IV.

Cc ch ng khon phi sinh

1. Quy n mua tr c (Rights) 2. Ch ng quy n (Warrants) 3. H p ng k h n (Forwards) 4. Quy n l a ch n (Option) 5. H p ng tng lai (Futures)
1

1. Quy n mua tr c (Quy n mua c ph n - Rights):

a. Khi ni m:

L lo i CK ghi nh n quy n dnh cho c ng hi n t i c a 1 CTCP c mua tr c 1 s l ng c ph n trong t pht hnh c phi u ph thng m i tng ng v i t l c ph n hi n c c a h trong cng ty, t i 1 m c gi xc nh, th p hn m c gi cho m i ra cng chng v trong 1 th i h n nh t nh, i khi ch vi tu n.
2

b. c i m:

- L cng c ng n h n (30 - 45 ngy) - c pht hnh km theo m t t pht hnh CPT, dnh cho c ng hi n hnh. - C th c mua bn trn th tr ng. - M c gi xc nh (m c gi ng k mua) l gi u i th p hn gi th tr ng hi n hnh c a c phi u vo th i i m quy n c pht hnh.
3

- M i c phi u ang lu hnh c i km 1 quy n.

S l ng quy n c n mua 1 CP m i

S l ng CP c ang lu hnh = S l ng CP m i

Trong : M c v n c n huy ng Gi ng k mua CP

4

S l ng c phi u m i =

2. Ch ng quy n (Warrants)
a. Khi ni m:

L lo i ch ng khon c pht hnh km theo tri phi u ho c c phi u u i, cho php ng i n m gi ch ng khon c quy n mua 1 kh i l ng c phi u ph thng nh t nh theo m c gi c xc nh tr c trong th i k nh t nh.
5

b. c i m:
- c pht hnh km theo: tri phi u, c phi u u i. - C th i h n di (5- 10 nm) - Cc i u ki n c a ch ng quy n: gi, s CPT c mua - Khi c th c hi n ty v t o thnh dng ti n vo cho cng

l ng CP lu hnh trn th tr ng.

- C th c giao d ch tch r i v i tri phi u hay CP.

6

c. Gi tr c a ch ng quy n

Gi tr u t (gi tr n i t i): (gi th tr ng gi th c hi n)* S CP m 1 CQ GTNT = cho php mua

di th i h n c a ch ng quy n: Th i gian n khi h t h n cng di gi tr CQ cng cao.

3. H p ng k h n (Forward)

a. Khi ni m:
H p ng k h n l m t th a thu n trong m t ng i mua v m t ng i bn ch p nh n th c hi n m t giao d ch hng ha v i kh i l ng xc nh, t i m t th i i m xc nh trong tng lai v i m t m c gi c n nh vo ngy hm nay.
8

b. c i m

Hng ha giao d ch Th i h n k t thc giao d ch. Th a thu n mang tnh c nhn R i ro thanh ton

4. Quy n l a ch n (OPTION) 4.1. Khi ni m:

L m t h p ng cho php ng i n m gi n c mua (n u l quy n ch n mua) ho c c bn (n u l quy n ch n bn) m t kh i l ng nh t nh hng ha t i m t m c gi xc nh v trong m t th i h n nh t nh.
10

4.2. Phn lo i Option:

Option ki u Chu u (European Style) Option ki u M (American Style)
Ngy o h n Ngy k k t Th i hi u h p ng ki u M ki u Chu u
11

4.3. Nh ng y u t c u thnh Option:

Lo i quy n (ch n mua hay ch n bn). Tn c a hng ha c s v kh i l ng c mua theo quy n. Th i h n c a quy n. M c gi th c hi n theo quy n.
12

4.4. Nh ng m c gi lin quan t i Option:

- Gi th tr ng hi n hnh c a lo i hng ha c s (gi hi n hnh c a CK c s ) - Gi hng ha c s th c hi n theo quy n (gi th c hi n quy n) - Gi quy n l a ch n
13

4.5. Gi quy n l a ch n a. Khi ni m:

Gi ph i tr cho quy n ch n c g i l gi tr quy n ch n hay ph quy n ch n.

b. Cc b ph n c u thnh nn gi quy n
Gi quy n = Gi tr n i t i + Gi tr theo th i gian
14

V D
1 quy n ch n mua 100 c phi u X v i gi 40.000/CP. Gi c a m t quy n ch n mua l 400.000 . Xc nh gi tr n i t i c a quy n? Gi tr theo th i gian c a quy n? Trong 2 tr ng h p: a. Gi giao d ch trn th tr ng c a X l 42.000 b. Gi giao d ch trn th tr ng c a X l 38.000
15

4.6.

ng d ng c a quy n l a ch n

a. Option cho php nh u t nng cao c t su t l i nhu n trn v n u t.

b. Option gip nh u t phng ng a r i ro

16

V d :
Th gi CP X l 42.000/CP. D on sau 1 thng, gi CP X s tng t i 50.000 /CP. Gi s : B n c th mua 1 quy n ch n mua 100 CP X v i gi 40.000/CP. Gi quy n ch n l 400.000 Trong vng 1 thng gi CP X tng ln 50.000/CP.
17

Tr ng h p

S d ng quy n ch n

Mua

100CP

v i

gi

42.000/CP, bn ra khi gi tng t i 50.000/CP

Ph quy n ch n L i nhu n thu c T su t l i nhu n

18

V d :
L i nhu n t vi c mua v bn quy n ch n mua v i cc gi giao ngay t i ngy o h n. Khch hng mua quy n ch n mua Ngy k k t Th i h n Ch ng khon c s S l ng Gi th c hi n Ph quy n ch n : : : : : : Ngy 20/10/200X, 2 thng C phi u X 100 40.000 400.000
19

 i v i ng i mua quy n
L i nhu n (l ) (1000) 800 600 400 200 0 - 200 - 400 - 600
32.000 36.000 40.000 44.000 48.000 52.000

Gi th c hi n

L i nhu n khng gi i h n Gi th tr ng c a CP X trong th i gian hi u l c

20

L gi i h n Ph mua quy n ch n mua

Gi ha v n

 i v i ng i bn quy n
L i nhu n (l ) (1000) 600 400 200 0 - 200 - 400 - 600 - 800 Gi th c hi n L khng gi i h n
21

Ph bn quy n ch n mua

LN gi i h n v i ph bn QCM l 400.000
32.000 36.000 40.000 44.000 48.000 52.000

Gi ha v n

5. H p ng tng lai (Futures)

5.1. Khi ni m:

L m t cam k t b ng vn b n v vi c chuy n giao m t ti s n c th hay ch ng khon vo m t ngy no trong tng lai v i m c gi th a thu n hi n t i.
22

th i i m

5.2. Nh ng i m khc gi a HTL v i HKH

a. Nim y t trn s giao d ch b. Ki m sot r i ro thanh ton c. Tiu chu n ha d. i u ch nh vi c nh gi theo m c gi th tr ng (Marking to market)
23