You are on page 1of 35

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11

BI TP HNH KHNG GIAN 11


BT1.Trong mt phng ( ) cho t gic ABCD c cc cp cnh i khng song song v im S ( ) . S a. Xc nh giao tuyn ca (SAC ) v (SBD) b. Xc nh giao tuyn ca (SAB) v (SCD) c. Xc nh giao tuyn ca (SAD) v (SBC) Gii a. Xc nh giao tuyn ca (SAC) v (SBD) Ta c : S l im chung ca (SAC) v (SBD) Trong (), gi O = AC BD A O AC m AC (SAC) O (SAC) J O BD m BD (SBD) O (SBD) k O l im chung ca (SAC) v (SBD) O B Vy : SO l giao tuyn ca (SAC) v (SBD) b. Xc nh giao tuyn ca (SAB) v (SCD) Ta c: S l im chung ca (SAC) v (SBD) Trong () , AB khng song song vi CD Gi I = AB CD I AB m AB (SAB) I (SAB) I CD m CD (SCD) I (SCD) I l im chung ca (SAB) v (SCD) A Vy : SI l giao tuyn ca (SAB) v (SCD) c. Tng t cu a, b 2. Cho bn im A,B,C,D khng cng thuc mt mt phng . M Trn cc on thng AB, AC, BD ln lt ly cc im M, N, P sao cho MN khng song P song vi BC. Tm giao tuyn ca ( BCD) v ( MNP) B Gii N P BD m BD ( BCD) P ( BCD) P ( MNP) P l im chung ca ( BCD) v ( MNP) C Trong mp (ABC) , gi E = MN BC E E BC m BC ( BCD) E ( BCD) E MN m MN ( MNP) E ( MNP) E l im chung ca ( BCD) v ( MNP) Vy : PE l giao tuyn ca ( BCD) v ( MNP) 3. Cho tam gic ABC v mt im S khng thuc mp (ABC ) , mt im I thuc on SA . Mt ng thng a khng song song vi AC ct cc cnh AB, BC theo th t ti J , K. S Tm giao tuyn ca cc cp mp sau : a. mp ( I,a) v mp (SAC ) b. mp ( I,a) v mp (SAB ) I L c. mp ( I,a) v mp (SBC ) Gii a. Tm giao tuyn ca mp ( I,a) vi mp (SAC ) : Ta c: I SA m SA (SAC ) I (SAC ) I( I,a) I l im chung ca hai mp ( I,a) v (SAC ) Trang 1

K J A

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 Trong (ABC ), a khng song song vi AC Gi O = a AC O AC m AC (SAC ) O (SAC ) O ( I,a) O l im chung ca hai mp ( I,a) v (SAC ) Vy : IO l giao tuyn ca hai mp ( I,a) v (SAC ) b. Tm giao tuyn ca mp ( I,a) vi mp (SAB) : l JI c. Tm giao tuyn ca mp ( I,a) vi mp (SBC ) Ta c : K l im chung ca hai mp ( I,a) v mp (SBC ) Trong mp (SAC) , gi L = IO SC L SC m SC (SBC ) L (SBC ) L IO m IO ( I,a) L ( I,a ) L l im chung ca hai mp ( I,a) v (SBC ) Vy: KL l giao tuyn ca hai mp ( I,a) v (SBC ) 4. Cho bn im A ,B ,C , D khng cng nm trong mt mp a. Chng minh AB v CD cho nhau b. Trn cc on thng AB v CD ln lt ly cc im M, N sao cho ng thng MN ct ng thng BD ti I . Hi im I thuc nhng mp no . M X giao tuyn ca hai mp (CMN) v ( BCD) Gii a. Chng minh AB v CD cho nhau : B Gi s AB v CD khng cho nhau Do c mp () cha AB v CD A ,B ,C , D nm trong mp () mu thun gi thuyt Vy : AB v CD cho nhau b. im I thuc nhng mp : I MN m MN (ABD ) I (ABD ) I MN m MN (CMN ) I (CMN ) I BD m BD (BCD ) I (BCD ) X giao tuyn ca hai mp (CMN) v ( BCD) l CI

N D I

5. Cho tam gic ABC nm trong mp ( P) v a l mtng thng nm trong mp ( P) v khng song song vi AB v AC . S l mt im ngoi mt phng ( P) S A l mt im thuc SA . v X giao tuyn ca cc cp mp sau a. mp (A,a) v (SAB) b. mp (A,a) v (SAC) A' c. mp (A,a) v (SBC) Gii N a. X giao tuyn ca mp (A,a) v (SAB) M A SA m SA ( SAB) A ( SAB) A C F A ( A,a) A l im chung ca ( A,a) v (SAB ) Trong ( P) , ta c a khng song song vi AB Gi E = a AB B E AB m AB (SAB ) E (SAB ) E E ( A,a) a P E l im chung ca ( A,a) v (SAB ) Vy: AE l giao tuyn ca ( A,a) v (SAB ) b. X giao tuyn ca mp (A,a) v (SAC) Trang 2

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11

A SA m SA ( SAC) A ( SAC) A ( A,a) A l im chung ca ( A,a) v (SAC ) Trong ( P) , ta c a khng song song vi AC Gi F = a AC F AC m AC (SAC ) F (SAC ) E ( A,a) F l im chung ca ( A,a) v (SAC ) Vy: AF l giao tuyn ca ( A,a) v (SAC ) c. X giao tuyn ca (A,a) v (SBC) Trong (SAB ) , gi M = SB AE M SB m SB ( SBC) M ( SBC) M AE m AE ( A,a) M ( A,a) M l im chung ca mp ( A,a) v (SBC ) Trong (SAC ) , gi N = SC AF N SC m SC ( SBC) N ( SBC) N AF m AF ( A,a) N ( A,a) N l im chung ca mp ( A,a) v (SBC ) Vy: MN l giao tuyn ca ( A,a) v (SBC ) 6. Cho t din ABCD , M l mt im bn trong tam gic ABD , N l mt im bn trong tam gic ACD . Tm giao tuyn ca cc cp mp sau a. (AMN) v (BCD) b. (DMN) v (ABC ) A Gii a. Tm giao tuyn ca (AMN) v (BCD) Trong (ABD ) , gi E = AM BD P E AM m AM ( AMN) E ( AMN) M E BD m BD ( BCD) E ( BCD) E l im chung ca mp ( AMN) v (BCD ) Trong (ACD ) , gi F = AN CD N Q F AN m AN ( AMN) F ( AMN) B D F CD m CD ( BCD) F ( BCD) E F l im chung ca mp ( AMN) v (BCD ) Vy: EF l giao tuyn ca mp ( AMN) v (BCD ) b. Tm giao tuyn ca (DMN) v (ABC) F Trong (ABD ) , gi P = DM AB C P DM m DM ( DMN) P (DMN ) P AB m AB ( ABC) P (ABC) P l im chung ca mp ( DMN) v (ABC ) Trong (ACD) , gi Q = DN AC Q DN m DN ( DMN) Q ( DMN) Q AC m AC ( ABC) Q ( ABCA) Q l im chung ca mp ( DMN) v (ABC ) Vy: PQ l giao tuyn ca mp ( DMN) v (ABC )
a A b

Trang 3

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11

Dng 2 : Xc nh giao im ca ng thng a v mt phng () Phng php : Tm ng thng b nm trong mt phng () Giao im ca a v b l giao t a v mt phng () Ch : ng thng b thng l giao tuyn ca mp () v mp () a Cn chn mp () cha ng thng a sao cho giao tuyn ca mp () v mp () d xc nh v giao tuyn khng song song vi ng thng a Bi tp : 1. Trong mp () cho tam gic ABC . Mt im S khng thuc () . Trn cnh AB ly mt im P v trn cc on thng SA, SB ta ly ln lt hai im M, N sao cho MN khng song song vi AB . a. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng (SPC ) b. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng () Gii a. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng (SPC ) Cch 1 : Trong (SAB) , gi E = SP MN S E SP m SP (SPC) E (SPC) E MN Vy : E = MN (SPC ) M Cch 2 : Chn mp ph (SAB) MN E ( SAB) (SPC ) = SP Trong (SAB), gi E = MN SP E MN N E SP m SP (SPC) Vy : E = MN (SPC ) C A b. Tm giao im ca ng thng MN vi mp () Cch 1: Trong (SAB) , MN khng song song vi AB P Gi D = AB MN B D AB m AB () D () D D MN Vy: D = MN () Cch 2 : Chn mp ph (SAB) MN ( SAB) () = AB Trong (SAB) , MN khng song song vi AB Gi D = MN AB D AB m AB () D () S D MN Vy : D = MN () N 2. Cho t gic ABCD v mt im S khng thuc mp (ABCD ). Trn on SC ly mt im M khng trng vi S v C . M Tm giao im ca ng thng SD vi mt phng (ABM ) K Gii D Chn mp ph (SBD) SD Tm giao tuyn ca hai mp ( SBD) v (ABM ) A Ta c B l im chung ca ( SBD) v (ABM ) Tm im chung th hai ca ( SBD) v (ABM ) O C Trong (ABCD ) , gi O = AC BD B Trong (SAC ) , gi K = AM SO K SO m SO (SBD) K ( SBD) Trang 4

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11

K AM m AM (ABM ) K ( ABM ) K l im chung ca ( SBD) v (ABM ) ( SBD) (ABM ) = BK Trong (SBD) , gi N = SD BK N BK m BK (AMB) N (ABM) N SD Vy : N = SD (ABM) 3. Cho t gic ABCD v mt im S khng thuc mp (ABCD ). Trn on AB ly mt im M , Trn on SC ly mt im N ( M , N khng trng vi cc u mt ) . S a. Tm giao im ca ng thng AN vi mt phng (SBD) b. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng (SBD) Gii a. Tm giao im ca ng thng AN vi mt phng (SBD) Chn mp ph (SAC) AN I N Tm giao tuyn ca ( SAC) v (SBD) Trong (ABCD) , gi P = AC BD ( SAC) (SBD) = SP A Trong (SAC), gi I = AN SP D I AN I SP m SP (SBD) I (SBD) P Vy : I = AN (SBD) b. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng (SBD) M Q C Chn mp ph (SMC) MN Tm giao tuyn ca ( SMC ) v (SBD) B Trong (ABCD) , gi Q = MC BD ( SAC) (SBD) = SQ Trong (SMC), gi J = MN SQ J MN J SQ m SQ (SBD) J (SBD) Vy: J = MN (SBD) 4. Cho mt mt phng () v mt ng thng m ct mt phng () ti C . Trn m ta ly hai im A, B v mt im S trong khng gian . Bit giao im ca ng thng SA vi mt phng () l im A . Hy xc nh giao im ca ng thng SB v mt phng m () S Gii A Chn mp ph (SAC) SB B Tm giao tuyn ca ( SAC ) v () Ta c ( SAC ) () = AC C Trong (SAC ), gi B = SB AC B' A' B SB m SB (SAC ) B (SAC) B AC m AC () B () Vy : B= SB () 5. Cho bn im A, B , C, S khng cng trong mt mt phng . Gi I, H ln lt l trung im ca SA, AB .Trn SC ly im K sao cho : CK = 3KS. Tm giao im ca ng thng BC vi mt phng ( IHK ) Gii Chn mp ph (ABC) BC Trang 5

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 Tm giao tuyn ca ( ABC ) v (IHK) Trong (SAC) ,c IK khng song song vi AC Gi E = AC IK

S K

( ABC ) ( IHK) = HE I Trong (ABC ), gi E = BC HE E BC m BC ( ABC) E ( ABC) A C E' E HE m HE ( IHK) E ( IHK) H Vy: E = BC ( IHK) E B 6. Cho t din SABC .Gi D l im trn SA , E l im trn SB v F l im trn AC ( DE v AB khng song song ) . K a. X giao tuyn ca hai mp (DEF) v ( ABC ) b. Tm giao im ca BC vi mt phng ( DEF ) c. Tm giao im ca SC vi mt phng ( DEF ) S Gii a. X giao tuyn ca hai mp (DEF) v ( ABC ) D Ta c : F l im chung ca hai mt phng (ABC) v (DEF) C Trong (SAB) , AB khng song song vi DE A Gi M = AB DE E F M AB m AB (ABC) M (ABC) M DE m DE (DEF) M (DEF) B N M l im chung ca hai mt phng (ABC) v (DEF) Vy: FM l giao tuyn ca hai mt phng (ABC) v (DEF) b. Tm giao im ca BC vi mt phng ( DEF ) M Chn mp ph (ABC) BC Tm giao tuyn ca ( ABC ) v (DEF) Ta c (ABC) (DEF) = FM hnh 1 Trong (ABC), gi N = FM BC N BC S N FM m FM (DEF) N (DEF) Vy: N = BC (DEF) c. Tm giao im ca SC vi mt phng ( DEF ) D C Chn mp ph (SBC) SC F K Tm giao tuyn ca ( SBC ) v (DEF) A Ta c: E l im chung ca ( SBC ) v (DEF) N N BC m BC (SBC) N (SBC) E N FM m FM (DEF) N (DEF) N l im chung ca ( SBC ) v (DEF) B Ta c (SBC) (DEF) = EN M Trong (SBC), gi K = EN SC K SC K EN m EN (DEF) K (DEF) hnh 2 Vy: K = SC (DEF) 7. Cho hnh chp S.ABCD .Gi O l giao im ca AC v BD . M, N, P ln lt l cc im trn SA, SB ,SD. a. Tm giao im I ca SO vi mt phng ( MNP ) b. Tm giao im Q ca SC vi mt phng ( MNP ) Gii a. Tm giao im I ca SO vi mt phng ( MNP ) Trang 6

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 Chn mp ph (SBD) SO Tm giao tuyn ca ( SBD ) v (MNP) Ta c N MN m MN (MNP) N (MNP) N SB m SB (SBD) N (SBD) N l im chung ca ( SBD ) v (MNP) P MP m MN (MNP) P (MNP) P SD m SD (SBD) P (SBD) P l im chung ca ( SBD ) v (MNP) (MNP) (SBD) = NP Trong (SBD), gi I = SO NP I SO I NP m NP (MNP) I (MNP) Vy: I = SO (MNP) A b. Tm giao im Q ca SC vi mt phng ( MNP ) Chn mp ph (SAC) SC Tm giao tuyn ca ( SAC ) v (MNP) Ta c M MN m MN (MNP) M (MNP) M SA m SA (SAC) M (SAC) M l im chung ca ( SAC ) v (MNP) I MI m MI (MNP) I (MNP) I SO m SO (SAC) I (SAC) I l im chung ca ( SAC ) v (MNP) ( SAC) (SBD) = MI Trong (SAC), gi Q = SC MI Q SC Q MI m MI (MNP) Q (MNP) Vy: Q = SC (MNP) 8. Cho t din ABCD .Gi M,N ln lt l trung im AC v BC . K l im trn BD v K khng trng vi trung im BD . B a. Tm giao im ca CD v (MNK ) b. Tm giao im ca AD v (MNK ) Gii a. Tm giao im ca CD v (MNK ) : Chn mp ph (BCD) SC Tm giao tuyn ca ( BCD ) v (MNK) Ta c N (MNK) N BC m BC (BCD) N (BCD) N l im chung ca (BCD ) v (MNK) K (MNK) K BD m BD (BCD) K (BCD) K l im chung ca (BCD ) v (MNK) (BCD) (MNK) = NK Trong (BCD), gi I = CD NK I CD I NK m NK (MNK) I (MNK) Vy: I = CD (MNK) b. Tm giao im ca AD v (MNK ) Trang 7

M N I

P Q D C

O B

A J

N C I

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 Chn mp ph (ACD) AD Tm giao tuyn ca (ACD ) v (MNK) Ta c: M (MNK) M AC m AC (ACD) M (ACD) M l im chung ca (ACD ) v (MNK) I NK m NK (MNK) I (MNK) I CD m CD (ACD) I (ACD) I l im chung ca (ACD ) v (MNK) (ACD) (MNK) = MI Trong (BCD), gi J = AD MI J AD J MI m MI (MNK) J (MNK) Vy: J = AD (MNK) 9. Cho t din ABCD .Gi M,N l hai im trn AC v AD . O l im bn trong tamgic BCD. Tm giao im ca : A a. MN v (ABO ) b. AO v (BMN ) Gii a. Tm giao im ca MN v (ABO ): M Chn mp ph (ACD) MN Tm giao tuyn ca (ACD ) v (ABO) Q Ta c : A l im chung ca (ACD ) v (ABO) Trong (BCD), gi P = BO DC I N P BO m BO (ABO) P (ABO) C P CD m CD (ACD) P (ACD) B P l im chung ca (ACD ) v (ABO) O (ACD) (ABO) = AP Trong (ACD), gi Q = AP MN P Q MN D Q AP m AP (ABO) Q (ABO) Vy: Q = MN (ABO) b. Tm giao im ca AO v (BMN ) : Chn mp (ABP) AO Tm giao tuyn ca (ABP ) v (BMN) Ta c : B l im chung ca (ABP ) v (BMN) Q MN m MN (BMN) Q (BMN) Q AP m AP (ABP) Q (ABP) Q l im chung ca (ABP ) v (BMN) (ABP) (BMN) = BQ Trong (ABP), gi I = BQ AO I AO I BQ m BQ (BMN) I (BMN) Vy: I = AO (BMN) 10. Trong mp () cho hnh thang ABCD , y ln AB . Gi I ,J, K ln lt l cc im trn SA, AB, BC ( K khng l trung im BC) . Tm giao im ca : a. IK v (SBD) b. SD v (IJK ) c. SC v (IJK ) Gii Trang 8

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 a. Tm giao im ca IK v (SBD) Chn mp ph (SAK) IK Tm giao tuyn ca (SAK ) v (SBD) Ta c : S l im chung ca (SAK ) v (SBD) Trong (ABCD), gi P = AK BD P AK m AK (SAK) P (SAK) P BD m BD (SBD) P (SBD) S P l im chung ca (SAK ) v (SBD) (SAK) (SBD) = SP I N Trong (SAK), gi Q = IK SP Q IK Q SP m SP (SBD) Q (SBD) Q A Vy: Q = IK (SBD) B J b. Tm giao im ca SD v (IJK ) : M Chn mp ph (SBD) SD P Tm giao tuyn ca (SBD ) v (IJK) K Ta c : Q l im chung ca (IJK ) v (SBD) D C Trong (ABCD), gi M = JK BD M JK m JK ( IJK) M (IJK) F M BD m BD (SBD) M (SBD) M l im chung ca (IJK ) v (SBD) (IJK) (SBD) = QM Trong (SBD), gi N = QM SD N SD N QM m QM (IJK) N (IJK) Vy: N = SD (IJK) c. Tm giao im ca SC v (IJK ) : Chn mp ph (SAC) SC Tm giao tuyn ca (SAC ) v (IJK) Ta c : I l im chung ca (IJK ) v (SAC) Trong (ABCD), gi E = AC JK E JK m JK ( IJK) E ( IJK) E AC m AC (SAC) E (SAC) E l im chung ca (IJK ) v (SAC) A ( IJK) (SAC) = IE Trong (SAC), gi F = IE SC F SC N F IE m IE ( IJK) F ( IJK) Vy : F = SC ( IJK ) 11.Cho t din ABCD . Trn AC v AD ly hai im M,N sao cho MN khng song song vi CD. Q Gi O l im bn trong tam gic BCD. B D a. Tm giao tuyn ca (OMN ) v (BCD ) O b. Tm giao im ca BC vi (OMN) M c. Tm giao im ca BD vi (OMN) P Gii a. Tm giao tuyn ca (OMN ) v (BCD ): Ta c : O l im chung ca (OMN ) v (BCD ) C Trong (ACD) , MN khng song song CD Trang 9

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 Gi I = MN CD I l im chung ca (OMN ) v (BCD ) Vy : OI = (OMN ) (BCD ) b. Tm giao im ca BC vi (OMN): Trong (BCD), gi P = BC OI Vy : P = BC ( OMN ) c. Tm giao im ca BD vi (OMN): Trong (BCD), gi Q = BD OI Vy : Q = BD ( OMN )

12.Cho hnh chp S.ABCD . Trong tam gic SBC ly im M trong tam gic SCD ly im N a. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng (SAC) b. Tm giao im ca cnh SC vi mt phng (AMN) Gii a. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng (SAC) : Chn mp ph (SMN) MN Tm giao tuyn ca (SAC ) v (SMN) Ta c : S l im chung ca (SAC ) v (SMN) S Trong (SBC), gi M = SM BC Trong (SCD), gi N = SN CD Trong (ABCD), gi I = MN AC N I MN m MN (SMN) I ( SMN) I AC m AC (SAC) I (SAC) E D I l im chung ca (SMN ) v (SAC) O ( SMN) (SAC) = SI Trong (SMN), gi O = MN SI O MN A M O SI m SI ( SAC) O ( SAC) N' Vy : O = MN ( SAC ) b. Tm giao im ca cnh SC vi mt phng (AMN) : I B C Chn mp ph (SAC) SC M' Tm giao tuyn ca (SAC ) v (AMN) Ta c : ( SAC) (AMN) = AO Trong (SAC), gi E = AO SC E SC E AO m AO ( AMN) E ( AMN) Vy : E = SC ( AMN )

Trang 10

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11

Dng 3 : Chng minh ba im thng hng Phng php : Chng minh ba im cng thuc hai mp phn bit Khi ba im thuc ng thng giao tuyn ca hai mp Bi tp : 1. Cho hnh bnh hnh ABCD . S l im khng thuc (ABCD) ,M v N ln lt l trung im ca S on AB v SC . a. Xc nh giao im I = AN (SBD) b. Xc nh giao im J = MN (SBD) c. Chng minh I , J , B thng hng N Gii a. Xc nh giao im I = AN (SBD ) I D Chn mp ph (SAC) AN C Tm giao tuyn ca (SAC ) v (SBD) J ( SAC) (SBD) = SO O Trong (SAC), gi I = AN SO A E I AN M B I SO m SO ( SBD) I ( SBD) Vy: I = AN ( SBD) S b. Xc nh giao im J = MN (SBD) Chn mp ph (SMC) MN Tm giao tuyn ca (SMC ) v (SBD) S l im chung ca (SMC ) v (SBD) Trong (ABCD) , gi E = MC BD ( SAC) (SBD) = SE I N Trong (SMC), gi J = MN SE J D A J MN M J SE m SE ( SBD) J ( SBD) Vy J = MN ( SBD) O B E c. Chng minh I , J , B thng hng C Ta c : B l im chung ca (ANB) v ( SBD) I SO m SO ( SBD) I ( SBD) I AN m AN (ANB) I (ANB) I l im chung ca (ANB) v ( SBD) J SE m SE ( SBD) J ( SBD) Trang 11

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 J MN m MN (ANB) J (ANB) J l im chung ca (ANB) v ( SBD) Vy : B , I , J thng hng 2. Cho t gic ABCD v S (ABCD). Gi I , J l hai im trn AD v SB , AD ct BC ti O v S OJ ct SC ti M . a. Tm giao im K = IJ (SAC) J b. Xc nh giao im L = DJ (SAC) M c. Chng minh A ,K ,L ,M thng hng L K B Gii A a. Tm giao im K = IJ (SAC) E I Chn mp ph (SIB) IJ C F Tm giao tuyn ca (SIB ) v (SAC) D S l im chung ca (SIB ) v (SAC) Trong (ABCD) , gi E = AC BI (SIB) ( SAC) = SE
O

Trong (SIB), gi K = IJ SE K IJ K SE m SE (SAC ) K (SAC) Vy: K = IJ ( SAC) b. Xc nh giao im L = DJ (SAC) Chn mp ph (SBD) DJ Tm giao tuyn ca (SBD ) v (SAC) S l im chung ca (SBD ) v (SAC) Trong (ABCD) , gi F = AC BD (SBD) ( SAC) = SF Trong (SBD), gi L = DJ SF L DJ L SF m SF (SAC ) L (SAC) Vy : L = DJ ( SAC) c. Chng minh A ,K ,L ,M thng hng Ta c :A l im chung ca (SAC) v ( AJO) K IJ m IJ (AJO) K (AJO) K SE m SE (SAC ) K (SAC ) K l im chung ca (SAC) v ( AJO) L DJ m DJ (AJO) L (AJO) L SF m SF (SAC ) L (SAC ) L l im chung ca (SAC) v ( AJO) S M JO m JO (AJO) M (AJO) M SC m SC (SAC ) M (SAC ) M l im chung ca (SAC) v ( AJO) L Vy : A ,K ,L ,M thng hng C 3. Cho t din SABC.Gi L, M, N ln lt l cc im trn cc cnh SA, SB v AC sao cho LM N khng song song vi AB, LN khng song song vi SC. a. Tm giao tuyn ca mp (LMN) v (ABC) b. Tm giao im I = BC ( LMN) v J = SC ( LMN) A I M c. Chng minh M , I , J thng hng J Gii B K Trang 12

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 a. Tm giao tuyn ca mp (LMN) v (ABC) Ta c : N l im chung ca (LMN) v (ABC) Trong (SAB) , LM khng song song vi AB Gi K = AB LM K LM m LM (LMN ) K (LMN ) K AB m AB ( ABC) K ( ABC) b. Tm giao im I = BC ( LMN) Chn mp ph (ABC) BC Tm giao tuyn ca (ABC ) v (LMN) (ABC) ( LMN) = NK Trong (ABC), gi I = NK BC I BC I NK m NK (LMN ) I (LMN) Vy : I = BC ( LMN) Tm giao im J = SC ( LMN) Trong (SAC), LN khng song song vi SC gi J = LN SC J SC J LN m LN (LMN ) J (LMN) Vy : J = SC ( LMN) c. Chng minh M , I , J thng hng Ta c : M , I , J l im chung ca (LMN) v ( SBC) Vy : M , I , J thng hng 4. Cho t gic ABCD v S (ABCD). Gi M , N l hai im trn BC v SD. a. Tm giao im I = BN ( SAC) S b. Tm giao im J = MN ( SAC) c. Chng minh C , I , J thng hng N Gii a. Tm giao im I = BN ( SAC) Chn mp ph (SBD) BN I Tm giao tuyn ca (SBD ) v (SAC) Trong (ABCD), gi O = AC BD J (SBD) ( SAC) = SO A Trong (SBD), gi I = BN SO I BN I SO m SO (SAC ) I (SAC) O K Vy : I = BN ( SAC) B M b. Tm giao im J = MN ( SAC) : Chn mp ph (SMD) MN Tm giao tuyn ca (SMD ) v (SAC) Trong (ABCD), gi K = AC DM (SMD) ( SAC) = SK Trong (SMD), gi J = MN SK J MN J SK m SK (SAC ) J (SAC) Vy : J = MN ( SAC) c. Chng minh C , I , J thng hng : Ta c : C , I , J l im chung ca (BCN ) v (SAC) Trang 13

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 Vy : C , I , J thng hng

Dng 4 : Tm thit din ca hnh chp v mt phng ( ) : Ch : Mt phng ( ) c th ch ct mt s mt ca hnh chp Cch 1 : Xc nh thit din bng cch ko di cc giao tuyn
R

P I B N O J M D C H

Bi tp : 1. Cho hnh chp S.ABCD y l hnh bnh hnh tm O . Gi M, N , I l ba im ly trn AD , CD , SO . Tm thit din ca hnh chp vi mt phng (MNI) A Gii Trong (ABCD), gi J = BD MN K K = MN AB H = MN BC Trong (SBD), gi Q = IJ SB Trong (SAB), gi R = KQ SA Trong (SBC), gi P = QH SC Vy : thit din l ng gic MNPQR 2. Cho hnh chp S.ABCD. Gi M, N , P ln lt l trung im ly trn AB , AD v SC . Tm thit din ca hnh chp vi mt phng (MNP) Gii F Trong (ABCD) , gi E = MN DC F = MN BC Trong (SCD) , gi Q = EP SD A Trong (SBC) , gi R = FP SB Vy : thit din l ng gic MNPQR

S P R B Q M N E D C

3. Cho t din ABCD . Gi H,K ln lt l trung im cc cnh AB, BC . Trn ng thng CD ly im M sao cho KM khng song song vi BD . Tm thit din ca t din vi mp (HKM ). Xt 2 .trng hp : a. M gia C v D Trang 14

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 b. M ngoi on CD Gii a. M gia C v D : Ta c : HK , KM l on giao tuyn ca (HKM) vi (ABC) v (BCD) Trong (BCD), gi L = KM BD Trong (ABD), gi N = AD HL Vy : thit din l t gic HKMN
A
A M

N D

L
B

H D

B K

L K

M C
C

b. M ngoi on CD: Trong (BCD), gi L = KM BD Vy : thit din l tam gic HKL

S R

4. Cho hnh chp S.ABCD. Gi M, N ln lt l trung im P trn ly B AD v DC .Tm thit din ca hnh chp vi mt phng (MNE) Gii A Trong (SCD), gi Q = EN SC M Trong (SAD), gi P = EM SA Trong (ABCD), gi F = MN BC Trong (SBC), gi R = FQ SB Vy : thit din l ng gic MNQRP

Q F C N D

Cch 2 :Xc nh thit din bng cch v giao tuyn ph : Bi tp : 5. Cho hnh chp S.ABCD .Gi M, N ln lt l trung im SB v SC . Gi s AD v BC khng song song . S a. Xc nh giao tuyn ca (SAD) v ( SBC) b. Xc nh thit din ca mt phng (AMN) vi hnh chp S.ABCD Gii M a. Xc nh giao tuyn ca (SAD) v ( SBC) : Trong (ABCD) , gi I = AD BC N B A Vy : SI = (SAD) ( SBC) J K b. Xc nh thit din ca mt phng (AMN) vi hnh chp S.ABCD Trong (SBC) , gi J = MN SI D C Trong (SAD) , gi K = SD AJ Vy : thit din l t gic AMNK 6. Cho hnh chp S.ABCD.Trong tam gic SBC ly mt im M I trong tam gic SCD ly mt im N. a. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng(SAC) Trang 15

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 b. Tm giao im ca cnh SC vi mt phng (AMN) c. Tm thit din ca mt phng (AMN) vi hnh chp S.ABCD S Gii a. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng(SAC): N Chn mp ph (SMN) MN Tm giao tuyn ca (SAC ) v (SMN) E Ta c : S l im chung ca (SAC ) v (SMN) O Trong (SBC), gi M = SM BC Trong (SCD), gi N = SN CD A Trong (ABCD), gi I = MN AC M I MN m MN (SMN) I ( SMN) I AC m AC (SAC) I (SAC) I B M' I l im chung ca (SMN ) v (SAC) ( SMN) (SAC) = SI Trong (SMN), gi O = MN SI O MN O SI m SI ( SAC) O ( SAC) Vy : O = MN ( SAC ) b. Tm giao im ca cnh SC vi mt phng (AMN) : Chn mp ph (SAC) SC Tm giao tuyn ca (SAC ) v (AMN) Ta c : ( SAC) (AMN) = AO Trong (SAC), gi E = AO SC S E SC E AO m AO ( AMN) E ( AMN) Vy : E = SC ( AMN ) Q c. Tm thit din ca mt phng (AMN) vi hnh chp S.ABCD: Trong (SBC), gi P = EM SB N Trong (SCD), gi Q = EN SD O E Vy : thit din l t gic APEQ 7. Cho hnh chp S.ABCD. Gi A, B , C l ba im A ly trn cc cnh SA, SB, SC . Tm thit din ca M hnh chp khi ct bi mt phng (ABC) Gii I P Trong (ABCD), gi O = AC BD B M' Trong (SAC), gi O = AC SO Trong (SBD), gi D = BO SD C hai trng hp : Nu D thuc cnh SD th thit din l t gic ABCD Nu D thuc khng cnh SD th S Gi E = CD CD F = AD AD S thit din l t gic ABCEF A' A ' B'
D ' B' O ' C' D

N' C

N' C

A O' B O C' E
C

O B

D'

Trang 16

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11

1 .HAI NG THNG SONG SONG Dng 5 : Chng minh hai ng thng a v b song song : S dng mt trong cc cch sau : Chng minh a v b ng phng v khng c im chung Chng minh a v b phn bit v cng song song vi ng thng th ba Chng minh a v b ng phng v p dng cc tnh cht ca hnh hc phng (cnh i ca hnh bnh hnh , nh l talet ) S dng cc nh l Chng minh bng phn chng Bi tp : 1. Cho hnh chp S.ABCD vi y ABCD l hnh bnh hnh .Gi A ,B , C ,D ln lt l trung im cc cnh SA , SB , SC , SD . a. Chng minh ABCD l hnh bnh hnh b. Gi M l im bt k trn BC . Tm thit din ca (ABM) vi hnh chp S.ABCD S Gii a. Chng minh ABCD l hnh bnh hnh : 1 Trong tam gic SAB, ta c : AB // AB 2 D' C' 1 A' Trong tam gic SCD, ta c : CD // CD B' 2 D C Mt khc AB // CD AB // CD Vy : ABCD l hnh bnh hnh b. Tm thit din ca (ABM) vi hnh chp S.ABCD: Trang 17

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 Ta c : AB AB v M l im chung ca (ABM) v (ABCD) Do giao tuyn ca (ABM) v (ABCD) l Mx song song AB v AB Gi N = Mx AD Vy : thit din l hnh thang ABMN 2. Cho hnh chp S.ABCD vi y ABCD l hnh thang vi cnh y AB v CD (AB >CD). Gi M , N ln lt l trung im cc cnh SA , SB a. Chng minh : MN CD b. Tm P = SC (ADN) c. Ko di AN v DP ct nhau ti I . Chng minh : SI AB CD . T gic SABI l hnh g ? Gii a. Chng minh : MN CD : Trong tam gic SAB, ta c : MN AB M AB CD ( ABCD l hnh thang ) Vy : MN CD b. Tm P = SC (ADN): Chn mp ph (SBC) SC Tm giao tuyn ca (SBC ) v (ADN) Ta c : N l im chung ca (SBC ) v (ADN) Trong (ABCD), gi E = AD AC ( SBC) (ADN ) = NE

A P D E C

Trong (SBC), gi P = SC NE Vy : P = SC ( ADN ) c. Chng minh : SI // AB // CD . T gic SABI l hnh g ? SI = (SAB) ( SCD ) AB ( SAB ) SI // AB // CD ( theo nh l 2) Ta c : CD ( SCD) AB / / CD Xt ASI , ta c : SI // MN ( v cng song song AB) M l trung im AB SI // 2MN M AB // 2.MN

Do : SI // AB Vy : t gic SABI l hnh bnh hnh 3. Cho t din ABCD .Gi I ,J ln lt l trng tm cc tam gic ABC v ABD. A Chng minh : IJ CD Gii S E Gi E l trung im AB I I CE Ta c : IJ v CD ng phng J B J DE L EI EJ 1 = = (tnh cht trng tm) Do : EC ED 3 A Vy : IJ // CD D 4. Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh thang (y ln AB). Gi I, J ln lt l I 2 C trung im AD v BC , K l im trn cnh SB sao cho SN = SB . D 3 Trang 18

B J

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 a. Tm giao tuyn ca (SAB) v (IJK) b. Tm thit din ca (IJK) vi hnh chp S.ABCD Tm iu kin thit din l hnh bnh hnh Gii a. Tm giao tuyn ca (SAB) v (IJK): Ta c : AB IJ v K l im chung ca (SAB) v (IJK) Vy : giao tuyn l ng thng Kx song song AB b. Tm thit din ca (IJK) vi hnh chp S.ABCD : Gi L = Kx SA Thit din l hnh thang IJKL Do : IJ l ng trung bnh ca hnh thang ABCD 1 IJ = (AB + CD) 2 LK SK 2 2 = = Xt SAB c : LK = . AB AB SB 3 3 IJKL l hnh bnh hnh IJ = KL 1 2 (AB + CD) = . AB 2 3 AB = 3.CD Vy : thit din IJKL l hnh bnh hnh AB = 3.CD

5. Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh bnh hnh .Gi M ,N ,P , Q ln lt l cc im nm trn cc cnh BC , SC , SD ,AD sao cho MN // BS , NP // CD , MQ // CD a. Chng minh : PQ // SA. b. Gi K = MN PQ Chng minh im K nm trn ng thng c nh khi M di ng trn cnh BC. Gii S t a. Chng minh : PQ // SA. K Xt tam gic SCD : Ta c : NP // CD P NP CN = (1) DS CS N D Tng t : MN // SB A Q CN CM = (2) CS CB Tng t : MQ // CD CM DQ = (3) B C CB DA M DP DQ = T (1) , (2) v (3), suy ra DS DA Vy : PQ // SA b. Chng minh im K nm trn ng thng c nh khi M di ng trn cnh BC BC // AD BC ( SBC ) Ta c : AD ( SAD) S ( SBC ) ( SAD) giao tuyn l ng thng St qua S c nh song song BC v AD Trang 19

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 K (SBC) (SAD) K St (c nh ) Vy : K St c nh khi M di ng trn cnh BC M

NG THNG SONG SONG MT PHNG


Dng 6 : Chng minh ng thng a song song mt phng (P) : d d // Phng php : Chng minh d // a a Bi tp : 1. Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh bnh hnh . Gi M ,N ln lt l trung im cc cnh AB v CD . a. Chng minh MN // (SBC) , MN // (SAD) b. Gi P l trung im cnh SA . Chng minh SB v SC u song song vi (MNP) c. Gi G 1 ,G 2 ln lt l trng tm ca ABC v SBC Chng minh G1G2 // (SAB) Gii S a. Chng minh MN // (SBC): MN ( SBC ) MN //( SBC ) Ta c : MN // BC P BC ( SBC ) MN ( SAD) Tng t : MN // AD AD ( SAD) b. Chng minh SB // (MNP): SB ( MNP ) Ta c : SB // MP MP ( MNP ) MN //( SAD)

Q
S

A
Q

D
P

M B
SB //( MNP )

N
DC

N G2 I B

Chng minh SC // (MNP): Tm giao tuyn ca (MNP) v (SAD) Ta c : P l im chung ca (MNP) v (SAD) Trang 20

G1 M

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 MN // AD Do giao tuyn l ng thng qua P song song MN ct SD ti Q PQ = (MNP) (SAD) Xt SAD , Ta c : PQ // AD P l trung im SA Q l trung im SD Xt SCD , Ta c : QN // SC SC ( MNP ) SC //( MNP ) Ta c : SC // NQ NQ ( MNP) c. Chng minh G1G2 // (SAB) : IG1 IG2 1 = = Xt SAI , ta c : IA IS 3 G1G2 // SA

G 1G 2 ( SAB) G 1G 2 //( SAB ) Do : G 1G 2 // SA SA ( SAB) 2. Cho hnh chp S.ABCD . M,N l hai im trn AB, CD . Mt phng () qua MN // SA a. Tm cc giao tuyn ca () vi (SAB) v (SAC). b. Xc nh thit din ca hnh chp vi () S c. Tm iu kin ca MN thit din l hnh thang Gii a. Tm cc giao tuyn ca () vi (SAB): P M ( ) ( SAB ) Q Ta c : // SA D A SA ( SAB) () (SAB) = MP vi MP // SA Tm cc giao tuyn ca () vi (SAC): Gi R = MN AC R ( ) ( SAC ) Ta c : // SA SA ( SAC ) () (SAC) = RQ vi RQ // SA b. Xc nh thit din ca hnh chp vi (): Thit din l t gic MPQN c. Tm iu kin ca MN thit din l hnh thang: (1) MP // QN Ta c : MPQN l hnh thang (2) MN // PQ SA // MP SA // QN Xt (1) ,ta c MP//QN
M B R N C

P A M B R

D N C

Trang 21

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 SA // QN SA //( SCD) ( v l ) Do : QN ( SCD) BC = (ABCD) (SBC) MN // BC Xt (2) ,ta c MN (ABCD) PQ (SBC) PQ = ( SBC ) Ngc li, nu MN // BC th MB ( ) BC ( SBC ) MN // PQ

Vy thit din l hnh thang th MN // BC. 3. Cho t din ABCD .Trn cnh AD ly trung im M , trn cnh BC ly trung im N bt k . Gi ( ) l mt phng cha ng thng MN v song song vi CD . a. Hy xc nh thit din ca mt phng ( ) vi t din ABCD. b. Xc nh v tr ca N trn CD sao cho thit din l hnh bnh hnh . Gii a. Hy xc nh thit din ca mt phng ( ) vi t din ABCD. A ( ) // CD MP // CD (1) Ta c : CD ( ACD ) M M ( ) ( ACD) Tng t : ( ) // CD CD ( BCD) N ( ) ( BCD)
P

NQ // CD

(2)

N T (1) v (2), ta c : MP // NQ C Vy: thit din l hnh thang MPNQ A b. Xc nh v tr ca N trn BC sao cho thit din l hnh bnh hnh . Ta c : MP // NQ 1 M MP = .CD 2 P MP // NQ D B MP // NQ Q MPNQ l hnh bnh hnh 1 N MP = NQ MP = NQ = 2 CD C Do : N l trung im BC . Vy : N l trung im BC th MPNQ l hnh bnh hnh 4. Cho hnh thang ABCD c y ln AB v S l mt im ngoi mt phng ca hnh thang . Gi M l mt im ca CD ; () l mt phng qua M v song song vi SA v BC . a. Hy tm thit din ca mt phng ( ) vi hnh chp S.ABCD. Thit din l hnh g ? b. Tm giao tuyn ca () vi mt phng (SAD). S Gii a. Hy tm thit din ca mt phng ( ) vi hnh chp S.ABCD: ( ) // BC MN // BC (1) t P Ta c : BC ( ABCD ) M ( ) ( ABCD) B A N Q ( ) // SA NP // SA Tng t : SA ( SAB) N ( ) ( SAB) D C M

Trang 22

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 ( ) // BC BC ( SBC ) P ( ) ( SBC )

PQ // BC

(2)

T (1) v (2) , ta c : MN // PQ Vy : thit din l hnh thang MNPQ. b. Tm giao tuyn ca () vi mt phng (SAD). Trong (ABCD) , gi I = AD BC I l im chung ca () v (SAD) ( ) // SA Ta c : SA ( SAD) I ( ) ( SAD) Vy : giao tuyn l ng thng qua I v song song vi SA.

5. Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh bnh hnh .Gi M l mt im trn cnh SC v () l mt phng cha AM v song song vi BD. a. Hy nu cch dng cc giao im E, F ca mt phng () ln lt vi cc cnh SB, SD. b. Gi I l giao im ca ME v CB , J l giao im ca MF v CD. Hy chng minh ba im I,J, A thng hng . Gii a. Hy nu cch dng cc giao im E, F ca mt phng () ln lt vi cc cnh SB, SD. Gi s dng c E, F tha bi ton S ( ) // BD BD // EF Ta c : BD ( SBD) EF = ( ) ( SBD) M F Do cc im E ,F ,A ,M cng thuc mt phng () Trong () , gi K = EF AM D K J K EF m EF (SBD) K (SBD) C E K AM m AM (SAC) K (SAC) O K (SAC) (SBD) Do (SAC) (SBD) = SO A B K SO Cch dng E, F : Dng giao im K ca AM v SO , qua K dng EF // BD I b.Chng minh ba im I , J , A thng hng : m ME ( ) I ( ) I ME Ta c : m BC ( ABCD ) I ( ABCD) I BC I () (ABCD) A ( ) ( ABCD) Tng t , J ( ) ( ABCD )

I , J , A l im chung ca () v (ABCD) Vy : I , J , A thng hng .

6. Trong mt phng () cho tam gic ABC vung ti A , B = 60 0 , AB = a .Gi O l trung im ca


Trang 23

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 BC . Ly im S ngoi mt phng () sao cho SB = a v SB OA . Gi M l mt im trn cnh AB , mt phng () qua M song song vi SB v OA , ct BC ,SC , SA ln lt ti N , P , Q . t x = BM ( 0 < x < a ) . S a. Chng minh MNPQ l hnh thang vung b. Tnh din tch ca hnh thang theo a v x . P Tnh x din tch ny ln nht . Gii a. Chng minh MNPQ l hnh thang vung : ( ) // OA N O B MN // OA (1) Ta c : OA ( ABC ) C MN = ( ) ( ABC ) Q ( ) // SB SB ( SAB ) MQ = ( ) ( SAB ) MQ // SB (2)
M A

( ) // SB SB ( SBC ) NP // SB (3) NP = ( ) ( SBC ) T (2) v (3) ,suy ra MQ // NP // SB (4) MNPQ l hnh thang OA SB MN MQ T (1) v (4) , ta c : MN // OA MN NP MQ // NP // SB Vy : MNPQ l hnh thang vung , ng cao MN. b. Tnh din tch ca hnh thang theo a v x . 1 Ta c : S MNPQ = ( MQ + NP ).MN 2 Tnh MN : Xt tam gic ABC AB AB BC = Ta c : cos B = BC cos B BC = 2a BO = a B = 60 0 ABO u Do BA = BO MN BM BN = = C MN // AO AO AB BO MN = MB = BN = x Tnh MQ : Xt tam gic SAB , ta c : MQ // SB MQ AM SB a = = (a x). = a x MQ = AM . SB AB AB a Tnh NP : Xt tam gic SBC , ta c : NP // SB NP CN SB a 2a x = = (2a x ). = NP = CN . SB CB CB 2a 2
Trang 24

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 x ( 4a 3 x ) 1 = .3 x.(4a 3 x) 4 12 p dng bt ng thc Csi cho 2 s dng 3x v 4a 3x 3 x + 4a 3 x 2 ) 3x.( 4a 3x) ( 2 4a 1 a S MNPQ .4a = 12 3 2a ng thc xy ra khi 3x = 4a 3x x = 3 2a S MNPQ t gi tr ln nht. Vy : x = th 3 7. Cho hnh vung cnh a , tm O . Gi S l mt im ngoi mt phng (ABCD) sao cho SB = SD. Gi M l im ty trn AO vi AM = x . mt phng () qua M song song vi SA v BD ct SO , SB , AB ti N, P , Q . a. T gic MNPQ l hnh g ? b. Cho SA = a . Tnh din tch MNPQ theo a v x . Tnh x din tch ln nht Gii a. T gic MNPQ l hnh g ?: Ta c : SB = SD SBC = SDC (c-c-c) Gi I l trung im SC Xt IBC v IDC S Ta c : IC cnh chung BC = CD Do : S MNPQ =
DCI = BCI

IBC = IDC IB = ID IBD cn ti I IO BD M OI // SA SA BD ( ) // BD Ta c : BD ( ABO) ( ) ( ABO) = MQ ( ) // BD Tng t : BD ( SBO) ( ) ( SBO) = NP T (1) v (2) , suy ra MQ // NP // BD ( ) // SA Mt khc : SA ( SAO) ( ) ( SAO) = MN

N P A I D M O C

(*) MQ // BD (1) B

NP // BD

(2) (3)

MN // SA

( 4)

( ) // SA PQ // SA Tng t : SA ( SAB) ( ) ( SAB) = PQ T (4) v (5) , suy ra MN // PQ // SA T (3) , (6) v (*), suy ra MNPQ l hnh ch nht Trang 25

(5) (6)

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 Vy : MNPQ l hnh ch nht b. Tnh din tch MNPQ theo a v x: Ta c : S MNPQ = MQ.MN Tnh MQ : Xt tam gic AQM : = 45 0 0 AQM cn ti M Ta c : Q = 45 0 M = 90 Tnh MQ : Xt tam gic SAO : Ta c : MN // SA MN OM = AS OA 1 2

MQ = AM = x

a 2 x OM 2 MN = AS . = a. = a x. 2 OA a. 2 2

S MNPQ = MQ.MN = x.(a x. 2 ) =

x. 2 (a x. 2 )

p dng bt ng thc Csi cho 2 s dng x. 2 v a x. 2 x. 2 + a x. 2 ) 2 x. 2 (a x. 2 ) ( ) 2 a 4 1 a a a S MNPQ . = S MNPQm = 2 4 4. 2 4. 2 a a. 2 x= = ng thc xy ra khi x. 2 = a x. 2 4 2. 2 M l trung im AO a. 2 th S MNPQ t gi tr ln nht. 4 8. Cho t din ABCD c AB = a , CD = b . Gi I , J ln lt l trung im AB v CD . A Gi s AB CD , mt phng () qua M nm trn on IJ v song song vi AB v CD. a. Tm giao tuyn ca () vi ( ICD ) v (JAB) . b. Xc nh thit din ca (ABCD) vi mt phng () G Chng minh thit din l hnh ch nht . P I 1 c. Tnh din tch thit din ca hunh ch nht bit IM =F IJ . 3 Gii N M a. Tm giao tuyn ca () vi mt phng ( ICD ): L B ( ) // CD H Ta c : CD ( ICD) Q M ( ) ( ICD) E Vy : x = giao tuyn l t qua M v song song vi CD ct IC ti L v ID ti N Trang 26
C J

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 ( ) // AB Tng t : AB ( JAB) M ( ) ( JAB) giao tuyn l t qua M v song song vi AB ct JA ti P v JB ti Q b. Xc nh thit din ca (ABCD) vi mt phng (): ( ) // AB Ta c : AB ( ABC ) L ( ) ( ABC ) EF // AB ( ) // AB Tng t : AB ( ABD) N ( ) ( ABD) HG // AB (1) v (2) , suy ra ( ) // CD Ta c : CD ( ACD ) P ( ) ( ACD) T (1)

EF // HG // AB

(2) (3)

FG // CD ( ) // CD Tng t : CD ( BCD) Q ( ) ( BCD) T T M T EH // CD (4) v (5) , suy ra (3) v (6) , suy ra AB CD (3) , (6) v (*), suy ra FG // EH // CD EFGH l hnh bnh hnh EFGH l hnh ch nht 1 IJ : 3

(4)

(5) (6) (*)

c. Tnh din tch thit din ca hunh ch nht bit IM =

Ta c : S EFGH = EF .FG = PQ.LN Tnh LN : Xt tam gic ICD : LN IN = Ta c : LN // CD (7) CD ID Xt tam gic IJD : IN IM = Ta c : MN // JD (8) ID IJ LN IM 1 CD b = = LN = = T (7) v (8), suy ra CD IJ 3 3 3 PQ JM 2 2 2 = = PQ = . AB = .a Tng t : AB JI 3 3 3 2ab Vy : S EFGH = 9 Trang 27

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11

HAI MT THNG SONG SONG


Dng 7 : Chng minh () // () : S dng cc cch sau : a ( ), b ( ) a b = M a //( ), b //( ) a ( ), b ( ) a b = M c ( ), d ( ) c d = N a // c, b // d ( ) //( ) ( ) //( )
a M b

( ) //( )

hnh 1
a M b N c

( ) //( )

hnh 2

( ) //( )

hnh 3 Bi tp : 1.Cho hnh chp S.ABCD y l hnh bnh hnh tm O. Gi M, N ln lt l trung im ca SA ,SD a. Chng minh rng : (OMN) // (SBC) b. Gi P, Q , R ln lt l trung im ca AB ,ON, SB. Chng minh : PQ // (SBC), (MOR) // (SCD) Gii S a. Chng minh rng : (OMN) // (SBC): Xt tam gic SAC v SDB : OM // SC R (OMN ) //( SBC ) Ta c : M ON // SB b. Chng minh : PQ // (SBC) N P A B OP // AD OP // MN Ta c : AD // MN Q M, N, P, O ng phng PQ (MNO)
D O C

Trang 28

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 PQ ( MNO) PQ //( SBC ) ( MNO) // (SBC) Vy : PQ // (SBC) Chng minh : PQ // (SBC), (MOR) // (SCD) : MR // AB MR // DC Ta c : AB // DC M

(1)

Xt tam gic SDB : ta c OR // SD (2) MR // DC v OR // SD ( MOR) //( SCD) T (1) v (2) , ta c MR ( MOR) v OR ( MOR) DC ( SCD) v SD ( SCD ) 2. Cho hai hnh bnh hnh ABCD v ABEF c chung cnh AB v khng ng phng . I , J , K ln lt l trung im cc cnh AB , CD, EF. Chng minh : a. (ADF) // (BCE) b. (DIK) // (JBE) Gii F K E a. (ADF)//(BCE): AD // BC AD //( BCE ) Ta c : AD ( BCE ) (1) BC ( BCE ) AF // BE Tng t : AF ( BCE ) BE ( BCE )

AF //( BCE )

(2)

T (1) v (2) , ta c : AD //( BCE ) AF //( BCE ) AD ( ADF ) v AF ( ADF )

( ADF ) //( BCE )

Vy : ( ADF ) //( BCE ) b. (DIK)//(JBE) : DI // JB ( DIK ) //( JBE ) Ta c : IK // BE Vy : (DIK)//(JBE) 3. Cho cc hnh bnh hnh ABCD , ABEF nm trn hai mt phng khc nhau .Trn cc ng cho AC, BF theo th t ly cc im M,N sao cho MC = 2AM , NF = 2BN . Qua M, N ln lt k cc ng thng song song vi cnh AB, ct cc cnh AD, AF theo th t ti M 1 , N 1 . Chng minh rng : a. MN // DE E b. M 1 N 1 //( DEF ) F c. ( MNM 1 N 1 ) //( DEF ) Gii a. MN // DE : N1 N Gi s EN ct AB ti I B Xt NIB NEF A IB NB 1 I M1 = = Ta c : EF NF 2 M Trang 29

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 I l trung im AB v IN 1 = (1) NE 2

Tng t : Xt MAI MCD MA MI 1 = = Ta c : MC MD 2 IM 1 = (2) I l trung im AB v MD 2 IM IN = MN // DE T (1) v (2) , suy ra MD NE MN // DE Vy : b. M 1 N 1 //( DEF ) : AN 1 IN 1 = = NN1 // AI Ta c : (3) N 1 F NE 2 AM 1 IM 1 = = Tng t : MM 1 // AI (4) M 1 D MD 2 AN 1 AM 1 1 = = M 1 N 1 // DF T (3) v (4) , suy ra N1 F M 1 D 2 M 1 N 1 // DF DF ( DEF ) M 1 N 1 //( DEF ) Vy : c. ( MNM 1 N 1 ) //( DEF ) : MN // DE Ta c : M 1 N 1 // DF Ta c : M 1 N 1 //( DEF )

( MNN 1 M 1 ) //( DEF )

( MNM 1 N 1 ) //( DEF ) Vy : 4. Cho hnh chp SABCD c y l hnh vung cnh a. Trn AB ly mt im M vi AM = x . Gi () l mt phng qua M v song song vi mt phng (SAD) ct SB , SC , v CD ln lt ti N, P, Q a. Tm thit din ca () vi mt phng hnh chp . Thit din l hnh g ? b. Tm qu tch giao im I ca MN v PQ khi M di ng trn on AB. 3a 2 c. ChoSAD = 1v v SA = a. Tnh din tch ca thit din theo a v x .Tnh x din tch = 8 Gii a. Tm thit din ca () vi mt phng hnh chp: ( ) // SD S S x I Ta c : ( ) //( SAD) ( ) // SA ( ) // AD N Vi ( ) // SD ( ) // SD P PQ // SD C SD ( SAD) A M B ( ) ( SAD) = PQ Vi ( ) // SA
D Q C

Trang 30

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 ( ) // SA C SA ( SAB) ( ) ( SAB) = MN Vi ( ) // AD ( ) // AD C AD ( ABCD) ( ) ( ABCD ) = MQ V BC // MQ BC ( ) ( ) // BC BC ( SBC ) ( ) ( SBC ) = PN

MN // SA

MQ // AD

(1)

( ) // BC

PN // BC

(2)

MNPQ l hnh thang T (1) v (2) , suy ra : MQ // PN Vy : MNPQ l hnh thang b. Tm qu tch giao im I ca MN v PQ khi M di ng trn on AB.: AB // DC Sx // AB // CD Ta c : AB ( SAB), DC ( SCD) S ( SAB ) ( SCD ) m PQ ( SCD ) I PQ m MN ( SAB ) I MN M A Gii hn qu tch : Khi M B c. Tnh din tch ca thitdin theo a v x : Ta c : S MNPQ = S IMQ S INP = S SAD S INP Tnh : S SAD M SAD vung cn ti A 1 2 Do : S SAD = .a 2 Tnh : S INP Ta c: Xt tam gic SBC , tam gic SBS 0 v tam gic SAB NI SN = Ta c : NI // S 0 B S 0 B SB PN SN = PN // BC BC SB AM SN = MN // SA AB SB NI PN AM = = T (1) , (2) v (3) , ta c S 0 B BC AB INP vung cn ti N 1 2 Do : S INP = .x 2 Trang 31 I ( SAB ) ( SDC )
I S I S0

I Sx

(1) (2) (3) NI = PN = AM = x

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 1 2 1 2 1 2 2 S MNPQ = .a .x = (a x ) 2 2 2 2 3.a S MNPQ = 8

1 2 3.a 2 (a x 2 ) = 2 8 2 3.a x2 = a2 4 2 a x2 = 4 a x= 2

5. Cho hai hnh bnh hnh ABCD v ABEF c chung cnh AB v nm trong hai mt phng phn bit . Gi M , N th t l trung im ca AB , BC v I , J , K theo th t l trng tm cc tam gic ADF , ADC , BCE . Chng minh (IJK) // (CDFE) C D Gii Xt tam gic MFC : MI MJ 1 J = = Ta c : M N MF MC 3 IJ // FC (1) Xt hnh bnh hnh MNEF : K I MI NK 1 B = = Ta c : A MF NE 3 IK // FE (2) E F IJ // FC ( IJK ) //(CEF ) T (1) v (2) , ta c IK // FE Vy : ( IJK ) //(CEF ) 6. Cho t din ABCD . Gi G1 , G2 , G3 ln lt l trng tm ca cc tam gic ABC , ACD , ADB (G1G2 G3 ) //( BCD) a. Chng minh : b. Tm thit din ca t din ABCD vi mt phng (G1G2 G3 ) Tnh din tch thit din theo din tch ca tam gic BCD l S Gii (G1G2 G3 ) //( BCD) a. Chng minh : A Gi M , N , L ln lt l trung im ca cc cnh BC , CD v BD AG1 AG2 AG3 2 = = = Ta c : AM AN AL 3 G1G2 // MN ; G2 G3 // NL ; G3 G1 // LM G3 G E G1G2 // MN (G1G2 G3 ) //( BCD) G2 G3 // NL G2 G1 F MN ( BCD) , NL ( BCD )

B Vy : (G1G2 G3 ) //( BCD) b. Tm thit din ca t din ABCD vi mt phng (G1G 2 G3 ) :

M C

Trang 32

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 BC //(G1G2 G3 ) BC ( BCD) G (G G G ) ( ABC ) 1 2 3 1

Ta c :

gt qua G1 // BC ct AB v AC ti E v F

(G1G 2 G3 ) ct (ACD) theo giao tuyn FG // CD (G1G 2 G3 ) ct (ABD) theo giao tuyn GE // BD Xt tam gic AMC v tam gic ABC AG1 AF 2 = = Ta c : G1 F // MC (1) AM AC 3 EF AF = EF // BC (2) BC AC AG1 EF 2 = = T (1) v (2), ta c AM BC 3 2 EF = .BC 3 2 Tng t : FG = .CD 3 2 GE = .BD 3 2 2 2 2 EF + FG + GE = .BC + .CD + .GE = ( BC + CD + GE ) 3 3 3 3 1 Din tch thit din : S EFG = . ( EF + FG + GE ).( EF + FG GE ).( EF + GE FG ).( FG + GE EF ). 4 1 4 = . . ( BC + CD + DB ).( BC + CD DB ).( BC + DB CD ).(CD + DB BC ) 4 9 4 = .S BCD 9 4 S EFG = .S BCD Vy : 9 7. Cho hai na ng thng cho nhau Ax, By .Hai im M, N ln lt di ng trn Ax, By sao cho AM = BN .Chng minh rng ng thng MN lun lun song song vi mt mt phng c nh Gii A M K Bx// Ax . Trn Bx ly im M sao cho AM = BM x AM // BM ' T a c : ABMM l hnh bnh hnh AM = BM ' Tng t : MM//AB BMN cn ti B K Bt l phn gic gc xBy MN Bt Trong (xBy) , k Bz Bt T (2) v (3) , ta c Bz // MN MM ' // AB T (1) v (4) , ( MNM ' ) //( ABz ) M ' N // Bz MN // (ABz) Vy : MN // (ABz) c nh (1) (2) (3) (4)
B M' x'

N y

8. Cho t din ABCD . Gi I, J ln lt l trung im ca AB v CD. Mt mt phng qua IJ ct cc cnh AD v BC ln lt ti N v M Trang 33

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 a. Cho trc im M, hy trnh by cch dng im N. Xt trng hp c bit khi M l trung im ca BC A b. Gi K l giao ca MN v IJ .Chng minh rng : KM = KN Gii I a. Hy trnh by cch dng im N : im N phi nm trn giao tuyn ca (MIJ) v (ACD) , giao tuyn ny qua J N Ta c : J ( MIJ ) ( ACD ) D B E = MI AC Gi m MI ( MIJ ) E MI K E ( MIJ ) ( ACD ) J m AC ( ACD ) E AC M EJ = ( MIJ ) ( ACD) C N = EJ AD Gi Trng hp M l trung im BC: E Nu M l trung im BC IM // AC (IMJ ) // AC (IMJ ) ct (ACD) theo giao tuyn JN // AC b. Chng minh rng : KM = KN. Do I , J ln lt l trung im AB ,CD c th dng ba mt phng cha ba ng thng ln lt song song nhau p dng nh l Talet trong khng gian MK BI = =1 MK = KN Ta c : KN IA MK = KN Vy :

HNH LNG TR HNH HP


Bi tp : 1.Cho hnh hp ABCD. ABCD v cc im M , N ln lt thuc cc cnh AB , DD ( M, N khng trng vi cc u mt A,B ,D ,D ca cc cnh ). Hy xc nh thit din ca hnh hp b ct bi : a. Mt phng (MNB) & Cc thit din l hnh g ? b. Mt phng (MNC) & Cc thit din l hnh g ? A D c. Mt phng (MNC) Gii
M

a. Xc nh thit din b ct bi mt phng (MNB) : Ta c : (MNB) (AABB)= MB=BA (MNB) (AADD) = AN (MNB) (DDCC) = NL (trong L = x CC, L x // DC , x i qua N ) (MNB) (BBCC) = LB thit din l t gic ABLN m t kh c NL //= DC DC //= AB NL //= AB nn thit din ABLN l h nh b nh h nh. b. Xc nh thit din b ct bi mt phng (MNC) : Trang 34
A'

C L

D' B' C'

Bi tp Hnh Khng Gian - Lp 11 T ng T Ta c : (MNC) (BBCC)= BC (MNC) (CCDD) = CN (MNC) (DDAA) = NI (trong I = y AA, I y // AD , y i qua N ) (MNC) (BBAA) = IB thit din l t gic BCNI m t kh c NI //= AD AD //= BC NI //= BC nn thit din BCNI l h nh b nh h nh. c. Xc nh thit din b ct bi mt phng (MNC) : Gi CN DC = K Ni KM AD = P KM BC = R K RC Ct BB ti Q Ta c : (MNC) ( DDCC) = CN (MNC) ( DDAA) = NP (MNC) ( ABCD) = PM (MNC) ( AABB) = MQ (MNC) ( BBCC) = QC (MNC) ( ADCB) = C thit din l t gic NPMQC

Trang 35

You might also like