You are on page 1of 7

Cch luyn nghe ting Anh

Cch luyn nghe ting Anh, Nghe Ting Anh su tm. Mt trong nhng tr ngi ln nht ca chng ta khi hc mt ngoi ng y l chng ta qu thng minh v c qu nhiu kinh nghim.

Qu thng minh: v mnh khng th no chp nhn nghe mt cu m mnh khng hiu: cn phi hiu mt cu ni g trc khi nghe tip cu th hai, nu khng th mnh khng bun nghe tip. Qu kinh nghim: Cuc i dy ta khng nghe nhng g ngi khc ni m ch hiu nhng g m ni dung chuyn ti. Nu khng hiu ni dung, chng ta khng th lp li li ngi kia. Cng v th m trong giai on u hc ngoi ng mi ln nghe mt cu ting Anh th trong u phi dch ra c ting Vit th mi yn tm, bng khng th cu y khng c ngh Th nhng, y l li hc sinh ng ngc chiu. Nhng thy c dy chng ta nghe ni ting Vit chng phi l nhng v chuyn vin ngn ng nh cc thy ngoi ng m ta hc ti cc trng. Thy dy ting Vit chng ta l tt c nhng ngi quanh ta t ngy ta ra i: cha m, anh ch, hng xm, bn b ngha l i a s nhng ngi cha c mt gi s phm no c, thm ch khng c mt khi nim no v vn phm ting Vit. Th m ta nghe ting Vit thoi mi v ni nh so. Cn ting Anh th khng th nh th c. y l v i vi ting Vit, chng ta hc theo tin trnh t nhin, cn ngoi ng th ta hc theo tin trnh phn t nhin.

T lc sinh ra chng ta nghe mi ngi ni ting Vit chung quanh (m chng bao gi ta phn i: ti chng hiu g c, ng ni na! Mi sinh th bit g m hiu v phn i!). Sau mt thi gian di t 9 thng n 1 nm, ta mi ni nhng ting ni u tin (tng ch mt), m khng hiu mnh ni g. Vi nm sau vo lp mu gio mi hc c, ri vo lp 1 (su nm sau khi bt u nghe) mi tp vit Lc by gi, d cha bit vit th mnh nghe c tt c nhng g ngi ln ni ri (k c iu mnh cha hiu). Nh vy, tin trnh hc ting Vit ca chng ta l Nghe Ni c Vit. Giai on di nht l nghe v ni, ri sau t vng t thm vo m ta khng bao gi b thi gian hc t ng. V ng php (hay vn phm) th n cp 2 mi hc qua loa, m khi qua ht trung hc th ta qun ht 90% ri. Nhng tin trnh ta hc ting Anh (hay bt c ngoi ng no) th hon ton ngc li. Th nhn li xem: Trc tin l vit mt s ch v thm ngha ting Vit nu cn. K t , hc cng nhiu t vng cng tt, k n l hc vn phm, ri ly t vng rp vo cho ng vi vn phm m VIT thnh cu! Ri loay hoay sa cho ng lut! Sau th tp c cc ch y trng c chng no hay chng y, v nhiu khi li c mt m ting Anh bng mt m ting Vit! (v d fire, fight, five, file u c c l phai ). Sau mi ti giai on NI, m ni y c ngha l c Ln Ting nhng cu mnh vit trong u mnh, m khng thc mc ngi i thoi c hiu message ca mnh hay khng v mnh ch lo l ni c sai vn phm hay khng. Lc by gi mi khm ph rng

nhng cu mnh vit th ai cng hiu, nhng khi mnh ni th ch c mnh v Thng hiu thi, cn ngi bn x (ting Anh) th huh huh di c nh c c! Sau thi gian di tht di, mnh khm ph rng mnh tng bit ting Anh, v ni ra th ngi khc hiu tm tm, nhng khi h ni th mnh khng nghe c g c (ngha l nghe khng hiu g c). Lc by gi mi tp nghe, v ri nh b cuc v c gng my cng khng hiu c nhng g ngi ta ni. Vn l : chng ta hc ting Anh ngc vi tin trnh t nhin, v qu thng minh v c qu nhiu kinh nghim. Tin trnh y l Vit c Ni Nghe! V th, mun nghe v ni ting Anh, chuyn u tin l phi qun i kinh nghim v tr thng minh, tr li trng thi s sinh v con nt, v ng s dng qu nhiu cht xm phn tch, l lun, dch thut! V y l b quyt Luyn nghe ting Anh A. Nghe th ng: 1. Tm ngn ng. Nghe khng cn hiu: Hy nghe! ng hiu. Bn chp vo CD mt s bi ting Anh t Nghe Ting Anh. Mi bi c th di t 1 n 5 pht. Khi no bn nh mt mnh, th m cc bi ra va nghe, v c lp i lp li mi ra r nh m thanh nn sut ngy. Bn khng cn n n. Bn c lm vic ca mnh, nh rng, ra mt, hc bi lm bi, vo internet vi ting li nhi ca bi ting Anh. (thm ch, trong lc bn ng cng c th cho n ni). Trng hp bn c CD player, USB player hay iPod, th em theo m nghe khi mnh c thi gian cht v d: di chuyn lu gi trn xe, i ai hay i n phin mnh ti phng mch. Cng vic tm ngn ng ny rt quan trng, v cho ta nghe ng vi tng m ca mt ngn ng l. Tai ca chng ta bt rt nhanh mt m quen, nhng loi tr nhng m l. V d: Nu bn nghe cu: mt tri mc cnh khi chim voi truy cp chn ch, mt cu hon ton v ngha, nhng bo bn lp li th bn lp li c ngay, v bn qu quen vi cc m y. Nhng khi mt ngi ni mt cu bng chng y m (ngha l 11 m/vn), trong ngn ng bn cha tng hc, v bo bn lp li th bn khng th no lp li c, v bo rng khng nghe c! (Bn c ic u! Vn l tai bn khng nhn ra c cc m!) Li tm ngn ng ch l vn lm quen i tai, v sau mt thi gian (lu y ch khng phi vi ngy) bn s bt c cc m ca ting Anh, v thy rng m y rt d nghe, nhng hon ton khc vi m Vit. ng nn lng v lu ngy mnh vn khng phn bit m: hy nh rng bn tm ngn ng ting Vit t ra l 9 thng lin tc ngy m trc khi m ming ni c ting ni u tin v hiu c mt hai ting ngn ca cha m; v sau li tip tc tm ngn ng Vit cho n 4, 5 nm na! 2 Nghe vi hnh nh ng. Nu c gi th xem mt s tin tc bng ting Anh ti TV Nghe Ting Anh (mt iu khuyn trnh: ng xem chng trnh ting Anh ca cc i Vit Nam, t ra l giai on u, v xng ngn vin Vit Nam, phn ln, ni rt gn vi m Vit Nam (k c pronounciation), nn mnh d quen nghe, v t l tai mnh li hng, v sau li kh nghe ngi bn x ni ting Anh th l phi hc li ln th hai!). Cc hnh nh nh km lm cho ta hiu c t nhiu ni dung bn tin, m khng cn phi dch tng cu ca nhng g xng ngn vin ni. Bn s yn tm hn, sau khi nghe 15 pht tin tc, t

tm lc li, th mnh thy rng mnh nm bt c phn chnh yu ca ni dung bn tin. V y l cch th hai tm ngn ng. B. Nghe ch ng. 1. Bn tin special english ca Nghe Ting Anh: - Thu mt bn tin, v nghe li ri chp ra nhiu chng no hay chng ny nh l ng tra cu t in hay tm hiu ngha vi. on ngha trong ni dung cu, v nh li m thanh ca t, hay cm t , sau ny t n s r ngha, nu tr i tr li hoi. (Ngy xa, trn i VOA, sau mi chng trnh ti thng nghe mt cm t tng t nh: statue, statute hay statu g , m khng bit vit th no, tuy vn hiu i loi l: hy i y nghe tip. Mi sau ny ti mi bit rng thut ng rt quen thuc y l stay tune, nhng mt thi gian di, chnh t ca ch y i vi ti khng thnh vn !). Cc bn c th luyn nghe ting Anh trn VOA ti Listening VOA 2. Chm ch nghe li mt s bi mnh tng nghe trong giai on tm ngn ng - Ly li script ca nhng bi mnh tng nghe, c li v nh li trong tng tng li c m mnh tng nghe nhiu ln. Sau xp bn script v nghe li hiu. Ln ny: t nhin mnh s nghe r tng ting v hiu. Trng hp khng hiu mt t hay cm t, th gng lp li nhiu ln ng nh mnh nghe, sau lt li script so snh. 3. Nghe nhiu ln, trc khi c script. Sau , c li script, ch yu kim tra nhng t mnh nghe hoc on, hoc nhng t m mnh c th pht m li nhng khng hiu vit v ngha th no. Qua vic ny, nhiu khi ta pht hin rng mt t mnh rt quen thuc m t xa n nay mnh c in tr l phi ni mt cch no , th thc ra cn phi ni khc hn v pht m nh th th mi mong nghe ng v ni cho ngi khc hiu. Sau , xp bn script v nghe li mt hai ln na. (V d: hai ch tomb, bury, khi xa ti c inh ninh l s pht m l tm-b(), bri sau ny nghe ch tum, beri ti chng hiu g c d cho ti nghe r rng l tum, beri -cho n khi xem script th mi v l!) 4. Hc ht ting Anh, v ht theo trong khi nghe. Chn mt s bi ht m mnh thch, tm lyrics ca n ri va nghe va nhn lyrics. Sau hc thuc lng v ht song song vi ca s, v gng pht m cng nh gi tc v trng cho ng. Khi no bun bun cng c th t ht cho mnh nghe (nu khng c ging tt v ht sai ging mt t cng khng sao, v ch yu l tp pht m, tc , trng v m iu ting Anh). V ni cho ng ging (qua ht) cng l mt cch gip mnh sau ny nhy tai hn khi nghe, v thng thng ngn ng trong cc bi ht kh nghe hn nhng cu ni bnh thng rt nhiu. Trc khi tm dng topic ny, ti mun ni thm mt iu. C bn bo rng hin nay mnh cha hiu, nn c gng nghe nhiu cng v ch, mnh hc thm, khi no c nhiu t vng hiu ri th lc s tp nghe sau. Ngh nh th l HON TON SAI. Chnh v bn cha hiu nn mi cn nghe nhiu hn nhng ngi hiu. Mun bit bi th phi nhy xung nc, khng th ly l do rng v mnh khng th ni nn trn b hc cho ht l thuyt ri th mi nhy xung, v s bit bi! Cha bit bi m xung nc th s ung nc v ngp th y, nhng phi thng qua ung nc v ngp th nh th th mi hy vng bit bi.

Mun bit bi, th phi nhy xung nc, v nhy khi cha bit bi. Chnh v cha bit bi nn mi cn nhy xung nc. Mun bit nghe v hiu ting Anh th phi nghe ting Anh, nghe khi cha hiu g c! V chnh v cha hiu g nn cn phi nghe nhiu. C. NGHE BNG TAI Khi ti bo rng chng ta gp tr ngi khi hc ngoi ng v thng minh v c nhiu kinh nghim, c ngi cho rng l ni theo ngha bng. Khng phi u, ti ni theo ngha en ! Qua s kin sau (v anh/ch/em (ACE) chc chn cng tng gp nhng trng hp tng t) ACE s thy ngay. Mt ngi bn tng dy Anh Vn Trung Tm Ngoi Ng vi ti, sau ny sang nh c M. Anh cng i vi a con 7 tui, cha bit mt ch ting Anh no. 11 nm sau ti gp li hai cha con ti Hoa K. Con anh ni v nghe ting Anh khng khc mt ngi M chnh cng. Trong khi anh ni ting Anh tuy lu lot hn xa, nhng r rng l mt ngi nc ngoi ni ting M. Khi xem chng trnh hi trn TV, con anh ci ng vi ting ci nn trong chng trnh, trong khi anh v ti nhiu khi khng hiu h ni g ng ci: r rng l k nng nghe ca con anh hn anh ri! iu ny chng t rng khi sang M, anh c kinh nghim v ting Anh, v khn hn con anh v bit nhiu k thut, phng php hc ting Anh, nn tip tc hc ting Anh theo tin trnh phn t nhin; trong khi con anh, v khng thng minh bng anh, v thiu kinh nghim, nn hc ting Anh theo tin trnh t nhin m khng theo mt phng php c th no hc vocabulary, grammar, listening, speaking c. - i vo c th t vng Anh. (Nhng phn tch sau y l thuyt phc ACE i vo tin trnh t nhin v iu ny i hi phi xa b ci phn x lu ngy ca mnh l hc theo tin trnh ngc v cng vic xa b ci phn x sai ny li lm cho ta mt thm th gi. ACE c tin vo tin trnh t nhin, ch khng phi nh nhng phn tch to lao ny, khin li b tr ngi thm trong qu trnh nng cao k nng ca mnh. - Xa b kinh nghim nghe nguyn m: Ting Anh l ting ph m. Ting Anh ch yu l ngn ng a m: Mt t thng c nhiu m. L tai chng ta b iu kin ha nghe m ting Vit. Ting Vit l loi ting n m, v th, mi ting l mt m v m ch yu trong mt t l nguyn m. i mt nguyn m th khng cn l t na: ma, mi, m khng th hon chuyn nguyn m cho nhau, v ba t c ba ngha hon ton khc nhau. Mc khc, ting Vit khng bao gi c ph m cui t. Ngay c nhng ch m khi vit c ph m cui, th ngi vit cng khng c ph m cui; v d: trong t ht, nguyn m mi l t, h()-t, ch khng phi l h()--t(), trong khi t fat ting Anh c c l f()-a-t(), vi ph m t r rng. Trong ting Vit hu nh khng c nhng t vi hai ph m i k tip (ngoi tr ch v tr nhng thc ra, ch v tr cng c th thay bng 1 ph m duy nht) v th, tai ca mt ngi Vit Nam = cha bao gi lm quen vi ngoi ng khng th nhn ra hai ph m k tip. Do , mun cho ngi Vit nghe c mt ting nc ngoi c nhiu ph m k tip, th phi thm nguyn m () vo gia cc ph m; v d: Ai-x-len; Mat-x-cva. Vi kinh nghim (phn x) , mt khi ta nghe ting Anh, ta ch i nghe cho cc nguyn m nh mnh NHN thy trong k m (phonetic signs), v khng bao gi nghe

c c. V d: khi hc t America ta thy r rng trong k m: (xin li v khng th ghi phonetic signs vo trang ny) -me-ri-k, nhng khng bao gi nghe bn m c, th l ta cho rng h nut ch. Trong thc t, h c c, nhng trong mt t a m (trong khi vit) th ch c ng nguyn m du nhn (stress) nu mt t c qu nhiu m th thm mt m c du nhn ph (m cng c th b qua) cn nhng m khc th phi c ht cc PH M, cn nguyn m th sao cng c (mc ch l lm r ph m). C th chng ta ch nghe: _me-r-k, hay cao lm l _me-r-k, v nh th l , v m me v tt c cc ph m u hin din. Bn s thc mc, nghe vy th lm sao hiu? Th trong ting Vit khi nghe M (ht) khng c g trc v sau c, th bn hiu ngay, ti sao cn phi bn m l -m-ri-k bn mi hiu l M? Tm li: hy nghe ph m, ng ch n nguyn m, tr m c stress! Mt v d khc: t interesting! Ti tng c hi, t ny phi c l in-t-res-ting hay int-ris-ting mi ng? Chng ci no ng, chng ci no sai c. Nhng li t vn sai! T ny ch yu l ni in cho tht r (stress) ri sau c cho cc ph m l ngi ta hiu, v ngi bn x ch nghe cc ph m ch khng nghe cc nguyn m kia; ngha l h nghe: in-trstng; v r cc ph m k tip th h c th ni in-tr(i)st(i)ng; in tr()st()ng; in-tr(e)st()ng. M cc m (i)(), lm r cc ph m, th rt nh v nhanh n khng r l m g na. Tri li, nu c to v r intris-ting, th ngi ta li khng hiu v du nhn li sang tris! T , khi ta pht m ting Anh (ni v nghe l hai phn gn lin nhau khi ni ta pht m sai, th khi nghe ta s nghe sai!) th iu ti quan trng l ph m, nht l ph m cui. Ly li v d trc: cc t fire, fight, five, file phi c c ln lt l fai- ()r; fai-t(); fai-v(), v fai- ()l, th ngi ta mi hiu, cn c fai thi th khng ai hiu c. Vi t girl chng hn, th rng bn c g-rl / g-rl (d nhin ch nhn g thi), sai hn vi k m, th ngi ta hiu ngay, v c r v l, trong khi c ng k m l g:l hay b mt l (g) th h hon ton khng hiu bn ni g; m c hiu chng na, th cng do context ca cu ch khng phi l do bn ni ra t . - Xa b kinh nghim nghe m Vit. Cc nguyn m Vit v Anh khng h ging nhau. Mt m rt r trong ting Anh s rt nho vi mt l tai ngi Vit, v mt m rt r trong ting Vit th rt nho trong l tai ngi Anh (ngi bn x ni ting Anh). V d: Khi bn ni: Her names Hng! Bn c t Hng tht r! Thm ch la ln tht to v ni tht chm th ngi y vn khng nghe ra. V i vi h l m rt nho. Nhng ni l Hu-n-gh() h nghe r ngay; t ta phi hiu h khi ni n c Hungh ch ng i hi h ni tn Hng nh ngi Vit (phi mt vi nm!). Tng t nh vy, khng c nguyn m ting Anh no ging nh nguyn m ting Vit. Nu ta ng ha cho d mnh, l ta s khng nghe c h ni, v th gii ny khng quan tm g n cch nghe ca ngi Vit Nam i vi ngn ng ca h. V d: m a trong man th khng phi l a hay hay a- hay -a ting Vit, m l mt m khc hn, khng h c trong ting Vit. Phi nghe hng trm ln, ngn ln, thm ch hng chc ngn ln mi nghe ng m , v rt r! y l cha ni m a trong t ny, c pht m khc nhau, gia mt c dn England (London), Scotland, Massachusetts (Boston), Missouri, Texas! Cng th, m o trong go khng phi l Vit Nam, cng chng phi l -u (nh cch phin m xa) hay -u (nh cch phin m hin nay), li cng khng phi l u,

m l mt m khc hn ting Vit. Pht m l g, gu hay gu l nho hn, v do nhng t d nh go cng l vn i vi chng ta khi n c ni trong mt cu di, nu ta khng tp nghe m ca ting Anh ng nh h ni. Mt m nho th khng c vn g, nhng khi phi nghe mt on di khng ngng ngh th ta s b ri ngay. y cng l do mt kinh nghim tai hi xut pht t vic tip thu kin thc. Trong qu trnh hc cc m ting Anh, nhiu khi gio vin dng m Vit so snh cho d hiu, ri mnh c xem l chn l khng thm ngh n na. V d, mun phn bit m (i) trong sheep v ship, th gio vin ni rng I trong sheep l I di tng t nh I trong ting Bc: t; cn I trong ship l I ngn, tng t nh I trong ting Nam: t ch. Th l ta cho rng mnh nghe c I di v I ngn trong ting Anh ri, nhng thc cht l cha bao gi nghe c! Li so snh y to cho chng ta c mt nim sai lm; thay v xem y l mt ch dn mnh nghe cho ng m, th mnh li tip thu mt iu sai! Trong ting Anh khng c m no ging m I bc hoc I nam c! Bng chng: eat trong ting Anh th hon ton khng phi l t trong ting Vit, c theo ging bc, v it trong ting Anh hon ton khng phi l t trong ting Vit, c theo ging nam! V th, phi xa b nhng kinh nghim loi ny, v phi nghe trc tip thi! - Xa b kinh nghim nghe bng ch vit. Nu ta hi mt em b: chu nghe bng g? Th n s tr li: Nghe bng tai! Nu ta bo: Chu phi nghe bng mt c! Chc em b tng ta tru chu! Th nhng iu xy ra cho nhiu ngi hc ting nc ngoi l Nghe Bng Mt! Th nhn li xem. Trong giai on u tip xc vi ting Anh, khi ta nghe mt ngi ni: I want a cup of coffee!. Tc tc, chng ta thy xut hin cu y di dng ch Vit trong tr mnh, sau mnh dch cu y ra ting Vit, v ta HIU! Ta Nghe bng MT, nu cu y khng xut hin bng ch vit trong u ta, ta khng Thy n, th ta ic! Sau ny, khi ta c trnh cao hn, th ta hiu ngay lp tc ch khng cn phi suy ngh lu. Th nhng tin trnh cng chng khc nhau bao nhiu, ta vn cn thy ch xut hin v dch, ci khc bit y l ta vit v dch rt nhanh, nhng t mt m thanh pht ra cho n khi ta hiu th cng thng qua ba bc: vit, dch, hiu. Khi ta i n mt trnh no , th trong giao tip khng c vn g c, v cc cu rt ngn, v ba bc c process rt nhanh nn ta khng b tr ngi, nhng khi ta nghe mt bi di, th s li ra ngay, v sau hai, ba, bn cu lin tc processor trong u ta khng cn th gi lm ba cng vic . Trong lc nu mt ngi ni bng ting Vit th ta nghe v hiu ngay, khng phi vit v dch (ti v ngy xa khi ta hc ting Vit th qu trnh l nghe th hiu ngay, ch khng thng qua vit v dch, v li, nu mun dch, th dch ra ngn ng no?), v ngi ni c nhanh cch my th cng khng th no vt ci kh nng duy nht ca chng ta l nghe bng tai. V th, mt s sinh vin cm thy rng mnh tp nghe, v nghe c, nhng nghe mt vi cu th phi bm stop mt thi gian cht nh computer ngng mi s li mt t process khi nhn qu nhiu lnh ri sau nghe tip; nhng nu nghe mt din gi ni lin tc th sau vi pht s ic. T , ngi sinh vin ni rng mnh ti trn ri, khng th no tin xa hn na! V th gii ny khng stop cho ta c gi hiu kp! T nhng nhn xt trn, mt trong vic phi lm nng cao k nng nghe, y xa b kinh nghim Nghe bng Mt, m tr li giai on Nghe bng Tai, (hu ht cc du hc sinh nc ngoi, sau khi lm ch mt ngoi ng ri t trong nc, u thy au n

v nhiu kh lm khi buc phi b thi quen nghe bng mt tr li vi trng thi t nhin l nghe bng tai! C ngi mt c 6 thng cho n 1 nm mi tm tm vt qua). - Xa b kinh nghim nghe bng cu trc vn phm. Khi nghe ai ni, ta vit mt cu vo u, v sa cho ng vn phm, ri mi dch, v sau mi hiu! V d. Ta nghe iwanago th vit trong u l I want to go, xong ri mi dch v hiu; nu cha vit c nh th, th iwanago l mt m thanh v ngha. Th nhng, nu ta nghe ln u tin mt ngi ni mt cu hng ngy: igotago, ta khng th no vit c thnh cu c, v v th ta khng hiu. Bi v thc t, cu ny hon ton sai vn phm. Mt cu ng vn phm phi l I am going to go hoc ch t l I have got to go. V nh th, ng ra th ngi ni, d c ni tc , cng phi ni hoc: Im gona go; hoc Ive gota go (ting Anh khng th b ph m), ch khng th l I gotta go! Th nhng trong thc t cuc sng ngi ta ni nh th, v hiu r rng, bt chp mi lut vn phm. Vn phm xut pht t ngn ng sng, ch khng phi ngn ng sng da trn lut vn phm. V th ta cng phi bit nghe m hiu; cn c em vn phm ra m tra th ta s khng mi. (Ti ang ni v k nng nghe, cn lm sao vit mt bi cho ngi khc c th li l vn khc!) 5.Nghe hng ngy Nghe l 1 qu trnh lin tc i hi s kin tr, v th cc bn nn luyn nghe mi ngy, iu ny s gip k nng nghe ca bn tng nhanh hn nhiu so vi vic ch nghe 1 thi gian ri b. Tm li, trong phn chia s ny, ti ch mun nhc vi ACE rng, hy NGHE IU NGI TA NI, CH NG NGHE IU MNH MUN NGHE, v mun c nh vy, th HY NGHE BNG TAI, NG NGHE BNG MT! Chc k nng nghe ca bn ngy cng tt hn!

You might also like