CHUYN : DAO NG TT DN

A. TM TT L THUYT:
1) inh nghia: La dao ng co bin giam dn theo thi gian.
2) Nguyn nhn: Do vt dao ng trong mi trng va chiu lc can cua mi trng o.
3).nh l ng nng : bin thin nng lng ca vt trong qu trnh chuyn ng t (1) n (2) bng
cng ca qu trnh .
W2 - W1 = A, vi A l cng.
W2 > W1 th A > 0, (qu trnh chuyn ng sinh cng)
W2 < W1 th A < 0, (A l cng cn)
a. Mt con lc l xo dao ng tt dn vi bin A, h s ma st .

kA2
2 A2
=
* Qung ng vt i c n lc dng li l: S =
2 mg 2 g
4 mg 4 g
= 2
* gim bin sau mi chu k l: A =
k

2
A
Ak
A
=
=
* S dao ng thc hin c: N =
A 4 mg 4 g

* Thi gian vt dao ng n lc dng li:

AkT
A
=
(Nu coi dao ng tt dn
4 mg 2 g
2
c tnh tun hon vi chu k T =
)

t = N .T =

b. Hin tng cng hng xy ra khi: f = f0 hay = 0 hay T = T0

Vi f, , T v f0, 0, T0 l tn s, tn s gc, chu k ca lc cng bc v ca h dao ng.
c. Dao ng cng bc:

fcng bc = fngoai lc . C bin ph thuc vo bin ca ngoi lc cng bc, lc

cn ca h, v s chnh lch tn s gia dao ng cng bc v dao ng ring.

4) c im:
-C nng cua vt giam dn chuyn hoa thanh nhit.
-Tuy theo lc can cua mi trng ln hay nho ma dao ng tt dn xay ra nhanh hay chm.

Trong khng khi

Trong nc

Trong du nht

5) Tac dung
- Dao ng tt dn co li: B phn giam soc trn xe t, xe may kim tra, thay du nht.
- Dao ng tt dn co hai: Dao ng qua lc ng h, phai ln dy cot hoc thay pin.

6) cc cng thc ca dao ng tt dn:

- giam bin sau mt na chu ki: A' = A A'

1
1
K ( A 2 A' 2 ) = K ( A + A' )( A A' ) = Fms .( A + A' ) = mg ( A + A' )
2
2
4 mg
A =
K
- giam bin sau mt chu ki:

A'=

2 mg
K

Su tm: on Vn Lng - Email: doanvluong@gmail.com; doanvluong@gmail.com

Trang 1

- S dao ng thc hin c:

N=

A
K .A
=
A 4 mg

= N .T =

m
A
=
K
2 g

K .A
.2
4 mg

- Thi gian dao ng cua vt:

- Qung ng vt i c cho n khi dng:

1
KA 2 = Fms .S = mg .S
2

S=

KA 2
2 mg

- V tr ca vt c vn tc cc i:
Fc = Fhp =>
- Vn tc cc i khi dao ng t c ti v tr x0 :

.m.g = K.x0

=>

x0 =

mg
K

1
1
1
KA 2 = mv 2 + Kx02 mg ( A x0 )
2
2
2

mv 2 = KA 2 Kx02 2 mg .( A x0 )
mv 2 = KA 2 Kx02 2 Kx0 ( A x0 ) = K ( A x0 ) 2
v = ( A x0 )

K
= ( A x0 )
m

B. BAI TP DAO NG TT DN
1.TM TT CNG THC:
1- Cng thc tnh gim bin sau mi chu k
Xt na chu k :

1 2 1 '2
kA = kA + mg ( A + A' )
2
2
k ( A2 A'2 ) = 2 mg ( A + A' )
2 mg
A' =
k

-A

Vy trong mt chu k gim bin :

A = 2A ' =

bin dao ng gim u sau mi chu k.:

A =

2- S dao ng vt thc hin cho ti khi dng: N =

3- Thi gian dao ng cho ti khi dng li:

x0

4 mg
k

4 g
2

A
A 2
=
,Hay
A 4 g

t = N .T =

N =

A
kA
=
A
4 mg

A2 2 A
.
=
(s)
4g
2g

4- Cho gim bin sau mi chu k l A (%)

gim nng lng mi chu k:
E = 1 - (1 - A%)2
5- Tnh qung ng vt i c cho ti lc dng:
1
1 2
2 2
PP: C nng ban u W0 = m A = kA (J)
2
2
Dao ng tt dn l do c nng bin thnh cng lc ma st :Ams = Fms; S = N..S = mg.S
Su tm: on Vn Lng - Email: doanvluong@gmail.com; doanvluong@gmail.com

Trang 2

n khi vt dng li th ton b W0 bin thnh AmsW0 = Ams

1 2 2 1 2
A
kA
W0
S=
=2
=2
.(m)
mg
g
mg

6-Vt dao ng vi vn tc cc i trong na chu k u tin khi qu v tr x0.

Mt khc t vn tc ln nht khi hp lc : phc hi v lc cn phi cn bng nhau:

kx0 = mg

x0 =

mg
k

7-p dng nh lut bo ton nng lng khi vt t vn tc cc i ln u tin:

1 2 1
1
2
2
kA = kx0 + mv0 + mg ( A x0 )
2
2
2
mv02 = k ( A2 x02 ) 2 mg ( A x0 )

mg
Mt khc x0 =
mg = kx0
k
mv 2 = k ( A2 x02 ) 2kx0 ( A x0 )

v =
( A x0 )

2. Bi tp v dao ng TT DN c ma st:
1.Cc v d:
V d 1: Mt con lc l xo c k=100N/m , c m= 100g dao ng vi bin ban u l A= 10cm . Trong
qu trnh dao ng vt chu mt lc cn khng i , sau 20s vt dng li , (ly 2 =10 ). Lc cn c ln
l?
m
0.1
Li gii: T= T = 2
= 2
= 0, 2 s
k
100
4 mg 4 F
=
gim bin sau mi chu k : A = 2A ' =
(1)
k
k
A
V t = TN = T
(2)
A
T . A.k 0, 2.0,1.100
=
= 0, 025 N
T (1) v (2): => F =
4t
4.20
V d 2: Gn mt vt c khi lng m = 200g vo l xo c cng K = 80N/m. Mt u l xo c gi
c nh. Ko m khi VTCB mt on 10cm dc theo trc ca l xo ri th nh cho vt dao ng. Bit h s
ma st gia m v mt nm ngang l = 0,1. Ly g = 10m/s2.
a) Tm chiu di qung ng m vt i c cho n khi dng li.
b) Chng minh rng gim bin dao ng sau mi mt chu k l mt s khng i.
c) Tm thi gian dao ng ca vt.
Li gii
a) Khi c ma st, vt dao ng tt dn cho n khi dng li. C nng b trit tiu bi cng ca lc ma st.
k . A2
80.0,12
1 2
s=
=
= 2m
kA = Fms .s = .mg .s
2.mg 2.0,1.0, 2.10

Ta c:
b) Gi s ti thi im vt ang v tr c bin A1. Sau na chu k , vt n v tr c bin A2. S gim
bin l do cng ca lc ma st trn on ng (A1 + A2) lm gim c nng ca vt.
1 2 1 2
2 .mg
kA1 kA2 = .mg ( A1 + A2 )
A1 A2 =
2
2
k .
Ta c:
Lp lun tng t, khi vt i t v tr bin A2 n v tr c bin A3, tc l na chu k tip theo th:
Su tm: on Vn Lng - Email: doanvluong@gmail.com; doanvluong@gmail.com

Trang 3

 A2 A3 =

2 .mg
k .

gim bin sau mi mt chu k l:

A = ( A1 A2 ) + ( A2 A3 ) =

4.mg
k
= Const.

(pcm)

c) gim bin sau mi mt chu k l: A = 0, 01m = 1cm

A
n=
= 10
A
S chu k thc hin l:
chu k. Vy thi gian dao ng l:

t = n.T = 3,14 (s)

V d 3: Cho c h gm 1 l xo nm ngang 1 u c nh gn vo tng, u cn li gn vo 1 vt c
khi lng M=1,8kg , l xo nh c cng k=100N/m. Mt vt khi lng m=200g chuyn ng vi vn
tc v=5m/s n va vo M (ban u ng yn) theo hng trc l xo. H s ma sat trt giu M v mt
phng ngang l =0,2. Xc nh tc cc i ca M sau khi l xo b nn cc i, coi va chm l hon ton
n hi xuyn tm.
Gii: Gi v0 v vl vn tc ca M v m sau va chm.; chiu dng l chiu chuyn ng ban u ca m
Mv0 + mv = mv
(1)
2
2
2
Mv0
m' v '
mv
+
=
(2)
2
2
2
T (1) v(2) ta c v0 = v/5 = 1m/s, v = - 4m/s. Sau va chm vt m chuyn ng ngc tr lai, Cn vt M
dao ng tt dn. nn ln nht A0 c xc nh theo cng thc:
Mv02
kA02
=
+ MgA0 => A0 = 0,1029m = 10,3 cm
2
2
Sau khi l xo b nn cc i tc cc i vt t c khi Fhl = 0 hay a = 0, l xo b nn x: kx = Mg
Mg
3,6
=> x =
=
= 3,6 cm
k

100

2
2
kA
Mv max
Mv max
k ( A02 x 2 )
kx 2
=
+
+ Mg(A0 x) =>
=
- Mg(A0-x)
2
2
2
2
2
k ( A02 x 2 )
2
v
Do
- 2g(A0-x) = 0,2494 => vmax = 0,4994 m/s = 0,5 m/s
max =
M
V d 4: Con lc l xo dao ng trn mt phng nm ngang, khi lng m=100g. k=10N/m h s ma st
gia vt v mt phng ngang l 0,1. ko vt n v tr l xo dn 10cm, th khng vn tc u. tng qung
ng i c trong 3 chu k u tin?
4 mg
= 4( cm) .
gim bin sau 1 chu k: A =
k
1 2
kA
Vy, sau 3 chu k, vt tt hn. Vy, qung ng i c: s = Wc = 2
= 0,5( m)
Fms mg
V d 5: Con lc lo xo dao ng trn mt phng nm ngang, khi lng m=100g. k=10n/m h s ma st
gia vt v mt phng ngang l 0,1. ko vt n v tr l xo dn 10cm, th khng vn tc u.V tr vt c
ng nng bng th nng ln u tin l.
2Wt = Wc Ams Wd = Wt Wc W Ams = Wt
Vy , lc lo xo dn 3,412 (cm)
x = 0,06588( m) = 6,588cm

Khi :

2
0

V d 6: Mt con lc l xo ngang, k = 100N/m, m = 0,4kg, g =10m/s2, h s ma st gia qu nng v mt

tip xc l = 0,01 . Ko vt khi VTCB 4cm ri th khng vn tc u.
a) Tnh gim bin sau mi chu k
b) S dao ng v thi gian m vt thc hin cho ti lc dng?
S: a) =

A g 4.0, 01.10
k
100
= 1, 6.103 (m) = 0,16(cm)
=
= 5 (rad / s) ; A = 2 =
2

(5 )
m
0, 4

Su tm: on Vn Lng - Email: doanvluong@gmail.com; doanvluong@gmail.com

Trang 4

2
= 10( s)
5
V d 7: Mt con lc l xo dao ng tt dn. C sau mi chu k, bin ca n gim 0,5%. Hi nng
lng dao ng ca con lc b mt i sau mi dao ng ton phn l bao nhiu % ?
2
A A'
A'
A'
W ' A'
= 1 = 0,005
S: Ta c:
= 0,995.
= = 0,9952 = 0,99 = 99%, do phn nng
A
A
A
W A
lng ca con lc mt i sau mi dao ng ton phn l 1%.
V d 8: Mt con lc l xo ngang c k = 100N/m dao ng trn mt phng ngang. H s ma st gia vt v
mt phng ngang l = 0,02. Ko vt lch khi VTCB on 10cm ri bung tay cho vt dao ng
a) Qung ng vt i c n khi dng hn.
S: a) 25m
b) vt i c 100m th dng ta phi thay i h s ma st bng bao nhiu? S: b) 0,005
b)N = 25 dao ng; t = 25.

3.TRC NGHIM C HNG DN:

Cu 1: ( thi H 2010)
Mt con lc l xo gm mt vt nh khi lng 0,02kg v l xo c cng 1N/m. Vt nh c t
trn gi c nh nm ngang dc theo trc l xo. H s ma st trt ca gi v vt nh l 0,1. Ban u
gi vt v tr l xo b nn 10 cm ri bung nh con lc dao ng tt dn. Ly g = 10m/s 2. Tc ln
nht vt nh t c trong qu trnh dao ng l
A. 40 3 cm/s

B. 20 6 cm/s

C. 10 30 cm/s

D. 40 2 cm/s

Gii:
Cch 1:- V tr ca vt c vn tc cc i: x0 =

mg
k

= 0,02 (m)

- Vn tc cc i khi dao ng t c ti v tr x0 :

K
=
m
vmax = 40 2 cm/s
p n D.
Cch 2: V c nng ca con lc gim dn nn vn tc ca vt s c gi tr ln nht ti v tr nm trong on
ng t lc th vt n lc vt qua VTCB ln th nht ( 0 x A ):
v = ( A x0 )

1 2
kA
Tnh t lc th vt (c nng 2
) n v tr bt k c li x ( 0 x A ) v c vn tc v (c nng
1 2 1 2
mv + kx
2
2
) th qung ng i c l (A - x).

gim c nng ca con lc = |Ams| , ta c:

1 2 1 2 1 2
kA ( mv + kx ) = mg ( A x) mv 2 = kx 2 + 2 mg.x + kA2 2 mg . A
2
2
2
(*)
2
2
Xt hm s: y = mv2 = f(x) = kx + 2 mg .x + kA 2 mg . A
D thy rng th hm s y = f(x) c dng l parabol, b lm quay xung di
b
mg
x=
=
= 0,02m
2a
k
(a = -k < 0), nh vy y = mv2 c gi tr cc i ti v tr

Thay x = 0,02 (m) vo (*) ta tnh c vmax = 40 2 cm/s

p n D.

Su tm: on Vn Lng - Email: doanvluong@gmail.com; doanvluong@gmail.com

Trang 5

Cu 2: Mt con lc l xo t trn mt phng nm ngang, l xo c cng 10(N/m), vt nng c khi lng

m = 100(g).H s ma st trt gia vt v mt phng ngang l = 0,2. Ly g = 10(m/s2); = 3,14. Ban u
vt nng c th nh ti v tr l xo dn 6(cm). Tc trung bnh ca vt nng trong thi gian k t thi
im th n thi im vt qua v tr l xo khng b bin dng ln u tin l :
A) 22,93(cm/s)
B) 25,48(cm/s)
C) 38,22(cm/s)
D) 28,66(cm/s)
Gii: Chn Ox trc l xo, O v tr ca vt khi l xo khng bin dng, chiu dng l chiu dn ca l
xo.
-Khi vt chuyn ng theo chiu m: kx + mg = ma = mx"
mg
mg

k x
= m x
"
k
k

mg
k
= 0,02 m = 2 cm; =
= 10 rad/s
k
m
x - 2 = acos(t + ) v = -asin(t + )
Lc t0 = 0 x0 = 6 cm 4 = acos
v0 = 0
0 = -10asin = 0; a = 4 cm
x - 2 = 4cos10t (cm)
Khi l xo khng bin dng x = 0 cos10t = -1/2 = cos2/3 t = /15 s
6
90
=
vtb =
28,66 cm/s
/ 15 3,14
Cu 3: mt con lc l xo dao ng tt dn trn mt phng nm ngang vi cc thng s nh sau: m=0,1Kg,
vmax=1m/s, =0.05.tnh ln vn tc ca vt khi vt i c 10cm.
A: 0,95cm/s
B:0,3cm/s
C:0.95m/s
D:0.3m/s
Gii: Theo nh lut bo ton nng lng, ta c:
2
mvmax
mv 2
mv 2
2
v2 = v max
- 2gS
=
+ AFms =
+ mgS =>
2
2
2
2
2 gS = 1 2.0,05.9,8.0.1 = 0,902 = 0,9497 m/s
=> v = v max
v 0,95m/s. Chn p n C
Cu 4: Mt l xo nm ngang, k=40N/m, chiu di t nhin=50cm, u B c nh, u O gn vt c
m=0,5kg. Vt dao ng trn mt phng nm ngang h s ma st =0,1. Ban u vt v tr l xo c di t
nhin ko vt ra khi v tr cn bng 5cm v th t do, chn cu ng:
A.im dng li cui cng ca vt l O.
B.khong cch ngn nht ca vt v B l 45cm.
C. im dng cui cng cch O xa nht l 1,25cm.
D.khong cch gia vt v B bin thin tun hon v tng dn
C th d dng loi b cc p n ABD.
Gii: C ng v vt dng li bt k v tr no tha mn lc n hi khng thng ni lc ma st
mg
kx mg => x
= .xmax = 1, 25cm
k
Cu 5: Mt con lc l xo gm vt nh khi lng 0,2 kg v l xo c cng k =20 N/m. Vt nh c t
trn gi c nh nm ngang dc theo trc l xo. H s ma st trt gia gi v vt nh l 0,01. T v
tr l xo khng b bin dng, truyn cho vt vn tc ban u 1m/s th thy con lc dao ng tt dn trong
gii hn n hi ca l xo. Ly g = 10 m/s2. ln lc n hi cc i ca l xo trong qu trnh dao ng
bng
A. 1,98 N.
B. 2 N.
C. 1,5 N.
D. 2,98 N
Lc n hi cc i khi l xo v tr bin ln u
Ta c W sau - W = A cn
Cng = lc x (qung ng)
1 2 1 2
.mgA + kA = mv
2
2
A=0,09 m
Fmax= kA =1,98 N
Su tm: on Vn Lng - Email: doanvluong@gmail.com; doanvluong@gmail.com

Trang 6

Cu 6: Mt con lc l xo t nm ngang gm 1 vt c khi lng m=100(g) gn vo 1 l xo c cng

k=10(N/m). H s ma st gia vt v sn l 0,1. a vt n v tr l xo b nn mt on ri th ra. Vt t
vn tc cc i ln th nht ti O1 v vmax1=60(cm/s). Qung ng vt i c n lc dng li l:
A.24,5cm.
B 24cm.
C.21cm.
D.25cm.
60
= 6 (cm)
10
1
1
p dng nh lut bo ton nng lng:
kA2 =
mv2 + mgx
2
2

Gii: p dng: x = v x =

A=

v 2 + 2gx
=
2

0,6 2 + 2.0,1.10.0,06
= 6,928203 (cm)
10 2

Qung ng vt i c n lc dng li l:
kA2
2 A2 10 2.(6,928203.10 2 ) 2
S=
=
=
= 0,24 m = 24 cm .Chn B
2.0,1.10
2 mg 2 g
Cu 7: Con lc l xo nm ngang c k = 100N/m, vt m = 400g. Ko vt ra khi VTCB mt on 4cm ri
th nh cho vt dao ng. Bit h s ma st gia vt v sn l = 5.10-3. Xem chu k dao ng khng thay
i, ly g = 10m/s2. Qung ng vt i c trong 1,5 chu k u tin l:
A. 24cm
B. 23,64cm
C. 20,4cm
D. 23,28cm
2 mg
= 0, 04cm
S = 4 + 2.3,96 + 2.3,92 + 3,88 = 23, 64( cm )
Sau mi na chu k A gim A =
k
Cu 8: Mt con lc l xo nm ngang gm vt c khi lng 600 g, l xo c cng 100N/m . Ngi ta a
vt ra khi v tr cn bng mt on 6,00 cm ri th nh cho n dao ng, h s ma st gia vt v mt
phng ngang l 0,005. Ly g = 10 m/s2 . Khi s dao ng vt thc hin cho n lc dng li l
A. 500
B. 50
C. 200
D. 100
4 mg
gim bin sau mt chu k A =
k

A
kA
100.0,06
S dao ng thc hin c N = A = 4 mg = 4.0,005.0,6.10 = 50

Cu 9: Mt con lc l xo thng ng gm l xo nh c cng k = 100N/m, 1 u c nh, 1 u gn vt

nng khi lng m = 0,5kg. Ban u ko vt theo phng thng ng khi VTCB 5cm ri bung nh cho
dao ng. Trong qu trnh dao ng vt lun chu tc dng ca lc cn c ln bng 1/100 trng lc tc
dng ln vt. Coi bin ca vt gim u trong tng chu k, ly g=10 m/s2. S ln vt qua VTCB k t
khi th vt n khi n dng hn l:
A. 25
B. 50
C. 75
D. 100
Gii: Gi A l gim bin mi ln vt qua VTCB
kA 2
kA' 2
kA' 2
=
+ Fc ( A + A' ) =
+ 0,01mg ( A + A' )
2
2
2
kA 2 kA' 2

= Fc ( A + A' ) = 0,01mg ( A + A' )

2
2
k
k
( A 2 A' 2 ) = ( A + A' )( A A' ) = 0,01mg ( A + A' )
2
2
0,02mg 0,02.0,5.10
=
= 10 3 m = 1mm
=> A = A A =
k
100

Vy s ln vt qua VTCB l N = A/A = 50. Chn p n B

Cu 10: Mt con lc l xo c cng k = 2 N/m, khi lng m = 80g dao ng tt dn trn mt phng nm
ngang do c ma st, h s ma st = 0,1 . Ban u vt ko ra khi VTCB mt on 10cm ri th ra. Cho gia tc
trng trng g = 10m/s2. Th nng ca vt v tr m ti vt c tc ln nht l:
A. 0,16 mJ
B. 0,16 J
C. 1,6 J
D. 1,6 mJ.
Bi gii. Chn gc tnh th nng VTCB.
Theo nh lut bo ton nng lng ta c Wt,max = W + Wt + Ams
Su tm: on Vn Lng - Email: doanvluong@gmail.com; doanvluong@gmail.com

Trang 7

Wt,max: l th nng ban u ca con lc

W , Wt :l ng nng v th nng ca con l ti v tr c li x
Ams : l cng ca lc ma st k t khi tha n li x. Ams = mg(x0 x) vi x0 = 10cm = 0,1m
Khi ta c: kx02/2 = W + kx2/2 +

mg(x0 x)

Suy ra W = kx02/2 - kx2/2 - mg(x0 x) ( y l hm bc hai ca ng nng vi bin x)

Vn tc ca vt ln nht th ng nng ca vt ln nht. ng nng ca
Vt ln nht khi x = mg/k = 0,04 m
O
x
Vy th nng ti v tr l 1,6mJ. Chn p n D.

Cu 11: Mt con lc l xo nm ngang k = 20N/m, m = 40g. H s ma st gia mt bn v vt l 0,1, g =

10m/s2. a con lc ti v tr l xo nn 10cm ri th nh. Tnh qung ng i c t lc th n lc vect
gia tc i chiu ln th 2:
A. 29cm
B. 28cm
C. 30cm
D. 31cm
Bi 2:v hnh con lc l xo nm ngang.
-Ban u bung vt th vt chuyn ng nhanh dn ,trong giai on th vn tc v gia tc cng chiu, tc
l hng sang phi ,ti v tr m vn tc ca vt t cc i th gia tc i chiu ln 1, khi vt cha n
v tr cn bng v cch vtcb mt on c xc nh t pt: Fh FMs = 0 (v khi vn tc cc i gia tc bng
khng)
-t x =

mg
= 0,2cm =>vt i c 9,8cm th vn tc cc i v gia tc i chiu ln 1 v vn tip tc
k

sang v tr bin dng, lc ny gia tc hng t phi sang tri.

- gim bin sau mi chu k l A =

4 Fms
=0,8cm , nn sang n v tr bin dng vt cch vtcb
K

9,6cm(v sau na chu k) v gia tc vn khng i chiu .

-Vt tip tc ti v tr cch vtcb 0,2cm v pha bin dng th khi vn tc li cc i v gia tc i chiu
ln 2.
- Vy qung ng i dc cho ti khi gia tc i chiu ln 2 l:S=10+ 9.6 + 9,4=29cm
Cu 12: Mt con lc l xo gm vt m1 (mng, phng) c khi lng 2kg v l xo c cng k = 100N/m
ang dao ng iu ha trn mt phng nm ngang khng ma st vi bin A= 5 cm. Khi vt m 1 n v tr
bin th ngi ta t nh ln n mt vt c khi lng m2. Cho h s ma st gia m2 v m1 l
= 0.2; g =10m / s 2 . Gi tr ca m2 n khng b trt trn m1l
A. m2 0,5kg
B. m2 0,4kg
C. m2 0,5kg
D. m2 0,4kg
Gii 1: Sau khi t m2 ln m1 h dao ng vi tn s gc =

k
k
=-> 2 = m + m
m1 + m2
1
2

Trong qu trnh dao ng, xt trong h qui chiu phi qun tnh (gn vi vt M) chuyn ng vi gia tc a (

a = A 2 cos(t + ) ), vt m0 lun chu tc dng ca lc qun tnh( F = ma ) v lc ma st ngh Fn.

vt khng trt: Fq max Fn max
vt m2 khng trt trn m1 th lc qun tnh cc i tc dng ln m2 c ln khng vt qu lc ma st
ngh gia m1 v m2 tc l Fmsn Fqt max
m2 g m2 amax g 2 A g

k
A m2 0,5(kg )
m1 + m2

Gii 2: m2 khng trt trn m1 th gia tc chuyn ng ca m2 c ln ln hn hoc bng ln gia

tc ca h (m1 + m2): a = - 2x. Lc ma st gia m2 v m1 gy ra gia tc ca m2 c ln a 2 = g = 2m/s2
iu kin m2 khng b trt trong qu trnh dao ng l
kA

amax = 2A a2 suy ra m + m g => g(m1 + m2) k A

1
2
2(2 + m2) 5 => m2 0,5 kg. Chn p n C
Su tm: on Vn Lng - Email: doanvluong@gmail.com; doanvluong@gmail.com

Trang 8

 m0 amax n N
m0

TNG QUT:

vmax

vmax

m0 A2 n m0 g

2 n m0 g m0 vmax n m0 g

n g
=

n g
k
M + m0

(1)

Cu 13: Mt con lc l xo gm vt nh khi lng 0,2kg v l xo c cng

20N/m.Vt nh c t trn gi c nh nm ngang dc theo trc l xo.H s ma
st trt gia gi v vt nh l 0,01.T v tr l xo khng bin dng truyn cho vt
vn tc ban u 1m/s th thy con lc dao ng tt dn trong gii hn n hi ca
l xo. ln ca lc n hi cc i ca l xo trong qu trnh dao ng l:
A. 19,8N
B.1,5N
C.2,2N
D.1,98N
Gii: Gi A l bin cc i ca dao ng. Khi lc n hi cc i ca l xo trong qu trnh dao ng:
Fhmax = kA
tm A t da vo L bo ton nng lng:

mv 2 kA2
kA2
=
+ Fms A =
+ mgA
2
2
2

Thay s ; ly g = 10m/s2 ta c phng trnh: 0,1 = 10A2 + 0,02A

A=

hay 1000A2 +2A + 10 = 0

1 10001
; loi nghim m ta c A = 0,099 m Do Fhmax = kA = 1,98N. Chn D
1000

Cu 14: Mt con lc l xo nm ngang gm l xo c cng k = 40N/m v qu cu nh A c khi lng

100g ang ng yn, l xo khng bin dng. Dng qu cu B ging ht qu cu A bn vo qu cu A dc
theo trc l xo vi vn tc c ln 1m/s; va chm gia hai qu cu l n hi xuyn tm. H s ma st
gia A v mt phng l = 0,1; ly g = 10m/s2. Sau va chm th qu cu A c bin ln nht l:
A. 5cm
B. 4,756cm.
C. 4,525 cm.
D. 3,759 cm
Gii: Theo L bo ton ng lng vn tc ca qu cu A sau va chm v = 1m/s.
Theo L bo ton nng lng ta c:

kA2
mv 2
kA2
mv 2
+ AFms =

+ mgA =
2
2
2
2

=> 20A2 + 0,1A 0,05 = 0 => 200A2 + A 0,5 = 0

=> A =

401 1
= 0,04756 m = 4,756 cm. Chn B.
400

Cu 15: Con lc n dao ng trong mi trng khng kh.Ko con lc lch phng thng ng mt gc
0,1 rad ri th nh. bit lc cn ca khng kh tc dng ln con lc l khng i v bng 0,001 ln trng
lng ca vt.coi bin gim u trong tng chu k.s ln con lc qua v tr cn bng n lc dng li l:
A: 25
B: 50
C: 100
D: 200
Gii: Gi l gim bin gc sau mi ln qua VTCB. (< 0,1)

2
C nng ban u W0 = mgl(1-cos) = 2mglsin2 2 mgl 2
gim c nng sau mi ln qua VTCB: W =

mgl 2
mgl
[ ( ) 2 ] =
[2. ( ) 2 ] (1)
2
2

Cng ca lc cn trong thi gian trn: Acn = Fc s = 0,001mg(2 - )l (2)

T (1) v (2), theo L bo ton nng lng: W = Ac
mgl
[2. ( ) 2 ] = 0,001mg(2 - )l
2

=> ()2 0,202 + 0,0004 = 0=> = 0,101 0,099. Loi nghim 0,2 ta c = 0,002

0,1

S ln vt qua VTCB N = = 0,002 = 50 . Chn B.

Cu 16: Mt con lc l xo t nm ngang gm 1 vt c khi lng m=100(g) gn vo 1 l xo c cng
k=10(N/m). H s ma st gia vt v sn l 0,1. a vt n v tr l xo b nn mt on ri th ra. Vt t
Su tm: on Vn Lng - Email: doanvluong@gmail.com; doanvluong@gmail.com
Trang 9

vn tc cc i ln th nht ti O v vmax =6 0(cm/s). Qung ng vt i c n lc dng li l:

A.24,5cm. B.24cm.
C.21cm.
D.25cm.
Gii:Gi s l xo b nn vt M
O l VTCB. A0 =OM

Sau khi th ra vt Vt t vn tc cc i ln th nht ti O khi
M
O O N
Fh = Fms OO = x => kx = mg => x = mg /k = 0,01m = 1 cm
Xc nh A0 = OM:
2
kA02
mv max
kx 2
=
+
+ mg (A0 x). Thay s vo ta tnh c A0 = 7 cm
2
2
2
Dao ng ca vt l dao ng tt dn. gim bin sau mi ln qua VTCB:
k ( A02 A' 2 )
= AFms = mg (A0 + A). => A = A0 A = 2 mg /k = 2cm. Do vt s dng li im
2
N sau 3 ln qua VTCB vi ON = x = 1cm, ti N Fh = Fms
Tng qung ng vt i c n lc dng li; s = 7 + 5x2 + 3x2 + 1 = 24 cm .p n B
Khi n N :Fh = Fms nn vt dng li khng quay v VTCB O' c na. Thi gian t khi th n khi
dng li N l 1,5 T
Cu 17: Mt con lc l xo nm ngang gm vt nh khi lng 200 gam, l xo c cng 10 N/m, h s
ma st trt gia vt v mt phng ngang l 0,1. Ban u vt c gi v tr l xo gin 10 cm, ri th nh
con lc dao ng tt dn, ly g = 10m/s2. Trong khong thi gian k t lc th cho n khi tc ca vt
bt u gim th gim th nng ca con lc l:
A. 2 mJ.
B. 20 mJ.
C. 50 mJ.
D. 48 mJ.
Gii:Vt t vn tc cc i khi Fh = Fms =>. kx = mg => x = mg /k = 2 (cm)
Do d gim th nng l : Wt =

k
( A 2 x 2 ) = 0,048 J = 48 mJ. Chn D
2

Cu 18: Mt con lc l xo c cng k = 10N/m, khi lng vt nng m = 100g, dao ng trn mt phng
ngang, c th nh t v tr l xo gin 6cm so vi v tr cn bng. H s ma st trt gia con lc v mt
bn bng = 0,2. Thi gian chuyn ng thng ca vt m t lc ban u n v tr l xo khng bin dng l:

A.
(s)..
B.
(s).
C.
(s).
D.
(s).
20

25 5

15

30

Gii: V tr cn bng ca con lc l xo cch v tr l xo khng bin dng x;

kx = mg => x = mg/k = 2 (cm). Chu k dao ng T = 2

m
= 0,2 (s)
k

Thi gia chuyn ng thng ca vt m t lc ban u n v tr l xo khng bin dng l:

t = T/4 + T/12 =

15

(s) (vt chuyn ng t bin A n li x = - A/2). Chn C

4 .TRC NGHIM:
Cu 1: Mt con lc l xo ang dao ng tc dn.ngi ta o c gim tng i ca bin trong 3
chu k u tin l 10%. gim ca th nng tng ng l:
A:19%
B:10%
C:0,1%
D:khng xc nh c
Su tm: on Vn Lng - Email: doanvluong@gmail.com; doanvluong@gmail.com

Trang 10

Cu 2: Mt con lc l xo ngang gm l xo c cng k=100N/m v vt m=100g, dao ng trn mt phng

ngang, h s ma st gia vt v mt ngang l =0,01. Ko vt lch khi VTCB mt on 10cm ri th nh
cho vt dao ng. Qung ng vt i c t khi bt u dao ng n khi dng hn l
A. s = 50m
B. s = 25m.
C. s = 50cm
D. s = 25cm.
2
Cu 3: Cho c h, d cng ca l xo k = 100N/m; m = 0,4kg, g = 10m/s . Ko vt ra khi v tr cn bng
mt on 4cm ri th khng vn tc ban u. Trong qu trnh dao ng thc t c ma st = 5.10-3 .S chu
k dao ng cho n lc vt dng li l:
A.50
B. 5
C. 20
D. 2 .
Cu 4: Mt con lc lo xo gm vt co khi lng m = 200g, lo xo khi lng ko ang k , co cng k =80
N/m : t trn mt san nm ngang. Ngi ta keo vt ra khoi vi tri cn bng oan 3 cm va truyn cho no vn
tc 80 cm/s . Cho g= 10m/s^2 .Do co lc ma sat nn vt dao ng tt dn, sau khi thc hin c 10 dao
ng vt dng lai . H s ma sat la:
A. 0.04
B. 0.15
C. 0.10
D. 0.05
Cu 5: Vt nng m=250g c mc vo l xo k = 100N/m d tt dn trn mt phng nm ngang vi bin
ban u 10cm. ly g= 10m/s2,h s ma st l 0,1 th s d v qung ng m vt i c
A. 10 d , 2m
B. 10 d , 20m
C. 100 d , 20m
D. 100 d , 2m
Cu 6: Con lc n chiu di l= 0,5m, m= 100g dao ng nI c g= 9,8m/s 2 vi bin gc ban u
0,14688 rad. Cho bit trong qu trnh d con lc chu t/d ca lc cn 0.002 N, s dao ng v qug ng
m vt i c:
A.2,64 m, 18 dd
B. 2,08m, 12 dd
C. 4,08m, 18 dd
D. 4,08m, 12 dd
Cu 7: Mt cht im dao ng tt dn c tc cc i gim i 5% sau mi chu k. Phn nng lng
ca cht im b gim i trong mt dao ng l:
A. 5%.
B. 9,7%.
C. 9,8%.
D. 9,5%.
Cu 8: Mt con lc dao ng tt dn. C sau mi chu k, bin gim 2%. Phn nng lng ca con lc
b mt i trong mt dao ng ton phn l:
A. 4,5%.
B. 6,36%
C. 9,81%
D. 3,96%
Cu 9: Mt h dao ng diu ha vi tn s dao ng ring 4 Hz. Tc dng vo h dao ng mt ngoi

lc c biu thc f = F0cos( 8t + ) th:

3

A. h s dao ng cng bc vi tn s dao ng l 8 Hz.

B. h s dao ng vi tn s cc i v khi xy ra hin tng cng hng.
C. h s ngng dao ng v do hiu tn s ca ngoi lc cng bc v tn s dao ng ring bng 0.
D. h s dao ng vi bin gim dn rt nhanh do ngoi lc tc dng cn tr dao ng.
Cu 10: Mt ngi xch mt x nc i trn ng, mi bc i c 50cm. Chu k dao ng ring ca
nc trong x l 1s. nc trong x sng snh mnh nht th ngi phi i vi vn tc:
A. v = 100cm/s
B. v = 75 cm/s
C. v = 50 cm/s
D. v = 25cm/s.
Cu 11: Mt chic xe gn my chy trn mt con ng lt gch, c cch khong 9m trn ng li c
mt rnh nh. Chu k dao ng ring ca khung xe my trn l xo gim xc l 1,5s. Hi vi vn tc bng
bao nhiu th xe b xc mnh nht.
A. v = 10m/s
B. v = 7,5 m/s
C. v = 6,0 m/s
D. v = 2,5 m/s.

Su tm: on Vn Lng - Email: doanvluong@gmail.com; doanvluong@gmail.com

Trang 11