CHNG 1 : C S L LUN 1.1. Khi nim: Khi nim hi oi : Hi oi (exchange) l s chuyn i t mt ng tin nc ny sang ng tin nc khc .

. Th trng hi oi l ni giao dch mua bn cc ng tin chuyn i. Cc ng tin mnh, c tnh chuyn i cao c giao dch nhiu nht l la M, Yn Nht Bn, Mc c. Th trng hi oi l th trng phi tp trung. Ba th trng hi oi ln nht th gii l London, Tokyo, New York.Th trng hi oi c quy m giao dch trong mt ngy trn mt nghn t la, v d nm 1998 doanh s trung bnh hng ngy ca th trng ngoi hi l 1600 t USD. V vy, th trng ny tc ng rt ln n tnh hnh kinh t ca cc nc ang pht trin. Vic u c trn th trng hi oi, v d u c ng Baht dn n cuc khng hong th trng ti chnh Thi Lan. Ngy nay, cha c mt c quan quc t no ng ra lm nhim v gim st th trng ny. IMF mun ng ra lm chc nng Ngn hng Trung ng ton cu, nhng lc bt tng tm, v khng c cc nc cng nghip T bn ng h. Cc nc cng nghip t bn ch ch trng trc ht n nhng vn tin t, kinh t trong nc, nn khng phi hp ng mc kim sot th trng. 1.2. c im ca Th trng hi oi Th trng hot ng lin tc 24/24 Th trng hi oi khng tn ti trong mt khng gian c th nht nh m hot ng ca n thng qua cc phng tin thng tin hin i. C tnh quc t ho cao. Giao dch mua bn cc loi ngoi t t do chuyn i. Giao dch vi khi lng ln (khi lng ti thiu v doanh s) 1.3. Vai tr ca th trng hi oi : To iu kin kt ni cc nhu cu giao dch ngoi t trong nn kinh t Lm cho cc giao dch mua bn trao i ngoi hi i vo n np, n nh, gp phn n nh th trng ti chnh

 Gip ngn hng trung ng nm bt c thng tin v th trng tham mu cho chnh ph trong vic thc hin chnh sch qun l ngoi hi. To iu kin hi nhp vi th trng ti chnh quc t. 1.4. Phn loi v th trng hi oi 1.4.1. Theo phm vi hot ng Theo phm vi hot ng th trng hi oi c chia thnh hai cp , bao hm hai mi lin h cht ch : Th trng lin ngn hng hoc th trng bn bun Th trng khch hng hoc th trng bn l

+ Th trng lin ngn hng hoc th trng bn bun : l mt mng li cc quan h ngn hng i l , trong cc ngn hng thng mi ln m ti khon tin gi thanh ton ti cc ngn hng khc c gi l ti khon ngn hng i l . H thng ngn hng i l gip th trng hi oi hot ng hiu qu . Hu ht cc giao dch mua bn tin t c chu chuyn qua knh th trng lin ngn hng ton cu , mt th trng bn s m trong cc ngn hng ln ch cht giao dch mua bn vi nhau . N l th trng ti chnh quc t ln nht th gii . Cc giao dch kinh doanh trn th trng hi oi quc t xt v chu k thi gian gm 2 loi : Giao dnh vn ngn hn v giao dch vn di hn . + Th trng khch hng hoc th trng bn l cn gi l th trng hi oi khu vc hay a phng : l ni gioa dich thng xuyn ca cc ngn hng nh vi khch hng vi cc doanh nghip . i vi th trng ngoi t gia ngn hng vi khch hng (Th trng giao dch bn l) Thnh vin ca th trng gm: Cc t chc tn dng c php Cc bn thu i ngoi t Khch hng (cc n v kinh t, cc t chc, c nhn)
2

Cc n v kinh t, cc t chc: Mua bn ngoi t chuyn khon, thanh ton tin hng ho, dch v, tr n vay ngn hng tr n nc ngoi, chuyn li nhun ra nc ngoi. Cc c nhn: Mua bn ngoi t bng tin mt p ng nhu cu cho c nhn (du lch, hc tp, cha bnh...) 1.4.2. Theo tnh cht hot ng Theo tnh cht hot ng gm th trng giao ngay v th trng tin gi + Th trng hi oi giao ngay l ni din ra vic mua bn ng tin ny ly ng tin khc . iu kin giao dch y s l i khon c xc nh th hin gi phi tr v thi hn giao vn l sau 2 ngy lm vic . Trn th trng ny gii quyt vo mi thi im tt c cc giao dch mua bn ngoi t theo gi c hon ton do quy lut cung cu quyt nh . + Th trng tin gi l ni din ra cc giao dch cho vay bng ngoi t vi nhng thi hn xc nh km theo mt khon tin li th hin li sut . 1.4.3. Theo nghip v kinh doanh Th trng hi oi gm 3 loi + Th trng giao ngay hay th trng tha thun ty ( cn gi l th trng mua bn t Spot market ) + Th trng hi oi c k hn ( forward market ) + Th trng tng lai . 1.5. Cc nghip v giao dch trn th trng hi oi

1.5.1. Nghip v giao ngay ( Spot Operation ) Nghip v giao ngay l nghip v mua bn ngoi t m vic chuyn giao ngoi t c thc hin ngay hoc chm nht l 2 ngy lm vic k t khi hp ng giao dch mua bn . S dng giao dch hi oi giao ngay nhm p ng nhu cu chuyn i t ngoi t ny sang ngoi t khc hoc ni t thi im hin ti .

Nhng hn ch giao dch giao ngay + Khng p ng c nhu cu mua bn ngoi t nhng vic chuyn giao ngoi t thc hin trong tng lai + Khng p ng c nhu cu u c ngoi t trong iu kim hn ch vn + Khng p ng c nhu cu bo him ri ro t gi .

1.5.2. Nghip v cbt ( Arbitrage Operation ) Nghip v cbt ( Nghip v kinh doanh chnh lch t gi ) l mt loi nghip v hi oi nhm s dng mc chnh lch t gi gia cc th trng hi oi thu li nhun . Nghip v ny l mua mt ng tin mt th trng ri bn n li mt th trng khc tc l mua ni r bn ni t . Giao dch mua bn ngoi t u c thanh ton qua h thng ngn hng nn pht sinh chi ph v vy cc nh u t cn so snh thu nhp do chnh lch t gi phi b p chi ph pht sinh v m bo c li khi tham gia nghip v Arbitage mi c thc hin . 1.5.3. Nghip v bn ngoi t c k hn Giao dch c k hn l giao dch mua , bn ngoi t m vic chuyn giao thc hin sau mt k hn nht nh do 2 bn tha thun . L do xut hin loi giao dch ny l cung cp phng tin phng chng ri ro hi oi , tc l ri ro phi sinh do bin ng t gi . u im ca giao dch k hn l : + T do tha thun gia 2 bn v loi ngoi t v s lng ngoi t thi hn hp ng v ph giao dch + Nu t gi bin ng theo hng bt li trong tng lai th cc doanh nghip hn ch c ri ro . Nhc im ca giao dch k hn l : + Ch p ng nhu cu mua bn ngoi t ca khch hng 1 thi im trong tng lai + Hp ng k hn khng th n phng t b m khng c s tha thun ca hai i tc v bt buc 2 bn phi thc hin hp ng khi n hn .
4

+ Nu t gi bin ng theo chiu hng c li th doanh nghip khng th kim thm li nhun . Tc dng : + Tch cc : Giao dch hi oi k hn c coi nh l cong c phng chng ri ro khi t gi bin ng cho cc i tng tham gia th trng hi oi . + Tiu cc : Giao dch k hn c th mang li nhng khon l cho nh u t nu nh d bo bin ng t gi khng ng nh s mong i ca nh u t . 1.5.4. Nghip v hon i(Swap Operation ) : L nghip v ngoi hi phi hp gia hai nghip v giao dch ngoi hi giao ngay v giao dch ngoi hi c k hn kim li nhun. 1.5.5. Nghip v giao sau ( Futures Operation ) : L nghip v tin hnh mt tha thun mua bn mt s lng ngoi t bit theo t gi c nh ti thi im hp ng c hiu lc,vic chuyn giao ngoi t c thc hin vo mt ngy trong tng lai. 1.5.6. Nghip v quyn chn ( Option Operation ) : L nghip v gia bn mua quyn v bn bn quyn, trong bn mua quyn c quyn nhng khng c ngha v mua hoc bn mt lng ngoi t xc nh mt mc t gi xc nh trong mt khong thi gian . Nu bn mua quyn la chn thc hin quyn ca mnh, bn bn quyn c ngha v bn hoc mua lng ngoi t trong hp ng theo t gi .

CHNG 2 : THC TRNG TH TRNG HI OI TI VIT NAM 2.1. nh gi chung v th trng hi oi ti Vit Nam

Tnh hnh t gi. Trc thp k 80 ca th k 20 th trng hi oi ch yu phc v cc nh kinh doanh xut nhp khu v u t, cc v giao dch ngoi hi ch c gi tr giao dch gp 3 ln gi tr gi tr mu dch hng ha v dch v. T u thp k 80 ca th k 20 tr li y, cc giao dch trn th trng ny v mc ch thanh ton xut nhp khu v u t ch cn chim t trng khong 10%, 90% cn li v mc ch u c v cc mc ch chuyn nghip khc, do vy lng giao dch ngoi hi ln gp hng chc ln gi tr mu dch hng ha v dch v. Gi c bin ng nhanh v nhiu. Trn th trng hi oi gi c chnh l t gi hi oi. Do ph thuc vo quan h cung cu tng thi im v chu tc ng cu hng lot cc yu t khc, t gi hi oi trn cc th trng hi oi bin ng lien tc vi bin bin ng ln. Mang tnh cht quc t r rt. in thoi trc tip, telex, fax, swift v mng my tnh ni lin cc th trng hi oi ca cc quc gia, thnh cc b phn ca mt th trng quc t khng lc no ng ca do s chnh lch mi gi. Hin nay, mi din bin ca bt k th trng no cng u c thng tin lp tc ti cc th trng khc thng qua h thng thng tin lien lc hin i, do s chnh lch t gi gia cc th trng hi oi trn th gii l rt nh. Vit Nam, th trng hi oi v th trng ngoi t lin ngn hng cha t n pht trin chnh mui y v bnh thng, ang cn s khai, hot ng lc trm lc bng , c khi khng c giao dch no. Nhng nghip v kinh doanh ngoi hi c thc hin kh lu, nhng vn cha hi nhng kinh nghim cn thit nh gi kh nng tim tang ca chng. V mt phng php lun, th trng hi oi v kinh doanh ngoi t nc ta cn non yu cha phi l th trng pht trin y ng theo ngha ch thc ca n, cn mang nhiu du vt s khai c tnh cht qu .

u nm 2010,li gim nh dao ng 18.479ng/USD n cui nm 2010 th trng ri vo tnh trng cng thng do cu ngoi t qu ln trong khi ngun cung khng p ng cu v vy t gi ln n 21.500ng/USD. Nm 2011, nh du kh nhiu thay i trn th trng ti chnh Vit Nam do nh hng ca cuc khng hong ti chnh v suy thoi ton cu trong hai nm 2008-2009. Ngn hng nh nc c rt nhiu chnh sch ci thin tnh hnh trong nc, m bo n nh t gi nhng t gi USD/VND vn tng n 21.550ng/USD nguyn nhn l do nhu cu mua ngoi t ca doanh nghip tr cc khon vay t qu 2/2011, nhu cu nhp khu tng cao vo cui nm v vy y t gi tng lin tc. Vo cui nm vi s tham gia ca ngn hng nh nc t gi cng c chuyn bin nhng khng ng k, cu ngoi t vn ln hn cung ngoi t vi t gi l 21.280ng/USD. u nm 2012, kinh t th gii vn tip tc din bin phc tp trong kinh t Vit Nam ang phi i mt vi nhng ri ro lm cho tng trng kinh t chm li, hot ng sn xut, kinh doanh ca cc doanh nghip gp nhiu kh khn... nhng v c bn, din bin th trng ngoi hi trong v ngoi nc khng c nhiu bin ng, t gi USD/VND tip tc c Ngn hng Nh nc Vit Nam duy tr n nh mc 20.880VND/USD. Tc ng ca yu t tm l: Tm l th trng d bo s tip tc duy tr c s n nh cn thit, nim tin vo gi tr ng ni t vng vng ,lc quan i vi nhng thay i trong chnh sch iu hnh ca Chnh ph v NHNN. Ni lo lm pht du xung.Th trng ngoi hi chuyn bin tch cc k t cui nm 2011 v k vng s ko di. Qua y ta c th thy c tnh hnh t gi c s thay i kh r rt, nhng nhn chung th t gi USD/VND c y ln cao theo thi gian.

Th trng cc cng c ti chnh phi sinh. Th trng hi oi Vit Nam mang c trng l thiu cc cng c phng chng ri ro t gi, cc doanh nghip d chu tn tht khi t gi bin ng v v vy, vic iu hnh chnh sch tin t theo nhng mc tiu kinh
7

t ln thng gp nhiu tr ngi nn s dng t gi bnh qun lin ngn hng lm thc o phn no to ra mt s kt qu tch cc. Tuy nhin, iu chnh nh th no t gi theo st c nhng cn i ln ca Chnh ph v phn nh xc thc hn cung cu th trng hin vn l mt mc tiu nan gii . Vit Nam cc nghip v phi sinh vn cn s khai, km pht trin th hin doanh s giao dch thp. Mc d trn th gii cc nghip v phi sinh bo him ri ro t gi nh foward, swap, futures, option c s dng ph bin t rt lu vi doanh s hng ngy ln ti hng trm t USD. Chnh v vy, mc tiu t ra cho t nc chng ta l phi ng dng cc cng c phi sinh nhm bo him ri ro v t gi. V vy vi s bin ng nhanh chng v khng th on trc c chuyn tng lai nn nh nc, cc ngn hng, cc doanh nghip... cn phi nhanh chng tip cn s pht trin cc cng c phi sinh ca th gii nhm m bo an ton hn v t gi khi giao dch. lm c iu ny th nh nc cn c chnh sch, phng php cho nhng ngi c nhu cu tip thu mt cch nhanh chng, ng n v ph hp vi mc ch kinh doanh. Mt khc, ri ro m cc nh u t v tt c nhng ngi c nhu cu v ngoi t ang gp phi mt phn cng chnh do h m ra, v s lng USD trn t nc ta c gii hn m mt s doanh nghip c USD th khng chu bn c gi bn mnh ch gi USD tng bn kim li, cn nhng doanh nghip tht s rt cn mun mua USD th li khng c, chnh v vy m v tnh y gi USD ln ngy cng cao, v cng v tnh t to ri ro cho mnh khi cn nhp khu nguyn liu sn xut sn phm. Tuy nhin, gn y bn cnh nhng nhng chuyn bin tch cc nh lun chuyn ngoi t ca nn kinh t c ci thin, s lng kiu hi tng n tng trong nhng thng cui nm, th trng ngoi hi Vit Nam cng xy ra nhiu bin ng ng k nh tnh trng la ha, s hot ng trn lan ca th trng ch en gy nh hng khng nh ln nhiu kha cnh ca nn kinh t. V vy, tm hiu v nghin cu v thc trng ca th trng ngoi hi Vit Nam hin nay v ang l vn cp thit khng
8

ch i vi cc nh kinh t, cc nh u t ngoi hi m cn i vi c Chnh ph iu tit v m nn kinh t mt cch tt hn.Theo thng k nm 2012 ca ngn hng thanh ton quc cho thy s d hp ng giao dch phi sinh trn th trng ti chnh quc t tng ng 417 t USD. Th nhng, con s ny Vit Nam rt t c nhc ti v qu khim tn, mc d y l cng c bo him ri ro ti chnh ph bin trn th gii.

2.2.

Tnh hnh th trng hi oi ca Vit Nam trong thi k hi nhp Trong bi cnh hi nhp kinh t quc t ngy cng su rng v di tc

ng ca khng hong kinh t th gii, nhiu yu km ca nn kinh t Vit Nam c bc l r nt. Hn lc no ht, vn ti cu trc nn kinh t tr nn cp thit nn kinh t Vit Nam pht trin n nh, bn vng, nng cao sc cnh tranh, thu hp khong cch pht trin vi cc nc trong khu vc. Hot ng qun l ngoi hi l mt hot ng rt quan trng ca ngnh Ngn hng. N gp phn c lc trong vic thc hin thng li cc mc tiu chnh sch tin t, gi n nh gi tr i ni, i ngoi ca ng tin Vit Nam. Thng qua cng c li sut, cng c t gi,,n thu ht vn u t ca nc ngoi vo nc ta, khuyn khch xut khu v kim sot nhp khu, gp phn lm thng bng can cn thanh ton quc t. S thay i trong chnh sch v iu hnh qun l nn kinh t tc ng n th trng ngoi hi th hin qua nhng bin php: t do ha thng mi, m ca th trng dch v, gim dn cc hn ch trong th trng ti chnh, l nhng hot ng c lin quan n cc giao dch bng ngoi t v trc tip gia tng ngun cung v cu ngoi t. Chnh nhng tc ng ny nh hng n hot ng ca th trng ngoi hi, v th cn c nhng bin php thu ht lung ngoi t nhm p ng nhu cu ngoi t cho nn kinh t, ng thi hon thin hot ng th trng ngoi hi theo xu th hi nhp ngy nay. Qu trnh hi nhp kinh t mang n cho th trng ti chnh ni chung v th trng ngoi hi Vit Nam ni ring nhng c hi ng thi c nhng thch thc v s cnh tranh mnh m hn pht trin. Vn
9

 cn quan tm hin nay l Chnh ph, NHNN v cc ban, ngnh chc nng phi ch ng xy dng l trnh pht trin th trng theo mc m ca ca nn kinh t. S chm chn hay khng c nhng chin lc pht trin s nh mt c hi, ng thi c th lm tn hi n nn kinh t nhiu hn l giai on trc khi m ca. Nm 2008, th trng ngoi hi tng c nhng t bin ng mnh v cng thng; t giUSD/VND trn th trng t do c lc ln st 19.000 VND. Nhng din bin ny c t trong nhng p lc c bn: nhp siu tng k lc v lm pht tng rt mnh. Nhng thng u nm 2009, th trng ngoi hi cng cng thng, nhng nhng p lc trn khng cn qu ln.7 thng u nm, nhp siu ch mi mc 3,38 t USD; v theo mc tiu B CngThng t ra, nm nay nhp siu s di 20% kim ngch xut khu, c nm s khong 8- 10 t USD, rt thp so vi s t bin 18 t USD nm 2008. Cng trong 7 thng u nm, theo s liu ca Tng cc Thng k, ch s gi tiu dng(CPI) ch tng 3,22% so vi cui nm 2008; trong khi t gi USD/VND tng 6,22%. Mc tng ca hai ch s ny vn ang m bo yu t c li v h tr cho xut khu. p lc lm pht i vi t gi cng khng qu ln khi nhiu d bo tin tng kh nng ch tng di 10%, thm ch ch khong 7% - 8% trong nm nay. Ngoi ra, Ngn hng Nh nc cng khng nh c kh nng can thip th trng khi cn thit vi ngun ngoi t mnh. Hin d tr ngoi t khong trn di 22 t USD. Tuy nhin, nh iu hnh khng th dng bin php tng nh n gin l tung mt ngun ngoi t ln cho th trng xoa du s cng thng ca cu, bi theo gii thch ca Thng c Nguyn Vn Giu, iu hnh chnh sch t gi cn phi m bo hi ha cc li ch, yu cu khc ca nn kinh t v vic tung mt ngun ngoi t ln ra th trng cn c nhng h ly...Theo phn nh ca cc ngn hng, c mt thc trng chung l nhiu doanh nghip xut khu khi thu ngoi t v khng chu bn li. y l mt la chn c mc ch chnh l d phng ri ro t gi trong tng lai (vn c nhiu trng hp phi tr gi t trong nm 2008), bi chnh cc doanh nghip cng cn ngoi t cho hot ng nhp khu hng ha phc v cho sn xut xut khu; mt mc ch khc l s gm gi c k vng t gi s tip tc tng, hay ni cch khc mc gi
10

cc ngn hng tr theo quy nh hin nay t ra cha hp dn doanh nghip. Mt nguyn nhn khc ca vic doanh nghip khng chu bn li ngoi t l do tc dng ph ca chnh sch h tr li sut vay vn VND. Li sut vay VND sau h tr ch khong 5% - 6%/nm, trong khi vay USD cng c li sut gn tng ng v cn phi chu ri ro t gi khi mua ngoi t tr n trong tng lai. iu ny khin nhiu doanh nghip la chn gii php tm mua USD thay v vay USD. Va qua, vi gi ca Ngn hng Nh nc, cc ngn hng thng mi ng lot gim mnh li sut cho vay USD xung ph bin di 3%/nm c th to hp dn i vi doanh nghip vay vn. mt gii php khc, theo thng tin ti cuc i thoi vi doanh nghip hi trung tun thng 5/2009, Ngn hng Nh nc cng t chc m phn vi mt s doanh nghip ln vi mc ch thc y vic bn li USD, vay USD cho ngn hng. Tuy nhin, y ch l mt gii php tnh th v cc b.Thi gian gn y, trc tnh hnh ngoi t ca nhng thnh vin trong h thng, Ngn hng Nh nc tip tc thc hin vai tr bn ra h tr. Nhng dng nh y vn cha phi l mt cch gii quyt c tnh cn bn, khi s ch tc ngun ngoi t gm gi ti cc doanh nghip xut khu vn cha thc s c tho g.p ng c yu cu hp l ca th trng l linh hn ca chnh sch. iu ny cn thiu chnh sch t gi trong thi gian qua, khi doanh nghip c ngoi t khng chu bn, doanh nghip mua ngoi t tm kim kh khn. C ch trn t gi hin nay cha to c iu kin h hi lng n vi nhau.Lnh o mt v chc nng ca Ngn hng Nh nc tng tha nhn, c nhng doanh nghip yu cu ngn hng phi mua ngoi t ca h cao hn gi quy nh; trc khi sit cht qun l, doanh nghip mua ngoi t cng phi mua gi cao hn qua ngun thu ph gin tip ca ngn hng. C hai chiu ny u cho thy mc t gi hin hnh cng bin khng p ng c nguyn vng ca h - nhng i din ca th trng V ngay c trn th trng ngoi t lin ngn hng, nhiu thng tin phn nh gn y cp n nhng trng hp lch trn t gi thng qua ngn hng th ba, ngoi t th ba. H buc phi i ng vng bi ng thng hin ti khng p ng c yu cu ca h.Yu t th trng trong c ch ny cng khng c lp, m c s tng tc vi th trng tin gi, th trng cho vay. Hai th trng cng nm trong kh
11

nng iu chnh, qun l ca Ngn hng Nh nc. Mt v d c th l vic gim mnh ng lot li sut cho vay USD va qua cng l mt s tng tc in hnh trong mi quan h ny,gp phn gii vy cho th trng ngoi hi. Tt nhin, theo kin chuyn gia, iu ha c mi quan h ny theo cc mc ch nh sn, nng lc ca nh iu hnh lun l mt yu t c tnh quyt nh. Vo ngy 10-09-2009: T gi USD/VND cao nht trong lch s T gi bnh qun lin ngn hng lin tc tng cao, gi USD nim yt ca cc ngn hng thng mi ln mc cao nht trong lch s. T cui thng 8 n thng 9/2009, t gi bnh qun lin ngn hng do Ngn hng Nh nc cng b lin tc tng. Ngy 9/9/2009, sau hn tm thng, t gi ny chnh thc vt mc 16.980 VND v mc 16.981 VND. Ngy 10/9/2009, t gi bnh qun lin ngn hng tip tc tng ln mc 16.983 VND. Gi USD mua vo bn ra ca cc ngn hng thng mi nim yt sng nay cng ng lot ln mc cao nht t trc ti nay, kch trn 5% bin cho php theo t gi bnh qun lin ngn hng, cng p mc 17.832 VND.Trong lch s, t gi bnh qun lin ngn hng cao nht ghi nhn mc 16.989 VND ca ngy 25/12/2008 ngy m ln u tin Ngn hng Nh nc trc tip tng mt bc 3%, t mc 16.494 VND. T thi im n trung tun thng 2/2009, t gi bnh qun lin ngn hng c p dng quanh mc 16.980 VND. Tuy nhin, ti thi im , bin t gi quy nh mc +/-3% nn gi USD ca cc ngn hng thng mi ph bin ch di 17.500 VND. T cui thng 3/2009, t gi bnh qun lin ngn hng bt u gim mnh, c ngy gim gn 10 VND. y c xem l mt s iu chnh cn i vi chnh sch bin mi, khi t ngy 24/3/2009 Ngn hng Nh nc bt u ni bin t +/-3% ln +/-5%. T cui thng 7 tr li y, t gi bnh qun lin ngn hng bt u tng tr li; hin vn thp hn so vi nhng ngy cui nm 2008, nhng do c bin ln hn nn gi USD ca cc ngn hng ln mc cao nht t trc ti nay.Trong sut nhng bin ng t u nm, hu ht cc thi im t gi USD/VND ca cc ngn hng thng mi u st trn bin cho php; vic y gi mua vo bngng gi bn ra cng ko di k t ngy 11/6/2009 tr li y.Trong bo co tng kt th trng tun qua, Ngn
12

hng Nh nc tip tc duy tr thng ip ang tip tc theo di st din bin th trng, iu hnh t gi n nh, p dng cc bin php can thip thch hp th trng ngoi hi hot ng tch cc hn.Trong thng 8 va qua, theo thng tin t lnh o Ngn hng Nh nc, tnh hnh cung cu ngoi t trn th trng bt cng thng; doanh nghip v ngi dn cng bt u bn ra USD thay v ch yu gm gi trc . Nhu cu vay ngoi t ca doanh nghip cng tng ln. Trong thng 7 v 8 va qua, tng trng tn dng bng ngoi t (ch yu bng USD) tng kh nhanh; ln lt tng 1,2% v 1,52%. Li sut huy ng USD t cui thng 8 n nay cng tng kh mnh; mt s ngn hng y mc cao nht ln n 4% - 4,15%/nm.Theo s liu ca Tng cc Thng k, ch s gi USD thng 8/2009 tng 6,36% so vithng 12/2008, tng 8,95% so vi cng k nm 2008. Nm 2009, t gi USD/VND tip tc tng trong 4 thng u nm, c bit sau khi NHNN thc hin ni rng bin t gi ln 5% khin cho t gi ngoi t lin NH c t tng t bin. Nm 2010, gi USD tng kh mnh trong nm 2009, sang n thng 1/2010 li gim nh v tip tc dao ng quanh mc 18.479ng/USD cho n gia thng 2/2010. Nguyn nhn l do: Ngun cung USD c th tng t ngun vn u t trc tip; t vn h tr pht trin chnh thc; t vn u t gin tip; t ngun kiu hi t Vit kiu v t lao ng lm vic nc ngoi gia tng; ngun thu t khch quc t n Vit Nam gia tng tr li; kim ngch xut khu chuyn t tng trng m (-) sang tng trng dng (+) Bn cnh , cc tp on, tng cng ty ln ca Nh nc bn ngoi t cho ngn hng, sc p tm l gm gi USD do lo s ri ro t gi gim, chnh lch gia gi th trng t do vi gi nim yt trn th trng chnh thc gim ng k. n cui nm 2010, th trng ngoi hi VN ri vo tnh trng cng thng khi cu ngoi t qu ln, trong khi ngun cung li khan him. iu ny khin cho gi USD/VND tng mnh, lm nh hng n nn kinh t v m.

13

Su thng u nm 2011, vi chnh sch tht cht tin t ca NHNN, im ni bt nht ca th trng ngoi t l duy tr c s n nh. T gi giao dch dn h xung. Bt u t s gim nhit ca t gi trn th trng t do, chnh lch t gi gia th trng ny so vi th trng chnh thc gim dn xung, thm ch c thi im cn thp hn c th trng chnh thc mt hin tng him thy trong nhiu nm qua. Trn th trng chnh thc, t gi giao dch ca cc NHTM thng mc thp hn bin ti a theo quy nh (1% so vi t gi bnh qun trn th trng lin ngn hng do NHNN cng b); xen k nhng ngy tng, t gi c nhiu ngy ng v nhiu ngy gim, y l iu him thy trc y. Khi th trng t do b thu hp, chnh lch t gi gia th trng t do v th trng chnh thc gim thiu, t gi c bn n nh v c xu hng gim, to thi c NHNN mua vo ngoi t. Theo s liu ca NHNN, tnh n ht thng 7, NHNN mua c 5 t USD d tr ngoi hi, mt ng thi m t gia nm 2008 n trc thng 5/2011 cha thc hin c. Cc doanh nghip v ngi dn bt u bn ngoi t cho ngn hng; bc u chuyn dn quan h huy ng v cho vay bng ngoi t sang quan h mua bn ngoi t gia ngn hng vi khch hng; vic nim yt gi thanh ton, mua bn trc tip bng ngoi t c thu hp. Th trng ngoi hi nm 2011 Nm 2011 c xem l mt nm tng i thnh cng ca chnh sch qun l ngoi hi vi t gi din bin tng i n nh, gi vng trong nc tuy vn tip tc tng nng nhng bm st hn vi gi vng th gii . * T gi USD/VND phn nh st hn cung cu th trng v tng i n nh; hot ng mua bn ngoi t trn th trng t do c hn ch.

14

Ngay t u nm 2011, Ngn hng Nh nc (NHNN) iu chnh mnh t gi bnh qun lin ngn hng vi quyt nh s 230/2011/QNHNN ngy 11/2/2011: t gi USD/VND tng (gim gi VND) 9,3% t 18.932 ln 20.693 VND/USD; bin giao dch gim t +/- 3% xung +/1%. Mc t gi mi phn nh st hn cung cu ngoi t trn th trng ngoi hi. Nh , t gi thc hiu qu REER tin st vi trc gc 100%1[1] v t gi trn th trng t do gim nhit, chnh lch thu hp dn t 1.500VND/ 1USD thi im u nm xung cn 500VND/1USD vo tun u thng 3/2011. Ngoi ra, gim dn hin tng -la ha trong nn kinh t, NHNN p dng c ch qun l cht ch hn li sut huy ng USD; phi hp vi cc c quan chc nng c lin quan thc hin cc bin php tng cng gim st, kim tra v x l cc im kinh doanh ngoi t tri php, lm hot ng mua-bn ngoi t trn th trng t do gim mnh v nhiu im mua-bn la phi ngng giao dch Nh vy, t gia thng 3 n gia thng 8, vi s linh hot trong cng tc iu hnh t gi ca NHNN, v c bn, t gi giao dch ca Ngn hng thng mi (NHTM) tng ln hay gim xung xung quanh t gi bnh qun lin ngn hng c cng b hng ngy. Hot ng mua bn trn th trng ch en mc d vn cha b xa b hon ton nhng nhn chung chnh lch t gi gia hai th trng c thu hp, ch cn l khong 30-50VND/ 1USD; nhiu ngi dn thay v bn ngoi t trn th trng ch en bn li cho NHTM. Nhng quyt sch iu hnh t gi ca NHNN h tr tch cc cho s n nh ca t gi trong nm 2011, tnh trng t gi din bin nng vo cui nm khng cn lp li v quan trng l nim tin ca ngi dn vo chnh sch t gi c ci thin. Kt thc nm 2011, t gi bnh qun Th trng lin ngn hng (BQLNH) dng mc 20.828 VND/ 1 USD; t gi th trng t do quanh mc 21.200 21.300 VND/ 1 USD, cao hn t gi NHTM khong 150-250 VND/ 1 USD.

15

Tuy nhin, ti mt s thi im trong nm, c bit trong thng 8 v thng 9/2011, t gi vn c nhng bin ng nht nh. T gi USD ti cc NHTM c y ln mc kch trn mua vo v bn ra, ph bin mc 20.820 20.834 VND/ 1 USD. Nguyn nhn l gii cho hin tng ny vn bt ngun t nhng yu t c hu nh hot ng xut nhp khu, tnh trng cn cn thanh ton, tnh trng la ha trong nn kinh t v din bin lm pht Cng thi im , din bin t gi thc hiu qu cng c xu hng dn ri xa trc gc 100 theo hng gim dn t gia nm 2011. * Tri ngc vi din bin n nh ca t gi, gi vng trong nc tip tc tng nng mc d bm st hn vi din bin gi vng th gii. Cng ging nh nm 2010, gi vng trong nc nm 2011 vn b chi phi bi s bin ng ca gi vng th gii. im khc bit l nu nh trong nm trc, gi vng trong nc i khi din bin ngc vi gi vng th gii th trong nm 2011, gi vng trong nc tng/gim, bm st hn vi din bin gi vng th gii. Nm qua, gi vng trong nc lin tip ghi nhn nhng k lc mi khi ln lt vt qua mc 35 triu VND/lng; 40 triu VND/lng ri 45 triu VND/lng; thm ch, gi vng trong nc c thi im ln ti gn 49 triu ng/lng. Tuy nhin, khc vi nm 2010, tng ca gi vng trong nc khng ko di n ht nm m trt dc trong 3 thng cui nm. Kt thc nm 2011, gi vng dng li mc hn 42 triu VND/lng tng 16,8% so vi gi vng cui nm 2010. Nu so snh vi mc 49 triu VND/lng vo cui thng 8 th gi vng mt i ti gn 7 triu VND/lng mt hi chung cnh bo cho cc nh u t trong nm 2012.

16

Mc d nm 2011 ghi nhn nhng n lc ca NHNN trong cng tc iu tit th trng vng th hin thng qua cc vn bn php lut qun l th trng vng nh Thng T 11 Quy nh v vic chm dt huy ng v cho vay vn bng vng ca TCTD; yu cu kim sot cht ch hot ng cho vay cm c, th chp bng vng; d tho ngh nh mi v qun l kinh doanh vng, trong ch trng tin ti xa cc thng hiu vng ming khng phi SJC; bin php khng cp hn ngch nhp vng cho cc doanh nghip nhng cho php SJC v 5 NHTM iu kin c php giao dch vng ti khon nc ngoi..; nhng cc bin php ny vn cha t c hiu qu nh mong mun. Th trng vng trong nc vn tip tc chng kin nhng mc chnh lch khng hp l gia gi vng trong nc v gi vng th gii. Mc chnh lch c lc ln ti hn 4 triu VND/ lng nhng nhn chung ph bin khong 2-3 triu VND/lng. Hot ng u c ca mt s c nhn v t chc kinh doanh vng c quy m v yu t tm l chy theo m ng ca ngi dn ti mt s thi im nhy cm ca gi vng vn cha c khc phc. Ti nhng thi im gi vng ln cao, tnh trng ngi ngi chen ln xp hng mua vng tr thnh quen thuc. Vic gi vng bin ng phc tp gy ra nhng tc ng khng tt n cc hot ng khc trong nn kinh t, c bit l trong bi cnh hin nay. Sc nng ca th trng vng l mt trong nhng nguyn nhn lm suy gim vn u t cho khu vc sn xut; gi vng tng cng gy ra p lc
17

gim gi VND do cu ngoi t nhp khu vng ln; ngi dn c xu hng rt tin gi chuyn sang u t vng, gy p lc kh gim li sut ca khu vc ngn hng. Din bin th trng ngoi hi trong v ngoi nc 6 thng u nm 2012 (25/07/2012) Trong 6 thng u nm 2012, kinh t th gii vn tip tc din bin phc tp, th trng ti chnh ton cu vn tim n ri ro do khng hong n cng khu vc ng tin chung Chu u cha c gii quyt, nhiu ngn hng trong khu vc Chu u b h bc tn nhim; kinh t Vit Nam ang phi i mt vi ri ro tng trng kinh t chm li, hot ng sn xut, kinh doanh ca cc doanh nghip gp nhiu kh khn... nhng v c bn, din bin th trng ngoi hi trong v ngoi nc khng c nhiu bin ng. * Din bin gi tr ng la M v t gi USD/VND Trong na u nm 2012, gi tr ng la M trn th trng ngoi hi th gii phn no c ci thin v t gi USD/VND tip tc c Ngn hng Nh nc Vit Nam (NHNN) duy tr n nh mc 20.828 VND/USD. - Din bin gi tr ng la M

Din bin gi tr ng la M 6 thng u nm 2012 cho thy mt s du hiu kh quan. Sau khi st gim gi tr trong 4 thng u nm 2012,
18

din bin ch s la M (USD Index)[1] i chiu, duy tr xu hng tng gi trong thng 5 v 6/2012. Kt thc thng 6/2012, ch s la M tng 1,4% so vi u nm 2012. S khi sc ca ng la M c c nh nhng du hiu kh quan ca nn kinh t M, nhng bt n kinh t ko di ti khu vc ng tin chung Chu u lin quan n vn n cng, kh khn cha c gii quyt ca nn kinh t Nht Bn...

Xt ring cp t gi USD/Euro, sau khi gim gi 3,1% so vi ng Euro trong qu I/2012, ng la M tng 6,1% gi tr so vi ng Euro trong qu II/2012. Nh vy, trong na u nm 2012, la M tng 2,7% gi tr so vi ng Euro. Dng nh gii ti chnh khng th duy tr lng tin vo ng Euro thm na trc lo ngi v kh nng Hy Lp s rt khi EU mc d cui cng th iu ny khng xy ra. Hn th na, trong khi cuc khng hong n cng ti Hy Lp cn cha th c gii quyt th s bt n ca h thng ngn hng Ty Ban Nha - cc ngn hng nc ny ang cht vt i ph vi cc khon n xu ln ti hng t la M cng nh hng tiu cc n gi tr ng Euro.

19

Lin quan ti t gi USD/NDT mt vn trung tm trn th trng ngoi hi th gii trong nhng nm gn y, trong na u nm 2012, Trung Quc c bc i mi trong iu hnh t gi vo gia thng 4/2012 khi ni rng bin t gi USD/NDT thm 0,5%. Quyt nh ca Trung Quc v vic ni lng bin t gi hi oi gia Nhn dn t v USD c v nh mt mi tn trng hai ch, va gip Trung Quc p ng phn no i hi ca M v vic nng gi ng NDT, va gip Trung Quc dn thc hin tham vng quc t ha ng NDT. Kt thc thng 6/2012, t gi NDT/USD dng mc 6.355 NDT/ 1 USD, tng 0,72% so vi t gi u nm 2012. * Din bin t gi USD/VND Cc quyt sch r rng v minh bch ca ngn hng nh nc trong cng tc iu hnh chnh sch t gi na u nm 2012, cng vi din bin kh quan ca cung cu ngoi t trong nn kinh t (Vit Nam c xut siu tr li sau nhiu nm; cn cn vng lai thng d sau khi thm ht trong nm 2010 2011, gp phn quan trng to nn thng d ca cn cn tng th na u nm 2012) gip din bin t gi USD/VND trong 6 thng u nm 2012 tip tc duy tr xu th n nh:

20

T gi bnh qun lin ngn hng (BQLNH) tip tc c duy tr mc 20.828 VND/ 1USD; T gi giao dch ca Ngn hng Thng mi (NHTM) sau mt thi gian c duy tr mc kch trn bin c cc ngn hng iu chnh gim dng mc 20.860 (mua vo) 20.920 (bn ra) vo thi im cui thng 6/2012; Din bin t gi trn th trng ch en bm st din bin t gi giao dch ca Ngn hng Thng mi (NHTM). Bn cnh din bin n nh ca t gi, thc hin mc tiu tng d tr ngoi hi, tng cng kh nng can thip th trng ngoi hi ca NHNN khi cn thit t gi mua vo ca S giao dch Ngn hng Nh nc (NHNN) bt u t ngy 13/2/2012 c iu chnh cao hn t gi mua vo ca NHTM. c d tr ngoi hi trong qu I/2012 tng thm 30% so vi cui nm 2011. Mc d din bin tnh hnh ngoi hi hin ti l tng i n nh, bm st mc tiu iu hnh. Tuy nhin nhng yu t h tr cho cng tc iu hnh t gi vn cn c kim sot cht ch, c th nh sau: Sau khi NHNN iu chnh gim gi VND 9,3% vo u nm 2011, t gi thc hiu qu REER thng 2/2011 mc xp x 100%. Tuy nhin ngay sau , REER duy tr xu hng gim, xa dn trc gc 100%.

21

Nu so vi mc tiu iu hnh trong nm 2012 (t gi nm 2012 bin ng khng qu 2-3%) th sau 6 thng u nm, t gi BQLNH gn nh c gi nguyn, t gi NHTM ch thay i 0,55 %. Trong bi cnh kim ch lm pht, t gi c gi c nh l mt ci neo k vng tch cc, song cng cn phi c l trnh iu chnh thch hp c bit l khi tnh hnh lm pht c ci thin, REER din bin cha thun li trnh to ra nhng thay i t bin trong bi cnh kinh t nhy cm v kh khn nh hin nay. Tnh n nh ca cn cn vng lai cha tht s bn vng

Ngun: Tng cc Thng k v tnh ton ca Vin Chin lc Trong na u nm 2012, Vit Nam c xut siu tr li sau nhiu nm nh li th v gi ca mt s mt hng xut khu. Tuy nhin, c cu xut khu ca Vit Nam hin vn cha c nhng thay i cn thit, vn cn ph thuc vo hng nhp khu sn xut hng xut khu. Cc mt hng xut khu chnh ca Vit Nam phn ln vn l hng nng, thy sn, cc hng ha c gi tr gia tng thp v cc doanh nghip vn cn nhp mt lng ng k nguyn nhin vt liu sn xut hng xut khu. Chng hn, trong 8,4 t USD xut khu hng ha dt may, giy dp trong 5 thng u nm 2012 th Vit Nam cng phi nhp khu gn 4,9 t USD bng, si dt, vi v nguyn vt liu cho dt may, giy dp chim khong 60% gi tr hng xut khu. T l ny gn nh khng thay i sut t nm2004 n nay.
22

* Din bin th trng vng na u nm 2012

Ging vi din bin nhng thng cui nm 2011, din bin gi vng na u nm 2012 cho thy khng phi lc no vng cng l knh u t an ton nht khi gi vng duy tr xu hng gim gi trong sut qu II/2012. Mc d giao dch vng th gii khi u nm 2012 vi mt con s rt n tng khi tng gi 9%, t 1.598$/Oz ln 1.744$/Oz trong thng 1 v gi vng tip tc tng trong thng 2/2012 do quan ngi v vic M c th s tung ra gi ni lng nh lng QE3. Tuy nhin, sau , nhng thng tin tt v ch s kinh t v m M (th trng lao ng c ci thin, tng trng trn th trng chng khon, chi ph tiu dng tng) cho thy nn kinh t ln nht th gii ang trong qu trnh phc hi tt, c t kh nng Fed s thc hin ni lng nh lng ln 3; tm l gii u t khng cn tin tng tuyt i vo gi tr u t ca vng sau kinh nghim rt ra t s st gim mnh m ca gi vng trong qu cui nm 2011 t nhiu lm gim vai tr vnh trnh bo ca vng. H qu l sau khi tng 4% vo qu I/2012, gi vng th gii quay u gim gi trong qu II/2012. Kt thc na u nm 2012, gi vng th gii dng mc 1.598,5$/Oz ch hn 0,5$ so vi mc gi 1.589$/Oz u nm.

23

Chu nh hng t din bin gi vng th gii, sau khi tng gi gn 3% - t 4,27 triu VND/ch ln 4,4 triu VND trong qu I/2012, gi vng trong nc gim gi trong qu II/2012. Gi vng cui thng 6/2012 gim 2,7% so vi u nm, cn 4,16 triu VND/ch. Mc d vy, hin tng gi vng trong nc cao hn tng i so vi gi vng th gii (gi quy i ra VND) vn tip tc tip din. Chnh lch gi vng trong nc v gi vng th gii sau mt thi gian c thu hp xung cn di 1 triu VND/lng li tng ln 1,5-2,5 triu VND/lng trong thng 6/2012. Tuy nhin, vi s ra i ca Ngh nh s 24/2012/N-CP ngy 03/04/2012 ca Chnh ph v qun l hot ng kinh doanh vng v Thng t s 16/2012/TT-NHNN ngy 25/5/2012 ca NHNN Hng dn mt s iu ca Ngh nh 24 nhm to lp kh hnh lang php l theo hng qun l cht ch v minh bch hn hot ng sn xut v kinh doanh c k vng s tc ng tch cc hn n din bin th trng vng trong nc; to tnh lin thng gia th trng vng trong nc v th trng vng th gii; gip gi vng trong nc bm st hn vi din bin gi vng th gii v thu hp khong cch bt hp l v gi.

24

CHNG 3 : GII PHP 3.1. nh h ng mc ti u pht trin c th trng hi oi trong tng l i: Nh ta bit, mt ch t gi c nh s tt hn cho cc mc tiu n nh gi c, thc y hot ng XNK (mc d khng ng ngha vi vic thu ht mnh vn u t nc ngoi v cn bng Ngoi thng). Trong khi , mt ch t gi th ni d c kh nng ng u vi nhng c sc c ngun gc t th trng hng ha, gip cho cn bng Ngoi thng li c th l ngun gc ca nhng cn siu lm pht v tnh trng tng n nc ngoi. Mi ch trn u c nhng u, nhc im ring m thc tin ch ra rng: nu ch da vo mt trong hai th sm hay mun, nn Kinh t cng phi tr mt gi t. T s phn tch trn ,chng ta c th rt ra nh hng lu di cho chnh sch t gi ca Vit Nam l : Trong giai on u ( 8/2001), thc hin chnh sch t gi thp khuyn khch cho vic nhp khu cc cng ngh sn xut hin i, pht trin cc mt hng xut khu . Bn cnh thc hin chnh sch nng cao chi tiu trong nc(kch cu) bng hng ho do trong nuc sn xut ra v hn ch nhp khu hng tiu dng . Khi nn kinh t vng mnh, thot khi s l thuc vo hng ho nhp khu th thc hin chnh sch t gi cao khuyn khch xut khu. Vic XK tng ln s hn ch tiu dng trong nc v gi cc s tng ln nhng s to ra s cn bng i ngoi , cn bng cn cn thanh ton quc t. Hin nay, Vit Nam ang duy tr ch t gi th ni c s iu tit ca nh nc l ph hp vi tnh hnh t nc , tuy nhin rng buc ln nht ca n l mc d tr ngoi t ca Nh Nc qu eo hp. V di hn n s tip tc hon thin thm nu c tng thm tnh linh hot, qua qui lut cung cu pht huy tc dng r nt hn. Chnh v vy, chng ta phi nhanh chng a ra cc gii pht nhm gp phn thc y hot ng XK, tng mc
25

it N m

d tr ngoi t trong nc t Nh nc c thm sc mnh iu hnh chnh sch t gi theo hng tng tnh linh hot v gim bt mc chnh lch kinh nin gia cung v cu v ngoi t trong nc. 3.2. Mt s gii php v kin ngh: 3.2.1. Mt s nhn nh chung: Chnh sch t gi hi oi hin nay tuy cn mt s hn ch nhng r rng em li nhiu kt qu tch cc cho nn kinh t pht trin theo hng m ca hi nhp. Xt trn ton din cc lnh vc, vic vn hnh chnh sch t gi ca Chnh ph c nh gi cao bi cc kin trong v ngoi nc. iu c bit c ngha gia bi cnh nn Kinh t th gii y kh khn, bi trong khi nhiu quc gia ln phi vt ln vi thc trng v nguy c suy thoi th Vit Nam vn t mc tng trng kh v n nh. Trong mt hon cnh nh vy th vic ph gi mnh ng ni t chy theo bt k mt mc ch no cng l iu rt ng cn nhc. Cc nguyn nhn lm tng t gi thi gian qua l : + Th nht, l hu qu ca nhiu nm iu hnh chnh sch t gi tch ri quy lut th trng trong mt thi k ng ca qu di. Do ng ni t b nh gi cao hn gi tr thc ca n. + Th hai, s mt cn i gia cung - cu v ngoi t do gi USD tng ph bin trn th trng quc t (cho n cui nm 2001) gy sc p mnh m ln t gi trong nc ; hot ng XK b nh hng bi s suy thoi chung ca ton cu. +Th ba, tnh hnh thm ht cn cn thanh ton cha c ci thin: XK gp nhiu kh khn v th trng . Nhu cu nhp khu my mc thit b phc v sn xut l rt cao. + Th t, c ch qun l nn Kinh t cn nhiu bt cp: Chnh ph cha lm tt cng tc hng dn th trng; d tr ngoi t qu mng, cha iu tit th trng ngoi hi trong nc. Nc ta c im xut pht thp , tt hu nhiu nm trn con ng hi nhp nn nhng kh khn khi thc hin m ca nn kinh t khng phi ch l vn ca ring t gi, th v lc ca ta cn rt yu.

26

+ Th nm, la ho ngy cng din bin phc tp do nhiu nguyn nhn , c bit l tm l gm gi ng USD ch tip tc ln gi ca dn chng v tm l s ri ro t gi, y l thi quen c tnh cht lch s do nhiu nm tin VND lin tc mt gi li. Do vy, vic ph gi ng Vit Nam khng phi l phng thuc hu hiu cho s pht trin chung ca nn Kinh t v mt s l do sau . + Mt l, ph gi ng Vit Nam s khng ci thin c cn cn thanh ton . Do ch t gi hin nay khng cn l tr ngi chnh ca XK, cc nh xut khu cn c nhng ci tin trong cht lng sn phm, mu m, h gi thnh v xm chim th trng tiu th trc khi i hi c ch t gi . V c ch t gi ch pht huy tc dng tch cc khi c hng lot cc yu t h tr. Hn th, ph gi mnh li gy kh khn cho cc doanh nghip trong nc vn trong tnh trng ti chnh yu km li phi nhp khu nhiu my mc, thit b hin i ho dy truyn sn xut. Ni cch khc, ph gi th XK li bt, NK cp hi + Hai l, cc khon n nc ngoi ca Chnh ph, theo mt c ch tng t, s tng ln khi quy i ra ni t nu tin hnh ph gi. + Ba l, ph gi mnh trong iu kin cha c sc p thc s d di t pha th trng s gy tm l bt n v cc xo trn ton din v Kinh t. + Bn l, chnh sch ph gi nhm chuyn dch c cu nn Kinh t, nng cao tnh cnh tranh ch thc s c hiu qu khi i cng hng lot iu kin khc nh: T duy ng n v chnh sch thng mi hng v XK; hiu r v tn dng li th so snh; th trng tiu th sn phm trong nc v quc t rng m; s phi hp ng b vi cc chnh sch v m khc... Nu khng, vic ph gi c th gy nhiu hu qu khn lng. + Trc nhng nguyn nhn v hin trng phn tch nh trn, chnh sch t gi hi oi hin hnh v c bn l hp l. T gi c tnh cht b trn, thc cht c th coi l ang ph gi ng Vit Nam dn dn theo din bin th trng m khng gy nn nhng c sc v t gi. i vi mt nn Kinh t mi hi nhp nh Vit Nam th mt chnh sch th chnh sch t gi th

27

ni c s iu tit ca nh nc l ph hp, v nhng iu kin p dng ch t gi th ni cha xut hin y ,trong c cc yu t sau. + Cc doanh nghip cha thch ng vi s bin ng thng xuyn ca th trng , nng lc qun l ti chnh cha tt. + H thng NHVN ang trong qu trnh i mi cn nhiu yu km + Th trng hi oi ang trong giai on s khai , d tr ngoi t Nh nc cn thp. + NHNN cha c s phi hp cht ch cc chnh sch v cc bip php iu ho cung ng tin t trong nc , cc c nhn, t chc thanh ton qua NH cn mc thp. + Vic iu chnh t gi ng n v hiu qu ca NHNN cn ph thuc rt ln vo chnh sch huy ng v s dng vn, nht l vn nc ngoi. Tuy nhin, xt v lu di, ch t gi th ni c s iu tit ca Nh Nc phi c gim dn theo thi gian, tin ti p dng mt ch t gi th ni hon ton. 3.2.2. Mt s gii php: Th nht, Chnh ph cn quan tm st sao v u t mnh cho khu nghin cu, t chc th trng; t chc cc ngnh ngh XK thnh cc hip hi; o to cn b nghin cu c nng lc, c kh nng khai thc v cung cp thng tin th trng, thm ch c th bn thng tin cho cc hip hi ngnh XK. Mt khi t chc tt cc hip hi ngnh sn xut v XK th chi ph mua nhng thng tin th trng l thp nu tnh bnh qun trn s thnh vin ca hip hi thay v nhng tn tht hin ti do qu thiu thng tin. Song song vi phi t chc thu mua gi gi, xy dng kho bi bo qun hng. iu ny l cc k cn thit c v ngn v di hn v c trng ca hng ha XK Vit Nam l hng nng sn s ch, kh bo qun, d b p gi trong nhiu trng hp. i vi bn ngoi, cn tham gia tch cc vo cc t chc quc t theo nhm mt hng, nh T chc cc nc XK c ph, XK cao su... hoc phi c tho thun trao i thng tin a chiu tng uy tn quc t, trnh tnh trng va l k ph, va l nn nhn ca v th trng.
28

Ngoi ra, hng ho c sc cnh tranh trn th trng quc t th phi khng ngng nng cao cht lng, mu m, chng loi sn phm, gi c r , gi uy tn trn th trng quc t. Nhm bin php trn tuy khng phi bin php v t gi, li tn nhiu chi ph nhng n gii quyt c tn gc vn ca hot ng XK trong mi trng nn Kinh t thng tin m ca. Mt khi hot ng XK thot khi vng lun qun ca tnh trng thiu t chc nh hin nay th ngun thu, v do d tr ngoi t s khng cn qu eo hp, Chnh ph c lc thc thi nhng chnh sch t gi linh hot hn. Th hai, Thc hin chnh sch a ngoi t : Hin nay, trn th trng , mc d USD c u th mnh hn hn cc ngoi t khc , song nu trong quan h t gi ch p dng mt loi ngoi t duy nht s lm cho t gi b rng buc vo ngoi t , c th l USD. Khi c s bin ng v gi c USD trn th trng th gii, lp tc s nh hng n quan h t gi gia USD v VND, m thng thng l nh hng bt li. Hin nay, c nhiu loi ngoi t c gi tr thanh ton quc t nh: EURO(EMU), JPY(Nht), CAD( Canada), GBP( Bng Anh) iu ny to iu kin cho ta c th thc hin chnh sch a ngoi t trong thanh ton quc t, t c th la chn nhng ngoi t tng i t bin ng v t gi hoc c quan h mua bn ln thc hin cc khon thanh ton ln. Th ba, cn tranh th s dng ngun kiu hi chuyn v nc hng nm. Hin nay c hn 2,5 triu kiu bo mi nm gi v nc gn 2 t USD. S ngoi t ny do cha qun l tt, l ngun cung cho hot ng th trng hi oi ngm, gy kh khn cho Chnh ph. C 2 hng qun l c th tin hnh song song: o Quy nh i ngay ngoi t chuyn v ca khu theo t gi c u i i vi trng hp khng c d n kinh doanh (ch tiu dng). Thn nhn ca Vit kiu khi lnh tin gi v s c nhn bng VND theo t gi mua ca NHTM ngy hm cng thm t l u i 0,1% chng hn. Mc ch ca bin php ny : mt l lm gim cn kht ca NHTM i vi ngoi t mua vo, t c th

29

bn ra nhiu hn, hai l Nh Nc qua tng phn d tr ngoi t, ba l lm gim ng k ngun cung cho th trng t do. o Khuyn khch bng thu thu nhp doanh nghip, n gin th tc i vi hot ng sn xut kinh doanh bng vn kiu hi. Chnh sch khuyn khch ny c thc hin i vi cc cng ty c vn u t nc ngoi th cng p dng c i vi cng ty hot ng kinh doanh bng vn kiu hi. Thm vo , cn khuyn khch ng vin lng yu nc ca cc Vit kiu h xo b mc cm u t v trong nc. Th t, y mnh v qun l cht hot ng XK lao ng, khng tnh trng thiu t chc (c c hnh vi la o) nh hin nay tip din. Theo B K hoch v u t, s lao ng v chuyn gia Vit Nam lm vic nc ngoi l hn 300.000 ngi, hng nm gi v nc 1,5 t USD; ring tin k kt hp ng Nh nc thu hn 300 triu USD. C th ni y l ngun thu khng nh ca Ngn sch, li ph hp vi ch trng Cng nghip ha - Hin i ha nc nh bi s lao ng XK sau mt vi nm lm vic tr v s mang theo trnh k nng lao ng, kinh nghim lm vic hin i phc v t nc. V vy, hp ng XK lao ng cn nghin cu k lng, c s bo m an ton cho ngi lao ng, khng ch a h i m cn to iu kin vic lm n nh cho h. S ngoi t do ngun ny gi v cng c th p dng bin php kt hi ngay ti ca khu vi t gi u i nh i vi ngun kiu hi. Th nm, gi nguyn t l kt hi (30%) v bin dao ng t gi nh hin nay (0,25%), ng thi theo di, phn tch thng xuyn thng tin th trng ngoi hi trong v ngoi nc iu chnh dn theo hng t do hn khi iu kin d tr v cc yu t khc cho php.

30

31