Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

S DNG HIN TNG THC TIN

TRONG DY HC HA HC NHM TNG HNG TH HC TP B MN HA HC
A. PHN M U I. L DO CHN TI nh hng chng trnh gio dc ph thng vi mc tiu l gip hc sinh: pht trin ton din v o c, tr lc, th cht, thm m v cc k nng c bn, pht trin nng lc c nhn, tnh nng ng, sng to, hnh thnh nhn cch con ngi Vit Nam X Hi Ch Ngha, xy dng t cch v trch nhim cng dn; .(Lut gio dc 2005). Quyt nh s 16/2006/Q. BGD & T ngy 5/5/2006 ca B trng b Gio dc v o to cng nu: Phi pht huy tnh tch cc, t gic, ch ng, sng to ca hc sinh; ph hp vi tng mn hc, c im i tng hc sinh, iu kin ca tng lp hc; bi dng cho hc sinh phng php t hc, kh nng hp tc; rn luyn k nng vn dng kin thc vo thc tin; tc ng n tnh cm, em li nim vui, hng th v trch nhim hc tp cho hc sinh. t cc mc tiu th khu t ph l i mi phng php gio dc t li dy hc truyn th mt chiu sang dy hc theo phng php dy hc tch cc. Lm cho hc l qu trnh kin to: tm ti, khm ph, pht hin, khai thc v x l thng tin,Hc sinh t mnh hnh thnh hiu bit, nng lc v phm cht. Dy l qu trnh t chc hot ng nhn thc cho hc sinh: cch t hc, sng to, hp tc,dy phng php v k thut lao ng khoa hc, dy cch hc. Hc p ng nhng nhu cu ca cuc sng hin ti v tng lai Gip hc sinh nhn thc c nhng iu hc cn thit, b ch cho bn thn v cho s pht trin x hi. Vi b mn ha hc, nh hng i mi phng php dy hc cng c coi trng l: quan tm v to mi iu kin hc sinh tr thnh ch th hot ng sng to trong gi hc; hc sinh t chim lnh kin thc, k nng v ha hc bng nhiu bin php nh: + Khai thc c th b mn to ra cc hnh thc hot ng a dng, phong ph. + i mi hot ng hc tp ca hc sinh v tng thi gian dnh cho hc sinh hot ng trong gi hc. + Tng mc hot ng tr lc, ch ng, tch cc, sng to ca hc sinh nh: thng xuyn s dng tng hp cc phng php dy hc phc hp.v.v.. i mi bc u em li kt qu cao v cht lng b mn. Tuy nhin vi cp THCS, kin thc b mn ha hc ch mc thp: cc khi nim, nh lut a vo rt kh cng buc hc sinh phi bit v vn dng cha i sau vo qu trnh gii thch, gii quyt cc vn nn hc sinh hay nhm chn. Nhng hc sinh c kh nng t duy khng cao th c xu hng s hc b mn ny. c bit l nhng ni cn kh khn v cc c s ng dng kin thc b mn vo thc tin. Ring n v trng ti thiu c v phng tin dy hc nh: my chiu , phng thc hnh b mn,nn khng to c mc tiu thc y thc hc tp cng nh s yu thch b mn cho hc sinh. Xut pht t nhng thc t v mt s kinh nghin trong ging dy b mn ha hc, ti thy c cht lng gio dc b mn ha hc cao, ngi gio vin ngoi pht huy tt cc phng php dy hc tch cc cn khai thc thm cc hin tng ha hc thc tin trong i sng a vo bi ging bng nhiu hnh thc khc nhau nhm pht huy tnh tch cc, sng to ca hc sinh, to nim tin, nim vui, hng th trong hc tp b mn. T nhng l do ti chn ti: S DNG HIN TNG THC TIN TRONG DY HC HA HC NHM TNG HNG TH HC TP B MN, p dng cho chng trnh ha hc lp 9 cp THCS.
Trng THCS Nguyn Quang Diu Trang:1

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

II. MC CH NGHIN CU Xy dng h thng mt s hin tng ha hc thc tin cho cc bi ging trong chng trnh ha hc lp 9. Vn dng h thng cc hin tng xy dng dy hc chng trnh ha 9 nhm gio dc thc v tng hng th hc tp b mn cho hc sinh. III. I TNG V PHM VI NGHIN CU III.1. I TNG: Qu trnh dy hc mn ha hc 9 trng THCS. Cc phng php dy hc tch cc, phng php tch hp mi trng, k nng vn dng kin thc trong hc tp v lin h thc tin ca b mn ha hc. III.2. PHM VI: Cc bi dy trong chng trnh ha hc lp 9 IV. GI THUYT KHOA HC Nu vn dng tt h thng cc hin tng ha hc thc tin vo bi ging trong chng trnh ha 9 s lm tng ngha thc tin ca mn hc, lm cho cc bi hc tr nn hp dn v li cun hc sinh hn. ng thi gp phn nng cao nng lc nhn thc, t hc, tch cc ch ng hc tp ca hc sinh. iu lm tng hng th hc tp mang li kt qu hc tp b mn cao hn. V. NHIN V NGHIN CU Nghin cu c s l lun vic i mi chng trnh gio dc mn ha, phng php i mi phng php dy hc theo hng tch cc, tch hp Nghin cu chng trnh sch gio khoa, sch gio vin ha hc 9. Mc tiu chng trnh ha 9 xy dng h thng mt s hin tng ha hc pht huy tnh tch cc, ch ng t duy cho hc sinh nhm tng hng th, say m hc tp b mn. Thc nghim dy hc b mn ha 9. VI. PHNG PHP NGHIN CU Nghin cu lut gio dc v i mi chng trnh, phng php dy hc,.. Cc ti liu v l lun dy hc, phng php dy hc tch cc b mn ha. Nghin cu thc trng dy hc ha 9 trng THCS Nguyn Quang Diu. Lit k cc hin tng ha hc thc tin p dng cho mt s bi dy c th chng trnh ha 9 VII. CU TRC CA TI: ti ny gm 03 phn chnh A. Phn m u B. Phn ni dung C. Phn kt kun chung

Trng THCS Nguyn Quang Diu

Trang:2

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

B. PHN NI DUNG CHNG I. C S L LUN CA VIC S DNG CC HIN TNG HA HC THC TIN VO BI DY HA HC TNG HNG TH, SAY M V THC HC TP B MN. I.1. C S L LUN CA VN : i vi hc sinh THCS cc em cha c nhiu nh hng ngh nghip cho tng lai nn thc hc tp cc b mn cha cao, cc em ch thch mn no mnh hc c kt qu cao hoc thch gio vin no th thch hc mn . Ngi gio vin dy ha hc phi bit nm tm l v c im la tui ca hc sinh, trong phng php dy hc bng cch khai thc cc hin tng ha hc thc tin trong t nhin v trong i sng hng ngy cc em thy mn ha hc rt gn gi vi cc em. Gio vin phi t chc c cc hot ng t lc hc tp cho hc sinh theo nhng c s l lun sau: I.1.1: T chc hot ng hng dn hc sinh hc tp theo hng tch hp: Vi s bng n ca cc thnh tu khoa hc trong cc lnh vc: Vt l, Sinh hc, Ha hcnn chng trnh o to cng c phn chia thnh cc mnh kin thc tng i tch ri, c lp vi nhng khi nim chi tit kh nh. Xu hng hin nay trong dy hc ha hc ni ring v trong cc lnh vc khoa hc ni chung, ngi ta c gng trnh by cho hc sinh thy mi quan h hu c ca cc lnh vc khng nhng ca ha hc vi nhau m cn gia cc ngnh khoa hc khc nhau nh: sinh hc, ha hc, ton hc, vt l, Khi dy kin thc ha hc bt k t lnh vc no: cu to nguyn t, phng trnh ha hc, dung dchu lin quan n kin thc vt l hay nhiu hin tng thin nhin, hoc kin thc ha hu c: gluxit, lipit, protein,u lin quan n kin thc sinh hc, nn khi s dng nhng cu hi m rng theo hng tch hp s lm cho hc sinh ch ng tm ti cu tr li, ng thi thy c s lin h gia cc mn hc vi nhau. V d: khi hc vt l ta gii thch hin tng: cng ln cao th khng kh cng long da vo lc ht ca tri t, th vi ha hc cc em s hiu r hn l do khi lng mol cc kh nng nh khc nhau nn b ht mnh yu khc nhau, kh oxi c khi lng mol nng hn so vi khi lng mol ca khng kh nn tp trung bn di, tng trn ch cn li cc kh c khi lng mol nh nh: H2, ..t kh oxi nn khng kh long. Tuy nhin dy theo cch tch hp nh trn, ngi gio vin phi bit chn nhng vn quan trng, mu cht nht ca chng trnh ging dy cn phn kin thc d hiu nn hng dn hc sinh v nh c SGK hoc cc ti liu tham kho. Ngoi ra gio vin phi chn la cc hin tng thc tin ph hp vi ni dung bi mi tng hng th, say m hc tp, tm hiu b mn. Nu ngi gio vin kt hp tt phng php dy hc tch hp s dng cc hin tng thc tin, ngoi gip hc sinh ch ng, tch cc say m hc tp cn lng ghp c cc ni dung khc nhau nh: bo v mi trng, chm sc v bo v sc khe con ngi thng qua cc kin thc thc tin . y cng l hng i m ngnh gio dc nc ta ang y mnh trong cc nm gn y. I.1.2: T chc hot ng hng dn hc sinh cch thit lp s lin h cc ni dung hc vi thc tin. Hc sinh thy hng th v d ghi nh bi hn nu trong qu trnh dy v hc gio vin lun c nh hng lin h thc t gia cc kin thc sch gio khoa vi thc tin i sng hng ngy. Rt nhiu kin thc ha hc c th lin h c vi cc hin tng t nhin xung quanh chng ta.
Trng THCS Nguyn Quang Diu Trang:3

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

V d: V sao ta mui th trong l khng c np khi s dng li d b chy nc? Gii thch: Mui n c thnh phn chnh l natri clorua ngoi ra cn c mt s mui khc nh magie clorua. Chnh MgCl2 rt a nc, n hp th nc trong khng kh v cng rt d tan trong nc. I.1.3: T chc hot ng hng dn hc sinh thng qua cc tnh hung gi nh bng cc hin tng thc tin. Trong qu trnh dy hc nu ta ch p dng mt kiu dy th hc sinh s nhm chn. Gio vin c th p dng nhiu phng php dy hc lng ghp vo nhau, trong hnh thc ging dy bng cch a ra cc tnh hung gi nh km vo cc phng php dy hc sinh tranh lun va pht huy tnh ch ng, sng to ca hc sinh va to c mi trng thoi mi cc em trao i t gip hc sinh thm yu thch mn hc hn. V d: Khi hc v axetilen, GV c th a ra tnh hung: V sao nm t n xung ao lm c cht ? HS s nhanh chng tr li l t n c thnh phn chnh l canxi cacbua CaC2, khi tc dng vi nc sinh ra kh axetilen v canxi hiroxit: CaC2 + 2H2O C2H2 + Ca(OH)2 Tuy nhin nu hi cht no lm c cht th hc sinh khng d gii thch c: Axetilen c th tc dng vi nc to ra anehit axetic, chnh cht ny lm tn thng n hot ng h hp ca c v vy c th lm c cht. Tnh hung mang tnh thch nh vy s kch thch hc sinh hc tp v thi ua nhau tm cu tr li. Cc em s nh kin thc lu hn. I. 2: MT S HNH THC P DNG CC HIN TNG THC TIN TRONG TIT DY: I.2.1: T TNH HUNG VO BI MI Tit dy c gy s ch ca hc sinh hay khng nh vo ngi hng dn (gio vin) rt nhiu. Trong phn m u c bit quan trng, nu ta bit c ra mt tnh hung thc tin hoc mt tnh hung gi nh yu cu hc sinh cng tm hiu, gii thch qua bi hc s cung ht c s ch ca hc sinh trong tit dy. I.2.2: LNG GHP TCH HP MN TRNG TRONG BI DY Vn mi trng: nc, khng kh, t,...ang c con ngi nhc n rt nhiu. Trong cuc sng hng ngy cc hin tng thng xuyn bt gp nh: nc thi ca mt ao c, chung heo, chung vt...; khi bi ca cc nh my xay la, cc l gch, cc cnh ng sau thu hoch,... c lin quan g n nhng din bin bt thng ca thi tit hin nay khng. Gio vin dy hc b mn ha c th lng ghp cc hin tng vo phn sn xut cc cht, hay ng dng ca mt s cht... Ngoi vic gy s ch ca hc sinh trong tit dy cn gio dc thc, trch nhim bo v mi trng cho tng hc sinh. Ty vo thc trng ca tng a phng m ta ly cc hin tng cho c th v gn gi vi cc em. I.2.3: LIN H THC T TRONG BI DY Khi hc xong vn g hc sinh thy c ng dng thc tin cho cuc sng th cc em s ch hn, tm ti, ch ng t duy tm hiu, nh hn. Do mi bi hc gio vin a ra c mt s ng dng thc tin s li cun c s ch ca hc sinh. Gio vin cng cn ch khi s dng cc hin tng ha hc thc tin nn kho lo trong gii thch vn , v cp b mn ha THCS cha tm hiu su qu trnh din bin ca s vic hay hin tng. Do gio vin phi bit la chn cch gii thch cho ph hp, nu hc sinh t ra tm ti hn chng ta c th khch l, m ra hng gio dc vai tr quan trng ca b mn m cc em s c tm hiu cc cp cao hn.
Trng THCS Nguyn Quang Diu Trang:4

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

Chng II: H THNG CC HIN TNG HA HC THC TIN DNG CHO CC BI GING TRONG CHNG TRNH HA HC 9 II.1: H thng cc hin tng s dng trong nhng bi ging chng I: CC HP CHT V C Cu 1: Ti sao khi cho vi sng vo nc, ta thy khi bc ln m mt, nc vi nh b si ln v nhit h vi rt cao c th gy nguy him cho tnh mng ca ngi v ng vt. Do cn trnh xa h ang ti vi hoc sau khi ti vi t nht 2 ngy ? Gii thch: Khi ti vi xy ra phn ng to thnh canxi hiroxit: CaO + H2O Ca(OH)2 Phn ng ny ta rt nhiu nhit nn lm nc si ln v bc hi em theo c nhng ht Ca(OH)2 rt nh to thnh nh khi m trng. Do nhit ta ra nhiu nn nhit ca h vi rt cao. Do ngi v ng vt cn trnh xa h vi trnh ri xung h vi ti s gy nguy him n tnh mng. p dng: Gio vin c th t cu hi trn cho phn t vn vo bi Bi 2: MT S OXIT QUAN TRNG Cu 2: Hin tng ma axit l g ? Tc hi nh th no ? Gii thch: - Kh thi cng nghip v kh thi ca cc ng c t trong ( t, xe my) c cha cc kh SO2, NO, NO2,Cc kh ny tc dng vi oxi O2 v hi nc trong khng kh nh xc tc oxit kim loi (c trong khi, bi nh my) hoc ozon to ra axit sunfuric H2SO4 v axit nitric HNO3. 2SO2 + O2 + 2H2O 2H2SO4 2NO + O2 2NO2 4NO2 + O2 + 2H2 O 4HNO3 Axit H2SO4 v HNO3 tan vo nc ma to ra ma axit. Vai tr chnh ca ma axit l H 2SO4 cn HNO3 ng vai tr th hai. - Hin nay ma axit l ngun nhim chnh mt s ni trn th gii. Ma axit lm ma mng tht thu v ph hy cc cng trnh xy dng, cc tng i lm t cm thch, vi, phin (cc loi ny thnh phn chnh l CaCO3): CaCO3 + H2SO4 CaSO4 + CO2 + H2O CaCO3 + 2HNO3 Ca(NO3)2 + CO2 + H2O p dng: Ngy nay hin tng ma axit v nhng tc hi ca n gy nn nhng hu qu nghim trng, c bit l nhng nc cng nghip pht trin. Vn nhim mi trng lun c c th gii quan tm. Vit Nam chng ta ang rt ch trng n vn ny. Do vy m gio vin phi cung cp cho hc sinh nhng hiu bit v hin tng ma axit cng nh tc hi ca n nhm nng cao thc bo v mi trng. C th gio vin c th t cu hi trn lin h tch hp mi trng trong bi 2: MT S OXIT QUAN TRNG, th 2 c th lin h khi hc bi 29: AXIT CACBON V MUI CACBONAT Cu 3: Axit clohiric c vai tr nh th no i vi c th ? Gii thch: Axit clohiric c vai tr rt quan trng trong qu trnh trao i cht ca c th. Trong dch d dy ca ngi c axit clohiric vi nng khong chng 0,0001 n 0,001 mol/l (c pH tng ng vi l 4 v 3). Ngoi vic ha tan cc mui kh tan, n cn l cht xc tc cho cc phn ng phn hy cc cht gluxit (cht ng, bt) v cht protein (m) thnh cc cht n gin hn c th c th hp th c. Lng axit trong dch d dy nh hn hay ln hn mc bnh thng u gy bnh cho ngi. Khi trong dch d dy c nng axit nh hn 0,0001 mol/l (pH>4,5) ngi ta mc bnh kh tiu, ngc li nng axit ln hn 0,001 mol/l (pH<3,5) ngi ta mc bnh
Trng THCS Nguyn Quang Diu Trang:5

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

chua. Mt s thuc cha au d dy cha mui hirocacbonat NaHCO3 (cn gi l thuc mui) c tc dng trung ha bt lng axit trong d dy. NaHCO3 + HCl NaCl + CO2 + H2O p dng: Nhu cu ngy cng cao ca con ngi ko theo nhu cu n ung ngy cng a dng, phong ph. Vn n ung nh hng d dy ngy cng tng. Gio vin c th a vn ny trong phn ng dng ca axit clohiric bi 4: MT S AXIT QUAN TRNG Cu 4: V sao khng nn nc vo axit sunfuric m c m ch c th axit sunfuric m c vo nc ? Gii thch: Trong bt k quuyn sch ha hc no cng ghi cu sau cnh bo bn c: Trong bt k tnh hung no cng khng c nc vo axit sunfuric m c, m ch c t t axit sunfuric c vo nc. V sao vy ? Khi axit sunfuric gp nc th lp tc s c phn ng ha hc xy ra, ng thi s ta ra mt nhit lng ln. Axit sunfuric c ging nh du v nng hn trong nc. Nu bn cho nc vo axit, nc s ni trn b mt axit. Khi xy ra phn ng ha hc, nc si mnh lit v bn tung te gy nguy him. Tri li khi bn cho axit sunfuric vo nc th tnh hnh s khc: axit sunfuric c nng hn nc, nu cho t t axit vo nc, n s chm xung y nc, sau phn b u trong ton b dung dch. Nh vy khi c phn ng xy ra, nhit lng sinh ra c phn b u trong dung dch, nhit s tng t t khng lm cho nc si ln mt cch qu nhanh. Mt ch thm l khi pha long axit sunfuric bn lun lun nh l phi t t axit vo nc v khng nn pha trong cc bnh thy tinh. Bi v thy tinh s d v khi tng nhit khi pha. p dng: Vn an ton khi lm th nghim c t ln hng u trong nhng tit dy c s dng ha cht. c bit khi tip xc vi axit H2SO4 c th rt nguy him. Gio vin c th t cu hi trn cho hc sinh tr li v cch pha long axit H 2SO4 khi dy phn tnh cht vt l ca axit sunfuric c trong bi 4: MT S AXIT QUAN TRNG Cu 5: V sao khi n tri cy khng nn nh rng ngay ? Gii thch: V cht chua (tc axit hu c) c trong tri cy s kt hp vi nhng thnh phn trong thuc nh rng theo bn chy s tn cng cc k rng v gy tn thng cho li. Bi vy ngi ta i n khi nc bt trung ha lng axit trong tri cy nht l to, cam, nho, chanh p dng: Gio vin c th t cu hi trn cho phn m rng tnh cht ha hc ca axit khi tc dng vi baz to phn ng trung ha bi 3: TNH CHT HA HC CA AXIT Cu 6: V sao nc rau mung ang xanh khi vt chanh vo th chuyn sang mu ? Gii thch: C mt s cht ha hc gi l cht ch th mu, chng lm cho dung dch thay i khi axit thay i. Trong rau mung (v vi loi rau khc) c chy ch th mu ny, trong chanh c 7% axit xitric. Vt chanh vo nc rau lm thay i axit, do lm thay i mu ca nc rau. Khi cha vt chanh nc rau mung mu xanh lt l cha cht kim. p dng: Gio vin c th t cu hi trn cho phn m rng tnh cht ha hc ca axit khi tc dng vi qu tm bi 3: TNH CHT HA HC CA AXIT hoc bi 7: TNH CHT HA HC CA BAZ Cu 7: V sao bi vi vo ch ong, kin t s au ? Gii thch: Do trong nc ca ong, kin, nhn (v mt s con khc) c axit hu c tn l axit fomic (HCOOH). Vi l cht baz nn trung ha axit lm ta au. p dng: Gio vin c th t cu hi trn cho phn m rng tnh cht ha hc ca baz Bi 7:TNH CHT HA HC CA BAZ
Trng THCS Nguyn Quang Diu Trang:6

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

Cu 8: Ti sao khi t vi ln tng th lt sau vi kh v cng li ? Gii thch: Vi l canxi hiroxit, l cht tan t trong nc nn khi cho nc vo to dung dch trng c, khi t ln tng th Ca(OH)2 nhanh chng kh v cng li v tc dng vi CO2 trong khng kh theo phng trnh: Ca(OH)2 + CO2 CaCO3 + H2O p dng: Gio vin c th t cu hi trn cho phn m rng tnh cht ha hc ca canxi hiroxit Bi 8:MT S BAZ QUAN TRNG Cu 9: Ti sao nhng ngi c thi quen n tru th lun c li v hm rng chc khe? Gii thch: Trong ming tru c vi Ca(OH)2 cha Ca2+ v OH- lm cho qu trnh to men rng (Ca5(PO4)3OH) xy ra thun li: 5Ca2+ + 3PO43- + OH- Ca5(PO4)3OH Chnh lp men ny chng li su rng. Cu 10: Ti sao n tru phi c cau, tru v vi, nht l khng th thiu vi ? Gii thch: Trong l tru c cha tinh du, trong ht cau c cha mt cht gi l arecolin, cht ny c tnh c. Khng c vi ming tru khng th chuyn sang mu , vi l cht kim khi tc dng vi arecolin lm cht ny chuyn thnh arecaidin khng c m c tc dng gy hng phn, m p lm cho da mt hng ho, mi thm, chng cm cm, dit khun lm sch ming, lm cht chn rng. p dng: Gio vin c th t 2 cu hi trn cho phn tch hp bo v sc khe Bi 8: MT S BAZ QUAN TRNG Cu 11: Bt n l cht g m c th lm cho bnh to ra v xp c ? Gii thch: (NH4)2CO3 c dng lm bt n v khi trn thm bt m hoc cc bt khc, lc nng bnh (NH4)2CO3 phn hy thnh cc cht kh v hi lm cho bnh xp v n. t (NH4)2CO3 NH3 + CO2 + H2O Cu 12: Ti sao khi nu nc ging mt s vng, lu ngy thy xut hin lp cn y m? Cch ty lp cn ny nh th no ? Gii thch: Trong t nhin, nc mt s vng l nc cng tm thi - l nc c cha cc mui axit nh: Ca(HCO3)2 v Mg(HCO3)2. Khi nu nc lu ngy thy xy ra phng trnh ha hc: Ca(HCO3)2 CaCO3 + CO2 + H2O Mg(HCO3)2 MgCO3 + CO2 + H2O Do CaCO3 v MgCO3 l cht kt ta nn lu ngy s ng cn. ty lp cn ny th dng gim (dung dch CH3COOH 5%) cho vo m un si ngui khong mt m ri ra sch. p dng: Gio vin c th t cu hi trn cho phn m rng tnh cht ha hc th 5: mt s mui b nhit phn hy ( bi 9: TNH CHT HA HC CA MUI). Mc ch l cung cp cho hc sinh mt s vn c trong i sng t c th gii thch c bn cht vn nhm kch thch s hng phn trong hc tp. y l hin tng m hc sinh c th quan st v thc hin c d dng. Cu 13: V sao mui th d b chy nc ? Gii thch: Mui n c thnh phn chnh l natri clorua, ngoi ra cn c t mui khc nh magie clorua , Magie clorua rt a nc, nn n hp th nc trong khng kh v rt d tan trong nc. Mui sn xut cng th s th cng d b chy nc khi ngoi khng kh. Cu 14: Mui bin c t u ? Em hy tm xem ngun gc ca mui c trong nc bin? Gii thch: Bin c l qu hng ca mui, trong NaCl chim 85%. Trong qu trnh lu di hnh thnh i dng ban u ha tan tt c cc loi mui khong. ng thi nham thch trong qu trnh phong ha (nham thch b tc ng lu ngy ca ma, nng, gi bo v
0

Trng THCS Nguyn Quang Diu

Trang:7

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

vi sinh vt) khng ngng b phn gii v sn sinh ra cc loi mui, sau theo cc dng sng ra i dng. Vy sng ngi, nham thch v cc ni la di y bin chnh l ngun gc cung cp ch yu cc loi mui cho bin c. Cu 15: Ti sao ngi ta phi b mui vo cc thng nc ng kem que hoc trong cc b nc ng c nc cc nh my sn xut nc ? Gii thch: Nhit ca nc l 00C, nu cho mui vo nhit s gim xung di 00C. Li dng tnh cht ny lm cho kem que hoc nc nhanh ng thnh cht rn. Cu 16: V sao nc mt li mn ? Gii thch: Nc mt mn v trong nc mt c ti 6 gam mui. Nc mt sinh ra t tuyn l nm pha trn mi ngoi ca nhn cu. Nc mt c tc dng bi trn nhn cu lm cho nhn cu khng b kh, b xc v v c mui nn cn c tc dng hn ch bt s pht trin ca vi khun trong mt. p dng: Gio vin c th t 4 cc cu hi trn cho phn lin h thc t trong bi 10: MT S MUI QUAN TRNG Cu 17: Ti sao phi n mui iot ? Gii thch: Trong c th con ngi c tn ti mt lng iot tp trung tuyn gip trng. ngi trng thnh lng iot ny khong 20-50mg. Hng ngy ta phi b sung lng iot cn thit cho c th bng cch n mui iot. It c trong mui n dng KI v KIO 3. Nu lng iot khng cung cp th s dn n tuyn gip trng sng to thnh bu c, nng hn l n n, v sinh v cc chng bnh khc. p dng: Gio vin c th t cu hi trn khi kt thc bi 10: MT S MUI QUAN TRNG nhm gip cho hc sinh hiu c ch li ca vic n mui iot v tuyn truyn cho cng ng. Cu 18: Ngi ta bit cht dip lc trong cy xanh c cng thc phn t C 55H70O5N4Mg. Cy xanh to cht ny nh CO2 (trong khng kh), hiro (t nc trong t) v cc cht v c l nit, magie (t t ln). Khi cy b vng l ngi ta nghi l khng cht dip lc. Vy theo em nn bn loi phn no gip cy to cht dip lc hiu qu nht ? Gii thch: Nn dng phn m nh phn magie sunfat v amoni sunfat (NH4)2SO4 v 2 loi phn ny c Mg v N cung cp cho cy. Cu 19: V sao ngi ta dng tro bp bn cho cy ? Gii thch: Trong tro bp c cha mui K2CO3 cung cp nguyn t kali cho cy. p dng: Gio vin c th t 2 cu hi trn cho phn t vn vo bi hoc lin h thc t trong bi 11: PHN BN HA HC Cu 20: Ti sao khi nng nghip pht trin th cc vi khun, nm, giun trn sng trong t, nc gim i rt nhiu nhiu ni khng cn na ? Gii thch: Mt s phn bn c th tiu dit cc loi sinh vt c hi ny. V d trc khi trng khoai ty mt tun ngi ta a vo t mt lng ur (1,5 kg/m2) th cc mm bnh b tiu dit hon ton. Hin tng d thy l khng cn a trong nc nhiu ni nh ngy trc na. p dng: Gio vin c th t cu hi trn cho phn tch hp bo v mi trng trong bi 11: PHN BN HA HC Cu 21: Ti sao khi i gn cc sng, h bn vo ngy nng nng, ngi ta ngi thy mi khai ? Gii thch: Khi nc sng, h b nhim nng bi cc cht hu c giu m nh nc tiu, phn hu c, rc thi hu c th lng ur trong cc cht hu c ny sinh ra nhiu. Di tc dng ca men ureaza ca cc vi sinh vt, ur b phn hy tip thnh CO2 v amoniac NH3 theo phn ng: (NH2)2CO + H2O CO2 + 2NH3
Trng THCS Nguyn Quang Diu Trang:8

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

NH3 sinh ra ha tan trong nc sng, h di dng mt cn bng ng. Nh vy khi tri nng (nhit cao), NH3 sinh ra do cc phn ng phn hy ur cha trong nc s khng ha tan vo nc m b tch ra bay vo khng kh lm cho khng kh xung quanh sng, h c mi khai kh chu. p dng: y l hin tng thng gp quanh h, ao, nht l vo ma kh, nng nng. Gio vin c th nu vn trong bi ging bi 11: PHN BN HA HC Cu 22: Ti sao ci to t mt s rung chua ngi ta thng bn bt vi ? Gii thch: Thnh phn ca bt vi gm CaO v Ca(OH)2 v mt s t CaCO3. rung chua c cha axit, pH < 7, nn s c phn ng gia axit vi CaO, Ca(OH)2 v mt t CaCO3 lm gim tnh axit nn rung s ht chua. p dng: Gio vin c th hng dn hc sinh vn dng kin thc cc bi hc trc tr li dn vo bi 12: MI QUAN H CC HP CHT V C II.2: H thng cc hin tng s dng trong nhng bi ging Chng II: KIM LOI Cu 1:V sao ta hay dng bc nh gi khi b bnh cm ? Gii thch: Khi b bnh cm, trong c th con ngi s tch t mt lng kh H 2S tng i cao. Chnh lng H2S s lm cho c th mt mi. Khi ta dng Ag nh gi th Ag s tc dng vi kh H2S. Do , lng H2S trong c th gim v dn s ht bnh. Ming Ag sau khi nh gi s c mu en xm: 4Ag + 2H2S + O2 2Ag2S + 2H2O (en) p dng: Hin tng nh gi c ng b ta s dng t rt xa xa cho n tn by gi cha bnh cm. Cch lm ny rt c c s khoa hc m mi ngi cn phi bit. Gio vin c th nu hin tng trn khi dy phn TNH CHT CA KIM LOI Cu 2: Ti sao dng dng bng bc ng thc n, thc n lu b i ? Gii thch: Khi bc gp nc s c mt lng rt nh i vo nc thnh ion. Ion bc c tc dng dit khun rt mnh. Ch cn 1/5 t gam bc trong mt lit nc cng dit cc vi khun nn gi cho thc n lu i thiu. Cu 3: Ti sao khng th dp tt m chy ca cc kim loi: K, Na, Mg bng kh CO2 ? Gii thch: Do cc kim loi trn c tnh kh mnh nn vn chy c trong kh CO2 t Mg + CO2 MgO + C Cu 4: S dng dng bng nhm c nh hng g khng ? Gii thch: Nhm l kim loi c hi cho c th nht l i vi ngi gi. Bnh l ln v cc bnh khc ca ngi gi, ngoi nguyn nhn do c th b lo ha cn c th do s u c v tnh ca cc nu n, dng bng nhm. T bo thn kinh trong no ngi gi mc bnh no c cha rt nhiu ion nhm Al3+, nu dng nhm trong mt thi gian di s lm tng c hi ion nhm xm nhp vo c th, lm nguy c n ton b h thng thn kinh no. S dng nhm phi bit cch bo qun, khng nn ng thc n bng nhm hoc khng nn n thc n trong nhm qua m, khng nn dng nhm ng rau trn trng g v gim p dng: Gio vin c th t 3 cu hi trn cho phn m rng v tnh cht khc ca mt s kim loi trong bi 15,16: TNH CHT CA KIM LOI Cu 5: Gii thch hin tng: Mt ni nhm mi mua v sng lp lnh bc, ch cn dng nu nc si, bn trong ni nhm, ch c nc bin thnh mu xm en ? Gii thch: Mi xem th c v l v ni nhm mi, ngoi nc ra th khng tip xc vi g khc, chng l nc li lm cho ni en ?
0

Trng THCS Nguyn Quang Diu

Trang:9

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

Bnh thng trng bn ngoi nc khng c vn g, thc t trong nc c ha tan nhiu cht, thng gp nht l cc mui canxi, magi v st. Cc ngun nc c th cha lng mui st t nhiu khc nhau, loi nc cha nhiu st l th phm lm cho ni nhm c mu en. V nhm c tnh kh mnh hn st nn nhm s y st ra khi mui ca n v thay th ion st, cn ion st b kh s bm vo b mt nhm, ni nhm s b en: hon thnh c iu trn phi c 3 iu kin: Lng mui st trong nc phi ln; Thi gian un si phi lu; Ni nhm phi l ni mi p dng: Gio vin c th nu hin tng trn dn nhp vo bi 18: NHM. Sau hc sinh da vo nhng kin thc hc gii thch hin tng ni nhm b en. Cu 6: Ti sao khi nh phn chua vo nc th nc li tr nn trong ? Gii thch: Cng thc ha hc ca phn chua l mui sunfat kp ca nhm v kali dng tinh th ngm 24 phn t nc: K2SO4.Al2(SO4)324H2O. Do khi nh phn trong nc phn tan ra to kt ta Al(OH)3, chnh kt ta keo ny dnh kt cc ht t nh l lng trong nc c thnh cc ht t to hn, nng v chm xung lm nc trong. Nn trong dn gian c cu: Anh ng bc bc lm cao Phn chua em nh nc no cng trong Phn chua rt c ch cho vic x l nc c cc vng l c nc trong dng cho tm, gic. V cc phn chua trong v sng cho nn ng y cn gi l minh phn ( minh l trongtrng, phn l phn). p dng: Gio vin c th t cu hi trn cho phn lin h thc t trong bi 18: NHM Cu 7: Ti sao nhng dng bng st thng b g to thnh g st v dn dn vt khng dng c ? Gii thch: Trong khng kh c oxi, hi nc v cc cht khc. Do tc dng nhit cao ca nh nng mt tri, hi nc, oxi v nc ma (thng ha tan kh CO2 to mi trng axit yu) c phn ng vi st to thnh mt s hp cht ca st (Fe2O3) gi l g st. G st khng cn tnh cng, nh kim, do ca st m xp, gin nn lm vt b hng. Do bo v dng bng st, ngi ta thng ph ln vt bng st mt lp sn, kim loi khc ngn khng cho st tip xc vi nc, oxi khng kh v mt s cht khc trong mi trng. p dng: Gio vin c th t cu hi trn cho phn lin h thc t trong bi 19: ST hoc dng t vn vo bi 21: S N MN KIM LOI V BO V KIM LOI KHNG B N MN. Cu 8: Cho, mi, dao u c lm t st. V sao cho li gin ? mi li do ? cn dao li sc ? Gii thch: Cho xo rau, mi v dao u lm t st. Th nhng loi st ch to chng li khng ging nhau. St dng lm cho l gang. Gang c tnh cht l rt gin. Trong cng nghip, ngi ta nu chy lng gang vo khun, gi l c gang. Mi mc canh c ch to bng thp non. Thp non khng gin nh gang. Ngi ta thng dng ba rn, bin thp thnh cc vt c hnh dng khc nhau. Dao thi rau khng ch to t thp non m bng thp. Thp va do va dt mng c, c th rn, ct gt nn rt sc. p dng: Vn t st c th iu ch nhng vt dng c chc nng khc nhau c s dng rt rng ri trong cuc sng. Gii thch c iu ny i hi hc sinh phi bit c tnh cht ca st cng nh hp kim ca n. Gio vin c th t cu hi ny vo bi bi bi 20: HP KIM ST: GANG, THP.
Trng THCS Nguyn Quang Diu Trang:10

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

Cu 9: Xung quanh cc nh my sn xut gang, thp, phn ln, gch ngi,cy ci thng t xanh ti, ngun nc b nhim. iu gii thch nh th no ? Gii thch: Vic gy nhim mi trng t, nc, khng kh l do ngun cht thi di dng kh thi, nc thi, cht rn thi - Nhng cht thi ny c th di dng kh c nh: SO2, H2S, CO2, CO, HCl, Cl2c th tc dng trc tip hoc l nguyn nhn gy ma axit lm hi cho cy. - Ngun nc thi c cha kim loi nng, cc gc nitrat, clorua, sunfats c hi i vi sinh vt sng trong nc v thc vt. - Nhng cht thi rn nh x than v mt s cht ha hc s lm cho t b nhim, khng thun li cho s pht trin ca cy. Do bo v mi trng cc nh my cn c xy dng theo chu trnh khp kn, m bo kh c phn ln cht c hi trc khi thi ra mi trng. p dng: gio vin c th t cu hi ny khi dy xong phn sn xut gang, thp tch hp bo v mi trng, gip hc sinh thc c vic bo v mi trng bi 20: HP KIM ST: GANG, THP. Cu 10: Hiu ng nh knh l g? Gii thch: Kh cacbonic CO2 trong kh quyn ch hp th mt phn nhng tia hng ngoi (tc l nhng bc x nhit) ca Mt Tri v cho nhng tia c bc sng t 50000 n 100000 i qua d dng n mt t. Nhng nhng bc x nhit pht ra ngc li t mt t c bc sng trn 140000 b kh CO2 hp th mnh v pht tr li Tri t lm cho Tri t m ln. Theo tnh ton ca cc nh khoa hc th nu hm lng CO2 trong kh quyn tng ln gp i so vi hin ti th nhit mt t tng ln 4oC. V mt hp th bc x, lp CO2 trong kh quyn tng ng vi lp thy tinh ca cc nh knh dng trng cy, trng hoa x lnh. Do hin tng lm cho Tri t m ln bi kh CO2 c gi l hiu ng nh knh. p dng: Ngy nay hin tng Hiu ng nh knh tr thnh mt vn c nh hng mang tnh ton cu. Mc ch vn gip hc sinh bit c nguyn nhn v tc hi ca hiu ng nh knh nhm nng cao thc bo v mi trng. Gio vin c th t vn ny khi dy tch hp mi trng bi 20: HP KIM ST: GANG, THP hoc bi 28: OXIT CA CACBON Cu 11: V sao cc c s ng tu thng gn mt ming kim loi Km Zn pha sau ui tu ? Gii thch: Thn tu bin c ch to bng gang thp. Gang thp l hp kim ca st, cacbon v mt s nguyn t khc. i li trn bin, thn tu tip xc thng xuyn vi nc bin l dung dch cht in li nn st b n mn, gy h hng. bo v thn tu thng p dng bin php sn nhm khng cho gang thp ca thn tu tip xc trc tip vi nc bin. Nhng pha ui tu, do tc ng ca chn vt, nc b khuy ng mnh lit nn bin php sn l cha . Do m phi gn tm km vo ui tu. Khi s xy ra qu trnh n mn in ha. Km l kim loi hot ng hn st nn b n mn, cn st th khng b mt mt g. Sau mt thi gian ming km b n mn th s c thay th theo nh k. Vic ny va tn km hn nhiu so vi sa cha thn tu. p dng: S n mn kim loi c bit l n mn in ha hng nm gy tn tht tht nghim trng cho nn kinh t quc dn. Con ngi lun c gng tm ra nhng phng php chng n mn kim loi. Phng php in ha ( dng Zn) bo v v tu bin nh trn rt hiu qu v c ng dng rt rng ri. Gio vin c th nu vn sau khi dy xong bi 21: N
Trng THCS Nguyn Quang Diu Trang:11

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

MN KIM LOI... cho hc sinh gii thch nhm gip cho hc sinh bit cch vn dng kin thc gii thch hin tng trong cuc sng. II.3: H thng cc hin tng s dng trong nhng bi ging Chng III: PHI KIM Cu 1: Ma tri l g ? Ma tri thng xut hin u ? Gii thch: Trong xng ca ng vt lun c cha mt hm lng photpho. Khi c th ng vt cht i, n s phn hy mt phn thnh photphin PH 3 v ln mt t iphotphin P2H4. Photphin khng t bc chy nhit thng. Khi un nng n 150oC th n mi chy c. Cn iphotphin P2H4 th t bc chy trong khng kh v ta nhit. Chnh lng nhit ta ra trong qu trnh ny lm cho photphin bc chy: 2PH3 + 4O2 P2O5 + 3H2O Qu trnh trn xy ra c ngy ln m nhng do ban ngy c cc tia sng ca mt tri nn ta khng quan st r nh vo ban m. Hin tng ma tri ch l mt qu trnh ha hc xy ra trong t nhin. Thng gp ma tri cc ngha a vo ban m. p dng: y l mt hin tng t nhin ch khng phi l mt hin tng thn b no , trnh tnh trng m tn d oan, lm cho cuc sng thm lnh mnh. Vn ny c th c cp trong bi 25: TNH CHT CA PHI KIM Cu 2: Ti sao nc my thng dng cc thnh ph li c mi kh clo ? Gii thch: Trong h thng nc my thnh ph, ngi ta cho vo mt lng nh kh clo vo c tc dng dit khun. Mt phn kh clo gy mi v mt phn tc dng vi nc: Cl2 + H2O HCl + HClO Axit hipoclor HClO sinh ra c tnh oxi ha rt mnh nn c tc dng kh trng, st khun nc. Phn ng thun nghch nn clo rt d sinh ra do khi ta s dng nc ngi c mi clo. p dng: Vn ny ang c s dng lm sch nc hin nay cc nh my nc cung cp nc cho cc thnh ph, th x, th trn. Gii thch c hin tng ny gip hc sinh hiu c vai tr v ng dng ca clo trong cuc sng m hc sinh c th kim nghim tht d dng. Gio vin c th t cu hi cho hc sinh suy ngh tr li trong phn ng dng ca clo trong bi 26: Clo Cu 3:V sao trc khi luc rau mung cn cho thm mt t mui n NaCl ? Gii thch: Di p sut kh quyn 1atm th nc si 100oC. Nu cho thm mt t mui n vo nc th nhit si cao hn 100oC. Khi luc rau s mau mm, xanh v chn nhanh hn l luc bng nc khng. Thi gian rau chn nhanh nn t b mt vitamin. p dng: y l mt vn rt quen thuc m nu khng ch th hc sinh s khng bit. Hc sinh d dng lm th nghim ngay khi nu n. T gp phn to nn kinh nghim nu n cho hc sinh, rt thit thc trong cuc sng. Gio vin c th nu vn trn sau khi kt thc bi 26: Clo Cu 4: V sao than cht thnh ng ln c th t bc chy ? Gii thch: Do than tc dng vi O2 trong khng kh to CO2, phn ng ny ta nhit. Nu than cht thnh ng ln phn ng ny din ra nhiu nhit ta ra c tch gp dn khi t ti nhit chy ca than th than s t bc chy. Cu 5: Ti sao khi cm b kh, ng b ta thng cho vo ni cm mt mu than ci ? Gii thch: Do than ci xp, c tnh hp ph nn hp ph hi kht ca cm lm cho cm mi kh. p dng: Gio vin c th t 2 cu hi trn cho phn lin h thc t trong bi 27: CACBON
Trng THCS Nguyn Quang Diu Trang:12

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

Cu 6: Nc kh c lm t cacbon ioxit ha rn. Ti sao n c th to hi lnh c nh nc ? Gii thch: V cacbon ioxit dng rn khi bay hi thu nhit rt ln, lm h nhit ca mi trng xung quanh nn to hi lnh. c bit l nc kh (khng c hi), c ng dng thch hp bo qun nhng sn phm k m v dng lm lnh ng thc phm. Dng kh lm lnh v bo qun gin tip cc sn phm c bao gi nhng c th dng lm lnh v bo qun trc tip. Chnh cht tc nhn lm lnh ny (CO2) lm c ch s sng ca vi sinh vt, gi c v ngt - mu sc hoa qu. ng thi hn ch c tn hao khi lng t nhin ca sn phm do s bay hi t b mt sn phm v cc qu trnh ln men, phn hy. p dng: Bo qun thc phm bng cn kh l cch rt tt hin nay. Gio vin c th hi hc sinh v ng dng ca CO2 khi dy phn tnh cht vt l ca CO2 bi 28: OXIT CA CACBON Cu 7: V sao khi m bnh nc ngt c ga li c nhiu bt kh thot ra ? Gii thch: Nc ngt khng khc nc ng my ch c khc l c thm kh cacbonic CO2. cc nh my sn xut nc ngt, ngi ta dng p lc ln p CO2 ha tan vo nc. Sau np vo bnh v ng kn li th thu c nc ngt. Khi bn m np bnh, p sut bn ngoi thp nn CO2 lp tc bay vo khng kh. V vy cc bt kh thot ra ging nh lc ta un nc si. V ma h ngi ta thng thch ung nc ngt p lnh. Khi ta ung nc ngt vo d dy, d dy v rut khng h hp th kh CO2. trong d dy nhit cao nn CO2 nhanh chng theo ng ming thot ra ngoi, nh vy n mang i bt mt nhit lng trong c th lm cho ngi ta c cm gic mt m, d chu. Ngoi ra CO2 c tc dng kch thch nh thnh d dy, tng cng vic tit dch v, gip nhiu cho tiu ha. p dng: Hin tng c nhiu bt kh thot ra t bnh nc ngt c ga hay chai bia th chc hn hc sinh no cng bit. Nhng khi gii thch kh l kh g v c cng dng ra sao ,ti sao ngi ta a kh vo bnh c ? th hc sinh khng bit c. Gio vin c th nu cu hi trn khi dy bi 28: OXIT CA CACBON Cu 8: Lm th no bit di ging c kh c CO hoc kh thin nhin CH4 khng c oxi trnh khi xung ging b cht ngt ? Gii thch: Trong cc ging su mt s vng ng bng thng c nhiu kh c CO v CH4 v thiu oxi. V mt l do no m ta xung ging th rt nguy him. c rt nhiu trng hp t vong do tro xung ging gp nhiu kh c v cht ngt do thiu oxi. iu tt nht l trnh phi xung ging, nu c xung th nn mang theo bnh th oxi. Trc khi xung ging cn th xem trong ging c nhiu kh c hay khng bng cch ct mt con vt nh g, vt ri th xung ging. Nu g, vt cht th chng t di ging c nhiu kh c. p dng: y l hin tng hay xy ra vo ma kh. Mi ngi khng h bit c s nguy him khi xung ging su. Thc t l c nhiu ci cht thng tm xy ra m bo i nu trong thi gian qua. Gio vin cn a vo bi ging nhc nh hc sinh v mi ngi. Vn ny c th xen vo bi 28: OXIT CA CACBON Cu 9: Hin tng to hang ng v thch nh vn quc gia Phong Nha - K Bng vi nhng hnh dng phong ph a dng c hnh thnh nh th no ? Gii thch: cc vng ni vi, thnh phn ch yu l CaCO3. Khi tri ma trong khng kh c CO2 to thnh mi trng axit nn lm tan c vi. Nhng git ma ri xung s bo mn thnh nhng hnh dng a dng: CaCO3 + CO2 + H2O Ca(HCO3)2
Trng THCS Nguyn Quang Diu Trang:13

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

Theo thi gian to thnh cc hang ng. Khi nc c cha Ca(HCO3)2 thay i v nhit v p sut nn khi git nc nh t t c cn bng: Ca(HCO3)2 CaCO3 + CO2 + H2O Nh vy lp CaCO3 dn dn lu li ngy cng nhiu, dy to thnh nhng hnh th a dng. p dng: y l mt hin tng thng gp trong cc hang ng ni , c th l Phong Nha K Bng (Qung Bnh). Hc sinh s bit c qu trnh hnh thnh cc hang ng vi nhng hnh dng phong ph l do thin nhin kin to da trn cc qu trnh bin i ha hc. Da vo tnh cht ca Canxi cacbonat gio vin c th cp vn trn bi 29: AXIT CACBONIC V MUI CACBONAT Cu 10: Cu tc ng: Nc chy mn mang ngha ha hc g? Gii thch: Thnh phn ch yu ca l CaCO3. Trong khng kh c kh CO2 nn nc ha tan mt phn to thnh axit H2CO3. Do xy ra phn ng ha hc : CaCO3 + CO2 + H2O Ca(HCO3)2 Khi nc chy cun theo Ca(HCO3)2, theo nguyn l dch chuyn cn bng th cn bng s chuyn dch theo pha phi. Kt qu l sau mt thi gian nc lm cho b bo mn dn. p dng: Hin tng ny thng thy nhng phin c dng nc chy qua. Do hin tng xy ra chm nn phi tht s ch chng ta mi nhn ra iu ny. Hiu c iu ny gip hc sinh bit c dng khoa hc ca cu tc ng c t xa xa v lm cho ha hc tr nn rt gn gi hn trong cuc sng i thng. Gio vin c th nu vn ny phn Mui cacbonat trong bi 29: AXIT CACBONIC V MUI CACBONAT Cu 11: Ca dao Vit Nam c cu: La chim lp l ngoi b H nghe ting sm pht c m ln Mang ngha ha hc g ? Gii thch: Cu ca dao c ngha l: Khi v la chim ang tr ng m c trn ma ro km theo sm chp th rt tt v cho nng sut cao. V sao vy ? Do trong khng kh c khong 80% Nit v 20 % oxi. Khi c sm chp (tia la in) th: Sau : 2NO + O2 2NO2 Kh NO2 ha tan trong nc: 4NO2 + O2 + H2O 4HNO3 HNO3 ha tan trong t c trung ha bi mt s mui to mui nitrat cung cp N cho cy. Nh c sm chp cc cn ma ging, mi nm trung bnh mi mu t c cung cp khong 6-7 kg nit. p dng: y l mt cu ca dao mang ngha thc tin rt thng gp trong i sng. y qu l mt kinh nghim c ng cha ta rt ra qua nhng thng nm canh tc nng nghip. Hc sinh cng d dng quan st kim nghim v gii thch c mt cch khoa hc v vn trn. Gio vin c th t cu hi trn khi trnh by phn chu trnh ca nit trong t nhin bi 29 hoc cp trong bi 11: PHN BN HA HC. Cu 12: Nham thch do ni la phun ra l cht g ? Gii thch: Bn di v tri t l lp dung nham gi l macma su t 75 km 3000 km. Nhit ca lp dung nham ny rt cao 2000 25000C v p sut rt ln. Khi v tri t vn ng, nhng ni c cu to mng, c vt nt gy th lp dug nham ny phun ra ngoi sau mt ting n ln. Macma cu to dng bn lng gm silicat ca st v mangie. Dung nham thot ra ngoi s ngui dn v rn li thnh nham thch. p dng: Gio vin c th t cu hi trn cho phn lin h thc t trong bi 30: SILIC CNG NGHIP SILICAT Cu 13:Ti sao khng dng bnh thy tinh ng dung dch HF ?
Trng THCS Nguyn Quang Diu Trang:14

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

Gii thch: Tuy dung dch axit HF l mt axit yu nhng n c kh nng c bit l n mn thy tinh. Do thnh phn ch yu ca thy tinh l silic ioxit SiO2 nn khi cho dung dch HF v th c phn ng xy ra: SiO2 + 4HF SiF4 + 2H2O p dng: y l phn kin thc m bt k hc sinh no cng phi bit c sau khi hc bi Flo v hp cht ca n. Hc sinh bit gii thch v vn dng trong thc tin trnh vic dng bnh thy tinh ng dung dch HF. Gio vin c th hi hc sinh sau khi dy xong bi bi 30: SILIC CNG NGHIP SILICAT phn cc Hp cht silic Cu 14: Lm th no c th khc c thy tinh ? Gii thch: Mun khc thy tinh ngi ta nhng thy tinh vo sp nng chy, nhc ra cho ngui, dng vt nhn khc hnh nh cn khc nh lp sp mt i, ri nh dung dch HF vo th thy tinh s b n mn nhng ch lp sp b co i : SiO2 + 4HF SiF4 + 2H2O Nu khng c dung dch HF th thay bng dung dch H2SO4 c v bt CaF2. Lm tng t nh trn nhng ta cho bt CaF2 vo ch cn khc, sau cho thm H2SO4 c vo v ly tm knh khc t trn ch cn khc. Sau mt thi gian, thy tinh cng s b n mn nhng ni co sp. CaF2 + 2H2SO4 CaSO4 + 2HF ( dng tm knh che li) Sau SiO2 + 4HF SiF4 + 2H2O p dng: y l mt vn rt thc t khi m ngh khc thy tinh ang pht trin nc ta. Sau bi hc hc sinh khng nhng bit c phng php khc thy tinh m cn c th gii thch c vn ny. Thm ch y l c s cho vic hc ngh, khi gi nim am m hc tp, hc sinh c th t lm th nghim ny trong tit thc hnh. Gio vin c th nu vn trn dn dt vo bi ging bi 30: SILIC CNG NGHIP SILICAT . Cu 15: Kho qung ln nht th gii cha hu ht cc nguyn t ha hc nm u ? Gii thch: Nm i dng ( nc bin) v nc bin bay hi lin tc, tr li di dng ma v mang theo cht tan. Nc chy cng xa mi n bin s cng ha tan nhiu mui. Nc chy t nhng vng khc nhau th mang theo nhng nguyn t khc nhau ra bin. Bi 31: S LC BNG TUN HON CC NGUYN T HA HC II.4: H thng cc hin tng s dng trong nhng bi ging Chng IV: HIRO CACBON V NHIN LIU Cu 1: nh gi cht lng xng nh th no ? Gii thch: Xng dng cho cc loi ng c thng dng nh t, xe my l hn hp hirocacbon no th lng (t C5H12 n C12H26). Cht lng xng c nh gi thng qua ch s octan l phn trm cc ankan mch nhnh c trong xng. Ch s octan cng cao th xng cng tt do kh nng chu p lc nn tt nn kh nng sinh nhit cao. n- Heptan c coi l ch s octan bng 0 cn 2,2,4- trimetylpentan c quy c ch s octan bng 100. Cc hiroccabon mch vng v mch nhnh c ch s ocatn cao hn cc hirocacbon mch khng nhnh Xng c ch s octan thp nh xng 83 thng pha thm mt t ph gia nh tetraetyl ch (C2H5)4 hoc lu hunh. Cc ph gia ny lm tng kh nng chu nn ca nhin liu nhng kh thi ra khng kh gy nhim mi trng, rt c hi cho sc khe ca con ngi. Hin nay Vit Nam thng dng 2 loi xng A90 hoc A92 l loi xng c ch s octan cao, nhng loi xng ny khng cn pha thm cc ph gia nn c hi v t gy nhim mi trng. p dng: Trong nhu cu ngy cng cao ca con ngi th xng rt cn thit cho cuc sng,
Trng THCS Nguyn Quang Diu Trang:15

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

vic s dng v chn la cc loi xng cng c quan tm. Gio vin c th cu hi thc tin ny trong bi 40: DU M V KH THIN NHIN trong phn m rng cc sn phm ca du m v gio dc thc bo v mi trng. Cu 2: V sao c kh metan thot ra t rung la hoc cc ao (h)? Gii thch: Trong rung la, ao (h) thng cha cc vt th hu c. Khi cc vt th ny thi ra (hay qu trnh phn hy cc vt th hu c) sinh ra kh metan. Ngi ta c chng 1/7 lng kh metan thot vo kh quyn hng nm l t cc hot ng cy cy. Li dng hin tng ny ngi ta lm cc hm biogas trong chn nui heo to kh metan s dng un nu hay chy my p dng: y l hin tng thng gp v l c s gii quyt cc vn v mi trng cc a phng chn nui nh l. Gio vin a vn ny vo trong phn lin h thc t bi 36: METAN Cu 3: Lm cch no qu mao chn ? Gii thch: T lu ngi ta bit xp mt s qu chn vo gia st qu xanh th ton b st qu xanh s nhanh chng chn u. Ti sao vy ? B mt ca hin tng ny c cc nh khoa hc pht hin khi nghin cu qu trnh chn ca tri cy. Trong qu trnh chn tri cy thot ra mt lng nh kh etilen. Kh ny sinh ra c tc dng xc tc qu trnh h hp ca t bo tri cy v lm cho qu mau chn. Nm c b quyt ngi ta c th lm chm qu trnh chn ca tri cy bng cch lm gim nng etilen do tri cy sinh ra. iu ny c s dng bo qun tri cy khng b chn nu khi vn chuyn xa. Ngc li khi cn cho qu mao chn, ngi ta thm etilen vo kch thch qu trnh h hp ca t bo tri cy. Ngy nay ngi ta dng kh cho vo thng tri cy lm tri cy mao chn v khi c hi nc kh tc dng trong mi trng m sinh ra etilen lm tri cy mau chn. p dng: y l hin tng c s dng rt lu nhng khng phi ai cng bit gii thch c. Gio vin c th s dng hin tng trn lin h thc t trong phn ng dng ca etilen bi 37: ETILEN Cu 4: V sao nm t n xung ao lm c cht ? Gii thch: t n c thnh phn chnh l canxi cacbua CaC2, khi tc dng vi nc sinh ra kh axetilen v canxi hiroxit: CaC2 + 2H2O C2H2 + Ca(OH)2 Axetilen c th tc dng vi nc to ra anehit axetic, chnh cht ny lm tn thng n hot ng h hp ca c v vy c th lm c cht p dng: Gio vin dng hin tng ny m rng cho phn iu ch nhm cng c li tnh cht ca axetilen bi 38: AXETILEN Cu 5: V sao ngy nay khng dng xng pha ch ? Gii thch: Xng pha ch c ngha l trong xng c pha thm mt t Tetraetyl ch (C2H5)4Pb, c tc dng lm tng kh nng chu nn ca nhin liu dn n tit kim khong 30% lng xng s dng. Nhng khi chy trong ng c th ch oxit sinh ra s bm vo cc ng x, thnh xilanh, nn thc t cn trn vo xng cht 1,2 - ibrometan CH2Br CH2Br ch oxit chuyn thnh mui PbBr2 d bay hi thot ra khi xilanh, ng x v thi vo khng kh gy nhim mi trng v nh hng nghim trng ti sc khe con ngi. T nhng iu gy hi trn m hin nay nc ta khng cn dng xng pha ch na. p dng: Hin nay nh nc ta nghim cm cc doanh nghip kinh doanh xng du s dng xng pha ch. hiu c v sao th khng t ngi hiu c vn ny. Thng qua ni dung bi 40: DU M V KH THIN NHIN, gio vin c th t cu hi ny cho hc sinh
Trng THCS Nguyn Quang Diu Trang:16

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

tho lun ri gii thch cho hc sinh bit c tc hi ca vic pha ch vo xng nhm nng cao thc bo v mi trng. Cu 6: V sao t xng, cn th chy ht sch, cn khi t g, than li cn tro? Gii thch: Bi v so vi g v than th xng v cn l nhng hp cht hu c c thun khit cao. Khi t xng v cn chng s chy hon ton to thnh CO 2 v hi H2O, tt c chng u bay vo khng kh. Xng tuy l hn hp nhiu hirocacbon, nhng chng l nhng cht d chy. V vy cho d trng thi hn hp nhng khi t u chy ht. Vi than v g th li khc. C hai vt liu u c nhng thnh phn rt phc tp. Nhng thnh phn ca chng nh xenluloz, bn xenluloz, g, nha l nhng hp cht hu c d chy v c th chy ht. Nhng g thng dng cn c cc khong vt. Nhng khong vt ny u khng chy c. V vy sau khi t chy g s cn li v to thnh tro. Than cng vy, trong thnh phn than ngoi cacbon v cc hp cht hu c phc tp cn c cc khong l cc mui silicat. Nn so vi g khi t chy than cn cho nhiu tro hn. p dng: y l cu hi nhm kch thch t duy hc sinh. Hc sinh khng l g vi hin tng trn nhng gii thch th khng phi d. Gio vin c th nu vn trn sau khi dy xong bi 41: NHIN LIU II.5: H thng cc hin tng s dng trong nhng bi ging Chng V: DN XUT CA HIROCACBON POLIME Cu 1: Cn kh v cn lng c cng mt cht khng ? Ti sao cn kh li c ? Gii thch: Cn kh v cn lng u l cn (ru etylic nng cao) v ngi ta cho vo cn lng mt cht ht dch th, loi cht ny lm cn lng chuyn kh. Ngoi ra loi cht ny cn dng trong sn xut t lt, Cu 2: Ti sao ru gi c th gy cht ngi ? Gii thch: thu c nhiu ru (ru etylic) ngi ta thm nc vo pha long ra nhng v vy ru nht i ngi ung khng thch. Nn h pha thm mt t ru metylic lm nng ru tng ln. Chnh ru metylic gy ng c, n tc ng vo h thn kinh v nhn cu, lm ri lon chc nng ng ha ca c th gy nn s nhim c axit. p dng: y l cc cu hi nhm kch thch tnh t m ca hc sinh. Hc sinh khng l g vi cc hin tng trn nhng gii thch th khng phi d. Gio vin c th nu vn trn sau khi dy xong mc bi 44: RU ETYLIC Cu 3: Ti sao dng c phn tch ru c th pht hin cc li xe ung ru ? Gii thch: Thnh phn chnh ca cc loi nc ung c cn l ru etylic. c tnh ca ru etylic l d b oxi ha. C rt nhiu cht oxi ha c th tc dng vi ru nhng ngi chn mt cht oxi ha l crom(VI)oxit CrO3. y l mt cht oxi ha rt mnh, l cht dng kt tinh thnh tinh th mu vng da cam. Bt oxit CrO3 khi gp ru etylic s b kh thnh oxit Cr2O3 l mt hp cht c mu xanh en. Cc cnh st giao thng s dng cc dng c phn tch ru etylic c cha CrO 3. Khi ti x h hi th vo dng c phn tch trn, nu trong hi th c cha hi ru th hi ru s tc dng vi CrO3 v bin thnh Cr2O3 c mu xanh en. Da vo s bin i mu sc m dng c phn tch s thng bo cho cnh st bit c mc ung ru ca ti x. y l bin php nhm pht hin cc ti x ung ru khi tham gia giao ngn chn nhng tai nn ng tic xy ra. p dng: Tai nn giao thng lun l ni m nh ca mi ngi. Mt trong nhng nguyn nhn chnh xy ra tai nn giao thng chnh l ru. Nhm gip cho hc sinh thm hiu bit v cch nhn bit ru trong c th mt cch nhanh v chnh xc ca cnh st giao thng, gio vin nn a ni dung ny vo bi 44:Ru etylic
Trng THCS Nguyn Quang Diu Trang:17

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

Cu 4: V sao cn c kh nng st khun ? Gii thch: Cn l dung dch ru etylic (C2H5OH) c kh nng thm thu cao, c th xuyn qua mng t bo i su vo bn trong gy ng t protein lm cho t bo cht. Thc t l cn 75o c kh nng st trng l cao nht. Nu cn ln hn 75o th nng cn qu cao lm cho protein trn b mt vi khun ng cng nhanh hnh thnh lp v cng ngn khng cho cn thm vo bn trong nn vi khun khng cht. Nu nng nh hn 75o th hiu qu st trng km. p dng: Trong y t vic dng cn st khun trc khi tim v ra vt thng tr nn thng dng. Nhng gii thch c cn c kh nng st khun th khng phi ai cng gii thch c. Trong bi ging, nu hc sinh c gio vin gii thch th s rt hng th v ha hc c nhng ng dng rt thc t v s thm yu ha hc. Gio vin c th cp phn ng dng trong bi 44: Ru etylic Cu 5: V sao n sn (c m) hay mng i khi b c ? Gii thch: Trong sn v mng c cha nhiu xianhiric (HCN). Xianhiric l cht kh c mi hnh nhn, c v ng v rt c. Trong t nhin thng gp mt s thc vt nh ht o, ht mn, c sn, mng ti Sn luc hay mng luc hoc xo nu c v ng l cha nhiu xianhiric c nhuy c b ng c. Khi lc sn cn m vung xianhiric bay hi. Sn phi kh gi thnh bt lm bnh m th n khng bao gi b ng c v khi phi kh xianhiric bay hi ht. Cu 6: Ngy nay ngi ta c xu hng dng giy bo qun cc loi thc phm. Ti sao giy c kh nng ny ? Gii thch: Cc nh nghin cu pht hin khi ph bn trong cc hp giy mt lp mng dung dch axit socbic th thi gian bo qun thc phm tng ln rt nhiu. Th d: nu sa chua ng trong hp ny v gi trong t lnh th sau 40 ngy vn khng thy men pht hin ng k. p dng: Gio vin c th dng cc hin tng ny m rng v mt s axit hu c trong bi 45: AXIT AXETIC Cu 7: Sherlock Homes pht hin cch ly vn tay ca ti phm lu trn vt hin trng nh th no ch sau t pht th nghim ? Gii thch: Ly mt trang giy sch, n mt u ngn tay ln trn mt giy ri nhc ra, sau em phn giy c du vn tay t i din vi mt ng nghim c cha cn it v dng n cn un nng phn y ng nghim. Khi xut hin lung kh mu tm bc ra t ng nghim, bn s thy trn phn giy trng (bnh thng khng nhn ra du vt g) dn dn hin ln du vn tay mu nu, r n tng nt. Nu bn n u ngn tay ln mt trang giy trng ri ct i, my thng sau mi em thc nghim nh trn th du vn tay vn hin ra r rng. Trn u ngn tay chng ta c du bo, du khong v m hi. Khi n ngn tay ln mt giy th nhng th s lu li trn mt giy, tuy mt thng rt kh nhn ra. Khi em t giy c vn tay t i din vi mt ming ng nghim cha cn it th do b un nng it thng hoa bc ln thnh kh mu tm ( ch l kh it rt c), m du bo, du khong v m hi l cc dung mi hu c m kh it d tan vo chng, to thnh mu nu trn cc vn tay lu li. Th l vn tay hin ra. p dng: y l mt ng dng quan trng ca iot trong ngnh iu tra ti phm. Gio vin c th cp phn tnh cht vt l trong bi 47: Cht Bo Cu 8: V sao trong mt ngy hoa ph dung c th i mu ti 3 ln ? Gii thch: Hoa ph dung i mu 3 ln trong ngy. Bui sng mu trng, bui tra mu pht hng, bui chiu mu hng m hn. Loi hoa, trc sau ch bin i thay nhau gia cc mu trng, hng, vng, da cam, .
Trng THCS Nguyn Quang Diu Trang:18

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

l s thay i ca cht caroten c trong thc vt. Caroten l mt loi sc t thng thy trong mi a hoa. Trong sa ng vt, trong cht bo cng c sc t ny nhng nhiu hn c l trong ca c rt ( cht mu vng da cam). Caroten l mt hirocacbon c cng thc phn t C40H56. p dng: y l mt hin tng thng gp trong t nhin. Gio vin a vn ny vo trong bi ging nhm kch thch tnh t m ham hiu bit ca hc sinh. C th dng lin h thc t trong bi 34: KHI NIM V HP CHT HU C hay trong bi 47: CHT BO Cu 9: V sao n ng glucoz li cm thy u li mt lnh ? Gii thch: V glucoz to mt dung dch ng trn li, s phn b cc phn t ng trong qu trnh ha tan l qu trnh thu nhit, do ta cm thy u li mt lnh. p dng: y l mt hin tng thng gp trong t nhin. Gio vin a vn ny vo phn tnh cht ca glucoz bi 50: GLUCOZ Cu 10: Cc con s ghi trn chai bia nh 12o, 14o c ngha nh th no? C ging vi ru hay khng ? Gii thch: Trn th trng c by bn nhiu loi bia ng chai. Trn chai c nhn ghi 12o, 14o,C ngi hiu l s biu th hm lng ru tinh khit ca bia. Thc ra hiu nh vy l khng ng. S ghi trn chai bia khng biu th lng ru tinh khit ( ru) m biu th ng trong bia. Nguyn liu ch yu nu bia l i mch. Qua qu trnh ln men, tinh bt i mch chuyn ha thnh ng mch nha ( l Mantoz - mt ng phn ca ng saccaroz). By gi i mch bin thnh dch men, sau ln men bin thnh bia. Khi i mch ln men s cho lng ln ng mantoz, ch c mt phn mantoz chuyn thnh ru, phn mantoz cn li vn tn ti trong bia. V vy hm lng ru trong bia kh thp. dinh dng ca bia cao hay thp c lin quan n lng ng. Trong qu trnh bia, nu trong 100ml dch ln men c 12g ng ngi ta biu din ng ln men l bia 12o. Do bia c 14o c gi tr dinh dng cao hn bia 12o. p dng: y l vn m mi ngi rt thng nhm gia ru v ng v nhng con s ghi trn nhng chai bia. Gio vin t cu hi trn sau khi dy xong bi 51: SACCAROOZ Cu 11: ng b ta xa nay lun nhc nh con chu cu: Nhai k no lu. Ti sao khi n cm nhai k s thy v ngt v no lu ? Gii thch: Cm cha mt lng ln tinh bt, khi n cm trong tuyn nc bt ca ngi c cc enzim. Khi nhai k cm trong nc bt s xy ra s thy phn mt phn tinh bt thnh mantoz v glucoz nn c v ngt: p dng: Gio vin c th cp vn trn phn ni dung phn ng thy phn ca tinh bt trong bi 52: TINH BT nhm cung cp cho hc sinh kin thc c bn ca s chuyn ha tinh bt trong khi n. Hc sinh cng c th kim nghim c trong khi n. Cu 12: Ti sao khi n tht, c ngi ta thng chm vo nc mm gim hoc chanh th thy ngon v d tiu ha hn ? Gii thch: Trong mi trng axit protein trong tht, c d thy phn hn nn khi chm v nc mm gim hoc chanh c mi trng axit th qu trnh nhai protein nhanh thy phn thnh cc animo axit nn ta thy ngon hn v d tiu hn. p dng: gio vin c th dng cu hi trn t vn vo bi 53: PROTEIN cui bi yu cu hc sinh gii thch kch thch s tm ti v t duy ca hc sinh. Cu 13: V sao cho khng dnh khi chin, rng thc n li khng b dnh cho? Gii thch: Nu dng cho bng gang, nhm thng chin c, trng khng kho s b dnh cho. Nhng nu dng cho khng dnh th thc n s khng dnh cho. Thc ra mt trong
Trng THCS Nguyn Quang Diu Trang:19

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

ca cho khng dnh ngi ta c tri mt lp hp cht cao phn t. l politetra floetylen c tn vinh l vua cht do thng gi l teflon. Politetra floetilen ch cha 2 nguyn t C v F nn lin kt vi nhau rt bn chc. Khi cho teflon vo axit v c hay axit H2SO4 m c, nc cng thy (hn hp HCl v HNO3 c), vo dung dch kim un si th teflon khng h bin cht. Dng teflon trng ln y cho khi un vi nc si khng h xy ra bt k tc dng no. Cc loi du n, mui, dm, cng khng xy ra hin tng g. Cho d khng cho du m m trc tip rng c, trng trong cho th cng khng xy ra hin tng g. Mt iu ch l khng nn t nng cho khng trn bp la v teflon nhit trn 250oC l bt u phn hy v thot ra cht c. Khi ra cho khng nn ch xt bng cc vt cng v c th gy tn hi cho lp chng dnh. p dng: Cho khng dnh hin nay c cc b ni tr s dng kh nhiu. Cng dng ca cho lm hi lng tt c cc u bp kh tnh. Nhng t ai hiu c v sao cho khng dnh li u vit n vy. Gio vin c th nu vn ny khi dy v bi 54: POLIME
C. PHN KT THC:

Nh vy, i mi dy v hc hin nay l hng ti hc tp ch ng, tch cc, t tm ti, chng thi quen hc tp th ng. Cc phng php tch cc hng ti vic hot ng ho, tch cc ho hot ng nhn thc ca ngi hc phi gn lin vi gi tr thc tin ca ni dung bi hc. l nhu cu cng l xu hng ca gio dc thi hi nhp rn luyn cho hc sinh kh nng t lc, nhy bn trong cuc sng bao gm cc k nng c trng chung l : Kh nng lin h thc t cc vn hc tp vo cuc sng. Kh nng t hc. Kh nng t chc cc hot ng hc tp ca hc sinh. Tng cng hc tp c nhn phi hp vi hc tp hp tc. p dng cc hin tng thc tin phi bit la chn ng ni dung bi, thi gian hp l trong gi hc mi cun ht s ch , tp trung ca hc sinh to khng kh thoi mi trong tit hc, mi to c thc hc tp v yu thch b mn. Khi ti cha p dng ti ny th t l hc sinh yu thch b mn ha hc rt t. T dn n kt qu hc tp ca hc sinh cng rt thp. Sau khi ti p dng phng php dy hc tch cc lng ghp cc hin tng thc tin vo bi ging th t l hc sinh thch hc b mn tng ln r rt thng qua cht lng hc tp b mn ny c nng cao. Kt qu HKI ca b mn ha hc 9 ca trng nh sau : Nm hc HKI(2009-2010) HKII(2009-2010) HKI(2010-2011) Di TB 35,6% 18,9% 10,3 % Trn TB 38,9% 45,7% 38,4% Kh , gii 25,5% 35,4% 51,3%

Vi c gng ca bn thn, ti tin rng t l hc sinh yu s c gim hn na, gp phn nng cao cht lng gio dc cho huyn nh . V cha c iu kin tm hiu mi trng hc nhng ni khc nhau v ngun lc c hn nn ti cn nhiu hn ch. Knh mong qu cp cng qu ng nghip ng gp kin thm cho ti nhng nm tip theo ti hon thin hn v phong ph hn c p dng rng ri trong ging dy b mn ha hc khi 9.
Trng THCS Nguyn Quang Diu Trang:20

Sng kin kinh nghim

Gio vin: Phan Th Kim Kha

TI LIU THAM KHO

[1] SCH GIO KHOA HA HC 9 ( Nh xut bn Gio Dc) [2] PHN PHI CHNG TRNH HA HC 9 (S GD & T NG THP) [3] SCH GIO VIN HA HC 9 ( Nh xut bn Gio dc) [4] 385 CU HI V P V HA HC VI I SNG Nguyn Xun Trng ( Nha xut bn Gio dc, 2006) [5] NHNG VN I MI GIO DC THCS MN HA HC (Nh Xut Bn Gio Dc)

Trng THCS Nguyn Quang Diu

Trang:21