You are on page 1of 14

TRNG I HC NNG NGHIP H NI KHOA TI NGUYN MI TRNG * * * BO CO Chuyn :Hm lng Fe, Al trong t v mi lin h vi tnh cht t Vit

Nam Hc Phn: Th Nhng 2 GV hng dn: TS. Phan Quc Hng

PHN A: M U
1. t vn
St l mt trong nhng nguyn t ph bin nht trn Tri t, chim khong 5% khi lng v Tri t. Phn ln st c tm thy trong cc dng xt st khc nhau, chng hn nh khong cht hematit, magnetit , taconit Tng t i vi Nhm , Nhm l mt nguyn t thuc nhm III , nu xt v s lng trong t th ch c nhm l cha trong t vi mt lng ln ( Nhm a lng ) v ng mt vai tr quan trng. L 2 nguyn t chnh gy nn chua ca t , vy nn vic lm sng t vn v bn

cht v vai tr ca Al v Fe trong t vn cn gy ra nhng tranh lun lu di v quyt lit v


ha hc trong t.

2. Mc ch nghin cu
- Tm hiu v hm lng st nhm trong t cng nh thnh phn ha hc trong t - Bit c hm lng nhm st trong t Vit Nam v qua tm ra mi lin h vi tnh cht t Vit Nam

3. Phng php nghin cu


-Phng php su tm v tng hp ti liu

PHN B: NI DUNG
1. T VIT NAM
1.1. Khi nim t
t hay th nhng l lp ngoi cng ca thch quyn b bin i t nhin di tc ng tng hp ca nhiu yu t. Cc yu t hnh thnh t: + m v mu cht +Sinh vt +Kh hu, a hnh +Thi gian +Con ngi

1.2. Tnh cht ha hc v mt s thnh phn ha hc trong t Vit Nam


- Hm lng tng i ca cc nguyn t ha hc t v trong v tri t kh khc nhau v dao ng trong mt khong kh rng

Bng 1. Hm lng trung bnh ca cc nguyn t ha hc trong v trong t (Vinogradov, 1949 )


Nguyn T O Si Al Fe Ca Na K Mg Ti H C S Trong ( % ) 47,20 27,60 8.80 5.10 3.60 2.64 2.60 2.10 0.60 0.15 0.10 0.09 Trong t ( % ) 49.00 33.00 7.13 3.80 1.37 0.63 1.36 0.60 0.46 0.38 2.00 0.08

P N

0.08 0.01

0.09 0.10

2. HM LNG FE TRONG T V MI LIN H VI TNH CHT T VIT NAM


2.1. Hm lng Fe trong t
Trong t st thng gp trong thnh phn ca nhm Ferosilicat, di dng oxit, hydroxit, cc mui n gin v cc phc cht hu c cha st St trong t c th c ha tr 2 hoc 3. Cc mui st ha tr 2 d tan, mt phn nh b thy phn lm cho t chua. Hm lng st trong t khong t 2-10% ph thuc vo thnh phn m, kh hu. Thc t vng nhit i nng m t thng cha nhiu st, th d t nu tren vng badan vng Ph Qu, Ngh An cha ti 20-22% Fe2O3 Hm lng st trong mt s loi t nh sau: t nu trn macma baz v trung tnh (Fk):Hm lng Fe3+ dao ng trong khong t 45 93 mg/100g t cc tng t, Al3+ dao ng t 0,44 0,72 ll/100g t t nu trn vi (Fv) Hm lng Fe3+ t 37,54 mg/100g t tng mt

2.2. Nhng yu t nh hng ti hm lng Fe trong t


Hm lng st trong t cn ph thuc vo mt s iu kin nh: iu kin kh, Fe3+ chuyn thnh Fe2+ha tan v b ra tri lm cho hm lng st tng mt gim xung. Mi trng ym kh: S kh sunfat xy ra ch di nhng iu kin kh mnh lit m n ch c cung cp bi trm tch trm thy giu cht hu c. S phn hy cc cht hu c bi nhng vi sinh vt k ym kh sinh ra mt mi trng kh. Ngun cht st: Hu ht t v cc trm tch u c cha rt nhiu cc xt v hydroxit st. Thi gian: Phn ng cht rn cht rn gia FeS v S xy ra rt chm, c th ko di t hng thng n hng nm c th sn sinh ra pyrit vi mt lng c th o c, ngc li, di iu kin thch hp, s kt ta trc tip t nhng Fe2+ ha tan v polysulfua c th sn sinh ra pyrit trong vi ngy. Tin trnh xi ha: +S xi ha pyrit: Khong pyrit ch n nh di nhng iu kin kh. S thot thy dn n nhng iu kin xi ha, khi u s xi ha ca pyrit v s sn sinh ca axt. S xi ha ca pyrit trong t phn xy ra vi giai on, bao gm c hai tin trnh ha hc v sinh hc. +Cc xt st: Khi pH ca t vn cn duy tr trn 4, cc xt v hydroxit Fe (III) kt ta trc tip bi s xi ha ca Fe (II) ha tan. Ti y, s xi ha ca pyrit c xy ra, cc xt Fe (II) dng keo thng thng xut hin trong nc knh mng.

2.3. Mi lin h vi thnh phn trong t Vit Nam


Thnh phn ca st trong t cng chi phi khng nh ti tnh cht Vit Nam. Hm lng ca n trong t quyt nh kt cu t v mu sc t. i vi t vng i ni c cha nhiu st nn c kt cu tt, t ti xp c mu nu hoc vng . t phn tim tng (theo phn loi FAO: Proto-Thionic Fluvisols) l n v t thuc nhm t ph sa phn. t phn tim tng c hnh thnh trong vng chu nh hng ca nc c cha nhiu sulfat. Trong iu kim ym kh cng vi hot ng ca vi sinh vt, sulfat b kh to thnh lu hunh v cht ny s kt hp vi st c trong trm tch to thnh FeS2. Qu trnh tch ly tng i hm lng Fe trong t cng hnh thnh nn loi t ph bin Vit Nam: t vng v t nu . Bao gm nhiu loi phong ph a dng ph thuc vo thnh phn m.

3. HM LNG AL TRONG T V MI LIN H VI TNH CHT T VIT NAM


3.1. Hm lng Al trong t
Hm lng nhm trung bnh v tri t chim khong 8% khi lng. Hm lng nhm trong t ph thuc rt ln vo m. C nhng loi m rt ngho Al v d nh mc ma siu baz (0,45%), trong khi cc khc nh trm tch, st, v phin hm lng nhm trong c th ln n 10-11%. + i vi cc vng kh hu m: c trng bi s tn ti ca Al ho tan v trao i. Nng ca Al trao i trong t c th t 0,1-10 m/100g t. + Trong t nhm cn c th tn ti dng oxit v hydroxit. +Ngoi cc oxt v hydroxit nhm t do, c th gp cc dng nhm v nh. Cc alophan c cng thc chung l [nSiO2.mAl2O3].H2O. Trong thnh phn ca alophan hm lng Al2O3 dao ng t 24->40%. + Trong iu kin t nhin cng c th hnh thnh v tch lu cc khong vt - cc mui cha Al. Trong t cc hp cht nhm ny khng bn. + Phn ln Al trong cc loi t dng cc silicat, y cng chnh l cc hp cht bn vng nht ca nhm.

3.2. Nhng yu t nh hng ti hm lng Al trong t


Cc hp cht Al tn ti trong t ng vai tr quan trng trong cc qu trnh ho hc v ph nhiu ca t. Nng v dng hp cht ph thuc rt ln vo pH ca dung dch t. Hyroxit nhm c tnh cht lng tnh. Trong mi trng chua n b ho tan to thnh mui cha Al. Al(OH)3 + HCl = Al3+ + 3Cl- + 3H2O Trong mi trng kim hnh thnh cc aluminat. Khi phn ng ca hydroxit nhm vi kim d s hnh thnh cc hydroxoaluminat: Al(OH)3 + NaOH = Na Al(OH)4 Hm lng ca cc dng ion ny ph thuc vo gi tr pH ca t. Khi pH = 5,0 nng ca cc ion Al3+ khong 0,14 mg/l, cn khi pH = 6,0 nng Al3+ ch bng 1,4 x 10^-4 mg/l. S thay i pH 1 n v dn n s thay i nng ca Al3+ khong 1000 ln. Hm lng Al di ng trong t Vit Nam cng bin i tu theo loi t cc t trng la, lng Al di ng trong t thay i rt ln theo thi gian ngp nc i vi t vng i ni hm lng Al3+ di ng ph thuc rt ln vo m v qu trnh hnh thnh t

3.3. Mi lin h vi tnh cht t Vit Nam


Hm lng Al trong mt s loi t ti Vit Nam

Loi t f
t Feralit pht trin trn bazan t Feralit pht trin trn granit t Feralit pht trin trn phin thch anh t Feralit pht trin trn ph sa c t Feralit mn trn ni t macgalit t bc mu

Al2O3 % 22,42 16,81 14,39 16,28 20,10 17,42 1,52

Al3+ (mg/100g) 0,42 1,30 0,60 0,27 _ 0,00 0,22

t ph xa Sng Hng
t ph xa sng Thi Bnh

7,17
6,03

0,00
1,64

t chua mn
t trung tnh

7,71
5,12

0,74
0,00

4. NH HNG CA FE V AL TI TNH CHT T TI VIT NAM V MT S BIN PHP X L


4.1 nh hng ca Fe v Al
nh hng ln nht ca 2 nguyn t ny ti tnh cht t Vit Nam l qu trnh phn ha lm chua t. t phn, t chua phn hay t chua l ch loi t c pH thp, thng l t 5,5 tr xung. C khi pH ch cn 3 hoc 2. Th phm ch yu trong t phn l nhm (Al) v St (Fe). Trong iu kin ym kh cng vi hm lng st trong t to nn qu trnh hnh thnh t phn Qu trnh hnh thnh t phn l do cc cht hu c b tch t phn hu trong iu kin ym kh c cc tp on vi khun kh sunfua, chng chuyn ho cc hp cht lu hunh (trong thc vt, trong t, trong nc bin) thnh dng kh sunfua hydro (H2S), kh ny thm nhp vo nc ngm v kt hp vi st (II) to thnh st sunfua v tip tc chuyn ho thnh st bisunfua (pyrit, FeS2) dng tinh th vi phn ng sau: 2CH2O (hu c) + SO4 2- H2S + 2HCO3Fe(OH)2 +H2S FeS + H2O FeS + S FeS2 (pyrit)

Vic rt nc qu cn hay vo ma kh hn s lm cho t nt n, khng kh theo cc ng nt ny di chuyn xung di tng t c cha phn tim tng, do trong khng kh c xy nn khi c tip xc vi khng kh s xy ra qu trnh oxy ho pyrit v sinh ra axit sunfuaric: 4FeS2 (pyrit) + 15O2 + 14H2O 4Fe(OH)3 + 8SO42- + 16H+ Trung bnh 1 mol FeS2 khi b xi ha s sn sinh ra 4 mol ion H+. Do c s gia tng nng H+ nhiu lm tng chua trong t. Axit sunfuric hnh thnh c kh nng ho tan cc kim loi nh st, nhm, km, mangan, ng t t. V vy nc c pH thp thng cha cc kim loi c hi. Cc c cht trong t phn hot ng ch yu l hp cht cha st (Fe), nhm (Al) v sulfat (SO42-). Tuy nhin, khng phi bt c lc no tt c cc hp cht ny u gy c cho thc vt v thy sinh vt trn vng t phn m n ty thuc vo mi trng t vn thay i theo ma hoc do bi nhng yu t tc ng khchng cha cc kim loi c hi. 4.2 Bin php ci to t phn - Xy dng h thng thy nng ni ng - Bin php x ngm - Dng nc l ra phn - K thut lin tip ra phn - Bn phn ci to t phn

PHN C: KT LUN
Thnh phn ca st, nhm trong t chi phi khng nh ti tnh cht Vit Nam. Hai nguyn t ha hc ny tn ti trong t di cc dng hp cht khc nhau, chng c ngha quan trng trong qu trnh hnh thnh loi t v i vi dinh dng ca cy trng. + Hm lng st trong t quyt nh kt cu t v mu sc t. i vi t vng i ni c cha nhiu st nn c kt cu tt, t ti xp c mu nu hoc vng . + Nhm c kh nng tham gia phn ng kh cao, di chuyn mnh v hnh thnh nn nhng hp cht khc nhau trong t. Da vo s phn b ca cc hp cht nhm v s phn b ca nhm theo cc tng pht sinh chun on t v cc qu trnh xy ra trong t. Ngoi ra, Fe v Al cng l 2 nguyn t chnh quyt nh n tnh phn chua ca t. Cc c cht trong t phn hot ng ch yu l hp cht cha st (Fe), nhm (Al) v sulfat (SO42-). V vy cn xc nh r hm lng st, nhm c trong mi loi t v c nhng bin php k thut nht nh iu chnh hm lng cho ph hp vi mc ch s dng t c c cht lng t tt nht cung cp dinh dng cho cy trng.

Cm n thy gio v cc bn lng nghe bi thuyt trnh ca nhm 4 !!!!

You might also like