You are on page 1of 40

MOÂN HOÏC: VI BA SOÁ

Lôùp Kyõ thuaät vieãn


thoâng

Chöông 3:
TUYEÁN VI BA

DH GTVT – BM KTVT 1 03/13/09


NOÄI DUNG CHÖÔNG 3

 Anten
 Truyeàn soùng trong khoâng gian töï do
 Caùc hieäu öùng khí quyeån
 Caùc hieäu öùng ñòa hình
 Hieän töôïng Fading
 Kyõ thuaät phaân taäp
 Ñoä khaû duïng cuûa tuyeán
 Phaân tích tuyeán vi ba

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 2 03/13/09


Anten

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 3 03/13/09


Caáu truùc cuûa Anten

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 4 03/13/09


Nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa
Anten

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 5 03/13/09


Ñoä lôïi cuûa Anten (Antenna
Gain)

 Ñoä lôïi cuûa Anten laø coâng suaát böùc xaï


theo moät höôùng so vôùi coâng suaát böùc xaï
theo moät höôùng baát kyø baèng anten ñaúng
höôùng.
 Ñoä lôïi cuûa anten phuï thuoäc vaøo hình daïng
vaø kích thöôùc cuûa anten.

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 6 03/13/09


Ñoä lôïi cuûa anten

 Ñoä lôïi cuûa anten ñöôïc tính:

4πAe 4πf Ae 2
G= 2 =
λ c2
 G = Ñoä lôïi cuûa Anten
 Ae = Dieän tích hieäu duïng cuûa Anten (=Ae)
 e = hieäu suaát cuûa Anten (khoaûng 50% ñeán 70%)
 f = Taàn soá soùng mang
 c = Vaän toác aùnh saùng (≈ 3 x 108 m/s)
 λ = Böôùc soùng cuûa soùng ñieän töø

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 7 03/13/09


Ñoä lôïi cuûa anten

 Ñoä lôïi cuûa anten tính theo dB vôùi e = 50%:

G = 20log10(7,4Df) dB

 G = Ñoä lôïi cuûa Anten


 D = Ñöôøng kính cuûa Anten (m)
 f = Taàn soá soùng mang (GHz)

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 8 03/13/09


Ñoä roäng buùp soùng

 Ñoä roäng buùp soùng cuûa Anten parobol:


21,3
φ=
fD
 Trong ñoù:

φ laø ñoä roäng buùp soùng, tính theo ñoä, laø goùc
tính töø truïc anten ñeán goùc coù coâng suaát böùc xaï
baèng ½ coâng suaát cöïc ñaïi.
D = Ñöôøng kính cuûa Anten (m)
f = Taàn soá soùng mang (GHz)

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 9 03/13/09


Caùc thoâng soá khaùc cuûa
Anten

 Söï phaân cöïc cuûa Anten


 Taïp aâm cuûa Anten
 Thaùp anten
Sinh vieân töï nghieân cöùu

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 10 03/13/09


Ñöôøng truyeàn taàm nhìn thaúng
(Line-of-Sight Propagation)

 Coù 3 yeáu toá aûnh höôûng chính ñeán ñöôøng


truyeàn vi ba soá:
 Suy hao trong khoâng gian töï do
 Caùc aûnh höôûng cuûa khí quyeån
 Caùc aûnh höôûng cuûa ñòa hình

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 11 03/13/09


Truyeàn soùng trong khoâng
gian töï do
 Khi soùng ñieän töø lan truyeàn trong khoâng gian, naêng
löôïng cuûa noù bò suy giaûm, goïi laø suy hao trong
khoâng gian töï do:

Pt ( 4πd ) ( 4πfd )
2 2
= =
Pr λ2
c 2

 Pt = Coâng suaát tín hieäu taïi Anten phaùt


 Pr = Coâng suaát tín hieäu taïi Anten thu
 λ = Böôùc soùng cuûa soùng ñieän töø
 d = Khoaûng caùch giöõa 2 anten
 c = vaän toác aùnh saùng (≈ 3 x 108 m/s)
Trong ñoù d vaø λ ñöôïc ño cuøng ñôn vò (ví duï: met)

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 12 03/13/09


Suy hao trong khoâng gian töï
do
 Suy hao trong khoâng gian töï do tính theo dB:

Pt  4πd 
LdB = 10 log = 20 log 
Pr  λ 

= −20 log( λ ) + 20 log( d ) + 21.98 dB

 4πfd 
= 20 log  = 20 log( f ) + 20 log( d ) − 147.56 dB
 c 

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 13 03/13/09


Suy hao trong khoâng gian töï
do
 Neáu khoaûng caùch tính theo Km, taàn soá tính
theo GHz thì suy hao trong khoâng gian töï do
tính theo dB laø:
LdB = 92,4 + 20 log( f ) + 20 log( d ) dB

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 14 03/13/09


Aûnh höôûng cuûa khí quyeån

 Söï haáp thuï cuûa khí quyeån


 Söï khuùc xaï
 Hieäu öùng oáng daãn

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 15 03/13/09


Söï haáp thuï cuûa khí quyeån

 Trong khí quyeån coù caùc thaønh phaàn:N2 , O2, CO2 vaø H2O

 Caùc thaønh phaàn N2 , O2, CO2 coù möùc ñoä haáp thuï naêng
löôïng ñieän töø khoâng ñaùng keå.
 Möùc ñoä haáp thuï cuûa nöôùc tuøy thuoäc vaøo ñieàu kieän
cuï theå vaø taêng daàn khi löôïng nöôùc trong khoâng khí
taêng leân. Ñaëc bieät, khi trôøi möa raát to, söï haáp thuï coù
theå gaây giaùn ñoaïn thoâng tin.

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 16 03/13/09


Söï khuùc xaï

Tín hieäu khuùc xaï

Tín hieäu thöôøng

 Khoâng khí caøng leân cao caøng loaõng (chieát suaát


giaûm), neân soùng ñieän töø coù xu höôùng beû cong veà
maët ñaát.
 Ñieàu naøy laøm cho ñöôøng truyeàn thöïc xa hôn taàm nhìn
thaúng.
ThS.Voõ Tröôøng Sôn 17 03/13/09
Hieäu öùng oáng daãn

Khoâng khí loaõng

Khoâng khí loaõng

Khoâng khí ñaëc


 Hieäu öùng oáng daãn xuaát hieän khi soùng ñieän töø rôi
vaøo vuøng khoâng khí ñaëc naèm giöõa hai vuøng khoâng khí
loaõng.
 Luùc naøy saûy ra hieän töôïng phaûn xaï toaøn phaàn vaø
ThS.Voõ Tröôøng Sôn 18 03/13/09
Aûnh höôûng cuûa ñòa hình

 Söï phaûn xaï maët ñaát


 Caùc mieàn fresnel
 Hieän töôïng taùn xaï vaø suy hao vaät chaén

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 19 03/13/09


Söï phaûn xaï cuûa maët ñaát

Tín hieäu thöôøng

Tín hieäu phaûn xaï

 Moät phaàn naêng löôïng ñieän töø ñeán maët ñaát, phaûn
xaï trôû laïi khoâng gian vaø coù theå tôùi ñöôïc anten thu.
 Ñieàu naøy coù theå gaây ra hieän töôïng Fading nhieàu
ThS.Voõ Tröôøng Sôn 20 03/13/09
Mieàn Fresnel saïch

 Mieàn Fresnel saïch laø khu vöïc toái thieåu


khoâng coù vaät chaén ñeå soùng ñieän töø
coù theå truyeàn qua.
 Hieän töôïng phaûn xaï hoaëc suy hao vaät
chaén seõ xaûy ra neáu mieàn fresnel khoâng
saïch.

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 21 03/13/09


Mieàn Fresnel saïch

Tín hieäu thöôøng

Tín hieäu phaûn xaï

 Khi vaät chaén naèm ngoaøi mieàn Fresnel (mieàn Fresnel saïch),
naêng löôïng phaûn xaï veà anten thu laø beù so vôùi naêng
löôïng tröïc tieáp. Hieän töôïng Fading laø khoâng ñaùng keå.

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 22 03/13/09


Mieàn Fresnel khoâng saïch

Tín hieäu thöôøng

Tín hieäu phaûn xaï

 Khi vaät chaén naèm ngay ñöôøng bieân mieàn Fresnel (mieàn
Fresnel khoâng saïch), naêng löôïng phaûn xaï veà anten thu laø
lôùn vaø ngöôïc pha so vôùi naêng löôïng tröïc tieáp.
 Hieän töôïng Fading nhieàu ñöôøng xaûy ra.
ThS.Voõ Tröôøng Sôn 23 03/13/09
Tính toaùn mieàn Fresnel saïch

D1 D2

D = D1 + D2
D1 X D2 (km)
F = 17.3
fxD f : taàn soá soùng
ThS.Voõ Tröôøng Sôn 24
ñieän töø, GHz
03/13/09
Hieän töôïng taùn xaï vaø suy hao
vaät chaén hình neâm

 Trong tröôøng hôïp coù vaät chaén hình neâm rôi vaøo
mieàn Fresnel, soùng ñieän töø vaãn coù theå tôùi ñöôïc
Anten thu baèng caùch luôùt treân beà maët vaät chaén.
 Khi ñoù naêng löôïng bò suy hao moät löôïng ñaùng keå
goïi laø suy hao vaät chaén hình neâm.

Hieän töôïng taùn xaï

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 25 03/13/09


Truyeàn soùng qua vaät chaén
hình neâm

Tín hieäu taùn xaï

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 26 03/13/09


Hieän töôïng Fading trong vi
ba soá
 Fading laø hieän töôïng bieán thieân naêng
löôïng ñieän töø taïi anten thu do moâi tröôøng
truyeàn soùng gaây ra.
 Coù hai loaïi Fading:
 Fading phaúng: laø loaïi fading xaûy ra vôùi taát caû
caùc keânh taàn soá.
 Fading löïa choïn taàn soá: chæ xaûy ra vôùi moät
keânh taàn soá maø khoâng xaûy ra vôùi keânh laân
caän.

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 27 03/13/09


Hieän töôïng Fading trong vi
ba soá
 Caùc hieän töôïng gaây ra Fading phaúng:
nöôùc trong khoâng khí, hieäu öùng oáng
daãn.
 Caùc hieän töôïng gaây ra Fading löïa choïn
taàn soá: hieän töôïng khuùc xaï gaây ngöôïc
pha.

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 28 03/13/09


Khaéc phuïc hieän töôïng
Fading
 Vôùi Fading phaúng:maùy phaùt phaùt moät
löôïng coâng suaát dö ñeå buø cho hieän
töôïng fading khi xaûy ra.
 Löôïng coâng suaát phaùt dö goïi laø ñoä döï tröõ
fading
 Vôùi Fading löïa choïn taàn soá: Söû duïng kyõ
thuaät phaân taäp.

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 29 03/13/09


Kyõ thuaät phaân taäp
(Diversity)
 Phaân taäp khoâng gian (Space Diversity)
 Phaân taäp taàn soá (Frequency Diversity)

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 30 03/13/09


Phaân taäp khoâng gian

Rx

C
Tx
Rx

Transmitter Receiver
ThS.Voõ Tröôøng Sôn 31 03/13/09
Phaân taäp khoâng gian

 Söû duïng 1 anten phaùt, moät maùy phaùt vaø 2


anten thu, hai maùy thu.
 2 Anten thu ñaët caùch nhau moät khoaûng ñuû
lôùn veà ñoä cao.
 Neáu hieän töôïng fading löïa choïn taàn soá xaûy
ra taïi 1 anten thì khoâng xaûy ra taïi anten coøn
laïi.
 Do ñoù ta coù ñöôïc ít nhaát moät tín hieäu khoâng
fading.

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 32 03/13/09


Phaân taäp taàn soá

Rx1
Tx1 f1
f1

Rx2
Tx2 f2
f2

Transmitter Receiver

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 33 03/13/09


Phaân taäp taàn soá

 Söû duïng 1 anten phaùt, 2 maùy phaùt ôû 2 taàn


soá khaùc nhau vaø 1 anten thu, hai maùy thu ôû
hai taán soá ñoù.
 2 taàn soá caùch nhau moät khoaûng ñuû lôùn.
 Neáu hieän töôïng fading löïa choïn taàn soá xaûy
ra taïi 1 taàn soá thì khoâng xaûy ra taïi taàn soá
coøn laïi.
 Do ñoù ta coù ñöôïc ít nhaát moät tín hieäu khoâng
fading.

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 34 03/13/09


Ñoä khaû duïng cuûa tuyeán

 Ñoä khaû duïng cuûa tuyeán ñöôïcduøng ñeå ño


ñoä tin caäy cuûa tuyeán.
 Xem baûng 4.1, trang 169, taøi lieäu.

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 35 03/13/09


Tính toaùn hop

 Coâng suaát thu taïi maùy thu: Pr = Pt - L


 Trong ñoù:
 Pt = möùc coâng suaát phaùt
 L = toång suy hao vaø taêng ích:
L = Lfs + Lb + Lf - Gt – Gr
 Vôùi:
 Lfs = Suy hao trong khoâng gian töï do
 Lb = Suy hao do maïng loïc phaân nhaùnh RF
 Lf = Suy hao do oáng daãn soùng (feeder)
 Gt = ñoä lôïi cuûa Anten phaùt
 Gr = ñoä lôïi cuûa Anten thu

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 36 03/13/09


Tính toaùn hop

 Goïi Pth laø ngöôõng thu cuûa maùy thu


 Coâng suaát thu ñöôïc phaûi lôùn hôn ngöôõng
thu moät löôïng, goïi laø ñoä döï tröõ Fading:
FM = Pr – Pth
 Ñoä döï tröõ Fading cuûa moãi hop ñöôïc xaùc
ñònh cho töøng hop, phuï thuoäc vaøo ñieàu
kieän ñòa hình vaø khí haäu.

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 37 03/13/09


Tính toaùn hop

 Ñoä döï tröõ Fading cuûa moãi hop ñöôïc tính theo
bieåu thöùc:
PF = 7 x 10-7 c fB dC 10-FM/10
 PF laø xaùc suaát hieän töôïng Fading vöôït quaù FM
(gaây giaùn ñoaïn thoâng tin) trong thaùng xaáu
nhaát.
 Trong ñoù:
 c = heä soá ñòa hình vaø khí haäu vaø baèng:
 4 cho vuøng bieån hoaëc ven bieån
 1 cho vuøng trung du, khí haäu oân hoaø, khoâng phaûi ven
bieån
 ¼ Cho vuøng nuùi, khí haäu khoâ raùo.
 f = taàn soá (GHz) vaø 0,85 <= B <= 1,5; thöôøng baèng
1.
ThS.Voõ Tröôøng Sôn 38 03/13/09
Taïp aâm trong tuyeán vi ba soá

 Sinh vieân töï nghieân cöùu, trang 191 ñeán 194

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 39 03/13/09


Keát thuùc chöông 3

ThS.Voõ Tröôøng Sôn 40 03/13/09

You might also like