TNH BI KCH CA V KCH V NH T Nguyn Huy Tng Kch V Nh T ca Nguyn Huy Tng l mt bi kch thc th, duy nht

ca tc gi Nguyn Huy Tng. I. Xung t bi kch: 1. Th no l bi kch? L kch bn ngh thut khng phi c kt thc mt cch bi thm m khi n c cu kt trn c s xung t hay mu thun bi kch. Mu thun bi kch, l mu thun mang tnh ni ti, c ngha x hi to ln, khng th gii quyt, mi cch khc phc mu thun u dn n s dit vong ca nhng gi tr quan trng. 2. Kch V Nh T c xy dng da trn s liu l cu chuyn lch s c tht v mt ngi th ti hoa phi cht bn cnh cng trnh kin trc ang c b d. Tuy nhin, bng ngi bt ti hoa ca mnh, vi ngh thut phng i, Nguyn Huy Tng a nhn vt V Nh T ln mt tm vc mi ln lao ti nng ca con ngi ny snh ngang vi nhng gi tr ca thin nhin, v tr k v v tuyt ho. V Nh T l mt ngi kin trc s am m ci p mnh lit, ng lun khao kht xy dng c mt cng trnh c v p snh ngang tm vi ha cng. Bng nhiu phng tin ngh thut v th php, Nguyn Huy Tng thnh cng trong vic dn ngi c bc u tr nn ng cm, chia s cng kht vng sng to, tranh sc ua ti ca nhn vt ny. 4. Nguyn nhn su xa ca bi kch l ch ngi ngh snh khng c iu kin lao ng sng to, khng c iu kin thi th ti nng. Mc d l mt con ngi p tham vng, mt con ngi t tin sc xy nhng cng trnh nguy nga hn mi k quan m chng thy tn mt Trung Quc, n , V Nh T b c lp, b lch s ln n. 5. V Nh T l mt ngh s ngoi 40 tui nhnh cha lm nn s nghip g. ng trc ng r gia hai con ng, mi con ng oan nghit theo mt kiu: Hoc chi t thin chc ca mnh, tc l t st; hoc tun lnh L Tng Dc v mn tay L Tng Dc thc hin mng ln sng to, nhng nh th tt yu s reo rc thm nhiu tai ha cho qun chng nhn dn. 6. Khi V Nh T chn xy cu trng i, V Nh T thc rt r nhng vic phi lm . Y i vua cho y Ton quyn lm vic, k no tri lnh chm bu u. Quyn sng ca nhn dn b hy sinh khng thng tic b ln n mnh m lc by gi bi qua nhiu ln, nhiu ming: T Trnh Duy Sn n Th o ng, t Th Nhin n ming ca nhng ngi lnh ni lon. 7. Hai th lc i khng xung t quyt lit trong tc phm l Ngh S vi nhn dn. Nu nh ngh s - nht t phng s mnh lnh ca ci p, th qun chng nhn dn bc i theo con ng ca ci thin, l i din cho ci thin trn cuc i. Hai th lc ny tng song hnh m li b t vo th i nghch mu thun su sc dn n nhng s u tranh thm khc, bng hoi nhng gi tr ln. 8. Nu nh vua thc p thnh gi nc th ta xy thnh cho vua chi. V p c ch? II. Nhn vt bi kch. 1. V Nh T cng nh nhng vn vt anh hng ca bi kch l mt con ngi qu kh. V Nh T ch ng vng dy chng li v thch thc s phn xy dng cu trng i.

2. nguyn nhn y tnh ch ng cao i nhn vt bi kch chnh l nim say m, mnh m v quyt lit say m sng to. N nh l thuc sng l ngi n ch ch c mt ngn la chm vo l ngay lp tc bng ln mnh lit. Ngn la y chnh l an Thim. Tuy vy, an thim ch l ngn la mi thun ty ch tuyt nhin khng phi tc nhn chnh a n quyt nh ca V Nh T, bi l, trc khi gp an thim, k hoch xy dng Cu Trng i v mi tnh ton chi ly c v kinh t v k thut c V Nh T Hon thnh song ht. 3. V Nh T sn sng hy sinh v ngh thut. Nhng mt cp su hn, con ngi ny b m nh bi l tng ca chnh mnh. i vi V Nh T, Cu trng i cn quan trng hn c tnh mng ca y, l iu ng trng. Nh Cu Trng i cn qu hn s sng, hnh phc ca hng trm, hng ngn con ngi khc, iu tht ng s!. C th ni, V Nh T phm ti trc nhn loi, trc s sng bng vic theo ui, thn tng qu mc v p thun ty. III. Ti li bi kch 1. Ti li bi kch c ngha l nhn vt bi kch va c ti, va khng c ti. Xt trn nhng bnh din khc nhau, li c nhng li l gii khc nhau. Ti li bi kch khin cho c gi phi thc s suy ngm v dn thn vo tc phm, t mnh vo a v ca nhn vt gia bi cnh lch s ca tc phm. 2. Ti li b kch ca V Nh T chnh l ti bn trng bn khinh, mt mt coi trng qu mc c tn gi tr ca v p, ca thm m m qun i gi tr ca cuc sng con ngi. Ngi ta ni Mi say m ca con ngi, nht l nhng say m chnh ng, cao thng, giu tnh nhn vn, cng nng chy bao nhiu th cng tim n nhiu nguy c by nhiu. IV. Hiu ng bi kch m tc phm gy ra trong lng ngi c. 1. Bi kch ca Nguyn Huy Tng nhc nh chng ta v mi ha ln ca s tch ri, i nghch ha cc gi tr. N chng minh y thuyt phc rng ci p t st khi n nhy ma trn c th qun qui ca ci thin, nhng git cht ci p v ci thin cng l git cht lun c ci thin. 2. Bi kch c bit khng phi truyn cho ta nim vui sng hay an i ta trong nhng kh au, c nhng th loi khc phc v cho nhng nhu cu cu y. Bi kch khin ta lo lng cho nhng vn mnh, nhng gi tr ln ca x hi v con ngi. 3. Trong li ta, tc gi vit Chng bit Nh T phi hay k git Nh T phi? ON TRCH VNH BIT CU TRNG I Nguyn Huy Tng Bi kch nhn vt V Nh T 1. Gii thiu tc gi, tc phm: Tc phm c Nguyn Huy Tng vit vo ma h nm 1941, t ta nm 1942, v c xut bn nm 1943-1944. 2. Gii thiu ct truyn v nhn vt - V kch c da trn mt s kin lch s c tht vo cui thi nh L khi m L Tng Dc (c mnh danh l Vua Qu) ch lo hoang dm, hng lc, khng quan tm n i sng ca dn chng. Bn cnh , triu nh hnh thnh nhiu phe phi cu kt u ln nhau. V Nh T c th c coi l mt kin trc s xut sc thi by gi. L

Tng Dc nhiu ln thuyt phc V Nh T xy dng Cu Trng i lm chn n chi nhng khng thnh. Sau ny, nghe li khuyn ca an Thim mt cung n b tht sng, V Nh T thay i quan im ngh thut ca mnh, nhn li xy dng Cu trng i thnh mt cng trnh v i, nh mt kit tc li cho i sau. Tuy nhin, vic xy dng Cu trng i i ngc li li ch ca nhn dn nn mc d cha c hon thnh, Cu trng i b ph, L Tng Dc, V Nh T phi cht di tay ca phe i lp. - Trong v kch ny, V Nh T vi vai tr l nhn vt trung tm th hin l mt con ngi ti hoa him c vi mt tnh yu ngh thut thit tha, mt kht vng dc em ti nng ca mnh xy dng nhng cng trnh kin trc ln lao, t im cho t nc. Tuy vy, s thiu thc t cng l mt biu hin ni bt con ngi ny, mi cho n khi Cu trng i b ph, V Nh T mi dn tnh ng v vic lm ca mnh. Vnh Bit Cu trng i khc ha, t m v y ln cao hai mu thun kch lit. Mu thun th nht l mu thun gia i sng xa hoa, a lc ca bn tham quan, bo cha vi i sng c cc, thng kh ca nhn dn lao ng. Mu thun th hai l mu thun ca nim kht khao hin dng tt c cho ngh thut ca ngi ngh s m chm trong m mng vi li ch trc tip v thit thc trong i sng nhn dn. Bng hnh tng nhn vt V Nh T, Nguyn Huy Tng khng dng li vic to dng hnh tng mt nhn vt k li mt s kin lch s nc nh m hn th, nh vit kch ti nng kho lo gi gm t tng ca mnh cng l t tng ca thi i mi: ci p phi gn lin, hi ha vi ci thin. 3. nh ngha: Bi kch l hon cnh, tnh hung o le, mu thun n au thng. 4. Bi kch ca V Nh T - Bi kch ca V Nh T chnh l bi kch c to ra bi xung t gia quan im ngh thut, kht vng ngh thut ca v kin trc s ti hoa trong m tng vi nhng mong mun, nhu cu thc t ca i sng nhn dn. Bi l, kht vng xy dng Cu trng i ca V nh t khng nhng y bit bao ngi dn vo cnh khn cng, b bc lt n tn t m cn tiu tn ti nguyn, tin ca ca nc nh. Tuy vy, V Nh T khng th nhn ra sai lm ca mnh c l cng l v qu yu ngh thut v ch theo ui n cng vn lun tn ti trong tm tng ca con ngi ny. - Trc ht bi kch ca V Nh T l bi kch ca mt con ngi ti hoa, yu nc: Ti nng ch: ng l kin trc s xut sc nht nc ta thi by gi. Vi ti nng xut chng, V Nh T lun mong mun c sng v cng hin sc mnh cho nn m thut kin trc ca nc nh, bng chng l ci khao kht su kn v mt Cu trng i nh mt k quan ca dn tc, li ting thm cho mun i, snh ngang vi tm vc ca Ha cng. Yu nc ch, ban u ng kch lit phn i, nht nh khng lm v lo ngh cho nhn dn nhng sau ny, khi thay i quan im ngh thut, thay i cch nhn nhn cuc sng, quan nim yu nc ca ng cng i khc- l vun p nhng gi tr thm m cho nc nh. - Bn cnh , bi kch cuc i V Nh T l bi kch ca mt con ngi sng thiu thc t, thiu hiu bit v kin thc v nhn dn. C th ni, ng lun chm trong mng tng v mt tng lai tt p ca Cu trng i m qun i li ch ca nhng ngi dn ngho trong x hi, qun i hon cnh lch s khc nghit m t nc ang phi tri qua.

Chnh bi s thiu hiu bit cng nh s nhn nhn tnh hnh mt cch phin din, cc b m V Nh T t y mnh thnh k th ca mi tng lp nhn dn, bin mnh thnh nim cm phn, ght b ca bit bao ngi dn khn cng mt nh ca, mt chng con, mt tnh mng trong vic xy dng Cu Trng i. - Ci cht ca V Nh T kt thc chui ngy bi kch nhng thc s cha th lm ngui ngoai c dng suy ngm trong t tng ca bn c. Nguyn Huy Tng khng ra mt hng i c th m trao ci quyn li cho c gi. Mt mt, trn quan im nhn dn, v kch ln n bo cha, tham quan, ng tnh vi vic dn tnh ni dy tr dit chng nhng mt khc, trn tinh thn nhn vn, v kch ca ngi nhn cc ngh s chn chnh v ti hoa nh V Nh T, nhng tm lng yu qu ngh thut n qun mnh nh an Thim. 5. Bi kch V Nh T khng ch c khc ha bi ni dung ca tc phm m cn c t m bng nhng bin php ngh thut ca nh vn - l s kt hp nhun nhuyn hnh ng v li vn. Cu vn c xy dng vi nhp iu nhanh, gp. Ngn ng kch c tnh tng hp cao. - Cch thc miu t tm trng, dn dt hnh ng v ung t kch thnh cng to dng nn mt bc tranh i sng bi kch honh trng trong nhp iu bo t ca n. - Ti nng ca tc gi th hin trong vic khai thc v tng hp nhng d kin, d liu lch s c tht, t , bng tr tng tng ca mnh dn dng nn mt v kch vi khung cnh, khng kh m cht bi trng ca lch s, lm ni bt ln gi tr lch s cng nh a ngi c n gn hn vi quan nim chn thin m hi ha. NGH THUT XY DNG NHN VT HUN CAO TRONG CH NGI T T Nguyn Tun Ngh thut xy dng nhn vt Hun Cao trong ch ngi t t ca Nguyn Tun 1. Hun Cao l nhn vt hnh tng, t nhiu c tc gi phng i ha, cng iu ha t nguyn mu Cao B Qut trong lch s nhm th hin mt dng ngh thut ni dung nht nh. Hun Cao l mt con ngi va yu nc va ti hoa xut chng. Ci ti, ci kh phch anh hng. ng ni ting khp vng vi ngh thut th php, vi nt ch uyn chuyn, thanh m, vung vn c vit bng mc tu. Mi nt ch u l kt tinh cu tm hn, tnh cch v hot bo ca ngi vit. Nt ch Hun Cao c coi nh mt ca bu v gi ca bt c k no bit trn trng v lun trn con ng tm kim ci p, ci ti. 2. Hun Cao khng xut hin trc tip m ci bng ca ng bao trm ln cnh vt, xut hin trong li ni ca qun ngc, th li vi thi y ngng m v tic nui. Kiu xut hin na trc tip khng ch a ngi c n nhng khm ph mi l m cn lm cho nhn vt hin ln khch quan hn, chn thc hn. 3. C th ni, Nguyn Tun tht kho lo, ti tnh trong vic xy dng v lng ghp cc tnh hung c tnh nhn vt dn dn c bc l theo mt mch lgic. Tnh hung truyn c xy dng y o le v kch tnh qua tng giai on vi nhng mc ch ring bit. Nu nh ci p, ci ti l i tng ch yu xut hin qua

li n i, cuc ni chuyn gia qun ngc v th li th kh phch, thin lng ca Hun Cao li ln lt c minh chng bng nhng s vic mt thy tai nghe khi Hun Cao t v cnh tng xa nay cha tng c cnh cho ch. Bng vic r gng lnh lng y khinh bt trc bn lnh coi ngc, bng li ni s sng vi vin qun ngc, ta cm nhn c ng Hun mt kh phch rt ring, mt phong cch ca ngi anh hng dng cm, gan d, u i tri, chn p t. Hun Cao va mnh m nhng cng y qu quyt vi t tng r rng, ng nht nh khng chu chp nhn mnh gn ci xu xa nh bn. Tuy tht bi trong s nghip ca mnh nhng ng vn ngng cao u, kiu hnh, hin ngang. 4. Bn cnh ngh thut to dng tnh hung, h thng nhn vt c xy dng cng l yu t tin quyt quyt nh s thnh cng ca tc phm. t Hun Cao trong mi quan h vi qun ngc, phi chng tc gi mong mun phn no t m nhng nt tnh cch ca Hun Cao. C th thy, Qun ngc l tin , l nguyn nhn nhng suy ngh, hnh ng, thc v tnh cch c nhn ca Hun Cao c bc l r nt nht, sinh ng nht. Trn bnh din x hi, hai con ngi ny l k th khng i tri chung. Nu nh Hun Cao l k t t, qun khi ngha, l biu tng cho ch u tranh anh hng, bt khut ca mun triu qun chng nhn dn th qun ngc li l i din cho chn nh lao ngc t phong kin l biu tng ca ci c, ci d man, tn bo, c hi, mnh khe v th on liu lnh. Ban u hai con ngi ny gp nhau, y mu thun, xung t ln cao . Nhng sau khi cm c ci tm lng qun ngc, Hun cao quyt nh cho ch bi l, trn bnh din ngh thut, h li l nhng con ngi tri k, tri m, khi m tm hn ng iu ngh thut th php. Mt ngi ti hoa, sn sinh ra ci p cn mt ngi c lng bit nhn nhn ti bit qu trng ci p. Nhn cch ca 2 nhn vt ni ln gia chn ngc t ti tm, bn thu, nh nhuc. 5. Trong tc phm, ngn ng c xa v giu cht to hnh c s dng phc dng khng kh ca mt thi vang bng, mang ngi c n gn hn vi hon cnh lch s, to iu kin cm nhn khng kh v quan trng hn, cm nhn c l tng, tnh cm, suy ngh ca nhn vt. 6. nh gi: - Hun Cao l biu tng ca v p hon m ca s ha quyn, ng nht gia ti nng, kh phch, thin lng. - Khi phc v p ca lp nh nho tht tht l mt biu hin ca tinh thn dn tc, tinh thn yu nc trong vn Nguyn Tun. Du rng s nghip anh hng ca Hun Cao tht bi nhng gi tr tinh thn v hoi bo tung honh gi vo nhng con ch s mi l vnh cu. - Nhn vt Hun Cao gi gm t tng, ch tc phm: Sng l phi xng ng vi nhng tm lng, v mt l do no m ph bao ngi tri k th l mt vic khng th dung tha; Nh vn quan nim: Ci p khng th chung sng vi ci xu xa, ci thing ling thnh thin khng th tn ti vi ci dung tc, tm thng. - Tc gi khao kht hng ti ci p, ci thin ca con ngi. XUT DNG LU BIT Phan Bi Chu

Phan Bi Chu l mt trong nhng ngi khai sng con ng u tranh gii phng dn tc theo khuynh hng dn ch t sn. Cuc i cch mng ca ng gan lin vs lch s u tranh gii phong dn tc trong vng 25 nm u th k 20 ca nc ta. Cho d s nghip khng thnh cng th i vi dn tc Vit Nam, ng mi mi l tm gng sng chi v tm lng nhit thnh vi l tng cu nc, v tinh thn u tranh bn b, kin cng, kh khn khng nn, nguy him ko sn, v lng tin khng i vo s nghip gii phng dn tc. Hy cng n vi bi th Lu bit khi xut dng thy r bc chn dung mt con ng v i: bc anh hng. V thin s, ng x thn v c lp, c hai mi triu con ngi trong vng n l tn knh. (Nhng tr l hay va len v Phan Bi Chu - Nguyn i Quc) Bi th lu bit khi xut dng l gi pht con h c v rng, con c knh c ra bin khi, con i bng c tung cnh, d pha trc cn bit bao kh khn v nguy him nhng chng c ci hnh phc c vy vng. Lu bit l li cho ngi a tin 1 ci g nh li dn d hay bi th trc lc rong rui ng xa. y, bi th l li dn d l ting ni khch l. Hn ai ht, Phan Bi Chu hiu rng c ngi li ln ngi ra i lc ny cn c mt nim tin, nu cha phi vo kt qu hnh ng th cng vo tnh ng n ca hnh ng m mnh la chn . Quan nim ca cc nh nho xa c nhc li tr n tinh thn ny. Vo nhng nm u th k XX, khi t nc mt ch quyn, hon ton lt vo tay thc dn Php: ting trng, ting m Cn Vng tt bo hiu s b tc ca con ng cu nc theo t tng phong kin do cc s phu lnh o. Phan Bi Chu lc ny mi 38 tui, l hnh nh tiu biu ca mt th h cch mng mi, quyt tm vt mnh ra i tm con ng i mi cho lch s t nc. Bi th Xut dng lu bit c sang tc trong t bit casdc bn ng ch ln ng v c th hin nh ting ni hm h ca mt trang nam nhi quyt tm hon thnh s nghip phc quc. Bi th c vit di dang th Tht ngn bt c ng lut vi nim lut vn i cht ch tuy nhin mang mt hi th mi bi t th,t tng mi m ca Phn Bi Chu trc thi cuc. Hai cu nh l li tuyn ngn ca nh th v ch lm trai nhn thc lm c s cho mi hnh ng: Sinh vi nam t hiu hi k Khng hc cn khn t chuyn di. (lm trai phi l trn i H cn khn t chuyn di) Hai cu th khng nh mt l sng tht p, mt cm hng, mt tng tht ln lao, mnh m. Vi Phan Bi Chu, lm trai l phi bit sng phi thng, hin hch, phi dm mu lm nhng chuyn kinh thin ng a, xoay chuyn cn khng ch khng th chp nhn mt cuc sng bnh thng, t nht, bung theo s phn, chu con to xoay vn. Ch lm trai cng d l cm hng ca nhiu bi th nh mang ting trong tri t Phi c danh g vi ni song ( Nguyn Cng Tr) hay Ch lm trai nam,bc ,ng,ty.- Cho ph sc vy vng tng bn bin. V trong thc t, khng t

ngi lp nn cng tch i nh Phm Ng Lo tng Ma gio non sng tri my thu, nh ui gic xm lng, gi gn t nc; nh Nguyn Cng Tr tng khi sng lp bin, mang cuc sng m no li cho nhn dn So vi cch nhn ca cc nho thu trc, cch nhn ca Phan Bi Chu c phn to bo va quyt lit hn, dm di mt vi t ti (cn khn), vi c v tr khng nh mnh, t vt ln mng cng danh c nhn nh hp vn ti nhn qun, x hi rng ln hn. L sng mi to cho nhn vt tr tnh tng bi th mt t th mi, mt tm vc mi, snh ngang v tr. Phi l bc ho kit trn i th mi c th pht ngn dc nhng li nh vy. Vi hai cu thc , nh th tip tc c th ha tng v ch lm trai c t ra hai cu th : U bch nin trung tu hu ng, Khi thin ti hu cnh v thy. (Trong khong tram nm cn c t, Sau ny mun thu h khng ai?) S t khng nh ny cng l st khng nh ca ci Ti nhng l mt ci Ti khc hn vi ci Ti c nhn ch bit i hng th m trn trnh trch nhim vi i. y l mt thi sng tch cc khng bung tri theo dng i m cng khng th ng ch i . Ci Ti y l mt ci Ti trch nhim ch ng gh vai gnh vc trng trch i. L sng anh hng y gn gn lin vi mt nhn sinh quan tht cao c, p , n vt ra ngoi ci danh li tm thng, tuy vn c c vng tht chnh ng l li ting thm mun i. Hai cu lun tip tc trin khai , gn ch lm trai vi hon cnh thc t ca nc nh: Giang sn t h sinh nhu, Hin thnh lieu nhin tng dic si. (Non sng cht, sng them nhc, Hin thnh cn u hc cng hoi) Ni nhc mt nc: non song cht chnh l ni xt u t chy tm can nh th v ng quyt khng chu sng cuc di n l ch them nhc thi i ca Phan, khng t ngi thm tha ci ni au, ni nhc mt nc ny, nhng cch ni ca Phan c ci g c bit, kch ng tm can con ngi. Mt s khng nh tht dt khot, hm cha ni tc ti khn ngui Giang sn t h(Non sng cht). Mt s ph nh cng tht dt khot nhng li hm cha s nng bng si sc ca con ngi khng cam chu ci u; ph nh cuc sng nhc nh tm n mt l sng vinh quang ch khng phi chm m trong au bun, tht vng. Con ngi Phan l th, lc no cng si tro bu nhit huyt. Ni au xt ca mt ngi dn mt nc cng vi nh hng t Tn th khin Phan Bi Chu phi tht ln Hin thnh lieu nhin tng dic si Tng l ngi tng gn b vi ca Khng sn Trnh , ng nhn thy s ch ca sch v thnh hin trc yu cu ca thi i. Li th ngn gn m th tht su sc , dt khot, quyt lit, gy n tng mnh Hai cu th cui l kht vng hnh ng, t th ra i tm con ng i mi cho lch s t nc: Nguyn trc trng phong ng hi kh, Thin trng bch lng nht t phi

(Mun vt b ng theo cnh gi Mun trng song bc tin ra khi.) Con ng nha th hin ra gia khng gian v tr mi ho hung phng khong lm sao! Ci ho sng ca trng phong ,ci mnh mng ca ng hi gn vi ch ln con ngi mun tt cn bin ng dn nn vo mt chkh- vi hnh trnh ra i ngn ngt hng tm trng tr. Hnh nh kt li bi th mi tht l p: Mun trng song bc tin ra khi, c t tri nh ha theo quyt tm cu nc ca ngi anh hng. Con ng m Phan Bi Chu i l con ng hnh ng, thi ca Phan Bi Chu l thi khng cam chu ch i. hnh nh kt li bi th va lng mn, va ho hung th hin c tinh thn hao hc, hm h c dn thaan tm v mt con ng mi cho lich s dn tc. Con ng y c th s y nhng kh khan, khc nghit, nhng l con ng m Phan Bi Chu theo ui c 1 l sng p. Bi th c vit bng nhng li tm huyt, su lng m vn sc si, ho hng. Cng vi nhng hnh nh th k v th hin bi cnh mang tnh cht v tr kt hp vi nhng t ng gy n tng lm ni bt ch V tri lp bin ca nh th, nh cch mng Phan Bi Chu, mt con ngi bit ngong mt i trc nhng thn tng c k, bit gp mi sch v c k ln li mun trng gian kh i tm phng cu nc mi