thng nht, khi dy s hp tc y v trn vn trong cc kt ni ca dy chuyn cung ng VN. T to ra c sc mnh ca tnh chuyn nghip, ca nng sut v hiu qu! Bn cnh , li ch thit thc t Lin on vi ngnh Logistics Vit Nam l s hp tc khng kht v cht ch gia ngnh vi c quan qun l, mt mt xch quan trng, tin hi nhp v pht trin nn kinh t VN. T y, cc chnh sch th ch s to thun li v thc y ngnh logistics VN pht trin ngang tm khu vc v th gii. Lin on ny mun thnh cng quan trng nht l phi cn s hp tc bn trong ca cc Hip hi thnh vin. Cc Hip hi phi gt b cc c th tm cc im duy nht, ni khc hn l mu s chung ca tng b phn lin kt c c tm nhn chin lc, hnh ng nht qun v ng b. Ngoi ra, c s thnh cng trong mu hnh Lin on cc Hip hi Logistics Vit Nam cn mi m ny, th cn phi c s ng h nhit tnh ca cc c quan qun l, cc B, Ngnh nh B GTVT, B Cng thng, B Ti chnh, B K hoch u t, B Ni v, Tng cc Hi quan...

4. Lut php cha hon chnh, vi tr ca c quan nh nc cha r rt a. Xy dng nhng sch hp l, ph hp vi quy nh cng c quc t m Vit Nam l thnh vin. Cc cng c v thng mi v vn ti quc t: Cng c v giao thng ng b 1968; Cng c v k hiu v ch dn ng b 1968; Cng c TIR 1975; Cng c hi quan v container 1972; Cng c quc t v hi ha ha kim sot hng ha qua bin gii 1982; Cng c v hp ng vn ti hng ha quc t bng ng b (CMR) 1956; Cng c hi quan v tm nhp phng tin vn ti thng mi ng b 1956. Cc cng c quc t v hi ha ha v n gin ha th tc hi quan bao gm: Cng c v tm cp php, Cng c Istanbul 1990; Cng c quc t v n gin ha v hi ha ha th tc hi quan, Cng c Kyoto sa i 1999, Vit Nam l mt bn tham gia Cng c. Cc doanh nghip t nhn c th kim tra xem Vit Nam c p dng cc khuyn ngh thng l thc hnh tt (khng bt buc) trong Cng c ny hay khng bng cch nghin cu cc ph lc ca Cng c; Ngh nh th ca Cng c v hp ng vn ti hng ha quc t bng ng b 1978; Cng c v thun li ha giao thng ng bin quc t, Cng c FAL1965 b. ng b chnh sch u t hp l nhm xy dng, ci thin c s h tng ( ng x, cu, h thng vn ti, cng bin, cng sng, kho bi) C s vt cht hin ti ca Vit Nam c xp vo th hng thp, cc cng trnh cng cng ( ng x) xung cp v khng nng lc phc v quc t. Thc trng

hin ti, cc t chc u thu m nhim trng trch xy dng cc cng trnh cng cng trng im cn thiu tnh on kt, thng tin chia s vi nhau cng thng nht v phng n xy dng, m bo tnh xuyn sut, ng nht ca cc cng trnh. V vy, nh nc nn ng vai tr quan trng trong cng tc t chc v thng nht, lm cng ni cc ch u, cc bn lin quan nhm to ra nhng chnh sch, chin lc ng b cho s pht trin trong tng lai ca cc cng trnh c s h tng.

c. Gim s lng chng t yu cu t doanh nghip cn phi c trong qu trnh xut nhp khu. Chng t xut nhp khu bt buc ti Vit Nam 2011

S lng chng t xut khu, nhp khu theo OECD trung bnh l 4. Giy chng nhn tiu chun sn phm ca Vit Nam chng c ngha g ti nc nhp khu. C quan o lng v tiu chun ca nc nhp khu s thc hin li vic kim tra chng nhn tiu chun k thut. Vit Nam khng nn lm lng ph thi gian qu bu ca cc nhn vin hi quan v b phn tiu chun, o lng vi vic chng nhn ri vn b kim tra li bi c quan chc nng ca nc nhp khu. y l c hi cc c quan chc nng ca Vit Nam ct gim s chng t xut khu, nhp khu i hi. C l h thng mt ca quc gia s gip loi b bt giy t v gim s lng nhp liu cc doanh nghip, bn trung gian v cc c quan chnh ph. S dng t khai xut khu v nhp khu in t s gip Vit Nam gim thi gian v chi ph nu t khai c tch hp m ha ch k in t v v s tham chiu chuyn hng duy nht. D n thng mi in t Vit Nam l loi sng kin ph hp, c th gip loi b bt giy t trong giao dch xut khu, nhp khu.

d. Gim thiu thi gian hon thnh th tc giy t hi quan, l iu cn thit. Biu th hin s ci tin v th tc xut nhp khu Vit Nam qua cc nm

Singapore ch mt 1 ngy hon tt b chng t xut khu, nhp khu so vi bnh qun 12 ngy Vit Nam. Giai on 2005-2008 Vit Nam khng c tin trin trong vic ct gim s lng giy t xut nhp khu mc d gim c 2 ngy thu thp b chng t, nhng k t nm 2008 khng gim thm c ngy no. Ph tn xut khu (555 USD) v nhp khu (645 USD) nm 2011 gim i. Nhng con s n tng vic ct gim ph trong vng 5 nm khng th gii thch c bng ch s hiu qu Logistics. C l gi vn ti container gim i do khi lng giao dch gia tng v cc hng vn ti phi tng cng cnh tranh. iu tit t chnh ph trong nhiu nm qua, nhng l cha . B Cng Thng c th xem xt thc hin mt nghin cu v giao dch kp thi xc nh thi gian cn thit a mt s hoc tt c cc sn phm xut khu n th trng. Qua trin khai phng php ny, B Cng Thng c th xc nh c nhng tr ngi v a ra gii php ph hp. Phng php ny mang li thng tin hu ch cho B trng trong vic ra nhng quyt nh nhm loi b thi gian chm ch trong xut khu Vit Nam c c hi ct gim hn na s lng chng t v thi gian thu thp. Tuy nhin, cha th bit chc s mt trung bnh bao nhiu ngy thu thp y b chng t nu tc ng ca chui cung ng da trn vn bn giy lm chm thi gian xut khu vo th trng v lm mt thi gian gii phng hng.

e. Thng nht v quy nh lm vic trn ton khu vc to tnh ng b cc ca khu hi quan. Nn thay i mt s chnh sch thng quan hp l nhm to to iu kin thc y chui cung ng sn xut kinh t vn hnh trn tru, gim thiu ci chi ph lu kho, tr hng. Sau y l nhng vn kn vn mc m chng ti ngh nn khc phc: Phn loi hi quan khng nht qun gia cc c quan hi quan. Thng tin v thng quan hi quan c tng hp di dng thng tin in t nhng cha c tn dng thit lp h thng phn loi hi quan thng nht; Chng t hi quan gc vi ch k v con du ph hp vn bt buc phi c cc ca khu. Chng hn nh th tc thng quan ca khu Lao Bo (sang Dansavanh, Lo) i hi phi c vn bn gc t H Ni cch bin gii 670km; Thng quan hi quan khng c thc hin vo m, k c ti sn bay quc t; Thi gian ngh tra ca cc ca khu qu di (11h30- 13h30 ca khu Mc Bi); Pht sinh cc khon thanh ton phi chnh thc trong qu trnh thng quan, lm tng tng chi ph vn ti. Vic khc phc c nhng hn ch trn s thc s l mt trong nhng cng tc cn thit tng tnh hiu qu trong cng vic ca cc ca khu hi quan, to thun li cho vic di chuyn hng ho lu thng, tit kim v gim thiu chi ph cho Logistics.

f. Hon thin v b sung khung kh php lut, th ch v Logistics. Theo nh cam kt v l trnh hi nhp cc lnh vc hot ng dch v logistics, tnh n thi im hin ti Chnh ph VN v cc B, Ngnh qun l c nhng ng thi tch cc: bn cnh N 140/2007/N-CP, hng lot cc quy phm php lut v giao thng vn ti, cng bin, XNK, hi quan, thu... Trong c bit cc quy hoch v giao thng vn ti, cng bin, vn ti bin, vn ti ng b, ng thy..., cc cng kh, khu logistics... n nm 2020 v tm nhn 2030 ra

i. Trn thc t cc hnh lang php l nu trn c tc ng tch cc n pht trin th trng dch v logistics, ngnh logistics trong thi gian qua. Mt ng gp quan trng trong vic ci tin cc th tc hnh chnh quc gia va qua l D n 30 v c bit l i mi trong lnh vc hi quan: in t ha hi quan v hi quan mt ca c trin khai cng gp phn thc y dch v logistics pht trin. Tuy vy, hnh lang php l cho hot ng dch v logistics t Lut Thng mi (2005) v Ngh nh 140/2007/N-CP cha mnh, thm ch khng cn ph hp, v do vy cha to lp mt th trng dch v logistics lnh mnh, minh bch, cnh tranh bnh ng gia cc thnh phn, cha k l thiu chnh sch nhm nui dng v thc y cc hot ng dch v logistics. Hin nay l tt c cc ngnh trong nn kinh t u c c quan ch qun, trong khi logistics l mt ngnh kinh t n by, quan trng nhng cha c mt c quan ch qun no ? n lc VN cn phi c y ban quc gia v logistics gii quyt cc vn lin quan n c s h tng, khung th ch... y l gii php quan trng nc ta gim c chi ph logistics. V vy, vic xy dng, b sung , php trin khung lut ring cho Logistics s mang li rt nhiu iu kin to dng, nui dng v thc y th trng dch v logistics pht trin, lm n by cc ngnh kinh t khc, mt khc, m bo s minh bch, cnh tranh lnh mnh gia cc thnh phn tham gia. g. T chc lung thng tin ni b ng nht gia cc b ngnh,

Cc b ngnh ring r t xoay x vi nhng thch thc ring trong vic duy tr v thc thi nhim v c giao, c l Th tng Chnh ph c th thit lp mt chin lc thun li ha thng mi quc gia. Thit lp mt chin lc thun li ha thng mi hoc logistics thng mi quc gia cn s cam kt, ng thun v ngun lc c duyt t cp c thm quyn cao nht. S di y chng ti xy dng cc mi lin h gia cc chin lc. iu phi v kt hp cc chin lc vi nhau cng l mt thch thc.

Khun kh chin lc thun li ha thng mi v logistics

Chin lc gio dc logistics

Chin lc hi quan

Chin lc vn ti

chin lc logistics

Chin lc khc

Chin lc gio dc logistics trong nh trng

Chin lc hi quan in t

Chin lc pht trin cng

Chin lc xc tin xut khu

Chin lc gio dc v o to hng nghip v logistics Chng ch c tha nhn bi nh tuyn dng v chnh ph

Chin lc SWS

Chin lc pht trin vn ti ng b

GMS ,CBTA kt hp chin lc qun l bin gii

Chin lc vnt i hng khng

Chin lc hng hi

5. C s h tng cha hon thin a. ng x. H thng ng b Vit Nam cn ang c nhiu bt cp, v cha c pht trin mt cch ng n. gip cho vic vn chuyn hng ha mt cch nhanh chng, thun tin v gim thiu chi ph th Chnh ph cn phi u t nghim tc vo n. Cc tuyn ng b ginh cho xe ti, xe ch hng cn phi c nng cp ln nhiu ln ng hn v xy dng mt cch chc chn, khng b st l v c bit l khng xy ra hin tng ln ng gy cn tr giao thng, nh mt QL14 qua tnh aklak, b st l quanh nm do thi cng u v b d cng trnh dn n ng b ly li khi tri ma. Hoc nh tuyn ng Ql 1A qua thnh ph Hu, sau khi 9 nm a vo s dng th ng xung cp v cng nghim trng. Bn cnh , vic vn chuyn chm tr cng gy ra mt phn tn tht khng nh, theo thng k ca y ban An ton giao thng Quc gia1, ch trong 10 thng u nm 2011, c nc c ti 172 v n tc giao thng trn 1h ng h, cn Tp.H Ch Minh v Th H Ni th y l chuyn xy ra nh cm ba nhng cha c hng gii quyt. Hin nay, c mt s quc l ang c nng cp nh quc l 8A v quc l 15A ni H Tnh vi Tp.H Ch Minh. B lut giao thng cng nn sa i lut ng b cho ph hp vi tnh hnh hin nay nh tng mc hnh pht i vi cc hnh vi vi phm hoc l sa i cc quy nh v gi gic cho php xe lu thng v mc ti trng ti a ca xe ti khi i trn mt s cc tuyn ng quc l hay cu. Gn y, Vit Nam cng c a ra cc d tho vi Lo, Campuchia v Thi Lan 2 d nh c k kt ti Lo vo thng 7/2012 trong vn vn ti hng ha qua ca khu bng ng b trong vng 30 ngy m khng cn np thu v ph nhp khu. y c coi l mt bc i quan trng trong vn ti hng ha quc t, mang li cho Vit Nam nhiu iu kin thun li pht trin ngnh Logistics.

1 2

Bo Php lut Vit Nam, ch Th tng pht ng thng ip v Nm An ton giao thng ngy 2/1/2012 B Giao thng Vn ti, ch Vit-Lo-Thi m ca vn ti ng b ngy 31/5/2012

T xa ti nay vn ti bng ng st mt phng tin c xem l c an ton cao nht v vn chuyn c khi lng ln hng khng thua km g ng bin v gp phn lm gim ti cho ng b vi chiu di l khong 3,146 km c hnh thnh vi 4,898 toa xe hng cc loi, trong s c khong 4,495 toa xe c s dng hng ngy, nhng dng nh iu ny b b qun. Theo tnh ton th mt on tu ch container ca ng st c th tng ng vi 20 xe ti. iu ny c ngha l s lng xe ti ch hng s c gim thiu nu cc doanh nghip dng vn ti qua ng st thay v ng b. Nhng ti sao ngnh Logistics li khng ch trng n con ng ny? Vi mt cu tr li duy nht c th gii p cho vn ny l l thi gian vn chuyn v khu bc d hng ha. Mc d an ton nhng ng st cng tn rt nhiu thi gian hng ti ni nh tuyn ng st Bc-Nam phi tn khong 32 ting ng h di chuyn v c bit l cc doanh nghip khi nhn hng th khng c kho ti ch m phi thu xe vn chuyn v kho bi ca mnh, l cha k ti vn bc d hng ha xung. Theo Ch tch Hi ng Qun tr Tng cng ty ng st Vit Nam Nguyn Hu Bng th hu ht ng st Vit Nam u c xy dng t thi Php thuc, mt s tuyn c b sung xy dng sau ny nhng cng n lc cn sa cha bo dng. Vy nn, gii php cho vn ny l cn phi tp trung vo ci thin sa cha v m rng h thng ng ray qu c k, mua thm cc phng tin bc d hng ha, toa xe chuyn dng ch container v nn xy dng thm kho bi cha hng trong trng hp ch hng khng ti ly c hoc l ch hng c nh hng ti kho do cha c ch hng ha. Bn cnh , cn phi xem xt li tuyn ng tu chy cho hp l, d on xem tuyn ng no m hng thng xuyn c vn chuyn nhiu nht c th cn c vo lp ra mt tuyn ring nhm b bt thi gian dng trm v chuyn tu. Hn na, cc toa tu cn c nng cp m bo trng lng ca cc container, hn ch trng hp ri ro l toa tu b hng phi tn thi gian sa cha. Hin nay Chnh ph ang tham gia vo d n v tuyn ng st xuyn ni lin 28 quc gia Chu u v Chu nhm gim bt chi ph vn chuyn bng cc con ng khc.Cn c mt bin php na m nc ta cn phi hc hi t nc ngoi l xy dng tuyn ng st trn khng trung, cao hn so hn khu dn c khng chim din tch ng b v an ton cho dn.

Cng phi ni thm v vn ti bng hng khng, hin nay ti Vit Nam, ch c khong 20 sn bay nhng ch c mi sn bay Tn Sn Nht l hi t iu kin p ng cho cc my bay ch hng ha quc t, cn cc sn bay khc th km pht trin v mt vn ti hng ha. Do chng ta cng phi ch trng vo con ng ny v y l con ng vn ti nhanh nht v cng khng km phn hiu qu. b. Kho bi Kho bi chnh l ni ct gi nguyn liu, bn thnh phm v thnh phm trong sut qu trnh trung chuyn t im u ti im cui ca dy chuyn cung ng sn phm. Thiu kho trung chuyn hng ha hoc khng gian trong kho hn hp l mt trong nhng nguyn nhn khin vic vn chuyn hng ha tr nn kh khn v chm chp v lm cho ngnh logistics ca Vit Nam khng pht trin. Nh hin nay, ti cc n bay quc t, chuyn thiu nh ga hng ha l vn bnh thng, vic bc xp th kh khn. Cc cng ty ln cng ang mun gim bt chi ph sn xut, chi ph vn ti v duy tr ngun cung ng n nh trong thi k khng hong ko di th vic gim chi vo lu kho, vn chuyn hng ha l mt yu t c quan tm ch yu. Gii php a ra l ti sao cc doanh nghip khng t xy dng cho mnh nhng kho hng nhng v tr c a, cc vng trng im kinh t, thun tin cho vic iu tit hng ha cho cc vng min, trnh tnh trng thiu hng. Bn cnh , vic m rng cc kho bi s gip cc doanh nghip gim bt chi ph pht sinh do cc i l mang li, thay v s dng h vn chuyn hng th kho c th p ng c nhu cu khch hng mt cch kp thi. Cc bi giao nhn hng ha phi c ni rng, cng ngh s dng phi hin i, c bit l cc thit b bc d hng ha, sp xp cc container. Thm vo , cc kho cha hng cn phi c sp xp v phn khu hp l, vn hnh theo tiu chun quc t v trang b thit b k thut hin i. Bn cnh my mc th xe ti chuyn dng cng l mt phn khng th thiu. Hin nay, tnh trng thiu xe ch hng ang h ting ci bo ng ton ngnh, iu ny dn n kt qu l cc xe phi ti qu lng m mnh c th m nhn khin cho xe nhanh xung cp v gy ra nhiu hu qu nghim trng nh tai nn trong qu trnh vn chuyn v gy tn hi n ng x cng cng.

Khi nhc ti kho bi th cng phi ni ti kho ngoi quan. y chnh l ni tm lu gi, bo qun, hay thc hin mt s dch v vi hng ha t nc ngoi hoc t trong nc. u t k vo kho ngoi quan s mang li li nhun cho ngnh Logistics Vit Nam t nhng doanh nghip nc ngoi. Nh nm 2010, Cng ty c phn u t xut nhp khu c ph Ty Nguyn cng a vo hot ng mt kho ngoi quan nhm phn phi hng ha i cc tnh Ty Nguyn, ch ng c v ngun hng. Vn y c t ra l trong trng hp nu nh hng ha ta qua cc nc khc nhng khi c trc trc, vn ny sinh th cc doanh nghip Vit Nam li phi tn mt khon chi ph lu kho bn , gi tr rt cao. Nu nh xy dng c cc kho ngoi quan ti nc ngoi th doanh nghip Vit Nam s khng b p gi v khng lo thiu hng. c. Cng Hin nay ti Vit Nam c khong 40 cng bin, gm cng tng hp quc gia, cng a phng v cng chuyn dng nhng cn nhiu bt cp ti cc cng bin, cng sng ca Vit Nam nh tc b d hng ha v cng chm chp, tc vn chuyn hng ha v vn cp cng ca tu thuyn. C nhiu trng hp tu khng th cp cng v mc cn nguyn nhn cng l do lng bn ti cc cng sng ca nc ta cao nh cng Ct Li, Ph Hu. Theo thi gian, s lng cng tu ngy cng tng nhng khng c u t k lng, khng c quy hoch ng hong, dn n cht lng u t km, tng chi ph sa cha, nng cp. Thm na, cc cng ny khng chu lin kt vi nhau m thay vo , h ch mnh ai ny sng lm gi dch v. Ch vi hai nguyn nhn trn cng li, khin cho lng tu cp cng Vit Nam gim st nghim trng. Do , nc ta cn phi c tm nhn di hn hn, chin lc c th hn cng vic xy dng cng khng b li thi so vi cc nc ln cn ngay trong qu trnh thi cng nh trng hp cng Vn Phong. Bn cnh , cc cng cn phi bit cch phi hp vi giao thng ng b a ra cc phng n v ng x thun tin cho xe ti trng ln lu thng. Lng hng ha cn c phn b u cho cc cng trnh trng hp mt s cng xy ln nhng khng c a vo s dng trong khi mt s cng th hng cha qu nhiu, vt cng sut.

d. Cng ngh thng tin Thng tin cng gp phn quan trng khng km g so vi ng x v kho bi trong Logistics. Cc phn mm thng tin hin nay ti Vit Nam th s, lc hu v hu nh bng phng php th cng l ch yu. Do , h thng thng tin trong ngnh Logistics cn phi c cp nht v s dng nhng phn mm t chun quc t, c nhiu tnh nng tch hp, qun l hng ha trong kho bi tht tt khng phi mt nhiu thi gian trong vic tm kim thng tin hng ha v sp xp kho hng. V hin nay vic nhp thng tin hng ha rt tn thi gian v chi ph. ng thi, phi c h qun l chui cung ng c th kp thi ngn chn ri ro hng tn ng qu nhiu hoc l thiu hng, C h thng thng tin tt s gip gim bt chi ph lao ng v nhiu chi ph pht sinh. Trn th gii hin nay, cng ngh RFID c ph bin v cng rng ri, ng dng nu c a vo pht trin v p dng th y l mt bc t ph cho ngnh Logistics Vit Nam v cng ngh ny s gip cho vic qun l cc container, kim sot cng nhn ra vo khu vc cng...khin cho hot ng ti cng tr nn hiu qu hn, an ninh cao hn v gim thiu cc ri ro. Thm vo , Vit Nam cn phi xy dng cho mnh mt h thng thng tin v vn ti nhm gip khch hng c th chn la cho mnh n v vn ti ph hp. Phng php ny s gip chng ta thu ht khch hng hn, gip h gii quyt cng vic nhanh chng hn v ngnh Logistics ca Vit Nam s c th gii bit n nhiu hn.

6. Ngun nhn lc cn nhiu hn ch Hin nay, ngnh Logistic ti Vit Nam ang c s tng trng mnh m vi s lng cc doanh nghip tham gia vo lnh vc ny con s hn 600. Tuy nhin, ngc vi s lng th quy m, vn v doanh s ca cc doanh nghip Logistic li mc khim tn, ngoi tr cc doanh nghip nh nc v c phn ln hot ng vi 200-300 nhn vin th s cn li dng mc 10-20 nhn vin vi phm vi hot ng hp cc dch v mua bn cc tu bin, my bay, i l khai quan S pht trin qu nhanh dn n ngun nhn

lc o to khng kp p ng c nhu cu, t lm hn ch i rt nhiu kh nng khai thc cc tim nng ca ngnh Logistic ti Vit Nam. V di y l 1 s xut, gii php cho vn ci thin v nng cht ngun nhn lc cho ngnh Logistic Vit Nam: 1. V ngn hn, t ngay trong ni b cc doanh nghip Logistic phi c s thay i theo kp nhng i hi ngy cng cao ca ngnh Logistic m quan trng nht l thay i v con ngi. Vic u tin l doanh nghip phi xc nh c nhn lc l yu t quan trng v quyt nh s thnh cng hay tht bi ca doanh nghip v gip nng cao nng lc cnh tranh. Sau , ln cc chng trnh h tr v o to kin thc chuyn mn cho nhn vin thng qua cc kha tp hun k nng nghip v thuc lnh vc mnh ang hot ng vi s tham gia ca cc chuyn gia u ngnh c trong ln ngoi nc. Khng ngng ng vin nhn vin hc hi v trau di v mt chuyn mn, tch cc hc tp cc phng php mi v i km vi l chnh sch i ng xng ng cho cc nhn vin gii. T chc tuyn dng u vng cc nhn vin c t cht v nng lc ph hp vi hng pht trin ca doanh nghip bn cnh l thu ht i ng thc tp sinh lm tin pht trin sau ny. 2. V di hn, cc doanh nghip hot ng v Logistic ni ring v cc doanh nghip thuc VIFFAS ni chung cn xy dng v xut chnh sch c tnh nh hng, lin quan n ngnh Logistic n cc c quan chc nng v hon thin hnh lang php l. C s quan tm ng mc n s o to ngun lc cho ngnh Logistic m c th l bc i hc v sau i hc, tch cc h tr cho cc trng i hc a vo ging dy cc b mn lin quan n Logistic cng nh to iu kin cho sinh vin c c hi tip cn vi thc t ca doanh nghip. Hp tc nghin cu v pht trin ngun nhn lc Logistic vi cc t chc nc ngoi nh FIATA v IATA hc hi kinh nghim v tn dng c cc c hi pht trin lu di. 3. Ngoi ra, cn c cc hot ng qung b v tim nng pht trin ca ngnh Logistic thu ht nhiu hn i ng tri thc c mong mun lm vic 1 lnh vc mi. To

mi trng cc nhn vin trong ngnh Logistic c th gp g, trao i cc kinh nghim cng nh hc hi thm cc k nng mi hon thin nghip v ca bn thn. 4. Bn cnh , cc doanh nghip phi lun khng ngng nh gi trnh ca i ng cn b nhn vin t cp qun l cao nht cp lao ng trc tip thp nht bit c doanh nghip ang thiu v yu nhng im no tp trung vo pht trin hoc c s thay i ph hp. Tm li, khng ch ring lnh vc Logistic m bt k lnh vc no, u t cho ngun nhn lc lun cch u t mang li hiu qu cao v bn vng nht. Vi tim nng ca ngnh Logistic ti Vit Nam cng vi s thch ng nhanh trong thi k hi nhp ca khng ch cc doanh nghip trong ngnh m cc n v o to v Logistic, trong mt tng lai khng xa, lc lng lao ng Logistic s ngnh cng pht trin mnh m c v chiu rng ln chiu su khai thc ht nhng th mnh ca Logistic Vit Nam v hn ch nhng ri ro ca 1 ngnh mi chp chng pht trin.

You might also like