Cch c Sch

Paul N. Edwards

Copyright 2000-2008 Paul N. Edwards All rights reserved. ISBN: 147835285X ISBN-13: 978 - 1478352853

Paul N. Edwards

XIN TNG
Ebook ny xin tng cc c gi ca Pht Trin C Nhn VN (www.phattriencanhanvn.com). S ng h ca cc bn l ngun ng vin ln PTCNVN thc hin cc sn phm min ph v cht lng. Ebook ny xin tng nhng ai yu sch, m bo, thch vn chng, v ang b ngp chm trong ni ch ngha. Ebook ny xin tng nhng ai lun cm thy bun ng khi cm mt cun sch. Mt phng php c hiu qu s l ci vo mng bn tnh to kch hot b no phi thng ca mnh. Ebook ny v nhng phng php c sch hiu qu hn m nh trng khng dy bn.

iv

Paul N. Edwards

MC LC
C TON B! QUY NH THI GIAN C C SN MC CH V CHIN THUT C MT CCH CH NG C BA LN TP TRUNG VO NHNG ON DY C THNG TIN S DNG PTML (NGN NG NH DU C NHN) ANG GIY VI MN HNH 3 3 3 4 4 6 8 8 10 11 11 12 12

BIT TC GI V CC T CHC BI H N CNH NG C S DNG VNG V THC CA BN N TP, V S DNG NHIU PHNG PHP H Y I N NH N

vi

Paul N. Edwards

LI CM N
n ng Paul N. Edwards v mt trong nhng bi bo hu ch nht ti c c trong qung i sinh vin. n H Tun Vinh, v kh nng dch thut Anh Vit tuyt vi. Em l mt ngi lm vic c lc v lun thc y d n tin ti. n Nguyn Tun Anh, v kh nng thit k v s ho sng sn lng gip v v li. Tic rng ebook ny khng c nhiu hnh nh hn Anh th hin ti nng. n SIM, nhng ng i trong nhm Internet Marketing h tr k thut xut bn Ebook ny. n L Thy Qunh Trm, v ng h anh trong nhng ngy bn rn nht i. n Trn Hu i Nht, chnh ti tui 23. Khi vn cn sc tr v nha sng thc hin nhng d n min ph cho mi ngi.

ii

Cch c Sch

iii

Lm cch no bn c th hc c ti a t mt quyn sch hoc bt k ti liu vit no khc khi ang c ly thng tin, thay v thng thc? Hon ton c nu bn bt u t khc u v c mt mch n cui trang. Mt vi quyn sch, truyn chng hn, phi c theo cch ny, v nguyn l c bn ca tiu thuyt l khin ngi c hi hp ch i. Mc ch chnh ca bn khi c tiu thuyt l theo s dn dt ca tc gi, tc gi h l cu chuyn tng cht mt. Nhng rt nhiu quyn sch, bi bo, v nhng ti liu khc bn s c trong nhng nm ngi trn gh nh trng, v c th trong qung thi gian cn li trong cuc i s nghip ca bn, s khng phi l tiu thuyt. Chng s l phi-tiu-thuyt: sch gio khoa, sch hng dn, bi bo, lch s, bi nghin cu hn lm, v tng t. Mc ch c nhng ti liu ny l thu, v nh, thng tin. Tm ra im chnh nhanh v d nht c th - l mc tiu chnh ca bn. Tr phi bn kt trong t khng c g khc lm, NG BAO GI c mt quyn sch phi-tiu-thuyt hay bi bo t u n ui. Thay vo , khi bn ang c ly thng tin, bn nn LUN LUN nhy cc, lt qua, v s dng mi chin thut sn c khm ph, ri hiu, v cui cng nh tc gi mun ni g. y l cch bn trch xut ti a gi tr t mt quyn sch trong lng thi gian ti thiu. S dng nhng phng php m t di y, bn s c th c quyn sch dy 300 trang trong vng su n tm ting. D nhin, bn cng dnh nhiu thi gian, bn cng hc c nhiu v cng hiu su hn quyn sch. Nhng thi gian ca bn l c hn. Di y l mt vi chin thut gip bn lm iu ny mt cch hiu qu. Hu ht cc cch sau c th p dng khng ch i vi sch, m vi bt k loi c phi-tiu-thuyt no, t bo ch n website. Bng 1, trong trang k, tm lt cc k thut, v nhng trang sch gii thch chi tit hn.

Paul N. Edwards

Bng 1. Tm tt cc chin thut v k thut c Chin thut v k thut c ton b Quyt nh bn s dnh bao nhiu thi gian C sn mc ch v chin thut c mt cch ch ng c ba ln L do Nhng im bn lun v bng chng chnh quan trng hn chi tit. Nm cu trc tng th quan trng hn c tng t. Thi gian trong cuc sng l hu hn. Nu bn bit chnh xc bn c th thc s dnh bao nhiu thi gian c, bn c th ln k hoch dnh bao nhiu thi gian cho mi mc. Bn s thng thc qu trnh c nhiu hn, v ghi nh tt hn, nu bn bit chnh xc ti sao bn c. ng bao gi da trn cu trc ca tc gi m thi. Hy di chuyn quanh on vn, theo mc tiu ca ring bn. Ln u tin cho tng quan v khm ph. Ln th hai cho chi tit v thu hiu. Ln th ba ghi ch bng t ng ca chnh bn. Mc lc, nh, biu , tiu , v nhng phn cha nhiu thng tin hn thn bi nh du nhng on bn c vi ghi ch ca ring bn. iu ny gip bn hc v tm nhng on quan trng tt hn sau ny. Tc gi l con ngi vi tiu s v nh kin ring bit. Tc gi lm vic trong cc t chc iu ny to ra hon cnh v chiu su ring bit. Hu ht vn bn hn lm l mt phn tip din ca cc cuc i thoi tri thc, vi tranh lun, gi thit trng yu, v khi nim m hnh. Dnh thi gian gia cc ln c tm tr ca bn x l ti liu. Ni, hnh dung, hoc vit gip bn nh li nhng g bn c.

Tp trung vo nhng on dy c thng tin S dng PTML (ngn ng nh du vn bn c nhn) Bit tc gi v t chc

Hiu hon cnh sng tc S dng vng v thc n tp, v s dng nhiu phng php

Cch c Sch

c ton b!
Khi c hc, mc ch ca bn nn lun lun l hon thnh ht bi tp. Nm c chnh trong nhng mnh , l thuyt, bng chng, kt lun,lun quan trng hn l l hiu tng chi tit nh. S tht l, d bn c c k n th no, bn cng s khng th nh hu ht cc chi tit. iu bn nn lm l ghi nh v ghi chp li nhng im chnh. Nu bn c th nh c nhng im chnh, bn bit tm li ti liu nu bn c cn nh cc chi tit.

Quy nh thi gian c

Nu bn bit trc mnh ch c su ting c, bn d nh tc c cho bn thn hn. Nn nh, bn s c ton b quyn sch (hoc ton b bai tap . S tht l, cng i mt trc din v thc t vi gii hn bn thn bao nhiu, bn cng tr nn hiu qu hn trong mi lnh vc by nhiu. t gii hn thi gian v lm ng theo (trong khi vn hon thnh mc tiu ca bn) l mt trong nhng k nng sng quan trng nht bn c th hc. Cho nn ng bao gi bt u c m khng c k hoch khi no th dng.

C sn mc ch v chin thut
Trc khi bt u, xc nh ti sao bn li c quyn sch , v bn s c n nh the nao. Nu khng c l do v k hoch ca ring mnh khng phi ca gio vin bn s khng hc c g c. Ngay khi bt u c, bn phi xc nh 4 iu: Tc gi l ai? Nhng lun im ca quyn sch l g? Nhng bng chng cng c lun im l g? Kt lun ca quyn sch l g?

Paul N. Edwards

Mt khi nm c ri, bn phi xc nh tip: im yu trong nhng lun im, bng chng, v kt lun tren la g Bn ngh g v nhng lun im, bng chng, v kt lun trn? Tc gi s phn ng nh th no vi nhng im yu trn, v c nhng ph bnh ca bn?

Tip tc quay tr li nhng cu hi trong khi c. Khi bn c xong, bn s c th tr li c chng. Ba cch tt nht suy ngh l: a) Tng tng bn ang nhn xt quyn sch cho mt tp ch b) Tng tng bn ang i thoi, hoc tranh lun, vi tc gi c) Tng tng bn ang lm mt bi kim da trn quyn sch. Cc cu hi la g , va bn s tr li nh the nao

c mt cch ch ng
ng i tc gi ni tot-mng-heo cho bn bit. Thay vo , ngay t lc bt u, hy u n lp ra cc gi thit ( chnh ca quyn sch l v cc cu hi (Lm sao tc gi bit v quyn sch. Ghi ch nhng im ny li. Khi bn c, c gng cng c gi thit ca mnh v tr li cu hi. Khi c xong, xem li nhng ghi ch ny.

c Ba ln
y l k thut mu cht. Bn s trch xut c nhiu nht t mt quyn sch nu bn c n ba ln vi ba mc ch khc nhau.

a) Tng quan: khm ph (5-10% tng thi gian)

Trong giai on ny bn s c rt nhanh, lt qua theo nhng nguyn tc c (m t di y ly ni dung dy c thng tin nht. Mc ch y l khm ph quyn sch. Bn mun mt bc tranh tng quan, n gin, nhanh gn v mc ch, phng
4

Cch c Sch

php v kt lun ca tc gi. Hay ghi chu khng cn c k - tiu , cc on v cm t c v quan trng (bn s c k hn ln th hai). T hi mnh nhng cu ny trong ln c th hai: thut ng hay cm t ngh a la g V sao tc gi khng gii thch ch Y? Ai l Z?

b) Chi tit: hiu (60-70% tng thi gian)

Trong khong gii hn thi gian ca, c quyn sch ln th hai. Mc ch y l hiu: nm mt cch cn k, su sc, cn thn nhng im chnh, v nh gi cc bng chng h tr lun im ca tc gi. Tp trung nht vo nhng on u v on cui ca mi chng v nhng mc chnh. Ch c bit vo nhng on m bn ghi chu trong ln c u tin. Hy th tr li nhng cu hi bn ngh ra trong ln u.

c) Ghi ch: Nh li v ghi ch (20-30% tng thi gian)

Mc ch ca ln c th ba v l ln cui cng l nh nhng yu t chnh ca quyn sch. Ln ny, ghi ch nhng on ngn v nhng lun im, bng chng, v kt lun. iu ny khng phi h ging nh du vn bn; mc ch y l x l nhng t liu ny bng cch chuyn dch chng vo b khung t duy ca chnh bn, c ngha l s dng t ng ca chnh bn cng nhiu cng tt. Ct dn nhng on trong sch khng gip ch nhiu cho bn bng t tm tt theo ca bn. Nn bao gm c nhng chi tit nh sau ny bn c th nh li v xc nh li c nhng mc quan trng nht. 3-5 trang ghi ch cho mi 100 trang sch l l tng; nhiu hn thng l qu nhiu. S dng vi h thng gip bn d dng tm nhng chi tit trong sch (v d, bt u mi ghi ch vi trang sch tng ng). V ghi chp, nh my, giy vit tay kp vo trong sch u hiu qu. Tuy nhin, ghi ch s tr nn v dng nu bn khng th tm ra chng mt cch d dng. Mt h thng rt hiu qu - cch ti
5

Paul N. Edwards

s dng l nh my ngay vo mc Th mc (bibliography) bng phn mm Endnote hay Bookends cho Mac. Bng cch ny, ghi ch v nhng mc trch dn s lun i cng nhau, dn dn bn s c th thng k thnh mt th vin ghi ch d dng truy cp ngay c khi khng c h s giy. Bn cng c th gi ngun URL v file PDF trong nhng phn mm ny. (Pht Trin C Nhn VN s dng OneNote v Evernote cho vic ghi chp c trn Windows ln MAC) V gi v canh thi gian. u tin, bi v s tp trung ca con ngi gim dn sau khong 1 ting, bn s hc c nhiu hn trong ba ln c 1 ting hn l mt ln c lin 3 ting. Nhng cn thn: c trn mt ting hiu qu, bn nn dnh ra 1 ting 15 pht, v xao nhng l iu khng th trnh khi lc bt u (ang sp t) v lc kt thuc (chuan bi cho cong vic tip theo) ca bt k phin c no. iu th hai, lp ln mt k hoch thc t bao gm bn s dnh bao nhiu thi gian hon thnh mi giai on c. Vi 1 quyn sch 250 trang, ti s dnh 15 pht cho phn c lt, 4 ting c k v 1 ting ghi ch, nhng ti s iu chnh cc thi lng ny nhiu hn hoc t hn ty vo kh ca vn bn, tm quan trng ca chng vi ti v lng thi gian ti c.

Tp trung vo nhng on dy c thng tin

Nhng quyen sch-phi-tiu-thuyt thng c cu truc dang ng h ct" lp i lp li nhiu oan vn. Thng tin tng qut (rng hn) thng c trnh by ti phan m au v phn cui cua: Cun sch hoc bi vit (tom tat, gii thiu, kt lun) Mi chng Mi phn trong mt chng Mi on vn

Nhng thng tin c th (hp hn) (bng chng ho tr, cac chi tit, v.v) thng se xut hin gia ng h ct.

Cch c Sch

Cu

c hng in ng ng H Ct

Mt khi bn bit iu ny, bn c th tan dung ac iem cua cu truc nay. Tp trung vao mot so cc yu t sau y, theo trt t: a sch c lc c lc thut ng: lt qua xem nhng thut ng quan trng nht h lc: cho bn bit v ngun thng tin v hoan canh sang tac ca sch Li ni u v/hoc li gii thiu v/hoc tm tt Kt lun Hnh nh, th, bng biu, s liu: hnh nh cha thng tin nhiu hn ch vit Mc tiu : gip bn hiu c cu trc ca sch Cc nh dng c bit: in m, in nghing, s th t, danh sch
7

Paul N. Edwards

dng

L (Ngn Ng nh u C Nhn)

Luon ghi chu phan ban c. ach di v ghi ch bn l la ieu quan trng nhat ca cach c chu ong. Hay lam iu ny ngay t u ngay c trong lan c tng qut u tin. Khi bn oc lai quyen sch, nhng ghi chu nay gim ang ke lng noi dung bn phi xem lai va giup ban biet c nhng g l quan trng nht. ng ghi ch u nhiu. iu ny tiu hy mc ch cua viec ghi chu khi bn xem li cc ghi ch ca m nh, chung se buoc ban phi oc lai nhng thng tin khng quan trng. Quy lut l trung bnh bn khng nn c hn hai hoc ba ghi chu ngn trn mt trang. Thay v gach di ton b cau, chon loc nhng t hoc cm t ngn giup bn nm bt nhng g cn nh nht. Mc ch cua bai tp nay la nham e l sang loc, gim tai, loi b nhng ieu khng cn thit. Vit cc t v cm t trn l nhng e ch ro noi dung cua on van. Hay s dng ngn t ca bn.

Trang giy so vi mn hnh

Vt liu in c phn gii cao (~ 600 dpi) hn hn cc loi mn hnh my tnh tt nht (~ 72 dpi). V th, bn s c chnh xc hn, v t mt mi, nu bn oc cac bn in. Tuy nhin, li th tnh di ng v kh nng lu tr cao khien chung ta c ti liu tren man h nh nhiu hn so vi sach giay in.

Cch c Sch

Hnh 1. 300 dpi (tri) so vi 600 dpi. S dng PTML trn mn hnh: Hin nay vn co oi chut kho khan nh du ti liu tren man h nh mot cach hieu qua co nhieu th lam ta mt tp trung, nh s cm d ngng c kim tra email hoc lt web. Tuy nhin, nu bn co t nh k luat. cac phien bn Adobe Acrobat, Apple Preview gn y v mt vai phan mem chia se x l PDF nh PDFpen cho php bn thm phn bnh lun va boi cac luan iem ngay trn file PDF. Nu bn khng mun in tt c mi th, ti ngh u t vo phn mm at tien Acrobat, nhng thc m ch phan mem nay cung cha hoan ho. V d, thm ch c Acrobat vn (2008) s khng cho php bn in phan anh du cua m nh e tien s dung. (Ghi ch: PTCNVN s dng phn mm Foxit Phatom PDF hoc Kindle thc hin vic ghi ch trc tip hiu qu) Thc hien trn giy hin vn d dng hn. Mt gii php vng v nhng xi c la in ra ghi chu sau o scan no tr li. Ghi ch t n mn h nh Khi ghi chu cai bn ang c (tri vi viec nh du trn vn bn), bn d dung ct v dn vn bn gc thay v t ghi chu lai theo cach dien at ca bn. Cat dan oi khi c th hieu qua, c bit khi bn mun trch dn sau ny. Tuy nhin; nhn chung vic ct va dan lam hong hai mc ch chnh ca vic ghi chu: (a hc tp v ghi nh (bang cach dien at lai theo y cua ban , va (b co ong
9

Paul N. Edwards

ngan gon noi dung. iem tng t giong vi cc siu lin kt (hyperlink): d hu ch khi lu gi cc ngun thng tin, lu gi mt URL t n s khng gip bn nh hoc hiu iu g trang web o ca, mc du ban co th cam thay nh vy.

Bit tc gi v cc t chc
Bit ai vit cun sach se giup bn nh gi cht lng va hieu ay u y ngh a cua quyen sach. Tc gi la con ngi. Ging nh mi ngi khc, quan im ca h c hnh thnh bi gio dc, cng vic, cuc sng lc tr, v phn tri nghim cn li. Ging nh bao ngi khc, h c nhng nh kin, im m, nhng khonh khc tuyt vng, tht bi, v nhng khat khao - cng nh nhng s hiu bit, s thng minh, t nh khach quan, va thanh cong. Hay lu tt c ieu nay. Hu ht cc tc gi u thuc v cc t chc nh: trng i hc, tp on, chnh ph, bo ch, tp ch . Moi t chc eu co nn vn ha, phn cp quyn lc, v chun mc x hi rieng. Cac t chc nay se nh hnh cch mt tc phm c vit v ni dung ca n. V d, mot giao s trng i hc c trng i e vit sch v bi bo co the duy tr nhiem ky lam viec. Nhng vn bn nay phi p ng mt s tiu chun cht lng, c xc nh ch yu bi cc gio s khc i vi h, ni dung thng quan trng hn cach viet tt. Nh bo, ngc li, thng bi thuc y bi hn np bai va nhu cu lam hai long mot lng ln khn gi. Bi vay, tiu chun cht lng ca h thng chu trong en cach vit ro rang va hp dn hn la t nh ung an ve ni dung; ngun thong tin cua h thng la truyen ming thay v vn bn. Cng bit ro v tc gi v t chc, bn cang co th nh gi ng nhng g bn c. Hy th tr li cc cu hi sau: Nhng g nh h nh quan iem tri thc cua tac gia Ngh nghip ca ho la g Tac gi la mt hc gi, nh bo, chuyn gia (bc s, lut s, nh khoa hc cng nghip, v.v. Chuyen mon Cac sach va bai bao khac ii t nh Dan toc ng cp? Lin kt chnh tr? Ti sao tc gi quyt nh vit cun
10

Cch c Sch

sach nay Khi nao Cho oi tng khn gi nao i tr tin cho cng trnh nghin cu (c s t nhn, chnh quyn cp c quan, cc nh ti tr cng nghip, v.v.)? Ai vit li gii thieu h tr cun sch? Bn c th thng (d khng phi lun lun) tm hiu nhiu v iu ny t li cm n, th mc, v bo co tiu s ca tc gi.

Bit hon cnh sng tc

Bit ve tac gi v t chc ca ho cung giup bn hiu c hoan canh sang tac cua quyen sach. iu ny bao gm cac l nh vc hc thuat ma t o luan iem c rt ra, tap hp nhng y kien suy ngh ben trong cac l nh vc hoc thuat o, v quan iem cua ngi khc, ng hay phn i y kien ca tc gi. Mt cun sch gn nh lun lun l mt phn hi cho cac tac gi khc, v vy bn s hiu mt cun sch tt hn nhiu nu bn c th t m ra ieu g , va ngi nao, ma quyen sach ang tr li. Hy ch c bit n nhng luan iem ma tac gia bo trc tip vi bn rng ng khng ng vi nhng ngi khc: "Tr khn thng thng l x, nhng ti phn bin y tt hn. (Lieu x co thc s khn ngoan? Trong nhm ngi nao Tac gia amous ane cholar noi rng x, nhng ti s chng minh rang no la y ( i la ane, va ti sao ngi khac tin co ay Luan iem x v y ch nh xac nh the nao Lieu tac gi co ang co gang tm im c o ni, hay ng thc s thuyt phc bn rang amous ane a sai Nhng ngi v nhng bi vit tc gi trch dan e chng minh cho lp lun ca mnh cng quan trng khng km.

dng vng v thc ca bn

Co rat nhieu suy ngh va hoat ong tr oc ang dien ra trong u bn ngay c khi bn khng nhn thc c. Cung giong nh khi viet hay khi thc hien cac hoat ong suy ngh sang tao, s hiu bit y mt cun sch cn c thi gian phat trien. Ging nh c th, tr nao se met moi khi phai thc hin mt vic
11

Paul N. Edwards

trong nhiu gi. Kh nng hiu v nh li nhng g ban a c s gim ng k sau mt gi. V vy, bn nn c mt cun sch trong nhng khong hip ngn khong -2 gi mt ln, thay v c gng c ht trong mt ln. gia cac hiep, vung tim thc ca ban s x l mt s thng tin va tiep nhan. Khi chuyen sang hiep mi, hay bt u bng cch t hi ban nh c g t thng tin ban a oc, ban ngh g ve lng thng tin o, v nhng g ban van cn phi hc.

n tp, v s dng nhiu phng php

oc cung giong nh v thut, bng chy, hay nu n v kh a canh rng vic hc v t nh ph thuc ch yu vo vic n tp. V vy - sau khi c cun sach, on lai nhng ban a hc c la can thiet. T trac nghiem v ni dung cua sach. Tranh lun vi tc gi. Hy tng tng lm th no bn s bo v y kien ca tc gi theo cach dien at cua ch nh m nh. c, vit, ni, nghe, v hnh dung tt c u kch thch cc phn khc nhau trong b nao. Do o, h nh thc tt nht ca cac bui on tap la kt h p nhiu phng php ca t duy v hnh ng. ng suy ngam mot m nh. Thay vao o, hay ban luan v cun sch vi nhng ngi khc. cp n quyn sch trong lp. Vit v quyen sach o. Hnh dung bt c iu g c th hnh dung c v ni dung ca sch. Tt c iu ny gip sa cha b nh v tch hp nhng kien thc mi vo nhng tri thc c ca bn.

H y kin nh n
Khi ti thuyt trnh v nhng tng ny, hc sinh thng ni vi ti mt vi tun sau o rang ho a th vi ln nhng khng lm c, nn h b cuc. Bn s phi thc hnh nhng k thut nay trong mot khoang thi gian ng k t nht mt vi thng - trc khi cm thy t nhin, v nhng k thut c ny s khng bao gi d dng hn so vi cach oc th ng, thoi mi chng ta thc
12

Cch c Sch

hnh trong nhiu nm. Nhng hy kien nhan. Cac phn thng ca nhng k thut ny rt tuyt vi. Hc cch c ny c th l cha kha s nghip thnh cng ca mt sinh vin, mt hc gi, hay mt chuyen gia trong hau ht mi lnh vc.

13

PHT TRIN C NHN VN

Trang Pht Trin C Nhn #1 dnh cho bn tr Vit Nam Hnh trnh pht trin bn thn thc dnh cho bn tr Vit Nam thng minh. Kin Thc & K Nng hon thin bn thn min ph. Khng spam! Ch c nhng chia s su sc gip bn trng thnh nhanh hn. 1. c nhng bi vit hp dn trn Website: www.phattriencanhanvn.com 2. Tham gia cng ng pht trin c nhn trn Facebook: www.facebook.com/Phattriencanhanvn 3. Theo di v kt ni vi tc gi trn Twitter: www.twitter.com/greatsun0

14