ANCOL

A. L THUYT

I. Cng thc ng phn- Tn gi Bi 1. Gi tn thng thng (gc chc), tn IUPAC v cho bit bc ca cc ancol sau : a. CH3CH2CH2CH2OH b. CH3CH(OH)CH2CH3 c. (CH3)3COH d. (CH3)2CHCH2CH2OH e. CH2=CH-CH2OH g. C6H5CH2OH Bi 2. Hy vit CTCT v gi tn cc ancol ng phn ng vi CTPT: C 4H10O, C5H12O, C6H12O Bi 3. Vit CTCT a. Ancol bc I c CTPT C6H14O b. Ancol thm c CTPT C8H10O c. Ancol a chc c CTPT C3H8O2 Bi 4. Vit CTCT a. Hp cht n chc c CTPT C4H10O v gi tn b. Ancol khng no c CTPT C4H8O Bi 5. Vit CTTQ ca ancol a. no n chc, h b. no a chc mch h c. Ancol tng qut Bi 6. iu kin mt ancol a chc ha tan c Cu(OH)2/OH: phi c 2 nhm OH lin kt vi hai nguyn t C gn nhau. Hy cho bit ancol C4H10O2 c bao nhiu CTCT ha tan c Cu(OH)2/OH cho dung dch mu xanh. Bi 7. Cho A c CTCT HO-C6H4-CH2OH. Vit PTP ca A vi: dd HCl, Na, NaOH, CuO to. II. Tnh cht vt l. Trong dd ancol tn ti bao nhiu loi lin kt hidro. Vit cng thc biu din III. Tnh cht cht ha hc v iu ch. Bi 1. Vit cc phng trnh phn ng iu ch ancol etylic; ancol metylic; ancol alytic; glyxerin; propandiol -1,2; ancol benzylic t vi v than . . . Bi 2. Cho cc ancol c cng thc l C3H8On 1. Vit cng thc cu to ca cc ancol v gi tn, 2. Vit phng trnh phn ng khi cho cc ancol trn tc dng vi Na, CuO/t0, Cu(OH)2, HNO3, CH3COOH/H2SO4 c nng. Bi 4. Hy vit cc phng trnh ho hc ca phn ng v gi tn cc sn phm hu c to thnh trong cc trng hp sau : a) Propan-2-ol tc dng vi H2SO4 c 140oC. b) Metanol tc dng vi H2SO4 c to thnh imetyl sunfat. c) Propan-2-ol tc dng vi KBr v H2SO4 un nng. d) Ancol isoamylic tc dng vi H2SO4 c 180oC. Bi 5. Bng phng php ho hc, hy phn bit cc cht trong cc nhm sau : Butyl metyl ete, butan-1,4-iol v etylen glicol (etan-1,2-iol) B. MT S DNG TON V ANCOL DNG 1: KHI GP DNG TON T CHY ANCOL - Khi t chy ancol : n H2O > n CO2 ancol no - n ancol chy = n H2O n CO2 VD: Oxi ha 0,6 gam mt ancol n chc bng oxi khng kh, sau dn sn phm qua bnh 1 ng H2SO4 c, bnh 2 dng dd KOH d. Khi lng bnh 1 tng 0,72; bnh 2 tng 1,32 gam. CTPT ca ancol A l : A. C2H6O B. C3H8O C. C4H10O D. C5H12O Gii : Cch 1: tnh mC; mH; mO thit lp CT dng tng qut. Cch 2: nCO2 = 1,32 / 44 = 0,03 n H2O = 0,72 / 18 = 0,04

n H2O > n CO2 ancol no n chc CnH2n + 2O n ancol chy = n H2O - n CO2 = 0,04 -0,03 = 0,01 M = 14n+18 = 0,6/0,01 = 60 n = 3 C3H8O Cu 1: t chy hon ton mt ancol X thu c CO2 v H2O c t l mol tng ng l 3 : 4. Th tch kh oxi cn dng t chy X bng 1,5 ln th tch kh CO2 thu c ( cng iu kin). Cng thc phn t ca X? Cu 2: X l ancol no mch h khi t chy hon ton 1 mol X cn va 3,5 mol O2. Xc nh cng thc cu to ca X? DNG 2 : KHI CHO ANCOL TC DNG VI Na ; K - Nu n H2 = n ancol ancol n chc v ngc li - Nu n H2 = n ancol ancol hai chc v ngc li - m ancol + m Na = m mui + m H2 Cu 1: Cho 0,1 mol ancol A tc dng vi Na d thu c 2,24 lt kh H 2 (ktc) v 12 gam mui khan. Xc nh CTPT ca A Cu 2: Cho 6 gam mt ancol no, n chc, mch h A tc dng vi Na thu c 1,12lt kh H2(ktc) a. Xc nh CTPT ca A. b. Xc nh CTCT ng ca A v gi tn A, bit rng oxi ha A bng CuO to ra anehit. c. T A, vit phng trnh phn ng to ra C (l ng phn ca ancol A) s:Propan-1-ol Cu 3: Mt ancol no A c t khi hi i vi khng kh l 2,57. Ngi ta ly 3,7gam ancol cho tc dng ht vi Na thu c 0,56lt H2 (ktc). a. Tm CTPT ca A. s:C4H9OH b. Xc nh CTCT ca A bit rng khi un nng 1800C c H2SO4 c ta thu c 2 olefin? Cu 4: Khi t chy hon ton 6,44g mt ancol no mch h A th thu c 9,24g CO2. Mt khc khi cho 1 mol A tc dng vi K thu c 33,6 lit H2 (ktc). Tm CTPT, vit CTCT ca A? Cu 5: Cho hh gm 1,6 g ancol A v 2,3 g ancol B l 2 ancol no, n chc, mch h k tip nhau trong dy ng ng tc dng vi Na c 1,12 lt H2 ( ktc). Xc nh CTPT 2 ancol? Cu 6: Hn hp A cha Glixerol v mt ancol no, n chc, mch h. Cho 20,3 gam A tc dng vi Na d thu c 5,04lt H2 (ktc) mt khc 8,12gam A ha tan va ht 1,96gam Cu(OH)2. Hy xc nh CTPT v % khi lng ca ancol trong hn hp A? s:C4H9OH(54,95%) DNG 3: GII TON NG NG K TIP BNG PP TRUNG BNH Cu 1: Cho natri phn ng hon ton vi 18,8g hn hp 2 ancol no, n chc, mch h k tip nhau trong dy ng ng sinh ra 5,6 lt kh hiro (ktc). Xc nh CTPT hai ancol? Cu 2: Hn hp X gm 2 ancol no, n chc, mch h A, B k tip nhau trong dy ng ng. Cho 3,35 g hh X phn ng vi Na th thu c 0,56 lt H2 (ktc) . Xc nh CTCT thu gn ca A, B? Cu 3: Cho Na phn ng hon ton vi 18,8 g hh 2 ancol k tip nhau trong dy ng ng ca ancol etylic thy sinh ra 5,6 lt H2(ktc). Xc nh CTPT 2 ancol? Cu 4: Cho 15,6 g hh 2 ancol n chc k tip nhau trong dy ng ng tc dng ht vi 9,2g Na thu c 24,5g cht rn. Xc nh hai ancol ? Cu 5: Cho 2,84 gam hn hp X gm 2 ancol n chc, l ng ng k tip nhau tc dng va vi Na to ra 4,6 gam cht rn v V lt kh H2 (ktc). Xc nh gi tr ca V v CTPT ca hai ancol? Cu 6: cho 1,52 gam hn hp hai ancol n chc l ng ng k tip nhau tc dng vi Na va , sau phn ng thu c 2,18 gam cht rn. Xc nh CTPT ca hai ancol?

Cu 7: Cho 11g hn hp gm hn hp gm hai ancol no n chc, mch h k tip nhau trong dy ng ng tc dng ht vi Na thu c 3,36 lt kh H2 (ktc). Vit CTPT v CTCT ca hai ancoltrn? Cu 8: Cho 28,2g hn hp hai ancol no n chc, mch h k nhau trong dy ng ng tc dng ht vi Na (ly d), sinh ra 8,4 lt kh H2 (ktc). Vit CTCT ca hai ancol v tnh thnh phn % v khi lng ca chng trong hn hp, bit phn ng xy ra hon ton? Cu 9: Cho 25,8gam hn hp hai ancol no n chc k tip nhau trong dy ng ng tc dng ht vi Na d thu c 5,6 lt H2 (ktc). Vit CTPT ca hai ancol trn v tnh thnh phn % khi lng ca chng? Cu 10: t chy hon ton m gam 2 ancol l ng ng k tip ca nhau thu c 0,3 mol CO2 v 7,65 g H2O. Mt khc nu cho m gam hn hp 2 ancol trn tc dng vi Na th thu c 2,8 lt kh H 2 (ktc). Xc nh CTPT vit CTCT ca hai ancol trn? Cu 11: t chy a gam hh 2 ancol X, Y cng dy ng ng ca ancol metylic thu c 35,2 gam CO2 v 19,8 gam H2O. Tm CTPT ca hai ancol. Tnh khi lng a. DNG 4 : PHN NG TCH H2O T ANCOL TO ANKEN Khi tch nc t ancol no, n chc thnh anken th: - n ancol = n anken - Khi t ancol v anken : n CO2 (ancol) = n CO2 (anken) VD : Chia a gam ancol etylic thnh hai phn bng nhau - Phn 1 t chy hon ton thu c 3,36 lt CO2 - Phn 2 tch nc hon ton thnh etilen. t chy ht lng etilen thu c m gam H2O. Tnh m Gii : n CO2 (ancol) = n CO2 (anken) = 3,36 / 22,4 = 0,15 mol M vi anken : n CO2 (anken)= n H2O (anken) = 0,15 mol M = 0,15 . 18 = 2,7 gam Cu 1: un 1,66 hn hp hai ancol vi H2SO4 c, thu c hai anken ng ng k tip ca nhau. Hiu sut gi thit l 100 %. Nu t hn hp anken cn dng 2,688 lt kh O 2 (ktc). Tm cng thc cu to 2 ancol? Cu 2: Kh nc hon ton hn hp hai ancol ta thu c hn hp 2 anken ng ng lin tip c t khi hi i vi H2 l 23,8. a. Tm CTPT vit CTCT v tnh % khi lng ca hai ancol trong hn hp. b. Tnh khi lng CO2 v hi nc to thnh khi t chy han 6,56 g hn hp hai ancol trn? Cu 3: um m gam hn hp A gm ancol etylic v propylic vi H2SO4 c ta c hn hp olefin kh X. Ton b X lm mt mu 1lt dd brom 0,5M (va ). Bit t khi hi ca X so vi H2 l 16,8. a. Tnh gi tr ca m. b. Tnh th tch oxi (ktc) cn t chy 1/10 hn hp A ni trn? s:m=25,8g; 4,032lt Cu 4: un nng mt ancol n chc vi H2SO4 c ta thu hircacbon c cu to i xng, 14g hircacbon tc dng va vi 40g Br2. Xc nh CTCT ca ancol ban u? s:C2H5OH DNG 5 : PHN NG TCH H2O T ANCOL TO ETE - Khi un ancol (H2SO4 c , 1400C) tnh s ete thu c theo cng thc sau : Vi a l s ancol em phn ng

- m ancol = m ete + m H2O VD: un nng 132,8 gam hh 3 ancol no, n chc vi H2SO4 c , 1400C thu c hh cc ete c s mol nh nhau v c tng khi lng 111,2 gam. S mol mi ete l :

Cu 1: un nng 7,8 gam mt hn hp X gm 2 ancol no, n chc, mch h vi H2SO4 c 1400C thu c 6 gam hh Y gm 3 ete. Bit 3 ete c s mol bng nhau v phn ng xy ra hon ton. Xc nh CTPT ca 2 ancol? Cu 2: Cho 11g hn hp 2 ancol n chc vo bnh ng Na (d) thy thot ra 3,36 lt H 2 ( ktc). Nu cho hh ancol vo dung dch H2SO4 c 1400C thu c mg ete (hiu sut phn ng t 80%). Gi tr ca m? Cu 3: un nng mt hn hp gm hai ancol no n, mch h chc vi H2SO4 c 1400C thu c 21,6g H2O v 72g hn hp 3 ete. Xc nh CTCT ca hai ancol trn bit 3 ete thu c c s mol bng nhau v phn ng xy ra hon ton? s:CH3OH; C2H5OH DNG 6 : HIU SUT VD1: Tnh khi lng ca glucoz cn dng iu ch 0,1 lt C2H5OH (d=0,8 g/ml) vi hiu sut l 80%. Gii m ancol = 100.0,8 = 80gam n ancol= 1,74 C6H12O6 2 C2H5OH + 2 CO2 0,87 1,74 m glucozo = 0,87. 180.100/80= 195,78 gam VD2: Tnh khi lng np phi dng khi ln men(hiu sut 50%) thu c 460 ml ancol 500. Bit tinh bt trong np l 80%, khi lng ring ca ancol 0,8 g/ml. C 100 ml ancol th c 50 ml ancol ng cht 460 ml ?= 230 ml m ancol ng cht = 230 . 0,8 = 184 gam (C6H10O5)n n C6H12O6 2n C2H5OH 162 n g 92 n g ? 184 g m tinh bt cn = 184 . 162/92 . 100/50 = 648 g m np cn = 648 . 100/80=810g