5

T I U C H U A N Q U C G I A



TCVN 9403:2012
Xut bn In 1




GIA C T NN YU-
PHUONG PHP TRU T XI MNG
Stabilization of soft soil - The soil cement column method












H NQI - 2012

2























TCVN 9403:2012
3
Mc Ic

Li ni du...................................................................4
1 Pham vi p dung.....................................5
2 Ti liu vin dn......................................5
3 Thut ng v djnh ngha...................................5
4 Quy djnh chung....................................6
5 Kho st dja k thut...................................7
6 Vt liu v sn phm...................................8
7 Co s lin quan ti thit k...............................9
8 Thi cng........................................11
9 Gim st th nghim v quan trc..............................13
10 Cc bin php an ton lao dng.............................14
Phu luc A (Tham kho): p dung thuc t ca phuong php trn su................15
Phu luc B (Tham kho): Cc gii php thit k.........................27
Phu luc C (Tham kho): Tnh ton nn gia c theo bin dang....................35
Phu luc D Ttham kho): Phuong php th nghim trong phng xc djnh sc khng nn ca mu dt xi
mng (phuong php trn kh)................................37
Phu luc E Ttham kho): Phuong php th nghim trong phng xc djnh sc khng nn ca mu dt xi
mng (phuong php trn ut)................................40
Phu luc G (Tham kho): Cung d chju nn ca mt s hn hop xi mng dt............42










TCVN 9403:2012
4

Li ni du
TCVN 9403:2012 duoc chuyn di t TCXDVN 385:2006 theo quy djnh
tai khon 1 iu 69 ca Lut Tiu chun v Quy chun k thut v dim a
khon 1 iu 7 Nghj djnh s 127/2007/N-CP ngy 01/8/2007 ca Chnh
ph quy djnh chi tit thi hnh mt s diu ca Lut Tiu chun v Quy
chun k thut.
TCVN 9403:2012 do Vin Khoa hoc Cng ngh Xy dung B Xy dung
bin soan, B Xy dung d nghj, Tng cuc Tiu chun o lung Cht
luong thm djnh, B Khoa hoc v Cng ngh cng b.
5
T I U C H U A N Q U C G I A TCVN 9403:2012


Gia c nn dt yu - Phuong php tr dt xi mng
Stabilization of soft soil The soil cement column method

1 Pham vi p dng
1.1 Tiu chun ny quy djnh nhng yu cu k thut v kho st - th nghim, thit k, thi cng v
nghim thu tru dt xi mng dng d x l - gia c nn dt yu trong xy dung nh v cng trnh c ti
trong nhe, khi dp, cng nhu trong n djnh mi dc...
1.2 Cng ngh thi cng xt dn trong tiu chun ny l cng ngh trn su, bao gm:
a) Trn bi cn trn quay co hoc, khng ly dt ln (xem Phu luc A);
b) su x l nn dt ti thiu 3 m;
c) Hnh dng v b tr da dang gm tru don, mng, khi, tung, v t hop;
d) X l dt tu nhin, dt lp, bi thi.;
e) Cc phuong php gia c nn dng cng ngh tuong tu dang c (phuong php phun p cao,
phuong php phi hop, gia c ton khi) chi cp nht mt phn trong tiu chun ny (xem Phu luc A).
2 Ti Iiu vin dn
Cc ti liu vin dn sau rt cn thit cho vic p dung tiu chun ny. i vi cc ti liu vin dn ghi
nm cng b th p dung phin bn duoc nu. i vi cc ti liu vin dn khng ghi nm cng b th
p dung phin bn mi nht, bao gm c cc sa di, b sung (nu c).
TCVN 9362:2012, Tiu chun thit k nn nh v cng trnh.
TCVN 9354:2012, t xy dung - Phuong php xc djnh m dun bin dang tai hin trung bng tm
nn phng.
TCVN 9393:2012, Coc - Phuong php th nghim bng ti trong tnh p doc truc.
3 Thut ng v d[nh ngha
3.1
Tr dt xi mng (Soil-Cement Column)
Tru trn bng hn hop dt - xi mng, hay dt - va xi mng duoc ch tao bng cch trn co hoc xi
mng hoc va xi mng vi dt tai ch (in - situ).
TCVN 9403:2012
6
3.2
Trn kh (Dry mixing)
Qu trnh gm xo toi dt bng co hoc tai hin trung v trn bt xi mng kh vi dt c hoc khng
c phu gia.
3.3
Trn ut (Wet mixing)
Qu trnh gm xo toi dt bng co hoc tai hin trung v trn va xi mng gm nuc, xi mng, c
hoc khng c phu gia vi dt.
3.4
Xuyn cnh (Wing penetration)
Thit bj xuyn tnh c cnh gn bng dung knh tru d kim tra cht luong thi cng tru.
4 Quy d[nh chung
4.1 Thit k, thi cng gia c nn dt yu bng tru dt xi mng cn tun theo quy trnh sau:
a) Kho st dja cht cng trnh, th nghim xc djnh hm luong xi mng thch hop trong phng th
nghim;
b) Thit k so b nn gia c theo diu kin ti trong tc dung ca kt cu bn trn (cn c vo kt qu
th nghim mu trong phng v kinh nghim tch ly);
c) Thi cng tru th bng thit bj du kin s dung;
d) Tin hnh cc th nghim kim tra (xuyn cnh, xuyn tnh, nn tnh, ly mu...);
e) So snh vi cc kt qu th nghim trong phng, dnh gi lai cc chi tiu cn thit;
f) iu chinh thit k (hm luong cht gia c, chiu di hoc khong cch gia cc tru);
g) Thi cng dai tr theo cng ngh d dat yu cu v tin hnh kim tra cht luong phuc vu nghim
thu.
4.2 Tuy cng mt t l pha trn nhung lun c su khc nhau gia mu ch bj trong phng v thuc t
thi cng bng cc thit bj ngoi hin trung, cho nn vic thi cng tru th, tm hiu qu gia c ti uu l
quy djnh bt buc. Tru th phi thi cng ngoi cng trnh d c th tin hnh th nghim kim tra. S
luong tru th do tu vn thit k quyt djnh, nhung khng t hon 2 tru cho mi loai thit bj v cng ngh.
Du n tru dt xi mng duoc tin hnh theo quy trnh lp, quyt djnh thi cng dai tr chi c th dua ra
sau khi d thi cng v th nghim tru th dat yu cu.
Tt c cc thng tin cn thit d phuc vu du n cn duoc cung cp cho thit k, trong d kinh nghim
tch ly ca nh thu thi cng v tu vn thit k c vai tr quan trong.
TCVN 9403:2012
7
4.3 Cc thng tin cn thit d trin khai d n dt xi mng
a) H so php l;
b) H so nng luc, kinh nghim ca nh thu v h thng qun l cht luong;
c) Cc cng trnh ngm v cng trnh xung quanh;
d) c dim k thut ca cng trnh;
e) Kinh nghim thi cng trn su t truc hoc cng trnh xy dung gn k, bao gm c kt qu th
nghim hin trung cp cho thit k;
f) Chuong trnh, k hoach xy dung k c tin d cht ti v gia ti truc;
g) Tin d trin khai th nghim, quy trnh nghim thu vt liu dua vo cng trnh;
h) Tt c cc yu cu pht sinh hoc sa di cn duoc xc lp v ph duyt truc khi bt du thi
cng;
i) jnh mc v don gi thi cng.
5 Kho st d[a k thut
5.1 Phn chung
5.1.1 Cng tc kho st dja k thut duoc thuc hin theo d cuong duoc duyt. cuong kho st do
thit k lp dua theo dc dim v quy m ca cng trnh s xy dung, tham kho cc quy djnh trong
cc tiu chun kho st dja k thut chuyn ngnh (xy dung, giao thng).
Chiu su kho st phi d d c th du tnh d ln ca cng trnh; khi khng c lp dt cng th chiu
su khoan dn d su khng cn nh hung ln (ng sut trong dt khng vuot qu 10 % p luc bn
thn ca dt tu nhin).
5.1.2 Cc thng tin cn cung cp gm thng tin phuc vu cho thit k, v thng tin phuc vu thi cng
(xem 5.2). c s liu du vo cho thit k, cng tc kho st dja k thut cn tin hnh cng sm
cng tt, v su pht trin cung d nn dt - xi mng phu thuc vo thi gian; d c th chon lua
phuong n x l, t nht phi c kt qu th nghim mu trong phng sau 28 ngy bo dung cho
phuong php trn ut v 90 ngy cho phuong php trn kh.
Th nghim trong phng v hin trung tun theo cc quy djnh hin hnh.
5.1.3 Kinh nghim thi cng trn su cc cng trnh c diu kin dja cht tuong tu duoc tham kho d
quyt djnh quy m kho st.
5.1.4 S liu kho st tai cc cng trnh ln cn chi chp nhn sau khi duoc kim chng cn trong (kt
qu xuyn tnh, ct cnh, do p luc ngang v cc th nghim khc).
5.1.5 H khoan hoc h do kho st duoc bjt kn trnh nh hung ca nuc ngm hoc thi cng tru
sau ny.
TCVN 9403:2012
8
5.2 Thng tin chi tit
5.2.1 Bo co kho st cn cp thm thng tin v diu kin dt nn d thi cng trn su:
a) Thnh phn, phn b, chiu dy v trang thi ca lp dt mt, r cy, dt lp.;
b) Hin din ca cui, tng ln, d gy kh khn cho thi cng;
c) Hin din ca dt c kh nng truong n;
d) Hang, h, khe nt;
e) Cao d nuc c p, su thay di ca n v kh nng phun tro;
f) Cht luong nuc ngm (d nhim, d n mn, pH, chng loai v hm luong ion.).
5.2.2 c trung vt l
a) Gii han chy, do;
b) Phn loai;
c) Dung trong;
d) Thnh phn hat;
e) Thnh phn khong;
f) m tu nhin;
g) Hm luong hu co.
5.2.3 c trung co hoc
a) Bin dang v c kt;
b) Cung d (khng ct, nn v ko);
c) Tnh thm.
5.2.4 c trung mi trung, ha hoc v sinh hoc (nu cn thit)
a) S liu th nghim nhim bn;
b) Th nghim loc nuc (th nghim nuc dng duoc).
6 Vt Iiu v sn phm
6.1 Phn chung
6.1.1 Thi cng trn su gm thm vo dt mt s hoc ton b cc thnh phn sau:
a) Cht kt dnh (xi mng, va xi mng);
b) Phu gia;
TCVN 9403:2012
9
c) Nuc;
d) Cht dn (ct.);
e) Ct thp.
6.1.2 Tt c cc vt liu v sn phm dng ch tao tru phi tun theo cc tiu chun lin quan hin
hnh, v cc quy djnh mi trung.
6.1.3 Vt liu v sn phm phi dng yu cu thit k.
6.1.4 Ngun cung cp vt liu phi r xut x, khi thay di phi duoc thng bo chp thun.
6.2 Luu dc bit
6.2.1 Nuc t ngun khc vi nuc sinh hoat d chp thun phi th nghim kim tra
6.2.2 Du vt ca cc cht ha hoc trong vt liu duoc coi l gy nhim mi trung cn duoc dnh
gi lai tc dng mi trung.
7 Gii php thit k
7.1 Phn chung
7.1.1 Cung d tru tai hin trung bj nh hung ca nhiu yu t, nhu tnh cht ca dt, diu kin
trn, thit bj v quy trnh trn, diu kin dung h . V th cung d hin trung rt kh xc djnh
chnh xc trong giai doan thit k so b. iu quan trong l cn xc lp v kim chng cung d hin
trung qua cc buc bng th nghim mu trn trong phng, kinh nghim d tch ly, ch tao tru th
v th nghim kim chng. Thit k duoc sa di nu cc yu cu khng duoc dp ng dy d.
7.1.2 Trin khai thit k du n trn su bao gm thit k dja k thut v thit k cng ngh, l qu trnh
thit k lp. Muc dch ca thit k nhm dua ra cc h so k thut c tnh kh thi, dp ng tnh an
ton, tnh s dung, kinh t v lu di, c ch dn tui tho du kin ca cng trnh. Thit k phi chju
trch nhim trong c qu trnh thi cng v bo tr.
7.1.3 Thit k dja k thut cho cc du n trn su dua trn cc tiu chun lin quan, nhu thit k nn
nh v cng trnh, thit k tung chn, n djnh mi dc., (Phu luc B tng kt cc thng s chnh tc
dng dn n djnh v d ln).
7.1.4 Thit k so b dua vo kt qu th nghim mu trn trong phng v kinh nghim d tch ly, c
xt dn khc bit gia kt qu th nghim trong phng v thuc t hin trung (tham kho Phu luc B).
7.1.5 Th nghim c th chua d d kim chng su tha dng ca bin php x l. Vic gim st, quan
trc v ghi chp cn duoc tin hnh trong khi thi cng trn su v khi thi cng cng trnh bn trn.
7.2 Co s thit k
7.2.1 iu kin chju ti, kh hu, thy luc, gii han d ln, d dy tri, d nghing, d ln lch ca nh
v cng trnh.
TCVN 9403:2012
10
7.2.2 Gii han v mi trung trong thi cng nhu ting n, xung dng, nhim khng kh v nuc, tc
dng dn cng trnh xung quanh.
7.2.3 B tr tru trn mt bng, sai s do han ch ca thit bj trn, sai s v gc nghing, vj tr.
7.2.4 Sa di do tnh trang chua lung truc nhu thay di thuc cht diu kin dt nn v thy luc,
phi duoc bo co kjp thi.
7.2.5 Hu qu ca vic d l cc tru chju tc dung ha, l duoc luu trong thit k, dc bit trong mi
trung bin hoc diu kin dt bj nhim.
7.3 Th nghim hin trung
7.3.1 Do tnh cht ca dt nn x l chju nh hung ca nhiu yu t, k c quy trnh thi cng, cho nn
vic thi cng cc tru th v cc th nghim hin trung duoc tin hnh d xc nhn cc yu cu trong
thit k d dat hay chua.
7.3.2 Kt qu th nghim cc dc tnh ca mu ch tao trong phng thung ln hon mu tai hin
trung do quy trnh trn v bo dung khng ging nhau, th nghim hin trung cho php xc djnh
cc tuong quan cn thit.
Ty theo chc nng ca tru m quy djnh cc th nghim hin trung thch ng, c th tham kho Phu
luc B.
7.3.3 Khi trn su duoc dng d phng chng nhim hoc ngn nga nh hung ca cht ph thi
hoc cc muc dch tuong tu m tuong tc gia xi mng v vt liu hin trung (in-situ) chua du tnh
duoc th phi tin hnh thm cc th nghim dc bit.
7.4 Ni dung h so thit k
7.4.1 H so thit k cn trnh by cng dung v hnh hoc ca khi gia c, dc tnh k thut ca vt liu
hoc sn phm d xt trong thit k, cc giai doan thi cng, c th gm cc thng tin sau:
a) Cc yu cu cho tru (cung d, dc tnh bin dang v tnh thm);
b) Chiu rng ca phn trng nhau gia cc tru canh nhau;
c) Sai s cho php v chiu di, dung knh, d nghing v vj tr trn mt bng;
d) Bn v bin php t chc thi cng;
e) Tin d cht ti v cht ti truc;
f) Cc th nghim v quan trc cn thit;
g) Tin d lp dung ct thp (nu c);
h) Sc xuyn du mi ca my trn vo tng chju luc hoc tng khng thm (nu c).
TCVN 9403:2012
11
7.4.2 Khi nghim thu cn dua vo kt qu th nghim mu thn tru, thit k nn chi djnh tui ly mu,
thit bj v quy trnh ly mu.
7.4.3 i vi th nghim co hoc trn dt gia c, thit k cn chi djnh diu kin cho th nghim v tiu
ch nghim thu. Dung sai di vi cc thng s k thut nn duoc xem xt thch hop vi phuong php
th nghim d d xut, dc bit khi dng phuong php th nghim gin tip, nhu m t trong Phu luc B.
7.4.4 Thit k cn thuyt minh cc trj s gii han ca cc thng s thit k dja k thut, cng nhu cc
buc cn tin hnh khi cc trj s ny bj vuot qu.
8 Thi cng
8.1 Bin php thi cng
Truc khi thi cng trn su, cn lm sng t cc vn d sau:
- Muc tiu v pham vi ca cng tc trn su;
- M t dt nn theo tiu chun kho st;
- Hnh dng ca tru;
- Phuong php trn su;
- Thit bj trn: hnh dng/ kch thuc/cu trc ca cn xoay, vj tr l xut xi mng, hnh dng v chiu
di ca du trn;
- Hnh trnh lm vic (khoan xung v rt ln, trn v trnh tu thi cng);
- Cc thng s: chng loai v thnh phn xi mng, hm luong xi mng, t l nuc/xi mng, phu gia.;
- Phng nga ln v dy tri;
- T chc hin trung;
- My mc v thit bj;
- Qun l dt thi;
- Quy trnh qun l cht luong;
- Quy trnh x l khi c su c dng thi cng;
- Kh nng sa di cc thng s trn trong khi thi cng;
- Cc phuong php th nghim kim chng;
- H so thi cng (nht k, bn v, biu ghi chp);
- nh gi nguy co tc dng dn mi trung v an ton.
8.2 Chun b[ hin trung
TCVN 9403:2012
12
8.2.1 Vic chun bj mt bng thi cng theo quy djnh trong thit k v yu cu mi trung, gm li vo
cho my mc thit bj, san lp, thu don mt bng, tao lp chju luc cho thit bj, tip nhn, kim tra v luu
gi vt liu.
8.2.2 Tt c vt liu nhp vo cng trung phi c chng chi xut xung v kt qu kim djnh theo
dc tnh k thut d duoc quy djnh trong thit k.
8.2.3 Kho cha xi mng duoc bo dm chng m, trnh tc dng bt loi trong s dung.
8.3 Thi cng th tai hin trung
8.3.1 Trong trung hop chua c kinh nghim so snh, cn thuc hin thi cng th tai hin trung dai
din nhm xc nhn cc yu cu thit k v tao lp cc trj s kim sot ti han cho thit bj, vt liu,
quy trnh k thut cng chng loai khi thi cng dai tr.
8.3.2 Cc trj s kim sot thi cng gm:
- Tc d khoan xung v rt ln;
- Tc d quay ca du khoan;
- p luc kh nn (trn kh);
- Tc d phun va(trn ut);
- Luong vt liu s dung.
8.4 T chc thi cng
8.4.1 Truc khi thi cng vj tr ca tru trn mt bng phi duoc djnh vj;
8.4.2 Cc sai s ca tru theo quy djnh trong thit k.
8.4.3 Hnh trnh gm xuyn xung, du trn duoc dua xung chiu su thit k, dt bj trn v ph kt
cu, v rt ln, phun cht kt dnh, kt thc trn v ri khi vj tr.
8.4.4 Trong trn ut, hnh trnh lai duoc s dung d ti phn b va dn t l quy djnh, trong lc ch
du trn vn duoc quay du. Hnh trnh lai c th phun thm hoc khng phun va.
8.4.5 Tc d quay ca du trn v tc d xuyn xung, rt ln ca cn trn duoc hiu chinh d tao ra
dt x l tuong di dng nht.
8.4.6 Khi trn kh, p sut kh nn nn gi thp nht c th trong lc trn nhm trnh dn dong kh (air
entraiment) v chuyn djch dt. Khi luong xi mng doc thn tru v p sut kh duoc ghi chp trong lc
thi cng.
CH THCH: Nu p sut kh qu thp, xi mng c th khng duoc phn b ln ton tit din tru.
8.4.7 Khi trn ut, va truyn vo dt bng bom tao dng chy lin tuc.
CH THCH: Phuong php trn su c th xem Phu luc A.
TCVN 9403:2012
13
8.4.8 Thit bj ghi khi luong xi mng v va phi duoc kim djnh.
8.4.9 Mu va trong trn ut duoc ly v kim tra theo quy djnh trong thit k (tham kho Phu luc B).
9 Gim st, th nghim v quan trc
9.1 Phn chung
9.1.1 Quy m th nghim v quan trc duoc quy djnh trong thit k.
9.1.2 Quy trnh kim djnh, kim sot v nghim thu duoc xc lp truc khi trin khai thi cng.
9.2 Gim st
9.2.1 kim tra qu trnh thi cng tun theo theo yu cu thit k v diu kin hop dng, t chc
gim st phi l don vj c d kinh nghim, nh thu thi cng phi c di ng cn b k thut, cng
nhn c ngh. Tt c cc quy djnh trong thit k du duoc gim st theo quy djnh hin hnh.
9.2.2 Khi pht sinh cc tnh hung chua lung truc hoc cc thng tin khc vi thit k cn bo co
kjp thi cho ch du tu v tu vn thit k.
9.3 Th nghim
9.3.1 Theo quy djnh trong thit k cn kim chng dc trung cung d, bin dang, d dng nht ca
tru, v tnh thm ca tru khi cn thit.
9.3.2 Quy m v phuong php tin hnh th nghim duoc quy djnh truc khi thi cng cho tng trung
hop cu th (cch thc p dung v cc th nghim dc trung).
CH THCH: Quy m v phuong php th nghim phu thuc vo cch thc p dung v chc nng ca tru. Hung dn cc
phuong php th nghim (nn khng han ch n hng, th nghim 3 truc, nn mt truc (oedometer), xuyn tnh tru, CPT, nn
ngang trong h khoan.) c th tham kho Phu luc B.
9.3.3 Th nghim kim tra cht luong duoc phn b du theo thi gian thi cng v thit bj thi cng. S
luong kim tra phi d d xc lp trj s trung bnh dng tin cy cc tnh cht ca tru trong mi tng dt
dai din theo chiu di tru, phu thuc vo quy m x l v muc dch dng tru.
9.3.4 Tru dng lm tung chn phi th nghim kim tra d giao thoa v d dng nht.
9.4 Quan trc
9.4.1 Khi thi cng
9.4.1.1 Cc thng s sau dy cn duoc ghi chp trong nht k thi cng v bin bn nghim thu tng
tru (xem Bng 1)
9.4.1.2 Dng quan trc tu dng nh h thng my tnh, c th in ngay cc thng s tai hin trung.
9.4.2 Khi s dung nn x l
TCVN 9403:2012
14
Chuyn djch dng v ngang ca nn x l duoc quan trc theo cc phuong php thch ng. Trong
mt vi ng dung cn quan trc p luc nuc l rng. Sai lch so vi gii han quy djnh trong thit k
phi duoc bo co kjp thi.
9.4.3 Cc thit bj quan trc duoc lp dung d sm v c trj s chun truc khi bt du thi cng.
Bng 1-Thng s thi cng
Trn kh Trn ut
S hiu tru, thi gian thi cng S hiu tru, thi gian thi cng
p luc kh nn p luc bom (kh nn nu c)
Hnh dang du trn Hnh dang du trn
Biu d thi gian/d su (vn tc xuyn xung, rt
ln)
Biu d thi gian/d su (vn tc xuyn xung, rt
ln)
Tc d quay (r/min), khi xuyn xung v rt ln Tc d quay (r/min), khi xuyn xung v rt ln
Chng loai xi mng v thnh phn Chng loai va xi mng v thnh phn
T l nuc/ximng
Khi luong xi mng theo mt chiu su (khi xuyn
xung v rt ln)
Khi luong va xi mng theo mt chiu su (khi
xuyn xung v rt ln)
Sai s thi cng (phuong dng,dung knh, vj tr) Sai s thi cng (phuong dng,dung knh, vj tr)
Cao d dy v dinh Cao d dy v dinh
9.4.4 H so nghim thu
a) Bin bn nghim thu tru, theo 9.4.1;
b) Hon cng tru, gm c nhng sa di d duoc duyt;
c) Kt qu th nghim hin trung;
d) Chng chi chi tit cc loai vt liu v kt qu kim tra;
e) M t chi tit diu kin dt nn.
10 Cc bin php an ton Iao dng
10.1 Tt c cc loai my mc, thit bj vn hnh phi tuyt di tun theo quy trnh thao tc v quy trnh
an ton, dc bit l quy trnh an ton cho my trn v my bom.
10.2 Lp dung h thng bin bo khu vuc nguy him, khu vuc tru va mi thi cng, cm di chuyn
qua cc khu vuc ny.
10.3 Khi gp su c, Nh thu phi c phuong n x l duoc thit k chp thun.

TCVN 9403:2012
15
Ph Ic A
(Tham kho)
p dng thc t ca phuong php trn su

A.1 Gii thiu
Muc dch ca trn su l ci thin cc dc trung ca dt, nhu tng cung d khng ct, gim tnh nn
ln, bng cch trn dt nn vi xi mng (va xi mng) d chng tuong tc vi dt. Su di mi tt hon
nh trao di ion tai b mt cc hat st, gn kt cc hat dt v lp cc l rng bi cc sn phm ca
phn ng ha hoc. Trn su phn loai theo cht kt dnh (xi mng, vi, thach cao, tro bay.) v
phuong php trn (kh/ut, quay/ phun tia, gung xon hoc lui ct)
Pht trin trn su bt du tai Thuy in v Nht Bn t nhng nm 60. Phun kh dng vi bt chua
ti duoc dng Nht Bn t nhng nm 70. Khong thi gian d tru dt vi cng dng Thuy in.
Trn ut dng va xi mng cng duoc Nht Bn p dung trong nhng nm 70. Phuong php duoc
ph bin ra th gii, gn dy hn hop ximng, vi vi thach cao, tro bay, xi cng d duoc gii thiu.
Thit bj trn d duoc ci tin. Phuong php d duoc p dung tai nhiu nuc cn d gii quyt cc vn
d mi trung nhu d ngn chn v x l cc vng bj nhim.
Gn dy, cng ngh t hop duoc pht trin kt hop trn vi phun tia, my trn b mt. So d phn loai
thit bj xem Hnh A.1.
A.2 Lnh vc p dng
Cc ng dung khc nhau ca trn su cho cng vic tam thi hoc lu di; hoc trn can hoc dui
bin duoc gii thiu trong Hnh A.2. Cc ng dung ch yu l gim d ln, tng n djnh v chng d.
A.3 Thi cng
A.3.1 Phn chung
Thi cng gm djnh vj, xuyn xung v rt ln. Khi xuyn xung, du trn s ct v ph kt cu dt dn
d su yu cu. Khi rt ln, cht kt dnh duoc truyn vo dt vi tc d khng di, nh tc d rt
khng ch c djnh. Cnh trn quay theo phuong ngang, trn du dt vi cht kt dnh. C cc thit bj
phun trn cht kt dnh c trong khi xuyn xung v rt ln.
Trong phuong php trn kh, khng kh dng d dn xi mng bt vo dt (d m ca dt cn phi
khng nh hon 20 %). Trong phuong php ut, va xi mng l cht kt dnh. Trn kh ch yu dng
ci thin tnh cht ca dt dnh, trong khi phun ut thung dng trong dt ri. Trong mt t trung hop
nhu ngn nga hin tuong ha lng, trn kh dng cho dt ri xp.
Qu trnh thuc hin du n trn su duoc m t trn Hnh A.3.
TCVN 9403:2012
16
A.3.2 Trn kh
Nguyn tc chung ca phuong php trn kh duoc th hin trn Hnh A.4. Kh nn s dua xi mng
vo dt.
Quy trnh thi cng gm cc buc sau:
a) jnh vj thit bj trn;
b) Xuyn du trn xung d su thit k dng thi ph toi dt;
c) t du trn ln, dng thi phun xi mng vo dt;
d) u trn quay v trn du xi mng vi dt;
e) Kt thc thi cng.
A.3.2.1 Cng ngh Bc u
Thit bj c kh nng tao tru dn chiu su 25 m, dung knh t 0,6 m dn 1,0 m. nghing ti 70
0
so
vi phuong dng. My c mt cn, l phun xi mng du trn. Nng luong trn v khi luong xi
mng duoc quan trc v trong nhiu trung hop duoc kim sot tu dng d cho dt duoc trn du.
u trn duoc xuyn xung dn d su thit k, khi rt ln xi mng duoc phun qua l du trn qua
ng dn trong cn trn. t v xi mng duoc trn du nh du trn duoc quay trong mt phng
ngang, thm ch di hung quay vi ln. C hai pha du c th duoc lp lai tai mt vj tr nu cn.
Tc d quay ca du trn v tc d rt ln du hiu chinh duoc d dat ti d dng nht mong mun.
Thit bj di mi duoc pht trin cha duoc c kh ln xi mng.
A.3.2.2 Cng ngh Nht Bn
Nht Bn ch tao ra nhiu loai my, c mt cn hay nhiu cn. Mi cn c du trn nhiu lui ct
dung knh t 0,8 m dn 1,3 m, c kh nng tao tru dn d su 33,0 m. Xi mng di vo my trn nh
kh nn. Thit bj di mi c du chup ngn bui xi mng khi phut ln trn mt dt. L phun xi mng
nm c pha trn v pha dui h lui ct. Khi luong xi mng v p luc kh duoc kim sot tu
dng.
Xi mng duoc phun c trong pha xung hoc trong hai pha ca hnh trnh.
So snh cng ngh trn Bc u v Nht Bn th hin trong Bng A.1 v Bng A.3.
c tnh k thut cng ngh trn Bc u v Nht Bn duoc gii thiu trong Bng A.2 v Bng A.4.




TCVN 9403:2012
17

Hnh A.1 - Phn Ioai chung cc thit b[ trn su

Phuong php trn
Trn su
Quay mt truc
Trn kh Trn ut
Mt cn/
nhiu cn v
mt cnh/
nhiu cnh

Gung xon
lin khi

Gung xon
tho ri

Mt cn,
mt cnh/
nhiu cnh

Nhiu cn
nhiu cnh
Trn t hop
Quay mt truc
thy luc

Quay mt truc
tjnh tin
theo tuyn

Quay trong
mt phng
tjnh tin theo
tuyn

Chi tjnh tin
theo tuyn

Trn kh Trn ut
Mt cn, cnh
v phun tia p
cao

Cnh ct,
xch/cam hoc
bnh lp

Mt cn, cnh .
Gia c khi ln


My do
TCVN 9403:2012
18

Hnh A.2 - ng dng trn su


Hnh A.3 - So d thi cng trn kh



Xe ti Xi mng Silo
My nn kh My sy Bn cha kh
Xi mng
Nh kim tra Ngun din Thi cng tru
Tam thi
Tng sc chju ti trong ngang cho coc
Ngn chn nng dy h do
n djnh mi dc
Tung chn
n djnh thnh h do
Vnh cu
Trn dt lin
sng
ung b, dung st
M cu
Tung chn
Nn nh v cng trnh
n djnh mi dc
Gim chn dng

Trn bin o nhn tao
Tung chn
Ngn nuc

TCVN 9403:2012
19


Hnh A.4 - Nguyn tc thc hin d n thi cng trn su







Thit k dja k thut
iu kin dt nn(cung d, m dun, thm..)

u cu chc nng
(n djnh, d ln.)

Lua chon k thut
(trn kh, ut, t hop)

Khng ch cng trung
ung vo, mi trung, kh hu, chung ngai

Thit k co s
Loai v khi luong xi mng, thit bj, nng luong

Trn trong phng
Chun bj cng trung v ch tao tru th


Quy trnh k thut quy djnh cui cng
Loai v khi luong xi mng, thit bj,
khong cch, chiu di, vn tc, hnh
trnh.

K hoach qun l cht luong
Loai v tn sut th nghim, gim
st, quan trc v kim tra

nh gi kt qu th nghim v quan
trc
Kim djnh cc thng s thit k, tnh
bin thin ca cc dc tnh, chung ngai
v diu kin nn dt .

Thi cng
Chun bj, thi cng, th nghim(ly
mu v th nghim), gim st, quan
trc, ghi chp h so

Lp h so hon cng v nghim thu
Quan trc di han
Lp h so kinh nghim

Kinh nghim t cc du n
tuong tu hoc truc dy

Kinh nghim t cc du n
tuong tu hoc truc dy

TCVN 9403:2012
20
Bng A.1 - So snh cng ngh trn Bc u v Nht Bn
Thit b[ Chi tit Bc u Nht Bn
u trn
S luong truc trn 1 1 dn 2
ung knh T 0,4 m dn 1,0 m T 0,8 m dn 1,3 m
Chiu su ti da 25 m 33 m
Vj tr l phun y truc trn y truc v/hoc trn cnh
ct (mt l hoc nhiu l)
p luc phun T 400 kPa dn 800 kPa Ti da 300 kPa
Truyn liu Cng sut T 50 kg/min dn
300 kg/min
T 50 kg/min dn
200 kg/min
Bng A.2 - c tnh k thut cng ngh trn ca Bc u v Nht Bn
Thit b[ Bc u Nht Bn
Vn tc xuyn xung T 2,0 m/min dn 6,0 m/min T 1,0 m/min dn 2,0 m/min
Vn tc rt ln T 1,5 m/min dn 6,0 m/min T 0,7 m/min dn 0,9 m/min
Tc d quay ca cnh trn T 100 r/min dn 200 r/min T 24 r/min dn 64 r/min
S luong vng quay cnh
(a)
T 150 dn 500 cho mi m 274 cho mi m
Khi luong xi mng phun T 100 kg/m
3
dn250 kg/m
3
T 100 kg/m
3
dn300 kg/m
3

Tc d rt (xuyn) T 10 mm/r dn30 mm/ r T 10 mm/r dn 35 mm/r
Pha phun xi mng in hnh trong khi rt ln Xuyn xung v/hoc rt ln
CH THCH:
a)
S luong vng quay cnh l tng s nht ct di qua 1 m ca chuyn djch truc trn tnh theo cng thc
T M x (Nd / Vd Nu / Vu) , trong d T s luong vng quay ca cnh (n/m), M tng s cnh trn, Nd vn tc quay
ca cnh trong pha xuyn xung (r/min), Vd vn tc xuyn xung (m/min), Nu vn tc quay ca cnh trong pha rt ln
(r/min), Vu vn tc rt ln (m/min). Nu chi phun khi rt ln th ly Nd 0.
A.3.3 Trn ut
Nguyn l trn ut duoc m t trong Hnh A.5. Trn ut dng va xi mng. C th thm cht dn.

Hnh A.4 - So d thi cng trn ut

Nuc Xi mng Phu gia
Bom p
luc

Trn Bn cha
Kim sot luu luong
Kim sot d su v d quay
Tao tru
TCVN 9403:2012
21
Khi luong va thay di duoc theo chiu su. Khi ch tao tru trong dt ri dng khoan gung xon lin
tuc c cnh trn v cnh ct Hnh dang khc nhau, c d cng sut d ph kt cu dt v trn du
va.
Cung d v tnh thm phu thuc vo thnh phn v dc tnh ca dt (hm luong hat mjn, hm luong
hu co, loai st, thnh phn hat.), khi luong v chng loai va v quy trnh trn.
C th ngung trn khi va chua bt du dng cng, khi dng trn lai tai d su t nht 0,5 m trong
dt d x l.
Bom d chuyn va dn l phun cn phi c d cng sut (tc d truyn v p luc) d truyn luong
va thit k an ton.
A.3.3.1 Cng ngh chu u
Thung l khoan gung xon (lin tuc hoc cuc b, don/da truc) hoc cnh ct phu thuc vo diu
kin dt nn v ng dung.
Khi thi cng tung chn c ct thp, ct thp cn dua vo lng tru va ch tao xong. Thit bj rung c
th tro gip vic ha ct thp.
Bng A.3 - Cng ngh trn ut chu u v Nht Bn
Thit b[ Chi tit Chu u, trn
can
Nht Bn, trn
can
Nht Bn, trn bin
u trn
S luong truc trn T 1dn 3 T 1 dn 4 T 2 dn 8
ung knh (m) T 0,4 dn 0,9 T 1,0 dn 1,3 T 1,0 dn 1,6
Chiu su ti da 25 m 48 m 70 m t mt nuc
Vj tr l phun Cn khoan Cn v cnh Cn v cnh
p luc phun (kPa) 500 dn 1000 300 dn 600 300 dn 800
Tram trn
va
Cng sut
(m
3
/min)
T 0,08 dn 0,25 T 0,25 dn 1,00 T 0,5 dn 2,0
Khi luong va luu
gi (m
3
)
T 3,0 dn 6,0 3 T 3 dn 20
Bn cha Th tch ti da (T) 30 T 50 dn 1600
A.3.3.2 Cng ngh Nht Bn
Dng c trn dt lin v trn bin. Trn dt lin dng thit bj c mt, hai v bn truc, c nhiu tng
cnh trn d tao d dng nht cho tru. Chi s quay cnh v khi luong va duoc kim sot tu dng.
ung knh cnh ct t 1,0 m dn 1,3 m, chiu su ti da dn 48 m. Khi thi cng trn bin thung
TCVN 9403:2012
22
dng tu ln, trn d lp c thit bj trn su, bn cha, tram trn va v phng diu khin. Cc thit bj
ny c th tao cc tru c din tch tit din t 1,5 m
2
dn 6,9 m
2
, v ti d su ti da 70 m k t mt
nuc bin.
Bng A.4 - c tnh k thut cng ngh trn ut chu u v Nht Bn
Thit b[ Chu u, trn can Nht Bn, trn
can
Nht Bn, trn bin
Vn tc xuyn xung (m/min) T 0,5 dn 1,5 1,0 1,0
Vn tc rt ln (m/min) T 3,0 dn 5,0 T 0,7 dn 1,0 1,0
Tc d quay cnh trn (r/min) T 25 dn 50 T 20 dn 40 T 20 dn 60
S luong vng quay cnh

Ch yu l gung
xon
350 cho mi mt 350 cho mi mt
Khi luong va phun (kg/m
3
) T 80 dn 450 T 70 dn 300 T 70 dn 300
Pha phun xi mng Pha xung v/hoc
pha ln
Pha xung v/hoc
pha ln
Pha xung v/hoc
pha ln

A3.4 M hnh b tr tr
Ty theo muc dch s dung mt s m Hnh thi cng th hin trn cc Hnh A.6 dn A.10. gim d
ln b tr tru du theo lui tam gic hoc vung. lm tung chn thung t chc thnh dy.

CH DN: 1)Di; 2)Nhm, 3)Lui tam gic, 4)Lui vung

Hnh A.6 - Th d b tr tr trn kh

TCVN 9403:2012
23

Hnh A.7 - Th d b tr tr trng nhau theo khi

CH DN: 1)Kiu tung, 2)Kiu k , 3)Kiu khi, 4) Kiu din

Hnh A.8 - Th d b tr tr trn ut trn mt dt

CH DN:
1)Kiu khi, 2)Kiu tung, 3)Kiu k , 4)Kiu ct, 5)Ct tip xc,
6)Tung tip xc, 7)K tip xc, 8)Khi tip xc
Hnh A.9 - Th d b tr tr trn ut trn bin
TCVN 9403:2012
24

Hnh A.10 - Th d b tr tr trng nhau trn ut, th t thi cng
A.3.5 Cc phuong php t hp (Hybrid method)
C vi phuong php dng k thut tuong tu trn su. in Hnh l kt hop trn co hoc vi thy luc.
Dui dy m t phuong php gia c ton khi, phun p cao kt hop trn co hoc.
A.3.5.1 Gia c ton khi
Trong trung hop diu kin dt nn rt xu v nhu dt than bn, st hu co, bn st yu, cn gia c
ton khi dn d su t 2 m dn 3 m, d su ln nht d x l l 5 m. My thi cng khc co bn vi
my trn su tao tru. Cht kt dnh duoc cp dn du trn trong lc b trn va quay dng thi chuyn
dng theo phuong dng v phuong ngang. My ch ca du trn thung l my do. Hai cng ngh
gia c khi th hin Hnh A.11 v A.12.

CH DN:
1)Bn cha v cn, 2)My do, 3)Cn trn, 4),5) t xu cn x l,
6)Hung di chuyn, 7)Vi dja k thut, 8)t san nn, gia ti truc.
Hnh A.11 - On d[nh khi kiu A
TCVN 9403:2012
25

Hnh A.12 - On d[nh khi kiu B
A.3.5.2 Phun va lng kt hop trn co hoc
Phuong php mi kt hop loi th ca trn co hoc vi phun va lng (et grouting). My c c du trn
v vi phun, c th tao nn cc tru dung knh ln hon dung knh du trn. Cng ngh kiu ny v
mt vi kiu khc na dang p dung tai Nht Bn (Tanaka 2002).
A.4 Cc ng dng chnh
Th du p dung trn su cho cc muc dch khc nhau xem Hnh A.13.









TCVN 9403:2012
26

CH DN:
1) ung b, n djnh/ln
2) n djnh d cao
3) M cu
4 ) Thnh h do
5 ) Gim nh hung t cc cng trnh ln cn
6) Chng nng dy h do
7 ) Chng chuyn djch ngang ca mng coc
8) bin
9 ) Ngn nuc
Hnh A.13 - Cc ng dng ca trn su (Terashi, 1997)



TCVN 9403:2012
27
Ph Ic B
(Tham kho)
Cc gii php thit k (aspects of design)

B.1 Phn chung
B.1.1 Pham vi
Cc vn d thit k nu trong phu luc lin quan dn quy trnh trin khai du n, lua chon cht kt dnh,
th nghim trong phng v hin trung, b tr tru trn mt bng. Phu luc ny khng gm thit k dja k
thut chi tit. Cc gii php chi tit cn tham kho cc tiu chun thit k nn mng v cng trnh ngm
lin quan.
Trn su l qu trnh ci thin dt nn nn thit k gm hai kha canh ring bit:
a) Thit k chc nng m t cch thc tuong tc ln nhau gia dt x l v dt tu nhin d tao nn
ng x chung cn thit;
b) Thit k cng ngh m t cch thc dat duoc cc dc tnh k thut yu cu ca dt x l bng cch
chinh l cc thng s kim sot cng ngh.
B.1.2 p dng
Pham vi p dung trn su d gii quyt cc vn d sau:
a) Gim d ln;
b) Tng n djnh;
c) Chng gi mi dc, h do;
d) Ngn chn vng dt nhim;
e) Xy dung cng trnh phng h;
f) Gim nh hung ca chn dng ln cng trnh.
B.2 Nguyn I thit k
t x l trn su duoc thit k sao cho cng trnh xy dung dat cc yu cu v tnh kh thi, kinh t v
lu di, chju duoc cc tc dng v nh hung trong qu trnh thi cng v s dung, tc l tha mn cc
diu kin v trang thi gii han cuc han, v trang thi gii han s dung.
Thit k thung theo phuong php lp, trong d kt qu ca nhiu phuong php th nghim kim tra l
mt phn quan trong. Hnh B.1 gii thiu so d thit k lp cc du n trn su.
TCVN 9403:2012
28
Thit k so b dua trn kt qu th nghim mu trn trong phng. Tuong quan cung d nn khng
han ch n hng gia mu thn tru hin trung v mu trn trong phng c th chon theo kinh nghim
t 0,2 dn 0,5 ty theo loai dt v t l trn. Nu kt qu th nghim hin trung khng dp ng yu
cu th phi diu chinh thit k cng ngh v khi cn thit diu chinh c thit k chc nng.
B.3 Th nghim
B.3.1 Phn chung
Phuong php th nghim phi thch hop vi muc dch ng dung. Nu d gim d ln, m dun bin
dang l thng s cn quan tm chnh, cn trong n djnh v chng truot th thng s cung d lai l
ch yu. ngn nga vng nhim th tnh thm lai duoc xt dn du tin.
B.3.2 Th nghim trong phng
Gm th nghim cc mu trn trong phng v cc mu ly cc d su khc nhau trong thn tru hin
trung.
B.3.2.1 Mu ch tao trong phng
Phuong php ch bj v th nghim tham kho Phu luc C, D. H s hiu chinh gia cung d mu
trong phng v hin trung xc djnh qua kt qu th nghim v kinh nghim thuc t. Th nghim mu
trn kh thung sau khi trn 3, 7, 14, 28 v 90 ngy. Mu trn ut th nghim sau 3, 7, 14 v 28 ngy.
B.3.2.2 Ly mu hin trung
Mu duoc ly nh thit bj khoan xoay. Lua chon k thut ly mu, dung knh mu phu thuc vo loai
v cung d ca dt x l. S luong mu phu thuc quy m hoc d phc tap ca du n. t nht cn
khoan ly mu 3 h cho mt loai my trn. Chiu su khoan dn mi tru x l.
c trung cung d v m dun dn hi, E
col
ca mu thung duoc xc djnh t kt qu th nghim nn
khng han ch n hng. Tuy nhin kt qu th nghim chju nh hung ca cc khe nt trong mu.
Nu thy mu bj ran nt th nn th nghim nn 3 truc.
M dun nn, M
col
duoc xc djnh t th nghim nn mt truc khng n hng (oedometer). dnh gi
ng x ln ca nn x l dng m dun dn hi tiu biu hon m dun nn.
B.3.2.3 Ly mu ut
Dung cu ly mu ut dng chu u. Mu duoc ly khi va thi cng xong tru trn ut, thung
500 m
3
dt x l ly 1 mu hoc mt ngy thi cng ca 1 my ly 1 mu. ua thit bj xung d su
cn ly mu, thit bj tu dng ngoam ly mu, dua ln mt dt v cho vo khun hnh tru hoc lp
phuong. Th nghim mu sau khi bo dung trong nhit d quy djnh. So snh mu bo dung tai hin
trung v mu ly ut cho bit su khc nhau ca cung d v tng trung cung d.

TCVN 9403:2012
29



Hnh B.1 - Quy trnh thit k Ip, gm th nghim trong phng, thit k chc nng, th nghim
hin trung v thit k cng ngh
B.3.3 Th nghim hin trung
B.3.3.1 Th nghim tru th
kho st d dng nht ca tru th cc dang xuyn hoc khoan ly mu nhu d ni trong phn trn
duoc p dung, di khi cn ct nguyn c tru. i vi mt thit bj trn, nn thi cng khng t hon hai tru
th vi hm luong cht kt dnh khc nhau.
Mt kha canh quan trong ca th nghim hin trung d l xc djnh cc thng s kim sot cho thi
cng gm vn tc pha xuyn xung, rt ln, tc d quay v m men xun, tc d truyn liu .
B.3.3.2 Xc djnh truc tip dc trung co hoc

Xc lp cc diu kin thit k
Th nghim trong phng
vi dt dai din v theo t
l trn khc nhau


Xc lp cung d thit k
Co s d liu v tuong
quan gia cung d trong
phng v hin trung

xut gii php thi cng v so b
xc djnh kch thuc khi gia c

Phn tch thit k d dp ng cc
yu cu chc nng tng th

iu chinh tnh nng trn nu
cung d v d dng nht chua
dat
Kt qu kho st
hin trung

Ch tao tru th d xc nhn cung
d du tnh v d dng nht

Thit k k thut thi cng, thi cng
dai tr theo quy trnh d dm bo
cht luong yu cu

TCVN 9403:2012
30
Th nghim nn ngang thnh h khoan (pressuremeter test) cho php xc djnh cung d khng ct v
h s nn ca tru. Th nghim cn phi khoan truc h trong thn tru v lp dt thit bj nn ngang
thnh h khoan. Phuong php th nghim xem cc chi dn hin hnh.
Th nghim nn tnh tru don d xc djnh sc chju ti ca tru thuc hin theo TCVN 9393:2012. Kt qu
th nghim cho bit sc chju ti cuc han ca tru don ng vi d ln bng 10 % dung knh tru.
Th nghim bn nn hin trung theo TCVN 9354:2012. Kch thuc bn nn c th m rng dn 2 ln
dung knh tru.
Th nghim cht ti din rng tin hnh cng quan trc d ln su, d ln b mt, p luc nuc l rng
phn nh kh chnh xc ng x ca nn dt x l nn duoc dng cho cc cng trnh c quy m ln.
Quy trnh th nghim do thit k quy djnh.
B.3.3.3 Kho st d dng nht v xc djnh gin tip cc dc trung co hoc
Th nghim CPT, dai din l xuyn cn thng dung, dng d xc djnh cc thng s cung d v d lin
tuc ca tru. Kh khn khi thuc hin th nghim CPT l gi d thng dng v th khi luong th nghim
bj gii han.
Th nghim xuyn tru (xem Hnh B.2) dng du xuyn cnh ci tin c cnh xuyn vi vn tc khong
20 mm/s, ghi lin tuc sc khng xuyn. Phuong php dng cho cc tru su khng qu 8 m, cung d
khng qu 300 kPa. Nu dng khoan dn hung c th th nghim xuyn dn d su 20 m, cung d
600 kPa. Trong b thit bj ca Thuy in cn c xuyn cnh nguoc, du cnh xuyn duoc dt truc
trong khi ch bj tru, k c dy ko. Tc d ko xuyn tuong tu nhu n xuyn.
Khi luong th nghim theo quy m xy dung tham kho Bng B.1.
Bng B.1- Khi Iung th nghim d kin
Th nghim\ Quy m 5 100 tr 5 500 tr 5 1 000 tr 5 2 000 tr
Khoan ly mu 2 5 10 15
Nn ngang trong tru 2 5 10 15
Xuyn cnh 10 30 50 100
Nn tnh tru don 2 5 10 15
Th nghim bn nn 2 3 5
Th nghim cht ti 1 2
TCVN 9403:2012
31

Hnh B.2 - u xuyn cnh dng th nghim xuyn ton tr

B.4 Tuong quan gia cc dc tnh ca dt x I
- iu kin trn v bo dung khc nhau gy nn khc nhau v cung d. Theo kinh nghim Thuy
in t s gia cung d hin trung v trong phng trong khong t 0,2 dn 0,5. t ri c t s cao
hon, quyt djnh bi d mjn ca hat.
- Kinh nghim Nht Bn duoc tng kt trong Hnh B.3 v Hnh B.4.
K hiu CDM (Cement Deep Mixing Method) - phuong php trn su ph bin tai Nht Bn, DM (Dry
et Mixing Method) l kinh nghim trn phun kh. Hnh B.4 cho thy kh nng dat duoc hiu qu kh
cao ca thit bj Nht Bn trong thi cng cc cng trnh bin (t s cung d mu hin trung v cung
d mu trong phng gn bng 1)

CH DN: 1)Cung d hin trung q

uf
, Mpa, 2)Cung d trong phng q
ul
, MPa
Hnh B.3 - Quan h cung d hin trung v trong phng dt Iin (Sakai, 1996)
TCVN 9403:2012
32

CH DN:
1) Cung d khng nn khng han ch n hng mu hin trung, q
uf
, MPa
2) Cung d khng nn khng han ch n hng mu trong phng, q
ul
, MPa
3) St
5) Bn tu Daikoku
4) Ct
6) St cng Hatskaichi
7) St bui
9) Cng Kanda
8) Ct bui
10) Cng Chiba
11) Cng Kitakyushu

Hnh B.4 - Quan h cung d dt x I cng trnh bin (CDIT, 2002)

B.5 Cc gii php thit k
B.5.1 On d[nh
B.5.1.1 Cung d khng ct ca nn gia c
Thung tru x l duoc dng d n djnh mi dc, khi dp hoc tung ho. Mt ph hoai theo mt
phng hoc cung trn, huy dng sc khng ct ca tru v dt xung quanh tru. Phn tch n djnh dua
theo cc phuong php hin hnh. Nn x l c cung d khng ct tnh theo cng thc:
C
tb
C
u
(1- a) a C
c
(B.1)
trong d:
C
u
l sc khng ct ca dt, tnh theo phuong php trong s cho nn nhiu lp;
C
c
l sc khng ct ca tru;
a l t s din tch, a n A
c
/ B
s
;
n l s tru trong 1 m chiu di khi dp; B
s
l chiu rng khi dp;
TCVN 9403:2012
33
A
c
l din tch tit din tru.
CH THCH: Sc khng ct ca tru, Cc xc djnh bng cc th nghim hin trung, hoc mu ly t thn tru cho kt qu ph
hop thuc t hon.
B.5.1.2 nh hung ca vj tr tru doc theo mt truot kh d
Trong trung hop dng cc tru don l d chng mt n djnh cn luu tm dn nguy co ph hoai un
ca tru. ng x ca tru khc nhau trong vng ch dng, vng chju ct v vng bj dng (xem Hnh B.5).
Trong vng ch dng luc doc truc ca tru s gp phn lm tng sc khng ct v khng un trong khi
d tai vng bj dng cc tru thm ch bj nt do chju ko. Do d cc tru trong vng ch dng c loi tng
diu kin n djnh. Trong vng ct v bj dng b tr tru thnh tung hoc thnh khi s hiu qu hon b
tr cc tru don l d ngn ph hoai truot.

CH DN: 1)Vng bj dng, 2)Vng ct, 3)Vng ch dng
Hnh B.5 - Lc dc trc ca tr trong vng ch dng tng sc khng ct v khng un ,
trong vng b[ dng tr c th b[ nt khi ch[u ko.
B.5.1.3 Gi ln nhau
Tru tng n djnh thung duoc b tr hng don hoc hng di. Gi d nhau cc tru trong hng s tng
sc khng m men v lt. Vng gi nhau phi d d tao thnh tung lin tuc. iu quan trong l khng
ch v gim st d gi thng dng sut chiu di cc tru. Kh nng chju ti trong ngang ca tung
quyt djnh bi sc khng ct ca dt x l ch gi nhau.
B.5.1.4 Phn cch cc tru
Ph hoai xy ra vng chju ct do phn cch cc tru trong hng khi mt truot nm gn dinh tru v sc
khng ko thp trong vng gi nhau. Du tnh sc khng ko ca dt x l vng gi nhau khong 5 %
dn 15 % cung d khng nn khng han ch n hng (c th thp hon hoc cao hon ty theo cht
luong v hiu qu trn su). Khi cc tru phn cch vi nhau, sc khng ct ca tru trong hng bng
sc khng ct ca tru don.
B.5.1.5 X l ton khi
Do tnh cht ca dt nn x l khc xa nn chua x l, c th xem khi x l duoc chn trong dt d
truyn ti trong tc dung dn lp thch hop (Kitaume, 1996).
TCVN 9403:2012
34
Buc du tin gm phn tch n djnh cng trnh bn trn lm vic dng thi vi nn x l.
Buc th hai gm phn tch n djnh ca nn x l chju tc dng ca ngoai ti: ph hoai truot, lt, mt
kh nng chju ti.
Buc th ba, kim tra d ln ca nn.
C th dng phuong php PTHH d phn tch ng sut v bin dang ca nn x l phc tap, s liu
du vo chim vai tr quan trong.
B.5.2 In
B.5.2.1 ln ton phn
Tru d gim d ln thung duoc b tr theo lui tam gic hoc vung. Phn tch ln dua trn quan
dim dng bin dang, ni cch khc, cho rng hiu ng vm phn b lai ti trong sao cho bin dang
thng dng tai d su nht djnh tr thnh bng nhau trong tru v dt quanh tru.
i vi nhm tru, d ln trung bnh s duoc gim bi ng sut ct ca dt, huy dng tai b mt tip
xc theo chu vi khi vi dt xung quanh. Chi chuyn djch kh nh (vi mm ) d d huy dng sc khng
ct ca dt. ng sut ct gy nn d ln lch cc tru trong nhm. ln lch ny s gim dn theo
mc d c kt ca dt, cho nn s khng k dn trong tnh ln tng. Phuong php tnh ln ca gio su
Broms. B duoc gii thiu trong Phu luc C.
B.5.2.2 Tc d ln
Trong trn kh, c th tnh thm ca tru cao hon dt xung quanh, tru c tc dung nhu bng thot nuc
thng dng. Tuy nhin, tc d ln khng chi quyt djnh bi hiu ng thot nuc. Khi tru gia c v dt
st yu xung quanh cng lm vic, hin tuong ni tri chnh l su phn b ng sut trong h thng tru-
dt theo thi gian. Ngay khi tc dng, ti trong duoc chju bi p luc nuc l rng du. Tru tng d cng
theo thi gian, s chju dn ti trong, gim bt ti trong ln dt. H qu l p luc nuc l rng du trong
dt yu s duoc gim nhanh, thm ch chua c thm hung tm. Phn b lai ng sut l nguyn nhn
chnh d gim d ln v tng tc d ln. Do d, cho d tnh thm ca tru chi bng ca dt th qu trnh
c kt cng nhanh hon nh hin din ca cc tru. Tru dt xi mng d lm tng h s c kt mt chiu.
Trong trn ut, tnh thm ca tru khng cao hon nn dt xung quanh. Nhung nh phn b lai ng sut
m qu trnh c kt mt chiu xy ra nhanh hon.
B.5.3 Tung vy
Tung vy tao bi cc tru gi d nhau khng cho nuc r ri qua tung. Quan trong l d dng nht v
phng r ri. Thung dng thm va st d tng sc chng r ri. Nu thit k tung ngn nhim phi
kim tra phn ng ca cht nhim bn vi dt x l, dc bit khi chng c tnh a xt cao.


TCVN 9403:2012
35
Ph Ic C
(Tham kho)
Tnh ton nn gia c theo bin dang
C.1 ln tng, S ca nn gia c duoc xc djnh bng tng d ln ca bn thn khi gia c v d ln
ca dt dui khi gia c:
S S
1
S
2
(C.1)
trong d:
S
1
l d ln bn thn khi gia c;
S
2
l d ln ca dt chua gia c, dui mi tru.
ln ca bn thn khi gia c duoc tnh theo cng thc:
1
tb c s
qH qH
S
E aE (1-a)E
(C.2)
trong d:
q l ti trong cng trnh truyn ln khi gia c;
H l chiu su ca khi gia c;
A l- t s din tch, a (nA
c
/ BL);
n l tng s tru,
A
c
l din tch tit din tru,
B, L l kch thuc khi gia c;
E
c
l m dun dn hi ca vt liu tru; C th ly E
c
(50 dn 100) C
c
vi C
c
l sc khng ct
ca vt liu tru;
E
s
- M dun bin dang ca dt nn gia cc tru. (C th ly theo cng thc thuc nghim
E
s
250C
u
, vi C
u
l sc khng ct khng thot nuc ca dt nn).
CH THCH: Cc thng s Ec, Cc, Es, Cu xc djnh t kt qu th nghim mu hin trung cho kt qu ph hop thuc t hon.

TCVN 9403:2012
36
Ti trong phn b du, q
2
1
S2
2
1
S1

Hnh C.1 - Tnh In nn gia c khi ti trng tc dng chua vut qu
sc ch[u ti cho php ca vt Iiu tr
C.2 ln S
2
duoc tnh theo nguyn l cng ln tng lp (xem TCVN 9362:2012 (Phu luc 3)). p luc
dt phu thm trong dt c th tnh theo li gii cho bn khng gian bin dang tuyn tnh (tra bng) hoc
phn b gim dn theo chiu su vi d dc (2:1) nhu Hnh C.1. Pham vi vng nh hung ln dn
chiu su m tai d p luc gy ln khng vuot qu 10 % p luc dt tu nhin (theo quy djnh trong
TCVN 9362:2012).
CH THCH: thin v an ton, ti trong (q) tc dung ln dy khi gia c xem nhu khng thay di sut chiu cao ca khi.







TCVN 9403:2012
37
Ph Ic D
(Tham kho)
Phuong php th nghim trong phng xc d[nh sc khng nn
ca mu dt - xi mng (phuong php trn kh)
D.1 Mc dch th nghim
a) Xc djnh sc khng nn mt truc khng han ch n hng ca mu tiu chun;
b) Chon t l pha trn cc hn hop gia c.
D.2 Thit b[ v dng c ch yu
- My trn hay dung cu trn mu dt hn hop;
- Dung cu tao mu dt hn hop;
- My nn mt truc khng han ch n hng.
D.3 Vt Iiu th nghim
D.3.1 Vt Iiu dt
t nguyn dang ly hin trung v duoc gi nguyn trang thi tu nhin.
D.3.2 Xi mng
Xi mng khng duoc qu 1 thng k t ngy xut xung d dm bo d linh dng cn thit cho thi
cng tru trn hin trung. Cn th nghim kim tra mc xi mng truc khi trn vi dt.
D.4 Ch tao mu th nghim
D.4.1 Khun mu th nghim
Khun tru trn, thung l ng nhua cng, dung knh trong d 50 mm, chiu cao h 100 mm, c np
cao su d gi d m. Khun duoc lm sach v c th bi cht dc khun d d tho mu khi nn.
D.4.2 Xc d[nh t I xi mng
Khi luong dt kh dng d tnh t l xi mng tnh theo cng thc:
G
k

k
V (D.1)
trong d:
k
l khi luong th tch kh ca dt tnh bng gam trn centimt khi (g/cm
3
),
k

/(1);


l khi luong th tch tu nhin ca dt tnh bng gam trn centimt khi (g/cm
3
);
l d m tu nhin ca dt;
V l th tch mu th, V 196,35 cm
3
.
Khi luong xi mng duoc tnh theo % khi luong dt kh theo t l cn thit .
TCVN 9403:2012
38
D.4.3 Xc d[nh khi Iung hn hp
Thung ng vi mt t l xi mng cn 1 nhm 3 mu. Cc mu cn duoc ch bj sao cho khi luong
th tch c sai s khng qu 0,05 g/cm
3
. Khi luong hn hop tnh theo cng thc:
G
k
(10,01t) V (D.2)
trong d: t l t l xi mng, tnh bng phn trm (%);
V l tng th tch ca nhm mu, k c hao hut 10 %.
D.4.4 c mu v bo dung mu
D.4.4.1 c mu
t thin nhin duoc trn vi xi mng khong t 5 min dn 10 min trong thng my trn; nu trn th
cng bng xng nh th cn dm ri dt truc khi cho xi mng, sau d trn du khong 10 min ti
15 min.
Cho hn hop vo khun thnh 3 lp, dng que g dung knh 10 mm, di 400 mm d dm choc, lp
dui cng dn tn dy, cc lp sau vo su trong lp truc 10 mm; lp trn cng d thm bng dao
vng d chiu cao truc khi p cao hon ming khun 10 mm.
ua mu vo my p, luc p khong (100 25) kg, thi gian p t 5 min dn 7 min, di vi dt bo
ho khi thy nuc bt du thot ln mt tm p th dng.
Khi khng c my p th dng que thp dng knh 10mm, di 350 mm, mt du hnh du vin dan d
dm; dm xooc t ngoi vo trong theo hnh xon c, lp du tin xung tn dy, cc lp sau su vo
lp truc t 10 mm dn 15 mm.
Gat b hn hop tha trn mt khun, mit phng b mt, dy np cao su.
Kim tra khi kuong mu bng cch tnh

k
quy uc:
1
k
G

V ( 1 0 , 0 1 t )
(D.3)
trong d
G
1
l khi luong hn hop trong khun, khng k khi luong ca khun v np (g);
V l th tch ca hn hop, V 196,35 cm
3
.
Nu sai s so vi
k
ban du khng qu 0,05 g/cm
3
l mu ch bj dat yu cu.
D.4.4.2 Bo dung
Mu duoc bo dung trong khun dt trong phng bo dung tiu chun, thng thung duoc duy tr
nhit d gn tuong tu nhit d nn dt cn x l. Kt qu th nghim mu sau 90 ngy s dng trong
TCVN 9403:2012
39
tnh ton thit k(c phng ln v n djnh). Cc d tui 3, 7, 14, 28 ngy dng d so snh vi kt qu
th nghim hin trung.
D.5 Th nghim
D.5.1 Thit b[
My nn c hnh trnh d khi dat ti ti trong ph hoai du kin ca mu th khng nh hon 20 % v
khng vuot qu 80 % tng hnh trnh. Sai s tuong di ca s doc khng qu 2 %.
D.5.2 Trnh t th nghim
a) Phi tin hnh th nghim ngay sau khi ly mu ra khi phng bo dung d trnh thay di d m v
nhit d;
b) t mu vo gia tm bn nn dui ca my nn. Khi bn nn trn tip gn mu, diu chinh b
hnh cu d cho tip xc du;
c) Gia ti vi tc d t 10 N/s dn 15 N/s hoc t 1 mm/min dn 2 mm/min, khi mu c bin dang
nhanh, gn ti ph hoai, ngng diu chinh van du my nn, khi mu bj ph hoai th ghi lai luc ph
hoai.
D.6 Tnh ton kt qu th nghim
Cung d khng nn ca mu dt xi mng duoc tnh theo cng thc:
u
P
q
A
(D.4)
trong d :
q
u
l cung d khng nn ca mu dt xi mng tui th nghim, tnh bng kilpascan (kPa);
P l ti trong ph hoai, tnh bng kilniuton (kN);
A l din tch chju nn ca mu, tnh bng mt vung (m
2
).
Mt nhm mu th gm 3 mu. Khi kt qu tnh ton ca mt mu th vuot qu 15 % trj s bnh
qun ca nhm th chi ly trj s ca 2 mu cn lai d tnh, nu khng d 2 mu th phi lm lai th
nghim.







TCVN 9403:2012
40
Ph Ic
(Tham kho)
Phuong php th nghim trong phng xc d[nh sc khng nn
ca mu dt-xi mng (phuong php trn ut)

.1 Mc dch th nghim
Th nghim cung d khng nn ca mu dt xi mng trong phng d xc djnh t l cp phi ti uu
trong thit k v thi cng.
.2 La chn vt Iiu
.2.1 Vt Iiu dt
t duoc ly mu tai hin trung s duoc gia c. Mu dt dng d pha trn cn duoc hong kh,
nghin nh lot qua sng 5 mm.
.2.2 Xi mng
Xi mng khng duoc qu han 1 thng k t ngy xut xung. Mu xi mng cn duoc kim tra lai
cung d, khi tho mn mc xut xung mi dua vo dng.
.2.3 Nuc
Dng nuc sach cp cho sinh hoat.
.3 c mu th
.3.1 Khun mu th
Dng khun lp phuong kch thuc 70,7 mm x 70,7 mm x 70,7 mm, c d d cng v tho lp d
dng. B mt trong ca khun phi tron bng, sai s d phng khng vuot qu 0,05 % chiu di canh,
sai s chiu di canh khng vuot qu 1/150 ca chiu di canh, sai s d vung gc ca mt dy
khng vuot qu 0,5
0

.3.2 Phuong php dm rung
Mu th c th dm cht trn my rung, tn s (3 000 200) ln trn pht, bin d khng ti l
(0,5 0,1) mm, bin d c ti l (0,35 0,05) mm.
Khi khng c diu kin dng my rung c th dm cht th cng, dng que thp dung knh 10 mm,
di 350 mm, mt du hnh cn.
.3.3 T I cp phi mu th
Luong xi mng c th tnh theo cng thc sau:
TCVN 9403:2012
41
c 0
0
1
W a W
1
(E.1)
Luong nuc trn c th tnh theo cng thc sau:
0
0
0
- 1
W a W
1 1

e o
(E.2)
trong d:
W
0
l khi luong dt phoi kh;
W
c
l khi luong xi mng;
W

l khi luong nuc;

l hm luong nuc tu nhin ca dt;

0
l hm luong nuc ca dt phoi kh;
a

l t l trn ca xi mng;
l t l nuc - xi mng.

.3.4 c mu v bo dung mu
a) Lp rp khun, lau chi sach, bi lp cht dc khun vo mt trong ca khun;
b) Cn dong trong luong dt phoi kh, xi mng v nuc;
c) Trn du dt v xi mng trong thng trn, d nuc v trn tip tht du, d ht nuc v trn tip 10
min, tnh t lc d nuc, hoc d dn nuc vo trn trong 1 min (tnh t lc d ht nuc);
d) Khi dng my rung c th d vo khun mt na hn hop dt xi mng, rung trn b 1 min, d tip
phn cn lai v phi c mt cht du tha, rung thm 1 min na, luu khng d khun mu tu ny trn
bn rung; Khi ch tao th cng cng chia lm hai lp d dm , khi xooc nn tin hnh du dn t ngoi
vo trong, theo vng xon c, dng thi lc khun v 4 pha, dn khi no trn mt khng xut hin bot
kh l duoc; que phi gi thng dng, mi lp choc 25 ln, lp dui xung tn dy, lp trn su xung
lp dui 1 cm; dng bay mit theo mp khun nhiu ln trnh cho mu khi bj r mt;
e) Sau khi dm gat b phn tha, mit mt tht phng, dy vi ni lng chng bay hoi nuc v dua vo
phng bo dung tiu chun.
f) Tu theo cung d ca hn hop d quyt djnh thi gian tho khun; thng thung 3 ngy sau l c
th dnh s v tho khun. Sau khi tho khun cn cn trong luong tng mu, ngm mu vo trong
bn nuc d bo dung, nhit d trong phng bo dung tuong tu nhit d trong dt cn x l.
.4 Th nghim
Thit bj v trnh tu th nghim, x l kt qu tuong tu nhu di vi mu xi mng dt trong phuong php
trn phun kh.
TCVN 9403:2012
42
Ph Ic G
(Tham kho)
Cung d ch[u nn ca mt s hn hp gia c xi mng dt

Bng G.1- Cung d ch[u nn ca mt s hn hp gia c xi mng dt
Loai dt
[a
dim
c trung dt t nhin
Cung d khng nn 1 trc,
kg/cm
2
k 0
LL LP IP C
u
7 XM 12 XM
g/cm
3
% % % kg/cm
2
28
ngy
90
ngy
28
ngy
90
ngy
St pha H Ni 1,30 45 37 24 13 0,16 3,36 3,97 4,43 4,48
Ct pha
Nam
H
- 41 - - - - - 2,24 - 3,21
St pha
xm den
H Ni - 62 36 23 13 0,23 - - 7,39 9,42
St pha
xm nu
H Ni - 35 35 27 8 0,21 - - 4,28 4,82
St pha
hu co
H Ni - 30 30 19 11 0,23 3,00 4,07 - -
St pha H Ni 1,60 52 37 24 13 0,10 0,61 0,66 2,13 2,50
St xm
xanh
H Ni - 51 - - - 0,10 - - 2,39 2,55
t st
hu co
H Ni - 95 62 40 22 0,21 - - 0,51 0,82
St pha H Ni 1,43 37 30 19 11 0,32 - - 11,0 19,0
Bn st
hu co
H Ni
w

1,51
74 54 35 19 0,39 - - - 1,22
Bn st
hu co
H Ni
w

1,54
119 54 36 18 0,19 - - 0,42 0,50
St pha
Hi
Duong
1,35 36 27 18 9 - 6,18 6,50 9,13 9,53
Ct pha
Hi
Duong
1,35 26 27 19 6 - 3,55 4,21 6,75 7,92
St
Hi
Phng
1,16 50 46 28 18 0,28 1,63 1,85 3,01 3,95