You are on page 1of 23

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

MC LC

A. PHN M U...............................................................................................................2
1. L do chn ti.............................................................................................................2
2. Nhim v ca ti v phm vi nghin cu...................................................................2
3. Nhng thun li v kh khn trong qu trnh thc hin.................................................2
B. NI DUNG........................................................................................................................3
1. Phng php gii bi ton mt kim loi tc dng vi dung dch cha mt mui ..........3
1.1. Phng php...........................................................................................................3
1.2. Mt s bi tp c hng dn gii v phn tch cc p n......................................3
2. Phng php gii bi ton mt kim loi tc dng vi dung dch cha hn hp mui....8
2.1. Phng php...........................................................................................................8
2.2. Mt s bi tp c hng dn gii v phn tch cc p n......................................9
3. Phng php gii bi ton hn hp kim loi tc dng vi dung dch cha mt mui. .12
3.1. Phng php.........................................................................................................12
3.2. Mt s bi tp c hng dn gii v phn tch cc p n....................................13
4. Phng php gii bi ton hn hp kim loi tc dng vi dung dch cha hh mui....16
4.1. Phng php.........................................................................................................16
4.2. Mt s bi tp c hng dn gii v phn tch cc p n....................................16
5. Bi tp tham kho v p n........................................................................................18
5.1. Bi ton mt kim loi tc dng vi dung dch cha mt mui..............................18
5.2. Bi ton mt kim loi tc dng vi dung dch cha hn hp mui.......................19
5.3. Bi ton hn hp kim loi tc dng vi dung dch cha mt mui.......................20
5.4. Bi ton hn hp kim loi tc dng vi dung dch cha hn hp mui................20
C. KT LUN V KIN NGH........................................................................................22

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 1

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

A. PHN M U:
1. L DO CHN TI
Xut pht t mc tiu ca Trng THPT V Thy l ging dy theo hng ngy
cng nng cht cho hc sinh, gip hc sinh nm tht vng kin thc c th t n tp
v lm c tht tt tt c cc dng bi tp mn Ha hc cp THPT.
Xut pht t nhu cu ca hc sinh c th t n tp v gii cc dng ton theo
hng chuyn v kp thi phc v yu cu ca hc sinh, ti bin son cc phng
php gii ton ha hc theo tng chuyn , gip cc em c th t nghin cu v nm
tht vng kin thc mnh c hc.
2. NHIM V CA TI V PHM VI NGHIN CU
Gip hc sinh h thng li c cc dng bi ton kim loi tc dng vi mui v
xy dng c phng php gii cho tng dng.
Trong ti ny ti xin chia ra bn dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch
mui nh sau:
- Mt kim loi tc dng vi dung dch cha mt mui.
- Mt kim loi tc dng vi dung dch cha nhiu mui.
- Hn hp kim loi tc dng vi dung dch cha mt mui.
- Hn hp kim loi tc dng vi dung dch cha hn hp mui.
Tng ng vi mi dng ton ti ch xin gii thiu phng php gii chung v ch
gii mt s bi tiu biu, cn li hc sinh t gii v t nghin cu. Tt c cc bi tp
tham kho u c p n.
Ngoi ra, mi bi ton trc nghim hng dn gii c trnh by thm cc
phng n xy dng p n, ch cc p n nhiu, nhng phng n nhiu khc
nhau, v t gip cho hc sinh bit cch lm tt bi ton trc nghim.
3. NHNG THUN LI V KH KHN TRONG QU TRNH THC HIN
Thun li: c trc tip ng lp ging dy nhiu nm v ging dy nhiu
nm lp 12, tham gia dy lp Luyn thi i hc nhiu nm lin, cc lp n thi tt
nghip, t bn thn rt ra c nhiu kinh nghim trong qu trnh dy v qua thc t
t nhng bi tp nh trong qu trnh cho kim tra 15 pht v 1 tit.
Kh khn: Mt bi ton c th c nhiu cch gii khc nhau, trong qu trnh tm
hiu v a ra cc phng php gii quyt bi ton c th y cha phi l phng
n hay nht, v ti ny l ti u tin ti vit v phng php gii mt dng ton
trong ha hc v c.

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 2

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

B. NI DUNG
1. PHNG PHP GII BI TON MT KIM LOI TC DNG VI DUNG DCH
CHA MT MUI
1.1- Phng php:
Dng bi tp ny thng cho di dng nhng mt l kim loi vo mt dung dch
mui,sau phn ng ly l kim loi ra khi dung dch ri cn li thy khi lng l kim loi thay
i.
Phng trnh: kim loitan + mui Mui mi + kim loi mibm.
+ Nu bi cho khi lng l kim loi tng hay gim l m th p dng nh sau:
Khi lng l kim loi tng ln so vi trc khi nhng ta c:
mkim loi bm vo - mkim loi tan ra = mtng
Khi lng l kim loi gim so vi trc khi nhng ta c:
mkim loi tan ra - mkim loi bm vo = mgim
+ Nu bi cho khi lng l kim loi tng hay gim l x% th ta p dng nh sau:
Khi lng l kim loi tng ln x% so vi trc khi nhng ta c:
m kim loi bm vo - mkim loi tan ra = mb*

x
100

Khi lng l kim loi gim xung x% so vi trc khi nhng ta c:


mkim loi tan ra - mkim loi bm vo = mb*

x
100

Vi mb l khi lng ban u ca thanh kim loi hoc s cho sn khi lng kim
loi ban u.
1.2- Mt s bi tp c hng dn gii v phn tch cc p n:

Cu 1:

Ngm mt inh st trong 200 ml dung dch CuSO4 x M. Sau khi phn ng kt
thc ly inh st ra khi dung dch ra nh, lm kh thy khi lng inh st tng thm
1,6gam. Gi tr ca x l
A. 1,000.
B. 0,001.
C. 0,040.
D. 0,200.

HNG DN GII
Gi a l s mol CuSO4 tham gia phn ng
Phng trnh ha hc:
Fe + CuSO4
FeSO4 + Cu
Mol: a <------- a--------------------------> a
Theo bi ta c:

mCu bam - mFe tan = mFe tang


64a - 56a = 1,6 Gii ra a = 0,2

Nng mol/l CuSO4: CM =

n 0, 2
=
=1M
0, 2
V

Chn A

- p n B: Hc sinh gii c s mol nhng s dng th tch l 200 ml lm.


- p n C: Hc sinh gii s mol bng 0,2 nhng s dng sai cng thc tnh CM = n.V
- p n D: Hc sinh ly s mol va gii chn lm p n.

Cu 2:

Nhng thanh kim loi M vo 100ml dung dch FeCl2 0,5M. Sau khi phn ng
hon ton khi lng thanh kim loi gim 0,45g. Kim loi M l
A. Al.
B. Mg.
C. Zn.
D. Cu.

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 3

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

HNG DN GII
Phn tch: V bi yu cu xc nh kim loi m cha cho ha tr, cc p n ch c Al
l ha tr III, do gii quyt bi ton n gin hn ta c th gi s kim loi M c ha tr II
gii, nu tm khng phi kim loi ha tr II ta chn p n Al. Cn nu bi cho cc kim
loi c ha tr bin i t I n III, khi ta gii trng hp tng qut vi n l ha tr ca kim
loi M.
Gi s kim loi c ha tr II
S mol ca FeCl2: n = CM.V = 0,5 . 0,1 = 0,05 mol
Phng trnh ha hc:
M + FeCl2
MCl2 + Fe
Mol: 0,05 <----0,05--------------------> 0,05mol
Theo bi ta c:

mM tan - mFe bam = mM giam


0,05.M - 56.0,05 = 0,45 Gii ra M = 65 (Zn)

Chn C

Cu 3:

Ngm mt l Zn trong dung dch c ha tan 4,16gam CdSO4. Phn ng xong


khi lng l Zn tng 2,35% so vi ban u. Khi lng l Zn trc khi phn ng l
(Cho : Cd=112, S=32, O=16, Zn=65)
A. 1,30gam.
B. 40,00gam.
C. 3,25gam.
D. 54,99gam.
HNG DN GII

Gi mb l khi lng l Zn ban u


S mol CdSO4

n=

m 4,16
=
= 0,02 mol
M
208

Phng trnh ha hc:


Zntan + CdSO4
ZnSO4 + Cdbm
Mol: 0,02 <------0,02-----------------------> 0,02
Theo bi ta c:

2,35

mCd bam - mZn tan = mb* 100


112.0,02 - 65.0,02 = mb*

2,35
Gii ra: mb = 40 gam Chn B
100

- p n A: Hc sinh ly s mol Zn tham gia phn ng l 0,02:


mZn = 0,02.65 = 1,3 gam
- p n C: Hc sinh s dng cng thc: 112.x 65.x = 2,35 x = 0,05
mZn = 0,05.65 = 3,25 gam
- p n D:
Hc sinh vit sai phng trnh l : 2Zntan + CdSO4
Zn2SO4 + Cdbm
Mol: 0,04 <------0,02-----------------------> 0,02
Theo bi ta c:

mZn b = (mZn tan - mCd bam ) * 65 * 2,35


(65.0,04 - 112.0,02)* 65 * 2,35 = 54,99 gam Chn D

Cu 4:

Ngm mt l Zn c khi lng 1 gam trong V (ml) dung dch Cu(NO3)2 2 M.


Phn ng xong khi lng l Zn gim xung 10% so vi ban u. Gi tr ca V l
(Cho : Cu=64, N=14, O=16, Zn=65)
A. 50,00.
B. 0,05.
C. 0,20.
D. 100,00.
HNG DN GII

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 4

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

Ta c khi lng l Zn ban u bng 1 gam


Gi x l s mol Cu(NO3)2 tham gia phn ng
Phng trnh ha hc:
Zntan + Cu(NO3)2
Zn(NO3)2 + Cubm
Mol: x <---------x--------------------> x
Theo bi ta c:

10

mZn tan - mCu bam = mb* 100 = 0,1


65.x - 64.x = 0,1 x = 0,1

0,1
VCu(NO 3 ) 2 =
= 0, 05 lt = 50 ml
2

Chn A.

- p n B: y l phng n nhiu cho hc sinh gii ra c th tch bng 0,05 lt,


nhng th tch trong cho l ml
- p n C: y l phng n nhiu cho hc sinh s dng sai cng thc tnh th tch l
V = n.CM = 0,2 lt.
- p n D: y l phng n nhiu nu hc sinh ly x = 0,1 l th tch v chuyn v ml

Cu 5:

Cho mt thanh st nng 20 gam vo 200ml dung dch CuSO 4 0,5M. Khi phn
ng xy ra xong th khi lng thanh st sau khi em ra khi dung dch v sy kh l
A. 19,2 gam.
B. 6,4 gam.
C. 5,6 gam.
D. 20,8 gam.
HNG DN GII

Ta c khi lng thanh Fe ban u bng 20 gam


S mol CuSO4 = 0,5 . 0,2 = 0,1 mol
Phng trnh ha hc:
Fetan + CuSO4
ZnSO4 + Cubm
Mol: 0,1 <-------0,1--------------------------> 0,1
Theo bi ta c:

mCu bam = 64.0,1 = 6,4 gam

mFe tan = 56.0,1 = 5,6 gam


Nh vy sau phn ng khi lng thanh Fe tng ln: 6,4 5,6 = 0,8 gam
Khi lng thanh Fe khi ly ra khi dung dch l: 20 + 0,8 = 20,8 gam Chn D.
- p n A: Nu hc sinh ly 20 0,8 = 19,2 gam
- p n B: y l phng n nhiu nu hc sinh ngh rng khi lng Cu bm l khi
lng Fe sau phn ng.
- p n C: y l phng n nhiu nu hc sinh tnh khi lng Fe tham gia phn ng.
Mt s dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui nhng khng phi sau
phn ng khi lng thanh kim loi tng ln hoc gim xung. Dng ton ny i hi
hc sinh phi bit vn dng ngha ca dy in ha xt phn ng c xy ra hay
khng v phng trnh ha hc ca phn ng c vit nh th no.
Dng ton ny thng c cho trong cc k thi Cao ng v i hc, mun gii
c hc sinh phi bit vn dng nhiu n kin thc tng hp v c nh: cn bng phn
ng oxi ha kh, xc nh chiu ca 2 cp oxi ha kh, d on c phn ng din ra
th no.

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 5

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

Cu 6: Cho 0,12 mol Fe vo dung dch cha 0,4 mol HNO3 long to V lt (ktc) kh NO,
v thu c dung dch X. C cn dung dch X thu c m gam mui khan. Gi tr ca m
l
A. 24,20.
B. 29,04.
C. 10,80 .
D. 25,32.
HNG DN GII
Phng trnh ha hc: Fe + 4HNO3 Fe(NO3)3 + NO + 2H2O
(1)
Mol:
0,1<---- 0,4 ---------> 0,1
Sau phn ng: Fed = 0,12 0,1 = 0,02 mol
Trong dung dch c cha ion Fe3+ nn tip tc xy ra phn ng
Fe + 2Fe(NO3)3 3Fe(NO3)2
(2)
Mol: 0,02----->0,04 ------------> 0,06
Dung dch X gm: Fe(NO3)2: 0,06 mol, Fe(NO3)3 cn li: 0,1 0,04 = 0,06 mol
Khi lng mui trong dung dch X: (180 + 242).0,06 = 25,32 gam Chn D
- p n A: y l phng n s c nhiu hc sinh chn nht bng cch ch tnh khi
lng mui Fe(NO3)3 = 0,1 . 242 = 24,2 gam
- p n B: Phng n nhiu ny c tnh bng cch ly s mol ca Fe l 0,12 suy
ra s mol ca mui Fe(NO3)3 v tnh khi lng = 0,12.242 = 29,04 gam
- p n C: Hc sinh lm hon thin n phng trnh (2), nhng khi tnh khi lng
ch ly s mol ca Fe(NO3)2 v tnh khi lng mui sau phn ng l 0,06.180 = 10,8 gam.
Khng cng khi lng mui Fe(NO3)3 d. Phng n ny cng s c nhiu hc sinh chn.

Cu 7:

Cho 0,01 mol Fe tc dng va vi dung dch cha 0,025 mol AgNO3, sau
phn ng thu c cht rn X v dung dch Y. C cn dung dch Y thu c m gam mui
khan. Gi tr ca m l (Cho Fe = 56, Ag=108, N=14, O=16)
A. 2,11 gam.
B. 1,80 gam.
C. 1,21 gam.
D. 2,65 gam.
HNG DN GII
Phng trnh ha hc: Fe + 2AgNO3 Fe(NO3)2 + 2Ag
(1)
Mol:
0,01---> 0,02 ---------> 0,01----->0,02
Sau phn ng: AgNO3d = 0,025 0,02 = 0,005 mol
Trong dung dch c cha ion Fe2+ li c ion Ag+ nn tip tc xy ra phn ng
Fe(NO3)2 + AgNO3 Fe(NO3)3 + Ag (2)
Mol: 0,005<------0,005 -----> 0,005
Dung dch X gm: Fe(NO3)3: 0,005 mol, Fe(NO3)2 cn li: 0,01 0,005 = 0,005 mol
Khi lng mui trong dung dch X: (180 + 242).0,005 = 2,11 gam Chn A

- p n B: y l phng n s c nhiu hc sinh chn nht, do ngh rng ch xy ra


phn ng (1) ri kt thc. Khi lng Fe(NO3)2 = 0,01.180 = 1,8 gam.
- p n C: y cng l phng n nhiu tt, hc sinh lm hon chnh n pt (2)
nhng khi tnh khi lng ch tnh ca Fe(NO3)3 = 0,005.242 = 1,21 gam
- p n D: Phng n ny c xy dng sau khi hc sinh vit c phng trnh
(1), t ng s mol v tnh khi lng mui bng:
m Fe ( NO ) + m AgNO = 0,01.180 + 0,005.170 = 2,65 gam
3 2

3d

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 6

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

Hc sinh khng vit c phng trnh (2) v s c rt nhiu em cho rng phn ng (2)
khng xy ra do cng gc mui NO3-.
Cu 8:
Cho hn hp X gm 0,1 mol Fe2O3 v 0,05 mol Cu tc dng va vi dung
dch HCl, sau phn ng thu c dung dch Y, c cn dung dch Y thu c m gam mui
khan. Gi tr ca m l
A. 19,45gam.
B. 51,95gam.
C. 35,70gam.
D. 32,50gam.
HNG DN GII
Phng trnh ha hc: Fe2O3 + 6HCl 2FeCl3 + 3H2O
(1)
Mol:
0,1------------------> 0,2
Cu khng tc dng vi dung dch HCl nhng trong dung dch to thnh c cha ion Fe3+ do
xy ra phn ng
2FeCl3 + Cu 2FeCl2 + CuCl2
(2)
Mol:
0,1<-----0,05 ----->0,1---->0,05
Dung dch Y gm: FeCl3: 0,1 mol, FeCl2: 0,1 mol, CuCl2: 0,05 mol
Khi lng mui trong dd X: (127 + 162.5).0,1+135.0,05 = 35,7gam Chn C
- p n A: Phng n ny c xy dng nu hc sinh vit c phng trnh (2) v
tnh khi lng ca 2 mui FeCl2 vi CuCl2: 0,1.127 + 0,05.135 = 19,45 gam.
- p n B: Hc sinh cng khi lng 3 mui 2 phng trnh li:
0,1.162.5 + 0,1.127 + 0,05.135 = 51,95 gam
- p n D: y s l phng n m nhiu hc sinh chn nht c tnh bng cch ly
s mol pt (1) tnh cho khi lng mui FeCl3: 0,2.162,5 = 32,5 gam. Hc sinh chn
phng n ny nhiu do cho rng ng khng phn ng vi dung dch FeCl3 nn phn
ng s dng li y. Hc sinh kh, gii hn c th thy c phng trnh (2) nhng
nu khng cn thn c th chn p n A hoc B.

Cu 9:

Cho 4,8 gam Mg vo dung dch cha 0,2 mol FeCl3, sau khi cc phn ng xy ra
hon ton thu c dung dch X, c cn dung dch X c m gam mui khan. Gi tr ca
m l
A. 34,9.
B. 25,4.
C. 31,7.
D. 44,4.
HNG DN GII

Phng trnh ha hc: Mg + 2FeCl3 2FeCl2 + MgCl2


(1)
Mol:
0,1<------ 0,2 -------> 0,2------->0,1
Sau phn ng:
Mgd = 0,2 0,1 = 0,1 mol
Trong dung dch c cha ion Fe2+ nn Mgd s tip tc kh Fe2+ thnh Fe
FeCl2 + Mgd MgCl2 + Fe
(2)
Mol: 0,1<-----------0,1 -----> 0,1
Dung dch X gm: FeCl2 cn li: 0,1 mol, MgCl2: 0,2 mol
Khi lng mui trong dung dch X: 0,1.127 + 0,2.95 = 31,7 gam Chn C
- p n A: Hc sinh vit c phng trnh (1) v tnh khi lng mui:
mmui = mFeCl 2 + mMgCl 2 = 0,2.127 + 0,1.95 = 34,9 gam, y l phng n nhiu hay nht
m nhiu hc sinh s chn.
- p n B: Hc sinh vit c phng trnh (1) v tnh khi lng mui: mFeCl 2 =
0,2.127 = 25,4 gam.

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 7

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

- p n D: Hc sinh vit c phng trnh (1) v phng trnh (2), tnh khi lng
mui: mmui = mFeCl 2 + mMgCl 2 = 0,2.127 + 0,2.95 = 44,4 gam, y l phng n nhiu
nu hc sinh khng tr s mol FeCl2 phn ng vi Mg.
Cu 10: Tin hnh hai th nghim sau:
- Th nghim 1: Cho m gam bt Fe (d) vo V1 lt dung dch Cu(NO3)2 1M;
- Th nghim 2: Cho m gam bt Fe (d) vo V2 lt dung dch AgNO3 0,1M.
Sau khi cc phn ng xy ra hon ton, khi lng cht rn thu c hai th nghim
u bng nhau. Gi tr ca V1 so vi V2 l
A. V1 = V2.
B. V1 = 10V2.
C. V1 = 5V2.
D. V1 = 2V2.
(Trch thi TSH khi B nm 2008)
HNG DN GII
Phng trnh ha hc: Fe + Cu(NO3)2 Fe(NO3)2 + Cu
Mol:
V1<-------- V1 -------------------------->V1

(1)

Khi lng cht rn sau phn ng: mCu bam - mFe tan = (64 - 56).V1
Phng trnh ha hc: Fe + 2AgNO3 Fe(NO3)2 + 2Ag
(2)
Mol: 0,05.V2<-----0,1.V2 -------------------->0,1.V2
Khi lng cht rn sau phn ng: mAg bam - mFe tan = 0,1.V2.(108 56.0,5)
Theo bi khi lng cht rn thu c l bng nhau:
Ta c: (64 - 56).V1 = 0,1.V2.(108 56.0,5)
Gii ra ta c: V1 = V2. Chn A
2. PHNG PHP GII BI TON MT KIM LOI TC DNG VI DUNG DCH
CHA HN HP MUI.
2.1- Phng php:
Cn lu n th t cc phn ng: Ion kim loi trong cc dung dch mui ln lt b
kh theo th t gim dn tnh oxi ha. Ngha l kim loi s tc dng vi ion kim loi c tnh oxi
ha mnh trc.
V d: Cho Mg (z mol) phn ng vi dung dch cha ng thi FeSO 4 a mol v CuSO4 b mol
th ion Cu2+ s b kh trc v bi ton dng ny thng gii theo 3 trng hp:
Mg + CuSO4 MgSO4 + Cu (1)
Mg + FeSO4 MgSO4 + Fe (2)
TH 1: Ch xy ra p(1). Ngha l p(1) xy ra va lc dung dch sau phn ng gm:
MgSO4, FeSO4 cha phn ng v cht rn ch c Cu.
TH 2: Xy ra c 2 p(1) v (2) va . Ngha l dung dch thu c ch c MgSO 4 v cht
rn gm Cu v Fe.
TH 3: P(1) xy ra ht v p(2) xy ra mt phn, lc ny li c 2 kh nng xy ra
- Sau phn ng (2) FeSO4 d:
S mol FeSO4 d l (a-x) mol vi x l s mol FeSO4 tham gia phn ng (2).
Lc dung dch sau phn ng gm: MgSO4, FeSO4d v cht rn gm Cu v Fe.
- Sau phn ng (2) Mg d:
S mol Mg d l z (a+b) vi (a+b) l s mol Mg phn ng vi 2 mui.
Lc dung dch sau phn ng gm: MgSO4 v cht rn gm Cu, Fe v Mg d.

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 8

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

Bi ton dng ny thng ch xy ra trng hp 3, gii c ta cn ch qui tc sp


xp ca dy in ha, cp cht no xy ra trc v ch cch t s mol vo phng trnh cho
ph hp. Phi xc nh c dung dch v cht rn sau phn ng gm nhng cht no vi s
mol bao nhiu.
2.2- Mt s bi tp c hng dn gii v phn tch cc p n:

Cu 11:

Cho 2,24 gam bt st vo 200 ml dung dch cha hn hp gm AgNO3 0,1M v


Cu(NO3)2 0,5M. Sau khi cc phn ng xy ra hon ton, thu c dung dch X v m gam
cht rn Y. Gi tr ca m l
A. 2,80.
B. 2,16.
C. 4,08.
D. 0,64.
(Trch thi TSH khi B nm 2009)

HNG DN GII
Nhn xt: Trong hn hp dung dch gm ion Ag+ v ion Cu2+, m ion Ag+ c tnh oxi
ha mnh hn nn phn ng trc, khi Ag+ ht m s mol Fe vn cn th xy ra tip phn ng
vi Cu2+.
S mol AgNO3 = nAg + = 0,02 mol; S mol Cu(NO3)2 = nCu2+ = 0,1 mol;
S mol Fe = 0,04 mol
Phng trnh: Fe + 2AgNO3 Fe(NO3)2 + 2Ag
(1)
Mol 0,01 <----0,02------------------------->0,02
Sau phn ng Fe cn 0,04 0,01 = 0,03 mol, phn ng tip vi Cu(NO3)2
Fe + Cu(NO3)2 Fe(NO3)2 + Cu
(2)
Mol 0,03----->0,03------------------------->0,03
Khi lng rn = mAg + mCu = 0,02.108 + 0,03.64 = 4,08 gam Chn C
- p n B: y l phng n nhiu m nhiu hc sinh s chn, hc sinh ch tnh khi
lng rn = mAg t phng trnh (1) 0,02.108 = 2,16 gam
- p n A: Hc sinh s tnh khi lng Fe tham gia phn ng = 0,01.56 = 0,56 gam v
khi lng rn = mFe tgp + mFe b = 0,56 + 2,24 = 2,8 gam.
- p n D: Hc sinh tnh khi lng rn = 2,8 mAg = 0,64 gam

Cu 12:

Cho m1 gam Al vo 100 ml dung dch gm Cu(NO3)2 0,3M v AgNO3 0,3M. Sau
khi cc phn ng xy ra hon ton th thu c m2 gam cht rn X. Nu cho m2 gam X
tc dng vi lng d dung dch HCl th thu c 0,336 lt kh ( ktc). Gi tr ca m1 v
m2 ln lt l
A. 8,10 v 5,43.
B. 1,08 v 5,43.
C. 0,54 v 5,16.
D. 1,08 v 5,16.
(Trch thi TSC khi B nm 2009)

HNG DN GII
Nhn xt: Trong hn hp dung dch gm ion Ag+ v ion Cu2+, m ion Ag+ c tnh oxi
ha mnh hn nn phn ng trc, khi Ag+ ht m s mol Al vn cn th xy ra tip phn ng
vi Cu2+. Khi cho m2 gam cht rn X vo dung dch HCl d to ra kh H2 nn trong X phi c Al
d.
S mol AgNO3 = nAg + = 0,03 mol; S mol Cu(NO3)2 = nCu2+ = 0,03 mol;
Phng trnh: Al + 3AgNO3 Al(NO3)3 + 3Ag
(1)
Mol 0,01 <----0,03------------------------->0,03
Sau phn ng Fe cn 0,04 0,01 = 0,03 mol, phn ng tip vi Cu(NO3)2

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 9

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

2Al + 3Cu(NO3)2 2Al(NO3)3 + 3Cu


(2)
Mol 0,02<-----0,03----------------------------->0,03
Phng trnh: 2Ald + 2HCl 2AlCl3 + 3H2
Mol
0,01<---------------------------------0,015
Gi tr m1 = mAl = (0,01+0,02+0,01 ).27 = 1,08 gam
Gi tr m2 = mAg + mCu = 0,03.108 + 0,03.64 = 5,16 gam Chn D
Khi tm c gi tr m1 = 1,08 gam ta ch cn 2 p n l B v D, hc sinh s chn p
n B nu tnh khi lng rn m2 = mAg + mCu + mAl d = 5,43 gam
- p n C: Hc sinh tnh khi lng m1 = mAl (phn ng 3) = 0,02 . 27 = 0,54 gam
- p n A: y l p nhiu cho khi lng m2.

Cu 13:

Cho 0,2 mol Fe vo dung dch hn hp cha 0,2 mol Fe(NO3)3 v 0,2 mol
AgNO3. Khi phn ng hon ton, s mol Fe(NO3)3 trong dung dch bng :
A. 0,3.
B. 0,2.
C. 0,4.
D. 0,0.

HNG DN GII
Nhn xt: do ion Ag c tnh oxi ha mnh hn ion Fe3+ nn s phn ng vi Fe trc,
nu sau phn ng ny ion Ag+ ht th Fe s tip tc phn ng vi Fe3+.
+

Phng trnh: Fe + 2AgNO3 Fe(NO3)2 + 2Ag


(1)
Mol 0,1<---------0,2----------------------->0,2
Sau phn ng Fe cn 0,2 0,1 = 0,1 mol, phn ng tip vi Fe(NO3)3
Fe + 2Fe(NO3)3 3Fe(NO3)2
(2)
Mol 0,1<--------0,2------------->0,3
Vy sau phn ng Fe(NO3)3 phn ng ht. Chn D
- p n A: Hc sinh vit phng trnh (1) Fe + 3AgNO3 Fe(NO3)3 + 3Ag , lc
s mol Fe(NO3)3 to ra l 0,1 + 0,2 (s mol Fe(NO3)3 cha phn ng) = 0,3 mol
- p n B: y l p nhiu nu hc sinh xem nh Fe(NO3)3 khng phn ng vi Fe,
do cn nguyn trong dung dch.
- p n C: Hc sinh vit phng trnh (1) Fe + 3AgNO3 Fe(NO3)3 + 3Ag , v
t s mol Fe vo tnh c Fe(NO3)3 = 0,2 mol v s mol Fe(NO3)3 cha phn ng 0,2
= 0,4 mol.

Cu 14:

Cho m (g) bt Fe vo 100 ml dung dch gm Cu(NO3)2 1M v AgNO3 4M. Sau


khi kt thc phn ng thu c dung dch 3 mui ( trong c mt mui ca Fe) v 32,4
g cht rn. Gi tr ca m l
A. 11,2.
B. 16,8.
C. 8,4.
D. 5,6.
HNG DN GII

Nhn xt: Do cha c s mol Fe, ta cn phn tch thy c khi no dung dch c 3
mui v l 3 mui no c cch gii ph hp. Bi ton xy ra cc phn ng sau:
Phng trnh: Fe + 2AgNO3 --> Fe(NO3)2 + 2Ag (1),
- Nu phn ng (1) ny va dung dch ch c 2 mui cha 2 ion l Fe2+ v Cu2+.
- Nu sau phn ng (1) Fe d + Cu2+ Fe2+ + Cu (2),
- Phn ng (2) xy ra va , dung dch ch c 1 mui ca ion Fe2+

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 10

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

- Sau phn ng (2) Fe d dung dch ch c 1 mui ca ion Fe2+


- Sau phn ng (2) Cu2+ d dung dch ch c 2 mui ca 2 ion Cu2+ v Fe2+.
Nh vy c 3 mui th cha xy ra phn ng (2), ngha l trong dung dch c
mui ca ion Cu2+, v sau phn ng (1) AgNO3 d v tip tc phn ng vi Fe(NO3)2
Phng trnh: AgNO3 + Fe(NO3)2 Fe(NO3)3 + Ag (3)
- dung dch ch c 1 mui ca Fe th sau phn ng (3) Fe(NO3)2 phi ht v AgNO3
d c dung dch c 3 mui l: Cu(NO3)2 cha phn ng, AgNO3 d, Fe(NO3)3 to ra.
S mol AgNO3 = 0,4 mol; s mol Cu(NO3)2 = 0,1 mol, gi x l s mol ca Fe
Phng trnh: Fe + 2AgNO3 --> Fe(NO3)2 + 2Ag
(1)
Mol
x------>2x------------>x--------->2x
Phng trnh: AgNO3 + Fe(NO3)2 Fe(NO3)3 + Ag
(3)
Mol
x <------------x-------------------------> x
Cht rn gm: Ag: 3x mol; 3x.108 = 32,4 x = 0,1
Khi lng Fe = 0,1 . 56 = 5,6 gam Chn D
- y l mt bi ton kh, gii c HS phi phn tch a ra c 3 mui (c 1
mui ca Fe).
- p n A: HS t s mol AgNO3 vo p/t(1) tnh khi lng Fe bng: 56.0,2 = 11,2 g.
- p n B: HS vit phng trnh (1) v phng trnh (2), xem phn ng xy ra va ,
t s mol AgNO3 v Cu(NO3)2 vo tnh khi lng Fe = (0,1+0,2).56 = 16,8 gam.
- p n C: HS ch vit phng trnh (1) dung dch 3 mui gm: Cu(NO3)2 cha phn
ng, AgNO3 d, Fe(NO3)2 to ra.
Khi lng rn: 108.2x = 32,4 x = 0,15 mFe = 8,4 gam.

Cu 15:

Cho m(gam) kim loi Fe vo 1 lt dung dch cha AgNO3 0,1M v Cu(NO3)2
0,1M. Sau phn ng ngi ta thu c 15,28g rn v dung dch X. Gi tr ca m l
A. 6,72.
B. 2,80.
C. 8,40.
D. 17,20.

HNG DN GII
Nhn xt: do ion Ag+ c tnh oxi ha mnh hn ion Cu2+ nn phn ng trc vi Fe,
nhng do cha bit s mol Fe nn bi ton c th xy ra nhng trng hp sau:
TH1: Ch xy ra phn ng : Fe + 2AgNO3 Fe(NO3)2 + 2Ag
(1)
Mol 0,05<-----0,1------------------------->0,1
Khi lng rn = mAg = 0,1 . 108 = 10,8 gam < 15,28 gam
TH2: Xy ra phn ng: Fe + 2AgNO3 Fe(NO3)2 + 2Ag
(1)
Mol 0,05<-----0,1------------------------->0,1
Fe + Cu(NO3)2 Fe(NO3)2 + Cu
(2)
Mol 0,1<-----0,1------------------------->0,1
Khi lng rn = mAg + mCu = 0,1.108 + 0,1.64 = 17,28 gam > 15,28 gam
Nh vy bi ton xy ra trng hp 3:
TH3: Sau phn ng (2) Fe ht v Cu(NO3)2 d, vi x l s mol Fe tham gia phn ng (2)
Fe + 2AgNO3 Fe(NO3)2 + 2Ag
(1)
Mol 0,05<-----0,1------------------------->0,1
Fe + Cu(NO3)2 Fe(NO3)2 + Cu
(2)
Mol x---------> x -------------------------> x
Khi lng cht rn: mAg + mCu = 0,1.108 + 64.x = 15,28 x = 0,07 mol
Kim tra li: CuSO4 d: 0,1 x = 0,1 0,07 = 0,03 mol
Khi lng Fe: mFe = (0,05 + 0,07).56 = 6,72 gam Chn A
SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 11

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

- p n B: Hc sinh ch tnh khi lng ca Fe t phng trnh (1):


mFe = 0,05.56 = 2,8 gam.
- p n C: Hc sinh tnh khi lng ca Fe t phng trnh (1) v (2):
mFe = 0,05.56 + 0,1.56 = 8,4 gam.
- p n D: Hc sinh tnh m bng cch ly khi lng Cu v khi lng Ag trng hp
(2) cng li:
Khi lng rn = mAg + mCu = 0,1.108 + 0,1.64 = 17,28 gam.
3. PHNG PHP GII BI TON HN HP KIM LOI TC DNG VI DUNG
DCH CHA MT MUI.
3.1- Phng php:
Khi cho hn hp kim loi vo dung dch cha 1 mui ta cn ch n th t ca cc
phn ng xy ra: Kim loi no c tnh kh mnh hn s phn ng vi ion kim loi trong
dung dch mui trc. Nu sau phn ng ion kim loi vn cn th phn ng tip vi kim loi
c tnh kh mnh tip theo.
i vi nhng bi ton cha cho s mol c th ta phi lp cc trng hp gii.
V d: Cho hn hp Mg (a mol) v Fe (b mol) tc dng vi dung dch cha x mol CuSO 4 th
Mg s phn ng trc, khi no Mg ht m CuSO4 vn cn th phn ng tip vi Fe. Bi ton
ny cng c 3 trng hp c th xy ra theo th t nh sau:
Mg
+ CuSO4 MgSO4+ Cu
(1)
Mol a ----------->a-------------------->a
Fe + CuSO4 FeSO4 + Cu
(2)
Mol
x <------------x-------------------->x
TH 1: Ch xy ra phn ng (1). Lc dung dch ch c MgSO4 v cht rn gm Cu, Fe cn
nguyn v c th c Mg cn d.
TH 2: Xy ra c 2 phn ng (1) v (2) va . Lc dung dch gm MgSO4 v FeSO4 v
cht rn ch c Cu.
TH 3: Phn ng (1) xy ra ht v phn ng (2) xy ra mt phn v thng c 2 kh nng
- Sau phn ng Fe cn d.
Mg
+ CuSO4 MgSO4+ Cu
(1)
Mol
a ----------->a----------->a------>a
Fe + CuSO4 FeSO4 + Cu
(2)
Mol
x <------------x-------->x-------->x
+ Dung dch sau phn ng gm: MgSO4: a mol,FeSO4: x mol
+ Cht rn sau phn ng gm: Cu (a+x)mol v Fe d: (b-x)mol
- Sau phn ng CuSO4 cn d.
Mg
+ CuSO4 MgSO4+ Cu
(1)
Mol
a ----------->a----------->a------>a
Fe + CuSO4 FeSO4 + Cu
(2)
Mol
b ----------->b------------>b----->b
+ Dung dch sau phn ng gm: MgSO4: a mol, FeSO4: x mol, CuSO4 d: [x-(a+b)] mol
+ Cht rn sau phn ng gm: Cu (a+b)mol .
- Bi ton dng ny c 3 trng hp, vi phn thi trc nghim v bi tp cho hn hp
kim loi thng ch xy ra trng hp 3, trong trng hp 3 li c 2 kh nng v thng
SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 12

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

nu cho khi lng cht rn sau phn ng ta gii trng hp kim loi d. Cn nu bi
ton cho d kin sau phn ng l dung dch ta gii trng hp dung dch mui d.
- y ch l mt trong nhng phng php gii dng bi ton ny, tuy nhin ty
thuc vo cu hi v bi m c cch lm ph hp, c bit l vi dng ton trc nghim
nn ch thm n mt s th thut v phng php gii nhanh.
3.2- Mt s bi tp c hng dn gii v phn tch cc p n:

Cu 16:

Cho 19,3 gam hn hp bt gm Zn v Cu c t l mol tng ng l 1 : 2 vo


dung dch cha 0,2 mol Fe2(SO4)3. Sau khi cc phn ng xy ra hon ton, thu c m
gam kim loi. Gi tr ca m l
A. 6,40.
B. 16,53.
C. 12,00.
D. 12,80.
(Trch- i hc khi B nm 2010)
HNG DN GII
Nhn xt: Do Zn c tnh kh mnh hn Cu nn s phn ng trc vi Fe3+, y l
bi ton bit trc s mol nn cc phn ng s din ra t t theo ng ngha ca dy
in ha: Cht oxi ha mnh s phn ng vi cht kh mnh to ra cht oxi ha yu
hn v cht kh yu hn.
Ta c: Phng trnh khi lng ca hn hp: 65.x + 64.2x = 19,3 x = 0,1 mol
Phng trnh phn ng : Zn + Fe2(SO4)3 2FeSO4 + ZnSO4
(1)
Mol 0,1-------->0,1----------------------->0,1
Sau phn ng: Fe2(SO4)3 cn 0,1 mol, tip tc tc dng vi Cu.
Phng trnh phn ng : Cu + Fe2(SO4)3 2FeSO4 + CuSO4
(2)
Mol 0,1<-------0,1----------------------->0,1
Sau phn ng Cud = 0,2 0,1 = 0,1 mol
Khi lng kim loi: mCu = 0,1 . 64 = 6,4 gam Chn A
- p n B: Hc sinh vit phng trnh 3Zn + Fe2(SO4)3 3ZnSO4 + 2Fe
Mol

0,1----------------------------------->

Khi lng kim loi = mCu + mFe = 0,1 . 64 +

0,2
3

0,2
3

.56 = 16,53 gam

- p n C:
Phng trnh phn ng : Zn + Fe2(SO4)3 Fe
+ ZnSO4
(1)
Mol 0,1-------->0,1--------->0,1
Sau phn ng: Fe2(SO4)3 cn 0,1 mol, tip tc tc dng vi Cu.
Phng trnh phn ng : Cu + Fe2(SO4)3 2FeSO4 + CuSO4
(2)
Mol 0,1<-------0,1----------------------->0,1
Khi lng kim loi = mCu + mFe = 0,1 . 64 + 0,1.56 = 12 gam
- p n D: Ch xy ra phn ng (1) do Cu ng sau Fe, v y l p n s c nhiu
HS chn nht.
Phng trnh phn ng : Zn + Fe2(SO4)3 2FeSO4 + ZnSO4
(1)
Mol 0,1-------->0,1----------------------->0,1
Khi lng kim loi = mCu cn nguyn = 0,2 . 64 = 12,8 gam

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 13

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

Cu 17:

Cho hn hp bt gm 2,7gam Al v 5,6gam Fe vo 550ml dung dch AgNO3 1M.


Sau khi cc phn ng xy ra hon ton thu c m gam cht rn. Ga tr ca m l (bit
th t trong dy th in ha Fe3+/Fe2+ ng trc Ag+/Ag)
A. 59,4.
B. 64,8.
C. 32,4.
D. 54.
(Trch- i hc khi A nm 2008)

HNG DN GII
Nhn xt: Do Al c tnh kh mnh hn Fe nn phn ng trc vi ion Ag+ trong dung
dch AgNO3. y l bi ton bit trc cc s mol nn ta ch cn nm ngha ca dy in
ha l c th lm c.
Phng trnh: Al + 3AgNO3 Al(NO3)3 + 3Ag
(1)
Mol 0,1--------->0,3----------------------->0,3
Sau phn ng AgNO3 cn 0,55 0,3 = 0,25 mol, phn ng tip vi Fe
Fe + 2AgNO3 Fe(NO3)2 + 2Ag
(2)
Mol 0,1-------->0,2-------------0,1------> 0,2
Sau phn ng AgNO3 cn 0,25 0,2 = 0,05 mol, phn ng tip vi Fe(NO3)2
Phng trnh: AgNO3 d + Fe(NO3)2 Fe(NO3)3 + Ag
(3)
Mol 0,05-------->0,05-------------0,05------> 0,05
Khi lng rn m = mAg = (0,3+0,2+0,05).108 = 59,4 gam Chn A
- p n B: T phng trnh (3). HS t s mol Fe(NO3)2 vo suy ra s mol Ag. Lc
khi lng rn c tnh bng: m = mAg = (0,3+0,2+0,1).108 = 64,8 gam
- p n C: Hc sinh tnh mrn = mAg t p (1) = 0,3.108 = 32,4 gam
- p n D: mrn = mAg p (1) + mAg p (2) = 0,3.108 + 0,2.108 = 54 gam.
Tt c cc p n cn li trong bi ton ny u hay v s c nhiu hc sinh chn
nht vo p n D do cc em cho rng gia AgNO 3 v Fe(NO3)2 khng phn ng vi
nhau. V y l vn m thy c gio chng ta cng phi quan tm ging dy v
hng dn cc em.

Cu 18:

Cho 29,8 gam hn hp bt gm Zn v Fe vo 600 ml dung dch CuSO4 0,5M.


Sau khi cc phn ng xy ra hon ton, thu c dung dch X v 30,4 gam hn hp kim
loi. Phn trm v khi lng ca Fe trong hn hp ban u l
A. 56,37%.
B. 64,42%.
C. 43,62%.
D. 37,58%.
(Trch- i hc khi A nm 2010)

HNG DN GII
Nhn xt: Do Zn c tnh kh mnh hn Fe nn s phn ng trc vi ion Cu2+ trong
dung dch CuSO4. V bi cha cho bit s mol ca Zn v Fe nn ta phi gii bi ton theo
trng hp m sau phn ng thu c hn hp kim loi.
Ta c th phn tch bi ton trn nh sau: u tin s xy ra
Phng trnh: Zn + CuSO4 ZnSO4 + Cu
(1)
V sau phn ng l hn hp kim loi nn sau phn ng (1) Zn d hoc va phn ng,
CuSO4 ht. Lc khi lng Cu thu c, mCu = 0,3.64 = 19,2 gam. Khi lng Zn tham
gia phn ng mZn = 0,3 . 65 = 19,5 gam mFe = 10,5 gam m rn = 19,2 + 10,5 = 29,7g.
Nh vy, sau phn ng (1) Zn phi ht, CuSO4 d phn ng tip vi Fe.
Phng trnh: Fe + CuSO4 FeSO4 + Cu
(2)
thu c hn hp kim loi th sau phn ng (2) Fe phi d v CuSO4 ht, v bi cho
SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 14

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

cc phn ng xy ra hon ton.


Gi a l s mol Zn, b l s mol ca Fe
Phng trnh: Zn + CuSO4 ZnSO4 + Cu
(1)
Mol:
a -------->a----------------------------->a
Phng trnh: Fe + CuSO4 FeSO4 + Cu
(2)
Mol:
(0,3-a)<--(0,3-a)--------------------->(0,3-a)
30,4 gam hn hp kim loi gm: Cu: 0,3 mol, Fe d: [b (0,3-a)] mol
Ta c h phng trnh:
65a + 56b = 29,8
(*)
64.0,3 + 56.[b (0,3-a)] = 30,4
(*)(*)
Gii (*) v (*)(*) ta c: a= 0,2, b = 0,3
%m =
Fe

0,3.56
.100 = 56,37%
29,8

- p n D: Hc sinh ly sai s mol ca Fe. %m =


Fe

Chn A
0, 2.56
.100 = 37,58%
29,8

- p n C: Hc sinh ly s mol Zn v khi lng nguyn t ca Zn.


%m =
Fe

nZn .65
0, 2.65
.100 =
.100 = 43, 62%
29,8
29,8

Cu 19:

Cho m gam hn hp bt Zn v Fe vo lng d dung dch CuSO4 Sau khi kt


thc cc phn ng lc b phn dung dch thu c m gam bt rn. Thnh phn % theo
khi lng ca Zn trong hn hp bt ban u l
A. 90,27%.
B. 85,30%.
C. 82,20%.
D. 12,67%.
(Trch i hc khi B nm 2007)
HNG DN GII

Nhn xt: V bi cho CuSO4 d nn Zn v Fe phn ng ht


Gi a l s mol Zn, b l s mol ca Fe
Phng trnh: Zn + CuSO4 ZnSO4 + Cu
(1)
Mol:
a -------->a----------------------------->a
Phng trnh: Fe + CuSO4 FeSO4 + Cu
(2)
Mol:
b -------->b----------------------------->b
Ta c: 65a + 56b = 64(a + b) a = 8b
(3)
%m =
Zn

mZn
65a
65.8b
.100 =
.100 =
.100 = 90, 27%
mhh
65a + 56b
65.8b + 56b

Chn A

- p n D: T phng trnh (3) nu HS gii ra b = 8a thay vo ta c %m = 12,67%


Zn

- p n B, C: cha kh thi.

Cu 20:

Cho hn hp rn A gm 5,6 gam Fe v 6,4 gam Cu tc dng vi 300 ml dung


dch AgNO3 2M khi phn ng hon ton khi lng cht rn thu c l
A. 21,6 gam.
B. 43,2 gam.
C. 54,0 gam.
D. 64,8 gam.

HNG DN GII
Nhn xt: Do Fe c tnh kh mnh hn Cu nn phn ng trc vi ion Ag+ trong dung
dch AgNO3. y l bi ton bit trc cc s mol nn ta ch cn nm ngha ca dy in
ha l c th lm c.

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 15

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

Phng trnh: Fe + 2AgNO3 Fe(NO3)2 + 2Ag


(1)
Mol
0,1------->0,2---------->0,1-------->0,2
Sau phn ng AgNO3 cn 0,6 0,2 = 0,4 mol, phn ng tip vi Cu
Cu + 2AgNO3 Cu(NO3)2 + 2Ag
(2)
Mol 0,1-------->0,2-------------0,1------> 0,2
Sau phn ng AgNO3 cn 0,4 0,2 = 0,2 mol, phn ng tip vi Fe(NO3)2
Phng trnh: AgNO3 d + Fe(NO3)2 Fe(NO3)3 + Ag
(3)
Mol 0,1<-----------0,1-----------------------> 0,1
Khi lng rn mAg = (0,2+0,2+0,1).108 = 54 gam Chn C
- p n D: T phng trnh (3). HS t s mol AgNO3 vo suy ra s mol Ag. Lc
khi lng rn c tnh bng: m = mAg = (0,2+0,2+0,2).108 = 64,8 gam
- p n A: Hc sinh tnh mrn = mAg t p (1) = 0,2.108 = 21,6 gam
- p n B: mrn = mAg p (1) + mAg p (2) = 0,2.108 + 0,2.108 = 43,2 gam.
4. PHNG PHP GII BI TON HN HP KIM LOI TC DNG VI DUNG
DCH CHA HN HP MUI.
4.1- Phng php:
i vi dng bi tp ny c rt nhiu trng hp c th xy ra, v do bit s mol
nn ta p dng nh lut bo ton electron gii.
V d: Cho hn hp Mg v Zn tc dng vi dung dch cha Cu(NO3)2 v AgNO3.
Nu sau phn ng thu c hn hp 3 kim loi th 3 kim loi ny ch c th l: Cu, Ag,
Zn (cn nguyn hoc d). Do Zn cn nn AgNO3 v Cu(NO3)2 u phn ng ht.
Gi a, b ln lt l s mol Mg, Zn ban u
c l s mol Zn cn d.
x, y l s mol AgNO3, Cu(NO3)2 dng
Ta c cc qu trnh cho v nhn electron nh sau
Qa trnh cho electron
Qa trnh nhn electron
Mg Mg2+ + 2e
Ag+ + 1e Ag
a---------------> 2a
x------> x
2+
Zn Zn + 2e
Cu2++ 2e Cu
(b-c)------------> 2(b-c)
y------>2y
nelectron nhn= x+2y
nelectron cho=2a+2(b-c)
p dng nh lut bo ton electron ta c: 2a +2(b-c) = x + 2y
4.2- Mt s bi tp c hng dn gii

Cu 21:

Cho hn hp gm 1,2 mol Mg v x mol Zn vo dung dch cha 2 mol Cu2+v 1


mol Ag+ n khi cc phn ng xy ra hon ton, thu c mt dung dch cha ba ion kim
loi. Trong cc gi tr sau y, gi tr no ca x tho mn trng hp trn?
A. 1,8.
B. 1,5.
C. 1,2.
D. 2,0.
(Trch- i hc khi A 2009)
HNG DN GII
Theo nh lut bo ton electron ta c

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 16

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Qa trnh cho electron


Mg Mg2+ + 2e
Mol: 1,2--------------->2,4
Zn Zn2+ + 2e
Mol: x----------------> 2x
nelectron cho=2,4+2x

Trng THPT V Thy

Qa trnh nhn electron


Ag + 1e Ag
Mol : 1------> 1
Cu2+ + 2e Cu
Mol : 2------>4
nelectron nhn= 1+4 = 5 mol
+

p dng nh lut bo ton electron ta c: 2,4 + 2x= 5 x = 1,3 mol


- Nu x = 1,3 mol th phn ng xy ra va , dung dch lc ny ch c 2 ion to ra l
2+
Mg v Zn2+. Do dung dch c 3 ion kim loi th Zn tham gia phn ng khng ht 1,3
mol, sau phn ng dung dch s c CuSO4 d (cha ion Cu2+) v 2 ion to ra l Mg2+ v Zn2+.
- Ch c p n 1,2 l tha mn trng hp trn Chn C.

Cu 22:

Dung dch X c cha AgNO3 v Cu(NO3)2 c cng nng . Thm mt


lng hn hp gm 0,03 mol Al v 0,05 mol Fe vo 100 ml dung dch X cho ti khi
phn ng kt thc thu c cht rn Y gm 3 kim loi. Cho Y vo HCl d gii phng
0,07 gam kh. Nng mol/lt ca hai mui l
A. 0,30.
B. 0,40 .
C. 0,63.
D. 0,42.
HNG DN GII
Nhn xt: v cht rn Y tc dng vi HCl d to kh H2 suy ra phi c Al hoc Fe d.
Al + 3AgNO3 Al(NO3)3 + 3Ag
(1)
Sau phn ng (1) Al d phn ng tip vi Cu(NO3)2 to ra Cu
(2)
Sau phn ng (2) nu Al d s c 4 kim loi: Ald, Fe cn nguyn, Ag to ra, Cu to ra.
Nu phn ng (2) va ch c 2 kim loi sau phn ng l Ag to ra, Cu to ra.
Nh vy c c 3 kim loi sau phn ng th thc hin xong phn ng (2) Al ht v
tip theo phn ng c th dng li Fe cn nguyn (2 kim loi to ra l Cu v Ag) hoc
Fe c th tham gia tip cc phn ng vi Ag+ v Cu2+ ri d.
Khi rn Y tc dng vi HCl ch c Fe phn ng:
Fed + 2HCl FeCl2 + H2
Mol 0,035<---------------------------0,035
Lng Fe tham gia phn ng vi mui l: 0,05 0,035 = 0,015 mol
Gi x (M) l nng mol/l ca 2 dung dch mui AgNO3 v Cu(NO3)2
Ta c 2 qu trnh cho v nhn electron nh sau:

Qa trnh cho electron


Al Al3+ + 3e
Mol: 0,03---------->0,09
Fe Fe2+ + 2e
Mol: 0,015--------> 0,03
nelectron cho= 0,09 + 0,03 = 0,12 mol

Qa trnh nhn electron


Ag+ + 1e Ag
Mol : 0,1---->0,1x
Cu2+ + 2e Cu
Mol : 0,1---->0,2x
nelectron nhn= 0,3x mol

p dng nh lut bo ton electron ta c: 0,12 = 0,3x x = 0,4 mol


SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Chn B.
Trang 17

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

Cu 23:

Hn hp gm 0,02mol Fe v 0,03 mol Al phn ng va vi dung dch cha


ng thi x mol AgNO3 v y mol Cu(NO3)2 to ra 6,44g rn. x v y ln lt c gi tr l:
A. 0,05 v 0,04.
B. 0,03 v 0,05.
C. 0,01 v 0,06.
D. 0,07 v 0,03.
HNG DN GII
Nhn xt: v bi cho phn ng l va
Ta c 2 qu trnh cho v nhn electron nh sau:

Qa trnh cho electron


Al Al3+ + 3e
Mol: 0,03---------->0,09
Fe Fe2+ + 2e
Mol: 0,02--------> 0,04
nelectron cho= 0,09 + 0,04 = 0,13 mol

Qa trnh nhn electron


Ag + 1e Ag
Mol : x------->x---->x
Cu2+ + 2e Cu
Mol : y----->2y----->y
nelectron nhn= x + 2y
+

p dng nh lut bo ton electron ta c: x + 2y = 0,13 (1)


Ngoi ra: 108.x + 64.y = 6,44 (2)
Gii (1) v (2) ta c: x = 0,03 , y = 0,05 Chn B.

Cu 24:

Ha tan mt hn hp cha 0,1 mol Mg v 0,1 mol Al vo dung dch hn hp


cha 0,1 mol Cu(NO3)2 v 0,35 mol AgNO3. Khi phn ng xy ra hon ton th khi
lng (gam) cht rn thu c l
A. 21,6.
B. 37,8.
C. 42,6.
D. 44,2.

HNG DN GII
Nhn xt: v bi khng cho phn ng va
Ta c 2 qu trnh cho v nhn electron nh sau:
Qa trnh cho electron
Qa trnh nhn electron
3+
+
Al Al + 3e
Ag + 1e Ag
Mol: 0,1------------>0,3
Mol : 0,35--->0,35
Mg Mg2+ + 2e
Cu2+ + 2e Cu
Mol: 0,1--------------> 0,2
Mol : 0,1---->0,2
nelectron nhn= 0,55 mol
nelectron cho= 0,5 mol
p dng nh lut bo ton electron ta thy:
s mol elecetron nhn ln hn s mol electron cho do ta c
Qa trnh nhn electron
Ag+ + 1e Ag
Mol : 0,35----->0,35---->0,35
Cu2+ + 2e Cu
Mol : 0,075<-----0,15--->0,075
nelectron nhn= 0,5 mol
Khi lng rn = mAg + mCu = 0,35.108 + 0,075.64 = 42,6 Chn C.

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 18

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

5. BI TP THAM KHO V P N
5.1. Mt kim loi tc dng vi dung dch cha mt mui.
Cu 25: Cho hn hp Fe, Cu phn ng vi dung dch HNO3 long. Sau khi phn ng hon
ton, thu c dung dch ch cha mt cht tan v kim loi d. Cht tan l
A. Fe(NO3)3.
B. Fe(NO3)2.
C. HNO3.
D. Cu(NO3)2.
Cu 26: Cho mt thanh Cu nng 50g vo 200ml dung dch AgNO3 . Khi phn ng kt thc
em thanh ng ra cn li thy khi lng l 51,52 g . Nng mol/lt dung dch AgNO3
ban u l
A. 0,05M.
B. 0,01M.
C. 0,20M.
D. 0,10M.
Cu 27: Cho 0,15 mol Fe vo dd cha 0,4 mol HNO3 long to V lt (ktc) kh NO, v thu
c dung dch X. C cn dung dch X thu c m gam mui khan. Gi tr ca m l
A. 24,20.
B. 21,60.
C. 10,80 .
D. 27,00.
Cu 28: Ngm mt vt bng ng c khi lng 10gam trong 250gam dung dch AgNO3 4%.
Khi ly vt ra khi dd th khi lng AgNO3 trong dung dch gim 17%. Khi lng ca
vt sau phn ng l
A. 0,76gam.
B. 10,76gam.
C. 1,08gam.
D. 17,00gam.
Cu 29: Mt thanh kim loi M ha tr II nhng vo 1 lt dd CuSO4 0,5M sau khi ly thanh M
ra khi dd thy khi lng tng 1,6g, nng CuSO4 gam cn 0,3M. Kim loi M l
A. Zn.
B. Fe.
C. Mg.
D. Ca.
Cu 30: Nhng mt l km vo dung dch CuSO4 sau mt thi gian ly l Zn ra cn thy nh
hn 0,025g so vi trc khi nhng. Khi lng Zn tan ra v lng Cu bm vo l
A. mZn=1,600g;mCu=1,625g.
B. mZn=1,500g;mCu=2,500g.
C. mZn=2,500g;mCu=1,500g.
D. mZn=1,625g;mCu=1,600g.
Cu 31: Nhng mt l st nng 8gam vo 500 ml dung dch CuSO4 2M. Sau mt thi gian ly
l st ra cn li nng 8,8gam xem th tch dung dch khng thay i th nng mol
CuSO4 trong dung dch sau phn ng l
A. 2,30M.
B. 0,27M.
C. 1,80M.
D. 1,36M.
Cu 32: Cho 7,2 gam Mg vo dung dch cha 0,2 mol FeCl3, sau khi cc phn ng xy ra
hon ton thu c dung dch X, c cn dung dch X c m gam mui khan. Gi tr ca
m l
A. 34,9.
B. 44,4.
C. 25,4.
D. 28,5.
Cu 33: Cho hn hp X gm Mg v Fe vo dung dch axit H 2SO4 c, nng n khi cc phn
ng xy ra hon ton, thu c dung dch Y v mt phn Fe khng tan. Cht tan c trong
dung dch Y l
A. MgSO4 v Fe2(SO4)3.
B. MgSO4.
C. MgSO4 v FeSO4.
D. MgSO4, Fe2(SO4)3 v FeSO4.
Cu 34: Hai l kim loi cng cht, c khi lng bng nhau, c kh nng to ra hp cht ha
tr II. Mt l ngm vo dung dch Pb(NO3)2 v mt l ngm vo dung dch Cu(NO3)2. Sau
mt thi gian ngi ta thy l kim loi ngm trong mui Pb(NO 3)2 tng 19%, khi lng l
kim loi kia gim 9,6%. Bit rng trong 2 phn ng trn lng kim loi b ha tan l bng
nhau. Tn l kim loi l
A. Zn.
B. Fe.
C. Mg.
D. Cd.
5.2. Mt kim loi tc dng vi dung dch cha hn hp mui.
Cu 35: Cho 4,8g Mg vo dung dch cha 0,02 mol Ag+, 0,15mol Cu2+. Khi lng cht rn
thu c l
A. 11,76.
B. 8,56.
C. 7,28.
D. 12,72.

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 19

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

Cu 36: Cho 2,24g Fe vo 200ml dung dch Cu(NO3)2 0,1M v AgNO3 0,1M. Khuy u cho
n phn ng hon ton. Khi lng (gam) cht rn thu c l
A. 4,080.
B. 1,232.
C. 8,040.
D. 12,320.
Cu 37: Ha tan hon ton 2,4 gam bt Mg vo dung dch hn hp cha 0,1 mol Cu(NO 3)2 v
0,1 mol AgNO3. Khi phn ng xy ra hon ton th khi lng (gam) cht rn thu c l
A. 6,4.
B. 10,8.
C. 14,0.
D. 17,2.
Cu 38: Nhng mt thanh st nng 100 gam vo 100 ml dung dch hn hp gm Cu(NO 3)2
0,2M v AgNO3 0,2M. Sau mt thi gian ly thanh kim loi ra, ra sch lm kh cn c
101,72 gam (gi thit cc kim loi to thnh u bm ht vo thanh st). Khi lng (gam)
st phn ng l
A. 1,40.
B. 2,16.
C. 0,84.
D. 1,72.
(Trch thi TSH khi B nm 2009)
Cu 39: Cho mt lng bt Zn vo dung dch X gm FeCl2 v CuCl2. Khi lng cht rn sau
khi cc phn ng xy ra hon ton nh hn khi lng bt Zn ban u l 0,5 gam. C cn
phn dung dch sau phn ng thu c 13,6 gam mui khan. Tng khi lng (gam) cc
mui trong X l
A. 13,1.
B. 17,0.
C. 19,5.
D. 14,1.
(Trch thi TSH khi B nm 2008)
5.3. Hn hp kim loi tc dng vi dung dch cha mt mui.
Cu 40: Cho hh gm Fe v Zn vo dung dch AgNO3 n khi cc phn ng xy ra hon ton,
thu c dung dch X gm hai mui v cht rn Y gm hai kim loi. Hai mui trong X l
A. Fe(NO3)3 v Zn(NO3)2.
B. Zn(NO3)2 v Fe(NO3)2.
C. AgNO3 v Zn(NO3)2.
D. Fe(NO3)2 v AgNO3.
Cu 41: Cho hh bt gm 0,48 g Mg v 1,68 g Fe vo dung dch CuCl 2, ri khuy u n
phn ng hon ton thu c 3,12 g phn khng tan X. S mol CuCl2 tham gia phn ng l
A. 0,03.
B. 0,05.
C. 0,06.
D. 0,04.
Cu 42: Cho hn hp gm 2,7 gam Al v 2,8 gam Fe vo 550 ml dung dch AgNO3 1M. Sau
khi cc phn ng xy ra hon ton thu c m gam cht rn. Gi tr ca m l
A. 43,2.
B. 48,6.
C. 32,4.
D. 54,0.
Cu 43: Cho 8 gam hn hp X gm Mg v Fe tc dng ht vi 200 ml dung dch CuSO 4 n
khi phn ng kt thc, thu c 12,4 gam cht rn Z v dung dch Y. Cho dung dch Y tc
dng vi dung dch NaOH d, lc v nung kt ta ngoi khng kh n khi lng khng
i thu c 8 gam hn hp gm 2 oxit. Khi lng (gam) Mg v Fe trong X ln lt l:
A. 4,8 v 3,2.
B. 3,6 v 4,4.
C. 2,4 v 5,6.
D. 1,2 v 6,8.
Cu 44: Cho 9,7 gam hn hp X gm Cu v Zn vo 0,5 lt dung dch FeCl 3 0,5M. Phn ng
kt thc thu c dung dch Y v 1,6 gam cht rn Z. Cho Z vo dung dch H2SO4 long
khng thy kh bay ra. Dung dch Y phn ng va vi 200 ml dung dch KMnO4 xM
trong H2SO4. Gi tr ca x l
A. 0,250.
B. 0,125.
C. 0,200.
D. 0,100.
5.4. Hn hp kim loi tc dng vi dung dch cha hn hp mui.
Cu 45: Cho m (g) hn hp Y gm 2,8g Fe v 0,81g Al vo 200ml dung dch X cha AgNO 3
v Cu(NO3)2. Khi phn ng kt thc c dung dch Z v 8,12g rn T gm 3 kim loi. Cho
rn T tc dng vi dung dch HCl d th c 0,672 lt H2(ktc). Nng mol (M)cc cht
trong dung dch X ln lt l:
A. 0,15 v 0,25.
B. 0,10 v 0,20.
C. 0,50 v 0,50.
D. 0,05 v 0,05.
Cu 46: Cho hn hp bt Al, Fe vo dung dch cha Cu(NO3)2 v AgNO3. Sau khi cc phn
ng xy ra hon ton, thu c hn hp rn gm ba kim loi l:
A. Al, Cu, Ag.
B. Al, Fe, Cu.
C. Fe, Cu, Ag.
D. Al, Fe, Ag.

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 20

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

Cu 47: Cho 2,4g Mg v 3,25g Zn tc dng vi 500ml dung dch X cha Cu(NO3)2 v AgNO3.
Sau phn ng thu c dung dch Y v 26,34g hn hp Z gm 3 kim loi. Cho Z tc dng
vi dd HCl c 0,448lt H2(ktc). Nng mol (M) cc cht trong dd X ln lt l:
A. 0,44 v 0,04.
B. 0,03 v 0,50.
C. 0,30 v 0,50.
D. 0,30 v 0,05.
Cu 48: Cho hn hp cha 0,05 mol Fe v 0,03 mol Al tc dng vi 100 ml dung dch Y gm
AgNO3 v Cu(NO3)2 c cng nng mol. Sau phn ng thu c cht rn Z gm 3 kim
loi. Cho Z tc dng vi dung dch HCl d thu c 0,035 mol kh. Nng mol (M) ca
mi mui trong Y l
A. 0,30.
B. 0,40.
C. 0,42.
D. 0,45.
Cu 49: Mt hn hp X gm Al v Fe c khi lng 8,3g. Cho X vo 1 lt dung dch A cha
AgNO3 0,1M v Cu(NO3)2 0,2M. Sau khi phn ng kt thc c rn Y v dung dch Z mt
mu hon ton. Y hon ton khng tan trong dung dch HCl. Khi lng (gam) ca Y l
A. 10,8.
B. 12,8.
C. 23,6.
D. 28,0.
Cu 50: Cho 0,03 mol Al v 0,05mol Fe tc dng vi 100ml dung dch X cha Cu(NO3)2 v
AgNO3. Sau phn ng thu c dung dch Y v 8,12 g rn Z gm 3 kim loi. Cho Z tc
dng vi dung dch HCl d c 0,672 lt H 2(ktc). Nng mol (M)cc cht trong dung
dch X ln lt l:
A. 030 v 0,50.
B. 0,30 v 0,05.
C. 0,03 v 0,05.
D. 0,30 v 0,50.
P N BI TP THAM KHO
2
5
B
3
8
A

2 27 2
6
8
D D B
3 40 4
9
1
A B D

2
9
B
4
2
B

3
0
D
4
3
C

3
1
C
4
4
A

3
2
D
4
5
A

3
3
C
4
6
C

3
4
D
4
7
A

3
5
D
4
8
B

3 37
6
D C
4 50
9
C D

Hin nay do gio vin c nhiu cng vic kim nhim v c phn cng ging
dy nhiu khi lp khc nhau nn vic kim tra nh gi cha tht s u t, c bit
l xy dng bi tp v xy dng cc phng n nhiu cho bi tp nn vic kim tra
nh gi bng hnh thc trc nghim trng ph thng cha pht huy hiu qu.
Khi cho kim tra c xy dng cc p n nhiu hc sinh s chn nhng p
n v lc sa bi gio vin nn ch cho hc sinh thy c vic kim tra trc
nghim l rt khch quan v khoa hc, trnh tnh trng nhiu hc sinh hin nay ngh rng
khi thi trc nghim c th chn i vn c im, y l tm l ca nhiu em hc sinh
nht l cc em hc sinh yu, ngay c hc sinh chun b thi tt nghip lp 12 vn c
nhiu em c suy ngh . C th l c nhiu em hc lc yu mn Anh vn nhng vn
chn Anh vn hc thi tt nghip thay v chn hc mn hc bi l mn S.
T nhng phn tch thc trng trn, qua chuyn ny ti mun nhn mnh v
ch c bit n vic xy dng cc p n cho cu hi trc nghim phi tht s khoa
hc v chnh xc. Ngoi ra qua phng php v hng dn gii gii chi tit ca 24 bi

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 21

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

Trng THPT V Thy

cng vi 26 bi tp tham kho cng ch hy vng rng s mang li nhiu kin thc b
ch cho thy c v cc em hc sinh trong qu trnh hc tp v ging dy.
C. KT LUN V KIN NGH
- Trn y ch l mt trong nhng phng php c th p dng gii bi ton dng
ny, khi thi trc nghim c th c nhiu phng php gii khc nhau v nhanh hn ta nn vn
dng lm cho kp thi gian. Tuy nhin mi mt cch gii c u v nhc im ring phn
ny xin khng phn tch.
V d: cu 39- phn bi tp tham kho (Trch- thi i hc khi B-nm 2008) ta c
th p dng nh lut bo ton khi lng, khi lng cht rn gim = khi lng mui tng.
Ta c: m(X)=13,6-0,5 = 13,1 gam.
- y l mt dng bi ton kh i hi hc sinh phi vn dng nhiu kin thc c lin
quan vi nhau, trong dng bi ton mt kim loi tc dng vi dung dch cha mt mui
thng cho trong cc k thi tt nghip, ba dng cn li cho trong k thi Cao ng v i hc.
- Qua phn tch 24 bi ta thy khi dy bi Dy in ha ca kim loi Phn V c Lp 12 phi nhn mnh phn ngha xc nh chiu ca phn ng v m rng thm cp oxi
ha kh Fe3+/Fe2+ v v tr cp oxi ha kh ny trong dy in ha.
V d: Phn ng gia 2 cp oxi ha kh :

Fe3+
Ag +

c phng trnh ion rt gn l


Fe 2+
Ag

Ag+ + Fe2+ Fe3+ + Ag


Nu chng ta khng ni cp oxi ha kh Fe3+/Fe2+ s c rt nhiu hc sinh cho rng
phn ng sau s khng xy ra.
AgNO3 + Fe(NO3)2 Fe(NO3)3 + Ag
- Qua thc t ging dy cc lp 12 ca trng v c bit l cc lp 12T1, 12T2, ti thy
vic xy dng phng php gii ton cho mi dng vi mi ch c cc em hc tp rt tt,
v t vic xy dng k cc p n nhiu t cc bi kim tra, bi thi, lm cho hc sinh rt ch
tm vo cc bi kim tra theo hnh thc trc nghim, khng cn tm l t i theo mai mn na.
- Gii bi ton theo nh lut bo ton electron, nh lut bo ton khi lng l
mt trong nhng phng php gii nhanh rt ph hp vi dng thi v kim tra trc nghim,
nu c iu kin nn gii thiu cho hc sinh bit cc phng php gii ny.
- Chuyn ch tp trung su vo phn phng php gii ton cha a ra c nhiu
cu hi l thuyt c lin quan, y l phn cn hn ch.

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 22

Gv: Thieu Quang Khai - 0917448013

DUYT

Trng THPT V Thy

V Thy, ngy 15 thng 04 nm 2011


Ngi vit ti

Thiu Quang Khi

SKKN: Phng php gii cc dng bi ton kim loi tc dng vi dung dch mui

Trang 23

You might also like