You are on page 1of 29

GV: Ng Vn Minh Vat ly 11

NDF Trang 1
q
F
E =
CHNG I: IEN TCH. IEN TRNG.
Gom ba chu e.
- Chu e 1: ien tch. Lc ien. ien trng.
- Chu e 2: ien the. Hieu ien the.
- Chu e 3: Tu ien.

Chu e 1: IEN TCH. LC IEN. IEN TRNG.
I. Kien thc:
1. Vat nhiem ien_ vat mang ien, ien tch_ la vat co kha nang hut c cac vat nhe.
Co 3 hien tng nhiem ien la nhiem ien do co xat, nhiem ien do do tiep xuc va nhiem ien do
hng ng.
2. Mot vat tch ien co kch thc rat nho so vi khoang cach ti iem ta xet c goi la ien tch
iem.
3. Cac ien tch cung dau th ay nhau, trai (ngc) dau th hut nhau.
4. nh luat Cu_Long (Coulomb): Lc hut hay ay gia hai ien tch iem at trong chan khong
co phng trung vi ng thang noi hai ien tch iem o, co o ln t le thuan vi tch o ln cua hai
ien tch va t le nghch vi bnh phng khoang cach gia chung
Cong thc:
2
2 1
.
r
q q
k F = Vi k =
9
0
10 . 9
. 4
1
=
c t
(
2
2
.
C
m N
)
q
1
, q
2
: hai ien tch iem (C )
r : Khoang cach gia hai ien tch (m)
5.Lc tng tac cua cac ien tch trong ien moi (moi trng ong tnh)
ien moi la moi trng cach ien.
Cac th nghiem a chng to rang, lc tng tac gia cac ien tch iem at trong mot ien moi
ong chat, chiem ay khong gian xung quanh ien tch, giam i c lan khi chung c at trong chan
khong:

2
2 1
.
.
r
q q
k F
c
= . c : hang so ien moi cua moi trng. (chan khong th c = 1)
6. Thuyet electron (e) da vao s c tru va di chuyen cua cac e e giai thch cac hien tng ien
va cac tnh chat ien cua cac vat. Trong viec van dung thuyet e e giai thch cac hien tng nhiem ien
(do co xat, tiep xuc, hng ng), ta tha nhan ch co e co the di chuyen t vat nay sang vat kia hoac t
iem nay en iem kia tren vat.
7. nh luat bao toan ien tch: Trong mot he vat co lap ve ien, tong ai so cua cac ien tch la
khong oi.
8. Xung quanh moi ien tch ton tai mot ien trng, ien trng nay tac dung lc ien len cac
ien tch khac at trong no.
9. Cng o ien trng (ct) ac trng cho tac dung lc ien cua ien trng.
q
F
E =
Cng o ien trng la ai lng vect c bieu dien bang vect CT:

GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 2
10. Cng o ien trng cua mot ien tch iem Q tai iem cach no mot khoang r trong chan
khong (hoac trong khong kh) :
2
r
Q
k E =
Neu at ien tch trong moi trng ien moi ong chat:
2
.r
Q
k E
c
= Vi c la hang so ien moi
cua moi trng.
11. ng sc ien la ng ma tiep tuyen tai moi iem cua no la gia cua vect ct tai iem o.
ng sc ien i ra t ien tch dng va i vao (ket thuc) ien tch am. Qua moi iem trong
ien trng ch duy nhat co mot ng sc.
Quy c ve so ng sc: so ng sc i qua mot ien tch nhat nh, at vuong goc vi ng
sc tai iem ma ta xet th t le vi ct tai iem o.
12. Nguyen l chong chat ien trng:
2 1
E E E + = .
II. Hng dan giai bai tap:
- Trong SGK VL 11, cong thc cua nh luat CouLomb ch dung e tnh o ln cua lc tac dung
gia hai ien tch iem. V vay, ta ch a o ln (ch khong a dau) cua cac ien tch vao cong thc.
- e xac nh lc tng tac gia hai ien tch iem, ta dung nh luat CouLomb. e xac nh lc
ien trong trng hp tong quat, ta dung cong thc: E q F . =
- Ngoai lc ien, tren ien tch con co the co cac lc khac tac dung nh trong lc, lc an hoi,
Hp lc cua cac lc nay se gay ra gia toc cho ien tch.
- Thuat ng cng o ien trng va c dung e ch chnh ai lng cng o ien trng
vi t cach la ai lng vect, va e ch o ln cua ai lng o.
III. Bai tap:
Dang 1: XAC NH LC TNG TAC CUA CAC IEN TCH IEM.

PP chung:
TH ch co hai (2) ien tch iem q
1
va q
2
.
- Ap dung cong thc cua nh luat Cu_Long :
2
2 1
.
.
r
q q
k F
c
= (Lu y n v cua cac ai lng)
Trong chan khong hay trong khong kh c = 1. Trong cac moi trng khac c > 1.
TH co nhieu ien tch iem.
- Lc tac dung len mot ien tch la hp lc cua cac lc tac dung len ien tch o tao bi cac ien
tch con lai.
- Xac nh phng, chieu, o ln cua tng lc, ve cac vect lc.
- Ve vect hp lc.
- Xac nh hp lc t hnh ve.
Khi xac nh tong cua 2 vect can lu y cac trng hp ac biet la tam gaic1 vuong, can, eu,
Neu khong xay ra cac trng hp ac biet o th co the tnh o dai cua vec t bang nh ly ham so
cosin
a
2
= b
2
+ c
2
2bc.cosA.

1. Hai ien tch iem dng q
1
va q
2
co cung o ln ien tch la 8.10
-7
C c at trong khong kh cach
nhau 10 cm.
a. Hay xac nh lc tng tac gia hai ien tch o.
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 3
b. at hai ien tch o vao trong moi trng co hang so ien moi la c =2 th lc tng tac gia
chung se thay oi the nao ? e lc tng tac gia chung la khong oi (bang lc tng tac khi at trong
khong kh) th khoang cach gia chung khi at trong moi trng co hang so ien moi c =2 la bao nhieu ?
s: 0,576 N,
0,288 N, 7 cm.
2. Hai ien tch iem nh nhau at trong chan khong cach nhau mot oan 4 cm, lc ay tnh ien gia
chung la 10
-5
N.
a. Tm o ln moi ien tch.
b. Tm khoang cach gia chung e lc ay tnh ien gia chung la 2,5. 10
-6
N.
s: 1,3. 10
-9
C.
8 cm.
3. Moi proton co khoi lng m= 1,67.10
-27
kg, ien tch q= 1,6.10
-19
C. Hoi lc ay gia hai proton ln hn
lc hap dan gia chung bao nhieu lan ?
s: 1,35. 10
36

4. Hai vat nho giong nhau, moi vat tha 1 electron. Tm khoi lng moi vat e lc tnh ien bang lc hap
dan.
s: 1,86. 10
-9
kg.
5. Hai vat nho at trong khong kh cach nhau mot oan 1m, ay nhau mot lc F= 1,8 N. ien tch tong
cong cua hai vat la 3.10
-5
C. Tm ien tch cua moi vat.
s: q
1
= 2. 10
-5
C, q
2
= 10
-5
C (hoac ngc lai)
6. Hai ien tch q
1
= 8.10
-8
C, q
2
= -8.10
-8
C at tai A va B trong khong kh (AB = 6 cm). Xac nh lc tac
dung len q
3
= 8.10
-8
C , neu:
a. CA = 4 cm, CB = 2 cm.
b. CA = 4 cm, CB = 10 cm.
c. CA = CB = 5 cm.
s: 0,18 N; 30,24.10
-3
N; 27,65.10
-3
N.
7. Ngi ta at 3 ien tch q
1
= 8.10
-9
C, q
2
= q
3
= -8.10
-9
C tai ba nh cua mot tam giac eu canh 6 cm
trong khong kh. Xac nh lc tac dung len ien tch q
0
= 6.10
-9
C at tam O cua tam giac.
s: 72.10
-5
N.
8. Ba ien tch iem q
1
= -10
-7
C, q
2
= 5.10
-7
C, q
3
= 4.10
-7
C lan lt at tai A, B, C trong khong kh, AB
= 5 cm. AC = 4 cm. BC = 1 cm. Tnh lc tac dung len moi ien tch.
s: 4,05. 10
-2
N.
16,2. 10
-2
N.
20,25. 10
-2
N.
9. Ba ien tch iem q
1
= 4. 10
-8
C, q
2
= -4. 10
-8
C, q
3
= 5. 10
-8
C. at trong khong kh tai ba nh cua mot
tam giac eu canh 2 cm. Xac nh vect lc tac dung len q
3
?
s: 45. 10
-3
N.
10 Ba ien tch iem q
1
= q
2
= q
3
= 1,6. 10
-19
C. at trong chan khong tai ba nh cua mot tam giac eu
canh 16 cm. Xac nh vect lc tac dung len q
3
?
s: 15,6. 10
-27
N.
11. Ba ien tch iem q
1
= 27.10
-8
C, q
2
= 64.10
-8
C, q
3
= -10
-7
C at trong khong kh lan lt tai ba nh
cua mot tam giac vuong (vuong goc tai C). Cho AC = 30 cm, BC = 40 cm.Xac nh vect lc tac dung
len q
3
. s: 45.10
-4
N.
12. Hai ien tch q
1
= -4.10
-8
C, q
2
= 4. 10
-8
C at tai hai iem A va B cach nhau mot khoang 4 cm trong
khong kh. Xac nh lc tac dung len ien tch q = 2.10
-9
C khi:
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 4
a. q at tai trung iem O cua AB.
b. q at tai M sao cho AM = 4 cm, BM = 8 cm.
13. Hai ien tch iem q
1
= q
2
= 5.10
-10
C at trong khong kh cach nhau mot oan 10 cm.
a. Xac nh lc tng tac gia hai ien tch?
b. em he hai ien tch nay at vao moi trng nc (c = 81), hoi lc tng tac gia hai ien tch
se thay oi the nao ? e lc tng tac gia hai ien tch khong thay oi (nh at trong kho ng kh) th
khoang cach gia hai ien tch la bao nhieu?
14. Cho hai ien tch q
1
va q
2
at cach nhau mot khoang r = 30 cm trong khong kh, lc tac dung gia
chung la F
0
. Neu at chung trong dau th lc nay yeu i 2,25 lan. Vay can dch chuyen chung lai mot
khoang bang bao nhieu e lc tng tac gia chung van bang F ?
s: 10 cm.





























Dang 2: AP DUNG NH LUAT BAO TOAN IEN TCH.

PP Chung:
oi vi dang bai tap nay, Hs can van dung nh luat bao toan ien tch: Trong mot he co lap ve ien,
tong ai so cac ien tch luon luon la mot hang so
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 5


1. Hai qua cau kim loai nho nh nhau mang cac ien tch q
1
va q
2
at trong khong kh cach nhau 2 cm,
ay nhau bang mot lc 2,7.10
-4
N. Cho hai qua cau tiep xuc nhau roi lai a ve v tr cu, chu ay nhau
bang mot lc 3,6.10
-4
N. Tnh q
1
, q
2
?
s: 6.10
-9
C , 2. 10
-9
C.
-6. 10
-9
C, -2. 10
-9
C.
2. Hai qua cau nho, giong nhau, bang kim loai. Qua cau A mang ien tch 4,50 C; qua cau B mang ien
tch 2,40 C. Cho chung tiep xuc nhau roi a chung ra cach nhau 1,56 cm. Tnh lc tng tac ien gia
chung.
s: 40,8 N.
3. Hai qua cau nho bang kim loai giong het nhau, mang ien tch nh nhau q at cach nhau mot khoang
R, chung ay nhau mot lc co o ln 6,4 N. Sau khi cho chung tiep xuc nhau roi tach ra mot khoang 2R
th chung ay nhau mot lc bao nhieu ?
s: 1,6 N.
4. Hai hon bi bang kim loai giong nhau, hon bi nay co o ln ien tch bang 5 lan hon bi kia. Cho xe dch
hai hon bi cham nhau roi at chung lai v tr cu. o ln cua lc tng tac bien oi the nao neu ien tch
cua chung :
a. cung dau.
b. trai dau.
s: Tang 1,8 lan.
Giam 0,8 lan.
5. Hai hon bi bang kim loai giong nhau co ien tch cung dau q va 4q cach nhau mot khoang r. Sau khi
cho hai hon bi tiep xuc nhau, e cho lc tng tac gia chung khong thay oi, ta phai at chung cach mot
khoang r

. Tm r


?

s: r

= 1,25 r.
6. Hai qua cau kim loai giong nhau, c tch ien 3.10
-5
C va 2.10
-5
C. Cho hai qua cau tiep xuc nhau
roi at cach nhau mot khoang 1m. Lc ien tac dung len moi qua cau co o ln la bao nhieu?
s: 5,625 N.











Dang 3: IEU KIEN CAN BANG CUA MOT IEN TCH.
PP Chung
Khi khao sat ieu kien can bang cua mot ien tch ta thng gap hai trng hp:
. Trng hp ch co lc ien:
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 6
- Xac nh phng, chieu, o ln cua tat ca cac lc ien
1
F

,
2
F

, tac dung len ien tch a


xet.
- Dung ieu kien can bang: 0 ...
2 1

= + + F F
- Ve hnh va tm ket qua.
. Trng hp co them lc c hoc (trong lc, lc cang day, )
- Xac nh ay u phng, chieu, o ln cua tat ca cac lc tac dung len vat mang ien ma ta xet.
- Tm hp lc cua cac lc c hoc va hp lc cua cac lc ien.
- Dung ieu kien can bang: 0

= + F R F R

= (hay o ln R = F).

1. Hai ien tch iem q
1
= 10
-8
C, q
2
= 4. 10
-8
C at tai A va B cach nhau 9 cm trong chan khong. Phai at
ien tch q
3
= 2. 10
-6
C tai au e ien tch q
3
nam can bang (khong di chuyen) ?
s: Tai C cach A 3 cm.
cach B 6 cm.
2. Hai ien tch iem q
1
= q
2
= -4. 10
-6
C, at tai A va B cach nhau 10 cm trong khong kh. Phai at ien
tch q
3
= 4. 10
-8
C tai au e q
3
nam can bang?
s: CA = CB = 5 cm.
3. Hai ien tch q
1
= 2. 10
-8
C, q
2
= -8. 10
-8
C at tai A va B trong khong kh, AB = 8 cm.Mot ien tch q
3

at tai C. Hoi:
a. C au e q
3
can bang?
b. Dau va o ln cua q
3
e q
1
va q
2
cung can bang ?
s: CA= 8 cm,CB= 16 cm.
q
3
= -8. 10
-8
C.
4. Hai ien tch q
1
= - 2. 10
-8
C, q
2
= 1,8. 10
-8
C at tai A va B trong khong kh, AB = 8 cm. Mot ien tch
q
3
at tai C. Hoi:
a. C au e q
3
can bang?
b. Dau va o ln cua q
3
e q
1
va q
2
cung can bang ?
s: CA= 4 cm,CB= 12 cm.
q
3
= 4,5. 10
-8
C.
5. Tai ba nh cua mot tam giac eu canh a ngi ta at ba ien tch giong nhau q
1
= q
2
= q
3
= 6. 10
-7
C.
Hoi phai at at ien tch th t q
0
tai au, co gia tr la bao nhieu e he thong ng yen can bang?
s: q
0
= C q
7
1
10 . 46 , 3
3
3

~
6. Cho hai ien tch q
1
= 6q, q
2
=
2
. 3 q
lan lt at tai A va B cach nhau mot mot khoang a (cm). Phai at
mot ien tch q
0
au va co tr so the nao e no can bang?
s: Nam tren AB, cach B:
3
a

cm.
7. Hai ien tch q
1
= 2. 10
-8
C at tai A va q
2
= -8. 10
-8
C at tai B, chung cach nhau mot oan AB = 15 cm
trong khong kh. Phai at mot ien tch q
3
tai M cach A bao nhieu e no can bang?
s: AM = 10 cm.
8. trong tam cua mot tam giac eu ngi ta at mot ien tch q
1
= C
6
10 . 3

. Xac nh ien tch q can
at moi nh cua tam giac e cho ca he trang th can bang?
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 7
s: -3. 10
-6
C.
9. Hai qua cau nho cung khoi lng m= 0,6 kg c treo trong khong kh bang hai si day nhe cung chieu
dai l= 50 cm vao cung mot iem. Khi hai qua cau nhiem ien giong nhau, chung ay nhau va cach nhau
mot khoang R = 6 cm.
a. Tnh ien tch cua moi qua cau, lay g= 10m/s
2
.
b. Nhung he thong vao ru etylic (c= 27), tnh khoang cach R

gia hai qua cau, bo qua lc ay


Acsimet.
Cho biet khi goc o nho th sin o tg o.
s: 12. 10
-9
C.
2 cm.
10. Hai qua cau nho giong nhau bang nhom khong nhiem ien, moi qua cau co khoi lng 0,1 kg va c
treo vao hai au mot si ch t dai 1m roi moc vao cung mot iem co nh sao cho hai qua cau va cham
vao nhau. Sau khi cham mot vat nhiem ien vao mot trong hai qua cau th thay chung ay nhau va tach
ra xa nhau mot khoang r = 6 cm. Xac nh ien tch cua moi qua cau?
s: 0,035. 10
-9
C.
11
*
. Hai qua cau kim loai nho giong nhau moi qua co ien tch q khoi lng m = 10g treo bi hai day
cung chieu dai 30 cm vao cung mot iem. Gi cho qua cau I co nh theo phng thang ng, day treo
qua cau II se lech goc o = 60
0
so vi phng thang ng. Cho g= 10m/s
2
. Tm q ?
s: q = C
k
g m
l
6
10
.

=






















Dang 4: XAC NH CNG O IEN TRNG.
PP Chung
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 8
. Cng o ien trng cua mot ien tch iem Q:
Ap dung cong thc
2
.r
Q
k
q
F
E
c
= = . q
1
-----------------
1
E

q
1
-------------------
(Cng o ien trng E
1
do q
1
gay ra tai v tr cach q
1
mot khoang r
1
:
2
1
1
1
.r
q
k E
c
= ,
Lu y cng o ien trng E la mot ai lng vect. Trong chan khong, khong kh c = 1)
n v chuan: k = 9.10
9
(N.m
2
/c
2
), Q (C), r (m), E (V/m)
. Cng o ien trng cua mot he ien tch iem:
Ap dung nguyen ly chong chat ien trng:
+ Xac nh phng, chieu, o ln cua tng vect cng o ien trng do tng ien tch gay ra.
+ Ve vect cng o ien trng tong hp.
+ Xac nh o ln cua cng o ien trng tong hp t hnh ve.
Khi xac nh tong cua hai vect can lu y cac trng hp ac biet: ||, |+, , tam giac vuong, tam
giac eu, Neu khong xay ra cac trng hp at biet th co the tnh o dai cua vect bang nh ly ham
cosin: a
2
= b
2
+ c
2
2bc.cosA.

1. Xac nh vect cng o ien trng tai iem M trong khong kh cach ien tch iem q = 2.10
-8
C mot
khoang 3 cm.
s: 2.10
5
V/m.
2. Mot ien tch iem dng Q trong chan khong gay ra mot ien trng co cng o E = 3. 10
4
V/m tai
iem M cach ien tch mot khoang 30 cm. Tnh o ln ien tch Q ?
s: 3. 10
-7
C.
3. Mot ien tch iem q = 10
-7
C at tai iem M trong ien trng cua mot ien tch iem Q, chu tac
dung cua mot lc F = 3.10
-3
N. Cng o ien trng do ien tch iem Q gay ra tai M co o ln la bao
nhieu ?
s: 3. 10
4
V/m.
4. Cho hai ien tch q
1
= 4. 10
-10
C, q
2
= -4. 10
-10
C, at tai A va B trong khong kh biet AB = 2 cm. Xac
nh vect cng o ien trng E

tai:
a. H, la trung iem cua AB.
b. M, MA = 1 cm, MB = 3 cm.
c. N, biet rang NAB la mot tam giac eu.
s: 72. 10
3
V/m. 32. 10
3
V/m. 9. 10
3
V/m.
5. Giai lai bai toan so 4 tren vi q
1
= q
2
= 4. 10
-10
C.
s: 0 V/m. 40. 10
3
V/m. 15,6. 10
3
V/m.
6. Hai ien tch q
1
= 8. 10
-8
C, q
2
= -8. 10
-8
C at tai A va B trong khong kh biet AB = 4 cm. Tm vect
cng o ien trng tai C tren ng trung trc cua AB va cach AB 2 cm, suy ra lc tac dung len ien
tch q = 2. 10
-9
C at tai C.
s: 12,7. 10
5
V/m. F = 25,4. 10
-4
N.
7. Hai ien tch q
1
= -10
-8
C, q
2
= 10
-8
C at tai A va B trong khong kh, AB = 6 cm. Xac nh vect cng
o ien trng tai M nam tren ng trung trc cua AB cach AB 4 cm.
s: 0,432. 10
5
V/m.
8. Tai ba nh cua mot tam giac vuong tai A canh a= 50 cm, b= 40 cm, c= 30 cm.Ta at lan lt cac ien
tch q
1
= q
2
= q
3
= 10
-9
C. Xac nh vect cng o ien trng tai H, H la chan ng cao ke t A.
1
E

GV: Ng Vn Minh Vat ly 11


NDF Trang 9
s: 246 V/m.
9. Tai hai iem A va B cach nhau 5 cm trong chan khong co hai ien tch q
1
= 16.10
-8
C, q
2
= -9.10
-8
C.
Tm cng o ien trng tong hp va ve vect cng o ien trng tai iem C nam cach A mot khoang
4 cm, cach B mot khoang 3 cm.
s: 12,7. 10
5
V/m.
10. Hai ien tch iem q
1
= 2. 10
-2
C, q
2
= -2. 10
-2
C at tai hai iem A va B cach nhau mot oan a = 30
cm trong khong kh. Tnh cng o ien trng tai M cach eu A va B mot khoang la a.
s: 2000 V/m.
11. Trong chan khong, mot ien tch iem q = 2. 10
-8
C at tai mot iem M trong ien trng cua mot ien
tch iem Q = 2. 10
-6
C chu tac dung cua mot lc ien F = 9.10
-3
N. Tnh cng o ien trng tai M va
khoang cach gia hai ien tch?
s: 45.10
4
V/m, R = 0,2 m.
12. Trong chan khong co hai ien tch iem q
1
= 3. 10
-8
C va q
2
= 4.10
-8
C at theo th t tai hai nh B va C
cua tam giac ABC vuong can tai A vi AB=AC= 0,1 m. Tnh cng o ien trng tai A.
s: 45. 10
3
V/m.
13. Trong chan khong co hai ien tch iem q
1
= 2. 10
-8
C va q
2
= -32.10
-8
C at tai hai iem A va B cach
nhau mot khoang 30 cm. Xac nh v tr iem M tai o cng o ien trng bang khong.
s: MA = 10 cm, MB = 40 cm.
14*. Bon iem A, B, C, D trong khong kh tao thanh mot hnh ch nhat ABCD canh AD = a= 3 cm, AB=
b= 1 cm.Cac ien tch q
1
, q
2
, q
3
c at lan lt tai A, B, C. Biet q
2
= - 12,5. 10
-8
C va cng o ien
trng tong hp D
0

=
D
E
. Tnh q
1
va q
3
?
s: q
1
2,7. 10
-8
C, q
2
= 6,4. 10
-8
C.
15. Cho hai ien tch iem q
1
va q
2
at A va B trong khong kh, AB = 100 cm. Tm iem C ma tai o
cng o ien trng bang khong vi:
a. q
1
= 36. 10
-6
C, q
2
= 4. 10
-6
C.
b. q
1
= - 36. 10
-6
C, q
2
= 4. 10
-6
C.
s: a. CA= 75cm, CB= 25cm.
b. CA= 150 cm, CB= 50 cm.
16. Cho hai ien tch iem q
1
, q
2
at tai A va B, AB= 2 cm. Biet q
1
+ q
2
= 7. 10
-8
C va iem C cach q
1
la 6
cm, cach q
2
la 8 cm co cng o ien trng bang E = 0. Tm q
1
va q
2
?
s: q
1
= -9.10
-8
C, q
2
= 16.10
-8
C.
17. Cho hnh vuong ABCD, tai A va C at cac ien tch q
1
= q
3
= q. Hoi phai at B mot ien tch bao
nhieu e cng o ien trng D bang khong?
s: q
2
= - q . 2 2
18. Mot qua cau nho khoi lng m= 0,25 g mang ien tch q= 2,5. 10
-9
C c treo bi mot day va at
trong mot ien trng eu E

. E

co phng nam ngang va co o ln E= 10


6
V/m. Tnh goc lech cua day
treo so vi phng thang ng. Lay g= 10 m/s
2
.
s: o = 45
0
.



Chu e 2: IEN THE. HIEU IEN THE.
I. Kien thc:
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 10
1. Khi mot ien tch dng q dch chuyen trong ien trng eu co cng o E (t M en N) th
cong ma lc ien tac dung len q co bieu thc: A = q.E.d
Vi: d la khoang cach t iem au iem cuoi (theo phng cua E

).
V the d co the dng (d> 0) va cung co the am (d< 0)
Cu the nh hnh ve: khi ien tch q di chuyen t M N th d = MH.
V cung chieu vi E

nen trong trng hp tren d>0. E


Neu A > 0 th lc ien sinh cong dng, A< 0 th lc ien sinh cong am.
2. Cong A ch phu thuoc vao v tr iem au va iem cuoi cua ng i trong ien trng ma
khong phu thuoc vao hnh dang ng i. Tnh chat nay cung ung cho ien trng bat k (khong eu).
Tuy nhien, cong thc tnh cong se khac.
ien trng la mot trng the.
3. The nang cua ien tch q tai mot iem M trong ien trng t le vi o ln cua ien tch q:
W
M
= A
M
= q.V
M
.
A
M
la

cong cua ien trng trong s dch chuyen cua ien tch q t iem M en vo cc. (moc e
tnh the nang.)
4. ien the tai iem M trong ien trng la ai lng ac trng cho kha nang cua ien trng
trong viec tao ra the nang cua ien tch q at tai M.


5. Hieu ien the U
MN
gia hai iem M va N la ai lng ac trng cho kha nang sinh cong cua
ien trng trong s di chuyen cua ien tch q t M en N.

6. n v o ien the, hieu ien the la Von (V)
II. Hng dan giai bai tap:
- Cong ma ta e cap ay la cong cua lc ien hay cong cua ien trng. Cong nay co the co gia
tr dng hay am.
- Co the ap dung nh ly ong nang cho chuyen ong cua ien tch.Neu ngoai lc ien con co cac
lc khac tac dung len ien tch th cong tong cong cua tat ca cac lc tac dung len ien tch bang o tang
ong nang cua vat mang ien tch.
- Neu vat mang ien chuyen ong eu th cong tong cong bang khong. Cong cua lc ien va cong
cua cac lc khac se co o ln bang nhau nhng trai dau.
- Neu ch co lc ien tac dung len ien tch th cong cua lc ien bang o tang ong nang cua vat
mang ien tch.


Vi m la khoi lng cua vat mang ien tch q.
- Trong cong thc A= q.E.d ch ap dung c cho trng hp ien tch di chuyen trong ien trng
eu.

III. Bai tap:
Dang 1: TNH CONG CUA LC IEN. HIEU IEN THE.
PP Chung
- Cong cua lc ien tac dung len mot ien tch khong phu thuoc vao hnh dang ng i cua ien
tch ma ch phu thuoc vao v tr cua iem au va iem cuoi cua ng i trong ien trng. Do o, vi
q
A
q
W
V
M M
M

= =

q
A
V V U
MN
N M MN
= =
2
.
2
.
.
2 2
M N
MN MN
v m v m
U q A = =
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 11
1
E

2
E

mot ng cong kn th iem au va iem cuoi trung nhau, nen cong cua lc ien trong trng hp nay
bang khong.
Cong cua lc ien: A = qEd = q.U
Cong cua lc ngoai A

= A.
nh ly ong nang:
Bieu thc hieu ien the:
q
A
U
MN
MN
=
He thc lien he gia cng o ien trng hieu ien the trong ien trng eu:
d
U
E =
1. Ba iem A, B, C tao thanh mot tam giac vuong tai C. AC = 4 cm, BC = 3 cm va nam trong mot ien
trng eu. Vect cng o ien trng E

song song vi AC, hng t A C va co o ln E =


5000V/m. Tnh:
E


a. U
AC
, U
CB
, U
AB
.
b. Cong cua ien trng khi mot electron (e) di chuyen t A en B ?

s: 200v, 0v, 200v.
- 3,2. 10
-17
J.
2. Tam giac ABC vuong tai A c at trong ien trng eu E

, o = ABC = 60
0
,
AB || E

. Biet BC = 6 cm, U
BC
= 120V.
a. Tm U
AC
, U
BA
va cng o ien trng E? E


b. at them C ien tch iem q = 9. 10
-10
C. Tm

cng o ien trng
tong hp tai A.
s: U
AC
= 0V, U
BA
= 120V, E = 4000 V/m.
E = 5000 V/m.
3. Mot ien tch iem q = -4. 10
-8
C di chuyen doc theo chu vi cua mot tam giac MNP, vuong tai P, trong
ien trng eu, co cng o 200 v/m. Canh MN = 10 cm, MN || E

.NP = 8 cm. Moi trng la khong


kh. Tnh cong cua lc ien trong cac dch chuyen sau cua q:
a. t M N.
b. T N P.
c. T P M.
d. Theo ng kn MNPM. s: A
MN
= -8. 10
-7
J. A
NP
= 5,12. 10
-7
J.
A
PM
= 2,88. 10
-7
J. A
MNPM
= 0J.
4. Mot ien trng eu co cng o E = 2500 V/m. Hai iem A , B cach nhau 10 cm khi tnh doc theo
ng sc. Tnh cong cua lc ien trng thc hie n mot ien tch q khi no di chuyen t A B ngc
chieu ng sc. Giai bai toan khi:
a. q = - 10
-6
C. b. q = 10
-6
C
s: 25. 10
5
J, -25. 10
5
J.
5. Cho 3 ban kim loai phang A, B, C co tch ien va at song song nh hnh.
Cho d
1
= 5 cm, d
2
= 8 cm. Coi ien trng gia cac ban la eu va co chieu
nh hnh ve. Cng o ien trng tng ng la E
1
=4.10
4
V/m , E
2
= 5. 10
4
V/m.
Tnh ien the cua ban B va ban C neu lay goc ien the la ien the ban A.
s: V
B
= -2000V. V
C
= 2000V.
M N
MN MN
v v m U q A
2 2
2
1
.
2
1
. = =
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 12
1
E

2
E

d
1
d
2

6. Ba iem A, B, C nam trong ien trng eu sao cho E

// CA. Cho AB AC va AB = 6 cm. AC = 8 cm.


a. Tnh cng o ien trng E, U
AB
va U
BC.
Biet U
CD
= 100V (D la trung iem cua AC)
b. Tnh cong cua lc ien trng khi electron di chuyen t B C, t B D.
s: 2500V/m,U
AB
= 0v, U
BC
= - 200v.
A
BC

= 3,2. 10
-17
J. A
BD
= 1,6. 10
-17
J.
7. ien tch q = 10
-8
C di chuyen doc theo canh cua mot tam giac eu ABC
canh a = 10 cm trong ien trng eu co cng o la 300 V/m. E

// BC. Tnh
cong cua lc ien trng khi q dch chuyen tren moi canh cua tam giac.
s: A
AB
= - 1,5. 10
-7
J.
A
BC
= 3. 10
-7
J.
A
CA
= -1,5. 10
-7
J.
8. ien tch q = 10
-8
C di chuyen doc theo canh cua mot tam giac eu MBC,
moi canh 20 cm at trong ien trng eu E

co hng song song vi BC va


co cng o la 3000 V/m. Tnh cong thc hien e dch chuyen ien tch q theo
cac canh MB, BC va CM cua tam giac.
s: A
MB
= -3J, A
BC
= 6 J, A
MB
= -3 J.
9. Gia hai iem B va C cach nhau mot oan 0,2 m co mot ien trng eu vi ng sc hng t B
C. Hieu ien the U
BC
= 12V. Tm:
a. Cng o ien trng gia B ca C.
b. Cong cua lc ien khi mot ien tch q = 2. 10
-6
C i t B C.
s: 60 V/m. 24 J.
10. Cho 3 ban kim loai phang tch ien A, B, C at song song nh hnh.
ien trng gia cac ban la ien trng eu va co chieu nh hnh ve.
Hai ban A va B cach nhau mot oan d
1
= 5 cm, Hai ban B va C cach
nhau mot oan d
2
= 8 cm. Cng o ien trng tng ng la E
1
=400 V/m , d
1
d
2

E
2
= 600 V/m. Chon goc ien the cua ban A. Tnh ien the cua ban B va cua ban C.
s: V
B
= - 20V, V
C
= 28 V.
11. Mot electron di chuyen c mot oan 1 cm, doc theo mot ng sc ien, di tac dung cua mot lc
ien trong mot ien trng eu co cng o 1000 V/m. Hay xac nh cong cua lc ien ?
s: 1,6. 10
-18
J.
12. Khi bay t iem M en iem N trong ien trng, electron tang toc, ong nang tang them
250eV.(biet rang 1 eV = 1,6. 10
-19
J). Tm U
MN
?
s: - 250 V.





Dang 2: CHUYEN ONG CUA HAT MANG IEN TRONG IEN TRNG.
PP Chung:
Khi hat mang ien c tha t do khong van toc au trong mot ien trng eu th di tac
dung cua lc ien , hat mang ien chuyen ong theo mot ng thang song song vi ng sc ien.
Neu ien tch dng (q >0) th hat mang ien (q) se chuyen ong cung chieu ien trng.
E

GV: Ng Vn Minh Vat ly 11


NDF Trang 13
Neu ien tch am (q <0) th hat mang ien (q ) se chuyen ong ngc chieu ien trng.
Khi o chuyen ong cua hat mang ien la chuyen ong thang bien oi eu.
Ta ap dung cong thc: x = x
0
+v
0
.t +
2
1
a.t
2
.
v = v
0
+ a.t , v
2
v
0
2
= 2.a.s , s =
0
x x
Khi electron bay vao ien trng vi van toc ban au
o
v

vuong goc vi cac ng sc ien. E


chu tac dung cua lc ien khong oi co hng vuong goc vi
o
v

, chuyen ong cua e tng t nh chuyen


ong cua mot vat b nem ngang trong trng trong lc. Quy ao cua e la mot phan cua ng parapol.

1. Mot e co van toc ban au v
o
= 3. 10
6
m/s chuyen ong doc theo chieu ng s c cua mot ien trng
co cng o ien trng E = 1250 V/m. Bo qua tac dung cua trong trng, e chuyen ong nh the nao?
s: a = -2,2. 10
14
m/s
2
, s= 2 cm.
2. Mot e c ban vi van toc au 2. 10
-6
m/s vao mot ien trng eu theo phng vuong goc vi ng
sc ien. Cng o ien trng la 100 V/m. Tnh van toc cua e khi no chuyen ong c 10
-7
s trong ien
trng. ien tch cua e la 1,6. 10
-19
C, khoi lng cua e la 9,1. 10
-31
kg.
s: F = 1,6. 10
-17
N. a = 1,76. 10
13
m/s
2
v
y
= 1, 76. 10
6
m/s
v = 2,66. 10
6
m/s.
3. Mot e chuyen ong vi van toc ban au 10
4
m/s doc theo ng sc cua mot ien trng eu c mot
quang ng 10 cm th dng lai.
a. Xac nh cng o ien trng.
b. Tnh gia toc cua e.
s: 284. 10
-5
V/m. 5. 10
7
m/s
2
.
4. Mot e chuyen ong doc theo ng sc cua mot ien trng eu co cng o 364 V/m. e xuat phat t
iem M vi van toc 3,2. 10
6
m/s,Hoi:
a. e i c quang ng dai bao nhieu th van toc cua no bang 0 ?
b. Sau bao lau ke t luc xuat phat e tr ve iem M ?
s: 0,08 m, 0,1 s.
5. Mot e c ban vi van toc au 4. 10
7
m/s vao mot ien trng eu theo phng vuong goc vi cac
ng sc ien. Cng o ien trng la 10
3
V/m. Tnh:
a. Gia toc cua e.
b. Van toc cua e khi no chuyen ong c 2. 10
-7
s trong ien trng.
s: 3,52. 10
14
m/s
2
. 8,1. 10
7
m/s.
6. Mot proton bay theo phng cua ng sc ien. Luc proton iem A th van toc cua no la 2,5. 10
4

m/s. Khi bay en B van toc cua proton bang 0. ien the tai A bang 500 V, Hoi ien the tai B ? cho biet
proton co khoi lng 1,67. 10
-27
kg, co ien tch 1,6. 10
-19
C.
s: 503,3 V.


Chu e 3: TU IEN.
I. Kien thc:
1. Tu ien la mot he gom hai vat dan at gan nhau va cach ien vi nhau. Tu ien dung e tch
ien va phong ien trong mach ien. Tu ien thng dung la tu ien phang.
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 14
K hieu cua tu ien:
2. Noi hai ban cua tu ien vi hai cc cua nguon ien th tu ien se b tch ien. o ln ien tch
hai ban tu bao gi cung bang nhau nhng trai dau. Ngi ta goi ien tch cua tu ien la ien tch cua ban
dng.
3. ai lng ac trng cua tu ien la ien dung cua tu. ien dung C cua tu ien la ai lng ac
trng cho kha nang tch ien cua tu ien mot hieu ien the nhat nh. No c o bang thng so cua
ien tch Q cua tu vi hieu ien the U gia hai ban cua no.

U
Q
C = n v o ien dung cua tu ien la fara (F)
1 mF = 10
-3
F. 1 F = 10
-6
F.
1 nF = 10
-9
F. 1 pF = 10
-12
F.
- ien dung cua tu ien phang:
d
S
d
S
C
o
. . 4 . 10 . 9
. . .
9
t
c c c
= =

Trong o: )
F
( 10 . 85 , 8
. 4 . 10 . 9
1
12
9
m
o

~ =
t
c ; )
N.m
( 10 . 9
. . 4
1
2
2
9
C
k
o
= =
c t

Lu y: Trong cong thc
U
Q
C = , ta thng lam tng C la ai lng phu thuoc vao Q, phu thuoc
vao U. Nhng thc te C KHONG phu thuoc vao Q va U.
4*. Ghep tu ien (xem k):
Ghep noi tiep: Ghep song song:
C
1
C
2
C
n

C
b
= C
1
+ C
2
+ ... + C
n
.

Q
b
= Q
1
+ Q
2
+ + Q
n
.
Q
b
= Q
1
= Q
2
= = Q
n
.
U
b
= U
1
+ U
2
+...+ U
n
. U
b
= U
1
= U
2
= = U
n
.

5. ien trng trong tu ien mang mot nang lng la: U
C
W .
2
1
. 2
2
Q
Q
= =
- ien trng trong tu ien la ien trng eu.
- Cong thc lien he gia cng o ien trng E ben trong tu ien, hieu ien the U va khoang
cach d gia hai ban la:
d
U
E =
- Neu cng o ien trng trong lp ien moi vt qua mot gia tr gii han E
max
th lp ien moi
tr thanh dan ien va tu ien se b hong. Nh vay, hieu ien the gia hai ban tu ien khong c vt
qua gii han c phep: U
max
= E
max
.d



Dang 1: IEN DUNG, IEN TCH, HIEU IEN THE VA NANG LNG CUA TU IEN.
PP Chung:
Van dung cong thc:
ien dung cua tu ien:
U
Q
C = (1) Nang lng cua tu ien:
2
2
.
2
1
.
2
1
2
1
U C U
C
Q
W = = = Q
n b
C C C C
1
...
1 1 1
2 1
+ + + =
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 15
ien dung cua tu ien phang:
d
S
d
S
C
o
. . 4 . 10 . 9
. . .
9
t
c c c
= =
(2)
Trong o S la dien tch cua mot ban (la phan oi dien vi ban kia)
oi vi tu ien bien thien th phan oi dien cua hai ban se thay oi.
Cong thc (2) ch ap dung cho trng hp chat ien moi lap ay khoang khong gian gia hai ban.
Neu lp ien moi ch chiem mot phan khoang khong gian gia hai ban th can phai phan tch, lap luan
mi tnh c ien dung C cua tu ien.
- Lu y cac ieu kien sau:
+ Noi tu ien vao nguon: U = const.
+ Ngat tu ien khoi nguon: Q = const.

1. Tu ien phang gom hai ban tu co dien tch 0,05 m
2
at cach nhau 0,5 mm, ien dung cua tu la 3 nF.
Tnh hang so ien moi cua lp ien moi gia hai ban tu.
s: 3,4.
2. Mot tu ien phang khong kh co ien dung 3,5 pF, dien tch moi ban la 5 cm
2
c at di hieu ien
the 6,3 V. Biet c
o
= 8,85. 10
-12
F/m. Tnh:
a. khoang cach gia hai ban tu.
b. Cng o ien trng gia hai ban.
s: 1,26 mm . 5000 V/m.
3. Mot tu ien khong kh neu c tch ien lng 5,2. 10
-9
C th ien trng gia hai ban tu la 20000
V/m. Tnh dien tch moi ban tu.
s: 0,03 m
2
.
4. mot tu ien phang bang nhom co kch thc 4 cm x 5 cm. ien moi la dung dch axeton co hang so
ien moi la 20. khoang cach gia hai ban cua tu ien la 0,3 mm. Tnh ien dung cua tu ien.
s: 1,18. 10
-9
F.
5. Mot tu ien phang khong kh co hai ban cach nhau 1 mm va co ien dung 2. 10
-11
F c mac vao hai
cc cua mot nguon ien co hieu ien the 50V. Tnh dien tch moi ban tu ien va ien tch cua tu ien.
Tnh cng o ien trng gia hai ban ?
s: 22,6 dm
2
, 10
-9
C, 5. 10
4
V/m.
6. Mot tu ien phang ien dung 12 pF, ien moi la khong kh. Khoang cach gia hai ban tu 0,5 cm. Tch
ien cho tu ien di hieu ien the 20 V. Tnh:
a. ien tch cua tu ien.
b. Cng o ien trng trong tu.
s: 24. 10
-11
C, 4000 V/m.
7. Mot tu ien phang khong kh, ien dung 40 pF, tch ien cho tu ien hieu ien the 120V.
a. Tnh ien tch cua tu.
b. Sau o thao bo nguon ien roi tang khoang cach gia hai ban tu len gap oi. Tnh hieu ien the
mi gia hai ban tu. Biet rang ien dung cua tu ien phang t le nghch vi khoang cach gia hai ban cua
no. s: 48. 10
-10
C, 240 V.
8. Tu ien phang khong kh co ien dung C = 500 pF c tch ien en hieu ien the 300 V.
a. Tnh ien tch Q cua tu ien.
b. Ngat tu ien khoi nguon roi nhung tu ien vao chat ien moi long co c = 2. Tnh ien dung C
1
,
ien tch Q
1
va hieu ien the U
1
cua tu ien luc o.
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 16
c. Van noi tu ien vi nguon nhng nhung tu ien vao chat ien moi long co c = 2. Tnh C
2
, Q
2
,
U
2
cua tu ien.
s: a/ 150 nC ;
b/ C
1
= 1000 pF, Q
1
= 150 nC, U
1
= 150 V.
c/ C
2
= 1000 pF, Q
2
= 300 nC, U
2
= 300 V.
9. Tu ien phang khong kh ien dung 2 pF c tch ien hieu ien the 600V.
a. Tnh ien tch Q cua tu.
b. Ngat tu khoi nguon, a hai au tu ra xa e khoang cach tang gap oi. Tnh C
1
, Q
1
, U
1
cua tu.
c. Van noi tu vi nguon, a hai ban tu ra xa e khoang cach tang gap oi. Tnh C
2
, Q
2
, U
2
cua tu.
s: a/ 1,2. 10
-9
C.
b/ C
1
= 1pF, Q
1
= 1,2. 10
-9
C, U
1
= 1200V.
c/ C
2
= 1 pF, Q
2
= 0,6. 10
-9
C, U
2
= 600 V.
10. Tu ien phang co cac ban tu hnh tron ban knh 10 cm. Khoang cach va hieu ien the gia hai ban la
1cm, 108 V. Gia hai ban la khong kh. Tm ien tch cua tu ien ?
s: 3. 10
-9
C.
11. Tu ien phang gom hai ban tu hnh vuong cach a = 20 cm at cach nhau 1 cm. Chat ien moi gia hai
ban la thuy tinh co c = 6. Hieu ien the gia hai ban U = 50 V.
a. Tnh ien dung cua tu ien.
b. Tnh ien tch cua tu ien.
c. Tnh nang lng cua tu ien, tu ien co dung e lam nguon ien c khong ?
s: 212,4 pF ; 10,6 nC ; 266 nJ.




















Dang 2: GHEP TU IEN CHA TCH IEN.
PP Chung:
- Van dung cac cong thc tm ien dung (C), ien tch (Q), hieu ien the (U) cua tu ien trong cac
cach mac song song, noi tiep.
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 17
- Neu trong bai toan co nhieu tu c mac hon hp, ta can tm ra c cach mac tu ien cua mach
o roi mi tnh toan.
- Khi tu ien b anh thung, no tr thanh vat dan.
- Sau khi ngat tu ien khoi nguon va van gi tu ien o co lap th ien tch Q cua tu o va n khong
thay oi.
oi vi bai toan ghep tu ien can lu y hai trng hp:
+ Neu ban au cac tu cha tch ien, khi ghep noi tiep th cac tu ien co cung ien tch va
khi ghep song song cac tu ien co cung mot hieu ien the.
+ Neu ban au tu ien (mot hoac mot so tu ien trong bo) a c tch ien can ap dung
nh luat bao toan ien tch (Tong ai so cac ien tch cua hai ban noi vi nhau bang day dan c bao
toan, ngha la tong ien tch cua hai ban o trc khi noi vi nhau bang tong ien tch cua chung sau khi
noi).

1. Mot tu ien phang ien dung C = 0,12 F co lp ien moi day 0,2 mm co hang so ien moi c = 5. Tu
c at di mot hieu ien the U = 100 V.
a. Tnh dien tch cac ban cua tu ien, ien tch va nang lng cua tu.
b. Sau khi c tch ien, ngat tu khoi nguon roi mac vao hai ban cua tu ien C
1
= 0,15 F cha
c tch ien. Tnh ien tch cua bo tu ien, hieu ien the va nang lng cua bo tu.
s: a/ 0,54 m
2
, 12 C, 0,6 mJ.
b/ 12 C, 44,4 V, 0,27 mJ.
2. Mot tu ien 6 F c tch ien di mot hieu ien the 12V.
a. Tnh ien tch cua moi ban tu.
b. Hoi tu ien tch luy mot nang lng cc ai la bao nhieu ?
c. Tnh cong trung bnh ma nguon ien thc hien e a 1 e t ban mang ien tch dng ban
mang ien tch am ?
s: a/ 7,2. 10
-5
C. b/ 4,32. 10
-4
J. c/ 9,6. 10
-19 J.

3. Mot tu ien phang khong kh 3,5 pF, c at di mot hieu ien the 6,3 V.
a. Tnh cng o ien trng gia hai ban cua tu ien.
b. Tnh nang lng cua tu ien.
s: 5000 V/m, 6,95. 10
-11
J.
4. Co 3 tu ien C
1
= 10 F, C
2
= 5 F, C
3
= 4 F c mac vao nguon ien co C
1
C
3

hieu ien the U = 38 V.
a. Tnh ien dung C cua bo tu ien, ien tch va hieu ien the tren cac C
2

tu ien.
b. Tu C
3
b anh thung. Tm ien tch va hieu ien the tren tu C
1
.
s: a/ C
b
3,16 F.
Q
1
= 8. 10
-5
C, Q
2
= 4. 10
-5
C, Q
3
= 1,2. 10
-4
C,
U
1
= U
2
= 8 V, U
3
= 30 V.
b/ Q
1
= 3,8. 10
-4
C, U
1
= 38 V.


5. Tnh ien dung tng ng, ien tch, hieu ien the trong moi tu ien cac trng hp sau (hnh ve)

C
2
C
3
C
2

C
1
C
2
C
3
C
1
C
2
C
3
C
1
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 18
C
1


C
3


(Hnh 1) (Hnh 2) (Hnh 3) (Hnh 4)
Hnh 1: C
1
= 2 F, C
2
= 4 F, C
3
= 6 F. U
AB
= 100 V.
Hnh 2: C
1
= 1 F, C
2
= 1,5 F, C
3
= 3 F. U
AB
= 120 V.
Hnh 3: C
1
= 0,25 F, C
2
= 1 F, C
3
= 3 F. U
AB
= 12 V.
Hnh 4: C
1
= C
2
= 2 F, C
3
= 1 F, U
AB
= 10 V.
6. Cho bo tu mac nh hnh ve:
C
1
= 1 F, C
2
= 3 F, C
3
= 6 F, C
4
= 4 F. U
AB
= 20 V. C
1
C
2

Tnh ien dung bo tu, ien tch va hieu ien the moi tu khi.
a. K h. C
3
C
4
b. K ong.
7. Trong hnh ben C
1
= 3 F, C
2
= 6 F, C
3
= C
4
= 4 F, C
5
= 8 F. C
1
C
2

U = 900 V. Tnh hieu ien the gia A va B ?
C
3
C
4

s: U
AB
= - 100V.
C
5
8. Cho mach ien nh hnh ve:
C
1
= C
2
= C
3
= C
4
=C
5
= 1 F, U = 15 V. C
1
C
2

Tnh ien dung cua bo tu, ien tch va hieu ien the cua moi tu khi: C
5

a. K h.
b. K ong. C
3
C
4



9*. Cho bo tu ien nh hnh ve. C
2
C
2

C
2
= 2 C
1
, U
AB
= 16 V. Tnh U
MB
. C
1
C
1
C
1

s: 4 V.

10*. Cho bo 4 tu ien giong nhau ghep theo 2 cach nh hnh ve.
a. Cach nao co ien dung ln hn.
b. Neu ien dung tu khac nhau th chung phai co lien he
the nao e C
A
= C
B
(ien dung cua hai cach ghep bang nhau)
Hnh A.



Hnh B.
s: a/ C
A
=
3
4
C
B
. b/
2 1
2 1
4
.
C C
C C
C
+
=

CHNG II: DONG IEN KHONG OI.
Gom ba chu e.
- Chu e 1: Dong ien khong oi. Nguon ien.
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 19
- Chu e 2: ien nang, cong suat ien.
- Chu e 3: nh luat Om oi vi toan mach
nh luat Om oi vi oan mach cha nguon ien.

Chu e 1: DONG IEN KHONG OI. NGUON IEN.
I. Kien thc:
1. Cng o dong ien c xac nh bang thng so cua ien lng Aq dch chuyen qua tiet dien
thang cua vat dan trong khoang thi gian At va khoang thi gian o.
I =
t

A
A q

2. Dong ien khong oi la dong ien co chieu va cng o khong thay oi theo thi gian
n v cua cng o dong ien la Ampe (A).
3. Nguon ien la mot nguon nang lng co kha nang cung cap ien nang cho cac dung cu tieu thu
ien mach ngoai.
Suat ien ong cua nguon ien la ai lng ac trng cho kha nang thc hien cong cua nguon
ien va c o bang thng so gia cong A cua lc la thc hien khi dch chuyen mot ien tch dng q
ngc chieu ien trng (trong vung co lc la) va o ln cua ien tch o.
n v cua suat ien ong la Von (V)
4. Cau tao cua pin, acquy. Nguyen tac hoat ong cua pin, acquy.
Pin ien hoa gom 2 cc co ban chat hoa hoc khac nhau c ngam trong chat ien phan (dd axit,
baz, hoac muoi,) Do tac dung hoa hoc, cac cc cua pin ien hoa c tch ien khac nhau va gia
chung co mot hieu ien the bang gia tr suat ien ong cua pin.
Acquy la nguon ien hoa hoc hoat ong da tren phan ng hoa hoc thuan nghch, no tch tr
nang lng luc nap ien va giai phong nang lng nay khi phat ien.
5. oi vi mot day dan co ien tr R, ta co nh luat Om : I
R
U
= , vi U la hieu ien the gia hai
au day, I la cng o dong ien chay qua day.
II. Hng dan giai bai tap:
- chu e nay, cac cau hoi va bai tap chu yeu la ve: ac iem dong ien khong oi va cong thc I =
t
q
,
nh ngha suat ien ong va cong thc
q
A
= , cau tao chung cua cac nguon ien hoa hoc.
- Can lu y nhng van e sau:
+ n v cua cac ai lng: Trong cong thc I =
t
q
n v cua I la Ampe (A) cua q la Culong (C), cua t
la giay (s) v vay neu e bai cho thi gian la phut, gi, th pha i oi ra giay.
+ Can chu y s khac biet gia lc lam di chuyen ien tch mach ngoai va mach trong (ben trong
nguon ien).
+ Ben trong cac nguon ien hoa hoc co s chuyen hoa t hoa nang thanh ien nang.
+ Dong ien khong oi co ca chieu va cng o khong thay oi theo thi gian, v vay chieu dch chuyen
co hng cua cac ien tch la khong oi va ien lng dch chuyen qua tiet dien thang cua vat dan se t le thuan
vi thi gian.
III. Bai tap:

GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 20
Dang 1: CNG O DONG IEN, SUAT IEN ONG CUA NGUON IEN.
PP chung:
Tnh cng o dong ien, so electron i qua mot oan mach.
Dung cac cong thc I =
t
q
(q la ien lng dch chuyen qua oan mach)
N =
e
q
( e = 1,6. 10
-19
C)
Tnh suat ien ong hoac ien nang tch luy cua nguon ien.
Dung cong thc
q
A
= ( la suat ien ong cua nguon ien, n v la Von (V) )

1. Cng o dong ien chay qua day toc bong en la I = 0,5 A.
a. Tnh ien lng dch chuyen qua tiet dien thang cua day toc trong 10 phut ?
b. Tnh so electron dch chuyen qua tiet dien thang cua day toc trong khoang thi gian tren ?
s: 300 C, 18,75. 10
20
hat e.
2. Suat ien ong cua mot nguon ien la 12 V. Tnh cong cua lc la khi dch chuyen mot lng ien tch
la 0,5 C ben trong nguon ien t cc am en cc dng cua no ?
s: 6 J.
3. Tnh suat ien ong cua nguon ien. Biet rang khi dch chuyen mot lng ien tch 3. 10
-3
C gia hai
cc ben trong nguon ien th lc la thc hien mot cong la 9 mJ.
s: 3 V.
4. Suat ien ong cua mot acquy la 6 V. Tnh cong cua lc la khi dch chuyen mot lng ien tch la 0,16
C ben trong acquy t cc am en cc dng cua no ?
s: 0,96 J.
5. Tnh ien lng va so electron dch chuyen qua tiet dien ngang cua mot day dan trong mot phut. Biet
dong ien co cng o la 0,2 A.
s: 12 C, 0,75. 10
20
hat e.
6. Mot bo pin cua mot thiet b ien co the cung cap mot dong ien 2 A lien tuc trong 1 gi th phai nap
lai.
a. Neu bo pin tren c s dung lien tuc trong 4 gi che o tiet kiem nang lng th phai nap
lai. Tnh cng o dong ien ma bo pin nay co the cung cap?
b. Tnh suat ien ong cua bo pin nay neu trong thi gian 1 gi no sinh ra mot cong la 72 KJ.
s: 0,5 A, 10 V.
7. Trong 5 giay lng ien tch dch chuyen qua tiet dien thang cua mot day dan la 4,5 C. Cng o dong
ien chay qua day dan la bao nhieu ?
s: 0,9 A.




Chu e 2: IEN NANG, CONG SUAT IEN.
I. Kien thc:
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 21
1. ien nang tieu thu cua mot oan mach bang tch cua hieu ien the gia hai au oan mach vi
cng o dong ien va thi gian dong ien chay qua oan mach o.
A = U.I.t
2. Cong suat ien cua mot oan mach bang tch cua hieu ien the gia hai au oan mach va
cng o dong ien chay qua oan mach o.
P = U.I =
t
A

3. Neu oan mach la vat dan co ien tr thuan R th ien nang tieu thu cua oan mach c bien
oi hoan toan thanh nhiet nang. Cong suat toa nhiet cua vat dan khi co dong ien chay qua c xac nh
bang nhiet lng toa ra vat dan o trong khoang thi gian 1 giay.
P =
2
2
R.I =
R
U

4. Cong cua nguon ien bang tch cua suat ien ong cua nguon ien vi cng o dong ien va
thi gian dong ien chay qua nguon ien. Cong cua nguon ien bang cong cua dong ien chay trong toan
mach.
A = .I.t
5. Cong suat cua nguon ien bang tch cua suat ien ong cua nguon ien vi cng o dong ien
chay qua nguon ien. Cong suat cua nguon ien bang cong suat cua dong ien chay trong toan mach.
P = .I =
t
A

6. nh luat Jun_LenX: Nhiet lng toa ra mot vat dan t le thuan vi ien tr cua vat dan, vi
bnh phng cng o dong ien va vi thi gian dong ien chay qua vat dan o.
Q= R.I
2
.t
7. Cong suat cua dung cu tieu thu ien:
+ Vi dung cu toa nhiet: P = U.I = R.I
2
=
R
U
2

+ Vi may thu ien: P = .I + r.I
2
= P

+ r.I
2

(Vi P

= .I la phan cong suat ma may thu ien chuyen hoa thanh dang nang lng co ch,
khong phai la nhiet. V du: ien nang chuyen hoa thanh c nang )
n v cua cong (ien nang) va nhiet lng la Jun (J); n v cua cong suat la oat (W)











II. Hng dan giai bai tap:
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 22
- chu e nay, cac cau hoi va bai tap chu yeu ve: Tnh ien nang tieu thu va cong suat ien cua
mot oan mach. Tnh cong suat toa nhiet va nhiet lng toa ra tren mot vat dan. Tnh cong va cong suat
cua nguon ien.
- Can lu y nhng van e sau:
+ Trong cac cong thc tnh cong, tnh nhiet lng: e co cong, nhiet lng tnh ra co n
v la Jun (J) can chu y oi n v thi gian ra giay (s).
+ Mach ien co bong en:
R

=
dm
2
P
dm U

( Coi nh ien tr khong phu thuoc vao hieu ien the at vao en, khong thay oi theo nhiet o.)
Neu en sang bnh thng th I
thc
= I
m
(Luc nay cung co U
thc
= U
m
; P
thc
= P
m
)
Neu I
thc
< I
m
th en m hn bnh thng.
Neu I
thc
> I
m
th en sang hn bnh thng.
III. Bai tap:
Dang 1: VAN DUNG NH LUAT JUN-LENX. CONG SUAT IEN.

PP chung:
Ap dung cong thc:
Cong va cong suat cua dong ien oan mach: A = U.I.t , P = U.I =
t
A

nh luat Jun-LenX: Q = R.I
2
.t hay Q= U.I.t .
2
= t
R
U

Cong suat cua dung cu tieu thu ien: P = U.I = R.I
2
=
R
U
2

R
1
R
2

1. Cho mach ien nh hnh, trong o U = 9V, R
1
= 1,5 O. Biet hieu
ien the hai au R
2
= 6v. Tnh nhiet lng toa ra tren R
2
trong 2 phut ?
s: 1440 J.
2. Co hai ien tr mac gia hai iem co hieu ien the 12 V.
Khi R
1
noi tiep R
2
th cong suat cua mach la 4 W. Khi R
1
mac song song R
2
th cong suat mach la 18 W.
Hay xac nh R
1
va R
2
?
s: R
1
= 24 O, R
2
= 12 O, hoac ngc lai.
3. Hai bong en
1
ghi 6v 3 W va
2
ghi 6V - 4,5 W c
mac vao mach ien nh hnh ve. Nguon ien co hieu ien the
U khong thay oi.
a. Biet ban au bien tr R
b
v tr sao cho 2 en sang R
b

bnh thng. Tm ien tr cua bien tr luc nay ? Tren mach
ien, au la
1
, au la
2
?
b. Gia s t v tr ban au ta di chuyen bien tr con
chay sang phai mot chut th o sang cac en thay oi the nao ?
s: R
b
= 24 O

4. Cho mach ien thap sang en nh hnh, Nguon co suat ien ong 12 V.
en loai 6 V 3 W. ieu chnh R e en sang bnh thng. Tnh cong cua
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 23
nguon ien trong khoang thi gian 1h ? Tnh hieu suat cua mach cha en
khi sang bnh thng ?
s: 21600 J, 50 %.
5. e loai bong en loai 120 V 60 W sang bnh thng mang ien co hieu en the 220V, ngi ta
mac noi tiep vi no mot ien tr phu R. Tnh R ?
s: 200 O
6. Cho mach ien nh hnh vi U = 9V, R
1
= 1,5 O, R
2
= 6 O. R
3

Biet cng o dong ien qua R
3
la 1 A. R
1

a. Tm R
3
?
b. Tnh nhiet lng toa ra tren R
2
trong 2 phut ? R
2

c. Tnh cong suat cua oan mach cha R
1
?
s: 6 O, 720 J, 6 W.
7. Mot quat ien c s dung di hieu ien the 220 Vthi2 dong ien chay qua quat co cng o la 5 A.
a. Tnh nhiet lng ma quat toa ra trong 30 phut theo n v Jun ?
b. Tnh tien ien phai tra cho viec s dung quat trong 30 ngay, moi ngay s dung 30 phut, biet gia
ien la 600 ong / Kwh. (Biet 1 wh = 3600 J, 1 Kwh = 3600 KJ).
s: 1980000 J. (hay 0,55 kw). 9900 ong.
8. Mot am ien co hai day dan R
1
va R
2
e un nc. Neu dung day R
1
th nc trong am se soi sau
khoang thi gian 40 phut. Con neu dung day R
2
th nc se soi sau 60 phut. Vay neu dung ca hai day o
mac song song th am nc se soi sau khoang thi gian la bao nhieu ? (Coi ien tr cua day thay oi
khong ang ke theo nhiet o.)
s: 24 phut.
9. Ba ien tr giong nhau c mac nh hnh, neu cong suat
tieu thu tren ien tr (1) la 3 W th cong suat toan mach la
bao nhieu ?
s: 18 W.
10. Ba ien tr co tr so R, 2 R, 3 R mac nh hnh ve. Neu
cong suat cua ien tr (1) la 8 W th cong suat cua ien tr
(3) la bao nhieu ?
s: 54 W.













Chu e NH LUT M I VI TON MCH
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 24
NH LUT M I VI ON MCH CHA NGUN IN.
I. Kien thc:
1. nh luat om oi vi toan mach: Cng o dong ien chay trong mach ien kn t le thuan vi
suat ien ong cua nguon ien va t le nghch vi ien tr toan phan cua mach o.

r R
I
N
+
=

+ - (, r)
= I.R
N
+I.r I
Vi I.R
N
= U
N
: o giam the mach ngoai.
I.r: o giam the mach trong.
U
N
= - r.I + Neu ien tr trong r = 0, hay mach h (I = 0) th U
N
= .
+ Neu R = 0 th
r
I

= , luc nay nguon goi la b oan mach.
nh luat om oi vi toan mach hoan toan phu hp vi nh luat bao toan va chuyen hoa nang
lng.
Theo nh luat bao toan va chuyen hoa nang lng ta co: Cong cua nguon ien sinh ra trong mach
kn bang tong cong cua dong ien san ra mach ngoai va mach trong.
A = I.t = (R
N
+ r).I
2
.t
Hien tng oan mach xay ra khi noi 2 cc cua mot nguon ien ch bang day dan co ien tr rat
nho. Khi oan mach, dong ien chay qua mach co cng o ln va co the gay ra nhieu tac hai.
2. nh luat om oi vi oan mach:
I=
R
U

oan mach cha nguon ien: , r
Th U
AB
= + I(R+ r)
Hay U
BA
= - - I (R +r).
oan mach cha nhieu nguon ien, nhieu ien tr:
1
, r
1

2
, r
2

Th U
AB
=
1
-
2
+ I (R
1
+ R
2
+ r
1
+r
2
).
Hay: U
BA
=
2
-
1
I (R
1
+ R
2
+ r
1
+r
2
).
3. Hieu suat cua nguon ien:

N N co
U
t I
t I U A
H = = =
. .
. .
A
nguon
ich
(%)
4. Mac nguon ien:
Mac n nguon ien noi tiep nhau.

b
=
1
+
2
+ .. +
n

r
b
= r
1
+ r
2
+ .. + r
n

Mac m nguon ien giong nhau (
0
, r
0
) song song nhau.

b
=
0
, r
b
=
m
r
0

Mac N nguon ien giong nhau (
0
, r
0
) thanh m day, moi day co n nguon ien.

b
= n.
0
, r
b
=
m
r n
0
.
.
Mac xung oi. Gia s cho
1
>
2
.
1,
r
1

2
, r
2

b
=
1 -

2
, r
b
= r
1
+ r
2
.

II. Hng dan giai bai tap:
GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 25
ch ny c th c cc dng bi tp sau y:
- Tnh cng dng in qua mt mch kn.
+ Tnh in tr mch ngoi.
+ Tnh in tr ton mch: R
tm
= R
N
+ r.
+ p dng nh lut m:
r R
I
N
+
=

.
Trong cc trng hp mch c nhiu ngun th cn xc nh xem cc ngun c mc vi nhau nh
th no: Tnh
b
, r
b
thay vo biu thc ca nh lut m ta s tm c I.

r R
I
N
+
=


Bi ton cng c th ra ngc li: Tm in tr hoc tm sut in ng ca ngun. Khi bi ton c
th cho cng , hiu in th trn mch hoc cho n sng bnh thng,
- Dng ton tnh cng sut cc i m ngun in c th cung cp cho mch ngoi.
Ta cn tm biu thc P theo R, kho st biu thc ny ta s tm c R P max va gia tr P
max
.
P =
2
2
2
2
) R (
R
r) (
R
r
R
+
=
+


Xet
R
r
+ R at gia tr cc tieu khi R = r. Khi o P
max
=
r . 4
2


- Dang toan ghep n nguon giong nhau: Tnh suat ien ong, va ien tr trong cua bo nguon.
Khao sat cc ai, cc tieu: Suat ien ong cua bo nguon cc ai neu cac nguon noi tiep nhau, ien tr
trong cua bo nguon cc tieu neu cac nguon ghep song song nhau.
- Mach cha tu ien: khong co dong ien qua cac nhanh cha tu; bo qua cac nhanh co tu, giai mach ien
e tm cng o dong ien qua cac nhanh; hieu ien the gia hai ban tu hoac hai eu bo tu chnh la hieu
ien the gia 2 iem cua mach ien noi vi hai ban tu hoac hai au bo tu.
III. Bai tap:
Dang 1: NH LUAT OM OI VI TOAN MACH.

PP chung: ,r
nh luat om oi vi toan mach:

r R +
=

I
He qua:
- Hieu ien the mach ngoai (cung la hieu ien the gia hai cc dng am cua nguon ien):U = -
I.r
- Neu ien tr trong r = 0 hay mach h (I = 0) th U = .
- Neu ien tr mach ngoai R = 0 th I =
r

, luc nay oan mach a b oan mach (Rat nguy hiem, v


khi o I tang len nhanh ot ngot va mang gia tr rat ln.)

1. Tnh hiu in th gia hai cc ca mt ngun c sut in ng l , bit in tr trong v ngoi l nh
nhau ?
s:
2


GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 26
2. Nu mc in tr 16 O vi mt b pin th cng dng in trong mch bng 1 A. Nu mc in tr 8 O
vo b pin th cng bng 1,8 A. Tnh sut in ng v in tr trong ca b pin.
s: 18 V, 2 O.
3. Mt ngun in c sut in ng l 6 V, in tr trong r = 2 O, mch ngoi c in tr R.
a. Tnh R cng sut tiu th mch ngoi l 4 W.
b. Vi gi tr no ca R cng sut mch ngoi c gi tr cc i? Tnh gi tr ?
s: 4 O (1 O); 2 O, 4,5 W.
4. Mc mt bng n nh vi b pin c sut in ng 4,5 v th vnk cho bit hiu in th gia hai u
bng n l 4 V v ampe k ch 0,25 A. Tnh in tr trong ca b pin.
s: 2 O
5. Mc mt dy c in tr 2 O vi mt pin c sut in ng 1,1 V th c dng in 0,5 A chy qua dy.
Tnh cng dng in nu on mch ?
s: 5,5 A.
6. Dng mt ngun in thp sng ln lt 2 bng n c in tr R
1
= 2 O v R
2
= 8 O, khi cng sut
tiu th ca hai bng n l nh nhau. Tm in tr trong ca ngun in ?
s: 4 O.
7*. Vn k ch 6 V khi mc vo hai cc ca mt ngun in. Mc thm vo hai cc y mt n A th vn k
ch 3 V. Hy tm s ch ca Vn k khi mc thm n B ging nh n A:
a. Ni tip vi n A.
b. Song song vi n A.
8. in tr ca bng n (1) v (2) ln lt l 3 O v 12 O. Khi ln lt mc tng ci vo ngun in th
cng sut tiu th ca chng bng nhau. Tnh:
a. in tr trong ca ngun in.
b. Hiu sut ca mi n.
s: 6 O, 33,3 %, 66,7 %.
9. Cho mch in c s nh hnh v, bit = 12 V, r = 1,1 O, R
1
= 0,1 O. + -
a. Mun cho cng sut mch ngoi ln nht, R phi c gi tr bng bao . r
nhiu ?
c. phi chn R bng bao nhiu cng sut tiu th trn R l ln nht?
tnh cng sut ln nht ?
s: 1 O; 2, 4 O

10. Cho mch in nh hnh trong
1
= 8 V, r
1
= r
2
= 2 O. n c ghi 12 V 6 W.
1
, r
1

Xc nh gi tr ca
2
bit rng n sng bnh thng.
s:
2
= 6 V.
2
, r
2


11. Cho = 12 V, r = 1 O, R l bin tr.
a. iu chnh cho R = 9 O. Tm cng ca ngun v nhit lng ta ra trn R , r
trong 5 pht ?
b. iu chnh R sao cho in nng tiu th ca on mch cha R trong 2 pht
bng 3240 J, tnh R ?
d. Vi gi tr no ca R th cng sut tiu th trn R t gi tr cc i ?
Tnh gi tr cc i ny ?

s: 4320 J, 3240 J.
3 O v
3
1
O.
36 W (R = r)


GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 27
12. Cho mach ien nh hnh ve,
1
= 10 V,
2
= 2 V, r
1
= r
2
= 1 O . R la bien tr.
1
, r
1

a. ieu chnh R = 10 O, tm hieu ien the gia hai cc cua nguon
2.
Tnh nhiet lng toa ra tren R trong 5 phut ?
b. ieu chnh R sao cho hieu ien the gia hai cc cua nguon
1
bang khong.
2,
r
2
R
Tnh R ?
c. Vi gia tr nao cua R th cong suat tieu thu tren R at gia tr cc ai?
Tnh gia tr cc ai nay?
s: 1 V, 3000 J; 4 O; 2 O, 18 W.
13. Mach ien nh hnh ve.
1
= 6 V,
2
= 3 V, r
1
= r
2
= 1 O. 1
a. Tnh cng o dong ien va hieu ien the cua moi cc cua nguon khi k m.
b.* Tnh I qua K khi K ong ?
s: 4,5 A, U
1
= 1,5 V, U
2
= -1,5 V. 2
9 A.
14. Cho mach ien nh hnh ve.R
2
= R
3
= R
4
= 30 O. R
1
= 35 O, r = 5 O.
R
v
rat ln, V ch 13,5 V.
a. Tnh suat ien ong cua nguon?
b. oi cho nguon va Von ke, tm so ch cua V ?
s: 18 V, 13,5 V.

15. Cho mach ien nh hnh trong o
2
= 6 V, r
1
= 2 O.
en ghi 12 V- 6 W. Xac nh gia tr cua
1
va r
2
biet en sang thng. 1
Hieu ien the gia hai cc cua nguon 2 la 5 V.
s: 8 V, 2 O
2
























GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 28
Dang 2: NH LUAT OM OI VI OAN MACH (THUAN R HOAC CHA NGUON).

PP chung:
nh luat om oi vi oan mach:
R
U
= I
Trng hp ngoai ien tr, trong mach con co cac dung cu o(Von ke va Ampe ke ) th
can c vao d kien cho trong e e biet o co phai la dung cu o ly tng (ngha la Von ke co R
v

= , Ampe ke co R
A
= 0) hay khong.
oan mach cha nguon: (may thu ien) r
Th U
AB
= + I(R+ r)
Hay U
BA
= - - I (R +r).
oan mach cha nguon ien (may phat) r
Th U
AB
= - + I (R + r)
Hoac U
BA
= - I (R + r)

1. Cho mach ien nh hnh ve, R
b
la mot bien tr. Hieu ien the U gia hai
au mach ien co gia tr khong oi. Biet Ampe ke co ien tr khong ang
ke, von ke co ien tr rat ln. ieu chnh bien tr sao cho:
- Khi ampe ke ch 0,4 A th von ke ch 24 V.
- Khi ampe ke ch 0,1 A th von ke ch 36 V.
Tnh hieu ien the U va ien tr R ?
s: 40 O, 40 V.
2. Cho mach ien nh hnh ve:R
1
= 3 O , R
2
= 9 O , R
3
= 6 O .
ien tr trong cua ampe ke khong ang ke. U
AB
= 18 V.
a. Cho R
4
= 7,2 O th ampe ke ch gia tr bao nhieu?
b. ieu chnh R
4
e ampe ke ch so 0. Tnh gia tr cua R
4
?
s: 0,67 A, 18 O .

3. Cho mach ien nh hnh ve:R
1
= 3 O , R
2
= 9 O , R
3
= 6 O .
ien tr trong cua ampe ke khong ang ke. U
AB
= 18 V.
a. Cho R
4
= 7,2 O th ampe ke ch gia tr bao nhieu?
b. ieu chnh R
4
e ampe ke ch so 0. Tnh gia tr cua R
4
?
s: 2 A, 180 O.

4. Cho mach ien nh hnh ve, biet U
AB
= 48 V
R
1
= 2 O , R
2
= 8 O, R
3
= 6 O , R
4
= 16 O .
a. Tnh hieu ien the gia hai iem M va N ?
b. Muon o U
MN
phai mac cc dng cua vonke vao iem nao?
s: 4V, iem N.

5. Xac nh cng o dong ien qua ampe ke theo mach nh hnh
ve.
Biet R
A
0; R
1
= R
3
= 30 O; R
2
= 5 O; R
4
= 15 O va U = 90 V.

GV: Ng Vn Minh Vat ly 11
NDF Trang 29
s: 5 A.
* CHU Y:
Trong trng hp khong biet ro chieu dong ien trong mach ien th ta t chon mot chieu dong
ien va theo dong ien nay ma phan biet nguon ien nao la may phat (dong ien i ra t cc dng va i
vao cc am), au la may thu (dong ien i vao cc dng va i ra t cc am).
Neu ta tm c I > 0: chieu dong ien ta chon chnh la chieu thc cua dong ien trong mach.
Neu ta tm c I < 0: chieu dong ien thc trong mach ngc vi chieu ta a chon ban au.

6. Cho mach ien nh hnh ve. Biet
1
=12 V, r
1
= 1 O;
1
r
1

2
r
2

2
=6 V, r
2
= 2 O;
3
= 9 V, r
3
= 3 O;
R
1
= 4 O, R
2
= 2 O, R
3
= 3 O.
Tnh hieu ien the gia hai iem A B ?
s: 13,6 V.
3
r
3



1

7. Cho mach ien nh hnh :
1
= 1,9 V;
2
= 1,7 V;
3
= 1,6 V;
r
1
= 0,3 O; r
2
= r
3
= 0,1 O. Ampe ke A ch so 0.
2

Tnh ien tr R va cng o dong ien qua cac mach nhanh.
s: R = 0,8 O, I = 2 A, I
1
= I
2
= 1 A.
3





8.Cho mach ien nh hnh: cho biet
1
=
2
; R
1
= 3 O, R
2
= 6 O; r
2
= 0,4 O.
1

2

Hieu ien the gia hai cc cua nguon
1
bang khong. Tnh r
1
?

s: 2,4 O

9. Cho mach ien nh hnh ve:
= 3v, r = 0,5 O. R
1
= 2 O, R
2
= 4 O, R
4
= 8 O, R
5
= 100 O, R
A
= 0 O.
Ban au k m va ampe ke ch I = 1,2 A.
a. Tnh U
AB
va cng o dong ien qua moi ien tr.
b. Tm R
3
, U
MN
, U
MC
.
c. Tm cng o mach chnh va moi nhanh khi K ong ?
s: 4,8 v, I
1
= I
2
= 0,4 A. I
3
= I
4
= 0,8 A.
R
3
= 4 O, U
MN
= 0 V, U
MC
= 0,8 V.
Khong thay oi.

1
r
1

10. Cho mach ien nh hnh ve:

1
= 20V,
2
= 32 V, r
1
= 1 O, r
2
= 0,5 O, R = 2 O
2
r
2

Xac nh chieu va cng o dong ien qua moi nhanh ?

s: I
1
= 4 A, I
2
= 16 A, I = 12 A.

You might also like