Ch p nh chn dung

1.Khi ni m v nh chn dung c bi t Cng nh cc ngnh vn h c v ngh thu t khc, ngnh nhi p nh quan tm

n vi c miu t con ng i, b ng nh, thng qua ci my nh k t h p

v i vi c i u khi n nh sng v s d ng ho ch t nh. Nhi p nh l m t ngh thu t c tc d ng qua l i r t m t thi t gi a n i dung v hnh th c, gi a t t ng v k x o. Trong nhi p nh, nh chn dung l th lo i c s c thuy t ph c c bi t, quan tr ng b c nh t c a nh bo ch cng nh nh

ngh thu t, nn i r t nhi u cng phu. N u ch p nh chn dung ch l ghi l i hnh nh m t cch v th ng v ph t, c t lm sao nh cho sng s a, r nt, k cng ch ng c g l kh v ch c n h ng d n cch s d ng my v m t s quy t c s d ng nh sng, t ch s ng knh,

ch c n dm pht thi l ai cng c th ch p c. Nh t l ngy nay, nh ng my hi n i, m i d li u c tnh tr c. Nh nhi p nh ch vi c b m myl xong. M t b c nh chn dung ngh thu t v a l t t c ci v b ngoi c a b

m t, v a bi u hi n c th gi i n i tm (t c tm t tnh c m c a ng i c ch p) l m t vi c r t kh khn, v cng kh khn hn n a i v i ngh s nhi p

nh Vi t Nam l ph i th hi n c hnh nh c a con ng i theo tm h n v phong cch Vi t Nam ng i.

Ngh thu t v K thu t n u khng iu luy n th khi ch p khng di n t c m c ch, khng lm n i b t c ci chnh gi a, cc m ng, chi ti t, r i ren l n x n, kh lm xc ng ng i xem, khng mang n cho ng i xem m t tc

ng v tm t tnh c m v suy ngh, trong k c s c m thng v i tr ng thi ng i c m my n a. Ch p nh chn dung l i vo m t trong nh ng lnh v c kh

nh t c a ngh thu t miu t , trong , ti nng c a ng i c m my c th thch r t h c ba, khi n nhi u tay ngh c khng t tay ngh eo t ng ph i n m nh ng th t b i chua cay. n

ng ng knh t bu i thi u th i

tc hoa rm

m v n cha ch p c b c chn dung no c gi tr . Tuy nhin, v n c ng i ch m i b c vo ngh v i th i gian r t ng n c nhi u b c nh khi n m i ng i ph i khao kht. Tm l i, trong ci th lo i nhi p nh, khng c phng php bi u hi n no h p d n c ngha m nh m b ng phng php bi u hi n con ng i. Mu n nh n r s phong ph v nh y bn, pht hi n ra ci nay, ph i t nng cao v n s ng, trnh p i n hnh c a con ng i ngy l i, t ho v k t c t nm c

nh n th c, khng ch

thu t, m i u quan tr ng l nh lng tin v ni m say m h ng th, m i nh ng hnh nh chn th t v nn th. 2.Th no l m t b c chn dung gi ng ?

Tuy nh l m t cng c khoa h c,nhng v khi ch p v lm nh cn c nhi u nguyn nhn khc tc cn sai l ch khc h ng ng vo, khi n ki u nh kh thu n nh t, th m ch gi ng v khng gi ng, nh t k thu t c a con

i t ng, nn n y ra v n

l trong lnh v c nh chn dung. Nh ng nguyn nh l trnh ng i v ch t l ng c a phng ti n s d ng. Tuy hai nguyn nhn k trn c th kh c ph c c

sao chp ra nh ng

b c nh y h t nguyn hnh c nh v t ho c con ng i xu t hi n tr c ng knh, nhng i v i nh ngh thu t, quan ni m v ci gi ng khc h n v i s r p khun

my mc. T khi nhi p nh thm nh p cu c s ng v tr thnh cng c ph c v c

l c cho m i lnh v c trong x h i, nh c hnh thnh ra nhi u th lo i theo m i yu c u v tc d ng khc nhau. i v i cc lo i nh ph c v cho vi c nghin c u, ghi chp t li u th ci gi ng c a nh hon ton n gi n, khng c thm b t, sng t o, nhng iv i

nh ngh thu t c tc d ng c i t o, khch l cu c s ng b ng cch ph n nh cho con ng i nh n th y m i v p c a cu c s ng, nh t l nh ng ci hay ci p c a con

ng i - ch nhn c a s s ng - b i v y, ng i ch p nh ngh thu t ph i bi t ch n, g n l c nh ng ng nt i n hnh, l nhi t tnh sng t o cho n c v t o lm bi n i hnh thi hi n th c. i v i nh chn dung, ch y u l t p trung vo c s c nh t trong t ng v p v k t h p vo t gi

p h p d n hn, mi n sao khng b a

Gi ng v khng gi ng

khun m t con ng i hi n ra trong nh, m ng nt tiu bi u d xc nh n l i m t, ci mi ng v m t s chi ti t n m trong hnh th c a b m t; v d nh nhi p nh c sng t o, miu t theo ki u cch no th nh ng nt c b n c a gng m t, ci mi ng, c p m t v n khi n ng i xem nh d dng nh n ra v m t quen thu c nh th c t , khng th l m ng i ny v i ng i khc, l m t b c chn dung gi ng, m c d s th t hnh nh hi n ra duyn dng hn h n con ng i b ng da b ng th t! Gi ng nh th c ph i l sai s th t khng? V sao v y?

Ngh thu t t o hnh trong nhi p nh cho php ta gi u b t nh ng ng nt khng m y p vo bng t i v nng v p ln m c hon m c n thi t,

nhng khng cho php b t c th php no lm thay hnh nh. Khng ph i v i m t thm nh ng tr ng h p

i hi n th c khch quan c a

p m c tnh lm sai c v t nhin. Tr ph c v cho m c ch

c bi t c n s d ng k x o Lg ghp

no , nh v n l m t ngh thu t ph n nh hi n th c c th , khng th p d ng b t c h c u no theo ki u h i ho . i v i nh tin t c bo ch tuy t nhin khng

c Lg ghp c nh v t ny sang c nh v t khc. C th dng cch chi u sng lm n i b t nt ti vui nh ln trong kho m t v m ng ln nh ng vnh mi, duyn dng th t tha thm ni mi tc, nhng n u s a ch a thm t nh d u hi n thnh s c s o, c p mi dy ho m ng, mi tc

ch t phc thnh y u i u l ng l... l l m d ng v nh v y lm nh m t gi ng, s tr thnh v gi tr . 3. n nh l g? Nh trn ta xc u mong nh nh r l b t k i t ng no c ng knh thu hnh

p, v ngay chnh b n thn nh ng ng i dng my nh cng i t ng khng ng ho c ng i xem

ch ng ai l i mu n tc ph m c a mnh b

ch bai. Nhng b c vo th hi n lo i nh chn dung th ng d x y ra hi n t ng nh sau: C nh ng b t v g l i t ng nhn ng m thn hnh v khun m t ch ng th y n i b t k tr ng h p no, hon c nh c i m p hn,

p, m c ng knh thu hnh u th y nh r t

no, i u ki n no hnh th

p, khng nh ng nh r t gi ng t y c n i tm, c khi l i

n phong cch m cn th hi n

chn th c v n mang tnh ch t i n hnh. Nhng ng c l i, c nh ng khun m t v thn hnh cn i t ng thu c vo lo i p c ng i l n nt,

i, n i b t nhi u

c i m, a nhn m ch p ra nh

th l i ch ng th y m t nt no h p d n khi n cc tay c m my r t v ng cng th y kh khn, cng phu xoay s cch may ra m i th hi n c ki u nh ng . o qu n chng yu thch nh u

K c trong gi i nhi p nh v ng kh ng x y ra nh hi n t ng ny l do v n

"n nh" r i d a vo nh ng hi n t ng

suy di n thnh nhi u quan ni m nh: - Ng i no c v a nhn, c thn hnh cn i, nt m t xinh x n,

phong cch hi ho l n nh. - Ho c ai d b c l tnh c m nh di n vin u r t n nh v.v...

Nh ng hi n t ng ng i ny n nh hn ng i kia khng ph i l khng c.Cc nh nhi p nh lo thnh cng ph i th a nh n c nh ng i t ng r t kh

th hi n chn dung, v t th c nghi m ng i ta pht hi n ra r ng nh ng nhn

v t c li t vo lo i khng n nh khng ph i v mu da, nt m t h k m th ng do hai nguyn nhn thu c v tr ng thi nh: - Khng gi

ng knh

c nt t nhin khi ng knh my nh cha vo, chnh v

s g p lm cho tnh c m c a h kh b c l ra ng nh lc bnh th ng. - Lo i ng i r t t b c l tnh c m ra nt m t, ho c m i khi b c l cng ch trong kho nh kh c l t t ng m ngay. Do n u khng cho h c tho i mi t nhin, ho c khng tranh th n bao nhiu phim v n ch cv c nh ng ng yu

b m my k p th i, ng lc th d t n

ki u nh c ng , ngy ng nh t ng g , lm sao m miu t c ah b c nh tr thnh tc ph m chn dung. Mu n th hi n nh chn dung t yu c u v i

i t ng ny, nh nhi p nh c bi t c a h ,

ph i t n cng phu i su tm hi u r tr ng thi di n bi n tnh c m

k t h p th php chuyn mn v i vi c t o i u ki n cho ph h p, v vi c quan tr ng trong th ch nh m ng l ph i tm m i cch bm ri t, rnh c h i thu n l i k p th i "ch p" g n m i m b o thnh cng. Kh khn trong th php ny l y cc

nh ng kho nh kh c thu n l i cho ta b m my u ph i lc no cng i u ki n t o hnh, b c c s n sng theo mu n c a

ti. Vi c "n nh" hay

khng chnh l nh v y nhng ni nh v y khng c ngha b tay. V i nhi t tnh v ngh thu t, n u chng ta ch u kh tm hi u tm l con ng i, gi c quy t

tm b n b kin nh n, kho lo k t h p th php chuyn mn v i vi c b m my k p th i, th d u g p nh. i t ng "kh n nh" n m y v n c th th c hi n theo

Ch p nh chn dung (Ph n 2)

4.Th hi n n i tm trong nh chn dung ngh thu t. Mu n hnh nh con ng i th t gi ng ho c tr ra, m ng v ti th m ln khng ph i l kh ch l t t c y i v i ng i c trnh k thu t nhi p nh thnh th o. Nhng

ci v gi ng b ngoi c a con ng i cha ph i l th hi n

m t b c chn dung hon ch nh, v ngh thu t khng ph i l s sao chp n thu n, m chnh l s chuy n ho t ng i m u thnh hnh t ng ngh thu t, t c l dng hnh th c di n t n i dung, m c ch c a tc ph m trong nh nhi p nh b c

l tm tnh v b n lnh c a mnh. Nhi m v chnh c a nh chn dung th c i v i ho s cng nh iv i

ngh s nhi p nh l bi u hi n cho c khng ch gi ng

b ngoi m cn ph i

khm ph cho c ci th gi i bn trong c a con ng i b ng phng ti n t o hnh Mu n nh v y tr c h t nh nhi p nh chn dung ph i lm quen v i nhn v t nh th hi n, tm hi u tm t h , ho mnh v i h , yu m n h , kin nh n ch c o c th ch thong k thu t chnh

i th i c, v nh y c m k p th i pht hi n nh ng nt qua m t l n trn b m t i t ng

"ch p g n" l y b ng trnh ng

xc. Ngoi ra l i c n bi t khu g i kch c a

bi u l nh ng tnh c m th m kn

i t ng khi c n thi t, khi n cho n b c l ra m t cch t nhin, chn th t. i v i nhn v t, v nh nh th ti

l trch nhi m c a nh nhi p nh ngh thu t ti p xc, g n gi qu n chng

g i c m, tm hi u, c c, chu n b cho

sng tc. Cn chnh b n thn tc gi c a tc ph m nh chn dung cng khng nn

b t ng knh ph i thu hnh m t cch g ng p, ch p b ng c ph i t t o l y ni m h ng th pht huy sng t o v khi xc c m ph i d n h t tm tnh, ti

nng vo vi c th hi n m t cch nhi t tnh nh nh th l a ch n c tiu c n tranh th m i c m xc d n ra ngi bt. C nh v y m i k p th i ginh c kho nh kh c qu bu v m i th hi n c tc ph m th c t , chn th t, nh l m t ngh thu t miu t tr c di n v chnh xc nh t. Trong vi c miu t con ng i nh chn dung ph i bi u hi n c c tnh, nhn cch, di n thu t. t c th gi i n i tm c a nhn v t m i t yu c u c a ngh

l i h i c a ngh thu t nhi p nh trong xu th vn ln ngang t m v i

cc ngnh ngh thu t khc. Ch p chn dung m bi u l c th gi i n i tm c a i t ng t c l

trang b thm ph n h n cho b c nh. M t b c nh c h n ngha l t nh ng ng nt c a ng i trong nh n i b t s c s ng chn th t, khi n khi ng i ng m nh c c m gic nh ng i trong nh ang t thi , tm s v i ta, g i cho ta th y nh

ang ti p xc v i ng i b ng da b ng th t, i ta ph i l ng nghe tm tnh c a h . y l v n i h i n c m xc, k t h p v i ti hoa c a tc gi .

Trong nh chn dung cng nh trong hnh th con ng i, i m t, ci mi ng v hai bn tay l nh ng b ph n quan tr ng nh t tnh c m. l cc tr ng i m c n t p trung miu t . 4.1.V i m t p, t yu c u ngh thu t hay khng l do nh v trong ton b gng m t, i b c l thi v

nh chn dung c gi ng, c

cc ng nt th hi n trn khun m t quy t m t l m c th c tiu bi u nh t c a tm h n.

Qua i m t ng i ta d dng pht hi n r tm t, tnh c m, hi u c t ng ni m vui nh ln ti t n, n i bu n r u au kh trong vnh mi tru n ng x u xu ng, ho c s cm th gi n d lm gin ng t , chau lng my.

Cng t

i m t d nh n r s thng yu tru m n c a ng i m , thi

nghim kh c c a ng i cha, lng quy t tm c a ng i chi n s, v ph n ch n h h i sau khi hon thnh nhi m v , kht v ng, hoi bo, s c u c u, van ln... T t c m i i u th m kn nh t u r c ln ho c ng l i trong kho m t.

Nh nhi p nh ph i bi t phn bi t cho rnh r, t o hnh thch h p, nh y bn v i nh ng v pht l tiu bi u t tm tr ng nhn v t m i b m my ng kho nh kh c nh ln t i m t. i t ng nhn th ng vo ng knh my i h i i

C ng i th ng trnh khng nh b t k

ki u cch no. T t nhin l c nh ng ki u nh khng th

t ng nhn vo ng knh c, nhng n u m i tr ng h p r p khun my mc, d lm cho s bi u l gi m thi u nhi u tc d ng ho c ph n l i Ch p ng i ang ho t

u p d ng nh v y l

i m t b h n ch , th m ch c khi cn miu t c a ng i ch p.

ng d nhin l t m m t b t bu c ph i h ng tr ng thi tnh, khng c

vo pha c s vi c lin quan, nhng ch p ng i ang b i c nh no c n thi t ph i cho m t h nhn th ng vo ng knh, i t ng h ng v

, sao l i khng th cho i

m t ng i trong nh b t g p nh m t ng i

xem nh, c d gy ra s li cu n thu ht hn khng ? Chnh nh nh m t g p nhau d t o ra s h p d n, giao lu tnh c m gi a ng i trong nh v i ng i xem. Ngay b n thn chng ta, v th khi nh n c m t b c chn dung c a ng i thn yu lu ngy xa v ng m nhn th y m t trong nh chi u th ng vo ta, t nhi u xc ai khng

ng, v nh c m th y ng i thn ang g i nh m t vo trong nh m i lc ta ng m nhn.

nh ng n i ni m tu theo lin t ng

i m t th t s l su s c, th t l c i m , th t l n ng chy, di u k. B c chn dung c h n hay khng ph n l n l do s di n t v 4.2.V c p mi Sau c p m t ph i ni c p mi bi u hi n ''n kh p n ci mi ng, m chnh l vnh mi. Tnh c m do ng b '' v i i m t. Hai b ph n ph i h p h u c i m t.

v i nhau. M t n i gi n t mi ng chm l i hay vnh mi mm l i. M t d u dng tru m n th vnh mi gin di ra lm mi cng di sang hai bn, m t bu n th m th c p mi ch ch c mo x ch, m t d u dng ng thu n th mi nh mu n h m , m t ng ngc kinh ng c th mi ng d m r ng thnh h h c v.v... C nh ng c p mi th hi n r t r tm tnh con ng i nh: nng n u, n ng chy trn nt m t, chm chm nh n hoa ch m n v chn m ng ng t ngo mi ng u th, hay ng b cng kho m t a tnh; ch b u cong c n c a k i, coi th ng ng i khc... anh

dnh hanh; bu ra khinh b c a k t cao t C khi ch c n

c t t vnh mi tr xu ng h t ci c m, xem nh cng c ng

th hnh dung c ph n no tnh n t ng i trong nh n u tc gi kh l t t nt. 4.3.V i bn tay

Khi i m t ci mi ng c coi nh c p bi trng, g n v i nhau nh hnh v i bng? Th k th 3: hai bn tay c coi l y u t ph - nhng chnh chng cng gp m t ph n ng k lm cho b c nh chn dung thm sinh ng v h p

d n, tuy l y u t ph nhng ch coi th ng. Ph i nghin c u hnh dng, t th , mu s c v v tr cho chng, c a nt m t, nhng cng khng bi t gi u i u. n y ch c nhi u Bc t l th mnh ng m nhn t cu h i: Ci g mnh n t ng nh t, th ng ng chng lm nh h ng ho c t m t tnh c m

ng lm cho chng thnh ng ng ngh u ho c th a

u tin, v m i l ci n t ng nh t c a b c nh ch u cho cng m t k t lu n l n ng u tin v

? Cc cu c thm d, i u tra trn th gi i

chng ta khi g p m t ng i ph n , b ph n m chng ta ng m nhn nh t l i m t (theo tr ng phi c hi n i) khng ph i l mi ng hay tay

i n) v m t th khc (theo tr ng phi . L ci g th m i Bc t c k t qu nh,

y ch l s g i m thi...

Trong cc nguyn nhn v s th t b i c a nh chn dung, m t ph n cng do hai bn tay v v , c ng nh g , nh k m t h n. Nh t o c h c Montaigne ng i Php r t n i ti ng v ti vi t ti u lu n i tay ? Chng van xin, h a h n, ku g i, xua u i, do n t,

i tay r ng: ''

thch th c, n nh ht, ch gi u...'' Vi t Nam ta c cu: ''Khn ngoan hi n ra nt m t, qu qu t hi n ra chn tay". Ngha qu qu t y l ni bng v s v ng v . N i tm c a con ng i, , m cn nh thm s b c l c a

nhi u khi nh m t, c p mi th hi n ra cha i tay m i di n t t c a thi

v tm tr ng: ngn tay ci n cong vn m; ngn tay tr cha th ng y i

ln r rng l m t d u hi u giao c b o phng l c m t hnh

ng khinh mi t, v ch m t ch tn, ho c g st trn ai l n o tnh ton, lao lung suy ngh ta th ng g

hi n t ng chua ngoa s n s . Khi

u hai ngn tay; khi t c gi n th no cng n m ch t, n i gn gu c v khi c m ng th no bn tay cng th y run run... M t s nh nhi p nh n i ti ng dnh th gi ghi l i cc dng i u, t

th thn th ng, tho vt v g i c m c a i tay trong cc cng vi c hng ngy c a i s ng nhn dn. Nhi u khi xem i n nh ho c xem bi u di n sn kh u

chng ta c d p c ch ng ki n nh ng i u m i tay c th ni thay l i c, m c d u i khi c v c ng i u; nhng ''khng ai c th c m s c ng i u theo h ng c a s chn th t'' Cng nh b t c ng i ngh s no, nh h i ho khng th ch v m t cch bnh th ng ci dng d p bn ngoi c a i t ng m cn ph i ph n nh cho c

m i quan h c a mnh v i nhn v t y, n u khng nh v y th nh ng sng tc c a h lm sao thuy t ph c n i qu n chng ngoi t m v i th c bi mu trn gi v ! Ng i ngh s ch p nh chn dung hon ton khng ph i ch gi i thi u ci v t ch t bn ngoi c a nhn v t m tr c h t c n gi i thch cho c ci th gi i

n i tm c a h . Trong lc ti hi n hnh dng m t con ng i c th b ng nh ng phng ti n k thu t nhi p nh, nh nhi p nh chn dung ngh thu t cn ph i bi u hi n c s hi u bi t c a mnh v tnh cch c a con ng i mnh ch p, hay ni cch khc ng i ngh s nhi p nh khng th l ho s d ng dng. Ch p ring b m t nh v i bn tay i v i ng i yu thch nhi p nh cng l

ti h p d n, ch ng h n v i nh ng ngh nh thu, tu ng, cho... Bc no

th ch p nh!

Ch p nh chn dung (Ph n 3)

5. Phn lo i nh chn dung: nh ch p cng nh tranh v , tu theo m c ch c a ki u nh v v tr, t th , t m vc c a con ng i c th hi n ra trong nh m ng i ta x p lo i, m i lo i, m i ki u cch c a nh chn dung u do cch b c c d ng hnh thnh ra phn lo i nh chn dung, tu thu c

n.Hi n nay theo em c bi t l c 3 cch v s ng i, tnh ch t c a ch , nh...

5.1. Cch phn lo i th nh t: N u hnh con ng i trong mi tr ng ho c c nh tr nh t nh no m

m t mi khng r nt (khng c t p trung di n t ) hnh th con ng i chi m m t t l tng i nh so v i di n tch to n b b c nh, th ch thu c lo i nh

sinh ho t ho c phong c nh trong c ng i. N u con ng i c miu t t p trung b m t; cch ch p lm n i cc chi i ub ,

ti t v hnh dng, l i th hi n c c tnh c m, n i tm, i khi c t th

th lo i nh ny thu c v lo i chn dung. Tuy nhin, s phn chia cng ch l tng i. V d : t c cc tiu ch trn nhng c nh c x p vo th lo i

nh bo ch, phng s ...

nh chn dung c th l c ng i (lo i ny hi n nay t dng), n a ng i, hay ring c b m t, v c khi ch c t c i m t, ci mi ng theo ki u i n nh i t ng thnh th .

nh ang c ph bi n a thch trong a s

Trong ch p nh chn dng ng i ta cn phn chia thnh hai th lo i, m c d u ranh gi i gi a hai th lo i ny nhi u khi khng th t d t khot, l chn dung th tnh v chn dung th ng. V i hai th lo i ny, cn c vo trnh

v phng php th hi n l i hnh thnh ra lo i chn dung lu ni m bnh th ng khng c u k v ngha miu t , v lo i chn dung l n n i dung u ph i t tnh ngh thu t cao. ct i h i c hnh th c

5.1.1. nh chn dung tnh Khi con ng i c miu t tr ng thi khng ho t ng (th tnh t i, d l

c ch p b t ng hay d ng cho ng knh thu hnh) thu c vo th chn dung tnh. Th chn dung tnh ph n l n ng i ta ch p n a ng i, t khi thu hnh c ng i ho c 2/3 v c th hi n n i tm b ng ng nt k t h p v i chi u sng cho n i b t chi ti t theo mu n. C nhi u nh chn dung m i tho t nhn t ng nh l tnh, nhng n u ch ng m k , th y tnh c m c a nhn v t c bi u hi n ra r t mnh li t cc ng c bi t trong khun m t

nt, khi n ng i xem nh c m thng c cu c s ng bn trong c a nhn v t, nhi u khi i m t th hi n trong nh r t t p trung, nhn th ng vo pha ng i xem nh nh thu ht, chinh ph c, tru m n, h n gi n, yu thng... B c chn dung miu t c r rng c tnh v nhn cch, tnh ti t c a i t ng nh v y r t s ng, . i

r t su s c, khng ai l i c c m gic cho l tnh theo ngha c ng

Ch p nh chn dung tnh ph i c s ha h p gi a nh nhi p nh v t ng, m c d u gi a hai ng i c ci my nh ngn cch. Thi u s

ng c m

ny, nh t l thi u h ng ng v ng h c a m thnh cng.

i t ng ch p, b c chn dung r t kh

Th chn dung tnh ny r t th nh hnh trong th i k

u c a l ch s nhi p

nh. Nh ng b c th y v th lo i nh ny nh Talbot, Bayard, Le Gray, Octavius Hil1, Nadar, Nappelbaum... tc ph m v tn tu i c a h v n c lu truy n t i ngy nay. n c ta, th chn dung tnh v n c c d ng trong m t s tr ng h p

c bi t nh: ch p nh lnh t ; ch p cc nhn v t i n hnh, ch p nh h s cn c c, s d ng trong th nghi m, nghin c u, lu ni m c tnh ch t ngh thu t... Tuy nhin do tnh ch t m n t mang tnh ngh th t m y. y l trch

nhi m c a cc nh nhi p nh ngh thu t chn chnh trong vi c th hi n lo i nh chn dung ng trong bo ch, c n c nh ng ki u nh lm m c th c c ph bi n r ng kh p, b ng cch m i thc y m i ng i c m my nng d n trnh

ngh thu t trong cch th hi n nh chn dung. 5.1.2. nh chn dung nh con ng i ang c u thu c th chn dung Trong chn ung ng. ng ng i ta c th th hi n con ng i th t r nt nh c i m no v cc b ph n ch y u bi u hi n r ng ng trong lm vi c, sinh ho t, h c t p, chi n u...

chn ung tnh ho c ch miu t m t s

trn khun m t, cn cc chi ti t, ng nt khc cho m nho i ci ng c a nhn v t theo s vi c c n k t h p b i c nh v

u ch p b t ng .

Th lo i nh ny chnh l ch p theo ki u chn dung phng s : ''b t'', ''ch p" nh ng dng i u, c ch v nt m t r t t nhin tho i mi c a nhn v t, v ngay khi ta b m my, b n thn i t ng khng hay bi t.

nh chn dung c th hi n theo ki u ny trng r t s ng, ng i xem nh d c c m gic nh ng tr c con ng i th t. S c s ng b ng knh ch p g n nh

ngng l i trong giy lt cho ng i xem nh c ch hnh

th i gian nhn r, phn tch c

ng c a con ng i ang s ng m trong khi g n gi hng ngy t ch

ho c khng c i u ki n xc nh n ra. Nhng n u ng i c m my khng trnh iu luy n, khng nh ng kh

ch p c th t ng th i c b c l tnh c m mang tnh ch t tiu bi u, i n hnh p nh t trong dng d p, t th , i u b c a i t ng, m cn d thnh nh ng

hnh t ng h i h t, ngy ng, th m ch ng i xem nh d hi u l m l tc gi by t gi t o. Chn dung

ng l th lo i c pht sinh v thng d ng cng v i nh

phng s , sinh ho t, hi n nay ang c hm m v ngy cng chinh ph c c s tn nhi m c a nh ng ng i yu nh. 5.1.3. nh chn dung Chn dung hnh th c ct t tnh ngh thu t cao v miu t t trnh k thu t v ngh thu t iu

c t l lo i nh i h i

n ngha n i dung, n u khng

luy n, nh t l quan i m nh n th c khng r rng d t khot kh m th hi n thnh cng, v khng nh ng ph i l a ch n th t chnh xc nh ng c i m tiu bi u cho

v m t, dng ng i c a nhn v t, m cn ph i kho k t h p cch b c c c s c h p d n m nh, cch chi u sng th t tinh t m i lm cho cc ng nt r t khi qut m ch a ch t ngha sc tch c a n i tm nhn v t, n kh p v i d ng

c a tc gi , khi n ng i xem nh cng ng m ngha hnh t ng cng nh n r ngha phong ph, nh nghin c u m t bi th thm thu, cng nghi n ng m cng pht hi n ra t hay.

nh chn dung

c t theo phong cch ngh thu t khng l thu c vo ti

khun kh , ki u cch, h u h t do cch sng t o c a nh nhi p nh v quy t nh. Ng i ta c th nh ng v t sng r t c t ton thn

i t ng b ng m t bng en k t v dng

c o, d n gi i nh ng i u c n miu t ; c th l t b m t

theo ki u chn phng; c th ch c n cho n i th t r nt i m t, ci mi ng, mi tc... k t h p v i cc b ph n lin quan m nho lm b i c nh; l i c khi ch dng hnh bng nhn v t in vo m t phng, ng di trn n n n c di n t tm tr ng b ng m t vi nt r t t ho c soi t trn m t

c bi t v dng d p v v m t

nhn v t, m khi xem nh v n nh ng ng nt thn quen, v n hi u chi ti t c a n i dng ct . ct

Do xu h ng v quan i m ngh thu t phn bi t, nh chn dung phong cch th hi n khc h n nhau: 5.1.3.1 c t c th

Dng cch ch p th t g n, gh st ng knh vo dng ng knh ch p xa ko nhn v t t xa l i. Thu hnh t p trung, y

i t ng ho c cng c khi

, chnh xc b ph n theo mu n. Ch ng h n nh

c t m t b m t gi nua, nh s n i b t t cc n p nhn, l chn lng, t ng s i ru, tc, lng my n c v t tch trn da th t nhn v t, ho c c t v m t non tr

th khng nh ng cc lng t, t ng s i tc m m m i, m

n c v th ngy trong

nh m t, cnh mi, vnh mi, k rng... cng c cch chi u sng lm n i b t ln r t chu n xc, nh ng i trong nh gh st m t t i pha ng i xem... Nhn vo lo i nh ny nh c m t th vn chng chn th c c a m t p

n rnh r m l i v cng h p d n, giu m c m.

5.1.3.2.

c t tr u t ng c o, chi u sng r t c u k c ng m i t sc tch c a

Th ng dng cch b c c r t ng nghnh, cho n i b t m t s n i dung miu t . ng nt khi qut no

Nh ng bng en, v t sng, c khi ch l m t nt r t nh , m t ci ch m c n con, m t s ng ngh ch c d ng , m t cch chia c t tinh vi... bi u l ra m t nh l c m t dy mc xch n kn t ng t, m t s ch ng l p tnh su s c.

M i tho t nhn lo i nh ny r t c th ch ng nh n r i u g m t , th m ch c khi c n hnh t ng cha ch c pht hi n ra ngay l t th no, nhng u m i v t s gi i p sng t d n

n u t p trung suy ngh xt on, s l n ra theo cch hnh dung lin t ng.

Lo i nh ny c th v nh bi th t thm tr m, vn chng h t s c trau chu t, tinh vi; h t nh bi tnh u n khc, ph c t p. ct

Ngh thu t miu t con ng i theo quan i m c a ta l p d ng cch th nh t, cn xu h ng c a tr ng phi c t th hai. 5.2. Cch phn lo i th 2: C th phn thnh cc lo i sau: (1) nh chn dung dn d ng, (2) nh chn dung t nhin, (3) nh chn dung sinh ho t, v (4) nh chn dung t p th .

cc n c phng Ty r t chu ng cch

5.2.1. nh chn dung gin d ng S thnh th o k thu t v nh y bn v th gic cha nh ng kh khn c a vi c ch p nh chn dung. gip ta v t qua

thnh cng v i th lo i nh

chn dung dang d ng (formalportait), c hai con ng i ph i cng tham d vo ti n trnh sng t o v m i tng quan gi a hai con ng i l i u c t y u nh t. V i i u ki n ch ng v k thu t v th i gian trong studio hay ngo i t yu c u l nh ng b c nh trng

c nh, nh ng b c nh chn dung gin d ng

khng c g ldn d ng. Quan h c i m , thn m t gi a ng i c m my v ng i m u l i u quan tr ng gip cho ng i m u c m th y tho i mi, t nhin. B n thn ng i c m my cng ph i c phong thi t tin trong nh ng cch t o dng cho ng i m u hay cch x l k thu t cho mnh. Ch n l a nh ng c i m no trn gng m t c n nh n m nh, hay c n c a ng i c m my

gi m nh l m t s l a ch n kh khn, ty thu c vo mu n lm p cho ch

hay phi by tnh cch c a ng i m u. Khng c n

nh ng k thu t ph c t p hay b c c khc th ng, gng m t con ng i t thn v n lun h p d n, v n u ta c th ch p b t c m t bi u hi n thch h p trn nt m t cng gip cho b c nh thnh cng. N u l chn dung ton thn hay ba c bi t ch n hai bn tay. Hnh dng v t th c a ch ng km g gng m t.

ph n t chi u cao, c n ph i

hai bn tay c th cho bi t nhi u i u v ch 5.2.2. nh chn dung t nhin

C th ni nh chn dung t nhin (informal portrait) l th lo i nh h p d n ng i c m my nh, c dn nghi p d l n gi i chuyn nghi p. T m t a tr

ang c i khc khch tr c ng knh cho t i m t nh s chm l ng trong lc ng i thi n, m i chn dung khng dn d ng, t o dng l chn dung t nhin. studio hay t i nh u c th coi

Tuy khng c n ph i thi t k , b tr g, nh chn dung lo i ny cng i h i ng i c m my nhi u k nng khng km g vi c ch p nch chn dung trong studio. Ng i c m my ph i lun nh y bn ch p b t c m t t th bi u hi n bi n m t. Trong tr ng h p ng i m u bi t mnh c ch p nh, ta nn yu c u h lm m t cng vi c hay thao tc no v n quen thu c v i h . M t ho s v tranh, m t nh c cng chi n, m t ch bn hng qu y i quang hng, m t anh dn chi ang ko l i,Nh ng thao tc hay cng vi c quen thu c s gip ng i m u thm t nhin v nh ng cng c lao ng, ho c ng tc s gp ph n tng thm p hay m t nt m t c th quy t nh ch p nhong v

c o c a ch th tr c khi cc

tnh thng tin l n tnh th m m cho b c nh. Trong studio, h u c nh ch Trong ng vai tr th y u l nh m tn ng i m u ln.

i th ng, h u c nh cho d c hi m nho i v n l m t ph n . M t b i c nh khng ph h p s ph h ng khng

khng th tch r i v i ch

kh c m xc v b c c c a hnh nh. V i lo i hnh nh ny th cc ng kinh cc Wied c tiu c t 20mm nhi u tr ng h p. 5.2.3.Ch p nh t p th nh chn dung t p th cng c chia lm 2 lo i nh nh chn dung c nhn: nh dn d ng v nh t nhin. nh chn dung t p th dn d ng Dn d ng m t b c nh chn dung t p th (Formal group portrait) l m t thch th c i v i tr t ng t ng v ti ngh c a ng i c m my. T p th ng i n 35mm l i t ra h u hi u hn ng knh tele trong

m u ph i c b tr sao cho h p d n v cng lc ph i b t c s ch c a t t c nh ng ng i trong nhm.

Vi c x l b c c v nh sng cho nh chn dung t p th b h n ch r t nhi u nhng d v y, ph i h t s c trnh s n i u c a cc b tr m i ng i theo

m t hng ngang c ng nh c. nh sng t t nhin ph i t o c khng kh c m xc cho vo nhm ch khng ph i ch nh n m nh m t hai c nhn. T p th cng ng th nn ch p cng nhi u phim b o m r ng trong b c nh cu i cng khng

ng i no nhy m t, cau my, b che khu t hay nhn i ch khc hay kho ng kh c quan tr ng. V i t p th ng t 4 ng i tr ln, b tr m t hng th ng l cch b tr r t

v ng v , nn chia lm nhi u nhm nn t t hn. D b tr theo cch no th m t chn my (tripod) l m t cng c t i c n thi t khi ch p nh t p th c dn d ng, b i v nh nhi p nh c n ph i di chuy n qua l i nh ng nhm ng i m u v my nh i u ch nh cch s p x p v ki m tra hi u qu qua knh ng m. nh chn dung t p th t nhin Ch p nh chn dung t p th theo l i t nhin (informal group portrait) l m t c h i cho cc tay chi nh nghi p d thi th v i cc nh nhi p nh chuyn nghi p (B c nh c a Bc Letuananh dn d ng c n ph i c s y) . N u ch p nh chn dung t p th lo i thnh cng th lo i nh chn dung

iu luy n nh ngh

t p th t nhin l i khng c n i u b i v m c tiu c a lo i nh ny l nghin c u nh ng ng tc v t th tho i mi, b t ch t. Nh ng ng i chi nh ti t ,

th ng l b n h u trong m t t p th no , r t d c c h i ch p nh nh ng ng i b n c a mnh trong nh ng tnh hu ng v m t l thuy t c th ni l l t ng. Trong lo i nh chn dung ny, t p th ng i m u khng c n thi t ph i nhn vo ng knh, th m tr cng khng bi t n s hi n di n c a m t ng knh no

ang soi mi. Ngay c nh ng d p tr nh tr ng cng l c h i cho nh ng b c nh chn dung t nhin. Trong khi m t nh nhi p nh chuyn nghi p no ang dn d ng, b tr m t chn dung t p th trang nghim, nh ng ng i chi nh nghi p d

c c h i t t hn th ch p b t nh ng b c nh s ng th c c a tnh hu ng vo nh ng lc m nh nhi p nh chuyn nghi p kia khng c m t. C m my nh i d o quanh sn lng nh ng hnh nh th c s cho k t qu hay hn l s p x p m t t p th theo hng l p ngay ng n tr c ng knh. B quy t c a nh chn dung lo i ny l: cng n gi n cng t t. Hy ch n m t gc nhn thch h p v ch i nh ng b c c p ng u nhin, quan st nh ng hnh ng

v nt m t, s d ng cc t c

tr p nhanh.

5.2.4.Lm Vi c v vui chi Cc nh nhi p nh studio ngy xa th ng b tr ng i m u c a h tr c m t phng n n v phong c nh nn th nh m cho ng i xem nh bi t thm i i u v ng i trong nh. Trong tr ng h p ny, nh ng thng tin b sung y ch n thu n l m t g i lng m n nhng r t th thi n n u xt theo tiu sung tc hay h nh phc. Khuynh h ng hi n th c

chu n ngy nay v s

trung th c (honest realism) c a nhi p nh hi n thi thc nh ng ng i c m my sn lng ch trong mi tr ng s ng th t. Thay v p t nh ng c nh tr

k ch tnh, l t ng ho cho ng i m u, cc nh nhi p nh ngy nay l i mu n th hi n con ng i trong cu c theo u i mu sinh v i b i c nh quen thu c c a t ng con ng i trong ch .

ng tc v v linh ho t c a con ng i khi lm vi c v vui chi hi n nhin l m t vng t m u m cho nh ng ti nhi p nh. Khc v i ph n l n nh ng

b c nh ch p trong studio trong s t th c l li u c a ng i m u v b n thn mnh ph h ng c m xc c a b c nh, nh ng chn dung t nhin ch p nh ng con ng i hon ton thu ht cng vi c hay ni m vui th c s c a h l i tot ra m t s c di n c m m nh m , v t o cho b c nh m t tr ng thi tm l v tnh c m th khng cht g ng p. c

M t nh iu kh c tr m t xem xt nh ng gc c nh c a m t t ng , ng i leo ni ng l ng l tr c m t b v c hay m t a b tung ng i b t trong m t

tr n banh trn ng ph ; nh ng con ng i trong nh ng tnh hu ng nh v y ch ng m y khi b n tm nh p vo m t c nh n s c m t c a nh nhi p nh nh y c m ang t do t

i v ch p b t nh ng n i s hi khng che d u, ni m hoan l c

t t cungc, n i tuy t v ng t, cn th nh n khn d n hay th m tr c s ng ng ngung, b r i mi n l s ng ng ngng, b i r i y khng ph i di chi c my nh t o ra. Nhi u ch nhng v h m t hnh c th hon ton th c c s t nh p c a chi c my nh, c bi t l

ang b n r n v i m t ho t

ng khng th ng ng ngh , v

ng quen thu c, s t th c hi n nhin c a ng i m u d dng tan

bi n ch cn l i m t cht d d n hay t m trn m t. M t dn chi ang ko l i c th nhn th ng vo ng knh c a m t nh nhi p nh nh nh ng thao tc ko l i c a anh ta thnh m t ph n x t nhin v anh ta v ng tin vo cng vi c mnh ang lm. Khng h c cht g gi t o hay g ng p trong t th v dng i u c a anh dn chi y. Ch p nh con ng i trong mi tr ng th c h cn gip ta xc b t ng nh c i cht g v tnh cch c a ch l ra. Ch p b t c nh ng ph n ng v bi u c m c a ch vi c hay m t tr chi m h i v i m t cng , th ng l nh ng c tnh

ang tham d th nh ng b c nh ch p c s h p

d n hn l nh ng b c nh thu n tu trnh by m t s vi c. M i b c nh nh v y s l m t nht dao c t vo i s ng y s c m nh v s thuy t ph c v i t t n nh ng th

c nh ng h n bi trng ch th c c a con ng i m khng c n g php hay x o thu t v hnh th c. Nh ng ch c m t b c nh

khc th ng cha ch c t o

c o nhng chng c th khi ngu n cho nhi u cm xc m i.

i u gip ta hi u c t i sao nhi u nh nhi p nh khng qu n ng i chui xu ng c cc ng l m u c a h m m , ng tr c ch bn nh ng giy truy n l p gip

trong cc cng x ng, vo su trong h u tr ng c a cc nh ht, v.v nh ng ch ni m vui.

sn cho

m i l trong mi tr ng pht dinh ch th c c a nh ng n i bu n v

nh chn dung t nhin ch p nh ng con ng i ang tham d vo m t s vi c th c th ng g i la nh che i th ng (candid photography) v chnh l

c a th lo i nh phng s (reportage photography).

Ch p nh chn dung (Ph n 4)

6.T th : T th l cc v t ng trng cho thi , c tnh c a con ng i pht l ra thnh i u b , dng d p b ngoi c a hnh thi ton thn. Khc h n v i h i ho ch c n th t gi ng v b m t, cn t th i t ng tha

h h c u tu ho s v th no nn th ; nh chn ung b t bu c ph i ghi l i m t cch chn th c ng nh t th nhn v t, v ch c nng c a nh l khch l thuy t ph c con ng i b ng phng php ti hi n hi n th c. N u khng ph n nh hi n th c khch quan th lm sao kh i t ng v khn gi ? Hn n a, t th c a con ng i khng ch h tr trong vi c bi u l , nh n m nh v thi c l c cho cc v m t y i

ng c c m xc chn thnh c a

phong cch, tm tr ng, m cn eo kh

nng di n xu t c nhi u tr ng thi tnh c m c th ; bi t v n d ng n cng lm cho cch miu t con ng i thm tinh t , d gi i quy t nh ng tr ng h p v m t i t ng kh b c l tm t, tnh c m. V i th th t cn b ng c a hai vai khi n Lg ng c vn ln v a ph i, t l

v nghim tc, s n sng; v i hai tay khoanh vng tr c ng c, khi xi t ch t l i t i m c co rm hai vai, r rng l thi khm nm, khu t ph c; nhng n u n i

l ng vng tay ng i

h trn ng c, l i t ra khim t n, chn ch n, l ng nghe; ho c dng

ng th ng, d ng chn, ch ng tay ln hng n u khng ph i o tnh kh

ngang tng t l b t ch ra i u k c ; ho c Lg ng c vn

n l ch vai d th y !

ngay v thch th c t ho... Ci tnh ti t t t th con ng i pht l ra nh th D a vo kh nng,

c trng c a t th , ng i phng Ty th ng t n

d ng n trong vi c m t cc lo i nh tm l ngh thu t nh: nh ng b c chn suy ngh, m c th m thi t c a cnh tay gh ri t thn nhau, ho c s b ng thn hnh co qu p hay n c ng, nghing, ng ... Cng nh h i ho miu t nhn v t, nh chn dng d a theo hi n tm tr ng c a con ng i th ng k t h p v i b m t c tnh th au n qu n qu i

cu c s ng th c t

chia thn hnh con ng i thnh cc th : bn thn, 2/3 ho c ton thn, cho ti n theo t ng cch di n t n i tm; v cch, thn hnh x p m i hnh th ny l i tu theo c i m v phong

i t ng v yu c u m c ch c a ki u nh, k t h p v i b m t ng, ng i, n m, chi v pha tr c, nghing ng sang hai

t cho nhn v t

bn hay vn mnh u n o... R i, chnh t cc t th c b n ny s n sinh ra v vn ki u cch theo sng t o khc nh m my. 6.1.Th bn thn Ng i ta t tn cho th ny l chn dung bn thn v ng knh ch thu hnh th ny c t theo th c c a nh ng ng i c m

n a ph n trn c a con ng i vo nh. Th c ra, mu n cho nh chn dung th t cn

i, th ng ch ch p t ngang ti o ng c tr ln, hn n a m c ch ch b m t, vai v ng c, thng th ng ch cho cn x ng v i

di n t t p trung o n c v u.

Chn dung bn thn l m t th hi n theo ki u chn phng ng

nh

c t trung bnh, ph n nhi u c th c t tnh

n, tuy cng nhi u khi s d ng

c m c a nt m t theo phong cch ngh thu t, nhng v n thot ra ngoi khun kh b m t b c c t o hnh ph c t p (nh t l b i c nh), cho nn n thch h p i t ng a chu ng th nh ny nh t

v i ng i l n hn l tr em. Trong th c t , l l a tu i t trung nin tr ln.

Ni chung, th chn dung bn thn hi n nay v n r t thng d ng, thch ng trong nhi u tr ng h p, ph c v c l c cho cc yu c u v nh: cn c c, h

chi u, ch ng minh th, nh lnh t , nh gi i thi u cc nhn v t i n hnh trn bo ch th m ch c thi t th nh qu ng co v nh lu ni m ho c c t ngh thu t cng r t c n c i m

nh ny, v v i cch di n t t p trung vo b m t, cc chi ti t y r rng cho vi c th hi n

c a v m t c bi u l

b t k hon c nh no, m

l i khng b khun kh h n ch d v i yu c u nh h p nh t v khun c v n b o chnh xc d nh n.

Tuy ni l nh chn dung bn thn thu n ti n cho vi c th hi n nh: khng b th i gian v khng gian h n ch khi ch p, i t ng ch c n s a so n b tc v ng hay

ci o, khng i h i c u k ton b trang ph c, khng cu n c ph i

ng i m c lc ang n m v n ch p c v ch c n c m t v b ng c, khng m t nhi u cng ch nh n cc ng tc t th kh nh t c a tay chn... nhng th c ra, t yu c u ngh thu t khng ph i l vi c

ch p c ki u nh chn dung bn thn

gi n n, v ngay c v i lo i chn dung lu ni m bnh th ng mu n cho b c nh thu n m t, a nhn, cng khng d dng. Ngoi vi c ch y u cn c vo cc ng nt n t ng chi ti t mi ng, vnh tai, b m t c i m t chu vi hnh th

i t ng nh: g m, c p m t, g trn, s ng mi, ci

n c ci c , ci c m, l mi, mi tc, k t h p v i v b c l tnh

c m trn nt m t nghim trang, ch t phc, kh khan th b o hay hm h nh, duyn dng, d u hi n, theo m i c nh bu n, vui, cm th, ph n n , tin t ng, hy v ng, mn nguy n, ngng i... x p ki u cho thch h p; m cn ph i d a theo dng n l a tu i c a i t ng n a,

d p c a thn hnh, i u ki n nh sng cho php, c ch n l c, ch nh c nh V i

n t th cho cn x ng m i c th l a hnh n kh p v i khun nh ny. c bi t, lnh t hay nh cn c c, ch ng

t yu c u c a th

i t ng l n tu i, nhn v t

minh th, h chi u, ho c tng t , c n l y t th ngay ng n ch nh t cho ph h p v i phong cch ng n, nghim trang, t nh . Tu theo cch th hi n, c th l y

th hi ch ch bn s n cho ng c nghing, hay nghing h n, hay vung v c hai vai, nhng c n cho thn nhi u hn m t m t cht (chi u cao c a thn kho ng g p r i m t l v a). N u gc t th th ng vung v n cn b ng hai vai nn ch ch p v i c ng.

hi ch ch ngang m t cht cho nh

i t ng l thanh thi u nin, n u xt th y b ng c khng c l i g thm cho m c m ho c khng c n ph i k t h p v m t v i bn tay ho c cnh tay nh n r n i tm tnh c m, nn rt ng n thn hnh l i cho kh m t cao to hn. N u mu n di n t nt n nang c a Lg ng c, c th l y t ngang t m v tr ln k c nam l n n , v th hi nghing ho c nghing h n cho n i b t ( th ny ng i

ta th ng thu hnh th p xu ng pha d i v cho kh m t nh l i trong khun khi in phng nh d c t cp l i theo ng ngh thu t). Khi c n l y bn thn th t di cho m t nh b t i, t o cc th nghing

ng a cho duyn dng, h p d n, ng i ta cng c th p d ng cch ch p thu nh l i cho khun r ng ri d c t cp khi in phng nh. Nn lu r ng: th nghing

ng a, vn ng c th ng thch h p v i ph n , v th th c th ng thch h p v i nam hn.

nghing chi v pha

V i tr em, k c hi nhi, n u c th gi cho ngng ng ngu y lc ch p, v n c th dng th bn thn th c hi n miu t chn dung nh ng i l n. N u ti hm h nh, nhi u khi t c nh ng

ch u kh b c c t o hnh, c t cp v ki u nh c tnh g i c m m nh v r t 6.2.Th 2/3 ng i

c o v ngh thu t chn dung bn thn.

nh chn dung ch p 2/3 ng i th ng c s d ng cho cc tr ng h p v i u ki n nh: -V m t i t ng cha di n t n i tm theo m c ch yu c u c a

ti, c n k t h p thm t th dng d p, nh t l i tay cho th t r ngha. - Thn hnh i t ng c nhi u ng nt h p d n m c m, c t th b c l

r n i tm v phong thi.

o nt

u g i xu ng bn chn

i t ng khng c dng d p g c l i d i chn v quanh chn i

cho di n t nh: th x u, d m t t nhin... ho c t ng c nh ng ch ng ng i nh h ng khng t t nh. - Nh nhng, mu n l y t khng c ng knh gc r ng u

n n i dung v hnh th c b c

n chn nhng khng li my c m l i

y xa hnh nh. y trong khun hn th ch p c

- Mu n cho thn hnh v khun m t to khun hnh.

Khi ch p th

nh chn dung ny, ng i ta th ng l y t trn

u g i m t t

tr ln (t c l g n h t ton b chi u di i c a nhn v t), nhng i khi tu theo thch c a i t ng k t h p v i nh nhi p nh, cn c th ch p c t ngang gi a i

ho c cao hn (t i ngang hng l cng n u rt ng n t b ng tr ln s thnh th bn thn). Th nh ny ch thch h p v i i t ng c thn hnh cn i, n nang, t i v i nhn v t

th duyn dng ho c nh

c ng b , dng d p a nhn; cn

g y y u hom hem thn hnh m t cn d i, ph n c mang, n ng b ng ph , c v i ng i m c qu n o li thi dm d Ch p 2/3 ng i h u h t l y th p d ng cho lo i chn dung c, cn r t hn h u dng C n l a ch n th u khng th p d ng th ch p ny. ng cho d th hi n, th ng i v n m ch ng d y

ng k t h p v i b i c nh m khng th cho n. ng cho thch h p v i t ng

i t ng, v d nh ng i

c b ng c n nang, c p mng trn trnh, m t b u bnh, qu n o th t g n c n p l p nn ng nghing; n u khng th t yu c u nh v y t t ph i ng h ng

b m t thn hnh vo ng knh, vo phong thi i t ng

ng quan tr ng nh t l i tay, ph i cn c

b c c m i thch h p, khng nn my mc tu ti n, ai

cng ch ng tay ln hng ho c khoanh tay tr c ng c, ho c cho nh ng v t ng c c nh, c ng ...

i t ng c m

N u nhn v t th p ln ho c cao qu kh , c th p d ng th my ch p ng c ln, chc xu ng t o r t m vc theo mu n.

Nh ng tr ng h p c b i c nh thm ng i hay phong c nh, khng nn cho i t ng nh ln n n tr i qu cao v nh s gy cho ng i xem c m gic nh nhn v t vn ln kh i, thot ly cu c s ng ho c qu Dng bng cao nhn v t.

in vo phng cng c khi gy c hi u qu ngh thu t v i n m trn m t t khng th dng

i t ng no thch h p. Nn nh r ng bng cho th chn dung 2/3 ny. 6.3.Th ton thn Chn dung ton thn l th lo i nh dng

di n t t ng h p v con ng i ng tc c a

b ng cch cho nhn v t b c l tnh c nh t v m t k t h p v i t th thn hnh v cc chn tay, nhi u khi l i lin k t v i i t ng xu t hi n Th

c i m c a hnh thi, v tr

th hi n n i tm v ngha n i dung b c nh. ch p cc lnh t , nhn v t i n hnh, c bi t ho c

nh ny th ng

chn dung lu ni m c k t h p thm c nh v t c ngha, ng i ta cho i t ng ng v ng i hn l t th n m.

th ny ph n nhi u

Khi ch p khng nn nng v i v cng khng nn s a t th qu nhi u, c n i t ng th t tho i mi theo phong cch th ng ngy, sau nh n xt l a ch n gc nh ch p k t h p h ng d n cho i t ng ch nh n l i, v khi th y n

t yu c u l k p th i b m my. Tu theo v m t, dng ng i, tm tr ng v thi quen c a i t ng m cho

h ng m t theo gc

thch h p, trnh g p l y c. i t ng bi u l c

Vi c kh nh t khi th hi n l lm sao cho chn tay tnh c m ra ng tc t th m v n gi

c v t nhin. Cho nn, tr c khi b tr

ch p c n hi u r th thch h p s n, h v ph i ch

nhanh chng ch nh

n, l a ki u cch cho

ng n u khng i u khi n c con ng i th nn dng th php t hi u qu t t. u ho c ng i nghim

k thu t cho ng knh thu hnh k p th i ng lc m i d Ch p chnh di n t i ky i t ng ng i trn gh

ch nh m lng khng c ci t a (ra nh s gi ng nh ng i ng i x m). nh chn dung d nhin l ph i l y vi c m t b m t l chnh, nhng n u th ny m c loay hoay v cch l a ki u m t, s lng qun m t vi c ch nh l i t th chn tay cho ng ngh ch c a i t ng, r i, ch c n m t chi ti t nh v ng tc ngy ng kh c ph c

i t ng s lm ph c v m t r t

p l a ch n.

nh c i m ny, tr c h t l ta s a t th , b c c cho tay chn

i t ng th t t

nhin n kh p v i nhau xong r i hy t p trung vo khun m t, v khi s p b m my c n ki m tra l i ton b cho th t ti c. i v i cc c gi, d ng i hay y ng m i khng x y ra hi n t ng ng ur td n c tay chn, nn c

khng t cc '' nh

th '' cc c th ng xo

10 ngn tay by hng ra pha tr c c

trng nh.t ng g , ho c ng c l i, l r v g b c ng theo t th h ng d n, cn

i v i thanh nin, n u ta khng gi i thch cho h r t th l b ch

ph n m thu t, t t kh trnh kh i tnh tr ng ngh ch ng m c n ng n c i ch p theo ''th t nhin'' m t cch khng thch h p v i kh nng thu hnh c a ng knh, s h ng ki u nh nh chi, ch ng h n nh tay ch p ra sau lng m c i ch p

chnh di n t ra nh s thnh c hay c u thng binh, hay ci v ng i ''b qu" t ng l duyn dng, nhng v tnh b t ng knh c t c t c 2 chn. Tr ng h p k t h p ng i v i c nh nn ch n ch c nh no t r m r p b c nh sng s a n i b t ng i. Ch nn l a l y m t ph m vi tiu bi u cho c bi t kh nng

a i m, ch v c nh s c h u tnh m tham l y qu nhi u c nh d

thnh nh phong c nh, m t ngha t ng i c a nh chn dung; v, c m t i u c n cao c nh gic tr ng h p ny l ''nh ng mu s c v hnh t ng m t ta n tr ng en khi ra nh kia y''.

nh n th y

p, r t c th ch l nh ng m h n

Ch p nh chn dung (Ph n 5)

7. V b m t Ph n tr ng y u trong cch th hi n con ng i c a nh chn dung l b m t. T con ng i m hnh nh khng nh n r m t mi nhn v t l ai th cn g l tc d ng c a nh chn dung n a. Ch p chn dung khng nh ng c a con ng i m t m cn c m c ch ca ng i v p

khch l , c i t o v b o v s s ng, cho nn nh v a ph i gi ng p nhn v t m i t tnh chn th c v tiu

nh th c v a tn thm gi tr c a v chu n t o hnh ngh thu t.

Phng ngn ta c cu: ''Trng m t m b t hnh dong'', v m t l ni t p trung nh t trong thi , tnh c m, v m t l tiu bi u cho vi c th hi n tm tr ng

con ng i. Mu n xc nh n r v m t ng i trong nh, khng nh ng ng nt c b n ph i th t chnh xc, m n c cc chi ti t nh c a t ng b ph n trong khun

m t cng ph i n i b t b ng ki u cch thch h p v i phong thi v n i tm nhn v t. Do ng i ch p nh chn dung ngh thu t c n c trch nhi m nghin c u n m v ng cc i u c n thi t v cch nh n xt v th php t o hnh b c c b m t t ng di n t c chnh xc y b n ch t c a v m t t ng ng i. i

nh ch c kh nng thu hnh theo b m t

i di n tr c ti p c a

i t ng,

khng th h p th ton th m t cch tinh t nh th gic, con ng i l i mun hnh mun v , ch ng ai gi ng ai, khun m t m i ng i l i c nh ng nt c trng i

ring c a th ch t v c tnh; nn khi ch p ph i bi t ch n b no, i m no di n, tiu bi u nh t, khi n ng i xem nh d cn c vo khun m t th c,

hnh dung ng u n, c

ng th i cn ph i h ng ng knh vo ng nt

m u s c hi ha nh t v k t h p v i th php t o hnh b c c khn kho cho n i b t cho thu n m t nhn v t m i thu g n l y cc chi ti t i n hnh c bi t trn nt m t c a

t hi u qu nh mong mu n. nh cc c i m thu n l i hay b t l i cho vi c thu

Phng php nh n hnh khun kh v m t

i t ng, cng khng khc g cch phn bi t x u hay

p c a b m t theo s nhn ng m thng th ng. Khi b t g p m t b m t, tr c h t ng i ta th ng khi qut xem khun kh c a n trn, vung, tri xoan hay ng n ng i, di ngo ng hay b u bnh, gn gu c hay hom hem... k l b nh gi v s c di n xem thu c lo i h ng ho,

xm ng t, xanh b ng, tr ng tr o hay xam en, bnh m t; r i m i t p trung ng m ngha k cng t ng nt, chi ti t v v bi u l tnh c m c a cc b ph n tr ng

y u nh i m t, ci mi, ci mi ng, g m, mi tc... i m t n i b t ln l vnh mi n ng n hay nh nhm; ui con m t h p, r ng x ch hay ngang, xui; lng my r m, tha, d t n hay thanh t, ngang b ng hay ng c ng o; ton th con m t thu c lo i tr , su, ti h, l dm hay m t m, b cu v cn c vo nh n ra v bi u l tnh n t tm tr ng c a con ng i nh: hi n t , chn th c, s c s o, hung hn, su xa, n ng chy hay h i h t, nng c n. Nh ng qu ng m t su hay nng, s c tng ph n v s c lng tr ng, v di n tch gi a lng en v i

di ng n c a hai hng lng mi c th ch ng minh gip ta k t lu n

nh ng nh n xt c a ta.

ci mi l s ng mi cao, th p, d c d a hay l, t t; l mi r ng hay hin, mi qu m di u hu hay h ch ln nh mi ng a h... ci mi ng, hai vnh mi l tiu bi u c a s c g i c m tu theo n vo lo i dy m ng hay cong c n, hai mp r ng, h p, g n hay th, hm rng v u; khi c i chm chm, toe tot hay mo x ch... R i n g m cao hay th p, gy hp hay nng nnh, vnh tai c g khc c bi t v.v... v v.v... y n, m nh d , u, hay kh nh,

th ng, ci c c g

Nh ng m ng l i lm, ng nt u n o nh to, cao th p,

n ng n hay nh nhm, ho m su c a cc b ph n ch y u trn khun m t, s cho ta m c ti p nh n nh sng, bng t i c a n v kh nng nhi m hnh s ra sao m i quy t nh ra ki u cch t th thch h p v t o cch

c a phim m, nh

chi u sng cho n i b t theo m c ch c n m t . 7.1.Ki u cch chn dung Ki u cch c a b c nh chn dung l dng d p c nh v t ho c con ng i, c s p x p, trnh by theo hnh thi m thay hi u qu h p d n m c m trong ng i xem. Ki u cch trong nh chn ung ngh thu t chnh l cch hnh t ng khi qut, di n t v p con ng i b ng th php ti th hi n cc i u b v hnh dng,

t th v v m t theo thi quen c a nhn v t vo hnh nh, nh s c m nh n t th c t c g n l c, c c m t cch t nh sng t o c a tc gi . Ch p nh chn ung c sng t o c nhi u ki u cch l m t m i khng lm ng i xem nhm chn cng nh ki u cch m kh c ph c c cc hi n t ng khng bnh th ng do t t x u trn khun m t t o ra. Nhng, mu n di n t con

ng i theo hnh thi m thu t no cng c n ph i ph h p v i phong cch, v m t i t ng v miu t m i t c ch t l ng ngh thu t. i, t t, c p nh th no cho thch h p v i p, bi u l ng b n

V nh mi tc, c n u n, ch i,

t ng khun m t v dng ng i, m i thu n m t, tng thm v ch t theo nh thnh ng Vi t Nam: ''Ci tc l vc con ng i''.

B c c ki u cch cho m t b c nh ch ng khc no cch trnh by m t bi vn bi th v a c tc d ng p m t v a t ng trng c tnh ti t c a n i ng, ng , vi t hoa, vi t th ng, chn

dung, ng i ta c th dng cc l i ch :

phng hay bay b m... Tuy v y, d nh chn dung c c i n t thnh thin hnh v n tr ng theo ti hoa ngh thu t th v b m t th c c a i t ng m i n b c no chng n a, v n ph i d a theo t tiu chu n v gi tr ngh thu t, m i c

tc d ng ti hi n hi n th c. Nh ng ki u cch thng d ng m cng l c b n nh t c a nh chn dung th ng c th hi n nh sau: 7.1.1.Ki u chn phng Cn g i l ki u ch p chnh di n, ch p th ng, v thn hnh tr c di n v i ng knh my nh. i t ng ng i hay ng theo t th th t t nhin tho i mi, m t v a nghing), m t nhn th ng i t ng h ng b m t v

t m thng b ng ngay ng n (khng ng a ho c ci hay vo tr c ng knh hai tai u th y r rng cn

i v i nhau. Tm l i l nhn v t

t th th t ch nh t ngay ng n, nhng v m t th tu, c th l nghim ch nh, vui ti h n h , c i, ho c cm th d t n... m khng lm nh h ng b ng ngay ng n l c. C n ch trong khi x p ki u, ch nh i t ng b g b, nh s c ng m t linh ho t. n t th n th cn ng

Ki u ny khi dng cho nh h chi u th dng c phim 4 x 6cm, cho m t to v a ph i khng c i, khng c eo knh rm ho c ng m thu c l. Ki u chn phng r t thch h p khi ch p chung nhi u ng i c tnh ch t lu ni m. 7.1.2.Ki u nghing 3/4 i n hnh c a ki u nh ny 1 ho i ch ng minh th, c phim 4 x 6cm ho c 3 x 4cm. V nh th hi n r t i 3/4 khun m t (hi nghing) nn g i l ki u nghing 3/4. i t ng t th hi nghing so v i tr c ng knh. M t quay v bn

tri sao cho khun ng m my nh nhn th y r 3/4 khun m t l c. M t nhn theo h ng m t, tai ph i l r cn tai tri v a khu t h t. nh ny cho ch ng minh th th ng l y m t to hn nh th ng m t cht (tu theo quy m t tnh t c m nh c a cng an a phng, thng th ng chi u cao c a khun

n chn tc, t c l i m h t trn, l 2cm), cng ph i gi v m t i t ng l vi n

nghim ch nh, khng c eo knh rm v ng m thu c l. N u hay c n th c th eo knh tr ng ch p.

7.1.3.Ki u bn di n ki u nh ny ch y u l khun m t, cn t th c a thn hnh tu c th ng i, M t ng, th ng, nghing ho c quay lng l i ng knh. i t ng th

i t ng qay nghing h n m t gc 90o, t my nh nhn ra ch cn n n a mi ng u nhau (do

th y n a con m t c a m t bn m t, ng vi n t trn, s ng mi, n a c m nh m t v ch chia i d c khun m t thnh hai ph n th t g i l bn di n: 1/2 b m t - profine).

Tu theo t ng tr ng h p ch th v t th m cho ng c m t nhn ln ho c nhn ngang t m m t theo h ng m t. C th ng a hay ci m t v a ph i. C n ch l ki u ny ch thch h p v i khun m t b u bnh, c v th nhn nghing nh mi d c d a, c b tc p, lng mi di, cong. p i v i

nh ng ng i m t gy, gy cm, g m cao, m t su ho c l i, c m qu di ho c qu ng n, mi qu t t, rng v u, mm ho c l r t r, u t i k ki u bn di n ny. m t c nh ng t t x u nhn nghing

V i ki u nh bn di n ny, ng i ta th ng dng cch chi u sng h t hnh bng in vo m t phng t o thnh th hnh v i bng ki u ngh thu t.

Chn dung bn di n l lo i nh nhi u tnh ngh thu t, nn k t h p cc cch chi u sng ngh thu t nh sng ven, sng ng c cho n i bng dng khun m t. 8. i m ch p thu n l i v i V i cc i t ng khng bnh th ng

i t ng c khun m t v thn hnh khng bnh th ng nh cc i l r, khng th p d ng c t xn,

t t hay d u v t, cc b ph n c a c th khng cn

ki u cch tu ti n nh ng i lnh l n c m ph i tm m i bi n php che gi u nh ng h p

c i m x u b ng cch b c c chi u sng ho c b i c nh th t thch t yu c u th m m . c i m a nhn nh t, thch h p nh t cho vi c di n v m t v thn hnh i t ng, c

b c chn dung

i m ch p thu n l i l t

nh chn dung m nh nhi p nh pht hi n th y

hnh dung r ng n u cha th ng ng knh vo m b m my ch c ch n s ki u nh thu n m t. V i

i t ng khng bnh th ng th i m ch p thu n l i l i c tc d ng p m t l r ra b m t hay thn hnh i t ng.

che gi u c cc ph n khng

M ts dung

c i m v cch l i d ng i m ch p thu n l i

t o cho nh chn i t ng d n gi i

p m t, che gi u c cc d u v t, t t b nh x u c a

m c ny, s l nh ng phng h ng c b n V i ng i m t g y, m hp, g m cao Khng nn n chi u t

cc b n pht huy ti hoa sng t o.

cao nh v i ng i bnh th ng, c n h th p cc vng lm gi m b t i t ng c i cho bo ra.

n ho c l i d ng gc chi u sng th p cho cc bng t i i bao nhiu cng t t. Dng lo i sng d u v ng vin

N u khng kh c ph c c b ng cch chi u sng, c th dng bi n php thoa ph n vo cc ph n lm cho nh n d u i v ch nn x p ki u chn phng (ch p chnh di n), t i k ki u nghing 3/4. V i ng i m t su, m t g y C n h th p n chnh hn bnh th ng, chi u sng d u v hi th ng m t (hi ch ch m t cht) trnh ra nh m t thnh hai hm en nh eo knh rm.

ng knh i ngang t m m t m ch p. T i k ki u bn di n, khng nn ch p ki u nghing 3/4. V i ng i m t c t t Tu theo tr ng h p c th ch p. N u ch p i t ng x p ki u nghing ho c l a gc ch ch

th tnh c n h ng d n cch nhn

ra nh khng

th y nh c i m (v d lc bn tri th cho li c sang ph i, ch t m t cho nghing l p i v k t h p nhn theo h ng m t, m t ti h khng nn nhn xu ng, m t c nh i trnh bn ngoi nhn ng c ln...). N u nh l a theo mu n. i t ng th ng, dng nh ng ng tc

V i ng i mi ng c t t

N u mi ng l ch th cho quay m t nghing

th no khng nhn r l ch.

N u c i mo mi ng th gi v nghim ch nh, ng c l i c i s lm mi ng h t mo th c ng vin cho c i.

Rmg en, rng sn, tha, kh p kh nh ho c khi c i lm m t nhn nhm khng ti th ch nn cho c i. Rng v u, c i b h l i nhi u, mi ng qu r ng, mi qu m ng, ch nn cho c i chm chm (ho c ch p l y th i c v a tho t v ti hay lc n c i v a ch m h t). Ng i rng v m gi v m t nghim ch nh mm mi l i s nh ng m ci g y m m, cn x u hn l hi c i, v i i t ng ny t i k ki u bn di n

ho c ki u nghing. Mi dy nn ng vin c i cho m ng b t. che l p ch s t ho c che

Mi s t th x p ki u nghing 3/4 hay bn di n tay lm i u x u h , c m hoa ng i v.v... V i ng i tai v nh, c p, s t

Trnh ch p chnh di n, tm cch x p quay nghing cho khu t i. V i ng i c m l m, nh n, di, ng n V i lo i c m l m, nh n, di, ng n khng nn ch p nghing ho c bn di n, x p ki u hi nghing lao v pha tr c, m t hi ng a ln m t cht cho c m trn.

Trnh ch p chc my t trn xu ng v khng nn cho ci m t v s lm c m di nh n thm ra trong nh. N u quai hm to, b nh, khng nn ch p th ng chnh di n, x p quay nghing ho c ch p ch ch sao che l p nh c i m ny i.

V i ng i c di, c ng ng X p ki u ng i ci lao v pha tr c, m t hi ng a ln, x c cao c o ho c qung khn cho ng n b t c . V i ng i c ng n, so vai, r t c X p ki u ng i vn ln, quay nghing m t hi ci, m c o s mi c b , khng nn qung khn. V i ng i mi t t, m t b t v m ng Khng nn ch p nghing v ng a m t nhn ln ho c n ng a sau. V i ng i eo huy hi u, hun chng Khng h ng d n cho eo th p qu ch p s ph i di thn lm nh m t cn i t ng eo cao hn bnh th ng m t cht. i nn v pha

Khi chi u n n u th y lo sng do ph n chi u th nn cho huy hi u hay hun chng hi ng xu ng s h t ph n x . V i ng i eo knh tr ng i v i ng i vi n hay c n th c n eo knh tr ng khi ch p, mu n chi u n khng b lo sng nn chi u cao hn bnh th ng, m t hi ci. V i ng i mi h ch, vnh mi to Khng nn x p ki u bn di n hay chnh di n, v i ki u nghing 3/4 khi ch p nn chc my cho b t i.

V i thi u n c p tc Nn n i c p xu ng th p ho c b xo cho hai bn tc b ra m t t, trnh c p g n qu trng nh con trai. Ng u v pha no nn tc bung v pha y, nn tc pha sau.

Tr ng h p c b tc di

p, nn cho t t thnh ui sam t hai vai hay m t vai che l p ng c ho c m t m t ph n cnh tay lm p. Ng i ch p bi t nhn ra s c

xu ng pha tr c nhng trnh

g y i. Ngy nay c nhi u ki u tc tin ti n, r t c b c chn dung M m t trng Yu c u i t ng nhn ln, thm p.

m sng trong m t (catch light).

Ch p nh chn dung (Ph n 6)

9.Gc ch p n Ngoi vi c p d ng ki u cch v i m ch p thu n l i cn c n ch gc ch p trnh m i s bi n d ng hnh nh do nh c i m c a th u knh gy ch p cn c tc d ng kh c ph c c m t s nh c i m nn, m t khc gc m t cn chn dung

i c a nhn v t, bi t l i d ng thch h p s r t thu n ti n, nh t l khi ch p ng. t cao hay th p u c nh h ng n m c chnh xc

V tr c a my ch p

c a hnh nh, ch ng khc no th gic, khi nhn ta c thi quen l nhn ngang t m m t, do gc nhn th ng l m t th t nhin bnh th ng nh t. Nhng khi

ng t d i th p ng c nhn ln (th gic l t theo b d c) ta l i c m th y v t ta nhn c v to cao, ng c l i (nh t l nhn th ng t nh trn cao nhn xu ng th p ta l i th y v t ln b l i u xu ng - nhn i nh). Do th my khi ch p c ly g n.

cao hay th p qu t l ng i s sai l ch hnh nh, nh t l ch p V i gc ch p chn dung, n u

my cao qu s t o ra nhi u vng t i

khun m t lm ng n chm m t l i,

my th p qu th ph i ch p h t ln lm l r

c hai l mi trng r t th v m t c th di ra, c m to h n ln. Ch p nh bn thn (ki u ch ng minh th) ng knh nn i t ng. t ngang t m m t

i v i ng i mi h ch cho my cao ln m t cht, cn ng i c ng n

ta h b t my m t cht.

Ch p gi n a hay c ng i (ki u 2/3 v ton thn) nn t m c ho c ng c i t ng.

ng knh

ngang

Tr ng h p ch p chn dung

ng, ng i g n li n v i ho t

ng c a h ng v t th

(nh lo i nh ng i t t vi c t t ch ng h n) c n theo st cch ho t ng tc c a i t ng, do gc t cng ph i b thay

i cho ph h p v i ng v

ch p. Khi my h ng chi u sng c a

u, cao hay th p l tu thu c vo h ng ho t i t ng.

Khun m t c a nhn v t nn khun ng m c a my

chnh di n, 3/4 hay bn di n c n ph i dng

ng m l a ch n cho thch h p trnh nh ng ng gy

khc lm cho ng vi n c a khun m t thnh gc c nh, l i lm. C g ng pht hi n cc nt c bi t v hnh thi v cc chi ti t gip cho vi c di n t n i tm. k trn l c s c phng h ng sng t o

Nh ng quy t c v gc

trong p d ng th c t , khng nh t thi t r p khun my mc, d theo phng php thch ng ch p. 10.C ly ch p C ly ch p l kho ng cch gi a ng knh v i t ng khi ch p. C ly ch p i v i gn knh u c i bin ch ra ch c ch n s khng ph m sai l m v cch s d ng gc

gi a b ph n g n nh t v b ph n xa nh t c a nhn v t nh h ng n s cn

i thng b ng c a hnh nh. N u tay hay chn no c a nh s to ra, m

t ng qu g n ng knh, m t, n u khi ch p

xa th b l i. Ngay cng trong khun ng knh th nh c m s phnh ra nh

i t ng vn c m v

b sng, trn s ng n l i. l

c tnh c a th u knh. c t c n thi t, khng nn my vo g n i

Ni chung, tr tr ng h p t ng qu v 2 l do: -

i t ng s m t t nhin, d lng tng, m t c v chn th t

nt m t.

- Ch p qu g n d mo hnh v nh do s sai l ch c a

c tnh vi n c n.

Nh ng ph n st ng knh nh: mi, c m, s to ln r t nhi u so v i cc b ph n khc, nh t l 2 bn tay, nhi u khi to n n i trng r t ch ng m t. t my xa. C nh ng ki u ct

Nhng cng khng c ng nh c c ph i

nh trng r t h p d n. Ci kh l lm th no gi i quy t c 2 nh c i m k trn ng i trong nh khng b th u knh lm bi n d ng v khi ch p khng lm

i t ng m t t nhin l c. Th c t n ib t c a ng knh vo g n y i t ng hnh nh s cng r nt, sinh ng,

chi ti t, d gy c m xc cho ng i xem nh (nh gh nhn st

t n m t). Tr ng h p ny dng ng knh c tiu c di s gi i quy t c 2 nh c i m trn tuy hnh nh c km en tr ng v khng c m ng l m. 11.B c c v b i c nh B c c trong nh chn dung l cch s p x p l a ch n cc c a nhn v t cho n kh p v i ki u cch l a c. C n ch nhi u n ng nt c a khun m t, thn hnh, hai tay hai chn, i nh p nhng, tu theo th ch t c a i t ng ng tc t th

lm sao cho ton b b c nh cn

m th hi n m m m i d u dng hay kho m nh ch c n ch. Tr ng h p trong ki u nh c t 2 i t ng tr ln, l i ang th ng th

b c c s kh khn ph c t p, c ng i ny d h ng ng i kia. i u c b n c n n m v ng l lm th no cc nhn v t g n b m t thi t

v i nhau n u khng ton v n v hnh th c v m t th hi n tnh c m, tm tr ng trnh r i r c khng g n b v i nhau m t m i. i v i th chn dung tnh m ch p nhi u ng i chung m t ki u, trnh cc i t ng t do l n x n thnh t n m n, nh t l trong l i c nh ng i ng ng i st c nh nhau, ch s c c u mu

nh ng t p c c m tnh ring thch da v qu n o k c n

cao th p v v m t t ng ng i, khng th r t d x y ra

hi n t ng m t cn x ng cho ki u nh .

B i c nh khng nn qu r m r, c u k v qu l li u. C n t o ra b i c nh ng mu, d u, m nh t. Nh ng b i c nh n i b t r en tr ng n thu n khng p d ng vo nh chn dung. N u b i c nh l mu tr ng c chi u vo s l m t i t ng b en, tri l i b i c nh en u

sng l n

m s lm cho tc v

o qu n mu s m l n v i b i c nh v t m nh s c s c

qu en tr ng.

c bi t ch l c nh ph i h p v i ng i, ch ng h n ch p ng i nng dn th ph i l y c nh nng thn hay cc v t c lin quan n h m ph ho . Ch p b i c nh ph hay

cng nhn l i ph i l y c nh nh my, cng tr ng, thnh th cng vin m i ph h p, khng nn trn v tr c a

i t ng v c h ng ng knh thu hnh, t c nh ng v t linh tinh nh dy

u ho c pha sau, d i

phi qu n o, c t n, cy c i... 12. Tnh v ng

T khi con ng i pht minh ra nhi p nh, kh c lo i hnh ngh thu t no miu t v chn dung con ng i st th c nh nhi p nh. V ti chn dung ngh

thu t v con ng i lun c cc ngh s nhi p nh ch nhi u nh t. R t n gi n v i t ng chnh c a VHNT (trong c nhi p nh) l con ng i. Nhng c m,

m c ch c a nh chn dung ngh thu t l con ng d n t i c m xc,

vui s ng hay au kh cng nh n i lo u c a con ng i c hi n h u trn t m hnh, v t ra ngoi ci hi n th c thng th ng ta v n nhn th y hng ngy. Ng i ch p nh chn dung ngh thu t l ng i i tm hi th c a cu c s ng con ng i. Nhng t c m t b c nh chn dung ngh thu t, ng i ngh s ph i bi t tm trn khun m t nh i m t, ci mi ng hay c

nh ng nt i n hnh c a nhn v t

ch c a i tay. Van G c vet : "m c ch c a ti khng ph i l v mm t cnh tay tay m l v m t ng tc...". Cng vi c chnh c a ng i ch p nh chn dung

ngh thu t l ng i i tm ng nt i n hnh, c tnh v khi qut n ln hnh t ng ngh thu t, c th l c t hay tr u t ng, nh cng c chi c my nh b ng

cch dn d ng hay "ch p" l y hnh t ng i n hnh .

Ch p nh chn dung ngh thu t, ng i ch p c th th c hi n theo hai phng php ch ng dn d ng ch quan hay "ch p". ng. nh chn dung ngh thu t

cng th ng chia lm hai lnh v c: tnh v 1. nh chn dung tnh l

i t ng c ch p trong hon c nh khng ho t

ng. Th ng c s dn d ng hay can thi p tr c ti p c a ng i ngh s trong cng c c nh ng kho nh kh c, c "ch p" c a ng i ch p. L i ch p nh ny th ng c c t hnh 2/3 hay g n nh c t , c n c nh. Cch ch p ny nhi u

NSNA c a ta r t thnh cng cho d s ngn cch gi a ng i ch p v ng i c ch p l chi c my nh v cng v c s ngn cch c a chic my nh m thi u ci nhn tinh t v cch ch n nh ng nt i n hnh c a nh chn dung m nhi u nh nhi p nh hao s c, tn phim v lo i nh ny. Tm l i ng i NSNA ch p nh chn dung ngh thu t f tnh hay chn dung con ng i. 2. nh chn dung ng l i t ng c ch p vo tr ng thi ghi hnh ang ng ng u ph i khm ph cho c nt i n hnh c a

tr c ti p ang ho t

ng, lm vi c cng nh sinh ho t (vd : m t ng i th ng... ). Lo i nh chn dung

v n hnh my, m t ng i nng dn ang lao th ng c b t hnh ki u phng s

nh bo ch v con ng i. Th lo i nh ny

c n s k t h p hi ho gi a s c thi con ng i v g n li n v i cng vi c, c ch , ng tc, c t hnh c th l bn thn hay c ng i v cng c th c nhm ng i. Ngy nay my mc n gi n ho cc thao tc k thu t ghi hnh nh v nh sng, ch nh nt t ng gip cho ng i NS, ch tm vo nh ng c ch p xu t th n.

Nhng xem ra l i mn c a nh chn dung ngh thu t v n kh ph bi n. Con ng i tm tnh i n hnh c a nh chn dung ngh thu t n m trong ci nhn v s c m nh n c a m i chng ta. nh bi t d ng l i nh chn dung ng s r t hi u qu khi nh nhi p

m t n c i hay m t c ch yu, ght, h n d i r rng nh t,

l giy pht i n hnh ngh thu t c a nh chn dung.